studiegids natuurwetenschappen bachelor milieu-natuurwetenschappen master milieuwetenschappen

studiegids

natuurwetenschappen bachelor milieu-natuurwetenschappen master milieuwetenschappen

2013 2014

Inhoud 03 Voorwoord 04 Nieuw in 2013-2014 05 Studeren aan de Open Universiteit 06 Studiemogelijkheden faculteit Natuurwetenschappen 07 Bèta-basiskennis bijspijkeren 08 Focusopleidingen Milieu-natuurwetenschappen 09

Bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen Studieplanning van de propedeuse Open Universiteit Extra - OUX Opleidingsschema bacheloropleiding Landelijke dagen

14 Masteropleiding Milieuwetenschappen Opleidingsschema Masteropleiding 16 Onderzoek bij de faculteit Natuurwetenschappen 17 Studiebegeleiding, docenten en mentoren 20 Studiefaciliteiten Studiecentra NW-Nieuwsbrief NW-symposium Faculteitsvereniging NouW Facultaire opleidingscommissie Natuurwetenschappen Studentenraad (Bijna) alumnus? Mijn OU Studieplaza Studentennieuwsbrief: Nieuwsplaza 24 Tentamen 25 Vrijstelling voor de bacheloropleiding Vrijstellingsprofielen 27 Toelating tot de Masteropleiding 28 Inschrijven en kosten 30 Cursusbeschrijvingen 56 Procedures en regelgeving

Service en informatie

Open Universiteit

www.ou.nl

Voorwoord Top-opleiding Het doet me plezier je welkom te mogen heten in deze studiegids! Als je geïnteresseerd bent in duurzaamheidsthema’s en daar als milieuprofessional werkzaam in wilt worden, dan ben je bij ons aan het juiste adres. Onze opleidingen zijn zowel in 2012 als in 2013 door het Centrum Hoger Onderwijs Informatie gekwalificeerd als ‘topopleiding’: de inhoud is van hoogwaardige kwaliteit en wordt begeleid door enthousiaste en gekwalificeerde docenten. Je vindt in deze gids vooral informatie over de bacheloropleiding in de Milieunatuurwetenschappen (BSc) en de masteropleiding Milieuwetenschappen (MSc). Je kunt bij ons echter ook alleen een individuele cursus doen, als je actuele kennis en nieuwe competenties wilt verwerven zonder de volledige opleiding te volgen. Ook kun je bij ons je kennis in de vwo-vakken wiskunde, biologie, natuurkunde en scheikunde bijspijkeren of toetsen. In deze gids vind je een uitvoerige beschrijving van deze onderwerpen.

Wat leer je in onze academische opleidingen? In onze bachelor- en masteropleiding maak je kennis met actuele wetenschappelijke ontwikkelingen in de milieuwetenschappen, die we presenteren vanuit een brede natuurwetenschappelijke basis met sociaalwetenschappelijke accenten. Voor verdieping kun je kiezen uit drie richtingen: natuurwetenschappen, beleid en gezondheid. Je leert hoe je milieuen duurzaamheidsproblemen kunt herkennen en onderzoeken, en hoe je tot mogelijke oplossingen kunt komen. De competenties in de opleidingen zijn: diagnose, onderzoek en interventie. In het Virtueel Milieu-adviesbureau ga je in op actuele milieukennisvragen uit de praktijk. In de masteropleiding doe je onderzoek bij de faculteit of juist in je eigen werkkring.

Waar kun je werken? Als afgestudeerde Bachelor en Master spreek je zowel de taal van de wetenschappers als die van de professionals. Daardoor ben je uitermate geschikt voor functies op academisch niveau bij overheden, ondernemingen, adviesorganisaties en onderzoeksinstellingen. Ook zul je uitstekend kunnen werken in een team met wetenschappers uit verschillende richtingen. Succesvolle alumni zijn te vinden bij gemeentes, bedrijven, de provinciale overheid, kennisinstituten, en universiteiten. Je kunt ook als zelfstandig adviseur aan de slag. Deze studiegids helpt je bij het maken van de juiste keuzes. Wil je meer weten, neem dan gerust contact op met ons secretariaat, onze docenten en de mentoren. Ik hoop je binnenkort te mogen begroeten bij de milieuopleidingen van de Open Universiteit!

Prof. dr. Paquita Pérez hoogleraar en decaan

Naar een duurzame samenleving: innovatie en integratie voor de kenniseconomie Nederland wil behoren tot de top-5 van kenniseconomie-landen. De bijdrage van opleidingen in de bèta-richting wordt daarom van groot belang geacht. Desondanks wordt juist voor deze richtingen een tekort aan gekwalificeerde professionals voorspeld. Als student bij de faculteit Natuurwetenschappen van de Open Universiteit kun je bijdragen aan het onderzoek en oplossingsrichtingen van milieuen duurzaamheidsvraagstukken. Dit kunnen aspecten zijn van energiewinning, omgevingsvraagstukken, gezondheid en voeding. We onderzoeken criteria voor effectief duurzaam beleid. We bestuderen de effecten van moderne voeding en de invloed van omgevingsfactoren op de gezondheid. Economische ontwikkelingen zijn onverbrekelijk verbonden met mens en aarde: voor de bestudering is een innovatieve, multidisciplinaire benadering noodzakelijk en wenselijk.

3

Nieuw in 2013-2014 De faculteit Natuurwetenschappen is voortdurend bezig om oude cursussen te reviseren en nieuwe cursussen te ontwikkelen. We volgen daarbij de inhoudelijke ontwikkelingen die zich in het milieuveld voordoen en de veranderende vraag naar milieuonderwijs. We passen tevens de nieuwste onderwijskundige en technische ontwikkelingen in het afstandsonderwijs toe.

Nieuwe cursussen Graag wijzen we je op onze in dit cursusjaar nieuw te verschijnen cursussen: - Wiskunde voor milieuwetenschappen - Geologie rondom plaattektoniek: ruimtelijke processen in de ondergrond - Natuurkunde voor milieuwetenschappen (vanaf februari 2014) - Corporate Responsibility for Sustainable Development - Geo Information Systems (GIS) (opgenomen in keuzeblok A)

Cursussen die uit het aanbod zijn Vernieuwing van de opleiding houdt ook in dat cursussen uit het aanbod worden genomen. Dat zijn de cursussen (met laatste tentamendatum): - Natuurkunde (N05121, 31 januari 2015) - Geologie rondom plaattektoniek (N04122, 31 juni 2014) - Geo Information Systems (GIS) (N35221, 23 april 2014) - Afstudeeropdracht (N94310, 30 juni 2015).

Cursussen met een gewijzigde plaats in de opleiding De plaats van cursus C51211 Schrijfpracticum 2: academisch schrijven is per 1 juli 2013 gewijzigd van het gebonden keuzeblok A naar het gebonden keuzeblok B. De cursus N35221 Geo Information Systems (GIS) verdwijnt per 1 juli 2013 uit keuzeblok B. De opvolger hiervan N35321 Geographical Information Systems (GIS) wordt per die datum opgenomen in keuzeblok A.

Open Universiteit Extra – OUX Voor het tweede achtereenvolgende jaar biedt de faculteit Natuurwetenschappen zowel in de propedeuse als bij het begin van de master een OUX-programma aan. Deelname aan de OUX-propedeuse is mogelijk na afronding van de introductiecursus Aarde, mens en milieu. Inschrijving in het OUXmasterprogramma is mogelijk na toelating tot de master, dus na afronding van de bacheloropleiding of het schakelprogramma. Startmomenten zijn 1 september 2013 en 1 februari 2014. Zie verder in deze gids onder studiemogelijkheden.

4

Studeren aan de Open Universiteit Wanneer je begint met een studie aan de Open Universiteit kan dat op twee manieren. Je kunt gebruikmaken van vaste jaartrajecten met tutorbegeleiding (startpakket en OU-Extra), maar je bent vrij om je eigen studieweg te kiezen. Het is mogelijk om op elk gewenst moment te starten met studeren en het tempo van je studie zelf te bepalen.

Open toelating

Opbouw van de opleidingen

Voor de meeste modulen op bachelorniveau gelden geen vooropleidingseisen, maar voor studeren op masterniveau moet toelating worden aangevraagd. Bij de Open Universiteit is de minimum toelatingsleeftijd 18 jaar.

De opleidingen van de Open Universiteit bestaan uit een vastgesteld programma, waarbij een bepaalde volgorde van cursussen een volledige bachelor- of masteropleiding vormt. In het programma is een vrij deel voorzien dat al naar gelang je persoonlijke interesse kan worden ingevuld. In het programma wordt gebruik gemaakt van de volgende begrippen: - gemeenschappelijk deel: een groot aantal verplicht te volgen cursussen; - gebonden keuzedeel: uit een vastgestelde groep cursussen kan een persoonlijke selectie gemaakt worden; - vrije ruimte: uit het totale aanbod van cursussen van de Open Universiteit kan een cursus worden ingebracht, dus niet specifiek uit het eigen opleidingsprogramma. Uitgesloten is hierbij de mogelijkheid van het inbrengen van een cursus uit een master- in een bacheloropleiding; - aanschuifonderwijs: cursussen uit het aanbod van andere universiteiten kunnen worden ingebracht in de vrije ruimte van de bacheloropleiding én als keuzevak in de masteropleiding, nadat de Facultaire toetsingscommissie hiervoor toestemming heeft gegeven.

Startpakket Om aan een studie te beginnen is het zogenoemde startpakket de beste keuze. Het startpakket bestaat uit de twee eerste modulen van de bacheloropleiding, waarbij een uitgebreide begeleiding ervoor zorgt dat je in een goed studieritme komt. Je bezoekt groepsbijeenkomsten waar naast inhoud ook zaken als een effectieve studieaanpak, planning en tentaminering aan bod komen. Het bestuderen van het startpakket geeft een goed beeld van wat je in je verdere studie mag verwachten en welke capaciteiten je daarvoor nodig hebt.

Open of gestructureerd via OU-Extra Nadat je een start hebt gemaakt met de eerste twee modulen van de bacheloropleiding (startpakket), kun je kiezen op welke manier je graag verder wilt studeren. Heb je tijdens je kennismaking met de studie ervaren dat je behoefte hebt aan een gestructureerde planning, en vind je zelfstandig studeren, maar wel met contact met andere studenten prettig, dan is deelname aan OU-Extra voor jou een effectieve studieaanpak. Elders in deze gids vind je meer uitleg over OU-Extra in de bachelor of de masteropleiding. Uiteraard ben je ook helemaal vrij om je eigen studie en tempo te bepalen. Bovendien kun je ook tussentijds beslissen of je wel of niet wilt deelnemen aan OU-Extra. Het gestructureerde traject wordt telkens vastgesteld voor de duur van één jaar, en er kan gestart worden op 1 september of 1 februari.

Nederlands en Engels in de opleidingen Het cursusmateriaal bestaat uit Nederlands- en Engelstalige teksten. De tentamens worden in de Nederlandse taal afgenomen. Vaak wordt echter gekozen voor Engelstalig cursusmateriaal omdat bepaalde vakgebieden voornamelijk Engelstalig zijn, of omdat het cursusonderwerp een internationale oriëntatie heeft. In de masteropleiding is het aandeel Engels beduidend groter dan in de bacheloropleiding. Op deze manier ontwikkelen studenten zich tot academici die in staat zijn te participeren in nationaal en internationaal wetenschappelijk onderwijs en onderzoek.

Studiepunten en modulen

Onderwijs- en examenregeling (OER)

Een cursus bestaat uit één of meer modulen. Daarmee wordt de omvang van een cursus uitgedrukt. Een module heeft een waarde van 4,3 studiepunten en staat gelijk aan 100-120 studie-uren. In het algemeen gelden de volgende uitgangspunten: - Bacheloropleiding 42 modulen (180 studiepunten) - Propedeuse 14 modulen - Postpropedeuse 28 modulen - Masteropleiding 14 modulen (60 studiepunten).

Aan de basis van de bachelor- en masteropleidingen staat de Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze regeling wordt elk jaar door de Raad van Decanen vastgesteld na advies van de Commissie voor de examens, de Facultaire opleidingscommissie en de Studentenraad. De regeling beschrijft het onderwijsprogramma en de rechten en plichten van de student. Elk jaar worden cursussen vanaf 1 juli volgens de nieuwe regeling aangeboden. Een belangrijk onderdeel daarvan zijn de uitvoeringsregelingen waarin voor elke opleiding specifieke bepalingen zijn opgenomen. De integrale Onderwijs- en examenregeling en de Uitvoeringsregelingen zijn op de website terug te vinden.

5

Studiemogelijkheden Natuurwetenschappen Er zijn verschillende manieren om te studeren bij de faculteit Natuurwetenschappen: je kunt cursussen volgen als onderdeel van een academische bachelor- of masteropleiding, als onderdeel van een focusopleiding, of je volgt een losse cursus. Waarvoor je kiest, hangt af van je doelstelling en de tijd die je beschikbaar hebt. De programma’s van de bachelor- en masteropleiding komen elders in deze gids uitgebreid aan de orde.

Losse cursussen Het opfrissen en verdiepen van kennis en vaardigheden is een veelgehoord motief om te studeren bij de Open Universiteit. Voor dat doel kan het bestuderen van een of meer cursussen uit ons cursusaanbod toereikend zijn. Elke cursus vormt een afgerond geheel. Inschrijving voor een cursus geeft naast het cursusmateriaal ook recht op begeleiding en drie tentamenkansen. Na het succesvol afronden van de cursus ontvang je een certificaat. Dit certificaat kan vrijstelling opleveren bij andere universiteiten of hogescholen. Voor een volledig overzicht van het cursusaanbod verwijzen we naar de cursusbeschrijvingen in deze gids.

Focusopleidingen Met een focusopleiding kun je je specialiseren in een onderwerp zonder een hele bachelor- of masteropleiding te volgen. Je volgt een combinatie van samenhangende cursussen (drie of vier modulen) over een bepaald onderwerp. Na het succesvol afronden van de focusopleiding ontvang je een focusdiploma. Daarmee toon je aan dat je in staat bent om cursussen op academisch niveau af te ronden. Meer informatie over focusopleidingen staat op de website. www.ou.nl/focusopleiding.

Universiteit Extra - OUX Met OUX biedt de Open Universiteit een gestructureerd onderwijsaanbod met als kernaspecten minder vrijblijvendheid en meer binding. Dit aanbod wordt naast het onderwijs met vrijheid van tijd, plaats en tempo aangeboden. Je kunt dus kiezen tussen vrij studeren of in een vast tempo onder begeleiding van een tutor. De faculteit Natuurwetenschappen biedt jaarlijks in september en in februari zowel in de bachelor als in de master één blok in OUX aan. Dit blok duurt één jaar, het bestaat uit vier modulen, vergt circa 400 uur studie en is opgebouwd uit bestaande cursussen. Alle studenten beginnen gelijktijdig met het blok en doen op dezelfde momenten tentamen. Aan het eind van elk blok is een herkansingsperiode. Per blok is er een tutor die studenten actief volgt en worden (al dan niet virtuele) bijeenkomsten georganiseerd. Ook worden er per blok deadlines vastgelegd. Als blijkt dat je een bepaalde deadline niet gehaald hebt, neemt de tutor contact met je op. Studenten die zich inschrijven voor een blok geven daarmee aan dat zij actief willen participeren en actief gevolgd willen worden. Met alle studenten die zich inschrijven voor OUX wordt contact opgenomen voor een elektronische of telefonische intake. www.ou.nl/oux

Open Bachelor Natuurwetenschappen Naast onze bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen kun je ook kiezen voor een Open Bachelorprogramma. Dit programma kenmerkt zich door zijn breedte; het bevat leerstof van tenminste twee faculteiten, bijvoorbeeld Natuurwetenschappen en Rechtswetenschappen. Het programma bestaat uit drie onderdelen: een facultair deel (dit is ongeveer 2/3 deel van het pakket), een verbredingpakket en de vrije ruimte (deze laatste twee vormen samen ongeveer 1/3 deel van het totale Open Bachelorprogramma). Een Open Bachelor heeft een hoofdrichting (in het voorbeeld cursussen van de faculteit Natuurwetenschappen, 27 modulen of 116,1 studiepunten), in combinatie met een verbredingpakket (in het voorbeeld cursussen van de faculteit Rechtswetenschappen, 10 modulen, 43 studiepunten). Daarnaast is er een vrije ruimte (5 modulen, 21,5 studiepunten) die, indien gewenst, kan worden gecombineerd met het verbredingpakket. Er zijn verschillende keuzemogelijkheden wat betreft studierichtingen en verbredingpakketten. www.ou.nl/openbachelor

6

Bèta-basiskennis bijspijkeren De Open Universiteit kent geen toegangseisen met betrekking tot voorkennis. Toch is het belangrijk dat je voldoende basiskennis hebt van de bètavakken. Dit is nodig om onze bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen met succes in de daarvoor aangegeven tijd te kunnen afronden.

Toetsen basiskennis bètavakken Basiskennis voor natuurkunde, scheikunde, biologie of wiskunde kun je toetsen via een voortentamen op vwo-/havo-eindexamenniveau (zie hieronder). De basiskennis voor wiskunde kun je ook toetsen via een online diagnostische toets en een diagnostische toets met multimediale terugkoppeling (thematisch gerangschikte vragen, theorie, praktijk en per vraag een video-opname met uitleg). www.ou.nl/nw >> onderwijs

Onvoldoende basiskennis? Wanneer je onvoldoende basiskennis hebt voor natuurkunde, scheikunde, biologie of wiskunde, kun je je bijscholen via een intensief begeleide voorbereidingscursus (zie hieronder), of via zelfstudie. Wil je via zelfstudie je deficiënties in scheikunde en biologie wegwerken, dan kun je hierbij de online kennisbanken van scheikunde en biologie gebruiken. http://portal.rdmc.ou.nl >> zoeken: kennisbanken Alle informatie voor het vaststellen en wegwerken van bètadeficiënties met de bijbehorende webpagina’s bij elkaar kun je vinden op www.ou.nl/nw >> Onderwijs >> Bètabasiskennis

Voorbereidingscursussen Met voorbereidingscursussen kun je je basiskennis bijspijkeren in natuurkunde, scheikunde, biologie, wiskunde A of wiskunde B. De voorbereidingscursussen worden op verschillende momenten in het jaar aangeboden. Ze worden in een aantal studiecentra van de Open Universiteit gegeven door ervaren docenten, als contactonderwijs. Het vak biologie kun je ook grotendeels in de vorm van zelfstudie volgen, in combinatie met een virtuele klas en een beperkt aantal bijeenkomsten in Studiecentrum Utrecht. Voor alle cursussen geldt dat ze alleen van start gaan bij voldoende belangstelling. www.ou.nl/voorbereidingscursussen

Voortentamens Na het volgen van een voorbereidingscursus kun je een zogenoemd voortentamen doen in het betreffende vak voor het behalen van een certificaat. Voor het volgen van een cursus van de Open Universiteit is een certificaat niet verplicht, maar andere hogescholen en universiteiten stellen wel toelatingseisen wat betreft vooropleiding. Een aantal, met name bio/medische opleidingen aan universiteiten en hogescholen bepalen op basis van deze voortentamens of een student tot de opleiding kan worden toegelaten, ondanks een deficiënt vwo/havo vakkenpakket.

Programma voorbereidingscursussen Richtlijn bij het samenstellen van het cursusprogramma is dat je zo nodig vier bètavakken kunt volgen binnen een studiejaar zonder dat er sprake is van een overladen studieprogramma. De programmering is zodanig dat je in het najaar en in het voorjaar telkens twee cursussen tegelijk kunt volgen, en in de zomer één (intensieve) cursus. Als je een persoonlijk advies wilt over het door jou te volgen cursusprogramma, kun je dit aangeven via het vraagformulier op www.ou.nl/voorbereidingscursussen . Via deze site kun je ook de Folder Voorbereidingscursussen aanvragen en de flyer met het programma van de voorbereidingscursussen van zomer 2013 tot en met zomer 2014.

Centrale Commissie Voortentamen De verantwoordelijkheid voor de inhoud en de beoordeling van de voortentamens Biologie, Natuurkunde, Scheikunde, Wiskunde A en Wiskunde B ligt bij de Centrale Commissies Voortentamen, waarvan er een is voor ieder vak. Leden van de commissies zijn vertegenwoordigers van de universiteiten en hogescholen die de voortentamens accepteren en de betreffende studenten toelaten tot de opleidingen. Het secretariaat van de commissies is ondergebracht bij de Open Universiteit, faculteiten Natuurwetenschappen en Informatica. De Open Universiteit organiseert de afname van de voortentamens. www.ou.nl/voortentamens

7

Focusopleidingen Milieu-natuurwetenschappen (3 tot 4 modulen)

Met een focusopleiding kunt je je specialiseren in een onderwerp zonder een hele bachelor- of masteropleiding te volgen. Je volgt een combinatie van samenhangende cursussen over een bepaald onderwerp. Na het succesvol afronden van de focusopleiding ontvang je een focusdiploma. Daarmee toon je aan dat je in staat bent om cursussen op academisch niveau af te ronden.

Focusopleiding Mens en milieu Cursussen

modulen

Aarde, mens en milieu - introductie in de milieu-natuurwetenschappen

2

Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling Totaal

2 4

Docenten: dr.ir. Joop de Kraker en dr. Frank van Belleghem

Focusopleiding Duurzamer produceren Cursussen Corporate Responsability Energy Analysis Environmentally Improved Production Totaal

modulen

1 1 1 3

Docenten: dr. Mariëtte van Huijstee en dr. Wlfried Ivens

Focusopleiding Milieubeleid en omgevingsvraagstukken Cursussen

modulen

Milieubeleid: theorie en praktijk

1

Omgevingsbeleid: analyse, evaluatie, ontwerp Totaal

2 3

Docenten: Prof.dr. Dave Huitema en dr.ir. Willemijn Tuinstra

Focusopleiding Voeding en gezondheid Cursussen

Gezondheid in perspectief

1

Voeding en gezondheid

1

Voedselveiligheid Totaal

1

Docenten: dr.ir. Lily Fredrix en dr. Raymond Niesink

8

modulen

3

Bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen (42 modulen)

De bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen heeft een kern die voor alle studenten hetzelfde is. Daarnaast kan een student zijn eigen studietraject profileren in de richting van milieu-natuurwetenschappen, beleid of gezondheid. Dat kan via gerichte keuzes binnen cursussen, invullen van vrije ruimte en aanschuifonderwijs, en keuze van het afstudeerproject. Voor het volledige overzicht van de bacheloropleiding verwijzen we naar het opleidingsschema vanaf pagina 12.

Propedeuse De propedeuse kenmerkt zich door een geïntegreerd natuurwetenschappelijk perspectief op het systeem aarde en de verstoringen in de relatie tussen milieu en samenleving. Daarnaast is er een disciplinaire verdieping in biologie, geologie, natuurkunde en scheikunde.

Startpakket De propedeuse begint met het startpakket Aarde, mens en milieu. Onderdeel van het startpakket is een serie van begeleidingsbijeenkomsten. Deze serie van begeleidingsbijeenkomsten start twee keer per jaar, in september en januari/februari, met een bijeenkomst in Arnhem voor de Nederlandse studenten en in Antwerpen of Gent voor de Vlaamse studenten. In de daarop volgende groepsbijeenkomsten komen naast de inhoud van de cursus ook studieaanpak en -planning, tentaminering en communicatiemogelijkheden via onze elektronische leeromgeving aan de orde. Na het volgen van de startcursus heb je voldoende bagage om een afgewogen besluit te nemen over het vervolg van je studie.

Studieplanning van de propedeuse: OUX of eigen tempo De omvang van de propedeuse is 14 modulen, inclusief twee modulen voor het startpakket. Uitgaande van het aangeboden OUX-programma kun je de propedeuse in drie en een half jaar afronden. Je kunt de verschillende modulen echter ook in eigen tempo bestuderen. Wanneer je gebruik wilt maken van de begeleidings- en tentamenmomenten, moet je daarmee bij de planning wel rekening houden. Onderstaande OUX-rooster laat de meest geschikte volgorde zien voor de cursussen in de propedeuse Milieu-natuurwetenschappen, ervan uitgaande dat je geen vrijstellingen hebt. Jouw persoonlijke studieplanning is uiteraard afhankelijk van je beschikbare tijd. In het schema zijn de maanden aangegeven waarin je kunt starten met de betreffende cursus. De startmogelijkheden zijn zo gekozen dat je de begeleiding op de landelijke dagen kunt volgen (zie onder studiebegeleiding). In de planning is ook gelet op cursussen met een vaste tentamendatum. Met behulp van de Studieplanner kun je echter ook jouw eigen planning bepalen. www.ou.nl/oux

Practicum Aan het eind van de propedeuse doe je ervaring op met natuurwetenschappelijke experimenten in het Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen.

OUX-rooster met vier modulen per jaar Wanneer je studeert volgens het OUX-rooster kun je de propedeuse in drie en een half jaar afronden. Starten in september 1e jaar september Aarde, mens en milieu - introductie in de milieu-natuurwetenschappen (startpakket) februari Levenswetenschappen 1: evolutie

april

Scheikunde voor milieuwetenschappen 1

2e jaar

september

Wiskunde voor milieuwetenschappen november Scheikunde voor milieuwetenschappen 2

februari

Natuurkunde voor milieuwetenschappen

april

Levenswetenschappen 2: fysiologie

3e jaar

september

Gegevens en gevolgtrekkingen

oktober

Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen

februari

Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling

4e jaar

september

Geologie rondom plaattektoniek

9

OUX-rooster met vier modulen per jaar Wanneer je studeert volgens het OUX-rooster kun je de propedeuse in drie en een half jaar afronden. Starten in februari 1e jaar februari

Aarde, mens en milieu - introductie in de september Geologie rondom plaattektoniek milieu-natuurwetenschappen (startpakket)

2e jaar

februari

Levenswetenschappen 1: evolutie

april


september

Wiskunde voor milieuwetenschappen

november


3e jaar

februari


april


september


oktober

Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen

februari


4e jaar

Postpropedeuse In de postpropedeuse ligt het accent op de milieuproblematiek. Hierbij worden in een evenwichtige verhouding drie kennisdomeinen aangeboden die voor een breed georiënteerde milieuprofessional van belang zijn: natuurwetenschappen, beleid en gezondheid. Naast vakkennis doe je in de postpropedeuse ook academische vaardigheden op, zoals logisch denken en redeneren, literatuuronderzoek, rapporteren en presenteren. Daarnaast heb je in deze fase ruimte die je naar keuze kunt invullen met cursussen van de Open Universiteit of aanschuifonderwijs bij een andere universiteit. De afsluiting van de bacheloropleiding bestaat uit een project binnen het competentiegericht virtueel milieu-adviesbureau waarin opgedane kennis, inzicht en vaardigheden toegepast worden op reële opdrachten.

Blok A De (verplichte) kern van de postpropedeuse bevat een gebonden keuzeblok met een omvang van 12 modulen (blok A). Bij het invullen van dit blok kun je kiezen uit 14 modulen. Dit keuzeblok biedt een brede milieuwetenschappelijke basis, met een evenwichtige verhouding van natuur-, beleids- en gezondheidswetenschappelijke aspecten. De studeervolgorde van deze cursussen is vooral bepaald door voorkennisniveau, starten begeleidingsdata en tentamendata. Geschikte cursussen om dit blok mee te beginnen zijn met name ‘Milieubeleid’ of ‘Gezondheid in perspectief’ (beide met startdag in september). Ook de cursussen ‘Ecosystems’ en ‘Gedrag en effecten van contaminanten’ zijn na de propedeuse met relatief weinig voorkennis te volgen. Bij vragen over de geschikte studeervolgorde kan de mentor adviseren.

Blok B Daarnaast is er een tweede gebonden keuzeblok met een omvang van 3 modulen (blok B). Dit blok kan op een beperkt aantal terreinen verdieping bieden. Bij het invullen van dit blok kun je kiezen uit 12 modulen.

Vrije ruimte De postpropedeuse heeft een vrije ruimte met een omvang van 5 modulen.

Academische vaardigheden De cursus Academische vaardigheden milieuwetenschappen (1 module) is een verplicht onderdeel van de postpropedeuse. Met deze cursus kun je het beste zo vroeg mogelijk na de propedeuse beginnen. De cursus bestaat uit opdrachten die je kunt spreiden over het gehele bachelortraject (zie de jaarlijkse handleiding).

10

Eindopdracht Je sluit de bacheloropleiding af met een eindopdracht. De bacheloreindopdracht is geïntegreerd in de cursus ‘Virtueel milieuadviesbureau’ (VMAB, N5021n). In deze cursus combineer je het leren onderzoeken met het werken als milieuprofessional. Daarvoor werk je projectmatig aan een onderzoeksopdracht voor een externe opdrachtgever uit het milieuwerkveld: InCompany Milieuadvies. Het bureau is virtueel, dat wil zeggen dat je de opdrachten grotendeels vanuit huis kunt doen met gebruik van een internetverbinding. De omvang van dit laatste onderdeel is afhankelijk van eventueel verkregen vrijstellingen en bedraagt minimaal 3 en maximaal 7 modulen.

Omvang In totaal omvat de bacheloropleiding Milieu-natuurweten-schappen 42 modulen: 14 voor de propedeuse en 28 voor de post-propedeuse. Dit komt overeen met een totale studiebelasting van 4000 tot 5000 uren. In de praktijk hangt de studieduur af van de individuele leersnelheid en de beschikbare tijd. Bij een gemiddelde van 6 modulen per jaar kun je de propedeuse in tweeënhalf jaar afronden en de postpropedeuse in vierenhalf jaar. Als je eerder een hbo- of wo-studie geheel of gedeeltelijk hebt gevolgd, kun je vrijstelling vragen. Elk vrijstellingsverzoek wordt individueel beoordeeld. Voor studenten die beschikken over een in overleg met de faculteit vastgesteld cursustraject is het uitgangspunt dat er geen studiepunten verloren gaan. Reeds bestelde (al dan niet afgeronde) cursussen uit het traject, die niet meer in de opleiding zitten kunnen achtereenvolgens worden ingebracht in 1) de vrije ruimte, als die is opgevuld, dan 2) het gebonden keuzeblok B, als die is opgevuld, dan 3) het gebonden keuzeblok A. Als dan nog niet alle cursussen zijn ondergebracht, is een individuele regeling noodzakelijk. Neem hiertoe contact op met de Facultaire Toetsingscommissie.

Titel Na het behalen van het diploma van de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen mag je de titel BSc (Bachelor of Science) voeren. Je bent dan ook al een heel eind op weg naar de mastertitel: MSc (Master of Science). Deze titel kun je verwerven door het volgen van de éénjarige (bij voltijds studeren) masteropleiding Milieuwetenschappen.

11

Opleidingsschema bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm

tentamendata sept ‘13- aug ‘14

blz.

groepsbijeenkomsten schriftelijk (ov) regionaal contactpersoon

4-2, 15-4, 24-6, 26-8

30

N13121 Levenswetenschappen 1: evolutie 1

standaard, landelijke dag, virtuele groepsbijeenkomsten

schriftelijk (ov)

18-11, 16-4, 25-8

43

N06221 Levenswetenschappen 2: fysiologie 1

standaard, landelijke dag virtuele groepsbijeenkomsten

schriftelijk (ov)

5-2, 25-6, 27-8

44

N04132

standaard, landelijke dag

CBI (mc)

volgens afspraak

41

N47111 Scheikunde voor milieuwetenschappen 1 1

standaard, landelijke dag, virtuele klas

CBG (mc+ov)

3-2, 23-6, 26-8

49

N48111 Scheikunde voor milieuwetenschappen 2 1

standaard, landelijke dag, virtuele klas

schriftelijk (mc+ov)

4-2, 15-4, 27-8

49

N49111

Wiskunde voor milieuwetenschappen

1

standaard

CBG (ov)

20-11, 5-2, 25-6

55

N11111


1


CBI

volgens afspraak

45

N99111

Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen 1

7 verplichte dagen in Wageningen

practicum

volgens afspraak

39

N03221 N07132


1

standaard

schriftelijk (mc)

19-11, 3-2, 14-4, 25-8 39


2

standaard, regionaal contactpersoon

opdracht

volgens afspraak

45

zie rooster bij cursusmateriaal

31

Propedeuse N14112

Aarde, mens en milieu - introductie 2 in de milieu- natuurwetenschappen

Geologie rondom plaattektoniek: ruimtelijke processen in de ondergrond

2

Postpropedeuse (28 modulen) Basisbachelor N61311

Academische vaardigheden 1 groepsbijeenkomsten opdrachten milieuwetenschappen

Gebonden keuzeblok A (eis 12 modulen uit 14) N13211 Ecosystems and Human Well-being N15241 Milieubeleid: theorie en praktijk

1


opdracht

volgens afspraak

35

1

standaard, startbijeenkomst (verplicht) opdracht

volgens afspraak

44

Omgevingsbeleid: analyse, evalutie, ontwerp

2


opdracht

volgens afspraak

46

Corporate Responsibility for Sustainable Development

1


opdracht

volgens afspraak

34

N25211 Environmentally Improved Production 1 standaard, landelijke dag

schriftelijk (ov) + opdracht

4-2, 15-4, 26-8 36 + volgens afspraak

N29211 Bodem en water: een stroomgebiedbenadering 1 standaard, landelijke dag

CBG (mc+ov) + opdracht

20-11, 4-2, 24-6 + volgens afspraak

33

N30321

Voedselveiligheid

1


opdracht

volgens afspraak

54

N35231

Geographical Information Systems (GIS)

1

elektronisch, landelijke dag


3-2, 14-4

40

N39211 Gezondheid in perspectief 1

standaard, startbijeenkomst in september (verplicht)

opdracht

volgens afspraak

42

N42112

Organismen in hun omgeving: toxicologie en afweersystemen

2


CBI + opdracht

volgens afspraak

47

N43211

Gedrag en effecten van contaminanten: een introductie in de milieuchemie

1



3-2, 14-4, 25-8

38

N45211

Energy Analysis

1


opdracht

volgens afspraak

35

N23212 N22211

Gebonden keuzeblok B (eis 3 modulen uit 12)

12

N04211

Natuurwetenschappelijke modellen

1


opdracht

volgens afspraak

46

N08311

Voeding en gezondheid

1


opdracht

volgens afspraak

53

N14211

Geologie rondom ijstijden

1


schriftelijk (mc)

16-4, 25-6, 27-8

41

code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm

tentamendata sept ‘13 - aug ‘14

blz.

N32221 N34212

Gedragsbiologie

1


opdracht

volgens afspraak

38

Biologie van cellen

2


schriftelijk (mc)

18-11, 5-2, 23-6

32

B53321

Beleidsadvisering

1

standaard

opdracht

volgens afspraak

32

B29121

Politicologie

1

standaard

CBI (mc)

volgens afspraak

48

C01221

Wetenschapsleer

1

landelijke studiedag

CBI (mc)

volgens afspraak

54

C51211

Schrijfpracticum 2: academisch schrijven

1

standaard

opdracht

volgens afspraak

50

S25211

Inleiding in de neuropsychologie en psychofarmacologie

1

standaard

CBI (mc)

volgens afspraak

43

S60331 Inleiding in de gezondheidspsychologie Eindbachelor

1

standaard

CBI (mc)

volgens afspraak

42

-

5 volgens afspraak

52

Vrije ruimte

N5021N Virtueel milieuadviesbureau 3-7 7 groepsbijeenkomsten opdracht

Landelijke dagen Landelijke dag Milieuwetenschappen zaterdag 21 september 2013 studiecentrum Utrecht Begeleiding voor de volgende cursussen: - Corporate Responsibility for Sustainable Development - Duurzaam ondernemen - Energy Analysis - Environmentally Improved Production - Environmental Problems – crossing boundaries between science, policy and society - Gedrag en effecten van contaminanten - Milieubeleid: theorie en praktijk - Omgevingsbeleid: analyse, evaluatie, ontwerp - Organismen in hun omgeving: toxicologie en afweersystemen

Landelijke dag Levenswetenschappen zaterdag 15 maart 2014 studiecentrum Utrecht Begeleiding voor de volgende cursussen: - Biologie van cellen - Ecosystems and Human Well-being - Gedragsbiologie - Levenswetenschappen 1: evolutie - Levenswetenschappen 2: fysiologie - Natuurwetenschappelijke modellen - Scheikunde voor milieuwetenschappen 1 en 2 - Voedselveiligheid - Voeding en gezondheid

Landelijke dag Aardwetenschappen zaterdag 7 december 2013 studiecentrum Utrecht Begeleiding voor de volgende cursussen: - Bodem en water - Geo Information Systems (GIS) - Geographical Information Systems (GIS) - Geologie rondom plaattektoniek - Geologie rondom plaattektoniek: ruimtelijke processen in de ondergrond - Geologie rondom ijstijden - Natuurkunde - Wiskunde voor milieuwetenschappen

13

Masteropleiding Milieuwetenschappen (14 modulen)

De masteropleiding Milieuwetenschappen biedt integratie van kennis, inzicht en vaardigheden. Je studeert volgens een individueel vastgesteld traject rond een zelf gekozen milieuwetenschappelijk onderzoek. Als afgestudeerde kun je zelfstandig wetenschappelijk onderzoek verrichten of wetenschappelijke kennis gebruiken voor toepassingen in de praktijk. Het opleidingsschema van de masteropleiding vind je op pag.15.

Studietraject Het studietraject stel je samen in overleg met de faculteit. Uitgangspunt daarbij zijn jouw persoonlijke leerdoelen en situatie, en de kennis en vaardigheden die je al verworven hebt. Het afstudeeronderzoek staat centraal. Dit beslaat - inclusief het schrijven van het onderzoeksvoorstel - 8 van de in totaal 14 modulen. Van de overige 6 modulen vul je er twee in met specifieke cursussen ter voorbereiding op het afstudeeronderzoek: dit is het individueel blok. De andere vier modulen zijn verplicht voor alle masterstudenten. Deze cursussen richten zich ondermeer op internationaal samenwerkend leren en op het publiceren van je afstudeeronderzoek. Bij aanvang van het masterprogramma kun je kiezen voor een vastgelegd studietraject in het programma van de Open Universiteit Extra (OUX), zoals beschreven onder studiemogelijkheden. Je volgt dan vier modulen per jaar in een vast studietempo en onder begeleiding van een tutor.

Afstudeerplek Het afstudeeronderzoek vindt plaats bij een kennisinstituut (zoals TNO, RIVM, RIZA, Alterra), een onderzoeksgroep van een universiteit, een overheidsorganisatie (Rijkswaterstaat, Provincie), een milieuorganisatie of een bedrijf. Vaak is het mogelijk het afstudeeronderzoek bij je eigen werkgever uit te voeren, soms ook in het buitenland. Bij het afstudeeronderzoek word je begeleid door een docent of hoogleraar van de Open Universiteit en door een deskundige op de afstudeerplek. Ook de faculteit Natuurwetenschappen biedt studenten van de masteropleiding de mogelijkheid om hun afstudeeronderzoek uit te voeren bij wetenschappelijke stafleden van de faculteit. De op dit moment beschikbare onderwerpen worden gepubliceerd op onze website. www.ou.nl/nw

Toelatingseisen Toelating tot de masteropleiding Milieuwetenschappen is afhankelijk van je vooropleiding. Deze toelating is: - rechtstreeks na een afgeronde wo-bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen - via een verkorte bacheloropleiding (bij de Open Universiteit) na een verwante hbo-opleiding, ook als deze niet is afgerond. De mate waarin de vooropleiding verwant en afgerond is, bepaalt de omvang van het resterend studiepad. - via een schakelprogramma na een natuurwetenschappelijke, bestuurskundige of beleidswetenschappelijke wo-opleiding (drs. of MSc). Dit schakelprogramma bestaat uit een beperkt aantal cursussen als aanvulling op je vooropleiding.

Mastercommunity Op Studienet is – speciaal voor masterstudenten – een mastercommunity ingericht. Op deze plek staat alle informatie over de masteropleiding bij elkaar. De site biedt een extra mogelijkheid voor contact met medestudenten en docenten. Studenten die zijn ingeschreven voor een van de mastercursussen zijn automatisch toegelaten. De mastermentor regelt de toelating voor studenten die de masterintake hebben gedaan. Studenten die in de eindfase van de bachelor zijn en belangstelling hebben voor de masteropleiding, kunnen bij het mastermentoraat toegang vragen als gast. Je kunt dan alvast rondneuzen op de site. www.ou.nl/nw >> onderwijs

14

Masterdag Voor alle studenten die de masteropleiding Milieuwetenschappen volgen, dan wel het schakelprogramma voorafgaand aan deze opleiding, wordt één keer per jaar een Masterdag georganiseerd in studiecentrum Utrecht, dit jaar op zaterdag 17 mei 2014. Deze Masterdag zal ingevuld worden met presentaties van studenten over hun onderzoeksvoorstel of onderzoeksresultaten, met een lezing (door een docent) over onderzoek dat aan de faculteit Natuurwetenschappen wordt verricht of met een lezing door een gastspreker, met informatie over de masteropleiding en begeleiding van mastercursussen. Het is vooral ook een dag waar masterstudenten en -docenten elkaar ontmoeten en motiveren.

Masterintake Als je besluit om de masteropleiding te volgen, begin je met de masterintake. Hiertoe vul je een digitaal intakeformulier in, waarin naast vooropleiding en ervaring vooral ook wensen en mogelijkheden ten aanzien van het afstudeeronderzoek geïnventariseerd worden. Op grond van dit formulier vindt overleg plaats met de intakedocent. Tijdens deze intake kunnen afstudeeronderwerp en eventuele afstudeerplek al wat concreter worden. Je krijgt dan

een begeleider van de Open Universiteit toegewezen voor de afstudeeropdracht. Dat is een docent van de faculteit Natuurwetenschappen die goed past bij het beoogde onderwerp van jouw onderzoek. Bij de intake kan – afhankelijk van jouw afstudeeronderwerp – ook je voorlopig studietraject worden vastgesteld. Met de cursussen van dit traject kun je beginnen voorafgaand aan het afstudeeronderzoek. Op onze website vind je meer informatie over de intakeprocedure, alsook het in te vullen formulier. www.ou.nl/nw

Eénjarige master De studieduur hangt af van het individuele studietempo en de beschikbare tijd. Uitgaande van een gemiddelde van 6 modulen per jaar, kun je de masteropleiding in tweeënhalf jaar afronden. Of in één jaar bij voltijds studeren.

Titel Als afgestudeerde van de masteropleiding Milieuwetenschappen mag je de titel MSc (Master of Science) voeren.

Opleidingsschema masteropleiding Milieuwetenschappen code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm Verplicht blok N19311 Principles of Environmental Sciences N44311 Environmental problems: crossing boundaries between science, policy and society

tentamendata sept ‘13 - aug ‘14

blz.

1

standaard

CBI (mc) + opdracht

volgens afspraak

48

1

standaard

opdracht

volgens afspraak

36

N31211 European Virtual Seminar 1 standaard opdracht volgens afspraak 37 on Sustainable Development Studietraject voorbereiding afstudeeronderzoek* 2 N12311

European Union, Governance and Sustainability

1

standaard

opdracht

volgens afspraak

37

N87311 Onderzoeksvoorstel MSc Milieuwetenschappen 1 N87318 Afstudeeronderzoek MSc Milieuwetenschappen 7

individueel

opdracht

volgens afspraak

49

individueel

opdracht

volgens afspraak

31

N41311 Scientific and Professional Publishing on Environment and Sustainability (feb tot juni)

elektronisch

opdracht

volgens afspraak

51

Afstudeertraject

1

* Voor de invulling van het studietraject voorbereiding afstudeeronderzoek, zie de Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 en de bij behorende uitvoeringsregelingen.

15

Onderzoek bij de faculteit Natuurwetenschappen De faculteit Natuurwetenschappen biedt niet alleen onderwijs aan, maar verricht ook onderzoek. Onder de noemer ‘Naar een duurzame samenleving: verkennen - leren - sturen’ richt het facultaire onderzoek zich op complexe milieuvraagstukken in de context van duurzame ontwikkeling.

Onderzoeksthema’s Binnen het brede domein van duurzame ontwikkeling zijn drie benaderingen van milieuproblemen uitgekozen als onderzoeksthema’s: verkennen, leren en sturen. Deze drie benaderingen zijn nodig voor het succesvol omgaan met complexe milieuproblemen, dat wil zeggen, voor het bereiken van duurzame, houdbare oplossingen. Daarnaast verrichten een aantal medewerkers ook experimenteel milieu-natuurwetenschappelijk onderzoek in samenwerking met andere universiteiten en onderzoeksinstellingen.

Masteronderzoek De faculteit Natuurwetenschappen biedt studenten van de masteropleiding Milieuwetenschappen de mogelijkheid om hun afstudeeronderzoek uit te voeren bij wetenschappelijke-stafleden van de faculteit.

Promoveren als buitenpromovendus Wil je promoveren op een onderzoek in de milieu-natuurwetenschappen of milieumaatschappijwetenschappen? En wil je dat doen naast of in combinatie met je werk? Dan kan dat als buitenpromovendus bij de faculteit Natuurwetenschappen. Als buitenpromovendus doe je onderzoek naar een zelfgekozen onderwerp onder begeleiding van een hoogleraar van de faculteit.

Samenhang van onderzoek en onderwijs Het beleid van de Open Universiteit om onderzoek met onderwijs optimaal te verweven, wordt door de faculteit Natuurwetenschappen gerealiseerd op meerdere sporen: - Bij de cursusontwikkeling zijn vooraanstaande onderzoekers van andere onderzoeksinstellingen betrokken als auteurs en externe referenten. Daarnaast wordt het eigen facultair onderzoek betrokken in de cursusontwikkeling en gepresenteerd op begeleidingsbijeenkomsten. - Binnen het onderzoeksthema ‘leren’ vindt een systematische evaluatie, verbetering en ontwikkeling van nieuwe leeromgevingen plaats. Dit draagt in hoge mate bij aan de volgens de onderwijsvisitatiecommissie excellente kwaliteit van de leermaterialen en de elektronische leeromgeving. - Het onderwijs bij de faculteit wordt ontwikkeld en verzorgd door stafleden die zelf actief zijn in onderzoek, hetzij in het facultair onderzoek, hetzij bij een andere werkgever. Publiceren over afstudeeronderzoek wordt gestimuleerd en vindt regelmatig plaats. - De onderzoekscompetentie is één van de drie hoofdcompetenties die ontwikkeld worden in zowel de bachelor- als de masteropleiding door structurele aandacht voor onderzoeksvaardigheden in doorlopende lijnen in het curriculum. Meer informatie over onderzoek vindt u via www.ou.nl/nw

16

Studiebegeleiding, docenten en mentoren Studeren aan de Open Universiteit wordt ook wel aangeduid als ‘begeleide zelfstudie’. Er zijn diverse vormen van begeleiding die bij de opleidingen van de faculteit Natuurwetenschappen gehanteerd worden. In het opleidingsschema en op de cursussite wordt aandacht besteed aan deze begeleiding. Hieronder vind je in het kort de verschillende vormen van begeleiding

Mentoraat Als student van de faculteit Natuurwetenschappen krijg je ondersteuning van een mentor. De rol van mentor wordt vervuld door een docent. De mentor adviseert en bemiddelt bij het samenstellen en plannen van een studiepad en kan helpen bij het oplossen van studieproblemen. Dat gebeurt telefonisch, per e-mail of tijdens een face-toface-gesprek. Wanneer de problemen het gevolg zijn van regels of procedures bij de Open Universiteit, kan de mentor binnen de organisatie naar een oplossing zoeken. Het mentoraat wordt aan iedere student aangeboden, zowel in de bachelor- als in de masteropleiding. Aan het begin van de bacheloropleiding, bij de starterscursus, krijg je op grond van jouw regio een mentor toegewezen. Meestal houd je deze mentor tijdens je verdere bacheloropleiding. Als je aan het eind van de bachelorstudie de masterintake hebt gedaan, kom je in het mastermentoraat. De mastermentoren bewaken het proces tussen intake en afstuderen in de master. www.ou.nl/nw >> Onderwijs

Elektronische begeleiding Alle cursussen van de faculteit Natuurwetenschappen worden begeleid via een online leeromgeving, studietaken op internet, nieuwsfora en e-mail. Indien van toepassing worden studenten vanuit deze website geleid naar een specifieke elektronische leeromgeving.

Standaardbegeleiding Iedere cursus heeft een studiebegeleider bij wie je in beperkte mate terecht kunt voor inhoudelijke vragen over een cursus. Dit kan telefonisch of via e-mail. Op de cursussite staat per cursus de begeleider vermeld. In de elektronische leeromgeving kun je via de discussiegroep vragen stellen aan medestudenten en begeleiders/docenten.

Afhankelijk van de cursus worden de bijeenkomsten in één of meer studiecentra georganiseerd. Tijdens de bijeenkomsten ga je samen met de cursusbegeleider en medestudenten dieper in op de leerstof en bereid je je voor op het tentamen. Na inschrijving voor een cursus waarbij groepsbegeleiding gegeven wordt, ontvang je per brief informatie, inclusief de aanmeldingsprocedure. Zie ook de cursussite.

Virtuele groepsbijeenkomsten Bij sommigen cursussen zijn de bijeenkomsten geheel elektronisch in een zogenaamde virtuele klas. Je volgt dan vanuit je eigen huis een werkcollege samen met de docent en andere studenten vanaf je eigen computer.r.

Landelijke dagen Bij een aantal cursussen wordt een landelijke dag georganiseerd in studiecentrum Utrecht: zie pag. 14 en het rooster voor groepsbegeleiding dat per semester verschijnt. Het ochtendprogramma van deze dagen is opgezet rond een actueel thema met een deskundige spreker en workshops over het betreffende vakgebied. Gezocht wordt naar een thema dat raakvlakken heeft met zoveel mogelijk van de cursussen waarin begeleiding geboden wordt in de namiddag van deze dag. Als je bent ingeschreven voor een cursus waarbij landelijke dagen worden georganiseerd, ontvang je per mail informatie. Zodra het programma bekend is van een landelijke dag vind je dit op Studienet en op www.ou.nl/nw, onder de nieuwsrubriek. Daar staat ook hoe je je kunt aanmelden.

Individuele begeleiding in de afstudeerfase In de afstudeerfase krijg je bij stage, practica en scriptie, individuele begeleiding. Je maakt hierover samen met je begeleider afspraken.

Extra begeleiding

Wijzigingen in studiebegeleiding

Als je studeert in het OUX-programma (Open Universiteit Extra) krijg je naast de standaard inhoudelijke cursusbegeleiding ook begeleiding van een tutor. Per blok van 4 modulen is er een tutor die studenten actief volgt en die (al dan niet virtuele) bijeenkomsten organiseert. Ook worden er per blok deadlines vastgelegd. Als blijkt dat je een bepaalde deadline niet gehaald hebt, neemt de tutor contact met je op. Studenten die zich inschrijven voor een blok geven daarmee aan dat zij actief willen participeren en actief gevolgd willen worden. Zie verder onder studiemogelijkheden en www.ou.nl/oux

Op Studienet tref je de meest recente informatie van data, locaties en spreekuurtijden van de begeleider van de cursus aan. Je wordt op de hoogte gehouden van wijzigingen van bijvoorbeeld tentamendata. Raadpleeg daarom regelmatig je werkplek op Studienet.

Groepsbijeenkomsten Bij een aantal cursussen worden (soms verplichte) groepsbijeenkomsten georganiseerd. Deze vinden meestal plaats in de avonduren of op zaterdag in de studiecentra.

Bereikbaarheid voor studenten De faculteit Natuurwetenschappen streeft naar optimale bereikbaarheid. Zo ontvang je binnen twee werkdagen een reactie op je mail, tenzij de betreffende medewerker nadrukkelijk anders heeft vermeld (bijvoorbeeld in verband met een deeltijdaanstelling). Als de reactie volgens niet tijdig of adequaat is, kun je dit melden bij het secretariaat T +31 (0)45 - 576 2788 of E [email protected]. Wij nemen dan contact met je op.

17

Docenten ir. Ton Baltissen

drs. Els Jans

prof. dr. Ad Ragas

[email protected]

[email protected]

[email protected]

dr. Frank van Belleghem

dr. ir. Joop de Kraker

dr. Johan van Rhijn

ma t/m wo 09.00-17.00 uur

ma t/m do 09.00-17.00 uur

ma t/m vr 09.00-17.00 uur

Heerlen 045 - 576 25 68

Heerlen 045 - 576 24 55

privé 059 - 845 17 93

[email protected]

[email protected]

[email protected]

dr. ir. Lily Fredrix

prof. dr. Carolien Kroeze

drs. Guido Timmermans

ma t/m do 10.00-16.30 uur

[email protected]

di en vr 09.00-13.00 uur

Heerlen 045 - 576 27 08

wo 09.00-17.00 uur

[email protected]

do 13.00 - 17.00 uur Heerlen 045 - 576 27 35 [email protected]

drs. Pieter Geluk

ir. Angelique Lansu

onderwijscoördinator

ma, di, do, vr 09.00-17.00 uur

dr. ir. Willemijn Tuinstra

ma t/m wo 09.00-17.00 uur

Heerlen 045 - 576 28 08

ma 09.00 - 17.00 uur

Heerlen 045 - 576 27 57

[email protected]

Heerlen 045 - 576 27 35

do sc Utrecht 030 - 251 18 27

[email protected]

[email protected] dr. Ansje Löhr dr. Rinus van Herpen

ma t/m vr 09.00-17.00 uur

dr. Dennis Uit de Weerd

do 14.00-18.00 uur

Heerlen 045 - 576 28 35

di en do 09.00-17.00 uur

sc Nijmegen 024 - 361 20 00

[email protected]

sc Zwolle 038 - 429 76 17 eerste vr van de maand

[email protected] prof.dr.

10.15.-16.00 uur sc Groningen 050 - 313 83 00 dr. Raymond Niesink prof. dr. Dave Huitema

[email protected]

[email protected]

[email protected] drs. Jikke van Wijnen ma, wo, do en vr sc Amsterdam 020 - 578 84 25 dr. Gideon Oudgenoeg dr. Mariëtte van Huijstee

[email protected]

wo 18.00-21.00 uur Amsterdam: 020 - 5788411 [email protected]

prof. dr. Paquita Pérez dr. Wilfried Ivens ma t/m wo, vr 09.00-16.30 uur Heerlen 045 - 576 27 07 [email protected]

18

[email protected]

[email protected] thuis 035 - 691 88 26

Mentoren (tevens docent) dr. Frank van Belleghem

dr. Gideon Oudgenoeg

ma t/m wo 09.00-17.00 uur

[email protected]

Heerlen 045 - 576 25 68

Regio Noordwest:

[email protected]

Studiecentra Amsterdam,

Regio Vlaanderen:

Alkmaar, Almere en Den Haag.

Studiecentra Antwerpen, Gent, Kortrijk, Leuven, Brussel en Diepenbeek dr. Dennis Uit de Weerd di en do 09.00-17.00 uur sc Zwolle 038 - 429 76 17

drs. Els Jans

eerste vr van de maand

[email protected]

10.15.-16.00 uur

Regio Zuidoost en Nijmegen:

sc Groningen 050 - 313 83 00

Studiecentra Breda, Eindhoven,

[email protected]

Parkstad Limburg en Nijmegen

Regio Noordoost: Studiecentra Groningen, Enschede, Zwolle, Leeuwarden en Emmen

dr. ir. Lily Fredrix ma t/m do 10.00-16.30 uur Heerlen 045 - 576 27 08 [email protected] Mentor masteropleiding

drs. Pieter Geluk onderwijscoördinator ma t/m wo 09.00-17.00 uur Heerlen 045 - 576 27 57 do sc Utrecht 030 - 251 18 27

Groningen

Leeuwarden

[email protected] Regio Zuidwest en Utrecht: Studiecentra Rotterdam, Vlissingen en Utrecht Mentor masteropleiding

Emmen Alkmaar Almere

Amsterdam

Zwolle Enschede

Utrecht

Den Haag

Rotterdam Breda Vlissingen

Nijmegen

Eindhoven

Antwerpen Gent Kortrijk

Leuven

Diepenbeek Heerlen

Brussel

19

Studiefaciliteiten Naast het (digitale) studiemateriaal, inhoudelijke studiebegeleiding en bijeenkomsten door de faculteit heeft de Open Universiteit allerlei faciliteiten ontwikkeld om een zelfstandige afstandstudie te ondersteunen. Wanneer je bent ingeschreven als student krijg je de beschikking over de online toegang tot alle digitale voorzieningen. Als je bent ingelogd kun je bij ‘ mijnOU’ je persoonlijke gegevens en studievoortgang bekijken en beheren. Daarnaast zijn er veel voorzieningen die je studie tot een effectieve en succesvolle studie kunnen maken. Deze zijn bereikbaar via Studieplaza. Je wordt regelmatig op de hoogte gehouden van nieuwsfeiten en het ontmoeten van medestudenten is mogelijk in een studiecentrum.

Studiecentra Er zijn 22 locaties in Nederland en België waar je een studiecentrum van de Open Universiteit kunt bezoeken. Je kunt hier terecht voor begeleidingsbijeenkomsten, landelijke dagen en andere activiteiten ten behoeve van je academische vorming. Het afleggen van een tentamen gebeurt ook in het studiecentrum. www.ou.nl/studiecentra

NW-nieuwsbrief Bij de faculteit Natuurwetenschappen verschijnt - drie keer per jaar - een digitale NW-nieuwsbrief. Deze nieuwsbrief is bestemd voor studenten, cursisten, afgestudeerden en faculteitsmedewerkers. De NW-nieuwsbrief geeft een beeld van de activiteiten van studenten en medewerkers, en van de ontwikkelingen binnen het onderwijs en vakgebied via artikelen over onderzoek van studenten, afgestudeerden en medewerkers. Ook besteedt de nieuwsbrief aandacht aan vragen rond begeleiding en vernieuwingen in het onderwijs. Vaste rubrieken zijn onder meer: nieuw verschenen cursussen, de student, een column rond actuele natuurwetenschappelijke vraagstukken, Wetenswaard en Onderzocht. In Wetenswaard staat informatie over afstudeeropdrachten en afgestudeerden, korte berichten en een agenda met allerhande activiteiten van de faculteit. De nieuwsbrief bevat ook berichten van de faculteitsvereniging NouW. Als student natuurwetenschappen ontvangen de nieuwsbrief automatisch op je studenten e-mailadres. Andere belangstellenden kunnen zich abonneren op de digitale NW-nieuwsbrief via de website: www.ou.nl/nw onder NW-Nieuwsbrief. De redactie wordt gevormd door: Roel Hoekstra, Lily Fredrix, Angelique Lansu, Jikke van Wijnen en Evelin Karsten-Meessen. Lezersbijdragen zijn welkom op het redactieadres: Open Universiteit, faculteit Natuurwetenschappen, NW-nieuwsbrief, Postbus 2960, 6401 DL Heerlen.

20

NW-symposium Ieder jaar begin november organiseert de faculteit een symposium voor studenten en medewerkers. In het ochtendprogramma staan diverse lezingen voor alle (rond de honderd) aanwezigen, in de middag worden in kleinere groepen workshops georganiseerd die verband houden met het thema. In de organisatie en presentatie van workshops spelen studenten vaak een rol. Soms is er ruimte voor andere themagebonden presentaties door studenten, zoals posters. Traditioneel worden aan het einde van het symposium de afgestudeerden van het afgelopen jaar gehuldigd. Tijdens de koffie, de lunch en de afsluitende borrel is volop gelegenheid voor het leggen van contacten met medestudenten en de begeleiders die, zo mogelijk, allemaal aanwezig zijn.

Faculteitsvereniging NouW NouW is de vereniging voor alle studenten, cursisten, medewerkers en alumni uit het studiegebied Milieunatuurwetenschappen van de Open Universiteit. De faculteitsvereniging is opgericht op 11 februari 1995 als onderdeel van de faculteit Natuurwetenschappen. NouW bevordert de contacten tussen studenten, medewerkers en alumni en behartigt hun belangen binnen de overlegorganen van de Open Universiteit. NouW doet dit op verschillende manieren: - organiseren van de NouW-dag in het voorjaar, de Rijp- en groendag in de zomer en de Diabolodagen in september en streeft daarbij naar een goede mix van lering en vermaak - stimuleren van regiogroepen. - voeren van een eigen website met een overzicht van de activiteiten en een eigen alumni-pagina: www.nouw.nl - verzorgen van de NouW-pagina in de NW-nieuwsbrief - fungeren als achterban voor NouW-leden in de Opleidingscommissie - optreden als vraagbaak voor studenten - bieden van activiteiten voor de cursus Academische vaardigheden Milieuwetenschappen (AVM) - in de breedste zin leggen van contacten tussen de leden, de Open Universiteit en overige relevante organisaties.

Het dagelijks bestuur is samengesteld uit: - Wilco Urgert, voorzitter - Pieter Geluk, vice-voorzitter - Elly Gudden, secretaris, e-mail: [email protected] - José Luis Salve, penningmeester - Patjos Huisman, PR-functionaris Je kunt lid worden van NouW door een e-mail met je gegevens te sturen naar de penningmeester van NouW (José Luis Salve, e-mail: [email protected]) onder gelijktijdige overmaking van het verschuldigde bedrag op rekeningnummer 7234976, ten name van NouW, Faculteitsvereniging OU, Duiven. De contributie bedraagt (minimaal) € 20,- per jaar, € 7,50 voor starters (Aarde, mens en milieu). NouWleden krijgen korting op het lidmaatschap van de Vereniging van Milieuprofessionals (VVM). Voor € 40,- bent u VVM-lid, ontvang je het maandblad Milieu en kun je naar interessante milieubijeenkomsten.

Facultaire opleidingscommissie Natuurwetenschappen Binnen de faculteit Natuurwetenschappen is een Opleidingscommissie actief. Deze commissie is samengesteld uit drie studenten en drie medewerkers. De commissie heeft als taak: - advies uit te brengen over de Onderwijs- en examenregeling van de opleidingen van de faculteit Natuurwetenschappen - jaarlijks de uitvoering van die regeling te beoordelen - gevraagd en ongevraagd advies te geven over het onderwijs aan de faculteit Natuurwetenschappen. De Opleidingscommissie Natuurwetenschappen werkt aan een forum van studenten die willen meedenken en meepraten met de commissie. Je kunt je hiervoor aanmelden bij de secretaris. De samenstelling van de commissie is als volgt: - Frank van Belleghem, docent-lid en voorzitter - Ansje Löhr, docent-lid - Dennis Uit de Weerd, docent-lid - Jeanne van Amesfoort, student-lid - Caroline van der Laan, student-lid - Anita van den Wijngaard, student-lid - ambtelijk secretaris: Pieter Geluk Wanneer je in contact wilt komen met de Facultaire opleidingscommissie Natuurwetenschappen kun je je richten tot de secretaris, E [email protected] of T +31 (0)45 - 576 2757.

Studentenraad De belangen van alle studenten worden behartigd door de Studentenraad. De Studentenraad is een wettelijk inspraakorgaan en gesprekspartner van het College van bestuur. De raad ziet er op toe dat de student centraal blijft staan en het studietraject optimaal kan doorlopen. Bovendien heeft de raad de wettelijke taak de kwaliteit van het onderwijs te bewaken. Hierdoor kan gevraagd of ongevraagd advies aan het College van bestuur worden uitgebracht. De Studentenraad kan voor overleg vertegenwoordigers van bestuurlijke organen uitnodigen en zich laten bijstaan door inhoudelijk deskundigen. De Studentenraad bestaat uit maximaal negen leden die bij geheime stemming worden gekozen door en uit studenten. De zittingstermijn is twee jaar. De Studentenraad vergadert doorgaans één keer per maand en overlegt eens per kwartaal met het College van bestuur; de vergaderingen zijn openbaar. Wil je eens een bijeenkomst bijwonen? Meld je dan aan via E [email protected]. Informatie over de agendapunten, notulen, reglement en andere berichten van de Studentenraad staan op Studienet.

21

(Bijna) alumnus? Als je de eindstreep van je studie bereikt hebt, betekent dat niet dat het contact met de Open Universiteit komt te vervallen. Als Alumnus ben je graag gezien, je bent tenslotte ambassadeur van onze universiteit doordat je uit eigen ervaring goed zicht hebt op de ontwikkeling van de vraag naar opleidingen, scholing en trainingen. Daarom ben je van harte welkom op onze studiedagen, symposia en academische zittingen. Ben je lid van de Alumnivereniging, dan kun je contact onderhouden met andere afgestudeerden. Ook is het mogelijk informatie te ontvangen over promoties en promotieonderzoek en kun je bovendien cursussen bestellen (zonder tentamenrechten) tegen een gereduceerd tarief. De vereniging organiseert geregeld lezingen, excursies en bedrijfsbezoeken. www.ou.nl/alumni

Mijn OU Via mijnOU heb je toegang tot de voor jouw beschikbare diensten. Je kunt digitaal aanmelden voor tentamens, je studiepad bekijken, de studieplanner raadplegen en inschrijven voor cursussen. Ook heb je toegang tot Studienet, de digitale bibliotheek en de ict-webwinkel SURFspot. Je logt in met je studentnummer als gebruikersnaam en het wachtwoord dat je zelf hebt opgegeven bij je registratie voor mijnOU. www.ou.nl/mijnou

Studienet Als student heb je toegang tot de online leeromgeving Studienet. Op Studienet heb je contact met docenten en medestudenten. Je kunt je eigen werkplek inrichten en er deelnemen aan discussiegroepen, online begeleidingsbijeenkomsten volgen en opdrachten uitvoeren. Elektronische werkboeken worden ook aangeboden via Studienet. Studienet is een directe verbinding met de faculteit, hier worden alle mededelingen over jouw specifieke studie gepubliceerd.

Studieplanner Je studeert het meest effectief wanneer je je zichzelf een studiedoel stelt. Een hulpmiddel daarbij is een goede studieplanning. Het geeft je inzicht in je beschikbare of benodigde studietijd. Met behulp van voorbeeldplanningen in de online Studieplanner kun je zelf cursus voor cursus een langetermijnplanning maken voor je studie. Tentamendata en begeleidingsbijeenkomsten zijn in de Studieplanner opgenomen zodat je rekening kunt houden met een start- of einddatum.

Studiepad Naast een goede studieplanning is het ook prettig wanneer jeje studievoortgang in kunt zien. Elke student heeft de beschikking over een Studiepad. Daarin is te zien welke modulen zijn afgerond, hoeveel studiepunten zijn behaald en welke modulen nog in het verschiet liggen om de opleiding af te kunnen ronden.

Bibliotheken De bibliotheekfaciliteiten van de Open Universiteit bestaan uit een digitale bibliotheek, toegang tot de catalogus Picarta, toegang tot universiteitsbibliotheken en de Koninklijke Bibliotheek. Deze faciliteiten zijn bereikbaar via Studienet. Je hebt rechtstreeks toegang tot de digitale bibliotheek met belangrijke informatiebestanden en/of zoeksystemen voor wetenschappelijke tijdschriften en artikelen.

Academia en SURFspot De Open Universiteit is aangesloten op de SURFfederatie, waardoor je als student gebruik kunt maken van de mediabibliotheek Academia en ook producten kunt bestellen via SURFspot. Het Academia-materiaal bevat een enorme collectie aan beeld- en geluidmateriaal over de Nederlandse geschiedenis, de medische wereld, mediageschiedenis, politiek en recht, natuur en milieu en zelfs over entertainment en curiosa. Er zijn polygoonjournaals, amateurfilms, programma’s van de publieke omroep, radiofragmenten, foto’s en artikelen te vinden. SURFspot is de ict-webwinkel voor het onderwijs waar officiële software en andere ict-producten tegen voordelige prijzen aangeschaft kunnen worden.

22

Endnote en Reference manager Studenten van de Open Universiteit kunnen gratis het bibliografisch programma Endnote of Reference manager downloaden. Dit zijn beide softwarepakketten voor het opslaan van bibliografische gegevens. Hiermee download je eenvoudig literatuurverwijzingen van websites van uitgeverijen en bibliotheken uit buiten- en binnenland. Daarnaast kun je met deze programma’s zoeken in bibliotheekdatabases. Zo kun je zelf een database aanmaken van literatuurverwijzingen om die te gebruiken in je afstudeeronderzoek, tijdschriftartikelen, boeken en andere publicaties. Je kunt beide programma’s één maand nadat je bent ingeschreven downloaden. Op Studieplaza staat een instructiefilm over Endnote.

Studieplaza Studieplaza is de website van de OU waar je thema’s, items, tips en suggesties vindt om je studievaardigheden te verbeteren. Daar vind je de Studiecoach en de workshops die de Open Universiteit voor studenten organiseert. De opzet van Studieplaza is dynamisch en eigentijds. Via video’s, tekst, animaties, zelftests, tools en workshops word je virtueel geholpen bij het studeren. Maar je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om een avondje gezellig naar het studiecentrum te komen om aan een workshop deel te nemen. Studieplaza is onderverdeeld in vier hoofditems: Studiecoach, Workshops, Marktplein en Drempels weg. www.studieplaza.ou.nl

Studiecoach Op Studiecoach vind je tips en suggesties om je kwaliteiten en vaardigheden te verbeteren. Experts vertellen in videofragmenten hoe je bepaalde problemen of studieobstakels kunt overwinnen. Ze geven advies over onderwerpen als timemanagement, mindmappen, academisch schrijven, presenteren, en het zoeken naar wetenschappelijke informatie. Ook vind je er meditatie- en ontspanningsoefeningen die laten zien hoe je je kunt ontspannen.

Workshops Er worden workshops aangeboden over allerlei studiethema’s die het studeren gemakkelijker moeten maken. Zo kun je workshops bijwonen over timemanagement, mindmappen, presenteren, schrijven, mindfulness en nog veel meer. Alle workshops worden gegeven in één van de studiecentra. Ook worden er excursies georganiseerd naar musea, tentoonstellingen, steden en andere bezienswaardigheden.

Marktplein Nieuw op Studieplaza is het Marktplein. Dit is een vraag-en-aanbodsite voor studenten van de Open Universiteit. Op het Marktplein worden studieboeken, samenvattingen, reizen, excursies, stages en andere studiezaken aangeboden. Wil je je medestudenten ontmoeten en samen studeren? Of organiseer je een rondleiding waar je ook andere OU-studenten voor wilt uitnodigen? Plaats een bericht op het Marktplein van de Open Universiteit!

Drempels weg Iedere student is anders. Drempels weg is het domein voor studenten met een functiebeperking, dyslexie of autisme en voor iedereen die wel eens moeite heeft met structureren of met het vasthouden van de motivatie. We bieden handreikingen die het studeren kunnen vergemakkelijken. Met een functiebeperking word je precies hetzelfde beoordeeld als iedere andere student, maar de weg naar het felbegeerde diploma kan iets anders verlopen. De OU komt je tegemoet met speciale voorzieningen. In Drempels weg vind je welke dat zijn, en hoe je zaken voor jezelf kunt regelen.

Studenten Nieuwsbrief: Nieuwsplaza Iedere week krijg je als student van de Open Universiteit per e-mail een Nieuwsbrief. Met de Nieuwsbrief word je op de hoogte gehouden van wijzigingen in het programma, of de begeleidingsbijeenkomsten van de opleidingen. Je krijgt ook datawijzigingen van tentamenbijeenkomsten via de Nieuwsbrief. Verder word je geïnformeerd over allerlei ander studienieuws binnen en buiten de OU, en word je geattendeerd op bijeenkomsten en workshops in de studiecentra. Alle nieuwsartikelen zijn uitgebreid na te lezen op de website Nieuwsplaza. www.nieuwsplaza.ou.nl

23

Tentamen Elke cursus wordt afgesloten met één of meer tentamens. Soms is een combinatie van tentamenvormen ook mogelijk. In het opleidingsschema en op de cursussite staat bij elke cursus aangegeven waaruit het tentamen bestaat. Om je goed te kunnen voorbereiden op het tentamen, zijn er in het studiemateriaal oefententamens opgenomen, zodat duidelijk is wat je tijdens het tentamen mag verwachten.

Regulier schriftelijk tentamen Dit tentamen bestaat uit gesloten vragen (bijv. meerkeuzevragen, juist-onjuistvragen) en/of open vragen. Deze tentamens worden afgenomen op vastgestelde dagen tijdens vijf vastgestelde perioden per academisch jaar. Tentamenperiode

Sluitingsdatum aanmelding

Tentamenperiode

Sluitingsdatum aanmelding

26 t/m 28 augustus 2013

31 juli 2013

14 t/m 16 april 2014

19 maart 2014

18 t/m 20 november 2013 3 t/m 5 februari 2014

23 oktober 2013

23 t/m 25 juni 2014

28 mei 2014

8 januari 2014

25 t/m 27 augustus 2014

30 juli 2014

De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster.

Computergebaseerd toetsen - CBT Computergebaseerd toetsen houdt in dat de afname van tentamens niet op papier verloopt maar via een computer. Deze tentamens bestaan eveneens uit gesloten en/of open vragen. De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties afgenomen. In het opleidingsschema kan de afkorting CBI of CBG zijn opgenomen. Staat er CBI, dan betekent dit dat het tentamen individueel wordt afgenomen. Staat er CBG, dan wordt het tentamen groepsgewijs afgenomen.

Opdracht Een opdracht kan een werkstuk, practicum, paper, casus e.d. zijn. Op de cursussite is aangegeven op welke wijze de opdracht dient te worden ingeleverd.

Aan- en afmelden tentamen Voor alle tentamens, met uitzondering van de opdracht, is het nodig dat je je tijdig aanmeldt. Dit kan online door in te loggen bij MijnOU op de website. Je kunt daar ook de voortgang van je aanmelding volgen. Voor tentamens waarvoor je je moet aanmelden, kun je je tot een bepaald moment voor de tentamendatum afmelden. Je verbruikt dan geen tentamenkans. Afmelden na de sluitingsdatum is niet mogelijk. Je verbruikt dan een tentamenkans. De sluitingsdatum voor aan- of afmelden wordt op het scherm getoond. Voor studenten met een functiebeperking, studenten die langdurig buiten Europa verblijven of studenten in detentie gelden andere procedures en aan- en afmeldtermijnen. Raadpleeg hiervoor de gegevens op de website Uiterlijk een week voor de tentamendatum volgt de oproepbrief. Hierin zijn de tentamenlocatie, -datum en de toegestane hulpmiddelen vermeld.

Uitslag tentamen Afhankelijk van de tentamenvorm ontvang je eerst een voorlopige uitslagbrief en zodra de Commissie voor de examens de uitslag formeel heeft vastgesteld, volgt je definitieve uitslagbrief en een officieel certificaat als je geslaagd bent voor alle bij de cursus behorende tentamenverplichtingen. Bij schriftelijke tentamens wordt het antwoordmodel uiterlijk twee dagen na het tentamen op de cursussite geplaatst. www.ou.nl/tentamen

24

Vrijstelling voor de bacheloropleiding Iedereen van 18 jaar of ouder kan bij de Open Universiteit starten met een bacheloropleiding: er is dus geen vooropleidingseis zoals bij andere universiteiten. Heb je in het verleden een wo- of hbo-opleiding afgerond, dan kom je altijd in aanmerking voor vrijstelling. De vrijstelling is ruimer naarmate er meer overeenkomst bestaat tussen je afgeronde studie en je nieuwe opleiding aan de Open Universiteit. Maar ook als er geen verwantschap is, of als je de studie niet hebt afgerond, kun je een gedeeltelijke vrijstelling krijgen. Elke bacheloropleiding van de Open Universiteit heeft een vrije ruimte van 5 modulen (21,5 studiepunten) die je naar eigen keuze met onze cursussen kunt invullen. Wij vinden een brede universitaire opleiding belangrijk. Bij een reeds voltooide hbo- of wo-opleiding nemen we aan dat aan die breedte voldaan is en verlenen we vrijstelling in de vrije ruimte. Als er verwantschap bestaat tussen de eerder gevolgde en de te volgen opleiding, dan bepalen we op grond van inhoud, niveau en omvang, welke cursussen je al dan niet krijgt vrijgesteld.

Vrijstellingsprofielen Voor een aantal opleidingen bestaan vrijstellingsprofielen: een overzicht van de cursussen welke je met deze opleiding nog moet volgen en voor welke cursussen je wordt vrijgesteld. Deze profielen vormen het uitgangspunt bij de beoordeling van andere of onvoltooide opleidingen. Elke vrijstellingsaanvraag wordt getoetst op de mate van verwantschap en afronding. Voor de volgende opleidingen zijn vrijstellingsprofielen vastgesteld: - Hbo-milieukunde opleidingen profiel 1 - Hbo-biochemische en biomedische opleidingen profiel 2 - Hbo-chemische opleidingen profiel 3 - Hbo-fysische en technische opleidingen profiel 4 In het volgende overzicht kun je zien welk studiepad resteert als je met een van de genoemde opleidingen instroomt in de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen. Aangezien de vrijstellingsprofielen in de loop van het jaar bijgesteld kunnen worden, geven we hier slechts een indicatie waaraan geen rechten zijn te ontlenen. www.ou.nl/vrijstelling

Resterend studiepad voor afgestudeerden hbo-milieukunde: 14 modulen (60,2 studiepunten) (profiel 1) code

titel

modulen

blz.


2

30

Post-propedeuse N61311 Academische vaardigheden milieuwetenschappen rest studiepad

1

31

N50213

3

Propedeuse N14112

Virtueel milieuadviesbureau 3

8 52

25

Resterend studiepad voor afgestudeerden hbo-biochemische/biomedische richtingen: 17 modulen (73,1 studiepunten) (profiel 2) code

titel

modulen

blz.

N14112


2

30

N07132


2

45

31

Propedeuse

Post-propedeuse N61311

Academische vaardigheden milieuwetenschappen

1

rest studiepad

8

N50217


4

52

Resterend studiepad voor afgestudeerden hbo-chemische richtingen: 19 modulen (81,7 studiepunten) (profiel 3) code

titel

modulen

blz.

N14112


2

30

N07132


2

45

N13121


1

43

N06221


1

44

31

Propedeuse

Post-propedeuse N61311


1

rest studiepad

8

N50217


4

52

Resterend studiepad voor afgestudeerden hbo-fysische/technische richtingen: 23 modulen (98,9 studiepunten) (profiel 4) code

titel

modulen

blz.

N14112


2

30

N07132


2

45

N13121


1

43

N06221


1

44

N04122

Geologie rondom plaattektoniek

2

41

N47111


1

49

N48111


1

49

31

Propedeuse

Post-propedeuse

26

N61311


1

rest studiepad

8

N50217


4

52

Toelating tot de masteropleiding Rechtstreekse toelating Met het bachelorgetuigschrift Milieu-natuurwetenschappen van de Open Universiteit ben je toegelaten tot de masteropleiding Milieuwetenschappen. Ook met een wo-bachelor- of doctoraalgetuigschrift van een gelijkwaardige opleiding bij een andere universiteit, kun je worden toegelaten tot deze master. Een voorbeeld hiervan is de wo-bacheloropleiding Milieuwetenschappen.

Schakelprogramma Ook met een gelijkwaardige maar niet-verwante doctoraal of wo-masteropleiding bij een andere universiteit is toelating tot de masteropleiding mogelijk. Via een individueel schakelprogramma kun je dan instromen in een, ook individueel vastgestelde, masteropleiding. Het voltooien van een schakelprogramma resulteert overigens niet in een bachelorgetuigschrift, maar wel in een toelating tot de aansluitende master.

Aanvragen Bij de Open Universiteit beslist de Commissie voor de examens over vrijstellingsaanvragen voor de bacheloropleidingen en verzoeken tot toelating tot de masteropleidingen, ongeacht of het hier gaat om verzoeken tot rechtstreekse toelating of toelating via een schakelprogramma. Elke aanvraag wordt individueel bekeken aan de hand van eerdergenoemde beoordelingscriteria. Daarom is het van belang dat je een verzoek tot vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding ook daadwerkelijk aanvraagt. Alleen aan een officiële, persoonlijke beschikking van de Commissie voor de examens (met betrekking tot vrijstelling of toelating) kun je rechten ontlenen. Een verzoek tot vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding via een schakelprogramma moet schriftelijk worden gedaan met een aanvraagformulier Vrijstellings- en/of toelatingsverzoek. De kosten hiervan vind je op www.ou.nl/vrijstelling. Wanneer je rechtstreeks doorstroomt van de bacheloropleiding naar de masteropleiding moet je wel een verzoek tot toelating indienen, maar hier zijn geen kosten aan verbonden. Het formulier kunt u telefonisch aanvragen T +31(0)45 - 576 2888 of downloaden. www.ou.nl/toelating Het aanvraagformulier bevat een toelichting en een overzicht van de vereiste bewijsstukken die je met je aanvraag moet meesturen. Bij het indienen van je toelatingsverzoek is het van belang dat je dit zo gedocumenteerd mogelijk doet. Eventueel sluit je een overzicht bij waarin je aangeeft voor welke cursussen van de Open Universiteit je denkt vrijstelling te krijgen en op basis van welke voorkennis. Let wel dat je aan dit door jezelf opgestelde schema geen rechten kunt ontlenen.

27

Inschrijven en kosten Inschrijven Je kunt je op twee manieren inschrijven: - Online via de betreffende cursuspagina waar de inhoud uitgebreid beschreven staat (zie cursusbeschrijvingen). - Of via www.ou.nl/inschrijvingen waar je een schriftelijk inschrijfformulier kunt downloaden en per post versturen. Wanneer je voor de eerste keer inschrijft voor een cursus, moet je een kopie van je geldige paspoort of identiteitskaart (voor- èn achterzijde) bijvoegen of nasturen.

Inschrijfmogelijkheden Cursus Je schrijft in en studeert per cursus. Een cursus bestaat uit één of meer modulen. Binnen de inschrijfduur van 14 maanden zijn studiebegeleiding en drie tentamenkansen inbegrepen.

Startpakket Dit bestaat uit twee vaste inleidende modulen van de bacheloropleiding, de cursus Aarde, mens en milieu: introductie in de milieu-natuurwetenschappen.

Studiepakket Dit bestaat uit minimaal drie modulen naar eigen keuze. Bij een studiepakket krijg je opnieuw 14 maanden inschrijfduur inclusief drie tentamenkansen, voor cursussen die je nog niet hebt afgerond. Dit geldt voor zover deze cursussen nog getentamineerd worden.

Wanneer inschrijven? Wij adviseren je eerst het opleidingsschema met de toelichting daarop in deze gids te raadplegen. Daarin vind je per cursus de begeleidings- en tentamenvorm, maar ook de tentamenmomenten. Data en locaties van de begeleidingsbijeenkomsten staan vermeld in de cursusbeschrijvingen op het web. Om je inschrijfduur zo optimaal mogelijk te benutten, kun je bovendien je eigen studieplanning maken: zie hiervoor www.ou.nl/studieplanner. Na verwerking van je inschrijving, ontvang je bericht op welke datum je bent ingeschreven. De inschrijfduur gaat op die datum in. Let bij inschrijving steeds op specifieke inschrijvingsvoorwaarden.

Extra tentamenkansen en verlenging van inschrijfduur Heb je al je tentamenkansen verbruikt maar de cursus nog niet afgerond, dan kunt je extra kansen bijkopen. Dit kan zowel binnen de inschrijfduur als daarna, zolang de cursus wordt getentamineerd. Let er in dit verband op dat veel cursussen niet onbeperkt worden getentamineerd, maar na verloop van tijd worden vervangen door een nieuwe versie. Je kunt geen extra kansen kopen voor de nieuwe versie van een cursus. Met een extra tentamenkans voor een cursus krijg je acht maanden de tijd om tentamen te doen of je opdracht in te leveren. Het is niet noodzakelijk de tentamenkans aansluitend aan je inschrijfduur te kopen. Je kunt ook kiezen voor een tentamenpakket. Daarmee krijg je voor elke nog niet afgeronde cursus opnieuw 14 maanden inschrijfduur inclusief drie tentamenkansen. Inschrijven voor een nieuw studiepakket (zie hiervoor) is ook mogelijk. Meer informatie hierover vind je op de website. www.ou.nl/tentamenkansen

28

Kosten Conform de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk collegegeld en instellingscollegegeld. Welk collegegeld op jouw inschrijving van toepassing is, is afhankelijk van je nationaliteit, woonplaats, studieverleden en je keuze voor bachelor en/of mastercursussen. www.ou.nl/kosten

Kortingsregeling cursusgeld – KCOU In een aantal situaties geeft de Open Universiteit een korting op het cursusgeld aan studenten met een laag inkomen. Wil je een opleiding volgen aan de Open Universiteit en heb je een (gezamenlijk) belastbaar inkomen tot 110% van het belastbaar minimumloon en geen voordeel uit sparen en beleggen, dan kun je een korting op het cursusgeld aanvragen. Getoetst wordt onder meer het belastbaar jaarinkomen van jou en je partner/ouder in het kalenderjaar waarin de aanvraag wordt ingediend. Daarnaast wordt gecontroleerd of je voldoet aan de overige wettelijke voorwaarden om voor de kortingsregeling in aanmerking te komen. Je kunt de brochure met het aanvraagformulier downloaden van de website of opvragen bij Service en informatie. Vraag de korting aan voordat je inschrijft voor een cursus. www.ou.nl/kcou

Belastingaftrek studiekosten Soms kun je studiekosten aftrekken als je aangifte inkomstenbelasting doet, maar dit is aan regels gebonden. Om te beginnen moet je de studie volgen voor je huidige of toekomstige baan (geen studie uit interesse dus: het moet voor de hand liggen dat de opleiding daadwerkelijk tot inkomsten zal leiden). Je kunt alleen studiekosten aftrekken als je ze zelf hebt gemaakt. Er dient sprake te zijn van een leertraject. Vergoedt je werkgever een deel van je studiekosten? Dan dien je de aftrekbare kosten te verminderen met de ontvangen vergoeding. Let wel: de voor eigen rekening blijvende studiekosten zijn slechts aftrekbaar voor zover deze méér bedragen dan € 500,-.

Niet-aftrekbare kosten Kosten voor levensonderhoud (zoals huisvesting, eten, drinken en kleding) en (inrichting van) werkkamer of studeerruimte en standaard pc’s en printers, komen niet voor aftrek in aanmerking. Betaalde rente op een studielening of reiskosten naar studiecentrum en kosten van excursies en studiereizen zijn niet aftrekbaar.

Aftrekbare kosten Kosten van studieboeken, vakliteratuur, leermiddelen en lesgeld, waaronder de kosten voor modules, tentamens, aanvraag voor vrijstellingen en voor toelating tot opleidingen, komen in aanmerking voor aftrek. Onder de noemer lesgeld vallen ook collegegeld en instellingscollegegeld. www.belastingdienst.nl

29

Cursusbeschrijvingen De cursusbeschrijvingen zijn alfabetisch gerangschikt. De meest actuele gegevens staan op onze website. Er staat extra informatie over ingangsvoorwaarden, cursusinhoud, tentaminering en begeleiding. Bij elke cursusbeschrijving in deze gids is het webadres vermeld dat direct toegang geeft tot deze informatie. Alle beschreven cursussen maken deel uit van de bachelor- of masteropleiding van de faculteit Natuurwetenschappen. Raadzaam is eerst je studiepad te bekijken voordat je nieuwe cursussen gaat bestellen. www.ou.nl/studiepad Een aantal van deze cursussen kan tevens gevolgd worden als focusopleiding. Dit is bij de betreffende cursus vermeld.

Aarde, mens en milieu: introductie in de milieu-natuurwetenschappen (propedeusecursus, tevens focuscursus)

Cursuscode: N14112 Studielast: 2 modulen

Het is 1991: acht mensen sluiten zich voor twee jaar op in een reusachtige kas in de woestijn van Arizona. Deze luchtdichte constructie bevat een aantal nagebouwde ecosystemen zoals een oceaan, een tropisch regenwoud, en een deel waarin voedsel wordt verbouwd. Is dit gesloten systeem - getiteld Biosfeer-2 - in staat planten, dieren en mensen in leven te houden zonder toevoer van verse lucht, water en voedsel? Dat doel is nooit gehaald, na anderhalf jaar moet zuurstof worden bijgepompt om verstikking van de bewoners te voorkomen. De belangrijkste les uit deze onderneming is dat er geen alternatief bestaat voor de originele biosfeer, de aarde met haar ecosystemen. Onze kennis schiet nog altijd tekort voor het ontwerpen van systemen die duurzaam leven mogelijk maken. Het Biosfeer-2 project heeft duidelijk gemaakt dat de aardse biosfeer van onschatbare waarde is, maar tegelijkertijd ook gevoelig voor menselijke verstoring. In de cursus Aarde, mens en milieu maakt u - met het verhaal van Biosfeer-2 als uitgangspunt - kennis met de processen die leven op aarde mogelijk maken. Ook leert u over de problemen die ontstaan bij verstoring van deze processen, zoals klimaatverandering. De rol van de milieunatuurwetenschappen bij het oplossen van deze problemen en bij het bevorderen van duurzame ontwikkeling komt uitgebreid aan de orde.

Voorkennis Natuurwetenschappelijke basiskennis is voldoende om de leerstof te begrijpen. Verder is passieve kennis van het Engels noodzakelijk om verwerkingsopdrachten te kunnen uitvoeren.

Docenten Dr. ir. Joop de Kraker (landelijke begeleider). Dr. Frank van Belleghem (Vlaanderen), drs. Pieter Geluk (Rotterdam), drs. Els Jans (Eindhoven), dr. Dennis Uit de Weerd (Groningen, Zwolle) en dr. Gideon Oudgenoeg (Amsterdam). www.ou.nl/studieaanbod/N14112

30


Afstudeeronderzoek MSc Milieuwetenschappen (mastercursus)

Cursuscode: N61311 Studielast: 1 module

De cursus Academische vaardigheden milieuwetenschappen is een bijzondere cursus. Ook de looptijd is bijzonder, omdat de student zich de deelvaardigheden die horen bij de cursus eigen kan maken vanaf de propedeuse tot het eind van de bacheloropleiding. Het doel is studenten de mogelijkheid te bieden bepaalde academische vaardigheden te verwerven, die nodig zijn voor een goede vakbeoefening in de toekomst. De student krijgt hierbij begeleiding en wordt beoordeeld. Voorbeelden zijn: het individueel voorbereiden en houden van een lezing, meedoen aan een discussie, een workshop voorbereiden en bijwonen, een poster presenteren, het opzetten van een onderzoek, het schrijven van een samenvatting of het zoeken naar literatuur.


Het Afstudeeronderzoek MSc Milieuwetenschappen vormt de voltooiing van de masteropleiding Milieuwetenschappen. Kennis, vaardigheden en inzichten die zijn verworven in de studie, worden tijdens het afstudeeronderzoek geïntegreerd, toegepast en uitgebouwd. Binnen het afstudeeronderzoek zijn twee fasen te onderscheiden: de eigenlijke onderzoeksfase en een afsluitende fase waarin u een verslag schrijft en een voordracht houdt.

Ingangseisen

Ingangseisen

U kunt pas aan Afstudeeronderzoek MSc Milieuwetenschappen beginnen wanneer het onderzoeksvoorstel door uw afstudeerbegeleider is goed gekeurd. Inschrijving is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten en pas na afronden van de cursus Onderzoeksvoorstel MSc Milieuwetenschappen (N87311).

U moet de propedeuse grotendeels afgerond hebben. De faculteit bepaalt of een student wordt toegelaten.

Docent

Docenten

Dr. ir. Lily Fredrix, dr. Wilfried Ivens en diverse andere NW-docenten.

Dr. ir. Lily Fredrix (examinator), drs. Els Jans (plv. examinator) en diverse andere NW-docenten.

www.ou.nl/studieaanbod/N87318


31

Beleidsadvisering

Biologie van cellen

Cursuscode: B53321 Studielast: 1 module

Hoe geef je op academisch niveau advies over overheidsbeleid? Dit is de centrale vraag in de cursus Beleidsadvisering. De antwoorden zijn niet alleen van belang voor beleidsmedewerkers bij de overheid, maar ook voor medewerkers van particuliere adviesbureaus en voor zelfstandige adviseurs. In deze cursus kunt u de theoretische kennis direct toepassen in casestudies. Binnen een realistische context geeft u beleidsadvies zoals dat voortvloeit uit de typische taken van een beleidsmedewerker. Net als in de praktijk gaat u beleid analyseren, en ontwerpen en anticiperen op reacties naar aanleiding van besluitvorming.


Lic. Mimi Crijns.

In de cursus ligt de nadruk op de overeenkomsten tussen alle soorten levende cellen. Daarom behandelen we cellen in deze cursus niet op de traditionele manier in ‘hokjes’ (plantaardige, dierlijke en micro-organismen), maar zijn we uitgegaan van de gemeenschappelijke eigenschappen en de vertaling naar individuele variatie. Het centrale thema daarbij is energie. De cursus bestaat uit vier blokken: 1 Cellen: bouw, bouwstenen en functies: onder andere over macromoleculen en enzymkinetiek. 2 Energieprincipes en vorming van energie: ATP wordt gevormd uit de energie die vrijkomt bij elektronenoverdracht. De elektronenoverdracht bij de oxigene en anoxigene fotosynthese, bij de ademhaling met zuurstof en andere stoffen als uiteindelijke elektronacceptor en bij de lithotrofe levenswijze worden besproken. 3 Informatie op micro- en macroniveau: chromosomen bevatten DNA, dit wordt overgeschreven naar RNA en vertaald naar eiwit. Dit proces wordt toegepast bij recombinant-DNA-technieken. 4 Metabolisme en regulatie van metabole processen.

www.ou.nl/studieaanbod/B53321

Voorkennis

Voorkennis Voorkennis wordt verondersteld op het niveau van de cursussen (Inleiding in de) Politicologie en Organisatie en management.

Docent

De cursus veronderstelt voorkennis op het niveau van de cursussen Scheikunde voor milieuwetenschappen 1, Scheikunde voor milieuwetenschappen 2 en de cursus Levenswetenschappen 1: evolutie.

Docent Dr. Frank van Belleghem. www.ou.nl/studieaanbod/N34212

32

Bodem en water: een stroomgebiedbenadering


Hoe kunnen we duurzaam omspringen met de beperkte drinkwatervoorraden? Hoe kan water het landschap vormgeven? Kan de interactie tussen bodem en water benut worden om overstromingen in te perken of zelfs te voorkomen? Hoe groot is de impact van menselijk ingrijpen op het bodem-water-systeem, bijvoorbeeld van het aanleggen van dijken, dammen en ondergrondse rivierstelsels? Wilt u dat graag weten, dan is de natuurwetenschappelijk verdiepende cursus Bodem en water: een stroomgebiedbenadering iets voor u. De cursus behandelt voornamelijk bodem- en watersystemen in de Lage Landen en werkt steeds vanuit een (stroom)gebiedsbenadering. Ook grote internationale voorbeelden buiten Europa worden behandeld, bijvoorbeeld het Manmade River project in Libië, de Grand Canyon in de Verenigde Staten van Amerika, de Drieklovendam in China en het Aralmeer in Midden-Azië. Tot slot ontrafelt u de dynamiek van het Scheldestroomgebied in een studietaakoverstijgende, Engelstalige, multimediale casus.

Voorkennis Voor het volgen van deze cursus heeft u een ruime basiskennis nodig van de natuurwetenschappelijke disciplines. Enige inhoudelijke kennis van milieuproblemen en van de natuurlijke processen die zich op aarde afspelen wordt sterk aanbevolen. Deze onderwerpen komen aan bod in de cursussen Aarde, mens en milieu, Geologie rondom plaattektoniek, Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling en Gedrag en effecten van contaminanten. Passieve kennis van het Engels is noodzakelijk. Daarnaast veronderstellen we dat u computervaardig bent.

Docenten Ir. Ton Baltissen. www.ou.nl/studieaanbod/N29211

33

Corporate Responsibility for Sustainable Development (tevens focuscursus)

Nieuwe cursus


Deze Engelstalige cursus is bedoeld voor bachelorstudenten Milieu-natuurwetenschappen en Bedrijfskunde. Maar ook studenten uit andere opleidingen of geïnteresseerden uit de praktijk van overheid, bedrijfsleven of maatschappelijke organisaties. Deze cursus behandelt de maatschappelijke verantwoordelijkheid van ondernemingen om bij te dragen aan duurzame ontwikkeling. Het gaat dan om de verantwoordelijkheid van het bedrijfsleven om naast economische waarde (profit) ook waarde te creëren op sociaal (people) en ecologisch (planet) gebied, en negatieve effecten van de bedrijfsvoering op sociaal en milieuterrein (denk aan milieuvervuiling of mensenrechtenschendingen) te voorkomen en te adresseren. Deze verantwoordelijkheid gaat verder dan de verantwoordelijkheid om winst te genereren ten behoeve van aandeelhouders en andere kapitaalverstrekkers, maar heeft betrekking op een grotere groep belanghebbenden (zogenoemde ‘stakeholders’), zoals werknemers, klanten, concurrenten, maatschappelijke organisaties, arbeiders in de toeleverketen en het natuurlijk leefmilieu. Het studiemateriaal behandelt de volgende elementen van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO): 1) de betekenis en oorsprong van het concept, 2) management en implementatie van MVO, 3) de toekomst van MVO en 4) internationale MVO-normen en -standaarden. Naast het verwerven van kennis en inzicht op deze terreinen, is een belangrijke doelstelling van de cursus het bevorderen van academische schrijfvaardigheid. Het tentamen bestaat dan ook uit het schrijven van een onderzoekspaper over een MVO-thema op basis van een kleine literatuurstudie. Al het cursusmateriaal is in het Engels, maar de schrijfopdracht mag zowel in het Engels als in het Nederlands worden uitgevoerd.

34

Voorkennis Studenten Milieu-natuurwetenschappen kunnen deze cursus het beste volgen aan het eind van de bacheloropleiding. Enige praktijkervaring of kennis van management, beleid, milieuproblemen en duurzame ontwikkeling is gewenst, evenals de vaardigheid om een logisch betoog te kunnen opstellen.

Docent Dr. Mariëtte van Huijstee. www.ou.nl/studieaanbod/N22211

Ecosystems and Human Well-being

Energy Analysis (tevens focuscursus)


Deze cursus richt zich op de wisselwerking tussen mensen en ecosystemen. Het gaat daarbij om twee hoofdvragen: wat is het belang van ecosystemen voor menselijk welzijn en hoe beïnvloedt de mens het functioneren van ecosystemen? Voor het bestuderen van deze wisselwerking wordt in de cursus gebruik gemaakt van het conceptuele raamwerk dat is ontwikkeld binnen de zogenaamde Millennium Ecosystem Assessment (MA). Deze ‘assessment’ is een recent uitgevoerde beoordeling van de toestand van ecosystemen wereldwijd, de te verwachten ontwikkelingen, en de opties voor (meer) duurzaam beheer van ecosystemen. Het eindrapport van de MA dient als rode draad voor de cursus. De inhoud van dit rapport wordt aangevuld en verdiept met een tekstboek met ondersteunende ecologische kennis en kennis over de relatie tussen ecosystemen en maatschappelijke systemen. In de cursus verwerft u kennis, inzicht en vaardigheden met betrekking tot de analyse en oplossing van milieuproblemen die verband houden met de degradatie van ecosystemen. Via studietaken richt u zich op de waarde van ecosystemen voor het menselijk welzijn, de veranderingen die de afgelopen vijftig jaar in ecosystemen zijn opgetreden, en de mogelijkheden om de huidige trend van doorgaande aantasting te keren. Aan de hand van een aantal sprekende casusbeschrijvingen verdiept u zich nader in de precieze oorzaken, mechanismen en gevolgen van antropogene veranderingen in ecosystemen. Als afronding van de cursus voert u zelf een ecosysteem-assesment uit van een casusgebied op basis van een verzameling bronnen.

Voorkennis De cursus bouwt voort op de ecologische basiskennis die wordt aangereikt in de propedeusecursussen Aarde, mens en milieu en Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling. Verder wordt voorkennis verwacht van evolutionaire processen en fysiologie op propedeuseniveau. Passieve kennis van het Engels is noodzakelijk om het Engelstalige cursusen bronnenmateriaal te kunnen bestuderen.


Om de ontwikkelingen op het gebied van de energievoorziening goed te kunnen begrijpen en mee te kunnen denken over mogelijke opties voor de toekomst, is het van belang dat men energiesystemen goed kan doorgronden. De cursus Energy Analysis voorziet in een introductie in de analyse van energiesystemen en energietechnologieën. In de cursus wordt zowel aandacht besteed aan systemen die in energie voorzien als systemen die de vraag naar energie bepalen. De cursus biedt een scala aan methoden en hulpmiddelen om energiesystemen te analyseren, waaronder: thermodynamica (basaal), energiediensten en -vraag, energiewinning en -conversie, energiemarkten, energie in een sociale context, energiemanagement, energieketens, levenscyclusanalyse van energie, meten van energie-efficiëntie en -intensiteit, energietechnologieën, energiescenario’s en beleid gericht op efficiënt energiegebruik en hernieuwbare energie. De cursus is Engelstalig en wordt getentamineerd via een aantal opdrachten.

Voorkennis Rekenvaardigheden en kennis van natuurkunde op vwoniveau is wenselijk. Passieve beheersing van het Engels is noodzakelijk. De cursus is op eindbachelorniveau en opgenomen in de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen. Masterstudenten Milieu-natuurwetenschappen die hun afstudeeropdracht gaan doen rond het thema energie, kunnen in overleg met de faculteit Natuurwetenschappen overwegen de cursus in hun masterprogramma op te nemen.

Docent Dr. Wilfried Ivens. www.ou.nl/studieaanbod/N45211

Docent Dr. ir. Joop de Kraker. www.ou.nl/studieaanbod/N13211

35

Environmental Problems: crossing boundaries between science, policy and society

Environmentally Improved Production (tevens focuscursus)

(mastercursus)

Nieuwe cursus


De cursus is een verplicht onderdeel van de Master Milieuwetenschappen. Hij is ook goed als losse cursus te volgen door medewerkers van kennisinstituten zoals bijvoorbeeld het PBL, RIVM, NIOZ, van gemeenten en overheden, en iedereen die meer wil weten over de relatie tussen wetenschap en maatschappij. De Engelstalige cursus Environmental Problems: crossing boundaries between science, policy and society richt zich op de aanpak van milieuvraagstukken als interactieproces tussen wetenschap, beleid en maatschappij. De student krijgt inzicht in de complexiteit van milieuvraagstukken, verschillende perspectieven, belangen en actoren die een rol spelen, en leert reflecteren op de eigen rol als expert. Aan de orde komen onder andere onzekerheden, conflicterende kennisbronnen, niet-wetenschappelijke kennis en nieuwe media, toegelicht aan de hand van praktijkvoorbeelden als ‘Climategate’, CO2-opslag, elektromagnetische straling en inrichting van de Commandeurspolder.

Voorkennis Voor het bestuderen van deze cursus is het raadzaam dat u beschikt over kennis van het milieubeleid, bijvoorbeeld opgedaan in de OU-cursus Milieubeleid: theorie en praktijk (N15421) en/of de OU-cursus Omgevingsbeleid: analyse, evaluatie, ontwerp (N232121).

Docenten Dr. ir. Willemijn Tuinstra en dr. ir. Joop de Kraker. www.ou.nl/studieaanbod/N44311


Wereldwijd is er het laatste decennium veel aandacht voor de wijze waarop de productie van economische goederen tot stand komt. Vanuit de duurzaamheidsgedachte is het belangrijk dat de mens en zijn omgeving van deze productie geen nadeel ondervinden, ook niet op de (zeer) lange termijn. Een volledig duurzaam ingericht productiebestel lijkt voorlopig niet haalbaar, maar er zijn talrijke benaderingen in praktijk gebracht waardoor (delen) van productieketens veel minder milieubelastend zijn dan voorheen. In de Engelstalige cursus Environmentally Improved Production (EIP) wordt de duurzame productie van economische goederen behandeld vanuit een natuurwetenschappelijke invalshoek. De cursus geeft een algemeen begrip van, en inzicht in, de actuele ontwikkeling op het terrein van milieuvriendelijke productie. Daarnaast doet de student bij bestudering van de cursus ervaring op met het gebruik van wetenschappelijke bronnen (lezen, begrijpen en kennis en inzichten vergroten). De verkregen kennis en inzichten kunnen de basis vormen voor beslissingen over het invoeren van duurzamere productiewijzen. In de cursus komen onder meer de volgende vier clusters van onderwerpen aan bod: 1. Cleaner production & design for environment, 2. Life cycle management, energy analysis & material flow accounting, 3. Cascading, recycling & industrial symbiosis, 4. Risk & inherent safety.

Voorkennis Passieve kennis van de Engelse taal is nodig. De cursus is op eindbachelorniveau en opgenomen in de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen. Masterstudenten Milieu-natuurwetenschappen die hun afstudeeropdracht gaan doen rond het thema milieutechnologie, kunnen in overleg met de faculteit Natuurwetenschappen de cursus in hun masterprogramma opnemen.

Docent Dr. Wilfried Ivens. www.ou.nl/studieaanbod/N25211

36

European Union, Governance and Sustainability

European Virtual Seminar on Sustainable Development

(mastercursus)

(mastercursus)

Nieuwe cursus


Centraal in de cursus staan het streven naar duurzame ontwikkeling en het oplossen van milieuproblemen in een internationale context. Het zwaartepunt ligt daarbij op de Europese Unie (EU) en haar lidstaten. De EU, haar beleid en strategieën, worden geanalyseerd vanuit een ‘governance perspectief’, waarin de nieuwe relaties tussen overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en burgers centraal staan bij de aanpak van milieuen duurzaamheidvraagstukken. Naast theoretische inzichten op het gebied van governance en duurzame ontwikkeling wordt in belangrijke mate aandacht besteed aan beleidsterreinen waarop de EU en haar lidstaten milieuen duurzaamheidbeleid trachten te voeren, zoals klimaat- en energiebeleid, transport en mobiliteit, landbouw, biodiversiteit, en duurzame productie en consumptie. De betreffende beleidsterreinen worden beschreven en geanalyseerd, en geïllustreerd met korte case-studies. In de cursus wordt ook aandacht besteed aan de totstandkoming en het functioneren van de EU en de integratie van duurzame ontwikkeling als een strategie voor Europees en nationaal beleid. Naast een analyse van de werking van de EU tot dusver, wordt een vooruitblik gegeven op de governance van duurzame ontwikkeling in de EU. De cursus is ontwikkeld door een internationaal team van auteurs en bestaat uit een OUcursusboek en bijbehorend elektronisch werkboek met opdrachten en terugkoppeling.

Voorkennis De cursus veronderstelt enige voorkennis op het terrein van (internationaal) milieubeleid en affiniteit met milieuen duurzaamheidsvraagstukken. De cursus European Union, Governance and Sustainability (EUGOS) is een keuzecursus in de Master opleiding Milieuwetenschappen. De cursus is bedoeld voor studenten die belangstelling hebben voor milieuproblemen en duurzaamheidsvraagstukken in een internationale context, met een accent op de Europese Unie.


Kern van het European Virtual Seminar on Sustainable Development (EVS) is internationaal samenwerkend leren in kleine, multidisciplinaire groepen aan casestudies op het terrein van duurzame ontwikkeling. En dat alles via internet. Het idee is dat door studenten op die manier samen te laten werken, ze direct geconfronteerd worden met verschillende visies op duurzaamheidsvraagstukken. De studenten zijn afkomstig uit verschillende landen en hebben uiteenlopende disciplinaire achtergronden. De studentengroepen analyseren de problematiek die in de casus centraal staat, verrichten onderzoek en rapporteren hierover in een groepsrapport. Elke groep wordt begeleid door een tutor en kan voor inhoudelijke vragen terecht bij een expert. De onderwerpen van de casestudies zijn interessant voor studenten van verschillende studierichtingen, zoals milieuen natuurwetenschappen, beleids- en bestuurswetenschappen, economie, rechten en wellicht ook cultuurwetenschappen. Ook is het EVS interessant voor studenten die ervaring willen opdoen met internationaal, multidisciplinair samenwerkend leren. Het EVS wordt aangeboden in de periode oktober-maart. In het EVS participeren meer dan 10 onderwijsinstellingen uit vele Europese landen. Zie voor meer informatie en een overzicht van de casestudies www.ou.nl/evs.

Voorkennis Belangrijk is belangstelling om met duurzame ontwikkeling aan de slag te gaan vanuit uw discipline. U beschikt over kennis van het Engels en kan in deze taal via internet actief met anderen communiceren.


Docenten Prof. dr. Dave Huitema en dr. ir. Willemijn Tuinstra. www.ou.nl/studieaanbod/N12311

37

Gedrag en effecten van contaminanten: een introductie in de milieuchemie

Gedragsbiologie


Deze cursus richt zich op 1) milieuchemische processen in de verschillende milieucompartimenten en de effecten van de mens hierop en 2) de effecten van het milieu op de mens. Daarnaast richt de cursus zich specifiek op milieuvreemde stoffen. Als basis voor de cursus dient het boek An introduction to environmental chemistry. Dit boek behandelt het functioneren van natuurlijke geochemische processen op verschillende tijden ruimteniveaus, en de effecten van menselijk handelen daarop. Ook wordt ingegaan op de invloed van stoffen in het milieu op de menselijke gezondheid. Epidemiologisch onderzoek en betrouwbare risicoschatting krijgen veel aandacht. Verdieping vindt plaats door middel van casussen, onder andere over de Probo Koala. Tenslotte wordt ingegaan op de nieuwe stoffenregelgeving van de Europese Unie, Registration, Evaluation and Authorisation of Chemical substances (REACH), die in juni 2007 in werking is getreden.

Voorkennis Voorkennis is gewenst op het niveau van de cursussen Scheikunde voor milieuwetenschappen 1 en Scheikunde voor milieuwetenschappen 2, evenals basiskennis op het gebied van milieuwetenschappen. Passieve beheersing van het Engels is noodzakelijk.

Docent Dr. Gideon Oudgenoeg.


Diergedrag speelt de hoofdrol in de cursus Gedragsbiologie, maar voorbeelden van parallellen bij de mens ontbreken zeker niet. Binnen de milieuwetenschappen draagt de gedragsbiologie bij aan het inzicht in (1) de wijze waarop organismen (ook de mens) omgaan met korte- en langetermijnbelangen, (2) de ‘verduurzaming’ van de veehouderij en (3) de eisen die dieren aan hun leefomgeving stellen ten behoeve van het natuurbeheer. Daarnaast is gedragsbiologie een uiterst gevoelig hulpmiddel bij het onderzoek naar de schadelijkheid van stoffen. Ook binnen de psychologie, de medische wetenschappen, de criminologie en zelfs de economie wordt steeds meer onderkend dat biologische factoren een belangrijke invloed hebben op menselijk handelen. De belangstelling voor de gedragsbiologie is daarom groeiende. Gedragsbiologie is extra interessant omdat het vrijwel alle aspecten van fundamenteel natuurwetenschappelijk onderzoek in zich heeft.

Voorkennis De benodigde voorkennis is vergelijkbaar met een afgerond vwo, niet noodzakelijkerwijs met een natuurwetenschappelijk profiel, maar wel met affiniteit tot de natuurwetenschappen en enige basiskennis daarvan. De cursus kan worden gevolgd zonder uitvoerige algemene biologische voorkennis en inzicht in evolutionaire en fysiologische processen. In dat geval kost het bestuderen van de cursus meestal meer tijd dan is aangegeven.


Docent Dr. Johan van Rhijn. www.ou.nl/studieaanbod/N32221

38

Gegevens en gevolgtrekkingen (propedeusecursus)

Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen (propedeusecursus)


Veel maatschappelijke problemen zijn alleen op te lossen met behulp van (natuur)wetenschappelijke informatie. Die informatie hebben beslissers nodig om aan te geven waartoe hun handelen kan leiden en om tot beredeneerde voorkeuren te komen. Beslissers moeten de juistheid kunnen beoordelen van de wetenschappelijke redeneringen die ten grondslag liggen aan het verband tussen handelingen en uitkomsten. Ze moeten dus in staat zijn wetenschappelijke redeneringen te beoordelen op hun deugdelijkheid, drogredenen kunnen opsporen en kunnen beoordelen of de uitgangspunten van een redenering plausibel zijn. Verder moeten ze de geschiktheid van een gebruikte proefopzet of toets kunnen beoordelen en tot slot in staat zijn uit een reeks van mogelijke oplossingen het beste alternatief te kiezen, rekening houdend met gestelde doelen en beschikbare informatie. Het doel van de cursus is (toekomstige) beslissers de hier geschetste vaardigheden en inzichten te verschaffen.

Voorkennis Er wordt geen speciale voorkennis verondersteld. Wél is het zo dat de voorbeelden die worden besproken enige affiniteit veronderstellen met het natuurwetenschappelijk vakgebied.

Docent Prof. dr. Ad Ragas. www.ou.nl/studieaanbod/N03221


Het Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen (ENP) is ingericht om kennis te maken met het experimenteren binnen de natuurwetenschappen. Als thema van het practicum is gekozen voor fysiologische en genetische adaptatie van het fotosyntheseproces in planten. Het practicum bestaat uit een voorbereidende, een experimenteer- en een afrondingsfase. In de voorbereidende fase behandelen we in schriftelijk materiaal de belangrijkste achtergronden van het fotosyntheseproces. U krijgt inzicht in de wijze waarop natuurwetenschappelijke problemen met goed opgezette experimenten zijn op te lossen. De experimenteerfase vindt plaats bij de Wageningen Universiteit en Researchcentrum (de WUR) op vijf achtereenvolgende dagen, voorafgegaan door een voorbereidende bijeenkomst in Studiecentrum Utrecht. Na het oefenen van enkele basale laboratoriumtechnieken doet u een aantal experimenten die u meer inzicht geven in de fysiologische en genetische aanpassingen van het fotosyntheseproces. Eén van deze experimenten ontwerpt u zelf op grond van de opgedane kennis. In de afrondingsfase verwerkt u de tijdens het practicum verzamelde gegevens tot een themaverslag.

Ingangseisen Aan dit practicum kunt u deelnemen als u tenminste 9 modulen van de propedeuse Milieunatuurwetenschappen hebt afgerond, waaronder Levens-wetenschappen 1: evolutie (of de cursus Evolutie), Levenswetenschappen 2: fysiologie en de cursussen Scheikunde voor milieuwetenschappen 1 en 2. Het practicum wordt maximaal één maal per jaar gegeven gedurende zes hele dagen in een vooraf vastgestelde periode. Dit practicum gaat alleen door bij voldoende belangstelling. De faculteit bepaalt of een student wordt toegelaten.

Docenten Drs. Jikke van Wijnen en dr. Dennis Uit de Weerd. www.ou.nl/studieaanbod/N99111

39

Geographical Information Systems (GIS)

Nieuwe cursus


Wie een outsider een term als ‘geografische informatiesystemen’ moet uitleggen, kiest om te beginnen liefst een voorbeeld dat een beetje tot de verbeelding spreekt. Dat van de autodiefstallen en de verzekeringsmaatschappij bijvoorbeeld. Wie als verzekeraar gegevens over autodiefstal kan koppelen aan een landkaart, kan daaruit afleiden in welke gebieden van Nederland de meeste diefstallen worden gepleegd. Op basis daarvan kan de verzekeringsmaatschappij besluiten tot premiedifferentiatie: de auto-mobilist op een ‘risicoplek’ betaalt dan meer dan wie woont in een dorp waar nooit wat gebeurt. GIS is een instrument (vaak een softwarepakket) dat in toenemende mate wordt gebruikt voor het analyseren van ruimtelijke patronen en data. Bij veel maatschappelijke vraagstukken speelt de ruimtelijke component een belangrijke rol. GIS wordt dan ook voor talrijke toepassingen en in uiteenlopende maatschappelijke sectoren gebruikt. Enkele voorbeelden: - Het maken van (topografische) kaarten; - Routeplanners voor autoverkeer en openbaar vervoer; - Bezorging van post; - Het besturderen van de ruimtelijke spreding van ziekten; - Analyse van verspreidng van toxische stoffen; - Analyse van vegetatiepatronen in natuurontwikkelingsgebieden; - Ruimtelijke planvorming (bijvoorbeeld van steden of woonwijken); - Precisie bombardementen; Het bestuderen van de ruimtelijke verspreiding van soorten en genen. Met GIS-computerprogramma’s is het mogelijk om informatie van digitale (land)kaarten te bewerken. De cursus geeft aan de hand van voorbeelden en oefeningen een brede introductie in de concepten van ruimtelijke analyse en GIS. Daarnaast zijn er oefeningen en casestudies, waarbij men met een GIS-computerprogramma leert om ruimtelijke gegevens te analyseren, zoals de risico’s van erosie aan de hand van digitale bodem- en landgebruikskaarten.

40

Voorkennis De cursus is volledig Engelstalig; een goede passieve beheersing van het Engels is gewenst. Daarnaast veronderstellen we dat u computervaardig bent en beschikt over een Windows-pc.

Docent Ir. Ton Baltissen. www.ou.nl/studieaanbod/N35231

Geologie rondom ijstijden

Geologie rondom plaattektoniek: ruimtelijke processen in de ondergrond (propedeusecursus) N40132

Geologie rondom plaattectoniek


Open Universiteit

Klimaatverandering en alles wat daarmee samenhangt, staan de laatste jaren sterk in de belangstelling. In deze global change discussies worden vragen gesteld als: Verandert het klimaat en zo ja in welke richting en op welke termijn? Wat zijn de gevolgen? Welke terugkoppelingsmechanismen spelen een rol? Hoe groot is de invloed van de mens? Dergelijke vragen zijn uiterst moeilijk te beantwoorden, niet alleen omdat de weermachine een zeer complex systeem vormt, maar ook door de geologische periode (het Kwartair) waarin we ons bevinden. Kenmerkend voor deze periode is dat zich zeer snelle en drastische klimaatswisselingen voordoen. De cursus Geologie rondom ijstijden verschaft inzicht in de wisselwerking tussen (veranderend) klimaat en geologische processen op en nabij het aardoppervlak. De nadruk ligt op de zogeheten exogene geologie: de geologische processen die worden aangedreven door de energie van de zon en die dus ten nauwste samenhangen met het klimaat.

Voorkennis Enige voorkennis van wiskunde, scheikunde en natuurkunde op vwo-niveau is noodzakelijk om de cursus binnen de gegeven studietijd met een voldoende te kunnen afronden.

?????

N40132

Geologie rondom plaattectoniek

Nieuwe cursus

Open Universiteit

www.ou.nl


De aarde bestaat uit een groot aantal verschillende componenten zoals gesteenten, lucht, water, ijs en levende organismen. Alle componenten vertonen een dynamische samenhang en zijn doorlopend in beweging ten opzichte van elkaar. Bij de bestudering van de processen die zich op en in de aarde afspelen en hebben afgespeeld, zijn vrijwel alle natuurwetenschappelijke (sub)disciplines betrokken. De cursus laat zien hoe fysica, chemie, biologie en geologie samenwerken bij het oplossen van aardwetenschappelijke problemen. Maar ook het begrip tijd speelt een belangrijke rol in de aardwetenschappen, wat een aparte dimensie aan de natuurwetenschappen toevoegt. De cursus Geologie rondom plaattektoniek geeft op deze manier een uitgebreide inleiding in de geologische wetenschap. Daarbij ligt de nadruk voornamelijk op de processen die samenhangen met de interne warmteproductie van de aarde (endogene processen).

Voorkennis Enige voorkennis van wiskunde, scheikunde en natuurkunde op vwo-niveau is noodzakelijk om de cursus binnen de gegeven studietijd met een voldoende te kunnen afronden.

Docent Ir. Angelique Lansu.

Docent Ir. Angelique Lansu.



41

Gezondheid in perspectief

Inleiding in de gezondheidspsychologie

(tevens focuscursus)


Een goede gezondheid is voor veel mensen het belangrijkste in hun leven. Dagelijks besteden de media aandacht aan onderwerpen die te maken hebben met gezondheid, uiteenlopend van effecten van leefstijl op gezondheid (te weinig beweging, slechte eetgewoonten) en kindersterfte tot infectieziekten, zoals de opkomst van de Mexicaanse griep. In wetenschappelijk opzicht neemt de bestudering van gezondheidsproblemen een prominente plaats in. Ook op nationaal en gemeentelijk niveau is er aandacht voor de volksgezondheid. Zo is het opstellen van een gemeentelijke gezondheidsnota een wettelijke verplichting. Ondanks de aandacht voor al het onderzoek naar gezondheid en gezondheidsverstorende factoren, ontbreekt het vaak aan een goede vertaling van deze kennis naar de praktijk. Omdat gezondheid door iedereen op zijn eigen wijze wordt beleefd, wordt in de cursus aangesloten op de eigen leefomgeving. In de cursus worden deze individueel ervaren gezondheidsproblemen in een breder verband geplaatst. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het samenwerkend leren binnen groepen.

Cursuscode: S60331 Studielast: 1 module

Wanneer zijn mensen ziek en wanneer beschouwen ze zichzelf als ziek? Waarom vertonen mensen ongezond gedrag? Wat is pijn? Hoe kun je het beste omgaan met een chronische aandoening? In deze cursus krijgt u inzicht in de wetenschappelijke kennis over relaties tussen gedrag en gezondheid. U leert over de betekenis, oorzaken en gevolgen van stress, en over theorieën die gezond en ongezond gedrag kunnen verklaren. Ook wordt besproken hoe leefstijlen samenhangen met gezondheid en ziekte. Daarnaast gaat u dieper in op ziekte, acceptatie van ziekte en ziekterollen. Andere thema’s zijn het gebruik van medische voorzieningen, de aard, symptomen en functie van pijn, en de rol van sociale steun als het gaat om ‘coping’ bij chronische ziekten.

Voorkennis Vanwege het Engelstalige tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst.

Docent Dr. Esther Bakker. www.ou.nl/studieaanbod/S60331

Voorkennis Er is geen specifieke voorkennis vereist.

Docenten Dr. ir. Lily Fredrix, dr. ir. Nel Reijven en dr. Raymond Niesink. www.ou.nl/studieaanbod/N39211

42

Inleiding in de neuropsychologie en psychofarmacologie

Cursuscode: S25211 Studielast: 1 module

Levenswetenschappen 1: evolutie (propedeusecursus)


Hoe onthouden we informatie? Hoe worden aandachtsstoornissen gediagnosticeerd? Hoe komt het dat een hersenbloeding kan leiden tot forse geheugenproblemen of chaotisch gedrag? Hoe kunnen medicatie of drugs ons gedrag beïnvloeden? Dit zijn enkele vragen die centraal staan binnen de neuropsychologie en psychofarmacologie. Neuropsychologie bestudeert de relatie tussen hersenen en gedrag. Deze relatie wordt bestudeerd bij zowel gezonde personen als patiëntenpopulaties (zoals dementie, epilepsie, hersenbloedingen, ADHD en schizofrenie). Psychofarmacologie is nauw verwant aan neuropsychologie. Deze tak houdt zich bezig met geneesmiddelen en stoffen die worden gebruikt ter behandeling van neuropsychologische en psychiatrische ziektebeelden. Deze cursus maakt deel uit van het cursuspakket van de Open Universiteit voor het behalen van de Basisaantekening Psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).

Kennis en inzichten van biologen over ‘het leven’ zijn de afgelopen 150 jaar revolutionair veranderd door uitwisseling van kennis met geologen, chemici, fysici en zelfs wiskundigen. Wisselwerkingen vormen een rode draad in deze cursus. In de eerste helft van de cursus wordt de kapstok daarvoor aangereikt met het boek Een kleine geschiedenis van bijna alles van Bill Bryson met daarbij een leeswijzer. Die kapstok komt ook van pas bij de andere natuurwetenschappelijke cursussen van de propedeuse. De tweede helft zoomt in op evolutie, het bijna alomvattende theoretische kader voor de biologie. Dat gebeurt aan de hand van een hoorcollege op cd, een studietekst die voortbouwt op hetgeen Bryson al te berde heeft gebracht, powerpointpresentaties met nadere toelichting en drie wetenschappelijke artikelen. Doel is om kennis te nemen van en inzicht te krijgen in het evolutieproces en de verklarende rol van de evolutietheorie voor de gehele biologie.

Voorkennis

Voorkennis

Wij raden dringend aan om eerst de cursus Inleiding in de psychologie te volgen.

Aangeraden wordt om eerst de cursus Aarde, Mens en Milieu af te ronden.

Docent

Docent

Dr. Susan van Hooren.

Dr. Dennis Uit de Weerd.

www.ou.nl/studieaanbod/S25211


43


Milieubeleid: theorie en praktijk

(propedeusecursus)



Fysiologie gaat over de ‘werking’ van levende organismen: planten en dieren. Het is een experimentele wetenschap die gebaseerd is op het manipuleren van factoren, waarvan de gevolgen in kaart worden gebracht. Daarbij kan het gaan om factoren buiten het organisme, zoals licht, temperatuur, vocht, beschikbare mineralen, maar ook om factoren binnen het organisme, zoals watergehalte, lichaamstemperatuur en hongertoestand. Fysiologie gaat over organen en hoe ze functioneren, maar ook over de chemische en fysische processen die daarbij plaatsvinden. Verder kan er worden ingezoomd op de processen in de cellen van de organismen. Fysiologie is belangrijk in de milieukunde omdat het zicht geeft op de grenzen waarbinnen leven mogelijk is. Fysiologie biedt ook mogelijkheden om te begrijpen hoe levende organismen (waaronder de mens) zich al dan niet kunnen handhaven onder milieustress. Doel is om kennis te nemen van en inzicht te krijgen in het functioneren van organismen op macro- en micro-niveau.

Voorkennis Aangeraden wordt om eerst de cursussen Aarde, Mens en Milieu en Levenswetenschappen 1: Evolutie af te ronden. De cursus Levenswetenschappen 2: fysiologie sluit aan op Levenswetenschappen 1: Evolutie. Aangeraden wordt om deze twee cursussen direct na elkaar te bestuderen in deze volgorde.

Docent Dr. Dennis Uit de Weerd.


Kenmerkend voor de cursus Milieubeleid: theorie en praktijk is dat studenten in kleine groepen via Studienet samenwerken bij het doorlopen van deze cursus. De cursus kan niet individueel worden bestudeerd. Om die reden wordt de cursus één maal per jaar aangeboden van september tot februari. Deelnemers moeten zich vóór 1 september aanmelden bij E [email protected]. Milieuproblemen zijn complexe vraagstukken. Met de cursus wordt beoogd het inzicht te bevorderen in de milieuproblemen die spelen, de wijze waarop met deze problemen in beleid en samenleving wordt omgegaan, de veranderingen die daarin zijn opgetreden en de rol die beleidswetenschappers kunnen spelen bij het analyseren en arrangeren van noodzakelijk geachte maatschappelijke veranderingen richting duurzame ontwikkeling. Hierover treedt u met medestudenten in discussie en u werkt samen bij het bestuderen van het cursusmateriaal. Daarbij besteedt u zowel aandacht aan centrale begrippen, concepten en theorieën uit het milieubeleid als de analyse daarvan aan de hand van verschillende beleidswetenschappelijke perspectieven. Ook gaat u in op de complexiteit van milieuproblemen als vraagstukken voor multi-actor, -sector en -level governance. Als rode draad voor de (groeps)opdrachten in de cursus is gekozen voor het thema ‘klimaatverandering en milieubeleid’. De cursus bestaat uit een elektronisch werkboek in Studienet en het tekstboek Milieubeleid: analyse en perspectief (red. Driessen en Leroy, 2007) en een bronnenboek. Voor Vlaamse studenten worden zes hoofdstukken uit het tekstboek voorzien van een Vlaamse variant.


Voorkennis Enige kennis van milieuproblemen is gewenst, bijvoorbeeld opgedaan in de cursus Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling.

Docent Dr. ir. Willemijn Tuinstra. www.ou.nl/studieaanbod/N15241

44


Natuurkunde voor Milieuwetenschappen

(propedeusecursus, tevens focuscursus)

(propedeusecursus)

Nieuwe cursus

Deze cursus verschijnt 1-2-2014



Milieuproblemen zijn een structureel onderdeel van de hedendaagse samenleving. Om de milieuproblematiek op te lossen, of op zijn minst beheersbaar te maken, zijn ingrijpende maatschappelijke veranderingen onafwendbaar. Duurzame ontwikkeling vormt daarbij een richtinggevend principe. Doel is een blijvend evenwicht te laten ontstaan tussen de menselijke beschaving en haar natuurlijke omgeving. In de cursus Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling wordt de milieuproblematiek geanalyseerd vanuit natuur-, sociaal- en beleidswetenschappelijk perspectief. In deel 1 wordt de milieuproblematiek globaal geschetst. In deel 2 wordt de milieuproblematiek geanalyseerd. Deel 3 schetst manieren om milieuproblemen op te lossen en/of te voorkómen, dit alles bezien vanuit het milieubeleid. In deel 4 wordt ingegaan op enkele duurzaamheidsvraagstukken en wordt de betekenis van duurzame ontwikkeling nader bekeken. Een belangrijk onderdeel van de cursus is het (leren) schrijven van een essay op academisch niveau, waarin een concreet milieuprobleem wordt uitgewerkt en in de cursus opgedane kennis en inzichten toegepast en verwerkt zijn.

Enige inhoudelijke kennis van milieuproblemen wordt aanbevolen, bijvoorbeeld opgedaan in de cursus Aarde, mens en milieu.

In deze cursus worden de klassieke natuurkundige principes aangereikt in een milieuwetenschappelijke context. Daarbij is speciaal aandacht geschonken aan de rol die de verschillende facetten van de Natuurkunde - het waarnemen, het modelleren en het monitoren - hebben in het oplossen van milieuproblemen en het bevorderen van duurzaamheid. In de algemene inleiding wordt het maatschappelijk belang van Natuurkunde geschetst en een overzicht van de leerstof gegeven. Daarna volgen de studietaken Klassieke mechanica en Elektromagnetisme. De kennis uit deze studietaken wordt toegepast op het opwekken van elektriciteit met behulp van windenergie. In de studietaken Warmte en Verwarmen worden fysische principes toegepast in en rondom het huis (isolatie en de warmtepomp). De studietaak Optische straling wordt toegepast op het meten van luchtverontreinigingen. De studietaak Radioactiviteit wordt gekaderd in de medische beeldvorming en therapie en de studietaak Geluid wordt toegepast op het terugdringen van geluidshinder. De integrerende studietaak rondom Klimaat toont hoe de verschillende facetten van de Natuurkunde een bijdrage kunnen leveren aan een beter begrip van ons klimaat en de klimaatverandering. Bij deze laatste studietaak hoort ook een reëel op afstand uit te voeren experiment. De cursus wordt afgesloten met een algemene terugkoppeling.

Docent

Voorkennis

Dr. Frank van Belleghem.

Een goede beheersing van de basiskennis wiskunde is een vereiste.

Voorkennis


Docent Dr. Frank van Belleghem. www.ou.nl/studieaanbod/N11111

45

Natuurwetenschappelijke modellen

Omgevingsbeleid: analyse, evaluatie, ontwerp (tevens focuscursus)


Diabetespatiënten moeten op gezette tijden insulineinjecties krijgen. De vraag is hoeveel en hoe vaak zij insuline moeten nemen. Om hier achter te komen, is het niet mogelijk het systeem zelf (de patiënt en de insuline) te bestuderen. Experimenteren met dat systeem kan namelijk gevaarlijk, of zelfs dodelijk zijn voor de patiënt. Een andere manier om de vraag te beantwoorden, is het maken van een wiskundig of computermodel. Zo’n model gedraagt zich als het systeem zelf. Zo kan het gedrag van het systeem worden bestudeerd zonder het systeem zelf aan te tasten. Hoe het bouwen van zo’n wiskundig model in z’n werk gaat, hoe het gedrag ervan kan worden bestudeerd en hoe de resultaten weer kunnen worden terugvertaald naar de werkelijkheid, komt aan de orde in deze cursus.

Voorkennis Enige natuurwetenschappelijke voorkennis is noodzakelijk. De stof die in de cursussen Continue wiskunde of Wiskunde voor milieuwetenschappen wordt behandeld, wordt bekend verondersteld. Een goede passieve beheersing van het Engels is gewenst.



Gaswinning in de Waddenzee, de fijnstofproblematiek, een tunnel langs het Naardermeer, het aanwijzen van locaties voor windmolens, het bouwen in diep gelegen polders, zijn voorbeelden van omgevingsvraagstukken die onderwerp zijn van beleid. In de cursus komt aan bod: wat we verstaan onder omgevingsbeleid, op welke wijze beleidswetenschappers dit bestuderen, en wat we hiervan kunnen leren voor het omgaan met complexe omgevingsvraagstukken. De opzet van cursus is sterk methodologisch van aard, waarbij we twee typerende maar sterk uiteenlopende benaderingen van beleid onderscheiden, namelijk de analytisch-rationele en de sociaal-interactieve benadering. Daarnaast worden drie beleidsactiviteiten onderscheiden, te weten het analyseren, evalueren en ontwerpen van beleid. De beide benaderingen en drie beleidsactiviteiten vormen de kapstok waaraan de cursusinhoud is opgehangen. Na een gedegen theoretisch deel waarin de voornaamste beleidswetenschappelijke theorieën, methoden en modellen aan bod komen, worden de opgedane kennis en inzichten toegepast op vraagstukken uit de praktijk. Dit gebeurt in een virtueel beleidswetenschappelijk onderzoeks- en adviesbureau waarin u (aan de hand van multimediale case studies) een stage doorloopt waarbij u beleidsanalyses, beleidsevaluaties en beleidsontwerpen verricht op het vlak van omgevingsbeleid.

Voorkennis Als voorkennis wordt de cursus Milieubeleid: theorie en praktijk aanbevolen.

Docent Dr. ir. Willemijn Tuinstra. www.ou.nl/studieaanbod/N23212

46

Onderzoeksvoorstel MSc Milieuwetenschappen

Organismen in hun omgeving: toxicologie en afweersystemen

(mastercursus)


Voordat u met uw afstudeeronderzoek kunt beginnen, dient u eerst een onderzoeksvoorstel te schrijven. Deze cursus begeleidt/ondersteunt u gericht bij het schrijven van een onderzoeksvoorstel op het (milieuwetenschappelijk) domein dat u gaat onderzoeken. Er wordt expliciet aandacht besteed aan het doen van literatuuronderzoek, het formuleren van een duidelijke probleemstelling en onderzoeksvragen, het kiezen van passende methoden en technieken en het maken van een haalbare planning.

Ingangseisen Inschrijving is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten en uitsluitend na goedkeuring van het onderzoeksidee door de beoogd afstudeerbegeleider. U kunt pas aan het Onderzoeksvoorstel MSc Milieuwetenschappen beginnen wanneer uw onderzoeksidee (onderwerp, korte vraagstelling, afstudeerbegeleiding en -plek) goedgekeurd is.


De cursus Organismen in hun omgeving: toxicologie en afweersystemen is gericht op het verwerven van kennis over de basisprincipes op het gebied van natuurlijke en verworven afweer (deel A) en toxicologie (deel B). Verder wordt ook een relatie gelegd tussen deze basisprincipes en het analyseren van complexe praktijksituaties. Daarbij kan onderscheid gemaakt worden tussen het humane systeem (deel C) en het ecosysteem (deel D).

Voorkennis Natuurwetenschappelijke basiskennis op het gebied van de chemie, biologie en fysiologie, vergelijkbaar met de inhoud van de cursussen Scheikunde voor milieuwetenschappen 1, Scheikunde voor milieuwetenschappen 2, Levenswetenschappen 1 en 2 (of Biologie van cellen).

Docenten

Docenten

Dr. Frank van Belleghem (cursusbegeleider) en dr. Ansje Löhr.

Dr. ir. Lily Fredrix, dr. Wilfried Ivens en diverse andere NW-docenten.



47

Politicologie

Principles of Environmental Sciences (mastercursus)

Cursuscode: B29121 Studielast: 1 module

Politiek is overal aanwezig. Politiek is meer dan alleen de Haagse of de Brusselse politiek. Politiek heeft vele facetten waar de meeste mensen niet bij stilstaan, maar die zichtbaar gemaakt worden in deze cursus. In de cursus krijgt u een actueel beeld van de politicologie, de wetenschap van de politiek. U maakt kennis met de belangrijkste thema’s, benaderingen en begrippen en u ontwikkelt vaardigheden in het analyseren van politiek. De cursus is opgedeeld in zeven grote themagebieden. Het eerste deel bevat een algemene inleiding op het begrip ‘politiek’ en op het vakgebied. De diversiteit in het gebruik van het begrip in heden en verleden wordt hier toegelicht. Duidelijk zal worden dat er al heel lang en op vele verschillende manieren aan politiek wordt gedaan. En minstens zo lang wordt daar over nagedacht binnen en buiten de wetenschap van de politiek. Dan volgen vijf delen waarin de centrale begrippen uit de politicologie uitgebreid aan bod komen: macht, demo-cratie, politieke socialisatie en media, verandering en staat. Hierbij komen vragen aan de orde zoals: welke vormen van macht worden onderscheiden en hoe meet je macht, welke vormen van democratie kennen we, welke rol spelen de media in de politiek, hoe komt er verandering tot stand en wat verstaan we onder een staat. Tot slot geven we een overzicht van politieke stromingen en partijen in Nederland en Vlaanderen.

Voorkennis Voor het bestuderen van deze cursus is geen specifieke voorkennis vereist.

Docent Lic. Mimi Crijns. www.ou.nl/studieaanbod/B29121

Nieuwe cursus

Cursuscode: N19311 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module

De Engelstalige cursus Principles of Environmental Sciences biedt de gereedschappen voor het analyseren van complexe milieuvraagstukken. In deze cursus maakt u kennis met multidisciplinaire principes, concepten en gereedschappen die worden ingezet bij de analyse van milieuproblemen. Voortbouwend op deze kennis leert u milieuvraagstukken te beschouwen in termen van maatschappelijke drivers (aanjagers), hun effecten op ecosystemen en maatschappij, en mogelijke antwoorden op deze effecten. Deze benadering biedt handvatten bij het identificeren van de juiste indicatoren voor een milieuprobleem, bij de bestudering van (feedback)relaties, en de evaluatie van voorgestelde oplossingen (inclusief hun eventuele bijeffecten). De cursus bestaat uit twee delen: een theoretisch deel (55 uur) en een casusdeel (45 uur). Het theoretisch deel behandelt principes, concepten en gereedschappen uit de natuurwetenschappen, sociale wetenschappen, economie en beleidswetenschappen, die van belang zijn bij de analyse van milieuproblemen, en bij het bepalen en evalueren van mogelijke oplossingsrichtingen. Dit deel wordt afgesloten met een tussentoets die voor de helft meetelt in de eindbeoordeling. In het casusdeel wordt de theorie toegepast op een tweetal casussen: 1) Een oefencasus Palm oil (11 uur), en 2) een eindcasus (30 uur). Daarbij ligt de nadruk op oorzaak-gevolg relaties. Bij de eindcasus kan gekozen worden uit een drietal onderwerpen: a) Atlantic bluefin tuna, b) Nitrogen problems in the Netherlands, en c) Nuclear energy. De uitwerking van deze eindcasus wordt beoordeeld. Deze beoordeling weegt voor de helft mee in de eindbeoordeling.

Voorkennis Er wordt uitgegaan van voorkennis op het eindniveau van de bacheloropleiding of eind schakelprogramma naar de masteropleiding, en een goede (passieve) beheersing van de Engelse taal.

Docent Dr. Dennis Uit de Weerd. www.ou.nl/studieaanbod/N19311

48



(propedeusecursus)

(propedeusecursus)

Nieuwe cursus

Nieuwe cursus



Scheikunde ligt aan de basis van verschillende milieuwetenschappelijke verschijnselen. Enerzijds zijn dat milieuproblemen en oplossingen voor die problemen, zoals luchtverontreiniging, verzuring, corrosie en het verwijderen van verontreinigingen uit afvalwater. Anderzijds is dat de wetenschappelijke input die scheikunde levert voor het ontwikkelen van bijvoorbeeld batterijen om zonne- en windenergie op te slaan. In deze cursus gaan we in op de chemische achtergrond van deze verschijnselen. We reiken basiskennis en vaardigheden aan op het gebied van atoombouw, chemische binding, structuur en eigenschappen van stoffen, reactiesnelheid en chemisch evenwicht, zuren en basen, redoxreacties en elektrochemie, chemische thermodynamica, reactiekinetiek en reactiemechanismen. Via milieugerelateerde studietaken ervaart u hoe belangrijk deze scheikundekennis is voor de milieuwetenschappen. Daarbij komen fundamentele vragen aan de orde zoals: hoe zijn stoffen opgebouwd, welke reacties kunnen stoffen ondergaan in het milieu, hoe verlopen de reacties en met welke snelheid gebeurt dat en hoe kunnen we de reactiesnelheid en de richting van een reactie beïnvloeden.

Voorkennis De cursus veronderstelt voorkennis van scheikunde op vwo-niveau. Een goede beheersing van de basiskennis wiskunde is een vereiste. Enige inhoudelijke kennis van milieuproblemen is gewenst, bijvoorbeeld opgedaan in de cursus Aarde, mens en milieu. Verder is passieve kennis van het Engels noodzakelijk voor het lezen van Engelstalige artikelen. Indien de scheikunde te ver is weggezakt, kan de Kennisbank Scheikunde van het Ruud de Moor Centrum (Open Universiteit), beschikbaar bij deze cursus, u weer op weg helpen. U moet er dan rekening mee houden dat bestudering van de cursus meer tijd zal kosten.

In deze cursus ontwikkelt u kennis en vaardigheden op het gebied van de organische chemie en u krijgt een overzicht van technieken voor het nemen en analyseren van milieumonsters. De cursus bestaat uit twee delen. Het deel Koolstofchemie begint met een indeling van organische moleculen naar structurele opbouw en ruimtelijke bouw. Daarna volgt een beschrijving van het optreden van elektrische ladingsverschillen in moleculen. Deze ladingsverschillen zijn van groot belang om het verloop van reacties te voorspellen. Er komen verbindingen aan de orde als vetten, zepen, fenolen, dioxine, polychloorbifenylen (PCB) en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK). Het tweede deel Onderzoeksmethoden in de milieuchemie beschrijft eerst de handelingen die noodzakelijk zijn om antwoord te krijgen op de vraag: `Wat en hoeveel zit er van een bepaalde stof in dit monster? Daarna worden kwalitatieve en kwantitatieve analyse- en scheidingsmethoden van chemische stoffen in milieumonsters besproken. Het betreft zeer uiteenlopende technieken als titraties, elektrochemische analyse, atoom- en molecuulspectrometrie, massaspectrometrie, microscopische technieken en chromatografie. Via milieugerelateerde studietaken ervaart u hoe belangrijk deze scheikundekennis is voor de milieuwetenschappen.

Voorkennis De cursus veronderstelt voorkennis op het niveau van de cursus Scheikunde voor milieuwetenschappen 1. Enige inhoudelijke kennis van milieuproblemen is gewenst, bijvoorbeeld opgedaan in de cursus Aarde, mens en milieu. Verder is passieve kennis van het Engels noodzakelijk voor het lezen van Engelstalige artikelen.

Docenten Drs. Jikke van Wijnen.

Docent Drs. Jikke van Wijnen.



49

Schrijfpracticum 2: academisch schrijven

Cursuscode: C51211 Studielast: 1 module

Schrijfpracticum 2 is een vervolg op de cursus Schrijfpracticum 1. Doel van de cursus is het verhogen van de vaardigheid in het schrijven en beoordelen van teksten waarmee academici veelvuldig in aanraking komen. Voorbeelden van deze genres zijn onderzoeksverslag, (populair-)wetenschappelijk artikel en recensie. In de cursus schrijft u zelf twee teksten en beoordeelt u vier teksten die door andere studenten geschreven zijn. Aan de hand van het commentaar van twee medestudenten herschrijft u uw eigen teksten. Deze eigen teksten (in twee versies) en de beoordeling van het werk van anderen vormen samen het schrijfdossier dat u aan het eind van de rit inlevert.

Ingangseisen Studenten die de cursus doen in het kader van de bacheloropleiding Milieu- en Natuurwetenschappen wordt dringend aangeraden Schrijfpracticum 1 ook te bestuderen. Zie ook de mededeling op de cursuswebsite op Studienet.

Docenten Drs. Lieke van den Bulck-van der Linden, drs. Wil Michels en drs. Wouter Steffelaar. www.ou.nl/studieaanbod/C51211

50

Scientific and Professional Publishing on Environment and Sustainability (mastercursus)


De cursus wordt een keer per jaar aangeboden, met start in februari en afsluiting in juni. Voordat u zich inschrijft, dient u zich tijdig (uiterlijk voor 1 januari) via e-mail aan te melden bij de docenten van de cursus. Personen die op wetenschappelijk niveau functies bekleden, dienen in staat te zijn om via publicaties te communiceren met vakgenoten. In de cursus Scientific and Professional Publishing on Environment and Sustainability maakt u kennis met de verschillende aspecten die bij het schrijven en publiceren van een artikel komen kijken. U doorloopt stapsgewijs het gehele publicatietraject. Daarbij neemt u verschillende rollen op: auteur, reviewer en copy-editor. Op die manier ervaart u hoe het publicatietraject verloopt. U schrijft, ontvangt commentaar van (onbekende) reviewers, geeft commentaar op een artikel van een ander en herschrijft uw eigen werk. Docenten geven tijdens het proces handreikingen en terugkoppeling. Aan het eind van uw publicatiewerkzaamheden heeft u een artikel dat in het elektronische tijdschrift ‘e-Journal on Environment and Sustainability’ gepubliceerd wordt. Dit biedt u een unieke kans om uw onderzoekswerk aan een breder publiek te tonen. De cursus wordt een keer per jaar aangeboden, met start in februari en afsluiting in juni. Voordat u zich inschrijft, dient u zich tijdig (uiterlijk voor 1 januari) via e-mail aan te melden bij de docenten van de cursus.

Ingangseisen U moet toegelaten zijn tot de masteropleiding Milieunatuurwetenschappen en beschikken over eigen milieuwetenschappelijke (onderzoeks)gegevens als basis voor een artikel. Concreet komt het er op neer dat u een milieuwetenschappelijk onderzoek heeft uitgevoerd, dan wel daar vergaand mee gevorderd bent. De benodigde onderzoeksgegevens zijn bij voorkeur afkomstig uit uw afstudeeronderzoek in het kader van de masteropleiding. Het is ook toegestaan andere onderzoeksgegevens voor het artikel te gebruiken, bijvoorbeeld de gegevens uit het afstudeerwerk van de voorafgaande bacheloropleiding. Dit laatste ter beoordeling van, en na overleg met, de cursusbegeleider(s). De faculteit bepaalt of een student wordt toegelaten.

Docenten Dr. Wilfried Ivens en dr. ir. Lily Fredrix. www.ou.nl/studieaanbod/N41311

Voorkennis Passieve kennis van het Engels is noodzakelijk. Actieve schriftelijke beheersing van het Engels is gewenst.

51

Virtueel milieuadviesbureau

Cursuscode: N5021N Studielast: variabel

Startmoment: januari of september. Neemt voordat u zich inschrijft contact op met de examinator. De verblijftijd van een studentmedewerker in het virtueel milieuadviesbureau wordt afhankelijk van vooropleiding en studiefase in samenspraak met de faculteit vastgesteld. Let op dat u zich inschrijft voor het Virtueel milieuadviesbureau met de juiste moduleomvang. De cursus Virtueel milieuadviesbureau (VMAB) biedt een vorm van praktijkgericht onderwijs, waarin u projectmatig, samen met andere studenten, werkt aan echt milieuonderzoek voor opdrachtgevers uit het milieuwerk-veld. Voor het volgen van deze cursus vervult u in het virtuele bedrijf InCompany Milieuadvies functies die sterk overeenkomen met functies in de praktijk van het milieuwerkveld. De naam Virtueel milieuadvies-bureau wordt gehanteerd omdat u het merendeel van het werk vanuit uw eigen huis kunt doen met gebruik van internetvoorzieningen. In het VMAB wordt werken en leren tot één activiteit gemaakt. Enerzijds wordt verwacht dat u bij het uitvoeren van de werkzaamheden toont welke competenties u al in voldoende mate bezit. Anderzijds wordt u in de gelegenheid gesteld om enkele wetenschappelijke competenties en beroepsvaardigheden tijdens de cursus verder te ontwikkelen. U doet dit grotendeels in teamverband. Individuele afspraken worden gemaakt over competenties waarop u zich specifiek wilt richten tijdens de deelname aan de cursus. De eindopdracht van de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen is een integraal onderdeel van het VMAB. De studielast is variabel. De omvang van de cursus VMAB in uw studiepad is afhankelijk van uw vooropleiding en wordt in samenspraak met de faculteit vastgesteld: - zeven modulen voor studenten die studeren zonder of met een beperkte vrijstelling; - vier modulen voor studenten die studeren met een vrijstelling gebaseerd op een natuurwetenschappelijke of technische niet-milieukundige hbo-vooropleiding; - drie modulen voor studenten die studeren met een vrijstelling gebaseerd op een milieukundige hbo-vooropleiding.

52

U kunt zich niet inschrijven voor zeven modulen in één keer. U volgt dus altijd een combinatie van één periode (een zogenaamde run) van drie modulen (N50213) en één run van vier modulen (N50217). Studenten die zeven modulen volgen, kunnen voor de run van drie modulen kiezen uit een reguliere run (werken in projectteam) of een individuele voorbereidingsrun (individuele opdracht). De studielast per week is afhankelijk van het aantal te volgen modulen. Bij drie modulen is de studielast circa 12 uur per week, bij vier modulen circa 16 uur per week. Hierbij is rekening gehouden met een periode van twee weken waarin u geen werkzaamheden verricht, bijvoorbeeld in verband met een vakantie. Bij voldoende deelnemers start er twee keer per jaar een run van het VMAB, één van september tot half maart en één van januari tot en met juni. Het starten met een reguliere run van drie modulen in september kan niet gecombineerd worden met het starten van een run van vier modulen in januari. Het starten van een individuele voorbereidingsrun van drie modulen in september kan wel gecombineerd worden met het starten van een run van vier modulen in januari, maar brengt een relatief hoge studiebelasting met zich mee (indicatie: 16 uur per week). De start van een reguliere run van drie modulen in januari is goed te combineren met het starten van een run van vier modulen in september. Een individuele voorbereidingsrun die start in januari is eveneens goed te combineren met het starten van een run van vier modulen in september, en brengt een studiebelasting van circa 12 uur per week met zich mee. Per run vinden op doordeweekse dagen vier verplichte bijeenkomsten plaats in het studiecentrum Eindhoven. De exacte data hiervan worden voor aanvang van de run bekend gemaakt. Gedurende de run dient u het vereiste aantal uren per week beschikbaar te zijn voor werkzaamheden binnen het VMAB. Grotendeels kunt u zelf bepalen wanneer u deze werkzaamheden verricht, bijvoorbeeld op een vaste studiedag, ‘s avonds of in het weekend. Enkele weken voor aanvang van de run voert u een aantal voorbereidende werkzaamheden uit, zoals het oefenen in de elektronische werkomgeving en het inlezen in de werkwijze. Daarnaast solliciteert u in dit stadium bij het virtueel milieuadviesbureau, zodat we met u kunnen vaststellen welke werkzaamheden u wilt/kunt uitvoeren en op

Voeding en gezondheid (tevens focuscursus)

welke specifieke leerdoelen u zich wilt gaan richten. De opdracht voor milieuonderzoek die u krijgt, hangt af van het aanbod en uw persoonlijke interesses. Op voorhand is nooit precies te zeggen welke opdrachten in portefeuille zijn. Tijdens de sollicitatiefase krijgt u meerdere opdrachten aangeboden, waarover u een voorkeur kunt uitspreken. Bij de uiteindelijke projecttoedeling wordt daar zo goed mogelijk rekening mee gehouden.

Voorkennis Basiskennis op het gebied van de milieuwetenschappen en voldoende ict-vaardigheden. Er is geen open inschrijving voor het Virtueel milieuadviesbureau. De toelating tot de cursus is afhankelijk van uw vooropleiding en uw studiefase. Voor deelname aan de cursus Virtueel milieuadviesbureau, meldt u zich aan met het aanmeldformulier voor studenten op www.incompany-milieuadvies.nl of door een e-mail te sturen aan de examinator van de cursus E [email protected]. In principe wordt iedereen toegelaten die, inclusief vrijstellingen, meer dan 28 modulen (120.4 studiepunten) in de bacheloropleiding Milieunatuurwetenschappen heeft behaald. Voor de meeste studenten heeft deze cursus een omvang van 3 of 4 modulen (zie uw studiepad). U dient zich goed te realiseren dat het een intensieve periode van een half jaar betreft, waarin u zo’n 12 tot 16 uur per week in een team (van 3-4 studenten) samenwerkt. Meldt u zich bij voorkeur minimaal een half jaar voor de start van de run aan. Dit om u goed te kunnen voorbereiden op de eindopdracht (planning studietijd). Deze voorbereidingstijd heeft de faculteit ook nodig in verband met de acquisitie van opdrachten voor milieuonderzoek. Late aanmelders worden alleen toegelaten als er op dat moment nog ruimte is. Zie www.incompany-milieuadvies.nl.


Gezondheid is een zeer belangrijke factor in ons dagelijks leven. Helaas wordt die gezondheid voortdurend bedreigd door allerlei risicofactoren zoals: overvoeding, ondervoeding, te weinig lichaamsbeweging, alcoholmisbruik, roken, stress, enzovoorts. Levensstijl en omgeving bepalen de risicofactoren; in hoeverre zij de gezondheid van de mens beïnvloeden, is afhankelijk van erfelijke aanleg, en in zekere mate van de leeftijd van het individu. Deel I van de cursus begint met groeivertraging en -onderbreking bij kinderen en eindigt met veroudering. Deel II handelt over ontregelde eetlust en eetafwijkingen. Deel III behandelt de erfelijke aanleg in relatie tot afwijkingen die aan voeding gerelateerd zijn. Deel IV gaat over voeding en aan leeftijd gerelateerde afwijkingen en behandelt allergie en osteoporose. Deel V behandelt voeding in relatie tot ziekten. Dit deel geeft een samenvatting van de huidige stand van zaken met betrekking tot voeding en kanker, voeding en diabetes mellitus, voeding en hart- en vaatziekten, en voeding en longziekten.

Voorkennis De voorkennis die voor deze cursus gewenst is betreft kennis van de biologie, biochemie en voeding op propedeuseniveau. Een goede passieve beheersing van de Engelse taal is noodzakelijk.

Docent Dr. ir. Lily Fredrix. www.ou.nl/studieaanbod/N08311

Docenten Dr. Wilfried Ivens (examinator), ir. Angelique Lansu (plv. examinator), dr. ir. Lily Fredrix, dr. Ansje Löhr, dr. Dennis Uit de Weerd, drs. Jikke van Wijnen en drs. Els Jans. www.ou.nl/studieaanbod/N5021N

53

Voedselveiligheid

Wetenschapsleer



Voedselveiligheid is al geruime tijd een hot item. De consument in Europa is de afgelopen jaren geconfronteerd met omvangrijke voedselschandalen. In Engeland bijvoorbeeld overleden meer dan vijftig burgers na het eten van vlees dat met BSE besmet was. In België is een regering gevallen over de dioxinekip. In Nederland was tot op heden de directe schade aan de volksgezondheid beperkt, maar de economische schade tengevolge van het ruimen van dieren was aanzienlijk. De voedselketen die loopt van boer tot bord wordt steeds langer en is complex. Ook de keten van verantwoordelijken is niet eenvoudig. Producenten, consumenten en overheden zijn spelers in de keten. Helderheid en openheid bij documenteren, informeren en controleren, is essentieel om risico’s te beperken. Daarvoor is natuurwetenschappelijke kennis op het gebied van bijvoorbeeld toxicologie en biotechnologie een noodzakelijke voorwaarde, naast kennis over het beoordelen van risico’s en over het beleid en de regelgeving met betrekking tot voedselveiligheid. Op een geïntegreerde wijze komen de verschillende aspecten in relatie met voedselveiligheid in de cursus aan de orde.

Voorkennis De cursus vereist (bio)chemische en biologische kennis op propedeuseniveau; ook basale toxicologische kennis is gewenst. Een goede passieve beheersing van de Engelse is taal noodzakelijk.

Docenten Dr. ir. Lily Fredrix en dr. ir. Nel Reijven. www.ou.nl/studieaanbod/N30321

Cursuscode: C01221 Studielast: 1 module

In de cursus Wetenschapsleer wordt een integrale benadering van de wetenschappen gepresenteerd. Klassieke wetenschapsfilosofische vragen vormen het vertrekpunt: Wat is wetenschap? Waarop is de geldigheid van wetenschappelijke kennis gebaseerd? Hoe komt wetenschap tot stand? Moeten er grenzen gesteld worden aan de wetenschap? Bij de beantwoording wordt echter niet alleen een beroep gedaan op de filosofie maar ook op de wetenschapsgeschiedenis, de wetenschapssociologie en de wetenschapsantropologie. U bestudeert in de cursus de relatie tussen wetenschap en werkelijkheid, tussen theorie en empirie en de relatie tussen wetenschap, techniek en maatschappij. Belangrijke stromingen en denkers die daarbij worden besproken zijn onder andere(n): het logisch empirisme, de theorieën van Popper, Lakatos, Kuhn, het wetenschappelijk realisme, het sociaal constructivisme en Latours wetenschapsantropologie. In het onderdeel over de relatie tussen wetenschap, techniek en maatschappij wordt onder andere aandacht besteed aan de opvattingen van Foucault en aan de ontwikkeling van vrouwenstudies. In de cursus wordt ook de discussie over de eenheid van wetenschap gepresenteerd. Daarbij staat de moderne, empirisch-analytische natuurwetenschap tegenover de mensen cultuurwetenschappen en tegenover de biologie. Gaandeweg zal blijken dat ook ten aanzien van de wetenschap rotsvaste garanties en zekerheden een illusie zijn. Bezinning op wetenschap is geen overbodige luxe. Ook omdat de wetenschappen niet alleen zichzelf sturen, blijft een permanente en breed georiënteerde reflectie op wetenschappelijke kennis wenselijk en zelfs noodzakelijk. Deze cursus zet u aan tot reflectie op het bedrijven van wetenschap. Na bestudering kunt u een zelfstandig oordeel formuleren over de verhoudingen tussen de wetenschappen onderling en de complexe relatie tussen de wetenschap en de samenleving.

Docent Drs. Herman Simissen. www.ou.nl/studieaanbod/C01221

54

Wiskunde voor milieuwetenschappen (propedeusecursus)

Nieuwe cursus


In de milieuwetenschappen wordt veelvuldig gebruik gemaakt van wiskunde. Of het nu gaat om scheikunde, biologie, natuurkunde, toxicologie, levenswetenschappen of de analyse van energiesystemen, ecosystemen, of bodem en waterinteracties, regelmatig worden bij analyses wiskundige methoden en technieken ingezet. De cursus Wiskunde voor milieuwetenschappen richt zich op de wiskundige instrumenten die nodig zijn om als milieuwetenschapper uit de voeten te kunnen. Concreet worden die wiskundige vaardigheden geoefend, die in de verschillende cursussen van de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen worden toegepast. Er wordt een aantal thema’s behandeld, waaronder functies en grafieken, machten, exponentiële functies, logaritmen, goniometrie, differentiëren, integreren, en wiskundig modelleren. Elk thema omvat enerzijds de benodigde theoretische onderbouwing, en anderzijds veel concrete voorbeelden vanuit de milieuwetenschappelijke praktijk. Ieder wiskundig onderwerp wordt geïntroduceerd aan de hand van een voorbeeld of probleemsituatie in de milieuwetenschappen. Na een beknopte behandeling van de wiskundige theorie, wordt deze toegepast om de geschetste problemen op te lossen. De wiskunde wordt dus vooral gebruikt om problemen te analyseren en oplossingen te vinden. Daarbij wordt soms ook het computeralgebrapakket Maxima gebruikt, waarmee complexe berekeningen kunnen worden gemaakt.

Voorkennis De benodigde voorkennis is Wiskunde A of B op VWOniveau, of de voorbereidingscursus Basiscursus Wiskunde (www.ou.nl/voorbereidingscursussen). Een gedeelte van de voorkennis wordt in de cursus beknopt herhaald. De daarvoor benodigde extra studie-uren maken geen deel uit van de studielast.

Docent Drs. Jikke van Wijnen en ir. Evert van de Vrie. www.ou.nl/studieaanbod/N49111

55

Procedures en regelgeving OER en Uitvoeringsregelingen In de Onderwijs en examenregeling (OER) staat het onderwijsprogramma beschreven en de rechten en plichten van de student. Onderdeel van de OER zijn de Uitvoeringsregelingen waarin voor elke opleiding de specifieke bepalingen zijn opgenomen. Deze regelingen kun je downloaden van de website of de faculteitstab op Studienet. www.ou.nl/documenten

Getuigschriften De Open Universiteit verstrekt de volgende getuigschriften: een propedeuse-, een wo-bachelor- en een wo-mastergetuigschrift. Daarnaast geeft de OU dossierverklaringen af. www.ou.nl/getuigschrift

Compensatorische regeling Studenten die een propedeuse- of bachelorgetuigschrift aanvragen kunnen gebruik maken van een compensatorische regeling. De algemene regeling is vastgelegd in art 20a van de Nadere regels inrichting tentamen en examen 2013- 2014.

Beroepsprocedure Bij het College van beroep voor de examens kan binnen zes weken (administratief ) beroep worden ingesteld tegen onder andere beslissingen van de Commissie voor de examens of een examinator. Voorbeelden van een beslissing zijn: een individuele tentamenuitslag, een vrijstellingsbeslissing of een toelatingsbeslissing tot een wo-masteropleiding.

Bezwaarprocedure Bezwaar kan gemaakt worden tegen een besluit, genomen door of namens het College van bestuur, waartegen geen (administratief ) beroep mogelijk is. Deze besluiten kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op de inschrijving, of het cursusgeld.

Klachtencommissie Voor klachten, waarvoor je geen beroep of bezwaar kunt aantekenen, bijvoorbeeld over de dienstverlening of de wijze waarop je bent behandeld, kun jeterecht bij de Klachtencommissie. Meld je klacht eerst bij Service en informatie. Wordt je klacht daar niet naar tevredenheid verholpen, dan kun je schriftelijk een formele klacht indienen. Uitgebreide informatie rondom de Nadere regels Inrichting tentamen, Beroep, Bezwaar en Klachten kun je vinden op de website. Ook kunnen daar de benodigde formulieren worden download. www.ou.nl/procedures

Vertrouwenspersonen ongewenst gedrag Als je hulp nodig hebt bij het oplossen van een probleem dat het gevolg is van ‘ ongewenst gedrag’ tijdens de studie, kun je contact opnemen met een van de vertrouwenspersonen die de Open Universiteit heeft aangesteld. Dit zijn medewerkers die de organisatie goed kennen. Je kunt ze bereiken via [email protected], maar je kunt ook op onze website kijken voor meer informatie. www.ou.nl/vertrouwenspersonen Alle bovenstaande informatie is ook verkrijgbaar in de studiecentra of telefonisch aan te vragen bij de \afdeling Service en informatie, T +31 45 - 576 28 88.

56

Service en informatie Heeft u vragen over uw studie of wilt u informatie over het dichtstbijzijnde studiecentrum? Neem dan contact op met een van onze medewerkers of kijk op de website voor onze bereikbaarheid T +31 (0)45 - 576 28 88 www.ou.nl/directcontact www.ou.nl/studiecentra

Colofon Open Universiteit Redactie Faculteit Natuurwetenschappen Onderwijs Service Centrum Ontwerp en fotografie decanen Team Visuele Communicatie Valkenburgerweg 177, 6419 AT Heerlen - NL Postbus 2960, 6401 DL Heerlen - NL Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Juni 2013

Overige studiegidsen van de Open Universiteit

cultuurwetenschappen

onderwijswetenschappen

informatica

managementwetenschappen

rechtswetenschappen

80156

5213082

psychologie

Faculteit Natuurwetenschappen bezoekadres: Valkenburgerweg 177, 6419 AT Heerlen postadres: Postbus 2960, 6401 DL Heerlen, T +31 (0)45 - 576 2888 www.ou.nl/milieu

studiegids natuurwetenschappen bachelor milieu-natuurwetenschappen master milieuwetenschappen

Recommend Documents