STUDIE 136 BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL. Logistiek manager

STUDIE 136 BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL Logistiek manager

BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL Logistiek manager sector : handel - administratie subsector : handel

Sectorcommissie beroepsopleidingsprofielen handel - administratie van de Vlaamse Onderwijsraad D/1999/6356/31

B E R O E P S O P LE ID IN GS P R O F IE L L O GIS T IE K M AN AGE R

I N H O U D

1

INLEIDING

1

1.1

Identificatie van het beroepsopleidingsprofiel 1.1.1 Gegevens beroepsprofiel 1.1.2 Gegevens beroepsopleidingsprofiel

1

1.2

Opdracht 1.2.1 Opdrachtgever 1.2.2 Doelstellingen

1

1.3

Ontwikkelingsproces

2

1.4

Legitimatie

3

2

SITUERING VAN DE OPLEIDINGEN

4

2.1

Gegevens uit de beroepenwereld 2.1.1 Beroepenstructuur 2.1.2 Geraadpleegde beroepsprofielen

4

Gegevens uit de opleidingenwereld Opleidingenaanbod Regionale spreiding van het opleidingenaanbod en de tewerkstelling in Vlaanderen en het Brussels Gewest

6

2.3

Verantwoording van het te ontwikkelen beroepsopleidingsprofiel

7

3

HET BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL

8

3.1

Benaming van het beroepsopleidingsprofiel

8

3.2

Globale omschrijving van het beroepsopleidingsprofiel

8

3.3

Concrete vertaalslag 3.3.1 Bijeenbrengen van de relevante beroepsprofielen 3.3.2 Evaluatie van de taken uit het beroepsprofiel 3.3.3 Selectie van takenclusters en taken 3.3.4 Formulering van vaardigheden met bijbehorende kennis, houdingen en context 3.3.5 Concrete uitwerking van de vertaalslag 3.3.6 Beroepshoudingen 3.3.7 Contextgegevens

8

3.4

Niveau van de beroepsopleiding

20

4

BIBLIOGRAFIE

21

5

LIJST VAN MEDEWERKERS

22

BIJLAGE 1: Voorstel van beroepenstructuur Handel-Administratie (januari 99)

23

2.2

2.2.1 2.2.2

B E R O E P S O P L E ID IN G S P R O F IE L L O G IS T IE K M AN A G E R

1

INLEIDING

1.1

Identificatie van het beroepsopleidingsprofiel

1.1.1

Gegevens beroepsprofiel Sector : Subsector : Beroep : Beroepsprofiel : Gelegitimeerd door : op :

1.1.2

1

handel-administratie handel magazijnier / magazijnchef / logistiek manager magazijnier / magazijnchef / logistiek manager koepelcommissie opleidingsprofielen 16 oktober 1997

Gegevens beroepsopleidingsprofiel Sectorcommissie: vaste kern : uitgebreide commissie : Benaming van het profiel : Legitimator : Datum

1.2

Opdracht

1.2.1

Opdrachtgever

:

HANDEL-ADMINISTRATIE AANKOOP / VERKOOP / LOGISTIEK LOGISTIEK MANAGER

Raad Hoger Onderwijs Raad voor Volwassenenonderwijs Raad Hoger Onderwijs: 13 oktober 1999 Raad voor Volwassenenonderwijs: 25 mei 1999

De koepelcommissie Opleidingsprofielen stelde op de vergadering van 14 november 1996 de vaste kern van de sectorcommissie opleidingsprofielen HandelAdministratie samen. De sectorcommissie werd op 16 oktober 1997 uitgebreid met het oog op de ontwikkeling van beroepsopleidingsprofielen naar aanleiding van beroepsprofielen voor de logistiek (logistiek manager, magazijnchef, magazijnier), omschreven in ‘Onderzoek naar een toekomstgerichte beroepen- en kwalificatiestructuur in de Belgische groothandel’ (CEVORA, november 1996).

1.2.2

Doelstellingen 1 2 3

De uitbouw van het onderwijs optimaal verzekeren. De opleidingen van Logistiek managers beter laten aansluiten bij de arbeidsmarkt. De uitstroom van gekwalificeerde Logistiek managers verhogen.

2


Het beroepsprofiel logistiek (logistiek manager, magazijnchef, magazijnier) in ‘Onderzoek naar een toekomstgerichte beroepen- en kwalificatiestructuur in de Belgische groothandel’ (CEVORA, november 1996) omschrijft drie niveaus in de logistiek: Magazijnier Magazijnchef LOGISTIEK MANAGER De logistiek manager houdt zich bezig met de planning, uitvoering en controle van de totale goederenstroom. Een onderdeel hiervan is het coördineren van werkzaamheden die worden uitgevoerd binnen de transport- en magazijnafdeling. De magazijnchef coördineert en begeleidt de werkzaamheden in het magazijn ten behoeve van een optimale goederenstroom en voert deze werkzaamheden ook uit. De magazijnier voert ten behoeve van een optimale goederenstroom operationele werkzaamheden uit in het kader van ontvangst, opslag en verzendklaar maken van goederen in het magazijn. Een afgestudeerde, die de vaardigheden beheerst, moet voldoen aan de beroepsvereisten van een beginnend logistiek manager, zoals opgesomd in het hierna volgende beroepsopleidingsprofiel. Een gerichte gedegen opleiding kan de kloof tussen vraag en aanbod helpen dichten en de distributiesector in staat stellen de toekomstige evoluties met werknemers met een breed toepasbare beroepskennis tegemoet te zien.

1.3

Ontwikkelingsproces Het beroepsopleidingsprofiel wordt samengesteld op basis van een handleiding voor het schrijven van beroepsopleidingsprofielen ontwikkeld door de Dienst voor Onderwijsontwikkeling. Het is afgeleid van het beroepsprofiel Logistiek manager beschreven in ‘Onderzoek naar een toekomstgerichte beroepen- en kwalificatiestructuur in de Belgische groothandel’ (CEVORA, november 1996). De werkgroepmethode wordt toegepast. De uitgebreide sectorcommissie vergaderde op volgende dagen: woensdag 11 februari 1998 (14 tot 17 uur) woensdag 4 maart 1998 (10 tot 17 uur) woensdag 22 april 1998 (14 tot 17 uur) maandag 11 mei 1998 (10 tot 13 uur) dinsdag 2 juni 1998 (10 tot 16 uur) donderdag 10 september 1998 (10 tot 16 uur) donderdag 1 oktober 1998 (10 tot 16 uur) maandag 19 oktober 1998 (10 tot 16 uur) woensdag 18 november 1998 (10 tot 16 uur) dinsdag 8 december 1998 (10 tot 16 uur) woensdag 20 januari 1999 (10 tot 16 uur) donderdag 11 maart 1999 (10 tot 16 uur) maandag 29 maart 1999 (10 tot 13 uur).


1.4

3

Legitimatie De Raad Hoger Onderwijs en de Raad voor Volwassenenonderwijs legitimeren het beroepsopleidingsprofiel. Het BOP wordt als advies aan de overheid voorgelegd.


4

2

SITUERING VAN DE OPLEIDINGEN

2.1

Gegevens uit de beroepenwereld

2.1.1

Beroepenstructuur De beroepenstructuur voor de sector Handel - Administratie is nog in ontwikkeling. Als bijlage vindt u de voorlopige beroepenstructuur (januari 1999).

2.1.2

Geraadpleegde beroepsprofielen De beroepsprofielen ‘Magazijnier / Magazijnchef / Logistiek manager’ werden opgesteld door OVD Research & Development in opdracht van CEVORA (november 1996). De distributiesector, een onderdeel van de handelssector, bestrijkt enerzijds alle handelsactiviteiten, vanaf de aankoop van goederen bij de producent tot de aflevering ervan aan de eindverbruiker en anderzijds het geheel van logistieke diensten door gespecialiseerde bedrijven die zich enkel bezighouden met fysieke distributie, business to business of business to consumer. Wanneer een bedrijf minder dan 10 medewerkers in dienst heeft, spreken we van een klein bedrijf. Wanneer een bedrijf meer dan 10 maar minder dan 50 medewerkers in diens heeft, spreken we van een middelgroot bedrijf. Een bedrijf met meer dan 50 medewerkers noemen we een groot bedrijf. Logistieke beroepen in verschillende bedrijfsgrootteklassen1.

Directeur

Vertegenwoordiger

Magazijnier

Figuur 1: organogram van een bedrijf met minder dan 10 werknemers

1

Beroepenstructuur en beroepsprofielen Belgische groothandel , OVD in opdracht van Cevora, 1996, p. 5


5

Directeur

Magazijnchef

Commercieel inkoper

Verantwoordelijke verkoop

Magazijnier

Administratief inkoopmedewerker

Vertegenwoordiger

Figuur 2: organogram van een bedrijf met 10 tot 50 medewerkers

Directeur

Logistiek manager

Commercieel inkoper

Magazijnchef

Administratief inkoopmedewerker

Magazijnier

Verantwoordelijke verkoop

Districtsmanager

Administratief commercieel medewerker binnendienst

Vertegenwoordiger

Figuur 3: organogram van een bedrijf met 50 of meer medewerkers Uit bovenstaande figuren kan worden afgeleid dat hoe kleiner een bedrijf is, hoe meer taken van de logistieke beroepen worden gecombineerd. Dat betekent dat beroepen met eenzelfde naam in verschillende bedrijfsgrootteklassen verschillende inhouden hebben. Zo kan het takenpakket van een magazijnier in een klein bedrijf anders zijn dan in een groot bedrijf. Alhoewel er door schaalvergroting meer grote bedrijven komen, bestaat een groot aantal bedrijven toch nog uit minder dan 10 medewerkers. Dit betekent dat er nog veel combinatiefuncties voorkomen. De groothandel in Vlaanderen telde op 30 juni 1995 12 939 werkgevers en 13 529 bedrijven. Daarvan zijn er 93,4% enige vestigingen, 4,4% filialen en 2,2% hoofdzetels. Het aantal werknemers in de groothandel bedroeg 102 044, waarvan 68,5% mannen en 31,5% vrouwen. 64% van de bedrijven stelde minder dan 5 werknemers tewerk ; 16,8% had 5 tot 10 werknemers; 16,9% had 10 tot 50 werknemers in dienst. In slechts 1,8% van de bedrijven waren meer dan 50 werknemers tewerkgesteld.


6

2.2

Gegevens uit de opleidingenwereld

2.2.1

Opleidingenaanbod 2.2.1.1 Overzicht van het met het beroepencluster direct overeenstemmende opleidingenaanbod Binnen het studiegebied Industriële Wetenschappen en technologie biedt één hogeschool de basisopleiding van één cyclus Logistieke technologie aan. In het Deeltijds Onderwijs komen de benamingen Magazijnier, Goederenbehandelaar-magazijnier, Goederenbehandelaar-magazijnier-heftruckchauffeur, en Goederenbehandelaar-magazijnmedewerker voor. Het Secundair Onderwijs voor Sociale Promotie biedt binnen het studiegebied Handel de afdeling Magazijnbediende aan. Schematisch overzicht van het aanbod in secundair onderwijs:

Voltijds Deeltijds BuSO OSP

GO

CVPO

OVSG

VSKO

✗ -

-

-

✗ ✗

De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding biedt de opleidingen Magazijnier (operationeel), Heftruck en Reachtruck aan. Het sectoraal fonds CEVORA verzorgt de opleidingen Logistiek medewerker en Magazijnmedewerker. Paritaire leercomités voor verschillende industrietakken organiseren opleidingen voor Goederenbehandeling en Magazijnier. 2.2.1.2 Overzicht van het met het beroepencluster verwante opleidingsaanbod Opties van de basisopleiding Bedrijfsbeheer van één cyclus in het studiegebied Handelswetenschappen en bedrijfskunde van het hogeschoolonderwijs vertonen raakvlakken met het voorliggende beroepsopleidingsprofiel. Het studiegebied Handel omvat in het 3de leerjaar van de 3de graad TSO de studierichtingen Verkoop en distributie en KMO-administratie. In het Deeltijds Onderwijs komen de benamingen Verpakkingsoperator en Helper in transportbedrijf voor. Het Secundair Onderwijs voor Sociale Promotie biedt binnen het studiegebied Handel de afdelingen Expeditie, Verkoop en distributie, Marketing en verkoopbeleid en Verkoop, distributie en publiciteit aan. Het Hoger Onderwijs voor Sociale Promotie biedt binnen de categorie Economie de opleidingen Marketing, Reclame en marketing, Reclame, marketing en PR,


7

Bedrijfsbeleid, Arbeidsorganisatie, Commerciële organisatie en Distributie en Bedrijfsorganisatie aan. In de afdeling 'Diensten in handel en nijverheid' van het Buitengewoon Secundair Onderwijs worden de kwalificaties: Algemene diensten, Goederenbehandeling en Verkoop- en kantoortechnieken aangeboden. Het sectoraal fonds CEVORA organiseert de opleiding Transportbediende. 2.2.1.3 Onderzoek naar de bevolking van de opleidingen In het academiejaar 1997-98 volgden in het hogeschoolonderwijs van één cyclus: 84 studenten (64 mannen en 20 vrouwen) de opleiding Logistieke technologie; In het schooljaar 1997-98 volgden in het Deeltijds Beroepsonderwijs: in de 2de graad 15 leerlingen (14 jongens en 1 meisje) de kwalificatie magazijnier; in de 3de graad 5 leerlingen (3 jongens en 2 meisjes) de kwalificatie magazijnier. In het traditioneel stelsel van het Secundair Onderwijs voor Sociale Promotie volgden in het schooljaar 1995-96 in het studiegebied Handel en administratie 11 cursisten in één school de afdeling Magazijnbediende KO HST. In 1998 volgden bij CEVORA 79 werkzoekenden een opleiding Magazijnmedewerker en 22 werkzoekenden een opleiding Logistiek medewerker.

2.2.2

Regionale spreiding van het opleidingenaanbod en de tewerkstelling in Vlaanderen en het Brussels Gewest De opleiding Logistieke technologie wordt in één hogeschool in Geel aangeboden. In het voltijds gewoon secundair onderwijs is er momenteel geen opleiding die direct overeenstemt met het beroepencluster. Alleen in het deeltijds secundair onderwijs en in het volwassenenonderwijs is er een meer gericht opleidingenaanbod. Afgestudeerden kunnen in de hele Vlaamse en Brusselse regio aan het werk.

2.3

Verantwoording van het te ontwikkelen beroepsopleidingsprofiel Nog niet zo lang geleden had men hoofdzakelijk magazijnen binnen productiesystemen of als voorraadopslagplaats in de kleinhandel. Door de evolutie in de sector (internationalisering, opslagsystemen, verzamelsystemen) is er een acute nood aan gericht geschoolde medewerkers die de steeds complexer wordende taken in de logistiek aankunnen.

8


3

BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL

3.1

Benaming van het beroepsopleidingsprofiel Het beroepsopleidingsprofiel heet ‘LOGISTIEK MANAGER’ en beschrijft de kwalificatie ‘Logistiek manager’.

3.2

Globale omschrijving De logistiek manager houdt zich bezig met de planning, uitvoering en controle van de totale goederenstroom. Een onderdeel hiervan is het coördineren van werkzaamheden die worden uitgevoerd binnen de transport- en magazijnafdeling. Zijn/haar taak en zijn/haar bevoegdheden zijn van strategische aard. De student/cursist leert de kwaliteit van alle logistieke trajectonderdelen bewaken, de budgetten voor magazijn en extern transport bewaken en alle werkzaamheden in het kader van de goederenstroombesturing (ontvangst, opslag, orderproductie, transport) plannen en organiseren. Hij/zij leert het commercieel beleid naar de fysieke distributie vertalen, een logistiek beleidsplan opstellen en het procedureverloop bij het beheren van de voorraad controleren. De student/cursist logistiek manager leert contacten met leveranciers, de afdeling Inkoop en de afdeling Verkoop onderhouden en de werkzaamheden van de logistieke medewerkers coördineren en begeleiden. In het beroepsopleidingsprofiel werden ook de vaardigheden voor de te verwachten evoluties verwerkt.

3.3

Concrete vertaalslag

3.3.1

Bijeenbrengen van de relevante beroepsprofielen Het beroepsopleidingsprofiel wordt afgeleid van het beroepsprofiel Logistiek manager omschreven in ‘Onderzoek naar een toekomstgerichte beroepen- en kwalificatiestructuur in de Belgische groothandel’ (OVD in opdracht van CEVORA, november 1996).

3.3.2

Evaluatie van de taken uit het beroepsprofiel Het beroepsprofiel bevat geclusterde taken ondersteund door kennis, attitudes en contextgegevens (Profiel van het type A).


3.3.3

Selectie van de takenclusters en taken

In het beroepsprofiel wordt het takencluster 3 ‘Logistiek’ voor de logistiek manager (LM), de magazijnchef (MC) en de magazijnier (MA) opgedeeld in de volgende deeltaken: 3.1 organisatie: LM, MC 3.2 goederenstroombesturing: LM, MC 3.3 extern transport: LM, MC 3.4 magazijninrichting: LM, MC 3.5 ontvangst en opslag: LM, MC, MA 3.6 voorraadbeheer: LM, MC, MA 3.7 orderverzameling en interne expeditie: MC 3.8 algemeen magazijn: MA 3.9 goederenadministratie: MC Het takencluster 4 ‘Personeelsbeheer’ bestaat uit de deeltaken: 4.1 werving, selectie en aanname: LM, MC 4.2 opleiding en informatie-uitwisseling: LM, MC 4.3 leidinggeven: LM, MC Het takencluster 5 ‘Beleidsbepaling’ bestaat uit de deeltaken: 5.1 bedrijfsvoering en beleidsbepaling: LM, MC 5.2 prijsbepaling en budgettering: MC 5.3 zorgsystemen: LM, MC

Voor het beroepsopleidingsprofiel Logistiek manager werden de vaardigheden als volgt geclusterd:

Vaardigheidscluster 1 :Een goederenstroom beheren en een magazijn organiseren Vaardigheidscluster 2 :De ontvangst van goederen, het opslagklaar maken en het opslaan leiden Vaardigheidscluster 3 :Voorraadbeheer voeren Vaardigheidscluster 4 :Orderpicking en het verzendklaar maken van goederen leiden Vaardigheidscluster 5 :Extern transport beheren Vaardigheidscluster 6 :Personeelsbeheer voeren Vaardigheidscluster 7 :Het logistieke beleid van een onderneming bepalen

Het beroepsopleidingsprofiel Logistiek manager impliceert een communicatieve en functionele beheersing van meerdere talen.

9


10

3.3.4

Formulering van vaardigheden met de bijbehorende kennis, houdingen en context De specifieke mate van beheersing van de vaardigheden en kennis gebeurt volgens vooraf bepaalde criteria. Vaardigheden: 1 = oriëntering Een cluster van vaardigheden waarmee de lerende/beginnende beroepsbeoefenaar kennis maakt. Hij/zij neemt deze vaardigheden waar of voert ze kort uit om een beter beeld te krijgen van de beroepsactiviteiten binnen de bedrijfstak. 2 = onder begeleiding uitvoeren De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin het voordoen/nadoen een rol spelen of waarin de verantwoordelijkheid voor de uitvoering bij derden ligt. 3 = zelfstandig uitvoeren De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin hij/zij op eigen initiatief handelt of waarin de verantwoordelijkheid bij de lerende zelf ligt. 4 = begeleidend uitvoeren De lerende/beginnende beroepsbeoefenaar voert deze vaardigheden uit in situaties waarin hij/zij de verantwoordelijkheid voor de uitvoering door derden op zich neemt. Ondersteunende kennis: 1 = feitelijke kennis Deze kennis is op herkenning terug te voeren (dit niveau kan omschreven worden door middel van werkwoorden van het type: reproduceren, bewust zijn, herinneren, herkennen, registreren, opnoemen, aanduiden, benoemen, opsommen, ...) 2 = begripsmatige kennis Deze kennis is op inzicht terug te voeren (begrijpen, verstaan, aantal aangeven, verband uitdrukken, bewijzen, voorbeelden geven, typeren, de essentie aangeven, omschrijven, met eigen woorden zeggen, ...) 3 = kennistoepassing Deze kennis past de feitelijke en begripsmatige kennis toe (gevarieerd aanwenden, uitwerken, beoordelen, evalueren, produceren, vergelijken met, structureren, ...) 4 = integrerende De kennis in nieuwe situaties toepassen en zoeken naar innovaties.


3.3.5

11

Concrete uitwerking van de vertaalslag Het volgende schema met de clusterindeling van de drie ontwikkelde beroepsopleidingsprofielen verduidelijkt hun samenhang: MAGAZIJNIER

MAGAZIJNCHEF

1 In een magazijn werken 2 Goederen ontvangen, opslagklaar maken en opslaan

LOGISTIEK

MANAGER

1 Een magazijn organiseren 1 Een goederenstroom beheren en een magazijn organiseren 2 Goederen ontvangen, op- 2 De ontvangst van goedeslagklaar maken en opren, het opslagklaar slaan maken en het opslaan leiden 3 Voorraadbeheer uitvoeren 3 Voorraadbeheer voeren

3 De voorraadadministratie uitvoeren 4 Orderpicking en goederen 4 Orderpicking en goederen 4 Orderpicking en het verzendklaar maken verzendklaar maken verzendklaar maken van goederen leiden 5 Extern transport uitvoeren 5 Extern transport beheren 6 Medewerkers leiden en 6 Personeelsbeheer voeren begeleiden 7 Het logistieke beleid van een onderneming bepalen Vaardigheden die ook in het beroepsopleidingsprofiel van Magazijnier en/of Magazijnchef aan bod komen worden aangeduid met een * CLUSTER 1: EEN GOEDERENSTROOM BEHEREN EN EEN MAGAZIJN ORGANISEREN Cluster van vaardigheden De student kan:

1.1 een analyse van de goederen- en informatiestroom maken en op basis daarvan het magazijn organiseren* 1.2 een magazijn indelen 1.3 bepalen onder welke condities en op welke locaties goederen worden opgeslagen*

Mate van beheersing

V3

Ondersteunende kennis (K) en vaardigheden (V)

Mate van beheersing

Goederen- en informatiestromen Magazijnorganisatie De opbouw van een stappenplan

K3

De plaats van het magazijn afhankelijk van het soort bedrijf en zijn doelstelling Rol / functie van een magazijn Verschillende types van magazijn Manieren om een magazijn in te richten Opslagmethoden en opslagprocedures Opslagsystemen

K2

K3 K2

V3 V3

K2 K2 K4 K3 K3

12

Cluster van vaardigheden De student kan:

1.4 de omvang en indeling van de vakken bepalen* 1.5 de te gebruiken codes kiezen* 1.6 de interne routing bepalen* 1.7 materialen, hulpmiddelen en interne transportsystemen selecteren*

1.8 onderhoudswerkzaamheden plannen en organiseren* 1.9 intern klantencontact verzorgen* 1.10 externe contacten verzorgen*


Mate van beheersing


Mate van beheersing

Opslaglocaties en opslagcondities De distributiekolom Het logistieke vakjargon

K3

V3

Coderingssystemen

K2

V3

Interne routing

K3

V3

Interne transportsystemen enmiddelen: soorten, hun toepassingsgebied en hun voor- en nadelen Materialen Hulpmiddelen Types van schoonmaak- en onderhoudsmiddelen en hun toepassingsgebied Instructies kunnen geven

K3

Klantgericht handelen Gesprekken met klanten kunnen voeren Een zakelijk telefoongesprek kunnen voeren Klachtenbehandeling Productinformatie kunnen opzoeken Bronnen van prijzen van producten en diensten kunnen raadplegen Voorstellen mondeling en schriftelijk kunnen presenteren Verzekeringen

K3 V3

K2 K3

V3

V4

K3 K3 K2 V3

V4 V4

1.11 klachten opvangen en afhandelen*

V4

1.12 binnen een magazijnbudget werken*

V4

V3 K3 V3 V3 V3 K3


13

CLUSTER 2: DE ONTVANGST VAN GOEDEREN, HET OPSLAGKLAAR MAKEN EN HET OPSLAAN LEIDEN


2.1 de indeling van de ontvangst- en opslagruimte bepalen* 2.2 algemene procedures met betrekking tot het lossen, de ontvangst en de opslag van goederen bepalen en bewaken* 2.3 werkzaamheden in het kader van lossen, ontvangst, opslag, retourgoederen en emballage plannen organiseren en leiden*

2.4 relevante informatie betreffende de goederenstroom opvolgen, analyseren en met de betrokken afdelingen bespreken

Mate van beheersing


Mate van beheersing

V3

Werkzaamheden op de loskade en in de ontvangstruimte

K3

V3

Soorten goederen (ook retourgoederen) en producten Procedures en werkzaamheden rond lossen, ontvangst en opslag Ergonomie: hef- en tiltechnieken Procedures en werkzaamheden rond lossen en ontvangen van retourgoederen Controletechnieken Verschillende soorten verpakkingsmateriaal en hun verwerking De vigerende milieureglementering met betrekking tot opslag en verpakking (o.m. verplichte etikettering en verplichte terugname) met inbegrip van documenten Ontvangstbonnen, bestelformulieren, vervoersdocumenten, douanedocumenten Schriftelijk en mondeling kunnen rapporteren

K3

V4

V3

K3 K3 K3 K4 K3 K3

K3 V3

14


CLUSTER 3: VOORRAADBEHEER VOEREN Cluster van vaardigheden De student kan:

3.1 op basis van financiële plannen het voorraadbeheer organiseren 3.2 de procedures voor optimalisering van het voorraadbeheer bepalen en bijsturen 3.3 de uitvoering van procedures voor voorraadbeheer bewaken* 3.4 gesignaleerde knelpunten in het voorraadbeheer oplossen 3.5 intern en extern overleg plegen over het tijdstip en de wijze van aanlevering van goederen* 3.6 de resultaten van een inventarisatie opvolgen

Mate van beheersing


Mate van beheersing

V3

Voorraadbeheer Omloopsnelheid

K3 K3

V3

Optimale voorraad en bestelmoment

K4

Een probleem nauwkeurig kunnen formuleren, analyseren en oplossen*

V3

Inventarisregistratiemethoden en -technieken

K3

V4

V3

V3

V3

CLUSTER 4: ORDERPICKING EN VERZENDKLAAR MAKEN VAN GOEDEREN LEIDEN Cluster van vaardigheden De student kan:

4.1 een formulier voor ordersamenstelling en interne routing uitwerken* 4.2 werkzaamheden in het kader van ordersamenstelling en het verzendklaar maken plannen, organiseren en leiden*

Mate van beheersing


Mate van beheersing

V3

Vorm en inhoud van een orderdocument

K3

V4

Procedures en werkzaamheden rond ordersamenstelling en het verzendklaar maken van goederen en het controleren ervan Douaneverplichtingen

K4

K3


15

CLUSTER 5: EXTERN TRANSPORT BEHEREN Cluster van vaardigheden De student kan:

5.1 de budgetten voor extern transport opstellen 5.2 rekening houdend met ontwikkelingen in de transportmarkt vervoermodi bepalen en de transportprocedure uitschrijven

5.3 onderhandelen met transportbedrijven en leveranciers 5.4 bepalen welk eigen transport ingezet kan worden en op basis van afleveradressen een routing uitschrijven 5.5 de uitvoering van een laadschema controleren*

Mate van beheersing


Mate van beheersing

V3

Budgettering

K3

V3

K3

V3

Externe transportsystemen en transportmiddelen: soorten, toepassingsgebied, voor- en nadelen en de bijbehorende regelgeving Vervoerstarieven kunnen opzoeken De regelgeving voor nationaal en internationaal vrachtvervoer kunnen raadplegen Courante informatiebronnen i.v.m. vrachtvervoer Onderhandelingstechnieken

V3

De elementen van een routing

K3

V4

De elementen van een laadschema: laadruimte, laadplaatsen, laadtijdstippen en vertrektijdstippen plannen Kunnen bepalen welk materieel bij het laden noodzakelijk is Het totaal volume en het totale gewicht van de te vervoeren goederen bepalen

K3

V3 V3 K1 K3

V3 V3

16


CLUSTER 6: PERSONEELSBEHEER VOEREN Cluster van vaardigheden De student kan:

Mate van beheersing

6.1 op basis van functieprofielen sollicitanten selecteren en voorstellen tot aanwerving doen

V3

6.2 een teamvergadering organiseren en leiden*

V3

6.3 werkplannen voor medewerkers opstellen en bijstellen*

V4

6.4 medewerkers begeleiden en opvolgen bij het uitvoeren van hun werkzaamheden*

V4

6.5 functioneringsgesprekken voeren 6.6 ‘slecht nieuws’gesprekken voeren 6.7 medewerkers beoordelen op basis van evaluatiegesprekken 6.8 beslissingen nemen omtrent de promotie of het ontslag van medewerkers

V3


Mate van beheersing

Interviewtechnieken Basisprincipes van personeelsbeleid en -beheer Het profiel en de taakomschrijving van magazijnmedewerkers Vergadertechnieken Leiderschapsstijlen De resultaten van een vergadering mondeling en schriftelijk kunnen rapporteren Bedrijfsbeleid De vigerende arbeidsreglementering kunnen vertalen naar het magazijn, implementeren en in het huishoudelijk reglement integreren Motiveringstechnieken Feedback Technieken van conflicthantering Schriftelijk en mondeling instructies kunnen geven

K3 K2

Methoden om de efficiëntie van medewerkers te beoordelen Bronnen rond personeelsreglementering en ontslagprocedures kunnen raadplegen

K3

K2

K3 K2 V3

K2 V3

K3 K3 K3 V3

V3 V3

V3

V3


17

CLUSTER 7: HET LOGISTIEKE BELEID VAN EEN ONDERNEMING BEPALEN Cluster van vaardigheden De student kan:

7.1 binnen het ondernemingsplan een visie op logistiek (ontvangst, opslag, magazijnorganisatie, voorraad en transportbeheer) uitschrijven 7.2 een beleidsvisie omzetten naar een financiële en een investeringsplanning, die uitvoeren en bewaken 7.3 een beleidsvisie omzetten naar personeelsbeheer 7.4 binnen een gegeven concept logistieke procedures bepalen 7.5 binnen een gegeven concept, in overleg, interne en externe communicatiesystemen bepalen 7.6 prestatie-indicatoren voor logistiek opstellen 7.7 binnen het beleid en rekening houdend met de wetgeving terzake, procedures voor de aankoop van materialen, hulpmiddelen en interne/externe transportsystemen bepalen, controleren en bijsturen 7.8 bepalen welke materialen, hulpmiddelen en interne/externe transportsystemen worden aangeschaft en welke worden uitbesteed 7.9 een strategie voor onderhoudswerkzaamheden ontwikkelen

Mate van beheersing


Mate van beheersing

V3

Concepten van logistiek Logistieke evoluties en evoluties in de informatica

K3 K4

V3

Algemeen financieel beleid Kostprijsberekening, investeringen en afschrijvingen Kostenreductieplannen

K2 K3

(Tele)communicatiesystemen: soorten en toepassingsgebied

K2

Kwaliteitsnormen Contracten, financieringssystemen en verzekeringen Prijsvergelijking Kostenberekening

K3 K3

Onderhoudswerkzaamheden Verschillende soorten onderhoudscontracten

K3 K3

K3

V3

V3

V3

V3

V3

V3

V3

K3 K3

18


7.10 binnen het beleid en rekening houdend met de wetgeving terzake procedures voor veiligheid bepalen, controleren en bijsturen 7.11 binnen het beleid en rekening houdend met de wetgeving terzake procedures voor kwaliteit bepalen, controleren en bijsturen 7.12 binnen het beleid en rekening houdend met de wetgeving terzake procedures voor milieu bepalen, controleren en bijsturen 7.13 procedures voor probleemsituaties opstellen 7.14 rapporteren over financiële consequenties van beleidswijzigingen 7.15 de bedrijfsleiding adviseren over de verbetering van organisatiesystemen en overlegstructuren


Mate van beheersing

V3

V3

V3

V3

V3

V3


Veiligheidsreglementering Persoonlijke beschermingsmiddelen Maatregelen ter preventie van brand en inbraak

Mate van beheersing

K3 K3 K4


3.3.6

19

Beroepshoudingen Accuratesse, stiptheid, resultaatgerichtheid erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien; willen werken aan totaaloplossingen in plaats van aan tijdelijke sub-optimale remedies. Leiderschap bereid zijn kennis en vaardigheden op medewerkers over te dragen; luisterbereid zijn; conflicten willen voorkomen en verhelpen; de stress van medewerkers spreiden. Flexibiliteit zich willen aanpassen aan wisselende werkomstandigheden; bereid zijn nieuwe oplossingen voor onvoorziene problemen te zoeken. Leergierigheid zich blijvend willen bijscholen, documenteren en informeren. Milieu- en veiligheidsbewustzijn Oog hebben voor mogelijke risico’s in het magazijn (vorkheftruck, pallets, laadbruggen, …) en erop gericht zijn ongevallen te voorkomen. Zelfstandigheid Zin voor samenwerking Bereid zijn om gemeenschappelijk aan eenzelfde taak te werken. Kostenbewust denken en handelen Commercieel inzicht / klantgerichtheid / imagobewustzijn Loyaliteit

3.3.7

Contextgegevens Een aantal marktevoluties zullen de beroepen binnen de distributiesector sterk beinvloeden. Schaalvergroting en internationalisering zullen ervoor zorgen dat beroepen meer gespecialiseerd en opgesplitst worden en dat er nieuwe activiteiten bijkomen. Deze evolutie zal zeker een weerslag hebben op de distributiesector. Ook procesevoluties zullen de inhoud van de beroepen wijzigen. Interne en externe automatisering (van voorraadbeheer, informatie-uitwisseling, kostenbeperking) vragen om beter opgeleide werknemers die op elk niveau meer verantwoordelijkheid kunnen opnemen. Door middel van automatische bestelsystemen zal het in de toekomst steeds beter mogelijk zijn de voorraad goed te beheren en de leveringen nauwkeurig op de vraag aan te laten sluiten. De groeiende uitbesteding van diensten (transport, stockbeheer, dienst na verkoop) en de vraag naar een doorgedreven kwaliteits- en milieuzorg vergroten tegelijkertijd de nood aan specialisatie en een breed opgevatte opleiding die afgestudeerden toelaat op vele terreinen actief en rendabel te zijn. Bij de afnemers van de groothandel is een trend waar te nemen naar het beperken van de magazijnvoorraad (just in time-levering) om de voorraadkosten te verlagen. Van de groothandel wordt dan wel verwacht dat zij de voorraadfunctie overneemt.

20


Snelheid en betrouwbaarheid van leveringen en een betere service (bv. verpakken, etiketteren van artikelen) worden steeds belangrijker. Het beroep Logistiek manager zal door de schaalvergroting als gevolg van concentratie vaker voorkomen. Dit beroep wordt steeds belangrijker omdat logistieke processen in de handel steeds sneller en efficiënter moeten plaatsvinden om te kunnen concurreren. De Logistiek manager krijgt steeds meer medewerkers onder zich die hij/zij moet begeleiden. Ook voor de magazijnchef worden de leidinggevende activiteiten belangrijker. JIT-levering stelt hoge eisen aan een goede en flexibele planning van de werkzaamheden en personeel. Verder zal de magazijnchef zich meer gaan richten op het verloop van processen binnen het magazijn en coördinatie van werkzaamheden. Onvermijdelijk wordt ook het beroep van magazijnier gespecialiseerder omdat de activiteiten efficiënter over de medewerkers moeten worden verdeeld. Doordat magazijnmedewerkers steeds flexibeler moeten worden ingezet, moeten zij toch wel op een breed terrein in staat zijn om activiteiten uit te voeren.

3.4

Niveau van de beroepsopleiding Verantwoordelijkheid De logistiek manager is verantwoordelijk voor de uitvoering van het eigen takenpakket en moet zich daarvoor ook kunnen verantwoorden. Daarnaast draagt hij/zij een hiërarchische verantwoordelijkheid, zowel wat de controle en begeleiding van de medewerkers betreft als wat de leiding en de organisatie van de logistieke afdeling betreft. De logistiek manager moet geregeld beslissingen nemen die verstrekkende gevolgen voor de hele organisatie kunnen hebben Complexiteit De logistiek manager combineert en bedenkt nieuwe procedures om problemen langs nieuwe wegen op te lossen. Transfer De vaardigheden om een logistieke afdeling te coördineren en te leiden en om mee het beleid van een organisatie te voeren zijn beroepsoverstijgend. Gezien de mate van verantwoordelijkheid van de logistiek manager, de complexiteit van de beroepssituatie en de mate van transfer stellen de leden van de uitgebreide sectorcommissie het kwalificatieniveau 4 voor.


4

21

BIBLIOGRAFIE Onderzoek naar een toekomstgerichte beroepen- en kwalificatiestructuur in de Belgische groothandel, Ede-Brussel, OVD-CEVORA, 1996. Handleiding voor het schrijven van beroepsopleidingsprofielen voor het secundair en het volwassenenonderwijs, Brussel, Dienst voor Onderwijsontwikkeling, 1998. Statistisch jaarboek van het Vlaams Onderwijs, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - Departement Onderwijs. Beroepsprofiel Logistieke Technologie, Brussel, VLOR, 1997. Beroepsprofiel Bedrijfsbeheer optie Expeditie, distributie en transport, Brussel, VLOR, 1998. Opleidingsprofiel Bedrijfsbeheer optie Expeditie, distributie en transport, Brussel, VLOR, 1998. Opleidingsprofiel Logistieke Technologie, Brussel, VLOR, 1998.

22

5


LIJST VAN DE MEDEWERKERS AAN DE SECTORCOMMISSIE ◆ Nicole Janssens, voorzitter, VVKSO ◆ Nicole Van den Bempt, CEVORA ◆ Luc Van Waes, CEVORA ◆ Jan Delfosse, Fedis ◆ Luc Ardies, NCMV ◆ Robert Vandeput, pedagogisch adviseur, GO ◆ Henri Ghysen, Provinciale handelsschool, Hasselt, CVPO ◆ Catharina Duchateau, Koninklijk Technisch Atheneum, Scholengroep domein Speelhof, Sint-Truiden, GO ◆ Edgard Gistelinck, Provinciaal Handels- en Taalinstituut, Gent (CVPO) ◆ Luc Dekelver, VVKSO ◆ Paul Dirks, Hogeschool Gent ◆ Fabienne Mornie, Mercator Hogeschool, Antwerpen ◆ Luc Adriaens, Dienst voor Onderwijsontwikkeling ◆ Eddy Boey, Dienst Europese Projecten ◆ Rita Vanheste, Vlaamse Onderwijsraad.


23

Bijlage 1: Voorstel van beroepenstructuur Handel - Administratie (januari 1999) Deze beroepenstructuur werd oorspronkelijk opgesteld door het Hoger Instituut voor de Arbeid. Ze werd aangepast telkens nieuwe beroepsprofielen (gerenvoyeerd) opgeleverd werden. BEROEPENCLUSTER

BEROEP

FUNCTIE

ADMINISTRATIEF WERK

personeelszaken / salarisadministratie

medewerker personeelszaken medewerker salarisadministratie

financiële administratie bank / verzekeringen

hoofdboekhouder boekhouder boekhoudkundig bediende commercieel/administratief medewerker bank commercieel/administratief medewerker verzekeringen

HANDEL

commercie

commercieel inkoper verantwoordelijke verkoop districtsmanager vertegenwoordiger administratief medewerker verkoop administratief inkoopmedewerker administratief commercieel medewerker (binnendienst) magazijnier magazijnchef logistiek manager winkelbediende SECRETARIAATSWERK

secretariaat

secretariaatsmedewerk(er)ster afdelingssecretar(is)esse directiesecretar(is)esse

Datatypist facturist telefonist receptionist archiefmedewerker

administratief baliemedewerker administratief kasmedewerker bank administratief medewerker financieringen bank medewerker commerciële ondersteuning bank medewerker financiële administratie medewerker interne dienst bank personeelsmedewerker

STUDIE 136 BEROEPSOPLEIDINGSPROFIEL. Logistiek manager

Recommend Documents