test ledlampen
Test ledspots
Lang leve
22
led!
consumentengids mei 2015
Tekst Erik Honig
De ledlamp is een volwaardig alternatief voor de gloeilamp en de spaarlamp. Maar is led voor elke ruimte in huis geschikt? En gaan de lampen inderdaad zo lang mee als beloofd? Voor vrijwel elke lamp in huis is tegenwoordig een ledlamp verkrijgbaar. Dat geldt voor het vertrouwde peertje, met een grote of kleine fitting, en voor spots. En zelfs voor staaflampen en tl-buizen. Spots zijn er voor een spanning van 230 V en voor 12 V (voor de laatste is een transformator nodig). Ledlampen zijn zuinig: ze geven met 85% minder stroomverbruik evenveel licht als een gloeilamp. Daarmee is de iets hogere aanschafprijs van een ledlamp al binnen een jaar terugverdiend. Heeft u nog gloeilampen in huis, gooi die dan weg en vervang ze door ledlampen. Dat is beter voor het milieu – en de portemonnee – dan eerst de gloeilamp opmaken. Ook een halogeenlamp is veel minder zuinig dan een ledlamp.
Welke lamp waar?
Van een lamp is natuurlijk vooral van belang of hij goed en prettig licht geeft, naast de prijs en levensduur. Welk licht gewenst is, verschilt per kamer en per lamp. In de badkamer en keuken is het prettig als het licht natuurgetrouw is. Je wilt bijvoorbeeld niet dat make-up die in de badkamer is aangebracht, buiten ineens veel te zwaar blijkt te zijn. Of dat je per abuis met één zwarte en één donkerblauwe sok rondloopt. Of dat die verse, frisgroene sla er op je bord verlept uitziet. De lichtkwaliteit van ledlampen – de kleurweergave en lichtkleur – is veel beter dan enkele jaren geleden. Maar, eerlijk is eerlijk, die van halogeen is nog beter. Dat komt door de gloeidraad: die zorgt voor voldoende rood in wit licht. Daardoor zijn de kleuren consumentenbond.nl
van bijvoorbeeld een schilderij goed en natuurgetrouw. Bij ledlicht kan dat minder zijn. Dat merk je het meest in de keuken, waar een rijpe, rode tomaat er bij ledlicht misschien eerder wat bruin uitziet. Een boek lees je prima bij ledlicht, maar een fotoalbum komt weer beter uit de verf bij een halogeenlamp. Ook in de hobbykamer heb je natuurgetrouw licht nodig, als je bijvoorbeeld wilt schilderen en tekenen.
Toch een gloeilamp
Ledlampen mogen dan in bijna altijd een goed alternatief zijn, soms blijft de gloeilamp onmisbaar. Bijvoorbeeld in de oven, omdat ledlampen bij zulke hoge temperaturen kapotgaan. Of wanneer een lamp warmte moet geven, zoals bij een infraroodlamp, of in een terrarium. Ledlampen verdragen kou prima en kunnen daarom buiten gebruikt worden. Dit in tegenstelling tot spaarlampen, die dan maar heel langzaam ‘opstarten’. Omdat ledlampen minder goed tegen warmte kunnen, is het beter ze niet in een gesloten armatuur te gebruiken. Informeer in zo’n geval in de winkel naar speciale ledlampen. >>
Je wilt niet dat je per abuis met één zwarte en één donkerblauwe sok rondloopt”
Warm of koud licht? Led heeft de naam ‘koud’ en ‘ongezellig’ licht te geven, maar dat wisselt per ledlamp. Let bij aanschaf op de lichtkleur (of kleurtemperatuur), want die bepaalt de sfeer van het licht. Hoe hoger de kleurtemperatuur, hoe ‘kouder’ het licht. Een lagere kleurtemperatuur geeft sfeervoller licht. Ledlampen met een kleurtemperatuur van rond de 2700 Kelvin zijn qua sfeer vergelijkbaar met een gloeilamp.
led
kan best gezellig zijn
2700 kelvin is qua sfeer net een gloeilamp
consumentengids mei 2015
23
test ledlampen
de test Omdat ledlampen zich snel ontwikkelen, hebben we 19 nieuwe ledspots getest. De meeste krijgen een voldoende Testoordeel (zie pag. 24), maar er zijn grote verschillen. Sommige scoren matig op Lichtopbrengst (komt die overeen met wat er op de verpakking staat?) of Rendement (hoe efficiënt wordt elektriciteit omgezet in licht?). En de stralingshoek wijkt vaak af van de informatie op de verpakking. Met de levensduur zit het goed; we hebben de lampen 2000 uur laten branden en dat haalden ze allemaal, behalve de Calex GU5.3. Van deze lamp haalde 1 van de 5 testexemplaren de 2000 uur niet. En van de Calex GU10 is het Testoordeel naar beneden bijgesteld omdat niet alle exemplaren de schakeltest (het aantal keren aanen uitschakelen) doorstonden. Het oordeel voor Levensduur richt zich op de lichtopbrengst ná 2000 uur: blijft de lamp dan even fel branden en blijft de lichtkwaliteit gelijk? Vrijwel alle lampen kregen hiervoor een voldoende Testoordeel, ook de Calex-lampen die wél bleven branden. Dat verklaart waarom het cijfer voor dit testonderdeel voor de Calex GU10 toch vrij hoog is. >>
€120
€100
bespaar €100 €80 €97
€60
€40
€5
€20
€5 €5 €5 €5
€0
Halogeen
€14 €10 Led
Voor 12.000 brand uren heb je één ledspot of vijf halogeenspots nodig. Halogeen spots gaan name lijk minder lang mee dan ledspots. Bovendien verbrui ken ze veel stroom. Goede ledlampen zijn juist erg zuinig. Wie leds gebruikt, spaart dus geld uit. In 12 jaar tijd loopt dit voordeel op tot bijna €100.
= stroomverbruik = aanschafprijs
uitblinkers ledspots Verbatim LED 350lm 5W
Hema LED 50 WATT 50lm
De efficiëntste lamp: een tien met een griffel voor rendement. Met een goede lichtopbrengst: je koopt een lamp van 350 lumen en dat geeft ‘ie ook. Deze ledspot is de allerzuinigste.
Een goede lamp voor een gunstige prijs: hij kost eenvijfde van de duurste lamp in deze test. Let wel op bij het uitlichten van een schilderij: de stralingshoek is name lijk minder goed.
s
um
nd bo
nd
co n
bo
TE KOO ES
P
T ES
e n te n
B
UIT DE T
um
s
consumentengids mei 2015
TE
co n
24
Prijs: €5 Testoordeel: 7,9 Dimbaar: nee
BES
Prijs: €10 Testoordeel: 8,4 Dimbaar: nee
e n te n
erik honig ‘Mensen denken vaak dat led koud licht geeft’
83%
van de leds brandt nog na 10.000 uur
De aanhouder wint
De lampen uit onze vorige test (zie de Consumentengids van november) hebben inmiddels 10.000 uur gebrand. Alle vijf testexemplaren van de lampen van Hema, Philips, Panasonic en Verbatim branden nog steeds. Bij Ikea, Megaman, Osram, Pharox en Sylvania sneuvelde één exemplaar voortijdig. Ook niet slecht. GP Lighting en Kruidvat doen het minder goed: beide hebben een type lamp waarvan meerdere exemplaren de eindstreep niet halen.
consumentenbond.nl
Erik Honig, redacteur-onderzoeker van de Consumentenbond: ‘Als ik vertel dat ledlampen een goed alternatief zijn, krijg ik vaak als reactie: “geven die niet heel koud licht?”. Of: “ze zijn toch peperduur?”. Maar onze
tests wijzen het uit: per saldo zijn ledlampen goedkoper dan gloei- of halogeenlampen. En je ziet bij nieuwe leds wat sfeer betreft geen verschil met de gloeilampen van vroeger. Bovendien gaan ze echt lang mee: van
de testexemplaren werkte 83% nog na 10.000 uur. Eerder bleek dat ook al bij 15.000 uur. Hoe lang dat is? Een
ledspot die nu in een babykamer wordt aangebracht, brandt nog wanneer de baby een tiener is.’
‘Je ziet geen verschil meer’
Welke fitting?
Ledlampen heb je niet voor alle fittingen, maar wel voor vele. Hieronder de fittingen waarvoor ook een ledlamp bestaat.
E27
Grote fitting, rondschijnend
G53
Halogeenlampje, 12 V
E14
Kleine fitting, rondschijnend
GU10
Spot, 230 V
G9
Halogeenlampje, 230 V
G4
Halogeenlampje, 12 V
GU5.3
Spot, 12 V
GX53
Inklik-lamp (met bajonet) 230 V
GU4
G13
Spot, 12 V
Tl-buis
op onze site R7s
Staafhalogeen, 230 V
Wilt u zien hoe we testen? Bekijk de video over hoe wij testen op consumentenbond.nl/ spaarlampen. U vindt daar ook uitgebreide testinformatie.
consumentengids mei 2015
25
test ledlampen
20%
Als een lamp meer stroom gebruikt dan hij omzet in licht en warmte, heet dat blindstroom. Daar merkt u niks van, het elektriciteitsbedrijf wel.
Dit oordeel krijgt Verbatim voor het rendement van z’n ledspot
it
25%
15%
20%
20%
G em (lum
uu
15%
et
r
te li
sd en v
Le
sho g n li
cht Li
a r St
k w a
t en
en r
em
b
d en R
r d e chtop el
stoo
Weging voor Testoordeel
Li
r
Te
er
k
ichtp
&
r
ij
Ty
s
pe
g
ek
st
ek
test ledspots M
zie voor geteste halogeenspots onze website
Lichtkwaliteit telt voor 20% mee: die is van halogeen perfect en van led prima.
en en ) l G ichtop (g em r e a te d n en b r ) st r en D im a g li b st a n a g r sho
10
230 volt - Fitting GU10 1
Verbatim LED 350lm 5W
€10,00
8,4
9,4
10
7,9
6,5
9,2
358
37
2
Hema LED 35 WATT 250lm
€6,25
8,3
9,3
9,1
6,9
6,5
9,5
265
32
3
GP Lighting 072751-LDME1 4W 230 lm
€15,00
8,2
7,3
8,4
8,3
7,3
9,7
282
33
✔
4
Philips LED 50W 36D grey DIM/4
€12,00
8,0
8,6
6,9
9,2
7,2
8,9
334
36
✔
5
Hema LED 50 WATT 350lm
€5,00
7,9
9,5
8,5
6,1
6,1
9,2
360
32
6
Osram STAR PAR16 50 36 5,5W/827
€9,00
7,8
6,3
8,5
7,3
6,9
9,7
310
32
7
Prolight LED 230 Lumen 4,8W
€7,00
7,7
9,4
7,9
6,6
5,8
9,5
253
40
8
Osram SST PAR16 35 AD 3,9W/827
€11,00
7,3
6,5
7,4
7,1
6,3
9,0
207
32
✔ 1)
9
Pharox 300 GU10 Dim
€13,00
6,9
7,7
5,3
6,9
6,1
9,0
267
41
✔
• De prijzen zijn van maart.
10
Megaman MM03597 LED 600cd
€20,00
6,9
5,3
6,1
7,2
6,3
9,5
206
30
✔
11
Megaman MM03973 LED 650cd
€25,00
5,9
3,2
4,2
6,5
5,9
9,5
329
31
✔
12
Calex COB LED DIMMABLE 350lm 6W
€14,00
4,7
2,7
3,8
5,4
6,2
8,7
230
29
✔
✔
12 volt - Fitting GU5.3
•
De Calex GU10-lamp heeft een lager Testoordeel omdat niet alle exemplaren de schakeltest (aantal keren aan- en uitschakelen) haalden. Bij de 12 volt-lampen is geen Beste uit de test en Beste koop toegekend wegens te kleine marktdekking.
1
GP Lighting 072799-LDME1 4W 208lm
€18,00
8,7
8,7
9,4
8,3
7,6
9,6
233
34
2
Philips LED MR16 35W WW 36D ND/4
€12,00
8,5
9,8
9,6
7,3
6,7
9,3
368
33
3
Verbatim LED 350lm 6,5W
€11,00
7,8
6,3
7,4
7,7
7,9
9,5
315
34
4
Philips LED 35W WW MR16 36D DIM/4
€15,00
7,3
9,6
6,7
7,3
7,1
6,3
410
33
✔
•
5
Osram SST MR16 35 AD 3,5W/827
€14,00
6,8
9,1
7,8
6,8
7,0
3,6
343
31
✔ 1)
1)
6
Megaman MM03870 LED 540cd
€12,00
6,1
3,5
6,0
5,2
7,4
7,6
162
28
7
Calex LED DIMMABLE MR16 300 lm6W
€14,00
5,9
2,8
5,5
4,9
6,4
8,8
230
32
Beste uit de test
26
• Voor 5% meegewogen in het Testoordeel, maar niet opgenomen in de tabel is de blind stroomfactor; de mate van niet-nuttige stroom die een lamp veroorzaakt.
Beste koop
consumentengids mei 2015
7,5 en hoger
5,4 en lager
✔
De lamp is dimbaar met een van de dim mers die op de web site van de fabrikant staan.