BURGERINITIATIEF (Gemeenteraad) Registratienummer 144966 Teylingen Fairtrade gemeente
van (indiener)
Bart de Jong, namens Platform Teylingen Millenniumgemeente Rembrandtlaan 46, 2172 DE Sassenheim Telefoonnummer 0252 215 483
[email protected]
Aan
De voorzitter van de raad
onderwerp:
Fairtrade gemeente
Ingediend d.d.
29 oktober 2009
Behandeiadvies Presidium
Voor pre-advies naar college B&W
Inhoud
burgerinitiatief
Wat w i l t u bereiken? (het doel van uw initiatief) Teylingen wordt Fairtrade gemeente Wat moet er gedaan of gelaten worden om het doel te bereiken? Samengevat gaat het om 2 zaken: a. een vertegenwoordiger van de gemeente gaat meedoen in het platform Teylingen Millenniumgemeente b. de gemeenteraad spreekt zich uit voor Fairtrade. De gemeenteraad en de verschillende gemeentelijke afdelingen verwoorden Fairtrade in hun beleid en handelen hier naar. Toelichting In december 2007 riep de gemeenteraad Teylingen uit tot Millenniumgemeente met een verantwoorde Ufestyle. Daarmee verplichtte de gemeente zich in te spannen een bijdrage te leveren voor het realiseren van de zogenaamde Millenniumdoelen. Dit zijn de afspraken die, in het jaar 2000, door de 189 lidstaten van de Verenigde Naties zijn gemaakt om, kort samengevat, in 2015 de extreme armoede in de wereld belangrijk te hebben verminderd (zie de pagina Millenniumdoelen). Het College van burgemeester en wethouders van Teylingen besloot op 9 december 2008 dat Teylingen een Millenniumgemeente blijft. Daaraan gekoppeld werden enkele concrete besluiten genomen met ingang van 2009: - geen aankoop meer door de gemeente van dienstkleding vervaardigt door kinderarbeid. - alleen aanschaf van duurzaam geproduceerd hout en papier met het FSC-keurmerk. Verder werd nader onderzoek naar verscheidene, vooral milieupunten aangekondigd. Over de suggestie van de VNG om, als invulling van Teylingen Millenniumgemeente, er naar te streven Fairtrade gemeente te worden, wordt in de stukken samenhangende met het College besluit opgemerkt dat hier sympathiek tegenover wordt gestaan, maar dat dit vooralsnog niet wordt opgepakt. Ook werd besloten fairtrade producten te gaan inkopen (koffie, thee, bedrijfskleding etc.) Mevrouw Wilbrink, portefeuillehouder van het onderwerp Teylingen Millenniumgemeente, deelde het voorgaande mee tijdens de raadsvergadering van 18 december 2008. Zij betoogde dat het invulling geven van Teylingen Millenniumgemeente een kwestie van samenwerking is tussen de politiek, ambtenaren van de gemeente en burgers. Ter
gemeente TEYLINGEN
onderstreping daarvan bood zij zeepstenen beeldjes aan voorstellende drie samen dansende personen. Het eerste beeldje bood zij aan aan het jongste raadslid, de heer Pieter van der Bent. Ook de andere raadsleden ontvingen een beeldje. Belangrijk is ook dat mevrouw Wilbrink meldde dat het project Teylingen Millenniumgemeente een groeiproject is. Daarmee gaf zij aan oog te hebben voor de vele andere invullingsmogelijkheden voor Teylingen Millenniumgemeente. Platform Teylingen Millenniumgemeente Begin april 2009 hebben verschillende partijen het platform Teylingen Millenniumgemeente opgericht. Doel van het platform is: De gemeente Teylingen - niet alleen het gemeentebestuur en het ambtelijk apparaat maar ook de inwoners, bedrijven en instellingen in Teylingen - steunen en stimuleren bij het invulling geven van Teylingen Millenniumgemeente. Wie zitten in het platform? 1. Tessa van Charldorp, namens de Stichting Cucu (Sassenheimse stichting die kinderen in ontwikkelingslanden steunt) 2. Marieke Domburg, Voorhout, namens bedrijf Abc-jewellery, importeur van sieraden gemaakt door HIV besmette moeders in Zuid-Afrika 3. Carla Hilverda, namens Unicef Bollenstreek, 4. Bart de Jong, namens Wereldwinkel Sassenheim, 5. Elly Leyendekker, namens bedrijf MCS arbo Warmond 6. Frans Plevier, namens het Diakonaal Platform Sassenheim (PKN, RK en Havenkerk) 7. Elise Verheij, namens het Regionaal centrum voor Internationale Samenwerking (COS) in Zuid-Holland Verder hebben de RK kerken van Warmond en Sassenheim, de RK kerk van Voorhout, de PKN kerk van Warmond, de stichting Happy and Joy (Sassenheimse stichting die een kleuterschool heeft opgericht en financiert in Oeganda) en het Vrouwennetwerk Sassenheim aangegeven te sympathiseren Wat wil het platform Teylingen Millenniumgemeente bereiken? Het platform wil primair bereiken dat de acht Millenniumdoelen meer bekendheid krijgen in Teylingen. Daarom zijn wij ook blij met de drie acties die de gemeente in de 2e helft van 2009 (laat) uitvoeren: a. Op 11 september organiseerde de gemeente samen met Simavi (Landelijke organisatie die zich inzet voor verbetering van de gezondheidszorg in ontwikkelingslanden) een wandeltocht in Voorhout om aandacht te vragen voor de hoge zwangerschapssterfte in ontwikkelingslanden. Ca. 100 mensen liepen mee. b. Op 20 november organiseren gemeente en Unicef Bollenstreek een sponsorloop voor Unicef bij basisscholen in Teylingen. c. Op 8 december organiseren gemeente en COS Z.H. een Lagerhuisdebat in Warmond (Trefpunt) met leerlingen van Rijnlandslyceum Sassenheim en de KTS Voorhout Een middel om meer bekendheid te geven aan de Millenniumdoelen is ook een website. Het platform heeft een (in het kader de Beursvloer Teylingen voor elkaar gekregen) door een accountantskantoor gesponsorde website in voorbereiding. Maar ook bijvoorbeeld een bijeenkomst waarvoor alle Teylingers worden uitgenodigd om hun visie te geven op en ideeën te melden voor de invulling van Teylingen Millenniumgemeente. Deze bijeenkomst is gepland voor begin 2010. Fairtrade gemeente Een ander middel is het streven Teylingen Fairtrade gemeente te maken. Dit houdt in dat in plaatselijke winkels fairtrade producten duidelijk zichtbaar worden verkocht en dat de plaatselijke horeca fairtrade producten serveert. Lokale organisaties/bedrijven gebruiken fairtrade producten. Fairtrade gemeente worden (zie Millenniumdoel 8) is belangrijk voor de Millenniumdoelen realisatie omdat het een handelingsperspectief is voor brede lagen van de Teylinger bevolking, bedrijven en instellingen. Dit is iets waaraan een ieder, door fairtrade producten te kopen, aan mee kan doen. Fairtrade staat ook voor milieu, het gaat bij fairtrade om sociale én milieucriteria. Niet voor niets vroegen de handelspartners van de
wereldwinkels uit de ontwikkelingslanden b.v. om ook hier aandacht te besteden aan acties tegen klimaatveranderingen. Met name zij ervaren de gevolgen van klimaatwijzigingen. De gemeente ging in 2008 akkoord met het tamelijk ambitieuze Plan van aanpak Klimaatprogramma 2008-2012 Holland Rijnland en Rijnstreek. Het is feitelijk een andere kant van dezelfde medaille. Voorwaarden Fairtrade gemeente De voorwaarden om zich Fairtrade gemeente te mogen noemen zijn: 1.
Er is een lokale werkgroep actief die de initiatieven neemt om de titel te behalen. Ook zorgt de groep na het behalen dat fairtrade blijft leven binnen de gemeente. De groep is verantwoordelijk voor een jaarlijkse beoordeling waaruit moet blijken dat de gemeente nog steeds aan de criteria voldoet. De werkgroep is een heterogene groep met vertegenwoordigers uit verschillende werkterreinen, waaronder een vertegenwoordiger van de gemeente.
2.
De Gemeente spreekt zich uit voor fairtrade. De gemeenteraad en de verschillende gemeentelijke afdelingen verwoorden fairtrade in hun beleid en handelen hier naar.
3. In de plaatselijke winkels worden eerlijke producten duidelijk zichtbaar verkocht. De plaatselijke horeca serveert fairtrade producten. 4.
Lokale organisaties (zoals scholen, kerken en verenigingen) en bedrijven gebruiken fairtrade producten. Er worden activiteiten georganiseerd om de kennis over en de betrokkenheid bij fairtrade te vergroten.
5. Media-aandacht. Er wordt een evenement georganiseerd bij het behalen van de titel, en een strategie ontwikkeld om de campagne lang in het nieuws te houden. Op de website van de campagne worden allerlei voorbeelden getoond en ideeën gegeven voor het behalen van voldoende media-aandacht. 6. Het zesde criterium is Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Dit is een procescriterium. Om Fairtrade Gemeente te worden, wordt in de gemeente een nieuw initiatief gelanceerd op het gebied van MVO. Er wordt over dit initiatief duidelijk gecommuniceerd. Om de titel te behalen én te behouden wordt ofwel een meerjaren initiatief opgestart, ofwel een kortlopend project gestart met de intentie jaarlijks aandacht voor het onderwerp te vragen en MVO aan te moedigen. Om de titel Fairtrade gemeente te mogen voeren moet zijn voldaan aan de voornoemde 6 criteria. Criterium 1 wordt deels aan voldaan: het platform wil dienst doen als lokale werkgroep. Echter een vertegenwoordiger van de gemeente ontbreekt nog en dat is dus eerste vraag. Vraag twee is dat de gemeenteraad zich uitspreekt voor fairtrade. De gemeenteraad en de verschillende gemeentelijke afdelingen verwoorden dan fairtrade in hun beleid en handelen hier naar. De gemeente is hier al mee bezig in het kader van Teylingen Millenniumgemeente (zie ook hierboven). Zo is b.v. al 1/3 van de koffie (de z.g. zetkoffie) en alle thee die in de gemeentekantoren c a . wordt gedronken fairtrade koffie. Hoeveel gaat het ongeveer kosten? De kosten betreffen het meedoen van een vertegenwoordiger van de gemeente in het platform. Naar schatting kost dit 4 vergaderingen/besprekingen per jaar. Inclusief voorbereiding en het uitvoeren van afspraken/acties voortvloeiende uit die vergaderingen wordt dit geschat op 20 uren per jaar. Fairtrade artikelen voor het gemeentelijk apparaat zijn gemiddeld iets duurder dan niet Fairtrade artikelen. Deze extra kosten zijn een gevolg van Teylingen Millenniumgemeente en zijn dus hier niet aan de orde Namen medestanders De Platform leden
Pre-advies college aan g e m e e n t e r a a d :
Het college van B&W stelt de raad voor Niet in te stemmen met het burgerinitiatief Inleiding
Het burgerinitiatief bevat twee verzoeken: 1. een vertegenwoordiger van de gemeente gaat meedoen in het platform Teylingen Millenniumgemeente 2. de gemeenteraad spreekt zich uit voor Fairtrade. De gemeenteraad en de verschillende gemeentelijke afdelingen verwoorden Fairtrade in hun beleid en handelen hier naar. Hoewel beide verzoeken in één initiatief zijn opgenomen kunnen zij onafhankelijk van elkaar worden bekeken. De keuze voor het wel of niet afvaardigen van een gemeentelijke vertegenwoordiger in het platform Teylingen Millenniumgemeente is niet afhankelijk van een uitspraak voor of tegen Fairtrade. Overigens is het doel van het burgerinitiatief dat Teylingen een Fairtrade gemeente wordt. De gevraagde uitspraak voor Fairtrade is een van de zes voorwaarden (zie laatste pagina van het burger initiatief) waaraan voldaan moet worden. Voor het voldoen aan de overige voorwaarden is de medewerking van derden nodig. Aan de eerste voorwaarde is grotendeels voldaan omdat door de oprichting van het platform Teylingen Millenniumgemeente. Maar in het platform ontbreekt een gemeentelijke vertegenwoordiger. Aan deze vraag is niet voldaan omdat er geen formatie beschikbaar was. Voor de voorwaarden drie tot en met zes is de medewerking van verschillende partijen noodzakelijk. Bij voorwaarden drie en vier is met name het draagvlak onder ondernemers belangrijk. Daarom is aan de TOV gevraagd hoe zij aankijken tegen het initiatief. Het bestuur van de TOV heeft aangegeven positief te staan tegenover Fairtrade. Maar de keuze om Fairtrade producten te (gaan) verkopen is een individuele keuze . Onder de leden van de TOV bestaan verschillende meningen over het onderwerp. De TOV kan en wil hier geen keuzes in afdwingen. Daarnaast geeft de TOV aan dat in een tijd waarin het financieel lastig is voor veel ondernemers, keuzes ten gunste van het algemeen maatschappelijk belang ondergeschikt zijn aan het hoofd boven water houden. Voor de beoogde media-aandacht bij voorwaarde vijf is natuurlijk de pers noodzakelijk. Het organiseren van deze aandacht vereist een goede voorbereiding waar in- en externe partijen tijd en energie in moeten steken. Voor de zesde voorwaarde moet de gemeente een nieuw initiatief starten op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Om dit succesvol te laten verlopen is het noodzakelijk dat onder ondernemers hiervoor draagvlak is. Op dit moment zijn er geen nieuwe initiatieven op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Wel wordt in 2011 de beursvloer weer georganiseerd. Argumenten
1.1. het deelnemen aan het platform tast de onafhankelijkheid aan Het platform is een onafhankelijk adviesorgaan. Deelname aan het Platform tast die onafhankelijkheid aan 1.2. voldoen aan voorwaarden 3 en 4 is niet haalbaar op dit moment Voorwaarden 3 en 4 vereisen dat ondernemers Fairtrade producten gaan verkopen en gebruiken. Om dit te kunnen bereiken is een stevige promotie van Fairtrade noodzakelijk. Gezien de recessie is de kans op een succesvolle promotiecampagne laag. De gemeente kan wel het voorbeeld geven door zelf zoveel mogelijk Fairtrade producten te gebruiken en dit naar buiten te brengen. Datum c o l l e g e b e s l u i t : 16-02-2010
RAADSBESLUIT Voorstelnummer 2 0 1 0 / 2 6 ,
registratienummer 144966
De raad der gemeente Teylingen; gelezen het burgerinitiatief Fairtrade gemeente van de heer De Jong namens het platform Teylingen Millenniumgemeente; gelezen het pre-advies van burgemeester en wethouders van 16 februari 2010; BESLUIT: 1. zich uit te spreken voor Fairtrade en te streven naar inbedding van de Fairtrade principes in het gemeentelijk beleid; 2. bij inkoop zal altijd de afweging tussen prijs en kwaliteit van (Fairtrade) producten bepalend zijn alsmede de financiële situatie van de gemeente; 3. bij de prijs van Fairtradeproducten wordt nadrukkelijk meegewogen, dat hierbij op termijn sprake is van positieve neveneffecten. Aldus besloten in de openbare vergadering van 8 april 2010. De raaaWornoemd, De griffe/, R. vd
de voorzitter.
)ijk
L
ïTS.WjJ.Q,. Schelberg
Afschriften van dit besluit naar: Platform Teylingen Millenniumgemeente Bart de Jong Rembrandtlaan 46 2172 DE Sassenheim
f
