weekblad voor de hogeschool van amsterdam / 25 maart 2009 nr. 26
weekblad voor de hogeschool van amsterdam / 15 oktober 2008 nr. 08
lang leve het studeren
-advertentie-
2
havana
inhoud 10
kies correct
12
hup, doorstuderen!
Verkeerd kiezen is een belangrijke oorzaak van de grote uitval in het hoger onderwijs. Het aansluitingsprogramma bindt de strijd aan met de verkeerde keuze.
De HvA doet er alles aan om de langstudeerders zo snel mogelijk naar de eindstreep te helpen.
langstudeerders Van de week sprak ik een student aan wie ik in 1998 de basisprincipes van internet en van workflow management – een wat minder belangrijk onderdeel van het curriculum van Informatica – mocht uitleggen. Hij studeert dit jaar af. Het was een long and winding road, maar hij had ook ‘allerlei bijbaantjes en nevenactiviteiten in de horeca gehad en dan doe je wat langer over je studie’. Natuurlijk, en Informatica is ook een hele moeilijke en bovenal reuzezware studie. Echt wel. Voor een hbo-studie staat vier jaar. Schiet ik nu hoog over als ik zeg dat een intelligente en een beetje hardwerkende student een hbo-opleiding makkelijk veel sneller kan doen? Oké, dat zal niet voor alle opleidingen gelden. Van een aantal weet ik echter zeker dat je met behoud van bijbaantje en zonder krimp van de kwaliteit van je sociale leven in pakweg drie jaar je diploma kunt behalen. Ik snap natuurlijk best dat studenten er langer over willen doen en ik heb er ook niet echt moeite mee. Studeren mag meer zijn dan
Laten we toch doen wat niet mag
14 van boosheid naar nieuwe energie Bij het Mobiliteitscentrum kunnen medewerkers van de HvA terecht om te werken aan hun loopbaan- en professionele ontwikkeling. “Mensen gaan bijna altijd tevreden weg.”
17 rolstoelstudent Ondanks zijn dwarslaesie doet Sam Zwaan zo veel mogelijk zelf.
vaste rubrieken 04 nieuws 08 prijsvraag 08 knip en plak 08 vraag van de week 09 column gijs 09 ondertussen in 17 zes minuten 18 recensies 19 zwartwit 19 eten 20 wat waar wanneer 21 1234 22 dobbertjes
projecten doen, boeken lezen en tentamens doen. Vijf jaar studeren? Tja, dat is lang maar er zijn natuurlijk ook omstandigheden die tot gevolg hebben dat een student een jaar extra nodig heeft. Prima, alle begrip voor. Bij zes jaar begin ik mij te verbazen. Bij zeven jaar verandert verbazing in irritatie. Bij acht jaar maakt irritatie plaats voor onbegrip. Negen jaar? Stuitend. Tien jaar of langer? Wat is de overtreffende trap van stuitend? Wie de moeite neemt de cijfers over inschrijvingen op te vragen kan zien dat er zelfs studenten zijn die al vijftien jaar of langer staan ingeschreven. De zogeheten langstudeerders kosten ons geld, veel geld. Bij sommige domeinen – DOO en Techniek – zijn projecten op de rails gezet met als doel de langstudeerder zo snel mogelijk naar de exitpoort van de HvA te begeleiden, liefst met diploma. Prachtig, moeten we vooral doen. Ondertussen moeten we ook aan preventie denken. Ik hoor regelmatig dat we zo’n preventiesysteem al hebben. Dat is mooi, maar dan zouden er dus relatief minder langstudeerders moeten zijn. Dat is niet het geval. Je mag langstudeerders – helaas – niet uitschrijven en hun inschrijving weigeren mag geloof ik ook al niet. Ik kan mij goed voorstellen dat we in bepaalde gevallen toch doen wat niet mag. Wie het er niet mee eens is, gaat maar naar de rechter of het college van beroep. En eh, ook Informatica kan in drie jaar. Paul van de Water hoofdredacteur
22 hva-agenda 23 weekgast 24 dubbelop
colofon
Havana is het weekblad voor studenten en medewerkers van de Hogeschool van Amsterdam 25 maart 2009 jaargang 14, nummer 26
n Redactieadres: Weesperzijde 190 (kamer B.2.18), 1097 DZ Amsterdam, tel 595 24 90 e-mail:
[email protected]. n Hoofdredactie/management: Paul van de Water
[email protected] n Eindredactie: Wim de Jong
[email protected] n Redactie: Jobien Groen
[email protected], Jarinde de Klerk (stagiair), Selina van Loon (redactie-assistent)
[email protected], Thijs den Otter
[email protected], Marjolein Sintenie (stagiair), Annemarie Vissers
[email protected], n Medewerkers: Martien Bos (correctie), Kim Bos, Anke Brouwer, Gijs Hardeman, Anne Kleisen, Hans van Vinkeveen n Redactieraad: Maroesja Perizonius, Wijnand Scholtens, Evelien Spaan, Jerke van der Woerdt n Fotografen: Bram Belloni, Fred van Diem, Marc Deurloo, Paco Weekenstroo n Coverbeeld: Pascal Tieman n Illustratoren: Martien Bos, Bas Kocken, Pascal Tieman n Vormgeving: Pascal Tieman n Ontwerp Lay-out: Death Valley / Amsterdam n Advertenties: Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040AA, Zandvoort, telefoon 023571 47 45 fax: 023-571 76 80 of
[email protected] n Abonnementen: € 18,15 per jaar, opgave via de redactie-assistent of per e-mail. n Drukkerij: Dijkman Offset Diemen. n Havana: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen. ISSN - 1385-5670 n Havana heeft een samenwerkingsverband met Folia. Redactie: Nadine Böke, Mirna van Dijk, Jim Jansen, Anne Koeleman, Harmen van der Meulen, Dirk Wolthekker n De volgende Havana verschijnt woensdag 1 april (geen grap)
havana
3
nieuws jarinde de klerk / thijs den otter (coordinatie) / marjolein sintenie / dirk wolthekker
[email protected]
STICHTING OPGERICHT VOOR HOMOBOOT
SPORTFLITSEN
n Omdat het College van Bestuur (CvB) er geen brood in ziet om een boot te sponsoren voor deelname aan de jaarlijkse
n Voetbal
homomanifestatie Gay Pride, hebben de initiatiefnemers voor deelname nu de Stichting UvA Pride opgericht, waarmee wordt geprobeerd het benodigde geld bijeen te krijgen. Samenwerking met de HvA wordt door de stichting overwogen.
Onderdeel van Gay Pride, jaarlijks georganiseerd in het eerste weekend van augustus, is een botenparade over de grachten waaraan feestelijk uitgedoste homo’s en hun sympathisanten deelnemen. Deelname aan deze ‘Canal Parade’ kost zo’n tienduizend euro, waarvan vijfduizend voor de boot, tweeënhalfduizend voor de inschrijving en tweeënhalfduizend voor diversen. “De algehele consensus is dat de UvA-boot er op een of andere manier moet komen en dat de gehele UvA bereid is om daaraan mee te werken,” staat in de notulen van de eerste algemene vergadering. “Op die
manier zal het CvB zich volgend jaar verplicht moeten voelen om ervoor te zorgen dat er opnieuw wordt meegevaren.” Het CvB heeft bij monde van voorzitter Karel van der Toorn enige weken geleden aangegeven dat men bij sponsoring van de boot vreest in de toekomst ook sponsorverzoeken binnen te krijgen voor de organisatie van andere activiteiten die niet rechtstreeks met onderwijs en onderzoek te maken hebben. De stichting gaat nu proberen geld te ronselen via fondsen als het Alumnifonds en het Toekenningenfonds (beide UvA), het Trutfonds en
het Pannfonds. De stichting verwacht dat er misschien ook geld te halen is bij de verschillende communicatieafdelingen binnen de UvA, genderstudies en studentenzaken. Ook overweegt het bestuur van de stichting loten te verkopen waarmee een plaats op de boot kan worden gekocht. De huur van een boot kan wellicht worden omzeild door samenwerking te zoeken met de HvA, die naar verluidt een boot ter beschikking zou kunnen stellen. “Hiervoor zouden we kunnen betalen, of we maken er een UvA-HvA boot van. Als dat een gratis boot oplevert, graag.” (DW)
HOGE WERKDRUK EN VIEZE KOFFIE carrièreweek n Medewerkers van de HvA blijken redelijk tevreden over hun leidinggeven-
de, de eigen prestaties en de samenwerking tussen onderwijzend personeel en de ondersteunende diensten. Wel is de werkdruk erg hoog en de automatenkoffie vies. Een en ander blijkt uit de medewerkerstevredenheidsmonitor 2008 (MTM) die sinds deze week online staat. 1725 medewerkers (62 procent) van de medewerkers vulde deze in. Iets meer dan de helft maakte van de gelegenheid gebruik om aan te geven dat ze de werkdruk op de HvA te hoog vinden of zelfs veel te hoog vinden. Vooral onder het onderwijzend personeel is dat een veelgehoorde klacht: zestig procent van de docenten vindt de druk te hoog. Dat aandeel is overigens vergelijkbaar met de uitkomst van de vorige twee edities van de MTM. Over de leiding zijn medewerkers over het algemeen redelijk te spreken. Opvallend is dat de direct leidinggevenden het hoogst worden gewaardeerd, en het management van de domeinen het laagst. Op een vijfpuntsschaal krijgt de eigen manager gemid-
deld een 3,8, het management van de eigen opleiding een 3,4 en de domeinleiding een 3,2. Onvoldoendes worden nauwelijks uitgedeeld. Alleen lijkt niemand enthousiast over de automatenkoffie: de 1725 respondenten hadden niet meer dan een 2,3 over voor de kwaliteit van het bonenvocht. De tevredenheidsmonitor van de UvA kwam begin deze maand al uit: deze liet volgens het College van Bestuur ‘gemiddeld genomen een positief beeld zien’, maar ook daar bleken deelnemers aan het onderzoek last te hebben van hoge werkdruk. In Folia liet het CvB weten dat dit probleem ‘in 2010 ter hand wordt genomen’. Overigens gaat collegevoorzitter Karel van der Toorn op www.havanaweb. nl ook uitgebreid in op de conclusies van de HvA-monitor. Hij doet dat in de rubriek ‘Wat doet Karel voor de HvA?’ (TdO)
n Eerste- en tweedejaarsstudenten Ma-
nagement, Economie en Recht kunnen van 30 maart tot en met 2 april terecht op de Beroepsoriëntatieweek (BOW). De organisatie stelt zich ten doel de studenten kennis te laten maken met het bedrijfsleven en hen een beter beeld te geven van de mogelijkheden. Zo kunnen de MER-studenten zich oriënteren in de richtingen die ze na het afronden van de opleiding op kunnen. Daartoe zullen de deelnemers bedrijven, lezingen en workshops bezoeken en wordt er een bedrijvendag georganiseerd, die voor alle HES-studenten toegankelijk is. Het dragen van zakelijke en representatieve kleding is verplicht. Overigens is BOW-organisator Maaike Coorengel op pagina 23 terug te vinden als Weekgast. (JdK)
INTERNATIONAAL NETWERKEN voor de introductiecommissie. Die moeten nieuwe buitenlandse studenten van UvA en HvA wegwijs maken binnen instelling en stad.
4
havana
nalistieke kwaliteit van het blad verbeteren en staat open voor nieuwe leden met schrijftalent. Niet zo handig met woorden? ISN heeft ook nog ruimte voor nieuwe bestuursleden. Studenten hoeven niet bang te zijn voor een UvA-bolwerk. Ongeveer een derde van de aanhang is afkomstig van de HvA, wat neerkomt op 250 studenten. Ook zijn er twee HvA’ers vertegenwoordigd in het bestuur. Studenten van beide organisaties maken evenveel kans op een functie. Geïnteresseerden kunnen hun motivatie en cv sturen naar
[email protected]. (JdK)
n Volleybal
Het HvA-team verloor afgelopen weekend van DOC Stap Orion. In Doetinchem werd het 3-2 voor de thuisclub. HvA Volleybal liet de nummer twee van de A-League wel schrikken: het pakte de eerste twee sets. HvA-Volleybal staat voorlaatste in de competitie. De komende weken volgen nog uitwedstrijden tegen Nesselande uit Rotterdam en Landstede uit Zwolle.
n Korfbal
De Amsterdamse studentenkorfbalvereniging SKV promoveert naar de derde klasse. Het korfbalteam sloot de zaalcompetetie onlangs in Woerden af met een 11-13 overwinning op directe concurrent Reflex. Inmiddels zijn bij SKV de voorbereidingen op het veldseizoen begonnen. Op 1 april houden de studenten hun laatste zaaltraining. (TdO)
personalia n Emil Kool van de Amsterdam School of Health Professions (ASHP) neemt afscheid van de studentenadministratie aan de Tafelbergweg. Hij is bijna veertig jaar in dienst geweest bij de HvA en zijn voorgangers en gaat met pensioen. (TdO)
HOEZO LEENANGST?
n Het International Student Network (ISN) is op zoek naar nieuwe leden
De studentenvereniging zet zich in voor de begeleiding en opvang van buitenlandse studenten van de HvA en de UvA. De introductiecommissie is op zoek naar Nederlandse en buitenlandse leden die zin hebben om de introductie voor de nieuwe buitenlandse studenten te organiseren. Hiertoe is er één keer in de twee weken op dinsdagavond een vergadering, met aansluitend een borrel in café De Heffer. Om de leden te informeren is er The Insider, een blad dat twee keer per semester uitkomt en onder meer informatie over Amsterdam en activiteiten bevat. De commissie wil de jour-
De dames van HvA-Voetbal speelden vorige week gelijk tegen Roda JC. De wedstrijd tegen de nummer laatst van de eredivisie eindigde in 0-0. Het was de eerste wedstrijd tegen een eredivisieclub in een maand.
n 25 studenten stedenbouw van de John Moores University uit Liverpool bezochten vorige week donderdag stadsdeel de Baarsjes. Ze lieten zich informeren over de stadsvernieuwing in de wijk, en bezochten er de Buurtwinkel voor Onderwijs, Onderzoek en Talentontwikkeling. Daar bespraken ze het project, dat jongeren uit de buurt op hun opleidingsmogelijkheden wijs, met studenten van de HvA en de UvA. (TdO)
n Studenten hebben steeds minder te vrezen van deurwaarders. Bed, boeken en levensmiddelen namen ze al niet meer in beslag. Computers, tv’s en koelkasten laten ze straks ook liever staan. De beroepsorganisatie van gerechtsdeurwaarders vindt dat zulke apparaten vandaag de dag tot de eerste levensbehoeften behoren. Wie wil solliciteren en contact wil houden met de belastingdienst kan een computer eigenlijk niet missen, zegt een woordvoerder tegen het ANP. De deurwaarders vinden de wetgeving gedateerd en pleiten bij Justitie voor aanpassing. Ze waarschuwen er wel voor dat de wet niet zomaar veranderd is. (HOP)
nieuws ‘GEEN HOOLIGANS IN DE LAX’ n CampusTV pakte vorige week flink uit. Terwijl een medewerker opnames voor Havana-
web aan het maken was, telde hij twintig tot dertig onguur ogende Ajax-supporters. Toen die naar buiten stoven en de verslaggever een ploeg ME’ers op de been zag, trok hij zijn conclusie: het Lax is een hooliganhol. “Onzin,” reageert LAX-voorzitter Henk-Jan van Dijk. Dat er aan de vooravond van het UEFA-Cupduel tussen Ajax en Olympique Marseille (2-2) Ajax-supporters in het societeit van de ASVL zaten, beaamt Van Dijk. “Maar dat waren gewoon studenten die voor de wedstrijd begon iets kwamen drinken. De LAX is beslist geen verzamelplaats voor de harde kern van Ajax-supporters. Dat de ME op een zeker moment voorbijliep, had te maken met ongeregeldheden bij het Amstelstation.” De verslaggever houdt vast aan wat hij zag. “Een groep kaalgeschoren jongens met petjes en Ajaxshirts, die zeiden dat ik moest stoppen met filmen. Op een zeker moment stoof die groep voor het grootste deel naar buiten. Tegen de tijd dat ik daar ook was, liep de ME er rond. Daar heb ik een paar
shots van gemaakt.” Hoofd Veiligheid en Beveiligin Mike van Drongelen zegt dat de LAX en de ME niets met elkaar te maken hadden. “Er waren op verschillende plaatsen in de stad opstootjes tussen de supporters van beide ploegen. De ME gebruikte de omgeving rond de Omval als uitvalsbasis, en het was inderdaad even onrustig bij het Amstelstation.” De ‘kaalkopjes’ in de LAX, en de ‘vermoedelijke steekpartij’ bij het station waar CampusTV van rept, zijn evenmin opgepikt door de politie. “Supportersgroepen stonden er eventjes tegenover elkaar,” verklaart een woordvoerder van het korps. “Maar vanuit de Leeuwenburg gebeurde er niets en van een steekpartij hebben we niets gezien.” (TdO)
TRANSMEDIACONGRES n De HvA organiseert op 11 juni een congres over transmedia in het Singelgrachtgebouw. Transmedia is een nieuwe manier van het vertellen van een boodschap door gebruik te maken van verschillende media. Tijdens het evenement ‘Transmedia – the story to sell’ krijgen mediaprofessionals inzicht in de mogelijkheden van de techniek. Binnen het thema storytelling, worden de subthema’s news, social media, entertainment en advertising behandeld. Daarnaast zijn er lezingen en workshops. Het congres wordt georganiseerd door het HvA MediaLAB. (MS)
LUCHT VOOR TAALEN SCHAKELCENTRUM? n Het ziet er iets beter uit voor medewerkers van het Taal- en Schakelonderwijscentrum dan een paar weken geleden. Toen liet algemeen directeur Jeroen Knigge weten dat over het voortbestaan van de club onzeker was. “De denkrichting over de toekomst is positief,” zegt hoofd Luuk van Dée van de afdeling Instroom en Doorstroom cryptisch. “Maar er is nog geen besluit genomen.”
Knigge verzorgde vorige maand een presentatie over de gevolgen die de domeinvorming heeft voor de centrale diensten. Bij die gelegenheid liet hij weten dat de nieuwe structuur niet is bedacht om mensen te ontslaan, maar hij voegde eraan toe dat het niet is uitgesloten. Hij noemde daarbij het Taal- en Schakelonderwijscentrum als voorbeeld van ‘een club die niet goed te plaatsen is’: een deel van de taken zou bij de afdeling studentenzaken terechtkunnen, een ander deel bij de domeinen. Een mededeling
die niet lekker viel bij medewerkers van de afdeling. Inmiddels is de ‘toonzetting’ waarin over de toekomst van het taal- en schakelonderwijscentrum wordt gesproken in positieve zin veranderd, aldus Van Dée. “Maar ik ga niet beweren dat de toekomst van de afdeling is gegarandeerd. Er wordt op dit moment gekeken naar de rol die het centrum zou kunnen spelen binnen Studentenzaken. Die die plannen zijn echter nog niet definitief. Bovendien moet het centrale bestuur ze nog goedkeuren.” (TdO)
MARTIAL ARTS CONVENTION n De jaarlijkse Martial Arts Convention in het studentensportcentrum USC komt er weer aan. Op dinsdag 7 april kan iedereen die meer wil weten van de oosterse vechtsporten zijn hart op komen halen aan de De Boelelaan. Er worden demonstraties en workshops georganiseerd voor maar liefst veertien sporten, variërend van jiujitsu tot karate. Kijk voor het programma op www.usc.uva.nl (MS)
vraag/antwoord
WIE WIL ER EEN GEBROKEN TOETSENBORD? n Het domein Onderwijs en Opvoeding heeft een werkplek ingericht voor medewerkers van rsi-klachten. Is dat niet heel erg 1999? We vroegen het informatiemanager Anna Tomson.
n De Fraijlemaborg, de locatie van het domein Economie en Management, was donderdag 18 maart het decor van de Marketfair. Op de markt konden propedeusestudenten van de International Business and Management Studies hun waren – van cocktailshakers en cosmetica tot usb hubs die je koffie warm houden – aanprijzen. De studenten hadden per groep een product uitgezocht waarvan zij dachten dat er in Nederland vraag naar is. Met het geld van aandeelhouders zijn deze producten ingekocht om ze vervolgens op de consumentenmarkt te verkopen. De studenten moeten alle financiële aspecten rapporteren en dienen een verkooptarget te halen. Donderdag heeft de jury de twee bedrijfjes met de meeste potentie aangewezen: Shoe tattoo en de Amsterdamse Clubcard. Bij het bedrijfje Shoe tattoo kun je je sneakers door beginnende graffitiartiesten laten pimpen. De Amsterdamse clubcard geeft leden kortingen op de entree van gerenommeerde Amsterdamse clubs en biedt mogelijkheden voor een breed publiek. (JdK)
Is rsi-bestrijding niet heel erg ouderwets? “Je hoort wel dat rsi nooit heeft bestaan, en dat het iets is dat bij mensen tussen de oren zat. Maar verschillende mensen hebben hele duidelijke klachten: ik heb zelf nog vrij onlangs ontstoken pezen gehad, en ik hoor regelmatig van mensen met vergelijkbare klachten. Met andere tools dan een muis of iets eenvoudigs als een betere stoel kun je klachten voorkomen.
duim – of een ‘gebroken’ toetsenbord.”
En nu is er een lokaal ingericht waar mensen alternatieven kunnen uitproberen? “Het is een werkplek waar je verschillende alternatieven kunt uitproberen. Medewerkers kunnen zelf ondervinden of ze bijvoorbeeld hun schouders wat kunnen ontzien met een trackball – een omgekeerde muis die je aanstuurt met je
Geldt het aanbod ook voor studenten? “Je zou het willen, maar helaas: de testplek en de mogelijkheid alternatieve apparatuur te laten plaatsen is alleen voor medewerkers. Studenten moeten het doen met de beschikbare standaardapparaten, al is er op HvA-niveau wel extra geld beschikbaar voor studenten met een handicap.” (TdO)
Hulpstukken die een jaar of zes geleden volop te krijgen waren. Zijn er überhaupt zaken die dit soort spullen nog verkopen? “Jazeker. Maar medewerkers die hun klachten kunnen verlichten, bestellen zo’n trackball gewoon via ons en dan zetten wij het neer op de werkplek. Het is namelijk ook een goede manier om iets te doen aan het ziekteverzuim.”
havana
5
-advertenties-
!-34%2$!- 2!)
8&3,&/01%&-&6,45&#&63;&/$0/(3&44&/7"//&%&3-"/%
We zijn op zoek naar: Bediening & cateringmedewerkers, (buffet) koks, garderobemedewerkers, parkeerwachters, kassamedewerkers en suppoosten. Zoek jij werk binnen een dynamische omgeving en heb jij de volgende kwaliteiten: min. 3 dagen in de week beschikbaar, proactief, enthousiast, gast- en servicegericht en woon je in de omgeving van Amsterdam? Neem dan contact op met Adecco RAI (020) 404 00 30 en meld je aan voor een van de inschrijfdagen!
Studenten 50% korting
Neem een abonnement ■ Surf naar volkskrant.nl/studenten
(dit aanbod geldt alleen voor uitwonende studenten t/m 27 jaar)
volkskrant.nl/studenten
Betaald aan je conditie werken. TNT Post zoekt medewerkers die tijdelijk post willen sorteren en bezorgen. Het gaat om verantwoordelijk werk in je eigen omgeving. Kunnen je spierballen wel een oppepper gebruiken? Ga naar www.postbezorger.nl en reageer snel.
Word TNT Postmedewerker. Iedereen kijkt naar je uit.
6
havana
nieuws THUISWERKEN LASTIG n Thuiswerken blijkt lastig voor medewerkers van het domein Onderwijs en
Opvoeding, en dat heeft alles te maken met het feit dat het domein nog niet is aangesloten op files.hva.nl. sen dacht dat we al wel met files.hva.nl konden werken. Maar de programma’s die dan worden geopend, zijn verouderd en functioneren niet zoals we willen. Vandaar.” Voorlopig blijft het dus nog even behelpen. “Mensen zullen het grotendeels met de mail moeten doen. Wanneer we wel bij onze eigen bestanden kunnen? Het is onderhand zo vaak uitgesteld dat ik geen datum meer durf te noemen. Maar ik heb goede hoop dat het ergens in de loop van dit voorjaar gaat lukken.” (TdO)
SUBSIDIE VOOR RISICOJONGEREN n De HvA heeft een subsidiebedrag van 92 duizend euro gekregen voor het project Meedoen. Het geld is bedoeld voor Sport West, een programma voor risicojongeren van buiten de hogeschool. “Via het Sport West-project willen we erachter komen welk sportprogramma we het beste kunnen inzetten om risicojongeren meer sociale vaardigheden bij te brengen,” zegt Pim de Vries, een van de organisatoren van project Sport West. Het project wordt begeleid door studenten en medewerkers van de ALO. Naast de HvA hebben nog drie andere instellingen die zich inzetten voor de sportende jeugd een subsidie gekregen. Het project Meedoen richt zich op de Amsterdamse jeugd van 4 tot en met 23 jaar, en heeft daarbij speciaal aandacht voor islamitische en Hindoestaanse meisjes. (MS)
EVEN BELLEN MET… n Via de website www.pensioenkijker.nl kan iedereen die meer wil weten
over zijn toekomstige financiën zich melden voor een gratis pensioenadvies aan de HvA, waar 25 vierdejaars HES- en HRM-studenten een introductiecursus pensioenadviseur volgen. Maar komen er genoeg verzoeken binnen om alle studenten op 1 en 2 april aan het werk te zetten? We vroegen het Henriëtte de Lange, die als docent bij het project betrokken is.
Eind deze maand krijgen de deelnemers een terugkomdag waarin de binnengekomen verzoeken worden voorgekookt. Loopt het storm? “Nee. We zitten nu ruim een week voor de deadline en we hebben pas een stuk of vijftien aanmeldingen binnen. Veel te weinig om 25 studenten mee te laten oefenen.” Hoe kan dat? Er is veel aandacht geweest. Onder meer Het Parool en De Telegraaf hebben over de cursus geschreven. “We hebben inderdaad niet te klagen gehad. Er stonden leuke stukken in verschillende kranten. Maar dat mensen de mogelijkheid hebben hun eigen vragen in te dienen, is eigenlijk een beetje ondergesneeuwd.” Paniek? “Nee hoor. We hebben deze cursus ook in
Limburg verzorgd, en in Leiden. Daar kwamen de meeste adviesvragen ook pas vlak voor de deadline. Dat zie ik nu ook nog goedkomen. Komende week verschijnen er nog berichten in verschillende huis-aan-huisbladen. Die zijn toegespitst op de mogelijkheid vragen te stellen. Ik verwacht dat we 31 maart veel meer cases kunnen verdelen dan nu.” Kunt u al iets meer vertellen over de vragen die zijn ingediend? “Veruit de meeste mensen willen gewoon weten wat ze te besteden hebben als ze de 65 eenmaal zijn gepasseerd. Daarnaast zag ik nog iets voorbijkomen over het pre-pensioen. Afhankelijk van de hoeveelheid informatie die ze meenemen, kunnen de studenten vervolgens in een halfuur tijd een globaal inzicht geven.” (TdO)
beeld simon ijspeert
“Officieel zouden we afgelopen zomer op de webdisk terecht kunnen,” zegt informatiemanager Anna Tomson. “Maar dat is op centraal niveau een paar keer uitgesteld. In theorie is het nog mogelijk om via de oude ftp-server thuis te werken, maar dat geeft een hoop gedoe en veel medewerkers vinden dat te moeilijk.” Volgens Tomson is er niets gecrasht of mislukt. “Ons domein is gewoon nog niet aan de beurt geweest. Toch hebben we deze week een waarschuwing op het intranet gezet, omdat een aantal men-
n Zes studenten Aviation Flight hebben vorige week dinsdag het diploma van Stella Aviation Academy (SAA) ontvangen. De uitreikingsbijeenkomst vond plaats op de Luchthaven MaastrichtAachen Airport. Een van de geslaagden is inmiddels als vlieger aan de slag. De anderen zijn nog bezig om de afstudeerstage af te ronden. Een tweede groep studenten Aviation Flight die al volop aan het vliegen is, zal naar verwachting eind augustus klaar zijn. (WdJ)
TRAINING VOOR DYSLECTEN n Dyslexie kan de studie negatief beïnvloe-
den. In de training ‘Studeren met dyslexie’ wordt er informatie gegeven over studeren met de beperking en over de regelingen waar HvA-studenten gebruik van kunnen maken. Tijdens de vier bijeenkomsten zullen de deelnemers kennismaken met digitale hulpmiddelen die het studeren makkelijker kunnen maken. De studenten zullen inzicht krijgen in
de eigen sterke en zwakke studeergebruiken en gaan aan de slag met strategieën op het gebied van leren, lezen en schrijven. Er zijn twee trainingen. Op 9 april begint de training op de Leeuwenburg. Op 16 april beginnen de bijeenkomsten op de HES, locatie Fraijlemaborg. Studenten die meer willen weten, kunnen terecht op www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl. (JdK)
ZES MILJOEN VOOR NIEUWE LERAREN n Hbo’ers en academici kunnen straks makkelijker het onderwijs in. In de
strijd tegen het lerarentekort maakte staatssecretaris Van Bijsterveldt zes miljoen euro vrij voor zij-instromers.
Met het geld worden de studiekosten voor nieuwe leraren in het voorgezet en beroepsonderwijs gedekt. Dat maakte de staatssecretaris gisteren bekend: “Mensen met interesse en de juiste kwalificatie kunnen door deze regeling makkelijker worden omgeschoold tot leraar”. De maatregel komt als geroepen, want door de crisis overwegen steeds meer mensen een baan voor de klas. Opvallend is dat eenzelfde
subsidieregeling in 2006 nog werd afgeschaft. Uit cijfers van OCW blijkt dat er toen nog maar tweehonderd zij-instromers waren. In de eerste helft van 2007 wisten er slechts dertig de weg naar het onderwijs te vinden. Wie een zij-instroomtraject volgt, komt direct voor de klas. Tegelijkertijd wordt er gestudeerd, want de onderwijsbevoegdheid moet binnen twee jaar binnen zijn. (HOP)
Meldpunt stageklachten n Studentenbond LSVb, het Interstedelijk Studenten Overleg en CNV Jongeren hebben de website www.stageklachten.nl opgezet. De organisaties hopen hiermee beter inzicht te krijgen in de problemen waar studenten mee te maken krijgen tijdens hun stage. Uit het Nationaal Stage onderzoek 2008, uitgevoerd door Stageplaza.nl, blijkt al dat de stageplekken in Nederland niet al te best zijn. Twintig procent van de stagiairs wil betere werkzaamheden en elf procent werkt zonder stagecontract. Ook blijkt dat studenten vanuit de school slecht worden begeleid. Het is dan ook niet vreemd dat vijftien procent van de stagiairs vroegtijdig stopt. (MS) havana
7
prijsvraag
knip en plak Negatief beeld over statistiek
Luxe studentenleven
Statistiek is voor veel studenten een struikelblok. Nel Verhoeven, docent Methodenleer en Statistiek aan de Roosevelt Academy, deed onderzoek naar de houding van eerstejaars studenten ten opzichte van statistiek. Verhoeven verzamelde aan het begin en eind van de introductiecursus statistiek gegevens van 2.555 studenten op elf instellingen voor hoger onderwijs. Uit de resultaten blijkt dat voornamelijk zelfvertrouwen, wiskunde-ervaring op het voortgezet onderwijs, geslacht en leeftijd een positief effect te hebben. “Meisjes hebben over het algemeen een negatiever beeld over het vak, maar ondergaan tijdens een cursus statistiek wel de meeste verandering,” legt Verhoeven uit. Universiteit Utrecht, 18 maart
Win kaarten Trance-festival Tijdens het geestverruimende Trance-festival in het Tropentheater (1 t/m 5 april) kun je op een volkomen legale manier hogere sferen opzoeken, namelijk met uw ogen en oren. Laat je meevoeren op rituele dansen en hypnotiserende muziek uit Benin, Marokko, Japan en Pakistan. Twee vrijkaartjes winnen? Beantwoord dan de volgende vraag:
Uit welk land komt gnawameester Mahmoud Ghinia?
Taalprobleem
Vijfendertig procent van eerstejaars studenten met een niet-Nederlandse taalachtergrond, scoorde slecht op de Taaltoets vorig jaar. Bij autochtonen is dit tien procent. Dit blijkt uit de rapportage van de Stuurgroep Taalbeleid. In totaal hebben 3550 eerstejaars studenten de test gemaakt. 13,8 procent daarvan heeft een taalprobleem. Studenten Letterkunde beheersen de Nederlandse taal gemiddeld het best, gevolgd door studenten van Wijsbegeerte. Studenten van de faculteiten Rechten en Economie hebben de meeste studenten met taalproblemen. De stuurgroep wil taaltoetsen en cursussen zo snel mogelijk verplichten. Ad Valvas, 17 maart
(Hint: check www.tropentheater.nl/trancefestival) Mail je antwoord naar
[email protected] (alleen vanaf je HvA-mailadres).
samenstelling marjolein sintenie en jarinde de klerk
Charles Darwin hield er een luxe studentenleven op na. In zijn studietijd gaf hij meer geld uit aan schoenen dan aan studieboeken. Historici aan de universiteit van Cambridge hebben documenten ontdekt waarin de uitgaven van de theologiestudent werden bijgehouden. De Britse universiteit hield de financiën van al haar studenten nauwkeurig bij. Tijdens zijn studie gaf Darwin iets meer dan 636 pond uit, waarvan 37 pond voor collegegeld was en 57 pond voor de huur van zijn kamer in Cambridge. Hij gaf minder geld uit aan boeken dan aan mooie schoenen. Hij betaalde extra voor een dagelijkse portie groenten bij het diner in de eetzaal van zijn college. Zijn vader, een arts, betaalde zijn rekeningen. Trajectum, 23 maart
Botox geeft negatieve emoties
Psychologiedocente Judith Grob heeft ontdekt dat mensen die hun walging niet uiten, meer negatieve emoties ervaren. Proefpersonen die de emotie moesten onderdrukken, gingen daarna meer aan walgelijke dingen denken en stonden negatiever tegenover andere zaken. “Bij sommige proefpersonen vroegen we of ze een pen in hun mond wilden houden, omdat daardoor de spieren in het gezicht blokkeerden die verantwoordelijk zijn voor het uiten van walging. Hier behaalden we hetzelfde effect als bij de groep die bewust hun emoties moest onderdrukken. De negatieve gevolgen van onderdrukking zijn dus te wijten aan onderdrukte spieren en niet aan onderdrukte gedachten. Een botoxbehandeling heeft dus ook invloed op je emotionele beleving,” aldus Grob. www.rug.nl 11 maart
Prijswinnaars van de gastenlijstplekken voor SEEN Visual Music in Paradiso, uit Havana # 25 zijn: Angelique Houtveen en Dees Segers.
vraag van de week
De fabrikant van Crocs, die gekleurde rubberen klompen, is bijna failliet. Erg hè?
Heb je een mening? Reageer zelf op havanaweb.nl tekst jarinde de klerk en marjolein sintenie
Layla Boulema (20)
Derdejaars Verpleegkunde “Crocs zien er echt niet uit. Al heb ik ze wel zelf in de uitverkoop in Spanje gekocht. Knalroze! Die draag ik alleen tijdens mijn werk in het verpleegtehuis of tijdens mijn stage. Ik vind het vrij logisch dat ze failliet gaan, iedereen die ze leuk vindt, heeft ze al. Je koopt niet snel nóg drie paar erbij. Maar ik vind het wel jammer dat ze dreigen te verdwijnen.”
8
havana
Tom Strien (17)
Eerstejaars fysiotherapie “Ik vind ze echt lelijk, mensen mogen er eigenlijk niet mee de straat op, alleen thuis. Ik zou ze zelf nooit dragen, ze zijn gewoon lomp. Maar het doet me eigenlijk niks dat Crocs waarschijnlijk failliet gaat.”
Jacqueline van der Linde (49)
Opleidingsmanager Oefentherapie “Crocs? Die vreselijke flodders? Volgens mij zijn mensen er heel tevreden over, maar ik vind het geen gezicht. Ik was verbaasd toen ik het nieuws las, want ik zag er altijd veel mensen op lopen. Ik heb ze vast wel eens stiekem gepast, maar ik ben nooit overstag gegaan. Ik vind het niets, plastic schoenen. En ik vind ze lomp.”
Stefanie Bos (26)
Derdejaars Verpleegkunde “Tijdens mijn stage in het ziekenhuis heb ik veel mensen op Crocs zien lopen. Ik vind ze vreselijk, ik vind het net Kabouter Plopschoenen. Maar ik heb gehoord dat ze lekker lopen. Zelf heb ik ze nooit gepast, ik draag Birkenstocks. Ik vind het niet erg als ze verdwijnen, maar voor mensen die het op hun werk willen dragen is het wel jammer. En voor kleine kinderen vind ik ze wel schattig.”
Roos de Veth (20)
Eerstejaars Fysiotherapie “Ik heb er ooit aan gedacht om Crocs te nemen voor het werk, maar ik vond ze lelijk en thuis zouden ze me uitlachen als ik ermee aankwam. Een vriendin uit Friesland heeft ze wel en zij draagt ze gewoon overdag. Ik heb ze wel eens voor de grap gepast, maar ik vond het voelen als goedkope instapschoenen en ik vind ze niet modebewust. Ik vind het niet erg als ze verdwijnen.”
strip
column Gijs SM&O-student Gijs Hardeman (28) won Havana’s columnistenwedstrijd en schrijft sindsdien wekelijks over wat hem op het hart ligt.
Gouden handdruk
ondertussen in nicaragua Steven de Geus (22, vierdejaars Engineering, Design and Innovation) geeft Engelse les aan ervaren managers van de fabriek waar hij zijn afstudeeropdracht doet.
O God almachtige, wat heb ik gedaan dat ik zó gestraft word?
Voor het bord Wat gaat de tijd snel hier. Ik heb het hier erg naar mijn zin. De Nicaraguanen vinden het ook leuk en interessant dat ik hier op de planta werk. Na anderhalve maand weet ik de technische apparaten en systemen steeds beter te vinden en ik ken de belangrijke personen hier nu wel. Na de lunch gaan veel mensen honkballen en soms spelen we een partijtje voetbal. Met mijn huisgenoot loop ik elke week een keer langs de hoofdpijp die 270 meter omhoog is. Het water in de pijp voorziet in twintig procent van de landelijke elektriciteitbehoefte. Ik krijg steeds meer het idee dat ik hier wat kan betekenen voor de planta. De hoofdreden dat ik hier werk is om aan mijn afstudeeropdracht te werken. Die is sinds een paar weken afgebakend in de vorm van een plan van aanpak. In het kort ga ik hier het koelsysteem voor de generator en de vier hoofdlagers modificeren. In Nederland heb ik vier maanden op de waterkrachtcentrale van de Nuon gewerkt, dus beschik ik al over enige kennis. Ik liet mijn manager het koelsysteem van de centrale in Nederland zien. Hij was erg geïnteresseerd, vooral in de moderne filters die zichzelf schoonspoelen. Het eerste wat hij zei was: “Dat wil ik ook! Wat kost het?” Het Spaans spreken gaat nu al een stuk beter. Er zijn op de planta veel aardige collega’s die me willen helpen het Spaans onder de knie te krijgen. Ze doen veel moeite en nemen de tijd om mij nieuwe Spaanse woorden te leren. De hoogste manager, Desayes, is de enige hier die redelijk Engels spreekt. Hij vroeg mij om een groepje van zes managers inclusief hemzelf Engelse les te geven. Nu geef ik ze elke ochtend een halfuurtje Engelse les en tegelijkertijd geven zij mij Spaanse les. Het is wel spannend en wennen om voor het bord te staan en ervaren managers les te geven.
Aan alles komt een eind dus ook aan deze vaste wekelijkse column. Vandaag de laatste. Toen de hoofdredacteur mij belde met belangrijk nieuws hoopte ik eerst nog op een vette bonus, maar de boodschap bleek net ietsje anders. Havana krijgt een restyling en die kost mij de kop. Eindelijk een gouden handdruk. Wat is de houdbaarheidsdatum van een columnist? Een jaar? Twee of drie? Acht, zoals Dolf Jansen voor mij? Vorig jaar januari begon de leuke/vervelende/irritante/verrijkende/verlossende wekelijkse strijd tegen de deadline die ik vaak bijna, maar uiteindelijk in anderhalf jaar nooit gemist heb. Elke week heb ik ergens een mening over gehad. En dat zonder me te branden aan wereldschokkende onderwerpen, waar een student in zijn tussenuur niet op zit te wachten. En ik heb geen rechtszaak gehad, iets waar Havana blij mee is en ik ook niet rouwig om kan zijn. Of moet je als goede columnist wel wat reuring in de tent veroorzaken en is een door de rechter opgelegde straf juist goed voor je imago en lezersaantallen? Uitgeschreven ben ik niet, ben ik nooit. Ik had bijvoorbeeld graag nog een stukje gewijd aan het irritante gedrag van de jury van de X-factor of aan Telfort die mijn telefoon blokkeert omdat ze een betaling over het hoofd ziet. Het is al lastig om bij dat bedrijf iemand aan de lijn te krijgen die je kan helpen (voor 30ct p/minuut, max. 15 euro), helemaal als je zelf niet meer kan bellen. Of het pamflet dat in mijn hoofd al op papier stond tegen een beslissing van mijn oude opleiding om de introweek een dag in te korten. Zo maar een hele dag eraf, dan is een week geen week meer. Ik hoop op een kleine revolutie op de ALO, een stukje strijd, demonstraties en eensgezindheid onder de betrokken studenten die twintig procent van de leukste week van het jaar zien verdampen. En natuurlijk had ik nog meer verhaaltjes in the making over onbeschofte, rare, leuke, gezellige, gekke mensen en gebeurtenissen. (Zoals de zes (!) lekke fietsbanden van deze week. O God almachtige, wat heb ik gedaan dat ik zó gestraft word?) Ik zal het missen om met mensen in discussie te gaan in de wetenschap dat het altijd nog een column op kan leveren. Kortom, ik heb nu al last van postcolumnistsyndroom en zal de komende tijd op zoek moeten naar iets nieuws. Twitteren schijnt erg hip te zijn.
Een paar weekenden terug was er door het stagebemiddelingsbureau On-stage een barbecue georganiseerd voor alle Nederlandse studenten aan de Laguna de Apoyo. Dit is een helder kratermeer dat is gevormd door een geïmplodeerde vulkaan. Met een groep van ongeveer tien studenten hebben we lekker gezwommen, gegeten en gedronken. Daarna zijn we wezen stappen in Granada, in ons favoriete open danscafé. Nu we elkaar wat beter kennen, zijn we van plan in de weekenden nog eens af te spreken en het land te verkennen. Daar heb ik erg veel zin in.
havana
9
omlaag die studieuitval! tekst hans van vinkeveen beeld bas kocken
Havoleerlingen bewuster door eigen ervaringen een opleiding laten kiezen. Dat is het doel van het aansluitingsprogramma vo-hbo. Het voorkomt teleurstellingen en vermindert de studie-uitval.
Het is havo 4-bezoekdag. Honderden havoleerlingen stromen de hogeschool binnen, vlindertjes in de buik. Ze worden ingewijd in de wereld van hoorcolleges en stages. Zoals Anoescha Ivanova (15) van het Keizer Karel College in Amstelveen. Ze heeft bij HBO-Rechten een rechtszaak nagespeeld en wil later advocaat worden. Babette Meijers (15) van dezelfde school ontdekte bij het AMFI dat ze geen modemens is. Geen ramp, salesmanager is toch meer haar ding. Rachel Mensah (16) van de Open Schoolgemeenschap Bijlmer doet een practicum vingersporen van de opleiding Forensisch Onderzoek. “Ik kijk veel CSI en vind moorden oplossen leuk,” zegt ze met een lief gezicht. Het is dringen geblazen in het stampvolle lokaal, waaronder opvallend veel meisjes. “Dat is het CSI-effect,” weet gelegenheidsdocent tweedejaars Yentl van Beek (19), zelf gelet op haar T-shirt ook fan van de serie waarin niet op een lijk meer of minder wordt gekeken. De havoleerlingen zijn tevreden over de bezoekdag. Weer een stukje wijzer over de hogeschool en een mogelijke vervolgopleiding. De havo 4-bezoekdagen vormen een vast onderdeel van het aansluitingsprogramma vo-hbo (zie kader). Een programma dat tot doel heeft de aansluiting tussen voorgezet onderwijs en hbo te verbeteren. Dit gebeurt door havoleerlingen bewuster en via eigen ervaringen te laten kiezen. Het begint al in 3-havo met de leerlingen te activeren, legt hoofd Instroommanagement Jet Benjamins uit. “We schudden ze wakker, wijzen erop dat ze zich goed moeten voorbereiden op een vervolgstudie. Even kijken op een website of afgaan op een mooie opleidingsnaam met het woordje ‘media’ is onvoldoende. Wij zeggen: Kom eens kijken, zo gaat het op een hogeschool, hopelijk zien we je terug. Een slechte voorbereiding vergroot de kans op teleurstellingen.”
condoomautomaat
Het belang van een goede keuze is groot. Benjamins: “Lees de kranten. Verkeerd kiezen is een belangrijke oorzaak van de grote uitval in het hoger onderwijs.” Dat dit probleem met stip op de politieke agenda staat, komt haar goed uit. Niet alle opleidingen van de HvA lopen warm voor het programma, waarvoor ze overigens begrip heeft. Meedoen is een grote belasting van de opleidingscapaciteit. En je kunt je soms afvragen waarvoor. Benjamins: “Als je als een gek puberende leerlingen op visite krijgt – capuchon over het hoofd en een houding van: ik zit hier omdat het moet – dan denk je: waar doe ik dat voor?” Maar het is een maatschappelijke verantwoordelijkheid om mee te doen, benadrukt zij. Zijn ze streng? Kun je blijven zitten? Krijg je gym? Verkopen ze in de kantine pizza en patat? Hangt er ook een condoomautomaat op het toilet? Het is maar een greep uit de stroom vragen die havoleerlingen aan docent lerarenopleiding Geschiedenis Klaas Kalkwiek stellen. Kalkwiek geeft al vanaf de start van het programma samen met hbo-studenten gastlessen op de havo. “Om 10
havana
ze op het goede pad te zetten en een studie te laten kiezen die ze met plezier doen en waarin ze hun talent kwijtkunnen.” Eerlijkheid moet bij de voorlichting vooropstaan, is zijn ervaring. “Veel leerlingen hebben geen idee van wat hun te wachten staat. Als je de leerlingen iets voorspiegelt, gaat het altijd fout. Ik vertel altijd: laat je niks wijsmaken. Prik door de reclamepraatjes van de hogescholen heen. Kom colleges bijwonen, dan hoor je het gekanker en geklaag van studenten. Dat hoort er allemaal bij. Kijk ook naar de algemene sfeer. Zijn de contacten tussen studenten en docenten prettig, staan de deuren open? Maar vooral: denk goed na en kijk wat je goede en sterke kanten zijn.”
wonderen
Volgens Kalkwiek zijn de havoleerlingen in de loop der jaren veranderd en ‘helaas’ niet ten goede. Hun algemene ontwikkeling is sterk teruggelopen, de talenkennis is dramatisch en het concentratievermogen beduidend minder. Dit maakt de overstap van voortgezet onderwijs naar het hbo nog moeilijker. Want de hogeschool zal volgens hem nooit tornen aan de toelatingseisen. Dit kennisprobleem is een landelijke tendens waaraan het aansluitingsprogramma volgens Benjamins weinig kan doen. Dat stemt tot bescheidenheid. Wel zijn er sinds kort inspanningen om het voortgezet onderwijs ook
‘Hangt er ook een condoomautomaat op het toilet?’ vaktechnisch beter op het hbo te laten aansluiten in de vorm van doorlopende leerlijnen, vertelt ze. Maar dit zit in een experimentele fase. Een voorbeeld hiervan is het Masterplan VO-Zuidoost, waarin de HvA/HES samen met twee vo-scholen in de Bijlmer werkt aan het verbeteren van bijvoorbeeld rekenvaardigheid en ook stukjes uit het propedeuseprogramma worden aangeboden. Maar dit zit in een experimentele fase. Werkt het aansluitingsprogramma? Ja, zegt Kalkwiek volmondig, maar het project kan geen wonderen verrichten. “Ik ben ervan overtuigd dat ze na een gastles beter weten waar ze terechtkomen en wat ze wel en niet willen. Al zet je er maar twee op het goede spoor, dan heeft het zin.” Benjamins noemt de resultaten goed. De aanmelders die aan het programma hebben meegedaan – een derde van de totale havo-instroom – behalen in het eerste jaar gemiddeld meer punten dan de rest, zo wijzen statistieken uit. Ook is de uitval twee procent minder.
schok
Helemaal gedicht zal de cultuurkloof tussen voortgezet onderwijs en hbo niet kunnen worden. Dat is ook niet nodig. Typisch voor een hogeschool is nu eenmaal een grote mate van zelfstandigheid en vrijheid. Die overgang mag best gevoeld worden, vindt Benjamins. “Een beetje schok is niet erg. Het hoeft niet allemaal gepamperd te worden. Een nacht wakker liggen of een onwennige eerste week hoort erbij. Als ze maar een idee hebben wat hun te wachten staat.” En er wachten daarna coaches, navigatoren en mentoren die de studenten ‘redelijk actief ’ blijven benaderen. Want echt loslaten, dat doen ze je ook op een hogeschool niet. n
‘Dat hebben we ook weer gehad’
l Maia van der Veen, schooldecaan van het Keizer Karel
College in Amstelveen: “Ik merk dat de havo 4-leerlingen worden overvallen door het aansluitingsprogramma. Voor hen is het eindexamen en een vervolgstudie over een eeuwigheid. Het directe effect van het programma moet niet worden overschat. Een aantal leerlingen wordt wakker geschud maar de meerderheid denkt: ‘Dat hebben we ook weer gehad, nu kunnen we weer achteroverleunen.’ Ja, dat is in havo 5 nog steeds het geval, al hangt dit van het profiel af. Leerlingen met een technisch profiel kiezen doelbewuster. Goed aan het programma is dat de leerlingen het idee krijgen dat het eindexamen geen eindpunt is maar een horde naar iets anders. Wat verbeterd kan, is de ontvangst door enkele opleidingen. Ze blijken niet voorbereid op een invasie van leerlingen. Dat is jammer. De leerlingen zijn bij een eerste kennismaking behoorlijk kritisch.”
‘Ze worden op scherp gezet’
l Instroommanager AMFI Ingrid Dokter: “Het nut van
het aansluitingsprogramma hangt af van de populariteit van een opleiding. Voor minder gewilde opleidingen is het binnenhalen van studenten echt een gevecht. Wij hebben niet te klagen over het aantal aanmeldingen. Op een bezoekdag komen algauw honderd leerlingen. Bovendien zijn de aansluitscholen uit de regio Amsterdam, dat is maar een klein segment bij ons. Onze aanmelders komen uit het hele land. Wij denken bij het AMFI ook dat havoleerlingen meer hebben aan de open dagen. Dan is de hele opleiding in bedrijf. Goed aan het programma is wel dat de leerlingen een keer over de drempel van een hogeschool zijn geweest en op scherp worden gezet. Bewuste kiezers doen het nu eenmaal beter.”
‘Weet wat je kiest’
l Studentmentor Yasmine Reffas (21), vierdejaars Sociaal Juridische Dienstverlening en oud-leerling van het Caland Lyceum: “Mijn eerste indruk van Leeuwenburg was: wat een grote school met chique tapijten. Zitten ze hier wel op ons te wachten? Ik maakte in 4-havo voor het eerst een hoorcollege mee. Dat is een uur lang luisteren in een grote zaal met studenten en heel veel schrijven. Het programma heeft me geholpen bij de studiekeuze. Ik ben studentmentor geworden, doordat ik zelf in 5-havo een mentor had die afspraken niet nakwam. Terwijl ik hoorde dat andere leerlingen hartstikke veel steun hadden van zo iemand. Ik wil overbrengen dat ze weten wat ze kiezen en in welk beroep ze terechtkomen. Veel leerlingen beseffen niet dat je na een overstap een halfjaar studiebeurs kwijtraakt.”
Duizenden havoleerlingen
l Het aansluitingsprogramma vo/hbo is een samenwer-
kingsverband van alle opleidingen van de HvA en HES met 48 scholen in het voortgezet onderwijs in de regio Amsterdam en omstreken. Via het project, dat veertien jaar geleden is gestart, worden duizenden havoleerlingen geholpen bij de keuze van een studie aan een hogeschool. Vaste onderdelen zijn een profielkeuzedag in 3-havo, gastlessen aan 4-havo, waarin hbo-docenten en -studenten een algemene voorlichting geven over het hbo en het verschil met de havo. Voor 5-havoleerlingen is er een individuele meeloopdag samen met een hbo-student.
l Voor meer info: www.hva.nl/aansluitingsprogramma
havana
11
word niet te oud
12
havana
Afstuderen voor dat je opa bent tekst jobien groen beeld pascal tieman
Wie z’n studie niet binnen 4,5 jaar afrondt, kost meer dan hij oplevert. Het is de HvA er dan ook alles aan gelegen om de langstudeers zo snel mogelijk naar de eindstreep te helpen. Eigenlijk heeft Dennis Lassing (28, tiendejaars Informatica) gewoon heel erg pech gehad. De eerste twee jaar van zijn studie gingen prima, totdat zijn vader overleed. Daarna kreeg zijn moeder een fout vriendje en werd zijn zus zwanger. Dennis had er genoeg van, pakte zijn spullen en is op zichzelf gaan wonen. Om dit te bekostigen is hij fulltime gaan werken, maar het bedrijf waar hij werkte ging failliet, dus moest hij weer op zoek naar een nieuwe baan. De afgelopen tien jaar heeft hij zich elk jaar weer opnieuw ingeschreven. “Ik heb nooit het idee gehad om te stoppen met studeren.” De HvA telt bijna vijfduizend studenten die zoals Dennis langer dan 4,5 jaar staan ingeschreven. Geen probleem zou je denken, als ze elk jaar maar trouw hun collegegeld betalen. Toch kost deze groep studenten de HvA meer geld dan ze opleveren. Per student krijgt de HvA van de overheid een vergoeding om het onderwijs te bekostigen. Voor studenten die langer dan 4,5 jaar staan ingeschreven, krijgt de HvA echter niet het volledige bedrag vergoed. De onderwijsinspanning voor studenten die langer studeren zou lager liggen. Per ingeschreven jaar wordt de vergoeding steeds kleiner. Hoe langer een student dus over zijn studie doet, hoe kostbaarder het voor de HvA wordt. Deze correctie pakt extra slecht uit voor hogescholen met een breed onderwijsaanbod, zoals de HvA. Studenten stappen nogal eens over van de ene naar de andere studie, legt Jolanda van Blanken (hoofd Planning & Control) uit. De jaren dat een student stond ingeschreven tijdens de eerste studie, blijven dan wel gewoon staan. Ook domeinen die duale en deeltijdopleidingen aanbieden, hebben relatief meer last van langstudeerders. De groep langstudeerders drukt behoorlijk op de begroting van de domeinen volgens Blanken. De domeinen krijgen minder geld, maar moeten er wel hetzelfde voor doen. Dat betekent inkrimpen. En dat kan effect hebben op het onderwijs. Het is de HvA er dan ook alles aan gelegen om de langstudeerders te helpen de eindstreep te behalen. En eigenlijk willen langstudeerders zelf vaak ook niets liever.
afronden
Langstudeerder Paul (naam gefingeerd, 32, tiendejaars Technische Bedrijfskunde) werkt al een aantal jaar bij hetzelfde bedrijf. Eigenlijk heeft hij niks te klagen, maar toch wil hij nog steeds afstuderen. “Als je eenmaal op een bepaald niveau zit, dan houdt het op. Je kan wel doorgroeien binnen je organisatie, maar op een gegeven zit je aan je max. Dan is zo’n papiertje toch wel handig.” Ook zijn de gesprekken met headhunters al een paar keer stukgelopen omdat hij geen diploma had. De ‘berg aan werkervaring’ telt dan toch niet zwaar genoeg. “Ze gaan twijfelen en bieden me een lagere functie aan. Dan haak ik af.”
Martine Roseboom (35, ‘ik weet niet eens meer hoeveelstejaars’, tweedegraads docentenopleiding Geschiedenis) heeft ook haar redenen om af te studeren. “Als bevoegd docent heb je toch meer mogelijkheden als je gaat solliciteren. Bovendien heb je meer kans op vaste aanstelling en je hebt natuurlijk een bredere kennisbasis. Maar ik wil het eigenlijk vooral voor mezelf afmaken. Ik wil het nou wel eens afronden.” Maar gemotiveerd of niet, daarmee ben je er blijkbaar nog niet. De meeste langstudeerders zijn al – zij het onbevoegd – fulltime aan het werk en moeten daarnaast nog eens de motivatie opbrengen om aan opdrachten en tentamens te werken. “Tentamens zijn het probleem eigenlijk niet. Wel de opdrachten en groepsprojecten. Veel opdrachten sluiten niet aan bij wat je uiteindelijk in je werk nodig hebt. Of je hebt er weinig tijd voor.” Bij de docentenopleidingen zijn ze anderhalf jaar geleden met een pilotproject begonnen om te kijken of de in de praktijk opgedane vaardigheden niet omgezet kunnen worden in studiepunten: het erkennen van verworven competenties (evc). Aangezien veel langstudeerders al lang op hbo-niveau werken, hebben ze een hoop kennis al opgedaan in de praktijk. Door te kijken of ze hier studiepunten voor kunnen krijgen hoeven de
‘Zo’n papiertje is toch wel handig’ studenten niet meer alle vakken te doorlopen en kunnen ze sneller hun diploma halen. De pilot was succesvol. Elf van de zestien studenten die aan de pilot meededen, zijn binnen een halfjaar afgestudeerd. Inmiddels zijn er zeventig studenten benaderd in de hoop ook hen aan hun diploma te helpen doormiddel van het erkennen van verworven competenties. Ook bij Informatica en Economie (die net als de docentenopleiding ook veel langstudeerders hebben) zitten ze de studenten hard achter de broek. En ook bij deze domeinen kijken ze welke vaardigheden de studenten kunnen gebruiken voor het behalen van studiepunten. Willem Brouwer, docent Technische Informatica: “Ik nodig zo veel mogelijk studenten uit voor een gesprek. Ik probeer ze te activeren, zodat ze weer willen. Dan kijken we hoe moeilijk of makkelijk het is om ze te laten
Langstudeerders per domein
afstuderen. We proberen het studieprogramma te matchen met wat ze voor hun werk doen.” In praktijk zijn het allemaal studenten die al in ict werken, legt Brouwer uit. “Het zijn nooit barkeepers. Het zijn vaak studenten die na hun studie zijn blijven hangen en niet via een sollicitatie ergens zijn binnengekomen.” Maar met alleen het verzilveren van de studiepunten ben je er nog niet, hebben de studentbegeleiders gemerkt. Jos Petit, propedeusemanager HES voltijd: “Er zit iets bijzonders in het gedrag van de studenten. Sommigen zijn blij dat je ze belt, maar dan lukt het ze toch niet om de vaart erin te houden. Het valt niet mee ze af te laten studeren, zonder ze genadezesjes te geven.” Bij de HES werken ze met ‘aanjagers’, die zich bezighouden met het motiveren van langstudeerders. Petit is een van die aanjagers: “Ik heb een stuk of vijf studenten in mijn mapje zitten en bel en mail ze regelmatig. Benadruk welke afspraken we gemaakt hebben en vraag of ze er nog mee bezig zijn. Dan begint het schaamteproces. Hebben ze nummerherkenning, dan drukken ze mij weg.” Maar Petit geeft niet snel op. “Ik probeer van alles: papa is boos, papa is teleurgesteld, papa is blij, papa is verdrietig. Al die rollen neem je aan.” Bij de meeste ondervraagde studenten blijkt deze persoonlijke aanpak en steun het effectiefst te zijn. Langstudeerder Martine was een van de zestien studenten die benaderd is voor het evc-pilotproject van de docentenopleiding. “Persoonlijke benadering is heel belangrijk. Normaal ben je een nummertje, maar doordat ik nu veel persoonlijker begeleid werd, was de druk groter.” Ook het gevoel dat ze geselecteerd was voor dit project, droeg bij aan haar motivatie. “Ik heb zó veel mogelijkheden gehad. Ik wist: dit is mijn laatste kans. Ik wilde het niet verpesten.” Martine is in 2008 afgestudeerd. Paul is inmiddels aan het afstuderen en ervaart hetzelfde. “Mijn begeleiders spelen een grote rol. Ze helpen me met de structuur. Ze kijken naar wat ik al wel en nog niet kan. Samen bepalen we wat ik nog moet doen.” Ook Dennis is blij met de begeleiding die hij krijgt. “Sinds Willem Brouwer me helpt gaat het goed. Daarvoor had ik bijna geen contact met de studieloopbaanbegeleider. Willem mailt me vaak en regelt dingen.” Dennis denkt dat het belangrijk is dat de docenten blijven vragen waar hij mee bezig is. “Het is wel een beetje handje vasthouden en misschien moet dat niet meer op het hbo. Maar ze moeten toch wát.” n
Procent Absoluut langstudeerders Onderwijs en Opvoeding 16 767 Media, Creatie en Informatie 14 948 Economie en Management 13 1606 Techniek 13 590 Bewegen, Sport en Voeding 11 225 Maatschappij en Recht 8 417 Gezondheid 7 187 Een langstudeerder staat vijf jaar of langer ingeschreven. De cijfers zijn van 2008.
Totaal aantal ingeschreven 4788 6666 12620 4705 2021 5046 2557
havana
13
herpakken en nieu mobiliteitscentrum helpt bij de volgende stap
van links naar rechts Luuk van Dée Evelien Kraakman Rob Henneman
14
Bij het Mobiliteitscentrum kunnen medewerkers van de HvA terecht om te werken aan hun loopbaan- en professionele ontwikkeling. Hoe gaat dat in zijn werk?
nele verschuivingen gaan plaatsvinden, dan verwacht ik zeker dat men ons zal inschakelen. Onze rol bij een reorganisatie staat zelfs vastgelegd in het sociaal statuut van de HvA. Wat betreft de crisis zou het wel eens zo kunnen zijn dat de hogeschool juist makkelijker vacatures kan vervullen, omdat mensen uit bijvoorbeeld het bedrijfsleven een nieuwe baan zoeken.”
Gewetensbezwaren. Daar kreeg Luuk van Dée (54) last van toen de HvA fuseerde met de HES. Van Dée, destijds opleidingsmanager Management, Economie en Recht, kreeg de opdracht zijn team heel anders te managen dan hij gewend was. “Ik kon het mijn team niet verkopen om ineens een andere koers te varen. Mijn geloofwaardigheid kwam onder druk te staan.” Dus koos Van Dée ervoor een andere baan te zoeken. Zelf wilde hij graag in het onderwijs blijven werken en zijn gezin wilde graag in Amsterdam blijven wonen. En zo kwam hij eind 2006 bij het Mobiliteitscentrum (MOC) terecht. Tegenwoordig is hij hoofd van de afdeling InstroomDoorstroom. In de komende maanden zullen meer HvA-werknemers een nieuwe wending aan hun carrière moeten geven. Denk aan het ondersteunend personeel van het domein Onderwijs en Opvoeding, dat met tien procent zal moeten krimpen. Ook de veranderingen bij de centrale stafdiensten kunnen gevolgen hebben voor de stafmedewerkers. Om nog maar te zwijgen over de economische crisis. Zitten alle gedupeerden straks bij het MOC? “Ik weet niet of dat zo’n vaart loopt,” relativeert hoofd Rob Henneman (58). “Wij zijn op dit moment niet betrokken bij dergelijke veranderingen. Maar mochten er perso-
rechtspositie
havana
Van Dée kwam uit onvrede over een buiten zijn wil om ontstane situatie naar het MOC, maar dat is niet altijd het geval. Toen het MOC in 1997 werd opgericht, heette het nog het Loopbaanadviescentrum. In die tijd was het doel van het centrum om zo veel mogelijk vrijwillige mobiliteit en loopbaanontwikkeling in de organisatie te stimuleren. Henneman: “Vroeger koos je een beroep en dat deed je de rest van je leven. Tegenwoordig is de pro-
‘Als je coach je wijst op een zwakke kant, is dat niet altijd leuk’ fessionele ontwikkeling van medewerkers erg belangrijk. Er zit veel meer dynamiek in de arbeidsmarkt.” Als medewerkers om wat voor reden dan ook de ontwikkelingen niet meer kunnen bijbenen en de organisatie noodgedwongen verlaten, kost dat de HvA veel geld. De rechtspositie van de medewerkers is heel sterk.
Die rechtpositie is reden genoeg om medewerkers binnen het bedrijf te houden, maar zeker niet de enige reden. Het MOC, onderdeel van de afdeling Personeel & Organisatie, voorziet in hulp bij verschillende situaties. De kerntaak van het MOC is de coördinatie van de interne arbeidsmarkt, het uitvoeren van trajecten die voortvloeien uit reorganisatievraagstukken en het begeleiden van medewerkers bij hun loopbaan- en professionele ontwikkeling. Het MOC heeft onder andere maattrajecten voor reïntegratie na ziekte, opheffing of aanpassing van een afdeling, voorbereiding op het functioneringsgesprek (‘koersbepalen’) en het coachen van leidinggevenden. Een loopbaanoriëntatietraject duurt maximaal vijf gesprekken. Met koersbepalen bereidt iemand zich in één tot twee gesprekken voor op zijn functioneringsgesprek.
negatief imago
Rond 2001 kreeg de hogeschool te maken met een grote stroom aan medewerkers die de omslag naar het nieuwe onderwijsconcept en meer bedrijfsmatig werken moeilijk konden maken. Het Loopbaanadviescentrum werd omgedoopt tot Mobiliteitscentrum en kreeg de opdracht die medewerkers te begeleiden naar ander werk. Henneman: “Uit die tijd stamt het beeld dat er iets mis met je zou zijn als je naar het MOC gaat. De laatste tijd zie je dat men inziet dat het bij het MOC vooral om kansen benutten en talentontwikkeling gaat.” Ook Van Dée vindt deze reputatie niet terecht: “Ik voelde me uit mijn eigen functie weggerangeerd. In eerste instantie was ik dan ook licht achterdochtig over het MOC. Wat doet zo’n mobiliteitscentrum? Is het verstandig het achterste van je tong te laten zien?” Zijn
uwe kansen
twijfels bleken onterecht. “Zo’n traject kent fasen van ontkenning, boosheid, frustratie, herpakken, nieuwe kansen zien en nieuwe energie krijgen. Rob Henneman heeft dat toen kundig aangepakt door te luisteren, te sturen, inzicht te geven en uiteindelijk mijn eigen kracht terug laten vinden. Gezamenlijk ‘ontdekten’ wij de vacature voor mijn huidige functie.”
traantjes
Een van de medewerkers van de HvA die vrijwillig bij het MOC is binnengestapt, is Evelien Kraakman (30), teamleider onderwijsbureau bij het domein Onderwijs & Opvoeding. Als uitzendkracht bij het (toen nog) instituut voor Hoger Juridisch Onderwijs ontdekte ze enkele jaren geleden dat ze leiderschapskwaliteiten bezat toen ze voor negen maanden de functie van hoofd bedrijfsbureau kon overnemen. Kraakman: “De eerste keer dat ik bij het MOC terechtkwam, was nadat mijn collega terugkeerde. Met hulp van het MOC heb ik toen een baan gekregen bij de opleiding Human Resource Management. Daar werd ik hoofd bedrijfsbureau.” Volgens Henneman zou je het MOC kunnen zien als servicecentrum. “Elke medewerker draagt zelf de verantwoordelijkheid voor zijn ontwikkeling om daarmee zijn marktwaarde voor de hogeschool op peil te houden. De hogeschool zorgt als werkgever voor de instrumenten en faciliteiten. Het MOC biedt de mogelijkheid om te sparren over de vragen als: hoe sta ik ervoor, zit ik nog op de goede plek, welke talenten kan ik nog verder ontwikkelen en hoe zie ik mijn toekomst?” Kraakman liet het niet bij één keer. “Op een gegeven moment zat ik op een dood spoor bij HRM. Ik had fa-
ciliteitmanagement gestudeerd en ik twijfelde of ik daar iets mee wilde doen. Toen ben ik voor de tweede keer naar het MOC gegaan en heb ik onderzocht wat ik wil en waar ik goed in ben.” Mede daardoor kwam Kraakman terecht in haar huidige functie, waar ze aan tien man leidinggeeft. In de eerste periode van die baan heeft ze, ook bij het MOC, een aantal coachingsgesprekken gehad waar ze inzicht in haar eigen kracht en valkuilen kreeg. Door die gesprekken groeide ze in haar rol als leidinggevende. Die gesprekken bij het MOC hebben wel wat van een psychologische sessie, vindt Kraakman. “Tijdens zo’n gesprek ga je graven in je persoonlijkheid. Ik heb zelf in mijn coachingsgesprekken als leidinggevende wat traantjes moeten inslikken, omdat je er wordt gewezen op gedrag dat je helemaal niet wilt zien. Als je coach je wijst op een zwakke kant van je persoonlijkheid, is dat niet altijd leuk om te horen.” Hoewel het dus af en toe even slikken is bij het volgen van een traject bij het MOC, is het uiteindelijk voor zowel werknemer als werkgever een waardevolle investering. Henneman: “Ik denk dat het MOC een belangrijke functie vervult omdat enerzijds werknemers beter presteren en meer plezier in hun werk hebben als ze op de juiste plek zitten, en anderzijds omdat je als hogeschool moet concurreren op de arbeidsmarkt met andere hogescholen.”
ideale loopbaan
Afgezien van mensen die een tijdelijke of een kleine aanstelling hebben, komt jaarlijks een kleine tien procent van de medewerkers van de hogeschool bij het MOC langs. Zowel Kraakman als Van Dée sturen nu ook hun
tekst anne kleisen beeld bram belloni
teamleden naar het MOC voor cursussen. Beiden zijn ze zeer te spreken over de resultaten. Henneman: “Mensen gaan bijna altijd tevreden weg. Er zijn er weinig die een traject afbreken. Niet iedereen kan via ons een ideale loopbaan realiseren. Wel krijgen ze een realistisch beeld en gaan met een nieuw perspectief de deur uit. Ik haal voldoening uit dit werk wanneer ik zie dat mensen goed tot ontplooiing komen of dat problemen opgelost worden. Mensen zijn blij als we ze kunnen helpen een goede volgende stap te maken, maar ook als we het management adviseren over hoe bepaalde situaties met winst voor alle betrokken partijen kunnen worden opgelost.” n
MOC in cijfers
l Afgelopen jaar hebben zich 178 nieuwe kandidaten bij het MOC gemeld. In 2007 waren dat er 166. Van de trajecten die in 2008 zijn afgerond hebben 14 medewerkers hun loopbaan buiten de HvA voortgezet en is eenzelfde aantal doorgestroomd naar een interne baan. 106 medewerkers zijn met nieuwe inzichten en nieuw perspectief verdergegaan in de eigen functie. Bij het MOC werken zeven medewerkers waarvan twee op het secretariaat. Naast individuele begeleiding verzorgt het MOC in samenwerking met Onderwijsresearch en Ontwikkeling (OrO) workshops, trainingen en leergangen gericht op professionalisering van medewerkers, teams en management. Het MOC heeft kennis van de domeinen en de ontwikkelingen op de HvA en wijst medewerkers op die mogelijkheden. Het netwerk breidt zich uit tot de UvA. havana
15
-advertenties@
#2%! IS DE CULTURELE ORGANISATIE VAN DE 5V! EN (V! 4URFDRAAGSTERPAD 84 !MSTERDAM
-UZIEK #2%! +LASSIEK
DO MAART
%EN PODIUM VOOR INFORMELE KAMERMUZIEKCONCERTEN WAARBIJ MUSICI DE GELEGENHEID KRIJGEN IN HET OPENBAAR OP TE TREDEN 7IL JE ZELF OPTREDEN 3TUUR DAN EEN E MAIL NAAR KLASSIEK 4OEGANG GRATIS 2ESERVEREN NIET MOGELIJK
CREAUVANL 0LAATS #2%! -UZIEKZAAL
-UZIEK #2%! /RKEST OLV "AS 0OLLARD
VR ZA MAART
0ROGRAMMA "EETHOVEN ,EONORE OUVERTURE NR %LGAR #ELLOCONCERT CELLIST 7IJNAND (ULST "ERNSTEIN 3YMFONISCHE $ANSEN UIT 7EST 3IDE 3TORY 0LAATS $OMINICUSKERK 3PUISTRAAT 4OEGANG STUDEN TEN #*0 6RIENDEN VAN HET #2%! /RKEST +AARTVERKOOP AAN DE DEUR VANAF UUR 6OOR MEER INFORMATIE KIJK OP WWWCREAORKESTORG
VR ZA MAART ZO
4HEATER
$E BESTE STUURLUI STAAN AAN WAL 4HEATERGEZELSCHAP 4IJN
4HEATERGROEP 4IJN GAAT IN DEZE VOORSTELLING OP ZOEK NAAR NIEUWE THEATRALE VORMEN EN LAAT ZICH INSPIREREN DOOR lLM MUSICAL LIVE MUZIEK EN PAARDENSPORT 0LAATS #2%! 4HEATER 4OEGANG STUDENTEN 2ESERVEREN
DI MAART
ISM -ACHIAVELLI $OCU2AMA @2ELIGULOUS
3PREKERS !BDERRAHMAN &ARSI