Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland. Jaarrapport 2013

Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland

Jaarrapport 2013

Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Postbus 90170 5000 LM Tilburg E-mail: [email protected] Internet: www.pensioenfondsjacobs.nl

INHOUDSOPGAVE Pagina

A B C D E

Voorwoord Kerncijfers Karakteristieken van het pensioenfonds Verslag van het verantwoordingsorgaan Bestuursverslag Ontwikkelingen Verslag van de vermogensbeheerder Financiële paragraaf Risicoparagraaf Toekomstparagraaf

F

JAARREKENING

1 2 3 4 5 6

Balans per 31 december 2013 Staat van baten en lasten over 2013 Kasstroomoverzicht 2013 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans per 31 december 2013 Toelichting op de staat van baten en lasten over 2013

G

OVERIGE GEGEVENS

1 2 3 4

Belangrijke gebeurtenissen na balansdatum Resultaatverdeling Actuariële verklaring Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

4 6 10 15 21 22 30 38 40 42

44 45 46 47 52 65

71 71 72 73

BIJLAGEN 1

Verloopstaat deelnemers

76

___________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland 3

A

VOORWOORD


Beste lezer,

2013 was voor het Pensioenfonds het jaar waarin we weer verder financieel gezond zijn geworden, maar ook een jaar met veel administratieve veranderingen. Terugblik Een snelle blik op de kerncijfers leert dat de dekkingsgraad, door de opgelopen rente en positieve ontwikkeling van de aandelenkoersen, verder is gestegen tot boven de de vereiste dekkingsgraad. Er is dus geen sprake meer van een reserve tekort. Het totaal aantal deelnemers en pensioengerechtigden is wederom licht gestegen. De uitvoeringskosten zijn hierdoor licht gestegen. Deze stijging wordt ook mede veroorzaakt door de vele veranderingen waarmee het fonds te maken heeft en nog gaat krijgen: wijzigingen in pensioenwetgeving, fiscale wijzigingen door de overheid om de overheidshuishouding op orde te krijgen, pensionfund governance waarbij de wijziging van de bestuursmodellen van een ondernemingspensioenfonds zijn aangepast en de op komst zijnde verandering in de pensioenovereenkomst. Dit alles heeft geleid tot extra tijdsbesteding van het bestuur en zijn adviseurs. Nieuwe pensioenregeling Omdat de nieuwe pensioenregeling van de werkgever een beschikbare premieregeling is, hebben de sociale partners (werkgever en Ondernemingsraad) besloten om de nieuwe pensioenregeling niet bij SPJNL onder te brengen. De werkgever heeft daarom de uitvoeringsovereenkomst met SPJNL met ingang van 1 mei 2014 opgezegd. Dit betekent dat met ingang van 1 mei 2014 binnen SPJNL geen pensioenopbouw meer plaatsvindt en de risico's op overlijden en arbeidsongeschiktheid niet meer zijn verzekerd. Als gevolg daarvan is SPJNL op 1 mei 2014 een gesloten fonds geworden. Het bestuur heeft vervolgens twee belangrijke taken: het veilig stellen van de opgebouwde aanspraken en zorgdragen voor een goede aansluiting van de verzekerde onderdelen op de nieuwe pensioenregeling. Het bestuur heeft ten behoeve van een goede aansluiting intensief overleg gehad met de sociale partners en de nieuwe uitvoerder. Dit overleg is constructief en goed verlopen. Tot slot Al met al kunnen we als bestuur tevreden terugkijken op 2013. In 2014 gaat het bestuur zich beraden over de toekomst van SPJNL en wordt de mogelijkheid onderzocht om de opgebouwde aanspraken over te brengen naar een verzekeraar en SPJNL op te heffen. Op basis van de dekkingsgraad per 31 december 2013 en de afspraken die zijn gemaakt met de sociale partners zien we de toekomst met vertrouwen tegemoet. Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland

Erwin Geene, Voorzitter


B

KERNCIJFERS


KERNCIJFERS Deelnemers, gewezen en pensioengerechtigden 2013 Aantal Deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden

2012 %

Aantal

2011 %

Aantal

2010 %

Aantal

2009 %

Aantal

%

851

67,0

878

69,6

940

74,9

977

78,7

1.006

81,9

233 186

18,4 14,6

228 156

18,1 12,3

193 122

15,4 9,7

172 93

13,9 7,4

147 75

12,0 6,1

1.270

100,0

1.262

100,0

1.255

100,0

1.242

100,0

1.228

100,0

Premiebijdragen, saldo waardeoverdrachten, pensioenuitkeringen en pensioenuitvoerings- en administratiekosten (x € 1.000) 2013

Premiebijdragen basisregeling Premiebijdragen voor risico deelnemers

Saldo waardeoverdrachten risico pensioenfonds Saldo waardeoverdrachten risico deelnemers

Pensioenuitkeringen Pensioenuitvoerings- en administratiekosten

2012

2011

2010

2009

13.293

12.145

11.410

11.384

11.687

2.552

2.462

2.446

2.407

2.390

15.845

14.607

13.856

13.791

14.077

1.435

1.253

308

1.292

674

-1.700

-1.943

-1.155

-1.112

-690

-265

-690

-847

180

-16

1.641

1.316

908

625

430

547

503

494

498

566


Technische voorzieningen, stichtingskapitaal en reserves, belegd vermogen (x € 1.000); dekkingsgraad en (minimaal) vereist vermogen (in %) 31-12-2013

Technische voorzieningen - voor risico pensioenfonds - voor risico deelnemers

31-12-2012

31-12-2011

31-12-2010

31-12-2009

125.900 27.338

120.248 26.266

100.749 22.096

76.851 19.797

57.120 17.224

153.238

146.514

122.845

96.648

74.344

23.558

17.007

8.991

10.080

12.217

Beleggingen - voor risico pensioenfonds - voor risico deelnemers Liquide middelen Saldo overige activa en passiva

162.122 27.338 1.201 -13.865

146.760 26.266 1.180 -10.685

114.759 22.096 1.082 -6.101

87.209 19.797 104 -382

67.742 17.224 1.150 445

Totaal belegd vermogen

176.796

163.521

131.836

106.728

86.561

118,7 113,5 104,9

114,1 113,2 105,0

108,9 113,4 105,1

113,1 115,3 105,4

121,4 121,2 105,9

Stichtingskapitaal en reserves

Aanwezige dekkingsgraad Vereist vermogen Minimaal vereist vermogen

Verdeling beleggingsportefeuille voor risico pensioenfonds (x € 1.000) 31-12-2013

31-12-2012

% Vastgoed beleggingen Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen Balanswaarde beleggingen Derivaten met een negatieve waarde

31-12-2011

%

31-12-2010

%

31-12-2009

%

%

1.507 46.595

1,0 31,3

1.628 39.217

1,2 28,7

1.697 30.923

1,6 28,2

1.708 27.123

2,0 31,5

1.715 23.849

2,5 35,3

96.587 -2.538 6.614

64,9 -1,7 4,5

84.005 5.556 5.968

61,6 4,1 4,4

57.082 14.485 5.069

52,3 13,3 4,6

51.213 3.002 3.035

59,5 3,5 3,5

37.856 2.046 2.182

56,0 3,0 3,2

148.765

100,0

136.374

100,0

109.256

100,0

86.081

100,0

67.648

100,0

13.357

10.386

5.503

1.128

94

162.122

146.760

114.759

87.209

67.742

Beleggingsopbrengsten en kosten vermogensbeheer risico pensioenfonds (x € 1.000) 2013

Directe beleggingsopbrengsten Indirecte opbrengsten Kosten vermogensbeheer

2012

2011

2010

2009

158 -32 -412

230 16.116 -369

119 12.704 -288

127 6.181 -231

136 8.337 -211

-286

15.977

12.535

6.077

8.262


Beleggingsopbrengsten risico deelnemers (x € 1.000) 2013

Directe opbrengsten Indirecte opbrengsten

2012

2011

2010

2009

102 118

183 3.468

314 694

401 878

271 1.791

220

3.651

1.008

1.279

2.062

Beleggingsrendement risico pensioenfonds

Totaal rendement Benchmark

2013

2012

2011

2010

2009

%

%

%

%

%

0,1 -0,2

14,4 14,4

13,5 13,4

9,1 9,3

15,5 15,3

2013

2012

2011

Pensioengegevens (x € 1)

Maximum pensioensalaris Franchise Toeslagverlening 1 januari boekjaar - actieve deelnemers - inactieve deelnemers

156.325 18.684

153.878 18.392

152.053 18.174

2013

2012

2011

% -

% -

% -

2010

150.712 18.014 2010 % 1,24 0,04

2009

147.656 17.649 2009 % -


C

KARAKTERISTIEKEN VAN HET PENSIOENFONDS


KARAKTERISTIEKEN VAN HET PENSIOENFONDS

Profiel Juridische structuur en inschrijving Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland, statutair gevestigd te Leiden is opgericht op 5 december 2003. De laatste statutenwijziging was op 30 november 2011. De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer 28099999. Het fonds is een ondernemingspensioenfonds. Statutaire doelstelling Het doel van het pensioenfonds is middelen bijeen te brengen voor het verlenen of doen verlenen van pensioenen of overige uitkeringen aan deelnemers of gewezen deelnemers en aan hun nagelaten betrekkingen. Hiertoe heeft zij een organisatie opgezet waarbinnen de uitvoering van de pensioenregeling en het beheer van het vermogen op een adequate en gecontroleerde manier kan plaatsvinden. Voor de aangesloten werkgever Jacobs Nederland BV en 1.270 deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden wordt circa € 149 miljoen vermogen belegd. Organisatie van het pensioenfonds In dit hoofdstuk beschrijven wij de organisatie van ons fonds aan de hand van het onderstaande schema.

Bestuur

Administrateur

Verantwoordingsorgaan

Vistatiecommissie

Certificerend actuaris

Accountant

Adviserend actuaris

Compliance Officer

Herverzekeraar

Vermogensbeheerder

Custodian

Uitvoerder beleggingen voor risico deelnemers


Bestuur Aan het eind van het verslagjaar was de samenstelling van het bestuur als volgt:

Naam

Functie in

Lid sinds

bestuur

Einde

Functie bij Jacobs

zittingstermijn

Nederland

Namens de werkgever E. Geene

voorzitter

05-12-2003

n.v.t.

Directeur Finance

L.A.J. Dierick

bestuurslid

19-12-2005

n.v.t.

Directeur HR

F.H.M. Boumans

bestuurslid

28-10-2009

n.v.t.

Directeur Engineering

G.M. Heerschop

secretaris

05-12-2003

31-12-2015

Control Systems

T.H.M. van Leeuwen

bestuurslid

05-12-2003

31-12-2014

Piping Engineer / OR lid

S. Feenstra

bestuurslid

19-12-2005

31-12-2014

Electrical Engineer /

Namens de deelnemers Engineer

OR lid Namens de pensioengerechtigden J. Dortmundt

bestuurslid

16-05-2012

31-12-2015

Gepensioneerd

Het bestuur van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland bestaat uit zeven leden. Drie daarvan worden door de werkgever benoemd. Zij hebben een zittingsduur voor onbepaalde tijd. Drie leden worden gekozen door de deelnemers en één lid wordt gekozen door de pensioengerechtigden. Deze bestuursleden worden voor een periode van vier jaren benoemd. Eind 2013 liepen de zittingstermijnen van de heren Van Leeuwen en Feenstra af. In verband met de ontwikkelingen ten aanzien van de nieuwe pensioenregeling, heeft het bestuur besloten om hun zittingstermijnen met één jaar te verlengen. Er zijn derhalve geen verkiezingen uitgeschreven. De deelnemers zijn hierover begin oktober 2013 geïnformeerd. Het bestuur heeft geen bezwaren tegen dit besluit ontvangen. Het bestuur is verantwoordelijk voor het beheer van het pensioenfonds en het uitvoeren van de door de werkgever toegezegde pensioenregeling, waaronder het doen van pensioenuitkeringen aan gepensioneerden en nabestaanden van (gewezen) deelnemers. Het bestuur heeft bevoegdheden krachtens de statuten en het pensioenreglement alsmede de uitvoeringsovereenkomst, tot het verrichten van betalingen en het aangaan van contractuele verplichtingen met derden. Het bestuur van het fonds heeft de dagelijkse uitvoering van de werkzaamheden uitbesteed aan een uitvoeringsorganisatie. Deze werkzaamheden betreffen vermogensbeheer en pensioenadministratie. Uitgangspunt is dat het bestuur, conform de eisen van de Pensioenwet verantwoordelijk blijft voor de juiste uitvoering van de uitbestede taken.


Verantwoordingsorgaan

Naam Namens de werkgever M.P.M. Jonkers A. Beck Namens de deelnemers P. Blom R. Snoek Namens de pensioengerechtigden A.W.M. van der Klaauw T. de Nijs

Lid sinds

Einde zittingstermijn

12-02-2009 12-02-2009

01-07-2014 01-07-2014

12-02-2009 12-02-2009

01-07-2014 01-07-2014

12-02-2009 19-10-2012

01-07-2014 01-07-2014

Het verantwoordingsorgaan beoordeelt of het bestuur op evenwichtige wijze rekening houdt met de belangen van alle belanghebbenden (de deelnemers, de gewezen deelnemers, de pensioengerechtigden en de werkgever) bij het fonds. Op basis van de door het bestuur verstrekte informatie oordeelt het verantwoordingsorgaan over het handelen van het bestuur, over het gevoerde beleid en de beleidskeuzes voor de toekomst, evenals over de naleving van de gedragscode. De zittingstermijn van de leden van het VO liep af per 1 juli 2013. Deze is, net als bij het bestuur, verlengd in verband met de ontwikkelingen ten aanzien van de nieuwe pensioenregeling. Visitatiecommissie Het bestuur heeft het intern toezicht vormgegeven door middel van een visitatiecommissie. Zowel in 2009 als in 2012 heeft er een visitatie plaatsgevonden. Certificerend Actuaris Mercer Nederland B.V. te Amstelveen treedt op als certificerend actuaris. De certificerend actuaris rapporteert jaarlijks over de financiële positie van het fonds en geeft een actuariële verklaring af. Adviserend actuaris Mercer Nederland B.V. te Rotterdam adviseert het bestuur op actuarieel gebied. Hoewel Mercer Nederland B.V. zowel als certificerend actuaris als adviserend actuaris optreedt, zijn de teams die deze werkzaamheden uitvoeren (en de informatie die ze daarvoor gebruiken) intern volledig gescheiden. Accountant Het bestuur heeft KPMG Accountants NV te Amstelveen aangesteld als externe accountant. De accountant controleert de jaarrekening en de verslagstaten ten behoeve van De Nederlandsche Bank (DNB). Hij doet verslag van zijn werkzaamheden in de vorm van een controleverklaring en een verslag aan het bestuur, waarin opgenomen zijn opmerkingen en aanbevelingen omtrent de administratieve organisatie en interne controle van het fonds. Administrateur De uitvoering van de pensioenregeling is uitbesteed aan Syntrus Achmea Pensioenbeheer B.V. te Tilburg. De administrateur verzorgt zowel de deelnemersadministratie als de financiële administratie van het pensioenfonds. Herverzekeraar De risico's ten aanzien van overlijden en arbeidsongeschiktheid zijn herverzekerd bij Zwitserleven. Uitvoerder beleggingen voor risico deelnemers Robeco verzorgt zowel het vermogensbeheer als de beleggingsadministratie van de aanvullende pensioenrekening (APR) en de gesloten prepensioenregeling.


Vermogensbeheerder Het vermogensbeheer wordt verzorgd door Syntrus Achmea Vermogensbeheer te De Meern. De vermogensbeheerder belegt de pensioenpremies volgens de door het bestuur vastgestelde beleggingsrichtlijnen. De beleggingsrichtlijnen bevatten de regels waarbinnen de vermogensbeheerder moet opereren. Hier valt onder: De verdeling, bandbreedte en rebalancing van de portefeuille over de verschillende asset categorieën l Type en kwaliteit waaraan beleggingen in beleggingscategorieën moeten voldoen l Afdekking van de rente risico’s l Beperking gebruik en doel derivaten l Maximale risico’s in de vorm van tracking errors l Security lendings zijn niet toegestaan l Maatschappelijk verantwoord beleggen l Rapportages en benchmarking. l Custodian Kasbank N.V. treedt op als custodian van het pensioenfonds. De custodian (bewaarbank) is de financiële partij die (giraal) de effecten van het fonds bewaart. Door het gebruik van een custodian kan geen vermenging plaatsvinden tussen het vermogen van het fonds en dat van de vermogensbeheerder(s). Compliance Officer De compliance officer vervult een onafhankelijke rol binnen het pensioenfonds. De compliance officer controleert de naleving van de gedragscode. Hij adviseert en informeert, gevraagd én ongevraagd, verbonden personen over de uitleg en toepassing van de gedragscode. Sinds 2011 vervult de heer S. Feenstra de rol van compliance officer binnen SPJNL.


D

VERSLAG VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN


VERANTWOORDINGSORGAAN

Inleiding Het verantwoordingsorgaan (VO) van het fonds is op 12 februari 2009 ingesteld. Bij oprichting is een reglement vastgesteld op basis van de uitgangspunten van Pension Fund Governance. Hierbij zijn de frequentie van het overleg met het bestuur, de te behandelen onderwerpen met betrekking tot het beleid en de verantwoording van het orgaan vastgesteld. Samenstelling verantwoordingsorgaan Per 1 juli 2012 eindigde de zittingstermijnen van mevrouw A. Beck en de heer R. Snoek. Per 1 juli 2013 eindigde de zittingstermijnen van de heren M.P.M. Jonkers, P. Blom, A.W.M. van der Klaauw en T. de Nijs. Omdat het verantwoordingsorgaan als zodanig in het wetsvoorstel Versterking Bestuur niet meer voorkomt en gezien de ontwikkelingen rondom de pensioenregeling, is in overleg met het bestuur van het pensioenfonds besloten de zittingstermijnen van alle leden van het verantwoordingsorgaan te verlengen tot een nieuw orgaan is ingesteld. Ontvangen documentatie Het verantwoordingsorgaan heeft de volgende documenten van het bestuur ontvangen: - Notulen bestuursvergaderingen 2013 met bijbehorend overzicht actiepunten; - Communicatiebeleidsplan 2013 - Actuariële en bedrijfstechnische nota 14.03.2013 (incl. crisisplan) - Pensioenreglement 2012 - Prepensioenreglement 2011 - Statuten 30.11.2011 - Reglement Verantwoordingsorgaan (oktober 2012) - Concept jaarrapport 2013 - Notulen bestuursvergadering eerste kwartaal 2014 met bijbehorend overzicht actiepunten - Beleggingsnota 2013 Beoordelingsprocedure Het verantwoordingsorgaan heeft een planning gemaakt voor de beoordelingsprocedure, welke vervolgens is afgestemd met het bestuur. Verder heeft het bestuur in oktober 2013 en december 2013 het verantwoordingsorgaan bijgepraat over de actualiteiten. Op 3 april 2014 is het beoordelingsproces met betrekking tot het in 2013 gevoerde bestuursbeleid gestart in een bijeenkomst van het verantwoordingsorgaan, waarbij alle tot dat moment ontvangen documentatie is besproken. Op 5 mei 2014 heeft het verantwoordingsorgaan het concept jaarrapport 2013 besproken. Gedurende het beoordelingsproces is geen overleg geweest met accountant en/of andere deskundigen. Het verantwoordingsorgaan heeft al haar vragen over het beleid in de beoordelingsperiode aan het bestuur voorgelegd en deze zijn op 5 mei 2014 met het bestuur besproken. Hierna heeft het verantwoordingsorgaan de uitgangspunten voor haar eindoordeel geformuleerd. Op basis van de documenten en de gesprekken met het bestuur is het verantwoordingsorgaan gekomen tot de navolgende bevindingen en aanbevelingen.


Oordeel Algemene indruk Het verantwoordingsorgaan oordeelt dat het bestuur naar redelijke tevredenheid functioneert. Het verantwoordingsorgaan heeft over het algemeen een positieve indruk over het handelen van het bestuur en het uitgevoerde beleid in het afgelopen kalenderjaar. Er is nog steeds veel gaande in de pensioenwereld, zowel op financieel vlak als op het vlak van regelgeving. Ook speelde het voornemen van de werkgever om de pensioenregeling te wijzigen een significante rol. Het verantwoordingsorgaan oordeelt dat het bestuur hard werkt om op de hoogte te blijven van alle ontwikkelingen en hierop anticipeert. Tevens is door het bestuur aandacht besteed aan de voorgenomen nieuwe pensioenregeling en is verkend op welke wijze opgebouwde aanspraken gewaarborgd kunnen worden na opzegging van de uitvoeringsovereenkomst door Jacobs Nederland B.V. Hieronder geeft het verantwoordingsorgaan op specifieke onderdelen zijn bevindingen weer. Bevindingen Communicatie Het verantwoordingsorgaan stelt vast dat er door het bestuur een communicatiebeleidsplan is vastgesteld voor de periode 2013. Het verantwoordingsorgaan staat hier positief tegenover. Naar mening van het verantwoordingsorgaan, is de communicatie van het pensioenfonds naar haar deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden in algemene zin voldoende. Echter ten aanzien van de (voorgenomen) opzegging van de uitvoeringsovereenkomst door de werkgever is het pensioenfonds met informatie hoe dit SPJNL raakt, met name naar pensioengerechtigden en gewezen deelnemers, achtergebleven. Nog steeds ziet het verantwoordingsorgaan graag een toelichting bij de grafiek van de dekkingsgraad op de website en opname van de berekende dekkingsgraad in cijfers daarbij. Het verantwoordingsorgaan is van mening dat het bestuur nog altijd voorbij gaat aan de eigen tekst in het communicatieplan 2013 waarin staat opgenomen dat steeds de meest actuele dekkingsgraad wordt gecommuniceerd. Financiële situatie Per 31 december 2013 is er geen sprake meer van een reservetekort. Het (langetermijn)herstelplan kan worden beëindigd nu gedurende 3 kwartaaleinden geen sprake meer is van een reservetekort. De overwegingen van het bestuur om het (langetermijn)herstelplan nog niet af te melden bij DNB kan het verantwoordingsorgaan volgen en steunen. Toekomst Het verantwoordingsorgaan is in 2013 tweemaal door het bestuur bijgepraat over de actuele situatie van het fonds. Daarbij is ook aangegeven dat de werkgever/sponsor een nieuwe pensioenregeling wilde afsluiten. Het verantwoordingsorgaan had een actievere houding van het bestuur willen zien in hun voorbereidingen op het feit dat de werkgever aanstalten maakte om de uitvoeringsovereenkomst op te zeggen. Ook nadat de werkgever had aangekondigd de uitvoeringsovereenkomst te zullen opzeggen, is de communicatie vanuit het pensioenfonds over het effect hiervan op SPJNL maar heel langzaam op gang gekomen. Dit terwijl er vanuit deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden behoefte was en is aan informatie. De voorbereidingen door het bestuur op de toekomst van SPJNL, in samenwerking met Mercer, zijn inmiddels gestart. Het bestuur heeft het verantwoordingsorgaan op 5 mei 2014 op de hoogte gebracht van die voorbereidingen en te verwachten consequenties.


Aanbevelingen Op basis van haar bevindingen heeft het verantwoordingsorgaan de volgende aanbevelingen voor het bestuur: Communicatie blijft een belangrijk aandachtspunt, ook nu het fonds per 1 mei 2014 een gesloten fonds is geworden l doordat de werkgever/sponsor de uitvoeringsovereenkomst heeft opgezegd. Omdat de ontwikkelingen de verschillende deelnemers op een andere manier raken, verdient het sterk aanbeveling om doelgroepcommunicatie toe te passen. Het tijdig meenemen van deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden in de wijzigingen voorkomt immers veel onrust bij deze groepen. Aangezien het (langetermijn)herstelplan nog niet is opgezegd, dient het bestuur alert te blijven op de ontwikkelingen l die van invloed zijn op de dekkingsgraad om tijdig maatregelen te treffen, zodat het bereikte herstel niet in gevaar komt. De deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden dienen tijdig op de hoogte te worden gebracht van l besluiten omtrent een mogelijke liquidatie en/of voortzetting van het pensioenfonds. Tevens dient hierbij aandacht gegeven te worden aan de gevolgen van deze beslissingen, onder andere inzake de samenstelling van het bestuur, met name ten aanzien van de vertegenwoordigers vanuit de werkgever in het bestuur. Op 1 juli 2014 dient implementatie van de Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen te zijn afgerond. Het l verantwoordingsorgaan adviseert het bestuur zo spoedig mogelijk de nog noodzakelijke aanpassingen door te voeren. Als laatste adviseert het verantwoordingsorgaan het bestuur om het verantwoordingsorgaan vroegtijdig te informeren l over c.q. te betrekken bij de grote veranderingen die aanstaande zijn en het contact dienaangaande te intensiveren. Voortgang Het verantwoordingsorgaan heeft hierbij vóór de verplichte datum 1 juni 2014 zijn oordeel gegeven. Het verantwoordingsorgaan heeft in haar oordeelsvorming kennis kunnen nemen van het jaarwerk. Dit oordeel zal samen met de reactie van het bestuur worden opgenomen in het jaarrapport 2013. Leiden, 9 mei 2014 Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Het verantwoordingsorgaan


Reactie van het bestuur op het verslag van het verantwoordingsorgaan Het bestuur heeft kennis genomen van het verslag van het verantwoordingsorgaan. Evenals in voorgaande jaren is communicatie een belangrijk onderwerp geweest voor het bestuur. Communicatie is een complex element en subjectief van aard. Het bestuur heeft echter altijd de onderstaande pensioendriehoek gebruikt om de taken en verantwoordelijkheden af te bakenen, en deze duidelijk te maken tijdens de vergadering van deelnemers, waarbij ook de gepensioneerde zijn uitgenodigd.

Ten aanzien van de deelnemers, gewezen deelnemers en gepensioneerden is in de eerste helft van 2013 een begin gemaakt met de communicatie voortvloeiend uit de discussie die gaande was tussen de sociale partners. In mei 2013 heeft het bestuur alle betrokkenen schriftelijk en via de website geïnformeerd dat de werkgever en ondernemingsraad in overleg waren over een nieuwe pensioenregeling. Hierbij zijn de gevolgen voor SPJNL geschetst en is aangegeven welke acties het bestuur onderneemt om de opgebouwde aanspraken te waarborgen. Ook is er een vraag- en antwoordenlijst op de website gepubliceerd. In Jacobs Pensioenperspectief van oktober 2013 is uitgebreid aandacht besteed aan de verschillende scenario's en ook op de deelnemersbijeenkomsten in november 2013 is het onderwerp besproken. Het bestuur heeft hier telkens een voorbehoud moeten maken omdat er nog geen zekerheid was welke afspraken er tussen de sociale partners over de nieuwe pensioenregeling en de invoeringsdatum gemaakt zouden worden. Feitelijk was er dan ook geen nieuws te melden zolang de sociale partners niet tot een defintief akkoord waren gekomen. Het bestuur heeft echter niet stil gezeten en vanaf mei 2013 zijn interne studies uitgevoerd en discussies gestart over mogelijke toekomstscenarios. Voor de bewaking van de acties is een uitgebreid projectplan opgezet. Naar mate de discussie tussen de sociale partners vorderde, heeft het pensioenbestuur meerdere malen contact met de OR en werkgever gehad. In het meest recente Jacobs Pensioenperspectief is door het bestuur opnieuw verslag uitbracht van de stand van zaken, waarna het bestuur in april 2014 eindelijk kon melden dat het de opzegging van de uitvoeringsovereenkomt door de werkgever had ontvangen Gelijktijdig in dit proces waren er ook vele veranderingen vanuit de wetgeving op komst. Dit betroffen wijzigingen in fiscale wetgeving en Pension Fund governance, waarbij sociale partners mogelijke veranderingen in de pensioenovereenkomst zouden moeten doorvoeren. Gezien de politieke discussie heeft de invoering daarvan alsmede de richting van de wijzgingen op nationaal niveau op zich laten wachten. Het bestuur heeft daarbij de sociale partners eind 2012 en begin 2013 gewezen op de impact en de beslispunten die noodzakelijk zouden zijn, alsmede haar expertise aangeboden.


Naar de mening van het bestuur heeft de communicatie over de opzegging van de uitvoeringsovereenkomst tijdig en uitgebreid plaatsgevonden, waarbij telkens rekening is gehouden met de positie en verantwoordelijkheden van SPJNL in het proces naar de nieuwe pensioenregeling. Het bestuur heeft het verantwoordingsorgaan op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen in verschillende overleggen en door het ter beschikking stellen van de notulen van de bestuursvergaderingen. Ook is het verantwoordingsorgaan aanwezig geweest op de opleidingsdag van het bestuur in het najaar van 2013, die voor een groot gedeelte gewijd was aan de (mogelijke) gevolgen van het sluiten van de pensioenregeling. Op dit moment is het bestuur druk bezig met de laatste voorbereidingen op definitieve besluitvorming inzake de toekomst van SPJNL. Ook het verantwoordingsorgaan heeft hierin een belangrijke rol. We bedanken het verantwoordingsorgaan voor de samenwerking in het afgelopen jaar. Voor de komende periode roepen we het verantwoordingsorgaan op hun rol te blijven vervullen, zodat we samen kunnen zorgen voor een goede waarborging van de in de afgelopen 10 jaar opgebouwde pensioenen. Leiden, 23 mei 2014 Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Het bestuur


E

BESTUURSVERSLAG


Ontwikkelingen Bestuursvergaderingen Het bestuur vergadert maandelijks over de ontwikkelingen binnen en buiten het pensioenfonds. Aan het einde van 2013 is de frequentie verhoogd naar twee keer per maand, in verband met de ontwikkelingen ten aanzien van de pensioenregeling. In totaal zijn er in 2013 13 bestuursvergaderingen geweest. Bij deze vergaderingen zijn de adviserend actuaris en de bestuursadviseur aanwezig. Periodiek sluiten ook de vermogensadviseur en de managers van de uitvoerders (Syntrus / Robeco) bij de vergaderingen aan. Einde huidige pensioenregeling SPJNL Het centrale onderwerp tijdens de bestuursvergaderingen in 2013 was de impact van de invoering van een nieuwe pensioenregeling op de toekomst van SPJNL. Aan het begin van het jaar werd rekening gehouden met een mogelijke invoeringsdatum van 1 januari 2014. Uiteindelijk hebben de directie en Ondernemingsraad van Jacobs Nederland B.V. een akkoord bereikt over een invoering per 1 mei 2014. De invoering van deze nieuwe pensioenregeling betekent het einde van de opbouw in de oude regeling. Omdat de nieuwe regeling een beschikbare premieregeling is, hebben de sociale partners gekozen voor een nieuwe uitvoerder en niet voor uitvoering door SPJNL. Jacobs Nederland B.V. heeft daarom per 1 mei 2014 de uitvoeringsovereenkomst met SPJNL opgezegd. SPJNL blijft verantwoordelijk voor de tot en met 30 april 2014 opgebouwde aanspraken. Het bestuur heeft op de verwachte opzegging van de uitvoeringsovereenkomst geanticipeerd door te onderzoeken op welke wijze deze opgebouwde aanspraken het best gewaarborgd kunnen worden. Daartoe heeft het bestuur een inschatting gemaakt van de uitvoeringskosten van de pensioenregeling in een gesloten pensioenfonds. Weliswaar dalen de uitvoeringskosten ten opzichte van de situatie waarin nog pensioen wordt opgebouwd, maar ze blijven op een substantieel niveau. Met de huidige verscherpte Pensioenwetgeving en vereiste governance structuren zal op lange termijn de uitvoering van een gesloten fonds niet haalbaar zijn. Het bestuur heeft tezamen met zijn adviseurs de verschillende toekomst mogelijkheden in kaart gebracht. Grofweg zijn er drie opties bekeken: - doorgaan als gesloten fonds; - aansluiten bij een bedrijfstakpensioenfonds (PME); - overdragen van de aanspraken naar een Buy-out verzekeraar. PME heeft aangegeven dat men alleen bereid is om de opgebouwde aanspraken over te nemen, als ook de nieuwe pensioenopbouw bij hen wordt ondergebracht. Omdat de regeling van PME niet aansluit bij de nieuwe DC-regeling van Jacobs Nederland B.V. is deze optie afgevallen. Het bestuur heeft in de loop van 2013 offertes aangevraagd bij een viertal verzekeringsmaatschappijen. Hiervan zijn er slechts twee die een serieuze aanbieding hebben gedaan. Omdat de invoeringsdatum van de nieuwe pensioenregeling steeds werd uitgesteld, is het bestuur in 2013 niet verder in onderhandeling gegaan met deze partijen. Inmiddels is het bestuur in gesprek met beide partijen en heeft het bestuur ook nog een derde partij benaderd om een offerte uit te brengen. In 2014 zal het bestuur een keuze maken, waarbij de optie van het (tijdelijk) voortzetten van SPJNL als gesloten fonds nog nadrukkelijk in beeld blijft, als de voorwaarden voor een overdracht van de aanspraken naar een verzekeraar niet gunstig genoeg blijken.


Naast het veiligstellen van de opgebouwde aanspraken, heeft het bestuur veel aandacht gehad voor de aansluiting van de nieuwe pensioenregeling op de SPJNL pensioenregeling. In verband hiermee heeft het bestuur een werkgroep samengesteld die knelpunten identificeert en naar een mogelijke oplossing zoekt. Ondermeer een mogelijke collectieve waardeoverdracht van de APR-kapitalen en de prepensioenkapitalen naar de nieuwe regeling, is een belangrijke aandachtspunt. De werkgroep heeft intensief contact met de werkgever en de uitvoerder van zowel de SPJNL- als de nieuwe pensioenregeling. In het tweede kwartaal van 2014 worden de deelnemers verder geïnformeerd en wordt hen gevraagd om een aantal keuzes te maken. Herstelplan - financiële positie Sinds 2008 is er sprake van een reservetekort en is er een lange termijn herstelplan van kracht. Eind 2012 was dit reservetekort ingelopen. In 2013 heeft dit herstel zich, ondanks een dipje in de zomermaanden, kunnen handhaven. Eind 2013 bedroeg de dekkingsgraad 118,7%, waardoor het bestuur per 1 januari 2014 een toeslag heeft kunnen toekennen van 0,22%. Het lange termijn herstelplan is formeel nog niet afgemeld bij DNB, omdat de dekkingsgraad naar de mening van het bestuur onvoldoende stabiel is. Men wil hiermee voorkomen dat na beëindiging van het herstelplan, een plotselinge daling van de dekkingsgraad leidt tot de verplichting om een nieuw herstelplan op te stellen. DNB heeft echter geen evaluatie van het herstelplan per eind 2013 opgevraagd. Onderzoek juistheid administratie In 2011 heeft DNB de kwaliteit van de administratie van 10 pensioenfondsen laten onderzoeken in het "Quinto-P onderzoek". Naar aanleiding van de resultaten heeft DNB alle pensioenfondsen verzocht om zelf na te gaan of er onvolkomenheden in hun administratie voorkomen en zonodig maatregelen te treffen. SPJNL heeft daarop in samenwerking met de uitvoeringsorganisatie (Syntrus Achmea) het "Impero onderzoek" uitgevoerd. Hierbij is na zorgvuldige selectie voor een aantal maatmensen de gehele pensioenopbouw nagerekend en vergeleken met de geadministreerde pensioenaanspraken. Op dit proces heeft een review plaatsgevonden door afdeling Quality Assurance van Syntrus Achmea. De resultaten zijn in een rapport gepresenteerd aan het bestuur. De conclusie van het rapport is dat de administratie van de pensioenrechten op een zorgvuldige, verantwoorde en correcte wijze is uitgevoerd. Slechts in één specifiek geval is een niet materieel verschil geconstateerd van € 2,47 gedurende een periode van onbetaald verlof. Het bestuur is tevreden met de uitkomst van het onderzoek en onderschrijft de conclusies. Er is dan ook geen enkele aanleiding tot het nemen van maatregelen. De resultaten van het onderzoek kunnen naar de mening van het bestuur prima worden gebruikt bij het aantonen van de juistheid van de gegevens, indien er in de toekomst sprake zou zijn van een collectieve waardeoverdracht naar een derde partij. Governance Wet versterking bestuur pensioenfondsen De Wet versterking bestuur pensioenfondsen is een integrale herziening van de governance en medezeggenschap bij pensioenfondsen. De wet moet leiden tot verbetering van de kwaliteit van het pensioenfondsbestuur. De wet is van kracht vanaf 7 augustus 2013. De bepalingen over het verantwoorden van beleggingsbeleid en over geschiktheid en tijdsbeslag waren meteen van kracht. Ook verwante wijzigingen traden in werking. Zo zijn in het Besluit FTK regels over het beloningsbeleid vastgelegd en in het Besluit uitvoering PW regels over geschiktheid, betrouwbaarheid en tijdsbeslag. Een deel van de wet wordt van kracht vanaf 1 juli 2014, wanneer de nieuwe bestuursmodellen gaan gelden. Een pensioenfonds kan kiezen uit vijf bestuursmodellen. De paritaire modellen (model 1, 2 en 3) kennen een verantwoordingsorgaan (VO), waarin de deelnemers en pensioengerechtigden naar evenredigheid zijn vertegenwoordigd. Naar keuze kan de werkgever worden vertegenwoordigd. De onafhankelijke modellen (model 4 en 5) kennen een belanghebbendenorgaan (BO), waarin al deze drie geledingen zijn vertegenwoordigd. Het intern toezicht wordt verstevigd. Ondernemingspensioenfondsen met een paritair of onafhankelijk bestuur krijgen de keuze tussen een permanente raad van toezicht of een visitatiecommissie die jaarlijks visiteert (in plaats van driejaarlijks).


Gelet op de ontwikkelingen ten aanzien van de pensioenregeling en daarmee mogelijk de beperkte toekomst van SPJNL, heeft het bestuur besloten om geen wijzigingen aan te brengen in het bestuursmodel en de bestaande opzet te handhaven. Er is al sprake van een paritair bestuursmodel, waarin alle geledingen zitting hebben. De samenstelling van het verantwoordingsorgaan is vooralsnog niet gewijzigd. Het intern toezicht blijft ingevuld door middel van een visitatiecommissie. Naar de mening van het bestuur past deze opzet prima binnen de kaders van de Wet versterking bestuur pensioenfondsen. Het bestuur heeft DNB hier door middel van verschillende enquêtes en via een separate toelichting over geïnformeerd. DNB heeft geen bezwaren geuit. Als besloten wordt om SPJNL niet te liquideren maar door te zetten als gesloten fonds, zal het bestuur de samenstelling van het VO (moeten) wijzigen in verband met de evenredige vertegenwoordiging van deelnemers en pensioengerechtigden. Ook de frequentie van de visitatie zal verhoogd worden van eens per drie jaar naar eenmaal per jaar. Code Pensioenfondsen De Code Pensioenfondsen van de Pensioenfederatie en de STAR bevat normen voor het gedrag van bestuurders, interne toezichthouders en belanghebbenden in de verantwoordingsfunctie. Daarnaast zijn overkoepelende thema's opgenomen, die gaan zowel over het eigen functioneren van het fonds als van dienstverleners. Deskundigheid Bestuursleden moeten vanaf de eerste dag voldoen aan strenge deskundigheids- en geschiktheidseisen. Om hieraan te (blijven) voldoen heeft het bestuur een deskundigheidsplan opgesteld, dat is gebaseerd op de aanbevelingen van de Pensioenfederatie. De inventarisatie van de aanwezige deskundigheid geschiedt op basis van eigen inschatting en tijdens de jaarlijkse bestuursevaluatie. Alle bestuursleden beschikken over voldoende deskundigheid en de deskundigheid van het bestuur als geheel is op het gewenste niveau. Om de deskundigheid op peil te houden wordt ten minste eenmaal per jaar een opleidingssessie georganiseerd. In 2013 vond deze plaats op 17 en 18 oktober. Op de eerste dag was ook het verantwoordingsorgaan aanwezig. In verband met de impact van de invoering van de nieuwe pensioenregeling op de toekomst van SPJNL is tijdens de opleidingsdagen speciale aandacht besteed aan het proces van liquideren van een pensioenfonds. Daarnaast hebben het bestuur en het verantwoordingsorgaan zich door verschillende deskundigen laten informeren over de Wet versterking bestuur pensioenfondsen en het nieuwe financieel toetsingskader. Verder was er aandacht voor communicatie en beleggingen. Bestuursevaluatie Op 18 oktober 2013 vond de jaarlijkse bestuursevaluatie plaats. Hierbij heeft het bestuur geconstateerd dat de ondersteuning van het verantwoordingsorgaan door een adviseur die los staat van het bestuur, heeft geleid tot een verbetering van het proces. De rol van het verantwoordingsorgaan, met name in een eventueel liquidatietraject, blijft belangrijk. Binnen het bestuur is de samenwerking soepel verlopen. Wel moet er aandacht blijven voor de dubbele-petten problematiek die een rol speelt bij het proces van de totstandkoming van de nieuwe pensioenregeling. De taken en verantwoordelijkheden als bestuurslid van SPJNL zijn anders dan die van een OR-lid of werkgeversvertegenwoordiger. Intern toezicht Met de invoering van de Pensioenwet zijn nadere eisen gesteld aan het interne toezicht bij pensioenfondsen. Zo is bepaald dat tenminste één maal in de drie jaar een visitatie bij een pensioenfonds moet plaatsvinden. In 2013 heeft geen visitatie plaatsgevonden.


Communicatie De deelnemerscommunicatie wordt verzorgd door de communicatiecommissie aan de hand van een door het bestuur vastgesteld communicatieplan. Er zijn in 2013 2 edities van Jacobs Pensioenperspectief verstuurd naar de actieve deelnemers en de gepensioneerden. Het pensioenfonds heeft naast het jaarverslag 2012, net als voorgaande jaren, een verkort jaarverslag uitgebracht en als download beschikbaar gesteld op de website. Het verkort jaarverslag is een samenvatting van de ontwikkelingen in 2012. Eind mei 2013 zijn de Uniforme Pensioenoverzichten 2013 verstuurd naar de deelnemers. Ook zijn er een aantal brieven naar de deelnemers verstuurd t.w.: Eind december 2012, brief aangaande de premieverhoging per 1 januari 2013. l Eind mei 2013, brief aangaande de gevolgen van de nieuwe pensioenregeling. l Begin oktober 2013, brief aangaande de bestuurssamenstelling. l In november 2013 zijn de deelnemersbijeenkomsten georganiseerd in Hoogvliet, Leiden, Meerssen en Sappemeer. Hierbij is o.a. ruim aandacht geschonken aan de financiële situatie van SPJNL. Voor 2014 zal de nadruk komen te liggen op het sluiten van de huidige regeling bij SPJNL. Naar verwachting zal de communicatie richting de deelnemers eind april / begin mei 2014 starten. Het bestuur wordt hierbij geholpen door communicatiedeskundigen van Syntrus Achmea, ook onze adviserend actuaris zal hierbij een belangrijke rol spelen. Algemene ontwikkelingen AOW-leeftijd in stappen omhoog De AOW-leeftijd gaat in stappen omhoog naar 67 jaar. Dit is al in wetgeving vastgelegd. Een versnelling van de verhoging van de AOW-leeftijd tot 67 jaar in 2021 is de gecombineerde uitkomst van afspraken uit het Herfstakkoord en het Regeerakkoord van oktober 2012. De indiening van het wetsvoorstel voor versnelde verhoging van de AOW-leeftijd staat voor 2014 gepland. Verhoging pensioenrichtleeftijd en verlaging opbouwpercentage Per 1 januari 2014 is de fiscale pensioenrichtleeftijd verhoogd van 65 naar 67 jaar. Daarna is de pensioenrichtleeftijd gekoppeld aan de levensverwachting. Verdere verhoging gaat met stappen van één jaar. De komende jaren ligt de fiscale pensioenrichtleeftijd hoger dan de AOW-leeftijd. De Wet verhoging AOW- en pensioenrichtleeftijd verlaagde per 1 januari 2014 de maximale opbouwpercentages met 0,1%. Voor middelloon geldt een maximaal opbouwpercentage van 2,15% en voor eindloon 1,9%. De opbouwpercentages gaan met ingang van 1 januari 2015 nog verder omlaag. Het kabinet bereikte hierover in december 2013 een akkoord met enkele oppositiepartijen. Het akkoord in het kort: het fiscaal maximale opbouwpercentage wordt 1,875% voor middelloonregelingen; l er komt een bovengrens voor het tweede pijlerpensioen van €100.000; l er moet premieverlaging worden gerealiseerd; DNB gaat daar op toezien; l de positie van zelfstandigen wordt versterkt; l de mogelijkheid van inzet van het werknemersdeel in de pensioenpremie voor het aflossen van de hypotheekschuld l op de eigen woning wordt verkend er komt een brede dialoog over de toekomst van ons pensioenstelsel. De SER wordt om advies gevraagd en betrekt l hierbij de relatie tussen de vermogensopbouw voor pensioen, zorg en de eigen woning. Het gevolg is dat nagenoeg alle pensioenregelingen in de komende jaren versoberen.


De pensioenregeling van SPJNL is inhoudelijk niet gewijzigd per 1 januari 2014. De pensioenleeftijd is gehandhaafd op 65. In combinatie met het opbouwpercentage van 1,75% blijft de regeling binnen de fiscale maxima. De APR-tabellen zijn aangepast aan de maximale fiscale ruimte. Tevens is in 2014 de mogelijkheid om de pensioeningang uit te stellen toegevoegd, zodat deelnemers de ingang van de pensioenuitkering kunnen laten samenvallen met de ingang van de AOW-leeftijd. Het pensioenreglement zal met ingang van 1 mei 2014 worden aangepast in verband met de sluiting van de pensioenregeling. Ondermeer worden bepalingen toegevoegd ten aanzien van het niet meer opbouwen van aanspraken en stoppen van de risicoverzekering van partnerpensioen vanaf 1 mei 2014. Definitieve inhoud nieuw FTK nog niet bekend De eerste stap in de herziening van het pensioenstelsel is het verhogen van de AOW- en pensioenrichtleeftijd. De tweede stap is het schokbestendig maken van de pensioencontracten. De financiële regels voor pensioenen liggen vast in het financieel toetsingskader (FTK). Het FTK is onderdeel van de Pensioenwet. De planning is dat 1 januari 2015 een nieuw FTK van kracht wordt. In de zomer van 2013 hield staatssecretaris Klijnsma een consultatie over een voorontwerp voor het nieuwe FTK. In het consultatiedocument werd een scheiding tussen nominale en reële contracten voorgesteld. Na de consultatie koos staatssecretaris Klijnsma alsnog voor één FTK, een tussenvariant. Deze tussenvariant, ook wel FTK1+ genoemd, is te omschrijven als een FTK met het nominale contract zoals we dat nu kennen als uitgangspunt. Met de introductie van de nieuwe tussenvariant wil Klijnsma ervoor zorgen dat pensioenfondsen oude rechten niet hoeven in te varen in het nieuwe contract. De stand van zaken eind 2013 is dat het voorstel verder wordt uitgewerkt. Klijnsma overlegt daarover nog met de pensioensector. Een aantal grotere pensioenfondsen wil namelijk nog steeds graag over naar een reëel kader. De inhoud van het FTK was daarom eind 2013 nog niet bekend. Planning is om het wetsvoorstel begin 2014 aan de Tweede Kamer te sturen. Invoering SEPA/IBAN SEPA staat voor Single Euro Payments Area. SEPA is het initiatief van de Europese Unie en gezamenlijke Europese banken tot harmonisatie van het betalingsverkeer in euro's binnen Europa. Hierdoor wijzigt onder andere het huidige bankrekeningnummer in een IBAN-nummer. DNB was van mening dat alle pensioenfondsen al op 1 november 2013 klaar moesten zijn met de SEPA migratie. SPJNL heeft zich hieraan geconfirmeerd. De administratie is sinds eind 2013 SEPAproof. Pensioenparagraaf Pensioenregeling De pensioenregeling heeft het karakter van een uitkeringsovereenkomst; de aanvullende pensioenrekening (APR) en de prepensioenregeling hebben het karakter van een premieovereenkomst. De regeling is vastgelegd in een pensioenreglement dat bestaat uit een basispakket en een keuzepakket. Hieronder volgt een globale beschrijving van de voorzieningen die de regeling haar deelnemers biedt. Basispakket: l

l

l

Een ouderdomspensioen ingaand op de eerste dag van de maand waarin de (gewezen) deelnemer de 65-jarige leeftijd bereikt en uitgekeerd tot en met de maand van overlijden. Ieder deelnemersjaar wordt een aanspraak opgebouwd ter grootte van 1,75% van de voor dat jaar geldende pensioengrondslag (middelloonsysteem). De pensioengrondslag wordt verkregen door van het pensioengevend salaris een franchise af te trekken. Het pensioengevend salaris is gemaximeerd. Een op risicobasis verzekerd partnerpensioen ter grootte van 1,225% van de laatst geldende pensioengrondslag vermenigvuldigd met het aantal deelnemersjaren dat zou kunnen worden bereikt als het deelnemerschap tot aan de pensioendatum zou zijn voortgezet. Een op risicobasis verzekerd tijdelijk partnerpensioen ingaand op de eerste dag van de maand waarin de deelnemer overlijdt en uitgekeerd tot en met de eerste dag van de maand waarin de partner de 65-jarige leeftijd bereikt, of, indien dit eerder is, tot en met de laatste dag van de maand waarin de partner overlijdt.


l

l

Een wezenpensioen ter grootte van 20% van het op de dag van overlijden van de deelnemer verzekerde partnerpensioen. Voor volle wezen wordt dit verdubbeld. Een arbeidsongeschiktheidspensioen.

Verder biedt het basispakket een voortzetting van de pensioenopbouw in geval van arbeids-ongeschiktheid. Keuzepakket: l l

l

Een aanvullend partnerpensioen ter grootte van 1/7 deel van het nabestaandenpensioen uit het basispakket. Een extra aanvullend partnerpensioen op risicobasis voor een partner die ten tijde van het overlijden van de deelnemer tijdens actief dienstverband ouder is dan 40 jaar en geen kinderen beneden de 18 jaar heeft. Een aanvullende pensioenrekening (APR) waarbij de premies op een aparte beleggingsrekening worden gestort en waarvan het saldo op de pensioendatum kan worden aangewend voor de aankoop van extra pensioenaanspraken.

De pensioenregeling kent daarnaast een aantal flexibele elementen, te weten: de mogelijkheid om de ingangsdatum van het ouderdomspensioen te vervroegen of uit te stellen, de mogelijkheid om ouderdomspensioen op de pensioendatum of uitdiensttredingsdatum uit te ruilen voor partnerpensioen en de mogelijkheid om het ouderdomspensioen middels een hoog/laag constructie uit te keren. Ook kan een gewezen deelnemer een partnerpensioen dat is verkregen door uitruil bij uitdiensttreding, op de pensioendatum weer terugruilen voor ouderdomspensioen. Prepensioenregeling: Vanaf 1 oktober 2004 voert het pensioenfonds een prepensioenregeling uit. Als gevolg van de Wet VPL is de prepensioenregeling per 1 januari 2006 premievrij gemaakt voor alle deelnemers en kan er met ingang van deze datum geen prepensioenpremie meer ingelegd worden. Een groot aantal deelnemers heeft de opgebouwde prepensioenkapitalen in 2006 overgeheveld naar de APR of levensloopregeling. Voor de overgebleven deelnemers wordt het prepensioenkapitaal op de gekozen (pre)pensioendatum omgezet in aanspraken. Wijzigingen regeling In 2013 zijn er geen wijzigingen in het pensioenreglement geweest, met uitzondering van de aanpassing van de APRtabelllen. De belangrijkste kenmerken van de regeling zijn als volgt:

Pensioensysteem

2013

2014

Voorwaardelijk geïndexeerd

Voorwaardelijk geïndexeerd

middelloon

middelloon

Toetredingsleeftijd

21

21

Pensioenleeftijd

65

65

Franchise

€ 18.684

€ 18.845

Maximum salaris

€ 156.325

€ 157.669

Opbouwpercentage

1,75%

1,75%

Partnerpensioen

1,225% (risico)

1,225% (risico)

Tijdelijk partnerpensioen

€ 9.691 (risico)

€ 9.774 (risico)


Toeslagen Toeslagbeleid Toeslagverlening is bedoeld om de waarde van de pensioenen op peil te houden. De toeslagverlening op pensioenaanspraken en op pensioenuitkeringen is voorwaardelijk en vindt alleen plaats als de financiële middelen van het fonds dit toelaten. Er bestaat dus een risico dat er in een jaar geen toeslagverlening plaatsvindt. Het bestuur van het pensioenfonds beslist elk jaar of er een toeslag wordt verleend. Gestreefd wordt naar een toeslag op pensioenaanspraken van deelnemers die gelijk is aan de procentueel hoogste stijging van het consumentenprijsindexcijfer alle huishoudens afgeleid de periode september - september van het voorgaande jaar, zoals gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek (hierna: CBS) of de algemene loonontwikkeling. Onder de algemene loonontwikkeling wordt verstaan de ontwikkeling van de CAO-lonen per maand, exclusief bijzondere beloningen, zoals gepubliceerd door het CBS over de periode september - september van het voorgaande jaar. Voor ingegane pensioenen met uitzondering van het arbeidsongeschiktheidspensioen, de aanspraken van gewezen deelnemers en de eventuele aanspraken op bijzonder partnerpensioen van de ex-partners wordt gestreefd naar een toeslag die gelijk is aan de stijging van het consumenten-prijsindexcijfer alle huishoudens afgeleid. Er is voor toekomstige toeslagen geen geld gereserveerd en er wordt ook bij de bepaling van de hoogte van de pensioenpremies geen rekening gehouden met toeslagverlening. Voor de deelnemers die op 31 december 2003 deelnemer in Stichting Pensioenfonds Stork waren en aansluitend de dag daaropvolgend deelnemer zijn geworden in Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland geldt het volgende: Als de toeslag op de achtergebleven pensioenrechten en -aanspraken bij Stichting Pensioenfonds Stork (vanaf 1 januari 2012 Pensioenfonds van de Metalelektro (PME)), lager is dan de toeslag op de pensioenrechten en -aanspraken bij Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland, zullen deze achtergebleven pensioenrechten en -aanspraken bij de voorwaardelijke toeslagverlening zoals hierboven omschreven mede in aanmerking genomen worden. De bedoelde pensioenrechten en aanspraken bij PME kunnen in dat geval in het betreffende jaar bij bestuursbesluit worden verhoogd met het verschil tussen de door beide fondsen gehanteerde toeslagpercentages. Dit geldt zowel voor actieve deelnemers als voor gewezen deelnemers en pensioengerechtigden. Deze toeslag wordt opgeteld bij de pensioenrechten of - aanspraken in Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland. Er is voor toekomstige toeslagen geen geld gereserveerd en er wordt ook bij de bepaling van de hoogte van de pensioenpremies geen rekening gehouden met toeslagverlening. De afgelopen jaren was de toeslagverlening in overeenstemming met het hiervoor gepresenteerde toeslagbeleid. Verleende toeslagen In het kader van het herstelplan is per 1 januari 2013 geen toeslag verleend. Per 1 januari 2014 zijn alle opgebouwde pensioenaanspraken en ingegane pensioenuitkeringen verhoogd met 0,22%. Ook de PME-aanspraken zijn conform de overgangsbepaling verhoogd met 0,22%. Financiering De financiering van de basisregeling is gebaseerd op het systeem van doorsneepremie. Het pensioenfonds brengt de jaarlijkse premie door middel van maandelijkse voorschotnota's in rekening bij Jacobs Nederland B.V. Aan het eind van het boekjaar wordt een definitieve premienota opgemaakt. De premie voor het basispakket bedraagt volgens de uitvoeringsovereenkomst maximaal 29% van de som van de pensioengrondslagen. De afspraken over de premiehoogte en wijze van afdracht zijn vastgelegd in een uitvoeringsovereenkomst, die in werking is getreden op 1 januari 2008. Feitelijke premie Voor het verslagjaar 2013 gold voor het basispakket een totaalpremie voor de werkgever en werknemers samen van 29% van de som van de pensioengrondslagen (2012: 27%). De totale premie 2013 bedroeg € 13.293.000. Aanvullende pensioenrekening (APR regeling) De premies van de APR-regeling worden belegd bij Robeco. De totale premie 2013 bedroeg € 2.552.000.


Kostendekkende premie Op grond van de Pensioenwet rapporteren wij ook de zogenaamde kostendekkende premie. Als toetsmoment wordt uitgegaan van 31 oktober 2012 en het vereist vermogen per 31 december 2011. Deze (toets)premie bedraagt over 2013 € 12.946.000. De feitelijke premie is hoger dan de kostendekkende premie. Beheerkosten van het fonds De totale kosten voor het pensioenbeheer in 2013 bedragen € 547.000. Hieronder vallen de administratie-, communicatie, advies- en bestuurskosten, alsmede de kosten van toezicht en controle. Het totaal aantal actieve en pensioengerechtigde deelnemers per 31 december 2013 bedraagt 1.037. De kosten per deelnemers bedragen in 2013 derhalve € 527. De kosten voor vermogensbeheer zijn opgenomen in het verslag van de vermogensbeheerder.


VERSLAG VAN DE VERMOGENSBEHEERDER Terugblik economie en financiële markten Gematigde groei en lage inflatie Gematigde groei, een ruim monetair beleid, politieke strubbelingen en een afzwakkende eurocrisis kenmerkten 2013. De wereldwijde economische groei bedroeg volgens het IMF circa 2,9% in 2013, maar de verschillen tussen de regio's waren groot. De Eurozone kende per saldo economische krimp, al was er sprake van herstel gedurende het jaar. De economie in de Verenigde Staten groeide met circa 1,6%. In de opkomende landen nam de economische groei af, maar de groeicijfers liggen nog steeds beduidend hoger dan in de ontwikkelde landen. Per saldo bleef de inflatie laag, waardoor het voor centrale banken mogelijk was een zeer ruim monetair beleid te voeren. De Amerikaanse centrale bank (Fed) handhaafde gedurende 2013 het opkoopprogramma van staats- en hypotheekgerelateerde obligaties. Dit beleid wordt in 2014 verkleind. De ECB verlaagde de beleidsrente in twee stappen naar het historisch lage niveau van 0,25%. De Bank of Japan (BoJ) continueerde het eind 2012 ingezette beleid van kwantitatieve verruiming. De politiek blijft in veel landen een onzekere factor. In de Verenigde Staten stonden de Democraten en Republikeinen regelmatig lijnrecht tegenover elkaar aangaande de overheidsfinanciën. In Italië zorgde de eurosceptische verkiezingsuitslag voor onzekerheid. Ondanks een enkele oprisping, zoals de financiële problemen in Cyprus, nam de vrees over het uiteenvallen van de muntunie af. Jaar van het aandeel Vooral het monetaire beleid drukte een belangrijke stempel op de financiële markten in 2013. De lage beleidsrentes en de diverse opkoopprogramma's waren een ondersteunende factor voor de meeste risicovolle beleggingen. Vooral aandelen uit de ontwikkelde markten profiteerden hiervan. De afbouw van het opkoopprogramma door de Fed in mei 2013 zorgde voor wereldwijd stijgende renteniveaus. Het rendement op veilige staatsobligaties in de portefeuille was daardoor negatief. Vooral de opkomende markten bleken gevoelig voor de beleidsintenties van de Amerikaanse centrale bank. Het afzwakken van de eurocrisis werd weerspiegeld in dalende renteniveaus in de periferie en een relatief sterke euro. Duitse staatsobligaties eindigden, voor het eerst sinds 2006, het afgelopen jaar in het rood. De stijging van de kapitaalmarktrente werd gedreven door de verwachte afbouw van het opkoopprogramma van de Fed, een beleidskoers die wordt aangeduid met de term 'tapering'. De Duitse 10-jaarsrente steeg van 1,3% eind 2012 naar 1,9% eind 2013. De obligaties van andere Europese kernlanden lieten een vergelijkbaar verloop zien. De neerwaartse bijstelling van de Nederlandse kredietwaardigheid door S&P had nauwelijks effect op de kapitaalmarktrente. De Nederlandse 10-jaarsrente steeg van het historisch lage niveau van 1,5% eind 2012 tot 2,2% eind 2013. Dit in tegenstelling tot de perifere landen waar de effectieve renteniveaus per saldo daalden. Het totaalrendement op Spaanse en Ierse obligaties bedroeg meer dan 10%. De Spaanse 10-jaarsrente daalde van 5,3% eind 2012 naar 4,2% eind 2013. Inflatiegerelateerde obligaties hadden last van de reële rentestijging. Gecombineerd met de hogere duratie resulteerde dit in een min van bijna 4%. De hoge rendementen voor Investment Grade Credits en High Yield uit 2012 werden niet geëvenaard, maar in 2013 zijn de behaalde rendementen nog wel hoger dan die op staatsobligaties van de kernlanden. Het totaalrendement op schuldpapier uit de opkomende landen was negatief. Het rendement op Emerging Market Debt in harde valuta werd zowel negatief beïnvloed door de oplopende rente in de Verenigde Staten als een stijging van de risico-opslag. De aandelenmarkten van de ontwikkelde landen kenden een goed jaar. Door het zeer ruime monetaire beleid van de Bank of Japan (BoJ) is de Japanse aandelenmarkt in lokale valuta koploper. Het beleid van de BoJ leidde tot een forse daling van de Japanse yen wat gunstig uitwerkte op de winstgevendheid van Japanse exporteurs. Maar ook de Amerikaanse en Europese aandelenmarkten noteerden hoge rendementen. Naast de gematigde economische groei en het ruime monetair beleid, profiteerden aandelen van hun aantrekkelijke waardering. Opkomende markten bleven daarentegen fors achter. Afzwakkende economische groei in China, dalende grondstofprijzen, de forse depreciatie van de Japanse yen drukten de winstgevendheid van bedrijven uit de opkomende markten. Ook door de verwachte tapering stonden opkomende markten onder druk.


Het rendement op grondstoffenbeleggingen was matig in 2013. Ondanks dat de energiesector redelijk stand hield door een gestegen olieprijs, leverden de andere grondstoffen fors in. Vooral de edelmetalen stonden onder druk. Door de afzwakkende eurocrisis keerde het vertrouwen in de euro gedeeltelijk terug. Per saldo nam de euro in waarde toe ten opzichte van zowel de Amerikaanse dollar als het Britse pond. De Japanse yen nam in waarde af ten opzichte van vrijwel alle belangrijke valuta's. Gevoerd beleid In 2013 heeft het pensioenfonds nieuw beleid vastgesteld ter beheersing van tegenpartijrisico. Na goedkeuring van het nieuwe beleid tijdens de participantenvergadering van het beleggingsfonds in 2014 zal dit beleid worden doorgevoerd. In 2013 is gesproken over het toevoegen van EMD Local Currency aan de portefeuille. Uit de uitkomsten van de portefeuilleconstructie is al eerder gebleken dat staatsobligaties (EMD) een waardevolle toevoeging is aan de beleggingsportefeuille. Echter vanwege het voornemen om het pensioenfonds mogelijk te liquideren is besloten om het aantal wijzigingen in de portefeuille te beperken en de allocatie van EMD LC niet te implementeren. In oktober 2013 is portefeuille terug gepositioneerd naar de normgewichten. Per saldo zijn vooral Staatsobligaties bijgekocht ten laste van aandelen Europa. Portefeuillewaarde De waarde van de portefeuille en de verdeling van het vermogen over de verschillende beleggingscategorieën aan het einde van het jaar ten opzichte van de situatie aan het begin van het jaar wordt weergegeven in onderstaande tabel:

Bedragen x € 1.000.000

2013

2012

Bedrag

Percentage

Normportefeuille

Bedrag

Percentage

Aandelen

46,6

31%

25,0%

39,2

29%

Vastrentende waarden

69,8

47%

64,0%

60,3

44%

Alternatieve beleggingen

5,5

4%

5,0%

5,0

4%

Vastgoed

1,5

1%

5,0%

1,6

1%

Liquide middelen

1,1

1%

1,0%

0,9

1%

124,5

84%

100,0%

107,0

79%

24,3

16%

29,3

21%

148,8

100%

136,3

100%

Totaal Waarde hedgeportefeuille ter 1

afdekking renterisico (LOF ) Totaal inclusief waarde hedgeportefeuille (LOF) 1

. Liability Overlay Fund

Aansluiting met de jaarrekening De vermogensverdeling in de tabel onder portefeuillewaarde zoals bovenstaand weergegeven wijkt af van de cijfers die u verderop in de jaarrekening zult aantreffen. De indeling van vermogenscategorieën volgens jaarverslagleggingsrecht (RJ 610) is namelijk anders dan de indeling die vermogensbeheer gebruikt binnen de beleggingsmandaten. Op totaalniveau is het gerapporteerde vermogen gelijk.


Rendementen Onderstaande tabel geeft de performance weer uitgesplitst naar de verschillende categorieën waarin voor het pensioenfonds wordt belegd: 2013 Aandelen Vastrentende waarden (excl. LOF)

2013

Portefeuille

Benchmark

16,4%

16,9%

1,2%

0,9%

Alternatieve beleggingen

-0,6%

-3,5%

Vastgoed

-2,9%

0,5%

Liquide middelen

-0,1%

0,1%

Totaal

6,5%

6,2%

Totaal inclusief rentehedge

0,1%

-0,2%

Afdekking renterisico Hoewel de rentegevoeligheid van de technische voorziening is afgenomen sinds de introductie van de UFR rekenrente in 2012 door DNB, is renterisico nog steeds een groot risico op de pensioenbalans. Het pensioenfonds beheerst het renterisico door te beleggen in vastrentende waarden en het Liability Overlay Fund (LOF). In 2012 was de afdekking van het renterisico 75%. Daarbij was de rentegevoeligheid van de technische voorziening gebaseerd op de swap rentecurve. In 2013 werd de afdekking van het renterisico gebaseerd op de UFR rentecurve die DNB publiceert. De 75% afdekking vertaalde zich begin 2013 in een afdekking van 94% van het renterisico. Gedurende heel 2013 is gestuurd op een afdekkingspercentage van 94% van de rentegevoeligheid van de technische voorziening op basis van de UFR rentecurve. Over 2013 is de 30-jaars swaprente gestegen met 50 basispunten van 2,23% naar 2,73%. Dit leidde tot een daling van de waarde van de technische voorziening en, per saldo, van het LOF en de vastrentende waarde portefeuille. Afdekking valutarisico Het pensioenfonds belegt in verschillende beleggingen die in buitenlandse valuta genoteerd zijn. Het pensioenfonds dekt het valutarisico voor deze beleggingen niet af met uitzondering van de beleggingen in Global high yield en obligaties in opkomende landen in harde valuta waar het valutarisico volledig wordt afgedekt. In 2013 hebben zich geen wijzigingen in dit beleid voorgedaan. Dynamische Asset Allocatie (DAA) 2013 werd ingegaan met een overwogen positie op de categorie High Yield en op aandelen opkomende markten ten koste van Europese staatsobligaties. De overweging op High Yield is gedurende de eerste vier maanden afgebouwd vanwege de normalisatie van de risicopremie naar een niveau rond het lange termijn gemiddelde. Medio 2013, na de correctie op de aandelenmarkten, is een nieuwe overwogen positie op aandelen geïnitieerd ten koste van Europese staatsobligaties. In onze optiek was de daling op de financiële markten als gevolg van de angst voor afbouw van het ruime monetaire beleid in de Verenigde Staten overtrokken. Mede vanuit diversificatieoogpunt werd gekozen om de overweging te spreiden over Amerikaanse en Europese aandelen. Per saldo zorgde de overweging van aandelen ten koste van staatsobligaties gedurende 2013 voor outperformance. Vooral de overweging van Amerikaanse aandelen droeg hieraan bij, terwijl de overweging op aandelen uit opkomende markten juist een drukkend effect had op het resultaat. Vastrentende waarden Het doel van het vastrentende waarden mandaat is om een veilige basis te bieden binnen de beleggingsportefeuille en hiermee aan de nominale verplichtingen van het fonds te kunnen voldoen.


De crisis rond de eurozone staatsleningen nam in 2013 verder af. In 2013 bleef de economie van de eurozone als geheel krimpen terwijl de werkloosheid opliep tot recordniveaus. De dalende inflatie werd door de ECB steeds als zorgwekkend ervaren. De overheidfinanciën van de perifere eurozone landen lieten in 2013 weinig verbetering zien. De begrotingstekorten daalden niet en de staatsschulden namen niet af. Opmerkelijk was dat de financiële markten op verwachte positieve ontwikkelingen vooruit liepen, waardoor de risico opslag van de perifere landen in de loop van 2013 gestaag daalden, terwijl de feitelijke ontwikkelingen daar nog geen aanleiding toe gaven. Na de sterke daling van de rente op langere looptijden in de kernlanden binnen de eurozone liep de rente in 2013 weer op. In de perifere landen daalde de rente juist. Het gewicht van deze landen in de portefeuille is aanzienlijk kleiner, waardoor het effect op het portefeuille rendement beperkt was. Achteraf was de positionering in de portefeuille te defensief en leidde tot een underperformance. Ook in 2013 was er een grote vraag naar bedrijfsobligaties (credits). Het aanbod van nieuw papier was vrij beperkt. Dit geldt vooral voor bankpapier waar per saldo meer leningen afliepen dan er aan nieuw papier werd uitgegeven. De aanhoudende steunmaatregelen van Centrale Banken en een lage inflatie zorgden er voor dat de gemiddelde risico opslag voor credits in 2013 wederom verder afnam. De Europese kernlanden gerelateerde leningen presteerden over het algemeen het beste. High Yield Ondanks dat het hoge rendement voor high yield obligaties uit 2012 niet geëvenaard werd, was het rendement met 6.3% wel hoger dan voor staatsobligaties van kernlanden. Per saldo daalden de risico-opslagen waardoor, ondanks de stijgende staatsobligatie rente, toch een positief rendement genoteerd werd. Het bedrijfsleven staat er per saldo goed voor. Het aantal faillissementen is laag en de marktverwachting is dat dit voorlopig zo blijft. Daarnaast is er door de lage renteomgeving een aanhoudende vraag naar bedrijfsobligaties. Emerging Markets Debt Hard Currency Het totaalrendement op schuldpapier uit de opkomende landen was negatief. Het rendement op deze belegging werd negatief beïnvloed door de oplopende rente in de VS en door een stijging van de risico-opslag. De belangrijkste ontwikkeling die hieraan ten grondslag lag was de economische groei. Structurele hervormingen, een verkrappend monetair beleid en lagere grondstoffenprijzen stonden het economische herstel in de weg. Per saldo heeft de vastrentende waarden portefeuille met een rendement van 1,2% versus een benchmarkrendement van 0,9% een outperformance van 0,3% behaald. Voor 2014 wordt een zeer bescheiden herstel verwacht, waardoor de rendementen op vastrentende waarden bescheiden zullen blijven. Aandelen Ondanks een aanhoudend somber beeld in Europa als gevolg van de eurocrisis, was 2013 een goed jaar voor aandelenbeurzen. Tegen het einde van het jaar werden diverse jaarrecords gevestigd. Belangrijkste reden hiervoor was het aanhoudende ruime monetaire beleid van de verschillende centrale banken. Het beeld in de Verenigde Staten duidt op een gestaag doorzettende economische groei. In Europa lijkt de eurocrises onder controle en zijn de vooruitzichten nu voorzichtig positief. In de opkomende markten is echter juist sprake van een afnemende groei. De Europese beurzen stegen met ruim 19%. De Amerikaanse beurs steeg in euro's gemeten met 26%. Opkomende markten daalden in euro's met ruim 6%. Hoewel de beurzen in de breedte flink stegen, was er sprake van duidelijke voorkeuren binnen de verschillende markten. Dit kwam tot uitdrukking in het soort aandelen dat werd gekocht. Aandelen van bedrijven van lagere kwaliteit (een minder stabiele winstgroei, lagere winstmarges of een matige balanskwaliteit) deden het beter dan aandelen van hogere kwaliteit. Ook deden goedkope (waarde)aandelen het beter dan groeiaandelen. Het waren vooral de sectoren met een blootstelling aan de Europese economie die goed presteerden, zoals telecommunicatie en cyclische consumentengoederen. Sectoren met een blootstelling aan opkomende markten en grondstoffen bleven achter, zoals basismaterialen en energie.


In Europa werd een rendement behaald dat boven het rendement van de benchmark lag, in de Verenigde Staten werd een rendement in lijn met de benchmark behaald. In Europa lieten de stijlen waarde en momentum een zeer sterke performance zien. De stijl kwaliteit bleef achter. In de Verenigde Staten bleef kwaliteit ook achter. De verbeteringen die zijn doorgevoerd in het model om de stijleffecten beter tot zijn recht te laten komen hebben geleid tot een positieve bijdrage aan het resultaat. De aandelenportefeuille van het pensioenfonds is in 2013 met 16,4% gestegen. De benchmark steeg met 16,9%. De portefeuille bleef hiermee achter bij de benchmark. Alternatieve beleggingen De portefeuille alternatieve beleggingen bestond in 2013 uit: Infrastructuur Binnen de infrastructuur beleggingen is er door de een terugtrekkende overheid steeds meer aanbod in noodzakelijke activa voor de economie. Investeringen in wegen, bruggen, zeehavens, spoorwegen, luchthavens en de energie sectoren krijgen steeds meer aandacht van institutionele beleggers. Gevolg hiervan is dat de vraag naar dergelijke beleggingen in infrastructuur sterk stijgt, terwijl het aanbod een bescheiden groei laat zien. Hierdoor is er een sterk opdrijvende prijs voor nieuwe activa, waardoor toekomstige rendementen onder druk komen te staan. Door de grote mate van financiering met vreemd vermogen kan door een stijgende rente een drukkend effect optreden op toekomstige rendementen. Daarnaast wordt de markt geconfronteerd met nieuwe additionele heffingen op de opbrengsten. De infrastructuurfondsen presteerden naar behoren afgelopen jaar, maar economisch gevoelige investeringen, zoals tolwegen en havens maakten een moeilijke periode door. Binnen de energie sector blijft de vraag naar nieuwe investeringen in bijvoorbeeld hernieuwbare energie en infrastructuur voor transport en opslag van gas en olie hoog. Het fonds behaalde in 2013 een rendement van 3,3% op zijn infrastructuurbeleggingen. De benchmark behaalde een rendement van 3,1%. Grondstoffen Beleggingen in grondstoffen (commodities) zijn investeringen in natuurlijke materialen die gebruikt worden in productieprocessen (olie, metalen bijvoorbeeld). De markt van grondstofbeleggingen liet in 2013, net zoals in 2012, een wisselend beeld zien. Vooral macro economische ontwikkelingen hebben het rendement bepaald in 2013. Het begin van het jaar werd gekenmerkt door onzekerheid over de financiële stabiliteit in Europa, voornamelijk door de crisis op Cyprus. Grondstoffen werden in het tweede kwartaal voornamelijk gedreven door een sterkte dollar en een afremmende economische groei in China. Door goede economische vooruitzichten in de Verenigde Staten, was er angst in de markt dat de Fed zou stoppen met het opkopen van obligaties. Dit leidde ertoe dat de investeringen in grondstoffen minder waard werden. De tweede helft van 2013 werd gekenmerkt door de onrusten in het Midden-Oosten, dit zorgde voor een prijsstijging van olie. Het koude weer in de Verenigde Staten zorgde voor een prijsstijging van aardgas. Edelmetalen werden minder waard na de aankondiging van de Fed dat de stimuleringsmaatregelen worden afgebouwd. Het fonds behaalde in 2013 een rendement van -1,8% op zijn grondstoffenbeleggingen. De benchmark behaalde een rendement van -5,5%. Vastgoed Het beeld van de Nederlandse vastgoedmarkt was in 2013 weinig positief. Dit werd door een belangrijk deel veroorzaakt door de recessie in Nederland. Daarnaast zijn er ook structurele oorzaken van de afwaardering van vastgoed.


Hieronder wordt aangeven wat in 2013 de situatie per sector was: Woningen: In de huurwoningenmarkt waren er in 2013 tal van ontwikkelingen. Belangrijk waren de l (ver)huurdersheffing in het gereguleerde huursegment en de mogelijkheid om scheefhuurders hogere huurverhogingen in rekening te brengen. Door het stilvallen van de koopwoningmarkt was het makkelijker voor pensioenfondsen om beleggingshuurwoningen te verkrijgen. Toch waren er ook lichtpuntjes op de koopwoningmarkt. De daling van de huizenprijzen lijkt uit te bodemen en er worden weer meer woningen verkocht dan een jaar geleden. Winkels: de tweedeling in de winkelmarkt lijkt door te zetten. De waarde van winkels op A-locaties is relatief stabiel. l Op B en C-locaties dalen de huren van winkelruimte en staat ook de waarde van de winkels onder druk. Ook de leegstand neemt in dit segment toe. Kantoren: de structurele overcapaciteit zorgt voor aanhoudende druk op de kantorenmarkt. De waarderingen van l kantoren bleven dalen in 2013 en de leegstand is nog steeds relatief groot. Wel worden tal van initiatieven genomen om de leegstand te verminderen, zoals transformatie van kantoren naar appartementen of hotels. Naast de positieve invloed van huuropbrengsten, werd het rendement van de portefeuille negatief beïnvloed door de waardeontwikkeling van het vastgoed. De portefeuille presteerde met -2,9% slechter dan de ROZ/IPD benchmark (0,5%). Verantwoord Beleggen Verantwoord beleggen en corporate governance Het pensioenfonds vindt het belangrijk invulling te geven aan verantwoord beleggen. Het pensioenfonds belegt in de beleggingspools van Syntrus Achmea Vermogensbeheer B.V. waarop het verantwoord beleggen beleid wordt toegepast. Als uitgangspunt worden de principes van de Global Compact van de Verenigde Naties gehanteerd. Deze tien principes zijn gerelateerd aan de mensenrechten, arbeidsnormen, milieu en anti-corruptie en vinden hun oorsprong in internationaal breed geaccepteerde verdragen zoals de Universele Verklaring inzake de Rechten van de Mens en de conventies van de International Labour Organisation. Het verantwoord beleggen beleid bestaat uit de volgende onderdelen - Uitsluiten van controversiële wapens Het gaat hier om bedrijven die kernwapens, biologische wapens, chemische wapens, anti persoonsmijnen of clusterbommen produceren. Naast de aandelenpools en de vastrentende waarden pool wordt sinds 2012 het uitsluitingsbeleid ook toegepast op de Syntrus Achmea Global High Yield Pool en de Syntrus Achmea Geldmarkt Fonds. Per 1 januari 2013 is het wettelijk verboden om in ondernemingen te beleggen die clusterbommen produceren. Voor het pensioenfonds heeft de wettelijke bepaling geen impact aangezien de beleggingspools clusterbommen expliciet uitsluit van haar beleggingen. - Uitsluiten van landen In de vastrentende waarden pool wordt onder andere belegt in staatsobligaties. Ten aanzien van landen is in 2013 het landenbeleid geaccordeerd door de participanten tijdens de jaarvergadering. Dit betekent dat een aantal landen is uitgesloten van beleggingen. Het betreft landen waartegen de Europese Unie en/of de Verenigde Naties sancties heeft afgekondigd. De sanctie maatregelen zijn op gelegd naar aanleiding van schendingen van het internationale recht of mensenrechten. - Engagement, aangaan van dialoog met ondernemingen Het doel van engagement is om ondernemingen waarin het fonds is belegd aan te sporen tot beter gedrag en om aandeelhouderswaarde te creëren. Aan de hand van thema's gaat het fonds de dialoog aan met ondernemingen. In 2013 stonden twee nieuwe thema's centraal, 'Veilige arbeidsomstandigheden in de kledingsector' en CO2 management in de vastgoedsector'.


- Corporate governance en stemmen op aandeelhoudersvergaderingen Syntrus Achmea Vermogensbeheer B.V. stemde voor de Aandelenpool Europa in 2013 op 283 vergaderingen. In totaal passeerden 4128 agendapunten de revue. In 2013 werd in ongeveer 9% van alle agendapunten tegen het management gestemd. Syntrus Achmea Vermogensbeheer B.V. stemde voor de Aandelenpool Amerika in 2013 op 340 vergaderingen. In totaal passeerden 4212 agendapunten de revue. In 2013 werd in ongeveer 9% van alle agendapunten tegen het management gestemd. - Integratie van duurzaamheidsinformatie in het beleggingsproces De laatste jaren is er toenemende belangstelling om duurzaamheidsinformatie ook te integreren in het beleggingsproces. Sinds 2010 neemt Syntrus Achmea Ecologische, Sociale en Goed bestuurfactoren (ESG factoren) mee in het High Conviction aandelenbeleggingsproces. Dit wordt gedaan vanuit de overtuiging dat het meenemen van duurzaamheids informatie bijdraagt aan een beter geïnformeerde beleggingsbeslissing. Op de website van Syntrus Achmea wordt uitgebreid gerapporteerd over het verantwoord beleggen beleid, het uitsluitingsbeleid en het stembeleid. Vooruitblik Voor 2014 is de verwachting dat de wereldwijde economische groei aantrekt en dat de inflatie laag blijft. Zeker in de eurozone bevinden de inflatiecijfers zich in een dalende trend. Het gematigde economisch herstel in de Verenigde Staten zal naar verwachting doorzetten. De Fed zal het obligatie-opkoopprogramma gedurende 2014 verder afbouwen. Europa krabbelt verder op, maar is met de op de achtergrond sluimerende schuldencrisis nog wel gebaat bij nieuwe monetaire impulsen. In de opkomende landen wordt een lichte groeiversnelling verwacht ten opzichte van 2013. Ondanks dat de Fed is gestart met de afbouw van het opkoopprogramma blijft het wereldwijde monetaire beleid ruim. In de Verenigde Staten zal de beleidsrente laag blijven en in Europa en Japan worden mogelijk nieuwe verruimende maatregelen doorgevoerd. Het aanhoudend ruime monetaire beleid kan leiden tot verder dalende risicopremies. Deze dalende risicopremies zijn naar verwachting minder sterk dan de afgelopen jaren. De eurocrisis, een forse groeivertraging in China en de onzekerheid over het monetaire beleid zijn de grootste risico's. Ondanks dat de onrust over de muntunie in 2013 is geluwd, blijven de macro-economische verschillen in de eurozone groot en de groei per saldo laag. Beleidsmakers zullen op nationaal- en supranationaal niveau door moeten gaan met hervormingen en het op orde brengen van de overheidsfinanciën. Toenemende sociale onrust kan opnieuw leiden tot het oplaaien van de eurocrisis. Een forse groeivertraging in China heeft ook nadelige invloed op andere opkomende landen en zal de wereldwijde groei negatief beïnvloeden. De Fed is vanaf januari gestart met de afbouw van het opkoopprogramma. Indien de verbeteringen in de macro-economische data aanhouden, zal de Fed geleidelijk aan het opkoopprogramma verder afbouwen. Onverwachte wijzigingen in dit beleid, kunnen leiden tot een snelle en forse stijging van de kapitaalmarktrente in de Verenigde Staten. Vanwege de lage effectieve renteniveaus en de sterke stijging van aandelen in 2013, zijn de rendementsverwachtingen voor de komende jaren gematigd. Waarderingstechnisch gaat de voorkeur nog wel steeds uit naar aandelen ten opzichte van obligaties. De renteniveaus voor zowel staatsobligaties van kernlanden als bedrijfsobligaties zijn laag waardoor lage absolute rendementen worden verwacht. Vanuit waarderingsperspectief zijn beleggingen uit opkomende landen aantrekkelijker dan beleggingen in ontwikkelde landen. Wel zijn de risico's bij de opkomende landen op korte termijn nog groot. Beheerkosten van het fonds In april 2011 bracht de Autoriteit Financiële Markten (AFM) het rapport "Kosten pensioenfondsen verdienen meer aandacht" uit. Hierin wordt gepleit voor een helder en transparant inzicht in de kosten die pensioenfondsen maken. In deze rapportage is onder andere aandacht voor kosten op het gebied van vermogensbeheer.


De Pensioenfederatie heeft dit concreet gemaakt in november 2011 in de vorm van 'aanbevelingen over het afleggen van verantwoording over de kosten'. In dit jaarverslag over 2013 zijn deze aanbevelingen gevolgd. Vanaf 2013 worden de gemaakte kosten, zoals hieronder opgenomen ook aan de toezichthouder (DNB) gerapporteerd. De kosten vermogensbeheer in onderstaande tabel bestaan uit de beheerkosten, kosten fiduciair beheer en bewaarloon.

2013

2012

Kosten vermogensbeheer

€ 540.000

€ 524.000

Kosten vermogensbeheer inclusief ingeschatte transactiekosten

€ 676.000

€ 729.000

€ 142.570.000

€ 122.814.000

Kosten in % van het gemiddeld belegd vermogen

0,38%

0,43%

Kosten vermogensbeheer inclusief ingeschatte transactiekosten in % van het gemiddeld belegd vermogen

0,47%

0,59%

Gemiddeld belegd vermogen

De transactiekosten zijn de kosten die gemaakt worden om de effectentransactie tot stand te brengen en uit te voeren. Deze kosten zijn veelal op basis van een schatting tot stand gekomen, omdat er bijvoorbeeld bij transacties in de categorie vastrentende waarden niet separaat kosten in rekening worden gebracht, maar deze uiten zich in het verschil tussen de bieden laat-spread. Daarnaast is het bij participatie in beleggingsfondsen niet exact te bepalen welke kosten er zijn gemaakt, daarvoor is er een schatting gemaakt van de 'turn-over' in de portefeuille en op basis van gemiddelde transactiekosten in de markt zijn de kosten bij benadering bepaald. De kosten in voorgaande tabel omvatten naast de kosten, zoals gerapporteerd in de jaarrekening dus ook een uitsplitsing 'onzichtbare kosten' voor beheer van onderliggende beleggingsfondsen, waarvan kosten zijn verwerkt in het beleggingsrendement en de schatting van kosten van de individuele transacties. In de jaarrekening worden alleen (directe) kosten getoond die het fonds op factuurbasis betaalt aan de tegenpartijen, waardoor deze cijfers niet aansluiten.


FINANCIËLE PARAGRAAF Dekkingsgraad

Aanwezige dekkingsgraad Vereist vermogen Minimaal vereist vermogen

31-12-2013

31-12-2012

31-12 2011

31-12 2010

31-12 2009

%

%

%

%

%

118,7 113,5 104,9

114,1 113,2 105,0

108,9 113,4 105,1

113,1 115,3 105,4

121,4 121,2 105,9

Actuariële analyse van het resultaat De samenstelling van het resultaat blijkt uit het volgende overzicht (x € 1.000): 2013

2012

Wijziging rentetermijnstructuur Resultaat op intrest/beleggingen Resultaat op bijdragen Resultaat op risicoherverzekering Resultaat op kosten Resultaat op sterfte Resultaat op arbeidsongeschiktheid Aanpassing actuariële grondslagen Aanwending kapitaal bij pensionering Andere oorzaken

4.920 -742 1.568 -51 57 115 848 146 -310

-7.521 14.268 824 -46 85 420 994 -1.168 188 -28

Resultaat

6.551

8.016

Wijziging rentetermijnstructuur Dit resultaat heeft betrekking op de wijziging van de voorziening pensioenverplichtingen als gevolg van de wijziging van de rentetermijnstructuur van 31 december 2013 ten opzichte van de rentetermijnstructuur van 31 december 2012. De RTS van 31 december 2013 resulteert in een daling van de voorziening pensioenverplichtingen en heeft derhalve een positief resultaat tot gevolg gehad. Resultaat op intrest/beleggingen Het resultaat op intrest/beleggingen bestaat enerzijds uit de toevoeging aan de voorziening pensioenverplichtingen uit hoofde van de benodigde intrest (éénjaarsrente ad 0,351% uit de rentetermijnstructuur per 31 december 2012) en anderzijds uit de in het boekjaar behaalde beleggingsrendementen. Resultaat op bijdragen Voor de vaststelling van het jaarresultaat op bijdragen wordt de verschuldigde premie vergeleken met de premie zoals deze aan de voorziening pensioenverplichtingen wordt toegevoegd. Onderdeel van dit resultaat is de solvabiliteitsopslag die wel is opgenomen in de verschuldigde premie maar geen onderdeel is van de toevoeging aan de voorziening pensioenverplichtingen. Resultaat op risicoherverzekering Het resultaat op risicoherverzekering over 2013 bestaat uit de aan de herverzekeraar verschuldigde premie. In verband met de stoploss herverzekering wordt pas twee jaar na het einde van de contractstermijn een eventuele uitkering ontvangen. Hiermee is nog geen rekening gehouden.


Resultaat op kosten Het resultaat op kosten bestaat enerzijds uit de werkelijke uitvoeringskosten in het boekjaar. Daartegenover staat de beschikbare opslag voor kosten in de benodigde premie en de vrijval uit de voorziening pensioenverplichtingen van de opslag voor excassokosten door het doen van uitkeringen. Resultaat op sterfte Het resultaat op sterfte bestaat uit het saldo van de op basis van de door het fonds gehanteerde sterftegrondslagen (in boekjaar 2013: AG Prognosetafel 2012-2062 met startjaar 2014 en met leeftijds- en geslachtsafhankelijke correctiefactoren) verwachte wijziging van de voorziening pensioenverplichtingen en de feitelijk waargenomen wijziging van de voorziening pensioenverplichtingen uit hoofde van sterfte. Resultaat op arbeidsongeschiktheid Het resultaat op arbeidsongeschiktheid wordt verklaard door het verschil tussen de vrijval uit de IBNR-reserve en het saldo van invalideren en revalideren. Aanpassing actuariële grondslagen In 2013 zijn de actuariële grondslagen niet gewijzigd. Aanwending kapitaal bij pensionering Dit resultaat bestaat uit het verschil tussen het kapitaal dat uit de bijspaarregeling is vrijgevallen en de werkelijke toevoeging aan de voorziening pensioenverplichtingen. Andere oorzaken In het resultaat op andere oorzaken zijn onder andere de resultaten op waardeoverdrachten en flexibilisering opgenomen.


RISICOPARAGRAAF Het Financieel Toetsingskader (FTK) voor pensioenfondsen is een onderdeel van de Pensioenwet. De regelgeving van het FTK werkt de economische risico´s voor pensioenfondsen verbonden aan onder meer aandelen, valuta's en rente uit. Het vertaalt deze naar vereiste reserveposities en dekkingsgraden. Hiermee worden pensioenfondsen gedwongen te overwegen welk totaal risiconiveau ze kunnen of willen accepteren. Het pensioenfonds zet, binnen de kaders van het geformuleerde risicobeleid, in op maximalisatie van het rendement op het vermogen. Bij de analyses en afwegingen wordt het pensioenfonds geadviseerd door Syntrus Achmea. Renterisico Renterisico is het risico dat een rentebeweging de financiële situatie van het pensioenfonds negatief beïnvloedt. Dit risico bestaat doordat beleggingen en verplichtingen niet in dezelfde mate gevoelig zijn voor rentebewegingen. Het renterisico neemt af naarmate de looptijd van de beleggingen meer overeenkomt met de looptijd van de verplichtingen. In 2013 heeft het pensioenfonds zijn afdekking strategie - gericht op het beperken van het renterisico over de pensioenverplichtingen voortgezet. Het verkleinen van het renterisico leidt tot een lagere vereiste dekkingsgraad voor het fonds, dan het geval zou zijn geweest zonder beperking van het renterisico. Inflatierisico Inflatierisico is het risico dat inflatie de waarde van de beleggingen aantast in termen van koopkracht. Het inflatierisico kan worden verkleind door meer inflatiegevoelige beleggingen in de portefeuille op te nemen. Keerzijde daarvan is dat zulke inflatiegevoelige beleggingen de kans kunnen vergroten dat het fonds niet aan haar nominale pensioenverplichtingen kan voldoen. Dit is onderzocht in een Asset Liability Management-studie ('ALM'). Valutarisico Valutarisico is het risico dat wisselkoersschommelingen de waarde van een belegging beïnvloeden. Dit risico is voor het fonds beperkt, aangezien het grootste gedeelte van de beleggingsportefeuille bestaat uit in euro's genoteerde waarden. Het resterende valutarisico is niet afgedekt. Aandelen- en onroerend goed risico Dit is voornamelijk het koersrisico van beleggingen in de verschillende onroerend goed en aandelenmarkten. Door dit risico te lopen wordt op de lange termijn naar verwachting een extra rendement gehaald dat het fonds gebruikt om aan haar doelstellingen te voldoen. Dit risico wordt beheerst doordat in de uitvoering wordt gezorgd voor een goede selectie van aandelen en vastgoedobjecten en spreiding over regio's en sectoren. Met het risico dat uiteindelijk overblijft wordt rekening gehouden in de ALM-studie. Het pensioenfonds belegt in beleggingsfondsen om risico's te spreiden. Tegenpartij-/kredietrisico Het risico dat de tegenpartij niet (meer) aan zijn verplichtingen kan voldoen, bijvoorbeeld door liquiditeits of solvabiliteitsproblemen. Om dit risico te beheersen worden de tegenpartijen nauwgezet geselecteerd. Daarnaast worden transacties over meerdere aanbieders gespreid en wordt in sommige gevallen onderpand geëist. Liquiditeitsrisico Het risico dat een belegging niet tijdig tegen een redelijke prijs kan worden geliquideerd. Ook dit risico wordt beheerst doordat de vermogensbeheerder de beleggingsportefeuille op zo een manier opzet dat het naar verwachting aan de liquiditeitsbehoefte van het fonds kan voldoen. Daarom is bijvoorbeeld een groot deel van de portefeuille belegd in effecten die worden verhandeld op openbare, gereguleerde markten. Ook zijn eisen gesteld aan de minimale marktkapitalisatie van effecten. Operationele risico's Het fonds beheerst operationele risico's zoveel mogelijk door eisen te stellen aan haar dienstverleners. Daarbij kan worden gedacht aan regels voor procuratie, functiescheiding, 'chinese walls', enzovoort.


Actuariële risico's Het fonds past de AG-prognosetafels 2012 - 2062 toe, startjaar 2014, met toepassing van leeftijds- en geslachtsafhankelijke correctiefactoren die zijn gebaseerd op de inkomenstabel "Mercer hoog" en zijn afgeleid van de door het CBS gepubliceerde levensverwachting. Overige relevante actuariële risico's zijn het overlijdens- en het arbeidsongeschiktheidsrisico. Deze zijn via een stoploss dekking herverzekerd.


TOEKOMSTPARAGRAAF Zoals eerder is vermeld, hebben de directie en Ondernemingsraad (OR) van Jacobs Nederland B.V. een akkoord bereikt over de invoering van een nieuwe pensioenregeling met ingang van 1 mei 2014. Omdat de nieuwe pensioenregeling een beschikbare premieregeling is, hebben de sociale partners (werkgever en OR) gekozen voor een nieuwe uitvoerder en niet voor uitvoering door SPJNL. Jacobs Nederland B.V. heeft daarom de uitvoeringsovereenkomst met SPJNL met ingang van 1 mei 2014 opgezegd. Dit betekent dat met ingang van 1 mei 2014 geen pensioenopbouw meer plaatsvindt binnen SPJNL en dat de verzekerde onderdelen op overlijden en arbeidsongeschiktheid van de SPJNL pensioenregeling stoppen. Een belangrijk aandachtspunt voor het bestuur is de juiste aansluiting tussen de verzekerde onderdelen van de SPJNL pensioenregeling en de nieuwe pensioenregeling. Er is intensief contact geweest met de sociale partners en de nieuwe uitvoerder. Deze contacten zijn goed verlopen en met de juiste belangenbehartiging voor de deelnemers. SPJNL blijft verantwoordelijk voor de tot en met 30 april 2014 opgebouwde aanspraken. In 2014 zal het bestuur een keuze maken of zij als gesloten fonds door zal gaan of de opgebouwde aanspraken zal overdragen naar een verzekeraar. Ter dekking van ofwel een deel van toekomstige administratiekosten dan wel de kosten van het liquide maken van de beleggingen van SPJNL, is door de werkgever een extra toezegging gedaan om € 2 miljoen te storten in het pensioenfonds voor de financiering van deze kosten. Dit bedrag valt binnen onze eigen inschatting van deze kosten voor de komende jaren. Op basis van deze toezegging van de werkgever en de dekkingsgraad per 31 december 2013 van 118,7% zien wij een solide basis voor de toekomstige afwikkeling van de opgebouwde aanspraken. Leiden, 23 mei 2014

Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Het bestuur E. Geene G.M. Heerschop L.A.J. Dierick F.H.M. Boumans T.H.M. van Leeuwen S. Feenstra J. Dortmundt


F

JAARREKENING


1 BALANS PER 31 DECEMBER 2013 (na verwerking van het resultaat) (in duizenden euro's)

31 december 2013

31 december 2012

ACTIVA Beleggingen voor risico pensioenfonds (1)

162.122

146.760

Beleggingen voor risico deelnemers

(2)

27.338

26.266

Vorderingen en overlopende activa

(3)

38

6

Liquide middelen

(4)

1.201

1.180

190.699

174.212

PASSIVA Stichtingskapitaal en reserves

(5)

23.558

17.007

Technische voorzieningen

(6)

125.900

120.248

Voorzieningen voor risico deelnemers

(7)

27.338

26.266

Overige schulden en overlopende passiva

(8)

13.903

10.691

190.699

174.212

118,7

114,1

(*) De nummering verwijst naar de toelichting Dekkingsgraad op basis van FTK in %


2

STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2013

(in duizenden euro's) 2013

Premiebijdragen van werkgevers en werknemers

2012

(9)

13.293

12.145

Premiebijdragen voor risico deelnemers

(10)

2.552

2.462

Beleggingsresultaten risico pensioenfonds

(11)

-286

15.977

Beleggingsresultaten risico deelnemers

(12)

220

3.651

Saldo waardeoverdrachten risico pensioenfonds

(13)

1.435

1.253

Saldo waardeoverdrachten risico deelnemers

(14)

-1.700

-1.943

Pensioenuitkeringen

(15)

-1.641

-1.316

Mutatie technische voorzieningen

(16)

Pensioenopbouw Toeslagen Rentetoevoeging Onttrekkingen voor pensioenuitkeringen Onttrekkingen voor uitvoeringskosten Saldo overdrachten van rechten Wijziging marktrente Wijziging actuariële uitgangspunten Overige wijzigingen

-10.985 -6 -456 1.637 -153 -1.328 4.920 719

-10.590 -1.709 1.280 -147 -956 -7.521 -1.168 1.312 -5.652

-19.499

Mutatie voorzieningen risico deelnemers

(17)

-1.072

-4.170

Herverzekeringen

(18)

-51

-46

Pensioenuitvoerings- en administratiekosten

(19)

-547

-503

Diverse baten en lasten

(20)

-

5

6.551

8.016

Saldo van baten en lasten Bestemming saldo Mutatie algemene reserve Mutatie solvabiliteitsreserve Mutatie reserve algemene risico's

5.382 1.010 159

5.622 1.586 808 6.551

8.016


3

KASSTROOMOVERZICHT 2013

(in duizenden euro's) Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode. 2013

2012

Kasstroom uit pensioenactiviteiten Premiebijdragen van werkgevers en werknemers Premiebijdragen voor risico deelnemers Saldo waardeoverdrachten risico pensioenfonds Saldo waardeoverdrachten risico deelnemers Pensioenuitkeringen Herverzekeringen Pensioenuitvoerings- en administratiekosten Diverse baten en lasten

13.295 2.552 1.490 -1.747 -1.607 -51 -369 -

12.156 2.462 1.139 -1.914 -1.289 -46 -753 5 13.563

11.760

Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Verkopen beleggingen Aankopen beleggingen Directe beleggingsopbrengsten Overige mutaties beleggingen Kosten vermogensbeheer

43.757 -57.197 246 64 -412

Mutatie liquide middelen

45.374 -57.174 413 94 -369 -13.542

-11.662

21

98

Samenstelling geldmiddelen 2013

Liquide middelen per 1 januari Mutatie liquide middelen Liquide middelen per 31 december

2012

1.180

1.082

21

98

1.201

1.180


4

GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

Algemeen Het doel van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland, statutair gevestigd te Leiden, is het nu en in de toekomst verstrekken van uitkeringen aan gepensioneerden en nabestaanden ter zake van ouderdom en overlijden; tevens verstrekt het fonds uitkeringen aan arbeidsongeschikte deelnemers. Deze doelstelling is nader uitgewerkt in onder andere de statuten, het pensioenreglement, de uitvoeringsovereenkomst en de Actuariële en Bedrijfstechnische Nota van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland. Overeenstemmingsverklaring De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen zoals deze zijn opgenomen in Titel 9, Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en met inachtneming van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. Presentatiewijziging Om de inzichtelijkheid te bevorderen worden vanaf boekjaar 2013 de derivaten in het verloop van de beleggingen "gesaldeerd" opgenomen; positieve posities zijn verrekend met negatieve posities. De negatieve posities worden aan het totaal toegevoegd en zijn, zoals gebruikelijk, opgenomen bij de overige schulden en overlopende passiva. Tot en met boekjaar 2012 bestonden de derivaten in het beleggingsverloop uit de positieve derivatenposities. De vergelijkende cijfers 2012 zijn in dit rapport aangepast aan de nieuwe presentatiewijze.

GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Algemeen Alle bedragen zijn vermeld in duizenden euro's. Beleggingen en pensioenverplichtingen zijn gewaardeerd op reële waarde. Overige activa en passiva worden gewaardeerd op reële waarde, tenzij anders is vermeld. Voor zover noodzakelijk, wordt op vorderingen een voorziening voor oninbaarheid in mindering gebracht. Schattingen en veronderstellingen De opstelling van de jaarrekening in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW vereist dat het bestuur oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De schattingen en hiermee verbonden veronderstellingen zijn gebaseerd op ervaringen uit het verleden en verschillende andere factoren die gegeven de omstandigheden als redelijk worden beschouwd. De uitkomsten hiervan vormen de basis voor het oordeel over de boekwaarde van activa en verplichtingen die niet op eenvoudige wijze uit andere bronnen blijkt. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien, indien de herziening alleen voor die periode gevolgen heeft, of in de periode van herziening en toekomstige perioden, indien de herziening gevolgen heeft voor zowel de verslagperiode als toekomstige perioden. Verwerking van activa en passiva Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar het pensioenfonds zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld.


Baten worden in de staat van baten en lasten opgenomen wanneer een vermeerdering van het economische potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, en waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, en waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico's met betrekking tot een actief of een verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen. Dit betekent dat transacties worden verwerkt op handelsdatum en niet op afwikkelingsdatum. Als gevolg hiervan kan sprake zijn van een post "nog af te wikkelen transacties". Saldering van een actief en een verplichting Een financieel actief en een financiële verplichting worden gesaldeerd als nettobedrag in de balans opgenomen indien sprake is van een wettelijke of contractuele bevoegdheid om het actief en de verplichting gesaldeerd en gelijktijdig af te wikkelen en bovendien de intentie bestaat om de posten op deze wijze af te wikkelen. De met gesaldeerd opgenomen financiële activa en financiële verplichtingen samenhangende rentebaten en rentelasten worden eveneens gesaldeerd opgenomen. Verwerking van waardeveranderingen van beleggingen Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Alle waardeveranderingen van beleggingen, inclusief valutakoersverschillen, worden als beleggingsopbrengsten in de staat van baten en lasten opgenomen. Vreemde valuta Activa en verplichtingen in vreemde valuta worden omgerekend naar de rapporteringsvaluta euro tegen de koers per balansdatum. Deze waardering is onderdeel van de waardering tegen reële waarde. Baten en lasten voortvloeiende uit transacties in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per transactiedatum. 31-12-2013

US Dollar Britse Pond Zwitserse Frank

1,38 0,83 1,23

31-12-2012

1,32 0,81 1,21

Beleggingen Algemeen In overeenstemming met de Pensioenwet worden beleggingen gewaardeerd op reële waarde. Slechts indien de actuele waarde van een belegging niet betrouwbaar kan worden vastgesteld vindt waardering plaats op basis van rekenmodellen. Participaties in beleggingsinstellingen, die gespecialiseerd zijn in een bepaald soort beleggingen worden gerubriceerd en gewaardeerd volgens de grondslagen van dat soort beleggingen. Vastgoedbeleggingen Beursgenoteerde (indirecte) vastgoedbeleggingen worden gewaardeerd tegen de per balansdatum geldende beurskoers. Niet-beursgenoteerde (indirecte) vastgoedbeleggingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde welke is bepaald op basis van de door de vermogensbeheerder van het fonds afgegeven intrinsieke waarde, zijnde een benadering van de marktwaarde. Gerealiseerde en ongerealiseerde resultaten worden ten gunste of ten laste van het resultaat gebracht.


Aandelen Beursgenoteerde aandelen en participaties in beursgenoteerde beleggingsinstellingen zijn gewaardeerd tegen de per balansdatum geldende beurskoers. Niet aan een beurs genoteerde fondsen zijn gewaardeerd tegen de reële waarde op basis van de door de vermogensbeheerder van het fonds afgegeven intrinsieke waarde, zijnde een benadering van de marktwaarde. Vastrentende waarden Beursgenoteerde vastrentende waarden en participaties in beursgenoteerde beleggingsinstellingen zijn gewaardeerd tegen de per balansdatum geldende beurskoers. Indien vastrentende waarden of participaties in beleggingsinstellingen niet-beursgenoteerd zijn, vindt waardebepaling plaats op basis van de geschatte toekomstige nettokasstromen (rente en aflossingen) die uit de beleggingen zullen voortvloeien, contant gemaakt tegen de geldende marktrente en rekening houdend met het risicoprofiel en de looptijd. Derivaten Derivaten worden gewaardeerd op reële waarde, te weten de relevante marktnotering of, als die er niet is, de waarde die wordt bepaald met behulp van marktconforme en toetsbare waarderingsmodellen. Positieve posities uit hoofde van derivatencontracten ultimo verslagjaar worden gepresenteerd onder derivaten. Negatieve posities uit hoofde van derivatencontracten ultimo verslagjaar worden gepresenteerd onder overige schulden en overlopende passiva. Overige beleggingen Onder overige beleggingen worden opgenomen die beleggingen die niet als een van de hiervoor opgesomde beleggingen geclassificeerd kunnen worden. Tevens worden onder de overige beleggingen opgenomen nog af te wikkelen beleggingstransacties en liquide middelen die beheerd worden door de vermogensbeheerder. De overige beleggingen worden gewaardeerd tegen marktwaarde. Beleggingen voor rekening en risico deelnemers De grondslagen voor de waardering van de beleggingen voor risico deelnemers zijn gelijk aan die voor de beleggingen die voor rekening van het fonds worden aangehouden. Stichtingskapitaal en reserves De totale reserve is onderverdeeld in reserve algemene risico's, solvabiliteitsreserve en algemene reserve. Reserve algemene risico's De hoogte van de reserve algemene risico's is minimaal gelijk aan nul en maximaal gelijk aan de grens die in het Financieel Toetsingskader is gesteld voor het Minimaal Vereist Eigen Vermogen. Solvabiliteitsreserve In de jaarrekening wordt aansluiting gezocht bij de uitkomsten van de toereikendheidstoets. De hoogte van de solvabiliteitsreserve is minimaal gelijk aan nul en maximaal gelijk aan de grens die in het Financieel Toetsingskader is gesteld voor het Vereist Eigen Vermogen verminderd met de reserve algemene risico's.


Algemene reserve Deze reserve dient ter opvang van mutaties in de solvabiliteitsreserve, voor financiering van toeslagen en het dekken van andere algemene risico's. De hoogte van de algemene reserve kan negatief zijn, indien het Vereist Eigen Vermogen niet aanwezig is. Jaarlijks wordt, nadat de voorziening pensioenverplichtingen en alle overige technische voorzieningen en de reserve algemene risico's en de solvabiliteitsreserve op een voldoende peil zijn gebracht, het resultaat van het fonds ten gunste dan wel ten laste van de algemene reserve gebracht. Technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen De voorziening pensioenverplichtingen is gelijk aan de contante waarde van de per balansdatum gefinancierde pensioenaanspraken, volgens de opgebouwde rechtenmethode. Dit wil zeggen dat de gefinancierde aanspraken overeenkomen met de per balansdatum tijdsevenredig verworven pensioenaanspraken. De contante waarde wordt bepaald met gebruikmaking van de door DNB gepubliceerde rentetermijnstructuur. Ultimo 2013 betreft dit de rentetermijnstructuur op basis van een driemaandsgemiddelde met toepassing van de Ultimate Forward Rate (UFR). Het hanteren van de UFR houdt in dat voor looptijden van 21 jaar en langer een aangepaste rentetermijnstructuur wordt gehanteerd. De waardering van de voorziening pensioenverplichtingen heeft plaatsgevonden op basis van de navolgende actuariële grondslagen. Rekenrente De rekenrente wordt bepaald conform de rentetermijnstructuur zoals gepubliceerd door DNB. Overlevingsgrondslagen De sterftekansen voor zowel mannen als vrouwen zijn ontleend aan de AG prognosetafel 2012 - 2062, met leeftijdsafhankelijke en geslachtsafhankelijke correctiefactoren op de sterftekansen conform de inkomenstabel "Mercer hoog", startjaar 2014 (2012: startjaar 2013). Gehuwdheid of partnerschap Zoals gepubliceerd bij de overlevingstafels van het AG over de waarnemingsperiode 1985-1990, met 1 vanaf leeftijd 55. Na de pensioendatum wordt uitgegaan van de werkelijke gehuwdheid van de gepensioneerde deelnemer. Arbeidsongeschiktheid Voor de arbeidsongeschikte deelnemers is de toekomstige opbouw reeds opgenomen in de voorziening pensioenverplichtingen. De in de premie opgenomen opslag voor premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid wordt gereserveerd in een IBNRvoorziening omdat in de praktijk vaak blijkt dat de schadegevallen niet direct gemeld worden, maar pas na het verstrijken van de wachttijd bij ingang van de uitkering bekend zijn. Voorziening voor toekomstige excassokosten Opslag voor excassokosten: 2% van de voorziening. Wezenpensioen 3% van de voorziening uitgesteld nabestaandenpensioen voor actieve deelnemers. Opslag voor premievrijstellingsrisico 4% van de doorsneepremie.


Voorziening voor risico deelnemers De deelnemer heeft de mogelijkheid om een aanvullende pensioenrekening (APR) te openen, waarvan het saldo wordt aangewend voor de aankoop van extra pensioenaanspraken. Door de deelnemer kunnen maandelijks en/of incidenteel bedragen op deze rekening gestort worden. Voor zover sprake is van maandelijkse stortingen zal hierop een bijdrage van de werkgever worden verstrekt. APR-stortingen zijn slechts mogelijk voor zover de fiscale regels zich niet hiertegen verzetten. Tot 1 januari 2006 kon de deelnemer ook een prepensioenkapitaal opbouwen dat inging vanaf de gekozen of standaardprepensioendatum tot en met de pensioendatum. De waardering van de voorziening voor rekening en risico deelnemers wordt bepaald door de waardering van de tegenover deze voorziening aangehouden beleggingen.

GRONDSLAGEN VOOR RESULTAATBEPALING Algemeen Voor zover niet anders vermeld worden baten en lasten verwerkt in het resultaat van het jaar, waarop zij betrekking hebben. Beleggingsresultaten Onder de directe beleggingsopbrengsten wordt verstaan alle aan het boekjaar toe te rekenen inkomsten uit beleggingen, zijnde dividend van aandelen en de aan het boekjaar toe te rekenen rentebedragen van vastrentende beleggingen. Onder indirecte beleggingsopbrengsten wordt verstaan de verandering in de waarde van beleggingen. Met de directe en indirecte beleggingsopbrengsten zijn verrekend de aan de opbrengsten gerelateerde transactiekosten, provisies en valutaverschillen.

GRONDSLAGEN KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht is conform de directe methode opgesteld. Er is onderscheid gemaakt tussen kasstromen uit pensioenactiviteiten en beleggingsactiviteiten.


5

TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2013

(in duizenden euro's)

ACTIVA 1. Beleggingen voor risico pensioenfonds Vastgoed beleggingen

Aandelen


Derivaten

Overige beleggingen

Totaal

Stand per 1 januari 2013 Aankopen/verstrekkingen Verkopen/aflossingen Overige mutaties Waardemutaties

1.628 -121

39.217 5.616 -4.700 6.462

84.005 43.199 -32.322 8.094 -6.389

5.556 1.035 -1.092 -8.094 57

5.969 4.693 -3.943 -64 -41

136.375 54.543 -42.057 -64 -32

Stand per 31 december 2013

1.507

46.595

96.587

-2.538

6.614

148.765

Derivaten met een negatieve waarde

13.357 162.122

Vastgoed beleggingen

Aandelen


Derivaten

Overige beleggingen

Totaal

Stand per 1 januari 2012 Aankopen/verstrekkingen Verkopen/aflossingen Overige mutaties Waardemutaties

1.697 -69

30.923 4.656 -1.098 4.736

57.082 42.107 -35.703 8.929 11.590

14.485 3.827 -3.599 -8.930 -227

5.069 3.939 -3.031 -95 86

109.256 54.529 -43.431 -96 16.116


1.628

39.217

84.005

5.556

5.968

136.374

Derivaten met een negatieve waarde

10.386 146.760

Het pensioenfonds belegt niet in de aangesloten onderneming en de aan haar gelieerde bedrijven. Reële waarde Schattingen en veronderstellingen Schattingen van de actuele waarde zijn een momentopname, gebaseerd op de marktomstandigheden en de beschikbare informatie over het financiële instrument. Deze schattingen zijn van nature subjectief en bevatten onzekerheden en een significante oordeelsvorming (bijvoorbeeld rentestand, volatiliteit, schatting van kasstromen, etc.) en kunnen daarom niet met precisie worden vastgesteld. Op basis van deze verscheidenheid en gradaties in waarderingsmethoden dienen de beleggingen te worden ingedeeld naar drie verschillende waarderingsniveaus:


Niveau 1: De waarde van de belegging is gebaseerd op direct waarneembare marktnoteringen van identieke beleggingen in een actieve markt. Niveau 2: Actuele waarde wordt vastgesteld aan de hand van waarderingsmodellen waarin gebruik is gemaakt van waarneembare marktdata of in het geval van beleggingsinstellingen aan de hand van de intrinsieke waarde waartegen de aandelen kunnen worden verhandeld. Niveau 3: De waarde wordt vastgesteld met waarderingsmodellen waarin geen gebruik is gemaakt van waarneembare marktdata.

Op basis van deze indeling kan het volgende onderscheid worden gemaakt: Niveau 2

Niveau 3

Totaal

Per 31 december 2013 Vastgoed beleggingen Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen

46.595 96.587 -2.538 5.342

1.507 1.272

1.507 46.595 96.587 -2.538 6.614

145.986

2.779

148.765

39.217 84.005 5.556 4.528

1.628 1.440

1.628 39.217 84.005 5.556 5.968

133.306

3.068

136.374

Per 31 december 2012 Vastgoed beleggingen Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen

Het fonds heeft geen beleggingen op niveau 1. Door verbeterde inzichten is de verdeling van de beleggingen 2012 anders gerubriceerd dan in de jaarrekening 2012. Vastgoed beleggingen De vastgoedportefeuille bestaat ultimo 2013, evenals in 2012, uit niet-beursgenoteerde participaties in directe vastgoedbeleggingsfondsen, die afzonderlijk beleggen in winkels, woningen en kantoorpanden.

Aandelen De aandelen kunnen als volgt worden gespecificeerd: 31-12-2013

31-12-2012

Specificatie aandelen naar soort: Aandelenbeleggingsfondsen

46.595

39.217

Het fonds belegt in niet-beursgenoteerde aandelenbeleggingsfondsen. Per balansdatum zijn geen aandelen uitgeleend.


31-12-2013

31-12-2012 In %

In %

Specificatie aandelen naar bedrijfstak: Financiële instellingen Nijverheid en industrie Handel Overige dienstverlening Diversen

10.068 12.898 10.203 11.338 2.088

21,6 27,7 21,9 24,3 4,5

7.928 11.753 8.527 9.235 1.774

20,2 30,0 21,7 23,6 4,5

46.595

100,0

39.217

100,0

30.758 8.834 6.987 16

66,0 19,0 15,0 -

26.018 6.135 7.064 -

66,4 15,6 18,0 -

46.595

100,0

39.217

100,0

Specificatie aandelen naar regio: Europa Noord Amerika Emerging Markets Asia Pacific

31-12-2013

31-12-2012

Vastrentende waarden Staatsobligaties Obligatiebeleggingsfondsen Creditfunds Covered fondsen Deposito's Inflation linked bonds Kortlopende vorderingen op banken Overige

44.231 14.766 12.794 5.326 15.330 400 1.578 2.162

45,8 15,3 13,3 5,5 15,9 0,4 1,6 2,2

33.316 15.006 13.656 2.562 14.454 687 2.680 1.644

39,7 17,9 16,3 2,9 17,2 0,8 3,2 2,0

96.587

100,0

84.005

100,0

Het fonds belegt in niet-beursgenoteerde vastrentende waarde fondsen. Per balansdatum zijn geen vastrentende waarden uitgeleend. Specificatie vastrentende waarden naar bedrijfstak: Nederlandse overheidsinstellingen Buitenlandse overheidsinstellingen Financiële instellingen Handels- en industriële instellingen Overige

24.077 37.997 16.817 6.050 11.646

24,9 39,3 17,4 6,3 12,1

18.601 31.627 19.004 4.879 9.894

22,1 37,7 22,6 5,8 11,8

96.587

100,0

84.005

100,0


31-12-2013

31-12-2012 In %

In %

Specificatie vastrentende waarden naar regio: Australië Europa Noord-Amerika Emerging markets Wereldwijd Overig

109 82.131 5.916 8.091 336 4

0,1 85,0 6,1 8,4 0,4 -

337 75.415 779 7.468 6

0,4 89,8 0,9 8,9 -

96.587

100,0

84.005

100,0

Derivaten 31-12-2013

31-12-2012

Specificatie derivaten naar soort: Rentederivaten

-2.538

5.556

In verband met uitstaande derivatencontracten is collateral geleverd ad 1.692 (2012: 5.800 ontvangen).

Onderstaande tabel geeft inzicht in de derivatenposities per 31 december 2013: Type contract

Contractomvang

Rentederivaten

90.342

Activa

10.819

Passiva

13.357

De derivaten met een negatieve waarde zijn opgenomen onder de kortlopende schulden.

Onderstaande tabel geeft inzicht in de derivatenposities per 31 december 2012: Type contract

Rentederivaten

Contractomvang

54.241

Activa

15.942

Passiva

10.386

De derivaten met een negatieve waarde zijn opgenomen onder de kortlopende schulden.


31-12-2013

31-12-2012

Overige beleggingen Infrastructure beleggingen Geldmarktfondsen Beleggingsdebiteuren Liquide middelen beleggingen Commodities Beleggingscrediteuren

1.241 1.095 23 8 4.247 -

1.346 824 22 74 3.704 -2

6.614

5.968

2. Beleggingen voor risico deelnemers 2013

2012

Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Waardemutaties

26.266 2.654 -1.700 118

22.096 2.645 -1.943 3.468

Stand per 31 december

27.338

26.266

De beleggingen voor risico deelnemer kunnen als volgt worden gespecificeerd: 31-12-2013

Vastgoedaandelen Aandelen Vastrentende waarden Liquiditeiten Overig

31-12-2012

521 8.474 14.220 2.913 1.210

561 8.008 14.018 2.558 1.121

27.338

26.266

18 20

6

38

6

1.201

1.180

3. Vorderingen en overlopende activa Waardeoverdrachten risico deelnemers Overige vorderingen

4. Liquide middelen ABN AMRO Bank N.V.

Onder de liquide middelen worden opgenomen die kasmiddelen en tegoeden op bankrekeningen, die onmiddellijk dan wel op korte termijn opeisbaar zijn en niet het karakter van beleggingen hebben.


PASSIVA

31-12-2013

31-12-2012

5. Stichtingskapitaal en reserves Solvabiliteitsreserve Reserve algemene risico's Algemene reserve

Solvabiliteitsreserve

Reserve algemene risico's

10.910 6.133 6.515

9.900 5.974 1.133

23.558

17.007

Algemene reserve

Totaal

Stand per 1 januari 2012 Uit bestemming saldo van baten en lasten

8.314 1.586

5.166 808

-4.489 5.622

8.991 8.016

Stand per 31 december 2012 Uit bestemming saldo van baten en lasten

9.900 1.010

5.974 159

1.133 5.382

17.007 6.551

10.910

6.133

6.515

23.558


31-12-2013

31-12-2012 In %

In %

Solvabiliteit Aanwezig vermogen Af: technische voorziening

149.458 125.900

118,7 100,0

137.255 120.248

114,1 100,0

Eigen vermogen Af: vereist eigen vermogen

23.558 17.043

18,7 13,5

17.007 15.874

14,1 13,2

Vrij vermogen

6.515

5,2

1.133

0,9

Minimaal vereist eigen vermogen

6.133

4,9

5.974

5,0

De vermogenspositie van het pensioenfonds kan ultimo 2013 worden gekarakteriseerd als toereikend.

6. Technische voorzieningen Pensioenverplichting Stand per 1 januari 2012 Mutatie boekjaar

100.749 19.499

Stand per 31 december 2012 Mutatie boekjaar

120.248 5.652


125.900

Ultimo boekjaar bedraagt de gemiddeld gewogen discontovoet 2,80% (2012: 2,53%). De specificatie van de mutatie van de technische voorzieningen is opgenomen in de staat van baten en lasten.


De voorziening voor pensioenverplichtingen is naar categorie van deelnemers als volgt samengesteld: 31-12-2013 31-12-2012 Aantal Deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Schadevoorziening arbeidsongeschiktheid

Aantal 851 233 186 -

85.493 10.024 29.100 1.283

878 228 156 -

85.196 9.184 24.081 1.787

1.270

125.900

1.262

120.248

De methode voor de berekening van de pensioenverplichtingen is zodanig toegepast dat er geen sprake is van een financieringsachterstand. Naar hun aard hebben de technische voorzieningen in het algemeen een langlopend karakter.

Korte beschrijving van de pensioenregeling De pensioenregeling heeft het karakter van een uitkeringsovereenkomst; de aanvullende pensioenrekening (APR) en de prepensioenregeling hebben het karakter van een premieovereenkomst. De regeling is vastgelegd in een pensioenreglement dat bestaat uit een basispakket en een keuzepakket. Hieronder volgt een globale beschrijving van de voorzieningen die de regeling haar deelnemers biedt. Basispakket: Een ouderdomspensioen ingaand op de eerste dag van de maand waarin de (gewezen) deelnemer de 65-jarige l leeftijd bereikt en uitgekeerd tot en met de maand van overlijden. Ieder deelnemersjaar wordt een aanspraak opgebouwd ter grootte van 1,75% van de voor dat jaar geldende pensioengrondslag (middelloonsysteem). De pensioengrondslag wordt verkregen door van het pensioengevend salaris een franchise af te trekken. Het pensioengevend salaris is gemaximeerd. Een op risicobasis verzekerd partnerpensioen ter grootte van 1,225% van de laatst geldende pensioengrondslag l vermenigvuldigd met het aantal deelnemersjaren dat zou kunnen worden bereikt als het deelnemerschap tot aan de pensioendatum zou zijn voortgezet. Een op risicobasis verzekerd tijdelijk partnerpensioen ingaand op de eerste dag van de maand waarin de deelnemer l overlijdt en uitgekeerd tot en met de eerste dag van de maand waarin de partner de 65-jarige leeftijd bereikt, of, indien dit eerder is, tot en met de laatste dag van de maand waarin de partner overlijdt. Een wezenpensioen ter grootte van 20% van het op de dag van overlijden van de deelnemer verzekerde l partnerpensioen. Voor volle wezen wordt dit verdubbeld. Een arbeidsongeschiktheidspensioen. l Verder biedt het basispakket een voortzetting van de pensioenopbouw in geval van arbeidsongeschiktheid. Toeslagverlening Toeslagverlening is bedoeld om de waarde van de pensioenen op peil te houden. De toeslagverlening op pensioenaanspraken en op pensioenuitkeringen is voorwaardelijk en vindt alleen plaats als de financiële middelen van het fonds dit toelaten. Er bestaat dus een risico dat er in een jaar geen toeslagverlening plaatsvindt. Het bestuur van het pensioenfonds beslist elk jaar of er een toeslag wordt verleend. Gestreefd wordt naar een toeslag op pensioenaanspraken van deelnemers die gelijk is aan de procentueel hoogste stijging van het consumentenprijsindexcijfer alle huishoudens afgeleid de periode september - september van het voorgaande jaar, zoals gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek (hierna: CBS) of de algemene loonontwikkeling.


Onder de algemene loonontwikkeling wordt verstaan de ontwikkeling van de CAO-lonen per maand, exclusief bijzondere beloningen, zoals gepubliceerd door het CBS over de periode september - september van het voorgaande jaar. Voor ingegane pensioenen met uitzondering van het arbeidsongeschiktheidspensioen, de aanspraken van gewezen deelnemers en de eventuele aanspraken op bijzonder partnerpensioen van de ex-partners wordt gestreefd naar een toeslag die gelijk is aan de stijging van het consumenten-prijsindexcijfer alle huishoudens afgeleid. Er is voor toekomstige toeslagen geen geld gereserveerd en er wordt ook bij de bepaling van de hoogte van de pensioenpremies geen rekening gehouden met toeslagverlening. Voor de deelnemers die op 31 december 2003 deelnemer in Stichting Pensioenfonds Stork waren en aansluitend de dag daaropvolgend deelnemer zijn geworden in Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland geldt het volgende. Als de toeslag op de achtergebleven pensioenrechten en -aanspraken bij Stichting Pensioenfonds Stork (vanaf 1 januari 2012 Pensioenfonds van de Metalelektro (PME)), lager is dan de toeslag op de pensioenrechten en -aanspraken bij Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland, zullen deze achtergebleven pensioenrechten en -aanspraken bij de voorwaardelijke toeslagverlening zoals hierboven omschreven mede in aanmerking genomen worden. De bedoelde pensioenrechten en aanspraken bij PME kunnen in dat geval in het betreffende jaar bij bestuursbesluit worden verhoogd met het verschil tussen de door beide fondsen gehanteerde toeslagpercentages. Dit geldt zowel voor actieve deelnemers als voor gewezen deelnemers en pensioengerechtigden. Deze toeslag wordt opgeteld bij de pensioenrechten of - aanspraken in Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland. Er is voor toekomstige toeslagen geen geld gereserveerd en er wordt ook bij de bepaling van de hoogte van de pensioenpremies geen rekening gehouden met toeslagverlening. De afgelopen jaren was de toeslagverlening in overeenstemming met het hiervoor gepresenteerde toeslagbeleid. Verleende toeslagen In het kader van het herstelplan is per 1 januari 2013 geen toeslag verleend. Op 17 januari 2014 heeft het bestuur besloten om per 1 januari 2014 alle opgebouwde pensioenaanspraken en ingegane pensioenuitkeringen te verhogen met 0,22%. Ook de PME-aanspraken zijn conform de overgangsbepaling verhoogd met 0,22%. 2013

2012

7. Voorzieningen voor risico deelnemers Stand per 1 januari Premies en directe beleggingsopbrengsten Onttrekkingen Waardemutaties boekjaar

26.266 2.654 -1.700 118

22.096 2.645 -1.943 3.468

Stand per 31 december

27.338

26.266

Deze voorziening betreft een vrijwillige regeling, de aanvullende pensioenrekening (APR) en een prepensioenregeling. In de APR kunnen premies worden gestort ter vorming van een pensioenkapitaal dat op de pensioendatum kan worden aangewend voor de aankoop van extra pensioenaanspraken. 31-12-2013

31-12-2012

8. Overige schulden en overlopende passiva Negatieve derivaten Inhoudingen uitkeringen Te betalen kosten Waardeoverdrachten Premies Uitkeringen Overige schulden

13.357 41 336 55 47 67 -

10.386 28 157 45 46 29

13.903

10.691

Alle schulden hebben een resterende looptijd korter dan één jaar.


Risicobeheer en derivaten Solvabiliteitsrisico Het fonds wordt bij het beheer van de pensioenverplichtingen en de financiering daarvan geconfronteerd met risico's. De belangrijkste doelstelling van het fonds is het nakomen van de pensioentoezeggingen. Voor het realiseren van deze doelstelling wordt gestreefd naar een toereikende solvabiliteit op basis van de marktwaarde van de pensioenverplichtingen. Het belangrijkste risico voor het fonds betreft het solvabiliteitsrisico, ofwel het risico dat het fonds niet beschikt over voldoende vermogen ter dekking van de pensioenverplichtingen. De solvabiliteit wordt gemeten zowel op basis van algemeen geldende normen als ook naar de specifieke normen welke door de toezichthouder worden opgelegd. Indien de solvabiliteit van het fonds zich negatief ontwikkelt, bestaat het risico dat het fonds de premie voor de onderneming en deelnemers moet verhogen en het risico dat er geen ruimte beschikbaar is voor een eventuele toeslag van opgebouwde pensioenrechten. In het uiterste geval kan het noodzakelijk zijn dat het fonds verworven pensioenaanspraken en pensioenrechten moet verminderen. De aanwezige dekkingsgraad heeft zich als volgt ontwikkeld: Vermogen

Technische voorzieningen

Dekkingsgraad %

Stand per 31 december 2012 Mutatie

137.255 12.203

120.248 5.652

114,1 4,6


149.458

125.900

118,7

2013

2012

%

%

Dekkingsgraad per 1 januari Premieresultaat Uitkeringen Toeslagen Beleggingsresultaat Wijziging marktrente Andere oorzaken

114,1 0,2 0,2 -0,3 4,9 -0,4

108,9 -0,3 0,1 13,8 -7,6 -0,8

Dekkingsgraad per 31 december

118,7

114,1


31-12-2013

31-12-2012

Het saldo op FTK grondslagen is als volgt: Voorziening pensioenverplichtingen Buffers: S1 Renterisico S2 Risico zakelijke waarden S3 Valutarisico S4 Grondstoffenrisico S5 Kredietrisico S6 Verzekeringstechnisch risico S10 Actief beheer risico Diversificatie effect Vereist eigen vermogen (vereiste buffers) Vereist pensioenvermogen (art. 132 Pensioenwet) Aanwezig pensioenvermogen Saldo*

125.900

120.248

3.591 12.038 6.818 1.219 1.921 5.547 851 -14.942

4.066 10.461 6.163 1.102 2.315 5.752 809 -14.794

17.043

15.874

142.943 149.458

136.122 137.255

6.515

1.133

*Berekend op basis van de huidige beleggingsmix Risicobeleid Het Financieel Toetsingskader ("FTK") voor pensioenfondsen is een onderdeel van de Pensioenwet. De regelgeving van het FTK werkt de economische risico´s voor pensioenfondsen verbonden aan onder meer aandelen, valuta's en rente uit. Het vertaalt deze naar vereiste reserveposities en dekkingsgraden. Hiermee worden pensioenfondsen gedwongen te overwegen welk totaal risiconiveau ze kunnen of willen accepteren. Het pensioenfonds zet, binnen de kaders van het geformuleerde risicobeleid, in op maximalisatie van het rendement op het vermogen. Bij de analyses en afwegingen wordt het pensioenfonds geadviseerd door Syntrus Achmea Vermogensbeheer. Renterisico Renterisico is het risico dat een rentebeweging de financiële situatie van het pensioenfonds negatief beïnvloedt. Dit risico bestaat doordat beleggingen en verplichtingen niet in dezelfde mate gevoelig zijn voor rentebewegingen. Het renterisico neemt af naarmate de looptijd van de beleggingen meer overeenkomt met de looptijd van de verplichtingen. Het fonds heeft in 2008 het effect van rentebewegingen op de dekkingsgraad gedeeltelijk afgedekt. Het beleid wordt uitgevoerd door deelname in het Liability Overlay Fund van Syntrus Achmea Vermogensbeheer. Het verkleinen van het renterisico leidt tot een lagere vereiste dekkingsgraad voor het fonds, dan het geval zou zijn geweest zonder beperking van het renterisico. De rentegevoeligheid kan worden gemeten door middel van de duration. De duration is de (met de contante waarde van de kasstromen) gewogen gemiddelde resterende looptijd in jaren. 31-12-2013

31-12-2012

Duration

Duration van de vastrentende waarden (voor derivaten) Duration van de totale portefeuille (na derivaten) Voorziening pensioenverplichtingen

96.587 148.765 125.900

5,6 16,9 18,5

Duration

84.005 136.374 120.248

5,6 14,2 19,4

Als gevolg van verbeterde inzichten is de balanswaarde van de totale portefeuille 31 december 2012 aangepast.


Op balansdatum is de duration van de beleggingen korter dan de duration van de verplichtingen. Er is derhalve sprake van een zogenaamde "duration-mismatch". Dit betekent dat bij een rentestijging de waarde van de beleggingen minder snel daalt dan de waarde van de verplichtingen (bij toepassing van de actuele marktrentestructuur) daalt, waardoor de dekkingsgraad zal stijgen. Bij een rentedaling zal de waarde van de beleggingen minder snel stijgen dan de waarde van de verplichtingen, waardoor de dekkingsgraad zal dalen. In 2012 was de strategische afdekking van het renterisico circa 77%. Daarbij was de rentegevoeligheid van de technische voorziening gebaseerd op de swap rentecurve. In 2013 werd de afdekking van het renterisico gebaseerd op de UFR rentecurve die DNB publiceert. De 75% afdekking vertaalde zich begin 2013 in een afdekking van 94% van het renterisico. Gedurende heel 2013 is gestuurd op een afdekkingspercentage van 94% van de rentegevoeligheid van de technische voorziening op basis van de UFR rentecurve. De samenstelling van de vastrentende waarden naar looptijd is als volgt: 31-12-2013

31-12-2012 in %

Resterende looptijd < 1 jaar Resterende looptijd 1-5 jaar Resterende looptijd > 5 jaar

in %

29.523 28.725 38.339

30,6 29,7 39,7

27.256 21.446 35.303

32,5 25,5 42,0

96.587

100,0

84.005

100,0

Inflatierisico Inflatierisico is het risico dat inflatie de waarde van de beleggingen aantast in termen van koopkracht. Het inflatierisico in combinatie met het toeslagbeleid is onderdeel van de ALM-studies die het fonds geregeld laat uitvoeren. Valutarisico Valutarisico is het risico dat wisselkoersschommelingen de waarde van een belegging beïnvloeden. Dit risico is voor het fonds beperkt, aangezien het grootste gedeelte van de beleggingsportefeuille bestaat uit in euro's genoteerde waarden. De vreemde valutapositie is als volgt te specificeren: 31-12-2013

EURO USD GBP CHF Overige

31-12-2012

113.123 13.253 8.957 4.049 9.383

105.307 9.956 7.786 3.517 9.808

148.765

136.374

Als gevolg van verbeterde inzichten is de valutapositie in euro per 31 december 2012 aangepast. Kredietrisico Het risico dat de tegenpartij niet (meer) aan zijn verplichtingen kan voldoen, bijvoorbeeld door liquiditeits- of solvabiliteitsproblemen. Om dit risico te beheersen worden de tegenpartijen nauwgezet geselecteerd. Daarnaast worden transacties over meerdere aanbieders gespreid en wordt in sommige gevallen onderpand geëist.


Ten aanzien van de kredietwaardigheid van de debiteuren van de vastrentende portefeuille kan het volgende overzicht worden gegeven: 31-12-2013

31-12-2012 In %

AAA AA A BBB BB B CCC en lager Geen rating *

In %

15.997 28.632 5.944 15.911 3.260 3.796 1.581 21.466

16,6 29,6 6,2 16,5 3,4 3,9 1,6 22,2

21.565 12.641 9.275 10.200 3.148 4.832 1.611 20.733

25,7 15,1 11,0 12,1 3,8 5,8 1,9 24,6

96.587

100,0

84.005

100,0

* Betreffen liquide middelen, deposito's, daggeld en leningen die geen rating hebben.

Verplichtingenrisico De pensioenverplichtingen kunnen in de tijd worden weergegeven door middel van een schatting van de toekomstige uitgaande kasstromen. Het verplichtingenrisico uit zich in: Toeslagresultaten, waarbij het gevoerde toeslagbeleid afwijkt van de aannamen in de kasstroomprojectie. Ook loonl en prijsstijgingen alsmede de franchise-ontwikkeling kunnen afwijken van de verwachting. Actuariële resultaten, indien de actuariële aannamen en veronderstellingen niet overeenstemmen met de l werkelijkheid. Hierbij kan onder meer worden gedacht aan verschillen in de levensverwachting van de deelnemers (het langlevenrisico) of afwijkingen in invaliderings- en revalideringskansen. Premieresultaten, indien de premie niet gelijk is aan de marktwaarde van de kasstromen die voortvloeien uit de l nieuwe pensioentoezeggingen. Dit betreft bijvoorbeeld verschillen tussen de "kostprijs" en de daadwerkelijk ontvangen bijdrage voor nieuwe pensioentoezeggingen.

Liquiditeitsrisico Het risico dat een belegging niet tijdig tegen een redelijke prijs kan worden geliquideerd. Ook dit risico wordt beheerst doordat de vermogensbeheerder de beleggingsportefeuille op zo een manier opzet dat het naar verwachting aan de liquiditeitsbehoefte van het fonds kan voldoen.

Concentratierisico Grote posten zijn aan te duiden als een vorm van concentratierisico. Om te bepalen welke posten hieronder vallen moeten per beleggingscategorie alle instrumenten met dezelfde debiteur worden gesommeerd. Als grote post wordt aangemerkt elke post die meer dan 2% van het balanstotaal uitmaakt. 31-12-2013

Rabobank Duitsland Frankrijk Italië Nederland ING Groep

6.880 10.977 8.921 3.678 10.911 3.289

31-12-2012

3.953 7.970 7.042 2.734 -


Overige niet-financiële risico's Operationeel risico Het fonds beheerst operationele risico's zoveel mogelijk door eisen te stellen aan haar dienstverleners. Daarbij kan worden gedacht aan regels voor procuratie, functiescheiding, 'chinese walls', enzovoort. Corporate governance De aandelenbeleggingen van het pensioenfonds vinden uitsluitend plaats via beleggingsfondsen en/of aandelen pools. Daardoor stemt het pensioenfonds niet (direct) op aandeelhoudersvergaderingen en hoeft geen corporate governance of stemverslag opgenomen te worden in het jaarverslag. Verbonden partijen Identiteit van verbonden partijen Er is sprake van een relatie tussen het fonds en de sponsor, de aangesloten ondernemingen en hun bestuurders. Transacties met bestuurders De bestuurders ontvangen geen beloning van het fonds. Er zijn geen leningen verstrekt aan en er zijn geen vorderingen op (voormalige) bestuurders. De bestuurders zijn opgenomen in het bestand van het pensioenfonds. Overige transacties met verbonden partijen Betreffende de uitvoeringsovereenkomst tussen fonds en werkgever met betrekking tot de financiering van de aanspraken en de uitvoering van de regeling wordt verwezen naar de samenvatting van de uitvoeringsovereenkomst (onder Overige gegevens opgenomen).

Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Langlopende contractuele verplichtingen Met Syntrus Achmea Pensioenbeheer N.V. heeft het fonds een administratieovereenkomst afgesloten. Jaarlijks wordt hiervoor een vergoeding op basis van bestede uren betaald. Deze overeenkomst eindigt per 31 december 2014.


6

TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2013

(in duizenden euro's) 2013

2012

9. Premiebijdragen van werkgevers en werknemers Premiebijdragen basisregeling FVP-koopsommen

13.241 52

12.140 5

13.293

12.145

12.946 13.241

11.935 12.140

10.913 571 1.462

10.330 562 1.043

12.946

11.935

2.552

2.462

De kostendekkende en de feitelijke premie volgens artikel 130 van de Pensioenwet zijn als volgt:

Kostendekkende premie Feitelijke premie De samenstelling van de kostendekkende premie is als volgt: Actuarieel benodigde koopsom Opslag voor uitvoeringskosten Solvabiliteitsopslag

10. Premiebijdragen voor risico deelnemers Periodieke premies

11. Beleggingsresultaten risico pensioenfonds Directe beleggingsopbrengsten 2013

Vastgoed beleggingen Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen Overige opbrengsten en lasten

Indirecte beleggingsopbrengsten 2013

Kosten van vermogensbeheer 2013

Totaal 2013

76 69 11 2

-121 6.462 -6.389 57 -41 -

-33 -379

-45 6.531 -6.422 57 -30 -377

158

-32

-412

-286

In de indirecte resultaten bij vastrentende waarden zijn de resultaten van het Liability Overlay Fund (LOF) verwerkt.


Directe beleggingsopbrengsten 2012

Vastgoed beleggingen Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen Overige opbrengsten en lasten



Totaal 2012

71 167 -9 1

-69 4.736 11.590 -227 86 -

-20 -1 -5 -343

2 4.883 11.590 -228 72 -342

230

16.116

-369

15.977

12. Beleggingsresultaten risico deelnemers Directe beleggingsopbrengsten 2013

Beleggingsopbrengsten


102


118

Totaal 2013

-

220

2013

Totaal 2012

3.651

2012

13. Saldo waardeoverdrachten risico pensioenfonds Overgenomen pensioenverplichtingen Overgenomen pensioenverplichtingen uit bijspaarregeling Overgedragen pensioenverplichtingen

547 1.620 -732

143 1.571 -461

1.435

1.253

De ontvangen koopsommen worden aangewend voor de inkoop van extra pensioen. De toevoeging aan de technische voorziening uit hoofde van de overgenomen pensioenverplichtingen bedraagt 2.132. Het resultaat op de overgenomen pensioenverplichtingen bedraagt in 2013 35 (2012: 262). De afname van de technische voorziening uit hoofde van de overgedragen pensioenverplichtingen bedraagt 804. Het resultaat op de overgedragen pensioenverplichtingen bedraagt in 2013 72 (2012: 97).

14. Saldo waardeoverdrachten risico deelnemers Overgedragen pensioenverplichtingen

-1.700

-1.943


2013

2012

15. Pensioenuitkeringen Ouderdomspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Arbeidsongeschiktheid Afkopen

1.232 353 20 28 8

919 300 14 77 6

1.641

1.316

De post afkopen betreft de afkoop van pensioenen die lager zijn dan €451,22 (2012: € 438,44) per jaar overeenkomstig de Pensioenwet (artikel 66). De toeslag van de uitkeringen per 1 januari 2013 zoals vastgesteld door het bestuur bedraagt 0% (2012: 0%).

16. Mutatie technische voorzieningen Pensioenopbouw Onder pensioenopbouw is opgenomen de actuarieel berekende waarde van de diensttijdopbouw. Dit is het effect op de voorziening pensioenverplichtingen van de in het verslagjaar opgebouwde nominale rechten ouderdomspensioen en nabestaandenpensioen. Verder is hierin begrepen het effect van de individuele salarisontwikkeling. Toeslagen Toeslagverlening is bedoeld om de waarde van de pensioenen op peil te houden. De toeslagverlening op pensioenaanspraken en op pensioenuitkeringen is voorwaardelijk en vindt alleen plaats als de financiële middelen van het fonds dit toelaten. Er bestaat dus een risico dat er in een jaar geen toeslagverlening plaatsvindt. Het bestuur van het pensioenfonds beslist elk jaar of er een toeslag wordt verleend. Gestreefd wordt naar een toeslag op pensioenaanspraken van deelnemers die gelijk is aan de procentueel hoogste stijging van het consumentenprijsindexcijfer alle huishoudens afgeleid zoals gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek of de algemene loonontwikkeling. In 2013 is geen toeslag verleend. Rentetoevoeging De pensioenverplichtingen zijn in 2013 opgerent met 0,351% (2012: 1,544%), zijnde de éénjaarsrente van de rentetermijnstructuur per 31 december 2012. Pensioenuitkeringen en -afkopen Verwachte toekomstige pensioenuitkeringen worden vooraf actuarieel berekend en opgenomen in de voorziening pensioenverplichtingen. De onder dit hoofd opgenomen afname van de voorziening betreft het bedrag dat vrijkomt ten behoeve van de financiering van de pensioenen van de verslagperiode. Uitvoeringskosten Toekomstige uitvoeringskosten (in het bijzonder excassokosten) worden vooraf actuarieel berekend en opgenomen in de voorziening pensioenverplichtingen. De onder dit hoofd opgenomen afname van de voorziening pensioenverplichtingen betreft het bedrag dat vrijkomt ten behoeve van de financiering van de kosten van de verslagperiode. Wijziging rentetermijnstructuur Jaarlijks wordt per 31 december de marktwaarde van de voorziening pensioenverplichtingen herrekend door toepassing van de actuele rentetermijnstructuur. Het effect van de verandering van de rentetermijnstructuur wordt verantwoord onder het hoofd wijziging marktrente.


Wijziging actuariële uitgangspunten Jaarlijks worden de actuariële grondslagen en/of methoden beoordeeld en mogelijk herzien ten behoeve van de berekening van de actuele waarde van de pensioenverplichtingen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van interne en externe actuariële deskundigheid. Dit betreft onder meer de vergelijking van veronderstellingen ten aanzien sterfte, langleven, arbeidsongeschiktheid met werkelijke waarnemingen voor de gehele bevolking als voor de populatie van het fonds. De vaststelling van de toereikendheid van de voorziening pensioenverplichtingen is een inherent onzeker proces, waarbij gebruik wordt gemaakt van schattingen en oordelen door het bestuur van het fonds. Het effect van deze wijzigingen wordt verantwoord in het resultaat op het moment dat de actuariële uitgangspunten worden herzien. Saldo overdracht van rechten Deze post bevat de afname van de voorziening pensioenverplichtingen uit hoofde van uitgaande waardeoverdrachten en de toename van de voorziening pensioenverplichtingen uit hoofde van inkomende waardeoverdrachten. Overige wijzigingen De overige wijzigingen bestaan onder andere uit het resultaat op de voorziening pensioenverplichtingen uit hoofde van flexibilisering, eventuele pensioencorrecties en huwelijk en echtscheiding. Overige wijzigingen 2013 Resultaat Resultaat Resultaat Resultaat

op kanssystemen: op sterfte op arbeidsongeschiktheid op mutaties

2012 83 852 -216

420 994 -102

719

1.312

2.654 -1.700 118

2.645 -1.943 3.468

1.072

4.170

51

46

17. Mutatie voorzieningen risico deelnemers Premies en directe beleggingsopbrengsten Onttrekkingen Waardemutaties

18. Herverzekeringen Stoploss-premie risicokapitaal


2013

2012

19. Pensioenuitvoerings- en administratiekosten Administratiekosten Adviseurs- en controlekosten* Administratiekosten derden** Overige kosten

313 199 13 22

280 160 24 39

547

503

* In dit bedrag is opgenomen aan pensioenadviezen - (2012: 14); aan kosten actuaris voor jaarwerkwerkzaamheden 46 (2012: 53) en voor extra opdrachten 118 (2012: 57). Verder is in dit bedrag het honorarium van de externe accountant opgenomen, bestaande uit:

Onderzoek van de jaarrekening en verslagstaten

35

36

** Betreft in 2013 kosten Robeco over 2013 en in 2012 de kosten Robeco over 2011 en 2012 Overeenkomstig artikel 96 van de Pensioenwet wordt vermeld dat het pensioenfonds in het afgelopen jaar geen dwangsommen en boetes zijn opgelegd. 20. Diverse baten en lasten Overige lasten

-

5

Personeelsleden Bij het fonds zijn geen werknemers in dienst. De werkzaamheden worden verricht door werknemers die in dienst zijn van de werkgever. De hieraan verbonden kosten zijn voor rekening van de werkgever. Het bestuur ontvangt geen bezoldiging. Belastingen De activiteiten van het fonds zijn vrijgesteld van belastingheffing in het kader van de vennootschapsbelasting. Leiden, 23 mei 2014 Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Het bestuur E. Geene G.M. Heerschop L.A.J. Dierick F.H.M. Boumans T.H.M. van Leeuwen S. Feenstra J. Dortmundt


G

OVERIGE GEGEVENS


OVERIGE GEGEVENS 1

Belangrijke gebeurtenissen na balansdatum

Toeslagverlening Op 17 januari 2014 heeft het bestuur besloten om per 1 januari 2014 alle opgebouwde pensioenaanspraken en ingegane pensioenuitkeringen te verhogen met 0,22%. Ook de PME-aanspraken zijn conform de overgangsbepaling verhoogd met 0,22%. De kosten van deze toeslagverlening worden verwerkt in de jaarrekening 2014. Opzegging uitvoeringsovereenkomst door Jacobs Nederland B.V. De werkgever verbindt zich jegens de Stichting: om in enig jaar de laatste van iedere maand een betaling te doen van een door het bestuur vast te stellen percentage l van de som van de pensioengrondslagen zoals genoemd in artikel 5 van het pensioenreglement. om per de laatste van iedere maand een betaling te doen van 1/12 deel van de geschatte premies over dat jaar voor l de verzekeringen waarvoor door de deelnemers is gekozen volgens het pensioenreglement inzake het keuzepakket van de Stichting. om per 1 juli, na definitieve vaststelling van het jaarverslag van de Stichting over het afgelopen jaar, verschillen tussen l de definitieve verschuldigde premies volgens het basispakket en het keuzepakket en de reeds betaalde bedragen te verrekenen. Jacobs Nederland B.V. heeft de uitvoeringsovereenkomst met SPJNL met ingang van 1 mei 2014 opgezegd. Dit betekent dat met ingang van 1 mei 2014 geen pensioenopbouw meer plaatsvindt binnen SPJNL en dat de verzekerde onderdelen op overlijden en arbeidsongeschiktheid van de SPJNL pensioenregeling stoppen. Ter dekking van ofwel een deel van toekomstige administratiekosten danwel de kosten van het liquide maken van de beleggingen van SPJNL, is door de werkgever een extra toezegging gedaan om € 2 miljoen te storten in het pensioenfonds voor de financiering van deze kosten. In 2014 zal het bestuur een keuze maken tussen het (tijdelijk) voortzetten van SPJNL als gesloten fonds of het overdragen van de opgebouwde aanspraken naar een verzekeraar.

2

Resultaatverdeling

Er zijn geen bijzondere bepalingen opgenomen in de statuten en de ABTN omtrent de resultaatverdeling van het pensioenfonds. Het bestuur heeft besloten het resultaat als volgt te verdelen: mutatie reserve algemene risico's 159 mutatie solvabiliteitsreserve 1.010 mutatie algemene reserve 5.382 totaal 6.551


3

ACTUARIËLE VERKLARING

Opdracht Door Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland te Leiden is aan Mercer (Nederland) B.V. de opdracht verleend tot het afgeven van een actuariële verklaring als bedoeld in de Pensioenwet over het boekjaar 2013.

Gegevens De gegevens waarop mijn onderzoek is gebaseerd, zijn verstrekt door en tot stand gekomen onder de verantwoordelijkheid van het bestuur van het pensioenfonds. Voor de toetsing van de fondsmiddelen en voor de beoordeling van de vermogenspositie heb ik mij gebaseerd op de financiële gegevens die ten grondslag liggen aan de jaarrekening. De accountant van het pensioenfonds heeft mij geïnformeerd over zijn bevindingen ten aanzien van de betrouwbaarheid (materiële juistheid en volledigheid) van de basisgegevens en de overige uitgangspunten die voor mijn oordeelsvorming van belang zijn.

Werkzaamheden Ter uitvoering van de opdracht heb ik onderzocht of is voldaan aan de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet. De door het pensioenfonds verstrekte administratieve basisgegevens zijn zodanig dat ik die gegevens als uitgangspunt van de door mij beoordeelde berekeningen heb aanvaard. Als onderdeel van de werkzaamheden voor de opdracht: heb ik ondermeer onderzocht of de technische voorzieningen, het Minimaal Vereist Eigen Vermogen en het Vereist l Eigen Vermogen toereikend zijn vastgesteld, en heb ik mij een oordeel gevormd over de vermogenspositie van het pensioenfonds. l Mijn onderzoek heb ik zodanig uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de resultaten geen onjuistheden van materieel belang bevatten. Ik heb mij een oordeel gevormd over de waarschijnlijkheid waarmee het pensioenfonds de tot balansdatum aangegane verplichtingen kan nakomen, mede in aanmerking nemend het financieel beleid van het pensioenfonds. De beschreven werkzaamheden en de uitvoering daarvan zijn in overeenstemming met de binnen het Koninklijk Actuarieel Genootschap geldende normen en gebruiken, en vormen naar mijn mening een deugdelijke grondslag voor mijn oordeel.

Oordeel De technische voorzieningen zijn, in overeenstemming met de beschreven berekeningsregels en uitgangspunten, als geheel bezien, toereikend vastgesteld. Het eigen vermogen van het pensioenfonds is op de balansdatum ten minste gelijk aan het wettelijk Vereist Eigen Vermogen. Gemeten naar de wettelijke maatstaf is ten aanzien van de verplichtingen, aangegaan tot balansdatum, sprake van een toereikende solvabiliteit. Met inachtneming van het voorafgaande heb ik mij ervan overtuigd dat is voldaan aan de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet. De vermogenspositie van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland is naar mijn mening voldoende. Daarbij in aanmerking genomen dat de mogelijkheden tot het realiseren van de beoogde toeslagen beperkt zijn. Amstelveen, 23 mei 2014

Drs. A.J. de Jong AAG verbonden aan Mercer (Nederland) B.V.


4

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT

Aan: het Bestuur van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening over 2013 van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland te Leiden gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2013 en de staat van baten en lasten over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het bestuursverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het inrichten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risicoinschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland per 31 december 2013 en van het saldo van baten en lasten over 2013 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.


Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Amstelveen, 23 mei 2014 KPMG Accountants N.V.

F.M. van den Wildenberg RA


BIJLAGEN


1

VERLOOPSTAAT DEELNEMERS 2013 Aantal

2012 Aantal

Aantal

Aantal

Deelnemers Stand vorig boekjaar Nieuwe toetredingen Ontslag met premievrije aanspraak Ingang pensioen Overlijden

878 27 -29 -23 -2

Stand einde boekjaar

940 20 -52 -29 -1

-27

-62

851

878

228

193

Gewezen deelnemers Stand vorig boekjaar Ontslag met premievrije aanspraak Waardeoverdrachten Ingang pensioen Afkopen

29 -19 -3 -2


52 -12 -5 5

35

233

228

156

122

Pensioengerechtigden Stand vorig boekjaar Ingang pensioen Overlijden Andere oorzaken


33 -3 -

35 -1 30

34

186

156

1.270

1.262


Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland. Jaarrapport 2013

Recommend Documents