10
Jaargang 4, 17 februari 1987 R edaktie: Pleinlaan 2, gebouw Y ', 1050 Brussel Telefoon: 02/641 2338
tweewekelijkse tijding van en voor VUB-studenten
STUDENTEN
BROKKEN De la a ts te tijd m an ifesteert zich op deze unief een toenem ende agressiviteit. V echtpartijtjes omwille van verschillende belangrijke redenen (A sta a t B in de weg. B s ta a t A in de weg, A s ta a t het Hef van B in de weg, B is m et het lief van A weg, e tc ....) worden legio. 0 .a . in h et KK, eens h et bastion van de vreedzam e m eningsver schillen! De la a tste sto o t in dit proces was het insm ijten van de ruiten die h et KK dierentulnkooi-allures bezorgde op 12-2. M aar Ludo R euter, kultuur's nieuw ste baas, m oet zich geen zorgen maken. Scherven brengen Immers geluk. Zo m aakt rek to r Loccufier tegenwoordig brokken als Edltoschrljver van het VUB m agazine. Als we m inder geld krijgen, zegt de man, m oeten we het m aar m et onze verbeelding doen. Ludo m oet dus geen nieuwe ruiten z e tte n , hij m oet ze zich inbeelden. En als h et een b eetje to ch t voor de klanten m oeten die zich m aar Inbeelden dat wind ook kunst is (of was h e t om gekeerd). Frans.
GEKLOOT TE B.
Het mag u zeer w aarschijnlijk de laatste tijd niet werden zijn ondertussen weeral plat op hun gat o p g evallen zijn m aar deze un iv ersite it is de gevallen. En ze wachten. slin g e re n op de kam pus g e lu k k ig e d ra a g m o e d e r van een s tu d e n te n M e a n w h i l e beweging. Pardon, beweginkje. U kent ze wel, geheim zinnige bruingele affiches rond m et de Qa............... die klubjes die elkaar op verschillende wijzen m ed e d e lin g : A V DO 12 2 V o o rw aar een g eheim om te o n tslu ie re n . de hel toewensen om de hemel alleen te bezitten. De een h eeft al w at m eer te vertellen dan de M issc h ie n le e rt een k lein e ro n d v ra a g ons Ik sprak als reporter ter plaatse ander, m aar ze hebben allem aal wel iets te hierover meer. vertellen. Op een blauwe middag m oet je in het een kam pusganger aan: restaurant m aar eens op zoek gaan naar de Meneer, ...euh pardon madam, weet u misschien er a c h te r d e ze m e d e d e lin g vierk a n te m ete r zo n d e r pam flet o f k lev erig w elk g e h e im vertegenwoordiger van deze o f gene vereniging o f schuilgaat? Waarop zij gevat: kom miteit. De kans dat je hem vindt is recht evenredig met die kans dat de soepmadam u een Nee, want ik ben tegen de loge. vrie n d e lijk w oord toebedeelt. T och heel veel Zo kreeg ik nog talloze antw oorden varierend tu ssen A n Vranckx en Diverse Onder sukses gewenst! QA.... en Olé Nochtans lijkt er hier en daar wat de klad in te werpen tussen 12 en 2 in de iets later op de avond van dezelfde komen. De pam fletjes worden schaarser, m inder O U Olé fre k w e n t. D e k le v e rig e v e rte g e n w o o rd ig e rs persoon. beginnen de m akkelijke slachtoffers onder u te Die Qa bleek wel ju ist te zitten, maar de rest..... herkennen en laten de anderen links liggen, bij Uiteindelijk kwam ik er om zes uur 's ochtends w ijze van spreken. O f straffer nog, er zijn achter dat het om niet m eer o f niet minder ging ASKO verteg en w o o rd ig ers die standjes opzetten m et dan een Algem ene vergadering van h et folders, badges, folders, boekjes (in foldervorm ), met het oog op nieuwe akties, op donderdag 12 Op elders aangebrachte affiches stic k e rs en last but not lea st fo ld e rs (in 2 in de Qa! ALG VERG, wat bo ekvorm ), doch h iern a deze standjes geheel had men het immers over een alleen late n o n d e r h e t loense oog v an de overkoepelend te opereren en die basis ten allen de recentste voorbijtrekkende tegenstanders. Denken zij op tijde op de hoogte te houden van ontw ikkelingen. Een model dat in Frankrijk deze m anier m ensen voor hun kar te krijgen? In vroeger tijd e n kregen w ij op ons geliefd heel veel sukses boekte. Ook hier lukte dat een redaktielokaal af en toe ook nog eens een brief keertje met een algem ene vergadering van meer van enig beweginkje dat iets wenste te zeggen. dan v ie rh o n d e rd m ensen g e v o lg d d o o r een M aar d at is er nu ook al niet m eer bij. m a s s a le m o b il is a ti e voor de m e te e n daaropvolgende nationale betoging einde vorig Konklusie: ze zijn eindelijk uitgeluid. E r blijft evenwel een hele boel te lullen, lieve mensen. jaar. Doch Frankrijk is België niet en het D aar zijn bijvoorbeeld de regeringsm aatregelen ASKO leek in de eerste maand van dit jaar de basis te laten voor wat ze was. Ook wel en de reg e rin g sm a atre g ele n en de reg e rin g s bij het in aanschouw nemen van m aatregelen. De regeringsm aatregelen zijn, tot begrijpbaar onw il en ap ath ie die zij b lijk b a ar het tegendeel door Coens zelf w etenschappelijk a lle w ordt bew ezen, de aangew ezen m anier om de uitstraalde. België was verre van Frankrijk! studenten te kloten. En heel lang hebben de Nu wil het ASKO zijn allereerste krachttoer nog eens overdoen. ondertussen zijn echter bijna stu d entenbew eginkjes van de VUB zich u itg e sloofd om dit aan de studenten van hun twee maanden verstreken, de tijdspanne van een Een heleboel mensen die instelling duidelijk te maken. M aar die hielden gem iddelde vakantie. begeesterd er blijk b a ar van om in hun kont geneukt te aanvankelijk door het nieuwe geluid voorw aar een heel stuk duidelijker is voor de w orden door de v o ltallig e regering in bespa rin g srazernij, want een grote geeuw was hun haastige voorbijganger! Als ik niet zo aan mijn intellek tu ele k apaciteiten zou tw ijfelen na dit enige antwoord op het politiek geraas. Dat was ergens wel begrijpelijk als je weet hoe de aktie voorval, zou ik het ASKO bewuste desinform atie op een bepaald m om ent stagneerde om dat de verwijten. De basis op een dwaalspoor zetten om verschillende bew eginkjes zich in de hitte van zelf maar wat aan te kunnen rotzooien. Want dat de strijd om ter hardst naar het leven begonnen het op die m anier een zootje wordt staat als een te staan. O nbegrip alom , w ant w at was nu paal boven water. belangrijker, de student o f de bew eging? Ze Na verdere navraag bleek het ASKO eindelijk werden toch wel alletwee zwaar gepakt?! Ik ben zijn leven te w illen beteren. G eplaagd door blij dat u het met mij eens bent. op k o m en d e b ie rb u ik je s v an de in a k tiv ite it In een helder m oment ontstond dan h et ASKO, w aarin zij een b eetje gaan b e ru ste n w aren w aarover m eer elders, dat zich de verdienste bruisen ze ineens weer van aktiviteit. De vraag is voor hoelang en bij wiens gratie. Die van de to em a t o n a fh a n k e lijk te z ijn. H et ASKO injekteerde in ieder geval een aantal nieuwe bekende basis misschien? Soit, voor de week en th o u sia ste lin g e n in de bew eging die het waarin u dit norm aliter onder ogen krijgt (de to tn o g to e op de lu d ie k e to e r h ie ld e n . week van 16-2) plannen zij een aktiviteit oifc B ela n g rijk w as d at de bew egigng zic h z e lf 'jaloers op te zijn: E E N B ETO G IN G . En wel 0|j v o o r h ie ld om v o o ra l v a n u it de b a s is w o e n sd a g 18-2 v a n a f IS u u r aan co
Kruidtuinlaan. Als je dringend je vriend of vriedin uit Leuven of Luik nog eens wil zien is dat de m om ent om een zinvolle afspraak te m aken, h e t aangenam e m et h et n u ttig e te kombineren, want de betoging is N A T IO N A A L . U m oet zich daarbij wel v oorstellen dat het ASKO tegen die tijd de techniek van het fatsoenlijk organiseren van een aktiviteit onder de knie zou moeten hebben. In die zin dat ze het geheel de nodige lu ister en pu b liciteit geven naar de studenten, de sla c h to ffe rs, toe via duidelijke en expliciete inform atie. Anders haken die finaal af, wat falikant is voor de predikers v an de b a sisa k tiv ite it in casu het ASKO. Ik ken er een hele boel die niet liever zouden zien dan een ASKO dat plat op zijn bek gaat. G eef ze de kans niet om zich daarin te verkneukelen ASKOers. Aan de andere kant zou die b asis hierm ee natuurlijk nogm aals zijn wil te kennen geven om door de v o ltallig e reg erin g in zijn gat geneukt te w orden, w at ik mij m oeilijk kan voorstellen als verlangen. Ik ken Studenten die 's m iddags met hun G o lf GTI een 80-tal kilom eters afleggen om thuis een konvenabel eetmaal tot zich te nemen. M aar ik ken er ook die zich 's m iddags het eten uit de stinkende bek moeten sparen om op het einde van de week nog een treinticket naar huis te kunnen kopen. En d a arb o v en o p zouden dan nog eens de regeringsm aatregelen komen (de regering vindt er nieuwe uit bij de vleet)?! Wij rekenen op de v e ro n tw a a rd ig in g , h e t o n g e n o e g en en de solidariteit van de rest van de studenten om deze schandalige sodom iepartij te stoppen nu het m isschien nog net kan. Laat van u horen! Afspraal: op 18-2 aan de kruidtuinlaan! IL CATTIVO
Nationale betoging tegen de regerings maatregelen inzake het univer sitair onderwijs.
Pag. 1 : Ondanks de m isleidende tite l, geldt dit a rtik el ook voor m eisjes: Studen te n gekloot te B. Pag. 2 : *Ons plaatselijk dik wor te ltje p ak te zijn kleurpot loodjes en tekende een edito, w at vinden jullie daarvan? En dan nog naast een a rtik e l over... de dem okratisering van h e t onderwijs!!! D aaron der lijdt de bieb aan groeipijnen, w aar die van Adrian Mole bij verble ken. Op o nderstaande fo to m ag u ook reeds een blik w erpen in h e t a r chief.
Pag. 3 : H aal je lul m aar u it je broek en doe m aar lek ker mee: h e t op en neer van onze Pluk. B artje ging naar het zelfstu d iecentrum en sc h ree f e r w at over. Kijk gauw naar deze pagina! Pag. 4 : DE KULTUURKRANT!!! Pag. 5 : Nog m eer kuituur, uit in G ent, oh jee ze s nee, in Brussel bedoel ik, en de agenda. Pag. 6 : Lees hoe de onderzoeks raad d o k te rtje speelt. Leuk! Pag. 7 : R eklam e voor de konkurren tie: het VUB-magazine. If y ou're a foreign stu d en t, look quickly a t th is page! (Your colum n stands right.). T en slo tte nog w at nieuws van het k ruisfront: de KUL privé. Pag. 8 : Een haiku: Open Tribune, B erichtjes, Ta xistop, K ilifien. FOREIGN STUDENTS PAGE 7
2 DEM OKRATISERING van het ONDERWIJS W oensdag, 18 februari : nationale betoging voor dem okratisch onderw ijs, m et ook w erkloosheid en dienstplicht op de affiche. Ter informatie : een terugblik. De voorlaatste Algemene V ergadering op 14 januari was nogal dun bevolkt. Daar zullen de examens en ook de affiche-aftrek-praktijken aan de V. U. B. wel iets mee te maken hebben. . . Op de AV werd o.a. na enige diskussie beslist de V ubtiek te bezetten. D it omdat er dringend nood w as aan een w erklokaal, vergaderruim te, perm anentie enz. Bovendien was deze bezetting -die overigens m et stilzw ijgende toestemm ing en met sleutel gebeurde- een goede m anier om de aandacht te trekken : de volgende dag stond er al een artikel over in De Morgen! Twee weken later, op 19 januari om precies te zijn, w erd een studentendelegatie uitgenodigd bij directeur-generaal Peeters. D hr. Peeters v e rk laard e de stu d en ten geen spaken in de wielen te w illen steken ("wij vechten tenslotte tegen h etzelfd e, alleen doen wij dat op een papieren en jullie op een andere m anier"). Maar om dat de V u b tiek nodig w as v o o r an d ere doeleinden (bureau voor een 10-tal vorsers en daarna ruim te voor zelfstudie), m oest er voor ons een nieuw lokaal gevonden worden. De noden w aren : ruim te om affich es e.d. te m aken, verg ad erru im te, c en trale lig g in g , tele fo o n om v lo tte n a tio n a le k o n ta k te n te v e rz e k e re n , m ogelijkheid tot perm anentie. Een uurtje later kwam de oplossing : de twee bureaus achterin de Vubtiek werden toegew ezen als werkruim te voor de studentenakties. De spandoek "Vubtiek bezet - dem okratisch onderw ijs” werd dus weggehaald, maar de aktievoorbereiding gebeurt nog steeds. T er herinnering: ASKO = algem een studentenkom itee. H et om v at in de p rak tijk al w ie
GROEIPIJNEN S to ffig , b o n kend en b u ld eren d , m aar vooral stoffig. Dat is de H SW -biblioteek tegenwoordig. M en verhuist er nam elijk. Zoals u al wel weet v e rh u ist de vo lled ig e boek- en tijd sc h rifte n k ollektie van de exakte en toegepaste w eten sch ap p en b ib lio te e k (W T W -B ieb) b in n en k o rt naar die andere b iblioteek-ruim te, de stoffige, onderaan gebouwen B en C. M aar waar zal men de W T W -kollektie neersm ijten ? Plaats b lijk t m o m enteel niet beschikbaar. Ruimte bijbouw en dan m aar. De H SW -bieb groeit inderdaad een stukje aan h a a r B -sta a rt, m aar echt niet veel. De b e s ta a n d e ru im te zal daaro m g e d e e lte lijk h e rin g e ric h t w o rd e n , w a a r b ij op een e k o n o m isc h ere m an ie r m et de b e sch ik b a re ru im te zal w orden om g esp ro n gen . B epaalde s e m in a rie z a le n en p e rs o n e e ls ru im te n v e ra n d e re n v an p la a ts e n /o f v o rm . De tijdsc h rifte n k o lle k tie v an de v ersch illen d e fak u l teiten zal gegroepeerd worden en er zal zelfs een s p e c ia le lee sru im te v o o r v o o rzie n w o rd en . Andere vernieuw ingen w aar u mag op hopen, m aar die niet m eteen met een betere verdeling van de ruim te te m aken hebben, is natuurlijk een verhoging van het aantal term inals waarmee je de katalogus kan raadplegen. WTW en HSW zullen er dan samen 9 hebben. M isschien komt er ook een kopierapparaat bij. M aar helaas zal u op die dingen nog to t o k to b er 1987 mogen w achten, in tu ssen b lijv e n we nog m aar wat u urtjes in het rijtje staan, op jach t naar een te rm in a l of k o p ie - te lle r . De v e rg r o o tte m inikom pjoeter is reeds aktief in de bieb, de h eren biebhoofden vonden het echter nog niet nodig de studenten van deze lukse te laten gebruik m aken door hen al wat extra term inalaansluitingen te gunnen. In oktober zouden die im m e rs, m et de g ro te v e rh u is b e z ig h e d e n , o p n ieu w erg en s an d ers m oeten g e ïn sta lle erd w orden, en die m oeite acht men toch echt te groot. Een biblioteek kollektie heeft de goede gewoonte v an te g ro e ie n . D at is ee n v an haar b asiseig en sch ap p en die o verigens w ordt uitg® d rukt in v ierk an te m eter/p er jaar. H et groei proces is onbeperkt in tijd en ruim te. In dit o p zich t v e rsc h ilt een d eg elijk e b ib lio teek in m et veel van de sponsachtigen. M aar u iteraard m oet dat aangegroeide bestand ergens worden opgeslagen. Plaatsgebrek is daarom een van de w are problem en w aar b ib lio tek arissen mee te maken krijgen. M aar de reële ruim te van de zich herinrichtende V U B-biblioteek w ordt niet echt vergroot. Binnen de k o rts te k e re n zal m en o p n ieu w m et plaatsgebrek te maken krijgen. V andaar dat het nuttig leek een onderscheid in te voeren tussen de 'aktievè' en de 'p assiev e', ofte verouderde, k o llek tie. A k tief, k o u ran t g eb ru ik t m ateriaal moet zoveel m ogelijk aan de biebgebruiker ter b esch ik k in g w orden g e steld . V oor verouderd m ateriaal (o n d erm eer v o o rb ijg e stree fd e exakt w eten sch ap p elijk e pu b lik aties, oude tijdschriftjaargangen) lijkt dat al m inder relevant. Droom van een b ieb b eh eerd er is dan ook de nietaktieve kollektie in een arch ief te slokkeren, w aaruit het eventueel kan w orden opgevraagd, terw ijl de ak tie v e sp u llen de v rije ruim te krijgen. M aar de VUB heeft geen archief. Ook n iet om h a a r eig en pro d u k tie aan adm ini» tratieve paperassen fatso en lijk in op te slaan. Een gedeelte van die adm inistratieve gegevens w ordt nu, m erkw aardig genoeg, in het m aga z ijn tje v an de H S W -b ib lio te e k o p g eslag en . M ateriaal dat meer eigen is aan de bieb zelt valt daardoor uit de m agazijn-boot, en moet op zijn beurt weer ergens anders opgeslagen worden. En daarbij gebeuren dan, je zat er op te wachten, rare dingen.
meehelpt aan de akties op welke m anier dan ook (sch rijv en , plakken, speechen, ho g esch o len -en scholenkontakt. . . ). Er is trouwens te veel werk voor te weinig handen, alle hulp en initiatieven zijn dus nog altijd welkom ! Iets anders nu : Hoe nationaal is de nationale betoging? Al tijdens de kerstvakantie werd er opnieuw vergaderd op nationaal niveau. Dat gebeurde toen 1 keer in Brussel en 1 keer in Leuven. Aanwezig waren afgevaardigden van de studentenkom iteesvan M ons, Brussel-VU B, GentRUG-Hobu, Brussel-ULB, Leuven, Luik, Limburg, en ook verteg en w o o rd ig ers van versch illen d e perm anente studentenorganisaties w aaronde FEF (F é d é ra tio n des é tu d ia n ts f ra n c o p h o n e s ), vertegenwoordigers van diverse scholen enz. N aast d isk u ssie o v e r een g e m een sch ap p elijk e is e n p la tfo rm en een s tru k tu u r v o o r een nationale koördinatie werd er gewerkt naar een nationale aktiew eek en betoging.H et o o rspron kelijke voorstel was een aktieweek van 16 tot 20 fe b ru a ri m et een n a tio n a le b e to g in g op donderdag. D ie w eek was voor iedereen aan vaardbaar omdat dan de vervroegde examens over het algemeen afgelopen zijn. Op de vo lg en d e n a tio n ale k o ö rd in atie w erd voorgesteld de betoging niet op donderdag m aar op woensdag te houden, dit voorstel kwam van de m iddelbare scholen om dat zo de sch o lieren gemakkelijker mee kunnen opstappen. Ook werd voorgesteld geen akties te plannen van maandag tot vrijdag, maar van woensdag (11 februari ) tot w oensdag (18 feb ru a ri). De u ite in d e lijk e beslissing w aar er effek tief aktie gevoerd zal w o rd en , lig t b ij de re sp e c tie v e algem en e vergaderingen, die zich voor o f tegen akties kunnen uitspreken (dat is bij verschijnen van deze M oeial aan de VUB een w eek geleden gebeurd).
Het gebeurde eigenlijk in de mooie zom er van 1984. Bij een medewerker van de VUB-biblioteek rinkelde de telefo o n . O f m en op de VUB m isschien interesse had in een unieke kollektie 'o f f ic ië le b e s c h e id e n van k o n s titu tio n e le vergaderingen van diverse Europese landen, de Verenigde Staten en Canada', ingebonden en wel, vanaf het ontstaan van deze instellingen tot de jaren zestig én volledig gratis? Ja uiteraard. Zo'n gave gods zou vast niem and aan zich voorbij laten gaan. M aar hoe groot was die kollektie, en hoe waardevol? Vast stond wel dat de biblioteek van het Belgische parlement ervan af wilde. Toch kan de v raag w o rd en g esteld waarom het parlem ent e r de voorkeur aan g a f deze unieke kollektie aan de VUB te schenken, terwijl die m issc h ie n een g e s c h ik te r p la a ts je in de Koninklijke Biblioteek had gevonden. Wie op het parlement draagt de VUB zó nauw aan het hart? Of was deze kollektie achteraf bekeken dan toch niet zo waardevol als men ons wel te vermoeden gaf? N avraag bij befaam de V U B-profs uit de Rechten leerde evenwel dat het inderdaad om een w aardevolle kollektie ging. Ook de Letteren en W ijsbegeerte vonden het interessant. De VUB kreeg het hele zootje dus gratis, maar m o est h e t w el z e lf kom en o p h alen . E en verhuisfirm a met grote v rachtw agen is gauw g evonden. M aar w aar m o est deze enorm e kollektie uiten d elijk worden ondergebracht? In de b ib lio te e k o f in h a a r m ag a z ijn tje w as hoegenaamd geen plaats. Daar stond men dan met een v o lledige ko llek tie parlem en taire doku menten uit de VS, Canada, G root-B ritanië, Fin land, Zweden, Noorw egen, G riekenland, Zw itser land en Italië. De VUB had evenwel heel recent een g ro te ru im te a a n g e k o c h t, ee n oude zeepziederij, op de W aversesteenw eg, nummer 1043 m eerbepaald. O oit deden voo rstellen de ro n d e om d eze ru im te (ste v ig en m ét goederenlift) in te richten als een al zo lang g e w e n s te a rc h ie fr u im te . M en h e e ft er u ite in d elijk stu d en ten k o ten van gem aakt, dat weet u na zoveel M oeials maar al te best. Een belgisch kom prom is kon toch niet uitblijven. Een stukje van de toen nog leegstaande ruimte (we spreken ondertussen over septem ber 1984) zou kunnen g eb ru ik t w orden als p rovisoire opslagruim te van de intussen beruchte nieuwste b ib lio te e k a a n w in st. En zo v e rz e ild e een w aarlijk u nieke k o llek tie bu iten lan d se staat» bladen in een zeepfabriek , en dus niet, wat veel logischer zou klinken, in de enorm e archieven van de Koninklijke Biblioteek. Voldoet zo een ruim te wel aan de vereiste b ew arin g sp aram eters, kw estie van tem peratuur en vochtigheidsgraad? W ie houdt er een oogje in1! zeil? Uiteraard voldoet deze ruimte niet. W at moet er overigens gedacht w orden van het feit dat dit gebouw op de W averse eind december vorig jaar zowaar in rook opging, toen daar brand in de stookplaats uitbrak? In de bestaande, zich m etam orfoserende b iblio teekruim te hoort de kollektie ook al niet thuis. Ons biebje is daar ondermeer te klein en te druk bezocht voor. 27886 bezoekers in één jan u ari maand is niet niks, de Koninklijke Bieb hier in Brussel ziet er dagelijks slechts 260. De VUBb ib lio te e k w ordt n a m e lijk n iet a lle e n als uitleen- en inkijkinstantie benut, men geeft er ook les in, zowel in de sem inarie- als in de leeszalen. Ideaal zou dus zijn de kollektie buitenlandse parlem entaire dokum enten als een passief kollektieonderdeel te beschouw en en het ergens veilig op te bergen. Iedereen zou er op die m anier toch nog toegang toe kunnen hebben door een m ogelijkheid tot opvraging, dat is alleszins b eter dan de huidige toestand, waar er h e le m a al n iem an d h e t in de z e ep fa b rie k opgeslagen deel kan inkijken. M aar waar o waar vindt men een openstelbare archiefruim te?
Nog eens op een rijtje waarom protest brood-en broodnodig is. De recente regeringsm aatregelen hebben een system atische afbouw van een voor'iedereen toegankelijk u niversitair onderw ijs tot gevolg. De dreigende verhoging van de inschrij vin g sg eld en , de v erm indering van de sociale toelagen, de beperking van het aantal studenten (o.a. numerus klausus ), belangen ons allemaal aan. M aar e r is m eer de zogenaam de rationalisering m aar feitelijke afbraak van het hoger onderw ijs buiten de universiteit (HOBU), hel v e r s c h ille n d s o c ia a l s ta tu u t voor u n iv ersiteiten en hogescholen, de diskrim inatie van vreemde studenten en last but not least de b lo k k erin g v an de w erkingstoelagen van de u n iv ersite ite n m ogen zom aar n iet klakkeloos aanvaard worden. De nationale betoging is nog ruimer: op de affiche staan ook werkloosheid en dienstplicht. Even terugkom en op de w erkingstoelagen en de beperking van het aantal studenten : Een verkapte vorm van num erus klausus in de g eneeskunde w erd reeds voorgesteld m et de a fs c h a f fin g van het b is r e c h t in e e rs te kandidatuur. M aar hoeveel afgestudeerden in de geneeskunde hebben nooit m oeten bissen? En komt de beperking er om dat er teveel dokters zijn o f om de inkom sten van de bestaande dokters veilig te stellen? En w aarom moeten geneeskundige studies wel een garantie op werk bieden en andere studies niet? Door de verm indering van de werkingstoelagen kom t het w eten sch ap p elijk onderzoek aan de u niversiteit in het gedrang. M inder staatsgelden betekent geld zoeken in de privésektor betekent op den duur enkel onderzoek dat past in het kraam van het bedrijfsleven. . . ED
De kollektie blijft daarom voorlopig in de exzeepfabriek wegkwijnen. Slechts het deeltje over G ro o t-B ritan ië zou gekatalogeerd staan, alle andere dokum enten blijven ongekend voor het VUBIS-bestand. Als we het goed begrijpen is het enkel wachten tot er ergens een archiefruim te op de kop kan worden getikt. Op de kampus zelf hoeft men deze niet te zoeken. H et eventueel ombouwen van een parkeerruimte onder één van de gebouwen zou voor konflikten zorgen met de gemeente waar de VUB woont. Je moet nu eenmaal zó v eel p a rk e e rp la a tse n v o o rzie n p e r zóveel b ezoekers. Een g ebouw tje b ijp la n te n op het O e fe n p le in b e h o o rt m issc h ie n w el to t de m ogelijkheden. O f kan er een oplossing gevonden worden binnen de zich nu aan de VUB m ani festerende recyclage-roes? H eeft de VUB nog ergens een restaureerbare ruïne op de W averse o f de T riom flaan? V oorlopig niet. M aar heel b in n en k o rt zou h et V U B-gebouw enpatrim onium wel eens een h eel A rsenaal gro ter kunnen worden. De Raad van B eheer beslist over die aankoop wellicht in de nabije toekomst. Een deel van deze ruim te zou dan eventueel tot archief kunnen om gebouw d w orden. T enm inste, dat hopen de paperassen museum beheerders. Elders in deze Moeial las of leest u dat die ruimte , nog voor over de eigenlijke aankoop beslist is, ook al als 'bedrijvencentrum ' geklaim d wordt. AV
Naast de onoverzichtelijke berg papier ligt er op de W averse ook wel iets praktisch voor het rapen. Zo is er, om maar meteen met het duurste te beginnen, een m ikrofilm -kam era. Dat is een elektrisch apparaat van toch wel 1 op 1,5 meter dat dient om docum enten en andere onzin op m ik ro film te zetten . De toebehoren bij dit instrument zijn ook te verkrijgen. D aarnaast is er ook een overhead-projektor te verkrijgen. Het is een wat oud model, maar het is n a a r a lle w a a rs c h ijn lijk h e id nog in takt. Bijhorende reiskoffer is ook aanwezig. Het derde en laatste elektronisch instrum ent is een lichtbak van ongeveer 2 op 1,5 m eter. In goede staat. Steeds handig bij het verrichten van enig lay-out werk. Tenslotte is er ook nog een m aquette aanwezig van het EEG-gebouw aan het Schuman-plein. Het gekende gebouw m et zijn vier vleugels is hier gereduceerd tot een oppervlakte van ongeveer één vierkante m eter en een hoogte van ongeveer een halve meter. Het heeft wel reeds wat schade geleden bij een of andere verhuis. Dit is nog maar eens een bew ijs dat de krisis toch nog niet zo hard heeft toegeslaan op de VUB, ondanks het feit dat er zulke geruchten de ronde doen. FrH
3 HET OP EN NEER VAN DE STUDENTENBEWEGING Hoe bew eegt de studentenbew eging? Een goeie vraag w ant nog nooit gesteld . Ook een m oeilijke vraag w ant nog nooit beantw oord. Beweegt de studentenbew eging van links naar re c h ts en om gekeerd? Z igzagt ze als een dronken praeses? O f bew eegt ze op en neer? H et antw oord is kom pleks. Bijna n e t zo kom pleks als h e t antw oord van duivelskunstenaar W essel Di W esselli op de vraag hoe zijn perp etu a m obilia werken. Als besluit van deze inleiding nog een w aarschuw ing. Wie verw acht dat dit een e rn stig e analyse w ordt zal bedrogen uitkom en. Wie van zichzelf w eet d a t h ij/z ij een linkse zuurpruim is o f wie van zichzelf w eet dat anderen h em /h aar een zuurpruim vinden kan b e te r niet verder lezen. O m dat een aan tal z eu rp ieten deze w ijze raad toch in de wind gaan slaan wil ik wel nog verm elden d a t een re ch t van antw oord enkel ge publiceerd w ordt als h e t voldoet aan de bepalingen van de w et van 1977. Naargelang de periode en vooral de aanhang d u rft de studentenbew eging wel eens verschillend te bewegen. Neem nu de maand decem ber. Het m assale studentenprotest was toen ontegensprekelljk m iddle-of-the-road. "Niet links, niet rechts; m aar student" h e e tte dit In het aktlejargon. Niet alle aktievoerders waren ec h te r gelukkig m et de ze onafhankelijke opstelling. Vooral de studenten u it de fakulteit au to ritaire sinologie van de Beroepschool voor Revolutionairen (een door de krisis van de jaren '70 zwaar getroffen instituut) poogden van bij het begin de hele beweging naar de (eeuwige?) ekstreem -Iinkse jachtvelden te sle pen. Gelukkig garandeerde de m assale omvang van de beweging ook haar onafhankelijk karakter. Na de w intervakantle verloor de studentenbew e ging een groot deel van haar aktleve aanhang. N iet dat de m eerderheid van de studenten van idee veranderd was, m aar men was w at ak tiemoe, de eksam ens stonden voor de deur, e r was geen e c h t perspektlef enz. Kortom de fut was e r uit. Op dit ogenblik wordt het interessant voor onze vraagstelling. Zal de studentenbew eging op dezel fde onafhankelijke m anier blijven voortbewegen o f treden e r wijzigingen op? D oordat het aantal aktievoerders drastisch ver m inderd gaat het belang en de invloed van de kleine groep onverm oeibare auto rita ire sinologen toenem en. Opnieuw gaan ze proberen de beweging op hun rijvlak te krijgen. De overgebleven "mldd le-of-the-road"-studenten doen ec h te r hun u iters te best om de studentenbew eging op de strook d e r onafhankeiijken te houden. Door dit getrek en ges leur begint de studentenbew eging te zig zaggen. Op h e t re c h te r rljvlak s ta a t ondertussen een m inister van onderwijs te lachen. Hij w eet d a t als h e t zo verdergaat de studentenbew eging snel onbeweeglijk op de pechstrook zal staan. M aar e r ls m eer dan alleen de zlgzagbeweglng. D it werd aangetoond door een recent eksperim ent aan de VUB. Dit eksperim ent, de ASKÓt-proef, werd net na de kerstvakantie opgestart en duurde zow at vier weken. Onder het mom van een be z e ttin g werden alle overblljvende aktievoerders In een lokaal, de ex-vubtlek, sam engebracht w aar ze dag en nacht geobserveerd konden worden. De
proefkonijnen, die niets van het e_k*perlment af wisten, werden in drie kategoriëen opgedeeld. Met name kat. O (onafhankeiijken o f "m lddle-of— the-road"), kat. MLB (au to ritaire sinologen) en kat. ALS. Deze laatste en in dit artikel nog niet e erd e r vernoem de kategorle behoort eveneens to t de Beroepsschool voor Revolutionairen m aar dan wel uit een fakulteit die steunt op de principes van oompje Trotsky terw ijl de au to rita ire sinolo gen zich vooral baseren op vadertje Stalin en v o o rzitte r Mao. U iteraard m aakt dit dat e r tus sen beide groepen een reusachtige Ideologische muur s ta a t. Een muur w aarnaast de Chinese slechts een Lego-konstruktie lijkt. De e e rs te dagen van h e t eksperim ent waren de proefkonijnen te druk bezig m et h et lnrichten van hun b e z e tte lokaal om aan de koers van de be weging te denken. Als Jonge honden sleepten ze a lles w at niet te heet of te zwaar was naar hun nieuwe nest. H et grote lege lokaal werd met w andkasten In drie opgedeeld zodat e r een leef-, een stu d eer- en een slaaprulm te ontstond. Na drie dagen werd het reeds duidelijk dat de studeerrulm te kom pleet nutteloos was. Nog een paar dagen late r kon men konstateren dat het zwaar tepunt van de ak tle verschoof van de leef- naar de slaapkam er. We zagen reeds dat de studentenbeweging recht vooruit en zigzag kan bewegen m aar nu komt er een derde beweging bij: het op en neer van de studentenbew eging. Het vraagt ec h te r wat tijd 'om u it te leggen hoe h et zo ver komt. N adat de proefstudenten van het ASKOT-eksperlm ent vertrouw d waren geraak t m et hun nieuwe omgeving en hun gem eenschaps-of kommuneleven min o f m eer georganiseerd hadden v alt er weer te denken aan de beweging die nog steeds zig zagde tussen de onafhankelijke koers van kat. O en de m aoïstische van k at. MLB. De derde kategorie ALS steunt uit opportunistische redenen k at. O om zo te b e le tte n d at de a u to ritaire sino logen te sterk worden. Om hun slag thuis te halen hebben de au to ritaire sinologen een eenvoudig plan. Ze slagen er niet ln om de studenten beweging ln hun richting ln hun richting te laten komen om dat kat. O (samen m et kat. ALS) tra c h t alles zo onafhankelijk mo gelijk te houden. Om hun doel te bereiken gaan
ze studenten uit de tw ee andere kategorlën naar hun eigen groep lokken. Daardoor worden de ei gen rangen v ersterk t en die van de tegenpartij uitgedund. Om dit te verw ezenlijken zijn talloze m iddeltjes voor handen. Bijvoorbeeld: dagenlange diskussles, de belofte d at de overloper na de re volutie een postje als volkskommlssaris krijgt, het uitdelen van rood-gele stickers m et daarop "Doe de rijken de krlsis betalen""Sam en m et de mijn werkers" en natuurlijk de horizontale strateg ie. D it laa tste middel ls zo oud als de mensheid zelf. Nog voor zelfklevers en volkskommlssarlssen bestonden wisten snuggere holbewoners reeds dat Je m inder intelligente soortgenoten na de paringsdaad tot_ alles kan krijgen. Ook to t m aoïstische sym pathlëen. Deze op-en-neer-beweging legt ech te r geen windeieren. Leden van kat. MLB slagen e r zelfs ln om ALS'ertJes op te vrijen en ze van h et Trotskystlsche pad a f te lelden. Dit ls na tuurlijk een steriele o p eratie want Je krijgt er geen nieuwe revolutionairen bij. Ze verwisselen alleen van kamp. Maar de op-en-neer-m ethode h eeft als voordeel dat indien Je geen nieuwe re volutionairen kan vormen, Je er steeds nieuwe kan bijmaken. N atuurlijk is het vormen van revo lutionairen voordeliger, want veel sneller, dan nieuwe te maken. De op-«n-neer-beweglng was ec h te r niet lang een m aoïstische ekskluslvltelt. Snel was bijna de hele studentenbew eging aan h et op-en-neer-gaan. Kat. 0 deed h et e c h te r zonder bijbedoelingen terwijl de v o o rzitter van de ALS zich vrij Inspiratieloos am useerde m et een opblaaspop. O ut-slders begon nen het ASKOt zelf h et hoerekot te noemen. Dit kon u iteraard niet anders dan nefast aflopen. Sommige van de nieuwe paartjes uit kat. O gin gen 's nachts liever een rustiger plaatsje opzoe ken w at de beweging e r niet sterk er op m aakte.
Men kan dus konkluderen dat de hele op -en ~ neer-beweglng (niet alleen de horizontale stra te gie) ln de k aart speelt van de stalinistische sino logen die de studentenbew eging van het onafhan kelijke bewegen naar h et m aoïstische bewegen willen voeren. Eenmaal d at k at. MLB zich ten koste van de an dere kategoriëen v ersterk t h eeft m oet de studen tenbeweging voorzichtig naar het ekstreem linkse rijvak gevoerd worden. In ee rste instantie kan dit gebeuren door de ASKOt-gemeenschap om te vormen to t een m aoïstische kommune. Om te be seffen w at een m aoïstische kommune inhoudt kan men best h e t rec e n te boek "Links!" van Boudewijn Büch lezen. Daarin v e rte lt de auteur hoe hij op h et einde van de Jaren '60 in zo'n kommu ne verzeild raak te. Enkele sfeerbeeldjes. De kommuneleden, lnkluslef Büch, hebben pas een huls betrokken in een arbeiderswijk om daar het ware proletarische leven te ontdekken, p. 90: "Ik hoorde onbekende straatgeluiden en zag door de dunne gordijnen h et vaalgele licht van een arm oedige gloeilamp ln een verwrongen lan taarnpaal schem eren. Oude auto's schoven door de s tra a t, een ech tp aar van zeven hulzen verder schold ln het portaal van hun woning. L ater gooi de de echtgenoot zijn vrouw het huls uit. Er k
lonk gerinkel van aardew erk en pannen. Ik bleef een uur liggen luisteren. Dronken mannen slurpten bier, de nessen sloegen ze stuk tegen onze mu ren" De kom mune-leden m oeten zich ook losmaken van de Intellektuele klasse en haar bourgeolskultuur. p. 93: "'De huisvergadering bijeen In de nacht van (enzovoorts) besluit nog slechts verm aak te zoeken dat de arbeider lief is. Dat wil zeggen dat de communeleden niet langer kijken naar, bijvoorbeeld, kunstfilms ln th ea te rs of op de te levisie, m aar uitsluitend nog zogenaamde B-fllms zullen bekijken waarmee de arbeider zich kan 1den tlflceren .'" Er wordt gediskussieerd over heel belangrijke Ideologlsche problemen. p. 111: "'W aarover stem m en we precies?' vroeg Polly. 'Over drie dingen. Eén: komt e r een k erst boom. Twee: komen e r andere kerstartlkels In huis zoals takken of een stal. En drie: hoe vieren we K erstm is of vieren we het niet? Volgens mij verdient het alleszins aanbeveling, van de vie ring, de boom en al die andere tierlantijnen af te zien...'" Zo ziet een m aoïstische kommune e r dus uit. De bedoeling van proefkonijnen kat. MLB was de ASKOt-gemeenschap heel subtiel to t zo'n maoïs tische kommune om te kneden. E erst en vooral m oest het ASKOt m eer voeling krijgen m et de proletariërs. A utoritaire sinologen spreken als pro letarlërs (liefst plat Antwerps), konsumeren p roletarische kuituur (Hoger Lager, Dallas, kaar ten, naar sportuitslagen luisteren,...), vrijen als proletariërs na een verm oeide dagtaak (erop, boem-boem-boem, e ra f en m affen). Kortom, om het ASKOt om te buigen naar een maoïstische kommune dan m oesten de aktievoerders als pro letariërs gaan leven (wel te verstaan op het wer ken na). Gelukkig hadden sommige personen van k a t.0 dit spelletje door. Zij zorgden e r voor dat het T.V.— to estel ook aanbleef als het bevoorbeeld IQ-kwis of een kunstprogram m a was. Bovendien hadden ze e r een gewoonte van gem aakt om dagelijks een portie Brei en M ozart door de kassettespeler te Jagen. In plaats van k aart speelden ze driftig Monopolie (stel Je voor) en Risk. Door dit handig m anoeuver kon veel onheil voorkomen worden. ASKOt werd geen geel-rode-komm une m aar bleef onafhankelijk. Het scheelde wel geen duimbreed te. Na deze evolutie werd het eksperim ent opgehe ven. Alle bewegingen van de huidige studenten beweging waren ln kaart gebracht. Als besluit kan men stellen dat de beweging "niet Unks, niet rech ts m aar student" het m eeste sukses kende. Die koers m oet dus aangehouden blijven. Het ls in het belang van alle studenten dat elke rekuperatlebeweglng tegengehouden wordt. Alle studenten die ln decem ber aktie voerden en na de w lntervakantie afhaakten moe ten beseffen dat deze houding m arginale groepjes de gelegenheid bieden om te manipuleren. De enige m anier om dit tegen te gaan Is terug mas saal te gaan participeren. De verzuchtingen van de studenten zullen m isschien toch gehoord wor den.
Studeer nu eens zelf, ja! Hoog boven de campus, gebouw F 9° verdieping om precies te zijn, tussen aan- en uitfloepende lasers en zonnebanken, knipperende oskilloskopen en ra te le n d e p rin te rs ontd ek te De M oeial zow aar een zelfsmdiecentrum. Om daar meer over te weten praatten we met enkele van de medewerkers van dit centrum, want zelf studeren zonder naar de les te moeten interesseert ons wel, of is het heel wat anders? N atu u rlijk is h e t wat anders. In het VUBm agazine van januari '87 licht prof. B ollaert, v oorzitter van de onderw ijsraad, een tip van de s lu ie r. De z e lfs tu d ie c e n tra v o rm e n een antw oord op de overgangsproblem atiek tussen se cu n d a ir o n d e rw ijs en de u n iv e rs ite it. Er werden drie zelfstudiecentra opgericht, één voor de hum ane w etenschappen o.l.v. E ric Degreef, één voor de geneeskunde o.l.v. Frank Roels en één v o o r de w e te n sc h a p p e n o .l.v . H e n ri E isendrath. L ocatie: het bureau van prof. E isendrath alw aar h ijz e lf en drie van de wel 15 m edew erkers aanwezig zijn. De zelfstudiecentra zijn er niet zomaar gekomen, h et idee e rvoor is gegroeid u it een aantal vaststellingen en klachten. Zo vonden nogal wat leden van het onderw ijzend en wetenschappelijk personeel (OWP) het nogal vervelend dat zij zich een heel jaa r uitsloofden en dat dan op het einde van het ja a r b lee k dat 60 % van de 1° k andidatuursstudenten het niet haalde. In de f a k u lte it w e te n sc h a p p e n had h e t W P ook regelm atig kontakten met de studenten w aaruit b le e k dat d ie m et h e e lw a t v ra g e n en opmerkingen zaten. O.a.: - W elke w erkm ethoden m oet ik gebruiken, hoe pak ik m ijn universitaire studies aan? - W at eisen de professoren van mij, wat en hoe m oet ik het kennen? - H et onderw ijs is 'v e rz u ild ', de professoren, v a k s p e c ia lis te n , b lijv e n b in n en hun vak je zitten. Dit geldt zelfs binnen eenzelfde vak w aar er soms w einig overleg is tussen het
theoriegedeelte, de oefeningen en labo's. - E r is te w einig feedback tussen OW P en de studenten, al is dat op de VUB nog beter dan aan sommige grotere instellingen. - Som m ige stu d e n te n (v o o ra l in 1° kan g en eesk u n d e) h eb b en pro blem en m et hun eigen m entaliteit, te individualistisch. V ersch illen d e m ensen hadden in hun eigen hoekje al naar oplossingen gezocht m aar begin '85 vond B ollaert in de onderw ijsraad dat het probleem ten gronde moest worden aangepakt en uit verschillende fakulteiten kwam een voorstel om een zelfstudiecentrum op te richten. Dit idee sloeg aan en nu zijn er dus drie zo’n centra in o prichting, in h et akadem iejaar '87-88 worden zij echt o p eratio n eel. In de zelfstu d iecen tra worden enkele 14bism andaten tew erkgesteld, in een voorgaande M oeial kon u al lezen dat die sp eciaal b e d o e ld z ijn om te w erk en rond o nderw ijsvernieuw ing. In het z e lf s tu d ie c e n tru m w il m en aan onderw ijsvernieuwing doen, de bedoeling is dus niet dat e r nog m aar een dienst bijkom t die zichzelf bezighoudt m aar dat vanuit het centrum impulsen uitgaan naar het OWP om het onderwijs aan de VUB te verbeteren. Men ging ook eens een kijkje nemen aan de universiteit van M aastricht en aan het LUC in Diepenbeek. Het zelfstudiecentrum (er zijn er drie m aar we zitten nu in dat van de w etenschappen) werkt rond een aantal thema's. Een eerste is dat van de kennisverw erking op het eerste niveau, hiermee bedoelt men dat de eerste fase in het verwerven van nieuwe kennis bestaat
u it h e t lere n en a ssim ile re n van nieuw e begrippen. Al te vaak gebeurt het dat men v e rd e r g a a t z o n d e r te c o n tro le re n o f de studenten dat niveau wel beh eersen , d.m .v. Interaktieve groepen wil men die beheersing controleren en eventueel bijw erken. Interaktief, de naam zegt het zelf, betekent dat er meer in te ra k tie ko m t tu ss e n o n d e rw ijz e n d e en student, i.p.v. de eerste die vooraan in de klas zijn kennis ov er de anderen u itstro o it. De interaktieve groepen van het zelfstudiecentrum m oeten de impuls zijn om de gewone lessen interaktiever te organiseren. Een tweede thema is dat van p r o b le e m o p lo s s e n d gedrag en d ito stra teg ieën . Het gebeurt nog
tev eel d at stu d en ten bij h e t o p lo ssen van problem en (v raag stu k k en , lab o -o efen in g en en het ware leven teu t court) er m aar op los proberen en puzzelen . V eel b e te r zou een s y s te m a tisc h e a a n p ak zijn : het p ro b le e m analyseren, w elke m iddelen heb ik, ken ik genoeg om het probleem op te lossen ? Eén van de m edewerkers van het zelfstudiecentrum ging in Twente en in Los Angeles bestuderen hoe ze dat daar aanpakken. H et z e lf s tu d ie c e n tru m zal ook v r ije e x p e r i m e n t e e r r u im te s oprichten, het blijkt nl.
dat studenten die uit het secundair onderw ijs komen veel moeite hebben met experim enteren, met de voorbereiding, de verslagen enz. In de vrije ruim te staat al het m ateriaal dat nodig is zodat de studenten op om het even welk moment hun e x p e rim e n te le v a a rd ig h e d e n ku n n en o efd n en . B o v e n d ie n kan zo'n ru im te een o n t m o e t in g s p la a t s tu s s e n v e r s c h i ll e n d e disciplines worden. En dan hebben we nog niets gezegd over het d o k u m e n ta tie c e n tr u m . H ie rin w o rd t a lle m ateriaal verzam eld, zowel boeken, kursussen, com puters als audiovisueel, dat studenten nodig kunnen hebben om hun stof beter te leren of dieper te doorgronden, kortom om aan zelfstudie te doen. V erder wil m en ook e v a lu a tie p a k e tte n en z e lfte s ts bieden aan de studenten zodat zij zelf hun vorderingen kunnen kontroleren. Zoals reeds verm eld wil het zelfstudiecentrum im p u lsen g even om h e t onderw ijs aan de u n iv e rs ite it te v e rb e te re n , o.m . d o o r het b evorderen van de interaktie tussen OW P en studenten. Dit zal niet alleen voordelig zijn voor de studenten, ook voor de assistenten die nu vaak het lesgeven als erg belastend ervaren (zij m oeten ook nog aan onderzoek doen) zal hun onderwijstaak zinvoller en dus leuker worden. V erw acht nu n iet dat in o k tober '87 het onderw ijs aan de VUB plots een gew eldige m etam orfose zal ondergaan hebben, daar gaat m eer tijd over, m aar de impulsen worden alvast gegeven. BH
4
KULTUURKRANT RETROSPECTIEVE STEFAAN DECOSTERE CHRIS DERCON DRS.P SOLO Drs.P opent de reeks Kla-Vier-En m et een nieuw program m a d at geen welbepaalde naam draagt tenzij "Drs.P Solo". Zelfbegeleiding op piano en m eer bepaald van volgende nummers: -F erm e jongens sto e re knapen (J.P. Heije) -Leise flehen meine Lieder (F. Schubert) -W aanzin-aria (F. D onizetti) -O l.m an river (J. Kern) -Negen Kroatische klaagliederen (trad.) -Le fiacre (Xanof) M eestal begint de plezierdichter m et een reeks plantaardige num mers (waaronder z eer aandoen lijke als "Komkommer en Bieten", m aar ook tam elijk guitige), onderbroken door een of twee blaasinstrum entaie, m et daarna een enkel p laatsof seizoensgebonden lied.
TENTOONSTELLING
VIDEOGRAFIE
KLA-VIER-EN
In h et program ma van Drs.P zijn wijzigingen e c h te r schering en inslag; hij laat zich niet graag vastpinnen aan een vooropgezet, vaststaand optreden. Hij pikt daarentegen m et plezier in op verzoeknum m ertjes, dus pen en papier op zak steken! Aan "Dodenrit" (Troika) en "Veerpont" (Heen en Weer) ontkom t hij nooit, dus alvast afspreken dat je die niet opgeeft - hij voert ze heus wel uit. Na zoveel jaren a c tie f te zijn gew eest heeft P. nog niet aan charm e ingeboet. Je kan je in ieder geval verw achten aan een hele serie koste lijke liedjes, vol subtiele humor en verrassende wendingen. E n tertain er P. blijft gewoon prettig verbazen!... Op donderdag 19 februari '87 Aula V.U.B. Aud. Qa - 20u30 Prijs: 150, 200fr.
IRMA SMEETS EN
Op de Dienst Kunstzaken van de BRT is men er sinds enkele jaren in geslaagd om een reeks "program ma's" te realiseren die buiten alle normen van het-gew one-televisiem aken vallen. Het zijn program m a's of liever gezegd videocreaties, die de problem atiek "televisie" en "kunst" frontaal aanpakken en nagaan op welke wijze beide komponenten m et elkaar versm elten binnen de elektronische buis. Kunst uit televisie of televisie uit de kunst? De m akers van deze program m a's zijn het duo Stefaan D ecostere en Chris Dercon. Decostere is werkzaam als realisato r bij "Kunstzaken". Dercon is publicist/theoreticus en houdt zich voornamelijk bezig m et videokunst. Zij hanteren in hun tapes het docum entaire genre als alibi om in hun videoprogram m a's VRAGEN te stellen i.p.v. de dingen zom aar te tonen zoals dat hoort. B estaat e r eigenlijk zoiets als een docum entaire? "Hoe p resenteer je iets op de televisie en waar kun je het eigenlijk over hebben? H et g aat al tijd om de vraag naar televisie." (Chris Dercon) D ecostere ziet het medium video als een soort bezig-zijn-m et-televisie. "Video re fe re e rt naar televisie, niet alleen om dat video dezelfde drager kent, m aar om dat video televisie herschrijft." (Stefaan Decostere) O f op welke wijze kan men m et televisie aan archeologie doen? Maandag 23 februari -ER LIGT EEN VIDEOCASSETTE IN DE SOEP 1983 - 63' -SOMETIMES IT WORKS, SOMETIMES IT DOESN'T - 1983 - 63' Dinsdag 24 februari -NAM JUNE PAIK - 1984 - 54' -DANS + KAMERA - 1985 - 67' Woensdag 25 februari -DE DUBBELPORTRET - 1985 - 36' -WARUM WIR MANNER DIE TECHNIK SO LIEBEN? - 1985 - 57'
GUIDO BELCANTO: DE KONING VAN DE GEBROKEN HARTEN Parijs-A ntw erpen! H et zou de naam voor een w ielerklassieker kunnen zijn. H et is e c h te r de voedingsbodem voor de Jonge prins (zie Eddy Wally) van h et levenslied, Guido B elcanto. De man werd geïnspireerd door het boeiendste broei nest voor la te n te tale n te n , het c afé van zijn ouders in W ortel. M aar de ziel wil ook w at en na 21 levensjaren trok hij naar de stad binnen handbereik, A ntw erpen. Gekoppeld aan een cu ltrep u ta tie als zanger van The Gigolo's leidt hij een bestaan van 12 beroepen en 13 ongelukken. Tot hij voorgoed paal en perk stelde aan de schnabbelarij: Guido w erd s tr a a t- en kroegenzanger.
Zijn liefde voor woorden was m ateloos groot en zonder veel scrupules pleegt hij een aanval op zijn m oedertaal. De Antwerpse binnenstad kreeg de volle lading: schlagers van Wlll Tura, Rocco G ranata, Jlm my F rey ,... De stroom versnelling kwam e r dankzij een sm artlappenw edstrijd. Hij v erp lich tte zich zelf tw ee nummers te schrijven, plakte e r een accordeon tegenaan en kijk, hier stond een a lte rn a tie f voor alle zangers en zange ressen zonder naam. Van de goot ging het in één ruk naar pluchen th e a te rz e te ls. Een e e rste symptoom van de publieke bijval voor Belcanto en het driekoppige "Orkest m ijner dromen" kwam e r op het reizend th eaterg eb eu ren "Boulevard o f Broken Dreams", w aar hij vriend en vijand v e rra ste m et volle zalen. Belcanto zingt over ec h te mensen die e ch t leven. Tram bestuurders, bakkers, nachtw akers, m aar zijn e c h te dada zijn alleenstaande mannen. Als een bulldozer veegt hij hun psychologische, socio logische en sexuele "spielereien" to t dekadente, wrange en zelfs grappige teksten. Hij kauwt niet op de zoetgevooisde bloem etjesrom antiek m aar w e r p t, zich op het rariteiten k ab in et uit de zelfkant des levens. Muzikaal roept dat nu eens herinneringen op aan de "highway to Mexico", Los Lobos m et een dubbele traan in jectie, om een continent verder ondergedompeld te worden in h et cab aretesk e P arijse nachtleven. Op 26 februari duikt Belcanto w eer op, op de plaats waar zijn w ortels liggen, h et c afé. Om die stap in het verleden w at luister bij te z e tte n brengt hij zijn jonge sirenes, de B elcantina's (w hat's in a word) mee. Op donderdag 26 februari '87 - 21u K ultuurkaffee V.U.B. Toegang gratis
Irm a Sm eets werd geboren te Brussel in 1956. Ze volgde kunsthumaniora in St.Lukas Brussel en late r Grafische Vormgeving in St.Lukas Brussel en Antwerpen. Ze rich t zich op het stripverhaal en w erkt samen m et P e ter Pluut en Gilles Bechet. Publicatie van korte stripverhalen o.a. in M étal Hurlant en l'Echo des Savanes. Ze begint te schilderen in '84.
"Een schilderij van Irma Sm eets is alsof men, na een duik in de grote oceanische diepten, terug aan de oppervlakte komt. M et kracht dringen kleur en lucht zich op voor onze ogen en longen. H et is een em otie die onder druk van een sifon opspuit in een boeket van sporen. De kleur is levend, niet vrolijk, m aar sterk, de donkere tin ten zijn eerder diep dan somber. In h e t beeld schijnen plots nerveuze strom ingen samen te komen, die een m enselijke vorm, een gezicht, ogen, tanden of w itte handschoenen creëren. H et is een schilderij waar de em otie gebonden is aan het gebaar, d at in h et doek blijft, en dat de kijker m eevoert naar een centrum , zoals de oceaan die verzwolgen w ordt in de m aalstroom ." Gilles Bechet. Vernissage en recep tie op di. om 20u in Galery' V.U.B. De tentoonstelling loopt t.e.m . elke werkdag van 10 to t 17u en van 12 to t 24u in het K ultuurkaffee. Toegang g ratis.
24 februari 1987 do. 19 m aart '87 in G alery' V.U.B. aanpalende V.U.B.
LITERATUUR "LITERATUUR EN VRIJZINNIGHEID" Lezing door Dhr. Rik LANCKROCK in het kader van de sem inarie-reeks "Een selectie over en van N ederlandstalige romans" georgani seerd door U.P.V. i.s.m . de Dienst Kuituur V.U.B. Voorstelling m et videoprojectie in Aula V.U.B. Aud.Qd - inkom: 50fr. Elke dag wordt het program ma 2X getoond: om 20u en om 22u.
Op donderdag 26 februari '87 van I4u30 to t 17u G alery' V.U.B. (boven K ultuurkaffee) Prijs: 50fr/70fr.
JAZZ
TICKET SHOP
KULTUURKAFFEE JAZZ-NIGHT Al iets gehoord van B eastie-Jazz?? Heb je al van Mark King/Level 42 gehoord??/ Heb je zin?? / In the m ood??/ Miles Davis??/ 1942??/ Ronald L eco u rt??/ Vibrafoon/ Vincent M ardens??/ Sax/ C hristophe V ervoord??/ piano DX7/ Renoir H adri??/ b as/ P ierre M uller??/ drum s/ Voorgroep? / J a ? ? / C o ltran e??/ melodie en ru im te ? ? / ver woesting van de verw oesting??/ P ieter Lam al? ?/ g ita a r/ Q u in tet??/ Jean-Paul Lossignol??/ trom pet / Yvan P ad u art??/ piano/ Bruno C orbisier??/ co n trab as/ P a t? ? / drum s/ Begin 21u, Kultuur kaffee - th e Jazznight Op woensdag 4 m aart '87 Toegang g ratis
Van maandag t.e.m . vrijdag, van 14 to t 17u kan je op de Dienst Kuituur V.U.B. (naast Kultuur kaffee) tic k e ts kopen voor de volgende produkties: ANCIENNE BELGIQUE: -woe. 18 en do. 19 febr. '87 G rote zaal - 20u30 JAN DECLEIR - "WOLFSKLEM" Toegang: 350fr. -vrij. 20 febr. '87 Ballroom - 20u30 FELT Toegang: 280fr. -woe. 25 febr. '87 G rote zaal - 20u30 MAURANE Toegang: 350fr.
.5 THEATER
MIVJ TREFCENTRUM Y' ISM DIENST KULTUUR
OPERA JEUGD
EN
MUZIEK
VLAANDEREN
I.S.M.
DE
NATIONALE OPERA
OPERASEMINARIE "VERDI" in de Koninklijke M untschouwburg te Brussel z aterd ag 28 februari zondag 1 m aart m aandag 2 m aart rond de produktie "MACBETH" m elodram m a in q u a ttro a tti di Francesco M aria Piave R iform ato per il te a tro Lirico de Parigi m uzikale leiding: M. SCH0NWANDT regie: P. SIREUIL Prijs: -TYPE A: volledige cursus (overnachting, middag* avondm alen, c o nferenties, docum entatie program m a-brochure Munt): 3.400fr. leden J.M ./studenten, culturele a c tie , zij die in de Jeugd herberg slapen krijgen ter plaatse 500fr. terug; 4.800fr. niet-leden, niet-studenten. -TYPE B: A lleen Cursus (zonder logem ent, zon der m aaltijden): 2.400fr. leden, studenten; 3.200fr. niet-leden, niet-studen ten . -TYPE C: per dag alleen cursus: 800fr. leden J.M ., studenten; 1.200fr. niet-leden, niet-studen ten . INLICHTINGEN EN INSCHRIJVINGEN: Jeugd en Muziek Vlaanderen M arie-A nne Daenens K oningsstraat 10 1000 Brussel Tel.: 02/513 07 98
OPERASEMINARIE
ROND
MUNTPRODUCTIE
te profileren aan de hand van een aantal re fe raten m et als onderwerp:
Jaap KRUITHOF, filosoof en hoogleraar aan de R.U.G., bespreekt de econom ische, politieke en cu ltu rele a c h te r gronden van h et m uziekleven in de tw eede helft van de 19de eeuw. G erard MORTIER, m untdirecteur, behandelt "Verdi of de 19de eeuw v ertaald in muzikaal th eater". Dirk STRUYS, operadeskundige en im presario, belicht de ontwik keling van Verdi als musicus en als operacom po nist. Deze m uziekhistorische schets wordt muzi kaal geïllustreerd. Reinder POLS, m uziekdram aturg van de Munt en Paul DUJARDIN, kunsthistoricus, lichten m uzikaal toe.
MACBETH
lite ra ir
en
M ichael SCH0NWANDT, dirigent van deze productie, s te lt zich de vraag: "Hoe kunnen de vertolkers - zanger, dirigent en orkest - de dram atische zeggingskracht van de muziek en het lib retto van M acbeth duidelijk to t uiting brengen?" Jean-M arie PIEMME, th ea te rd ra m a tu rg bij de Munt, sch etst de dram a turgische problem atiek van deze productie.
Heel w at a c tiv ite ite n - zoals klasconcerten vallen niet zo onmiddellijk op. Toch wil de vereniging een aantal van haar projecten een g ro tere uitstraling geven. Het zesde operasem inarie sinds het M ortierbeleid (rond M ozart, S trauss, Verdi en W agnerproducties) zal georgani seerd worden rond Verdi’s M acbeth en vindt p laats vanaf zaterdag 28 februari to t en met maandag 2 m aart 1987 in de Foyer van de Nieuwe Munt. D it sem inarie h e e ft to t doel een richtsnoer, een reflex ie te zijn over een complexe m aterie: het M uziektheater dat wij gewoon in de omgang o pera noemen. H et gaat hier vooral om het fenom een "muziek" en "th eater" zoals die gezien worden door hedendaagse regisseurs en diri genten. Maar ook de in te rp re taties uit het ver leden zijn hierbij belangrijk, om dat bij elke gene ratie de accenten telkens anders gelegd worden. Een specifiek werk zoals M acbeth moet vanzelf sprekend gezien worden in het totaal oeuvre van de gigant, Verdi. Daarom zullen de belangrijk ste deelaspekten belicht worden. Tijdens dit sem inarie zal gepoogd worden een dwarsdoorsnede
Els D otterm ans en M ark van Eeghem zijn in W o l f s k l e m (net als H e t O ffe r van Pjeeroo R o o b je e ) z ijn te g e n s p e le r s . Je an B la u te kom poneerde speciaal v o o r d it stuk m uziek (waarvan u op de radio -tenzij kompleet doof- al wel eens iets zult gehoord hebben). W e weten al wat we van een 'Sterke Jan' kunnen verwachten: engagem ent m et een (satirische) knipoog. Jan D ecleir komt m et W o lf s k l e m ook op 29 april naar de VUB. Alvast een plaatsje reserveren. 20 f e b r u a r i: 'D e Kelder van Kuituur' (K V S ) om 20u30 (Galapremière). Ook op 21,25,26,27 en 28 feb. om 20u00 en op 22 feb. om 15u00. Regie: F. van der Aa; m et Rudy van V laenderen, Senne Rouffaer en Rik Andries. 27 f e b r u a r i: 'E e n Nieuwe D ood' ( P v S K ) om 20u30. Van J. Brink, regie: H. Mentzel. Is Jos Brink w erkelijk z o 'n idioot als ie er uitziet? Kan een zelfingenom en, kw akende en allesbehalve grappige TV -show presentator (nee, we hebben het niet over W .C.) een intelligent en knap toneelstuk schrijven? Als u het antwoord wil weten en bovendien een stuk over AIDS wil zien, dan gaat u best naar E en N ieu w e Dood kijken.
Een verfilm ing van het gelijknam ige Shakespearedram a zal vertoond worden in het Filmmuseum van h et Paleis voor Schone Kunsten.(De film ge m aakt door Polanski).
feb ru a ri
- Film P ale R ider, met Pint, euh sorry, Clint Eastwood! Org. WK. - VSKM anie: The original radio & tvquiz...en wel in B407, om 20u. V o o rd ra ch t: M en senrechten in de ■ 'd em o k ra tie' G uatem ala door R.Allaert- I om 20u30 in de zaal van de Sociale I Sektor in gebouw Y. Toegang gratis voor I studenten. Org. UCOS.HOOS en IOT. W o en sd ag
18
feb ru a ri
- RPGC: Roleplaying: D u ngeons D ra g o n s in 5F212, 20u.
a nd
- F likkerlicht-film , Q-20u. - Zie ze vliegen !!! PK-film : 2001, A Space Odyssee - TD (maar onze naast CHE
H om osexuality-dit is ook Belgisch, i dan toch alleen in Wallonië! roept lokale V laam s-Blokker w eer totaal de kw estie)- org. Flikkerlicht en
D o n d e rd a g
19
feb ru a ri
- Zie ze vliegen part II: PK: uitdeling van de ontgroeningsopdrachten! In de Faculty om 19u. Z a te rd a g
21
feb ru a ri
- K antus er eens lekker op los, O V u n z ig a ard , en treed om 20u. de Tem pelier in M echelen binnen... VSKM speelt ten dans !! Z ondag
22
M a an d a g
TENTOONSTELLING Van 19 feb. tot 29 maart: H u g o C la u s M usée I m a g in a ir e (PvSK ). De ten to o n ste llin g is geopend van 10 tot 18 uur en de toegang is kosteloos.
feb ru a ri
23
feb ru ari
- RPGC: R oleplaying: M an, M yth and M a g ie in 5F212 om 20u. - VOORDRACHT: De politieke gevan genen in Zaire door Ronald Van Den I Bogaert (ex-politiek gevangene in Zaïre) [ in QD om 20u30. Toegang 100/40 (stud.) Org. UCOS, HOOS en IOT. - PK o rg a n is e e rt: V O O R D R A C H T : K om posietm aterialen en hun toepassing door Prof. C. Hiel in QB, 20u. en let wel: GEVOLGD DOOR EEN GRATIS RECEPTIE!
20 feb: The Damned (Plan K) 21 feb: Deep Purple en Bad Company (Vorst N.) Herm an van Veen (PvSK) 22 feb: Cindy Lauper (vorst N.) 26 feb: The M ission (Plan K) 3 m aa rt: Joan Baez (FVSK) A lle optredens beginnen om 20u30.
I I [ 1
- KEPS-fïlm in de Q, 20u. D in sd a g
24
feb ru a ri
- Historia-film : R ocky H orror Picture S h o w , (een aanrader, zegt huiscynicus II Cattivo, waarop wacht u nog?) Q-20u. - BSK-Kantus in BSG-Zaal.
N aar aanleiding hiervan ste lt Johan THIELEMANS, p rese n tato r Eiland, docent, dram aturg en redac teur van het T ijdschrift "E tcetera" zich de dub bele vraag: "Hoe zag de rom anticus Verdi de dram aturg Shakespeare, en hoe wordt deze laa t ste vandaag benaderd?" Vervolgens behandelt hij de hervorm ingen in het m uziektheater en de d ialectische essen tie van het to ta a lth e a te r.
A ansluitend op deze produktie vindt een panelgesprek plaats m et als deelnem ers het hele produktleteam . De m oderator van dit gesprek zal late r aangeduid worden. Dit operasem inarie wil vooral aantonen dat iedere voorstelling, zij het nu een opera, th eaterstu k of co n cert, geen vluchtige gebeurtenis is. Aan elke nieuwe produktie gaan heel w at reflexies en opzoekingen vooraf. Het sem inarie wil deze belichten, laten valoriseren en appreciëren m et de bedoeling de k rachtlijnen van deze Muntproduktie naar voor te brengen: regisseur P. SI REUIL, decor-ontw erper J.P . CHAMBAS en diri gent Michael SCH0NWANDT, zijn sam en op zoek naar een hedendaagse in te rp re tatie. Tijdens het sem inarie wordt een geleid bezoek aan de nieuwe Munt voorzien. Paul DUJARDIN, V oorzitter van het Regionaal Jeugd en Muziek Vlaanderen.
17
- TD Kineke baba - Limburgia in BSG
- Naar gewoonte is er weer geen reet te beleven hier...
MUZIEK
Van 28 februari to t en m et 2 m aart 1987 Foyer van de Muntschouwburg
Als voornaam ste taak beoogt Jeugd en Muziek de belangstelling voor de muziek op te wekken en bij de jeugd levendig te houden. H iertoe or ganiseert Jeugd en Muziek Vlaanderen tal van a c tiv ite ite n om de jeugd a c tie f bij de muziek te betrekken: concerten, muziekkampen, sem inaries, colloquia en kaderdagen. T enslotte is e r het strev en om de muziek voor iedereen toegankelijk te maken.
18 F e b r u a r i: 'T arszan' (B ru ssels K am ertoneel) om 20u30 (O ok op 19,20,21,25,26,27 en 28 februari om 20u30; op 22 februari en 1 maart om 15u00) - 'W o lfsk lem ' (Ancienne Belgique) om 20u30 (ook op 19 feb.)- van P. Roobjee. Na solo-produkties als De Tijger en Andere Verhalen, Obscene Fabels en Het Offer is te kort staat Jan D ecleir niet meer alleen op de planken:
Dries VAN ISACKER, historicus, uitgaand van het lib retto en de ver filming van M acbeth zal hij een literaire en dra m atische item bespreken: "Hekserij en Geheime Kennis".
MACBETH/VERDI
Jeugd en Muziek werd in 1940 opgericht in het Paleis voor Schone Kunsten te Brussel. In de loop der jaren - nu bijna 5 decennia - groeide deze vereniging uit to t een w ereldorganisatie die bekend blijft voor haar doeltreffende werking en enorm e ervaring in h et m uziekbedrijf.
D in sd a g
17 F e b r u a r i : 'D e Hoogste T ijd ' (P a leis voor Schone K unsten) om 12u.40-lunchvoorstelling, van F. Kusz, regie: J. van Gorp. Twee bejaarde zussen zitten in een trein, opweg naar hun vroegere leraar en gemeenschappelijke jeugdliefde. Ze bekvechten konstant over vroeger en nu. M isschien kunnen de twee zusters na al die tijd toch nog iets van hun leven maken... daarvoor is het echter De Hoogste Tijd.
Jeugdcom itê
van
M e rk w a a rd ig e
te n to o n s te llin g
:
PRUTSEN in t PRISON Op zaterdag 21 en zondag 22 februari stellen een aan tal ged etin eerd en u it Leuven-C entraal hun kunstw erken tentoon in de grote zaal van het Leuvense stadhuis. Eens kijken wat ze erover schrijven: 'B innen de m uren van Leuven-Centraal leeft een n iet g e rin g a an tal g e d e tin e e rd e n , d ie de d e te n tie tijd p ro b ere n zin v o l, k o n stru k tie f en k r e a t ie f op te v u lle n . De g e p la n d e tentoonstelling wil uiteindelijk beklem tonen dat g ed etin eerd en ook m ensen zijn, die net als andere burgers zoeken naar m ogelijkheden om zich naast de dagelijkse arbeid te ontspannen, zich te vorm en en zich op cen k rea tie fpersoonlijke m anier te uiten.' W e hadden h et vo o rw aar n iet b e te r kunnen zeggen !!
W o e n sd a g
25
feb ru a ri
- T ro llen en K obolden v e rlaten hun I bom en (m oerassen? s ta m k a fi's? ) w ant... I RPGC Roleplayt M an, m yth & Magie, in E 5F212-20u. D o n d e rd a g
26
feb ru ari
- Film In de ban van de ring, org. Infogroep, om 20u. in de QB. - Hoe groter de konkurrentie, hoe groter de uitdaging (maar hoe m inder volk,red) zeggen de Jo n g so cia liste n VUB: zij draaien The Cotton Club, ergens in de Q om 20u. V rijd a g
27
feb ru a ri
- H ebt ü even geluk als u in B rugge . woont! Aldaar pleegt de Brugse Studen- l i l tenkring immers haar TD! ü=il En tenslotte... Z a te r d a g Op de redaktie blijft het klachten regenen over de openbare telefo o n to estellen op de kampus. Z o 'ii grote bron van ergernis kan de M oeial, uw tw eew ekelijkse portie fin -de-siècledenken, toch niet onbemoeid laten! Verwacht u dus allen aan een reportage, wie weet zelfs binnenkort!!
28
feb ru a ri
- Een Galabal van Antverpia, vandaag! Dames en Heren, haal uw avondkledij en | 3 uw m ooiste lief m aar uit de kast en b e g e e f u n a a r de S u d e rm a n stra a t (vlakbij G roenplaats) in Antwerpen... ‘AXXa èSevete U
6 WAAROM KRIJGEN ARTIKELS VAN EEN HÉLE PAGINA SLECHTS 14 LETTERS EN EEN ? ALS TITEL? O
n
d
e
r
z
o
Z oals je n a tu u rlijk al lang w eet h e e f; een u n iv ersiteit tw ee funkties, nl. h et verstrekken van onderw ijs en het verrichten van onderzoek. D at d a a r ook d ien stb e to o n aan d e rd en en ontw ikkelingssam enw erking bijkom t spreekt als het ware voor zichzelf. E n dat e r een struktuur nodig is om deze dingen te realiseren begrijpt u ook wel. M en kon dan ook niet anders dan een KB schrijven, in 1976, w aarin de oprichting w erd v a stgelegd van onderm eer een OndeF z o e k sra a d te r k o ö rd in a tie v an de o n d e r zoekswerking van de universiteiten. M aar wat is nu ju is t deze O nderzoeksraad? A lleszins geen instelling voor de prom otie van vrij onderzoek, want daarvoor hadden we reeds 'V.O.' Nee, het gaat h ie r om een raad die het E ch te-W eten s c h a p p e lijk e -O n d e rz o e k o rg an ise ert, stim u leert en g edeeltelijk subsidieert. Een door de VUB z e lf b e p a a ld b e d ra g , w o rd t aan de O nderzoeksraad ter beschikking -‘gesteld . Deze raad, die dus eigenlijk een subkomm issie van de Raad van Beheer is, beslist e r dan over welke d ie n s te n v a n de VU B g e b ru ik v an deze ond erzoeksgelden m ogen m aken. V ergelijk het wat ons betreft m et een sluis. N atuurlijk bezit d eze ra a d , z o a ls e lk e raa d die z ic h z e lf resp ekteert, een voorzitter. De vo o rzitte r van deze en andere, raden (bv. de O nderw ijsraad) is in feite onze (enige echte) rektor. M aar deze toch al o v e rw e rk te m an z o e k t tra d itio n e le rw ijz e iemand aan om deze taak in zijn plaats op te nemen. Een nieuw e rektor heeft dus alle kans een nieuw e -a fg e v a a rd ig d e - v o o rz itte r v o o r onderm eer de O nderzoeksraad te kiezen. En zo gebeurde het, beste vrienden, dat op een mooie blauwe januaridag prof. Jean RENNEBOOG, prof in de T o e g e p a ste W e te n s c h a p p e n , op de v o o r z itte r s s to e l van o iize o n d e rz o e k s r a a d belandde. Zoals alle raden heeft natuurlijk ook deze raad z'n problem en. Problem en die door een nieuw e v o o rz itte r m issch ien m et een frisse , nieuwe aanpak zouden kunnen w orden benaderd. A anleiding genoeg voor een interview , met Prof. R enneboog en z ijn re c h te rh a n d in z a k e O n d e rz o e k sra a d a a n g e le g e n h e d e n K r is D ejonckheere. De eerste keer overigens dat de M oeial zo goed ontvangen werd, w at broodjes en koffie betreft. D e M oeial: U bent kersvers in de Onderzoeks raad en toch al voorzitter! Jean Renneboog: Ja inderdaad, ik ben voorzitter terw ijl ik nooit eerder in dat kanaal betrokken ben geweest. DM: U was vast toch al in kontakt gekomen met die Raad? J.R.: Ja,ja, wel bij het indienen van aanvragen, en bij de politiek van de fakulteit op dat gebied, m aar nooit bij hoe die aanvragen op centraal niveau be h a n d eld w erden. D aar kom en een heleboel technische handelingen bij kijken, w aar ik zelfs geen besef van had. DM.: M aar m isschien is dit wel in uw voordeel? P ro f Van Geen, voorzitter van de Nationale Raad voor W e te n s c h a p s b e le id , s te ld e in de I n te rm e d ia ir van decem ber 1986 nog het fe it aan de kaak dat m inisters van W etenschapsbeleid in B elg ië m eestal nog een p a a r andere adm ini stratieve posten aan hun been hebben en dat zij zelden o f nooit z e lf w etenschappers van hoog nivo zijn. M isschien heeft de VUB er wel alle belang bij iem and a ls O nderzoeksraad-voorzitter te kie ze n d ie N IE T m e t d e a d m in istra tie v e geplogenheden vertrouw d is m aar w il m et de stand van het fu n d a m e n te e l w e te nsch a p p elijk onderzoek. J.R :W el, ik ge lo o f dat een elem ent dat geleid heeft tot een keuze de voorkeur is voor iemand die toch tam e lijk d ich t betrokken is bij de eigenlijke navorsing en de leiding heeft van een tamelijk grote dienst. Daardoor moet hij toch wat erv a rin g m et m anagem ent hebben opg ed aan . N a tu u rlijk is e r een a a n zie n lijk v e rsc h il in grootte-orde, tussen de budgetten die ik m oet beheren h ie r als diensthoofd en de budgetten die ik op het niveau van de Onderzoeksraad moet beheren. DM: Werkelijk? Je zou er aan beginnen twijfelen als je de cijfers te zien krijgt van wat de VUB dit ja a r aan de O nderzoeksraad wil spenderen. Je zou d a t ze lfs glo b a ler kunnen zien. H et percentage van zijn Bruto Nationaal Produkt dat België aan w etenschappelijk onderzoek besteedt, is s le c h ts de h e lft van h e t W e s td u its e 'percentage. Ook vergeleken met het globale EEGpercentage doen we het heel slecht. Prof. Van G een noem de B elg ië op d at g eb ied de rode lantaarndrager. Zet die m alaise zich dan door binnen de VUB zelf? Kris Dejonckheere: M en is gegaan van 52 miljoen in de begroting van 1986 naar slechts 29 m iljoen voor 1987. DM: Dat klinkt rampzalig. J.R .: Ja dat is zo. D ie VUB bijdrag e m oet tro u w ens nog verm in d erd w orden m et de zo g en o em d e M a y sta d t-g e ld e n (éé n v a n de v e rs c h ille n d e s o o rte n o v e rh e id s g e ld e n voor w e te n sc h a p p e lijk ond e rz o e k , n v d r.), de VUB w ordt v e rplicht een zeker percentage van die gelden bij te passen. D at gaat ook af van de toelage van de Onderzoeksraad. Langs de andere kant moet je er rekening mee houden dat de VUB,
e
k
s
r
a
a
d
?
in tegenstelling tot andere instellingen, vorsers aanstelt. Langs die weg hebben wij toch een heel aantal m andaten, en de kostprijs daarvan hoeft de O n d e rz o e k sra a d n ie t v an h a a r k lein e W erkingstoelage te betalen. K.D: Dat zijn toch zo'n 15 mandaten in de Agroep (Hum ane en Sociale wetenschappen), 7 in de B-groep (Exakte wetenschappen) en 17 in de C -groepen (Toegepaste w etenschappen en een stuk van de Geneeskunde). DM: M aar w aarom b esloot de VUB to t zo'n fen o m e n a le inkrim ping van het budget voor w etenschappelijk onderzoek? J.R.: Dat is natuurlijk een probleem waarmee ik zal te m aken krijgen. Het geld wordt toegekend vanuit de w erkingstoelagen van de instelling. W ij krijgen slechts w at overblijft nadat zowat alle andere kosten zijn afgehouden. De vaste kosten zijn m et zoveel gestegen, denk aan de lo o n k o ste n , de o v e rb lijv e n d e to ela g e n z ijn d aardoor k lein er gew orden. Ik w as z e lf niet betrokken bij wat men de liearings' noemt over die aangelegenheid. V erleden ja a r heeft men het verschil toch ergens m oeten vinden. M en moest toch ergens op besparen om de stijgende kosten op andere posten te kom penseren, en men heeft verkozen dat ten koste van het onderzoek te doen, en niet van het onderwijs. Ik heb nu reeds een aanvraag gedaan naar de rektor toe om voor de b egroting van 1988 de situatie van 1986 volledig te herstellen. DM: Volstaat het die te herstellen? J.R.: Nee, dat volstaat niet, maar ik stel me al de vraag of we d it al zullen terugkrijgen. DM: M aar gelukkig gebeurt -er op de VUB wel wat meer onderzoek dan de Onderzoeksraad met zijn ka rig e 29 m iljo en en een a rm vol vorsingsm andaten kan ondersteunen. E r zijn ook de zogenaamde externe inkom sten, maar die komen w aarschijnlijk niet in een door de Onderzoeks raad beheerd potje terecht? J.R.: De politiek van die fondsen voor onderzoek is zich aan het wijzigen. V roeger volstond het een projekt in te dienen dat bij een positieve screening zo goed als volledig door het fonds w erd gehonoreerd. M aar de budgetten van de fondsen w orden ook steeds kleiner, en toch wil men graag zoveel m ogelijk projekten honoreren. Daarom is men van politiek veranderd. Als een o n d e rz o e k s p r o je k t v a n u it ee n in s te llin g vertrekt, m oet die in stellin g nu z e lf 50% bij passen van wat zij de kostprijs van dat projekt raamt. De zaken worden pijnlijk omdat onze 30 m iljoen m aar een klein bedrag zijn vergeleken m et w at we van buiten af krijgen. Zo krijgen b epaalde prom otors geld binnen van de EEG, anderen van het Nationaal Fonds. Het zijn in de reg el goed g e m o tiv eerd e p ro je k ten , e r zijn vorsers bij te werk gesteld. Als we die projekten dan n iet m et onze eigen geld en b ijp a ssen , verliezen die mensen hun job. Dat is steeds een pijnlijke diskussie. Je w ordt daarbij onderm eer gekonfronteerd m et het feit dat het steeds de grote groepen zijn, die al veel m iddelen hebben, die ook nog eens het meeste door ons bijgepast moeten worden. DM: Door sommige extern kontrakten slaagt de VUB er toch maar in om onderzoek te doen dat niet in de lijn ligt van de regering. Maar je kan het ook van de andere kant bekijken. In hoeverre slaagt de VUB erin haar autonomie, haar hier heel toepasbare p rin cip e van V rij O nderzoek, veilig te stellen, w anneer z ij voor dat eigen onderzoek afhangt van financiële groepen? J.R .: E e rst en v o o ral treed ik uw eerste opmerking helemaal niet bij. Ik denk dat de VUB zeker niet in de eerste plaats naar de regering m oet lu isteren . Ik denk dat wij veel m eer bevoegd zijn om te weten wat we zouden moeten doen op het gebied van fundamentele research. Ten tw eede zou ik niet w illen spreken van financiële groepen. H et Nationaal Fonds is toch een in stellin g die h aar degelijk h eid bewezen h e e ft en z ic h heel z e lf s ta n d ig o p s te lt, afgevaardigde. De k riteria die het N ationaal Fo n d s h a n te e rt v o o r ze o v e rg a a t to t de s u b s id ië r e n g van een p r o je k t is de w etenschappelijke w aarde van dat projekt, en niet aan welke universiteit het toevallig verricht wordt. DM: M aar het N ationaal Fonds is niet de enige e x te r n e fin a n c ie r in g s b r o n van o n d e rzo e k sprojekten? J.R .: E r is ook W etenschapsbeleid. Nu heb je bovendien de nieuwe aktie van de USAP’s. De U n iv e rs ita ire S p its te c h n o lo g is c h e A antrek-' kingspolen. Elke universiteit krijgt 1 USAP. Het opzet is goed om de versn ip p erin g van het w etenschappelijk onderzoek tegen te gaan, men promoot er een tem agericht onderzoek mee. In plaats van aan su b k ritisc h e g ro ep en in 6 versch illen d e u n iv esite ite n h et geld te geven onderzoek te verrichten naar een zelfde tema dat belangrijk is voor onze m aatschappij, kreëertm en in elke universiteit één veel grotere groep rond één tem a. D aarbij zou h et z elfs kunnen voorkomen dat aanvragen voor onderzoek, die van een andere u n iv e rs ite it u itg a a n , als m inder prioritair aanzien zullen worden. Op die m anier kan men de versnippering tegengaan, zodanig dat men groepen k r e ë e r t ... DM: Met een voldoende kritische massa! J .R .:...d ie op in te rn a tio n a a l n iv o k u n n en
fungeren. We hopen zo na verloop van tijd in d u s tr ië le n op bezoek te k r ijg e n , d ie aangetrokken worden door w at binnen de VUBUSAP, m edische beeld v o rm in g , gerealiseerd werd. Die nieuw e technieken zouden ook op an d e re te rre in e n to e p a s b a a r k u n n e n z ijn . In d u strië len w ille n die m issc h ie n k o m m er cialiseren. De universiteit had de gewoonte om heel diep slechts 1 aspekt van een tem a uit te diepen binnen 1 team. Die team s konden niet voldoende gekoördineerd werken. W e konden zo niet aan de industrie o f de hele m aatschappij een komplete service bieden. DM: Daar raakt u waarachtig aan het probleem van een in te r d is c ip lin a ir e k o ö rd in a tie . De on d erzoeksraad zou, binnen deze u n iversiteit alta n s ook los van de U SAP's een multidicip lin a ire ko ö rd in a tie kunnen verw ezen lijken . Toch hebben wij het gevoel dat dit niet het geval is. J.R.: Nóg niet. Er z ijn in d e rd a a d g ro e p e n n o d ig d ie superkrities (groot genoeg, nvdr.) zijn en die rond bepaalde belangrijke tem a’s zouden moeten samenwerken. M aar het zou een slechte politiek zijn om d a a rb ij a lle a n d e re in d iv id u e le n a v o rs in g u it te sc h a k e le n . E en k le in e on d erzo ek sk ern die een rese a rch voorbereidt w aarvan de m aatschappelijke toepassingen nog niet m eteen duidelijk zijn, moet daar ook mee ku n n en v e rd e r gaan . O ok d a a r m o et de Onderzoeksraad prioriteit aan geven. Verder hecht ik er belang aan dat men een grote groep, die opgehouden heeft belangrijk te zijn, w eer afbouw t. Je kan ook m o eilijk m ensen dwingen om samen te werken wanneer ze dat niet zelf willen. D Af De VUB kan bepaalde vorsers m isschien on b ew u st la ten sa m en w erken . Zo zou men a lte rn a tie f onderzoek kunnen instellen rond 1 heel globaal tema. Stel nu dat de VUB een extern kontrakt met Lockhead zou hebben... J.R. & KJ?.: Lockhead? DM: ... o f dat er nog veel direkter voor de NATO één en ander onderzocht zou worden. Kan men in d it geval bijvoorbeeld niet overgaan tot het afhouden van een deel van deze inkom sten, om het instituut voor polem ologie één en ander te la te n o n d e rzo e k e n ? V o o r h e e l w at m eer onderzoekstema's zou het wellicht nuttig zijn om de zaken ook eens van langs de andere kant van deze kampus, de gebouwen B en C, te bekijken. O f klinkt dit heel utopisch? J.R.: Nee. Het probleem werd reeds aangesneden. Aan de ULB heeft men dat in een beperkte mate trachten te realiseren. E r is een pot van enkele m iljoenen gekreëerd om de A -fakulteiten zaken te late n b e s tu d e re n w a a rv a n h et d ire k te m aatschappelijke belang niet in de kijker werd gezet door de regering. Op de VUB zelf is er in het verleden een politiek gevoerd w aarb ij e r n iets w erd afgehouden. Behalve dan een bijdrage voor het 'garantiefonds' w anneer het g in g om p r o je k te n v an 'd ien stv erlen in g aan derden'. Ik ben het er echter niet mee eens dat men uitmaakt o f iets nu 'research' dan wel 'dienstverlening aan derden' is, afhankelijk van wie de financiële bron is. Als je met een bedrijf een kontrakt afsluit, dan is dat a priori dienstverlening aan derden. Men zou dat beter inhoudelijk bekijken. DM: W aarom k ijkt m en niet wat er m et de r e s u lta te n van dat on d erzo ek g e b e u rt? Resultaten, kennis die naar de universiteit terug
stroom t, in het onderw ijs dat die universiteit verstrekt verwerkt worden en op die manier aan een flin k stuk van de maatschappij ten goede kom t, kan m en to ch zonder pro b lem en als 're se a rch ' kla sseren . P ro jek te n w aarvan het resultaat slechts aan de oren van het bedrijf dat het o n derzoek fin a n c iee rd e kom t, heten dan 'dienstverlening'. J.R.: De huidige rektor vraagt zich inderdaad af hoe de research die aan de VUB verricht wordt, het best in rekenschap kan w orden gebracht. Langs de ene kant zijn er de rechtstreekse vergoedingen, langs de andere kant stelt hij voor dat het bedrijf, dat m et behulp van een VUBonderzoek een produkt kon ontw ikkelen, een bijdrage zou afstaan aan diezelfde VUB per verkocht produkt. K D : V a lo risa tie van u n iv ersita ire vin d in g en noemt men dat. J.R. En hoe gebruikt de universiteit nu het beste de re se a rc h die h ie r v e rric h t w erd? Een interessant voorbeeld is m isschien het bedrijfje dat h ier door o udassistenten en studenten van deze d ien st w erd opgericht. Zij m ochten in eerste fase de in fra stru k tu u r van de VUB gebruiken. Daarna zouden ze hier weg m oeten gaan. Dat is het hele idee rond het Arsenaal. B ed rijv en die in de VUB d ien sten zouden opgebloeid zijn, zouden in een tweede fase daar een bedrijvencentrum kunnen vormen. DM: M aar het Arsenaal is nog niet eens door de VUB aangekocht!
KD: Daarover wordt nog deze maand beslist. J.R.: D at bedrijvencentrum zou ook op een andere m an ie r ten d ie n s te kun n en s ta a n van de u n iv e rsite it. Ik denk daarbij aan de w erk kolleges die na de program m awijziging van de in g e n ie u rs z u lle n w orden aan g eb o d en . De stu d en ten zo u d en d a a rin o p d rachten m oeten volbrengen waarmee zij ook in het bedrijfsleven zullen w orden gekonfronteerd. De u n iversiteit kan hen op dit o genblik bijvoorbeeld geen industriëel realism e bijbrengen, we kunnen hen niet aanleren hoe men vanuit een idee naar een ko m m ercialiseerb aar produkt gaat. P roffen en assistenten hier hebben daar nooit ervaring mee kunnen opdoen. M aar de personen van het b edrijvencentrum zouden wél in staat zijn om een deel van die werkkolleges te begeleiden. DM : Zou zo'n bedrijvencentrum ook door de O nderzoeksraad gekoördineerd worden? J.R.: Nee, daarvoor hebben we een aparte sektor, de 'R& D'. M aar een scheidingslijn tussen de bevoegdheden van d ie s e k to r en de O nderzoeksraad m oet n iet te strikt getrokken worden. DM: Het is ons ter ore gekomen dat vorsers die men met behulp van 'externe kontrakten' aan het werk zet op de VUB, stelselm atig hun reeds opgedane anciënniteit (door eerst enkele ja re n assistentje te spelen op de VUB bijvoorbeeld) verliezen. Is d it ook een probleem waar de Onderzoeksraad zich verantwoordelijk voelt? J.R.; Wij krijgen er wel mee te maken natuurlijk, maar de oorzaak ligt in de toepassing van een w elb ep aald reglem ent. H et is een technisch p ro b le e m . A ls je b e ta a ld w o rd t door w erkingsgelden van de staat, nl. eigen VUB subsidies, dan b en je staatsam btenaar en dan maak je ook aanspraak op een staatspensioen. Als je e ch ter g ed etacheerd w ordt naar een andere funktie om bijvoorbeeld aan dienstbetoon voor een b ed rijf te doen, dan kan je die jaren n ie t in rek e n sc h a p b ren g en voor je staatspensioen. Ik kan alleen maar zeggen dat ik het hele probleem schandalig vind, maar ik kan er ook niets aan doen. DM: H et afhouden van die anciënniteit is toch eigen aan de VUB? J.R.: H et is een toepassing van technische regels uitg esch rev en d o o r de staat. M aar m isschien zouden we kom pensaties kunnen voorzien voor gedetacheerden. DM: Een ander probleem waar assistenten mee zitten is het f e i t dat zij verondersteld worden veeleer aan onderwijs te doen dan aan onderzoek. Je h o o rt s te e d s v aker d a t d ie o n d e rw ijs o p d ra c h te n h en v e rh in d e ren om d e g e lijk e research te verrichten. J .R . : D aarv o o r kan u w e llicht b e te r bij de v o o rzitter van de O nderw ijskom m issie terecht. De regel is nochtans dat een assistent h et recht heeft om de helft van zijn tijd aan onderzoek te besteden. DM: Hoe weet je o f een W P-er wel zijn 50 % o n d e rzo e k su re n k rijg t? B lijk b a a r w eegt de onderwijsopdracht bij velen toch te zwaar. J.R.: Men zou dat kunnen onderzoeken en het eventueel proberen recht te trekken. M en zit n a tu u rlijk op de VUB m et de 'v erw orven rechten'. Een studierichting die ooit groot was omdat ze veel studenten had, heeft toen ook veel assistenten gekregen. W anneer er nadien m inder studenten zijn, wil men de assistenten m aar heel moeizaam weer afstaan, hoewel ze op eens veel m inder didaktische aktiviteiten m oeten leveren. In andere f a k u lte ite n is de to esta n d dan natuurlijk om gekeerd. DM: Nog een traditioneel afsluitertje: hoe kijkt u aan tegen de achteruitstelling van de humane en sociale w etenschappen wat de verdeling van onderzoeksgelden betreft? J.R.: Een feit w aar ik reeds mee gekonfronteerd b en g ew o rd en is d at de A -groep op de O nderzoeksraad gewoonw eg veel m inder vroeg. De groep stelt zich niet gestruktureerd op. Daar ligt al een probleem. De 'schuld' ligt niet aan één kant. Het probleem moet zo snel m ogelijk worden opgelost. M aar toen de O nderzoeksraad de drie fakulteitsgroepen om een afgevaardigde vroeg, waren die van de B en de C-fakulteiten wél aanwezig, terwijl die van de A-groep afwezig bleef. Dat is al een teken aan de wand. Bepaalde fakulteiten bevechten m ekaar binnen die groep, zij treden niet naar buiten als één struktuur. KI?.: Aan de andere kant is het ook zo dat de regering vastgesteld heeft dat de fondsen in het verleden eenzijdig verdeeld werden. Men is nu van plan om een im pulsprogram m a te lanceren op nationaal nivo voor de A-fakulteiten. Men wil g elden v rijm aken om de hum ane en sociale w etenschappen m ee de technische ontw ikk» lingen te laten doormaken. DM: M isschien zou dit allem aal in een mooi interdisciplinair kader kunnen... M aar dan zegt de O nderzoeksraad van de VUB w ellicht, dat men wel in terd iscip lin a riteit wil promoten, maar dat men gewoon geen projekten voorgeschoteld krijgt. J.R.: We zitten inderdaad m et een struktureel probleem . M aar de rektor wil van die strikte verdeling van de gelden af. Hij zou graag hebben dat we het probleem globaal bekijken... BH.KSJJD.AV.
7
A an slu iten d b ij h et s tu d e n te n p ro te st, noem t L occufier de regeringsm aatregelen 'de grootste kontradiktie van het decenium '. De u niversiteit moet m eewerken aan de uitbouw van Vlaanderen als een technologisch hoogstaande gemeenschap, terw ijl de regering de opleiding beperkt door een rem op de geldkraan te zetten. Schandaal. M aar dit zou het VUB-M agazine niet zijn als er geen neo-liberale positieve noot inzat; de VUB gaat onverm inderd verder, m aar dan met 'minder m iddelen m aar met m eer verbeeldingskracht en m eer inzet'. Vrees niet dus, de briljante proffen T e n s lo t t e w o rd e n nog e n k e le reed s en andere vooraanstaanden van de VUB helpen U. onderscheiden proffen van de VUB (in het kader Slaap gerust door, dat de dem okratisering van van het e r e - d o k to r a te n u itw is s e lin g s programma) nog eens geëerd, leuk voor hen, ik het onderw ijs in gevaar kom t is slechts een paranoïde gedachte van enkele studenten. heb er weinig boodschap aan. Pagina 2 en 3 zijn voorbehouden aan de grootse akadem ische opening. Zoals te verw achten was Zo, dat was het dan. We zijn weer goed voor drie in a a n w e z ig h e i d van 't a l r i j k e maanden. Ware het niet dat het VUB-Magazine er d it niet was, we zouden u it puur dep ressiev iteit vooraanstaanden uit de politieke, diplom atieke, u n iv e rs ita ire , a k a d em isc h e en ek o n o m isch e reeds omgekomen zijn. Enkel willen we nog dit H et absolute 'hoogtepunt van deze aan de em in en te m ak ers k w ijt. B in n en k o rt w ereld'. m em orabele dag was natuurlijk de overdracht m oeten ze toch eens beginnen denken aan een nieuwe stijl. H et n aïef optim ism e dat de laatste van het rek to rale am bt. Een van de eerste jare n h eel sterk in tre k w as is kw a stijl woorden van onze nieuwe rektor; 'de VUB kent stilletjesaan aan het verdw ijnen ten voordele van een steed s stijg en d e stu d en ten b ev o lk in g ; het o n d e rz o e k is in v o lle een 'fin -d e -s iè c le ' gev o el. M issc h ie n v a n a f w e te n s c h a p p e lijk ontplooing; b e lan g rijk e onderw ijsvernieuw ingen jaargang drie? w erden d o orgevoerd en de opgedane kennis w ordt te r b esch ik k in g v an de m aatschappij V .Ü . F> M A G f A X l N i Ê O p gesteld'. Klinkt u dat ook niet zeemzoet in de oren, net een koffïekantate van Bach... zalig. G la n z e n d p a p i e r 4 tot 6 gaat over de door de VUB verleende ered o k to raten . U w eet h et o f n iet, m aar de u itr ijk in g v an de e re -d o k to ra te n is een gebeurtenis van jew elste. Niet een of ander wild feest voor de dam es-heren van de hoge kring, n e e n , d it is ee n 's tijlv o lle a k a d em isc h e p lechtigheid'. De rek to r (toen nog Steenhaut) noemde toen onze kampus 'het symbool van de intensieve Vlaam se intelektuele aktiviteit in de Brusselse regio'. Jij en ik dus (dank u, Oscar). Op zo een avond kan nu eenmaal niets verkeerd lopen, het zijn de eucharistievieringen van de w eten sch ap p elijk e w ereld. E r w ordt non-stop gehuldigd, dat vinden de m ensen daar prettig. Iemand de hoogte inblazen om door hem tien m inuten late r ook in de hem el gejubeld te worden. Leuke spelregels. Ook werd er verwezen naar 'het roem rijk verleden van de ULB en de M A -fc ögla n c ? is VUB, w aar b e g rip p e n a ls v r ijh e id en v erdraagzaam heid steeds een belangrijke plaats W A C H rE 'M O P T>€ 2CNHe & K lL \ hebben ingenomen'. Ik wist dat er iets was, maar W at valt e r dan zo allem aal te lezen in dit dat, dat had ik zelfs niet durven te hopen toen ik boekje. Voor we daar op antwoorden eventjes iets hier toekwam. zeggen over de uiterlijke verschijningsvorm . Van Volgende topic; de V erhaegenherdenking 1986. zodra je dit ding in handen k rijg t, verschijnt R oem dag v o o r de stich ter van de B russelse reeds een gelukzalige glim lach op je lippen, het universiteit. Traditioneel een dag om Vrijzinnig to p -k lasse p ap ier vo elt aan a lso f h et je wil te zijn. En natuurlijk is het VUB-Magazine er op verleiden, alles w at mooi is en zacht aanvoelt zo'n dag bij. Ook traditioneel is er dan gejubel wil je wel eens nader bekijken. Eén editie van o v e r v r ijz in n ig h u m a n ism e , P o in c a ré en V U B -m agazine k ost dan ook zoveel als de natuurlijk de VUB. volledige jaargang van de M oeial, gerechtigd door M inder leu k , w egens h o o fd zak elijk doodzaai het toverw oord 'uitstraling'. geschreven en totaal oninteressant zijn pagina's 8 tot 12. Dan kom t er w eer iets leuk. Het M aar de cover is prachtig en nodigt onmiddellijk levensverhaal van "Soi" de rektorale chauffeur, uit tot lezen; alle hooggeplaatsten van de VUB op b u tle r en nog veel m eer. O fw el; het VURrij en in toga en de oude en nieuwe rektor om Magazine heeft ook oog voor het proletariaat. Om ter v rie n d e lijk st aan h et lachen, fan tastisch het een beetje redelijk te houden wordt François gewoon. Uw verslaggever zit dan ook onmiddelijk h ier wel 'de Susse' genoemd m aar daar kunnen verdiept in het editoriaal van onze hooggeëerde wij ons geen zorgen over maken. W ant ' "de rektor. Z ijn sch rijfsel is k o rt m aar krachtig. Susse" is een polyvalente en populaire figuur.
Juicht studenten van de VUB. De driem aandelijkse dosis heroïsche praat is weer verschenen, of met andere woorden het VUB-Magazine. Onder het alziend oog van rektor-V.U. Loccufier wordt ook deze keer gejubeld en geprezen, de VUB tot het w etenschappelijke paradijs op aarde gebombardeerd. Kortom, na het lezen van het VUB-magazine bent U weer dik tevreden dat je aan de VUB studeert, je zou er zowaar je gezonde dosis depressiviteit bij verliezen Bovenal is hij een vlotte onderhandelaar die bij bezettingen en stakingen h et best de kontakten kan v e rz o rg e n tu ss e n de o v e rh e id en de aktievoerders. M et de studenten is hij trouw ens beste m aatjes'. Als het een beetje m eezit krijgen ju llie volgende keer een interview met deze toch wel merkwaardige man. Van 14 tot 18 kom en w etenschappelijke vorsers van de VUB aan bod die, natuurlijk, allem aal w ereldschokkende ontdekkingen doen. Dat gaat nog zo een tijdje door ( komen aan bod; het OSB, het AZ in lette, de cyclotron, sport, nog m eer w e re ld v e rn ie u w en d e o n td e k k in g e n van V UB-geleerden...) Tot we op pag. 26 lezen dat het voor de VUB net als v o o r a lle andere u n iefs to c h n ie t zo g e m akkelijk v iel om de h a lv e rin g v an de w erkingstoelagen van de Sociale Sektor op te vangen. V erder lezen we dat de VUB er nog gelukkig vanaf kom t om dat de verdeelsleutel van de gelden is geweizigd. Hierdoor verliest de VUB 'slechts' 2,7 m iljoen. H ierdoor is er ook binnen de u n ief een verandering gekom en, w aardoor m eer aandacht gegeven w ordt aan basisdiensten (restaurants, huisv estin g en sociale d ien st) en m in der aan de sektor studentenkringen. M aar n iet getreurd, de vrolijke noot van h et VUBM ag az in e laat n iet lang op z ic h w achten, o verigens z ijn er re d e n e n om v o o r de onm iddelijke toekom st optim istisch te zijn. Het steeds stijg en d stu d e n te n aa n ta l aan de VUB opent imm ers v ooruitzichten op m eer m iddelen in 1988', en v erder ' door h et behoud van het in sc h rijv in g sg e ld op 10.000 fra n k en h et m oeizaam m aar rationeel en "preisw ert" op peil houden van haar sociale voorzieningen is de VUB er alvast in geslaagd de financiële en sociale drem pel n a a r de u n iv e rs ite it toe v e rd e r te beperken'. D aar is geen speld tussen te krijgen en ik had het zo mooi zelf niet kunnen bedenken. V e rd e r ee n a rtik e ltje o v e r h e t v ern ieu w d e restaurant. N aast de uilbereiding van de menu w e rd e n er ook m a te rië le v e rb e te rin g e n doorgevoerd; 'de voorlopig laatste fase van deze reeks aanpassingen w ordt het w aterdicht maken van h et dak'. U w ordt gew oon veel te veel verw end. Stel u m aar voor; een w aterdicht dak. De eerste die nog durft te klagen over de Sociale S e k to r m o est re c h ts tre e k s teg e n de m uur g e p la a tst w orden. E en w a terdicht d ak... Ook w ordt nog melding gemaakt van het feit dat er nu ook een ontb ijt-se rv ic e in de V U B -resto's is. V oor 65 fr krijgt u tw ee koppen koffie, twee piccolo's, een hard gekookt eitje, boter, kaas of paté en jam . Zoals u in de ontbijtreek s (zie M oeial 9) kon lezen durft het eitje w el eens tegenvallen, m aar dat is het m inste, als er m aar 'm eer verbeeldingskracht en m eer inzet is'. Met uw verbeeldingskracht vindt u h et eitje best te vreten.
U
H
Her noGn n
Ieder universiteitje zijn kruisje. B e lg ië is v e r z u ild , zo o n td e k te onze w e te n sc h a p p e lijk m ed e w erk e r e n k e le w ek en geled en. E en gevolg daarv an is dat er in V laanderen een katholieke en een v rijzinnige universiteit is. M aar m erk je daar wat van als gew oon student? A ls die u n iv ersiteiten e r in slagen om hun eig e n do e lste llin g e n w aar te m aken zou dat wel moeten, anders maken ze er b e te r a llem aal r ijk s u n iv e rsite ite n van ("O K , m aar zij eerst!"). Je hoort wel eens dat het voor studenten geen verschil m aakt, een vrijzinnig atoom g e d ra a g t zic h n a a r h e t sc h ijn t net h e tz e lfd e als een k a th o liek atoom . D at is n a tu u r lijk te s im p e l, er z ijn ook de filo s o fie le s s e n , de g e n eeskundige e th iek lessen om nog m aar te zwijgen van de godsdienstlessen die je aan de KUL er gratis bijkrijgt. De M oeial deed een onderzoekje, niet naar de academ ische kant, m aar naar seks. A anleiding waren tw ee artikels in VETO, het studentenblad van de K U L , o v e r seks. W e gaan geen v e rg e lijk in g e n m ak e n , we c ite re n e n k e le m arkante stukken uit VETO jrg . 13, nr. 16, u doet de rest. H et organiek reglem ent van de KU L verbiedt studenten van het ene geslacht om zelfs m aar studiebezoeken af te leggen op de kamers van a n d ere g e sla c h te n . D oor het o p ric h ten van studentenhuizen die enkel voor m eisjes o f enkel voor jongens gelden w ordt hier ook de daad bij het w oord gevoegd. V erw ondert het u overigens dat de KUL de laatste was om m eisjes in te sc h rijv e n o n d e r de B elgische u n iv ersite ite n ?
M aar h e la a s, de Leuvense student kent het o rg an iek reg lem en t niet o f (de sn o o d aard s) h ij/zij wfl het m isschien niet kennen, men is m oeten o v erg aan to t het o p rich ten van een werkgroep preventie (!), een initiatief van o.a. de U n iv e rsita ire P arochie. D ie w erk g ro ep houdt z ic h b e z ig m et s e k su e le o p v o e d in g en re la tie v o rm in g en houdt daar z e lfs een v eertiendaagse over. De k atholieke student is toch niet zo kuis als het organiek reglement eist. Dat schijnt te zijn doorgedrongen in de hogere regionen van de u niversiteit :"W el kijk, bij een a a n ta l a k a d e m ic i is e r z e k e r v o ld o en d e realiteitsbesef aanwezig om in te zien hoe het hier in Leuven kan toegaan, en ook dat er in die zin een stuk begeleiding noodzakelijk is." En de rest van het akadem isch personeel? W at denken z ij dat er z ic h zoal a fs p e e lt tu s s e n stu d e n te n la k e n s (en als u deze laa tste zin verkeerd interpreteerd, ook dat mag niet van de paus). Op die veertiendaagse w aar we het over hadden moet u overigens géén klare antwoorden v erw achten op vragen als "mag seks vóór het huw elijk?". Als dat al m ogelijk zou zijn vraagt men zich af, ik weet niet, ga het eens bij SJERP vragen. De sam enwerking m et de akadem ische overheid in deze aangelegenheden blijk t niet altijd even vlot te verlopen, zo werden de resultaten van een d o o r de w e rk g ro ep o p g ezette e n q u ete rond 's e k s u a lite it en s tu d e n t' o n g e s c h ik t v o o r publikatie geacht. Volgens ene dokter Degroote raken som m ige studenten door de hum aniora zonder iets te weten over seks. Dan hadden ze'
m aar naar een Atheneum m oeten gaan i.p.v. het 'O .L .V . K r is tu s K o n in g der e e u w ig e z elfbevlekkingscollege'. H et zou n a tu u r lijk id io o t z ijn om te v e ro n d e r s te lle n dat de L e u v e n se stu d e n t inderdaad volgens de regels van zijne heiligheid de p au s le e ft. N et zo id io o t a ls de veronderstelling dat iedere VUB-student wel van w anten w eet en voor niets begeleiding nodig h eeft (we hebben im m ers SJER P). M aar de reaktie van de u n iv ersitaire hiërarchie toont eens te m eer aan dat het niet gezond is om de op één m o m en t g e ld e n d e m o raal te v e e l in reglem enten te gieten en te rationaliseren met relig ieu ze en andere argum enten, de m oraal verandert toch en de bijgevolg achterlopende reg els (c.q . w e tg ev in g ) kan dan w el eens problem en veroorzaken. BH
8 L ezersbrleven stuur je naar: De Moeial Gebouw Y' Plelnlaan 2 1050 Brussel of je kom t gewoon even langs om ze persoonlijk a f te geven. Om elke wildgroei te verm ijden worden alleen individuele lezersbrieven opgeno m en. P a m fle tte n en m oties van verenigingen wor den dus niet m eer gepubliceerd. Anonieme brie ven worden onder algem ene h ila rite it door de ve rantw oordelijke uitgever in de prullenm and ge keild. Op elke b rie f m oet dus naam en ad res van de schrijver verm eld staan. Indien men h et ons lief v raa g t kan de naam bij publikatie van de b rief w eggelaten worden. G etypte brieven ver schijnen vlugger dan een vodje m et wat hanepoten op. De red a k tie houdt zich ook h et rech t voor om te lange brieven to t redelijke proporties te herleiden.
Over politiek, W at me erg opviel bij de stakingsbew eging voor de ke rstv a k an tie w as de sterke afk e e r van "politiek" die b ij de studenten aanw ezig was. P o litie k w o rd t g e a s s o c ie e rd m et o b sc u re m achinaties, m anipulaties, de grote dreiging van al wat puur en zuiver is. Iets gelijkaardigs is aan de hand met het woordje "ideologie". Dat is de la a tste ja re n in onze k u itu u r synoniem geworden m et dem agogie, leugen en verhulling. O ngetw ijfeld hebben tot deze opvattingen heel w at re ë le o n tw ik k e lin g e n b ijg e d ra g e n : de o ntgoocheling in de parlem entaire dem okratie, het p e rio d is c h o p d u ik e n van p o litie k e schandalen o f de verdrukkende functie die de ideologie heeft in totalitaire staten. En toch... toch doen we aan politiek. Wc willen met onze akties kollektieve beslissingen in onze s a m e n le v in g b e ïn v lo e d e n , we z ijn te g e n m aatregelen die door een regering getroffen zijn. Dat is politiek, dat kan niem and ontkennen. Wat men eigenlijk bedoelt is dat partijpo litiek niet gewenst is. Vandaar het opvallend succes van de "o n afh an k elijk en ", zow el h ie r als op andere u n iefs en ook in F ran k rijk . W aarom niet eig e n lijk ? O m d a t m en n iet lan g e r g e lo o ft in partijen. P artijen zouden de staking gebruiken tot m eerdere eer en glorie van zichzelf en hun ideologie. D ie opvatting vind ik een gezond wantrouw en en daar kan ik volledig inkomen. M aar betekent dat nu dat de beweging vrij is van elke "smet" van ideoIogie?Een ideologie is een erg du b b e lz in n ig iets. Z e g eeft d iep te en richting aan de w ekelijkheid, m aar verhult die zelfde w erkelijkheid ook ten dele; ze werkt als een hefboom voor het praktische handelen en denken, m aar d reig t te rz e lfd e rtijd perm an en t een dwangbuis te worden. Een ideologie is vuur, m aar w at zouden we zonder vuur zijn. Het is niet alleen zo dat een praxis zonder ideologie doelloos, stuurloos en zinloos w ordt, het is ook zo dat een ideologie bij elk politiek handelen aanw ezig is (in de andere gevallen zou men geneigd kunnen zijn om het filosofie te noemen, de namen zijn haarklieverij). Dus vraag ik mij af: w at is de ideologie van deze bew eging die de m eest uiteenlopende politieke stre k k in g e n s c h ijn t te kun n en b u n d e le n of neutraliseren?O f is h et alleen m aar de schijn-
De Moeial! R ed ak tie: P leinlaan 2 Gebouw Y' 1050 Brussel Tel: 02 / 641 23 38 V.U.
afw ezigheid van een ideologie die daartoe in staat is? Wat zijn de mogelijkheden? In de eerste plaats zouden we een ideologie k unnen b e d e n k en van de a k tie -o m -d e-a k tie , om dat het eenmaal leuk en spannend is om een nachtje in het M -gebouw bespied te worden door de BOB. Of, wat op hetzelfde neerkomt : al wat subversief is, is goed want dit systeem is slecht. O n g e tw ijfe ld is h e t b e la n g rijk d at a k tie s aantrekkelijk zijn. M aar als dit de enige reden is voor deze herrie, dan hoeft het eigenlijk niet. Dan h eeft de bew eging geen enkele serieuze basis en zal ze snel weer doodbloeden. Een al iets b eter uitgebouw de ideologie is die van het eigenbelang : ik staak want ze snijden in m ijn vel ("ik wil volgend ja a r geen 13000"). O p n ie u w een goede m o b ilis a to r , m aar u ite in d e lijk sle c h ts geb aseerd op gren zelo o s egoïsm e: het recht van ons, studenten, prim eert op al de rest. De retoriek van de pamfletten en b r o s ju r e s gaat nog net ie ts v e rd e r d em okratisering van het onderw ijs. Een erg holle slogan. Iedereen in België wil ongeveer wel d em okratisering van het onderw ijs en de politicus die dat niet w il, zal hel niet durven zeggen. Dat schijnt men niet te willen zien: de reg erin g w o rd t v o o rg este ld als de ab so lu te slechterik , wij stakers hebben het recht en God aan onze kant. Sommigen zullen me al eerder de vergelijking hebben horen maken met de goeie, ouwe cowboyfilm : de slechten zijn de cowboys met de zwarte hoed, de goeien die met de witte hoed. Ook de regering heeft een bepaalde visie, een ideologie, een rich tlijn voor hun handelen, een m a a t s c h a p p i jb e e l d w aar de o n d e rw ijs b e sp arin g en in passen. Op b asis daarvan o n tw ik k e lt z ij een s tr a te g ie . De studentenbew eging van de laatste jare n d raait zich in bochten om z o 'n uitgebouwde visie te o n tw ik k e le n in naam v an k o r te -te rm ijn a llia n tie s m et b e w e g in g en d ie z ich d a a r m isschien n iet zo gelukkig in zouden voelen. Soms vraag ik me zelfs af waarom men de hielen van NSV en consoorten niet ging likken om ook die a ls je b lie ft te g e n de b e sp arin g en in te sp a n n en . H et re s u lta a t is een n ietszeg g en d g e h e e l, e e n am a lg a am v an ee n n e g a tie f gedefinieerde oppositie: wie tegen hen is, is met ons. In naam van zo een korte-term ijn-alliantie van taktische aard, offert een studentenbew eging h aar toekom st op. Op die m anier blijv en we b e p e rk t to t een s p ie g e lb e e ld van de tegenstander. Zodra er wat gebeurt dat ons niet aanstaat worden we boos, daarna vallen we weer in slaap. Een dergelijke beweging is op drijfzand gebouw d, d reig t ook perm anent uit elkaar te v allen als b lijk t dat verschillende frakties de v a g e r e to rie k v o lstre k t v e rs c h ille n d in te r preteren. E r is behoefte aan een strategie, aan een visie van wat demokratisch onderwijs is, hoe dat g ere a lise e rd m oet w orden en w at v o o r sam enlevingsm odel dat im pliceert. We m oeten ons ook de vraag stellen wat de funktie van een universiteit is in een m aatschappij als de onze. Is ze een louter instrum ent, waarvan de hoogste b ied e r zich kan bed ien en , o f h eeft ze een kritische w aakhondfunktie? O f allebei? Of geen v an beiden? V anw ege ko rte-term ijn allian ties is deze d iskussie zelfs to t in de interne keuken van ASKO taboe, net zoals dat vroeger was in het NAK. Zelfs de MLB schijnt zich bij dat taboe aan te sluiten, alleszins extern. V oor mij staat het als een paal boven w ater dat dit taboe de toekom st van de beweging zwaar hypothekeert, ja zelfs onm ogelijk maakt. Ik wil benadrukken dat het h ier om een louter persoonlijk standpunt gaat, van iem and die in strikte zin zelfs niets met het ASKO te maken heeft. Boze reakties zijn daarom alleen terecht aan mijn adres. Wim 'W illem' Halffm af
^ taxistop Spaar tijd en kosten door samen naar de VUB te rijden. De C a r p o o l - d i e n s t van Taxistop pluist met een com puter zowaar uit met wie u k o stendelend kan pendelen. H iero n d er volgen een reeks dringende aanvragen van m ensen die een wagen bezitten.
B art H e n ck a e rts S teenw eg 75 3610 D iepenbeek
W irkten m ee ien deze Moeiil: B irt H inckierts, D o rk -P ite r V ilckierts, In Vrinckx, Dig Tholins, Siskio Schiefs, Frink Hissins, P itir P ircivil, Kiron Bieli, Iphriom Mindill, Plik Vin Ivirbirghi, Ilisibieth Di P ritir, H irm in Swildins, M irnix S tien h ie t, N ithilo D ieck, Minook Kim m, K itroon Schriyens, Inn Vin Dilm en Frogg P ie tirs. ln sam enw erking m et BSG, en D ienst K uituur. A bonnem ent: 150 fr. Steunabonnem ent: 500 fr. Rekenlngnr.: 001-1386975-48
VO
V oor m eer inform atie o v er deze aanbiedingen kan u naar h et num m er 091 /2 3 23 10 van Taxistop bellen.' H et sp re e k t v a n z e lf d a t in d ie n u een m edepassagier voor uw wagen zoekt of zelf met iem and w il m eerijden u een briefje naar De M oeial mag brengen/sturen.
jB S Q tC H T je s ] VVS. Studenten hebben vaak problem en m et de admini stra tie v e mallem olen van zowel de unlversltelt als gem eente, s ta a t enzovoort. Het ls niet steeds even makkelijk om daar een oplossing voor te vinden. De Vereniging van Vlaamse Studenten, de studentenvakbew eglng, wil je m et je problem en helpen. Elke week organi s e e rt W S syndikale konsultatie. Als Je m et prob lem en zit, aarzel dan niet en vraag hulp. W S: syndikale konsultatie Elke donderdag tussen 1 Iu30 en 13u30 in het v erg ad erzaaltje van de geneeskundige dienst (te genover h et K ultuurkaffee) Je kan ook Inform atie vragen aan de W S-stand elke donderdag In het k afetarla. DEBAT SOCIALE SEKTOREN EN STUDIELOON Woensdag 19 februari organiseert de Vereniging van Vlaamse Studenten een debat rond Sociale Sektoren en altern atiev en . Erlc Goubln, ex-voorz itte r van de Sociale Raad zal als inleiding de werking van het huidige systeem van Sociale Sek toren u ite e n z etten . D aarnaast zal hij ook de al tern atiev en als pluralistische sociale sektoren en studieloon (een oude studentenels) toelichten. DEBAT:
SOCIALE SEKTOREN EN ALTERNA TIEVEN Donderdag: 19 februari om 20 uur in h et vergaderzaaltje van de geneeskundige dienst (rechtover h et kultuurkaffee)
DAG, HOMO
HOMODAG... Op 18 februari organiseert H et Flikkerlicht een hom o d a g . Dat zal zo'n beetje een feestdag worden voor iedereen die hom o, bi, geïnteresseerd o f sympathiserend is. Hoogtepunt van de dag wordt ongetwijfeld de grote fuif die we samen met de C e rc le H om osexuel d 'E t u d ia n t s (C H E ) organiseren in de BSG-zaal. Wie al op een CHE of F lik k e lic h t-f u if w a s, h o e v e n we n ie t te overtuigen om 18 februari vrij te houden in hun agenda. Zij weten dat ze best ook de volgende m orgen vrijhouden want onze fuiven zijn nooit vroeg afgelopen (teveel am biance) en je weet nooit wie je die avond ontmoet... Maakte je z o 'n feest nog niet mee, dan m oet je zeker niet langer weifelen en dadelijk de schade komen inhalen.
In de vooravond presenteren we vanaf 8 uur een film die ook een ruim er publiek zal aanspreken in auditorium Q. 's M iddags is er een stand van het Flikkerlicht in het restaurant en in de namiddag is er zoals elke w o en sdagnam iddag tussen 16u en 18u 'F likkerlich t o n tva n g t' bij Sjerp. Zoals je ziet: voor elk wat wils. We verwachten jullie massaal. HET FLIKKERLICHT PB 35 -1040 Etterbeek 4
G E V O N D E N : Sleutelbos met plastieken vis!! De eigenaar wordt verzocht het te komen herkennen en af te halen bij Vrij Onderzoek. En er in het vervolg beter op te letten. T E K O O P: Nieuwe Olie Vette (O live tti, idioot) margrieten, en wel ORATOR en ELETTO. Beiden gaan v o o r 800,- ' t stuk de d e u r v an V rij Onderzoek uit. W ie biedt meer? T E K O O P: V ier m andarijntjes, tw ee pom pel moezen , zes kiw i's en drie appels. Zich wenden tot De Moeial. VAKANTE B E T R E K K IN G : De D ienst H uis vesting zoekt een g e w e ten sb e zw a a rd e voor de K am erdienst (B em iddeling tussen studenten en eigenaars van p artik u liere studentenw oonsten). A lle in lich tin g en bij de D ienst H uisvesting, Dhr. W. EMMERECHTS, tel. 02/641.28.31.