Stichting Museum Veenendaal
2015J a a r v e r s l a g 22 juli 2015 Kinderworkshop Woensdag
Zelf een Museum Memory Spel maken Aanvang 15.00 tot 17.00 uur
Kees Stipplein 76 3901 TP Veenendaal
Materiaalkosten € 1,00 per kind
0318 - 55 00 10
www.museumveenendaal.nl
[email protected]
2 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Inhoud
Woord vooraf
5
Bestuur Museum Veenendaal 7 Bijscholing 7 Museumvereniging 8 Actualisering beleid 8 Conservator en tijdelijke ondersteuning 8 Samenwerking in ‘De Cultuurfabriek’ 8 Op weg naar één Cultuurbedrijf 8 Museale doelstellingen Museumregistratie Bezoekers Vriend van Museum Veenendaal Sponsoring door Sauna ‘De Heuvelrug’
8 8 10 10 10
Vrijwilligers 11 Economische waarde van vrijwilligers 11 Vrijwilligersbijeenkomsten 11 Bijscholing 11 In Memoriam 11 Gezellige eindejaar bijeenkomst 11 Educatie Geschiedenislokaal UtrechtWO1.nl Wijziging budgetregels: punt van zorg
13 13 13
Tentoonstellingen en activiteiten Public Relations Relatiebeheer UtrechtAltijd.nl Speciale acties Samenwerking met Wereldwinkel December actie in samenwerking met het Digitale Museumkaartmagazine Radioprogramma’s live Website en social media kanalen Interne Nieuwsbrief en Nieuwsflits Jubileumflits
15 25 25 25 25 25 25 25 25 26 26
Opleiding 27 Bedrijfshulpverlening 27 Cursus Rondleiden 27 Projectmanagement 27 Workshop sigaren maken 27 Jaarverslagen Werkgroepen Balie Catering Collectiebeheer Educatieve projecten Inrichting en Tentoonstellingsbouw Kinderworkshops Relaties Rondleiden
29 29 30 31 32 34 36 38 39
Stichting Beheer Cultuurcluster Veenendaal (SBCV)
41
Vooruitblik 2016
42
Bezoekersaantalen 2015
43
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
3 van 44
4 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Woord vooraf Voor u ligt het jaarverslag over 2015 van de Stichting Museum Veenendaal. 2015 is een historisch jaar voor Museum Veenendaal en Veenendaal. Een jarenlang gekoesterde wens van vele besturen is na bijna twee jaar noeste arbeid, in vervulling gegaan. Museum Veenendaal is een internationaal erkend museum! Met deze erkenning is het mogelijk om interessante stukken te lenen voor onze tijdelijke tentoonstellingen. Zo konden wij tijdens de tentoonstelling ‘Wol, Veenendaal ontmoet Peru’ onder andere een antieke figuurkruik uit de 4e - 6e eeuw afkomstig uit het noordelijk hoogland van Peru, tentoonstellen met dank aan de bruikleengever Wereldmuseum Rotterdam. Museum Veenendaal heeft het afgelopen jaar méér bezoekers mogen ontvangen. Meer aandacht voor Public Relations, de wegens succes verlengde expositie over de Eerste Wereldoorlog en onze eerste Taxatiedag zijn enkele factoren die aan dit succes hebben bijgedragen. Het Cultuurpact tussen de Provincie Utrecht en de Gemeente Veenendaal is in ons museum ondertekend. Van hen kregen we een adviestraject op basis van het Business Model Canvas aangeboden. Niet alleen een aantal bestuursleden maar ook een aantal vrijwilligers en de conservator zijn gezamenlijk het traject ingegaan. Daarmee hebben wij zicht gekregen op cultureel ondernemerschap en welke verbeteringen wij nog kunnen doorvoeren. Wij danken ook langs deze weg de provincie en ons gemeentebestuur voor deze steun. De verdere samenwerking tussen de vijf grote culturele instellingen in Veenendaal heeft de nodige aandacht gevraagd. In oktober is aan de gemeente een gezamenlijk opgesteld visiedocument ‘Cultuur in Veenendaal’ aangeboden. Het bestuur is twaalf keer in vergadering bij elkaar geweest. Met de vrijwilligers, de kern van onze organisatie, is een drietal bijeenkomsten georganiseerd. Waaronder een gezellige bijeenkomst bij ‘Meneer de Uil’. Want zonder ieders inzet is met beperkte financiële middelen een volwaardig en aan de internationaal geldende eisen voldoend museum in Veenendaal, niet mogelijk. Samen met onze ‘Vrienden van Museum Veenendaal’, de gemeente en alle personen, bedrijven en instellingen die ons in het afgelopen jaar belangeloos hebben ondersteund, werken we verder aan onze kwaliteit en uitstraling om als museum voor de inwoner van Veenendaal en de bezoeker uit den lande, nog aantrekkelijker te worden. Namens het bestuur, Stichting Museum Veenendaal, Joop Baan, voorzitter
Foto Nico van Ginkel
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal Alle foto’s in dit jaarverslag (tenzij anders vermeld) komen uit het archief van en zijn gemaakt door vrijwilligers van het museum.
5 van 44
6 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Bestuur Museum Veenendaal Voorzitter
Het bestuur bestaat op 31 december 2015 uit de volgende personen: Joop Baan
Secretaris
Annemiek Schweinsberg
Penningmeester Pers en publicaties Interne Zaken & Relaties Algemene zaken Afgevaardigde in het bestuur van de Stichting Beheer Cultuurcluster Veenendaal
Evert Weijman Martin Brink Mark Arens Vacature Guus Peters heeft ons bestuur dit jaar verlaten wegens drukke werkzaamheden. Hij rondt nog een aantal zaken voor het museum af en blijft onze vertegenwoordiger in het bestuur van de ‘Stichting Beheer Cultuurcluster Veenendaal’. Wij danken hem voor zijn enthousiaste inzet. Governance Code Culture Museum Veenendaal wordt bestuurd volgens het bij musea gangbare bestuursmodel Governance Code Culture en handelt naar de daarin genoemde negen principes en best practice bepalingen. De financiële verantwoording wordt afgelegd in het accountantsrapport en de jaarrekening. Het bestuur werkt volgens het huishoudelijk reglement en houdt in zijn vergadering de vinger aan de pols (zelfevaluatie) wat betreft deze regels. Alle bestuursleden hebben geen aan het museum te relateren nevenbetrekking. Bijscholing In het voorjaar is het in 2014 gestarte traject ‘Bestuurlijke vernieuwing’ onder leiding van Landschap Erfgoed Utrecht afgerond en zijn de resultaten daarvan met allen gedeeld. Vrijwilligers, conservator en bestuur hebben het traject als zinvol ervaren. Binnen onze organisatie wordt sindsdien een gezamenlijke blik op de toekomst gedeeld en het belang van verdere professionalisering onderschreven. Als basis van het in het voorwoord genoemde adviestraject Business Model Canvas staat onze strategische vraag ‘Hoe zorgen wij ervoor dat ons museum méér bezoekers per jaar trekt’ centraal. Om ons inhoudelijk goed voor te bereiden hebben we een gesprek gehad met de directeur/conservator van het Touwmuseum in Oudewater. Het aldaar in 2014 doorlopen BMC-traject is voor haar en het museum van grote meerwaarde geweest. In een drietal bijeenkomsten hebben we aan de hand van het BMC-model, indringend gesproken en nagedacht over onze organisatie en cultureel ondernemerschap. Eind november is er in het Provinciehuis in Utrecht een terugkomdag voor de organisaties die dit traject de afgelopen drie jaar gevolgd hebben. Twee bestuursleden hebben aan het programma deelgenomen met als titel ‘Duurzame en slimme partnerschappen’. Na en in lijn met het doorlopen adviestraject BMC hebben bestuursleden, conservator en een aantal vrijwilligers een gesprek gehad met Frank Mimpen, commercieel directeur van MECC Maastricht. De heer Mimpen komt binnen en bekijkt ons museum en onze producten vanuit een volledig commercieel en marketingperspectief. Zijn blik heeft bij ons tot verrassende inzichten geleid. Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
7 van 44
Museumvereniging Behalve zoals al jaren de Algemene Ledenvergaderingen heeft Museum Veenendaal dit jaar voor de eerste maal het jaarlijks Museumcongres van de Museumvereniging bijgewoond. Dit congres is gehouden in Apeldoorn rondom het thema ‘Reinventing 2020’. In maart is de Kennismiddag van de Museumvereniging over Pers en Politiek bijgewoond. Actualisering beleid De beleidsstukken die in 2014 zijn opgesteld, zijn in januari met elkaar doorgenomen. De daarin vastgelegde inrichting van de museumorganisatie waarbij de conservator de werkgroepen aanstuurt, hebben wij in het afgelopen jaar uitgetest. De gekozen inrichting voldoet en met de opgedane ervaringen zijn in december de puntjes op de i gezet in de diverse documenten. Ook is in december na een proefperiode, onze Introductiemap voor de kandidaat-vrijwilliger vastgesteld en ingevoerd. Conservator en tijdelijke ondersteuning Per 1 januari 2015 hebben wij in goed overleg afscheid genomen van onze 2e conservator Janneke van de Berg. Conservator Natalie Kriek is voor drie dagen per week aangesteld voor de museale expertise en de dagelijkse leiding. Zij wordt hierbij door een vrijwilliger als haar assistent, ondersteund. Het bestuur schept de randvoorwaarden en zoekt naar mogelijkheden om meer met andere (culturele) partners samen te werken. Samenwerking in ‘De Cultuurfabriek’ De collega’s van de Stadswinkel verkopen vanaf 1 februari de toegangskaartjes voor ons museum en de Museumkaart. Daarvoor is het door ons gewenste en gezamenlijk aangeschafte kassasysteem geïnstalleerd en heeft onze penningmeester de benodigde afspraken gemaakt over verrekening van deze inkomsten. Ons computersysteem is gedateerd en dringend aan vervanging toe. Het bestuur heeft besloten om niet zelf opnieuw een netwerkomgeving te installeren, maar om samen met de Bibliotheek een nieuwe server aan te schaffen. Deze vernieuwing wordt begin 2016 doorgevoerd. Zo geven we een verdere invulling aan onze samenwerking binnen ‘De Cultuurfabriek’, naast een aantal gezamenlijke activiteiten zoals in dit verslag genoemd. Op weg naar één Cultuurbedrijf In april is het haalbaarheidsonderzoek Cultuurbedrijf Veenendaal door Bureau Berenschot afgerond. Omdat er geen overeenstemming was over het te volgen traject is BouzeMaar BV gevraagd om inzicht te geven in de huidige en toekomstige financiële positie van de vijf culturele instellingen afzonderlijk en van de vijf gezamenlijk. Deze twee onderzoeken zijn in opdracht van de vijf instellingen uitgevoerd en bekostigd. Uiteindelijk zijn de uitkomsten verwerkt in het Visiedocument ‘Cultuur in Veenendaal’ waarom de wethouder had gevraagd. In de bijbehorende sideletter is nadrukkelijk het volgende onder de aandacht gebracht: ‘Het is niet mogelijk dat de vijf cultuurinstellingen op dit moment komen tot één cultuurbedrijf, mogelijk op (lange) termijn wel’. De cultuurinstellingen kiezen eensgezind voor een alliantiemodel met als doel om gezamenlijk één cultuurbedrijf te realiseren op 1-1-2019.
Museale doelstellingen
De internationale museumdefinitie, opgesteld door het International Council of Museums (ICOM) luidt: ‘Een museum is een permanente instelling, niet gericht op het behalen van winst, toegankelijk voor publiek, die ten dienste staat aan de samenleving en haar ontwikkeling. Een museum verwerft, behoudt, onderzoekt, presenteert, documenteert en geeft bekendheid aan de materiële en immateriële getuigenissen van de mens en zijn omgeving, voor doeleinden van studie, educatie en genoegen’. Museumregistratie Na overleg met onze contactpersoon van de Stichting Museumregistratie heeft in februari een audit plaatsgevonden. Het doel hiervan is om na gesprekken met bestuursleden, conservator en collectiebeheerder, te beoordelen of de bedrijfsvoering van de instelling voldoet aan het gestelde in de Museumnorm.
8 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Foto’s Nico van Ginkel
In april kregen we het bericht dat de stichting heeft aangetoond dat zij haar museale bedrijfsvoering op orde heeft. Daarop is Museum Veenendaal opgenomen in het Nederlands Museumregister. De erkenning willen wij uiteraard behouden. Het bestuur en conservator zullen alles in het werk stellen om de erkenning ook in de toekomst te blijven waarmaken. In juni hebben we de registratie gevierd met een feestelijke bijeenkomst. De wethouder van Cultuur en de directeur van de Bibliotheek, onze partner en de grootste gebruiker van De Cultuurfabriek, hebben de schildjes die deze erkenning weergeven, bevestigd bij de ingang van Museum Veenendaal en bij de ingang van het gebouw. Groot was de verrassing toen aan het eind van de plechtigheid stadsdichter Joyce Willemse onderstaand gedicht voordroeg! EMV (Erkend Museum Veenendaal) Eens gehuld in strak plavei, paraderend op een markt naast klokgelui, promoveerde zij naar een betonnen rok (je kunt eronder schuilen). Aan dat kleedje prijkt nu trots een kaartje van een heel duur merk. Dat staat niet alleen vele malen chiquer, je komt er ergens mee! Wij hopen op een prachtig B-stuk, liefst met AA+-allure. Wat dacht je van: de ogen van Van Gogh? Om met z’n allen hele middagen, zij-aan-zij, in te kunnen turen? (De koffie halen we dan tussendoor wel bij de buren, en bij Bieb en Kunstuitleen zullen we tersluiks ook even naar binnen gluren.) De erkenning maakt het gemakkelijker om (tijdelijk) waardevolle bruiklenen van andere musea, nationaal en internationaal, te verkrijgen. Zo hebben wij in dit verslagjaar bij de tentoonstelling ‘Wol, Veenendaal ontmoet Peru’ bruiklenen kunnen laten zien van het Wereldmuseum Rotterdam, het Textile Research Center Leiden en van de Ambassade van Peru te ’s Gravenhage. We hebben meteen ervaren dat in Nederland de musea elkaar flinke tarieven berekenen voor de uitleen, verzekering en het vervoer van objecten. In de toekomst zullen we onze begroting op dit punt dan ook moeten bijstellen. Museum Veenendaal heeft op zijn beurt ook enkele van zijn museale objecten tijdelijk in bruikleen gegeven. Aan het Historisch Museum Ede voor de wisselexpositie ‘Vluchtoord Ede 1915 - 1917’ en daarna aan Huis Doorn voor hun wisseltentoonstelling ‘Op de vlucht’.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
9 van 44
Om de erkenning als Geregistreerd Museum extra onder de aandacht te brengen bij de inwoners van Veenendaal is in september een Taxatiemiddag georganiseerd. Bij ‘Tentoonstellingen en Activiteiten’ is een verslag opgenomen van deze goed bezochte dag met een aantal bijzondere vondsten. Eind 2015 heeft de Gemeente Veenendaal gezorgd voor toegangsdeuren tussen de centrale hal van de Cultuurfabriek en de ruimten van de vaste tentoonstelling. Hierdoor kan het klimaat in onze expositieruimten beter worden beheerst. Onnodig te zeggen dat wij met deze extra steun heel blij zijn. Bezoekers In 2015 hebben wij 5337 bezoekers mogen verwelkomen. Een mooie stijging van ruim 1000 bezoekers ten opzichte van 2014. Hieronder een voorbeeld van de dagelijkse praktijk en geschreven voor onze periodieke Nieuwsbrief. Zo maar een zomergast Op zaterdag 24 juli jl. viel het de collega’s aan balie op, dat een oudere man een van de vitrines met WO2 objecten zittend vanaf een stoel zat te bekijken! Opvallend omdat de meeste bezoekers onze exposities al lopend bekijken, dus aanleiding om een praatje te maken. De heer W. Mulder uit Utrecht woonde tijdens de Tweede Wereldoorlog in Harmelen en als kind heeft hij deze oorlog pijnlijk bewust mee moeten maken. In elk gezin heerste armoede en schaarste. Schoeisel was bijna niet te krijgen en onbetaalbaar. Daardoor heeft hij in de oorlogsjaren op versleten schoenen moeten lopen, met als gevolg vergroeide tenen en levenslang veelvuldig naar de pedicure. Toen hij in de vitrine de kinderschoentjes zag staan, werd hij geraakt en kwamen alle herinneringen boven. Meneer Mulder was doelbewust naar onze wisselexpositie komen kijken; ‘met de trein goed te doen’. In Utrecht verzorgt hij als vrijwilliger rondleidingen in de Pieterskerk. Vrijwilligerswerk levert mooie ontmoetingen op! Vriend van Museum Veenendaal Vrienden ondersteunen jaarlijks Museum Veenendaal. Een deel van hen ontmoeten wij steeds bij de opening van de diverse tijdelijke tentoonstellingen. Met hun bijdrage is het in 2015 mogelijk geworden om een pasteltekening van A.P. de Kleuver aan te kopen, gemaakt in 1933. De twee zoons herkenden de tekening; het had jaren in de slaapkamer van hun ouders gehangen. Helaas wisten zij niet wie de dame op de tekening voorstelde. Waarschijnlijk is het nagemaakt van een foto van een onbekende schoonheid. De contacten met de zonen hebben voorts ertoe geleid dat Museum Veenendaal twee schilderijen van De Kleuver in bruikleen heeft gekregen: een schilderij uit 1961 van het fietspad naar Amerongen en één uit 1977 van een (waarschijnlijk) gefantaseerd winterlandschap met boerderij en molen. Het zijn mooie aanwinsten voor ons museum. Sponsoring door Sauna ‘De Heuvelrug’ Hans Lebbink is eigenaar van Sauna De Heuvelrug. In november bezocht hij Museum Veenendaal voor de eerste keer en tijdens de rondleiding verbaasde hij zich over de grote hoeveelheid museale objecten en de samenhang ervan. Zij vertellen het ‘Verhaal van Veenendaal’. Hans Lebbink kwam niet zomaar. Hij zorgde in de tentoonstelling ‘Wol, Veenendaal ontmoet Peru’ voor het plateau waarop het weefgetouw rust. Dat zware houten weeftoestel is een essentieel onderdeel van de vaste expositie en de ondergrond dient van een speciale constructie te zijn. Hans Lebbink zorgde daarvoor dank zij een van zijn medewerkers die als museumvrijwilliger betrokken is bij de tentoonstellingsopbouw. Die benaderde zijn werkgever met de vraag om het podium voor het weefgetouw te sponsoren. Na afloop van het bezoek stelt Lebbink dat zijn bijdrage aan het museum prima past bij zijn wens om als ondernemer maatschappelijk verantwoord te ondernemen. 10 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Vrijwilligers Economische waarde van vrijwilligers Politiek Nederland wenst meer participatie door vrijwilligers. Museum Veenendaal wordt al zes jaar op rij door gemiddeld zeventig vrijwilligers en één in deeltijd betaalde conservator mogelijk gemaakt. De vrijwilliger vertegenwoordigt inmiddels een grote economische waarde. Landschap Erfgoed Utrecht houdt jaarlijks voor onze provincie bij wat de economische waarde van een vrijwilliger werkzaam in een erfgoedinstelling is. In 2014 was dat € 22,50 per uur. Onze vrijwilligers zijn verdeeld over elf werkgroepen en het bestuur. Inhuur wordt niet toegepast. De openstelling van het museum loopt synchroon met de openstelling van de bibliotheek en de Cultuurfabriek. Onze gemiddelde vrijwilliger werkte afgelopen jaar gemiddeld zes uur per week, in totaal dus 21.840 uur. Uitgaande van het waarde peil 2014 hebben de museumvrijwilligers een economische waarde van € 491.400. Vrijwilligersbijeenkomsten Aan het begin van ieder jaar is er de Nieuwjaarsbijeenkomst voor alle medewerkers en vrijwilligers van ‘De Cultuurfabriek’. In een ongedwongen setting worden de sociale banden aangehaald en vieren we met elkaar de successen van het afgelopen jaar. Voorafgaand aan de opening van elke tijdelijke tentoonstelling krijgen de vrijwilligers van Museum Veenendaal een rondleiding om gasten van de juiste informatie te kunnen voorzien. In 2015 hebben we ook met zijn allen op feestelijke wijze het vijfjarig bestaan gevierd van onze Cultuurfabriek en mochten we de nieuwe loot aan de stam, het Fablab, begroeten. Bijscholing Er zijn twee opleidingsbijeenkomsten georganiseerd. Bij de eerste bijeenkomst zijn onze vrijwilligers bijgeschoold over de inrichting museumorganisatie, de communicatie en de leefregels. In de tweede bijeenkomst stonden de Erkenning als geregistreerd museum en de Museale Ethische Code centraal. Deze code geldt voor elke museummedewerker ter wereld, betaald en vrijwillig. In Memoriam In 2015 hebben wij helaas afscheid moeten nemen van een zeer gewaardeerd collega, Steef de Geus. Steef was een rustige, stille man, zonder veel woorden, die in bescheidenheid zijn werkzaamheden voor Museum Veenendaal uitvoerde. Hij was een collega op wie we altijd konden bouwen en die ons vaak uit de nood heeft geholpen met plotselinge invalbeurten bij de balie en catering. Gezellige eindejaar bijeenkomst
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
11 van 44
Bij het jaarlijks gezellig treffen van vrijwilligers en conservator op 7 december in Café Meneer de Uil is Jaap Pilon de gastspreker. Jaap is door het Veenendaalse museumbestuur uitgenodigd om iets te vertellen over de totstandkoming van zijn boek ‘Mijn Kerkewijk’. Hij vertelt over de zoektochten naar materiaal over ‘zijn‘ straat waar hij is opgegroeid en nog steeds woont. Het was een straat voor Veenendaalse notabelen zoals raadsleden, wethouders en huisartsen.
Niet voor de werkman die zijn dagen sleet achter de weefmachines van de VSW of achter de ‘zinkies’ in de Panter- en Tijger Sigarenfabrieken. Die woonde er weliswaar niet, maar werkte er wel, in de oude Roessingh textielfabriek die midden jaren dertig failliet ging en werd omgebouwd tot deze sigarenfabriek. De markante fabriekstoren moest daarvoor in 1935 sneuvelen. Voor het vaderlandse Polygoonnieuws voldoende reden om met de camerawagen naar Veenendaal af te reizen. Staande op die reportagewagen werd het neerhalen van de pijp vastgelegd. Een week later kon het bioscooppubliek er getuige van zijn. Alles in deze straat was er te vinden en voor Pilon reden om te zeggen dat elke inwoner van Veenendaal wel eens met de Kerkewijk te maken heeft gehad. De aanwezigen krijgen een luchtig verhaal te horen. Dat gebeurt mede aan de hand van een beamerpresentatie waaruit blijkt dat opvallend veel familieleden van Pilon aan deze deftige straat hebben gewoond. Zijn vader was er huisarts. Hij begon, door een slimmigheidje met de burgemeester, in de Marechausseekazerne bij agent Hendriks. Veel later ging huisarts Pilon in een witte villa wonen, waar Jaap nog steeds in een helft woont. Oude foto’s, waar de nostalgie van af droop, toonden het gezin Pilon in de jaren vijftig. Gezellig met z’n drieën op een rij, zittend op een stoeltje in de voortuin met het gezicht naar de straat, zien we een meisje met haar twee broertjes. Jaap merkt op: ‘’Kijk, die ene duikt al in de boeken, die is later ook huisarts geworden. Die ander, dat ben ik. Je ziet het: ik kijk maar wat in het rond…’’. Achter elk huis aan de Kerkewijk schuilt wel een verhaal. Ook de bewoners worden naar voren gehaald. Bijvoorbeeld die van Huize Marianne. Dat is nu een luxe Bed & Breakfast genaamd ‘Koningsvlinder’ van Dick en Janny van Barneveld. Het verhaal voert ook naar de immens populaire dominee Jongebreur. Die liet zich in zijn sjieke auto graag rijden van de Oude Kerk waar hij wekelijks predikte naar zijn villa Linquenda bij de Vaartbrug, een afstand van hooguit 300 meter... De man was aan Veenendaal verknocht. Hij werd 17 keer beroepen, maar hij bleef het dorp trouw. In het eerste kabinet Colijn kon hij zelfs minister worden. Maar nee, hij wilde bij de Veenendalers blijven. Jongebreur overleed in 1930 na een verkeersongeval. Gijs Beukhof werkte op de expeditie van de Ritmeester aan de Kerkewijk en reed hem vaak. In Leersum kwamen de autobanden in een railspoor terecht waardoor Beukhof de macht over het stuur verloor en tegen een boom botste. Na deze lange, maar leuke kijk op de Kerkewijk is nog genoten van een hapje en een drankje.
12 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Educatie Geschiedenislokaal UtrechtWO1.nl Museum Veenendaal heeft zich met het Gemeentearchief aangesloten bij samenwerking van Utrechts erfgoed. De aanleiding is de wereldwijde herdenking in 2014 van de start van de Eerste Wereldoorlog (WO1) in 1914. Dankzij deze unieke samenwerking van Utrechtse Erfgoedorganisaties kunnen leerlingen aan de slag met historische bronnen uit de tijd van WO1 in hun eigen omgeving. De website is bedoeld voor docenten en leerlingen van vmbo, havo en vwo. De website is een groeimodel en zeer geschikt als voorbereiding op een bezoek aan één van de Plaatsen van Herinnering, zoals binnenkort ook Museum Veenendaal. Wijziging budgetregels: punt van zorg Zoals de genoemde wereldwijd gebruikte museumdefinitie aangeeft, heeft elk museum een meerwaarde voor het onderwijs en algemene kennisontwikkeling. Museum Veenendaal heeft een breed educatief aanbod voor het primair en voortgezet onderwijs. Vaste producten zoals ‘Jet en Jan’ én maatwerk zoals voor het Ichthus college over de Eerste Wereldoorlog. In Veenendaal worden deze activiteiten aangeboden via School & Cultuur. De scholen krijgen in 2016 echter met andere budgetregels te maken. Hierdoor bestaat bij de scholen en het museum de vrees dat het schoolbezoek aan de culturele instellingen in Veenendaal op de tocht komt te staan. Uit onderzoek blijkt dat kinderen die in hun jeugd een theater en een museum hebben gezien, cultuurbeleving als volwassenen ook belangrijk vinden. Wij zouden het erg jammer vinden als door bijgestelde budgetregels het schoolbezoek afneemt. Een gemiste kans want wie de jeugd heeft, heeft de toekomst!
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
13 van 44
14 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Tentoonstellingen en activiteiten Tentoonstelling ‘Neutraal en betrokken, Veenendaal in de Eerste Wereldoorlog’ Verlengd tot en met zaterdag 21 februari 2015 De tentoonstelling vindt plaats op twee locaties: het Gemeentehuis en Museum Veenendaal. Het is een samenwerking van het tijdelijke Comité Herdenking WO1, het Gemeentearchief Veenendaal, de Historische Vereniging Oud Veenendaal en het Museum Veenendaal. Het boek waarin de 1220 Belgische vluchtelingen staan genoteerd die op 10 oktober 1914 per trein in Veenendaal aankwamen, afkomstig uit het Gemeentearchief, staat centraal in de expositie. Bijzondere voorwerpen van particuliere bruikleengevers uit Veenendaal en de regio worden getoond, zoals een soldatenboekje van Arnoldus van de Bovenkamp. Daarnaast wordt een serie politieke prenten getoond van Jan Sluijters van Griffioen Grafiek uit Hilversum. De inrichting is opvallend in de vorm van een loopgraaf.
Aantal bezoekers
Tentoonstelling ‘Het kruis op de berg, de fusillade van 20 november 1944’ Woensdag 20 november 2014 t/m zaterdag 24 januari 2015 Aantal bezoekers in 2015 van beide gecombineerde tentoonstellingen: 175 Deze kleine expositie is gewijd aan de zes mannen, die op 20 november 1944 werden gefusilleerd aan de rand van Rhenen en Veenendaal. Het kruis op de berg herdenkt deze gebeurtenis. De man van Betty Bausch-Polak, Philip de Leeuw (30 jaar), was één van de zes. Betty en Philip werden opgepakt. Na aangrijpende verhoren wist Philip zijn vrouw er uit te praten en zij zichzelf eruit te bluffen. Op 20 november stond Philip met vijf anderen voor het vuurpeloton als afschrikwekkend voorbeeld voor de bevolking van Veenendaal om vooral te luisteren naar het Duits gezag. In de expositie is aangrijpend materiaal te zien is o.a.: - een handgeschreven brief van Tom Lambrechtsen van Ritthem; - de bijbel die dominee Ader in zijn binnenzak had toen hij werd doodgeschoten. Betty Bausch-Polak inmiddels 95 jaar, heeft deze expositie geopend. Zij is in dit verslagjaar geëerd met een hoge Duitse onderscheiding ‘De Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland’.
Aantal bezoekers
Evenement: Optreden Benjamin Koops 64 Muzikaal optreden door kunstenaar en sing- en songwriter Benjamin Koops op 17 januari, 4, 11 en 21 februari, waarbij op de achtergrond zijn houtskooltekeningen zijn geprojecteerd, die de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog laten zien.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
15 van 44
Aantal bezoekers
Tentoonstelling ‘Bezet en bevrijd, Veenendaal in de Tweede Wereldoorlog’ Dinsdag 12 mei t/m zaterdag 29 augustus 1085
Deze tentoonstelling is in het kader van de 70-jarige herdenking van de Tweede Wereldoorlog georganiseerd. De opening is op 9 mei, de dag dat Veenendaal destijds werd bevrijd. De opening is gecombineerd met de boekpresentatie van ‘Het Kruis op de Berg’ geschreven door Constant van den Heuvel. En met de lancering van een nieuwe applicatie van het Historisch Informatie Punt over de Tweede Wereldoorlog. In de hal van de Cultuurfabriek zijn zo’n 120 belangstellenden aanwezig, waaronder de wethouders Marco Verloop uit Veenendaal en Jolande de Heer uit Rhenen.
16 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Na de boekpresentatie verricht Marco Verloop, de openingshandeling. Hij onthult in de tentoonstelling een panorama houtskooltekening van D-day op ‘Omaha beach’ in Normandië van de veelbelovende jonge kunstenaar Benjamin Koops uit Ede.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
17 van 44
Tevens worden oorlogsvoorwerpen getoond afkomstig van particuliere bruikleengevers uit de regio die hadden gereageerd op een oproep in de lokale kranten. Bijvoorbeeld het poppenwiegje van mevrouw W. Oosterbeek dat zij op 6-jarige leeftijd kreeg van een Canadese militair. Het poppenwiegje is gemaakt in een fabriek in de Zandstraat welke was opgericht om de Veenendaalse kinderen een presentje te geven, waarmee zij in oorlogstijd iets te spelen hadden.
Activiteit Als extra activiteit bij deze tentoonstelling is begin mei een inleiding verzorgd in het Filmhuis bij de Poolse film ‘Ida’. Over de impact van de Tweede Wereldoorlog op het nageslacht van families en over actuele herdenkingsactiviteiten in Veenendaal en omgeving.
Aantal bezoekers in februari
Aantal bezoekers
18 van 44
De vaste presentatie over de geschiedenis van Veenendaal 105 Mini tentoonstelling Versierde eieren Woensdag 18 maart t/m zaterdag 4 april 142
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Een collectie versierde eieren is tentoongesteld afkomstig van de Stichting Versierde Eieren uit Arnhem, opgericht om de folklore van het versieren en schenken van eieren rond Pasen in ere te houden. Tevens wordt een collectie eierdopjes getoond, ter beschikking gesteld door onze vrijwilligster Gerda van der Mijn-van de Pol.
Aantal bezoekers
Lezing over ‘Versierde eieren van verleden tot heden’ door Edith Veenhof. Woensdag 1 april 15.00 - 17.00 uur. 24
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
19 van 44
Museumweek: Ons echte Goud! Zaterdag 18 april t/m 26 april In de Museumweek vindt een gevarieerd programma met activiteiten plaats:
Aantal bezoekers
Mini tentoonstelling Aanwinsten: Zaterdag 18 t/m zondag 26 april 178
Hoogtepunten zijn: Het schilderij van Linette van Dijk met Lampegietersavond als inspiratiebron en een fotoserie van de Hollandia Wol- en Kousenfabriek van Liesbeth Doornbosch, gemaakt na de sluiting van de fabriek. Maar ook een getekend damesportret van Adriaan P. de Kleuver, dat is aangeschaft mede dankzij de Vrienden van Museum Veenendaal.
20 van 44
Aantal bezoekers
Bewegingsworkshop Kijken, zien èn ervaren. Hoe beleef jij een museum? door Pascalle Thijs. Zaterdag 18 april: 14.00-16.00 uur. 5
Aantal bezoekers
Taxatiemiddag: Munten, postzegels door MPO, IJsselstein. Dinsdag 21 april 12.00 - 16.00 uur. 15
Aantal bezoekers
Inlooprondleidingen Woensdag 22 april 13.00-15.00 uur. 1
Aantal bezoekers
Demonstratie Restauratie van hout door Marieke de Groot Vrijdag 24 april: 13.30-14.30 uur en Zaterdag 25 april: 10.00-16.00 uur. 6
Aantal bezoekers
Demonstratie Restauratie van schilderijen door Galerie Adarte, Veenendaal Zondag 25 april: 10.00-16.00 uur. 7
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Aantal bezoekers
Presentatie Fietsgids Grebbelinie in Museum Veenendaal Zaterdag 15 mei 61 Op proef is ons museum tegen een kleine vergoeding beschikbaar gesteld voor een activiteit. Ter gelegenheid van 75 jaar Slag om de Grebbeberg wordt het boek met de cultuurhistorische fietsroute door Veenendaal, Achterberg en Rhenen door Edenaar en voorzitter van stichting Grebbelinie, Bert Rietberg gepresenteerd. De fietsgids verhaalt over het zuidelijk deel van de Grebbelinie waar in mei 1940 honderden Nederlandse militairen sneuvelden.
Foto: Stichting Grebbelinie
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
21 van 44
Aantal bezoekers
Tentoonstelling Wol: Veenendaal ontmoet Peru Zaterdag 12 september 2015 t/m zaterdag 9 januari 2016 september t/m december: 901 Tijdens de opening spreken o.a. wethouder Arianne Hollander en de heer Paul Duclos, vertegenwoordiger van de Peruaanse ambassade in Den Haag. Mevrouw Hollander merkt terecht op dat zij met de opening van deze tentoonstelling, het Culturele seizoen in Veenendaal opent. Na de toespraken brengt Nadja Spooren, pan fluitiste en docente aan muziekschool ‘De Muzen’, in het museum het muziekstuk ‘Aymara’ ten gehore.
Foto Nico van Ginkel
De openingshandeling gebeurt in de Schatkamer van Museum Veenendaal, waar Arianne Hollander tezamen met Paul Duclos een antiek Inca beeldje onthult, voorstellende een figuurkruikje met een lama, in bruikleen gegeven door het Wereldmuseum in Rotterdam. De Incacultuur heeft een eeuwenoude wol- en textieltraditie. Textiel was voor hen van hoge waarde. Een Inca beeldje mocht daarom niet ontbreken in de tentoonstelling. Door de museumregistratie is het mogelijk om dit Incabeeldje in bruikleen te krijgen.
Foto Nico van Ginkel
22 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Peruaanse kleding en fotomateriaal uit de kledingateliers in Peru is aangeboden door atelier Araña uit Veenendaal. Peruaanse (antieke) textielstukken zijn afkomstig van particuliere bruikleengevers en de Ambassade van Peru. Een antieke Peruaanse spintol en bandweefgetouwtjes zijn in bruikleen gegeven door het Textile Research Center uit Leiden. In december worden als kerstactie door de Wereldwinkel miniatuurkerststalletjes uit Peru geëxposeerd. Speciaal voor deze tentoonstelling is het weefgetouw in ere hersteld. De kettingboom van het weefgetouw is in Weverij Museum Geldrop omwonden met garen. Oud vrijwilliger Gerrit Volmer van Museum Twentse Welle heeft het weefgetouw opgespannen. Weefster Corry Groen in ‘t Woud heeft een demonstratie weven gegeven. Haar handgeweven sjaals waren in het museum te bewonderen en in de Stadswinkel te koop. Prominent aanwezig is de wand met Scheepjeswol-wandkleden en carrousels met fotomateriaal van de voormalige wolfabrieken afkomstig van onze partner, het Gemeentearchief.
Aantal bezoekers
Opening van het Culturele Seizoen en Open Monumentendag: thema Ambachten Zaterdag 12 september: 10.00 - 17.00 uur 264 Er is een gevarieerd programma met demonstraties: Spinnen en weven door Corrie Groen in ’t Woud. Applicaties maken voor hoeden door de dames van Hoedenzaak ‘Le Chapeau’ en maquettebouw Oud Veenendaal door Henk van Voskuilen.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
23 van 44
Aantal bezoekers
Taxatiemiddag kunst en curiosa door kunsthandel Art Dumay uit Nuenen Zaterdag 26 september van 12.00 tot 16.00 uur. 164 Ter ere van de lang gekoesterde erkenning voor Museum Veenendaal organiseert het museum een taxatiedag om dit bijzondere feit te vieren. Op zaterdag 26 september kunnen bezoekers zich melden in de Cultuurfabriek om hun kunst en curiosa te laten taxeren. De taxaties zijn uitgevoerd door Kunsthandel Art Dumay uit Nuenen, die al jaren gespecialiseerd is in dergelijke taxatie-evenementen op locatie. Net voor 12 uur is het taxatie-evenement officieel geopend. Dit is gedaan door de taxatie van het schilderij ‘Veenendaal aan de Klomp’ van Haagse school schilder P. Gabriel, dat het Museum in zijn bezit heeft.
Foto: Nico van Ginkel
Ook een aantal bezoekers is verblijd met een bijzondere vondst: - Een schilderij met een Kerkinterieur van Christian Soer (1882-1961) is getaxeerd op € 600. Soer was een volger van de Haagsche School. - Een gezicht op bloesembomen nabij een plas van kunstenaar Dirk Smorenberg (1883-1960), is getaxeerd op € 5.500. - Een ‘Gezicht op de Bretonse kust’ van de kunstenaar Jan Korthals (1916-1972) heeft eveneens een taxatiewaarde van € 5.500 gekregen. - Een olieverf op paneel tenslotte dat een impressie geeft van Rhenen in 1886 krijgt de taxatie van Kunsthandel Art Dumay van € 1.100.
24 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Public Relations Relatiebeheer In januari 2015 is de werkgroep Relaties geformeerd. Het doel is om het museum te promoten en te onderzoeken of er met andere partijen kan worden samengewerkt om er samen beter van te worden. Eerst incidenteel en mogelijk op termijn op structurele basis. UtrechtAltijd.nl In september is de periodieke vergadering van de musea en erfgoedinstellingen in de provincie Utrecht in ons museum gehouden. Wij zijn graag gastheer want een dergelijke bijeenkomst biedt een goede gelegenheid om ons ook aan onze provinciale museumcollega’s te presenteren, contacten te leggen en bestaande contacten te verstevigen. Speciale acties Samenwerking met Filmhuis in het kader van de tentoonstelling Bezet en bevrijd: Veenendaal in de Tweede Wereldoorlog. Ter gelegenheid van deze tentoonstelling werd de combikaart ontwikkeld. Samenwerking met Wereldwinkel In het kader van de tentoonstelling Wol: Veenendaal ontmoet Peru Bezoekers die een cadeauartikel in de Wereldwinkel kopen, krijgen op vertoon van hun aankoop bon vijftig procent korting op hun entreekaartje. Omgekeerd geldt dat bezoekers van het museum in deze periode op vertoon van hun toegangsbewijs in de Wereldwinkel een korting krijgen van 25% op een cadeauartikel naar keuze. December actie in samenwerking met het Digitale Museumkaartmagazine Korting op Museumboek voor Museumkaarthouders Bij een bezoek aan de tentoonstelling Wol: Veenendaal ontmoet Peru in december ontvangen Museumkaarthouders 25% korting op het Museumboek Veenendaalsche inslag, waarin bijzondere werken uit de collectie worden getoond. Radioprogramma’s live Bij de radioprogramma’s van Stilok en RTV Utrecht kwam Museum Veenendaal o.a. onder de aandacht vanwege het smokkelspel in het kader van de tentoonstelling Bezet en Bevrijd Veenendaal in de Tweede Wereldoorlog. Website en social media kanalen Op www.museumveenendaal.nl staat alle actuele informatie met betrekking tot de vaste presentatie, tijdelijke tentoonstellingen, evenementen, educatieve producten en ook collectienieuws. Via de prikkelende menu’s: ontdek, leer, beleef, vrienden van en contact zijn al deze museumzaken te bekijken. De recente tijdelijke tentoonstellingen en evenementen zijn op de voorkant van de website in één oogopslag te zien. Tevens worden deze actuele zaken via de social media kanalen: facebook, twitter en google+ gepromoot. Ook is er aandacht voor onze Veenendaalse collectie. Opvallend was het bericht over Hotel Gerth. Op 15 december 1888 sloot Gerrit Jan Stemerdink een koopovereenkomst met Wilhelmus Franciscus Weijers, aannemer te Tilburg 1888 voor de koop van het koffiehuis met erf en tuin te Veenendaal. In Museum Veenendaal bezitten we nog een aantal objecten van het Stationskoffiehuis en Hotel Gerth. Het betreft o.a. serviesgoed en een schrijfmap die de hotelgasten aantroffen op hun kamers. Ook toen al voorzien van reclame van de plaatselijke en provinciale middenstand. Ook via de moderne wegen proberen we onze historische Veenendaalse collectie onder de aandacht te brengen.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
25 van 44
Interne Nieuwsbrief en Nieuwsflits
De Nieuwsbrief is inmiddels uitgegroeid tot een breed gewaardeerde informatieve periodiek. In het najaar heeft Roeli Comanne wegens gezondheidsredenen het stokje overgedragen aan Marcia Strooker. Roeli werd door het bestuur nog even in het zonnetje gezet en met een prachtige ruiker bedankt voor haar enthousiaste en betrokken inzet bij het museum. Jubileumflits In 2017 is het 25 jaar geleden dat Museum Veenendaal werd geopend. Aan dit jubileum willen we uiteraard aandacht schenken. Daarom is in 2015 gestart met een Jubileumflits om de eigen vrijwilligers U hen warm te maken voor het mede te informeren over de ontstaansgeschiedenis van ons museum 3en 746 e n organiseren van jubileumactiviteiten. 4U nto Pa
Beste Museumvrienden,
Gebruikte bronnen Om te komen tot een globale geschiedschrijving van de afgelopen 25 jaar van ons museum hebben Een bekend Nederlands gedicht van Rhynvis Feith zegt : ‘uren, dagen, maanden, jaren vliegen als een wij een groot aantal bronnen kunnen raadplegen die gelukkig bewaard zijn gebleven. Daarbij valt te schaduw heen!’. Menigeen kan dit onderschrijven en het geldt ook voor ons Museum dat bijna 25 jaar denken aan: - vele krantenknipsels in mappen doch ook in bestaat (in februari 2017). het depot; Dit heugelijke feit willen we niet ongemerkt voorbij - fotoboeken en digitale foto’s in directory’s; laten gaan en daarom is het plan opgevat om de komende tijd aandacht te besteden aan onze eigen - affiches en foto’s daarvan; - overzicht wisseltentoonstellingen van 1992 tot geschiedenis. en met heden; Ik ben blij met dit initiatief en denk dat zeker voor - verslagen vanaf het initiatief in 1988; degene, die van deze periode maar een korte tijd hebben meegemaakt (zoals ondergetekende), veel - notulen van de bestuursvergaderingen vanaf 1989; onbekende zaken tevoorschijn zullen komen. - ingekomen stukken vanaf 1988; Een aantal vrijwilligers zullen zich hiervoor gaan - kwartaaluitgaven van de HVOV; inzetten om ons mee te nemen terug in de tijd. - mondelinge verhalen; Leuke, pikante en misschien nog niet bekende - digitale kranten van het Gemeentearchief. gebeurtenissen en anekdotes zullen via woord en beeld tot ons komen. Er wordt niet voor niets vaak gezegd en geschreven dat ‘wie aan de toekomst wil De komende tijd hopen we hier nog vele anekdotes, foto’s en andere media aan te kunnen toevoewerken moet zijn geschiedenis kennen!’ gen die we dan weer zullen publiceren. Ik hoop, dat jullie allen van de uitgaven zullen genieten. Alvast dank voor degenen die zich hiervoor Daarom roepen wij iedereen op, ongeacht hoe inzetten. lang of kort je actief bent als vrijwilliger, om eens Baan terug te kijken/denken aan de afgelopen jaren. Jaarverslag 2015 Museum Joop Veenendaal Vaak gaat dat wat beter als je er met collega’s over Voorzitter Museum Veenendaal praat, want dan komt snel het ene verhaal over
01
Nummer
26 van 44
4
e1
ton Pan
Opleiding Bedrijfshulpverlening Onze conservator en assistent hebben dit jaar deelgenomen aan de herhalingscursus Bedrijfshulpverlening. Dit jaar sloten de collega’s van de bibliotheek zich bij ons aan vanwege de kosten. Bijkomend voordeel hiervan is dat men elkaar buiten het reguliere werk beter leert kennen. Zeker in het geval van een calamiteit is dit een voordeel. Samen hebben zij het gebouw verkend en zijn nadere werkafspraken o.a. over de beschikbaarheid, gemaakt. Cursus Rondleiden De werkgroep Rondleiden is uitgebreid met rondleidster Lily Swens. Zij heeft bij Landschap Erfgoed Utrecht in de Domkerk te Utrecht de cursus Rondleiden gevolgd en met goed resultaat afgesloten. Projectmanagement In het najaar van 2015 hebben onze conservator en haar assistent deelgenomen aan de training Projectmanagement, verzorgd door Berenschot, mede gefinancierd door het Mondriaanfonds en onder auspiciën van de Landelijk Contact van Museumconsulenten. Workshop sigaren maken In oktober 2015 is gestart met het educatieve project Is het schaap de sigaar? voor het voortgezet onderwijs. Een samenwerking tussen het museum, het Gemeentearchief en het Kasteel en het Tabaksmuseum in Amerongen. U kunt daar alles over lezen bij het verslag van de Werkgroep Educatie. Als voorbereiding op dit project hebben vier begeleiders de workshop ‘Sigaren maken’ gevolgd. De cursus werd gegeven door Ria Bos, een sigarenmaakster uit Kampen, die de hele wereld over reist om een demonstratie of workshop over dit oude ambacht te geven. Zij wist het ambacht op een leuke en enthousiaste manier over te brengen. De begeleiders op hun beurt hebben met een even groot enthousiasme de CSV-leerlingen geholpen bij het maken van een heuse sigaar.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
27 van 44
28 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Jaarverslagen Werkgroepen Balie In het jaar 2015 waren voor de bezetting van de balie ongeveer 35 personen beschikbaar. Dit is een lichte teruggang ten opzichte van 2014. Drie medewerkers hebben opgezegd wegens privéomstandigheden. Gelukkig hebben we aan het eind van het verslagjaar weer twee nieuwe krachten ingewerkt. Door enkele langdurige zieken en de vakanties is het niet altijd gelukt een bezetting van twee personen te hebben, hoewel dit uit oogpunt van veiligheid zeer gewenst is. Veel medewerkers vinden het nog steeds jammer dat de verkoop van toegangskaartjes in februari 2015 naar de Stadswinkel is gegaan. De toch al geringe werkzaamheden aan de balie zijn nu nog minder geworden. Dit demotiveert de vrijwilligers toch enigermate. Maar 3 à 4 keer per jaar is er meer leven in de brouwerij: als de tijdelijke tentoonstellingen worden opgebouwd en afgebroken; dan dragen ook zij naar vermogen hun steentje bij. De wens bestaat om een bijscholing te organiseren. Om deze voor te bereiden is in dit verslagjaar met vele balievrijwilligers over hun ervaringen en wensen gesproken. Bestuurslid Mark Arens en ondergetekende hebben een Plan van aanpak opgesteld en dat doorgenomen met de conservator en haar assistent. Het bestuur heeft in principe goedkeuring gegeven om de cursus mede te laten verzorgen door het Landschap Erfgoed Utrecht. Begin 2016 gaan we het plan uitvoeren. Deelname aan de instructie dag(en) wordt verplicht gesteld. Riet Stoop is bereid gevonden om de coördinator bij te staan en eventueel te vervangen.
Coördinator
De balie wordt bemenst door: - Hetty Anbeek, - Hilda van den Berg, - Wil van den Berg, - Huub van Berkel, - Bram den Boer, - Jan Bos, - Hennie Bos, - Eep van Burken, - Bert van Burken, - Bas van Eden, - A. Girowal, - Reggie van Haarlem, - Cees van Hees, - Riet van den Heuvel, - Margreet Houtman, - Hannie Huibers, - Abdul Kether, - Henny Kiela, - Annie van der Kolk, - Bertus Kroesbergen, - Wil Martelhoff, - Coby Meijer, - Gerda van der Mijn-van de Pol,
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
- - - - - - - - - - - -
Joke Oost, Evert Pol, Ahma Rahi, Jenny Scholte, Jeanne Schoots, Anne-Marie van Stempvoort, Riet Stoop, Coen van Viegen, Hilly Vink, Carla van Vliet, Hans Wegen, Dick de Wit.
29 van 44
Catering ‘Ik heb een fantastisch team’ zegt coördinator Bram den Boer van uit de grond van zijn hart. Mijn werkgroepleden staan steeds klaar bij interne bijeenkomsten, bij de opening van nieuwe exposities en lezingen. Met koffie, thee en een koekje is het even pauze bij de lezing of de bijeenkomst. Aan de ronde tafels is het goed toeven met een glaasje en een knabbeltje en komen gasten vanzelf met elkaar in gesprek. Gastvrij is het credo en de werkgroepleden zorgen ervoor dat iedereen zich als vanzelf in ons museum thuis voelt. Het bestuur heeft besloten dat tijdens het feestje rondom de museumerkenning de werkgroepleden niet in touw hoefden te zijn. Ook voor hen was het uiteraard feest!
Ook bij de drukke werkzaamheden rondom de af- en opbouw van tentoonstellingen komt de werkgroep tot actie. Alle helpers krijgen op tijd een kopje koffie aangeboden om na een korte pauze met hernieuwde krachten verder te gaan. Helaas heeft de werkgroep in september afscheid moeten nemen van een zeer gewaardeerde collega, Steef de Geus. In alle woorden bij de crematieplechtigheid herkenden wij de rustige, stille man die zonder veel woorden zijn werkzaamheden bij ons museum uitvoerde.
Coördinator 2e Coördinator
30 van 44
De werkgroep leden zijn: - Hilda van den Berg, - Bram den Boer, - Benno Hemler, - Henny Kiela, - Coby Meijer, - Riet van Voskuilen.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Collectiebeheer Algemeen De collectie van het museum is in 2015 opnieuw uitgebreid met 165 objecten. Het museum bezit op het ogenblik 13.700 geregistreerde objecten. Naar schatting ruim 1000 objecten uit de collectie Hennie Henzen en ruim 1000 objecten uit de collectie Hans Wegen wachten op registratie. De uitvoerige beschrijving in ADLIB gaat gestaag verder. Enkele objecten zijn gerestaureerd, zoals een orgelkruk en schilderij. De toegangsdeuren tot de vaste expositieruimten helpen het klimaat beter te beheersen. De externe opslag in de Ritmeester is reden tot zorg: het klimaat is er slecht en in augustus was er zelfs wateroverlast. De toegang tot het gebouw is slecht en de beschikbaarheid van deze locatie kan elk moment ophouden. Overzicht van de belangrijkste schenkers/bruikleengevers: - Uit Faillissement Setter House (ruim 60 objecten waaronder een weegbriefje uit 1878 van de Geldersche Waag en veel reclame objecten) - Van Nationaal Militair Museum (10 objecten waaronder grote legerkoffers) - Van SKF (5 objecten waaronder clichés, borden en een kunstmap met 15 potloodtekeningen) - Hans Wegen (9 objecten met AXA reclames en foto’s graf Canadese piloot) - W. de Kleuver (2 schilderijen van zijn vader A.P. de Kleuver in bruikleen) - Mevr. D. van Stuijvenberg (3 etsen van oud-Veenendaal) - Hetty Anbeek (6 oude ansichtkaarten van Veenendaal) - Mevr. H.G. van Schuppen-van den Bosch (2 oude foto’s gemeentebestuur) - Mevr. A.J. Lokhorst-Blaauwendraat (6 objecten o.a. uit 2e WO) - Mevr. R. Baars (3 afbeeldingen van villa Bergzicht) - J.L. van Schuppen (grote foto politiekorps Veenendaal jaren ‘50) - H.L. van Hardeveld (schilderij van de Markt gemaakt door joodse onderduiker) - Mevr. G. van de Kamp-van Kuyk (schilderij A.P. de Kleuver en schilderij Ditta van den Bosch) Aangekochte objecten: - J.P. de Wever (pasteltekening van A.P. de Kleuver uit 1933) - P. de Vries (twee messing stempels van VSW) - Dump Utrecht (groene parachute) Afstoting wegens meerdere zelfde exemplaren: - diverse sigarenkistjes/doosjes Ritmeester en Panter - diverse objecten uit collectie Hennie Henzen
Coördinator
De medewerkers van de werkgroep zijn: - Francine van Appeldoorn, - Dik van den Berg, - Martin Brink, - Gerard van Engelenburg, - Natalie Kriek, - Sieger Looijenga, - Jan Ploegman, - Jeanne Schoots, - Iris Tijmann - Ineke Veenhof.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
31 van 44
Educatieve projecten Jet en Jan, jong in 1910 Dit project wordt aangeboden aan groep 5 van de basisschool. De leerlingen hebben op school al een verhaal gehoord over het gezin van Jet en Jan, die de leeftijd van de leerlingen van groep 5 hebben. Daarom is het voor die leerlingen zo leuk om te ervaren hoe leeftijdgenootjes een eeuw geleden leefden. Ze gaan koffiebonen malen, sokken stoppen, luiers wassen, met een griffel op een leitje schrijven, producten wegen op een oude weegschaal, steltlopen, hoepelen. Het museumbezoek duurt ongeveer anderhalf uur.
Totaal 13 groepen / 314 leerlingen
Coördinator
De volgende scholen hebben in 2015 meegedaan: - De Schakel 1 groep, - De Grondtoon 1 groep, - Het Baken 3 groepen, - Rehobothschool 2 groepen, - Patrimoniumschool 2 groepen, - Steenblokschool 2 groepen, - Joh. Calvijnschool 2 groepen. De presentatie wordt gedaan door: - Corry Boers, - - Nel van den Hurk, - - Riet Stoop, - - Ineke Veenhof, - - Agnes Witteveen. - -
Verder helpen mee: Hetty Anbeek, Bertha van Beek, Bram den Boer, Anneke Koning, Wil Martelhoff, Joke Oost.
1855: Watersnood in Veenendaal Dit is een project dat we in maart 2015 gestart zijn, in samenwerking met het Gemeentearchief. Het is bedoeld voor groep 7 van de basisschool. De leerlingen zijn 40 minuten in Museum Veenendaal en 40 minuten in het Gemeentearchief. Optioneel kunnen ze ook een bezoek aan het Watersnoodmonument brengen. Aan het einde van het project weten de leerlingen welke invloed de watersnoodramp had op Veenendaal.
32 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Totaal 4 groepen / 96 leerlingen
Coördinator
De volgende scholen hebben in 2015 meegedaan: - Het Baken 3 groepen, - Engelenburgschool 1 groep. De presentatie wordt gedaan door: - Corry Boers, - - Ineke Veenhof. - - -
Verder helpen mee: Hetty Anbeek, Bertha van Beek, Joke Oost, Riet Stoop.
Afvalschatten Het project Afvalschatten is bedoeld voor groep 5 van de basisschool en duurt 75 minuten. De kinderen leren op school al over afval ophalen en verwerken, maar ook over spullen die afval lijken maar uiteindelijk toch schatten blijken te zijn of te kunnen worden. De leerlingen mogen een voorwerp dat zij als ‘Afvalschat’ zien, meenemen naar het museum waar het in een speciale vitrine geplaatst wordt. In het museum gaan ze aan de hand van opdrachten een schat zoeken en op die manier ontdekken dat het museum vol staat met ‘Afvalschatten’.
Totaal 5 groepen / 97 leerlingen
Coördinator
Totaal 8 groepen / 128 leerlingen
De volgende scholen hebben in 2015 meegedaan: - Ceder 2 groepen, - Windroos 2 groepen, - De Blink 1 groep. De presentatie wordt gedaan door: - Corry Boers, - - Ineke Veenhof. - - - - - -
Verder helpen mee: Hetty Anbeek, Bertha van Beek, Nel van den Hurk, Anneke Koning, Joke Oost, Riet Stoop, Agnes Witteveen.
Is het schaap de sigaar? In oktober 2015 zijn we met dit project gestart. Het is bedoeld voor de eerste klas van het voortgezet onderwijs. De leerlingen bezoeken voor dit project behalve Museum Veenendaal ook het Gemeentearchief, Kasteel Amerongen en het Tabaksteeltmuseum in Amerongen. De leerlingen leren wat Veenendaal en Amerongen historisch en economisch met elkaar te maken hebben. Dit krijgen de leerlingen aangereikt door zelf te zien, te ervaren en te beleven. Lokale en regionale geschiedenis levert een positieve bijdrage aan het gevoel van binding met de omgeving. Aan dit nieuwe project heeft CSV Het Perron -als eerste onderwijsinstelling tegen betaling- meegedaan.
Coördinator
De presentatie wordt gedaan door: - Corry Boers, - - Ineke Veenhof. - - - - - -
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Verder helpen mee: Hetty Anbeek, Bertha van Beek, Anneke Koning, Joke Oost, Frits Schweinsberg, Riet Stoop, Agnes Witteveen.
33 van 44
Deze activiteit levert ook een aardig stukje Publiciteit op.
Inrichting en Tentoonstellingsbouw De werkgroepcoördinator Hans Wegen heeft zijn functie in de loop van dit jaar overgedragen aan een coördinatietrio te weten Gerard van Engelenburg, Koert Pieters en Sieger Looijenga. In dit trio zijn alle competenties verenigd; zij vullen elkaar aan en hebben dit jaar intensief samengewerkt met de conservator om de creatieve ideeën om te zetten in uitvoerbare tentoonstellingselementen en -inrichting. Voor de uitvoering van de taken, de aansturing van de Bouwploeg en de communicatie in- en extern, zijn nieuwe instrumenten geïmplementeerd. Zo wordt er ondermeer gewerkt met een inrichtingsplan, uitgebreide plattegrond, bouwtekeningen en een dagplanning voor de af- en opbouwfase. Het coördinatietrio is ook de kern van de Bouwploeg.
Om de kwaliteit te kunnen waarborgen van de inrichting is dit jaar gestart met het extern laten vervaardigen en spuiten van tentoonstellingselementen. Hiermede zullen we de komende jaren doorgaan.
34 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
De leden van de Bouwploeg hebben zich ook dit jaar weer meer dan volledig ingezet voor realisatie van de (mini) wisseltentoonstellingen. Het is een hechte maar kleine groep vrijwilligers die best wat aanvulling kan gebruiken van diverse disciplines. Oproepen en persoonlijke uitnodigingen daartoe hebben (nog) geen resultaten opgeleverd. Henk van Voskuilen (maquettebouwer) heeft zijn verzameling, in bruikleen bij ons museum, verder uitgebreid met een Julianatoren met oorlogsschade, de NEWO-wolfabriek voor de tentoonstelling ‘Wol, Veenendaal ontmoet Peru’ en hij heeft een groot gedeelte van ’t Gelderland kunnen realiseren. Om meer maquettes te kunnen tonen zijn er plannen gemaakt en getekend om het maquettemeubel uit te breiden met een onderbak zodat er twee grote maquettes getoond kunnen worden. In de ADLIB-applicatie is nu ook de module ‘Tentoonstelling’ in gebruik genomen waarin de gebruikte eigen objecten worden gekoppeld aan de desbetreffende tentoonstellingen. Op deze wijze kunnen we de historie van de gebruikte objecten in de tentoonstellingen bijhouden en zo ook toewerken naar een groter wisselpercentage. De conservator, het coördinatorentrio en werkgroepleden hebben zich voor het eerst gewaagd aan het opstellen van een operationeel plan voor 2016, gebaseerd op het Beleidsplan 2015-2020. Naast de wisseltentoonstellingen zijn hierin ook meegenomen de meerjarenplannen voor de herinrichting van de vaste collectie. Dit proces heeft tevens een inventarisatielijst van alle ideeën en plannen opgeleverd, zoals die in de afgelopen jaren weliswaar zijn geuit maar nog niet zijn uitgevoerd. De deurposters op de branddeur blijven de trekkers in de Cultuurfabriek en zijn inmiddels een vast onderdeel geworden van elke wissel.
Coördinator Coördinator tevens aanspreekpunt Coördinator
De werkgroep leden: - Dik van den Berg, - Huub van Berkel, - Bert van Burken, - Eep van Burken, - Cees Dam, - Gerard van Engelenburg, - Sieger Looijenga, - Gerda van der Mijn, - Koert Pieters, - Hans Wegen.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
35 van 44
Kinderworkshops In 2015 hebben in totaal 266 kinderen aan de activiteiten van ons museum meegedaan. De 10 workshops beginnen altijd met een korte inleiding over de geschiedenis passend bij het onderwerp van de desbetreffende workshops. Van De Grondtoon hebben 32 kinderen een rondleiding door het museum gevolgd met aansluitend een workshop Weven. Ook de doorlopende speurtochten in de maanden maart en april hebben zich mogen verheugen in een hoge opkomst Verjaardagsfeestjes De belangstelling voor het houden van een verjaardagsfeestje in Museum Veenendaal groeit. Sophie Muller werd op 16 december 6 jaar. En dat is een feestje waard uiteraard. Sophie ging daarom met haar vriendjes en vriendinnetjes gezellig naar het museum! Eerst maakte de groep op speelse wijze kennis met wat het museum allemaal te bieden heeft. Overal werden er mooie verhalen bij verteld. Daarna leerden ze weven met wol. Haar moeder had dat speciaal uitgekozen. Het museum biedt namelijk verschillende mogelijkheden. Als cadeau van het museum ontving Sophie het Museum Memory Spel. De kinderen waren die middag gezellig én onder begeleiding bezig. Ze kregen van Sophie iets lekkers uitgedeeld en natuurlijk was er ook frisdrank voor hen.
foto Nico van Ginkel
Wie denkt dat verjaardagsfeestjes alleen in trek is bij jonge kinderen, heeft het mis. Ook tieners weten de activiteit bijzonder te waarderen. Kidsweek 2015 Voor de allereerste keer heeft ons museum in oktober meegedaan aan de Nationale Kidsweek. Iedere dag (!) is een kinderworkshop georganiseerd en vanwege de wisseltentoonstelling ‘Wol, Peru ontmoet Veenendaal’ heeft iedere workshop te maken met wol.
36 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
17 oktober 20 oktober 21 oktober 22 oktober 23 oktober 24 oktober
De diverse workshops: - Leren weven, (8 kinderen) - Een raamhanger maken met wol, (13 kinderen) - Leren haken, (10 kinderen) - Pompoenen met wol maken, (15 kinderen) - Leren breien en na afloop krijg je een Museum Breidiploma, (6 kinderen) - Peruaanse poppetjes make, (14 kinderen) In totaal zijn er die week maar liefst 66 kinderen bij de workshops geweest! Een nieuwe uitdaging voor coördinator Janny Visser, die vol verve over deze activiteit vertelt. Voorafgaand aan iedere workshop moest ik zoals gebruikelijk een inleiding geven. Ik had een kleurige wereldkaart gelamineerd en begon mijn inleiding met het aanwijzen van Nederland en daarna van Peru, zodat de kinderen een idee kregen waar deze landen liggen en hoe ver Peru van Nederland af ligt. Alleen had ik mij vooraf één ‘piepklein’ dingetje totaal niet gerealiseerd: na afloop van de allereerste workshop gaven bijna alle kinderen zich op voor zo’n beetje iedere volgende workshop en ik wilde echt niet iedere dag exact dezelfde inleiding geven aan dezelfde kinderen. Dus geloof maar dat ik iedere avond weer stevig aan het nadenken was over een (iets) ander verhaaltje! Veruit favoriet was de workshop ‘Leren weven’ en tijdens iedere volgende workshop kreeg ik wel vragen van kinderen wanneer we weer gingen weven omdat ze net die dag niet naar die workshop konden komen. Of omdat ze het zo hartstikke leuk hadden gevonden om mee te doen. Daarom gaan we in januari nogmaals een workshop ‘Leren weven’ geven. Ook tijdens de workshop ‘Raamhanger maken’ met wol werd erg fanatiek geknutseld en de meeste kinderen vonden dat zo leuk dat ze een tweede kwamen vragen. Toen ik had uitgelegd dat ze deze natuurlijk aan de eerste konden vastmaken zodat de raamhanger langer werd, en daarmee nog veel mooier, kwamen ze soms zelfs ook nog om een derde! De workshops ‘Leren haken’ en ‘Leren breien’ waren uiteraard wel erg moeilijk voor de kleintjes. Zij raakten gefrustreerd toen ze dit niet konden en zijn gaan weven. Dat konden ze allemaal, en hoe! Ze wilden bijna niet eens meer naar huis na afloop, dus heb ik ze allemaal extra wol meegegeven zodat ze thuis verder konden gaan. Fantastisch hoe fanatiek ze bezig zijn geweest! Ook pompoenen maken was leuk, vooral omdat alle kinderen dit konden en geloof maar dat alle begeleidsters hier razend druk mee zijn geweest, want iedereen werd ingeschakeld. Uiteindelijk hebben zes kinderen toch leren haken en breien en zij hebben dus na afloop het Museum Breidiploma heel formeel overhandigd gekregen. Toen de ‘oudere’ kinderen eenmaal door hadden hoe het moest, heb ik heel stilletjes volop genoten: het was precies een theekransje waarbij ze ineens heel gezellig tegen elkaar aan het kwekken waren: ik hoorde een achtjarig meisje ineens vragen aan haar buurvrouw: ‘hoe oud is jouw broer? Oh al 16, is hij knap? Zal ik een keertje bij jou komen spelen?’ Het is natuurlijk altijd afwachten of een nieuwe activiteit aanslaat, maar een opkomst van 66 kinderen in één week is enorm. Museum Veenendaal is trots op coördinator Janny Visser en haar team. Dank zij hun inzet en hun enthousiasme is de eerste Kidsweek in ons museum een succes geweest.
Coördinator
De begeleiders zijn: - Hetty Anbeek, - Henny Kiela, - Annie van de Kolk, - Gerrie Lagerweij, - Coby Meijer, - Riet Stoop, - Janny Visser.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
37 van 44
Relaties Wisselexpositie Veenendaalse bedrijven Mark Arens en Paul Davidson zijn als werkgroep Relaties gestart met de al langer levende wens om met en over het bedrijfsleven in Veenendaal een wisselexpositie te verzorgen. Na gesprekken en met medewerking van Promotie Veenendaal en de wethouder Economische zaken van de gemeente Veenendaal, zijn 15 bedrijven gevonden die in principe eind 2016 aan een expositie willen meewerken. In het najaar heeft het bestuur ingestemd met het voorgestelde plan van aanpak en de reservering van middelen. Lid Gebiedscoöperatie O-gen Het museum is toegetreden tot de ledengroep van de Gebiedscoöperatie O-Gen in Scherpenzeel. Een organisatie die samenwerking stimuleert tussen partijen in de ruime omgeving van Veenendaal; Gelderse Vallei, Utrechtse Heuvelrug en Food Valley. Doelgroepen zijn bestuurders van de provincies en gemeenten in Utrecht en West Gelderland, recreatie-, horeca- en agrarische ondernemers, beheerders, grondeigenaren, vrijwilligers en andere belangstellenden. Een van de lopende projecten is het zichtbaar maken van de Grebbelinie. Hieraan gaat het museum deelnemen. Museum als evenementenlocatie Op proef is in mei het museum als evenementlocatie tegen een vergoeding ter beschikking gesteld voor een boekpresentatie: ‘De Grebbelinie, Veenendaal, Rhenen en Achterberg, een cultuurhistorische fietstocht’. Zowel de auteur als het museum vonden deze proef zeer geslaagd. Ook is op proef de opening van onze wisselexpositie over de Tweede Wereldoorlog (WO2) gecombineerd met de lancering van de nieuwe applicatie van het HIP en een boekpresentatie ‘Kruis op de berg’, beiden over Veenendaal tijdens WO2. Achteraf blijkt dat deze combinatie een te vol programma oplevert en daardoor op deze wijze niet voor herhaling vatbaar is. Deelnemer Netwerk Wereldoorlog 1 In 2014 is wereldwijd de Eerste Wereldoorlog (WO1) herdacht, zo ook in Veenendaal met o.a. onze zeer geslaagde en verlengde wisselexpositie over de Belgische vluchtelingen in Veenendaal. In Nederland is in dit verslagjaar door de Museumvereniging een eerste ‘Netwerkdag Eerste Wereldoorlog Nu’ georganiseerd. Nadat de leden van de werkgroep deze bijeenkomst hebben bijgewoond, is besloten ons als museum aan te sluiten bij het selecte gezelschap NIOD, Huis Doorn, Openluchtmuseum Arnhem en Museumvereniging. Deze samenwerking wil de gevolgen voor Nederland van WO1 beter onder de aandacht brengen. Dit zal gezien de wereldwijd bestaande interesse voor WO1 naar verwachting extra bezoekers genereren. Partner UtrechtAltijd Dit jaar is het museum partner van ‘Utrecht Altijd’ geworden. Een eind 2014 door het Landschap Erfgoed Utrecht opgezet web platform voor iedereen die meer wilt weten over de provincie Utrecht. Zo biedt de website de bewoner van de provincie Utrecht informatie over zijn of haar eigen omgeving en de Cultuurtoerist een overzicht met wat er waar te doen is in de provincie en verdieping over wat hij gaat zien. Door zijn inhoud is dit webplatform ook van waarde voor leerlingen uit het primair en voortgezet onderwijs én voor vrijwilligers en amateuronderzoekers. Beursvloer Veenendaal: zaken doen met het hart De leden van de werkgroep Relaties zijn op 16 november naar de 7e Beursvloer geweest. Dit is de jaarlijkse bijeenkomst waarbij lokale ondernemers en maatschappelijke organisaties diensten, kennis, helpende handen en materialen met gesloten beurs ruilen. De match moet interessant zijn voor beide partijen. Rekening houdend met onze andere plannen en verplichtingen is nu een deal gemaakt met één Goed Doel.
38 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Rondleiden In 2015 hebben de rondleiders 34 rondleidingen verzorgd op afspraak. Daarmee hebben 378 bezoekers met de geschiedenis van Veenendaal kennis gemaakt. De rondleidingen worden aangevraagd in het kader van een familie-uitje, een reünie, een vriendinnendag, het 25 jarig bestaan van een straat, een dameskring of een groep 75 plussers. Er zijn ook rondleidingen met een apart tintje: - Zo zijn we 2015 begonnen met een rondleiding als onderdeel van het programma ter gelegenheid van de ondertekening van het Cultuurpact 2015, een overeenkomst tussen de gemeente Veenendaal en de Provincie Utrecht. - De groep van 30 Wit-Russische kinderen kwam naar ons museum. Met hulp van tolken hebben deze kinderen via een speurtocht met de geschiedenis van Veenendaal kennis gemaakt. De collega’s van onze werkgroep Educatieve projecten hebben als aanvulling van de speurtocht, voor spelletjes gezorgd in het kader van Jet en Jan. Denk hierbij aan koffiebonen malen, sokken stoppen, de was met een wasbord schoon krijgen etc. Museum Veenendaal ontving van de kinderen een speciale dankbetuiging voor de gezellige middag. - Drie speciale rondleidingen zijn georganiseerd voor groepen 4 van Het Baken rondom het hoofd- thema ‘Wol en Textiel’. - In samenwerking met Quarijn mochten we 20 cliënten ontvangen en rondleiden. - Burgemeester Kolff vroeg een rondleiding aan voor zijn gasten collega-burgemeesters. We hebben de desbetreffende burgemeesters ons Museumboek nagestuurd. - - - -
Voor groep 7/8 van CBS ‘De Wegwijzer’ uit Overberg hebben we een speciale rondleiding verzorgd door de wisselexpositie ‘Bezet en Bevrijd, Veenendaal in de Tweede Wereld- oorlog’. Voor De Grondtoon hebben we voor groep 8 een rondleiding met een workshop ‘Weven’ gecombineerd en voor groep 3 een rondleiding met de spelletjes uit Jet en Jan. Leuk om met onze werkgroepen Educatieve projecten en Kinderworkshops tot gezamenlijke activiteiten te komen. Inleidingen bij elke tijdelijke tentoonstelling voor onze vrijwilligers.
In het kader van zelfontplooiing middels het ´Leren bij de buren´ heeft de totale groep dit jaar een bezoek gebracht aan het Openluchtmuseum in Arnhem. Het Openluchtmuseum heeft net als ons museum een netwerk van bevlogen vrijwilligers die het bezoek net dat beetje méér weten te geven. En ieder van ons heeft voor de eigen presentatie precies datgene opgestoken dat hem of haar het meeste aansprak. Kunsthistorische rondleidingen worden verzorgd door Jeanne Schoots.
Coördinator
De rondleiders zijn: - Mark Arens, - Cor Bel, - Huub van Berkel, - Bram den Boer, - Gerda van der Mijn, - Annemiek Schweinsberg - Lily Swens, - Janny Visser, - Hans Wegen.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
39 van 44
40 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Stichting Beheer Cultuurcluster Veenendaal (SBCV) Museum Veenendaal maakt samen met de Bibliotheek, de Kunstuitleen en de Historische Vereniging Oud Veenendaal gebruik van de Cultuurfabriek. De gemeente Veenendaal heeft voor dit unieke gebouw gezocht naar een beheermodel waarbij de diverse gebruikers gezamenlijk zorgen voor het (interne) beheer. Om dit mogelijk te maken is de SBCV opgericht waarin de gebruikers zij vertegenwoordigd. Guus Peeters vertegenwoordigt het museum. Het bestuur van de SBCV wordt gevormd door vertegenwoordigers namens elke gebruiker naast een voorzitter, secretaris en penningmeester, waarbij de laatste twee niet gebonden zijn aan een gebruiker. Met de gebruikers va de Cultuurfabriek en de gebruikers van het Spectrum, waar de Muzen en de Volksuniversiteit zijn ondergebracht, wordt geprobeerd om een zo efficiënt mogelijk gebruik van de gebouwen te maken. Zo verhuurt SBCV o.a. diverse ruimten aan externe partijen waardoor extra inkomsten worden gegenereerd. De stichting SBCV heeft mede tot doel om de samenwerking tussen de gebruikers van de Cultuurfabriek en het Spectrum te bevorderen. Ook problemen als klimaatbeheersing en toegang/veiligheidsproblematiek die zich afgelopen jaren in het gebouw hebben voorgedaan worden gecoördineerd door de SBCV. Onderling tussen de gebruikers en met de eigenaar van het gebouw, de gemeente Veenendaal. In het afgelopen jaar is een gezamenlijke calamiteitenoefening gehouden waarbij geoefend wordt hoe te handelen bij een eventuele ontruiming. Deze oefening zal jaarlijks worden herhaald. Daarnaast voert de SBCV meerjarig (intern) onderhoud uit aan de gebouwen. Zo zijn het afgelopen jaar automatische glazen schuifdeuren geplaatst tussen de centrale hal en het eigenlijke museumgedeelte. Hierdoor wordt het klimaat tussen het museum en de hal gescheiden, waardoor de klimaatcondities in het museum constanter zijn. De praktijk leert inmiddels dat deze deuren bijdragen aan de beoogde verbetering van het klimaat. De deuren zijn door de gemeente geplaatst en betaald. Hiermee is een forse investering gemoeid. Overigens blijft de stalen schuifdeur noodzakelijk als automatische branddeur.
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Gemeente Veenendaal, bedankt!!
41 van 44
Vooruitblik 2016 In 2015 is een goede basis gelegd door het ABC van het Veranderingstraject van het Landschap Erfgoed Utrecht en het Business Model Canvas traject. Met deze basis willen we in het komende jaar verder werken aan onze kwaliteit en uitstraling. Daarbij spelen public relations, marketing en klantbejegening een belangrijke rol. Voor 2016 is voor het eerst een jaarplan gemaakt, mede gebaseerd op ons Beleidsplan 2015 - 2019. Ook wordt gestart met de herinrichting van de vaste presentatie over de Oorlogen. Al geruime tijd zijn we bezig om het plaatsen van de SKF-ramen in de Cultuurfabriek bij de ingang van ons museum te realiseren. Hiermee is veel meer tijd gemoeid dan wij ooit hadden kunnen denken, maar wij hopen oprecht dat onze inspanningen in 2016 worden beloond. De verandering van de baliefunctie door de verkoop van de toegangskaarten bij de Stadswinkel heeft ons doen besluiten om in overleg met de leden tot een betere invulling en een verdere professionalisering van de werkgroep Balie over te gaan. Het Plan van Aanpak dat hiertoe is opgemaakt, wordt in 2016 uitgevoerd. De automatisering neemt een steeds belangrijkere plaats in ons dagelijks leven en dus ook in de bedrijfsvoering van het museum in. De server wordt vervangen waardoor het mogelijk wordt dat de conservator, de bestuursleden en de coördinatoren van huis uit kunnen werken en samen de gezamenlijke agenda kunnen beheren. De ingeslagen weg van samenwerking met de vier andere cultuurinstellingen te weten de Bibliotheek, Muziekschool ‘De Muzen’, Theater Lampegiet en de Volksuniversiteit wordt wat het museum betreft voortgezet. Ook daarin willen wij onze inbreng geven om het culturele erfgoed van Veenendaal in stand te houden en toegankelijk te laten zijn voor een breed publiek. Voor het bestuur en elke andere vrijwilliger van Museum Veenendaal blijft daarbij de randvoorwaarde dat de museumvrijwilliger zich bij een toekomstige samenvoeging in de doelstellingen en de eigen bijdrage van het museum moet kunnen blijven herkennen. Het bestuur van Stichting Museum Veenendaal, 1 april 2016
Foto: Nico van Ginkel
42 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Betalend € 4,00 41 56 38 31 51 45 Betalend € 2,00 6 3 2 2 7 Betalend € 2,00 seniorenactie Gratis kinderen 12 24 3 12 3 7 Gratis gasten 19 23 6 4 10 15 MK 111 76 104 35 132 72 Schoolproject 253 149 Schoolproject begeleiders 20 33 Scholieren J&J 198 74 45 33 J&J begeleiders 54 12 13 10 Speurtocht Speurtocht begeleiders HIP 32 58 26 17 HIP begeleiders 2 4 3 2 W��������� 96 Watersnood begeleiders 12 G������ Betaald € 4,00 7 22 25 Betaald € 2,00 Gratis 56 50 17 MK 5 4 Workshop 8 26 14 6 Kinderfeest Opening 200 Gratis MK Erkend museum 48 L����� Betaald € 5,00 6 Betaald MK € 1,00 MK 6 Betaald € 2,50 Gratis 12 Schaap de sigaar? Schaap de sigaar begeleiders Afvalschatten 86 Afvalschatten begeleiders 23 Museumspeurtocht kinderen 18 M��������� 18 - 26 ����� Betaald € 4,00 19 Gratis MK 31 Workshops 6 Open Monumentendag Gratis MK Kinderen Kidsweek workshops T������������ Betaald € 4,00 Betaald € 2,00 MK Boekpresentatie fietsgids 61 287 543 707 425 582 308
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal
Au gu stu s Sep tem be r Ok tob er No vem be r De cem be r To taa l
Jul i
Jun i
ua ri Feb rua ri Ma art Ap ril Me i
Jan
B����������������� 2015
63 67 37 42 5 1 5 9 3 30 21 9 18 13 21 10 37 85 141 102 149 139 10
40 1 1 8 7 103
18 56 5 14 102 8
9
5
30
22
4 4
4 10 9
8
5
4 7 5 8 7
33 9
120 18
12 5
35 546 2 43 4 18 165 7 172 141 1251 85 626 5 68 0 424 108 0 235 19 96 12 110 20 20 130 22 3 106 7 23 200 33 9 48 6 0 6 0 12 120 18 98 28 18 19 0 31 6
150 92 22
67
150 92 22 67
83 2 28
83 2 28 61 227 264 658 695 318 323 5337
43 van 44
44 van 44
Jaarverslag 2015 Museum Veenendaal