Uitgave van Forfarmers Hendrix pluimvee nederland en belgië
VOer
taal
Joost Dewicke
10
“Ik wil precies weten wat ik voer” Vitakrek® procedé geeft vitalere hennen 6 Het belang van goede voetzolen
8
PLUIMVEE
NR 2 2013
2
Voeding
Inhoud 02 De nieuwe assortimenten 03 Column: Meer kennis, dicht bij de boer 04 Reportage: Beginnende ondernemers realiseren bovengemiddelde resultaten 06 Vitakrek procedé geeft vitalere hennen ®
07 De specialist: Jan Wennink, chauffeur 08 Het belang van goede voetzolen 10 Reportage: Uitbreiding met Freiland past Vlamingen prima 12 Opstart koppels: goed begin is halve werk 14 Zeer goede cijfers bij ouderdierenkoppels 16 Nieuws & tips
Colofon Voertaal is een uitgave van ForFarmers Hendrix. Voor meer informatie kunt u terecht bij ForFarmers Hendrix, Lochem. Tel. 0573 – 288 800 E-mail:
[email protected] www.forfarmershendrix.nl Overname van artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding.
Forza en VitaFocus bekek twee nutritionisten Forza: voorspelbaar topresultaat met werkplezier Forza is de nieuwe voedingsaanpak voor vleespluimvee. Nutritionist Theo Schamp legt uit wat Forza zo bijzonder maakt. “Het mooie van Forza is dat we een hele goede combinatie hebben weten te vinden tussen voer en advies. Die combinatie zorgt ervoor dat vleespluimveehouders voorspelbare resultaten weten te behalen. Zeker de afgelopen maanden zien we dat terug. Groei en voederconversie zijn bij ‘onze’ pluimveehouders constant en daarmee dus voorspelbaar. Dat terwijl in de zomermaanden de voeropname onder druk staat en de grote vraag is hoe je alle warmte afgevoerd krijgt als de kuikens groeien.”
Theo Schamp
de darmflora komen. Door de darmflora op deze manieren positief te ‘voeden’
Hoe bereiken vleespluimveehouders dat?
bewerkstelligen we een goede vertering
“We hanteren verschillende formules
bij het vleeskuiken. Ook hebben we in
en producten. Zo kunnen we heel goed
onze voeders zo veel mogelijk uitgebalan-
aansluiten bij de bedrijfsvoering van een
ceerde aminozuren bij een zo laag mo-
pluimveehouder, of die nou voor extra
gelijk eiwitgehalte. Dit zorgt voor stallen
groei gaat of voor een scherpe voeder-
met goede strooiselkwaliteit.” (lees ook
conversie of ergens ertussenin.”
het artikel over Forza FeetFit, op pag. 8)
Wat is er nieuw?
Wat is het voordeel voor de
“In de voeders zitten goede grove ve-
pluimveehouder?
zels. Dat is voldoende ruwe celstof met
“Met Forza werkt de vleespluimvee-
de juiste structuur. Daarmee stimuleren
houder aan voorspelbaar topresultaat
we de ontwikkeling van de spiermaag.
met werkplezier in de stal. Forza focust
Verder gebruiken we middenlangke-
op stabilisatie en optimalisatie van het
tenige vetzuren. Die zorgen ervoor dat
verteringsapparaat. Darmgezondheid is
de darmflora op een positieve manier
heel belangrijk: als dat niet op orde is, is
beïnvloed wordt. En we gebruiken in de
er meer kans op voetzoollaesies en als
voeders een pre-bioticum dat ervoor
de score te hoog is, mogen er minder
zorgt dat er meer melkzuurbacteriën in
vleeskuikens gehouden worden!”
Column
ken door de ogen van
Meer kennis, dicht bij de boer In uw handen heeft u de tweede editie van
VitaFocus: gezonde leghennen die beter presteren
Voertaal, geschreven voor ondernemers in de pluimveesectoren in Nederland, België en Duitsland. Afgelopen periode stond in
VitaFocus is de nieuwe voedingsaan-
het teken van de introductie van de nieuwe
pak voor leghennen. Albert Dijkslag,
voeraanpak: Forza voor vleespluimvee en
nutritionist vertelt: “VitaFocus biedt een
VitaFocus voor legpluimvee. In de wel-
compleet en breed pakket aan voeders.
komsteditie kon u er al over lezen, in dit
Daarnaast hebben we een heel stabiel
nummer vertellen onze nutritionisten wat
productieproces zodat we meel van
de nieuwe voeders zo bijzonder maakt en
hoge kwaliteit kunnen produceren.”
welke voordelen ze u als pluimveehouder brengen. Ook staan we stil bij ons unieke
Wat is er bijzonder aan het assortiment?
productieprocedé voor meelvoeders.
“In het voer werken we met specifieke
We nemen daarnaast een kijkje in de prak-
grove vezels, de bronnen van ruwe
tijk. Bij ondernemers die een bijzondere
celstof die het functioneren van het
prestatie hebben geleverd. Zij vertellen het
maagdarmkanaal verbeteren. Daarnaast
verhaal over hun bedrijf en de keuzes die
hebbenwe een bijzonder productie proces: Vitakrek®. Dat zorgt voor een
Albert Dijkslag
ze maakten. Wat was voor hen doorslaggevend? Ook leest u over de uitstekende re-
uitstekendeen constante structuur van
veel nauwkeuriger voeren. Ze kunnen
sultaten over 2012 bij ouderdieren gevoerd
het meel. Met de oude methodes was het
veel beter voeren naar behoefte en
door ForFarmers Hendrix. Stuk voor stuk
heel lastig om de juiste deeltjesgrootte
daardoor efficiënter werken. Zeker in
verhalen die bewijzen dat wat we in theorie
constant te produceren. Dat lukt ons nu
tijden met duur voer en slechte eier-
hebben uitgedacht, in de praktijk ook echt
wel. In België is deze methode net voor
prijzen is dat erg belangrijk. Bovendien
werkt. Want dat is helder: ondanks een
de zomer in Ingelmunster in productie
kunnen leghennenhouders met Vita
slechte markt of tegenvallende prijzen, is
gekomen en in Duitsland is Langförden
Focus ook voldoen aan de wensen van
het zaak zo scherp mogelijk en technisch
nu ook om. De fabriek in Rapshagen
de retail: we hebben bijvoorbeeld non-
goed te draaien. Lichtpuntjes als een 3,7%
werkte al langer met deze methodiek,
gmo-voeders, vegetarisch voer, voer
gestegen consumptie van kip, een 6%
evenals Delden en Heijen. Een ander
speciaal voor omega3 eieren en voer
gestegenconsumptie van eieren en da-
wezenlijk onderdeel; we zijn afgestapt
waarbij de kleur van de dooier precies
lende voerprijzen zijn mooi meegenomen,
van de fase-voeding die hoorde bij de
volgens wens van de retail is.
maar uiteindelijk zorgen kennis, goed ad-
leeftijd van het dier. Wat nu leidend is
vies en het juiste voer voor uw rendement.
voor het voer van een koppel zijn de pro-
VitaFocus biedt een breed pakket aan
Boeren met ambitie maken het verschil
ductieprestaties. Dit wordt samen met de
voeders, waarmee we heel flexibel
tussen beter en best. Tot ziens!
accountmanager of technisch specialist
kunnenomgaan en maatwerk op elk
bepaald.”
bedrijf kunnen leveren. VitaFocus gaat
Met vriendelijke groet,
voor gezonde hennen die beter preste-
Ankie Maatman, sectormanager legpluimvee
Wat zijn daarvan de voordelen voor de
ren en die leghenhouders 25 cent extra
Harrie Kouwenberg, sectormanager vleespluimvee
leghennenhouder?
voerwinst per kip leveren.”
“Leghennenhouders kunnen daardoor
Reageren?
Mail naar
[email protected]
3
4
Reportage
Beginnende ondernemers realiseren bovengemiddelde resultaten De ouderdierenhouderij was een onbekende sector voor Gert en Gerda Wolters, maar ze hebben het inmiddels goed in de vingers.
Zonder enige kennis van pluimvee
Zes jaar geleden gingen Gert en Gerda
Overname ouderdierenbedrijf
startten Gert en Gerda Wolters twee
actief op zoek naar een agrarisch be-
De ondernemers besloten zich te focus-
jaar geleden met een vleeskuikenou-
drijf. “We maakten een bedrijfsplan
sen op de pluimveehouderij. Deze tak
derdierenbedrijf in Lutten. Vanwege hun
inclusief begroting en zaten avonden
sprak ze het meest aan. Om niet te ver
enthousiasme, doorzettingsvermogen en
achtereen op internet, op zoek naar een
van familie en vrienden te verhuizen,
oog voor de dieren, behoren ze bij de top
geschikt bedrijf. Ook hebben we diverse
zochten ze naar een bedrijf binnen een
van ForFarmers Hendrix-klanten.
gesprekken met adviseurs gevoerd.”
straal van vijftig kilometer van hun
Gerda vult aan: “Gedurende vijf jaar zijn
woonplaats Nieuwleusen. Gert: “In 2011
“Ik wilde altijd al boer worden. Ben gebo-
allerlei opties de revue gepasseerd:
kregen we de tip dat er in Lutten een
ren op een melkveehouderij, maar met
geiten melken, een eendenhouderij
ouderdierenbedrijf te koop stond. Wij
meer broers boven mij, was er voor mij
(dierrechtenvrij), het huren van een stal.
zijngaan kijken en zagen dat dit bedrijf
geen rol op het melkveebedrijf wegge-
Telkens wanneer we enthousiast over
geen nieuwe, luxe ingerichte stallen
legd. Ik heb jaren in loondienst gewerkt,
iets waren, kregen we te horen dat ons
had. Voor het opstellen van een bedrijfs-
maar mijn wens om eigen ondernemer
plan niet mogelijk was…; meestal omdat
plan richting financierder zat de markt
te zijn bleef”, begint Gert Wolters zijn
we het niet gefinancierd kregen.”
gelukkig mee. De eierprijs lag op 24 cent
succesverhaal.
per bevrucht broedei en de voerprijs was
toen nog gunstig. De bank zag brood in
beoordelenen ze gewezen op het belang
onze plannen. Zodoende bleek overname
van het volgen van de temperatuur-,
te realiseren.”
voer- en lichtschema’s. Met tips om
5
hierin bij te sturen. Hans: “Bij levende 19 augustus 2011 tekenden ze de koop-
dieren draait het allemaal om het volgen
overeenkomst en een maand later zat
van de dieren in de stal en indien nodig
het eerste koppel ouderdieren in de stal.
bijsturen. Wanneer een ondernemer dit
Toen kwam het pas echt op ondernemer-
in de vingers heeft, dan zijn de resultaten
schap en wilskracht van de ondernemers
er ook naar.”
aan. “Vanaf toen leerden we echt wat het hebben van ouderdieren inhoudt.
Nieuw kengetal
Omdat alles nieuw voor ons was en het
Wolters wil natuurlijk zo goed mogelijk
bedrijf wat verouderd, kostte het ons in
voor de dieren zorgen en de best mo-
het begin veel tijd om alles gereed te
gelijke resultaten behalen. “We moeten
krijgen. Vooral het handmatig wegen van
technisch bovengemiddeld draaien om
als voerwinst of technischeresultaten
de eerste eitjes bleek zeer arbeidsinten-
geld te verdienen. Zeker als je kijkt naar
zeggen niet alles over het rendement.
sief. Zeker met jonge kinderen betekende
de verhouding eiergeld/voerprijs zie je
Het gaat erom dat een bedrijf er financi-
dit voor ons goed plannen en ’s avonds
dat de marges klein zijn. We moeten wel
eel goed voorstaat. In de kuikenproductie
doorwerken.”
bij de top horen om financieel een buffer
per vierkante meter per jaar zijn alle
Gert Wolters (r.) heeft veel gehad aan de begeleiding van specialist Hans Klein Wolterink.
op te kunnen bouwen.”
factoren, zoals legpercentage, bevruch-
Begeleiding door stabiele partner
Sinds kort beschikt ForFarmers Hendrix
tings- en/of uitkomstpercentage, uitval
Pluimveespecialist Hans Klein Wolterink
over een kengetal om het rendement
en leegstand meegewogen en spelen
van ForFarmers Hendrix is van begin af
van een ouderdierenbedrijf te bepalen:
marktinvloeden (prijsontwikkelingen)
aan nauw betrokken bij de ondernemers
de productie (aantal vleeskuikens) per
geen rol. Wolters realiseert 1290 kuikens
en is zeer enthousiast over het stel.
vierkante meter per jaar. 1300 kuikens is
per vierkante meter per jaar en dat is
“Ik vind het echt super dat zij van de bank
daarbij het streven. Hans: “Kengetallen
een super prestatie!”
fiat hebben gekregen om een ouderdierenbedrijf voort te zetten en als ik zie hoe ze het oppakken, kan ik alleen maar vol lof over ze spreken. Ze hebben gevoel
Bedrijfsprofiel
voor de dieren, werken nauwkeurig en
Gert (39) en Gerda (37) Wolters wonen samen met hun drie kinderen Tycho (8), Mirthe
weten van aanpakken.“
(6) en Justin (2) in Lutten. Ze houden 18.000 ouderdieren (hanen en hennen). De dieren zijn gehuisvest in drie stallen, gebouwd in respectievelijk de jaren zestig, tachtig
Gert en Gerda geven aan dat ze deze stap
en negentig. Opfok de KuikenaeR levert de dieren, de eieren gaan naar broederij
alleen konden zetten met begeleiding
Morsink. Wolters heeft de ambitie om technisch en financieel goed te blijven draaien
erbij. Gert: “Hans heeft vanwege zijn
en uiteindelijk te groeien naar 25.000 tot 30.000 ouderdieren.
jarenlange ervaring in de ouderdieren
Sinds mei 2013 worden de nieuwe voeders van ForFarmers Hendrix ingezet.
houderij een gedegen kennis van de
De dieren beginnen met VitaForza Preleg, gaan over op VitaForza Optima Start en
sector. Zijn toegevoegde waarde is dat hij
daarna Vita Forza Optima 1. Vanaf 40 weken leeftijd gaan ze over op Vita Forza Optima
op de hoogte is van de laatste ontwik-
2. De ondernemers hebben vanwege de goede prijs-prestatieverhouding gekozen
kelingen. Met zijn kennis over voeding
voor voeders uit de Optima reeks.
en stalinrichting weet hij ons van goed advies te voorzien.” Ondernemerschap is vakmanschap
Resultaten:
Ronde 1
Ronde 2
Aantal eieren / hen:
170,6
174,7
Aantal broedeieren / hen:
164,5
168,7
Bij de start van de eerste ronde heeft
Bevruchtingspercentage cumulatief op 60 weken:
Hans de ondernemers uitgelegd hoe
Productie (aantal vleeskuikens) / m2 / jaar:
ze de conditie van de dieren kunnen
87 1190
90,1 1290
6
Productie
Vitakrek® procedé geeft vitalere hennen Dat biedt de nutritionist meer mogelijkheden bij het samenstellen van voeders. Homogener, minder ontmenging Vitakrek®-voer is constanter van samenstellingen homogener en leidt tot minder ontmenging. Dat stemt nutritionist Albert Dijkslag tot tevredenheid. “Een nutritionist is een cijferaar. Ik bereken tot op de komma wat er in het voer moet zitten. En ik wil dan ook dat al Vitakrek® zorgt voor een uniforme deeltjesgrootte, wat ontmenging en selectieve voeropname voorkomt.
ForFarmers Hendrix produceert de
van een uniforme deeltjesgrootte. Deel-
meelvoeders van VitaFocus en Forza
tjes die kleiner zijn dan 0,6 mm worden
volgens het Vitakrek® productieprocedé.
door leghennen minder goed opgenomen
Dankzij deze productiemethode heeft
dan grove delen. En een te hoog aandeel
het voer een uniforme deeltjesgrootte
grove delen (groter dan 3 mm) geeft een
verdeling. Dat betekent dat er minder
grotere kans op ontmenging van het
fijne én minder grove delen in het voer
voer. Bovendien kunnen zowel zeer fijne
zitten. Sinds mei zijn alle fabrieken in
als zeer grove delen een negatief effect
Nederland, België en Duitsland uitge-
hebben op de loopeigenschappen van het
rust met een ‘Vitakrekker’.
voer. Daarom wordt een deeltjesgrootteverdeling (range) van tussen de 0,6 en
“Het was een hele operatie”, vertelt Luc
2,5 mm aangeraden. De voeders die
Vanheste, bedrijfsleider in Ingelmunster.
via het Vitakrek® productieprocedé zijn
“De ombouw heeft enkele maanden
geproduceerd, voldoen hieraan.
in beslag genomen, maar het is prima
die nutriënten in de kip terechtkomen. Dat kan alleen bij een zo homogeen mogelijk voermengsel. Ontmengd voer heeft tot gevolg dat de hennen onvoldoende nutriënten, zoals vitaminen, mineralen en aminozuren, opnemen. Dit heeft negatieve gevolgen voor de productieresultaten, de eischaalkwaliteit en het lichaamsgewicht. Hoe minder ontmenging, des te beter de opname van de kippen overeenkomt met mijn berekeningen. En dan krijgen ze ook echt wat ze nodig hebben.”
Positieve effecten Vitakrek® procedé
verlopen. Het was wat wennen aan het
Optimale deeltjesgrootteverdeling
gebruik van de installatie; een uitdaging
Kenmerkend voor dit procedé is de wijze
• Zeer goede darmgezondheid
voor de productiemedewerkers. Ik ben
waarop de grondstoffen worden verkleind.
• Betere eischaalkwaliteit
er trots op dat we nu volgens dit procedé
Dit gebeurt niet meer met een wals en
• Schone eieren
kunnen werken. Daarmee hebben we iets
hamermolen, maar met een machine
• Droog strooisel
unieks in handen en nog belangrijker,
die ForFarmers Hendrix ’Vitakrekker’
• Rustige hennen
kunnen we onze klanten goed bedienen.
heeft genoemd. ’Vita’ staat voor vitaliteit
• Optimaal verenkleed
Want daar doen we het uiteindelijk al-
en ‘krekker’ voor het verkleinen van de
lemaal voor.”
grondstoffen. Dieren die dit voer eten,
Naast deze voordelen zorgt
hebben een betere vitaliteit. Grondstoffen
ForFarmersHendrix er via een
Belang uniforme deeltjes
zoals tarwegries, raapschilfers en zon-
optimale begeleiding voor dat u
Het Nederlandse onderzoeksinstituut
nebloemschroot - ’moeilijke’ grondstoffen
maximaal kunt profiteren van deze
Schothorst Feed Research in Lelystad
bij verwerking met wals en hamermolen -
voordelen op uw bedrijf.
heeft onderzoek gedaan naar het belang
zijn met de Vitakrekker beter te bewerken.
7
De specialist
Jan Wennink, chauffeur
“Liever tien minuten langer bezig en je werk goed doen” Jan Wennink uit Eibergen zit al meer dan
Tevreden klanten, daar draait het om,
van 32 ton van ForFarmers Hendrix in
30 jaar op de vrachtwagen. De afwis-
maar rust uitstralen en zuinig omgaan
Nederland. “Het is een soort demo-auto
seling, het buiten zijn en de vrijheid
met de brandstof is ook een belang-
en hij bevalt prima. Ik rij ermee sinds
spreken hem erg aan in zijn vak. “Je ziet
rijk onderdeel van het werk, vindt Jan.
maart. Het is mooi om van klanten te
veel onderweg”, zegt hij. “Geen dag is
“Daarnaast leid ik ook jonge en collega-
horendat ze de nieuwe kleuren met
hetzelfde.”
chauffeurs op. Ik geef ze mee: liever tien
logo’s zo prachtig vinden.” Op jaarbasis
minuten langer bezig en je werk goed
maakt Jan makkelijk 100.000 kilometer.
In die dertig jaar heeft Jan veel zien
doen, dan alles maar snel afraffelen. Er
Om als hartpatiënt toch in conditie
veranderen. “Het is sowieso veel druk-
komt echt wel het een en ander kijken
te blijven, houdt hij met volleybal en
ker en gestrester op de weg, en de
bij het lossen van de vrachtwagen, want
als voetbaltrainer zijn spieren soepel.
mensen hadden voorheen veel meer
soms heb je al je stuurmanskunst nodig
“Bovendien maak ik graag een praatje
tijd. Nu spreek ik soms niemand bij het
om bij de goede silo te komen.”
en houd ik van contact met mensen, dat
lossen. Als er wat aan de hand is, kan ik
gaat makkelijker bij een teamsport.”
de klant bellen. Maar ondanks dat, blijft
Jan rijdt in een vaste vrachtwagen,
het een prachtig vak.”
een bijzondere: de enige Heitlinger
8
Voetzoollaesies
Goede voetzolen, goed voor
de dieren en uw portemonnee!
De extra uitdaging in het najaar: hoe
Elke pluimveehouder kent het najaars-
de Jong van Wageningen UR Livestock
houd je ook dan de voetzolen perfect.
dilemma: aan de ene kant wil je zo veel
Research deze relatie aan. Het voorko-
Want te natte stallen zorgen voor
mogelijk de warmte binnenhouden, dus
men/terugdringen van voetzoollaesies
problemen met de voetzolen (voetzool
weinig ventileren, aan de andere kant
laesies). Nu een actueel thema omdat
wil je zo veel mogelijk vocht kwijt en dus
er via regelgeving extra aandacht
meer ventileren. Voor dit dilemma is
voor is. Geen goede voetscore bete-
de beste oplossing: veel stoken en veel
kent: minder vleeskuikens houden.
ventileren. In tijden van dure energie en
ForFarmersHendrix heeft daarom
druk op de marges is dit niet de oplos-
ForzaFeetFit. Een aanpak waarbij
sing. Toch is goede strooiselkwaliteit
adviesen management in combinatie
erg belangrijk, want te natte stallen
met voer zorgt voor meer sturing op
vergroten het risico op voetzoollaesies.
leidde bij het onderzoek niet alleen tot
darmgezondheid en dus een betere
En dat gaat ten koste van de technische
een betere groei en voerconversie, maar
strooiselkwaliteit. Het resultaat:
resultaten en kost geld. Recent toonden
ook tot een betere productkwaliteit
gezondekuikens op droog strooisel.
onderzoekers Jan van Harn en Ingrid
(minder borstbevuiling, borstirritaties
Voorkomen voetzoollaesies leidt tot gezondere dieren
Aandachtspunten & tips Het ontstaan van voetzoollaesies kent verschillende factoren. We geven u de meest kritische punten om op te letten en enkele tips om alvast mee te nemen: • Grondige reiniging en grondige desinfectie (in relatie tot ziektedruk in voorgaande ronde) • Strooiselsoort (eerste keus is houtkrullen) • Temperatuur van de vloer op dag 0 (minimaal 28 graden Celsius) • Mestkwaliteit in de eerste week (vanaf dag 4 klein en vast met wit kopje) • Minimumventilatie eerste 20 dagen (95% van de ventilatie dient om vocht af te voeren)
en hakdermatitis) en minder afkeurin-
groeikracht, maar het heeft een positief
gen in de slachterij.
effect op strooiselkwaliteit en voetzolen. De dieren zullen zich prettiger voelen en
Dit bepaalt de strooiselkwaliteit
Stabielere vertering
betere technische resultaten met minder
De vochtbalans, het verschil tussen
Speciaal voor pluimveehouders die extra
afkeuringenlaten zien. Onder de streep
aan- en afvoer van vocht, bepaalt of
aandacht willen geven aan gezonde voet-
haalt u daarmee voorspelbaar topresul-
strooisel nat wordt of droog blijft.
zolen, heeft ForFarmers Hendrix Forza
taat met werkplezier!
FeetFit ontwikkeld. Dit omvat advies,
De volgende factoren zijn van invloed:
managementmaatregelen en voeders
Wilt u meer weten over hoe u uw stallen
• Waterlijnen
waarmee een stabielere vertering bij
zo droog mogelijk houdt en daarmee
• Ventilatie
het dier wordt verkregen. In de FeetFit
voetzoollaesies voorkomt of terugdringt?
• Verwarming
voeders zijn o.a. functionele vezels op-
Neem contact op met uw ForFamers
• Strooisel en waterbindend vermogen
genomen die de ontwikkeling en func-
Hendrix accountmanager of specialist
• Diergezondheid
tionering van de spiermaag stimuleren.
of kijk op onze website:
• Darmgezondheid
Weliswaar zorgt FeetFit voor iets minder
www.forfarmershendrix.nl/voetzolen
9
10
Reportage
Uitbreiding met Freiland past Vlaming Joost en Siska Dewicke–Van Loo breid-
ze hun leghennenbedrijf uit met 28.000
bedrijven bezocht en hebben ze een goed
den vorig jaar hun leghennenbedrijf uit
Freilandkippen. Daarnaast is de bestaan-
doordacht plan gemaakt. De begeleiding
met 28.000 Freilandkippen. Ook maken
de stal gerenoveerd met een verrijkte kooi
na de opstart, door accountmanager Peter
ze sindsdien zelf hun voer, gedeeltelijk
zodat het hele bedrijf aan de welzijnseisen
van den Dungen en technisch specialist
van eigen geteelde tarwe. Het gaat de
voldoet. De keuze voor twee houderij-
Harrie Rouschop van ForFarmers Hendrix,
Vlaamse ondernemers goed af: de tech-
systemen is bewust gemaakt. “Daarmee
noemen ze waardevol.
nische resultaten zijn goed en ze hebben
kunnen we op twee markten opereren”,
zichtbaar plezier in de nieuwe manier
vertelt Joost. Freiland is hier goed in te
van werken.
passen omdat het bedrijf al grond voor akkerbouw en vleesvee heeft. Uiteindelijk
Het is even spannend als de gordijnen
hoopt hij met dit houderijsysteem een
van de deuren van de buitenloop naast
meeropbrengst te genereren.
de kippenstal langzaam omhoog draaien.
“We kunnen nu op twee markten opereren”
Ondanks het regenachtige weer waagt
Goed doordacht plan
een groep hennen zich naar buiten. Het
Bij de inrichting van het nieuwe onderdeel
De ondernemers hebben nu driekwart
is inmiddels een dagelijks tafereel op het
van het bedrijf zijn ze niet over één nacht
jaar ervaring met de Freilandkip.
bedrijf van Joost en Siska Dewicke in het
ijs gegaan. Samen met adviseurs van
De ervaringenzijn positief, maar ze
Vlaamse Ramskapelle. Vorig jaar breidden
ForFarmers Hendrix zijn in Nederland
merkenwel verschillen met kippen die
De resultaten zijn goed, maar Siska en Joost Dewicke blijven zoeken naar verdere mogelijkheden tot verbetering.
11
gen prima altijd binnen zijn. “De controle is heel
gebouwd, ook verrees op het erf een
anders omdat je zelf tussen de kippen
grote loods voor de opslag van mest en
loopt. We moeten nog beter op het gedrag
grondstoffen. Vanuit de bunkers kunnen
van de dieren letten en er kunnen meer
ze zelf granen en andere grondstoffen
factoren van invloed zijn”, aldus Siska.
doseren in de voerinstallatie waarmee
De technische resultaten bewijzen dat ze
ze zelf mengvoer maken. Ze mengen
het in de vingers hebben: het legpercenta-
daartoe tarwe, maïs, CCM, kalksteen-
ge is bij 57 weken nog 91,5 procent en ligt
tjes en aanvullend voer. Een deel van de
daarmee een stuk boven het gemiddelde.
tarwe komt van de eigen akkers, de rest
Ook bij de andere hennen blijft het legper-
kopen de ondernemers aan. Afhankelijk
centage hoog. Om meer zicht te krijgen
van de prijs en beschikbaarheid stelt de
op het verloop van de resultaten en zich te
nutritionist van ForFarmers Hendrix een
vergelijken met andere bedrijven, begin-
rantsoen samen. Dat gebeurt op basis
nen ze binnenkort met Agroscoop Leg van
van het nieuwe concept VitaFocus. Dat
ForFarmers Hendrix.
voer heeft zich volgens Peter vanaf de start duidelijk bewezen. Zelf voer maken
De controle bij Freilandkippen is heel anders dan in een gangbare stal.
Zelf voer maken
kost weliswaar tijd en investeringen in
Vorig jaar is niet alleen een nieuwe stal
opslag en machines, het heeft voor Joost
Verschillende rantsoenen
en Siska meerdere voordelen: ze drukken
Ondanks dat de pluimveehouders pas kort
de voerkosten en ze kunnen specifieke
met de nieuwe stallen en voerinstallatie
grondstoffen voeren die gunstig zijn voor
werken, gaat het ze zichtbaar goed af.
de (darm)gezondheid. “En we kunnen
De resultaten zijn goed en beide onder
Bedrijfsprofiel
direct inspelen op veranderende om-
nemers hebben plezier in het werk tussen
Joost en Siska Dewicke hebben in het
standigheden, zoals het gewicht of de
en bij de kippen. De komende tijd staat in
Vlaamse Ramskapelle (bij Nieuw-
gezondheid van de hennen.”
het teken van optimaliseren. Ook willen ze
poort) een bedrijf met 28.000 hennen
meer uit de technische mogelijkheden van
in huisvesting met vrije uitloop (Frei-
Gunstige regio
de voerinstallatie halen. “Mogelijk kunnen
land) en circa 32.000 in een verrijkte
Voor de aankoop van grondstoffen - en
we verschillende rantsoenen maken voor
kooi. Daarnaast hebben ze een ak-
overigens ook voor de afzet van de
de ochtend en de avond.” Dat gaan ze met
kerbouwbedrijf van circa 120 hectare
kippenmest - is dit een gunstige regio.
de deskundigen van ForFarmers Hendrix
met graan, maïs, suikerbieten en
Het bedrijf ligt in West-Vlaams akker
de komende tijd verder bekijken.
aardappelen. Op het bedrijf is verder
bouwgebied en bevindt zich niet ver
een vleesveetak met 120 zoogkoeien
van de Franse grens wat ook een echte
Wensen heeft het echtpaar nog, zoals
van het Belgisch Witblauwe ras.
akkerbouwstreek is. Ook het feit dat er
de aanleg van een weegbrug en aan-
nauwelijks andere pluimveebedrijven in
schaf van een drogestofmeter. Daardoor
de buurt zijn, is een pré. Het ontbreken
verwachten ze meer inzicht te krijgen in
van een pluimvee-infrastructuur in dit
de werkelijke kwantiteit en kwaliteit van
gebied ervaren ze niet als een nadeel.
aangekochte grondstoffen. “Het is be-
“Afzet van eieren is bij de omvang die wij
langrijk om zo precies mogelijk te weten
hebben geen probleem. En kennis is via
wat we voeren.” Maar ook leveranciers
ForFarmers Hendrix, de broederij en de
mogen weten dat deze ondernemers er
dierenarts ruimschoots beschikbaar.”
op alle fronten bovenop zitten.
12
Assortiment legpluimvee
Opstart koppels leghennen: een goed b Een goed begin is het halve werk. Ook
Zowel in de Preleg- als in de Startfase
ceerd onder het Vitakrek® procedé.
bij de opstart van koppels leghennen.
van legkoppels krijgen legpluimveehou-
Dit zorgt voor een optimale structuur,
Darmgezondheid is daarbij allesbepa-
ders extra advies en begeleiding. Zo kunt
wat selectief vreten tegengaat en de
lend. De basis daarvoor wordt gelegd
u goed voeren naar behoefte. Immers
opname van alle voedingselementen
tijdens de opfok, maar ook de eerste
in beide perioden hebben de dieren
positief beïnvloedt. Alle voeders bevatten
periode in de stal is cruciaal. Bij een
specifieke behoeften en als u daaraan via
diverse spoorelementen die de darmge-
verkeerde opvang kunnen conditie
het voer en management tegemoetkomt,
zondheid ondersteunen. In de preleg- en
en weerstand flink onderuit gaan.
vergroot u de kansen op succes.
startvoeders, maar ook in de Vital-reeks
Daarom is een goede aansluiting
zitten specifieke vezels die de werking
tussen het opfok- en legvoer ook zo
Ondersteun darmgezondheid
van de spiermaag stimuleren. Spiermaag
belangrijk.
Alle VitaFocus-voeders worden geprodu-
en darmen worden hierdoor constant
krijgen ze toch voldoende van alles binnen wat hun ontwikkeling extra stimuleert. Dankzij een constante grondstoffenkeuze is het ook gemakkelijk om tussen deze verschillende reeksen te schakelen zonder dat de vertering hierdoor beïnvloed wordt. Vakmanschap Om optimaal te kunnen profiteren van de mogelijkheden die het voer biedt, is het van belang dat ook de omstandigheden in de stal aan alle eisen voldoen. Hier komt het vakmanschap van de legpluimveehouder om de hoek kijken.
Soepel schakelen tussen reeksen dankzij constante grondstoffen Dagelijkse controle van water en voeropname is zeer belangrijk. Het wekelijks wegen van de dieren in deze periode kan u helpen met de juiste voerkeuze. Want groei, ontwikkeling en conditie zijn in deze periode van essentieel belang. Dit wil zeggen voldoende aanzet van vlees
begin is het halve werk
en vet, en een ruiproces dat afgemaakt moet worden. Maar laten we zeker de andere factoren niet vergeten, zoals waterkwaliteit, ventilatie, gezondheidszorg, etc. Ook daarbij kunt u rekenen
geprikkeld, wat leidt tot extra ontwikke-
spoorelementen zoals koper en zink
op steun van ForFarmers Hendrix in de
ling van spiermassa en darmen. Ook zal
in de Vital-reeks een positieve bij-
vorm van diverse hulpmiddelen en de
dit de reflux verbeteren waardoor verte-
drage aan vertering en verenpakket. De
expertise van de accountmanagers en
ringssappen terugkeren in de maag.
Optima-reeks is de basislijn die van alle
specialisten. Zo wordt een extra voer-
Dit komt het verteringsproces ten goede.
nutriënten voldoende bevat voor de op-
winst van 25 eurocent per kip haalbaar.
timale ontwikkeling en productie van de
Dat is VitaFocus: meer werkplezier en
Reeksen
hen. De Maxima-reeks met verhoogde
een voorspelbaar resultaat!
Vitamines, spoorelementen en een
gehaltes vitamines, spoorelementen en
uitgekiend aminozurenpatroon dra-
aminozuren, kan u helpen bij hennen
gen hun steentje bij aan het uiteinde-
die toch wat achter zijn in conditie of in
lijke resultaat. Zo leveren organische
het begin matig vreten. Door dit voer
13
Feiten & Cijfers
Zeer goede cijfers bij ouderdierenkoppels De resultaten bij de ouderdierenkop-
ForFarmers Hendrix heeft een duidelijke
Samen met de specialist wordt gewerkt
pels gevoerd door ForFarmers Hendrix
rol door de juiste voersoorten te produ-
aan een maximaal resultaat door te
en afgesloten in 2012 laten uitstekende
ceren en in te zetten. Het continu scherp
meten, wegen, analyseren en focus te
cijfers zien. De VitaForza hennen- en
blijven van de pluimveehouder is een
hebben. Op het juiste moment ingrijpen
hanenvoeders bewijzen in de praktijk
must. De specialisten en accountmana-
en schakelen, daar draait het om.
wat in theorie is uitgedacht. We heb-
gers van ForFarmers Hendrix hebben
ben de ambitie om de beste te zijn en
niet alleen voerkennis maar ook dierhou-
Broedeieren op 60 weken
maken dit ook waar. Met de kennis van
derijkennis. Zij denken dagelijks mee in
Het aantal broedeieren op 60 weken
de buitendienst en het vakmanschap
vertoont eveneens een sterk opwaartse
Continu scherp blijven
van de pluimveehouders lukt het om goede resultaten te halen.
trend. Door de samenstellingen aan te passen aan de op de markt aanwezige rassen, kan ForFarmers Hendrix per lijn
De productie van broedeieren op ver-
een specifiek voer leveren.
meerderingsbedrijven maakt een snelle
de ambities die de pluimveehouder heeft
ontwikkeling door. Door de snel verande-
en bieden hulp op vele vlakken. In team-
Bevruchting
rende markt is de ontwikkeling van nieu-
verband met hen realiseert de pluimvee-
Ook de bevruchting vertoonde een opgaan-
we lijnen en veranderingen in rassen een
houder zijn gestelde doelen.
de lijn. Door de keuze van de dieren die op de markt zijn, is bij afgesloten koppels
continu proces. De vraag naar gezonde sterke en snelgroeiende kuikens met een
Topproductie
in 2012 een duidelijke afwijkende trend te
laag voer- en antibioticaverbruik neemt
Vanaf 2004 is de topproductie van de kop-
zien. Deze onderbreking in de stijgende lijn
nog steeds toe. Het is de kunst voor ver-
pels bij ForFarmers Hendrix jaar op jaar
is inmiddels omgebogen. Aanpassing van
meerderaars hier goed op in te spelen.
gestegen. O.a. door een uitgekiend en
het management, nodig omdat er nieuwe
De uitdaging daarbij: gezonde hennen en
sterk op ras en omstandigheden aange-
hanenlijnen op de markt zijn gebracht,
het vinden van de juiste balans tussen
past voerschema en voersamenstelling is
heeft voor de in productie zijnde koppels
de productie van bevruchte broedeieren
dit resultaat bereikt. Het totale manage-
een verbetering gebracht.
en het uiteindelijk aantal geproduceerde
ment rond de koppels moet optimaal zijn
kuikens per m2.
om de resultaten te verbeteren.
Broedeieren 60 weken
Bevruchting Bevruchting
Broedeieren 60 weken
89
164
88
162
87
160 percentage
86
158 aantal
14
156 154
85 84 83
152
82
150
81
148
80
146
2004
2005
2006
2007
jaar
2008
2009
2010
2011
79
2004
2005
2006
2007
jaar
2008
2009
2010
2011
15
Uitval Hennen Uitval % Hennen
Berekende kuikenproductie per m2 Berekende kuikenproductie per m2 per jaar
14
1180
12
1160 1140 1120 aantal kuikens
percentage
10 8 6 4
1100 1080 1060 1040 1020 1000
2
980 0
2004
2005
2006
2007
jaar
2008
2009
2010
960
2011
2004
2005
2006
2007
jaar
2008
2009
2010
2011
Uitval
doel te bereiken zullen de fokkerijorgani-
jaar te halen. Het gemiddelde bij de kop-
De uitval bij de hennen laat een verho-
saties hierin zeker mee moeten denken.
pels afgesloten in 2012 ligt weer hoger
ging zien. Door de uitval van dieren met
dan het voorgaande jaar.
zwakke hakpezen is de uitval in 2011
Kuikenproductie per m
opgelopen. Deze trend lijkt niet door te
Voor een goede indruk van de rentabi-
Kortom; de resultaten van de afgesloten
zetten in de jonge in productie komende
liteit van een bedrijf zonder invloed van
koppels in 2012 waren uitstekend. Een
koppels. Het streven blijft om de uitval
de markt heeft ForFarmers Hendrix het
prestatie waar de pluimveehouders en
de komende jaren op een lager niveau
kengetal ‘kuikenproductie per m per
ForFarmers Hendrix trots op mogen zijn.
te brengen. Dit is zeer zeker nodig om
jaar’ ontwikkeld. In dit getal worden alle
Door kennis en goede samenwerking
een goed rendement en arbeidsplezier
factoren die op een vleeskuikenouder-
tussen schakels is het beste resultaat te
te houden. Streven is een uitvalspercen-
dierenbedrijf spelen, weergegeven. Het
halen. Nu en in de toekomst.
tage van 4% tot 6% of zelfs lager. Om dit
streven is om 1300 kuikens per m per
2
2
Op het juiste moment ingrijpen en schakelen, daar draait het om.
2
Nieuws & tips
Kennisuitwisseling met Korea Pluimveenutritionist Theo Schamp is half juli, samen met rundveenutri tionist Robert Meijer, een week naar Zuid-Korea geweest in het kader van een kennisuitwisseling met het Koreaansebedrijf Nonghyup Feed. “Een bijzondere kennismaking met een andere wereld”, zegt Theo. Een van de belangrijkste verschillen is wel
Ei-controle op het bedrijf met bevrucht-ei-productie. V.l.n.r.: de eigenaar, Robert, Dr. Um en Theo.
de groeiende Koreaanse vraag naar pro-
Een ander bijzonder niche-product in
een andere wereld. “We zijn in een vee-
ducten van land- en tuinbouw. “Koreaanse
Zuid-Korea: Fertilized Table eggs.
voerbedrijf geweest met een productie
boerenbedrijven kunnen zelf niet aan
“Het bedrijf dat dit produceerde had op
van 260.000 ton rundveevoer op jaarbasis.
die vraag voldoen. Dat houdt dus in dat
elke 15 legkippen een haan lopen. Zo was
Daarvan ging 70 procent weg als zakgoed.
er veel ruimte voor groei is.” De markt
men verzekerd van bevruchte eieren.” Dit
Ter vergelijking wij leveren van onze
voor tafeleieren bestaat voornamelijk uit
potentieverhogende niche-product wordt
productie slechts 5 procent in zakken.
bruine eieren. Alleen met Pasen en met
zowel in rekjes van 30 als per 2 stuks
En bulkwagens daar zijn niet groter dan
Kerst is een wit ei gewild, dat kan mooi
verkocht. Doelgroep: jonge mannen.
12 ton, anders worden de boerenwegen
versierd worden.
Ook op gebied van veevoer is Zuid-Korea
kapotgereden.”
Brok’nproat
Studiedagen en evenementen Regelmatig organiseert ForFarmers Hendrixinteressante studiedagen en workshops over onderwerpen waar u wat aan heeft. Ook zijn we aanwezig bij belangrijke evenementen en beurzen. En zoekt u een boeiende spreker voor uw studieclub? Ook daar kunnen we voor zorgen. Informeer bij uw specialist of accountmanager naar de mogelijkheden.
22 - 24 oktober: 1013NL
Bezoek ons op de LIV in Hardenberg Hal 3, stand 308
Boeren met ambitie
