Talent in de groei! De jeugd in Eindhoven
Het afgelopen schooljaar kwamen weer heel wat kinderen van 4 tot 19 jaar in Eindhoven in contact met medewerkers van onze Jeugdgezondheidszorg. Veruit de meeste kinderen in Eindhoven groeien gezond en veilig op. Dat is een belangrijke basis op weg naar een zelfstandig leven. Jeugdgezondheidszorg loopt een stukje mee op deze weg om kinderen en hun ouders te ondersteunen als dat nodig is.
Schooljaar 2013-2014 In het schooljaar 2013-2014 zag Jeugdgezondheidszorg 79% van alle kinderen in groep 2 en 7 in het basisonderwijs en klas 2 van het voortgezet onderwijs. 963 Kinderen kregen naar aanleiding van deze reguliere onderzoeken een vervolgafspraak. De meeste vervolggesprekken vinden plaats bij kinderen in groep 2. Bij deze kinderen (5/6 jarigen) zien we iets vaker ontwikkelingsachterstanden dan bij kinderen in groep 7. Bovendien hebben ouders van 5/6 jarigen ook vaker vragen over de opvoeding. In totaal verwezen wij 445 kinderen in Eindhoven door naar andere zorgverleners. Dit is meestal de eigen huisarts. Meer weten over de opkomst en doorverwijzingen in uw gemeente? Kijk dan op www.regionaalkompas.nl/brabant-zuidoost/gemeente/eindhoven/. Aantal afwezig
Aantal
Aantal kinderen
tijdens onderzoek
vervolgonderzoeken
gezien
601
963
5002
Speciale aandacht op het speciaal onderwijs
Zijn wie je bent
In het schooljaar 2013-2014 zaten 1855 kinderen uit
Ouders zijn de beste opvoeders van hun kind.
Eindhoven op een school voor speciaal onderwijs. Zij
Opgroeien en opvoeden gaat dan ook meestal vanzelf.
krijgen individueel afgestemde hulp en begeleiding.
Maar soms zijn er ook vragen, twijfels of zorgen; klein
Krijgt het kind voldoende hulp door andere artsen,
of groot. De meeste ouders vinden zelf een antwoord
zoals huisarts of specialist, dan beperkt
of oplossing, bijvoorbeeld via familie, vrienden of via
Jeugdgezondheidszorg zich tot de reguliere
school. Maar ook Jeugdgezondheidszorg biedt een
gesprekken.
steuntje in de rug. Wij kennen het kind, wij luisteren, denken mee en geven advies op verschillende niveaus
Deze vinden meestal plaats op 5, 11 en
(TripleP). We gaan altijd uit van de eigen mogelijk-
14 jarige leeftijd. Via de adviesstructuur
heden en sluiten aan bij de ontwikkeling van het kind.
(ZAT of begeleidingsteam) op school
We zoeken naar een oplossing op maat. Als het nodig
stemmen we steeds af welke
is begeleiden we naar extra hulp. Want elk kind
zorg voor deze kinderen nodig is.
verdient de beste kansen en mag zijn wie hij of zij is.
Blijvend aandacht voor overgewicht
Overgewicht (incl. obesitas)
Overgewicht voor kinderen varieert tussen de leeftijdsgroepen. In Eindhoven neemt tussen groep 2
Groep 7 - Trend
en groep 7 het aantal kinderen met overgewicht toe
30
%
van 11% naar 21%. Vooral bij kinderen in het speciaal onderwijs vraagt overgewicht extra aandacht. Dit schooljaar had 31% van deze kinderen
20
18
18
overgewicht. JGZ pleit dan ook voor blijvende
14
aandacht voor een gezonde leefstijl.
14
10
0 2012-2013
2013-2014
Eindhoven
“
2012-2013
2013-2014
Regio
Een integrale Jeugdgezondheidszorg voor alle Het team jeugdgezondheidszorg werkt veel samen
kinderen van 0-18 jaar
met ouders en school en andere zorgpartners
In 2014 hebben de gemeenten een flinke stap
waaronder de huisarts. Ter illustratie: Anna, 14 jaar,
voorwaarts gezet in de verdere ontwikkeling van de
woont samen met haar broertje van 5 jaar bij haar
Jeugdgezondheidszorg 0-18 jaar in onze regio. De
moeder en stiefvader. Anna’s mentor heeft haar en
GGD kreeg opdracht om samen met Zorgboog en
haar ouders geadviseerd om naar de jeugdarts te
ZuidZorg te komen tot
gaan omdat zij zo vaak over buikpijn klaagt en
000
0000
hiervoor ook thuis blijft. De buikpijn lijkt verband te houden met de menstruatie maar ook met obstipatie.
een keuze voor een gezamenlijk systeem voor het digitaal dossier
en een integrale opzet voor het basisaanbod van
Ik heb leefstijladviezen gegeven om de obstipatie te
0-18 jaar, los van de huidige verdeling van de
voorkomen. Bij de controle afspraak waren Anna’s
financiële middelen.
obstipatieklachten over maar ze heeft nog steeds
Voorjaar 2015 verwachten we de eerste resultaten.
hevige buikpijn. Anna is naar de huisarts geweest en zij gaat nu zonder buikpijn naar school. Marie-José Theunissen, jeugdarts
”
Wij zien het als een uitdaging om samen binnen de beschikbare middelen te komen tot een hernieuwd preventief gezondheidszorgpakket, dat eigentijds en innovatief is in de uitvoering en waarin nog meer ruimte wordt geboden voor differentiatie en maatwerk. Daarin kunnen JGZ 0-4 en 4-19 jaar elkaar vooral versterken. De focus van JGZ als basisvoorziening blijft: een gezonde en veilige groei en ontwikkeling van alle kinderen . Een voorziening waar professionals werken met een brede sociaal medische expertise en die nauw samenwerken op plaatsen waar kinderen een belangrijk deel van de week verblijven, zoals kinderopvang en scholen.
Indicatie psychosociale
Psychosociale problematiek
problematiek
Bij 19% van de jongeren in klas 2 voortgezet onderwijs in Eindhoven is in dit schooljaar sprake van een indicatie voor psychosociale problematiek. In het
Klas 2 - Regio Zuidoost-Brabant %
30
algemeen geldt dit vaker voor meisjes dan voor jongens. De problemen zijn verschillend en kunnen gaan van angst, stress, somberheid en depressie tot
21
20
pestgedrag, liegen en psychisch functioneren als
16
huilen en dwang.
11 10
0 jongens
“
Een jongere aan het woord…
meisjes
totaal
“
Ook in de gemeente Eindhoven merken we dat de
“ Al een tijdje voelde ik me thuis niet helemaal gelukkig. Papa en mama heel vaak druk met hun
transitie dichterbij komt. Als GGD
werk en heel weinig tijd of aandacht voor mij. Tijdens
jeugdverpleegkundige is het mijn taak om zorgen of
het gesprek met de jeugdverpleegkundige van de
problemen bij jongeren vroeg te signaleren, hun
GGD kwam het er opeens allemaal uit. Het was heel
zorgbehoefte in te schatten, te bespreken en
fijn dat er iemand echt de tijd voor me nam om te
eventueel te begeleiden. Dat doen we dichtbij; in de
luisteren. Dankzij het gesprek heb ik de moed gehad
wijk en zelfs thuis. Onze uitdaging daarbij is de eigen
om het thuis te bespreken. Er zat me echt van alles
mogelijkheden van ouders, hun kinderen en hun
dwars, meer dan ik dacht. Maar mijn ouders namen
sociale netwerk zo goed mogelijk te benutten. We
het positief op. We doen nu meer dingen samen en ik
hebben een goede samenwerking met en korte lijntjes
voel me veel beter nu.
naar andere disciplines. Hierdoor is zwaardere en duurdere hulpverlening minder of niet nodig. En dat
Ik heb daarna ook nog een paar keer met de
sluit naadloos aan bij de uiteindelijke doelstelling van
jeugdverpleegkundige gesproken; een keer nog even
de transitie.
langs geweest op gesprek, maar tussendoor gewoon Willeke Wissink, jeugdverpleegkundige
via whatsapp en de telefoon. Hartstikke fijn. “ Leerling klas 3 Havo, 15 jaar
”
”
Ouders tevreden over gesprek/onderzoek JGZ
Samen groeien naar passend onderwijs
Van maart t/m juli 2014 vroegen wij aan ouders van
Sinds augustus 2014 is passend onderwijs een feit.
leerlingen uit groep 2 naar hun tevredenheid over het
Ook onze onderwijsstichting SKOzoK (Samen
onderzoek en het gesprek met onze JGZ
Koersen op Zichtbare Onderwijs Kwaliteit) ging
medewerkers. In dezelfde klantentoets vroegen we
voortvarend aan de slag om de verschillende
ook naar hun mening over de vragenlijst die ze
ondersteuningsvragen van kinderen zo goed mogelijk
voorafgaand aan het onderzoek moesten invullen en
te beantwoorden.
naar hun ervaringen met onze manier van afspraken maken, onze wachttijden en digitale communicatie.
Soms is een vraag te complex en heeft de school
453 Ouders namen aan het onderzoek deel.
andere expertise nodig. Het kan dan zijn dat een medewerker van de jeugdgezondheidszorg wordt
Enkele resultaten:
uitgenodigd om deel te nemen aan een ZAT. De
83% Van de ouders vindt het gesprek/onderzoek door
schoolverpleegkundige kan vanuit haar deskundigheid
de GGD nuttig
meedenken hoe de ondersteuningsvraag van het kind
94% Is tevreden over de manier waarop de GGD-
en de ouders het best kan worden beantwoord. Elkaar
medewerker het onderzoek heeft uitgevoerd
weten te vinden op de momenten dat het er toe doet
Het gemiddelde cijfer voor het gesprek/onderzoek
is essentieel voor een succesvolle samenwerking.
is een 7,7
Van de ouders geeft 69% aan dat het tijdstip van
Tonnie van Geel, Coördinator Kwaliteits
de afspraak uitkwam
Ondersteuning SKOzoK
En 85% is tevreden over de wachttijd in de wachtkamer
Verder vindt 89% van de ouders de vragenlijst duidelijk
Wel vindt 11% de lijst te lang
Ruim de helft van de ouders vindt het een goed idee als de vragenlijst voortaan digitaal wordt aangeboden
Maar slechts 36% vindt het een goed idee als in de toekomst het onderzoek digitaal afgenomen zou worden
Sexting Wanneer moeten we ons zorgen maken? JGZ kreeg afgelopen jaar meerdere vragen over sexting. Sexting is het sturen van seksueel getinte berichten of pikante foto's of video's, meestal via de mobiele telefoon. De term is afgeleid van sex (verwijst naar de seksuele inhoud) en texting (sms/app). Sexting kan experimenteergedrag zijn dat past bij de leeftijd, maar het delen van de beelden naar derden is in principe strafbaar, zeker als het gepaard gaat met bedreiging, belediging, laster of smaad. JGZ helpt scholen bij vragen over sexting en meer algemeen bij het bevorderen van een gezonde seksuele ontwikkeling.
”
Resultaten jeugdmonitor: Leefstijl 2013
Psychosociale hulp bij ingrijpende gebeurtenissen Soms krijgen we als samenleving plotseling te maken met een ingrijpende gebeurtenis. Deze gebeurtenissen laten een diepe indruk achter. In dergelijke situaties coördineert Psychosociale Hulpverlening bij ingrijpende gebeurtenissen (PSHi) de hulp om te zorgen dat slachtoffers de juiste hulp krijgen en de maatschappelijke onrust zo klein mogelijk blijft. De GGD coördineert deze hulp. “Een 12-jarig meisje pleegt zelfmoord door voor de trein te gaan staan. Politie en slachtofferhulp worden ingezet. Bij de coördinator PSHi komt de melding binnen omdat het gaat over suïcide van een jongere onder de 23 jaar. Vanwege de leeftijd van het meisje, de mogelijke relatie met pesten en de media aandacht is men alert op mogelijke maatschappelijke onrust. De volgende dag regelt de PSHi coördinator daarom een overleg met alle betrokken partijen inclusief de gemeente. Samen bespreken we hoe we de maatschappelijke onrust kunnen verkleinen. We coördineren de nazorg en de preventie van navolging. We brengen het netwerk van het meisje in kaart, we gaan na welke risico’s en behoefte aan hulp er zijn. Acties worden uitgezet. Dat doen we gecoördineerd zodat niets dubbel gebeurt maar ook niets vergeten. De berichtgeving in de media en de communicatie vragen speciale aandacht. In overleg met de gemeente wordt besloten om een inloopavond te organiseren in het gemeenschapshuis. De burgemeester is aanwezig en iedereen kan er terecht met vragen en emoties. Tijdens de evaluatie na 2 weken blijkt dat de onrust duidelijk minder is dankzij het actief benaderen van de media. Risicojongeren zijn in beeld en ook toegeleid naar hulp. De gecoördineerde aanpak binnen de gemeente is door iedereen als een meerwaarde ervaren”.
Sense, voor al je vragen over seks. /SenseBrabant
Volg ons ook op Twitter en Facebook
Colofon GGD Brabant-Zuidoost Gelukkig Gezond
@ggdbzo
/ggdbzo Vragen over Jeugdgezondheidszorg in uw gemeente? Neem contact op met Ton Nefkens Teammanager 088 0031 417
[email protected]
