Team Jongerenwerk Middelburg
door de jongerenwerkers van team Samen Buurten
1
Inhoudsopgave
Intro
3
Quotes klanten / netwerkpartners /medewerkers
3
Highlights
4
Vooruitblik 2015
4
Cijfers jongerencentra
5
Ambulant jongerenwerk
6
Activiteiten
7
Meidenwerk
7
Voorlichting
8
Signalering
8
Jongerenbuurtbemiddeling
9
2
Intro In 2014 heeft Stichting Welzijn Middelburg met het jongerenwerk verder ingezet op een brede werkwijze van 'Jongerenwerk Nieuwe Stijl'. Dit betekent dat de jongerenwerkers: zowel ambulant als accomodatiegebonden hebben gewerkt; dat we met activiteiten,voorlichting en ambulant werk preventief hebben ingestoken, maar ook dat we oplossend gereageerd hebben op overlastproblematiek; dat we doelgroepen hebben weten te verbinden, maar ook dat we in hebben gezet op netwerkontwikkeling van zowel jongeren, professionals als wijkbewoners. Bovenal heeft het team van jongerenwerkers, beheerders, stagiaires en vrijwilligers in 2014 met veel passie jongeren weten te bereiken die normaal buiten zicht gebleven zouden zijn. Jongeren die de aandacht nodig hebben; jongeren die het prettig vinden om te ervaren dat er mensen zijn die in hun kansen geloven doordat er ruimte is om fouten te maken en om zaken goed te doen. Elke jongere of groep jongeren heeft zijn eigen krachten en behoeftes. Het activeren, motiveren, betrekken en begeleiden van jongeren kent daardoor geen standaardprocedure. Team jongerenwerk heeft daarom in 2014 een flinke investering geleverd in haar eigen basis. Met dit stevige fundament is het jongerenwerk in staat geweest om die steeds veranderende vraag (vanuit jongeren en de maatschappij) flexibel op te pakken. 'Eigen kracht' en 'oplossingsgericht werken' zijn enkele van de methodieken waarmee we jongeren benaderen. We zien heel duidelijk dat dit de betrokkenheid van jongeren vergroot. Doordat de succeservaring van de jongeren zelf centraal staat, los van de output, zien we dat een aantal jongeren zich ook op andere gebieden makkelijker manifesteert. De lage drempel, of nulde-lijn, voor de toegang naar het jongerenwerk wordt door de jongerenwerkers streng bewaakt. In 2014 heeft die lage drempel ervoor gezorgd dat we verschillende jongeren hebben kunnen toeleiden naar hulpverlening, woning, werk of school. In een aantal gevallen heeft die lage drempel er zelfs voor gezorgd dat jongerenwerkers op verzoek van de klant betrokken zijn bij hulpverleningstrajecten (sleutelwerkerschap). Naast bovenstaande concrete output is er nog een veel groter deel aan output dat onder de oppervlakte blijft. We spreken dagelijks met jongeren over allerhande thema's die voor jongeren moeilijker bespreekbaar zijn met bijvoorbeeld een docent of een hulpverlener. Het gebruik van (soft)drugs en alcohol, relaties, thuissituaties, leefwijze en de digitale wereld is een greep uit een breed scala aan onderwerpen dat voorbij komt. In 2014 hebben we gemerkt dat de kracht van het jongerenwerk steeds meer gezien wordt. Gevolg daarvan is dat jongerenwerkers meer betrokken worden bij allerhande wijkgerelateerde situaties. Een voorbeeld daarvan is onze deelname aan de 'Oplossingsgerichte Pilot Overlastgevende Jeugd Dauwendaele. Een ander voorbeeld is de aantrekkingskracht op bijvoorbeeld stagiaires en vrijwilligers. Mede door vertegenwoordiging van deze groep, heeft het jongerenwerk in 2014 zijn brede werkwijze goed kunnen toepassen. Voor 2015 gaan we zeker op deze voet verder!
Quotes klanten / netwerkpartners / vrijwilligers/ medewerkers/ etc - 'Team jongerenwerk probeert echt menskracht aan te spreken' (begeleider jongere met 'rugzak') - 'Jongerenwerkers zochten mij op straat op. Inmiddels hebben we een plek waar we probleemloos kunnen hangen' (jongere in de wijk). - 'Na de door het jongerenwerk georganiseerde bingo voor jong en oud, groeten jongeren ons nu zelfs als we voorbij lopen' (bewoners uit flat boven een jongerencentrum). - 'Ik ben blij dat er nu een jongerenwerker met mijn gezin meeloopt. Jongerenwerkers snappen tenminste wat ik wil' (jongere uit jongerencentrum met hulpverleningstraject). - 'Ik zou geen organisatie weten waar ik liever mijn stage zou lopen' (stagiair jongerenwerk).
3
Highlights jongerenwerk -
-
Burendag Edelstenenbuurt. Rond de tafel met jong en oud. Samen nadenken over de toekomst van de wijk. Veel animo! Groengroep Erasmuspark kreeg de training 'omgang hangjongeren' en geven aan zich nu weerbaarder te voelen. Medewerker jongerenwerk wordt gevraagd als sleutelwerker in gezin. De kracht van de nulde-lijn komt hier duidelijk naar voren. Het leiden van verschillende (straat) jongeren naar werk / school / woning / hulpverleining. Jongeren organiseren mede wijkbingo en soepmaaltijd om geld op te halen voor Stichting Kinderhulp. Bijkomstigheid is dat jong en oud rond jongerencentrum de Branding elkaar hierdoor kennen en er 'preventief' contact ontstaat. Door de ruimte voor jongeren binnen het jongerenwerk om talent te ontwikkelen, staan jongeren op. Zo zien we dj's groeien, jongeren die geheel zelfstandig feesten organiseren en bijvoorbeeld jongeren die leren discussiëren en debateren. De meidenmiddagen worden goed bezocht. Door de continuiteit ontstaat er vertrouwen om over moeilijke onderwerpen te praten. Vanuit enthousisme nemen de meiden ook weer nieuwe meiden mee.
Vooruitblik en speerpunten voor het komende jaar Komend jaar wordt een spannend jaar voor het jongerenwerk van Stichting Welzijn Middelburg. Door verschillende bezuinigingen is er minder formatie voor het jongerenwerk. Waar de afgelopen jaren vooral de focus lag op het uitbreiden van de reikwijdte en inhoud van het jongerenwerk, zal in 2015 het accent liggen op het vasthouden van die reikwijdte en inhoud. Om de werkzame bestanddelen van het jongerenwerk zoveel mogelijk vast te houden zal verder geinvesteerd worden in het werven van kundige vrijwilligers, de samenwerking met netwerkpartners en de onderlinge samenwerking met verschillende (zelforganiserende) teams binnen Stichting Welzijn Middelburg. Het speerpunt om middels een zo laag mogelijke drempel jongeren te bewegen en mee te laten doen, blijft ook voor 2015 in ieder geval overeind. Team jongerenwerk heeft daar alvast veel zin in!
Cijfers jongerencentra 2014 Hieronder treft u een grafiek met de bezoekersaantallen van de jeugdcentra in 2014. - op de verticale as staat het aantal bezoekers per maand. - op de horizontale as staan de maanden. - onder de grafiek staat een besc hrijving per jongerencentrum.
4
Algemeen: De jongerencentra zijn rond de kerstvakantie en in de zomervakantie 2 weken gesloten. Daarnaast werken we in de zomervakantie met een vakantie rooster. Dit kunt u terugzien in de bezoekersaantallen in met name de zomermaanden. Dan zijn de jongerenwerkers vaker op straat te vinden; de jongeren leven dan immers ook meer op straat. Het werken met 'vakantieroosters' zorgt er ook voor dat we tijdens de schoolweken continuiteit kunnen bieden in de openstelling. De bezoekersaantallen van 2014 zijn te vergelijken met die van 2013. The Basement en de Branding hebben iets meer bezoekers getrokken. De Poort net iets minder. De Poort: In Jongerencentrum de Poort komen veelal jongeren in de leeftijd van 13 tot 18 jaar. Het gaat om jongeren uit de wijk, maar er komen ook jongeren uit andere delen van Middelburg en zelfs Walcheren. Verschillende jongerenculturen leven hier naast en met elkaar. Zo zien we veel jongeren met een wat alternatieve (bv Gothic) achtergrond, maar ook veel jongeren die zich veel meer identificeren met straatcultuur (hiphop/rap/reggae). Maar niet iedereen is in zo'n hokje te plaatsen. In de Poort is er ruimte voor iederen. Niet alleen in woord maar zeker ook in de tolerantie naar elkaar. Henk, de beheerder, is voor alle jongeren een rots in de branding. Naast Henk is er een enthousiaste vaste vrijwilliger actief en participeren jongeren in het organiseren van activiteiten en de dagelijkse gang van zaken. Het afgelopen jaar is vanuit de Poort geinvesteerd in contact met de omgeving. De relatie met onze buren is er duidelijk op vooruitgegaan! The Basement: In het oudste jongerencentrum van Middelburg komen van oudsher jongeren uit de wijk Dauwendaele. Het afgelopen jaar was daarin niet anders. Wel zien we duidelijk dat de groep aan de onderkant van de leeftijdsgrens groeit en dat de wat ouderen minder vaak komen. Die oudere groep treffen we nog wel op straat. Doordat we de contacten met deze groep vasthouden, komen ze nog naar de Basement als ze een concrete vraag hebben rond bijvoorbeeld opleiding, werk of huisvesting. Josefien, beheerder van de Basement, weet deze jongeren op duidelijke en eerlijke wijze te benaderen. De jongeren weten hierdoor waar ze aan toe zijn. In de straatcultuur waar veel van de bezoekers van The Basement in Dauwendaele vandaan komen, is dat een wezenlijke factor. 5
De Branding: In het jongste jongeren- en ontmoetingscentrum komen veelal jongeren uit de wijk. Waar we in de opstartjaren vooral een jonge doelgroep aantrokken (11 tot 14 jaar), zien we dat ook de oudere groep ons in de avondopenstelling weet te vinden. Daarmee krijgen we contact met een groep die hiervoor niet duidelijk in beeld was. Doordat de jongeren met ons meegroeien en doordat het jongerenwerk en SWM de afgelopen jaren flink geinvesteerd hebben in het opbouwen van een breed netwerk in de wijk, is er rondom de Branding een hoog veiligheidsgevoel. Een aantal keer per jaar organiseren jongeren en jongerenwerkers vanuit de Branding 'verbindende activiteiten'. Mede hierdoor kennen jong en oud uit de wijk elkaar beter. Jongeren- en ontmoetingscentrum de Branding krijgt daarmee naast het Getij een steeds meer centrale positie in de wijk.
Ambulant jongerenwerk - wijkwerk - jongeren(opbouw)werk Het ambulante jongerenwerk laat zich moeilijk in cijfers vatten. Feit is dat er elke week jongerenwerkers op straat zijn om jongeren te ontmoeten. Het zwaartepunt ligt daarbij in de wijken Zuid, Dauwendaele, De Veersche Poort/Nieuw-Middelburg en de Stromenwijk. Preventief ambulant werk door jongerenwerkers van Stichting Welzijn Middelburg zorgt ervoor dat er minder overlastsituaties plaatsvinden en dat signalen over groepen en\of individuele jongeren op straat opgepakt worden. Wij kennen veel van de jongeren die vaak op straat zijn. Dat zorgt ervoor dat we makkelijk met ze in gesprek kunnen gaan. In 2014 hebben jongerenwerkers een fotokaart gemaakt van veel plekken waar jongeren regelmatig hangen. Doordat jongerenwerkers in Middelburg ook gebruik maken van sociogrammen, die jongerenwerkers per wijk bijhouden (overzichtskaarten van jongeren en hun onderlinge individuele - en groepsverbanden), is het jongerenwerk in staat om bewegingen van jongeren in kaart te brengen. Dit werkt ondersteunend in het preventieve werk; hoe kunnen we jongeren betrekken?, waar liggen hun behoeftes?, waar kunnen we ze treffen? Een sociogram en fotokaart zijn echter ook ondersteunend bij het werken aan overlastsituaties. We kennen de wijken goed en kunnen goed meedenken over alternatieven. Een aantal voorbeelden: -
Verminderde overlast Reyershove, verschillende pleintjes Contact met groepen in Zuid zorgt voor herstelde communicatie tussen verschillende bewonersgroepen. Contact met jongeren in Stromenwijk zorgt ervoor dat jongeren terug een hulpverleningstraject in kunnen. In Dauwendaele en Zuid staan groepen jongeren op om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun hangplekken. Jongeren in de Veersche Poort raken telkens meer bewust van hun omgeving en beginnen elkaar aan te spreken. In de Stromenwijk worden verbindende activiteiten door zowel jong als oud goed bezocht. Contact met jongeren in Dauwendaele en Zuid die geen contact meer wensen met andere instanties. Middels burgerinitiatief heeft het jongerenwerk jongeren begeleid in het opstarten van een voetbalmiddag in Middelburg- Zuid.
Skatepark Meker Begin 2014 is Skatepark Meker weer zelfstandig geworden. Dit betekent dat het skatepark voor jongerenwerkers weer een gewone 'vindplaats' is geworden. Meker en SWM werken nog wel samen bij activiteiten in de wijk. 6
Activiteiten In de jongerencentra vinden elke week activiteiten plaats. Doel hiervan is enerzijds vermaak en talentontwikkeling. Anderzijds hebben activiteiten ook een aanzuigende werking. De jongerenwerkers hebben een methode ontwikkeld om de behoefte van jongeren te peilen en hun betrokkenheid / participatie bij de organisatie ervan aan te boren. We zien duidelijk dat dit zijn vruchten afwerpt. Jongeren begrijpen steeds meer dat ze zelf een rol kunnen hebben en pakken die ruimte graag. Naast de reguliere activiteiten organiseren we in samenwerking met de combinatiefunctionarissen, die op de Brede scholen actief zijn, activiteiten voor leerlingen van groep 7 en 8. Wij vinden het belangrijk dat deze groep jongeren ons in de toekomst makkelijk weet te vinden.Ook verbinden we doelgroepen met activiteiten. Rond bv. NL Doet, Burendag of een actie rond kinderhulp zoeken we naar activiteiten die meerdere doelgroepen aanspreken. Effect hiervan is dat doelgroepen elkaar leren kennen en makkelijker begrijpen, waardoor er preventief contact ontstaat en een verhoogde sociale aanwezigheid naar elkaar. Hieronder een beknopt overzicht van activiteiten georganiseerd door het jongerenwerk in 2014: -
NL Doet in de Poort, met vrijwilligers van buiten het centrum en jongeren is jongerencentrum de Poort opgeknapt. Burendag in de Edelstenenbuurt. Wijkbewoners praten samen over hoe de ideale wijk eruit ziet. Jong en oud heeft deelgenomen. Actie rond Kinderhulp in jongerencentrum de Branding. Jong en oud nam deel aan de bingo en soepmaaltijd waarmee geld is opgehaald voor Stichting Kinderhulp. Dialoogtafel Veersche Poort / Nieuw Middelburg. Jongeren hebben hapjes bereid voor tijdens de dialoogtafel. Pool-, fifa, tafeltennistoernooitjes - maandelijks Films (educatief en vermaak) - wekelijks Kussengevecht - jaarlijks Disco's en themafeesten (Halloween, kerst, valentijn, etc) - maandelijks Kookworkshops Poort - maandelijks - Jongeren leren verantwoord omgaan met voeding Bakmiddag - maandelijks ism het Gors Meidenmiddag (zie hieronder)
Meidenwerk Meiden vinden steeds beter de toegang tot de jeugdcentra. Traditioneel komen er meer jongens dan meisjes in de jeugdhonken en ook op straat treffen we meer jongens. Om meiden te bereiken organiseren we samen met de meiden en vrijwilligers meidenmiddagen. Buiten het feit dat er op die middagen specifieke activiteiten zijn voor meiden, is het voor ons ook een kans om specifiek aan meiden gerelateerde voorlichting te geven. We merken dat meiden het prettig vinden om in een veilige setting voor hun belangrijke zaken te bespreken.
Voorlichting Het zit in de natuur van een jongerenwerker om voor te lichten. Geen onderwerp wordt daarbij vermeden. Doordat jongerenwerkers de jongeren kennen weten ze welke onderwerpen aansluiten bij de jongeren en ook wanneer we er wel en wanneer we er niet over hoeven te beginnen. Tijdens een potje pool of tafelvoetbal ontstaan vaak de beste gesprekken. 7
Toch vinden we het belangrijk om ook met professionele voorlichters in contact te blijven. Zij zijn gespecialiseerd in onderwerpen die jongeren aangaan. Met bv Indigo en 'Laat Ze Niet Verzuipen' is dan ook regelmatig contact. Medewerkers van Indigo komen vaak over de vloer en leren de jongeren ook steeds beter kennen. Veel voorkomende thema's: -
(Digitaal) pesten Alcohol/ (soft)drugs Sexualiteit / loverboys Werk / studie Wonen
Cursus omgang hangjongeren (Ligt het nu aan mij, of ligt het aan de jongere?) Naast het geven van voorlichting aan jongeren, zijn we ons in 2014 ook gaan richten op wijkbewoners die moeite hebben in de omgang met hangjongeren. Middels een trainingspakket dat we op maat aanbieden, hebben we het afgelopen jaar verschillende bewonersgroepen getraind in de omgang met hangjongeren. In onze visie is de meest duurzame bestrijding van overlast een respectvol gesprek tussen de overlastgever en degene die de overlast ervaart. In de training wordt een aantal 'tips en tricks' aangereikt waarmee de wijkbewoners vanuit hun eigen kracht het contact met hangjongeren in hun wijk kunnen aangaan danwel herstellen. Signalering De laagdrempelige toegang tot jeugdcentra, jongerenwerkers en beheerders zorgt ervoor dat jongeren ons opzoeken en vertrouwen ervaren om over voor hen gevoelige zaken te praten. Wij zijn erop toegerust om zonder het vertrouwen van de jongere te schaden, wanneer nodig, toch zaken in een professioneel netwerk door te zetten. Daarom neemt het jongerenwerk het preventieve werk en het onderhouden van een netwerk van professionals en sleutelfiguren in een wijk zeer serieus. Ook in 2014 hebben we middels deze route veel jongeren weten te begeleiden. Oplossingsgericht werken vanuit een ondersteunend netwerk staat daarbij centraal. Maar signaleren gaat ook over trends. Hoe kunnen we jongeren bereiken, wat spreekt hen aan. Of wat zijn de valkuilen van (groepen) jongeren. Het jongerenwerk heeft in 2014 verschillende signalen afgegeven en gedeeld aan de gemeente, scholen en gelieerde instellingen. Soms om voor de toekomst een duurzame opbouwende cultuur te bewerkstelligen, maar soms ook omdat de signalen alarmerend waren en er direct op doorgepakt diende te worden. Jongerenbuurtbemiddeling Walcheren In 2014 hebben 3e jaars studenten pedagogiek (HZ University of applied Science) in opdracht van SWM een onderzoek uitgevoerd naar de haalbaarheid van het instaleren van de sociale interventie 'Jongerenbuurtbemiddeling' op Walcheren. Dit onderzoek heeft aangetoond dat er op dit moment geen draagvlak is voor het opzetten van een organisatie rond jongerenbuurtbemiddeling op Walcheren. De onderzoekers hebben gesproken met afgevaardigden van de 3 verschillende gemeentes, woningbouwverenigingen, politie, welzijnsorganisaties, en Veiligheidshuis. Daarnaast is de interesse en de bereidheid onder jongeren om als vrijwillige jongere buurtbemiddelaar aan de slag te gaan onderzocht. Alhoewel de kracht van de methode, de peer-to-peer-benadering, door vrijwel alle partijen onderschreven wordt, blijkt uit het onderzoek dat er op dit moment te weinig draagvlak is om met 8
jongerenbuurtbemiddeling te starten. Het onderzoeksrapport met conclusies wordt verstuurd naar de verschillende belanghebbende partijen.
9
