Stoute jongens ondervraagd: verdacht of minderjarig?

Protecting young suspects in interrogations: a study on safeguards and best practice

Lecture 3: Thursday 28th of February 2013

Stoute jongens ondervraagd: verdacht of minderjarig?

CPS studiedag Jongeren en politie 26/03/2015

Funded by the European Union

JUST/2011-2012/JPEN/AG/2909

Miet Vanderhallen

Verschillen in bejegening van minderjarige verdachten:

CPS studiedag ‘Jongeren & politie’ 25/03/2015


1. Het onderzoek • Aanleiding: EU richtlijn ‘kwetsbare verdachten’ • 5 landen: België, Engeland & Wales, Italië, Nederland & Polen • Law in the books & law in practice • Empirische studie: focus groep interviews (advocaten, politie, minderjarigen, AA…) en observaties (10 verhoren) CPS studiedag ‘Jongeren & politie’ 25/03/2015

• Doel: variatie aan meningen, ervaringen, praktijken: – Verhouding regelgeving – praktijk: procedures en rechten – Kwetsbaarheden: welke en beoordeling – Good practices & safeguards: vooraf en tijdens verhoor (politie en advocatuur)


2. België • FG interview politie - 8 respondenten: – Lokale en federale politie – Training: TAM, TAM-V, VVV – 7 regio’s

• FG interview advocaten - 9 respondenten: – Jeugdadvocaten – Opleiding rechtsbijstand – 1 lokale balie

• AA, minderjarigen CPS studiedag ‘Jongeren & politie’ 25/03/2015

• Observaties:10 verhoren < 3 videoverhoren Tabel 1: Kenmerken minderjarige verdachte en verhoor N°

Geslacht

Leeftijd

Nationaliteit

Eerdere

Misdrijf

Duur

misdrijven 1

V

10

Bulgarije

Neen

Diefstal

29’

2

V

14

België

Onbekend

Weerspannigheid

66’

3

M

15

België

Ja

Diefstal met

84’

geweld 4

M

17

België

Neen

Verkrachting

47’

5

M

16

België

Neen

Verkrachting

46’

6

M

12

België

Neen

Opzettelijke

48’

brandstichting 7

M

15

België

Neen

Drugs

57’

8

V

13

België

Ja

Bedreiging met

13’

geweld 9

M

14

Albanië

Neen

Diefstal

35’

10

M

16

België

Neen

Drugs

19’

7 M en 3 V

10 – 17

7 Belg, 1

2 recidivist

Divers

13 - 84

M= 14

Bulgaar en 1

7 first offender

min.

Albanees

1 onbekend

M= 44 min.


• Analyse van processen-verbaal en audiovisueel geregistreerde verhoren. • Verschillen tussen processen-verbaal: – – – –

Format Volledigheid Accuraatheid Verklaring en context


2.1. Kwetsbaarheid – assessment • Ontwikkeling: – Begrip & beslissingen in juridische context – Suggestibiliteit, compliance… – Multiple:leerstoornissen, adhd…  verschillen!

• Assessment: naar eigen en best vermogen (‘gesprek’); geen specifieke tools • Rol voor AA? – Negatieve attitude / 1x aanwezig

2.2. Informeren rechten • Informatie op verschillende momenten (vooraf – tijdens): onduidelijk/geen uniformiteit welke informatie wanneer  over-information effect? • Letter of rights? • Welke informatie: – Reden van verhoor: beknopte mededeling van de feiten – Video-opname: + CPS studiedag ‘Jongeren & politie’ 25/03/2015

• Informatie: – Verloop verhoor: doorgaans niet “Ik zal u een aantal vragen stellen. Vooral over wat gebeurd is met [naam slachtoffer]. Je kan mij vertellen wat jij wilt vertellen hierover. Dat is dan jouw verklaring.”

– Weinig: rol advocaat, doel verhoor, rol tolk

• Hoe? • Begrijpen minderjarigen rechten en informatie? – Check? CPS studiedag ‘Jongeren & politie’ 25/03/2015

• First offenders versus repeat offenders • Verschuiving van verantwoordelijkheid versus gedeelde verantwoordelijkheid • Onevenwicht cat. 3 versus cat. 4


2.3. Verhoormethode • Grote interindividuele verschillen (FG) • Bestaande verhoormodellen: – Volwassen verdachten (FGO, RVT, VVV) – Minderjarige slachtoffers/getuigen (TAM) = gespecialiseerd – Minderjarige verdachten (TAM-V)


• Focus op verdachte/minderjarige afhankelijk van (achtergrond) verhoorder: – Overwegend informatieverzamelende stijl – Uitdaging: niet suggestief, overtuigend – Geen TAM: meer zakelijke benadering met directe confrontaties: “V: Ik wil alleen maar zeggen… het heeft niet veel zin om te ontkennen wat anderen hebben gezien, niet?”

– TAM: empathie, geduld en soms ‘shift naar confrontatie met bewijs’ (FG)  subtiele stijl “V: Als het niet gebeurd is, OK. Wanneer je bang bent om iets te zeggen, dat begrijp ik ook. Of als je dingen onderdrukt zodat je het niet meer weet, dat kan M: Ja, maar zoiets vergeet je toch niet… V: er zijn mensen die enstige dingen hebben gedaan, die duwen dat weg… V: maar ook wanneer het waar is en je bent bang, kan je mij dat ook vertellen.

Nood aan specifiek model? Gedrag minderjarigen?

2.4. Rechtsbijstand • Overwegend positieve houding in FG politie • Verplichte rechtsbijstand noodzakelijk FG advocatuur maar verplicht versus gewenst…? • Realiteit: 3x geen advocaat aanwezig • Cat. 3: consult?


• Rol advocaat tijdens consult: juridisch adviseur én vertrouwenspersoon (welzijnswerker)? • Advocaten tijdens verhoor: passief “Ik ben ongeveer al een uur aan het luisteren naar uw onzin. Uw advocaat heeft dat ook allemaal gehoord. Zowel uw advocaat als ik hebben betere dingen te dien, dus ga gewoon verder met te vertellen wat daarna gebeurde”.

< -- > meer actieve rol FG advocatuur < -- >  ervaringen FG politie CPS studiedag ‘Jongeren & politie’ 25/03/2015

• Advocaten pleiten voor een gespecialiseerde advocaat en ‘eigen’ advocaat • Aandachtspunten Salduz: – Verhoorlokaal verlaten voor documenten, overleg… – Consult in verhoorlokaal


3. Conclusie • • • •

Dé minderjarige? Verschillende procedure cat. 3 vs cat. 4? Informeren rechten & check Verplichte rechtsbijstand? Of telefonisch consult voldoende als buffer? • Systeem versus persoon: rule-compliance • Assessment: intentie maar tools?


• Verhoorder en advocaat: – Interindividuele verschillen – Specialisatie?

www.youngsuspects.eu


Stoute jongens ondervraagd: verdacht of minderjarig?

Recommend Documents