‘t Hofje STICHTING
Z O R G C O M B I N AT I E
O k to b e r 2013
Herfst 2013
SZMK | Oktober 2013
Andere tijden We leven in een tijd waarin alles lijkt te veranderen. Het gaat vaak zo snel dat je soms wel eens het gevoel hebt, dat je er een beetje de greep op kwijtraakt. Veranderingen zijn echter van alle tijden en het is daarom soms verhelderend om te kijken hoe onze voorouders met veranderingen omgingen. Een mooi voorbeeld is de Amanagemeenschap die tot op de dag van vandaag in de Verenigde Staten woont. Hun voorgeschiedenis gaat terug tot 1714, toen een groep gelovige protestanten in wat nu Duitsland is voor een andere wijze van het belijden van hun geloof koos. Omdat ze hierbij afweken van de hoofdstroom trokken ze al snel de aandacht van de overheid die ze in toenemende mate ging lastig vallen. Dit leidde ertoe dat de groep er in 1843 voor koos om te emigreren naar Amerika. Na een kort verblijf in de staat New York, kwam men uiteindelijk in 1855 in Lowa terecht. Ze stichtten daar zeven dorpen en vormden een hechte gemeenschap. Het bijzondere was dat ze besloten geen individueel eigendom te hebben. Alles werd gemeenschappelijk opgezet. Het land werd gezamenlijk bewerkt, er waren 50 gemeenschappelijke keukens, de huizen waren gemeenschappelijk bezit, er kwam een ziekenhuis en ga zo maar door. Deze manier van leven beschermde de gemeenschap tegen de onzekerheden waar individuen apart, zeker in die
tijd, niet tegen waren beschermd. Ze schuilden eigenlijk bij elkaar. Met de zeven dorpen ging het daardoor prima. Er was volop werk, iedereen kon tot zijn veertiende naar school en de knappe koppen konden daarna doorstuderen, iedereen had te eten, mensen waren gezond en de producten die de dorpen voortbrachten vonden gretig aftrek. Alles tot zover goed, maar…. de tijden veranderden. Zo vonden jongeren het moeilijk te zien dan hun leeftijdgenoten in de dorpen buiten de gemeenschap veel meer zelf hun lot konden bepalen. Anderen vonden het gemeenschappelijke wel makkelijk en trachtten zich onder de gemeenschappelijke taken uit te werken, maar verlangden wel dat ze gewoon in aanmerking kwamen voor de gratis woning, het voedsel, de zorg en ga zo maar door. Hierdoor moesten de dorpen arbeidskrachten van buiten aantrekken die uit de gemeenschappelijke pot moesten worden betaald. Het eens zo goed bedoelde geheel aan afspraken begon scheuren te vertonen en tot overmaat van ramp brak in 1929 de grote economische crisis uit. Het mooie systeem kwam toenemend onder druk te staan en in 1932 besloot men de gemeenschap als commune op te heffen, en op een andere, aangepaste wijze door te leven. De reacties waren verschillend. Jongeren waren opgelucht, ouderen bezorgd, dat ze mogelijk nu aan hun lot overgelaten zouden worden.
vergelijk met de Amanagemeenschap verschillen, zowel in tijd, als in aantal, als in cultuur. Wat hetzelfde is, is dat gemeenschappen af en toe een sprong moeten maken, het roer om moeten zetten om hun voortbestaan niet op het spel te zetten. Volgens mij bevinden wij ons in Nederland ook op zo’n punt, zeker in de ouderenzorg. Misschien valt er wel iets te leren van de moed van de bewoners in Amana. Ze bleven trouw aan hun uitgangspunten en durfden op tijd met succes bij te sturen.
Toch zette men de verandering door en naar nu blijkt met succes. Na wat aanpassingsproblemen kwam de oude welvaart weer terug. Immers het uitgangspunt waaruit deze mensen leefden was niet veranderd, wel de organisatievorm. De producten bleven en blijven tot op de dag van vandaag in trek. De kwaliteit ervan behoort tot één van de besten in de Verenigde Staten. De welvaart van de dorpen is bovengemiddeld. Toen ik van deze geschiedenis hoorde moest ik denken aan onze samenleving in Nederland. Natuurlijk zijn er, in
D. Plessius
Sudoku 4 1
7
2
2
1 8 3
9
5
3
4 8
5
9
9 1
6
5
1
3
4 7
2
SZMK | Oktober 2013
Kermis 2013
Zaterdag 31 augustus was het weer zover; het jaarlijkse kontjes kniepen ging weer van start! De zaal was weer in gereedheid gebracht. De bloemen waren aanwezig, het bord stond klaar om beplakt te worden en de meeste bewoners zaten klaar om aan de slag te gaan! Heel wat kontjes werden geknepen. Heel wat bloemen werden ingestreken om vervolgens opgeplakt te worden op het bord. Het ontwerp had dit jaar te maken met het Kulturhus dat in Beltrum komt.
De tekst luidde: ‘Meer samen…. Samen meer!’ Om 17.00 uur was de voorkant klaar en werd ook de achterkant beplakt met bloemen. Om 19.00 uur was het bord helemaal klaar om neer te zetten in de tuin, zodat iedereen kon genieten van ons ‘kunstwerk’.
SZMK | Oktober 2013
Zondag 1 september kon de kermis dan echt beginnen met de prachtige optocht! De meeste bewoners hadden een mooi plekje gevonden om te genieten van de mooie bloemenwagens die langskwamen. Maandag 2 september ging ook de kermis in De Hassinkhof gewoon door. Maandagochtend kwam de burgemeester op bezoek samen met de leden van de kermiscommissie en bracht de muziekvereniging ook nog een serenade voor alle mensen! ´s Middags was er vogelgooien! Jan Elshof kreeg de vogel de meeste keren naar beneden. Dus hij werd Koning van De Hassinkhof! En op dinsdagavond werd de kermis traditioneel afgesloten met een gezellige avond. Optreden van het zangtrio ´Af en Too´, leden van de kermiscommissie en het echte koningspaar Ria Rosing en Toon Pasman! Al met al een hele gezellige avond! Met z’n allen hebben we enorm genoten van de kermis en kijken we alweer uit naar volgend jaar!!
Het Hassinkhof-interview met:
Loni Hanselman Naam: Loni Hanselman Leeftijd: 54 Getrouwd: met Ronald Hanselman bijgenaamd ‘De Pieper’ Kinderen: 3, een zoon van 24, een dochter van 22 en een dochter van 18 jaar. Bijnaam: -
Hoe lang woon of werk je al in De Hassinkhof? Op 1 oktober 2013 werk ik alweer 12,5 jaar in De Hassinkhof.
Kunt u wat vertellen over uw leven tot nu toe?
Vorig jaar was ik 25 jaar getrouwd. In die 25 jaar heb ik in verschillende locaties gewerkt. In De Molenberg, het Wiedenbroek en nu dus al weer 12,5 jaar hier in De Hassinkhof. Ik woon in Lichtenvoorde en ben geboren in Vragender. Ik heb 2 broers en 3 zussen. Ik ben de jongste, mijn oudste zus is in september 50 jaar getrouwd. Er zit 18 jaar verschil in leeftijd tussen ons.
Hebt u hobby’s?
Bloemschikken, schilderen met acrylverf, lezen, winkelen en gezelligheid met vriendinnen, en fietsen.
Korte reactie op…..
Mooiste dag uit uw leven: Geboorte van de kinderen Beltrum: Kermis op zondag altijd weer gezellig De Hassinkhof: Fijn om er te mogen werken
Beste tv-programma:
Lost (serie) en kookprogramma’s
Beste boek: Dan Brown
Mooiste muziek:
Pink Floyd, Ilse de Lange, Adele
Wat had u altijd nog willen doen, maar bent u (nog) niet aan toegekomen? Met mijn dochters een weekendje Londen of Parijs, lekker shoppen, uit eten, terrasjes pakken.
SZMK | Oktober 2013
‘Marga Klompé was een sterke vrouw’ Kunstenares Margot Homan over de totstandkoming van het bronzen borstbeeld
In Groenlo, in het gebouw De Rank, staat een borstbeeld van Marga Klompé, de naam geefster van de stichting. Het is gemaakt door kunstenares Margot Homan en vorig jaar onthuld ter gelegenheid van het honderdste geboortejaar van mevrouw Marga Klompé (1912-1986). Hoe komt zo’n beeld nu tot stand en wat komt daar allemaal bij kijken? Margot Homan vertelt erover.
‘Met dit beeld ben ik al een tijd bezig.’
‘Het liefst ben ik hier.’
Margot Homan (’56) heeft haar atelier in een voormalig ziekenhuis in Tilburg. Daar werkt ze, te midden van haar beelden. Ze is druk, want ze staat op het punt om naar Italië te gaan. Daar laat ze haar bronzen beelden gieten. Binnen de kunstwereld volgde Margot haar eigen weg. ‘Ik wilde op de kunstacademie figuratief werken, maar dat kon niet in de jaren zeventig. Abstract werk was de mode en dus de enige mogelijkheid. Na mijn opleiding heb ik het me zelf eigen gemaakt. Ik werk met opdrachten maar maak ook “wat mijn hart mij ingeeft”. Meestal met de materialen marmer en brons.’
Ze is merkbaar gedreven, vertelt honderduit en laat me verschillende beelden zien. ‘Ik ga ’s morgens rond tien uur naar m’n atelier en werk dan tot een uur of zeven. Thuis eet ik warm en vaak ga ik ’s avonds weer terug. Ik ben 24 uur per dag met mijn werk bezig. Natuurlijk ben ik ook bezig met PR, galeries en verkoop, maar het liefst ben ik hier. Dit is mijn leven.’
Een idee vormgeven
De universiteit van Tilburg en SZMK gaven haar de opdracht om een beeld van Marga Klompé te maken. In Tilburg kwam een Marga Klompé-leerstoel. Homan: ‘Ik ging me verdiepen in de persoon
Marga Klompé. Wie was zij? Waar stond ze voor?’ Klompé is bij velen bekend als minister van Maatschappelijk Werk (KVP). Ze was de eerste vrouwelijke minister van Nederland en stond o.a. aan de wieg van de Algemene Bijstandswet en de Wet op de Bejaardenoorden. Zij vond het ieders opdracht om bij te dragen aan een goede samenleving. Margot Homan: ‘Ik kreeg een beeld van een doortastende vrouw, stevig, soms ook stroef in de omgang. In haar positie had ze ook macht en dan krijg je altijd ja-knikkers om je heen. Daar hield zij niet van. Ik ging naar archieven om foto’s van haar te verzamelen. Die bestudeerde ik. Zo ging Marga Klompé steeds meer bij mij leven. Er ontstond een idee over haar. Dat wilde ik tot uitdrukking brengen. Het gaat mij nooit om een gelijkend portret, als op een foto.’
Vrouw in mannenbolwerk
‘Marga Klompé was een vrouw, die met toewijding haar werk deed in een mannenwereld. Die een offer bracht door 24 uur per dag met haar werk bezig te zijn. Ze had geen partner of kinderen. Ik zag ook een vrouw voor me die wat te vertellen had, die mensen toe kon spreken. Ze wilde haar publiek, haar gehoor, erbij betrekken. Dat beeld ik uit in haar geheven arm. Er zit beweging in haar beeld, vaart in haar houding. Een schouder naar voren, haar hoofd omhoog.
‘Kijk, op deze foto ziet Marga Klompé zichzelf in de spiegel.’
Het borstbeeld van Marga Klompé staat in Groenlo op de begane grond in de gang naar ’t Kormelink. Hetzelfde beeld staat ook bij de universiteit van Tilburg en in de Tweede Kamer. Een mooi beeld om eens rustig te bekijken. Als je iets meer weet over de ontstaansgeschiedenis, kan het je wellicht nog meer raken. Een sterke hand, geen “poezenhandje”. In deze houding komt ze naar je toe en heb ik haar innerlijke bewogenheid willen uitbeelden. Toen ik met haar bezig was, lagen er allemaal foto’s van Marga Klompé hier op de grond in het atelier. Ik leefde als het ware met haar. Ik zag dat ze een heel rijk gezicht had. In het beeld komen de beelden samen tot een geheel. In het gezicht zijn bijvoorbeeld een jonge en een oudere Marga terug te zien.’
Opnieuw beginnen
Voordat een bronzen beeld gegoten wordt, gaat er heel wat aan vooraf. Margot Homan: ‘Ik maak eerst schetsen op papier en dan een kleine voorstudie in klei. Daarna een groot beeld van klei.
SZMK | Oktober 2013
Daarna moet het helemaal afgewerkt worden. Homan: ‘Ik laat dat in Italië doen, daar zitten de beste bronsgieters van de wereld.’ Een voorstudie van het beeld van Marga Klompé Het gebeurt wel dat ik er de hele dag aan werk en dan ’s avonds tevreden naar huis ga. Dan kom ik de volgende ochtend terug en denk: oh nee, dit is het nog niet. Dan helpt wrijven op de klei ook niet altijd meer. Soms moet ik dapper zijn en deels of helemaal opnieuw beginnen. Ik ga voor het hoogst haalbare.’ Is het beeld klaar in klei dan wordt van dat beeld een wassen model gemaakt. Is dat helemaal afgewerkt dan komt daar een mal omheen. De was wordt gesmolten en het brons kan erin gegoten worden.
‘In mijn werk streef ik naar harmonie en schoonheid. Ik krijg wel van mensen terug dat mijn beelden sereen zijn, dat ze rust uitstralen. Maar dat is altijd een bewogen rust. Elk mens krijgt in zijn of haar leven te maken met hoogte- en dieptepunten. Niemand ontkomt daaraan. Het loutert ook. Het brengt een mens en de mensheid op een hoger plan. Maar er gaat dus wel strijd aan vooraf. Mijn beelden geven het evenwicht ná de strijd weer. Er zit daarom ook troost in. Dat wil ik in mijn werk meegeven.’ J. Aartsen Freelance journalist
Spreekwoorden/gezegden Vul aan:
1. De appel
2. Aan ‘s mensens zolen
3. Beter een half
4. Wie een kuil graft
5. Die op het water
6. Aan het werk
7. Beloften half gedaan
8. Daar is smaak
9. Daarvan gaan er dertien
..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
10. Dat is te dwaas
..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
1. valt niet ver van de boom; 2. hangt de beste mest; 3. ei dan een lege dop; 4. voor een ander valt er zelf in; 5. is moet varen 6. kent men de meester; 7. zijn haast in rook vergaan; 8. noch kraak aan; 9. in een dozijn; 10. om op een hek te zetten
Moeders schort Het schort van mijn moeder van simpel katoen, Daar wil ik u graag verslag van doen. Het schort van mijn moeder, niet duur, Zei mij veel meer dan de haute couture. Zij legde er ’s ochtends het brood tegenaan, Dan sloeg zij een kruis en kon snijden gaan. Met schort aan heeft moeder de vloeren geschrobd, De appels geschild en de boontjes gedopt. Het schort van mijn moeder… en kroop ik er onder, Dan was ik verlegen of bang voor de donder. Met moeders schort werden tranen gewist, Want in troosten was moeder een specialist. Op moeders schort zijn veel luiers gespeld. De een nog niet droog…… of een nieuwe had zich gemeld. Onder haar schort droeg moeder geen dure kleren, Maar klopte wel een groot hart, waar wij van konden leren. Het brood tegen haar schort, dat is nu lang geleden. Het brood van de bakker….. is al gesneden. Het schort is verdwenen; ik kan nu goed zonder. Ben niet meer verlegen of bang voor de donder. Toch mis ik wel eens de geborgenheid van toen, Het schort van mijn moeder, van simpel katoen!!
SZMK | Oktober 2013
