Strategische vernieuwing
in grote Nederlandse ondernemingen
Hoe vangt een koe een haas?
Strategische Vernieuwing: Revitalisatie versus Transformatie in Multi-unit-ondernemingen
Prof. dr. H.W. Volberda Erasmus Universiteit Rotterdam Faculteit Bedrijfskunde Vakgroep Strategie en Omgeving
1
2
3
Blijvend Strategisch Vernieuwen
Nieuwe Concurrentievormen & Verschuivende Managementperspectieven
Ontwikkelen dynamische Managementvaardigheden
4
Reduceren van Organisatorische Barrieres
Strategische veranderingstrajecten & Nieuwe Organisatievormen
Implementatie - Hefbomen - Fasering - Organisatie
7 8 9
5 6
Video: “Strategy innovation”
1
Gary Hamel
Routinisering vs Revitalisering
2
Postbank, Philips, GasUnie
Radicale transformatie
3
KLM Cargo
4
Duale trajecten KLM, TPG, Baby Bells, Ericsson
5
Permanent flexibele ondernemingen
6
Strategische vernieuwing in grote Nederlandse ondernemingen Van Ommmeren, Ericsson, GWK, KLM
Paradox Van Strategische vernieuwing • Planmatig • Spontaan • Beheersen • Veranderen • Verbeteren vaardigheden • Afbreken vaardigheden • Exploitatie competenties • Exploratie nieuwe competenties • Manager/bestuurder • Entrepreneur/ondernemer • Kleinschalige verbeteringen • Radicale verandering
Competentie-valkuil
Vernieuwings-valkuil
Routinisering
flexibel
Bestuurbaarheid
Hoog
planmatig
rigide
chaotisch.
Laag Beperkt
Breed
Management repertoire
Revitalisering
flexibel
Bestuurbaarheid
Hoog
planmatig
rigide
chaotisch.
Laag Beperkt
Breed
Management repertoire
flexibel
Postbank
Bestuurbaarheid
Hoog
planmatig
rigide Professionele revitalisering
chaotisch.
Laag Beperkt
Breed
Management repertoire
Philips semiconductors
flexibel
Bestuurbaarheid
Hoog
planmatig Entrepreneurial revitalisering
rigide
chaotisch.
Laag Beperkt
Breed
Management repertoire
GasUnie
flexibel
Bestuurbaarheid
Hoog
planmatig Strategische focussing
rigide
chaotisch.
Laag Beperkt
Breed
Management repertoire
Postbank, Philips en Gasunie
flexibel
Hoog
Bestuurbaarheid
Entrepreneurial revitalisering
planmatig Strategische verwaarlozing
Professionele revitalisering
rigide
chaotisch.
Laag Beperkt
Breed
Management repertoire
Video: “Strategy innovation”
1
Gary Hamel
Routinisering vs Revitalisering
2
Postbank, Philips, GasUnie
Radicale transformatie
3
KLM Cargo
4
Duale trajecten KLM, TPG, Baby Bells, Ericsson
5
Permanent flexibele ondernemingen
6
Strategische vernieuwing in grote Nederlandse ondernemingen Van Ommmeren, Ericsson, GWK, KLM
Radicale transformatie
flexible
Bestuurbaarheid
Hoog
planned
rigid
chaotic.
Laag Beperkt
Breed
Management repertoire
Video: “Strategy innovation”
1
Gary Hamel
Routinisering vs Revitalisering
2
Postbank, Philips, GasUnie
Radicale transformatie
3
KLM Cargo
4
Duale trajecten KLM, TPG, Baby Bells, Ericsson
5
Permanent flexibele ondernemingen
6
Strategische vernieuwing in grote Nederlandse ondernemingen Van Ommmeren, Ericsson, GWK, KLM
Duale trajecten
flexibel
Bestuurbaarheid
Hoog
planned
rigid
chaotisch.
Laag Beperkt
Breed
Management repertoire
Duale trajecten
flexibel
Bestuurbaarheid
Hoog
planned
rigid
chaotic.
Laag Beperkt
Breed
Management repertoire
Bestuurbaarheid
Hoog
Duale trajecten Network systems
New Telecom Operators
flexibel
Planmatig.
Mobile
rigid
ETM
ESCC
Laag
chaotisch chaotic.
Rigide. Beperkt
Breed
Management repertoire
Video: “Strategy innovation”
1
Gary Hamel
Routinisering vs Revitalisering
2
Postbank, Philips, GasUnie
Radicale transformatie
3
KLM Cargo
4
Duale trajecten KLM, TPG, Baby Bells, Ericsson
5
Permanent flexibele ondernemingen
6
Strategische vernieuwing in grote Nederlandse ondernemingen Van Ommmeren, Ericsson, GWK, KLM
Network
Planned partner Flexible `corporation
Dual
Rigid Flexible
Planned partner
opposition
spatial
Flexible Planned
Flexible
Planned
Synthesis
Temporal Balanced
Oscillating
Video: “Strategy innovation”
1
Gary Hamel
Routinisering vs Revitalisering
2
Postbank, Philips, GasUnie
Radicale transformatie
3
KLM Cargo
4
Duale trajecten KLM, TPG, Baby Bells, Ericsson
5
Permanent flexibele ondernemingen
6
Strategische vernieuwing in grote Nederlandse ondernemingen Van Ommmeren, Ericsson, GWK, KLM
Opzet
Struktuur, Cultuur, Technologie, Omgeving, Flexibiliteit
Vragenlijsten Document analyse Interviews
Foto Flexibiteitsaudit Vernieuwingsprojecten Proces
Projecten per bedrijf Interviews per project Document analyse
Flexibiliteit Raamwerk
Veranderende concurrentiekrachten (Dynamiek, complexiteit, onvoorspelbaarheid) • lage competitie • matige competitie • hypercompetitie
Management taak
Organisatie
(Varieteit & Snelheid)
Oplossing paradox
• steady-state flexibiliteit
Metaflexibiliteit
• operationele flexibiliteit
ontwerptaak (Bestuurbaarheid) • technologie
• structurele flexibiliteit
• structuur
• strategische flexibiliteit
• cultuur
Nieuwe organisatievormen • rigide • planmatig • flexible • chaotisch
Start
Aanpak FAR methode
Analyse
Specificatie primair proces Vereiste flexibiliteit (omgevingsturbulentie-scan)
Actuele flexibiliteit
Potentiële flexibiliteit
Flexibiliteitsvaardigheden (flexibiliteits-scan)
Organisatieontwerp
Flexibiliteitsmix * organisatieontwerp
Veranderingstrajecten • nieuwe organisatievorm • fasering van het veranderingsproces • organisatie: personen, middelen, tijd
Beoordeling
Evaluatie
& Transitie
(organisatiekarakteristieken)
Benchmark Hoog
Bestuurbaarheid
flexibele organisatie
planmatige organisatie
rigide organisatie
chaotische organisatie
Laag Beperkt
Breed
Uitgebreidheid van het management reportoire
Proces Model TopPlanmatig man. niveau
Ondern. revitalisatie
Vernieuwingsprojecten
Flexibel
Exec. Sponsor
Planmatig Plan.
Venture niveau
Organis. Sponsor
Chaoti. Situatie
Strategisch autonoom gedrag
Inte g
e ch gis ing ate loz Str waar r ve
SBU niveau
ratie
Induced strat. Strategische intentie
Flexibele Situatie
Strategische focus
Prod. Sponsor
Idea generatie
Ontwikkeling
Spin-out
Consolidatie
Invloed strategie - ideeën
Corporate Strategie
Induced strategisch gedrag
Autonomoom strat. gedrag
Betrokkenheid van Top-management Weinig betrokken, meer autonomie Veel betrokken,betere implementatie
Rol van middel management Vertikaal
Horizontaal
• Over Hierarchiën top-down/bottom-up
Ideologisch
• Over waarden • Over funkties
kerncultuur
teamwerk
• Beheersstructuur/ platte hierarchie • Extrinsiek man.
• Ideologische• zelfbesturing • Intrinsiek man.
besturing • Intrinsiek man.
Rol en opzet eenheid Business Development Resultaten Results vary Highly visible Diversification drive
Processen en Organizationele Vorm
Top
Middle
Initiator
Creator of purpose
Creator of purpose
Selector
Selector
Vertical
Vertical en
Creator of
linker
horizontal
variety
Visionary
-
linker Front line
General trajectory
Implementer
Top-down
Knowledge supplier
Middle-up-down
Creator of variety
Creator of
Horizontal linker
variety
Top-down/ Consensus
Disconnected Top-Bottom
Strategische vernieuwing
in grote Nederlandse ondernemingen
Hartelijk dank… voor uw aandacht