STUDIE 157 BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL. Hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens

STUDIE 157 BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL Hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens

BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL Hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens sector: metaal - elektriciteit – kunststoffen subsector: auto

Sectorcommissie beroepsopleidingsprofielen metaal – elektriciteit - kunststoffen van de Vlaamse Onderwijsraad D/2000/6356/27

H U LP M E C AN IC IE N B E D R IJ F S - E N V R AC H T WAGE N S

I N H O U D

1

INLEIDING

1

1.1

Identificatie van het beroepsopleidingsprofiel 1.1.1 Gegevens beroepsprofiel 1.1.2 Gegevens beroepsopleidingsprofiel

1

1.2

Opdracht 1.2.1 Opdrachtgever 1.2.2 Doelstellingen

1

1.3

Ontwikkelingsproces

1

1.4

Legitimatie

2

2

SITUERING VAN DE OPLEIDINGEN

3

2.1

Gegevens uit de beroepenwereld 2.1.1 Beroepenstructuur 2.1.2 Beschrijving van het beroep 2.1.3 Geraadpleegd beroepsprofiel

3

Gegevens uit de onderwijswereld Opleidingenaanbod Onderzoek naar de bevolking van de opleidingen 2.2.3 Regionale spreiding van de opleidingen en de tewerkstelling

3

2.3

Verantwoording van het te ontwikkelen beroepsopleidingsprofiel

5

3

HET BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL

6

3.1

Benaming van het beroepsopleidingsprofiel

6

3.2

Globale omschrijving van het beroepsopleidingsprofiel

6

3.3

Concrete vertaalslag 3.3.1 Selectie van takenclusters en taken 3.3.2 Formulering van vaardigheden met de bijhorende kennis, houdingen en context 3.3.3 Formulering van de vaardigheden 3.3.4 Beroepshoudingen 3.3.5 Contextgegevens

6

4

BIBLIOGRAFIE

19

5

MEDEWERKERS AAN DE SECTORCOMMISSIE

19

2.2

2.2.1 2.2.2

HU LPM E C AN IC IE N B E DR IJ FS- E N VR AC H T WAGE NS

1

INLEIDING

1.1

Identificatie van het beroepsopleidingsprofiel

1.1.1

Gegevens beroepsprofiel Sector Subsector Beroep Beroepsprofiel Gelegitimeerd door op

1.1.2

: : : : : :

1

metaal-elektriciteit-kunststoffen auto hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens (m/v) hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens koepelcommissie opleidingsprofielen 16 oktober 1997

Gegevens beroepsopleidingsprofiel Sectorcommissie Benaming van het profiel: Legitimator

: : :

Datum

:

1.2

Opdracht

1.2.1

Opdrachtgevers

METAAL - ELEKTRICITEIT - KUNSTSTOFFEN hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens Afdeling TSO/BSO Raad voor Volwassenenonderwijs Afdeling BuSO Afdeling TSO/BSO: 24 maart 2000 Raad voor Volwassenenonderwijs: 21 maart 2000 Afdeling BuSO: 23 maart 2000

De koepelcommissie Opleidingsprofielen stelde op de vergadering van 16 oktober 1997 de vaste kern van de sectorcommissie opleidingsprofielen metaal-elektriciteitkunststoffen samen. De koepelcommissie geeft op 16 oktober 1997 de opdracht aan de sectorcommissie metaal-elektriciteit-kunststoffen om een beroepsopleidingsprofiel met betrekking tot hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens te maken. 1.2.2

Doelstellingen 1 De uitbouw van het onderwijs optimaal te verzekeren. 2 Het onderwijs beter laten aansluiten bij de arbeidsmarkt. 3 De uitstroom van gekwalificeerde beroepsbeoefenaars verhogen.

1.3

Ontwikkelingsproces Het beroepsopleidingsprofiel wordt samengesteld volgens een handleiding voor het schrijven van beroepsopleidingsprofielen voor het secundair onderwijs en het volwassenenonderwijs, ontwikkeld door de Dienst voor Onderwijsontwikkeling. Het is afgeleid van het beroepsprofiel hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens. De werkgroepmethode wordt toegepast. De sectorcommissie stelt vast dat het beroepsprofiel niet helemaal conform is met de vormvereisten bepaald door de handleiding van de SERV. Het beroepsprofiel werd gevalideerd door de sociale partners uit de sector van de autonijverheid. De door Educam gebruikte methode om beroepsprofielen te schrijven is wel gelijkaardig aan deze van de SERV. Het eindresultaat van het onderzoek mondde uit in een summiere fiche. De sector-

H U LPM E C AN IC IE N B E DR IJFS- E N VR AC H T WAGE NS

2

commissie stelt vast dat naast uit te voeren taken, eigenschap van een beroepsprofiel, vereiste vaardigheden, eigenschap van een beroepsopleidingsprofiel, worden beschreven. Deze werkwijze noopt de sectorcommissie ertoe de taken te clusteren en te zoeken naar vaardigheidsclusters. Verder werd geen vooronderzoek uitgewerkt en werd geen duidelijke beroepenstructuur gemaakt. Het aangeduide niveau geeft een beeld van de verhoudingen binnen het beroep: niveau 1: hulpmecanicien niveau 2: mecanicien niveau 3: technicus. De sectorcommissie vergaderde op 1 december 1999.

1.4

Legitimatie De afdeling TSO/BSO, de Raad voor Volwassenenonderwijs en de afdeling BuSO legitimeren het beroepsopleidingsprofiel. Het beroepsopleidingsprofiel wordt als advies aan de overheid voorgelegd.


3

2

SITUERING VAN DE OPLEIDINGEN

2.1

Gegevens uit de beroepenwereld

2.1.1

Beroepenstructuur Er is nog geen definitieve beroepenstructuur voor de autosector beschikbaar. Er zijn beroepsprofielen voor personen- en lichte bedrijfswagens en voor bedrijfs- en vrachtwagens. AUTO

PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS

2.1.2

BEDRIJFS - EN VRACHTWAGENS

hulpmecanicien

hulpmecanicien

mecanicien

mecanicien

technicus

technicus

Beschrijving van het beroep De hulpmecanicien werkt onder begeleiding van een mecanicien en houdt zich hoofdzakelijk bezit met: − onderhoudsactiviteiten − visuele controles − activiteiten aan de banden.

2.1.3

Geraadpleegd beroepsprofiel Hulpmecanicien personen- en lichte bedrijfswagens, Educam, 1997.

2.2

Gegevens uit de onderwijswereld

2.2.1

Opleidingenaanbod In het onderwijs wordt de opleiding aangeboden in het voltijds en het deeltijds beroepssecundair onderwijs (BSO, DBSO). Buiten het onderwijs worden opleidingen aangeboden door VDAB, VIZO en het sectorfonds Educam. 2.2.1.1 Overzicht van het met het beroepencluster direct overeenstemmende opleidingenaanbod Het voltijds onderwijs biedt in het studiegebied Auto in het 3de leerjaar van de 3de graad BSO de studierichting Bedrijfsvoertuigen aan.


4

In het DBSO komt de benaming hulpmecanicien vrachtwagens voor. Schematisch overzicht van het aanbod

voltijds deeltijds

GO -

CVPO -

OVSG -

VSKO ✗ ✗

De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) organiseert de opleiding kleine herstellingen van bedrijfsvoertuigen. 2.2.1.2 Overzicht van het met het beroepencluster aanverwante opleidingenaanbod In het voltijds secundair beroepsonderwijs TSO en BSO treffen we volgende studierichtingen aan: VORM TSO BSO

GRAAD III III

STUDIERICHTING Autotechnieken Auto Carrosserie Tweewielers en lichte verbrandingsmotoren Vrachtwagenchauffeur

SPECIALISATIEJAAR Toegepaste autotechnieken Carrosserie- en spuitwerk Auto-elektriciteit Diesel- en LPG-motoren Bijzonder transport

In het DBSO komen volgende benamingen voor: Hulpmecanicien personenwagens, automecanicien, carrossier, hulpmecanicien landbouwmachines, koetswerkopbouwer, mecanicien lichte verbrandingsmotoren, pistoolschilder, plaatslager, voorbewerker pistoolschilderen. BuSO, opleidingsvorm 3, biedt de kwalificatietechniek auto-onderhoud aan. In het volwassenenonderwijs worden volgende afdelingen aangeboden in het studiegebied auto: auto-elektronica, automechanica, autotechniek garage, automechanica-diesel, aotomechanica-benzine, automechanica-benzinemotoren, automechanica-chassis, autotechniekdiesel, autotechnieken-diesel, diesel en LPG, dieseltechniek, carrosserie, carrosserieherstelling, carrosserieherstelling-aanvulling, carrosserie-plaatbewerking, fiets- en bromfietsmechanica, koetswerk, plaatbewerking-koetswerk. VDAB biedt volgende opleidingen aan: bedrijfsvoertuigen vooropleiding, grote herstellingen bedrijfswagens, speciale vrachtwagentechnieken carrosserie, automechaniek. VIZO biedt volgende opleidingen aan: metaalconstructeur - vrachtwagen- en aanhangwagen-chassis, constructeur voor speciale carrosserieën voor vracht- en bestelwagens (E2), carrosseriehersteller (E8), mecanicien voor landbouw- en tuinbouwtrekkers en -machines. 2.2.2

Onderzoek naar de bevolking van de opleidingen In het schooljaar 1998-1999 volgden 32 jongens de studierichting bedrijfsvoertuigen.

2.2.3

Regionale spreiding van de opleidingen en de tewerkstelling De studierichting bedrijfsvoertuigen wordt in Poperinge, Heist-op-den-Berg, Genk en Borgerhout aangeboden.


5

De opleiding kleine herstellingen van bedrijfsvoertuigen van VDAB kan in Hasselt gevolgd worden. Afgestudeerden kunnen in heel Vlaanderen en het Brussels Gewest aan de slag.

2.3

Verantwoording van het te ontwikkelen beroepsopleidingprofiel Een kwalitatieve beroepsopleiding is nodig. Het bedrijf vraagt gekwalificeerde beginnende hulpmecaniciens die bewerkingen met betrekking tot het demonteren en monteren van onderdelen kunnen uitvoeren in opdracht van een mecanicien. De beginnend beroepsbeoefenaar kan doorgroeien naar mecanicien. De beginnende beroepsbeoefenaar moet alle opgesomde vaardigheden en ondersteunende kennis van het BOP beheersen. Zelfevaluatie (kwaliteitszorg en kritische ingesteldheid) is nodig opdat de leerling het uit te voeren werk zelf kan inschatten. De leerling leert productief werken.


6

3

HET BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL

3.1

Benaming van het beroepsopleidingsprofiel Het beroepsopleidingsprofiel heet hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens.

3.2

Globale omschrijving van het beroepsopleidingsprofiel De hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens leert onder begeleiding werkzaamheden plannen, een klein onderhoud uitvoeren volgens het onderhoudsschema van de constructeur met beperkt gebruik van de gangbare testapparatuur, een visuele controle uitvoeren van een voertuig en bevindingen meedelen aan de mecanicien; mechanische onderdelen demonteren en monteren op en methodische wijze met zin voor rendabiliteit, eigen werkkaart bijhouden, technische specificaties interpreteren en technische documentatie bijhouden; banden vervangen en hersteltechnieken toepassen, zwaargewichtbanden hertekenen en wielen balanceren; vastgestelde gebreken aan de mecanicien meedelen; diagnose stellen en herstelling uitvoeren op eenvoudige elektrische stroomkringen; koplampen afstellen; beperkte lastechnieken uitvoeren.

3.3

Concrete vertaalslag

3.3.1

Selectie van de takenclusters uit het beroepsprofiel Volgende takenclusters kunnen in het beroepsprofiel worden onderscheiden: CLUSTER 1:algemene werkzaamheden omvattende de voorbereidende taken, de inrichting van de werkplek en de toepassing van de voorschriften van de zorgsystemen. Volgende taken werden ondergebracht in het cluster: − bevindingen signaleren − voorschriften veiligheid en hygiëne (welzijn), kwaliteit en milieu naleven. Volgende vaardigheden werden ondergebracht in het cluster: − werkkaart bijhouden − technische documentatie bijhouden. Het bijhouden van het onderhoudsboekje werd niet in het BOP voor de hulpmecanicien overgenomen, volgens de sociale partners is dat eerder een taak voor de mecanicien. CLUSTER 2: onderhoud uitvoeren omvattende klein onderhoud en groot onderhoud. Volgende taken werden ondergebracht in het cluster: − beperkte onderhoudsbeurt doorvoeren − visuele controle uitvoeren. Volgende vaardigheden werden ondergebracht in het cluster − banden controleren − onderhoudstechnieken toepassen.


CLUSTER 3: werkzaamheden andere dan onderhoud en auto-elektriciteit uitvoeren omvattende werkzaamheden aan banden, kleine herstellingswerken en het monteren en demonteren van onderdelen. Volgende taken werden ondergebracht in het cluster: − mechanische onderdelen monteren en demonteren − banden hertekenen, herstellen, vervangen en wielen balanceren. Volgende vaardigheden werden ondergebracht in het cluster: − las- en vormgevingstechnieken in functie van kleine herstellingen − onderdelen demonteren en monteren op basis van instructies en/of technische documentatie. CLUSTER 4: auto-elektriciteit en auto-elektronica uitvoeren omvattende werkzaamheden inzake ontsteking, laad- en startkring en verlichting en signalisatie. Volgende taken werden ondergebracht in het cluster: − lichten regelen − herstelling uitvoeren verlichting en signalisatie.

7

8


Omzetten van de takenclusters naar vaardigheidsclusters:

BEROEPSPROFIEL

BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL

ALGEMENE WERKZAAMHEDEN 1 werkzaamheden voorbereiden 2 werkplek inrichten 3 zorgsystemen toepassen

ALGEMENE WERKZAAMHEDEN 1 de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding werkzaamheden plannen 2 de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding de werkplek inrichten 3 de beginnende hulpmecanicien kan voorschriften inzake kwaliteitszorg, welzijn en milieuzorg toepassen

ONDERHOUD 1 werkzaamheden in klein onderhoud en/of technische controle uitvoeren 2 werkzaamheden in groot onderhoud en/of technische controle uitvoeren

ONDERHOUD 1 de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding werkzaamheden voor het klein onderhoud en/of technische controle van een bedrijfs- en vrachtwagen uitvoeren 2 de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding voor een groot onderhoud en/of een technische controle werkzaamheden uitvoeren

ANDERE WERKZAAMHEDEN DAN ONDERHOUD EN AUTO-ELEKTRICITEIT 1 werkzaamheden in het domein aan banden 2 metaalbewerkingen in functie van kleine herstellingen 3 demonteren en monteren van mechanische onderdelen

WERKZAAMHEDEN ANDERE DAN ONDERHOUD EN AUTO-ELEKTRICITEIT 1

2 3

AUTO-ELEKTRICITEIT EN AUTO-ELEKTRONICA 1 werkzaamheden aan de ontsteking 2 werkzaamheden aan de laad- en startkring 3 werkzaamheden aan de verlichting en signalisatie

de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding banden controleren, vervangen, herstellen, zwaargewichtbanden hertekenen en wielen balanceren de beginnende hulpmecanicien kan metaalen kunstofbewerkingen in functie van kleine herstellingen uitvoeren de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding eenvoudige mechanische onderdelen demonteren en monteren

AUTO-ELEKTRICITEIT EN AUTO-ELEKTRONICA 1 de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding werkzaamheden aan laad- en startkring uitvoeren 2 de beginnende hulpmecanicien kan onder begeleiding werkzaamheden aan de verlichting en signalisatie uitvoeren


3.3.2

9

Formulering van vaardigheden met de bijhorende kennis, houdingen en context De mate van beheersing van de vaardigheden en kennis wordt genuanceerd aan de hand van volgende criteria: Vaardigheden −

V1 = oriëntering Een cluster van vaardigheden waarmee de lerende/beginnende beroepsbeoefenaar kennis maakt. Hij/zij neemt deze vaardigheden waar of voert ze kort uit om een beter beeld te krijgen van de beroepsactiviteiten binnen de bedrijfstak.

−

V2 = onder begeleiding uitvoeren. De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin het voordoen/nadoen een rol spelen of waarin de verantwoordelijkheid voor de uitvoering bij derden ligt.

−

V3 = zelfstandig uitvoeren De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin hij/zij op eigen initiatief handelt of waarin de verantwoordelijkheid bij de lerende zelf ligt.

−

V4 = begeleidend uitvoeren De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin hij/zij de verantwoordelijkheid voor de uitvoering door derden op zich neemt.

Ondersteunende kennis − K1 = feitelijke kennis Deze kennis is op herkenning uit te voeren. (Dit niveau kan omschreven worden door middel van werkwoorden van het type: reproduceren, bewust zijn, herinneren, herkennen, registreren, opnoemen, aanduiden, benoemen, opsommen…) − K2 = begripsmatige kennis Deze kennis is op inzicht terug te voeren. (Begrijpen, verstaan, aantal aangeven, verband uitdrukken, bewijzen, voorbeelden geven, typren, de essentie aangeven, omschrijven, met eigen woorden zeggen…) − K3 = kennistoepassing Deze kennis past de feitelijke en begripsmatige kennis toe. (Gevarieerd aanwenden, uitwerken, beoordelen, evalueren, produceren, vergelijken met, structureren…) − K4 = integrerende kennis De kennis in nieuwe situaties toepassen en zoeken naar innovaties.


10

3.3.3

Concrete uitwerking van de vertaalslag

CLUSTER 1: ALGEMENE WERKZAAMHEDEN EINDDOELEN 1 De beginnende hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens kan onder begeleiding de werkzaamheden plannen. 2 De beginnende hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens kan onder begeleiding de werkplek inrichten. 3 De beginnende hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens kan de voorschriften inzake kwaliteitszorg, welzijn1 en milieu toepassen. Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan:

Mate van beheersing

Ondersteunende kennis en vaardigheden

Mate van beheersing

SUBCLUSTER 1.1: onder begeleiding werkzaamheden plannen 1.1.1 de geijkte werkvolgorde plannen

2

− −

1.1.2 informatie inwinnen

2

− − −

1.1.3 een eenvoudige schets lezen

2

−

1.1.4 volgens de gegeven instructies het materiaal, de onderdelen en het gereedschap kiezen

2

− − −

Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan:

Mate van beheersing

terminologie eigen aan automechanica de stappen voor het opzetten van een werkplan om een onderhoud uit te voeren onderhoudsinstructies van het onderhoudsboekje legende technische benamingen symbolen, legende en schaal voor schets materialen gereedschappen onderdelen


1 1

2 2 2 2 1 2 2

Mate van beheersing

SUBCLUSTER 1.2: onder begeleiding de werkplek inrichten 1.2.1 de werkwagen in orde houden en het gereedschap onderhouden 1.2.2 de werkplek zo inrichten dat veilig en vlot kan gewerkt worden 1.2.3 de werkplek bij de beëindiging van de werken opruimen

2

−

onderhoudsmiddelen en -producten

2

2

−

2

2

− −

1.2.4 de garage rein houden

2

−

technische instructies van de uitrustingen vigerende veiligheidsregels sortering van afval vigerende milieuvoorschriften technische reinigingsmiddelen schoonmaakmaterieel

−

− 1

Onder welzijn verstaan we veiligheid, gezondheid en hygiëne

2 2 2 1 1



Mate van beheersing


11

Mate van beheersing

SUBCLUSTER 1.3: voorschriften kwaliteitszorg, welzijns- en milieuzorg toepassen 1.3.1 voorschriften inzake kwaliteitszorg toepassen − opdracht volgens toegemeten tijd uitvoeren 1.3.2 voorschriften inzake welzijnszorg toepassen − beschermende maatregelen nemen voor de veiligheid van ° zichzelf ° anderen − gevaarlijke stoffen helpen stockeren − zorg dragen voor de eigen gezondheid en hygiene 1.3.3 voorschriften inzake milieuzorg toepassen

3

3

2 3

2

de persoonlijke beschermingsuitrusting − de veiligheidsmaatregelen ° sector

3

de risico’s eigen aan materiaal en gereedschap − EHBO (kleine verwondingen) − ergonomische maatregelen

2

reststoffen en -materialen sortering afval

1 2

−

−

− −

1

2 2

CLUSTER 2: ONDERHOUD EINDDOELEN 1 De beginnende hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens kan onder begeleiding werkzaamheden voor het klein onderhoud en/of een technische controle van bedrijfs- en vrachtwagens uitvoeren. 2 De beginnende hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens kan onder begeleiding bepaalde werkzaamheden voor een groot onderhoud en/of een technische controle uitvoeren. Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan:

Mate van beheersing


Mate van beheersing

SUBCLUSTER 2.1: onder begeleiding werkzaamheden voor het klein onderhoud en/of technische controle van een personenwagen en licht bedrijfsvoertuig uitvoeren 2.1.1 voorbereidende werkzaamheden voor het klein onderhoud uitvoeren: − de nodige voorzieningen nemen om beschadiging aan het voertuig te voorkomen − de wisselstukken halen 2.1.2 onderhoudswerkzaamheden van het klein onderhoud volgens het onderhoudsschema van de constructeur uitvoeren:

3

2

−

onderdelen van het voertuig

1


12

2.1.2.1olie en oliefilter vervangen

3

− −

soorten olie oliefilter

1 1

2.1.2.2niveau van de vloeistoffen controleren en op peil brengen

3

− − − − −

koelvloeistof remvloeistof koppelingsvloeistof accuvloeistof stuurbekrachtigingsvloeistof

1 1 1 1 1

3 2

− − −

soorten banden bandenspanning staat en slijtage van de banden

2 2 1

3 3

− − −

remleidingen en remslangen remblokjes remschoenen

1 1 1

3 3 3 3 3 3

− − − − − −

olie- en brandstof koelcircuit verlichting signalisatie remmechanisme vering en sturing

1 1 1 1 1 1

2

−

onderhoudsintervalaanduiding

1

3 3

−

rapportering − werkkaart − terminologie eigen aan het onderhoud

1 1 1


Mate van beheersing

2.1.2.3banden controleren − bandenspanning nakijken − staat van de banden en slijtage van de banden nakijken 2.1.2.4remmen controleren − het remsysteem op lekkage nakijken − de remschoenen nakijken 2.1.2.5visuele controle van het voertuig uitvoeren op: − brandstof en olielekken − lekken in het koelcircuit − verlichting en signalisatie − remmechanisme − vering − sturing 2.1.2.6resetten van onderhoudsintervalaanduiding 2.1.3 aan een overste over de uitgevoerde werkzaamheden rapporteren en de vastgestelde resultaten van de visuele controle melden: − mondeling − schriftelijk door middel van het invullen van de werkkaart volgens de juiste terminologie Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan:

Mate van beheersing

SUBCLUSTER 2.2: onder begeleiding voor een groot onderhoud en/of een technische con-

trole werkzaamheden uitvoeren 2.2.1 een uitgebreide visuele functiecontrole uitvoeren volgens het onderhoudsschema van de constructeur met betrekking tot: − motor − veiligheidsuitrusting − verlichting

3 3 3

− − −

motor veiligheidsuitrusting verlichting

1 1 1


signalisatie uitrusting voor comfort en/of opties − aandrijving − ophanging 2.2.2 de sloten, de scharnieren en vergrendelingsmechanisme smeren − −

3 3

− −

3 3 3

− − − −

signalisatie uitrusting voor comfort en/of opties aandrijving ophanging vergrendelingsystemen smeermiddelen

13

1 1 1 1 1 1

CLUSTER 3: EINDDOELEN 1 De beginnende hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens kan onder begeleiding banden controleren, vervangen, herstellen en wielen balanceren. 2 De beginnende hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens kan onder begeleiding metaalbewerkingen in functie van kleine herstellingen uitvoeren. 3 De beginnende hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens kan onder begeleiding mechanische onderdelen demonteren en monteren. Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan:

Mate van beheersing


Mate van beheersing

SUBCLUSTER 3.1: onder begeleiding banden controleren, vervangen, herstellen, zwaar gewichtbanden hertekenen en wielen balanceren 3.1.1 banden controleren 3.1.2 banden herstellen

2 2

−

3.1.3 banden vervangen

2

−

3.1.4 zwaargewichtbanden hertekenen 3.1.5 wielen balanceren

2

− −

2

−


Mate van beheersing

−

bandennotaties reparatietechnieken van banden werking van het bandentoestel voor demontage en montage soorten zwaargewichtbanden hertekentechnieken werking van uitbalanceringstoestel voor wielen


1 2 2

1 2 2

Mate van beheersing

SUBCLUSTER 3.2: metaal in functie van kleine herstellingen uitvoeren 3.2.1 lastechnieken in functie van kleine herstellingen uitvoeren − autogeen lassen − miglassen en/of maglassen − elektrodelassen

2 2 2

− − − − −

instellingen van de benodigde lastoestellen soorten materialen en hun eigenschappen de voorschriften van de brandpreventie een brandblusapparaat voorschriften van de beschermingsmiddelen en de

3 1 2 2 3


14

veiligheidsvoorschriften 3.2.2 vormgevingtechnieken in functie van kleine herstellingen toepassen: − buigen − boren − manueel zagen − manueel knippen − manueel draadsnijden Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan:

−

3 3 3 3 3 Mate van beheersing

− − − − −

soorten materialen en hun eigenschappen buigtechnieken boortechnieken zaagtechnieken kniptechnieken draadsnijtechnieken


1 2 2 2 2 2 Mate van beheersing

SUBCLUSTER 3.3: onder begeleiding eenvoudige mechanische onderdelen demonteren en monteren 3.3.1 eenvoudige mechanische onderdelen demonteren en monteren − aan de motor en toebehoren

−

−

aan de transmissie

aan het brandstofsysteem

2

2

2

delen van de motor toebehoren aan de motor herkennen − gereedschappen − montage en demontagetechnieken − bevestigings- en borgingstechnieken

1 1

delen van het transmissiesysteem − gereedschappen − montage en demontagetechnieken − bevestigings- en borgingstechnieken

1

delen van het brandstofsysteem gereedschappen montage en demontagetechnieken bevestigings-en borgingstechnieken soorten brandstoffen

1

− −

−

− − − − −

−

−

aan de uitlaat

aan het onderstel en de ophanging

2

2

3 3 2

3 3 2

3 3 2 1

delen aan het systeem van uitlaat − gereedschappen − montage en demontagetechnieken − bevestiging- en borgingstechnieken

1

delen van het onderstel delen van het ophangsysteem eenvoudige schokdempers

1 1 1

−

− − −

3 3 2


gereedschappen montage en demontagetechnieken − bevestigings- en borgingstechnieken − schokdempers

3 3

mechanische delen van de ruiten ruitenwissers delen van het sproeisysteem gereedschappen montage en demontagetechnieken bevestigings- en borgingstechnieken

1

delen van het interieur gereedschappen montage en demontagetechnieken − bevestigings- en borgingstechnieken

1 3 3

− −

−

aan de ruiten, ruitenwissers en sproeiers

2

− − − − − −

−

aan het interieur

2

15

− − −

2 1

1 1 3 3 2

2

CLUSTER 4: AUTO-ELEKTRICITEIT EN –ELEKTRONICA EINDDOELEN 1 De beginnende hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens kan onder begeleiding werkzaamheden aan de laad- en startkring uitvoeren. 2 De beginnende hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens kan onder begeleiding werkzaamheden aan de verlichting en signalisatie uitvoeren. Cluster van vaardigheden De beginnende beroepsbeoefenaar kan:

Mate van beheersing


Mate van beheersing

SUBCLUSTER 4.1: onder begeleiding werkzaamheden aan de laad- en startkring uitvoeren 4.1.1 Werkzaamheden aan de laad- en startkring uitvoeren: − batterij opladen

−

batterij vervangen

3

2

batterij batterijschakeling gereedschappen montage- en demontagetechnieken − bevestigings- en borgingstechnieken − veiligheidsvoorschriften − milieuvoorschriften − − − −

1 1 3 3 2 2 2

16



Mate van beheersing


Mate van beheersing

SUBCLUSTER 4.2: onder begeleiding werkzaamheden aan de verlichting en de signalisatie uitvoeren 4.2.1 werkzaamheden aan de verlichting en signalisatie uitvoeren: − lampen controleren en vervangen − de behuizing van een lamp vervangen − manuele regelingen van de lichten uitvoeren − elektrische stroomkring van de smeltzekering tot de lamp controleren en de onderdelen vervangen

3.3.4

3

−

2

− −

2 2

− − − −

de verlichting en de signalisatie gereedschappen montage- en demontagetechnieken bevestigings- en borgingstechnieken regeltechnieken basiselektriciteit elektrisch verlichtingsschema

1 3 3 2 2 2 2

Beroepshoudingen Volgende beroepshoudingen zijn voor de hulpmecanicien relevant: HOUDING

OMSCHRIJVING

Contactbereidheid vertonen

bereid zijn om contact te leggen, te onderhouden en te luisteren

Informatie doorgeven

bereid zijn getrouw informatie door te geven

Loyaliteit betuigen

sterk betrokken zijn op de organisatie, de regels en de afspraken die er gelden

Imagobewustzijn

aandacht hebben voor de impact die het eigen gedrag en voorkomen op anderen kan hebben

Beroepsfierheid hebben

bewust zijn van zijn plaats en het belang ervan inschatten

Flexibel zijn

bereid zijn zich aan te passen aan de wijzigende omstandigheden

Doorzetten

erop gericht zijn een doel te bereiken

Kwaliteitsbewustzijn

actief en pro-actief gericht zijn op kwaliteit door zin voor orde en netheid te hebben

Welzijnsbewustzijn

actief en pro-actief gericht zijn op veiligheid, gezondheid en hygiëne

Milieubewustzijn

actief en pro-actief gericht zijn op het beschermen van het milieu

Leergierig zijn

actief zoeken naar situaties om zijn competentie te verbreden en te verdiepen


3.3.5

17

Contextgegevens De hulpmecanicien werkt in een garage. In kleine bedrijven zal de beginnende beroepsbeoefenaar inzetbaar zijn in verschillende bewerkingen; in servicebedrijven en grotere bedrijven in meer specifieke bewerkingen. De beginnende hulpmecanicien werkt onder begeleiding van een mecanicien. De geleverde prestaties moeten beantwoorden aan de opgelegde kwantiteit en kwaliteit. Dit houdt in dat een beginnend beroepsbeoefenaar in samenwerking met de ervaren vakman een degelijk product afwerkt binnen de gestelde tijd en dat voldoet aan de gestelde normen. De veiligheidsrisico’s hebben vooral betrekking op de aard en de plaats van de uit te voeren werken, het gebruik van hulpmiddelen, toestellen en machines en het risicogedrag van de uitvoerders. De gezondsheidsrisico’s houden onder meer rechtstreeks verband met de invloed van de gebruikte schadelijke stoffen en producten op het menselijk lichaam, met de hygiënische aspecten van het werk en met de omgevings- en de fysische belasting (belasting die het lichaam ondergaat door de inspanning geleverd tijdens het werk) van het werk. De welzijnsrisico’s houden verband met de belasting van een werkpost, afhankelijk van de fysieke inspanning die de arbeid vereist en de mentale betrokkenheid van de arbeider. De milieurisico’s houden verband met de invloed van gebruikte stoffen en producten op het milieu. Volgende hulpmiddelen behoren tot de persoonlijke basisuitrusting en de basisuitrusting van de garage: WERKGEBIED

HULPMIDDELEN

Persoonlijke gereedschappen

− − − −

sleutels schroevendraaiers tangen hamers

Persoonlijke beschermingsmiddelen

− − − − − −

veiligheidsbril werkkledij veiligheidsschoenen handschoenen oorbescherming stofmasker

Banden

− − − − − − − − − −

ventielgereedschap bandenmontagemachine montagevloeistof en borstel ventieltrekbeugel bandenlichter uitbalanceermachine bandendrukmeter loodjestang gereedschap om banden te herstellen profielmeter

Batterij

−

batterijlader

Elektro

− −

soldeerbout tinzuiger


18

WERKGEBIED

HULPMIDDELEN

Olieverversing

− − −

olieopvangreservoir olieafzuigapparaat oliefiltersleutel

Diverse

− − − − − − − − − − − − − − − − − − − − − − − − − −

meter antivriesconcentratie looplamp - zaklamp afstelling ruitenwissers en sproeiers compressor luchtpistool stofzuiger hogedrukreiniger reinigingsinstallatie mechanische onderdelen hefbrug rolkrik werkkraan vloerkrik bankschroef boormachine kolomboormachine slijpmolen lastoestel hydraulische pers momentsleutel uitlaatgasafzuigsysteem spiegel multimeter ledtester trekkers rolmeter voellemmers handzaag


4

19

BIBLIOGRAFIE Beroepsprofiel hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens, Educam, 1997 Handleiding voor het schrijven van een beroepsopleidingsprofiel voor het secundair en volwassenenonderwijs, Brussel, Dienst voor Onderwijsontwikkeling, 1998.

5

MEDEWERKERS AAN DE SECTORCOMMISSIE ♦

Roger Vandevoorde, voorzitter, GO

♦

Elke De Preter, Educam

♦

Louis Anthonissen, Federauto

♦

Alfons Geysels, VDAB

♦

Koen Prosmans, VIZO

♦

Bavo Van Soom, OVSG

♦

Hugo Byl, GO

♦

Jan Tiesters, VVKSO

♦

Remi Vervaet, Dienst Beroepsopleiding - Departement Onderwijs

♦

Paul Vanderfeesten, Dienst Beroepsopleiding - Departement Onderwijs

♦

Willy Vermorgen, Vlaamse onderwijsraad

STUDIE 157 BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL. Hulpmecanicien bedrijfs- en vrachtwagens

Recommend Documents