lang leve T LINT Lang leve t lint gebiedsvisie vitaal lint Noord- en Zuid-Scharwoude

lang

Lang leve ‘t lint

leve gebiedsvisie vitaal lint Noord- en Zuid-Scharwoude 2013 - 2025 Een gezellig woon-, werk en winkelgebied in het lint van Langedijk

‘T LINT

lang leve ‘t lint gebiedsvisie vitaal lint Noord- en Zuid-Scharwoude 2013 - 2025 een gezellig woon-, werken winkelgebied in het lint van Langedijk maart 2013

voorwoord SAMENWERKEN AAN EEN VITAAL LINT Er zijn volop kansen om het lint vitaal te houden, zo blijkt uit de Visie op de Detailhandelstructuur (2011). Hierin staat dat er in onze gemeente naast het Winkelcentrum Broekerveiling ruimte is voor een tweede, levendig winkelgebied. Met ontmoetingsplaatsen voor jong en oud, speciaalzaken en bijzondere winkelconcepten is het lint ook in de toekomst aantrekkelijk voor bezoekers. De gemeenteraad nam bij de vaststelling van deze visie een amendement aan, waarin stond dat we hierbij niet alleen moesten kijken naar één winkelconcentratie in het lint óf in de driehoek, maar ook naar mogelijke versterking van beide gebieden. Deze gebiedsvisie gaat verder waar de Visie op de Detailhandelstructuur is gestopt. Al tijdens de eerste brainstormbijeenkomst over de gebiedsvisie Noord- en Zuid-Scharwoude, bleek dat alle aanwezigen de voorkeur hadden voor het zogenaamde ‘en-scenario’, versterking van de gebieden in Noord- én Zuid-Scharwoude. Dat hebben we als college direct opgepakt en ook de raad schaarde zich achter deze keuze. Wat de eerste bijeenkomst ook meteen duidelijk maakte, was dat de mensen in het gebied heel goed weten wat ze willen. Die energie is door de gemeente opgepakt. De totstandkoming van deze visie is een inspirerend voorbeeld van intensieve samenwerking, goed naar elkaar luisteren en kansen pakken. De gebiedsvisie brengt ideeën van bewoners, ondernemers, organisaties en bezoekers bijelkaar en versterkt initiatieven. Tijdens de vier bijeenkomsten die vorig jaar hebben plaatsgevonden zijn alle deelnemers met elkaar aan de slag gegaan om ambities en kansen voor het lint te benoemen. Ook is gekeken welke ideeën op korte termijn kunnen worden gerealiseerd. Zoals het opzetten van een boerenmarkt of het verfraaien van de Dorpsstraat met (hangende) bloembakken. Dit soort initiatieven is heel kansrijk als verschillende partijen met elkaar samenwerken.

Jan Piet Beers, dorpswethouder Noord-/Zuid-Scharwoude, portefeuillehoude ruimtelijke ordening, detailhandel “Ik vond de publieksbijeenkomsten heel levendig, mensen dachten echt mee. Bij een van de bijeenkomsten die werd geleid door de externe gespreksleiders Sjoerd Feenstra (Urhahn Urban Design) en Joost Beunderman (00:/Architecten) kozen de aanwezigen er zelfs voor de pauze over te slaan. Zó graag wilden zij verder denken en discussiëren over de mogelijkheden voor het lint. Belangrijk bij deze nieuwe werkwijze, waarbij mensen al in een vroeg stadium van de beleidsvorming worden betrokken, is dat je als gemeente het proces met een open mind ingaat, dat je afstand kunt nemen van bestaande ideeën en dat je wat passeert goed tegen het licht houdt. Een belangrijk element in de discussies dat telkens terug kwam, is de ontwikkeling van de oude bibliotheeklocatie. Deze locatie is van cruciaal belang om het lint en de driehoek met elkaar te verbinden en moet daarom een magneetfunctie uitoefenen tussen noord en zuid. Maar ook andere locaties in het lint en de driehoek bieden volop mogelijkheden. We hebben mooie winkelstraten, een breed winkelaanbod en volop voorzieningen. Daarop moeten we zuinig zijn als we het lint vitaal willen houden. Een ander belangrijk onderwerp dat elke keer werd aangeroerd, was het doorvaarbaar maken van de Achterburggracht. De nieuwe vaarroute kan een enorme boost geven aan recreatie en toerisme en daarmee aan de lokale economie. Dat is voor de gemeente reden om deze op te nemen in de Gebiedsvisie, zodat we ons daar in de nabije toekomst sterk voor kunnen maken.”

De gebiedsvisie Lang leve het lint verwoordt en verbeeldt de ontwikkelingsrichting van het woon-, werken winkelgebied in het lint van Noord- en Zuid-Scharwoude op de lange termijn. Daarnaast biedt het een toetsingskader voor nieuwe ontwikkelingen.Vóór alles wil het een inspirerend document zijn, dat uitnodigt tot nieuwe initiatieven. Maar met alleen het vaststellen van de visie zijn we er nog niet. We zullen ook duidelijk aangeven hoe het vervolgproces eruit komt te zien en in welk tijdsbestek we dingen willen realiseren. Er moet een duidelijk actieprogramma komen, waarin mensen hun ideeën terug zien. We nodigen alle belanghebbenden uit om ook in de toekomst met veel enthousiasme bij te dragen aan plannen. De inspirerende samenwerking met alle partijen willen we graag voortzetten. Een gemeente met een faciliterende en flexibele houding levert maatwerk als burgers of ondernemers met goede ideeën komen. De gemeente als sparring partner bij nieuwe initiatieven in het lint is een rol die past bij dit gebied en in deze tijd. Dat we als overheid mogelijkheden en ruimte willen bieden aan inwoners en ondernemers, hebben we ook aangegeven in het bestemmingsplan dat onlangs is afgerond. Daarbij hebben we ons mede laten leiden door de uitkomsten van de publieksavonden. Zo heeft de gebiedsvisie nu al haar eerste vruchten afgeworpen! Namens het College van Burgemeester en Wethouders,

Wethouders Jan Piet Beers en Frits Westerkamp

voorwoord

samenvatting Langedijk wil ook in de toekomst haar voorzieningenniveau op peil houden. Een goed en breed aanbod maakt het wonen in Langedijk aantrekkelijk. De Detailhandelsstructuurvisie Langedijk (2011) (zie bijlage II) geeft aan dat er kansen zijn voor nog één winkelconcentratie in de gemeente Langedijk, naast ondersteunende centra in de dorpskernen en het winkelcentrum Broekerveiling in Broek op Langedijk.Via een gebiedsvisie zouden drie scenario’s worden onderzocht: 1. een winkelgebied in het lint van Noord-Scharwoude, 2. een winkelgebied in de driehoek van Zuid-Scharwoude, 3. versterking van de winkelgebieden op beide locaties. Uit de eerste brainstormavond met belanghebbenden werd duidelijk dat er voor een keuze van één van de gebieden geen draagvlak is. Beide gebieden worden als een eenheid ervaren. College en de Raad zijn hierover geadviseerd en hebben in juli 2012 vastgesteld, dat de gebiedsvisie voor het zogenaamde ‘en-scenario’ verder wordt uitgewerkt. Een visie op de detailhandelsstructuur van Langedijk alleen maakt een winkelgebied nog niet tot een succes. De mix van functies, winkelen, wonen en werken - de drie w’s - maken het gebied aantrekkelijk. De gebiedsvisie gaat naast detailhandel in op de overige programmatische (b.v. wonen, markt, ontmoeting) aspecten en cultuurhistorische, stedenbouwkundige en verkeerskundige onderdelen. In het schema op de volgende pagina zijn de verschillen met de Detailhandelsstructuurvisie Langedijk inzichtelijk gemaakt. Een breed draagvlak is belangrijk voor een gebiedsvisie die het hart van de dorpen betreft. Als pilotproject voor ‘het interactief werken op maat’ is deze visie daarom

VERSCHILLEN

hoog op de communicatieladder, op de trede samenwerking, tot stand gekomen. Gedurende het proces was meer en meer sprake van co-creatie. Het uitgangspunt bij ruimtelijke ontwikkelingen is ontwikkelen met behoud van identiteit en kwaliteit. De historisch geografische waardenkaart maakt inzichtelijk waar welke belangrijke cultuurhistorische en landschappelijke waarden in het lint zijn te vinden. Bij toekomstige initiatieven wordt rekening gehouden met deze waarden. Na de keuze voor het en-scenario is het project doorgegaan als gebiedsvisie vitaal lint. De scope van de gebiedsvisie is de twee winkelconcentraties in Noord- en Zuid-Scharwoude, waarbij we niet uitgaan van omvorming van een gebied, maar uit gaan ‘van eigen kracht’ en ontwikkeling met behoud van identiteit en kwaliteit.

Uitgangspunten visie: Naast het authentieke historische karakter van het totale gebied, is de ruimte op de kavels de kracht van het lint. De smalle diepe kavel biedt vele moglijkheden voor allerlei functies en bestemmingen. Deze flexibiliteit geeft kansen voor ondernemers met nieuwe concepten en bijzondere combinaties. De unieke aanwezigheid van een parallelle wegenstructuur zorgt voor een goede bereikbaarheid van voorzieningen in het gehele lint. Een bijkomend voordeel is de spreiding van de parkeerdruk. Geen omvorming van gebieden naar een dorps hart, maar versterken wat er is: het authentieke, dorpse karakter, de kleinschaligheid, de mix van wonen, werken, winkelen en de goede bereikbaarheid. Daarmee kan het winkelgebied in het lint zich onderscheiden van andere centra in de regio.

Doel van de gebiedsvisie: • goede inpassing van ruimtelijke plannen (b.v. inrichtingsplan, bestemmingsplan, bouwaanvraag);

TUSSEN

GEBIEDSVISIE

• conserverend en inspirerend voor nieuwe ontwikkelingen.

8

GEBIEDSVISIE VITAAL LINT NOORD- EN ZUID-SCHARWOUDE

DETAILHANDELSSTRUCTUURVISIE

DSVL GEBIEDSVISIE • scenario: vitaal lint - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - • scenario: dorpshart • bezoekdoel Zuid-Scharwoude: boodschap- - - - - - - - - - - - • bezoekdoel Zuid-Scharwoude: alleen boodschappen doen pen doen en doelgericht winkelen • inzetten op compactheid • inzetten op levendigheid - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - • overheid helpt bij het zoeken naar andere - - - - - - - - - - - • grote financiële inbreng overheid financiële bronnen • faciliterende overheid - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - • sturende overheid • overheid = sparring-partner - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - • toetsende overheid • initiatieven bewoners/ondernemers - - - - - - - - - - - - - - - • masterplan / grote ontwikkelaars • organische stedenbouw - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - • gebiedsontwikkeling, pas sinds 50 jaar • samenwerking = veranderkracht - - - - - - - - - - - - - - - - - • geen aandacht voor samenwerking • promotie en ‘branding’ wordt urgent - - - - - - - - - - - - - - - • geen aandacht voor promotie en branding

Eigen kracht betekent ook uitgaan van de initiatieven vanuit de samenleving. De gebruikers (bewoners, ondernemers, bezoekers) willen meer dan voorheen meedenken en meedoen, de gemeente geeft daarvoor de ruimte. Gezamenlijk maken zij het gebied tot een succes. Vitaliteit krijgt inhoud met het plaats bieden en creëren van nieuwe functies. In de huidige tijd betekent dit onder andere: versterken aanbod ouderen en jongeren, meer terrassen en ontmoetingsplekken, meer evenementen en versterken/ontwikkelen aantrekkelijke openbare ruimte. Een goed gewaardeerd en gebruikt winkelgebied in een vitaal lint vraagt om compactheid. Met de keuze voor het en-scenario staat de compactheid onder druk, dit is een risico voor het succes. Om te komen tot een sterk geheel tussen Noord- en Zuid-Scharwoude worden initiatieven en investeringen binnen dit gebied gestimuleerd, de samenwerking tussen ondernemers onderling en met de gemeente versterkt en promotie en branding van het gebied hoog op de actielijst geplaatst. Het winkelgebied in het lint is goed bereikbaar, wandelend op de fiets, met de auto, het openbaar vervoer en per boot. Op de Dorpsstraat zijn de fietser en voetganger de belangrijkste verkeersdeelnemers.

• vanuit landschap en cultuurhistorie de beoogde ruimtelijke kwaliteit verantwoorden; • kaders en ambities scheppen voor ruimtelijke ontwikkelingen passend bij de identiteit van het gebied;

EN

Aantrekkelijke openbare ruimte en bijzondere functies op karakteristieke locaties vergroten de samenhang en verbinding in het gebied. Ook wordt veel waarde gehecht aan herstel van de vaarverbinding naar het Oosterdel.

samenvatting

De visie is uitgewerkt in vier thema’s met hun ruimtelijke opgaven in de vorm van bouwstenen. Elk thema heeft een kaart met een hoofdingrediënt. De vier thema’s zijn: • dorps lint - ruimtelijke kwaliteitskaart • ondernemend lint - programmakaart • gastvrij lint - verkeerskaart • groen en blauw lint - verduurzamingskaart Bij elk thema zijn de kansrijke ideeën genoteerd die uit de participatie-avonden naar voren zijn gekomen. Deze vormen de handvatten waarmee op korte termijn en met kleine investeringen aan de slag kan worden gegaan. De gemeente als ‘sparring partner’, faciliterend en kaderstellend, past bij het gebied en bij Langedijk. Een overheid die durft los te laten, betekent niet dat zij niets meer doet. De gemeente kan op verschillende wijzen bijdragen aan ruimtelijke ontwikkelingen: 1: juridisch planologisch; soepel inspelen op de vraag van Investeerders en als deze past in de visie ook ruimte bieden in beleid en bestemmingsplannen. 2: investeren, financieel en menskracht. De gemeente investeert door bijvoorbeeld ‘werk met werk’ te maken en andere inzet van lopende budgetten beheer. Ook kan de gemeente ondersteunen door het helpen zoeken naar andere financiële bronnen en investeerders. 3: verbinden van ideeën, mensen, organisaties en bedrijven met elkaar en intern binnen de gemeentelijke organisatie de interdisciplinaire samenwerking vergroten; 4: de betrokkenheid van belanghebbenden en ambtenaren vergroten door visies en plannen te delen.

lang leve ‘t lint 2023... Op een zonnige voorjaarsochtend gaat Lotte op de bakfiets naar de boerenmarkt, voordat ze de jongste bij het Palet van school haalt. De bomen voor de kerk staan in bloei, de bloembakken staan vol tulpen. Even zwaaien naar opa, die met zijn vrienden en vriendinnen jeu de boules speelt op de baan in de tuin voor het Kloosterhof. Opa woont in een kleinschalige woongemeenschap aan het lint. Als hij ziek is, doen zijn buren boodschappen voor hem. Heel gemakkelijk is dan de what’s app, waarmee de bestelling bij de supermarkt al wordt klaar gezet. Een keer in de week staat opa bij toerbeurt in de gemeenschappelijke werkplaats. Allerlei soorten gereedschappen zijn hier verzameld en kunnen worden gebruikt tegen een geringe vergoeding. Vooral kleine, startende ondernemers maken hier gebruik van en vaders die lekker willen knutselen, maar ook de leerlingen van het Palet komen hier regelmatig voor een handarbeidles. Opa kan zijn kennis op die manier aan jongere generaties doorgeven. Bij het Palet ontmoet Lotte ook haar oudste dochter, die met haar bandleden oefent in een van de muziekruimtes. Met de jongste in de bakfiets gaat Lotte heerlijke. ambachtelijke worst halen bij de slager, pasta en olijven bij de delicatessenzaak van Mario en wijn bij de Burg. Daarna gaat ze even langs bij haar vriendin Claudia. Die heeft pas een boekwinkeltje geopend, dat doet Claudia erbij. Eigenlijk is ze accountant, maar terwijl de klanten tussen de boeken neuzen, is zij achter haar laptop aan het werk. Sharon, het middelste kind, is veilig op de fiets naar voetbalvereniging LSVV. Na het voetbal ontmoet ze haar vriendin Mandy in de koffiecorner bij de bakker in het lint. Even kletsen en what’s appen wie er meegaat naar het frisfeestje in Concordia volgende week. Die week is er ook een grote taptoe op het plein tegenover de kerk. De harmonie bestaat dan 127 jaar en elk jaar nodigt ze orkesten uit de omgeving uit om de verjaardag te vieren. Een week later is er kermis, daarna een tentoonstelling van oude landbouwwerktuigen en openluchttheater. Eigenlijk is er elke week wel iets te doen en te zien in het lint. Met een ijsje van Dennis in de hand, staren Lotte en haar dochter dromerig over het water van de nieuwe Achterburggracht, op de brug bij de Kastanjelaan. Daar komt papa aan in de elektrische schuit vol met toeristen, varend richting het Oosterdelgebied. Ze zwaaien. Nu naar huis. Vanavond hebben Lotte en haar man nog tangoles bij de dansschool. En daarna is het altijd gezellig naborrelen bij de nieuwe bar annex kookcafé aan de Voorburggracht.

10


lang leve ‘t lint 2023

11

proces

1. inleiding en proces DOEL VAN DE GEBIEDSVISIE VISIE OP DETAILHANDELSTRUCTUUR VASTGESTELD IN DE RAAD 2011

KADERS VOOR SCENARIOKEUZE: DORPSHART IN NOORDEN/OF ZUID-SCHARWOUDE IN GEBIEDSVISIE

BRAINSTORMAVOND MAART 2012:

KEUZE EN-SCENARIO: RAAD JULI 2012 VERDER MET: GEBIEDSVISIE VITAAL LINT

Langedijk hecht veel waarde aan de herkenbaarheid en beleefbaarheid van haar verleden. De gebiedsvisie biedt een helder, gestructureerd kader voor de lange termijn. Waarmee de landschappelijke en cultuurhistorische waarden (de ruimtelijke kwaliteit) van het lint in Noord- en Zuid-Scharwoude bij nieuwe ontwikkelingen wordt behouden en versterkt. Het geeft handvatten en ruimtelijke randvoorwaarden waaraan de gemeente kan inspireren, toetsen en bijsturen en biedt duidelijkheid naar bewoners en ondernemers over de gewenste toekomstige ontwikkelingsrichting. De gebiedsvisie inspireert en verbeeldt, vertaalt ambities en schept strategische kaders voor ruimtelijke ontwikkelingen in het gebied. Inspiratie haalt het plan uit de identiteit van het gebied, landschappelijke structuren en bebouwingspatronen en de beleving van de ruimte. De ruimtelijke kwaliteit vormt het kader voor de andere aspecten die het lint aantrekkelijk maken. De gebiedsvisie integreert detailhandel-, woon- en andere programmatische onderdelen samen met verkeerskundige WAT GING VOORAF Langedijk wil ook in de toekomst haar voorzieningenniveau op peil houden. Een goed en breed aanbod maakt het wonen in Langedijk aantrekkelijk. De Detailhandel Structuurvisie Langedijk (2011) geeft aan dat er kansen zijn voor nog één winkelconcentratie in de gemeente Langedijk, naast ondersteunende centra in de dorpskernen en het winkelcentrum Broekerveiling in Broek op Langedijk. Deze tweede mogelijke winkelconcentratie bevindt zich óf in het lint van Noord- Scharwoude óf in ‘de driehoek’ in Zuid Scharwoude. Beide locaties hebben het in zich om te ontwikkelen tot een kernwinkelgebied met een beperkt bovenlokale functie, een ‘levendig dorpshart’. Het bundelen van voorzieningen wordt beschouwd als een belangrijk principe/format om voorzieningen op de lange termijn te behouden. De gemeenteraad van Langedijk heeft Detailhandel Structuurvisie Langedijk vastgesteld met een amendement: een winkelgebied in het lint van Noord-Scharwoude en/of de driehoek in Zuid-Scharwoude.

12


inleiding en proces

Daarmee zouden middels een gebiedsvisie drie scenario’s worden onderzocht: 1. een winkelgebied in het lint van Noord-Scharwoude, 2. een winkelgebied in de driehoek van Zuid-Scharwoude, 3. versterking van de winkelgebieden op beide locaties. De eerste brainstormavond met belanghebbenden bracht het inzicht dat voor een keuze van een van de gebieden geen draagvlak bestaat. De DorpsstraatVoorburggracht Noord- en Zuid-Scharwoude, respectievelijk ‘lint’ en ‘driehoek’ wordt als een eenheid: ‘het lint’ ervaren. Er wordt veel waarde gehecht aan de mix van functies, wonen, werken en winkelen in het gebied. Alle aanwezigen hadden een duidelijke voorkeur voor het en- scenario. College en de Raad hebben daarom in juli 2012 vastgesteld dat de gebiedsvisie voor het zogenaamde ‘en-scenario’ verder wordt uitgewerkt. VISIE VOOR EEN VITAAL LINT De keuze voor het en-scenario is ingegeven door de gebruiker. De keuze past bij de ontstaansgeschiedenis van aaneengeschakelde lintdorpen aan de Langedijk en sluit aan op de centrale rol van het lint in de structuurvisie 2010-2030. De keuze voor een vitaal lint in plaats van een dorpshart is dus erg duurzaam en Langedijks. De uitgangspunten van de Detailhandelsstructuurvisie Langedijk (zie bijlage II) blijven onverkort van kracht: ‘Het ontwikkelen en versterken van een aantrekkelijk, dorps winkelgebied.Het lint Noord- en Zuid-Scharwoude heeft daarvoor een kwaliteitsprong nodig, zowel in aanbod als ook uitstraling. Een aantrekkelijk winkelgebied met meer variatie waar mensen langer verblijven. ‘ (bijlage 2, beleidsuitgangspunten detailhandelsstructuurvisie 2011). Met de keuze voor het en-scenario gaat deze gebiedsvisie, in tegenstelling tot de Detailhandelsstructuurvisie, niet uit van een compact ‘dorpshart’ (zie ook kader op pagina 9), Kiezen voor vitaal lint maakt deze gebiedsvisie daarom tot een uniek project: vitaliteit behouden en versterken door uit te gaan ‘van de eigen kracht’ van een lintstructuur.

13

Tijdens de inspiratie-avond in september werd aan de hand van voorbeelden uit binnen- en buitenland op zoek gegaan naar bijzondere initiatieven voor het lint. (bijlage 1) Wat gebeurt er als bewoners/ ondernemers zelf erg betrokken zijn en actief participeren bij verandering? Wat kunnen bijzondere ideeën en concepten zijn voor Langedijk?

VITAAL LINT

COMPACT DORPSHART visie opodetailhandelstructuur Visie p detailhandelstructuur

gebiedsvisie‘vitaal vitaallint’ lint Gebiedsvisie

UITGAAN VAN EIGEN KRACHT

INTERACTIEF WERKEN OP MAAT

In navolging van de detailhandelsstructuurvisie onderzoekt en verdiept de gebiedsvisie de kennis en mogelijkheden van de ‘eigen kracht’ van het gebied. In de detailhandelsstructuurvisie werd hierbij vooral het het authentieke, dorpse karakter genoemd, de mix van wonen, werken, winkelen en de goede bereikbaarheid. Daarmee kan het zich onderscheiden van andere centra in de regio.

Een breed draagvlak is belangrijk voor een gebiedsvisie die het hart van de dorpen betreft.Als pilotproject voor ‘het interactief werken op maat’ is deze visie daarom hoog op de communicatieladder, op de trede samenwerking, aangevangen.

Kiezen voor het vitale lint in plaats van het dorpshart is ook een keuze voor meer spreiding van winkels, voorzieningen en parkeerdruk, Dit heeft een aantal voordelen (b.v. spreiding parkeerdruk) maar ook nadelen (b.v. meer verkeersbewegingen). Compactheid van een winkelgebied wordt gezien als een belangrijke voorwaarde voor het behoud van voorzieningen op de lange termijn. De gebiedsvisie onderzoekt de mogelijkheden om dit nadeel van spreiding te compenseren. Uitgaan van eigen kracht betekent ook uitgaan van het initiatief van burgers en ondernemers.Van dit potentieel is goed gebruikt gemaakt bij de totstandkoming van de visie. De gebruikers willen meer dan voorheen meedenken en meedoen, de gemeente geeft daarvoor de ruimte.

Gaandeweg zijn op de participatieladder stappen gezet van samenwerking naar co-creatie. Dit heeft meerdere oorzaken: • De gebruikers (bewoners, ondernemers, bezoekers, organisaties) willen meer invloed en zeggenschap hebben op hun omgeving, dit is een algemene trend. • De gemeente wil minder risicodragend optreden en zal minder het initiatief nemen bij nieuwe ontwikkelingen. Dit verandert sterk de rol van de gemeente, van sturend en toetsend naar faciliterend. • Gebruikers hebben veel kennis over het gebied, over ondernemerschap en wat er leeft in de samenleving. Zij zijn de smaakmakers van het gebied. Dit alles versterkt de rol van de gebruiker en maakt dat zij vanzelfsprekend meer invloed hebben. Dit betreft zowel de inhoud alsook het proces, bijvoorbeeld de scenariokeuze die naar voren is gehaald.

De ambities en ideeen van de gebruiker zijn het uitgangspunt voor de gebiedsvisie geworden. De gemeente heeft hierbij kaders gesteld, zij houdt het algemeen belang in de gaten en heeft zich faciliterend opgesteld. Dit laatste betekende onder andere dat de gemeente menskracht leverde voor de organisatie, zij zette de uitkomsten op een rij en deelt de uitkomsten met de partijen. Een faciliterende overheid is een overheid die meer durft los te laten, die niet meer bepaalt, maar luistert naar wat er speelt in de samenleving. Samenwerking, vertrouwen en communicatie zijn de sleutels tot een succesvol proces en eindproduct. Ook voor het vervolg, bijvoorbeeld bij het opstellen van het actieprogramma en de uitwerking van de kansrijke ideeën, leveren de gebruikers weer een belangrijke bijdrage. DE BIJEENKOMSTEN Vier participatiebijeenkomsten hebben plaatsgevonden: op 14 maart 2012 een brainstormavond, op 19 september een inspiratieavond (zie bijlage 1) en op 21 en 26 november 2012 thema-avonden over respectievelijk openbare ruimte en programma. De brainstormavond had als doel gezamenlijk op zoek te gaan naar de ambities voor het lint. Aan de hand van de thema’s programma, verkeer en openbare ruimte werd aan de aanwezigen de vraag gesteld: wat vindt u belangrijk voor het lint? Behalve de ambities bracht deze avond veel informatie over de kansen en knelpunten aan het licht.

Die eerste twee bijeenkomsten kwam aan de orde wat de gebruikers willen in het gebied. De thema-avonden in november hadden als doel inzicht te krijgen in welke ideeën kansrijk zijn en wie daarbij de initiatiefnemer is. De uitkomsten van de laatste twee avonden zijn in deze visie verwerkt als kansrijke ideeën bij de bouwstenen. Deze vormen de basis voor een uitwerking van de gebiedsvisie in een nog op te stellen actieprogramma. LEESWIJZER In hoofdstuk 2 worden de ruimtelijke kwaliteiten benoemd, die zijn verbeeld in de cultuurhistorische waardenkaart. De gezamenlijke ambities en uitgangspunten voor de visie zijn geformuleerd. (hoofdstuk 3 en 4) De visie (hoofdstuk 5) is vervolgens uitgewerkt in 4 thema’s (hoofdstuk 6) De vier thema’s zijn: • dorps lint • ondernemend lint • gastvrij lint • groen en blauw lint. Elk thema bevat een visie en analyse en zijn daarmee zelfstandig te lezen en een bouwstenenkaart. In hoofdstuk 7 wordt een doorkijk gegeven naar de strategie en het vervolg. Tot slot bevat hoofdstuk 8 een opsomming van de conclusies per hoofdstuk. In groene boxes zijn een aantal uitkomsten van de participatie-avonden benoemd en uitgewerkt: • ambities, kansen en knelpunten in hoofdstuk 3, • kansrijke ideeen voor uitwerking in actieprogramma in hoofdstuk 5, • inspiratie-avond en ‘out of the box’ in bijlage 1. Tussen de hoofdstukken zijn ideeën en inititatieven opgenomen van huidige gebruikers.

14


inleiding en proces

15

platte tekst

KOPJES

platte tekst

Martijn Voorhout, marketeer bij Rabobank Alkmaar

Sylvia Smit, lid van het Dorpsplatform Noord-/Zuid-Scharwoude

“Voor ons als Rabobank is het belangrijk om te weten wat de ambities zijn van onze klanten. Daaraan leveren wij graag een bijdrage. Omdat we een

“Als je betrokken bent bij je buurt waarin je woont en werkt, dan ben je natuurlijk aanwezig bij bijeenkomsten die gaan over de toekomst van het gebied. Ik vond dat de bijeenkomsten goed georganiseerd waren. De informatie was helder en er werd echt geluisterd naar de aanwezigen. Hoewel de gespreksleiders niet uit Langedijk kwamen, viel het me op dat ze prima op de hoogte waren van de situatie in het lint. Ik heb me vooral hard gemaakt voor betere bereikbaarheid, meer herkenbaarheid/gezelligheid, voldoende parkeergelegenheid en een nieuw buurthuis. Om dingen voor elkaar te krijgen en de mooie dingen in ons dorp te behouden, moeten we als burgers samenwerken met elkaar en met de gemeente. Daarom ben ik ook lid van het Dorpsplatform van Noord/Zuid-Scharwoude. Voor de toekomst vind ik het vooral belangrijk dat de gemeente niet alleen luistert, maar ook doet!”

coöperatie zijn, hebben onze leden medezeggenschap over de koers van de bank. En vanuit onze coöperatieve identiteit leveren we graag een bijdrage aan de ontwikkeling van deze regio. Om deze reden zijn we zeer actief op het gebied van sponsoring en ondersteunen we vanuit het coöperatief dividend allerlei sociaal-maatschappelijke, innovatieve en duurzame initiatieven. Daarom denken we ook graag mee over een visie op Noord- en Zuid-Scharwoude. Ik merkte dat veel aanwezigen tijdens de bijeenkomsten over het lint de recreatieve functie van Langedijk willen versterken. Langedijkers zijn heel trots op Langedijk en zijn geschiedenis. En terecht, het is een prachtig gebied met veel mogelijkheden. Ik opperde het idee van een fietshotel en zag dat idee direct terugkomen in allerlei meetings. Als Rabobank denken we ook graag mee over nieuwe mogelijkheden. Daarom wilde ik graag afspreken in buurthuis de Geist in Sint Pancras. Voor het buurthuis voer ik namens de Rabobank een marktonderzoek uit. Dit naar aanleiding van een match tijdens de Beursvloer, een jaarlijks evenement waarbij organisaties maatschappelijke vragen en diensten uitwisselen. Zoiets zou voor bewoners en ondernemers van het lint ook kunnen werken.”

2. ordening en karakter platte tekst

1 1 2

1

2

2

3

De bebouwing langs de Voorburggracht is in ZuidScharwoude (4) grootschalig. Dit contrasteert met de omliggende kleinschalige dorpse bebouwing.

3

Bezoekers parkeren meestal aan de Voorburggracht. In Noord-Scharwoude (2) zijn er paden en stegen tussen de bebouwing door. Die verbinden de Voorburggracht met de voorzijde winkels aan de Dorpsstraat. Voor de kerk en activiteitencentrum Kloosterhof (3) zijn grote open ruimten. Evenals een groot deel van de parkeerplaats tegenover de kerk zijn deze privaat eigendom.

5

4

5 18

Het lint is een van oorsprong parallelle structuur van Voorburggracht - Dorpsstraat - Achterburggracht. Soms raken Dorpsstraat en Voorburggracht elkaar (1,3 en 5). Soms staat er bebouwing tussen Dorpsstraat en Voorburggracht in (2). Tijdens drooglegging en de dorpsuitbreiding aan de westzijde van het lint, is de Voorburggracht in Zuid-Scharwoude omgelegd achter de bebouwing van de tuinderseilanden (Boomgaard) om (4).

De grootste winkelconcentraties bevinden zich aan de Dorpsstraat (2) in Noord-Scharwoude en de Voorburggracht (4) Zuid-Scharwoude.

3 4

VERKENNING VAN HET LINT Het lint van de Langedijk is 6,5 km. lang en rijgt de dorpen aaneen. Bijzondere functies en ruimten, zoals: haven, kerk, café, onderbreken het continue ritme van de kleinschalige bebouwing.


ordening en karakter

4

De Dorpsstraat in Noord-Scharwoude (2) heeft van zuid naar noord eenrichtingsverkeer. De Voorburggracht is een doorgaande verkeersader, ook voor het openbaar vervoer.

5

De loop van de Achterburggracht is even voorbij de kerk (3) in zuidelijke richting gedempt, c.q. omgebogen. Om via een aantal sloten en duikers, voorbij de Oostelijke Randweg (4) verder te gaan richting het cultuurhistorisch en landschappelijk waardevolle woongebied en landschapsreservaat Oosterdel. Het is een lang gekoesterde wens om deze verbinding te herstellen. Sinds 2000 zijn binnen het Europese project Waterways for Growth diverse onderzoeken, tekeningen en berekeningen gemaakt.

19

ONTWIKKELINGSGESCHIEDENIS Tot in de 16e eeuw functioneerde de Langedijk als waterkering tegen het water De Waerdt. Nadat in de 16e eeuw alle wateren van de Zuiderzee waren afgedamd, konden de plassen worden drooggemalen. Toen de Waerdt in 1630 werd drooggemalen verloor de Langedijk haar waterkerende functie. In de 17e eeuw groeide de behoeft aan cultuurgrond, daarom werd getracht het bodemgebruik te intensiveren. Lage landen werden opgehoogd met bagger, zodat brede, lange sloten ontstonden. Dit proces van ophogen van landbouwgrond werd nog geïntensiveerd toen in de 19e eeuw het grasland in hoog tempo werd omgezet in bouwland. De langgerekte 17e-eeuwse sloten vormden het kader van de kleinere binnenslootjes. Het landschap transformeerde tot een eilandenrijk. Het kenmerkende eilandenlandschap dat zo sterk gerelateerd was aan de koolteelt zou jarenlang het imago van de streek bepalen. In de jaren ’50 adverteerde de plaatselijke VVV met boottochten in een typische platbodem langs de vele eilanden en ontmoetingen met boeren die met een paard of landbouwgereedschap in hun bootjes naar hun akkers vertrokken. De ruilverkaveling van het Geestmerambacht was vanaf 1948 onderwerp van studie. Doelen waren een hoger productieniveau, rationele gebiedsinrichting en een verdere mechanisatie. De nieuwe inrichting was ingegeven door het idee de vaarpolder in een rijpolder om

Situatie Noord-Holland rond 1500 opgetekend in ca. 1800

haaks op de langedijk werden lange vaarsloten gegraven ca. 1780

20

te vormen. Er ontstond een compleet nieuw landschap. Het ontwerp van de ruilverkaveling omvatte de demping van een groot aantal vaarsloten en de samenvoeging van akkers tot grote kavels. Een wegennet werd ontworpen, zodat in plaats van over water het vervoer van landbouwproducten over de weg plaats kon vinden: de rijpolder. De ruilverkaveling had niet alleen gevolgen voor de landbouwgronden, ook de structuur van de dijkdorpen veranderde om goede aansluitingen te maken met geplande nieuwe woonwijken. De Voorburggracht werd geheel en de Achterburggracht deels gedempt. Men hield totaal geen rekening met bestaande landschappelijke kwaliteiten. Landschappelijk werd het gebied een lage kwaliteit toegeschreven; er was nauwelijks beplanting door de sterke zilte zeewind die vanaf Schoorl het binnenland in waaide.

BEBOUWINGSKARAKTERISTIEK De Dorpsstraat bestaat uit een aaneenschakeling van relatief smalle, maar diepe kavels van diverse grootte met daarop verschillende woningtypen uit verschillende perioden. De meeste bouwwerken zijn vrijstaand en eind negentiende, begin twintigste eeuw gebouwd. Het interessante aan de verkaveling is de verspringende rooilijn. De woningen zijn van oudsher georiënteerd op de doorgaande weg en op de zon. Vrijwel alle huizen lagen direct tegen de noordgrens van de kavel, zodat

VVV adverteerde al in 50-er jaren met boottochten langs de eilanden

21

GEBIEDSVISIE VITAAL LINT NOORD- EN ZUID-SCHARWOUDE opgebaggerde akkers, omgeven door sloten

Tijdens de ruilverkaveling, links: al rijpolder, rechts: nog vaarpolder ca. 1970

rooilijn of bouwverordening bestond niet. Vanaf de jaren ’40 en vooral ter voorbereiding van de ruilverkaveling, werden veel tuinderswoningen afgebroken of vergroot. Toch bestaat de kenmerkende structuur van de Dorpsstraat, met de verspringende rooilijn, nog steeds grotendeels uit de kleine korrel van deze tuindershuisjes. boven: waar Dorpsstraat en Voorburggracht bijlkaar komen bomen en recreatie in de berm. links: bomen in tuinen bepalen het groene straatbeeld in Dorpsstraat

optimaal gebruik kon worden gemaakt van een erf op het zuiden. In de smalle strook tussen de woning en de straat stonden vaak bomen, gewoonlijk leilinden, essen of kastanjebomen, waartussen bloemen werden geplant. Door de verbreding van de Dorpsstraat zijn deze smalle groenstrookjes vrijwel allemaal verdwenen. Het achtererf was vrij stenig en volgebouwd met schuren en houten vlonders langs de waterkant. Verdere bevolkingsgroei maakte dat ook de tuinderseilanden werden bebouwd. Elk tuinderseiland had een eigen brug naar de Dorpsstraat. In 1969 waren er 45 eilanden, waarop ruim 400 bouwwerken stonden, voornamelijk woningen, maar ook schuren, werkplaatsen en fabrieken. De eilanden lagen, vooral in Noord- en ZuidScharwoude, vlak naast elkaar, slechts van elkaar gescheiden door een vaart of sloot. Op sommige eilanden was enkel een boerderij met schuur gebouwd maar veruit

Aan de Langedijk komt een woningtype voor dat het midden houdt tussen een stolp en een tuinderswoning. Bij de boerderette meer aandacht besteed aan decoratieve elementen als sierankers, gedecoreerde daklijsten en bolornamenten op het dak. Notabelenwoningen en openbare bouwwerken zijn de

de meeste waren bebouwd met een rijtje woningen afgewisseld door schuren. Een enkel eiland was volledig gevuld met een fabrieksfunctie met de directeurswoning voor op de kavel en een reeks fabrieksschuren daarachter.

Boet is de West-Friese benaming voor schuur of bijschuur. Achter op het erf van een tuinderswoning stond vaak een boetje, een schuurtje voor gereedschap, turf of brandhout. Met de koolteelt werden nieuwe schuurtypes geïntroduceerd; namelijk de koelschuren of koolboeten, gebruikt voor de opslag en koeling van kolen. Een schuur van een totaal andere orde was de overdekte kolfbaan uit 1925 van café De Rode Leeuw.

RUIMTELIJK KWALITEITSBELEID

WONINGTYPEN Het type van de sobere tuinderswoning overheerst en wordt afgewisseld door oude stolpboerderijen, schuren/ boeten in verscheidene vormen en maten, enkele notabelenwoningen en openbare gebouwen. De opkomst van de typologie van de tuinderswoning liep parallel aan de explosieve groei van de koolteelt. De grote stolpen maakten rond 1900 plaats voor bescheiden eengezinswoningen van één verdieping en een zadel- of mansardedak. De huizen werden naar eigen inzicht recht, schuin of dwars op de straat gebouwd. Een voorgeschreven

pronkgebouwen in de Dorpsstraat, zoals café de Rode Leeuw, de voormalige pastorie, burgemeesterswoning, de directeurswoning van de Kramerfabriek. De bouwwerken onderscheiden zich door meerdere verdiepingen, decoratieve gevels, en het gebruik van bijzondere natuur- en baksteensoorten.

boven: notabelenwoning

De gemeente Langedijk wil een aantrekkelijke woon- en leefomgeving bieden aan haar bewoners. Het uitgangspunt bij ruimtelijke ontwikkelingen is ontwikkelen met behoud van identiteit en kwaliteit. De historisch geografische waardenkaart maakt inzichtelijk waar welke belangrijke cultuurhistorische en landschappelijke waarden in het lint zijn te vinden. Bij toekomstige initiatieven wordt rekening gehouden met de aanwezige cultuurhistorische en geografische waarden. Om aan het begrip ruimtelijke kwaliteit concrete inhoud te geven wordt deze vertaald naar ontwikkelingsgeschiedenis (landschaps-dna) en bebouwingskarakteristiek (dorps-dna).

onder: stolpboerderij

tuinderswoningen

tuinderseilanden

22

Voorburggracht

Dorpsstraat

Achterburggracht



23

HISTORISCHE WAARDENKAART LEGENDA

Landschaps-dna • Dijklint (ensemble Voorburggracht, Dorpsstraat, Achterburggracht) • Tuinderseilanden • Historische waterstructuur • Kerken • Bruggetjes

LINTBEBOUWING, DIJKDORP

ORIENTATIE BEBOUWING

MONUMENTALE / KARAKTERISTIEKE BEBOUWING TUINDERSEILANDEN

WONINGTYPEN

Bebouwingskarakteristiek dijklint (dorps dna) • Kleine bebouwingskorrel • Groen in de voortuinen • Verspringende rooilijnen • Hoekpanden en panden met bijzondere functies hebben vaak 2 lagen en kap • Bebouwing dicht op de weg, soms met voortuin • Aaneenschakeling van kavels van diverse grootte, vrijstaande woningen, verschillende woningtypen uit verschillende perioden. • Voorkomende bebouwingstypen: • Stolpboerderijen • Tuinderswoningen • Koolschuren • Boerderette • woningen tegen noordgrens kavel aan, orientatie op de zon • Achtertuinen aan het water • Dicht bebouwde erven

LINT OOSTERSTRAAT

BEGRAAFPLAATSEN

HISTORISCH WATER

VOORMALIGE WATERLOOP VOORBURGGRACHT VOORMALIGE LOOP ACHTERBURGGRACHT DORPSSTRAAT

DOORSTEEKJES VBG - DS

OVERIGE BEBOUWING IN / NABIJ PLANGEBIED

Bebouwingskarakteristiek tuindereiland (dorps dna) • Tuinderwoningen aan smalle paden • Kleinschalig karakter, cultuurhistorische setting • Soms grootschalige bedrijvigheid/fabrieken • Historische eilandverkavelingen: Boomgaard, de Nederlanden en anderen.... • Karakteristieke koolschuren zijn cultuurhistorische objecten. • Oorspronkelijk geen regels, soms een rijtje, soms in het verlengde achter elkaar, m.u.v. de Nederlanden • Oorspronkelijke achtertuinen aan het water, nu aan de weg. • Siertuinen, bomen en heggen geven de Dorpsstraat aan de oostzijde een groen karakter

topografische kaart ca. 1950

Omlegging Voorburggracht na drooglegging

10

voorbeelden van karakteristieke bebouwing, van boven naar beneden:

24

100

meter

cultuurhistorische en geografische waardenkaart

de kerk, de Roode Leeuw en Concordia, industriele bebouwing, de zuurkoolfabrieken op voormalige tuinderseilanden.

50

Gebiedsvisie ‘lint’ (N-S) & ‘driehoek’ (Z-S)

CULTUURHISTORISCHE WAARDENKAART



25

THEMAKAART BIJ BRAINSTORMAVOND 14 MAART 2012

Kees Kwadijk, directeur Woningbouwvereniging Langedijk:

Frits Westerkamp, bewoner en wethouder, portefeuillehouder burgerparticipatie en verkeer

“Wonen aan het lint is voor onze doelgroepen heel aantrekkelijk. Wij verhuren voornamelijk aan ouderen en jongeren zonder kinderen. Beide doelgroepen vinden het prettig om dicht bij alle voorzieningen en winkels te wonen en houden van reuring. Enkele jaren geleden hebben we deze oude stolpboerderij aan het lint verbouwd tot woningen voor mensen met een handicap. Dat is heel fijn voor hun mantelzorgers, want nu hoeven zij niet helemaal naar bijvoorbeeld Heerhugowaard. Een vitaal lint gaat wat mij betreft niet alleen over een aantrekkelijk winkelcentrum, maar ook over voldoende ruimte voor sociale woningbouw, met name voor de meer kwetsbare groepen. Het lint brengt ons veel en daarom doen we af en toe wat terug. Zo hebben de gevel van Verburg in oude glorie hersteld. Het is mooi als alle betrokken partijen, gemeente, ondernemers en maatschappelijke organisaties, zich inzetten voor een aantrekkelijk woon- en verblijfgebied.”

“Bij de totstandkoming van de gebiedsvisie Noord- en Zuid-Scharwoude hebben we gebruik gemaakt van interactief werken. Ik vind het een goede ontwikkeling dat we als gemeente niet meer met een kant-en-klaar plan komen. Mensen weten namelijk heel goed wat ze met Langedijk en hun eigen leefomgeving willen. Het was leuk om te zien dat mensen elkaar vonden tijdens de bijeenkomsten, er was echt sprake van verbinding. Verschillende ideeën hebben zelfs al een vervolg gekregen. Zo heeft de eigenaar van Concordia zijn zaal beschikbaar gesteld voor frisfeesten van leerlingen van het Jan Arentsz College. En een aantal mensen wil beginnen met crowdfunding voor het doorvaarbaar maken van de Achterburggracht. Die maatschappelijke betrokkenheid vind ik heel mooi en past bij Langedijk. Onze leus is niet voor niets: ondernemend samenleven.”

3. ambitie NIEUWE ONTWIKKELINGEN DRAGEN BIJ AAN:

AMBITIE

INGREDIËNTEN

De ambitie voor het lint Noord- en ZuidScharwoude is gezamenlijk, met gemeente en belanghebbenden tot stand gekomen tijdens de brainstormavond.

Aan de hand van de ingrediënten ruimtelijke kwaliteit, verkeer en programma, is de deelnemers van de brainstormavond gevraagd: wat vindt u belangrijk voor het gebied? De uitkomsten zijn de basis voor de hiernaast geformuleerde ambitie.

Het lint van Noord- en Zuid-Scharwoude:

ONDERNEMEND LINT DORPS LINT

GASTVRIJ LINT GROEN EN BLAUW LINT

• is een gezellig winkelgebied in een oorspronkelijk dorpse sfeer; • heeft een kwalitatief goed en breed aanbod van boodschappen en diensten; • heeft ontmoetingsplekken in een goede openbare ruimte; • is veilig en je voelt je er veilig; • is aantrekkelijk voor ondernemers (kwaliteit en investeringsklimaat); • is goed bereikbaar, wandelend, op de fiets, met de auto of ov; • biedt woonruimte voor jong en oud • heeft niet 1 concentratie maar er is verbinding en samenhang tussen de gebieden, waarbij wordt uitgegaan van de eigen kracht:. Gebieden worden niet omgevormd tot bijvoorbeeld een winkelcentrum of parkeerveld. Er wordt uitgegaan van wat er is.. Uitgaan van eigen kracht betekent ook, dat aangesloten wordt bij initiatieven die vanuit de bevolking komen.

Ruimtelijke kwaliteit • Eenheid van het dorp bewaren: 1 beeld, 1 gevoel, 1 dorp, 1 lint • Langedijker uitstraling behouden en versterken • Langer verblijf stimuleren Verkeer • Verbeteren van de veiligheid op Voorburggracht • Voldoende parkeerruimte (genoemd door ondernemers) en gratis parkeren • Veilige oversteekplaatsen en wandelgebieden (genoemd door bewoners) • Goede bereikbaarheid en doorstroming Programma • Lint en driehoek zijn 1 • Kansen voor gezelligheid en breder aanbod (op bibliotheeklocatie) • Meer terrasjes (daghoreca) en ontmoetingsplekken • Markt moet blijven, maar waar? In de Dorpsstraat of tegenover de kerk/pastorie? • Gevoel van veiligheid verbeteren • Versterking van het aanbod • Mix van wonen, werken en winkelen DE VIER THEMA’S De ambities zijn in de visie (hoofdstuk 4) in vier aansprekende thema’s uitgewerkt (hoofdstuk 5): dorps, ondernemend, gastvrij, en groen en blauw lint. Nieuwe ontwikkelingen dragen bij aan één of meer van de genoemde thema’s KWALITEITEN EN KNELPUNTEN Behalve wat de gebruikers belangrijk vinden, is op de brainstormavond ook veel gezegd over wat wel (kwaliteit) en niet goed (knelpunt) functioneert in het lint. Deze kwaliteiten en knelpunten worden op de volgende bladzijden benoemd en verbeeld.

28


ambitie

29

KWALITEITEN

KNELPUNTEN

dorps • dorpse schaal • cultuurhistorie, monumenten en karakteristieke gebouwen • leesbaarheid landschap: Achterburggracht - dijk - tuinderseilanden • kerk is orientatiepunt in lint NZS • verbindingen Dorpsstraat - Voorburggracht • afwisselend winkels en rustig wonen • boomgaard een intieme woonbuurt op voormalig tuinderseiland

dorps • reclame overschreeuwt cultuurhistorisch karakter • grote parkeerplaatsen • achterkanten aan de Voorburggracht Noord-Scharwoude • grove stedenbouwkundige korrel ondernemend • leegstand • kleinschalige familiewinkels gastvrij • ongastvrij karakter dichtgeplakte ramen en etalages • parkeren auto’s in winkelstraat hindert langzaam verkeer • afwezigheid gezellige openbare ruimte Zuid-Scharwoude • veiligheid tegenover overzichtelijkheid en rust

ondernemend • markt • variatie in winkels en dienstverlenende bedrijven • specialiteitenzaken en aantrekkelijke etalages gastvrij • terrassen, ontmoetingsplaatsen

groen en blauw /duurzaam • zichtbaarheid water • ongezellige kale waaierige ruimte voor kerk en Kloosterhof • fietsparkeerplaatsen nabij winkels

groen en blauw • zichtbaarheid water • bomen in openbare ruimte en tuinen

30


hoofdstuktitel

31

wat er is...

een losse verzameling functies

werken aan...

samenhang en verbinding KOPJES

platte tekst

platte tekst WESTELIJKE RANDWEG

WESTELIJKE RANDWEG

WESTELIJKE RANDWEG

LOSSE VERZAMELING FUNCTIES

CULTUURHISTORIE IN RELATIE TOT

VERSCHILLENDE SFEREN

SAMENHANG EN VERBINDING

Variatie in sferen binnen het lint.

‘uitgaan van eigen kracht’ = versterken van sferen en versterken van samenhang en verbinding tussen winkelgebieden in Noord- en Zuid-Scharwoude (zie voor legenda pag. 46)

FUNCTIECONCENTRATIES In het lint Noord-Scharwoude is er een mix van wonen, werken en dienstverlening. In Zuid-Scharwoude ligt het accent op wonen aan de Dorpsstraat en op winkels aan de Voorburggracht (zie voor legenda pag. 61)

32

De sfeer wordt bepaald door de historische en stedenbouwkundige structuur in combinatie met de aanwezige functies


ambitie

33

• • • •

GEBIEDSVISIE

N Ambitie uitgewerkt: Al meer dan 1000 jaar vormt het lint van Noord- en Zuid-Scharwoude de oersterke ruggengraat voor economische groei en bijzondere ruimtelijke ontwikkelingen. De kracht van het lint wordt allereerst gevormd door de vele monumentale en karakteristieke panden. Zij benadrukken de rijke historie van het gebied, waardoor dit gebied zich onderscheidt van andere (winkel-)centra in de regio. Bewoners, ondernemers en bezoekers voelen zich thuis in het lint. Zij waarderen het authentieke, dorpse karakter met een mix van wonen, werken en winkelen. Dankzij de unieke parallelle infrastructuur van de Achterburggracht, Dorpsstraat en Voorburggracht zijn de voorzieningen in het lint goed bereikbaar. Bijkomend voordeel van deze structuur is spreiding van de parkeerdruk Verder wordt het succes van het lint bepaald door de ruime, diepe kavels, waardoor het al eeuwenlang volop ruimte biedt aan nieuwe initiatieven, functies en bestemmingen. Deze flexibiliteit biedt ook in de toekomst kansen voor bijzondere ondernemers, nieuwe concepten en combinaties. Een vitaal lint betekent blijvend inspelen op economische en maatschappelijke veranderingen. In deze tijd betekent dat het bieden van een kwalitatief goed aanbod en zorgen voor een aantrekkelijke openbare ruimte. Horeca en terrassen geven het gebied een gezellige uitstraling en verleiden de bezoeker om langer te blijven. Behoud van het winkelaanbod en de voorzieningen vraagt om concentratie. Die vinden we aan het lint in Noord-Scharwoude aan de Dorpsstraat ten zuiden van de Molenkade en in ZuidScharwoude aan de Voorburggracht. We behouden en versterken wat goed is en gaan uit van de eigen kracht van de gebieden. Om een samenhangend geheel te creëren, zijn we op zoek naar initiatieven die een magneetfunctie hebben en die noord en zuid op een vanzelfsprekende manier met elkaar verbinden. We zorgen voor goede bereikbaarheid en optimalisatie van de parkeerruimte.

VITAAL LINT

Samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties werkt de gemeente aan een levendig woon- en winkelgebied in Noord- en Zuid-Scharwoude. Waar ondernemers ruimte krijgen om te ondernemen en waar jong en oud samenleeft. Het lint in Noord- en Zuid-Scharwoude is een levendig gebied waar mensen hun dagelijkse boodschappen kunnen doen, maar waar zij ook terecht kunnen voor speciaalzaken en waar volop voorzieningen zijn. Een lint met gezellige horecagelegenheden, waar regelmatig evenementen worden georganiseerd en mensen elkaar ontmoeten. En een lint dat niet alleen goed bereikbaar is met auto, fiets of lopend maar ook met de boot. Waar bewoners en dagjesmensen kunnen aanleggen bij terrassen aan het water. Kortom, een sfeervol, toekomstbestendig lint waar het heerlijk wonen, werken, winkelen en verblijven is.

de scope van de gebiedsvisie vitaal lint

34


ambitie

35

Jonathan Beukers, eigenaar De Roode Leeuw:

Margreet Ortelee, beleidsmedewerker Kinderopvang Langedijk:

“Sinds het voorjaar van 2012 ben ik eigenaar van de Roode Leeuw, dat is iets wat ik al heel lang wilde. Helaas kon ik niet aanwezig zijn bij de bijeenkomsten over het vitale lint. Maar later hoorde ik dat er veel is gesproken over de rol van de horeca. Veel mensen zouden graag meer terrassen zien in het lint. Dan zijn ze bij mij aan het juiste adres, want dat wil ik ook graag. Op dit moment ben ik bezig met de aanleg van een terras aan de zijkant van het pand. Maar ik zou ook graag aan de voorzijde een terras openen. Dat is niet zo eenvoudig, want je mag als horecaondernemer alleen een terras aanleggen op je eigen grond. En deze grond is van de gemeente. Voor mij is het helaas niet duidelijk met welke medewerker van de gemeente ik daarover ’t beste kan overleggen. Ik zou graag in een gesprek horen wat er wel en niet mogelijk is.”

“Als lokale organisatie blijven we graag op de hoogte van alle ontwikkelingen in Langedijk. Ik vond de presentaties erg interessant en inspirerend, vooral die van Sjoerd en Joost. Zo kwam ik tijdens het kringgesprek op het idee om leerlingen van de buitenschoolse opvang verkeersborden te laten maken, bijvoorbeeld om te snel rijden tegen te gaan. Zoiets maakt kinderen trots en creëert bij ouders wellicht wat meer bewustzijn. Ik kon me goed vinden in de mening van veel aanwezigen om de kleinschaligheid van het dorp te bewaren, geen nieuwbouw te plegen en geen grote winkelcentra te realiseren. Maar na afloop van deze serie bijeenkomsten was me nog niet precies duidelijk op welke manier de gemeente bepaalde plannen wil faciliteren. En of er nog iets concreet uitkomt. Leuk dat de opkomst zo hoog was. Alleen miste ik de inbreng van jonge ouders, die waren duidelijk ondervertegenwoordigd. Misschien een goed idee om hen de volgende keer expliciet uit te nodigen?”

4. uitgangspunten visie DE VERSCHILLENDE KARAKTERS VAN DE DORPSCENTRA

HET INITIATIEF CENTRAAL De gebruikers zijn de initiatiefnemers. Bewoners, ondernemers en organisaties dragen deeën aan en investeren in hun winkelgebied. Zij maken het gebied tot een succes. Nieuwe initiatieven dragen bij aan de culturele (beleving) en/of economische (vastgoed) waarden van het gebied. De gemeente denkt mee, luistert, geeft aandacht en bouwt een vertrouwensband op. De gemeente geeft ruimte aan en verbindt initiatieven en stuurt op strategisch nivo. De gebiedsvisie vormt het kader voor de nieuwe initatieven.

• Nieuwe initiatieven dragen bij aan culturele en economische waarden; • Bewoners, ondernemers, organisaties en gemeente werken samen bij nieuwe initiatieven.

VITAAL WINKELGEBIED IN HET LINT Vitaliteit krijgt inhoud met het plaats bieden en creëren van nieuwe functies. Deze veranderen naar gelang de economische, technische en maatschappelijke omstandigheden. Langedijk heeft 27.000 inwoners, de dorpen Noord- en Zuid-Scharwoude ruim 12.500. Vergrijzing en ontgroening en de opkomst van internetwinkels zijn belangrijke factoren die nu en in de nabije toekomst invloed hebben op het landschap van de detailhandel. De opgave is een vitaal lint te maken dat hierbij past. Modernisering van het aanbod en het bieden van een hoog serviceniveau doet de koopkrachtbinding in de dagelijkse artikelensector toenemen (DsvL 2010). Langedijk is ook een aantrekkelijk alternatief voor de boodschappen in de regio, vanwege het gratis parkeren in combinatie met een goede bereikbaarheid en een kwalitatief hoogwaardig aanbod. De mogelijke groei van het winkelaanbod tot 2020 voor een versterkt dorpscentrum ligt volgens detailhandelstructuurvisie Langedijk wat betreft de dagelijkse artikelensector tussen +400 – 1200 m² wvo.Voor de niet-dagelijkse artikelen is dat tussen de +500-1700 m² wvo. Met name het segment mode-luxe in de nietdagelijkse artikelensector is ondervertegenwoordigd. Ook is er een behoefte aan een kwaliteitssupermarkt en daghoreca. De (beperkte) uitbreiding is essentieel om ook voor de lange termijn het voorzieningenniveau op peil te houden.

• eigen karakter = kracht • een diverser en breder aanbod • niet gekunsteld ‘kiezen’ tussen gebieden

• •

• •

38


uitgangspunten visie

Versterken kwaliteit van aanbod, serviceniveau en uitstraling (sfeer en beleving); (beperkte) uitbreiding van voorzieningenniveau is essentieel om ook voor lange termijn voorzieningenniveau op peil te houden; Extra evenementen en marktuitbreiding dragen bij aan de levendigheid van het lint Beleidsmatig soepel inspelen op veranderende omstandigheden,

39

DE GEBRUIKER CENTRAAL

UITGAAN VAN EIGEN KRACHT Geen omvorming van gebieden maar uitgaan van eigen kracht. Kijk en waardeer wat er is. Hierbij staat de gebruiker centraal. Het doel is dat het lint aan de langedijk de gezelligste plek wordt om je boodschappen te doen. De Langedijkse gezelligheid wordt gemaakt door de dorpse, authentieke sfeer van groene pleintjes, het groene lint en de verbondenheid met het water.

•

•

Het groen in de openbare ruimte en zichtbaarheid en beleving van het water zijn essentiële bouwstenen voor de beleving van het dorpse, authentieke karakter van het lint; Gebruik maken van wat er is, geen omvorming van gebieden.

LANG LEVE ‘T LINT Het lint wordt gevormd door de parallelle structuur van Achterburggracht, Dorpsstraat en Voorburggracht. Het lint is een oersterke stedenbouwkundige structuur, het heeft zich in de duizend jaar van haar bestaan al voldoende bewezen. Het dijklint rijgt dorpen aaneen en vormt de basis voor nieuwe initiatieven. Het dijklint kent verschillende sferen, die worden bepaald door de aanwezige functies, bijzondere gebouwen en karakteristieke ruimtes. Woon- en winkelgebied wisselen elkaar af in de Dorpsstraat en aan de Voorburggracht. Monumentale en karakteristieke panden vormen accenten en bijzondere plekken in het langgerekte lint. Zij verleiden de bezoeker en verbinden de gebieden. Naast het historische karakter van het gehele gebied is ook de kracht van het lint de ruime kavels. De smalle, maar diepe kavels bieden namelijk vele mogelijkheden voor het herbergen van allerlei verschillende functies en bestemmingen. Deze flexibiliteit biedt kansen voor creatieve ondernemers met nieuwe concepten en bijzondere combinaties. De unieke aanwezigheid van een parallelle wegenstructuur zorgt voor een goede bereikbaarheid van voorzieningen in het gehele lint. Bijkomend voordeel is de spreiding van parkeerdruk.

Een vitaal lint scoort op harde doelstellingen als: de organisatie van programma (de mix van woningen, dienstverlening, winkels en horeca) parkeren en bereikbaarheid. Maar net zo belangrijk is de zachte kant: het inspireren van creatieve ondernemers, verbeteren van de karakteristieke plekken, stimuleren van bijzondere woon- en werkmilieus en evenementen. De gebiedsvisie raakt beide doelstellingen.

Ondernemers en organisaties: De ondernemers, bewoners, organisaties en gemeente maken samen het winkel-verblijfsgebied Samen investeren in een gebied komt van de grond als het perspectief - een levendig lint - wordt gedeeld. En als duidelijk is waar de winkelconcentraties komen, wat de kwaliteit, programmering en uitstraling wordt van de openbare ruimte en hoe de bereikbaarheid wordt verbeterd.

De gebruikers zijn de initiatiefnemers in de toekomst. Bewoners, ondernemers en organisaties dragen ideeen aan en investeren in hun winkel-verblijfsgebied. Zij maken het gebied tot een succes. De gebiedsvisie richt zich op drie doelgroepen: • bewoners van Noord- en Zuid-Scharwoude en andere dorpen in het lint en in geringe mate omliggende dorpen in de regio • ondernemers / organisaties • bezoekers

Bezoekers: Het dijklint is opgenomen in regionale fietsen wandelroutes. Door de opkomst van de e-bike, worden grotere afstanden in het toeristisch netwerk afgelegd. Een aantrekkelijk, sfeervol winkelgebied met daghoreca en bijzondere ondernemers kunnen een tussenstop zijn of een doel op zich.

Bewoners: De bewoners van Noord- en Zuid-Scharwoude zijn belangrijke gebruikers. Het is aantrekkelijk voor jongeren en ouderen nabij voorzieningen te wonen. Een levendig winkelgebied brengt mensen bij elkaar en verbindt. Een winkelgebied met een eigenzinnig dorps karakter vind je niet elders in Langedijk, Heerhugowaard of omringende dorpen. Dit levert een meerwaarde op voor Langedijk als geheel.

•

•

DEN HELDER 42 km.

•

•

•

• •

Nieuwe ontwikkelingen dragen bij aan het historisch karakter en ruimtelijke kwaliteit van het 1000 jaar oude lint; Streven naar bijzondere functies op karakteristieke locaties, in karakteristieke of monumentale gebouwen; Bij functieverandering aansluiten bij de sfeer/ mix van het gebied (wonen en/of werken en/ of winkelen) Flexibiliteit = gemengde bestemming in het gehele lint; Optimaal benutten van parallelle wegenstructuur voor goede bereikbaarheid en spreiding parkeerdruk

Nieuwe ontwikkelingen dragen bij aan de gastvrije uitstraling, dit wordt beleidsmatig ondersteund en gestimuleerd; In het lint is ruimte voor een mix van functies, de drie w’s: wonen, werken, winkelen.

SCHAGEN 17 km

CALLANTSOOG 24 km.

AFSLUITDIJK 40 km.

MEDEMBLIK 27 km. ENKHUIZEN 40 km.

klimduin SCHOORL 12 km. HOORN 26 km.

BEEMSTER 28 km.

BERGEN aan ZEE 22 km.

1 KM.

ALKMAAR 14 km.

SCHERMER 12 km. AMSTERDAM 53 km.

Het lint in het regionale fietsroutenetwerk

40



41

WONEN BIJ VOORZIENINGEN

In het winkelgebied van het lint wordt de fiets gepakt om de afstanden snel te overbruggen

De vergrijzing zorgt ook in Langedijk voor toename van het aantal een- en tweepersoonshuishoudens in de komende jaren. De nabijheid van voorzieningen maakt het lint een aantrekkelijke locatie voor het realiseren van kleinere wooneenheden, ook voor jongeren. Daar waar in het lint het accent op winkels ligt kan worden gedacht aan wonen boven of achter winkels. Daar waar het accent op wonen ligt, kan naast nieuwbouw op lege plekken ook worden gedacht aan woningaanpassing, -splitsing en transformatie en herbestemmen van bedrijfspanden. Grotere eenheden kunnen worden omgebouwd tot kleinschalige zorconcepten.

•

Initatieven voor bouw van kleinere wooneenheden voor jongeren en ouderen ondersteunen.

DUURZAAMHEID = LEVENSVATBAARHEID Het concept ‘vitaal lint’ gaat uit van de bestaande eeuwenoude lintstructuur. Niet kiezen voor een gekunsteld dorpscentrum, maar uitgaan van de eigen kracht van het lint en gebruik maken van wat er is, is een duurzaam principe. Dit is ook wat in de harten van de mensen leeft die dagelijks gebruikmaken van het lint, die er winkelen, wonen of werken.

fietsparkeervoorzieningen nabij winkels en bronpunten (bushalte)

BEREIKBAAR EN LEEFBAAR Het winkelgebied in het lint is goed bereikbaar, wandelend, op de fiets, met auto, openbaar vervoer. en straks ook per boot Op de Dorpsstraat zijn de fietser en voetganger de belangrijkste verkeersdeelnemers. De Dorpsstraat is wel goed bereikbaar en alleen toegankelijk voor bestemmingsverkeer. De Dorpsstraat wordt zo veilig mogelijk ingericht voor fietsers en voetgangers, waarbij de auto ondergeschikt aan het langzaam verkeer.

• • •

Het lint is goed bereikbaar met fiets, auto, wandelend, openbaar vervoer en over water.; Het lint is veilig, de beleving van de wandelaar en fietser vormen het uitgangspunt.

De Voorburggracht kent een sterk gemengde functie en heeft een zwaardere verkeersfunctie dan de Dorpsstraat. De veiligheid voor het langzaam verkeer gaat voor een snelle doorstroming van het autoverkeer. Parkeren kan verspreid over de gehele lengte van het lint.

42

Het focussen op de beleving van de consument (people) en het creëren en aanpassen van (nieuwe) duurzame producten en diensten (planet), zijn een voorwaarde om winst te maken (profit) (Francine Zijlstra).


Een duurzaam lint is een lint dat goed functioneert. De mate waarin een gebied kan inspelen op veranderingen. Deze flexibiliteit, is één van de vier invalshoeken Mens, Planeet, Profijt, Flexibiliteit. (People, Planet, Profit, Pliability) om naar duurzaamheid te streven.

• • •

Duurzaamheid concentreert zich vaak op fysieke aspecten, duurzame materialen, duurzame uitstraling, waardevermeerdering (profit). Juist ook sociale, functionele en economische factoren zijn van belang bij het verduurzamen van een gebied. Denk hierbij naast voornoemde flexibiliteit ook bijvoorbeeld aan veiligheid en beleving.


Nieuwe initiatieven voegen waarde toe aan het gebied (profit); Nieuwe initiatieven dragen bij aan de beleving van de gebruikers van het lint (people); Functioneel flexibel inspelen op toekomstige veranderingen (pliability); Stimuleren van duurzame producten en diensten (planet).

43

SAMENHANG EN VERBINDING VERSTERKEN Het lange lint is een bijzondere structuur waarlangs Langedijk zich heeft ontwikkeld. Voorzieningen bevinden zich verspreid langs het lint. Een goed gewaardeerd en gebruikt winkelgebied vraagt om compactheid. De keuze voor het en-scenario gaat tegen het streven naar compactheid in. De afstanden tussen de verschillende concentraties in Noord- en Zuid-Scharwoude zijn groot. De afstand tot bronpunten (parkeerplaatsen, bushaltes e.d.) is idealiter 700 meter. In het lint zal vaker de fiets of de auto worden gebruikt om de afstanden te overbruggen. Voor succes van het winkelgebied en het behoud van voorzieningen op de lange termijn wordt ingezet op een aantal maatregelen en initiatieven die bijdragen aan samenhang in het gebied,. Dit betreft zowel ruimtelijke als sociale en organisatorische aspecten Ten eerste biedt de ruimtelijke structuur voldoende mogelijkheden en aanleidingen om te verleiden om verder te lopen en langer te blijven. Aantrekkelijke openbare ruimtes en bijzondere gebouwen met bijzondere functies en horeca bepalen de identiteit en brengen samenhang in het lint. Om te komen tot een sterk samenhangend geheel is daarnaast een afbakening van de centra noodzakelijk. Dit komt niet alleen het winkelgebied ten goede, maar schept ook helderheid aan burgers en marktpartijen. De richtlijn is dat binnen dit gebied nieuwe detailhandels- en horecaontwikkelingen worden gestimuleerd en daarbuiten niet. (DsvL 2010) Het winkelgebied is gelegen in het lint tussen Geestweg en Willem de Zwijgerlaan.

Dit pleit ook voor het maken van een heldere keuzes wat betreft de programmering binnen het lint. De programma-identieit van Noord- en Zuid-Scharwoude zijn onderscheidend en aanvullend aanelkaar. Er zijn drie karakters te onderscheiden: • rondom de kerk: verblijf en evenementen • Noord-Scharwoude: kleinschalig, recreatief winkelaanbod naast aanbod dagelijkse boodschappen; • Zuid-Scharwoude: doelgericht boodschappen doen naast aanbod dagelijkse boodschappen; Grote trekkers zorgen voor samenhang in het gebied. Het aantrekken van veel publiek heeft een positieve spin-off naar de kleinere zaken Een goedgevulde evenementenkalender brengt Langedijk regelmatig onder de aandacht bij potentiele bezoekers. Ondernemers werken onderling samen en samen met de gemeente en organisaties aan promotie en branding van het gebied.

Inzetten op maatregelen die samenhang en verbinding versterken ter compensatie van een gemis aan compactheid: • Aantrekkelijke openbare ruimte draagt bij aan samenhang en verbinding in het gebied; • Detailhandel wordt niet gestimuleerd buiten de scope van de gebiedsvisie (het lint tussen Molenkade/Willem de Zwijgerlaan en Geestweg/Oostelijke Randweg); • Eventuele gemeentelijke investeringen vinden plaats binnen dit gebied; • Als een nieuw initiatief in het lint niet past, wordt eerst vestigingsmogelijkheid inde scope van de gebiedsvisie onderzocht; • Onderscheidende programma-identiteit van Noord- en Zuid-Scharwoude • Samenwerken aan promotie en branding van het gebied

afstanden in het winkelgebied van het lint tot bronpunten

44



45

Bouwstenen visie op hoofdlijnen

VARIATIE IN SFEREN De verschillende sferen in het lint van Noord- en Zuid-Scharwoude worden bepaald door de historische structuur (bijvoorbeeld in het dijklint of op voormalig tuinderseiland), ruimtelijke structuur (bijvoorbeeld smalle Dorpsstraat of brede Voorburggracht) en de concentratie van aanwezige functies (winkels, wonen). De volgende sferen zijn in het gebied te onderscheiden: • De smalle Dorpsstraat met karakteristieke gebouwen en pleintjes vormt ‘een winkelstraat’ in Noord-Scharwoude met een mix van detailhandel, horeca, dienstverlening, wonen en werken. • Entreegebieden aan de noorden zuidzijde, vanaf OOSTELIJKE RANDWEG de randwegen zijn dit aankomstplekken in het lint, Dorpsstraat en Voorburggracht raken elkaar • De kerk als baken en oriëntatiepunt vormt als vanzelfsprekend de spil van het plangebied. De nabijgelegen supermarkt en het activiteitencentrum Kloosterhof zijn belangrijke publiekstrekkers. Deze levendige plek is ook het entree van het winkellint Noord-Scharwoude. Kerk met supermarkt en publiekscentrum vormen een centrale plek. Deze spil vraagt om een hoge verblijfskwaliteit en een aantrekkelijk programma om als centrale ontmoetingsplek te functioneren. Het gebied rondom de kerk moet een plek zijn voor ontmoeting, wonen, werken, winkelen, markt en evenementen. OOSTELIJKE • Het gebied ten zuiden van de kerk, is vooral een RANDWEG rustig woongebied in een authentieke sfeer. • Verspreid over een aantal clusters bevinden zich aan de Voorburggracht In Zuid-Scharwoude verschillende winkels. De goede bereikbaarheid biedt hier kansen voor een aanvullend aanbod van winkels ten opzichte van het lint. Met name winkels voor doelgerichte aankopen zijn geschikt om zich hier te vestigen. Mogelijk zijn hier ook kansenOOSTELIJKE voor RANDWEG bundeling van zorgaanbieders.; • Twee kleine horecaconcentraties, één in de Dorpsstraat Noord-Scharwoude en één aan de Koog in Zuid-Scharwoude. • •

Versterken van bestaande sferen door aan te sluiten op wat er is; afstemming van programma en ruimtelijke mogelijkheden.

46

platte tekst

LEGENDA

winkelint Noord-Scharwoude, accent op winkelen, horeca en dienstverlening bouwstenen: toevoegen programma, aantrekken bijzonder ondernemerschap, specialiteiten zaken, versterken inrichting openbare ruimte

LEG

KOPJES

platte tekst WESTELIJKE RANDWEG

de spil, accent op ontmoeten en dagelijkse boodschappen bouwstenen: toevoegen programma, verplaatsen markt versterken inrichting openbare ruimte, evenementen

OOSTELIJKE RANDWEG

accent op wonen bouwstenen: faciliteren omzetten van bedrijf naar woning, bijzondere ondernemerschap winkellint Zuid-Scharwoude clusters voorzieningen bouwstenen: toevoegen programma doelgerichte aankopen kleine concentratie horeca bouwstenen: terrassen, evenementen, versterken inrichting openbare ruimte karkateristieke locaties bouwstenen: bijzondere functies met kwalitatief hoogwaardige uitstraling op bijzondere locaties

WESTELIJKE RANDWEG

versterken verbinding N-S en Z-S bouwstenen: aantrekkelijke inrichting openbare ruimte

OOSTELIJKE RANDWEG

verleiden autoverkeer naar randwegen, bouwstenen: verkeersremmende maatregelen Voorburggracht , bewegwijzering en afspraken met leveranciers herstel doorvaarbaarheid Achterburggracht bouwstenen: oplossen knelpunten winkelstraat bouwstenen: voetgangers- en fietsvriendelijk inrichting en beleid aanrijroute bouwstenen: verkeersremmende maatregelen, parkeren en bereikbaarheid


OOSTELIJKE RANDWEG

WESTELIJKE RANDWEG

visie op hoofdlijnen


47

hoofdstuk platte tekst

KOPJES

platte tekst

Frans Veldt, mede-eigenaar en uitbater van Concordia:

Ron Verburg, voorzitter van de AOL:

“In april 2012 heb ik de leiding van Concordia overgenomen van de vorige uitbater. Ik wil van Concordia een plek maken waar van alles gebeurt. Sinds kort oefent de zangvereniging hier weer, binnenkort starten we met salsalessen en leerlingen van het Jan Arends College, die ik tijdens de bijeenkomsten over het lint heb ontmoet, gaven hier onlangs een fris-feest. Maar er is zoveel meer mogelijk! Aan het lint zitten zo’n 6 à 7 horecagelegenheden, gezamenlijk zouden we heel veel voor deze buurt kunnen betekenen. Dan denk ik bijvoorbeeld aan een jazzfestival op verschillende locaties, zomeravondconcerten, ringsteken voor kinderen. Maar ook aansluiten bij bestaande evenementen, zoals de beddenrace, creëert allerlei mogelijkheden. We hebben behoefte aan een klein team van enthousiaste mensen, dat wil knallen met z’n allen! Het zou fijn zijn als daarbij ook een ambtenaar aanschuift, die weet wat er mogelijk is en ook af en toe eens langskomt op de werkvloer. Dat komt de samenwerking zeker ten goede.”

“Ik ben blij dat we tijdens de eerste bijeenkomst direct duidelijk hebben kunnen maken dat het lint en de driehoek samen één gebied vormen. Ik verdedig de driehoek al jaren. 35 jaar geleden heeft de gemeenteraad hier bedrijvigheid toegestaan en zou dit gebied verder worden ontwikkeld. Maar dat is eigenlijk nooit echt van de grond gekomen. We hebben als ondernemers en winkeliers het plan opgevat, mede gestimuleerd door de bijeenkomsten , om het lint met z’n allen te promoten, bijvoorbeeld door de openbare ruimte te verfraaien met bijvoorbeeld bloembakken en een gezamenlijke huisstijl te ontwikkelen. Verder willen we als AOL graag meepraten met de gemeente over onder andere het winkelaanbod. Ik wil het gevoel hebben dat ik er alles aan heb gedaan om het lint op de kaart te zetten. En daarbij wil ik graag alle krachten - ondernemers, bewoners en gemeente bundelen.” hoofdstuktitel

49

5. visie uitgewerkt platte tekst

ANALYSE - BOUWSTENEN - KANSRIJKE IDEEËN De visie voor een vitaal lint wordt in dit hoofdstuk wordt per thema beschreven: dorps, ondernemend, gastvrij, groen en blauw.Vanuit de visie op de thema’s worden de ruimtelijke en programmatische ingrediënten geanalyseerd. Elk thema heeft een bouwstenenkaart met een voor dat thema belangrijk ingrediënt: dorps - ruimtelijke kwaliteit ondernemend - programma gastvrij - verkeer groen en blauw - duurzaamheid De bouwstenen zijn de doelen om naar toe te werken. De kaarten geven aan welke mogelijkheden voor ontwikkeling er zijn en bieden ook voldoende ruimte voor flexibiliteit. Dit is van belang in verband met de lange realisatietermijn en de samenwerking tussen partijen. Om de aanpak te concretiseren zijn kansrijke ideeën benoemd. Deze ideeën hebben het predicaat kansrijk van de deelnemers aan de thema-avonden meegekregen. Deze ideeën kunnen op korte termijn worden uitgevoerd en vormen het uitgangspunt voor het nog op te stellen actieprogramma.

50


visie uitgewerkt

51

DORPS LINT Visie De kracht van het lint is haar authentieke karakter. Authenticiteit dat geldt voor de bebouwing, inrichting openbare ruimte, maar ook voor de omgang met elkaar. Men heeft tijd, aandacht en respect voor elkaar. De eigenheid van het lint vormt een belangrijke basis voor de verbondenheid die mensen met ‘hun’ winkelgebied voelen. Doel is een winkelgebied dat gezien wordt als een levendige plek. Een plek waar iets valt te ontdekken en meer is dan een verzameling losse functies. Het vraagt ook om een lint dat herkenbaar is als typisch Langedijks. De cultuurhistorie wordt ingezet als een rijke inspiratiebron voor nieuwe ontwikkelingen.Voor het lint geldt dat nieuwbouw in schaal, gelaagdheid en compositie onderdeel wordt van het bestaande en dat bestaande gebouwen creatief worden hergebruikt. Zo worden nieuwe programma’s een logisch onderdeel van het lint en wordt voorkomen dat een decor ontstaat dat feitelijk overal kan liggen. De mix van functies, wonen, winkelen en werken hoort bij een dorp, het vergroot de levendigheid van het lint. In het lint is ruimte voor kleinschalig wonen voor jongeren en ouderen. In grotere panden is ruimte voor nieuwe kleinschalige zorgconcepten. De gemeente faciliteert combinaties van wonen, werken en zorg.

52


visie uitgewerkt - dorps lint

53

Analyse Sfeer en uitstraling van openbare ruimte en bebouwing is belangrijk voor de aantrekkelijkheid van een winkelgebied in het lint. Naast efficiënt boodschappen doen is de bezoeker ook op zoek naar gezelligheid. Het lint Noord-Scharwoude heeft een authentieke uitstraling aan de Dorpsstraat, er zijn nog veel karakteristieke panden. Het winkelgebied in het lint van Zuid-Scharwoude aan de Voorburggracht heeft groen en zichtbaar water als sterke punten en de plannen ‘Maatwerkweg’ (zie bijlage II) bieden in de toekomst versterking van de ruimtelijke kwaliteit. Het gebied tussen de twee winkelgebieden in, met name voor de kerk, wordt als stenig en kaal ervaren, een onaantrekkelijke ruimte. Terwijl dit gebied juist ook wordt genoemd als de centrale plek aan het lint, een ontmoetingsplek die geschikt is voor markt en evenementen. Andere punten die zijn genoemd die de ruimtelijke kwaliteit negatief beïnvloeden zijn: schreeuwerige reclames, sfeerloze verlichting en lelijke paaltjes in de schoolzone. De uitstraling van de achterkanten van de winkels aan de Dorpsstraat kan sterk verbeteren. Zij liggen namelijk aan de Voorburggracht, de aanrijroute van het winkelgebied in het lint.

Bouwstenen ruimtelijke kwaliteit

LEGEN

LEGENDA

orientatiepunten, karakteristieke gebouwen en openbare ruimte behouden en versterken verbeteren uitstraling op karakterisiteke locaties, gevels en/of erfafscheidingen doen afbreuk aan authenthieke uitstraling nieuw orientatiepunt, op tuinderseiland, nader uit te werken achterzijde Dorpsstraat is voorzijde Voorburggracht, uitstraling versterken, gevels, etalages, , reclame- en uitstallingsbeleid authentieke uitstraling Dorpsstraat behouden en versterken, gevels, etalages, reclame- en uitstallingsbeleid de Spil versterken, werken aan een warmere sfeer en uitstraling, ontmoetingslocaties verbinding versterken, werken aan een verleidende uitstraling desorientatie door afbuigen Voorburggracht, uitvoering plannen maatwerkweg versterken ruimtelijke kwaliteit gebouwen en uitstraling sluiten niet aan bij dorpse bebouwing, inrichting openbare ruimte versterken Dorpsstraat met authentieke uitstraling Leegstand bedreigt ruimtelijke kwaliteit

In Zuid-Scharwoude wordt de afwezigheid van een aantrekkelijke openbare ruimte en ontmoetingsplek als minpunten genoemd. De grote parkeerplaatsen zijn erg ongezellig. Ook liggen de winkelclusters ver uiteen, men zal vaak de fiets of auto pakken om van de ene naar de andere plek te gaan. Een aangename en veilige wandel-en fietsverbinding is daarom van belang.

54

Voormalige ligging Voorburggracht en tuinderseilanden herkenbaar in stratenpatroon Boomgaard Voormalige ligging Voorburggracht is verdwenen, indien mogelijk deze terugbrengen als langzaamverkeersroute



55

IDEEËN VOOR DORPS LINT

platte tekst

kansrijke ideeën voor dorps lint • werkgroep openbare ruimte (samenwerking tussen bewoners, ondernemers, gemeente) gaat kansen voor verbetering inrichting en uitstraling op korte termijn onderzoeken • gemeente inspireert ondernemers Dorpsstraat tot het geven van een beter aanzicht gevels Voorburggracht • opstellen reclamebeleid, in reclamebeleid vindt afstemming plaats van ruimtelijke kwaliteit en reclameuitingen, ervan uitgaande dat reclame uitingen ook een positieve bijdrage kan leveren aan de beleving van de openbare ruimte • communicatie is een rode draad • meer ontmoetingsplekken in het algemeen en specifiek voor jongeren, b.v. bij Concordia, of een jongeren-doe-plek in de voormalige bouwmarkt, niet overal bankjes weghalen • meer activiteiten voor jongeren, abseilen van de kerk was een goed idee, een voetbalcourt op de voormalige bibliotheeklocatie is als tijdelijk project mogelijk? jongeren moeten geholpen worden, maar niet worden overgenomen! De jeugd kan fondsen werven, bijvoorbeeld Stichting Doen of Oranjefond, chillen in de aanbouw • ontmoetingsplekken voor ouderen • kunstprojecten in openbare ruimte

meenemen naar actieprogramma

56



57

ONDERNEMEND LINT Visie Naast een goed aanbod voor dagelijkse boodschappen, zijn er specialiteitenzaken en bijzondere concepten in de bestaande winkelconcentraties. Het aanbod voor ouderen en jongeren wordt versterkt. Activiteiten en evenementen worden uitgebreid, goed op elkaar afgestemd en komen in een kalender. Ondernemers onderling werken samen aan promotie van het lint. Ook wordt promotie en ‘branding’ afgestemd met gemeente, Stichting Promotie Langedijk, musea en ondernemers en andere organisaties. De gemeente faciliteert initiatieven van ondernemers en bewoners. Analyse stilstand leidt tot leegstand,

Inspelen op de veranderende omstandigheden voorkomt leegstand. Dit is belangrijk voor ondernemers individueel en het winkelen voorzieningenaanbod als geheel. In deze tijd betekent dat inspelen op ontgroening en vergrijzing, versterken van de beleving en promoten van het gebied. Bij leegstand wordt tijdelijke invulling door de gemeente gefaciliteerd. Voor een goede promotie is ten eerste een visie nodig op de identiteit van het lint. Waarmee onderscheidt het lint zich van andere winkelgebieden? Wat zijn de thema’s waarmee het gebied onder de aandacht wordt gebracht? Ten tweede is voor een goede promotie een sterke ondernemersvereniging nodig, die veel ondernemers vertegenwoordigt.

Uitgaan van eigen kracht

Gebruik maken van eigen kracht betekent gebruik maken van wat er is: het kleinschalige karakteristieke dorpse karakter van Noord-Scharwoude en de grootschaliger vestigingsmogelijkheden in Zuid-Scharwoude. Er zijn relatief veel kleine familiebedrijven, met name in Noord-Scharwoude. Het winkelgebied in het lint Noord- en Zuid-Scharwoude is echter aantrekkelijk voor jonge ondernemers. De huur van de winkelruimtes

58


visie uitgewerkt - ondernemend lint

59

is namelijk laag in vergelijking met locaties in grotere gemeenten. Creatief ondernemerschap en bijzondere combinaties moeten worden gestimuleerd. In het zuidelijke deel van de Dorpsstraat in Zuid-Scharwoude is relatief veel leegstand. De smalle straat en de moeilijke bereikbaarheid maken dit deel van de Dorpsstraat minder aantrekkelijk voor detailhandel. Opvallend is hier de verschuiving van detailhandelsaanbod naar zorgaanbieders. De gemeente gaat positief om met functieverandering, als die bijdraagt aan de uitgangspunten genoemd in de visie (betere uitstraling, voldoende parkeerplaatsen, versterking aanbod, vergroting levendigheid, rekening houdend met omwonenden, aansluiting bij bestaande functiemix). Compacte winkelconcentraties versus vitaal lint

Met de keuze van het en-scenario, ‘vitaal lint’ staat de compactheid onder druk. Een compact centrum heeft minimaal 3000 m² winkelvloeroppervlak en afstand tot bronpunt van 700 meter (zie ook afbeelding op pag 30). Er is fysiek ruimte in zowel Noord-Scharwoude (nu 2500 m² wvo) als Zuid-Scharwoude (nu 2900 m² wvo) voor enige uitbreiding. De afstand tussen de twee gebieden is echter meer dan de ideale 700 meter. Versterking van de detailhandel is vooral gewenst in de bestaande concentraties: de Voorburggracht in ZuidScharwoude en de Dorpsstraat in Noord-Scharwoude. Gemeente en ondernemers onderling, stimuleren en inspireren elkaar tot vestiging in deze concentraties. Er wordt aansluiting gezocht bij de bestaande functiemix, zie ook legenda met bouwstenen programma. Keuze voor vitaal lint is een risico, daarom naast versterking van de bestaande mix is het belangrijk ook in te zetten op verbreding van de markt, groter evenementenprogramma, samenwerking en promotie en branding van het gebied.

Bouwstenen programma

LEG

LEGENDA

mix1, accent op winkels en ondersteunende voorzieningen, waar mogelijk versterken functie en kwaliteit aanbod. mix2, accent op wonen, waar mogelijk versterken met winkels en ondersteunende voorzieningen en kwaliteit van aanbod mix3, accent op wonen, indien gewenst, woonfunctie versterken mix4 van functies in clusters aan Voorburggracht, doelgerichte winkels, zorgen woonfunctie senioren en starters versterken cluster dagelijkse boodschappen cluster ontmoeting en activiteiten, versterken losstaande functies binnen en buiten plangebied horecafunctie buiten Dorpsstraat horeca- en/of ontmoetingsfunctie aan de Dorpsstraat aanbod zorg, mogelijke clustering gewenst? leegstand winkelvoorzieningen, binnen kaders flexibel omgaan met functieverandering bestaande trekker aanwezige of te ontwikkelen trekker op karakteristieke locatie ruimte voor nog nader te bepalen functie op voormalige bibliotheeklocatie mogelijk aanvullende functie op huidige, slecht bezette parkeerplaats kerk en omgeving vormen vanzelfsprekend de spil van Noord- en Zuid-Scharwoude; mogelijk versterken met (uitbreiding) weekmarkt en evenementen

Vitaal lint betekent dat voor bijzonder ondernemerschap, met voldoende eigen aantrekkingskracht en winkels of voorzieningen met een lage bezoekersdichtheid, ruimte blijft in het gehele lint.

60



61

IDEEËN ONDERNEMEND LINT

platte tekst

kansrijke ideeën voor ondernemend lint • versterken ondernemersvereniging; • samenwerken aan promotie en branding van het lint • uitbreiding markt met b.v. biologische en streekeigen producten; • aantrekken nieuwe ondernemers • aanstellen ‘citymanager’ • samenwerken aan evenementen • 9 eeuwen Langedijk • zuurkoolevenement • zorghotel • fietshotel


62



63

GASTVRIJ LINT Visie In het lint zijn aantrekkelijke terrassen en andere ontmoetingsplekken en verblijfsplekken.Voor overnachtingsplaatsen kan men terecht bij verscheidene bed and breakfasts en hotels. Ook voor jongeren zijn er plekken, zowel in de openbare ruimte als in café’s, om elkaar te ontmoeten. Er zijn ook voor hen aantrekkelijke activiteiten.Voor het uitgaansleven hoeven alle Langedijkers niet altijd naar Alkmaar. Gastvrijheid staat ook voor voldoende (gratis) parkeerruimte en goede doorstroming. Het winkelgebied in het lint is goed bereikbaar met de fiets, de bus en de auto en straks ook met de boot. Bij recreatief winkelen in de Dorpsstraat gaat het om de beleving van de voetganger. Daarom staat de voetganger hier centraal. Die moet zich ontspannen en veilig voelen en de ruimte hebben om even stil te staan of rond te kijken. Bij het doelgericht boodschappen doen gaat het om een goede organisatie van auto-, fietsen voetgangersstromen. Goede bewegwijzering zorgt voor een goede oriëntatie in het winkelgebied. Analyse Gastvrij programma

Een gastvrij lint betekent ruimte voor ontvangst van bezoekers en toeristen en hen te verleiden tot langer verblijf. Het aanbod aan overnachtingsplaatsen is laag. Langedijk is potentieel aantrekkelijk voor bezoekers en toeristen. De gemeente ligt in aan regionale fietsroutes, kent een rijke cultuurhistorie en ligt vlakbij de duinen en het Geestmerambacht. Daarnaast heeft Langedijk een rijk aanbod aan bijzondere activiteiten, musea en verschillende voorzieningen voor mensen met kinderen, zoals speelpark de Swaen. Het aanbod aan daghoreca, terrassen, bed and breakfasts en hotels is echter zeer gering (zie bijlage II). Het Langedijks beleid (zie de bijlage over de relatie andere plannen) is nogal restrictief, dit neemt het initiatief bij ondernemers weg. Promoten van het winkelgebied in het lint betekent een gastvrijer, soepeler en inspirerender beleid ten aanzien van overnachtingsplaatsen en terrassen in Langedijk.

64


visie uitgewerkt - gastvrij lint

65

Voor jongeren is er weinig te doen in het lint. De bestaande horecabedrijven bieden weinig voor de leeftijdsgroep tot 18 jaar. Wel zijn er initiatiefrijke jongeren met ideeën, maar zij weten altijd niet de aansluiting te maken bij ondernemers of hoe zij hun ideeën tot een succes kunnen maken. Gastvrij verkeer

Gastvrijheid staat ook voor een goede bereikbaarheid, een goede doorstroming en parkeervoorzieningen. Parkeren in de Dorpsstraat verstoort een goede doorstroming en rustig winkelen, optimalisatie van parkeren op de Voorburggracht is daarom gewenst. OOSTELIJKE RANDWEG

Op de Voorburggracht wordt nog regelmatig te hard gereden. De genomen maatregelen tot nu toe hebben nog niet het gewenste effect. Het plan voor de Maatwerkweg (zie bijlage II) of vergelijkbare plannen brengen mogelijk hiervoor een oplossing. Een deel van de Voorburggracht is in 2008 onder handen genomen. Een investering in dit gebied, op korte termijn, ligt daarom niet voor de hand. Bij deze herinrichting heeft het cultuurhistorisch aspect weinig aandacht gekregen.Vanwege de verkeersdruk op de Voorburggracht is het wenselijk het verkeer zoveel mogelijk af te wikkelen naar de randwegen. De bezoeker moet zich ontspannen en veilig voelen en zich goed kunnen oriënteren in het gebied. De DorpsOOSTELIJKE straat autoluw maken is een veel besproken wens. RANDWEG Vanzelfsprekend mag dit niet ten koste gaan van de bereikbaarheid in de Dorpsstraat.Vooral langs het lint in Noord-Scharwoude kan een goede bewegwijzering helpen bij de oriëntatie aan de Voorburggracht. Er zijn diverse parkeerpleintjes die mogelijk geoptimaliseerd kunnen worden.Vergroting van de zichtbaarheid van de pleintjes, die nu vaak verscholen liggen achter OOSTELIJKE RANDWEG groen, verbetert het gebruik.

Bouwstenen Verkeer

LE

LEGENDA

parkeerconcentraties, efficiente inrichting en duidelijke bewegwijzering, nauwkeurige parkeertelling maken

WESTELIJKE RANDWEG

parkeren aan het lint parkeren optimaliseren, maatwerk voor nieuwe parkeerlocaties parkeerhoven zoeklocatie extra parkeerruimte OOSTELIJKE RANDWEG

parkeerhof slechte bezetting, ruimte efficienter benutten / functie toevoegen? Dorpsstraat, smal profiel 2-richtingen verkeer fietsvriendelijker maken, veranderen in 1-richting verkeer? Dorpsstraat autoluw, 1-richtingen verkeer, veranderen in noord-zuid? fietsen voetgangervriendelijker maken o.a. door betere regulatie parkeren, goede afspraken maken onderling chaotische verkeerssituatie ombuigen in goede organisatie van verkeersstromen autofietser-voetganger

WESTELIJKE RANDWEG

verbeteren overzichtelijkheid kruispunten OOSTELIJKE RANDWEG

plannen maatwerkweg dragen bij aan veiligheid Voorburggracht is aanrijroute winkelgebieden, afremmen snelheid, verbeteren inritsituatie parkeren Dorpsstraat t.o. supermarkt verkeer verleiden naar randwegen, verkeersremmende maatregelen Voorburggracht , bewegwijzering en afspraken met leveranciers

OOSTELIJKE RANDWEG

WESTELIJKE RANDWEG

66



67

IDEEËN VOOR GASTVRIJ LINT

platte tekst

kansrijke ideeën voor gastvrij lint • aanpassen terrassenbeleid voor meer terrasmogelijkheden • ruimer beleid ten aanzien van het vestigen van bed en breakfasts • jeugd gaat met ondernemers in gesprek voor een ‘fris-feest’ (de eerste editie heeft februari j.l. plaats gevonden) • beleidsmedewerker jeugd ondersteunt jongeren bij uitwerken ideeen jeugdactiviteiten • onderzoek naar mogelijkheden realiseren extra parkeerplaats nabij Nieuwstraat • ondernemers maken parkeerafspraken met leveranciers en bezoekers ten behoeve van een meer autoluwe Dorpsstraat


68



69

GROEN EN BLAUW LINT Visie Groen en blauw verbindt de verschillende gebieden aanelkaar en aan het verleden. Aantrekkelijke, groene openbare ruimte vergroot de verblijfskwaliteit en verleidt om verder te lopen. De vaarverbinding tussen de Achterburggracht en het Oosterdelgebied is hersteld. Water is verbonden aan ondernemerschap. Terrassen aan het water, verhuur van fluisterboten en kano’s nodigen uit tot activiteiten op en aan het water. Analyse Versterking van de identiteit begint in Langedijk bij versterking van de waterstructuur. Zowel aan de Voorburggracht als de Achterburggracht zijn er diverse kansen voor versterking van de zichtbaarheid en beleefbaarheid van het water. Herstel van de verbinding Achterburggracht - Oosterdelgebied is een breed gedragen wens. Ondernemers kunnen het water benutten voor activiteiten. Bomen brengen op microniveau een aangenaam klimaat en een aangename sfeer. In het lint aan de Dorpsstraat zijn diverse ruimtes waarvan de (verblijfs)kwaliteit verhoogd kan worden door vergroening. Met name de ruimte voor de kerk en het Kloosterhof wordt als kaal, leeg en stenig ervaren. De wind heeft er vrij spel

70


visie uitgewerkt - groen en blauw lint

71

Bouwstenen groen en blauw en duurzaam LEGENDA

DUURZAAMHEID

LEGE

Verbeteren ruimtelijke relatie Achterburggrachtgracht

Het versterken van het winkelgebied in het lint van Noord- en Zuid-Scharwoude is een goede mogelijkheid om ook de duurzaamheid van dit gebied te versterken. Het gaat in dit verband om de 4 P’s People, Planet, Profit en Pliability (mens, aarde, profijt en flexibiliteit) • De basis moet zijn een economisch sterk lint (profit). Dat is ook één van de basis voor dit document; • Het lint moet flexibel zijn in de (ongewisse) toekomst (pliability, plooibaarheid). Dit is een stedenbouwkundige opgave, maar ook een opgave voor de overheid om flexibel in te spelen op de vraag van initiatiefnemers. • Initiatieven die bijdragen aan de sociale veiligheid, leefbaarheid en aantrekkelijkheid zijn goed voor de gebruikers (people). Door veel bomen en groen te maken ontstaat er een aangenaam verblijfsklimaat. De doorvaarbaarheid van de Achterburggracht zal ook de bereikbaarheid vanuit andere delen van Langedijk op een speelse manier vergroten. • Zo weinig mogelijk gebruik maken van beperkte bronnen (planet) en steeds meer gebruik van hernieuwbare bronnen. Denk hierbij aan het terugdringen van energiegebruik en materialen en technieken die veel energie vragen.

Oplossen knelpunten doorvaarbaarheid Achterburggracht versterken zichtbaarheid en beleving water Voorburggracht vergroenen van de ruimte, groen verbindt en verleidt aantrekkelijke groene ruimtes bieden intimiteit en/of beschutting

toevoegen e-bike oplaadpunten, electrisch varen en ander electrisch vervoer stimuleren

toepassen led-verlichting

toepassen led-verlichting bij aanlichting van gebouwen

goede stallingsmogelijkheden fietsen nabij winkels en busstandplaatsen

Daar waar mogelijk zorgen voor nieuwe energiebronnen, bijvoorbeeld LED-verlichting. Een punt van aandacht is het aanlichten van de kerk, beter gerichte LED lampen te gebruiken en beperk de verlichtingstijd tot de drukke avonduren. Elektrisch vervoer kan in de toekomst een belangrijke rol spelen. Indien nodig moeten er in het gebied laadpalen komen voor elektrische auto’s, elektrische fietsen (bij horeca) en elektrische boten (Achterburggracht). Langedijk kiest ervoor om het gebied auto-toegankelijk te blijven houden, maar ook om het fietsgebruik te stimuleren. Dat kan door comfortabele fietswegen te maken, en te zorgen voor goede fietsparkeervoorzieningen nabij de winkels.

72

MILIEU Het lint is een mix van woningen en bedrijven. De toegestane bedrijfsvestigingen vallen in milieucategorie 1 en 2. wonen en bedrijf. Op de gronden bestemd als ‘Bedrijf’ is de vestiging van bedrijven die zijn genoemd. In de Staat van Bedrijven zijn bedrijven in milieucategorie1 en 2 opgenomen met een beperkt verkeersaantrekkende werking.(zie bijlage III)



73

IDEEËN VOOR GROEN EN BLAUW LINT

platte tekst

kansrijke ideeën voor groen en blauw lint • doorvaarbaarheid achterburggracht • crowdfunding vaarduikers • Achterburggrachtconcert • plekken aan het water • vergroening van het lint • adopteer een boom • bloemenlint met hanging baskets • werkgroep openbare ruimte • vergroenen kerkplein • verbeteren entrees lint • verduurzaming van het lint • goede fietsstallingsmogelijkheden • gebruik led-verlichting


74



75

Rick van der Zee, Marketing & Innovatie adviseur:

Ria Groen, lid van de Dorpsplatform:

“Tijdens de eerste brainstormbijeenkomst heb ik me er sterk voor gemaakt dat het lint en de driehoek als één gebied moeten worden gezien. Dat werd meteen opgepakt door de organisatoren van de gemeente. Ik dacht toen: hier wordt geluisterd! Ik vind het belangrijk dat de gemeente burgers de ruimte geeft. Weg met al die protocollen. Sta burgers toe oude gebouwen op te knappen en ze te gebruiken voor andere doeleinden dan in het bestemmingsplan staat. Daarin moeten we samen acteren. Niet alleen de gemeente moet een andere houding aannemen, ook de burgers. Stel je vragen aan de gemeente bijvoorbeeld niet per brief, maar ga langs. Dan zie je dat het ook anders kan. Zo wilde mijn vrouw een schoonheidssalon vestigen in een oud bankgebouw aan het lint. Het pand had bestemming ‘bank’, maar geen bank trekt hier ooit nog in. Daarover ben ik in gesprek gegaan met de gemeente en we zijn tot overeenstemming komen. Het is de bedoeling dat de zaak over enkele weken opent.”

“Ik heb nog meegemaakt hoe het lint vroeger was: met allemaal eilandjes, bruggetjes en schuren. Het was een heel knus geheel. Ondanks alle veranderingen is die gezelligheid gebleven. Het is heel leuk om hier je boodschappen te doen met al die verschillende winkeltjes. Onlangs is er weer een kaaswinkeltje bijgekomen. Als dorpsplatform hebben we in het najaar een bewonersavond georganiseerd. Daar kwamen zo’n 300 mensen op af. Onder de mensen leven zoveel ideeën om het lint te verbeteren, zoals de entrees verfraaien met groen en bloemen, meer terrassen, een picknicktafel, maar bijvoorbeeld ook de aanpak van de wateroverlast bij De Nederlanden. Tijdens de bijeenkomsten over het vitale lint werd meerdermalen gesproken over een boerenmarkt. Dat lijkt me geweldig, daarmee trek je ook veel mensen aan van buiten Noord- en Zuid-Scharwoude. Er zijn genoeg leveranciers in de buurt die hieraan een bijdrage kunnen leveren. Ik ben goed in organiseren, dus ik ga proberen deze markt op poten te zetten.”

6. strategie en vervolg

vroeger altijd: gebiedsontwikkeling, nu meer: uitgaan van initatievenuit samenleving (stedenbouw op uitnodiging) (bron: Nirov)

In deze gebiedsvisie zijn de vier thema’s pijlers voor de verdere ontwikkeling van het lint. Er zijn vele ambities en het zal nog vele jaren duren voordat die allemaal verwezenlijkt zijn. De kaders zijn neergelegd in dit document waarmee stap voor stap gewerkt kan worden aan het vitale lint. De gebiedsvisie levert geen blauwdruk of masterplan met een vastgelegd eindbeeld, het is een dynamisch document.

In het actieprogramma worden de acties genoemd en wie of welke organisatie daarvoor de trekker is: het strategisch inzetten van mensen en middelen om ontwikkelingen te beïnvloeden die bijdragen aan de hier genoemde ambities. Naast projecten die een langere adem nodig hebben, wordt in het actieprogramma nadrukkelijk gekeken welke acties op korte termijn al aangepakt kunnen worden, de ‘quick wins’.

De geformuleerde ambities voor een dorps, ondernemend, gastvrij en groen-blauw lint, vormen de leidraad voor de ontwikkeling en versterking van het winkelgebied in het lint Noord- en Zuid-Scharwoude op de korte en lange termijn. Daar waar de overheid terugtreedt als ontwikkelaar en regelaar zijn samenwerking en communicatie de sleutel tot succes. Ook in het vervolgproces investeert de gemeente in deze aspecten.

De faciliterende overheid kan op verschillende wijzen bijdragen aan ruimtelijke ontwikkelingen: 1. Juridisch planologisch; soepel inspelen op de vraag van investeerders, als deze past in de visie ook ruimte bieden in beleid en bestemmingsplannen. 2. Investeren, financieel en menskracht. De gemeente investeert door bijvoorbeeld: ‘werk met werk’ te maken en andere inzet van lopende budgetten beheer. Ook kan de gemeente ondersteunen door het helpen zoeken naar andere financiële bronnen en investeerders. 3. Verbinden van mensen, organisaties, bedrijven met elkaar en intern interdisciplinaire samenwerking bewerkstelligen; 4. De betrokkenheid van belanghebbenden en ambtenaren vergroten door visies en plannen te delen

Anderzijds eist ook de bevolking een andere rol op. Men wil meer betrokken zijn en inhoudelijk meedenken en ook doen. Dat betekent een aanpak, waarin gemeente, ondernemers, bewoners en andere betrokkenen elkaar vertrouwen en nauw met elkaar samenwerken. Deze nieuwe manier van werken biedt nieuwe kansen: er is namelijk meer ruimte voor creativiteit en inventiviteit. Dat zorgt voor positieve verrassingen. De samenwerkingsbijeenkomsten voor deze visie hebben er al toe geleid dat men elkaar makkelijker vindt. De ondernemersvereniging neemt het initiatief tot het versterken van haar rol. Ondernemers en organisaties zoeken elkaar op om te kijken hoe ze kunnen samenwerken bij evenementen. Ook bewoners hebben de gemeente laten weten dat ze graag een steentje bijdragen aan verfraaiing en verlevendiging van het lint. De positieve energie uit het afgeronde participatietraject moeten we vastgehouden. Daarom wordt gekeken wat op korte termijn kan worden gedaan om het winkelgebied in het lint van Noord- en Zuid-Scharwoude op de kaart te zetten. Tijdens de gebiedsvisie-bijeenkomsten zijn al vele ideeën ontwikkeld. In een actieprogramma worden ambities en kansrijke ideeën uitgewerkt tot een jaarlijks bij te stellen actieplan.

Bij het opstellen van het actieprogramma worden belanghebbenden opnieuw betrokken.Vanzelfsprekend wordt ook bij de uitvoering van grotere plannen, zoals een mogelijke ontwikkeling van de voormalige bibliotheeklocatie, gebruikers van het gebied (bewoners, ondernemers organisaties) vroeg in het proces betrokken. De economische vitaliteit van het lint is kwetsbaar. Het actieprogramma zal de verbindende en inspirerende schakel zijn tussen gebruikers en gemeente voor nieuwe initiatieven. Zo krijgt de gebiedsvisie een direct vervolg en wordt verder gewerkt aan de versterking van het vitale lint van Langedijk.

faciliterende rol overheid afstemmen op potenties van partijen en gebieden. (bron: Nirov)

78


strategie en vervolg

79

7. samenvatting voor actieprogramma DORPS

ONDERNEMEND

VISIE

Bouwstenen

•

• Oriëntatiepunten, karakteristieke gebouwen en openbare ruimte behouden en versterken; • Zichtbaarheid en beleving behouden en versterken van (voormalige) ligging Voorburggracht en tuinderseilanden; • Verbeteren uitstraling op karakteristieke locaties, kwaliteit gevels en/of afscheidingen dragen bij aan authenticiteit; • Achterzijde Dorpsstraat is voorzijde Voorburggracht, uitstraling versterken van gevels, etalages, erfafscheidingen; • Ontwikkelen reclame- en uitstallingsbeleid; • Versterken van sfeer en uitstraling rondom de kerk (spil van het gebied) • Meer ontmoetingslocaties in de openbare ruimte; • Plan Maatwerkweg biedt handvatten voor versterken ruimtelijke kwaliteit en oriëntatie in het lint; • Leegstand bedreigt ruimtelijke kwaliteit; • Aanwijzen monumenten.

•

• • • • • •

• •

Nieuwe ontwikkelingen dragen bij aan het historisch karakter en ruimtelijke kwaliteit van het 1000 jaar oude lint; Bij functieverandering aansluiten bij de sfeer/ mix van het gebied (wonen en/of werken en/ of winkelen) Flexibiliteit = gemengde bestemming in het gehele lint; Bewoners, ondernemers, organisaties werken samen bij nieuwe initiatieven; Versterken van uitstraling (sfeer en beleving); Aantrekkelijke openbare ruimte draagt bij aan samenhang en verbinding in het gebied; Gebruik maken van wat er is, geen omvorming van gebieden; Initatieven voor bouw van kleinere wooneenheden voor jongeren en ouderen ondersteunen; Versterken van bestaande sferen door aan te sluiten op wat er is; Afstemmen van programma op ruimtelijke mogelijkheden.

kansrijke ideeën voor dorps lint

80

• werkgroep openbare ruimte (samenwerking tussen bewoners, ondernemers, gemeente) gaat kansen voor verbetering inrichting en uitstraling op korte termijn onderzoeken • gemeente inspireert ondernemers Dorpsstraat tot het geven van een beter aanzicht gevels Voorburggracht • opstellen reclamebeleid, in reclamebeleid vindt afstemming plaats van ruimtelijke kwaliteit en reclameuitingen, ervan uitgaande dat reclame uitingen ook een positieve bijdrage kan leveren aan de beleving van de openbare ruimte • communicatie is een rode draad • meer ontmoetingsplekken in het algemeen en specifiek voor jongeren, b.v. bij Concordia, of een jongeren-doe-plek in de voormalige bouwmarkt, niet overal bankjes weghalen • meer activiteiten voor jongeren, abseilen van de kerk was een goed idee, een voetbalcourt op de voormalige bibliotheeklocatie is als tijdelijk project mogelijk? jongeren moeten geholpen worden, maar niet worden overgenomen! De jeugd kan fondsen werven, bijvoorbeeld Stichting Doen of Oranjefond, chillen in de aanbouw • ontmoetingsplekken voor ouderen • kunstprojecten in openbare ruimte


Bouwstenen

VISIE • Nieuwe platte tekst initiatieven dragen bij aan culturele en economische waarden; • Streven naar bijzondere functies op karakteristieke locaties, in karakteristieke of monumentale gebouwen • Versterken kwaliteit van aanbod, serviceniveau en (beperkte) uitbreiding van voorzieningenniveau is essentieel om ook voor lange termijn voorzieningenniveau op peil te houden; • Extra evenementen en marktuitbreiding dragen bij aan de levendigheid van het lint • Beleidsmatig soepel inspelen op veranderende omstandigheden en maatwerk leveren; • Inzetten op maatregelen die samenhang en verbinding versterken ter compensatie van een gemis aan compactheid: • Detailhandel wordt niet gestimuleerd buiten de scope van de gebiedsvisie (het lint tussen Molenkade/Willem de Zwijgerlaan en Geestweg/ Oostelijke Randweg); • Eventuele gemeentelijke investeringen vinden plaats binnen dit gebied; • Als een nieuw initiatief in het lint niet past, wordt eerst vestigingsmogelijkheid in de scope van de gebiedsvisie onderzocht; • Onderscheidende programma-identiteit van Noord- en Zuid-Scharwoude; • Samenwerken aan promotie en branding van het gebied

• In Dorpsstraat Noord-Scharwoude versterken van recreatieve winkelfunctie; • Aan Voorburggracht versterken van de doelgerichte boodschappenfunctie; • Aantrekkelijk investeringsklimaat bieden voor nieuwe ondernemers; • Trekkers op karakteristieke locaties; • Uitbreiding van markt; • Uitbreiding evenementen en attracties; • Versterken relatie tussen ondernemers onderling, ondernemers en bewoners en ondernemers en gemeente; • Matig gebruikte parkeerplaats efficiënter inzetten.

kansrijke ideeën voor ondernemend lint • versterken ondernemersvereniging; • samenwerken aan promotie en branding van het lint • meedenkende evenementencoördinator • uitbreiding markt met b.v. biologische en streekeigen producten; • aantrekken nieuwe ondernemers • samenwerken aan evenementen • 9 eeuwen Langedijk • zuurkoolevenement • zorghotel • fietshotel


GASTVRIJ

BLAUW EN GROEN

VISIE

Bouwstenen

•

• Meer terrassen in het lint; • Horeca ondersteunt de winkelgebieden; • Ruimere mogelijkheden voor terrassen en bed and breakfasts; • Meer ontmoetingsplekken voor jongeren en ouderen; • Optimaliseren parkeren in het lint; • Versterken verblijfsfunctie Dorpsstraat; • Autoluw maken van Dorpsstraat: verder doorvoeren 1-richtingsverkeer en verminderen parkeren in de Dorpsstraat; • Verbeteren overzichtelijkheid kruispunten; • Schoolzonemarkeringen verslechteren overzichtelijkheid kruispunten; • PlanMaatwerkweg dragen bij aan veiligheid en overzichtellijkheid; • Verbeteren verkeerssituatie rondom Deen NoordScharwoude; • Verbeteren verkeerssituatie rondom Deen ZuidScharwoude; • Verkeer verleiden naar randwegen; • Snelheidsremmende maatregelen op Voorburggracht; • Bewegwijzering en afspraken leveranciers en bezoekers dragen bij aan veiligheid en beter gebruik parkeerruimte.

• • • •

Nieuwe ontwikkelingen dragen bij aan de gastvrije uitstraling, dit wordt beleidsmatig ondersteund en gestimuleerd; In het liint is ruimte voor een mix van functies, de drie w’s: wonen, werken, winkelen. Het lint is goed bereikbaar met fiets, auto, wandelend, openbaar vervoer en over water.; Het lint is veilig, de beleving van de wandelaar en fietser vormen het uitgangspunt. Optimaal benutten van parallelle wegenstructuur voor goede bereikbaarheid en spreiding parkeerdruk

kansrijke ideeën voor gastvrij lint • aanpassen terrassenbeleid voor meer terrasmogelijkheden • ruimer beleid ten aanzien van het vestigen van bed en breakfasts • jeugd gaat met ondernemers in gesprek voor een ‘fris-feest’ (de eerste editie heeft februari j.l. plaats gevonden) • beleidsmedewerker jeugd ondersteunt jongeren bij uitwerken ideeen jeugdactiviteiten • onderzoek naar mogelijkheden realiseren extra parkeerplaats nabij Nieuwstraat • ondernemers maken parkeerafspraken met leveranciers en bezoekers ten behoeve van een meer autoluwe Dorpsstraat


82


VISIE

Bouwstenen

• tekst Het groen in de openbare ruimte en zichtplatte baarheid en beleving van het water zijn essentiële bouwstenen voor het dorpse, authentieke karakter.; • Nieuwe initiatieven voegen waarde toe aan het gebied (profit); • Nieuwe initiatieven dragen bij aan de beleving van de gebruikers van het lint (people); • Functioneel flexibel inspelen op toekomstige veranderingen (pliability); • Stimuleren van duurzame producten en diensten (planet).

• Verbeteren ruimtelijke en functionele relatie met Achterburggracht; • Oplossen knelpunten doorvaarbaarheid Achterburggracht; • Vergroenen van de openbare ruimte, groen verbindt de verschillende gebieden met elkaar en verleidt tot verder wandelen; • Aantrekkelijke groene ruimtes bieden intimiteit en/ of beschutting • e-bike oplaadpunten, electrisch varen en ander electrisch vervoer stimuleren • toepassen led-verlichting • goede stallingsmogelijkheden fietsen nabij winkels en busstandplaatsen.

kansrijke ideeën voor groen en blauw lint • doorvaarbaarheid achterburggracht • crowdfunding vaarduikers • Achterburggrachtconcert • plekken aan het water • vergroening van het lint • adopteer een boom • bloemenlint met hanging baskets • werkgroep openbare ruimte • vergroenen kerkplein • verbeteren entrees lint • verduurzaming van het lint • goede fietsstallingsmogelijkheden • gebruik led-verlichting


samenvatting voor actieprogramma

83

bijlage I INSPIRATIEAVOND

platte tekst

De experts Sjoerd Feenstra (Urhahn urban design) en Joost Beunderman (00-archtects) laten met inspirerende voorbeelden zien wat er gebeurt als bewoners zelf aan de slag gaan en wat zijn kansrijke plekken in het Langedijkse lint?

KOPJES

platte tekst

• Pick up points Albert Heijn: verandering van een gebied betekent niet het einde. • De bevolking verandert -> vergrijzing. Daardoor blijft het belang van lokale kwaliteit / winkelstraat groot. • Opkomst kleine bedrijfjes (ZZP-ers). Dit betekent ook behoefte aan bijvoorbeeld vergaderaccommodatie enz. • Teveel regels en protocollen beperken. Laat de burgers meedoen en creatief zijn. Geen gezeur over bankjes die niet mogen. • Dorpje in Engeland waar mensen zelf eten zijn gaan verbouwen op openbare plaatsen. Overal wordt eten verbouwd (zelfs de politie doet mee). Fruitbomen bij station. • Kroegen: wat als de laatste kroeg in het dorp dreigt te verdwijnen? Voorbeeld van bewoners die zelf de kroeg hebben overgenomen. Nu de pub weer helemaal vol zat ontstonden er ideeën en kwam er ineens ook weer een bibliotheek. Waar mensen samen komen ontstaan ideeën. • Als de bewoners zelf een straatje leggen (in overleg met de gemeente) dan kan dat goedkoper en dan kan het geld dat overblijft voor andere zaken gebruikt worden (parkeerplek enz.). Alles in overleg met gemeente. • Voorbeeld waarbij een leegstaande dorpsschool werd overgenomen en waar vervolgens gedeelde werkplekken werden ingericht voor ZZP-ers. • Rondom de kerk is een plaats waar bewoners zelf ook heel veel kleur aan kunnen geven. • zie verder ook bijgaande voorbeelden

84


inspiratieavond

85

SUCCESFACTOREN Al deze voorbeelden slagen omdat ze: •

aansluiten bij nieuwe behoeften - dus echt waarde creëren

•

unieke, verrassende combinaties maken

• hoge ruimtelijke / visuele kwaliteit bieden •

een uitnoding zijn aan lokale bewoners om mee te doen

• nieuwe manieren van financieren benutten •

een professionele aanpak hebben

• ... en ook de overheid speelt dan een nieuwe rol, flexibeler, faciliteren, verbinden...

.......out of the box....... • van sluis tot sluis (vaartocht). Gekoppeld aan horeca met overstappunten. RTL 4 is mee geweest (promotie Langedijk in maart op TV). Er zijn veel dingen mogelijk waar ondernemers op kunnen inspelen. • Soms kan er sprake zijn van tijdelijke experimenten waarvan gaandeweg kan worden geleerd. • Opknappen bestrating Voorburggracht Nu is het een lapjesdeken van asfalt. ‘de handen jeuken om de straat op te knappen’ • De afgevaardigde van de Rabobank geeft aan geïnteresseerd te zijn in initiatieven en doet als suggestie een fietshotel op basis van Bed & Breakfast. • BIBLIOTHEEKLOCATIE • Muziekkiosk • Jeu-de-boules-baan • Combi wonen/winkelen • Afstemming groen met bewoners. • Een goede vistent wordt nog gemist. • Ideeën voor leegstaande panden: • Doe-het-zelf zaak • Bioscoop • Nieuwe bibliotheek (in de nieuwe stijl fablab) • Fietshotel • Meerdere winkeltjes • Plek voor jeugd

86


inspiratieavond

87

bijlage II BESTAANDE BELEIDSKADERS Visie Detailhandelsstructuur Langedijk (2011) De visie op Detailhandelsstructuur Langedijk (DVL) geeft aan dat er in Langedijk ruimte is voor een tweede winkelcentrum met een beperkte regionale aantrekkingskracht naast het winkelcentrum Broekerveiling.Vanuit detailhandelsperspectief heeft een clustering of gebundelde concentratie de grootste kans zich op de lange termijn te kunnen handhaven met het oog op concurrentie van vergelijkbare concentra¬ties in de regio. De visie geeft aan dat er ruimte is voor een versterking van 900-2900 m2 in Noord- of Zuid-Scharwoude. Goede mogelijkheden voor winkelvestiging- en concentratie zijn afhankelijk van: • Aanwezige winkelbestand (omvang, kwaliteit, diversiteit, etc.) • Relatief sterk aanbod van winkels en winkelondersteunende voorzieningen (horeca en dienstverlening) in het lint Noord-Scharwoude; • In Zuid-Scharwoude ligt het accent op doelgericht winkelen. DVL geeft aan dat nieuwe initiatieven hier concurrerend kunnen zijn met aanbod lint Noord-Scharwoude, Daarom terughoudend omgaan met nieuwe initiatieven. • Beperkte schaal van de winkels is een zwak punt. • Instandhouding van de warenmarkt is gewenst; • In Zuid-Scharwoude is geen duidelijk bronpunt, de winkels liggen verspreid, daardoor weinig synergie tussen de winkels; • Ruimtelijke capaciteit voor vestiging en uitbreiding • De huidige omvang van het detailhandelsaanbod is in Noord-Scharwoude 2550 m2 wvo (winkelvloeroppervlak) en in Zuid-Scharwoude 2900 m2 wvo. • Voor een concentratie is in de dagelijkse artikelensector ruimte voor 400-1200 m2, in de niet-dagelijkse artikelensector 500-1700 m2 • Norm voor een concentratiegebied is 3000 m2 en een lengte van maximaal 700 meter. • Fysieke ruimte in het lint N-S is gering, daarom voor versterking creatief omgaan met de beschikbare ruimte. • In Zuid-Scharwoude is er mogelijkheid tot uitbreiding op de voormalige bibliotheeklocatie van ca. 800 m2 • Uitgaan van de kracht van de bestaande winkelgebieden en geen grote aanpassingen van de typerende structuur • Vestiging bij voorkeur in helder afgebakende gebieden, dit biedt het meeste toekomstperspectief. • Vestiging in concentratiegebieden stimuleren • Versterkingsmogelijkheid branchering/ diversiteit • Ondervertegenwoordigde branches zijn: Sport/spel; hobby;(fietsen); verhuur; particuliere diensten; daghoreca; verswinkels; persoonlijke verzorging; kleding/mode; media • Groei omzet webwinkels verschilt per artikelgroep: Nu totaal 6.1 % van alle non-food. In 2020 wellicht 15 %. Groei vooral te verwachten in doelgerichte aankopen, zoals elektronica, media (mogelijk tot 50 %) • Kansen voor het winkelgebied Noord- en Zuid-Scharwoude zijn gelegen in versterking van de kwaliteit van het aanbod. Aanvullend op het aanbod van het winkelcentrum Broekerveiling zijn de kansen voor in het lint NS gelegen in enerzijds de versterking van de kwaliteit van de specifieke producten als uitbreiding van het aantal specialiteiten-winkels. • Inzetten op sterke mix, aanvullend met horeca, particuliere en financiële dienstverlening en/of apotheek. • In Zuid-Scharwoude inzetten op publieksgerichte voorzieningen als bibliotheek. Bankfiliaal of kinderdagverblijf.

88


• •

•

•

Uitbreiding PDV mogelijk indien in te passen in de ruimtelijke structuur. Recreanten bezoeken Langedijk met name voor de natuurrecreatie en de historische bebouwing. De spinoff van deze bezoekers is nog beperkt. Het is dan ook van belang om een met name kwalitatieve impuls te geven aan het leisure-aanbod in Langedijk. De richtlijn is om dit zoveel mogelijk bij de structuur van het lint aan te laten sluiten. Internetafhaalpunten zijn toegestaan mits ze niet als winkel functioneren, primair is opslag en distributie, het afhaalpunt heeft geen showroom en geen productadvertising en er kan niet ter plekke worden afgerekend Vliegende winkels, kortdurende detailhandelsverkeoop tegen dumpprijzen kunnen daar waar het de verkoop van nieuwe artikelen betreft; Een rommelmarkt en incidentele verkopen in samenhang met evenementen of bijzondere gebeurtenissen zijn wel toegestaan.

• Aanwezige of te vestigen maatschappelijke voorzieningen • Kerk en Kloosterhof. Het Kloosterhof biedt een groot aantal activiteiten, met name gericht op de ouderen. • Danscentrum, dit is gevestigd naast het Kloosterhof. • Mariaschool en OBS en school aan Platte Ven • Ter hoogte van het lint Noord-Scharwoude zijn zowel ten oosten als ten westen van de Dorpsstraat diverse seniorencomplexen gevestigd • In de driehoek zijn veel zorgaanbieders gevestigd • Bereikbaarheid en doorstroming • De dubbele verkeersstructuur Dorpsstraat-Voorburggracht en de goede aansluiting op doorgaande wegen maakt dat de winkels goed bereikbaar zijn met auto, fiets en openbaar vervoer; • Voetgangersvriendelijk winkelgebied is afwezig; • Bereikbaarheid enerzijds onder druk door de langgerekte winkelstructuur, anderzijds voordelen ten aanzien van spreiding benodigde parkeerruimte. • In Zuid-Scharwoude scoort bereikbaarheid beter dan in Noord-Scharwoude • Aantal parkeerplaatsen meer een zorg van ondernemers dan van bewoners • Parkeerruimte • Als norm voor een concentratiegebied moet in circa 4 parkeerplaatsen per 100 wvo zijn voorzien; • Parkeerplaatsen bevinden zich op maximaal 100 meter van de winkels; • Gratis parkeren is een belangrijk positief punt ten opzichte van omliggende regionale centra. • Parkeerruimte onder druk door langgerekte winkelstructuur • Bevoorradingsroutes • In het lint Noord-Scharwoude levert bevoorrading problemen op voor de doorstroming van het bezoekersverkeer. • Kwaliteit openbare ruimte • Streven naar een eigen identiteit die past bij het landelijke, dorpse karakter van Langedijk • Het winkelgebied in Noord-Scharwoude heeft door de ligging aan het lint met diverse historische panden en clustering van winkels een prettig verblijfsklimaat. • Verbetering van de inrichting openbare ruimte is noodzakelijk om de verblijfskwaliteit te vergroten.

kaders gebiedsvisie

89

Visie en missie Langedijk (2008) Langedijk is voor alle generaties een heerlijke gemeente om in te wonen. Het is er gemoedelijk en rustig. Mensen hebben oog voor elkaar en zijn betrokken bij hun omgeving en hun dorp. Het rijke verenigingsleven stimuleert die betrokkenheid. Ook voor jongeren is het in Langedijk goed toeven.Voor alle leeftijden zijn er voldoende speel-, sport en andere vrijetijdsverenigingen.Voor de jongvolwassenen heeft Langedijk goede jongerenhuisvesting ter beschikking. Kenmerkend is de authentieke lintbebouwing. Het landelijke karakter, het groen en het water geeft bewoners veel gelegenheid om dicht bij huis te recreeren. In Langedijk loop je de deur uit om te kunnen varen, fietsen en wandelen. Ondernemen zit Langedijkers in de genen. Bij ondernemerschap denken Langedijkers aan economische en maatschappelijke initiatieven. Een deel van het commerciele ondernemerschap richt zich op recreatie en toerisme Langedijk heeft niet de ambitie om een landelijke toeristentrekker te zijn. Langedijk richt zich vooral op de eigen bewoners en mensen uit de regio. Samenwerken is cruciaal voor succesvol ondernemen. Het gemeentebestuur ziet in dat het de inzet en initiatieven van burgers, ondernemers, maatschappelijke organisaties en burgers nodig heeft om Langedijk een actieve samenleving te houden. De gemeente is ondernemend en gericht op samenwerking Ze vraagt zich bij beleidsontwikkeling en-uitvoering af welke partijen daarbij betrokken moeten worden. De gemeente faciliteert en regisseert en geeft anderen de ruimte. Structuurvisie Langedijk 2012-2030

Langedijk kiest voor een dorpse sfeer en een landelijke uitstraling. Naast het voortzetten van de ondernemersgeest uit het verleden kiest Langedijk voor een rijk verenigingsleven met hechte sociale verbanden, karakteristiek voor de ontwikkeling van de verschillende dorpen tot nu toe. Economische en maatschappelijke activiteiten vinden we terug in alle dorpen van de woonkernen. cultuurhistorie het lint wordt gevormd door de parallelle structuur van Achterburggracht, Dorpsstraat en Voorburggracht. Het lint is een cultuurhistorisch waardevolle structuur, het is de ruggengraat en ruggenmerg van Langedijk. Het lint vormt nu en in de toekomst de basis voor nieuwe initiatieven. Geen statisch museumdorp, maar behoud door ontwikkeling. De achterburggracht biet optimale mogelijkheden voor het ontwikkelen van elektrisch varen, recreatief en utilitair. Programma De vitaliteit en aantrekkelijkheid van het lint staat onder druk. Elk dorp biedt een basispakket aan voorzieningen. Ook met het oog op de demografische ontwikkelingen van vergrijzing en ontgroening biedt het lint kansen voor de toekomst. Het lint vitaal houden kan door tegelijkertijd in te spelen op de wens van ouderen en jonge (eenpersoons) huishoudens om nabij voorzieningen en zorg te wonen, anderzijds door ruimte te bieden aan nieuwe ondernemersinitiatieven. Verkeer De Dorpsstraat revitaliseren tot een aantrekkelijk woon- en verblijfsgebied. De parkeerdruk en verkeersstromen zetten deze ontwikkeling onder druk. Fietsers en wandelaars verleiden tot gebruik van de Dorpsstraat. Auto’s verleiden naar de Voorburggracht en randwegen.

90


Horecabeleid (2012) Het huidige bescheiden en kleinschalige karakter van de horeca in Langedijk kent een lange ontstaansgeschiedenis en past bij het huidige dorpse en landelijke karakter van de gemeente. In Langedijk is daarmee ook in de toekomst geen plaats voor grootschalige bovenlokale horeca in de vorm van discotheken en uitgaansconcentraties. Juist in het lint en vooral in en nabij de voorzieiningenclusters is blijvend een behoeft aan goede en goed functionerende dorpscafés. De mogelijkheden om de bestaande horeca in haar huidige vorm te continueren blijven onaangetast. De horecavisie levert een indeling van de gemeente in gebieden, die vervolgens wordt gecombineerd met de categorieën. De categorieën leveren de kapstok op waaraan de beleidsruimte op het gebied van sluitingstijden, terrastijden etc. wordt opgehangen. Categorie 2: dorpscafé, brasserie, zalenverhuur, restaurant, hotel Categorie 3: lunchroom, ijssalon, snackbar Categorie 4: 4horeca ondergeschikt aan hoofdfunctie (wijkcentra, kantines sportclub, etc.) Voor alle categorieën geldt dat nieuwe ontwikkelingen zich bij voorkeur vestigen in of nabij een voorzieningencluster. Nadere afweging vindt plaats aan de hand van unieke omstandigheden ter plekke, waaronder mate verwachte parkeerdruk en hinder voor omwonenden. Voor alle terrassen is een drank- en horecavergunning vereist. Een terras is alleen toegestaan op het eigen terrein van een horecabedrijf en voor zover hierop de bestemming horeca rust. Hierbij is een goede balans met de woonomgeving van belang. Terrassen in het publieke domein zijn momenteel niet toegestaan.

Divers beleid recreatie en toerisme Langedijk wil zich vooral met natuur en water toeristisch profileren. Het landschapsreservaat Oosterdel met het museum Broekerveiling is een belangrijke toeristische trekpleister waar Langedijk haar cultuurgeschiedenis presenteert. Het Geestmerambacht met een aantal (toekomstige) grotere publiekstrekkende recreatiebedrijven en vele hectares natuur is een veelbezocht gebied. Toch leveren de aanwezige voorzieningen weinig spin-off naar de ondernemers in het lint. Ook is Langedijk aangesloten op diverse regionale fietsroutes. Het lange lint is een doel op zich. Er is weinig aandacht voor en samenwerking op het gebied van promotie, ‘het op de kaart zetten’ van Langedijk. Voor vestiging van bed- en breakfastfaciliteiten zie beleidsstuk wonen langs de lange dijk op volgende pagina.

Ontwikkelingsvisie doorvaarbaarheid (2006) Vanuit een vergrote waardering voor historische vaarwegen heeft Langedijk de Visie doorvaarbaarheid (2006) opgesteld. Herstel van de verbinding Achterburggracht met het Oosterdelgebied wordt gezien als een belangrijk recreatieftoeristisch potentieel. Het verbinden van Achterburggracht met het Oosterdelgebied biedt kansen voor ondernemers om aan water verbonden recreatieve activiteiten te ontwikkelen.

bijlage I / relaties met andere plannen

91

bijlage III B E D R I J V E N M I L I E U C AT E G O R I E 1 Verkeers-en vervoerplan Langedijk (2008)

LUCHT 2 2 1 P 1 P 1 1 10 10 10 10

0 0

0

0 0

0 0

0

0 0

0 C 0 C

1 1 P 1 10 0

0 10

10 C

1 1 1 P 1 P 1 1 10 10 D 0 0

0 0 10 0 0 0 0 10 10 0 0 0

10 10

1 1 P 1 10 D 10

0 0

10 C

1 1 1 1 1 1 P P P P P P 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 10 10 10 10 10 10 0 10 10 10 10 V 10

0 0

10 10 10 C 0 10 10

1 1 P 1 10 0

0 0

10

1 1 G 1 10 10

10 0

10

1 1 P 1 10 10

1 1 P 1 10

0 0 0

10 C

GEVAAR

10 10 10

0

1 1 1 10 10 10 0 0 0

GROOTSTE AFSTAND GELUID

AFSTANDEN IN METERS

CATEGORIE

Het project Maatwerkweg beoogt enerzijds een duurzame-veilige inrichting van onder andere de Voorburggracht, ter hoogte van de Maatwerkweg. Anderzijds is veel waarde gehecht aan een kwalitatief hoogwaardige inrichting, die recht doet aan het cultuurhistorische waarde van de weg. Er ligt een ontwerp welke in fasen kan worden uitgevoerd naar gelang er werk-met-werk is te maken. Op dit moment is nog onbekend of aan het concept uitvoering wordt gegeven. Mogelijk worden elementen uit het plan toegepast.

10

1 1 1 1 P 1 G 1 G

VERKEER

Maatwerkweg (2013)

0 0 0

INDICES

VISUEEL

De Voorburggracht kent een sterk gemengde functie en heeft een zwaardere verkeersfunctie dan de Dorpsstraat. Naast teen erftoegangsweg heeft het ook een verzamelfunctie. Auto’s zijn welkom, maar de veiligheid voor het langzaam verkeer gaat voor een snelle doorstroming van het autoverkeer. De Voorburggracht ter hoogte van het lint heeft in 2007 een face-lift gekregen. Het plan had als doel, bereikbaarheid, parkeren, doorstroming en verkeersveiligheid te bevorderen.Voor het cultuurhistorische karakter had men minder oog bij de uitvoering van dit project. Voor rest Voorburggracht en Dorpsstraat zal een maatwerkoplossing worden gezocht.

BODEM

Op de Dorpsstraat zijn de fietser en voetganger de belangrijkste verkeersdeelnemers. De Dorsstraat is wel goed bereikbaar en alleen toegankelijk voor bestemmingsverkeer. De Dorpsstraat zal zo veilig mogelijk worden ingericht voor fietsers en voetgangers, in de fietsstraat is de auto ondergeschikt aan de fiets.

STOF GEUR

Verhuren van kamers in hoofd- en bijgebouwen het verhuren van kamers is aanvaardbaar. Aansluitend op het wonen in de tweede lijn vinden wij de verhuur van kamers inbijgebouwen niet wenselijk. Met uitzondering van hierboven beschreven uitzondering. Splitsen van hoofdgebouwen voor twee huishoudens. Het splitsen van hoofdgebouwen wordt onder voorwaarden mogelijk geacht.

OMSCHRIJVING

Wonen in de tweede lijn Is over het algemeen niet wenselijk. Hierop is 1 uitzondering gemaakt. Door karakteristieke en beeldbepalende gebouwen, b.v. koolschuren een woonfunctie te geven wordt een financieel-economische waarde aan de bebouwing gegeven. Op basis hiervan blijft het gebouw met haar karkateristieken of beeldbepalende kenmerken behouden.

58 58 581 1814 182 31 31 9524 35 35 35 35 45, 47 45, 47 45204 46 46 461 47 47 47 4722, 4723 4724 4773, 4774 4778 952 55 55 5629 50, 51 50, 51 52 52 791 5229 64 53 61 61 61 61 64, 65, 66 22 22 221 2223 223 36 36 361 40 40 40 40 50 50 5020.4 51 51 511 52 52 52 5222, 5223 5224 5231, 5232 5249 527 55 55 5551 61, 62 61, 62 63 63 633 634 64 64 642 642 642 642 65, 66, 67


SBI-2008

92

SBI-1993

nummer

Hoofd- en bijgebouwen als recreatiewoning. Hierbij wordt aangesloten bij hiervoor genoemde verhuur van kamers. Hieronder valt ook de oprichting van Bed & Breakfast faciliteiten.

UITGEVERIJEN, DRUKKERIJEN EN REPRODUKTIE VAN OPGENOMEN MEDIA Uitgeverijen (kantoren) A Grafische afwerking Reproduktiebedrijven opgenomen media - VERVAARDIGING VAN MEUBELS EN OVERIGE GOEDEREN N.E.G. 2 Meubelstoffeerderijen b.o. < 200 m2 - PRODUKTIE EN DISTRIB. VAN STROOM, AARDGAS, STOOM EN WARM WATER A0 Elektriciteitsproduktiebedrijven (electrisch vermogen >= 50 MWe) D3 - gas: reduceer-, compressor-, meet- en regelinst. Cat. A - HANDEL/REPARATIE VAN AUTO'S, MOTORFIETSEN; BENZINESERVICESTATIONS B Autobeklederijen - GROOTHANDEL EN HANDELSBEMIDDELING Handelsbemiddeling (kantoren) - DETAILHANDEL EN REPARATIE T.B.V. PARTICULIEREN A Detailhandel voor zover n.e.g. Detailhandel vlees, wild, gevogelte, met roken, koken, bakken Detailhandel brood en banket met bakken voor eigen winkel Apotheken en drogisterijen Detailhandel in vuurwerk tot 10 ton verpakt Reparatie t.b.v. particulieren (excl. auto's en motorfietsen) - LOGIES-, MAALTIJDEN- EN DRANKENVERSTREKKING Kantines - VERVOER OVER WATER / DOOR DE LUCHT - DIENSTVERLENING T.B.V. HET VERVOER Reisorganisaties Expediteurs, cargadoors (kantoren) - POST EN TELECOMMUNICATIE A Telecommunicatiebedrijven B0 zendinstallaties: B2 - FM en TV B3 - GSM en UMTS-steunzenders (indien bouwvergunningplichtig) -

Wonen, verblijfsrecreatie en lichte vorm van bedrijvigheid wordt mogelijk geacht in de dorpslinten. Bedrijven die qua milieuhinder passend worden geacht binnen een woongebied. vallend binnen milieucategorie 1 (zie bijlage III) en die geen extra verkeersaantrekkende werking hebben (zie bijlage 2 wonen langs de lange dijk). Wat betreft de functie detailhandel wordt naar onderhavige gebiedsvisie verwezen. Wat betreft de horecafunctie naar de horecavisie

-

De visie moet richting geven aan de gewenste ontwikkelingen in het lint t.a.v. aanvragen voor recreatieve (mede)bewoning van hoofdgebouwen, het gebruik van bijgebouwen voor diverse doeleinden en het gebruik van (onder andere) bedrijfsgebouwen als woning. en vormt een basis voor de nog op te stellen bestemmingsplannen voor de verschillende dorpen.

LIJST 1 - ACTIVITEITEN

Wonen langs de lange dijk (2012)

bijlage IV 1 1 1 1 P 1 P 1 P 1 1 1 10 10 10 D 0 0 0 10 10 10 C 0 0 0

0 0 0

1 1 P 1 10

0 0

0

10

10 0 0

0

10 10 C 0

1 1 P 1 10 0

1 1 P 1 10 0

1 1 P 1 0

10 0 0

0 0

0

GROOTSTE AFSTAND GEVAAR GELUID

LIJST 1 - ACTIVITEITEN

10 10 0

1 1 P 1

GEUR

10

STOF

10

10

CATEGORIE

Ruimte voor initiatief, oragnische stedelijke ontwikkeling, Nirov - Platform 31, 2012;

0

1 1 P 1

VERKEER

Planning van winkels en winkelgebieden in Nederland, David Evers e.a., sdu uitgevers, 2011;

10

Websites: www.gemeentelangedijk.nl www.noord-holland.nl www.watwaswaar.nl www.langedijkerverleden.nl www.gebiedsontwikkeling.nu

Welstandsnota Langedijk 2012, S. Schout, Gemeente Langedijk 2012

0

1

Grote Historische Atlas van Nederland 1:50.000 1 West-Nederland 1839-1859, Wolters Noordhoff, 1990

10 C

Nota Cultuurhistorie Langedijk 2011 Stichting Curltureel erfgoed Noord-Holland, 2011;

0

Kaartmateriaal: Topografische kaart, kadaster, 2011 1:25.000

0

1 P

VISUEEL

AFSTANDEN IN METERS

1

BODEM

INDICES

LUCHT

B RO N N E N Gebruikte studies en publicaties naast die genoemd in ‘bestaande beleidskaders’ (bijlage II):

Balkan in de Polder, Naar organische gebiedsontwikkeling in Nederland? Ellen Holleman e.a.. Mondriaanfonds 2011; Compendium for the civic economy, what our cities, towns and neighbourhoods should learn from 25 trailblazers, 00:/, trancity valiz, 2012;

OVERIGE DIENSTVERLENING Wasserettes, wassalons Kappersbedrijven en schoonheidsinstituten B Persoonlijke dienstverlening n.e.g.

CULTUUR, SPORT EN RECREATIE - binnenbanen: boogbanen

2 B

DIVERSE ORGANISATIES Bedrijfs- en werknemersorganisaties (kantoren) -

GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG Consultatiebureaus

64, 65, 66 64, 65, 66 41, 68 41, 68 41, 68 62 62 62 72 72 722 84 86 86 8691, 8692 94 94 941, 942 59 59 931 93 96 96013 9602 9609 65, 66, 67 65, 66, 67 70 70 70 72 72 72 73 73 732 75 85 85 8514, 8515 91 91 9111 92 92 926 93 93 9301.3 9302 9305

nummer SBI-2008

-

SPEUR- EN ONTWIKKELINGSWERK Maatschappij- en geesteswetenschappelijk onderzoek

COMPUTERSERVICE- EN INFORMATIETECHNOLOGIE Computerservice- en informatietechnologie-bureau's e.d.

VERHUUR VAN EN HANDEL IN ONROEREND GOED Verhuur van en handel in onroerend goed

Vormgeven aan de spontane stad, Urhahn urban design, 2012;

SBI-1993

A A A -

OMSCHRIJVING

FINANCIELE INSTELLINGEN EN VERZEKERINGSWEZEN Banken, verzekeringsbedrijven, beurzen

De spontane stad, Urhahn urban design, BIS publishers, 2010;

ruimtevolk jaarboek 2012, nieuw eigenaarschap in de ruimtelijke ordening, judith Lekkerkerker, ruimtevolk 2012; Haven Deventer, Ontwikkelingsplan ruimte voor ideeen, gemeente Deventer, 2010; Gebiedsontwikkeling in een andere realiteit, Help wat nu te doen? Deloitte, Akro Consult, TUdelft 2011; Binnnenstad Apeldoorn, Bouwstenen voor de binnenstad, Enno Zuidema stedebouw, 2009 Gebiedsvisie Broek op Langedijk, HzA, stedebouw & landschap, 2011

bijlagen

95

bijlage V

colofon

D E E L N E M E R S P L A N P RO C E S

TEKST EN SAMENSTELLING Marianne Zeedijk

Extern adviseurs: Joost Beunderman, 00:/architecten Sjoerd Feenstra, Urhahn Urban Design

F OTO ’ S

Projectgroep: Marianne Zeedijk, projectleider Leonie Bruin, projectassistent Harold Ebels, teamleider projecten Anja Geldermans, communicatie Arno ter Hart, bedrijfscontactfunctionaris Fokko Bons, cultuurhistorie en archeologie Gerhard Schutten, milieu en duurzaamheid Maarten Koning, verkeer Nathalie de Niet, ruimtelijke ordening Wilke Oude Lohuis, vergunning en handhaving Hans Engberts, groenbeheer Marlies Maat, dorpsbeheer

Leonie Bruin Joost Beunderman Sjoerd Feenstra Anja Geldermans Marianne Zeedijk K A A RT B E E L D E N Marianne Zeedijk maart 2013

Deelnemers participatie avonden: J. Keizer; A. Troost; M. de Boer; B. van Hemert; P. Bergen; S. Henselmans; J. van Wonderen; J. en A. van der Stoop; E. Jonker; J. Stet; H. Middelbeek; R. Späth; S. Smit; C. Dekker; R. Nannes; M.A. Mansoer; De heer Koenis; W. Honig; R.Verburg; R. Muileboom; B.Vreeburg; J. Hink; dhr./mevr. Bakker; M. van der Heide; G. Helmer; D. van Heteren; R. Labruyère;Y. Leegwater; R. Duivens; R. van der Zee; J.Verduin; J.Visser; J. Sanders; K. Kwadijk; M. Hogendoorn; P. Bovenkerk; J. Schoenmaker; T. Wassenaar; R. Tjassens Keizer; l. Zomerdijk-Kramer, J. Stet; J. van der Woude; J. van Wonderen; G. Noordhuis; E. Aarse; M.A.Voorhout; E. de Jong; J. Liefting; A. Beemsterboer; P. Wiersma; M. Cabooter; J.F.M. Nijman; L. Kampman; M. Ortelee; K. Schut; M. Custers; P. Wiersma; M. van der Molen; R. Groen; J. de Haan; N. Schuit; M. Hoedjes; P.J.M. van Kleef; L. Postma; S. Zomerdijk; A. van der Haagen, F.Veldt.

96


97

98


lang leve T LINT Lang leve t lint gebiedsvisie vitaal lint Noord- en Zuid-Scharwoude

Recommend Documents