H
callie bellen chiboy lekkere gast chimeid lekker meisje CLICK groep
C
bars zinnen battieboy homo beef ruzie bierie biertje bling sieraden boeng goed BOELER homo brada broer broeia boos, woedend
B
AAN goed anti antilliaan Assie hasj ASSER kont asti porno kijken
A
trichis
2007-2010 ¦ Historisch Museum Rotterdam trichis
2007-2010 ¦ Stijl van Zuid ¦ Historisch Museum Rotterdam ¦ Sjouk Hoitsma (ed.)
LOL laughing out loud loesoe weg lauw leuk HOMIE vriend HVJ hou van je
L G
Ruim twee jaar lang doet het Historisch Museum Rotterdam onderzoek naar deze bijzondere jongerencultuur, die aan de andere kant van de Maas nauwelijks bekend is. Met hun inbreng in vier magazines, drie evenementen, een hyves en vele afspraakjes en gesprekken, brengen de jongeren hun wijk, hun leven en lifestyle in beeld. Ondertussen verzamelt het museum alles wat letterlijk of figuurlijk de imprint 5314 draagt. Het Historisch Museum Rotterdam introduceert met Roffa 5314 een nieuwe methode: participerend verzamelen. Dit boek volgt het Roffa 5314 project op de voet en dient zo als catalogus van het verzamelde materiaal.
roffa 5314
Z
Y roffa rotterdam Robbe stelen
T
R
OMG oh mijn god osso huis
kaka stront kill gozer
O
Q K
fawaka alles goed? FaTOE grapje faya erg Fissa feest FITTIE ruzie, gevecht
mattie vriend noh nee NTB niet te breken F
E
Jagga jas, vest jaila gevangenis jonko joint JWT je weet toch JWz je weet zelf
N
para gek, boos patta schoen PIPa pistool phona telefoon poenie vagina Pokoe liedje popo politie poppe schieten J damsco amsterdam doekoe geld
Tabakka peukie tanga meisje tantoe heel erg Tata nederlander tjap sukkel torrie verhaal TraNGa goed, lauw TTTH talk to the hand TTyl talk to you later
X
waggie auto wappie gek wierie wiet wollah ik zweer het WTF what the fuck
W
V
U
maDRie moeder mattie vriend Moffo mond Mocro marokaan
saus niets, teringzooi scorro school sCotoe politie sisa zus sisha waterpijp skitta schijt skaffa stoned SMA meisje Swa vriend spang mooi spitten rappen suri surinamer STFU shut the fuck up stuiteren dansen
S P M I D
Een conservator van het Historisch Museum Rotterdam komt in 2007 tijdens haar werk in de Afrikaanderwijk in Rotterdam Zuid steeds weer hetzelfde getal van vier cijfers in het straatbeeld tegen. Als graffiti op bushokjes, op muren, in de metro, maar ook op kledingstukken, als tatoeage en verwerkt in nicknames op internet. 5314 wás een vervoerszone van de RET, grofweg van de Kop van Zuid tot aan de Slinge. Nu is het getal van de jongeren van Zuid. Zij drukken er hun identiteit mee uit en hun liefde voor dit stadsdeel. Wat in de ogen van anderen misschien een hopeloos gebied is, betekent voor deze hiphoppers, een harde kern Feyenoorders en een grote groep urban jongeren, hun dierbare thuis.
5450 Moerkapelle
5428
5429
5387
5449
5447 5357
5277
5327
Maassluis
5339
Rozenburg
Oostvoorne
5267
Vlaardingen
5347
5329
5322
Kralingen Capelle
5300 Schiedam
Oudekerk a/d IJssel
5311
Rocanje
Tinte
Lekkerkerk Berkenwoude
Vlaardingen
5333
5337
Zwarte Waal
Botlek
5257
5286
5247
7466
Geervliet Hellevoetsluis
Ouddorp Goede Reede
7477
Zuidland
7457
5266
Stellendam
Nieuwland
5326
5316
Hoogvliet
Poortugaal Rhoon
7437
7441
7568 Brouwershave
Nieuwe Tonge Herkingen
7417
Klaaswaal
7558
7569
Dreischor Noordgouwe
7559
Grevelingendam
7419
Kerkwerve
7549
7439
5338
Bruinisse
7400
Puttershoek Maasdam
5365
5355 Papendrecht
Dordrecht
5360
5248
5370 Wantij
5380
7448
Petrusplaat
5371 Strijen
7438 Numansdorp
5259
Willemsdorp
7452 Schuring
7462
Haringvlietdam
5269
Strijensas
7428
7418 Achthuizen
Moerdijk
7238
Oude Tonge Den Bommel
Sliedrecht
5350
7442
7425 Stad aan het Haringvliet
5356
5340
5328
7458
5366
5258
Zuid Beijerland
7579
Mijsheerenland Westmaas
Bleskens graaf
Oud Alblas
5344
Zwijndrecht
Nieuw Beijerland
Zwartsluisje Nieuwendijk
Sommelsdijk Middelharnis
Nieuw Lekkerland
Alblaserdam
5334
Barendrecht
5368 7427
5364
5354
Oud-Beyerland
Goudswaard Phiershil
Dirksland
Scharen dijke
Heinenoord
5348
5359
7497
5374 Streefkerk
Hendrik Ido Ambacht
Simons haven
5246
Mellissant
5324
Molenpolder
5358 7487
5314
5318
Spijkenisse Hekelingen
Oudenhoorn
7447
Rotterdam Zuid
IJsselmonde Beverwaard
Ridderkerk Heerjansdam
5336
5256
5276
7467
Ammerstol
Krimpen a/d Lek
Vierpolders
Quackjes Water
5353
5343
Krimpen a/d IJssel
Brielle
5296
Stolwijk
5332
Rotterdam Centrum
5319
5372
5331
Rotterdam Oost Capelle Noord
Overschie
Ketel Holy
5349
5321
Hillegersberg
5315
Maasland
Europoort
Gouderak
Nieuwekerk a/d IJssel
5310
Schipluiden
517
Beyerse
5342
De Zweth
5437
Dintelhaven
5287
5362
5325
Maasdijk
Hartelhaven
5341 Moordrecht
5367
5377
5460
Haastrecht
5320
5448
Maasvlakte
5361
Zevenhuizen
Berkel en Rodenrijs Bergschenhoek
Naaldwijk
Hoek van Holland
5351
Bleiswijk
5420
5426
5439
Gouda
5330
Pijnacker
Delft ‘s-Gravenzande
5438
5470
5430
Wateringen
516
Waddinxveen
Berkel Noordeinde
Rijswijk
01.02.07 t/m 11.09.10 ¦ Stijl van Zuid ¦ Historisch Museum Rotterdam ¦ Sjouk Hoitsma (ed.)
Poeldijk Monster
5421 Nootdorp
7257
Willemstad
7408 Oolgensplaat Heyningen
7347 7337 7226
7216
Zevenbergen
7267
001-002
5416
003-004
19.05.08 ¦ Graffiti - Tags ¦ Afrikaanderplein
08.05.09 ¦ Hotspots ¦ Noordpolderstraat
025-026
Uit: rap 5314 ¦ Black Blood ¦ 2008
“Het is de 5,3,1,4 Pennen, pennen, niggaz, zet je feiten op papier Jah, 5,3,1,4, als een historisch feit Zijn wij niet weg te denken van hier”
031-032
de schelpjes
20.12.08 ¦ Hotspots - Zuidgroet ¦ Studio Free2Rotate
043-044
Schoenen van Nike – Broek van H&M – Jasje van Bershka – Shirt van haar zwager gestolen – Tas van Puma (geleend van haar broer) – Sieraden van Six. Stijlicoon: ‘Als ik kledingadvies nodig heb, ga ik naar mijn zus.’
darleen (16)
MostaMan, Antilliaanse rapper.
Stijlicoon:
Kleding van Startex Fashion (Dordtselaan) – Schoenen uit Duitsland – Haar is gedaan door buurmeisje.
cora (16)
Schoenen van Nike (Air Max) – Pet van Nike – Broek en trui van Zuidplein – Bontjas gekocht op Beijerlandselaan. Stijl: ‘Echt Zuid.’
yassin (13)
Kleding van Startex Fashion (Dordtselaan) – Pet en schoenen van Britain. Stijl: ‘Dit is de stijl van Zuid. Brede broeken, grote jassen, dat vind ik mooi.’
chulo-brabo (17)
Stijl:
‘5314-T-shirts vind ik verschrikkelijk.’
Pet van Gucci – Jas van Zara – Broek van Mango – Laarzen van onbekend merk – Tas van onbekend merk.
sarie (16)
Skinny van H&M Trui en shirt van rockband Tokio Hotel (gekocht bij concert) - Schoenen van Footlocker. Merken: Nike en Björn Borg Stijl: ‘Beetje poprock’
Esra (12)
10.12.08 ¦ Southfits ¦ Rotterdam Zuid
Broek van C&A – Trui van H&M – Shirt van BK Crazy – Sjaal van Zuidplein. Stijl: ‘Ik volg de mode.’
Arzu (12)
Zonnebril van Dior – Shirt van Adidas (‘de Missy Elliot-lijn’) – Broek, horloge, slippers en tas van Guess. Stijl: ‘Ik ben net terug uit Miami, daar heb ik lekker veel gekocht.’
Kimberly (26)
Zonnebril van Prada – Broek en trui van Only – T-shirt van Guess - Horloge van Dolce & Gabbana – Slippers van onbekend merk. Stijl: ‘Ik hou van lekker makkelijk. Behalve als ik uitga, dan wordt het alles behalve makkelijk.’
Manon (26)
All Stars van Converse Broek van Zara – T-shirt van H&M – Leren bodywarmer van onbekend merk – Oorbellen van H&M. Stijl: ‘Soms sportief, soms net.’
Deniz (16)
‘De Turkse meisjesgroep Hepsi, vanwege hun wijde kleren.’
Stijlicoon:
Schoenen van Lacoste – Broek van onbekend merk – T-shirt van Zara – Vest van H&M. Stijl: ‘Lekker los’
Sema (15)
06.06.08 ¦ Partypics Event #2 ¦ Maassilo
063-064
Uit: interview met Donny ¦ oktober 2008
“Er is niks beter dan 5314, Rotterdam Zuid. Je kunt hier voetballen, veel chillen met vrienden en vriendinnen. Je represent waar je vandaan komt. Je netnummer, je telefoonnummer, je postcode, je buurt. Als je niet weet waar je vandaan komt, weet je ook niet waar je naartoe gaat. Dus representen die handel.”
071-072
06.06.08 ¦ Partypics Event #2 ¦ Maassilo
073-074
06.06.08 ¦ Partypics Event #2 ¦ Maassilo
075-076
06.06.08 ¦ Partypics Event #2 ¦ Maassilo
077-078
Heinek’n en Wreeddadig
Concrete
06.06.08 ¦ Performances Event #2 ¦ Maassilo
The H.o.t.z.
The H.o.t.z.
081-082
06.06.08 ¦ Southfits Event #2 ¦ Maassilo
097-098
Uit: interview Soufiane Touzani ¦ freestyle straatvoetballer (panna) ¦ april 2009
21.04.08 ¦ Talent van Zuid - Soufiane Touzani ¦ Rotterdam Zuid
“Mijn basis ligt hier. Amerika is leuk en aardig, het is bijzonder om op plekken als Dubai te komen, maar in 5314 voel ik me thuis.”
01.02.08 ¦ Hiphop ¦ Murat ¦ Collectie Historisch Museum Rotterdam
het voor onszelf en als iemand daar wat van vindt dat hij zegt zo, lauw man, trana, ik kan mij daarin vinden, ok. Leuk. (....) tuurlijk zijn er mensen die vinden het maar niks, so what, ik heb je opinion niet nodig, je bent niet verplicht om te luisteren. Voor degenen die het wel diggen, mooi, dan doen wij het voor hun, smaken verschillen.’
127-128
in rode en zwarte letters “I -hartje- NY (doorgestreept) 5314” objecttrefwoorden: t-shirt, overhemd, bovenkleding, mannenkleding, kleding materiaal: katoen afmetingen in cm: schouder br 49,5 / mouw lg 20,3 / middenachter lg 67,5 / onderkant br 52,0 datering: 2008 - 2008 plaats vervaardiging: Honduras technieken: textiel vervaardiger: Gildan beschrijving: Wit t-shirt met opdruk in rode en zwarte letters “I -hartje- NY (doorgestreept) 5314”. Maat M. Ronde hals. opschrift/merken: Opdruk voorzijde: “I -hartje- / NY (doorgestreept) / 5314”. etiket: “Gildan / Ultra Cotton / Made in Honduras / Imported into Mexico / by Gildan Active Wear Mexico S.A. de C.V. / Calle 5 de Febrero #147 / Col. Venustiano Carranza C.P. 25870 / M / 100% Cotton Preshrunk / made in Honduras / Machine wash warm, inside out, with like colors. / Only non-chlorine bleach. Tumble dry medium. / Do not iron. Do not dry clean”.
Murat is bekend als rapper onder zijn artiestennaam Cryptisch. Samen met Helderheid en Esad richt hij in 1995 de Tuigcommissie op. Ze kennen elkaar van de straat en vinden elkaar in de muziek. Hij is er trots op dat zij de eersten zijn die 5314 in raps gebruiken. Murat werkt nu als jongerenwerker op Zuid. Hij is nog steeds actief in de Tuigcommissie, die overigens een eigen koers vaart: ‘Wij doen
inventarisnr: 86903, 1 titel: Wit t-shirt met opdruk
Uit: interview Murat (Cryptisch, 29) ¦ Tuigcommissie ¦ februari 2008
“Het T-shirt is een eigen ontwerp. Ik heb veel liefde voor mijn zone. Ik ben er opgegroeid, heb er veel gezien en meegemaakt. Ik ben er trots op. Dat mogen de mensen zien.”
131-132
Enrico Benetti, vierkant met zwarte details OBJeCttreFWOOrDen: rugzak, houder, tas, kledingaccessoire, kleding MateriaaL: nylon, kunststof, rubber, plastic, metaal aFMetinGen: hg 30,5 / br 33,0 / dp 13,0 DaterinG: 2008 - 2008 vervaarDiGer: Enrico Benetti teChnieken: textiel BesChriJvinG: Groene rugzak, merk Enrico Benetti, vierkant model, zwarte details. Vak met zwarte rits op voorkant, zwarte rubberen rand om onderkant. Touwsluiting en kliksysteem om al te sluiten. Op de achterkant een lus, de schouderbanden in groen en zwart en eronder een vak met zwarte rits.
inventarisnr: 86491 titeL: Groene rugzak, merk
oorbel, sieraad, kledingaccessoire, kleding MateriaaL: kunststof, plastic, metaal, nikkel aFMetinGen: hg 5,7 / br 5,1 / dp 0,5 DaterinG: 2008 - 2008 teChnieken: textiel BesChriJvinG: Roze oorbellen, ringen van plastic, circa driekwart van een cirkel, laatste stuk blijft open. Metalen gedeelte om door het oorlel te prikken.
inventarisnr: 86492 titeL: Roze oorbellen OBJeCttreFWOOrDen: oorring,
XS, met in groene en roze letters “Roffa / 5314” OBJeCttreFWOOrDen: t-shirt, overhemd, bovenkleding, vrouwenkleding, kleding MateriaaL: kunststof, viscose, elastiek aFMetinGen: schouder br 29,0 / mouw lg 9,0 / onderkant br 36,0 / middenachter lg 50,0 DaterinG: 2008 - 2008 pLaats vervaarDiGinG: Egypte vervaarDiGer: Amisu teChnieken: textiel BesChriJvinG: Zwart t-shirt, maat XS, zeer korte mouwen, ronde hals, met opdruk in groene en roze letters.
inventarisnr: 86495 titeL: Zwart t-shirt, maat
26.02.09 ¦ Hiphop ¦ Whitney ¦ Collectie Historisch Museum Rotterdam
Nike, maat niet meer leesbaar, kleuren overwegend roze en zwart, met groene veters OBJeCttreFWOOrDen: sportschoen, schoen, schoeisel, vrouwenkleding, kleding MateriaaL: leer, plastic, kunststof, rubber aFMetinGen: hg 15,0 / br 10,0 / lg 27,0 DaterinG: 2008 - 2008 vervaarDiGer: Nike pLaats vervaarDiGinG: Vietnam teChnieken: textiel BesChriJvinG: Paar sneakers, merk Nike, maat niet meer leesbaar, kleuren overwegend roze en zwart, met groene veters, maat 39, witte bies langs de zijkant. Aan elke kant het Nike logo in wit.
inventarisnr: 86497 titeL: Paar sneakers, merk
merk Cherry Jeans, maat EUR 40 OBJeCttreFWOOrDen: spijkerbroek, broek, vrouwenkleding, kleding MateriaaL: katoen, metaal, leer? aFMetinGen: taille br 39,0 / pijp lg 99,0 / pijp onderkant br 17,0 DaterinG: 2008 - 2008 vervaarDiGer: Cherry Jeans teChnieken: textiel BesChriJvinG: Blauwe spijkerbroek, merk Cherry Jeans, maat EUR 40 (slecht leesbaar), met opvallende rand aan de achterzijde die de indruk wekt dat er 2 broeken over elkaar gedragen worden, pijpen taps toelopend. Twee zakken op heuphoogte, blinde knoopsluiting met metalen knopen. (imitatie)Leren etiket op tailleband. Twee paspelzakken op de achterkant met ingenaaide split. Machinaal vervaardigde slijtage plekken.
inventarisnr: 86496 titeL: Blauwe spijkerbroek,
glazen, roze geverfd OBJeCttreFWOOrDen: zonnebril, accessoire, vrouwenkleding, kleding MateriaaL: plastic, metaal, kunststof aFMetinGen: hg 5,7 / br 13,6 / dp 15,8 DaterinG: 2008 - 2008 BesChriJvinG: Roze zonnebril waaruit de glazen zijn verwijderd. Het montuur is gedeeltelijk (voorkant) roze geverfd. oorspronkelijke kleur, bruin/zwart, bij de brillenpoten te zien. Zijkant van het montuur heeft een zilveren gedeelte. Merkloos.
inventarisnr: 86493 titeL: Roze zonnebril, zonder
Meer inspiratie krijgen de jongens van Zwart Bloed dankzij enkele bekende hiphop artiesten: ‘De old school hiphop blijft inspireren. DMX, Tupac, The Game. Met nieuwkomers houden we ons niet zo bezig, die rappen alleen maar over de spullen die ze hebben. Bij ons gaat het om de inhoud’. In Rotterdam Zuid vinden Blink en zijn vrienden eigenlijk alleen rapper Heinek’n echt goed. Blink: ‘Heinek’n, verder niemand. Kijk het is leuk als je het probeert, maar als je het niet kan, leg die mic dan neer.’ Blink is geboren in Rotterdam Zuid en woont tegenwoordig in Lombardijen. In zijn nek heeft hij een tattoo met drie getallen. ‘5314 is Rotterdam Zuid, 010 voor Rotterdam.’ En het getal 372? ‘De politie heeft toch altijd een artikel voor bepaalde zaken? Dit is mijn ding. Geen hele erge dingen.’ Waar staat RR voor in zijn twee gouden tanden? ‘Roffa Roffa’.
Blink over zijn 5314 kleding: ‘Ik laat ze zelf drukken, af en toe laat ik ze drukken. Gewoon voor mezelf. Het is niet echt een design. Het is gewoon dat ik mijn buurt vertegenwoordig, overal waar ik kom’. En over de rest van zijn outfit: ‘Het maakt op zich niets uit, maar ik draag liever gewoon merkkleding. Ik hou er van er goed bij te lopen op straat. Gewoon voor mezelf, het is niet zo dat ik voor andere mensen dingen aan doe ofzo. Ik draag alleen maar Nike en Timberland. Geen Adidas en Prada shit. Ik hou daar niet van, dat is, je weet toch, voor jongens die seksueel spelen voor dames.’ Hoewel de jongens van Black Blood druk bezig zijn met het maken van een mixtape en clips en nog niet optreden, is het van belang om ook bij de opnames in de juiste flow te komen. Blink: ‘Bier, red label, wodka, asti (porno kijken, red.), skunk (wiet, red.)… Maar geen peppil, geen cocaine, niks. Dan fok ik gelijk mijn hele leven op als ik dat doe. Ik snap ook niet waarom mensen dat doen’. Behalve hiphop zijn er nog andere genres die op Blink’s goedkeuring kunnen rekenen. ‘Reggae of bubbling. Af en toe Antilliaanse muziek. Als er dames in huis zijn. Ik luisterde vroeger veel naar radio FunX. Nu ga ik meestal naar de youtube ofzo.’ De groep haast zich niet met het uitbrengen van een mixtape of het regelen van veel optredens. ‘We wachten op onze tijd, we willen het niet overhaasten. Ik weet ook niet of het hier in Nederland een mogelijkheid is om echt van te leven.’
24.05.08 ¦ Hiphop portretten ¦ Blink ¦ hoek Molenvliet - Spinozaweg
Blink (Richi Angelo Blinker, 23) heeft samen met een aantal vrienden de groep Zwart Bloed (Black Blood) opgericht. Blink haalt zijn inspiratie uit het straatleven van Zuid: ‘Ik rap over de straat, over dingen die ik heb meegemaakt, over het leven. Dingen die ik zie als ik in de tram ben of dingen die ik meemaak als mensen tegen me praten enzo. Als ik rap geef ik wel een boodschap mee. Over vooroordelen of discriminatie bijvoorbeeld. Buschauffeurs die gewoon doorrijden terwijl jij bij de bushalte staat te wachten. Politieagenten die op het station naar je vervoerbewijs vragen, ook al is dat hun taak helemaal niet. Mensen die achter je rug om praten.’
135-136
Uit: interview Blink ¦ juli 2007
“Dit is mijn kant van de stad, mijn territorium”
Naast de tijd die Gino in Feyenoord en het harde kern leven steekt, werkt hij tegenwoordig weer in de haven. Hij verloor door de kredietcrisis zijn baan in de steigerbouw, maar werkt nu bij het laden en lossen van schepen, iets waar hij al eerder ervaring in opdeed. Hij is veel tijd kwijt aan zijn hobby: boksen. Hij traint meerdere keren per week in IJsselmonde en vecht soms ook wedstrijden. ‘Het gevoel om echt de ring in te gaan, het publiek er om heen, zoveel ogen op je gericht, dat is echt onbeschrijflijk. Weet je wat het is, iedereen kan wel eens een tik uitdelen, maar je moet het lef hebben om de ring in te stappen.’
29.11.08 ¦ Harde kern portretten ¦ Gino ¦ Het zaaltje - Afrikaanderplein
Het leven van een harde kern supporter draait om meer dan alleen vechten: ‘Het gaat ons meer om gezelligheid, om kameraadschap. Vrienden onder elkaar.’ Deze vriendschap gaat verder dan de gezelligheid in de kroeg rond voetbalwedstrijden of het voor elkaar opkomen tijdens opstootjes. ‘In goede en slechte tijden kunnen wij op elkaar rekenen. Als maten bijvoorbeeld geen werk hebben, dan zijn wij er ook om ze te helpen, financieel of dergelijke.’ Je staat dan ook dag en nacht klaar voor je vrienden. Een belangrijk onderdeel van deze vriendschap binnen de harde kern van Feyenoord is het hebben van een goede mentaliteit. Die heb je gewoon of niet vindt Gino: ‘Het knokken is een bijkomstigheid, maar het hoort er af en toe bij. Als er wat gebeurt, dan lopen we er natuurlijk niet voor weg. Al krijgen we klappen, wij staan er altijd. We zullen elkaar nooit in de steek laten.’ En dat betekent dat je er altijd en overal klaar voor moet zijn.
Bij een goede mentaliteit hoort ook een goede uitstraling. En die bereik je onder andere door er goed uit te zien. Gino over kledingmerk Stone Island, dat vaak gedragen wordt door harde kern supporters maar oorspronkelijk als casual merk op de markt is gebracht: ‘Je draagt er toch iets mee uit. Het is gewoon een bekend hooligan merk. Ik draag het ook gewoon voor netjes, daar niet van.’ Victor, een van Gino’s vrienden, vult aan: ‘De uitstraling is gewoon uit Engeland over komen waaien. Als jij zo gekleed bent, dan zie je gelijk van die gozer dat is een echte, die hoort er bij.’ Tegenwoordig wordt Stone Island ook steeds meer buiten de wereld van de harde kern gedragen. Toch ben je nog geen lid van de harde kern als je Stone Island kleding draagt. Victor: ‘Het is echt mode. Dat is van de laatste jaren. Maar bijvoorbeeld als jij in de kroeg loopt of bij DHZ, daar zie je allemaal gasten die dat ook dragen. En wij kennen elkaar allemaal en je weet toch wel wie er bij de groep hoort of niet. Dus die anderen die lopen er maar een beetje popie jopie bij.’
“Wij hebben allemaal Rotterdam Zuid en Feyenoord in ons hart zitten. Als iemand dat aanvalt dan gaan wij dat niet over ons heen laten.”
175-176
Binnen de harde kern van Feyenoord gaat Gino veel om met zijn vrienden van de groep VL-FR Crew uit Rotterdam Zuid. Deze groep is een onderdeel binnen de RJK, de Rotterdamse Jongeren Kern. ‘Binnen de RJK heb je allemaal groepen. En daarbinnen zijn wij VL-FR. Het zijn twee groepen die bij elkaar zijn gekomen. FR Crew, dat is Afrikaanderwijk. En ik met mijn groep en een paar boys, dat was Vatos Locos, VL. En dat hebben we bij elkaar gevoegd. Ik heb ook op mijn buik een tattoo: VL-FR.’
‘Iedereen ken knokken, maar durf je ook naar een andere stad te gaan? Waar je misschien niemand hebt als het fout gaat? Of als je met zeven man bent en tegen een groep van 30 komt te staan? Dan is het ook gewoon gaan. Wat denk jij als jij bij die 30 man bent? Die gasten zijn niet goed! Toch, want ze lopen op ons af met zeven man. Nou de helft van die 30 loopt weg, dat kan ik je nu al garanderen. En dat is wel iets wat Rotterdam eigen is: blijven staan, niet weglopen.’
Uit: interview Gino ¦ november 2008
Gino, 22 jaar, is geboren en getogen in Rotterdam Zuid. Feyenoord, zijn vrienden en Rotterdam Zuid zijn voor Gino heel belangrijk in het leven. Ongeveer 3,5 à 4 jaar geleden is Gino bij de harde kern van Feyenoord gekomen. Wie denkt dat je daarvoor een lidmaatschapspasje moet hebben of dat iedere Feyenoord supporter erbij kan horen, heeft het mis. Hier gelden andere regels: ‘Ik ben in contact gekomen met een groep die er al veel langer mee te maken had. Zo ben ik er een beetje ingerold. Met het vechten in kroegen, voor elkaar blijven staan en klaarstaan voor je maten. Zo leer je ook weer andere mensen kennen. Je wordt geaccepteerd in die wijk of je wordt niet geaccepteerd. Het heeft echt te maken met hoe je zelf bent.’
Sjouk Hoitsma Conservator Historisch Museum Rotterdam
participerend verzamelen
1 In het kader van Actieprogramma Cultuur
Op 1 februari 2008 organiseren wij, de project groep Roffa 5314 van het Historisch Museum Rotterdam, een evenement voor jongeren uit Rotterdam Zuid in de Maassilo, een bekende uitgaansplek op Zuid. Het evenement doet dienst als instrument voor ons onderzoek naar de levensstijl van jongeren in relatie met hun leefomgeving, Rotterdam Zuid. De aanleiding is de ontdekking van de wijkconservator die sinds 2005 werkzaam is in de Afrikaanderwijk in Rotterdam Zuid.1 Zij ziet dat het getal 5314 steeds terugkomt in graffiti tags in de open bare ruimte. Ze ziet het heel klein op bankjes en levensgroot op muren. Wat betekent dit cijfer? Bij navraag blijkt dat het gaat om uitingen van jongerengroepen in de Afrikaanderwijk waarmee ze hun trots op Zuid kenbaar maken: ‘hier kom ik vandaan’. Het cijfer is de code van de RET zone, waarbinnen je met de metro kunt reizen tussen station Wilhelminaplein en Slinge. Het wijst op een begrensd gebied, weliswaar veel groter dan de Afrikaanderwijk, dat als plaats van herkomst wordt aangeduid. We zijn benieuwd: wie zijn de jongeren die zich thuis voelen in 5314 en hoe uiten zij dat? Wat voor levensstijl hebben zij? En, niet onbe langrijk, hoe komen we daar achter?
bereik van de Rotterdamse Dienst Kunst en Cultuur inventariseert de wijkconservator Margareth Wallee van 2005 tot juni 2007 in de Afrikaanderwijk voor het Het Historisch Museum het materieel en immaterieel erfgoed dat bij de upgrading van de buurt verloren dreigt te gaan. 2 Kitty de Leeuw, Sjouk Hoitsma e.a. Jong! Jongerencultuur en stijl in Nederland 1950 - 2000 (Zwolle 2000).
het Historisch Museum Rotterdam en jongerencultuur Dat het Historisch Museum zich actief met de stad en de jongeren bemoeit is waar schijnlijk niet wat men van het museum zou verwachten. Voor het museum is dit echter een logische stap in het werk van de wijkcon servator. Deze speelt een actieve rol in de wijk en neemt vaak de actualiteit als uitgangspunt
om van daaruit aan te tonen hoe het ‘vroeger’ was. Of legt de actualiteit nu vast om later aan te kunnen tonen hoe bepaalde grootstedelijke processen invloed hebben gehad op het leven van de mensen in de buurt. Het onderwerp jongerencultuur ligt in Rot terdam vervolgens voor de hand. De meeste jongerenculturen zijn sterk verbonden met het leven in een grote stad. Rotterdam telt in vergelijking met andere grote steden een relatief groot aantal jongeren onder haar be woners. Jongerenculturen zijn dan ook een in het oog springend onderdeel van het verande rende Rotterdamse stadsbeeld. Het Historisch Museum kiest er daarom voor om de culturele markers, de zichtbare uitingen met hun bete kenissen, van de jongerenculturen in de stad te onderzoeken en te verzamelen. De belangstelling van het museum voor jongerenculturen krijgt vorm in 1997 in een grootscheeps onderzoek naar jongerencultuur en stijl in Nederland in de periode 1950-2000. Aan de hand van een uitgebreid aantal (stijl-) kenmerken doe ik samen met sociologe Kitty de Leeuw onderzoek naar de levensstijl van de verschillende jongerenculturen uit die periode. We kijken naar kleding, uiterlijk ver toon, vrijetijdsbesteding, consumptiegedrag, gedachtegoed en sociale omgang binnen een groep. We verzamelen de voorwerpen die bij die levensstijl horen, zoals kleding, accessoires, attributen, foto’s, muziek en daarnaast ook de persoonlijke verhalen en herinneringen voor de tentoonstelling JONG!, de bijbehorende publicatie en de museumcollectie.2 JONG 1950-2000 Belangrijk onderdeel van het Jong! onderzoek is de oproep in landelijke kranten naar men sen die deel willen nemen met hun verhalen en voorwerpen die ze hebben bewaard. Dit is een beproefde methode die ook bij eerdere onderzoeksprojecten van het Historisch Mu seum veel reacties genereerde en ook nu is de respons aanzienlijk. Meer dan 500 mensen reageren. Hun telefonische aanmelding wordt verwerkt in een databank waar we op een later tijdstip een selectie uit maken. Het onder zoeksteam selecteert uiteindelijk meer dan 40 mensen met wie we een interview houden en van wie we gekoesterde voorwerpen in bruik leen nemen voor de tentoonstelling. Opvallend is de enorme bereidwilligheid om deel te nemen aan het onderzoek en voorwer pen hiervoor af te staan. De meeste respons
09.06.10 ¦ Sjouk Hoitsma ¦ Participerend verzamelen
uilen?’ Ik richt me tot Murat, een jonge man met een zwarte pet. Om me ver staanbaar te maken moet ik bijna schreeuwen om boven de beats uit te komen. Ik wil zijn prachtige t-shirt waarop de tekst ‘I NY’ is veranderd in ‘I 5314’. Daarvoor zijn de letters NY doorgestreept en vervangen door ‘5314’ in bloederige rode cijfers. Als ruilmiddel heb ik een wit shirt met Roffa 5314 erop gedrukt. Murat is niet geïnteresseerd in de ruil, maar al onderhandelend lukt het me het shirt te bemachtigen voor een gering bedrag. Straks neem ik het mee naar het depot van het Historisch Museum Rotterdam. Ondertussen verdwijnen de witte 5314-shirts, mijn ruil middelen, die achter me aan het rek hangen als sneeuw voor de zon. Blijkbaar toch aan trekkelijk genoeg om stiekem mee te nemen.
197-198
‘R
H
callie bellen chiboy lekkere gast chimeid lekker meisje CLICK groep
C
bars zinnen battieboy homo beef ruzie bierie biertje bling sieraden boeng goed BOELER homo brada broer broeia boos, woedend
B
AAN goed anti antilliaan Assie hasj ASSER kont asti porno kijken
A
trichis
2007-2010 ¦ Historisch Museum Rotterdam trichis
2007-2010 ¦ Stijl van Zuid ¦ Historisch Museum Rotterdam ¦ Sjouk Hoitsma (ed.)
LOL laughing out loud loesoe weg lauw leuk HOMIE vriend HVJ hou van je
L G
Ruim twee jaar lang doet het Historisch Museum Rotterdam onderzoek naar deze bijzondere jongerencultuur, die aan de andere kant van de Maas nauwelijks bekend is. Met hun inbreng in vier magazines, drie evenementen, een hyves en vele afspraakjes en gesprekken, brengen de jongeren hun wijk, hun leven en lifestyle in beeld. Ondertussen verzamelt het museum alles wat letterlijk of figuurlijk de imprint 5314 draagt. Het Historisch Museum Rotterdam introduceert met Roffa 5314 een nieuwe methode: participerend verzamelen. Dit boek volgt het Roffa 5314 project op de voet en dient zo als catalogus van het verzamelde materiaal.
roffa 5314
Z
Y roffa rotterdam Robbe stelen
T
R
OMG oh mijn god osso huis
kaka stront kill gozer
O
Q K
fawaka alles goed? FaTOE grapje faya erg Fissa feest FITTIE ruzie, gevecht
mattie vriend noh nee NTB niet te breken F
E
Jagga jas, vest jaila gevangenis jonko joint JWT je weet toch JWz je weet zelf
N
para gek, boos patta schoen PIPa pistool phona telefoon poenie vagina Pokoe liedje popo politie poppe schieten J damsco amsterdam doekoe geld
Tabakka peukie tanga meisje tantoe heel erg Tata nederlander tjap sukkel torrie verhaal TraNGa goed, lauw TTTH talk to the hand TTyl talk to you later
X
waggie auto wappie gek wierie wiet wollah ik zweer het WTF what the fuck
W
V
U
maDRie moeder mattie vriend Moffo mond Mocro marokaan
saus niets, teringzooi scorro school sCotoe politie sisa zus sisha waterpijp skitta schijt skaffa stoned SMA meisje Swa vriend spang mooi spitten rappen suri surinamer STFU shut the fuck up stuiteren dansen
S P M I D
Een conservator van het Historisch Museum Rotterdam komt in 2007 tijdens haar werk in de Afrikaanderwijk in Rotterdam Zuid steeds weer hetzelfde getal van vier cijfers in het straatbeeld tegen. Als graffiti op bushokjes, op muren, in de metro, maar ook op kledingstukken, als tatoeage en verwerkt in nicknames op internet. 5314 wás een vervoerszone van de RET, grofweg van de Kop van Zuid tot aan de Slinge. Nu is het getal van de jongeren van Zuid. Zij drukken er hun identiteit mee uit en hun liefde voor dit stadsdeel. Wat in de ogen van anderen misschien een hopeloos gebied is, betekent voor deze hiphoppers, een harde kern Feyenoorders en een grote groep urban jongeren, hun dierbare thuis.
