Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland. Jaarrapport 2012

Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland

Jaarrapport 2012

Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Postbus 90170 5000 LM Tilburg E-mail: [email protected] Internet: www.pensioenfondsjacobs.nl

INHOUDSOPGAVE Pagina

A B C D E

Voorwoord Kerncijfers Karakteristieken van het pensioenfonds Verslag van het verantwoordingsorgaan Bestuursverslag Hoofdlijnen Verslag van de vermogensbeheerder Financiële paragraaf Risicoparagraaf Toekomstparagraaf

F

JAARREKENING

1 2 3 4 5 6

Balans per 31 december 2012 Staat van baten en lasten over 2012 Kasstroomoverzicht 2012 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans per 31 december 2012 Toelichting op de staat van baten en lasten over 2012

G

OVERIGE GEGEVENS

1 2 3 4

Uitvoeringsovereenkomst Resultaatverdeling Actuariële verklaring Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

4 6 10 15 20 21 30 36 38 40

42 43 44 45 50 63

69 69 70 72

BIJLAGEN 1

Verloopstaat deelnemers

75

___________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland 3

A

VOORWOORD


Beste lezer, 2012 was voor het Pensioenfonds een jaar van stabilisatie. Een snelle blik op de kerncijfers leert dat het totale aantal deelnemers en pensioengerechtigden jaarlijks licht stijgt. We zijn nog een jong fonds ondanks dat het aandeel pensioengerechtigden gestaag stijgt. Het vermogen en de technische voorziening stijgen echter nog steeds met aanzienlijk grotere stappen. De uitvoeringskosten zijn in 2012 iets gestegen, maar blijven sinds de daling in 2010 redelijk constant. Het rendement inclusief renteafdekking is met 14% hoog. Gelukkig heeft ook de dekkingsgraad de weg naar boven weer gevonden. Al met al kunnen we als bestuur tevreden terugkijken naar 2012. In 2013 dan maar op dezelfde voet verder, zou je zeggen. Nee dus. Externe ontwikkelingen zorgen steeds voor nieuwe uitdagingen. De overheid heeft een aantal maatregelen aangekondigd in zijn regeerakkoord. Daarbij zijn er ook voorstellen ten aanzien van wijzigingen in de governance van Pensioenfondsen Deze maatschappelijke ontwikkelingen nopen veel bedrijven en Pensioenfondsen ertoe te evalueren hoe met deze toekomst om te gaan. Belangrijk voor SPJNL zijn de gesprekken binnen Jacobs Nederland B.V. over een nieuwe pensioenregeling. De uitkomsten hiervan zijn bepalend voor de toekomst van ons pensioenfonds. De inhoud van de toekomstige pensioenafspraken is een aangelegenheid van de sociale partners, de al opgebouwde pensioenaanspraken de verantwoordelijkheid van SPJNL.Als bestuur beraden we ons daarom nu al op de toekomst van SPJNL, om uiteindelijke de beste uitvoering te geven aan de in de huidige regeling opgebouwde pensioenaanspraken. Dat doen we in de wetenschap dat de financiële positie op dit moment solide is. We zien die toekomst dan ook met vertrouwen tegemoet. Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland

Erwin Geene, Voorzitter


B

KERNCIJFERS


KERNCIJFERS Deelnemers, gewezen en pensioengerechtigden 2012 Aantal Deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden

2011 %

Aantal

2010 %

Aantal

2009 %

Aantal

2008 %

Aantal

%

878

69,6

940

74,9

977

78,7

1.006

81,9

1.028

85,2

228 156

18,1 12,3

193 122

15,4 9,7

172 93

13,9 7,4

147 75

12,0 6,1

128 51

10,6 4,2

1.262

100,0

1.255

100,0

1.242

100,0

1.228

100,0

1.207

100,0

Premiebijdragen, saldo waardeoverdrachten, pensioenuitkeringen en pensioenuitvoerings- en administratiekosten (x € 1.000) 2012

Premiebijdragen basisregeling Premiebijdragen voor risico deelnemers

Saldo waardeoverdrachten risico pensioenfonds Saldo waardeoverdrachten risico deelnemers

Pensioenuitkeringen Pensioenuitvoerings- en administratiekosten

2011

2010

2009

2008

12.145

11.410

11.384

11.687

11.629

2.462

2.446

2.407

2.390

2.339

14.607

13.856

13.791

14.077

13.968

1.253

308

1.292

674

3.238

-1.943

-1.155

-1.112

-690

-528

-690

-847

180

-16

2.710

1.316

908

625

430

285

503

494

498

566

740


Technische voorzieningen, stichtingskapitaal en reserves, belegd vermogen (x € 1.000); dekkingsgraad en minimaal vereist eigen vermogen (in %) 31-12-2012

Technische voorzieningen - voor risico pensioenfonds - voor risico deelnemers

31-12-2011

31-12-2010

31-12-2009

31-12-2008

120.248 26.266

100.749 22.096

76.851 19.797

57.120 17.224

45.757 13.462

146.514

122.845

96.648

74.344

59.219

17.007

8.991

10.080

12.217

4.088

Beleggingen - voor risico pensioenfonds - voor risico deelnemers Liquide middelen Saldo overige activa en passiva

146.760 26.266 1.180 -10.685

114.759 22.096 1.082 -6.101

87.209 19.797 104 -382

67.742 17.224 1.150 445

49.046 13.462 1.024 -225

Totaal belegd vermogen

163.521

131.836

106.728

86.561

63.307

114,1 113,2 105,0

108,9 113,4 105,1

113,1 115,3 105,4

121,4 121,2 105,9

108,9 117,0 105,0

Stichtingskapitaal en reserves

Aanwezige dekkingsgraad Vereist vermogen Minimaal vereist vermogen

Verdeling beleggingsportefeuille voor risico pensioenfonds (x € 1.000) 31-12-2012

31-12-2011

% Vastgoed beleggingen Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen

31-12-2010

%

31-12-2009

%

31-12-2008

%

%

1.628 39.217

1,1 26,7

1.697 30.923

1,5 27,0

1.708 27.123

2,0 31,1

1.715 23.849

2,5 35,2

1.896 11.953

3,9 24,4

84.005 15.942 5.968

57,2 10,9 4,1

57.082 19.988 5.069

49,7 17,4 4,4

51.213 4.130 3.035

58,7 4,7 3,5

37.856 2.140 2.182

55,9 3,2 3,2

31.863 1.610 1.724

65,0 3,3 3,4

146.760

100,0

114.759

100,0

87.209

100,0

67.742

100,0

49.046

100,0

Beleggingsopbrengsten en kosten vermogensbeheer risico pensioenfonds (x € 1.000) 2012

Directe opbrengsten Indirecte opbrengsten Kosten vermogensbeheer

2011

2010

2009

2008

230 16.116 -369

119 12.704 -288

127 6.181 -231

136 8.337 -211

297 -4.259 -88

15.977

12.535

6.077

8.262

-4.050


Beleggingsopbrengsten risico deelnemers (x € 1.000) 2012

Directe opbrengsten Indirecte opbrengsten

2011

2010

2009

2008

183 3.468

314 694

401 878

271 1.791

-2.603

3.651

1.008

1.279

2.062

-2.603

Beleggingsrendement risico pensioenfonds

Totaal rendement Benchmark

2012

2011

2010

2009

2008

%

%

%

%

%

14,4 14,4

13,5 13,4

9,1 9,3

15,5 15,3

-8,9 -7,7

2012

2011

2009

2008

Pensioengegevens (x € 1)

Maximum pensioensalaris Franchise Toeslagverlening 1 januari boekjaar - actieve deelnemers - inactieve deelnemers

153.878 18.392

152.053 18.174

2012

2011

% -

% -

2010

150.712 18.014 2010 % 1,24 0,04

147.656 17.649 2009 % -

142.773 17.065 2008 % 2,19 1,19


C

KARAKTERISTIEKEN VAN HET PENSIOENFONDS


KARAKTERISTIEKEN VAN HET PENSIOENFONDS

Profiel Juridische structuur en inschrijving Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland, statutair gevestigd te Leiden is opgericht op 5 december 2003. De laatste statutenwijziging was op 30 november 2011. De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer 28099999. Het fonds is een ondernemingspensioenfonds. Statutaire doelstelling Het doel van het pensioenfonds is middelen bijeen te brengen voor het verlenen of doen verlenen van pensioenen of overige uitkeringen aan deelnemers of gewezen deelnemers en aan hun nagelaten betrekkingen. Hiertoe heeft zij een organisatie opgezet waarbinnen de uitvoering van de pensioenregeling en het beheer van het vermogen op een adequate en gecontroleerde manier kan plaatsvinden. Voor de aangesloten werkgever Jacobs Nederland BV en 1.262 deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden wordt circa € 179 miljoen vermogen belegd. Organisatie van het pensioenfonds In dit hoofdstuk beschrijven wij de organisatie van ons fonds aan de hand van het onderstaande schema.

Bestuur

Administrateur

Verantwoordingsorgaan

Vistatiecommissie

Certificerend actuaris

Accountant

Adviserend actuaris

Compliance Officer

Herverzekeraar

Vermogensbeheerder

Custodian

Uitvoerder beleggingen voor risico deelnemers


Bestuur Naam

Functie in

Lid sinds

bestuur

Einde

Functie bij Jacobs

zittingstermijn

Nederland

Namens de werkgever E. Geene

voorzitter

05-12-2003

n.v.t.

Directeur Finance

L.A.J. Dierick

bestuurslid

19-12-2005

n.v.t.

Directeur HR

F.H.M. Boumans

bestuurslid

28-10-2009

n.v.t.

Directeur Engineering

G.M. Heerschop

secretaris

05-12-2003

31-12-2015

Controle Systems

T.H.M. van Leeuwen

bestuurslid

05-12-2003

31-12-2013

Piping Engineer

S. Feenstra

bestuurslid

19-12-2005

31-12-2013

Electrical Engineer /

Namens de deelnemers Engineer

OR lid Namens de pensioengerechtigden J. Dortmundt bestuurslid

16-05-2012

31-12-2015

Gepensioneerd

Het bestuur van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland bestaat uit zeven leden. Drie daarvan worden door de werkgever benoemd. Zij hebben een zittingsduur voor onbepaalde tijd. Drie leden worden gekozen door de deelnemers en één lid wordt gekozen door de pensioengerechtigden. Deze bestuursleden worden voor een periode van vier jaren benoemd. Het bestuur is verantwoordelijk voor het beheer van het pensioenfonds en het uitvoeren van de door de werkgever toegezegde pensioenregeling, waaronder het doen van pensioenuitkeringen aan gepensioneerden en nabestaanden van (gewezen) deelnemers. Het bestuur heeft bevoegdheden krachtens de statuten en het pensioenreglement alsmede de uitvoeringsovereenkomst, tot het verrichten van betalingen en het aangaan van contractuele verplichtingen met derden. Het bestuur van het fonds heeft de dagelijkse uitvoering van de werkzaamheden uitbesteed aan een uitvoeringsorganisatie. Deze werkzaamheden betreffen vermogensbeheer en pensioenadministratie. Uitgangspunt is dat het bestuur, conform de eisen van de Pensioenwet verantwoordelijk blijft voor de juiste uitvoering van de uitbestede taken.


Verantwoordingsorgaan

Naam Namens de werkgever M.P.M. Jonkers A. Beck Namens de deelnemers P. Blom R. Snoek Namens de pensioengerechtigden A.W.M. van der Klaauw T. de Nijs

Lid sinds

Einde zittingstermijn

12-02-2009 12-02-2009

01-07-2013 01-07-2013

12-02-2009 12-02-2009

01-07-2013 01-07-2013

12-02-2009 19-10-2012

01-07-2013 01-07-2013

Het verantwoordingsorgaan beoordeelt of het bestuur op evenwichtige wijze rekening houdt met de belangen van alle belanghebbenden (de deelnemers, de gewezen deelnemers, de pensioengerechtigden en de werkgever) bij het fonds. Op basis van de door het bestuur verstrekte informatie oordeelt het verantwoordingsorgaan over het handelen van het bestuur, over het gevoerde beleid en de beleidskeuzes voor de toekomst, evenals over de naleving van de gedragscode. De zittingstermijn van mevrouw Beck en de heer Snoek zijn in 2012 met één jaar verlengd. In 2013 zullen bestuur en verantwoordingsorgaan in overleg treden over de invulling van het verantwoordingsorgaan, rekening houdend met het Wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen. Visitatiecommissie Het bestuur heeft het intern toezicht vormgegeven door middel van een visitatiecommissie. Zowel in 2009 als in 2012 heeft er een visitatie plaatsgevonden. Certificerend Actuaris Mercer B.V. te Amstelveen treedt op als certificerend actuaris. De certificerend actuaris rapporteert jaarlijks over de financiële positie van het fonds en geeft een actuariële verklaring af. Adviserend actuaris Mercer B.V. te Rotterdam adviseert het bestuur op actuarieel gebied. Hoewel Mercer B.V. zowel als certificerend actuaris als adviserend actuaris optreedt, zijn de teams die deze werkzaamheden uitvoeren (en de informatie die ze daarvoor gebruiken) intern volledig gescheiden. Accountant Het bestuur heeft KPMG Accountants NV te Amstelveen aangesteld als externe accountant. De accountant controleert de jaarrekening en de verslagstaten ten behoeve van de Nederlandsche Bank (DNB). Hij doet verslag van zijn werkzaamheden in de vorm van een accountantsverklaring en een verslag aan het bestuur, waarin opgenomen zijn opmerkingen en aanbevelingen omtrent de administratieve organisatie en interne controle van het fonds. Administrateur De uitvoering van de pensioenregeling is uitbesteed aan Syntrus Achmea Pensioenbeheer B.V. te Tilburg. De administrateur verzorgt zowel de deelnemersadministratie als de financiële administratie van het pensioenfonds. Herverzekeraar De risico's ten aanzien van overlijden en arbeidsongeschiktheid zijn herverzekerd bij Zwitser Leven.


Uitvoerder beleggingen voor risico deelnemers Robeco verzorgt zowel de deelnemersadministratie als het vermogensbeheer van de aanvullende pensioenrekening (APR) en de gesloten prepensioenregeling. Vermogensbeheerder Het vermogensbeheer wordt verzorgd door Syntrus Achmea Vermogensbeheer te De Meern. De vermogensbeheerder belegt de pensioenpremies volgens de door het bestuur vastgestelde beleggingsrichtlijnen. De beleggingsrichtlijnen bevatten de regels waarbinnen de vermogensbeheerder moet opereren. Hier valt onder: De verdeling, bandbreedte en rebalancing van de portefeuille over de verschillende asset categorieën l Type en kwaliteit waaraan beleggingen in beleggingscategorieën moeten voldoen l Afdekking van de rente risico’s l Beperking gebruik en doel derivaten l Maximale Risico’s in de vorm van tracking errors l Security lendings zijn niet toegestaan l Maatschappelijk verantwoord beleggen l Rapportages en benchmarking. l Custodian Kasbank N.V. treedt op als custodian van het pensioenfonds. De custodian (bewaarbank) is de financiële partij die (giraal) de effecten van het fonds bewaart. Door het gebruik van een custodian kan geen vermenging plaatsvinden tussen het vermogen van het fonds en dat van de vermogensbeheerder(s). Compliance Officer De compliance officer vervult een onafhankelijke rol binnen het pensioenfonds. De compliance officer controleert de naleving van de gedragscode. Hij adviseert en informeert, gevraagd én ongevraagd, verbonden personen over de uitleg en toepassing van de gedragscode. Sinds 2011 vervult de heer S. Feenstra de rol van compliance officer binnen SPJNL.


D

VERSLAG VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN


VERANTWOORDINGSORGAAN

Inleiding Het verantwoordingsorgaan (VO) van het fonds is op 12 februari 2009 ingesteld. Bij oprichting is een reglement vastgesteld op basis van de uitgangspunten van Pension Fund Governance. Hierbij zijn de frequentie van het overleg met het bestuur, de te behandelen onderwerpen met betrekking tot het beleid en de verantwoording van het orgaan vastgesteld. Samenstelling verantwoordingsorgaan De heer J. Dortmundt maakt sinds februari 2012 geen deel uit van het verantwoordingsorgaan, omdat hij is toegetreden tot het bestuur van het pensioenfonds. In 2012 is er een verkiezing georganiseerd, om invulling te geven aan de vacature voor een gepensioneerde deelnemer. Op 19 oktober 2012 trad de heer T. de Nijs toe tot het verantwoordingsorgaan. Per 1 juli 2012 eindigde de zittingstermijnen van mevrouw A. Beck en de heer R. Snoek. Per 1 juli 2013 eindigen de zittingstermijnen van de heren M.P.M. Jonkers, P. Blom, A.W.M. van der Klaauw en T. de Nijs. Omdat het verantwoordingsorgaan als zodanig in het wetsvoorstel Versterking Bestuur niet meer voorkomt en gezien de ontwikkelingen rondom de pensioenregeling, is in overleg met het bestuur van het pensioenfonds besloten de zittingstermijnen van alle leden van het verantwoordingsorgaan te verlengen tot een nieuw orgaan is ingesteld. Ontvangen documentatie Het verantwoordingsorgaan heeft de volgende documenten van het bestuur ontvangen: - Notulen bestuursvergaderingen 2012 met bijbehorend overzicht actiepunten; - Communicatiebeleidsplan 2012 - (Financieel) Crisisplan 20.04.2012 - Actuariële en bedrijfstechnische nota 20.09.2012 (incl. crisisplan) - Pensioenreglement 2012 - Prepensioenreglement 2011 - Statuten 30.11.2011 - Reglement Verantwoordingsorgaan (oktober 2012) - Rapport Bevindingen Visitatiecommissie 19.10.2012 - Concept jaarrapport 2012 - Notulen bestuursvergadering eerste kwartaal 2013 met bijbehorend overzicht actiepunten - Communicatiebeleidsplan 2013 - Actuariële en bedrijfstechnische nota 14.03.2013 (incl. crisisplan) Beoordelingsprocedure Op 13 december 2012 is het verantwoordingsorgaan bijeen geweest om een planning te maken voor de beoordelingsprocedure. Deze is daarna direct met het bestuur afgestemd. Verder is er met het bestuur gesproken over het rooster van aan/aftreden van leden van het verantwoordingsorgaan en heeft het bestuur het verantwoordingsorgaan bijgepraat over de actualiteiten. Op 3 april 2013 is het beoordelingsproces met betrekking tot het in 2012 gevoerde bestuursbeleid gestart in een eerste bijeenkomst van het verantwoordingsorgaan, waarbij alle tot dat moment ontvangen documentatie is besproken. Op 8 mei 2013 heeft het verantwoordingsorgaan het concept jaarrapport 2012 besproken. Gedurende het beoordelingsproces is geen overleg geweest met accountant en/of andere deskundigen.


Het verantwoordingsorgaan heeft al haar vragen over het beleid in de beoordelingsperiode aan het bestuur voorgelegd en deze zijn op 8 mei 2013 gezamenlijk met het bestuur en de adviserend actuaris besproken. Hierna heeft het verantwoordingsorgaan de uitgangspunten voor haar eindoordeel geformuleerd. Op basis van de documenten en de gesprekken met het bestuur is het verantwoordingsorgaan gekomen tot de navolgende bevindingen en aanbevelingen. Oordeel Algemene indruk Het verantwoordingsorgaan oordeelt dat het bestuur in deze moeilijke tijd van economische crisis naar tevredenheid functioneert. Het verantwoordingsorgaan heeft over het algemeen een positieve indruk over het handelen van het bestuur en het uitgevoerde beleid in het afgelopen kalenderjaar. Er is veel gaande in de pensioenwereld, zowel op financieel vlak als op het vlak van regelgeving. Het verantwoordingsorgaan oordeelt dat het bestuur hard werkt om op de hoogte te blijven van alle ontwikkelingen en hierop anticipeert. Hieronder geeft het verantwoordingsorgaan op specifieke onderdelen zijn bevindingen weer. Bevindingen Communicatie Het verantwoordingsorgaan stelt vast dat er door het bestuur een communicatiebeleidsplan is vastgesteld voor de periode 2012. Het verantwoordingsorgaan staat hier positief tegenover. Het verantwoordingsorgaan heeft op basis van de beoordeelde documenten en in gesprek met de bestuurders kunnen constateren dat zij in 2012 hebben gewerkt aan transparante communicatie over de pensioenregeling en de financiële situatie van het pensioenfonds. Naar mening van het verantwoordingsorgaan, is de communicatie over de financiële situatie van het pensioenfonds (de dekkingsgraad) voldoende, echter met de volgende kanttekening. Het verantwoordingsorgaan stelt namelijk vast dat nu op de website alleen een grafiek wordt getoond, zonder nadere toelichting. Gezien de ontwikkelingen in het Nederlandse pensioenland zou deze communicatie verbeterd moeten worden door een toelichting op te nemen bij de grafiek en de berekende dekkingsgraad in cijfers op te nemen in deze toelichting. Het verantwoordingsorgaan is van mening dat het bestuur nu voorbij gaat aan de eigen tekst in het communicatieplan 2012 en 2013 waarin staat opgenomen dat steeds de meest actuele dekkingsgraad wordt gecommuniceerd". Financiële situatie Per 31 december 2012 is er geen sprake meer van een reservetekort. Het (langetermijn)herstelplan kan echter pas worden beëindigd als er gedurende 3 kwartaaleinden geen sprake meer is van een reservetekort. Het (langetermijn)herstelplan blijft voorlopig van kracht. Deelnemers Het verantwoordingsorgaan constateert een dalende trend in het aantal deelnemers. Een mogelijke oorzaak kan zijn de (tijdelijke) keuze voor nieuwe medewerkers om voor een arbeidscontract bij Jacobs Process te kunnen kiezen (en dus een ander pensioen contract). Dit wordt helaas niet geadresseerd in het verslag.


Intern toezicht Het verantwoordingsorgaan heeft kennis genomen van de stukken van het Intern Toezicht. Het verantwoordingsorgaan vindt het jammer dat de visitatiecommissie geen gesprek met haar is aangegaan. Het verantwoordingsorgaan kan zich in de aanbevelingen van de visitatiecommissie vinden. Het verantwoordingsorgaan kan zich vinden in de aanbeveling over de invloed van de (tijdelijke) aannamestop bij de werkgever en verwacht dat het bestuur hier opvolging aan geeft. Het verantwoordingsorgaan is van mening dat ontwikkelingen buiten het pensioenfonds, die invloed kunnen hebben op het pensioenfonds, de aandacht van het bestuur verdienen en zo nodig met deelnemers gecommuniceerd moeten worden. Dit om onrust onder deelnemers hierover, indien mogelijk, weg te nemen. Toekomstparagraaf Het verantwoordingsorgaan was bij de beoordeling van het jaarverslag niet in de gelegenheid kennis te nemen van de toekomstparagraaf. In het overleg met het bestuur is aangegeven dat zij verwacht dat hierin aandacht wordt gegeven aan de belangrijke veranderingen die bij het pensioenfonds te verwachten zijn. Aanbevelingen Op basis van haar bevindingen heeft het verantwoordingsorgaan de volgende aanbevelingen voor het bestuur: Communicatie blijft een belangrijk aandachtspunt. Communicatie bepaalt in belangrijke mate het succes van het l uitgevoerde beleid en kan veel onrust bij deelnemers wegnemen. Op dit vlak heeft het verantwoordingsorgaan dan ook meerdere aanbevelingen: -Gezien de ontwikkelingen in de huidige marktsituatie zou de communicatie van de dekkingsgraad verbeterd kunnen worden door op de SPJNL website een toelichting op te nemen bij de grafiek en de laatst berekende dekkingsgraad in cijfers op te nemen bij de grafiek. -Gezien de ontwikkelingen in het Nederlandse pensioenstelsel en het voornemen van de werkgever om een nieuwe pensioenregeling te treffen dient het fonds alle communicatiemiddelen in te zetten om deelnemers, gewezen deelnemers en gepensioneerden op de hoogte te houden van de ontwikkelingen en over de gevolgen van deze ontwikkelingen op de pensioenaanspraken van betreffende persoon. Omdat de ontwikkelingen de verschillende deelnemers op een andere manier raken zou het aan te bevelen zijn om doelgroepcommunicatie toe te passen. Het tijdig meenemen van mensen in de wijzigingen voorkomt immers veel onrust bij deelnemers, gewezen deelnemers en gepensioneerden. Aangezien het (langetermijn)herstelplan nog steeds van kracht is dient het bestuur alert te blijven op de l ontwikkelingen die van invloed zijn op de dekkingsgraad om tijdig maatregelen te treffen, zodat het bereikte herstel niet in gevaar komt. Als laatste adviseert het verantwoordingsorgaan het bestuur de door de visitatiecommissie gemaakte aanbevelingen l op te pakken. Voortgang Het verantwoordingsorgaan heeft hierbij vóór de verplichte datum 1 juni 2013 zijn oordeel gegeven. Het verantwoordingsorgaan heeft in haar oordeelsvorming kennis kunnen nemen van het jaarwerk. Dit oordeel zal samen met de reactie van het bestuur worden opgenomen in het jaarrapport 2012. Leiden, 15 mei 2013 Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Het verantwoordingsorgaan


Reactie van het bestuur Naar aanleiding van de bestuursevaluatie 2012 zijn er stappen gezet om de communicatie met en ondersteuning van het verantwoordingsorgaan te verbeteren. Het bestuur is verheugd om te zien dat dit heeft geleid tot een gestructureerde aanpak van het beoordelingsproces en een betere afstemming tussen bestuur en verantwoordingsorgaan. Het bestuur is dan ook verheugd te vernemen dat het VO oordeelt dat het bestuur naar tevredenheid functioneert. Een aantal opmerkingen van het verantwoordingsorgaan betreft ontwikkelingen die zich binnen Jacobs Nederland BV afspelen. Het bestuur hecht er waarde aan om te vermelden dat deze ontwikkelingen zich buiten de invloedssfeer van het bestuur bevinden, maar dat er wel degelijk rekening mee wordt gehouden. Het aantal nieuwe toetreders is in de afgelopen drie jaren (23, 30 resp. 20) redelijk stabiel. Het noemen van een mogelijke oorzaak voor een daling van de deelnemers richting een andere werkgever (Jacobs Proces) geeft een enigszins onjuiste voorstelling van zaken. Belangrijker is de toename van het aantal gepensioneerden. Hierdoor wijzigt de samenstelling van de totale deelnemerspopulatie. Het bestuur is zich hiervan bewust en neemt dit mee in de beleidsvoering. Zoals vermeld in het jaarverslag is de mogelijke invoering van een nieuwe regeling een thema voor het volgende verslagjaar 2013. Dit is wel een zaak die buiten de bevoegdheden van het bestuur valt, maar er is uiteraard oog voor de mogelijke gevolgen voor het pensioenfonds. Inmiddels is een onderzoek gestart naar de wijze van uitvoering vanaf 2014. Leiden, 17 mei 2013 Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Het bestuur


E

BESTUURSVERSLAG


Bestuursvergaderingen Het bestuur vergadert maandelijks over de ontwikkelingen binnen en buiten het pensioenfonds. Bij deze vergaderingen zijn de adviserend actuaris en de bestuursadviseur aanwezig. Periodiek sluiten ook de vermogensadviseur en de managers van de uitvoerders (Syntrus / Robeco) bij de vergaderingen aan. Herstelplan Eind 2008 was de dekkingsgraad van SPJNL gedaald naar circa 108%. De vereiste dekkingsgraad bedroeg op dat moment 117%, zodat er wel sprake was van een reservetekort van circa 9%. In maart 2009 is daarom een continuïteitsanalyse uitgevoerd en op 31 maart 2009 heeft het bestuur een langetermijnherstelplan bij DNB ingediend. Omdat SPJNL tot en met 2009 via een kapitaalcontract de aanspraken had ondergebracht bij een verzekeraar, en DNB in deze gevallen nog geen beleid had gevormd hoe om te gaan met het kredietrisico op de verzekeraar, was het herstelplan nog niet definitief goedgekeurd. Op 8 februari 2011 heeft DNB alsnog een definitieve goedkeuring aan het herstelplan afgegeven. Volgens het herstelplan zijn geen aanvullende maatregelen op het bestaande beleid vereist. De evaluaties die jaarlijks plaatsvinden bevestigen dit beeld. Per 1 januari 2012 is de premie voor het basispakket verhoogd van 25% naar 27%. Deze premieverhoging komt voort uit het premiebeleid en het langetermijnherstelplan. Per 1 januari 2013 is de premie opnieuw verhoogd, van 27% naar 29%. De premieverhoging is grotendeels het gevolg van de stijgende levensverwachting en de lage rente. De premie moet volgens de richtlijnen van De Nederlandse Bank (DNB) kostendekkend zijn. Ook moet de premie een bijdrage leveren aan het herstel van de financiële positie van het fonds. Het bestuur evalueert jaarlijks of de premie kostendekkend is en eventueel aangepast moet worden. In verband met de financiële positie van het fonds is per 1 januari 2013 voor het derde achtereenvolgende jaar geen toeslag verleend. Dit is weliswaar opgenomen in het herstelplan, maar is feitelijk een uitvoering van het eerder geformuleerde toeslagenbeleid. Per 31 december 2012 is er geen sprake meer van een reservetekort. Het herstelplan kan pas worden beëindigd als er gedurende 3 kwartaaleinden geen sprake meer is van een reservetekort. Het langetermijnherstelplan blijft voorlopig van kracht. Crisisplan Naar de mening van DNB waren veel pensioenfondsen tijdens de kredietcrisis onvoldoende voorbereid op een snelle verslechtering van de financiële positie. SPJNL heeft daarom net als alle andere pensioenfondsen een financieel crisisplan opgesteld. Het crisisplan is anders van opzet dan het hierboven beschreven herstelplan. Het herstelplan ziet toe op herstel van de dekkingsgraad vanuit de huidige situatie. In het crisisplan staan verschillende scenario's en bijpassende maatregelen beschreven, die zich op enig moment kunnen voordoen. DNB en AFM evalueerden de kwaliteit van financiële crisisplannen en publiceerden een document met voorbeelden van good and bad practices. De toezichthouders verwachten dat fondsen hun crisisplannen daarmee verbeteren. Op dit moment is er geen reden om het crisisplan van SPJNL aan te passen. Bij een volgende evaluatie van het plan zullen de opmerkingen van DNB worden meegenomen. Pension Fund Governance Bestuurssamenstelling In 2011 kozen de pensioengerechtigden voor medezeggenschap via een bestuurszetel. Daarom heeft het bestuur een oproep gedaan om geschikte kandidaat bestuursleden te werven. Omdat er slechts één kandidaat zich aanmeldde, was het niet nodig om verkiezingen uit te schrijven. Na de toetsing door DNB is de heer J. Dortmundt op 16 mei 2012 toegetreden tot het bestuur.


Samenstelling verantwoordingsorgaan In het wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen vervalt het verantwoordingsorgaan en wordt een deelnemersraad ingevoerd. De zittingstermijnen van de volgens het rooster aftredende leden is daarom in 2012 verlengd tot 1 juli 2013, zodat het huidige verantwoordingsorgaan zijn oordeel kan geven over het beleid in 2012. Na 1 juli 2013 zal het bestuur zich beraden op de toekomstige invulling van het verantwoordingsorgaan dan wel deelnemersraad. Omdat de heer J. Dortmundt in 2012 toetrad tot het bestuur, ontstond er een vacature in het verantwoordingsorgaan. Om deze in te vullen, werden er verkiezingen georganiseerd onder de pensioengerechtigden. In oktober 2012 stelde het bestuur de uitslag van de verkiezingen vast en benoemde de heer T. de Nijs tot lid van het verantwoordingsorgaan namens de pensioengerechtigden. Deskundigheid Bestuursleden moeten vanaf de eerste dag voldoen aan strenge deskundigheids- en geschiktheidseisen. Om hieraan te (blijven) voldoen heeft het bestuur een deskundigheidsplan opgesteld, dat is gebaseerd op de aanbevelingen van de Pensioenfederatie. De inventarisatie van de aanwezige deskundigheid geschiedt op basis van eigen inschatting en tijdens de jaarlijkse bestuursevaluatie. Alle bestuursleden beschikken over voldoende deskundigheid en de deskundigheid van het bestuur als geheel is op het gewenste niveau. Om de deskundigheid op peil te houden wordt ten minste eenmaal per jaar een opleidingssessie georganiseerd. In 2012 vond deze plaats op 20 en 21 september. Tijdens deze dagen heeft het bestuur zich door verschillende deskundigen laten informeren over de recente ontwikkelingen met betrekking tot het nieuwe Pensioencontract (Lenteakkoord, Hoofdlijnennota FTK, invoering UFR in relatie tot het afdekken van het renterisico) en is stilgestaan bij de kenmerken en mogelijkheden van DC-regelingen en PPI's. Bestuursevaluatie Op 20 september 2012 vond de jaarlijkse bestuursevaluatie plaats. De conclusie was dat het bestuur mede door de langdurige samenwerking goed functioneert. De uitbreiding van het bestuur met een bestuurslid namens de pensioengerechtigden heeft voor extra dynamiek gezorgd. Er moet meer aandacht zijn voor een strakkere taakverdeling om de werkdruk aanvaardbaar te houden. Verder heeft het bestuur geconstateerd dat de relatie met het verantwoordingsorgaan niet altijd duidelijk is. Er zijn verschillende opvattingen van de rollen en verantwoordelijkheden. Om het proces van besturen en verantwoording afleggen beter te stroomlijnen, heeft het bestuur na overleg met het verantwoordingsorgaan een onafhankelijk adviseur toegevoegd aan het verantwoordingsorgaan.

Intern toezicht Met de invoering van de Pensioenwet zijn nadere eisen gesteld aan het interne toezicht bij pensioenfondsen. Zo is bepaald dat tenminste één maal in de drie jaar een visitatie bij een pensioenfonds moet plaatsvinden. Het bestuur van SPJNL heeft in verband daarmee met VCHolland een afspraak gemaakt voor de uitvoering van een visitatie in 2012. De visitatiecommissie heeft op 19 oktober 2012 haar conceptrapportage met het bestuur besproken. De reactie van het bestuur is in het definitieve rapport verwerkt. In deze samenvatting zijn de belangrijkste aanbevelingen van de visitatiecommissie opgenomen. In het algemeen beoordeelt de visitatiecommissie (het wettelijk kader in aanmerking genomen) het functioneren van het bestuur zowel qua processen en procedures als qua eindresultaat als goed.


Samenvatting rapport visitatiecommissie l

l

l

l

l

l l

l

l

De ontwikkeling en aannamebeleid van de werkgever en de daaruit vloeiende deelname in SPJNL houdt een bestandsrisico in voor SPJNL. De visitatiecommissie beveelt dan ook aan dit risico goed te monitoren. De maximale premie bedraagt 29% van de som der pensioengrondslagen. De visitatiecommissie beveelt aan na te gaan of dit maximum ook in de toekomst voldoende is voor het uitvoeren van de regeling. De taken en verantwoordelijkheden van het verantwoordingsorgaan dienen naar het oordeel van de visitatiecommissie duidelijker te worden vastgelegd. De dubbelfuncties bij het Fonds zouden nog eens door het bestuur moeten worden geëvalueerd. Dat geldt voor de compliance officer die tevens bestuurslid is en voor de dubbelfunctie van Mercer, die zowel certificerend is als adviserend. Voor kandidaat bestuurders zou een profielschets op basis van het totaal profiel van SPJNL moeten worden opgesteld. De visitatiecommissie beveelt aan ten aanzien van het integriteitsbeleid een integraal beleidsplan op te stellen. De risico's van SPJNL worden door het bestuur voldoende onderkend. Dit zou nog kunnen worden verbeterd door het opstellen van een integraal risicobeheersingssysteem. De visitatiecommissie beveelt aan, indien de dekkingsgraad weer fors is gestegen na te gaan of op dat moment via inflatie indexleningen het inflatierisico kan worden beperkt. De werkgever doet onderzoek naar de toekomst van de pensioenregeling, zowel naar inhoud als naar uitvoering. De visitatiecommissie beveelt het bestuur aan zich voortdurend op de hoogte te blijven stellen van de inhoud en de voortgang van dit onderzoek.

Het bestuur is tevreden over de visitatie door VCHolland en is akkoord met de bevindingen en aanbevelingen zoals in het rapport opgenomen. Een aantal opmerkingen heeft betrekking op ontwikkelingen bij de werkgever en een mogelijke nieuwe pensioenregeling. Het bestuur is reeds bezig met een inventarisatie van de gevolgen hiervan voor SPJNL. Een aantal andere zaken zal in de loop van 2013 verder worden opgepakt. Communicatie De deelnemerscommunicatie wordt verzorgd door de communicatiecommissie aan de hand van een door het bestuur vastgesteld communicatieplan. In 2012 heeft het pensioenfonds de ingezette communicatiekoers gecontinueerd. Er zijn 2 edities van Jacobs Pensioenperspectief verstuurd naar de actieve en gepensioneerde deelnemers. Er zijn verschillende eventleaflets geüpdatet, die als download beschikbaar zijn via de website. Deze leaflets geven informatie over onderwerpen als bijna met pensioen, arbeidsongeschiktheid maar ook over de gevolgen voor het pensioen bij scheiden of overlijden. Er is ook een nieuwe (digitale) leaflet geschreven met informatie over de aanvullende pensioenrekening (APR) en is de deelnemersbrochure van SPJNL bijgewerkt. In 2012 is de pensioenplanner totaal vernieuwd en is de verhoogde AOW leeftijd (lenteakkoord) in de pensioenplanner verwerkt. Zodra de afspraken uit het regeerakkoord in wetgeving zijn omgezet zal de pensioenplanner opnieuw worden aangepast, om o.a. de versnelde verhoging van de AOW-leeftijd in de planner te verwerken. Om het gebruik van de pensioenplanner te stimuleren en te vergemakkelijken is er een instructie voor de pensioenplanner samengesteld. Deze powerpointinstructie staat op het deelnemersportaal van de website. Het pensioenfonds heeft naast het jaarverslag, net als voorgaande jaren, een verkort jaarverslag uitgebracht en als download beschikbaar gesteld op de website. Het verkort jaarverslag is een samenvatting van de ontwikkelingen in 2011. In het najaar van 2012 zijn er weer deelnemersbijeenkomsten georganiseerd. Hierbij is o.a. ruim aandacht geschonken aan de financiële positie van SPJNL. In december 2012 is het communicatieplan voor 2013 afgerond en akkoord bevonden door het bestuur. In 2013 wil de communicatiecommissie een enquête houden over de communicatie binnen SPJNL, om een duidelijk beeld te krijgen hoe de communicatie-uitingen worden ontvangen door de belanghebbenden en op welke punten deze nog verbeterd kunnen worden.


Algemene ontwikkelingen Verhoging AOW-leeftijd Sinds 1 april 2012 gaat de AOW in vanaf de 65ste verjaardag in plaats van de eerste van de maand waarin de verjaardag valt. Daardoor ontstaat een inkomensgat bij mensen met vut, prepensioen of vroegpensioen. VUT- en prepensioenregelingen mogen het gemis aan AOW tot de verjaardag compenseren. Het gat dat ontstaat door de verhoging van de AOW-leeftijd mag niet vanuit de VUT- of prepensioenregeling worden gecompenseerd. In het Pensioenakkoord waren afspraken gemaakt over de verhoging van de AOW-leeftijd. Maar bij de behandeling van de begroting voor 2013 besloot de regering om de AOW-leeftijd sneller te verhogen dan in het Pensioenakkoord was afgesproken. De afspraken uit dit begrotingsakkoord (ook wel lente- of Kunduz-akkoord genoemd) zijn al in wetgeving neergelegd. De Eerste Kamer stemde namelijk op 10 juli 2012 in met deze versnelde verhoging van de AOW-leeftijd en met verhoging van de fiscale pensioenrichtleeftijd naar 67 jaar per 2014. De AOW-leeftijd gaat vanaf 1 januari 2013 stapsgewijs omhoog. In september 2012 werden verkiezingen voor de Tweede Kamer gehouden. PvdA en VVD spraken in het regeerakkoord van het Kabinet Rutte II af om de AOW-leeftijd nog iets sneller te verhogen. Hierdoor komt de AOW-leeftijd al in 2021 op 67 jaar te liggen. De afspraken uit het regeerakkoord zijn nog niet in wetgeving vastgelegd. De wijzigingen vragen meer flexibiliteit omdat de regelingen van de AOW en pensioenleeftijd niet meer op elkaar aansluiten. Voor mensen met een hoger inkomen kan een AOW-gat tussen 65 jaar en de hogere AOW-leeftijd worden opgevuld met een tijdelijk hoger pensioen gevolgd door een lager pensioen over de resterende uitkeringsperiode. Het bestuur heeft deze mogelijkheid bij de werkgever en de OR onder de aandacht gebracht. Minder fiscale mogelijkheden opbouw pensioen Bij de behandeling van de begroting voor 2013 besloot de regering de fiscaal maximale opbouw voor pensioen per 1 januari 2014 met 0,1 procentpunt te verlagen. Het maximale opbouwpercentage is dan 2,15% voor middelloon en 1,9% voor eindloon. Dit besluit is in wetgeving vastgelegd. In september sloten PvdA en VVD het regeerakkoord van het Kabinet Rutte II. Hierin staat dat er een fiscaal maximale pensioenopbouw van 1,75% komt voor een middelloonregeling en 1,5% voor een eindloonregeling. De regeling van SPJNL voldoet al aan dit nieuwe maximum. Wel worden de mogelijkheden om extra kapitaal op te bouwen in de APR/regeling hierdoor verkleind. Daarnaast is er een bovengrens van € 100.000 ingesteld voor de fiscale aftrekbaarheid van de premies voor de aanvullende pensioenen. Waarschijnlijk worden de nieuwe regels per 1 januari 2015 van kracht. Als de werkgever en de OR (die over de inhoud van de pensioenregeling gaan) de grens van € 100.000 straks niet wil hanteren, moet SPJNL verplicht een gescheiden boekhouding bijhouden van wel en niet vrijgestelde premies en uitkeringen. Nieuw financieel toetsingskader voor pensioenfondsen De financiële regels voor pensioenfondsen staan in het Financieel Toetsingskader (FTK). Dat FTK is weer onderdeel van de Pensioenwet. Werknemers verwachten een pensioen dat hoger wordt bij inflatie. Maar de regelingen zijn feitelijk niet zo opgezet. Dat geeft een verwachtingskloof. Voor het pensioenfonds is de pensioenbelofte bovendien moeilijker waar te maken door de lage rente en de stijgende levensverwachting. Ook is de volatiliteit van de beleggingsmarkten de laatste jaren sterk toegenomen. De buffers van pensioenfondsen moeten omhoog om de huidige zekerheidsmaat wel waar te maken. Sociale partners en de overheid spraken daarom over nieuwe financiële regels voor pensioenfondsen. De overheid werkt de afspraken uit in de nieuwe regels van het FTK.


Pas in 2015 nieuw FTK Eind 2012 waren de contouren van een nieuw FTK nog niet helder. Er is al wel een Hoofdlijnennota waarin de uitgangspunten van het nieuwe FTK staan. Dat nieuwe FTK zou op 1 januari 2014 ingaan, maar eind november werd de invoering met een jaar uitgesteld naar 1 januari 2015. De huidige regels blijven daardoor een jaar langer van kracht. Wat verandert er vanaf 2015 volgens de Hoofdlijnennota? Er komen twee soorten pensioenregelingen. Ten eerste een regeling die uitgaat van een uitkering inclusief een jaarlijkse verhoging ter compensatie van de inflatie. Maar bij deze pensioenuitkering staat van tevoren minder vast hoe hoog de pensioenuitkering is. Hij ademt namelijk mee als de beurzen dalen en stijgen of als de levensverwachting stijgt. We noemen dit een reëel pensioencontract. Daarnaast komen er regelingen die een vaste pensioenuitkering toezeggen. Dit heet een nominaal contract. Dat lijkt op de huidige pensioenregelingen. Maar de regels worden strenger. Daarmee wordt beoogd dat het minder vaak voor komt dat de toegezegde pensioenuitkering verlaagd moet worden. Maar de kans dat een pensioenfonds een inflatiecorrectie kan geven wordt ook lager. En deze pensioenregelingen moeten ook de stijgende levensverwachting verwerken. De koopkracht van een dergelijk pensioen is daardoor naar verwachting lager. Het bestuur van SPJNL heeft de werkgever en de OR opgeroepen om na te denken over een nieuwe pensioenregeling en de keuzes die hierin gemaakt moeten worden. Eerste aspecten nieuw FTK wel in 2012 van kracht In september 2012 werden al wel aspecten uit het nieuwe FTK in stelling gebracht om onnodig verlagen van pensioenuitkeringen te voorkomen. Eén van de (verplichte) maatregelen is de vervanging van rentetermijnstructuur voor lange duren door een Ultimate Forward Rate (UFR). Er bestaat namelijk geen goede marktrente voor een periode van twintig jaar of langer. Door het gebruik van de UFR stijgt de dekkingsgraad van het fonds. Daarnaast kunnen pensioenfondsen gebruik maken van faciliteiten uit het Septemberpakket. Pensioenfondsen die een verlaging van de pensioenen over meer jaren willen spreiden moeten dan al per 1 januari 2013 de pensioenleeftijd verhogen naar 67 jaar en een stijgende levensverwachting in hun pensioenregeling verwerken.


Pensioenparagraaf Pensioenregeling Basispakket: l

l

l

l

l

Een ouderdomspensioen ingaand op de eerste dag van de maand waarin de (gewezen) deelnemer de 65-jarige leeftijd bereikt en uitgekeerd tot en met de maand van overlijden. Ieder deelnemersjaar wordt een aanspraak opgebouwd ter grootte van 1,75% van de voor dat jaar geldende pensioengrondslag (middelloonsysteem). De pensioengrondslag wordt verkregen door van het pensioengevend salaris een franchise af te trekken. Het pensioengevend salaris is gemaximeerd. Een op risicobasis verzekerd partnerpensioen ter grootte van 1,225% van de laatst geldende pensioengrondslag vermenigvuldigd met het aantal deelnemersjaren dat zou kunnen worden bereikt als het deelnemerschap tot aan de pensioendatum zou zijn voortgezet. Een op risicobasis verzekerd tijdelijk partnerpensioen ingaand op de eerste dag van de maand waarin de deelnemer overlijdt en uitgekeerd tot en met de eerste dag van de maand waarin de partner de 65-jarige leeftijd bereikt, of, indien dit eerder is, tot en met de laatste dag van de maand waarin de partner overlijdt. Een wezenpensioen ter grootte van 20% van het op de dag van overlijden van de deelnemer verzekerde partnerpensioen. Voor volle wezen wordt dit verdubbeld. Een arbeidsongeschiktheidspensioen.

Verder biedt het basispakket een voortzetting van de pensioenopbouw in geval van arbeidsongeschiktheid. Keuzepakket: l l

l

Een aanvullend partnerpensioen ter grootte van 1/7 deel van het nabestaandenpensioen uit het basispakket. Een extra aanvullend partnerpensioen op risicobasis voor een partner die ten tijde van het overlijden van de deelnemer tijdens actief dienstverband ouder is dan 40 jaar en geen kinderen beneden de 18 jaar heeft. Een aanvullende pensioenrekening (APR) waarbij de premies op een aparte beleggingsrekening worden gestort en waarvan het saldo op de pensioendatum kan worden aangewend voor de aankoop van extra pensioenaanspraken.

De pensioenregeling kent daarnaast een aantal flexibele elementen, te weten: de mogelijkheid om de ingangsdatum van het ouderdomspensioen te vervroegen, de mogelijkheid om ouderdomspensioen op de pensioendatum of uitdiensttredingsdatum uit te ruilen voor partnerpensioen en de mogelijkheid om het ouderdomspensioen middels een hoog/laag constructie uit te keren. Ook kan een gewezen deelnemer een partnerpensioen dat is verkregen door uitruil bij uitdiensttreding, op de pensioendatum weer terugruilen voor ouderdomspensioen. Prepensioenregeling: Vanaf 1 oktober 2004 voert het pensioenfonds een prepensioenregeling uit. Als gevolg van de Wet VPL is de prepensioenregeling per 1 januari 2006 premievrij gemaakt voor alle deelnemers en kan er met ingang van deze datum geen prepensioenpremie meer ingelegd worden. Een groot aantal deelnemers heeft de opgebouwde prepensioenkapitalen in 2006 overgeheveld naar de APR of levensloopregeling. Voor de overgebleven deelnemers wordt het prepensioenkapitaal op de gekozen (pre)pensioendatum omgezet in aanspraken. Wijzigingen regeling In 2012 zijn slechts enkele technische wijzigingen in het pensioenreglement aangebracht. De meest opvallende was dat de verwijzingen naar Stichting Pensioenfonds Stork in de overgangsbepalingen zijn vervangen door verwijzingen naar PME. De inhoud van de pensioenregeling is niet gewijzigd.


De belangrijkste kenmerken van de regeling zijn als volgt:

Pensioensysteem

2012

2013

Voorwaardelijk geïndexeerd

Voorwaardelijk geïndexeerd

middelloon

middelloon

Toetredingsleeftijd

21

21

Pensioenleeftijd

65

65

Franchise

€ 18.392

€ 18.684

Maximum salaris

€ 153.878

€ 156.325

Opbouwpercentage

1,75%

1,75%

Partnerpensioen

1,225% (risico)

1,225% (risico)

Tijdelijk partnerpensioen

€ 9.539 (risico)

€ 9.691 (risico)

Toeslagen Toeslagbeleid Toeslagverlening is bedoeld om de waarde van de pensioenen op peil te houden. De toeslagverlening op pensioenaanspraken en op pensioenuitkeringen is voorwaardelijk en vindt alleen plaats als de financiële middelen van het fonds dit toelaten. Er bestaat dus een risico dat er in een jaar geen toeslagverlening plaatsvindt. Het bestuur van het pensioenfonds beslist elk jaar of er een toeslag wordt verleend. Gestreefd wordt naar een toeslag op pensioenaanspraken van deelnemers die gelijk is aan de procentueel hoogste stijging van het consumentenprijsindexcijfer alle huishoudens afgeleid zoals gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek (hierna: CBS) of de algemene loonontwikkeling. Onder de algemene loonontwikkeling wordt verstaan de ontwikkeling van de CAO-lonen per maand, exclusief bijzondere beloningen, zoals gepubliceerd door het CBS over de periode september - september van het voorgaande jaar. Voor ingegane pensioenen met uitzondering van het arbeidsongeschiktheidspensioen, de aanspraken van gewezen deelnemers en de eventuele aanspraken op bijzonder partnerpensioen van de ex-partners wordt gestreefd naar een toeslag die gelijk is aan de stijging van het consumenten-prijsindexcijfer alle huishoudens afgeleid. Er is voor toekomstige toeslagen geen geld gereserveerd en er wordt ook bij de bepaling van de hoogte van de pensioenpremies geen rekening gehouden met toeslagverlening. Voor de deelnemers die op 31 december 2003 deelnemer in Stichting Pensioenfonds Stork waren en aansluitend de dag daaropvolgend deelnemer zijn geworden in Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland geldt het volgende. Als de toeslag op de achtergebleven pensioenrechten en -aanspraken bij Stichting Pensioenfonds Stork (vanaf 1 januari 2012 Pensioenfonds van de Metalelektro (PME)), lager is dan de toeslag op de pensioenrechten en -aanspraken bij Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland, zullen deze achtergebleven pensioenrechten en -aanspraken bij de voorwaardelijke toeslagverlening zoals hierboven omschreven mede in aanmerking genomen worden. De bedoelde pensioenrechten en aanspraken bij PME kunnen in dat geval in het betreffende jaar bij bestuursbesluit worden verhoogd met het verschil tussen de door beide fondsen gehanteerde toeslagpercentages. Dit geldt zowel voor actieve deelnemers als voor gewezen deelnemers en pensioengerechtigden. Deze toeslag wordt opgeteld bij de pensioenrechten of - aanspraken in Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland. Er is voor toekomstige toeslagen geen geld gereserveerd en er wordt ook bij de bepaling van de hoogte van de pensioenpremies geen rekening gehouden met toeslagverlening. De afgelopen jaren was de toeslagverlening in overeenstemming met het hiervoor gepresenteerde toeslagbeleid. Verleende toeslagen In verband met de financiële positie van het fonds zijn per 1 januari 2012 en 1 januari 2013 geen toeslagen verleend.


Financiering De financiering van de basisregeling is gebaseerd op het systeem van doorsneepremie. Het pensioenfonds brengt de jaarlijkse premie door middel van maandelijkse voorschotnota's in rekening bij Jacobs Nederland B.V. Aan het eind van het boekjaar wordt een definitieve premienota opgemaakt. De premie voor het basispakket bedraagt volgens de uitvoeringsovereenkomst maximaal 29% van de som van de pensioengrondslagen. De afspraken over de premiehoogte en wijze van afdracht zijn vastgelegd in een uitvoeringsovereenkomst, die in werking is getreden op 1 januari 2008. Feitelijke premie Voor het verslagjaar 2012 gold voor het basispakket een totaalpremie voor de werkgever en werknemers samen van 27% van de som van de pensioengrondslagen De totale premie 2012 bedroeg € 12.145.000. Aanvullende pensioenrekening (APR regeling) De premies van de APR-regeling worden belegd bij Robeco. De totale premie 2012 bedroeg € 2.462.000. Kostendekkende premie Op grond van de Pensioenwet rapporteren wij ook de zogenaamde kostendekkende premie. Deze bedraagt over 2012 € 11.935.000. De feitelijke premie is hoger dan de kostendekkende premie. Beheerkosten van het fonds In april 2011 bracht de Autoriteit Financiële Markten (AFM) het rapport "Kosten pensioenfondsen verdienen meer aandacht" uit. Hierin wordt gepleit voor een helder en transparant inzicht in de kosten die pensioenfondsen maken. Wij zullen in dit jaarverslag 2012 de aanbevelingen uit dit rapport volgen. De totale kosten voor het pensioenbeheer betreffen de administratie-, communicatie, advies- en bestuurskosten, alsmede de kosten van toezicht en controle. Het totaal deelnemers betreft, volgens richtlijnen AFM, het aantal actieve en pensioengerechtigde deelnemers per 31 december 2012.

2012 Uitvoeringskosten

€ 503.000

Aantal deelnemers

1.034

Uitvoeringskosten per deelnemers in € 1

€ 486

Kosten vermogensbeheer

€ 524.000

Kosten vermogensbeheer inclusief ingeschatte transactiekosten

€ 729.000

Gemiddeld belegd vermogen Kosten in % van gemiddeld belegd vermogen Kosten inclusief ingeschatte transactiekosten in % van het gemiddeld belegd vermogen

€ 122.814.000 0,43% 0,59%


De transactiekosten zijn de kosten die gemaakt worden om de effectentransactie tot stand te brengen en uit te voeren. Deze kosten zijn veelal op basis van een schatting tot stand gekomen, omdat er bijvoorbeeld bij transacties in de categorie vastrentende waarden niet separaat kosten in rekening worden gebracht, maar deze zich uiten in het verschil tussen de bieden laat-spread. Daarnaast is het bij participatie in beleggingsfondsen niet exact te bepalen welke kosten zijn gemaakt, daarvoor is een schatting gemaakt van de ‘turn-over’ in de portefeuille en op basis van gemiddelde transactiekosten in de markt zijn de kosten bij benadering bepaald. De kosten in voorgaande tabel omvatten naast de kosten, zoals gerapporteerd in de jaarrekening ook een uitsplitsing ‘onzichtbare kosten’ voor beheer van onderliggende beleggingsfondsen, waarvan kosten zijn verwerkt in het beleggingsrendement en de schatting van kosten van de individuele transacties. In de jaarrekening worden alleen (directe) kosten getoond die het fonds op factuurbasis betaalt aan de tegenpartijen, waardoor deze cijfers niet aansluiten. Het doel van deze tabel is om extra inzicht te verschaffen in lijn met het rapport van de AFM en de Pensioenfederatie.


VERSLAG VAN DE VERMOGENSBEHEERDER Terugblik economie en financiële markten Vele gebeurtenissen en onzekerheden…. 2012 stond bol van de ontwikkelingen en gebeurtenissen. Zo raakten diverse landen in Europa wederom in een recessie en laaide de Europese schuldencrisis weer volop op. In diverse landen brachten verkiezingen een hoop onzekerheid met zich mee. Uiteindelijk kwamen in Griekenland, Frankrijk en Nederland pro-Europese coalities tot stand. In Brussel werd een ambitieus masterplan opgesteld dat de Eurozone op het terrein van het economische beleid en begrotingsdiscipline slagvaardiger moet maken. Ook op monetair gebied was er genoeg te beleven; nieuwe rondes van kwantitatieve verruiming, nieuwe steunprogramma's (LTRO II en OMT) en bemoedigende uitspraken van Mario Draghi, de president van de ECB, om het uiteenvallen van de eurozone te voorkomen ("whatever it takes"). Het centrale bank beleid was onder andere een reactie op de Europese schuldencrisis die doordenderde. Duidelijk werd dat zowel de Europese politieke leiders als de ECB zich committeerden aan het voortbestaan van de euro(zone) en hen er alles aan gelegen was om een verdere escalatie te voorkomen. Zo kreeg de in grote problemen geraakte Spaanse bankensector een kapitaalinjectie en werd het noodlijdende Griekenland wederom geholpen met een tweetal schuldherstructureringen en nieuwe noodleningen. Niet alleen in Europa, ook in de Verenigde Staten speelde er van alles. Zo waren daar de herverkiezing van zittend president Obama en de nodige zorgen of er een akkoord zou komen ten aanzien van de "fiscal cliff". Kort na het verstrijken van het oude jaar werd een voorlopig akkoord bereikt. ….maar positieve rendementen Ondanks al deze gebeurtenissen waren de rendementen positief voor de meeste beleggingscategorieën. De dalende renteniveaus zorgden voor positieve rendementen op vastrentende beleggingen. De Duitse 10-jaars rente daalde van 1,8% ultimo 2011 naar 1,3% eind 2012. Mede door de uitspraken van Mario Draghi en maatregelen van centrale banken, daalden de geëiste risico-opslagen voor perifere landen en bedrijfsobligaties. De Italiaanse 10-jaars rente daalde van 7,1% naar 4,5% eind 2012. Bedrijfsobligaties profiteerden van zowel de dalende referentierente als van dalende risicoopslagen. De zoektocht naar rendement en de gemiddeld solide bedrijfsbalansen droegen hier aan bij. Ook staatsobligaties van opkomende landen waren sterk in trek. Aandelenmarkten waren volatiel gedurende 2012 maar lieten per saldo positieve dubbelcijferige rendementen noteren. In de VS stegen de bedrijfswinsten gedurende 2012 terwijl in de andere regio's deze vlak waren of daalden. Het rendement op aandelen was daar dus vooral te danken aan het dividendrendement en een gestegen waardering. De beleggingscategorie grondstoffen bleef in 2012 achter bij de andere beleggingscategorieën. De afkoelende Chinese economie dempte de vraag naar grondstoffen. Er waren wel grote verschillen binnen het grondstoffenspectrum. De euro deinde mee op de golven van de schuldencrisis. Maar per saldo eindigde de euro ten opzichte van de Amerikaanse dollar zelfs iets hoger dan het aan het begin van het jaar (1,32 ten opzichte van 1,30). Gevoerd beleid en resultaat Gedurende 2012 was de normportefeuille van het pensioenfonds gelijk aan de strategische portefeuille. In 2012 is de benchmark van de Europese vastrentende waarden pool aangepast naar een weging van 75% kernlanden en 25% nietkernlanden. Daarbij is overgegaan van een schuldgewogen index naar een BNP gewogen index en zijn de restricties aangepast (o.a. verruiming van de mogelijkheden om in andere landen te beleggen met een hoge rating). Het fonds heeft de portefeuille in het najaar 2012 gerebalanced. De uitbreiding (rebalancing) van het belang in vastgoed is vooralsnog niet doorgevoerd gezien de verminderde vooruitzichten voor vastgoed. Alle beleggingscategorieën, behalve grondstoffen, droegen positief bij aan het behaalde resultaat. Het resultaat op de vermogensbeheerportefeuille, exclusief de renteoverlay (LOF) en Dynamische Asset Allocatie (DAA) over 2012 kwam uit op 12,8% en bleef daarmee voor op het rendement van de benchmark dat uitkwam op 12,6%. Omdat de swaprente over geheel 2012 verder daalde, nam de rentehedge (LOF) in waarde toe (+21,7%) ter compensatie van de waardestijging van de pensioenverplichtingen. Inclusief de renteoverlay en DAA kwam het totale rendement uit op 14,4%.


Portefeuillewaarde De waarde van de portefeuille en de verdeling van het vermogen over de verschillende beleggingscategorieën aan het einde van het jaar ten opzichte van de situatie aan het begin van het jaar wordt weergegeven in onderstaande tabel:

Bedragen x € 1.000.000

2012

2011

Bedrag

Percentage

Normportefeuille

Bedrag

Percentage

Aandelen

39,2

29%

25%

30,9

28%

Vastrentende waarden

60,3

44%

64%

39,1

36%

Alternatieve beleggingen

5,0

4%

5%

3,7

3%

Vastgoed

1,6

1%

5%

1,7

2%

Liquide middelen Totaal

0,9

1%

1%

1,4

1%

107,0

79%

100%

76,8

70%

29,3

21%

-

32,4

30%

136,3

100%

100%

109,3

100%

Waarde hedgeportefeuille ter afdekking renterisico (LOF) 1

Totaal inclusief waarde hedgeportefeuille (LOF1 ) 1. Liability Overlay Fund

Rendementen Onderstaande tabel geeft de performance weer uitgesplitst naar de verschillende categorieën waarin voor het pensioenfonds wordt belegd: Rendementen

2012

2012

Portefeuille

Benchmark

Aandelen

15,3%

16,6%


12,7%

11,8%

Alternatieve beleggingen

1,7%

-0,1%

Vastgoed

0,2%

1,2%

Liquide middelen Totaal

0,7% 12,8%

0,2% 12,6%

Totaal inclusief rentehedge

14,4%

14,4%

Aansluiting met de jaarrekening De vermogensverdeling in de tabel onder portefeuillewaarde zoals bovenstaand weergegeven wijkt af van de cijfers die u verderop in de jaarrekening zult aantreffen. De indeling van vermogenscategorieën volgens jaarverslagleggingsrecht (RJ 610) is namelijk anders dan de indeling die vermogensbeheer gebruikt binnen de beleggingsmandaten. Op totaalniveau is het gerapporteerde vermogen gelijk.


Dynamische Asset Allocatie (DAA) De beleggingsportefeuille omvatte aan het begin van het jaar een overweging op high yield obligaties ten koste van Europese staatsobligaties. Deze positie is in januari 2012 verder opgebouwd, gegeven de relatief aantrekkelijke risicopremie op high yield obligaties. Eind november 2012 is de overweging op high yield obligaties gedeeltelijk afgebouwd, aangezien de risicopremie behoorlijk gedaald was tot een niveau rond het lange termijn gemiddelde. Omdat onze verwachtingen op Euro staatsobligaties nog steeds relatief negatief waren, is besloten deze onderweging te handhaven. De vrijgekomen middelen van de overweging op high yield obligaties zijn aangewend om een overweging op aandelen Opkomende Markten op te bouwen. Deze beleggingscategorie had op dat moment een aantrekkelijke rendementsverwachting en een relatief lage waardering. In combinatie met afnemende risico's en een aantrekkende economie verwachtten we van deze beleggingscategorie het meest. Zowel de overweging op high yield obligaties als de overweging op aandelen Opkomende Markten ten opzichte van de onderweging op Europese staatsobligaties hebben positief bijgedragen aan het totaalresultaat. Begin juni 2012 dreigde de eurocrisis te escaleren. Op dat moment is besloten vanuit risico optiek een onderwogen positie op aandelen Europa en een overwogen positie op aandelen VS in te nemen. Toen duidelijk werd dat de ECB maatregelen nam om een escalatie te voorkomen, is besloten deze positionering terug te draaien. Deze positionering heeft negatief bijgedragen aan het totaalresultaat. Bovengenoemd DAA beleid, specifiek de in juni ingenomen risico reductiepositie, heeft in 2012 een negatieve bijdrage geleverd aan het totaalresultaat van -0,1%. Vastrentende waarden Het doel van het vastrentende waarden mandaat is om een veilige basis te bieden binnen de beleggingsportefeuille en hiermee aan de verplichtingen van het fonds te kunnen voldoen. De vastrentende waarden portefeuille bestaat daarom voor een groot deel uit staatsobligaties van de kernlanden Duitsland, Nederland en Frankrijk. Binnen de beleggingscategorie vastrentende waarden belegt het pensioenfonds naast staatsobligaties ook in kredietwaardige bedrijfsobligaties, obligaties uit opkomende markten (emerging markets debt) en obligaties met een hoger risico (high yield obligaties). Deze beleggingen behaalden in 2012 allemaal een positief rendement. Juist de staatsobligaties met de hoogste kredietwaardigheid en de betere bedrijfsobligaties profiteerden van de dalende rente en namen daardoor in waarde toe. De meer risicovolle categorieën zoals high yield obligaties en emerging markets debt profiteerden van het verder afnemen van de risicopremies. Terugkijkend op 2012 kan gezegd worden dat de crisis rond de Europese staatsleningen in 2012 duidelijk minder intens was dan in 2011. Twee factoren die hieraan bijdroegen waren het aantreden van de heer Monti als opvolger van de heer Berlusconi en het krachtdadige optreden van de ECB. Ook in 2012 werd, in regelmatig wisselende omvang, een onderweging (in termen van duratiecontributie) in Spaanse staatsleningen aangehouden. In Italiaanse staatsleningen werd in de eerste helft van 2012 een onderweging aangehouden, die in de zomer is vervangen door een overweging teneinde daarmee de effecten van een mogelijk geachte (voor de portefeuille negatieve) koersstijging van Spaanse staatsleningen (gedeeltelijk) te compenseren. Op diverse tijdstippen in 2012 zijn Ierse staatsleningen wederom aangekocht, aangezien Ierland het dieptepunt gepasseerd leek te zijn en een koersstijging verwacht werd; dit is uitgekomen. De totale vastrentende waarden portefeuille is uitgekomen op een rendement van 12,7% versus een benchmarkrendement van 11,8%. Aandelen Onder invloed van de stijgende bedrijfswinsten, lage schuldratio's bij vele bedrijven en een aantrekkende mondiale economische groei lieten de aandelenmarkten in de Verenigde Staten een goed rendement zien. De Amerikaanse beurs steeg in euro's gemeten met 14%. De Aziatische en opkomende markten stegen zelfs nog sterker. De Europese beurzen lieten de hoogste rendementen zien voornamelijk door de lage waarderingen van deze aandelen op de beurzen. De Europese beurzen stegen met 17%. In Europa lagen de rendementen per land ver uiteen. De beurzen in Duitsland (+29%), Frankrijk en Zwitserland (beiden +15%) liepen voorop, terwijl de beurzen in Spanje (-5%), het VK (+6%) en in Italië (+8%) achterbleven.


Hoewel de beurzen dus flink stegen, hadden beleggers net als in 2011 nog veelal de voorkeur voor de meer stabiele beleggingen in de stabiele landen. Dit kwam ook tot uitdrukking in het soort aandelen dat werd gekocht. Aandelen met een stabiele winstgroei deden het beter dan aandelen met een minder stabiele winstgroei. De markt lette hierbij minder op de (hoge) prijs die voor deze aandelen betaald moet worden. Opmerkelijk genoeg waren het vooral de economisch gevoelige sectoren die het goed deden; de cyclische consumentengoederensector en de financiële waarden herstelden het sterkst. Maar ook hier presteerden vooral de meer stabiele namen het best. Traditioneel defensieve sectoren als nutsbedrijven en telecom bleven achter. In deze sectoren spelen veel specifieke kwesties zoals veranderende regelgeving en toegenomen concurrentie. Aan het einde van het jaar, toen langzamerhand minder nadruk kwam op de eurocrisis, draaide de markt weg van de stabielere namen. Ook de aandelenportefeuille van het fonds kende bovengenoemde grote spreiding van rendementen. In Europa en de opkomende markten werd slechter gepresteerd dan de benchmark, de Amerikaanse aandelenportefeuille presteerde beter dan de benchmark. De totale aandelenportefeuille liet over 2012 per saldo een positief rendement zien van 15,3% versus een benchmark rendement van 16,6%. Alternatieve beleggingen Infrastructuur Beleggingen in infrastructuur zijn investeringen in wegen en bruggen, maar ook zeehavens, spoorwegen en luchthavens. Het fonds is geïnvesteerd via beleggingsfondsen met brede spreiding over infrastructuursectoren in Europa en NoordAmerika. De markt van infrastructuurbeleggingen herstelde zich verder in 2012. In de Verenigde Staten lieten tevens investeringen, die afhankelijk zijn van de economische groei, zoals de havensector, herstel zien. De sector hernieuwbare energie had een drukkend effect op de waarderingen. Het pensioenfonds behaalde in 2012 een rendement van 3,6% op zijn infrastructuurbeleggingen. De benchmark behaalde een rendement van -3,0%. Grondstoffen Beleggingen in grondstoffen (commodities) zijn investeringen in natuurlijke stoffen die gebruikt worden in productieprocessen (olie, metalen). De markt van grondstofbeleggingen liet in 2012 een wisselend beeld zien. Waar in andere jaren vraag en aanbod de belangrijkste factoren zijn bij de waardebepaling van grondstoffen, waren het dit jaar vooral macro economische ontwikkelingen die het rendement bepaalden. In het begin van het jaar liep de olieprijs op door de onrust in diverse Arabische landen. Later in het jaar zorgde de Europese schuldencrisis ervoor dat de wereldwijde economische groei werd vertraagd. Dat leidde ertoe dat de investeringen in grondstoffen minder waard werden. Het stimuleringsprogramma van de Amerikaanse centrale bank zorgde in het derde kwartaal weer voor een herstel. Tegen het eind van het jaar bleef de markt tamelijk stabiel liggen in afwachting van de uitkomsten van de zogenoemde "fiscal cliff" in de Verenigde Staten. De grondstoffen portefeuille liet over 2012 een negatief rendement zien van -5,6% als gevolg van de marktontwikkelingen en bleef daarmee nagenoeg gelijk aan de GSCI benchmark die uitkwam op -5,6%. Vastgoed De vastgoedmarkt liet in 2012 een vergelijkbaar beeld zien als in de voorgaande jaren. De onzekere economische situatie heeft een negatieve invloed op de ontwikkelingen in de vastgoedmarkt. Hieronder wordt aangeven wat de belangrijkste achtergronden voor de waarde ontwikkeling per sector zijn:


l

l

l

Woningen: in een onzeker economisch klimaat nemen mensen minder snel grote beslissingen. Daarnaast is het, met name voor starters, moeilijk om een hypotheek te krijgen. De waardedalingen op de koopwoningenmarkt heeft ook negatieve impact op de waarde van huurwoningen. Winkels: op A-locaties blijven de huren stabiel. Op B en C-locaties dalen de huren van winkelruimte en staat ook de waarde van de winkels onder druk. Kantoren: de structurele overcapaciteit zorgt voor aanhoudende druk op de kantorenmarkt. Daarmee lijkt de kans op stijgende waarderingen in 2013 klein.

Het is onze verwachting dat de druk op de vastgoedmarkt ook in 2013 aanhoudt. Nederland bevindt zich in een recessie en de vooruitzichten duiden niet op een snel economisch herstel. Het rendement van de portefeuille werd per saldo positief beïnvloed door de huuropbrengsten, terwijl de waarde ontwikkeling negatief was. De portefeuille, bestaande ujt een drietal niet-genoteerde sectorfondsen van CBRE, presteerde met 0,2% minder goed dan de ROZ/IPD benchmark (1,2%). Rentehedgeportefeuille Beleggingen en pensioenverplichtingen zijn niet in dezelfde mate gevoelig voor rentebewegingen. Daardoor kan de dekkingsgraad sterk meebewegen met rentebewegingen en loopt het fonds een groter risico met betrekking tot de dekkingsgraad. Dit renterisico kan worden verkleind door de rentegevoeligheid van de beleggingen meer in overeenstemming te brengen met de looptijd van de verplichtingen. Het fonds voert dit beleid uit door middel van een participatie in het Liability Overlay Fonds (LOF). Over 2012 was sprake van een rentehedge beleid op basis van de verplichtingen (technisch voorziening). Door de gedeeltelijke afdekking van het renterisico is de dekkingsgraad minder gevoelig voor rentebewegingen. Sinds eind 2011 hebben zich twee belangrijke wijzigingen voorgedaan met betrekking tot het vaststellen van de rekenrente. Allereerst heeft DNB sinds eind december 2011 voorgeschreven dat de waarde van de pensioenvoorzieningen dient te worden bepaald aan de hand van een gemiddelde marktrente in plaats van de actuele marktrente. Ten tweede dient de waarde van de pensioenvoorzieningen sinds eind september te worden bepaald met behulp van de Ultimate Forward Rate (UFR). Door de introductie van de UFR is de rekenrente gestegen en zijn de verplichtingen naar beneden bijgesteld. De dekkingsgraad is hierdoor in september omhoog gegaan. Doordat de rentehedge niet is aangepast, is het afdekkingspercentage, volgens de UFR methodiek, gestegen. De implicaties hiervan zijn uitgebreid besproken door het fonds en er zijn ook alternatieven bestudeerd hoe de hedge hiervoor aan te passen. Vanwege de beperkte mogelijkheden binnen het toezichtskader heeft het fonds heeft besloten de rentehedge vooralsnog niet te wijzigen. In het jaar 2012 is de 30-jaars swaprente gedaald van 2,6% naar 2,2%. De waarde van de verplichtingen is daardoor toegenomen met een negatief effect op de dekkingsgraad. Door de gedaalde rente is echter ook de waarde van de LOF participatie sterk toegenomen waardoor per saldo het negatieve effect op de dekkingsgraad als gevolg van een dalende rente sterk beperkt werd. Verwachting Over 2012 lieten vrijwel alle beleggingscategorieën goede tot zeer goede rendementen zien als gevolg van een stabilisatie van de Europese schuldencrisis, gemiddeld genomen zeer gezonde bedrijfsbalansen, een aanhoudend ruim monetair beleid in o.a. de Verinigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en de Eurozone, en anticipatie op geleidelijk aan wat hogere economische groei buiten de Eurozone. Een herhaling van dergelijke rendementen in 2013 lijkt minder waarschijnlijk nu renteniveaus en risicopremies verder zijn gedaald. 2013 wordt naar verwachting een jaar waarin de wereldeconomie wederom een aantal stappen zet bij het wegwerken van de erfenissen van de crisis, iets wat vooral het rendement op aandelen zal kunnen ondersteunen. Een zekerheid is dit echter niet. Zo staan er in 2013 diverse uitdagingen voor de deur. Begin 2013 is er weliswaar een akkoord gekomen over het begrotingsravijn ("fiscal cliff") in de Verenigde Staten, er zal ook een akkoord moeten komen over door te voeren bezuinigingen en over het schuldenplafond ("debt ceiling") in de Verenigde Staten.


Ook ten aanzien van de Europese schuldencrisis dienen er nog een aantal hobbels genomen te worden. Zo staan er in het eerste kwartaal verkiezingen in Italië voor de deur en later in het jaar in Duitsland. Daarnaast wordt binnen het Verenigd Koninkrijk steeds meer getwijfeld of men nog wel lid van de EU wil blijven. Het is nu de vraag of de Europese burger nog in één Europa gelooft. Ook ten aanzien van de voornemens om tot een meer federaal Europa te komen, zullen de plannen tijdig en correct geïmplementeerd moeten worden. Al met al zijn er in 2013 veel uitdagingen op politiek gebied. Het eventueel uitblijven van oplossingen in de Vernigde Statem, anti-euro verkiezingsuitslagen en implementatiefouten op politiek en monetair beleidsvlak zullen zijn weerslag hebben op het vertrouwen. Dit kan er voor zorgen dat het positieve momentum van 2012 teniet wordt gedaan. Corporate governance en verantwoord beleggen De aandelenbeleggingen van het fonds vinden grotendeels plaats via aandelenbeleggingsfondsen die door Syntrus Achmea Vermogensbeheer worden beheerd. Deze voeren een maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid. Als uitgangspunt hanteren deze pools de principes van de Global Compact van de Verenigde Naties. Deze tien principes zijn gerelateerd aan de mensenrechten, arbeidsnormen, milieu en anticorruptie. Zij vinden hun oorsprong in internationaal breed geaccepteerde verdragen zoals de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens en de conventies van de International Labour Organisation (ILO). Het beleid bestaat uit: uitsluiten van controversiële wapens. Het gaat hier om bedrijven die kernwapens, biologische wapens, chemische l wapens, anti-persoonsmijnen of clusterbommen produceren. engagement en aangaan van dialoog met ondernemingen. Het doel van engagement is om ondernemingen waarin l het fonds is belegd aan te sporen tot beter gedrag en om aandeelhouderswaarde te creëren. Aan de hand van thema's gaat het fonds de dialoog aan met ondernemingen. In 2012 stonden twee nieuwe thema's centraal, 'Schaliegas en schalie olie' en 'Verantwoord ketenbeheer soja'. Daarnaast lopen er nog engagementzaken op thema's als 'Global Compact schendingen mensenrechten' en 'Eco-efficiëntie in de metaal- en cementindustrie '. Ondernemingen die slecht scoren op deze thema's worden aangespoord om hun gedrag te verbeteren. In het halfjaarverslag Verantwoord Beleggen staan de namen van ondernemingen vermeld waarmee engagement trajecten zijn opgezet. corporate governance en stemmen op aandeelhoudersvergaderingen. Syntrus Achmea Vermogensbeheer stemde l voor de beleggingspools waarbij bij het uitoefenen van het stemrecht gebruik wordt gemaakt van de stemanalyses en stemadviezen van het bureau Institutional Shareholder Services (ISS). ISS houdt rekening met de internationale geaccepteerde corporate governance codes zoals die van de OECD en International Corporate Governance Netwerk (ICGN). Daarnaast houdt ISS voor iedere afzonderlijke markt rekening met lokale weten regelgeving en heersende corporate governance codes. Het pensioenfonds stemde in 2012 op 611 aandeelhoudersvergaderingen, waarbij 8.261 agendapunten de revue passeerden. In 2012 werd in ongeveer 9% van alle agendapunten tegen het management gestemd. Ook dit jaar ging het hier vooral om de benoeming van bestuurders van ondernemingen (niet onafhankelijk waar dit wel geëist of gewenst is) en beloningsstructuren (excessief, onvoldoende toegelicht of niet transparant genoeg). Op aandeelhoudersresoluties over milieu, sociale en governance kwesties werd ook relatief vaak (meer dan de helft van de gevallen) tegen management gestemd.


FINANCIËLE PARAGRAAF Dekkingsgraad

Aanwezige dekkingsgraad Vereist vermogen Minimaal vereist vermogen

31-12-2012

31-12-2011

31-12 2010

31-12 2009

31-12 2008

%

%

%

%

%

114,1 113,2 105,0

108,9 113,4 105,1

113,1 115,3 105,4

121,4 121,2 105,9

108,9 117,0 105,0

Actuariële analyse van het resultaat De samenstelling van het resultaat blijkt uit het volgende overzicht (x € 1.000): 2012

Wijziging rentetermijnstructuur Resultaat op intrest/beleggingen Resultaat op bijdragen Resultaat op risicoherverzekering Resultaat op kosten Resultaat op sterfte Resultaat op arbeidsongeschiktheid Aanpassing actuariële grondslagen Aanwending kapitaal bij pensionering Andere oorzaken Resultaat

2011

-7.521 14.268 824 -46 85 420 994 -1.168 188 -28

-14.960 11.446 1.733 -42 94 -152 588 232 -28

8.016

-1.089

Wijziging rentetermijnstructuur Dit resultaat heeft betrekking op de wijziging van de voorziening pensioenverplichtingen als gevolg van de wijziging van de rentetermijnstructuur van 31 december 2012 ten opzichte van de rentetermijnstructuur van 31 december 2011. In 2012 is door DNB een RTS geïntroduceerd waarbij vanaf looptijden hoger dan 20 jaar rekening gehouden wordt met een Ultimate Forward Rate (UFR) van 4,21%. De RTS van 31 december 2012 resulteert in een stijging van de voorziening pensioenverplichtingen en heeft derhalve een negatief resultaat tot gevolg gehad. Resultaat op intrest/beleggingen Het resultaat op intrest/beleggingen bestaat enerzijds uit de toevoeging aan de voorziening pensioenverplichtingen uit hoofde van de benodigde intrest (éénjaarsrente ad 1,544% uit de rentetermijnstructuur per 31 december 2011) en anderzijds uit de in het boekjaar behaalde beleggingsrendementen. Resultaat op bijdragen Voor de vaststelling van het jaarresultaat op bijdragen wordt de verschuldigde premie vergeleken met de premie zoals deze aan de voorziening pensioenverplichtingen wordt toegevoegd. Onderdeel van dit resultaat is de solvabiliteitsopslag die wel is opgenomen in de verschuldigde premie maar geen onderdeel is van de toevoeging aan de voorziening pensioenverplichtingen.


Resultaat op risicoherverzekering Het resultaat op risicoherverzekering over 2012 bestaat uit de aan de herverzekeraar verschuldigde premie. In verband met de stoploss herverzekering wordt pas twee jaar na het einde van de contractstermijn een eventuele uitkering ontvangen. Hiermee is nog geen rekening gehouden. Resultaat op kosten Het resultaat op kosten bestaat enerzijds uit de werkelijke uitvoeringskosten in het boekjaar. Daartegenover staat de beschikbare opslag voor kosten in de benodigde premie en de vrijval uit de voorziening pensioenverplichtingen van de opslag voor excassokosten door het doen van uitkeringen. Resultaat op sterfte Het resultaat op sterfte bestaat uit het saldo van de op basis van de door het fonds gehanteerde sterftegrondslagen (in boekjaar 2012: AG Prognosetafel 2012-2062 met startjaar 2013 en met leeftijds- en geslachtsafhankelijke correctiefactoren) verwachte wijziging van de voorziening pensioenverplichtingen en de feitelijk waargenomen wijziging van de voorziening pensioenverplichtingen uit hoofde van sterfte. Resultaat op arbeidsongeschiktheid Het resultaat op arbeidsongeschiktheid wordt verklaard door het verschil tussen de vrijval uit de IBNR-reserve en het saldo van invalideren en revalideren. Aanpassing actuariële grondslagen Dit resultaat wordt bepaald door de overgang naar de prognosetafel 2012-2062. Deze overgang is verwerkt op 1 januari 2012. Aanwending kapitaal bij pensionering Dit resultaat bestaat uit het verschil tussen het kapitaal dat uit de bijspaarregeling is vrijgevallen en de werkelijke toevoeging aan de voorziening pensioenverplichtingen. Andere oorzaken In het resultaat op andere oorzaken zijn onder andere de resultaten op waardeoverdrachten en flexibilisering opgenomen.


RISICOPARAGRAAF Het Financieel Toetsingskader (FTK) voor pensioenfondsen is een onderdeel van de Pensioenwet. De regelgeving van het FTK werkt de economische risico´s voor pensioenfondsen verbonden aan onder meer aandelen, valuta's en rente uit. Het vertaalt deze naar vereiste reserveposities en dekkingsgraden. Hiermee worden pensioenfondsen gedwongen te overwegen welk totaal risiconiveau ze kunnen of willen accepteren. Het pensioenfonds zet, binnen de kaders van het geformuleerde risicobeleid, in op maximalisatie van het rendement op het vermogen. Bij de analyses en afwegingen wordt het pensioenfonds geadviseerd door Syntrus Achmea. Renterisico Renterisico is het risico dat een rentebeweging de financiële situatie van het pensioenfonds negatief beïnvloedt. Dit risico bestaat doordat beleggingen en verplichtingen niet in dezelfde mate gevoelig zijn voor rentebewegingen. Het renterisico neemt af naarmate de looptijd van de beleggingen meer overeenkomt met de looptijd van de verplichtingen. In 2012 heeft het pensioenfonds zijn afdekkingsstrategie - gericht op het beperken van het renterisico over de pensioenverplichtingen voortgezet. Het verkleinen van het renterisico leidt tot een lagere vereiste dekkingsgraad voor het fonds, dan het geval zou zijn geweest zonder beperking van het renterisico. Inflatierisico Inflatierisico is het risico dat inflatie de waarde van de beleggingen aantast in termen van koopkracht. Het inflatierisico kan worden verkleind door meer inflatiegevoelige beleggingen in de portefeuille op te nemen. Keerzijde daarvan is dat zulke inflatiegevoelige beleggingen de kans kunnen vergroten dat het fonds niet aan haar nominale pensioenverplichtingen kan voldoen. Dit is onderzocht in een Asset Liability Management-studie ('ALM'). Valutarisico Valutarisico is het risico dat wisselkoersschommelingen de waarde van een belegging beïnvloeden. Dit risico is voor het fonds beperkt, aangezien het grootste gedeelte van de beleggingsportefeuille bestaat uit in euro's genoteerde waarden. Het resterende valutarisico is niet afgedekt. Aandelen- en onroerend goed risico Dit is voornamelijk het koersrisico van beleggingen in de verschillende onroerend goed en aandelenmarkten. Door dit risico te lopen wordt op de lange termijn naar verwachting een extra rendement gehaald dat het fonds gebruikt om aan haar doelstellingen te voldoen. Dit risico wordt beheerst doordat in de uitvoering wordt gezorgd voor een goede selectie van aandelen en vastgoedobjecten en spreiding over regio's en sectoren. Met het risico dat uiteindelijk overblijft wordt rekening gehouden in de ALM-studie. Het pensioenfonds belegt in beleggingsfondsen om risico's te spreiden. Tegenpartij-/kredietrisico Het risico dat de tegenpartij niet (meer) aan zijn verplichtingen kan voldoen, bijvoorbeeld door liquiditeits- of solvabiliteitsproblemen. Om dit risico te beheersen worden de tegenpartijen nauwgezet geselecteerd. Daarnaast worden transacties over meerdere aanbieders gespreid en wordt in sommige gevallen onderpand geëist. Liquiditeitsrisico Het risico dat een belegging niet tijdig tegen een redelijke prijs kan worden geliquideerd. Ook dit risico wordt beheerst doordat de vermogensbeheerder de beleggingsportefeuille op een dusdanige manier opzet dat het naar verwachting aan de liquiditeitsbehoefte van het fonds kan voldoen. Daarom is bijvoorbeeld een groot deel van de portefeuille belegd in effecten die worden verhandeld op openbare, gereguleerde markten. Ook zijn eisen gesteld aan de minimale marktkapitalisatie van effecten. Operationele risico's Het fonds beheerst operationele risico’s zoveel mogelijk door eisen te stellen aan haar dienstverleners. Daarbij kan worden gedacht aan regels voor procuratie, functiescheiding, ‘chinese walls’, enzovoort.


Actuariële risico's Het fonds past de AG-prognosetafels 2012 - 2062 toe met toepassing van leeftijds- en geslachtsafhankelijke correctiefactoren die zijn gebaseerd op de inkomensklasse "Hoog" en zijn afgeleid van de door het CBS gepubliceerde levensverwachting. Overige relevante actuariële risico's zijn het overlijdens- en het arbeidsongeschiktheidsrisico. Deze zijn via een stoploss dekking herverzekerd.


Toekomstparagraaf De ontwikkelingen met betrekking tot de AOW, de inperking van het fiscale kader per 1 januari 2014 en de keuze voor een nominaal dan wel reëel kader per 1 januari 2015, dwingen sociale partners in Nederland ertoe de nodige aanpassingen in de pensioenregelingen door te voeren. Jacobs Nederland B.V. heeft de intentie om in 2013 een nieuwe pensioenregeling in te voeren. De aard van de regeling is een beschikbare premie regeling. Hierover is al langere tijd overleg gaande met de ondernemingsraad. Dat betekent dat de werkgever op zoek zal gaan naar een nieuwe pensioenuitvoerder. Het bestuur is inmiddels een onderzoek gestart op welke wijze in een dergelijke situatie de opgebouwde pensioenaanspraken het best gewaarborgd kunnen worden. Dit is natuurlijk mogelijk binnen SPJNL, maar een overdracht naar een verzekeraar behoort zeker tot de mogelijkheden. Het mogelijk stoppen van de huidige pensioenregeling is het belangrijkste agendapunt voor 2013. Daarbij worden de overige ontwikkelingen niet uit het oog verloren. Zo zal er voldoende aandacht zijn voor de nieuwe bestuursmodellen in de Wet versterking bestuur pensioenfondsen. Ook de financiële positie blijft een prominent aandachtspunt. Het reservetekort is ingelopen, maar de economische crisis lijkt nog niet ten einde en de financiële markten blijven fragiel. Leiden, 17 mei 2013

Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Het bestuur E. Geene G.M. Heerschop L.A.J. Dierick F.H.M. Boumans T.H.M. van Leeuwen S. Feenstra J. Dortmundt


F

JAARREKENING


1 BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (na verwerking van het resultaat) (in duizenden euro's)

31 december 2012

31 december 2011

ACTIVA Beleggingen voor risico pensioenfonds (1)

146.760

114.759

Beleggingen voor risico deelnemer

(2)

26.266

22.096

Vorderingen en overlopende activa

(3)

6

4

Liquide middelen

(4)

1.180

1.082

174.212

137.941

PASSIVA Stichtingskapitaal en reserves

(5)

17.007

8.991

Technische voorzieningen

(6)

120.248

100.749

Voorzieningen voor risico deelnemers

(7)

26.266

22.096

Overige schulden en overlopende passiva

(8)

10.691

6.105

174.212

137.941


2

STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2012

(in duizenden euro's) 2012

Premiebijdragen van werkgevers en werknemers

2011

(9)

12.145

11.410

Premiebijdragen voor risico deelnemers

(10)

2.462

2.446

Beleggingsresultaten risico pensioenfonds

(11)

15.977

12.535

Beleggingsresultaten risico deelnemers

(12)

3.651

1.008

Saldo waardeoverdrachten risico pensioenfonds

(13)

1.253

308

Saldo waardeoverdrachten risico deelnemers

(14)

-1.943

-1.155

Pensioenuitkeringen

(15)

-1.316

-908

Mutatie technische voorzieningen

(16)

Pensioenopbouw Rentetoevoeging Onttrekkingen voor pensioenuitkeringen Onttrekkingen voor uitvoeringskosten Saldo overdrachten van rechten Wijziging marktrente Wijziging actuariële uitgangspunten Overige wijzigingen

-10.590 -1.709 1.280 -147 -956 -7.521 -1.168 1.312

-9.107 -1.089 930 18 -76 -14.960 386 -19.499

-23.898

Mutatie voorzieningen risico deelnemers

(17)

-4.170

-2.299

Herverzekeringen

(18)

-46

-42

Pensioenuitvoerings- en administratiekosten

(19)

-503

-494

Diverse baten en lasten

(20)

5

-

8.016

-1.089

Saldo van baten en lasten Bestemming saldo Mutatie algemene reserve Mutatie solvabiliteitsreserve Mutatie reserve algemene risico's

5.622 1.586 808

-2.800 682 1.029 8.016

-1.089


3

KASSTROOMOVERZICHT 2012

(in duizenden euro's) Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode. 2012

2011

Kasstroom uit pensioenactiviteiten Premiebijdragen van werkgevers en werknemers Premiebijdragen voor risico deelnemers Saldo waardeoverdrachten risico pensioenfonds Saldo waardeoverdrachten risico deelnemers Pensioenuitkeringen Herverzekeringen Pensioenuitvoerings- en administratiekosten Diverse baten en lasten

12.156 2.462 1.139 -1.914 -1.289 -46 -753 5

12.366 2.446 421 -1.155 -881 -51 -297 11.760

12.849

Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Verkopen beleggingen Aankopen beleggingen Directe opbrengsten Overige mutaties beleggingen Kosten vermogensbeheer

45.374 -57.174 413 94 -369

44.300 -56.677 433 361 -288 -11.662

-11.871

98

978

Samenstelling geldmiddelen 2012

Liquide middelen per 1 januari Mutatie liquide middelen Liquide middelen per 31 december

2011

1.082

104

98

978

1.180

1.082


4

GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

Algemeen Het doel van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland, statutair gevestigd te Leiden, is het nu en in de toekomst verstrekken van uitkeringen aan gepensioneerden en nabestaanden ter zake van ouderdom en overlijden; tevens verstrekt het fonds uitkeringen aan arbeidsongeschikte deelnemers. Deze doelstelling is nader uitgewerkt in onder andere de statuten, het pensioenreglement, de uitvoeringsovereenkomst en de Actuariële en Bedrijfstechnische Nota van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland. Overeenstemmingsverklaring De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen zoals deze zijn opgenomen in Titel 9, Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en met inachtneming van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. Schattingswijziging De waardering van swaps vond tot en met boekjaar 2011 plaats door gebruik te maken van de Euribor-curve. In de markt is echter een andere waarderingsmethodiek gebruikelijk geworden en maakt men veelal gebruik van de Eonia-curve. Hierbij wordt uitgegaan van een lager risicoprofiel als gevolg van ontvangen collateral. De vanaf boekjaar 2012 door het fonds toegepaste Eonia-curve heeft een positief effect op de waardering van de swaps. Het effect van de wijziging van waarderingsmethode bedraagt € 229.000. Technische voorzieningen De actuariële grondslagen en/of methoden worden periodiek beoordeeld en mogelijk herzien ten behoeve van de berekening van de actuele waarde van de pensioenverplichtingen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van interne en externe actuariële deskundigheid. Dit betreft onder meer de vergelijking van veronderstellingen ten aanzien sterfte, arbeidsongeschiktheid met werkelijke waarnemingen voor zowel de gehele bevolking als specifiek voor de populatie van het fonds. Vanaf boekjaar 2012 is de grondslag voor overlevingskansen gebaseerd op de Prognosetafel 2012-2062 van het Actuarieel Genootschap (AG). De AG-Prognosetafel 2012-2062 houdt rekening met de voorzienbare trend in overlevingskansen van de gehele Nederlandse bevolking. De algemene sterftekansen die volgen uit de tafel worden met een ervaringssterfte "Mercer hoog" gecorrigeerd.

GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Algemeen Alle bedragen zijn vermeld in duizenden euro's. Beleggingen en pensioenverplichtingen zijn gewaardeerd op reële waarde. Overige activa en passiva worden gewaardeerd op reële waarde, tenzij anders is vermeld. Voor zover noodzakelijk, wordt op vorderingen een voorziening voor oninbaarheid in mindering gebracht.


Schattingen en veronderstellingen De opstelling van de jaarrekening in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW vereist dat het bestuur oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De schattingen en hiermee verbonden veronderstellingen zijn gebaseerd op ervaringen uit het verleden en verschillende andere factoren die gegeven de omstandigheden als redelijk worden beschouwd. De uitkomsten hiervan vormen de basis voor het oordeel over de boekwaarde van activa en verplichtingen die niet op eenvoudige wijze uit andere bronnen blijkt. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien, indien de herziening alleen voor die periode gevolgen heeft, of in de periode van herziening en toekomstige perioden, indien de herziening gevolgen heeft voor zowel de verslagperiode als toekomstige perioden. Verwerking van activa en passiva Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar het pensioenfonds zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Baten worden in de staat van baten en lasten opgenomen wanneer een vermeerdering van het economische potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, en waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, en waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico's met betrekking tot een actief of een verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen. Dit betekent dat transacties worden verwerkt op handelsdatum en niet op afwikkelingsdatum. Als gevolg hiervan kan sprake zijn van een post "nog af te wikkelen transacties". Saldering van een actief en een verplichting Een financieel actief en een financiële verplichting worden gesaldeerd als nettobedrag in de balans opgenomen indien sprake is van een wettelijke of contractuele bevoegdheid om het actief en de verplichting gesaldeerd en gelijktijdig af te wikkelen en bovendien de intentie bestaat om de posten op deze wijze af te wikkelen. De met gesaldeerd opgenomen financiële activa en financiële verplichtingen samenhangende rentebaten en rentelasten worden eveneens gesaldeerd opgenomen. Verwerking van waardeveranderingen van beleggingen Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen gerealiseerde en ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Alle waardeveranderingen van beleggingen, inclusief valutakoersverschillen, worden als beleggingsopbrengsten in de staat van baten en lasten opgenomen. Vreemde valuta Activa en verplichtingen in vreemde valuta worden omgerekend naar de rapporteringsvaluta euro tegen de koers per balansdatum. Deze waardering is onderdeel van de waardering tegen reële waarde. Baten en lasten voortvloeiende uit transacties in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per transactiedatum.


31-12-2012

US Dollar Britse Pond Zwitserse Frank

31-12-2011

1,32 0,81 1,21

1,30 0,87 1,21

Beleggingen Algemeen In overeenstemming met de Pensioenwet worden beleggingen gewaardeerd op reële waarde. Slechts indien de actuele waarde van een belegging niet betrouwbaar kan worden vastgesteld vindt waardering plaats op basis van rekenmodellen. Participaties in beleggingsinstellingen, die gespecialiseerd zijn in een bepaald soort beleggingen worden gerubriceerd en gewaardeerd volgens de grondslagen van dat soort beleggingen. Vastgoedbeleggingen Beursgenoteerde (indirecte) vastgoedbeleggingen worden gewaardeerd tegen de per balansdatum geldende beurskoers. Niet-beursgenoteerde (indirecte) vastgoedbeleggingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde welke is bepaald op basis van de door de vermogensbeheerder van het fonds afgegeven intrinsieke waarde, zijnde een benadering van de marktwaarde. Gerealiseerde en ongerealiseerde resultaten worden ten gunste of ten laste van het resultaat gebracht. Aandelen Beursgenoteerde aandelen en participaties in beursgenoteerde beleggingsinstellingen zijn gewaardeerd tegen de per balansdatum geldende beurskoers. Niet aan een beurs genoteerde fondsen zijn gewaardeerd tegen de reële waarde op basis van de door de vermogensbeheerder van het fonds afgegeven intrinsieke waarde, zijnde een benadering van de marktwaarde. Vastrentende waarden Beursgenoteerde vastrentende waarden en participaties in beursgenoteerde beleggingsinstellingen zijn gewaardeerd tegen de per balansdatum geldende beurskoers. Indien vastrentende waarden of participaties in beleggingsinstellingen niet-beursgenoteerd zijn, vindt waardebepaling plaats op basis van de geschatte toekomstige nettokasstromen (rente en aflossingen) die uit de beleggingen zullen voortvloeien, contant gemaakt tegen de geldende marktrente en rekening houdend met het risicoprofiel en de looptijd. Derivaten Derivaten worden gewaardeerd op reële waarde, te weten de relevante marktnotering of, als die er niet is, de waarde die wordt bepaald met behulp van marktconforme en toetsbare waarderingsmodellen. Positieve posities uit hoofde van derivatencontracten ultimo verslagjaar worden gepresenteerd onder derivaten. Negatieve posities uit hoofde van derivatencontracten ultimo verslagjaar worden gepresenteerd onder overige schulden en overlopende passiva. Overige beleggingen Onder overige beleggingen worden opgenomen die beleggingen die niet als een van de hiervoor opgesomde beleggingen geclassificeerd kunnen worden. Tevens worden onder de overige beleggingen opgenomen nog af te wikkelen beleggingstransacties en liquide middelen die beheerd worden door de vermogensbeheerder. De overige beleggingen worden gewaardeerd tegen marktwaarde.


Beleggingen voor rekening en risico deelnemer De grondslagen voor de waardering van de beleggingen voor risico deelnemers zijn gelijk aan die voor de beleggingen die voor rekening van het fonds worden aangehouden. Stichtingskapitaal en reserves De totale reserve is onderverdeeld in reserve algemene risico's, solvabiliteitsreserve en algemene reserve. Reserve algemene risico's De hoogte van de reserve algemene risico's is minimaal gelijk aan nul en maximaal gelijk aan de grens die in het Financieel Toetsingskader is gesteld voor het Minimaal Vereist Eigen Vermogen. Solvabiliteitsreserve In de jaarrekening wordt aansluiting gezocht bij de uitkomsten van de toereikendheidstoets. De hoogte van de solvabiliteitsreserve is minimaal gelijk aan nul en maximaal gelijk aan de grens die in het Financieel Toetsingskader is gesteld voor het Vereist Eigen Vermogen verminderd met de reserve algemene risico's. Algemene reserve Deze reserve dient ter opvang van mutaties in de solvabiliteitsreserve, voor financiering van toeslagen en het dekken van andere algemene risico's. De hoogte van de algemene reserve kan negatief zijn, indien het Vereist Eigen Vermogen niet aanwezig is. Jaarlijks wordt, nadat de voorziening pensioenverplichtingen en alle overige technische voorzieningen en de reserve algemene risico's en de solvabiliteitsreserve op een voldoende peil zijn gebracht, het resultaat van het fonds ten gunste dan wel ten laste van de algemene reserve gebracht. Technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen De voorziening pensioenverplichtingen is gelijk aan de contante waarde van de per balansdatum gefinancierde pensioenaanspraken, volgens de opgebouwde rechtenmethode. Dit wil zeggen dat de gefinancierde aanspraken overeenkomen met de per balansdatum tijdsevenredig verworven pensioenaanspraken. De contante waarde wordt bepaald met gebruikmaking van de door DNB gepubliceerde rentetermijnstructuur. Ultimo 2011 betrof dit de rentetermijnstructuur op basis van een driemaandsgemiddelde. Ultimo 2012 betreft dit de rentetermijnstructuur op basis van een driemaandsgemiddelde met toepassing van de Ultimate Forward Rate (UFR). Het hanteren van de UFR houdt in dat voor looptijden van 21 jaar en langer een aangepaste rentetermijnstructuur wordt gehanteerd. De waardering van de voorziening pensioenverplichtingen heeft plaatsgevonden op basis van de navolgende actuariële grondslagen. Rekenrente De rekenrente wordt bepaald conform de rentetermijnstructuur zoals gepubliceerd door DNB. Overlevingsgrondslagen De sterftekansen voor zowel mannen als vrouwen zijn ontleend aan de AG prognosetafel 2012 - 2062, met leeftijdsafhankelijke en geslachtsafhankelijke correctiefactoren op de sterftekansen conform de inkomenstabel "Mercer hoog", startjaar 2013. Gehuwdheid of partnerschap Zoals gepubliceerd bij de overlevingstafels van het AG over de waarnemingsperiode 1985-1990, met 1 vanaf leeftijd 55. Na de pensioendatum wordt uitgegaan van de werkelijke gehuwdheid van de gepensioneerde deelnemer.


Arbeidsongeschiktheid Voor de arbeidsongeschikte deelnemers is de toekomstige opbouw reeds opgenomen in de voorziening pensioenverplichtingen. De in de premie opgenomen opslag voor premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid wordt gereserveerd in een IBNRvoorziening omdat in de praktijk vaak blijkt dat de schadegevallen niet direct gemeld worden, maar pas na het verstrijken van de wachttijd bij ingang van de uitkering bekend zijn. Voorziening voor toekomstige excassokosten Opslag voor excassokosten: 2% van de voorziening. Wezenpensioen 3% van de voorziening uitgesteld nabestaandenpensioen voor actieve deelnemers. Opslag voor premievrijstellingsrisico 4% van de doorsneepremie. Voorziening voor risico deelnemers De deelnemer heeft de mogelijkheid om een aanvullende pensioenrekening (APR) te openen, waarvan het saldo wordt aangewend voor de aankoop van extra pensioenaanspraken. Door de deelnemer kunnen maandelijks en/of incidenteel bedragen op deze rekening gestort worden. Voor zover sprake is van maandelijkse stortingen zal hierop een bijdrage van de werkgever worden verstrekt. APR-stortingen zijn slechts mogelijk voor zover de fiscale regels zich niet hiertegen verzetten. Tot 1 januari 2006 kon de deelnemer ook een prepensioenkapitaal opbouwen dat inging vanaf de gekozen of standaardprepensioendatum tot en met de pensioendatum. Per 1 januari 2006 is de fiscale faciliëring van het prepensioen vervallen. De waardering van de voorziening voor rekening en risico deelnemers wordt bepaald door de waardering van de tegenover deze voorziening aangehouden beleggingen.

GRONDSLAGEN VOOR RESULTAATBEPALING Algemeen Voor zover niet anders vermeld worden baten en lasten verwerkt in het resultaat van het jaar, waarop zij betrekking hebben. Beleggingsresultaten Onder de directe beleggingsopbrengsten wordt verstaan alle aan het boekjaar toe te rekenen inkomsten uit beleggingen, zijnde dividend van aandelen en de aan het boekjaar toe te rekenen rentebedragen van vastrentende beleggingen. Onder indirecte beleggingsopbrengsten wordt verstaan de verandering in de waarde van beleggingen. Met de directe en indirecte beleggingsopbrengsten zijn verrekend de aan de opbrengsten gerelateerde transactiekosten, provisies en valutaverschillen. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is conform de directe methode opgesteld. Er is onderscheid gemaakt tussen kasstromen uit pensioenactiviteiten en beleggingsactiviteiten.


5

TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2012

(in duizenden euro's) 1. Beleggingen voor risico pensioenfonds

Vastgoed beleggingen Stand per 1 januari 2011 Aankopen/ verstrekkingen Verkopen/ aflossingen Overige mutaties Waardemutaties Stand per 31 december 2011 Aankopen/ verstrekkingen Verkopen/ aflossingen Overige mutaties Waardemutaties Stand per 31 december 2012

Aandelen


Derivaten

Overige beleggingen

Totaal

1.708

27.123

51.213

4.130

3.035

87.209

-

9.374

34.544

3.486

6.513

53.917

-11

-3.740 -1.834

-31.425 -11.483 14.233

-3.801 15.858 315

-4.179 -301 1

-43.145 4.074 12.704

1.697

30.923

57.082

19.988

5.069

114.759

-

4.656

42.107

3.827

3.939

54.529

-69

-1.098 4.736

-35.703 8.929 11.590

-3.599 -4.047 -227

-3.031 -95 86

-43.431 4.787 16.116

1.628

39.217

84.005

15.942

5.968

146.760

De derivaten met een negatieve waarde ad 10.386 (2011: 5.503) zijn opgenomen onder de kortlopende schulden. Het pensioenfonds belegt niet in de aangesloten onderneming en de aan haar gelieerde bedrijven.

Reële waarde Schattingen en veronderstellingen Zoals vermeld in de toelichting zijn de beleggingen van het fonds nagenoeg allemaal gewaardeerd tegen reële waarde per balansdatum en is het over het algemeen mogelijk en gebruikelijk om de reële waarde binnen een aanvaardbare bandbreedte van schattingen vast te stellen. Voor sommige andere financiële instrumenten, zoals beleggingsvorderingen en -schulden, geldt dat de boekwaarde de reële waarde benadert als gevolg van het kortetermijnkarakter van de vorderingen en schulden. De boekwaarde van alle activa en de financiële verplichtingen op balansdatum benadert de reële waarde. Voor de meerderheid van de financiële instrumenten van het fonds kan gebruik worden gemaakt van marktnoteringen. Echter, bepaalde financiële instrumenten, zoals bijvoorbeeld derivaten zijn gewaardeerd door middel van gebruikmaking van waarderingsmodellen en -technieken, inclusief verwijzing naar de huidige reële waarde van vergelijkbare instrumenten.


Op basis van deze indeling kan het volgende onderscheid worden gemaakt: Marktnoteringen Marktnoteringen direct afgeleid

Waarderingsmodellen en technieken

Totaal

Per 31 december 2012 Vastgoed beleggingen Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen

7.064 6.690 94

32.014 75.671 824

1.628 139 1.644 15.942 5.050

1.628 39.217 84.005 15.942 5.968

13.848

108.509

24.403

146.760

De negatieve derivaten ad 10.386 (opgenomen onder overige schulden) zijn eveneens op basis van waarderingsmodellen en technieken gewaardeerd. Per 31 december 2011 Vastgoed beleggingen Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen

4.298 5.229 188

26.515 38.039 187

1.697 110 13.814 19.988 4.694

1.697 30.923 57.082 19.988 5.069

9.715

64.741

40.303

114.759

Vastgoed beleggingen De vastgoedportefeuille bestaat ultimo 2012, evenals in 2011, uit niet-beursgenoteerde participaties in directe vastgoedbeleggingsfondsen, die afzonderlijk beleggingen in winkels, woningen en kantoorpanden.

Aandelen De aandelen kunnen als volgt worden gespecificeerd: 31-12-2012

31-12-2011 In %

In %

Specificatie aandelen naar bedrijfstak: Financiele instellingen Nijverheid en industrie Handel Overige dienstverlening Diversen

7.928 11.753 8.527 9.235 1.774

20,2 30,0 21,7 23,6 4,5

5.304 9.661 6.567 7.714 1.677

17,2 31,2 21,2 25,0 5,4

39.217

100,0

30.923

100,0


31-12-2012

31-12-2011 In %

In %

Specificatie aandelen naar regio: Europa Noord Amerika Emerging Markets

26.018 6.135 7.064

66,4 15,6 18,0

21.002 5.623 4.298

67,9 18,2 13,9

39.217

100,0

30.923

100,0

Het fonds belegt in niet-beursgenoteerde aandelen beleggingsfondsen. Per balansdatum zijn geen aandelen uitgeleend. Vastrentende waarden Specificatie vastrentende waarden naar soort: Staatsobligaties Obligatiebeleggingsfondsen Creditfunds Covered fondsen Deposito's Inflation linked bonds Leningen op schuldbekentenis Kortlopende vorderingen op banken Overige

33.316 15.006 13.656 2.562 14.454 687 2.680 1.644

39,7 17,9 16,3 2,9 17,2 0,8 3,2 2,0

19.471 11.923 9.065 1.956 11.431 565 58 1.325 1.288

34,1 20,9 15,9 3,4 20,0 1,0 0,1 2,3 2,3

84.005

100,0

57.082

100,0

18.601 31.627 19.004 4.879 9.894

22,1 37,7 22,6 5,8 11,8

13.056 20.267 14.006 5.262 4.491

22,9 35,5 24,5 9,2 7,9

84.005

100,0

57.082

100,0

Specificatie vastrentende waarden naar bedrijfstak: Nederlandse Staat Andere staten Financiële instellingen Handels- en industriele instellingen Overige

Het fonds belegt in niet-beursgenoteerde vastrentende waarde fondsen. Per balansdatum zijn geen vastrentende waarden uitgeleend. Specificatie vastrentende waarden naar regio: Australië Europa Noord-Amerika Emerging markets Overig

337 75.415 779 7.468 6

0,4 89,8 0,9 8,9 -

285 50.068 852 5.845 32

0,5 87,7 1,5 10,2 0,1

84.005

100,0

57.082

100,0


Onderstaande tabel geeft inzicht in de derivatenposities per 31 december 2012: Type contract

Contractomvang

Rentederivaten

Activa

54.241

15.942

Passiva

10.386

De derivaten met een negatieve waarde zijn opgenomen onder de kortlopende schulden. In verband met uitstaande derivatencontracten is collateral ontvangen ad 5.800 (2011: 14.600).

Onderstaande tabel geeft inzicht in de derivatenposities per 31 december 2011: Type contract

Rentederivaten

Contractomvang

26.668

Activa

19.988

Passiva

5.503

De derivaten met een negatieve waarde zijn opgenomen onder de kortlopende schulden.

31-12-2012

31-12-2011

Overige beleggingen Infrastructure beleggingen Geldmarktfondsen Beleggingsdebiteuren Liquide middelen beleggingen Commodities Beleggingscrediteuren

1.346 824 22 74 3.704 -2

1.192 1.215 5 183 2.474 -

5.968

5.069

2. Beleggingen voor risico deelnemer 2012

2011

Stand per 1 januari Aankopen Verkopen Waardemutaties

22.096 2.645 -1.943 3.468

19.797 2.760 -1.155 694

Stand per 31 december

26.266

22.096


De beleggingen voor risico deelnemer kunnen als volgt worden gespecificeerd: 31-12-2012

Vastgoedaandelen Aandelen Vastrentende waarden Liquiditeiten Overig

31-12-2011

561 8.008 14.018 2.558 1.121

464 5.328 16.304 -

26.266

22.096

6

4

1.180

1.082

3. Vorderingen en overlopende activa Overige vorderingen

4. Liquide middelen ABN AMRO Bank N.V.

Onder de liquide middelen worden opgenomen die kasmiddelen en tegoeden op bankrekeningen, die onmiddellijk dan wel op korte termijn opeisbaar zijn en niet het karakter van beleggingen hebben.


31-12-2012

31-12-2011

5. Stichtingskapitaal en reserves Solvabiliteitsreserve Reserve algemene risico's Algemene reserve

Solvabiliteitsreserve

Reserve algemene risico's

9.900 5.974 1.133

8.314 5.166 -4.489

17.007

8.991

Algemene reserve

Totaal

Stand per 1 januari 2011 Uit bestemming saldo van baten en lasten

7.632 682

4.137 1.029

-1.689 -2.800

10.080 -1.089

Stand per 31 december 2011 Uit bestemming saldo van baten en lasten

8.314 1.586

5.166 808

-4.489 5.622

8.991 8.016

Stand per 31 december 2012

9.900

5.974

1.133

17.007

31-12-2012

31-12-2011

Solvabiliteit Minimaal vereist eigen vermogen Vereist eigen vermogen

5.974 15.874

5.166 13.480

De vermogenspositie van het pensioenfonds kan ultimo 2012 worden gekarakteriseerd als toereikend.

6. Technische voorzieningen Pensioenverplichting Stand per 1 januari 2011 Mutatie boekjaar

76.851 23.898

Stand 31 december 2011 Mutatie boekjaar

100.749 19.499


120.248

De specificatie van de mutatie van de technische voorzieningen is opgenomen in de staat van baten en lasten. De voorziening voor pensioenverplichtingen is naar categorie van deelnemers als volgt samengesteld: 31-12-2012 31-12-2011 Aantal Deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Schadevoorziening arbeidsongeschiktheid

Aantal 878 228 156 -

85.196 9.184 24.081 1.787

940 193 122 -

76.347 6.955 15.778 1.669

1.262

120.248

1.255

100.749


De methode voor de berekening van de pensioenverplichtingen is zodanig toegepast dat er geen sprake is van een financieringsachterstand. DNB heeft voor het bepalen van de rentetermijnstructuur van eind 2011 besloten om uit te gaan van een driemaands gemiddelde rente (van alle handelsdagen tussen 1 oktober en 31 december 2011). Per 31 december 2012 betreft dit de rentetermijnstructuur op basis van een driemaandsgemiddelde met toepassing van de Ultimate Forward Rate (UFR). Per 31 december 2012 was de gemiddelde interne rekenrente 2,3%. Naar hun aard hebben de technische voorzieningen in het algemeen een langlopend karakter.

Korte beschrijving van de pensioenregeling De pensioenregeling heeft het karakter van een uitkeringsovereenkomst; de aanvullende pensioenrekening (APR) en de prepensioenregeling hebben het karakter van een premieovereenkomst. De regeling is vastgelegd in een pensioenreglement dat bestaat uit een basispakket en een keuzepakket. Hieronder volgt een globale beschrijving van de voorzieningen die de regeling haar deelnemers biedt. Basispakket: Een ouderdomspensioen ingaand op de eerste dag van de maand waarin de (gewezen) deelnemer de 65-jarige l leeftijd bereikt en uitgekeerd tot en met de maand van overlijden. Ieder deelnemersjaar wordt een aanspraak opgebouwd ter grootte van 1,75% van de voor dat jaar geldende pensioengrondslag (middelloonsysteem). De pensioengrondslag wordt verkregen door van het pensioengevend salaris een franchise af te trekken. Het pensioengevend salaris is gemaximeerd. Een op risicobasis verzekerd partnerpensioen ter grootte van 1,225% van de laatst geldende pensioengrondslag l vermenigvuldigd met het aantal deelnemersjaren dat zou kunnen worden bereikt als het deelnemerschap tot aan de pensioendatum zou zijn voortgezet. Een op risicobasis verzekerd tijdelijk partnerpensioen ingaand op de eerste dag van de maand waarin de deelnemer l overlijdt en uitgekeerd tot en met de eerste dag van de maand waarin de partner de 65-jarige leeftijd bereikt, of, indien dit eerder is, tot en met de laatste dag van de maand waarin de partner overlijdt. Een wezenpensioen ter grootte van 20% van het op de dag van overlijden van de deelnemer verzekerde l partnerpensioen. Voor volle wezen wordt dit verdubbeld. Een arbeidsongeschiktheidspensioen. l Verder biedt het basispakket een voortzetting van de pensioenopbouw in geval van arbeidsongeschiktheid. Toeslagverlening Voor de deelnemers die op 31 december 2003 deelnemer in Stichting Pensioenfonds Stork waren en aansluitend de dag daaropvolgend deelnemer zijn geworden in Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland geldt het volgende. Als de toeslag op de achtergebleven pensioenrechten en -aanspraken bij Stichting Pensioenfonds Stork (vanaf 1 januari 2012 Pensioenfonds van de Metalelektro (PME)), lager is dan de toeslag op de pensioenrechten en -aanspraken bij Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland, zullen deze achtergebleven pensioenrechten en -aanspraken bij de voorwaardelijke toeslagverlening zoals hierboven omschreven mede in aanmerking genomen worden. De bedoelde pensioenrechten en aanspraken bij PME kunnen in dat geval in het betreffende jaar bij bestuursbesluit worden verhoogd met het verschil tussen de door beide fondsen gehanteerde toeslagpercentages. Dit geldt zowel voor actieve deelnemers als voor gewezen deelnemers en pensioengerechtigden. Deze toeslag wordt opgeteld bij de pensioenrechten of - aanspraken in Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland. Er is voor toekomstige toeslagen geen geld gereserveerd en er wordt ook bij de bepaling van de hoogte van de pensioenpremies geen rekening gehouden met toeslagverlening. De afgelopen jaren was de toeslagverlening in overeenstemming met het hiervoor gepresenteerde toeslagbeleid.


Verleende toeslagen Per eind 2011 bedroeg de geschatte dekkingsgraad circa 109%. Per eind 2012 bedroeg deze circa 114%. In lijn met het toeslagenbeleid en het langetermijnherstelplan heeft het bestuur daarom moeten besluiten om per 1 januari 2012 en 2013 geen toeslagen toe te kennen. 2012

2011

7. Voorzieningen voor risico deelnemers Stand per 1 januari Premies en directe beleggingsopbrengsten Onttrekkingen Waardemutaties boekjaar

22.096 2.645 -1.943 3.468

19.797 2.760 -1.155 694

Stand per 31 december

26.266

22.096

Deze voorziening betreft een vrijwillige regeling, de aanvullende pensioenrekening (APR). In de APR kunnen premies worden gestort ter vorming van een pensioenkapitaal dat op de pensioendatum kan worden aangewend voor de aankoop van extra pensioenaanspraken. 31-12-2012

31-12-2011

8. Overige schulden en overlopende passiva Negatieve derivaten Inhoudingen uitkeringen Te betalen kosten Waardeoverdrachten Premies Uitkeringen Overige schulden

10.386 28 157 45 46 29

5.503 21 407 114 34 26 -

10.691

6.105

Alle schulden hebben een resterende looptijd korter dan één jaar. Risicobeheer en derivaten Solvabiliteitsrisico Het fonds wordt bij het beheer van de pensioenverplichtingen en de financiering daarvan geconfronteerd met risico's. De belangrijkste doelstelling van het fonds is het nakomen van de pensioentoezeggingen. Voor het realiseren van deze doelstelling wordt gestreefd naar een toereikende solvabiliteit op basis van de marktwaarde van de pensioenverplichtingen. Het belangrijkste risico voor het fonds betreft het solvabiliteitsrisico, ofwel het risico dat het fonds niet beschikt over voldoende vermogen ter dekking van de pensioenverplichtingen. De solvabiliteit wordt gemeten zowel op basis van algemeen geldende normen als ook naar de specifieke normen welke door de toezichthouder worden opgelegd. Indien de solvabiliteit van het fonds zich negatief ontwikkelt, bestaat het risico dat het fonds de premie voor de onderneming en deelnemers moet verhogen en het risico dat er geen ruimte beschikbaar is voor een eventuele toeslag van opgebouwde pensioenrechten. In het uiterste geval kan het noodzakelijk zijn dat het fonds verworven pensioenaanspraken en pensioenrechten moet verminderen.


Vermogen

Technische voorzieningen

Dekkingsgraad %

Stand per 31 december 2011 Mutatie

109.740 27.515

100.749 19.499

108,9 5,2


137.255

120.248

114,1

2012

2011

%

%

Dekkingsgraad per 1 januari Premieresultaat Uitkeringen Beleggingsresultaat Wijziging marktrente Andere oorzaken

108,9 -0,3 0,1 13,8 -7,6 -0,8

113,1 0,2 0,2 13,6 -18,4 0,2

Dekkingsgraad per 31 december

114,1

108,9

31-12-2012

31-12-2011

Het tekort op FTK grondslagen is als volgt: Voorziening pensioenverplichtingen Buffers: S1 Renterisico S2 Risico zakelijke waarden S3 Valutarisico S4 Grondstoffenrisico S5 Kredietrisico S6 Verzekeringstechnisch risico S10 Actief beheer risico Diversificatie effect Vereist eigen vermogen (vereiste buffers) Vereist pensioenvermogen (art. 132 Pensioenwet) Aanwezig pensioenvermogen Saldo*

120.248

100.749

4.066 10.461 6.163 1.102 2.315 5.752 809 -14.794

3.322 8.518 4.964 1.028 2.857 4.870 1.209 -13.288

15.874

13.480

136.122 137.255

114.229 109.740

1.133

-4.489

*Berekend op basis van de huidige beleggingsmix Risicobeleid Het Financieel Toetsingskader ("FTK") voor pensioenfondsen is een onderdeel van de Pensioenwet. De regelgeving van het FTK werkt de economische risico´s voor pensioenfondsen verbonden aan onder meer aandelen, valuta's en rente uit. Het vertaalt deze naar vereiste reserveposities en dekkingsgraden. Hiermee worden pensioenfondsen gedwongen te overwegen welk totaal risiconiveau ze kunnen of willen accepteren. Het pensioenfonds zet, binnen de kaders van het geformuleerde risicobeleid, in op maximalisatie van het rendement op het vermogen. Bij de analyses en afwegingen wordt het pensioenfonds geadviseerd door Syntrus Achmea Vermogensbeheer.


Renterisico Renterisico is het risico dat een rentebeweging de financiële situatie van het pensioenfonds negatief beïnvloedt. Dit risico bestaat doordat beleggingen en verplichtingen niet in dezelfde mate gevoelig zijn voor rentebewegingen. Het renterisico neemt af naarmate de looptijd van de beleggingen meer overeenkomt met de looptijd van de verplichtingen. Het fonds heeft in 2008 het effect van rentebewegingen op de dekkingsgraad gedeeltelijk afgedekt. Het beleid wordt uitgevoerd door deelname in het Liability Overlay Fund van Syntrus Achmea Vermogensbeheer. Het verkleinen van het renterisico leidt tot een lagere vereiste dekkingsgraad voor het fonds, dan het geval zou zijn geweest zonder beperking van het renterisico. De rentegevoeligheid kan worden gemeten door middel van de duration. De duration is de (met de contante waarde van de kasstromen) gewogen gemiddelde resterende looptijd in jaren. De rentegevoeligheid kan worden gemeten door middel van de duration. De duration is de (met de contante waarde van de kasstromen) gewogen gemiddelde resterende looptijd in jaren. 31-12-2012

31-12-2011

Duration

Duration van de vastrentende waarden (voor derivaten) Duration van de vastrentende waarden (na derivaten) Voorziening pensioenverplichtingen

Duration

84.005

5,6

57.082

5,0

89.561 120.248

14,2 19,4

71.568 100.749

16,8 20,1

Op balansdatum is de duration van de beleggingen aanzienlijk korter dan de duration van de verplichtingen. Er is derhalve sprake van een zogenaamde "duration-mismatch". Dit betekent dat bij een rentestijging de waarde van de beleggingen minder snel daalt dan de waarde van de verplichtingen (bij toepassing van de actuele marktrentestructuur) daalt, waardoor de dekkingsgraad zal stijgen. Bij een rentedaling zal de waarde van de beleggingen minder snel stijgen dan de waarde van de verplichtingen, waardoor de dekkingsgraad zal dalen. De strategische renteafdekking is gebaseerd op 94% van de RTS inclusief UFR. Dit betekent ultimo 2012, rekening houdend met de rentegevoeligheid op 31 december 2012, een strategische renteafdekking van circa 77%. De feitelijke renteafdekking op 31 december 2012 bedraagt circa 70%. De samenstelling van de vastrentende waarden naar looptijd is als volgt: 31-12-2012

31-12-2011 in %

Resterende looptijd < 1 jaar Resterende looptijd 1-5 jaar Resterende looptijd > 5 jaar

in %

27.256 21.446 35.303

32,5 25,5 42,0

17.348 18.906 20.828

30,4 33,1 36,5

84.005

100,0

57.082

100,0


Inflatierisico Inflatierisico is het risico dat inflatie de waarde van de beleggingen aantast in termen van koopkracht. Het inflatierisico in combinatie met het toeslagbeleid is onderdeel van de ALM-studies die het fonds geregeld laat uitvoeren. Valutarisico Valutarisico is het risico dat wisselkoersschommelingen de waarde van een belegging beïnvloeden. Dit risico is voor het fonds beperkt, aangezien het grootste gedeelte van de beleggingsportefeuille bestaat uit in euro's genoteerde waarden. De vreemde valutapositie is als volgt te specificeren: 31-12-2012

EURO USD GBP CHF Overige

31-12-2011

115.693 9.956 7.786 3.517 9.808

90.911 8.170 6.775 2.446 6.457

146.760

114.759

Kredietrisico Het risico dat de tegenpartij niet (meer) aan zijn verplichtingen kan voldoen, bijvoorbeeld door liquiditeits- of solvabiliteitsproblemen. Om dit risico te beheersen worden de tegenpartijen nauwgezet geselecteerd. Daarnaast worden transacties over meerdere aanbieders gespreid en wordt in sommige gevallen onderpand geëist. Ten aanzien van de kredietwaardigheid van de debiteuren van de vastrentende portefeuille kan het volgende overzicht worden gegeven: 31-12-2012

31-12-2011 In %

AAA AA A BBB BB B CCC Geen rating *

In %

21.565 12.641 9.275 10.200 3.148 4.832 1.611 20.733

25,7 15,1 11,0 12,1 3,8 5,8 1,9 24,6

16.124 3.918 10.209 3.934 2.256 4.172 1.779 14.690

28,3 6,9 17,9 6,9 4,0 7,3 3,1 25,6

84.005

100,0

57.082

100,0

* Betreffen liquide middelen, deposito's, daggeld en leningen die geen rating hebben.


Verplichtingenrisico De pensioenverplichtingen kunnen in de tijd worden weergegeven door middel van een schatting van de toekomstige uitgaande kasstromen. Het verplichtingenrisico uit zich in: Toeslagresultaten, waarbij het gevoerde toeslagbeleid afwijkt van de aannamen in de kasstroomprojectie. Ook loonl en prijsstijgingen alsmede de franchise-ontwikkeling kunnen afwijken van de verwachting. Actuariële resultaten, indien de actuariële aannamen en veronderstellingen niet overeenstemmen met de l werkelijkheid. Hierbij kan onder meer worden gedacht aan verschillen in de levensverwachting van de deelnemers (het langlevenrisico) of afwijkingen in invaliderings- en revalideringskansen. Premieresultaten, indien de premie niet gelijk is aan de marktwaarde van de kasstromen die voortvloeien uit de l nieuwe pensioentoezeggingen. Dit betreft bijvoorbeeld verschillen tussen de "kostprijs" en de daadwerkelijk ontvangen bijdrage voor nieuwe pensioentoezeggingen.

Liquiditeitsrisico Het risico dat een belegging niet tijdig tegen een redelijke prijs kan worden geliquideerd. Ook dit risico wordt beheerst doordat de vermogensbeheerder de beleggingsportefeuille op zo een manier opzet dat het naar verwachting aan de liquiditeitsbehoefte van het fonds kan voldoen.

Concentratierisico Grote posten zijn aan te duiden als een vorm van concentratierisico. Om te bepalen welke posten hieronder vallen moeten per beleggingscategorie alle instrumenten met dezelfde debiteur worden gesommeerd. Als grote post wordt aangemerkt elke post die meer dan 2% van het balanstotaal uitmaakt. 31-12-2012

Rabobank Duitsland Frankrijk Italië

31-12-2011

3.953 7.970 7.042 2.734

2.559 2.884 3.303 3.076

Overige niet-financiële risico's Operationeel risico Het fonds beheerst operationele risico's zoveel mogelijk door eisen te stellen aan haar dienstverleners. Daarbij kan worden gedacht aan regels voor procuratie, functiescheiding, 'chinese walls', enzovoort. Corporate governance De aandelenbeleggingen van het pensioenfonds vinden uitsluitend plaats via beleggingsfondsen en/of aandelen pools. Daardoor stemt het pensioenfonds niet (direct) op aandeelhoudersvergaderingen en hoeft geen corporate governance of stemverslag opgenomen te worden in het jaarverslag. Verbonden partijen Identiteit van verbonden partijen Er is sprake van een relatie tussen het fonds en de sponsor, de aangesloten ondernemingen en hun bestuurders.


Transacties met bestuurders De bestuurders ontvangen geen beloning van het fonds. Er zijn geen leningen verstrekt aan en er zijn geen vorderingen op (voormalige) bestuurders. De bestuurders zijn opgenomen in het deelnemersbestand van het pensioenfonds. Overige transacties met verbonden partijen Betreffende de uitvoeringsovereenkomst tussen fonds en werkgever met betrekking tot de financiering van de aanspraken en de uitvoering van de regeling wordt verwezen naar de samenvatting van de uitvoeringsovereenkomst (onder Overige gegevens opgenomen).

Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Langlopende contractuele verplichtingen Met Syntrus Achmea Pensioenbeheer N.V. heeft het fonds een administratieovereenkomst afgesloten. Jaarlijks wordt hiervoor een vergoeding op basis van bestede uren betaald. Deze overeenkomst eindigt per 31 december 2014.


6

TOELICHTING OP DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2012

(in duizenden euro's) 2012

2011

9. Premiebijdragen van werkgevers en werknemers Premiebijdragen basisregeling FVP-koopsommen

12.140 5

11.407 3

12.145

11.410

11.935 12.140

11.067 11.407

10.330 562 1.043

9.104 570 1.393

11.935

11.067

2.462

2.446

De kostendekkende en de feitelijke premie volgens artikel 130 van de Pensioenwet zijn als volgt:

Kostendekkende premie Feitelijke premie De samenstelling van de kostendekkende premie is als volgt: Actuarieel benodigde koopsom Opslag voor uitvoeringskosten Solvabiliteitsopslag

10. Premiebijdragen voor risico deelnemers Periodieke premies

11. Beleggingsresultaten risico pensioenfonds Directe beleggingsopbrengsten 2012

Vastgoed Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen Overige opbrengsten en lasten

Indirecte beleggingsopbrengsten 2012

Kosten van vermogensbeheer 2012

Totaal 2012

71 167 -9 1

-69 4.736 11.590 -227 86 -

-20 -1 -5 -343

2 4.883 11.590 -228 72 -342

230

16.116

-369

15.977

In de indirecte resultaten bij vastrentende waarden zijn de resultaten van het Liability Overlay Fund (LOF) verwerkt.


Directe beleggingsopbrengsten 2011

Vastgoed Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen Overige opbrengsten en lasten


Kosten van vermogensbeheer 2011

Totaal 2011

72 50 4 -7

-11 -1.834 14.233 315 1 -

-2 -4 -282

61 -1.786 14.233 315 1 -289

119

12.704

-288

12.535

12. Beleggingsresultaten risico deelnemers Directe beleggingsopbrengsten 2012

Beleggingsopbrengsten


183

Kosten van vermogensbeheer

3.468

Totaal 2012

-

3.651

2012

Totaal 2011

1.008

2011

13. Saldo waardeoverdrachten risico pensioenfonds Overgenomen pensioenverplichtingen Overgenomen pensioenverplichtingen uit bijspaarregeling Overgedragen pensioenverplichtingen

143 1.571 -461

74 1.089 -855

1.253

308

De ontvangen koopsommen worden aangewend voor de inkoop van extra pensioen. De toevoeging aan de technische voorziening uit hoofde van de overgenomen pensioenverplichtingen bedraagt 1.452. Het resultaat op de overgenomen pensioenverplichtingen bedraagt in 2012 262 (2011: 136). De afname van de technische voorziening uit hoofde van de overgedragen pensioenverplichtingen bedraagt 558. Het resultaat op de overgedragen pensioenverplichtingen bedraagt in 2012 97 (2011: 96 ).

14. Saldo waardeoverdrachten risico deelnemers Overgedragen pensioenverplichtingen

-1.943

-1.155


2012

2011

15. Pensioenuitkeringen Ouderdomspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Arbeidsongeschiktheid Afkopen

919 300 14 77 6

596 248 7 44 13

1.316

908

De post afkopen betreft de afkoop van pensioenen die lager zijn dan € 438,44 per jaar overeenkomstig de Pensioenwet (artikel 66). De toeslag van de uitkeringen per 1 januari 2012 zoals vastgesteld door het bestuur bedraagt 0% (2011: 0%).

16. Mutatie technische voorzieningen Pensioenopbouw Onder pensioenopbouw is opgenomen de actuarieel berekende waarde van de diensttijdopbouw. Dit is het effect op de voorziening pensioenverplichtingen van de in het verslagjaar opgebouwde nominale rechten ouderdomspensioen en nabestaandenpensioen. Verder is hierin begrepen het effect van de individuele salarisontwikkeling. Toeslagen Toeslagverlening is bedoeld om de waarde van de pensioenen op peil te houden. De toeslagverlening op pensioenaanspraken en op pensioenuitkeringen is voorwaardelijk en vindt alleen plaats als de financiële middelen van het fonds dit toelaten. Er bestaat dus een risico dat er in een jaar geen toeslagverlening plaatsvindt. Het bestuur van het pensioenfonds beslist elk jaar of er een toeslag wordt verleend. Gestreefd wordt naar een toeslag op pensioenaanspraken van deelnemers die gelijk is aan de procentueel hoogste stijging van het consumentenprijsindexcijfer alle huishoudens afgeleid zoals gepubliceerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek of de algemene loonontwikkeling. In 2012 is geen toeslag verleend. Rentetoevoeging De pensioenverplichtingen zijn in 2012 opgerent met 1,544% (2011:1,296%), zijnde de éénjaarsrente van de rentetermijnstructuur per 31-12-2011. Pensioenuitkeringen en -afkopen Verwachte toekomstige pensioenuitkeringen worden vooraf actuarieel berekend en opgenomen in de voorziening pensioenverplichtingen. De onder dit hoofd opgenomen afname van de voorziening betreft het bedrag dat vrijkomt ten behoeve van de financiering van de pensioenen van de verslagperiode. Uitvoeringskosten Toekomstige uitvoeringskosten (in het bijzonder excassokosten) worden vooraf actuarieel berekend en opgenomen in de voorziening pensioenverplichtingen. De onder dit hoofd opgenomen afname van de voorziening pensioenverplichtingen betreft het bedrag dat vrijkomt ten behoeve van de financiering van de kosten van de verslagperiode. Wijziging rentetermijnstructuur Jaarlijks wordt per 31 december de marktwaarde van de voorziening pensioenverplichtingen herrekend door toepassing van de actuele rentetermijnstructuur. Het effect van de verandering van de rentetermijnstructuur wordt verantwoord onder het hoofd wijziging marktrente.


Wijziging actuariële uitgangspunten Jaarlijks worden de actuariële grondslagen en/of methoden beoordeeld en mogelijk herzien ten behoeve van de berekening van de actuele waarde van de pensioenverplichtingen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van interne en externe actuariële deskundigheid. Dit betreft onder meer de vergelijking van veronderstellingen ten aanzien sterfte, langleven, arbeidsongeschiktheid met werkelijke waarnemingen voor de gehele bevolking als voor de populatie van het fonds. De vaststelling van de toereikendheid van de voorziening pensioenverplichtingen is een inherent onzeker proces, waarbij gebruik wordt gemaakt van schattingen en oordelen door het bestuur van het fonds. Het effect van deze wijzigingen wordt verantwoord in het resultaat op het moment dat de actuariële uitgangspunten worden herzien. Op 1 januari 2012 is het fonds overgegaan naar de prognosetafel 2012-2062. Saldo overdracht van rechten Deze post bevat de afname van de voorziening pensioenverplichtingen uit hoofde van uitgaande waardeoverdrachten en de toename van de voorziening pensioenverplichtingen uit hoofde van inkomende waardeoverdrachten. Overige wijzigingen De overige wijzigingen bestaan onder andere uit het resultaat op de voorziening pensioenverplichtingen uit hoofde van flexibilisering, eventuele pensioencorrecties en huwelijk en echtscheiding. Overige wijzigingen 2012 Resultaat Resultaat Resultaat Resultaat

op kanssystemen: op sterfte op arbeidsongeschiktheid op mutaties

2011 420 994 -102

-152 588 -50

1.312

386

2.645 -1.943 3.468

2.760 -1.155 694

4.170

2.299

46

42

280 160 24 39

341 116 37

503

494

17. Mutatie voorzieningen risico deelnemers Premies en directe beleggingsopbrengsten Onttrekkingen Waardemutaties

18. Herverzekeringen Stoploss-premie risicokapitaal

19. Pensioenuitvoerings- en administratiekosten Administratiekosten Adviseurs- en controlekosten* Administratiekosten derden** Overige kosten


* In dit bedrag is opgenomen aan pensioenadviezen 14; aan kosten actuaris voor jaarwerkwerkzaamheden 53 (2011: 41) en voor extra opdrachten 57 (2011: 35), waarvan 22 betrekking heeft op boekjaar 2011. Verder is in dit bedrag het honorarium van de externe accountant opgenomen, bestaande uit: 2012 Onderzoek van de jaarrekening en verslagstaten

2011 36

39

** Betreft kosten Robeco 2011 en 2012 Overeenkomstig artikel 96 van de Pensioenwet wordt vermeld dat het pensioenfonds in het afgelopen jaar geen dwangsommen en boetes zijn opgelegd. 20. Diverse baten en lasten Overige lasten

5

-

Personeelsleden Bij het fonds zijn geen werknemers in dienst. De werkzaamheden worden verricht door werknemers die in dienst zijn van de werkgever. De hieraan verbonden kosten zijn voor rekening van de werkgever. Het bestuur ontvangt geen bezoldiging. Belastingen De activiteiten van het fonds zijn vrijgesteld van belastingheffing in het kader van de vennootschapsbelasting. Leiden, 17 mei 2013

Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Het bestuur E. Geene G.M. Heerschop L.A.J. Dierick F.H.M. Boumans T.H.M. van Leeuwen S. Feenstra J. Dortmundt


G

OVERIGE GEGEVENS


OVERIGE GEGEVENS 1

Uitvoeringsovereenkomst

De werkgever verbindt zich jegens de Stichting: om in enig jaar de laatste van iedere maand een betaling te doen van een door het bestuur vast te stellen percentage l van de som van de pensioengrondslagen zoals genoemd in artikel 5 van het pensioenreglement. om per de laatste van iedere maand een betaling te doen van 1/12 deel van de geschatte premies over dat jaar voor l de verzekeringen waarvoor door de deelnemers is gekozen volgens het pensioenreglement inzake het keuzepakket van de Stichting. om per 1 juli, na definitieve vaststelling van het jaarverslag van de Stichting over het afgelopen jaar, verschillen tussen l de definitieve verschuldigde premies volgens het basispakket en het keuzepakket en de reeds betaalde bedragen te verrekenen.

2

Resultaatverdeling

Er zijn geen bijzondere bepalingen opgenomen in de statuten en de ABTN omtrent de resultaatverdeling van het pensioenfonds. Het bestuur heeft besloten het resultaat als volgt te verdelen: mutatie reserve algemene risico's 808 mutatie solvabiliteitsreserve 1.586 mutatie algemene reserve 5.622 totaal 8.016


3

ACTUARIËLE VERKLARING

Opdracht Door Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland te Leiden is aan Mercer (Nederland) B.V. de opdracht verleend tot het afgeven van een actuariële verklaring als bedoeld in de Pensioenwet over het boekjaar 2012.

Gegevens De gegevens waarop mijn onderzoek is gebaseerd, zijn verstrekt door en tot stand gekomen onder de verantwoordelijkheid van het bestuur van het pensioenfonds. Voor de toetsing van de fondsmiddelen en voor de beoordeling van de vermogenspositie heb ik mij gebaseerd op de financiële gegevens die ten grondslag liggen aan de jaarrekening. In overeenstemming met de richtlijn "Samenwerking tussen accountant en actuaris ter zake van de controle van verantwoordingen van verzekeringsinstellingen" heeft de accountant van het pensioenfonds mij geïnformeerd over zijn bevindingen ten aanzien van de betrouwbaarheid en de volledigheid van de administratieve basisgegevens en de overige uitgangspunten die voor mijn oordeelsvorming van belang zijn.

Werkzaamheden Ter uitvoering van de opdracht heb ik onderzocht of is voldaan aan de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet. De door het pensioenfonds verstrekte administratieve basisgegevens zijn zodanig dat ik die gegevens als uitgangspunt van de door mij beoordeelde berekeningen heb aanvaard. Als onderdeel van de werkzaamheden voor de opdracht: heb ik ondermeer onderzocht of de technische voorzieningen, het minimaal vereist eigen vermogen en het vereist l eigen vermogen toereikend zijn vastgesteld, en heb ik mij een oordeel gevormd over de vermogenspositie van het pensioenfonds. l Mijn onderzoek heb ik zodanig uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de resultaten geen onjuistheden van materieel belang bevatten. Ik heb mij een oordeel gevormd over de waarschijnlijkheid waarmee het pensioenfonds de tot balansdatum aangegane verplichtingen kan nakomen, mede in aanmerking nemend het financieel beleid van het pensioenfonds. De beschreven werkzaamheden en de uitvoering daarvan zijn in overeenstemming met de binnen het Actuarieel Genootschap geldende normen en gebruiken, en vormen naar mijn mening een deugdelijke grondslag voor mijn oordeel.

Oordeel De technische voorzieningen zijn, overeenkomstig de beschreven berekeningsregels en uitgangspunten, als geheel bezien, toereikend vastgesteld. Het eigen vermogen van het pensioenfonds is op de balansdatum ten minste gelijk aan het wettelijk vereist eigen vermogen. Gemeten naar de wettelijke maatstaf is ten aanzien van de verplichtingen, aangegaan tot balansdatum, sprake van een toereikende solvabiliteit.


Met inachtneming van het voorafgaande heb ik mij ervan overtuigd dat is voldaan aan de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet. De vermogenspositie van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland is naar mijn mening voldoende. Daarbij is in aanmerking genomen dat de mogelijkheden tot het realiseren van de beoogde toeslagen beperkt zijn. Amstelveen, 17 mei 2013

Drs. A.J. de Jong AAG verbonden aan Mercer (Nederland) B.V.


4

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT

Aan: het Bestuur van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening over 2012 van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland te Leiden gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de staat van baten en lasten over 2012 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het bestuursverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het inrichten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risicoinschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.


Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Amstelveen, 17 mei 2013 KPMG Accountants N.V.

F.M. van den Wildenberg RA


BIJLAGEN


1

VERLOOPSTAAT DEELNEMERS 2012 Aantal

2011 Aantal

Aantal

Aantal

Deelnemers Stand vorig boekjaar Nieuwe toetredingen Ontslag met premievrije aanspraak Ingang pensioen Overlijden

940 20 -52 -29 -1

Stand einde boekjaar

977 30 -39 -25 -3

-62

-37

878

940

193

172

Gewezen deelnemers Stand vorig boekjaar Ontslag met premievrije aanspraak Waardeoverdrachten Ingang pensioen Overlijden Afkopen Andere oorzaken

52 -12 -5 -


39 -13 -2 -1 -3 1 35

21

228

193

122

93

Pensioentrekkenden Stand vorig boekjaar Ingang pensioen Andere oorzaken


35 -1

32 -3 34

29

156

122

1.262

1.255


Stichting Pensioenfonds Jacobs Nederland. Jaarrapport 2012

Recommend Documents