Tariefkaart Het Financieele Dagblad 2015

Tariefkaart Het Financieele Dagblad 2015

Het Financieele Dagblad

Tariefkaart 2015 NLv1.0

Voorwoord Het Financieele Dagblad neemt een unieke positie in het Nederlandse medialandschap in. We maken ons druk over de echte feiten, we zoeken naar het diepere inzicht en we richten de blik op ondernemerskansen. Een open mind en een onafhankelijke geest kenmerkt de FD-journalist. We zoeken de interactie met onze lezers die vaak de (inspiratie)bron zijn voor nieuwe, verrijkende verhalen. Tot slot zorgen we ervoor dat onze lezers via het FD hun netwerken kunnen opbouwen en onderhouden. Dat gebeurt ondermeer via fysieke bijeenkomsten, vele tientallen per jaar. Online bouwen we gestaag aan de FD community, een platform voor de beslissers van vandaag en morgen. Het is tijd om kennis te maken met het FD! Een uitnodigende groet, Jan Bonjer, hoofdredacteur Het Financieele Dagblad

2

Het Financieele Dagblad de oorsprong van de voorsprong


Maandag 17 november 2014 • Nummer 271 • 24 pagina’s

‘Al het geene tot het financieele eenige betrekking heeft’ — sinds 1796

INTERN AM BEDRIJVEN FINANCIEEL ADVISEUR B

Levensles

LETSELSCHADE BEHANDELAAR

Langlevendenclausule Gemiddelde levensverwachting in jaren

.nl Tel: 038 423 97 42

85

CRITICA

75

65

Huisbankier ING wilde firmanten BoerCroon vijf jaar vastleggen

KPN-GEBOUW WORDT HOTEL The Dam, het KPN-kantoor bij NS-station Amsterdam-Sloterdijk, krijgt een nieuwe bestemming als viersterrenhotel. Pagina 9

Hartcontrole

Pieter Couwenbergh en Jeroen Piersma Amstelveen

KPMG HOUDT HET LOKAAL Het Europese samenwerkingsproject van accountantskantoor KPMG gaat na zeven jaar van tafel. De kantoren in de verschillende landen toonden te weinig animo voor nauwere samenwerking en de bereidheid informatie te delen was niet optimaal. Pagina 13

Afspraak Als een firmant vertrok, mocht ING de stekker uit het kantoor trekken Slechte sfeer Er was groot wantrouwen tussen de firmanten en weinig loyaliteit

GROEIGELD STUDENTHOTEL The Student Hotel, uitbater van tot goedkope hotels omgebouwde kantoren in onder meer Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, heeft € 150 mln opgehaald bij private-equityhuis Perella Weinberg. Pagina 16

De ‘managementstoel’ bij het kantoor van BoerCroon.

Markten AEX

416 415 414 413 412 411

07/11

-0,10%

14/11

17660 17640 17620 17600 17580 17560

€/$ NY

07/11

Joost Dobber Amsterdam

14/11

Brent

dated

0,9410 +0,0060 79,41

+1,49

Licht hoger De AEX sloot 0,1% hoger, de Midkap kreeg er 2,1% bij. Beursverslagen en achtergronden § pagina 19-23 Nederland € 2,50 België en Luxemburg € 3,00

14714

8 715537 000011

Sjanghai FOTO: THINKSTOCK

A-SHARES Pagina 19

[email protected]

BIOTECHNOLOGIE

Groeigeld voor middel tegen chronisch hartfalen

Deze AEX-slotkoers is vandaag de prijs van een exclusief, handgemaakt maatpak. Dat is ruim € 200,00 voordeel. Profiteert u vandaag? Of speculeert u op morgen?

thEsOciEtyshOP.cOm

Weinig animo Frankrijk was geen lid, Duitsland bood de nodige weerstand Toekomst Internationale samenwerking blijft er wel, maar dan tussen Europa, het MiddenOosten en Azië

$

Thieu Vaessen Amsterdam

Organisatiestructuur KPMG

Het Europese samenwerkingsproject van accountants- en advieskantoor KPMG blijkt eind september na zeven jaar een stille dood te zijn gestorven. Een groep nationale KPMG-organisaties, waaronder die in Nederland, heeft toen besloten de Europese vennootschap, KPMG Europe LLP, te ontbinden. KPMG blijft internationaal samenwerken maar dan op een hoger niveau, namelijk dat van de regio Europa, Midden-Oosten en Afrika. KPMG heeft destijds geen ruchtbaarheid gegeven aan het besluit niet verder te gaan met de Europese samenwerking, maar general counsel Jan Gijsbert Bakker van KPMG Nederland bevestigt het besluit. Volgens hem bestaat bij klanten de behoefte om nog internationaler bediend te worden door KPMG. ‘De samenwerking wordt nu doorgerold naar EMA, dus Europa, Midden-Oosten en Afrika. We zijn steeds op zoek naar de beste manier om internationale klanten te bedienen.’ De EMA-samenwerking heeft voorlopig geen eigen juridische structuur of duidelijke eigen bevoegdheden. Dat was wel het geval bij KPMG Europe, dat een bestuur had dat zich kon bemoeien met zaken zoals de benoeming van bestuurders en partners bij de landelijke KPMG-organisaties. KPMG Europe was ook eigenaar van de aandelen van landelijke organisaties. Ondanks de hechtere juridische structuur vertoonde KPMG Europe wel een paar onvolkomenheden.

$

Individual Dutch Partners 100%

Europese samenwerkingsproject van accountants- en advieskantoor wordt stopgezet

Dutch Partner Holdings 100% Dutch Partner Practices

KPMG Europe 100%

100%

Cooperative KPMG U.A.

KPMG Nederland bv

100% KPMG nv

KPMG MKB bv

Zo was een groot land als Frankrijk geen lid. Verder bestond er vooral bij KPMG Duitsland de nodige weerstand tegen hechtere samenwerking, bijvoorbeeld op het gebied van het centraliseren van data. KPMG Europe bestond sinds 2007. Bij de partners van de Nederlandse KPMG-organisatie leidde het voorstel om te fuseren met de Britse en Duitse collega’s destijds tot heftige verdeeldheid. Een fusievoorstel van het bestuur haalde het in eerste instantie niet. Met name de partners die het nationale bedrijfsleven als klant hadden, voelden weinig voor een fusie. Van oudsher zijn de grote wereldwijd opererende accountantsorganisaties losse federaties van nationale kantoren. Onder invloed van de multinationale clientèle proberen de kantoren de afgelopen jaren tot nauwere internatio-

KPMG Accountants nv

Jan Gijsbert Bakker

KPMG Advisory nv

HH

nale samenwerking te komen. Alle Big Four-kantoren (KPMG, PwC, EY en Deloitte) hebben naast een wereldwijde netwerkorganisatie, die vooral waakt over de merknaam, ook samenwerkingverbanden op regionaal niveau. De Nederlandse kantoren van Deloitte en EY werken primair samen binnen de regio Europa, Midden-Oosten en Afrika. EY claimt bij monde van bestuursvoorzitter Marcel van Loo van EY Nederland het verst te zijn. EY werkt sinds 2008 nauw samen binnen de zogenoemde Emeia-organisatie. Emeia heeft een eigen bestuur die de bestuurders van de nationale kantoren benoemt. Ook gaat dat bestuur over zaken zoals het onroerend goedbeleid en gezamenlijke investeringen. Volgens Van Loo heeft internationale samenwerking alleen zin als het geformaliseerd en gestructureerd

KPMG Staffing & Facillities bv

gebeurt. ‘Je doet het zo, of je kunt beter niets doen.’ Bestuurder Cees de Boer van Deloitte Nederland is het daar niet mee eens. Deloitte werkt ook primair samen op het zogenoemde Emea-niveau, maar zonder de formele structuur van EY. Er is wel een ‘businessleader’ die de samenwerking op regionaal niveau coordineert. ‘Er wordt gezamenlijk geïnvesteerd op basis van een businesscase.’ Een voorbeeld van zo’n gezamenlijk investering is Deloitte University, waar medewerkers opleidingen volgen. ‘Voor internationale samenwerking zijn niet per se bevoegdheden nodig. Het gaat misschien wel sneller als je internationaal en mandaat hebt. Maar het nadeel is dat de partners zich dan minder betrokken voelen. Snelheid met de weinig draagvlak werkt ook niet.’

Veel mensen overleven tegenwoordig een hartaanval, maar daarna zijn ze getekend voor het leven. Ze houden last van chronisch hartfalen doordat hun hart niet meer in staat is het bloed goed rond te pompen. De jonge cardioloog Fatih Arslan denkt een oplossing gevonden te hebben voor het chronisch hartfalen; drie durfinvesteerders zien er wel wat in. De drie leggen € 5,5 mln op tafel voor de oprichting van Encare Biotech, met de bedoeling het bedrijf binnen drie jaar door te verkopen aan een grote farmaceut. ‘Dit is een schoolvoorbeeld van hoe een vinding door een wetenschapper kan worden uitgebouwd tot een commercieel succesvol product’, zegt ceo Mark de Boer van Encare. De Boer is ook partner van de Zwitserse durfinvesteerder Index Ventures, dat in het nieuwe bedrijf investeert, samen met het Nederlandse Thuja Capital en de investeringsmaatschappij Utrecht Holdings van de Universiteit Utrecht en het UMC. Arslan ontdekte tijdens zijn opleiding in Utrecht een eiwit dat helpt bij het genezen van hartweefsel na een infarct. Door het eiwit deels te blokkeren en dus het genezingsproces te vertragen, kan de kwaliteit van het herstel verbeteren. Het hartweefsel wordt minder flubberig. De miljoenen die De Boer en Arslan met hun nieuwe bedrijf ophalen, zijn onder meer bestemd voor testen van het geneesmiddel op varkens. Als die goed verlopen, verwacht De Boer dat het geneesmiddel over ruim twee jaar voor het eerst op mensen kan worden getest. ‘Dat is het moment om over te dragen’, aldus de ceo. ‘Grote farmaceutische bedrijven kijken nu al over onze schouder mee.’ In het voortraject was een subsidie van € 250.000 van het inmiddels opgeheven Netherlands Genomics Initiative van groot belang, vertelt Oscar Schoots van Utrecht Holdings. ‘Die subsidie bestaat niet meer.’

‘Een schoolvoorbeeld van hoe een vinding kan worden uitgebouwd tot een succesvol product’

© Het Financieele Dagblad

Personal Finance • Zaterdag 15 november 2014 • 14 pagina’s

Maandag: Hoe BoerCroon stuurloos werd

weekend

64614

Beleggen: Beursplein Personal Finance, pagina 10-11

8 715537 000028

Persoonlijk

Nederland € 3,50 België en Luxemburg € 4,05

Susanne Stolte ‘Ik wil graag geloven dat ik opnieuw word geboren’

‘Al het geene tot het financieele eenige betrekking heeft’ — sinds 1796 Zaterdag 15 november 2014 / 40 pagina’s / nr. 270

Indexbeleggen kent gemak, maar kost geld

PAG. 9

Personal finance

plus: mens & werk

Kosten verzuim schieten omhoog Johan Leupen en Sandra Olsthoorn Amsterdam

Voorpagina Ondernemen Economie & Politiek Beurs Opinie & Dialoog Beursplein Profiel

Grote werkgevers ontwikkelen in toene mende mate preventief beleid om excessie ve werkstress te verminderen en de burn outrisico’s beheersbaar te houden. Uit een rondgang van het FD blijkt dat veel bedrij ven op AEXniveau zich actief gaan bemoei en met de gezondheid van hun personeel, in reactie op de snelgroeiende kosten van psychisch verzuim. Door nieuwe regel geving krijgt het bedrijfsleven vaker zelf de rekening daarvan gepresenteerd. Er groeit ook besef in bestuurskamers dat interventie noodzakelijk is om de inzet baarheid van personeel op lange termijn te garanderen, na zes crisisjaren waarin vaak efficiencyslag op efficiencyslag werd gestapeld. Toonaangevende bedrijven waaronder Heineken, Accenture, ASML, Shell, ac countant EY en autoimporteur Pon heb ben daarvoor de functie van gezondheids manager gecreëerd: functionarissen die fulltime bezig zijn met medische contro les en beïnvloeding van de levensstijl van werknemers, bijvoorbeeld door sport en betere voedingspatronen te promoten.

Chipmachinemaker ASML adviseert werknemers bijvoorbeeld hoe laat te eten en slapen voorafgaand aan een interconti nentale vlucht. Daarvoor biedt het bedrijf sinds kort bijvoorbeeld alle 8000 mede werkers een digitale gezondheidscoach in de vorm van een app op hun telefoon. Via sensoren in de telefoon volgt de app onder meer slaappatronen en lichaams beweging van de gebruiker. Voor een be drijf dat met vijfploegendiensten werkt om de productie 24 uur per dag door te kun nen laten draaien, is het ingewikkeld om de werkdruk te verlagen, zegt vitaliteits manager Maaike Thijssen: ‘Je kunt men sen alleen helpen om ermee om te gaan.’ Bij consultant Accenture doorlopen honderden medewerkers een intensief maandenlang programma met workshops over stressreductie, voedingspatronen, en bewegingstherapie. Hoe soft het ook moge klinken om je als werkgever te bekommeren om dieetclub jes en het bioritme van je personeel, vaak ligt er een hard verdienmodel ten grond slag aan de programma’s. Accenture bij voorbeeld is erin geslaagd het psychisch verzuim en de zorgconsumptie per mede werker te reduceren sinds de introductie

ILLUSTRATIE: ERIK VAREKAMP

Snel beslissen Tal van fiscale voordelen vervallen per 1 januari. Profiteer nu of vis achter het net

WERKSTRESS Pagina 2 & 3

Pagina 5

Wie niet anticipeert op de technologie van morgen mist de boot, zo beweren de auteurs van het populaire boek Exponential Organizations. Maar is dat wel zo? Er zijn nog genoeg moderne bedrijven die goed scoren met ‘ouderwetse’ strategieën.

ý

Hans Veldman

Grijp nog snel fiscale voordeeltjes Nu in actie komen of juist wachten tot volgend jaar? Op de volgende twee pagina’s treft u in vogelvlucht acht fiscale en personele adviezen aan.

$

a

e

b

f

Klaas Broekhuizen & Taco Mulder

Lees verder op pagina’s 2-3

Personal finance

Lees verder op pagina’s 2-3

GELD & GEVOEL

Anders Veel succesvolle bedrijven zijn juist niet experimenteel

FD Weekend

‘Bedrijven die verwachten dat het onderwijs vaardige en flexibele werknemers aflevert, kunnen hier zelf aan bijdragen’

Het nieuwe tijdsgewricht wordt radicaal anders — zeggen ze

van zijn vitaliteitsprogramma. En ASML heeft het verzuim in twee jaar terugge bracht van bijna 4% tot 2,3%. Langzaam aan dringt het besef bij bedrijven door dat je je juist moet richten op de mensen die nog gezond zijn, zegt directeur Petra van de Goorbergh van Oval, de brancheorgani satie voor arbodiensten. ‘Je bent als bedrijf ook gek als je dat niet doet: duurzame in zetbaarheid kan ontzettend veel geld op leveren.’ De schade die Nederland lijdt door werk gerelateerde stress en beroepsziekten is significant, en groeit hard: het stressgere lateerd verzuim lag in het eerste halfjaar van 2014 acht keer hoger dan in 2009, blijkt uit een analyse van arbodienst Arboned. Over 2012 gemeten zijn de totale kosten van psychisch verzuim € 2,2 mrd, becijfer de TNO eind oktober. De nood van verzuimpreventie is de af gelopen jaren alleen maar gegroeid door dat de pensioenleeftijd is verhoogd, en werkgevers hun mensen langer aan boord moeten houden. Ook wentelt de overheid de verantwoordelijkheid voor verzuim en arbeidsongeschiktheid nadrukkelijker op werkgevers af. Zo zijn ook uitzenders te genwoordig net zoals andere werkgevers verplicht tot twee jaar loondoorbetaling bij ziekte. En door de nieuwe Ziektewet zijn bedrijven ook verantwoordelijk voor zieke exwerknemers. Vanaf 2016 moeten ze bo vendien mee gaan betalen aan uitkeringen wegens arbeidsongeschiktheid. Adviseur arbeidsomstandigheden Wim van Veelen van vakcentrale FNV vindt ech ter de opkomst van de gezondheidsmana ger een zorgelijke vorm van deregulering, waarbij werkgevers hun bevoegdheden te buiten dreigen te gaan en privéinformatie verzamelen die vervolgens tegen de werk nemers gebruikt kan worden. ‘De kern van het probleem is dat “health managers”, net als bedrijfsartsen, gedreven worden door commerciële belangen: ze worden betaald door de werkgever en zijn niet onafhan kelijk. Dat is de weeffout in dit systeem.’

Werkgevers grijpen in tegen werkstress

Tweede katern

Outlook • zaterdag 15 november 2014 • 12 pagina’s

Uitzicht • Trend • Vernieuwing • Tijdgeest Essay Jet Bussemaker De onderwijsrevolutie

Geplukt Justitie legt voor € 1 mrd beslag op crimineel vermogen § Pagina 6-7 ZIEKTEVERZUIM

Eerste katern

Jeroen Piersma Amsterdam


Indeling maandag t/m vrijdag

Maandag t/m vrijdag

We hebben 53 vestigingen in 30 landen met ruim 2.000 topjuristen. Maar dat zie je niet terug op onze factuur.

Landenkantoren toonden weinig animo voor nauwere samenwerking

En vandaag kost uw maatpak...

trekkelijk omdat er veel bedrijven genoteerd staan die hun geld verdienen met de binnenlandse consumptie. China is bezig zijn exportgerichte economie om te vormen tot een die meer op consumentengoederen leunt. ‘Daarin wil iedereen beleggen, maar er was tot nu toe geen ruimte’, zegt fondsbeheerder Marco Balk van Intereffekt. Bovendien zijn veel aandelen in Sjanghai nog relatief goedkoop. Beleggers keken al maanden uit naar de beursverbinding. In die periode liepen de koersen al op: de Composite-index van Sjanghai won ruim 16% sinds de beursverbinding in april werd aangekondigd. De beurs van Hongkong gaat nu open voor Chinese beleggers.

China opent vandaag de deuren voor buitenlandse beleggers. Dankzij een nieuwe ‘beursverbinding’ tussen Hongkong en Sjanghai komt de aandelenmarkt van het Chinese vasteland voor het eerst binnen bereik van niet-Chinezen. Beleggers kunnen handelen in 560 in Sjanghai genoteerde fondsen, met een maximum handelsvolume van zo’n € 1,6 mrd per dag. Dat wordt gezien als eerste stap in de liberalisering van de € 3850 mrd grote Chinese markt, die door de regering in Peking altijd is afgeschermd van de rest van de wereld. ‘Beleggers kunnen straks niet meer om Chinese aandelen heen’, aldus Goldman Sachs in een commentaar. De beurs van Sjanghai is aan-

1,2436 -0,0020

Staatsl. 10jr

vensverwachting is inderdaad hoger dan bij afsluiten van de polis, maar niet zoveel hoger als Transamerica had gedacht. Daar komt Aegon nu pas achter, omdat pas nu voldoende gegevens beschikbaar zijn over hoogbejaarde Amerikanen. Aegon is op het eerste gezicht perfect beschermd tegen veranderingen in de levensverwachting, met een levenrisico in Europa en een sterfterisico in de VS. Maar de levensverwachting in beide regio’s ontwikkelt zich wel ongeveer, maar niet precies hetzelfde. Het afgelopen decennium nam zowel in de VS als in Nederland de levensverwachting toe, maar in Nederland is een versnelling ingezet en in de VS niet. De les voor Aegon: het leven zit vol verrassingen.

ADVERTENTIE

KPMG doekt stilletjes zijn Europese organisatie op

ADVERTENTIE

Barst in Chinese beursmuur

17.634,74

+0,14%

%

BELEGGEN

Dow Jones

411,97

’90 2000 ’11

dacht, in plaats van langer. Dat zou prachtig zijn voor een bedrijf dat pensioenverzekeringen verkoopt. Maar helaas, in Amerika is Aegon juist groot in overlijdensrisicoverzekeringen. Niet bij leven maar bij overlijden wordt geld uitgekeerd. Een lagere levensverwachting is juist een tegenvaller. Leven de Amerikanen opeens korter? Zo simpel is het niet. De Amerikaanse Aegon-dochter Transamerica verkocht in de jaren tachtig en negentig, toen nog los van Aegon, volop polissen aan klanten die richting pensioen gingen. Intern hield de verzekeraar toen rekening met een langere levensverwachting. Inmiddels is deze groep klanten tussen de 85 en 95 jaar oud. Hun le-

advocaten en notarissen

STUURLOOS Pagina 14

PETER STRELITSKI

’80

miljard minder waard, en dat is dan ook het bedrag dat er aan beurswaarde verdampte donderdag. De aankondiging van Aegon deed beleggers herinneren aan 2011. Ook toen waren er veranderingen in de levensverwachting en ook toen kostte het geld. Elk kwartaal moest Aegon een tegenvaller melden bij het Nederlandse bedrijf, omdat de pensioenklanten telkens wat langer bleven leven dan eerst gedacht. In totaal kostte dat € 82 mln. Een tijdje was het rustig aan het levenfront, tot het bericht van vorige week over de levensverwachting in het Amerikaanse bedrijf van Aegon. Opmerkelijk is dat die bijstelling niet omhoog ging, maar omlaag. Amerikanen blijken korter te leven dan ge-

ACCOUNTANCY

Ranitz ingehuurd om een analyse te maken van het financieel in zwaar weer verkerende advieskantoor. De advocaat concludeerde dat er groot wantrouwen was tussen de firmanten onderling en weinig loyaliteit aan het kantoor. De slechte sfeer werd mede gevoed door de lagere resultaten en de grote verschillen in verdiencapaciteit. Daar kwam bij dat firmanten zich voor veel geld (in sommige gevallen voor meer dan € 2 mln) hadden ingekocht. Zij moesten rente en aflossing uit de krimpende winst van BoerCroon betalen. De maatschap kon belangrijke besluiten alleen met een driekwart meerderheid nemen. Door de slechte verhoudingen was die meerderheid lange tijd onbereikbaar en raakte BoerCroon stuurloos. Als motivatie voor de firmanten om extra hun best te doen heeft ING in de herfinancieringsovereenkomst ook opgenomen dat zij € 200.000 als persoonlijke borg zouden moeten storten. Tot dan toe had ING geen enkel onderpand op de bv’s, anders dan aandelen BoerCroon, die bij een faillissement waardeloos zouden zijn. Een voorstel om de vaste firmantenvergoeding van € 300.000 te verlagen, trok de bank weer in. Bij het zoeken naar een oplossing heeft BoerCroon in augustus de hulp ingeroepen van Wouter Jongepier, de insolventieadvocaat die eerder het omstreden flitsfaillissement van kinderdagverblijf Estro regisseerde. Jongepier adviseerde hoe de parel van BoerCroon, de interim-managementpraktijk, het beste buiten een faillissement kon worden gehouden. Die route werd uiteindelijk op 3 oktober bewandeld.

Om het tij bij BoerCroon te keren heeft huisbankier ING begin dit jaar geprobeerd de tien firmanten van het advieskantoor langdurig vast te leggen. Aanvankelijk wilde ING dat zij zich schriftelijk voor nog eens vijf jaar zouden verbinden aan BoerCroon. Toen dit juridisch lastig bleek, heeft de bank het omgedraaid. Als een firmant zou vertrekken, mocht de bank de stekker uit het kantoor trekken. Dit blijkt uit een reconstructie van de laatste anderhalf jaar van BoerCroon, dat begin oktober deels failliet ging. De interim-managementtak en corporate finance werden buiten het faillissement gehouden. De onorthodoxe aanpak van ING vormde onderdeel van een herfinancieringsoperatie waarbij de bank de schuldenlast van € 16 mln had verlicht door tijdelijk geen rente en aflossing te vragen voor € 6 mln. De bank maakte zich begin dit jaar zorgen dat er opnieuw firmanten zouden vertrekken. In 2012 en 2013 was een aantal sleutelfiguren weggegaan. ING had najaar 2013 insolventieadvocaat Sijmen de

FOTO: HH

€ 5,5 MLN VOOR ENCARE Biotechbedrijf Encare uit Utrecht, dat een middel ontwikkelt voor de behandeling van chronisch hartfalen, krijgt een kapitaalinjectie van € 5,5 mln. Pagina 13

1960 ’70

at was een onaangename verrassing voor aandeelhouders Aegon vorige week. Opnieuw een tegenvaller bij de levensverwachting, en dat is voor een levensverzekeraar zo ongeveer het belangrijkste wat er is. Sterker nog, het verzekeren van het moment van overlijden is het bestaansrecht van de hele sector. Het probleem zit in de Verenigde Staten, waar het bedrijf € 45 mln opzij moet zetten. Samen met andere veranderingen in de manier waarop de verzekeraar gebeurtenissen voorspelt, was er een eenmalige last van bijna € 300 mln. Plus de aankondiging dat er voortaan € 20 mln per kwartaal minder wordt verdiend dankzij de nieuwe aannames. Geen wonder dat de koers van Aegon onderuit ging. Met structureel minder winst is het bedrijf grofweg een half

Ondernemen

VANAVOND IN NEWSROOM

ADVIESKANTOOR

INVESTERINGSPLAN G20 De twintig belangrijkste industrielanden investeren $ 2000 mrd in hun economieën. Dit moet tot 2018 een groei van ten minste 2,1% opleveren. Pagina 5

VS

70

§ Pagina 2

Nieuwsoverzicht

Nederland

80

Sancties zijn niet de oorzaak van de Russische malaise

*

D

A E G ON

ASS. RISICOSPECIALIST VERZEKEREN

Waar ligt de grens tussen beleggen en gokken?

Het Financieele Dagblad is dé nieuws- en inspiratiebron die financieeleconomische betekenis geeft aan ontwikkelingen in de wereld. Door zijn unieke positie in de markt spreekt het een selectieve doelgroep aan van ondernemende mensen, zowel zakelijk als privé. De kracht van Het Financieele Dagblad bestaat uit onophoudelijke en onvoorwaardelijke waarheidsvinding, respect voor de feiten en de onafhankelijkheid ten opzichte van politieke stromingen of religies en commerciële belangen. Waar Het Financieele Dagblad van maandag t/m vrijdag vooral op het zakelijk leven gericht is, biedt FD Weekend inspiratie en verdieping en treedt het binnen in het privédomein van de lezer.

13

Het Financieele Dagblad | Maandag 17 november 2014

ADVERTENTIE

NIEUW ELAN

Troosteloos kantorenpark Sloterdijk mocht geen Detroit worden § Pagina 9

ADVERTENTIE

‘Van geld kun je nooit genoeg hebben’

ZAKENAUTO

‘Mede dankzij desubsidies rijd ik mijn Tesla belastingvrij’ PAGINA 5

PAGINA 3

Outlook

KOELEWIJN

POLISSEN

BUL & BAAN

Over beurspareltje HAL Investments

De rechtsbijstand op zijn kop door arrest

‘Qua geld rommel ik maar in de marge, vindt mijn zoon’

PAGINA 9

PAGINA 5

PAGINA 7

VRAAGBAAK

Wordt mijn NHGrestschuld mij vergeven? PAGINA 7


START-UP

COLUMN

REPORTAGE

BIOGRAFIE

VEILINGMARKT

RedSocks vs. malware

Joost Steins Bisschop

Designer in China

Bram Vermeulen

Schimmig Sotheby’s

‘De vraag is niet óf je gehackt bent, maar hoelang je gehackt bent’

De menselijke marketeer is aardig, maar de digitale een stalkend roofdier

Michel de Boer geeft nieuwe steden karakter met place branding

Ex-partner van Freek kreeg toch erkenning: als liederenzanger

Prijsgaranties voor verkoper maken kunsthandel steeds ondoorzichtiger

6

7

8

10

12

ILLUSTRATIE VRIJ NAAR CHRISTIANA COUCEIRO




Oplage FD print oplage FD digitale oplage

Indeling FD Weekend Eerste katern

Tweede katern

Derde katern

50.782 61.154

(HOI Q1 2014)

Voorpagina Personal Finance Weekend Mens & Werk Nieuwsweek Vermogen Opinie & Dialoog Beursplein Profiel

Outlook Anders denken Vernieuwing Tijdgeest

Bereik Maandag - vrijdag 175.000 Zaterdag 185.000 (gemiddeld bereik NOM printmonitor 2013 I - 2013 II)

3



Advertentiemogelijkheden in Het Financieele Dagblad Het Financieele Dagblad verschijnt in het handzame Berliner formaat. Adverteren in Het Financieele Dagblad is zowel mogelijk op redactiepagina’s als advertentiepagina’s. Adverteren op een redactiepagina De hiernaast staande formaten zijn beschikbaar op redactiepagina’s. Het basistarief is vastgesteld o.b.v. pagina-aandeel. Dit is inclusief kleur en exclusief de positiefactor. Voor de berekening van de totaalprijs dient u dit basistarief te vermenigvuldigen met de positiefactor van de redactiepagina naar uw keuze. Voor een zwart/wit advertentie vermenigvuldigt u de totaalprijs nog met factor 0,67. Stap 1: bepaal uw formaat Bepaal uw pagina-aandeel. Stap 2: kies uw positie Bepaal op welke pagina uw advertentie komt te staan 1e katern

Factor 2e katern

Voorpagina 6 In het nieuws (2,3) 4 Economie & Politiek (4,5) 3 Overig redactioneel 2,5

Voorpagina ondernemen (ma-vr) Voorpagina Personal Finance (za) Ondernemen (2,3) (ma-vr) Personal Finance (2,3) (za) Voorpagina Beurs Overige redactioneel

Stap 3: tariefberekening Bereken het tarief van uw advertentieformaat als volgt:

Factor 4 3 3 2,5

Pagina aandeel 1/54 1/51 1/25 1/25 1/16 1/13 1/13 1/12 1/12 1/10 1/9 1/8 1/7 1/6 1/6 1/6 1/6 1/5 1/4 1/4 1/4 1/3 1/3 1/2 2/3

Cebuco code

Aantal kolommen

CD154L 2 CD151BS 1 CD125S 1 CD125L 2 CD116BL 2 CD113L 4 CD113BS 2 CD112S 1 CD112L 3 CD110L 4 CD109S 2 CD108BL 3 CD107VL 6 CD106S 2 CD106B 3 CD106L 4 CD106VS 1 CD105L 5 CD104BS 3 CD104L 5 CD104VL 6 CD103VS 2 CD103BS 4 CD102VL 6 CD203VS 4 Oortje 1 Oor 2 Neusje 1 Neus 2

Breedte in mm

Hoogte in mm

Basistarief

96 25 € 500,46 53 € 500,46 108 € 1.000,96 53 € 1.000,96 86 € 1.400,196 53 € 1.800,96 108 € 1.800,46 222 € 2.000,146 75 € 2.000,196 67 € 2.200,96 150 € 2.500,146 108 € 2.700,296 64 € 3.000,96 222 € 3.500,146 150 € 3.500,196 108 € 3.500,46 452 € 3.500,246 108 € 4.500,146 222 € 6.000,246 150 € 6.000,296 108 € 6.000,96 452 € 7.250,196 222 € 7.250,296 222 € 12.000,196 452 € 14.000,46 46 € 750,96 46 € 1.500,46 46 € 750,96 46 € 1.500,-

(De genoemde bedragen zijn exclusief BTW.)

Basistarief vakformaat x positiefactor = totaalprijs Voorbeeldberekening Formaat: CD125L Positie: In het nieuws (2,3)

€ 1000,- x 4 = € 4.000,4

He F nanc ee e Dagb ad

Ta e kaa

2015 NLv1 0

V sua sat e vakformaten Een v sua sat e van de vakformaten d e te p aatsen z n op een redact epag na K k op fdmed agroep n voor een overz cht waar e k vakformaat gep aatst kan worden Economie & Politiek


H mo h g n D

o wo d n

CD106S

CD112S

CD125S

1a

Inspanningen om Sloterdijk aantrekkelijker te maken werpen vruchten af

Multinationals klagen over hoge Britse belastingdruk

Eva Rooijers Amsterdam

Tjabel Daling Amsterdam


De straatnamen doen nog denken aan de gloriedagen van het gebied rondom Station Sloterdijk ten Noordwesten van Amsterdam: Teleportboulevard, Schakelstraat en Generatorweg. In de jaren negentig was dit dé hotspot voor telecomen internetbedrijven, mede door de snelle datakabels die er liggen. KPN betrok er een 42.000 m2 groot kantoor van spiegelglas, The Dam genoemd. De afgelopen jaren riep het gebied andere associaties op: troosteloos, grijs, grauw en leeg. Veel bedrijven vertrokken. De leegstand bedraagt inmiddels 21%. De bedrijven hadden minder ruimte nodig en vestigden zich liever op plekken waar het gezelliger was met veel horeca en winkels om de hoek. Voorzieningen waar het in Sloterdijk lange tijd praktisch aan ontbeerde. KPN liet The Dam leeg achter. Vandaag verhuizen advies- en accountancykantoor Deloitte en AKD advocaten uit de Crystal Tower naar een spiksplinternieuw kantoor aan de Zuidas. Weer 30.000 m2 leegstand erbij. ‘Drie jaar geleden was dit de doodsteek geweest voor het gebied’, zegt Ellen Nieuweboer, projectleider Sloterdijk van de gemeente Amsterdam. Maar inmiddels staan de zaken er anders voor. De gemeente besloot in 2010 om geld en een projectteam vrij te maken om het gebied samen met het bedrijfsleven aantrekkelijker te maken, ondermeer door er ook ruimte te bieden aan horeca, winkels en woningen. ‘Sloterdijk is de westelijke entree van de stad, waar je binnenkomt vanaf Schiphol’, zegt Nieuweboer. ‘We konden niet accepteren dat het een soort Detroit werd met lege gebouwen met ingeslagen ruiten.’ De inspanningen van gemeente en bedrijfsleven beginnen langzaam vruchten af te werpen. Het Orlyplein aan de voorzijde van het station is voor € 8 mln opgeknapt. Voorheen was het een grijs tochtgat, nu staat het er vol met planten. Twee kantoren zijn er getransformeerd tot hotel en draaien goed.

Veertien industriële concerns, waaronder het Duitse Siemens, het Indiase conglomeraat Tata en de Amerikaanse autoproducent General Motors, klagen over de hoge belastingdruk in het Verenigd Koninkrijk. De Britse krant The Sunday Times schrijft dat volgens de bedrijven de hoge belastingen het Britse investeringsklimaat ‘serieus ondermijnen’. De bedrijven hebben een brief gestuurd naar minister van financiën George Osborne, die is ingezien door de zondagskrant. De bedrijven willen op korte termijn een gesprek met de bewindsman. De klachten richten zich vooral op heffingen op onroerend goed en machineparken. Volgens de briefschrijvers zijn de tarieven tot vijf keer hoger dan elders in Europa. Eerder had ook al de detailhandel zijn beklag gedaan over de hoge afdrachten. Het Britse bedrijfsleven betaalt jaarlijks £ 22 mrd (omgerekend € 27,5 mrd) aan belastingen. De veertien industriële concerns behoren tot de grootste investeerders in het Verenigd Koninkrijk. Tata is eigenaar van de autofabriek Jaguar Land Rover en enkele Britse staalfabrieken. Er werken 50.000 mensen. General Motors verschaft met de Britse dochter Vauxhall werk aan circa 35.000 mensen en het Duitse technologieconcern Siemens heeft in het Verenigd Koninkrijk 17.760 medewerkers.


En dezelfde initiatiefnemers van Hannekes Boom, een populaire horecazaak onder jong en hip Amsterdam, bouwen er aan Bret. Dit wordt een café van rode zeecontainers waar ook culturele evenementen georganiseerd gaan worden. ‘We hebben het gevoel dat we nu op een kantelpunt zijn gekomen’ zegt Nieuweboer. Het nieuws over het oude KPN-kantoor dat vandaag naar buiten gebracht wordt, markeert dat kantelpunt. Het oude gebouw zal worden omgebouwd tot een conferentiehotel, met groot restaurant en entertainmentcentrum. In 2016 moeten de deuren openen. ‘Dat gaat veel meer levendigheid in het gebied brengen’, aldus Nieuweboer. Het aantrekken van investeerders met plannen voor woningen of winkels verloopt een stuk stroever. Daar durft geen partij nog de vingers aan te branden. ‘De plan-

Kantoren bij Sloterdijk, met middenboven het voormalige KPN-gebouw. FOTO: SIEBE SWART/HH

‘We hebben het gevoel dat we op een kantelpunt zijn gekomen met Sloterdijk’

nenmakerij voor wonen gaat vaak gepaard met een hoge mate van wensdenken’ zegt Cees Noorman, voorzitter van de Amsterdamse ondernemersvereniging Oram. ‘Wat Sloterdijk hier parten speelt, is dat het nog steeds niet een heel prettige plek is om te verblijven. Het is een heel groot gebied met naar binnen gekeerde gebouwen waar ook nog eens brede wegen en treinsporen doorheen lopen. Daar willen mensen niet graag wonen. Maar als congres- en hotelcentrum is het een uitermate geschikt plek door de goede bereikbaarheid. Je bent binnen een paar minuten op Schiphol en in het centrum.’ Ook Rudolf de Boer van vastgoedadviseur CBRE noemt de goede bereikbaarheid als een van de grootste pluspunten van het gebied, naast de betaalbaarheid van kantoorruimte. Zijn makelaars zoeken naar nieuwe huurders voor

leegstaande kantoren. Nog steeds geen gemakkelijke opgave. ‘Sloterdijk moet concurreren met andere plaatsen als de Zuidas en het Zuidoost waar je veel meer voorzieningen hebt. De beleving in dit gebied is een van de grote struikelblokken voor bedrijven.’ De Boer zegt dat Sloterdijk met de komst van nieuwe hotels wel de goede kant op gaat. ‘Amsterdam Zuidoost werd ook lange tijd als een kansloze locatie gezien. De leegstand bedroeg er 30%’ zegt Dirk Bakker, als directeur hotels van vastgoedadviseur Colliers nauw betrokken bij de deal rondom het KPN-gebouw. ‘Door onder meer de Ziggo Dome is het gebied enorm opgeleefd. Er is bijna geen kantoorruimte meer te krijgen. De komst van het conferentiehotel in het KPNkantoor gaat voor Sloterdijk ook zo’n katalysator zijn.’

CD203VS

Het grootste leegstaande kantoor van Amsterdam heeft na bijna vier jaar een nieuwe bestemming. In het oude KPN-kantoor in Sloterdijk, The Dam, komt een viersterrenconferentiehotel, met 478 kamers en zo’n 4000 vierkante meter aan congreszalen. Volgende week wordt begonnen met de bouwwerkzaamheden.

Dat maakt vastgoedadviseur Colliers vandaag bekend. De Israëlische ontwikkelaar en investeerder Omnam Investment Group kocht het gebouw van het Duitse fonds Europe 1. Met de koop en transformatie van het gebouw is meer dan € 100 mln gemoeid. De Rezidor Hotel Group gaat het hotel exploiteren. Designbureau

Moooi van Marcel Wanders tekent voor de inrichting. Twee jaar geleden werd een vergelijkbare deal aangekondigd. De toenmalige Duitse eigenaren van het pand en de Rezidor-groep hadden hun handtekening al gezet, maar de Duitse bank die de hypotheek op het gebouw ging niet akkoord.

Medewerker Tata Steel

REUTERS

ADVERTENTIE

KPN-kantoor krijgt nieuwe bestemming als hotel en conferentieoord ‘We hadden de champagne al ontkurkt’ zegt Dirk Bakker, directeur hotels van Colliers. ‘De hypotheek stond onder water en de bank wilde het verkopen aan de hoogste bieder.’ Bakker ging naarstig op zoek naar een koper die dezelfde potentie zag in het lege kantoor en kwam uit bij Omnam.

BNR ZAKENDOEN MET...

COCA COLA UIT FLES VAN MAÏS

CD154L

H mo h g n D

Amsterdam

Het Amerikaanse leger is niet meer in staat om zijn technologische voorsprong te behouden en dreigt verder te verzwakken door bezuinigingen, waarschuwden hooggeplaatste Amerikaanse militairen en functionarissen afgelopen weekend. De voormalige staatssecretaris van defensie Robert Gates spreekt tegenover Reuters van ‘ongelooflijk stompzinnige’ kostenmaatregelen die het vertrouwen in Amerikaans leiderschap op het gebied van internationale conflicten ondermijnen. Hij krijgt bijval van de com-

o wo d n

Over een jaar of zes drinken we allemaal Coca Cola uit een door Avantium ontwikkelde, biologische, fles. En als het aan CEO Tom van Aken ligt, blijft het daar niet bij!

CD 113BS








CD104L


mandant van de Amerikaanse marine, admiraal Jonathan Greenert: ‘Elektronische oorlogvoering, elektronische aanvallen, antiduikbootoperaties: we dreigen op dit soort geavanceerde terreinen verder achter te raken doordat we er gewoon niet in investeren’, zegt Greenert. Hij verwijst daarmee onder meer naar militaire incidenten tussen Rusland en het Westen. Volgens de admiraal moet de marine snijden in aantallen manschappen en zijn paraatheid verminderen om schepen in te kunnen zetten over de hele wereld, door ingrepen die in het boekjaar 2016 van kracht worden. Het ministerie van defensie heeft nog geen goedkeuring voor zijn budget van $ 496 mrd en een speciale rampenpot van $ 64 mrd. fd

Terreurgroep Isis claimt opnieuw westerse gijzelaar te hebben gedood

OVERHEIDSFINANCIËN

Deskundigen en militairen hekelen Amerikaanse defensiebezuinigingen

BNR NIEUWSRADIO VERSTAND VAN ZAKEN

Amsterdam De terreurgroep

Isis claimt opnieuw een westerse gijzelaar te hebben gedood door onthoofding. Het zou gaan om de Amerikaanse hulpverlener Peter Kassig (26). Leden van de groep publiceerden zondag een video waarin ze de moord op Kassig meldden en dreigementen uitten richting de Verenigde Staten, wier burgers ze ‘in hun eigen straten’ zouden willen ombrengen. De dood van Kassig is nog niet bevestigd door onafhankelijke bronnen. Het zou gaan om de vijfde moord op een westerse gijzelaar. De daadwerkelijke moord wordt niet getoond, maar wel een lichaam. De video, die vijftien minuten duurt, toont ook de onthoofding van veertien mannen uit het leger van de Syrische president Bashar al-Assad. fd

Amsterdam

Mede mogelijk gemaakt door:

�� 0$7 7( 56 � � � � ��

Peter Kassig. FOTO: NANCY BOROWICK

CD112L

Inspanningen om Sloterdijk aantrekkelijker te maken werpen vruchten af Eva Rooijers Amsterdam





REUTERS

Economie & Politiek

9

STADSONTWIKKELING

De straatnamen doen nog denken aan de gloriedagen van het gebied rondom Station Sloterdijk ten Noordwesten van Amsterdam: Teleportboulevard, Schakelstraat en Generatorweg. In de jaren negentig was dit dé hotspot voor telecomen internetbedrijven, mede door de snelle datakabels die er liggen. KPN betrok er een 42.000 m2 groot kantoor van spiegelglas, The Dam genoemd. De afgelopen jaren riep het gebied andere associaties op: troosteloos, grijs, grauw en leeg. Veel bedrijven vertrokken. De leegstand bedraagt inmiddels 21%. De bedrijven hadden minder ruimte nodig en vestigden zich liever op plekken waar het gezelliger was met veel horeca en winkels om de hoek. Voorzieningen waar het in Sloterdijk lange tijd praktisch aan ontbeerde. KPN liet The Dam leeg achter. Vandaag verhuizen advies- en accountancykantoor Deloitte en AKD advocaten uit de Crystal Tower naar een spiksplinternieuw kantoor aan de Zuidas. Weer 30.000 m2 leegstand erbij. ‘Drie jaar geleden was dit de doodsteek geweest voor het gebied’, zegt Ellen Nieuweboer, projectleider Sloterdijk van de gemeent

CD106B






VERSTAND VAN ZAKEN

Amsterdam


��

CD105L Peter Kassig.

0$7 7( 56 � � � � ��

FOTO: NANCY BOROWICK

1b

Economie & Politiek

9

STADSONTWIKKELING

INDUSTRIE







Het mocht geen Detroit worden

1c




Deskundigen en militairen hekelen Amerikaanse defensiebezuinigingen Amsterdam










‘We hadden de champagne al ontkurkt’ zegt Dirk Bakker, directeur hotels van Colliers. ‘De hypotheek stond onder water en de bank wilde het verkopen aan de hoogste bieder.’ Bakker ging naarstig op zoek naar een koper die dezelfde potentie zag in het lege kantoor en kwam uit bij Omnam.


REUTERS

ADVERTENTIE

Amsterdam De terreurgroep Isis claimt opnieuw een westerse gijzelaar te hebben gedood door onthoofding. Het zou gaan om de Amerikaanse hulpverlener Peter Kassig (26). Leden van de groep publiceerden zondag een video waarin ze de moord op Kassig meldden en dreigementen uitten richting de Verenigde Staten, wier burgers ze ‘in hun eigen straten’ zouden willen ombrengen. De dood van Kassig is nog niet bevestigd door onafhankelijke bronnen. Het zou gaan om de vijfde moord op een westerse gijzelaar. De daadwerkelijke moord wordt niet getoond, maar wel een lichaam. De video, die vijftien minuten duurt, toont ook de onthoofding van veertien mannen uit het leger van de Syrische president Bashar al-Assad. fd


CD110L



Over een jaar of zes drinken we allemaal Coca Cola uit een door Avantium ontwikkelde, biologische, fles. En als het aan CEO Tom van Aken ligt, blijft het daar niet bij! BNR ZAKENDOEN MET... Rens de Jong Van 13.30 - 15.00 uur Vanaf CHAINS 2014 in Veldhoven



Isis claimt opnieuw een westerse gijzelaar te hebben gedood door onthoofding. Het zou gaan om de Amerikaanse hulpverlener Peter Kassig (26). Leden van de groep publiceerden zondag een video waarin ze de moord op Kassig meldden en dreigementen uitten richting de Verenigde Staten, wier burgers ze ‘in hun eigen straten’ zouden willen ombrengen. De dood van Kassig is nog niet bevestigd door onafhankelijke bronnen. Het zou gaan om de vijfde moord op een westerse gijzelaar. De daadwerkelijke moord wordt niet getoond, maar wel een lichaam. De video, die vijftien minuten duurt, toont ook de onthoofding van veertien mannen uit het leger van de Syrische president Bashar al-Assad. fd


�� 0$7 7( 56

CD107VL

� � � � ��

Peter Kassig.


Economie & Politiek


9

STADSONTWIKKELING

INDUSTRIE









Amsterdam

��

� � � � ��

REUTERS











REUTERS

ADVERTENTIE



COCA COLA UIT FLES VAN MAÏS Over een jaar of zes drinken we allemaal Coca Cola uit een door Avantium ontwikkelde, biologische, fles. En als het aan CEO Tom van Aken ligt, blijft het daar niet bij! BNR ZAKENDOEN MET... Rens de Jong Van 13.30 - 15.00 uur Vanaf CHAINS 2014 in Veldhoven

BNR NIEUWSRADIO

CD106L


ADVERTENTIE


CD104VL



Peter Kassig.



OVERHEIDSFINANCIËN

VERSTAND VAN ZAKEN




KPN-kantoor krijgt nieuwe bestemming als hotel en conferentieoord


MIDDEN-OOSTEN


FOTO: SIEBE SWART/HH

MIDDEN-OOSTEN



BNR ZAKENDOEN MET... Rens de Jong Van 13.30 - 15.00 uur Vanaf CHAINS 2014 in Veldhoven

CD108BL



BNR NIEUWSRADIO



OVERHEIDSFINANCIËN

CD109S


OVERHEIDSFINANCIËN

Terreurgroep Isis claimt opnieuw westerse gijzelaar te hebben gedood Isis claimt opnieuw een westerse gijzelaar te hebben gedood door onthoofding. Het zou gaan om de Amerikaanse hulpverlener Peter Kassig (26). Leden van de groep publiceerden zondag een video waarin ze de moord op Kassig meldden en dreigementen uitten richting de Verenigde Staten, wier burgers ze ‘in hun eigen straten’ zouden willen ombrengen. De dood van Kassig is nog niet bevestigd door onafhankelijke bronnen. Het zou gaan om de vijfde moord op een westerse gijzelaar. De daadwerkelijke moord wordt niet getoond, maar wel een lichaam. De video, die vijftien minuten duurt, toont ook de onthoofding van veertien mannen uit het leger van de Syrische president Bashar al-Assad. fd

Kantoren bij Sloterdijk, met middenboven het voormalige KPN-gebouw.


MIDDEN-OOSTEN


CD103BS

CD102VL


ADVERTENTIE


9




INDUSTRIE



1d


STADSONTWIKKELING


1e En dezelfde initiatiefnemers van Hannekes Boom, een populaire horecazaak onder jong en hip Amsterdam, bouwen er aan Bret. Dit wordt een café van rode zeecontainers waar ook culturele evenementen georganiseerd gaan worden. ‘We hebben het gevoel dat we nu op een kantelpunt zijn gekomen’ zegt Nieuweboer. Het nieuws over het oude KPN-kantoor dat vandaag naar buiten gebracht wordt, markeert dat kantelpunt. Het oude gebouw zal worden omgebouwd tot een conferentiehotel, met groot restaurant en entertainmentcentrum. In 2016 moeten de deuren openen. ‘Dat gaat veel meer levendigheid in het gebied brengen’, aldus Nieuweboer. Het aantrekken van investeerders met plannen voor woningen of winkels verloopt een stuk stroever. Daar durft geen partij nog de vingers aan te branden. ‘De plan-

Economie & Politiek


BNR ZAKENDOEN MET... Rens de Jong Van 13.30 - 15.00 uur Vanaf CHAINS 2014 in Veldhoven

MIDDEN-OOSTEN


CD125L CD 116BL

INDUSTRIE


BNR ZAKENDOEN MET... Rens de Jong Van 13.30 - 15.00 uur Vanaf CHAINS 2014 in Veldhoven OVERHEIDSFINANCIËN


9

STADSONTWIKKELING



o wo d n

Economie & Politiek


INDUSTRIE


H mo h g n D

9

STADSONTWIKKELING


CD103VS

o wo d n

CD106VS

H mo h g n D

0$7 7( 56




MIDDEN-OOSTEN

CD104BS

Terreurgroep Isis claimt opnieuw westerse gijzelaar te hebben gedood Amsterdam De terreurgroep Isis claimt opnieuw een westerse gijzelaar te hebben gedood door onthoofding. Het zou gaan om de Amerikaanse hulpverlener Peter Kassig (26). Leden van de groep publiceerden zondag een video waarin ze de moord op Kassig meldden en dreigementen uitten richting de Verenigde Staten, wier burgers ze ‘in hun eigen straten’ zouden willen ombrengen. De dood van Kassig is nog niet bevestigd door onafhankelijke bronnen. Het zou gaan om de vijfde moord op een westerse gijzelaar. De daadwerkelijke moord wordt niet getoond, maar wel een lichaam. De video, die vijftien minuten duurt, toont ook de onthoofding van veertien mannen uit het leger van de Syrische president Bashar al-Assad. fd



�� 0$7 7( 56

Peter Kassig. FOTO: NANCY BOROWICK

� � � � ��

1a = CD151BS 1b = Oort e 1c = Neus e 1d = Oor 1e = Neus

5



Adverteren op een advertentiepagina

Stap 2: kies uw positie

Op advertentiepagina’s bent u vrij om een eigen formaat te bepalen. Alle genoemde tarieven zijn inclusief kleur. Voor een zwart/wit advertentie vermenigvuldigt u de totaalprijs nog met factor 0,67.

Bepaal op welke pagina uw advertentie komt te staan. Positie

Stap 1: bepaal uw formaat

Advertentiepagina 1 Achterpagina (2e katern) 1,25 Pagina 5 1,5

Bepaal het aantal kolommen (de breedte van uw advertentie) en de hoogte van uw advertentie (in mm). Een advertentie is maximaal 452 mm hoog.

Stap 3: tariefberekening

Aantal Breedte Kolommen mm 1 2 3 4 5 6

Factor

Het basistarief per mm is € 11,80. Dit is inclusief kleur. Bereken het tarief van uw advertentieformaat als volgt.

46 96 146 196 246 296

Basistarief per mm x (aantal kolommen x hoogte in mm) x positiefactor = totaalprijs

Voorbeeldberekening 1/1 pagina Formaat: 296x452 (CD101V) Positie: achterpagina (2e katern)

€ 11,80 x (6x452) x 1,25 = € 40.002,-

Voorbeeldberekening 1/4 pagina Formaat: 146x222 (CD104BS) Positie: advertentiepagina

€ 11,80 x (3x222) x 1 = € 7.859,-

Voorbeeldformaten (veel geplaatste formaten) Pagina aandeel

Cebuco code

Aantal kolommen

1/4 1/2 1/1 2/1

CD104BS 3 CD102VL 6 CD101V 6 CS101V 12

(De genoemde bedragen zijn exclusief BTW.)

Breedte in mm

Hoogte in mm

Tarief incl. kleur

146 296 296 616

222 222 452 452

€ 7.859,€ 15.718,€ 32.002,€ 64.003,-

Familiebericht In Het Financieele Dagblad bestaat ook de mogelijkheid tot het plaatsen van familieberichten op een advertentiepagina. Dit kan een geboorte-, overlijdens- of huwelijksbericht betreffen. Uw advertentie wordt naar wens opgemaakt in zwart/ wit. Het basistarief per mm is € 4,50. De berekening van het tarief verloopt volgens bovenstaande voorbeeldberekening.

6



Aanleverspecificaties

Annuleren

U kunt uw advertentie 1 werkdag voor plaatsing, uiterlijk 10.00 uur, aanleveren onder vermelding van de naam van de adverteerder en de beoogde plaatsingsdatum bij [email protected].

Schriftelijk via [email protected], uiterlijk op de tweede werkdag voorafgaand aan de uiterste aanleverdatum. Kijk voor de uitgebreide advertentievoorwaarden op www.fdmediagroep.nl.

Meer informatie en boekingen

• Het Financieele Dagblad accepteert uitsluitend advertenties in de vorm van certified PDF voor de Nederlandse dagbladen. • De advertentie moet als CMYK worden aangeleverd (advertenties opgebouwd in RGB zijn niet bruikbaar) • Resolutie 200 dpi. Zwarte tekst in de advertentie niet full color opbouwen

Advertentieopmaak Het Financieele Dagblad kan uw advertentie opmaken. Tarief op aanvraag. Maatwerk Het Financieele Dagblad biedt diverse maatwerkoplossingen zoals een sticker, een outsert en een insert. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de afdeling Sales Support.

Voor meer informatie over advertentiemogelijkheden, tarieven en doelgroepprofielen kunt u contact opnemen met Sales Support via 020 – 592 85 85 of [email protected]. Voor boekingen met Order & Traffic via 020 – 592 85 65 of [email protected] Sponsoring, Events & Concepts Voor meer informatie over inhoudelijke partnerships, custom made concepten en innovatieve proposities die FD Mediagroep voor u kan ontwikkelen, kunt u contact opnemen met de afdeling Sales Support via 020 – 592 85 85 of [email protected]

7

Het Financieele Dagblad | BNR Nieuwsradio | Fondsnieuws | RedactiePartners | Company.info | Energeia | Pensioen Pro Meer informatie:

Boekingen:

Sales Support [email protected] 020 - 592 85 85

Order & Traffic [email protected] 020 - 592 85 65

Prins Bernhardplein 173, 1097 BL Amsterdam www.fdmediagroep.nl

Tariefkaart Het Financieele Dagblad 2015

Recommend Documents