JAARBOEK 2013
Museum Joure Stichting Museum Joure
Jaarboek 2013
1
Voorpagina: Meisje aan de was tijdens het Museumweekend. Foto Hanneke Staal
2
Inhoud Adressen museum, bestuur en medewerkers
4
Voorwoord van de directeur
5
Verslag van het bestuur
10
Resultatenoverzicht 12 Collectie 14 Educatie / Jeugdactiviteiten
17
Jaarverslagen van de geledingen die onderdeel van Museum Joure zijn: - Histoarysk Wurkferbân Skarsterlân - Theater Werkgroep - Expositie Werkgroep - Fries Grafisch Museum, grafische afdeling - Koffie – en Theehuis
19 22 24 26 27
Bezoekersaantallen 2013
28
Geefwet / Schenkingen
29
Bedrijfsvrienden 31 Sponsors 32
3
Adressen museum, bestuur en medewerkers Museum Joure
Geelgietersstraat 1-11 en Midstraat 97 en 99 Postbus 75 8500 AB Joure t. (0513) 41 22 83 f. (0513) 41 96 53 e.
[email protected] i. www.museumjoure.nl Bank: NL44RABO 033.47.70.319 t.n.v. Stichting Museum Joure
In het stichtingsbestuur hadden op 31-12-’13 zitting: B.J. Luijtze (voorzitter) mw. E. Blaauw (secretaris) J. van der Linde (penningmeester) mw. L. Limonard G. Boon K. Konstapel C. Tournier Personeel Museum Joure in dienst op 31-12-’13: Directeur/Conservator mw. drs. H.B. ten Wolde Conservator mw. M. van der Zee Educatief medewerkster mw. L. van der Wiel (tot 1 augustus 2013) Secretariaat Museum Joure mw. J.A.M. Krul / mw. M. Schipper-Valbracht Internet/sociale media mw. M. Doets Beheerders S. Bruinsma, S. de Haan, R. Hof, J. van der Molen, J. Wind en H. van der Wolde
4
Verslag van de directeur Museum Joure is voortdurend in ontwikkeling; opende in 1976 haar deuren en was op 1 juli 2013 zevenendertig jaar. Het museum groeide van één gebouw naar tien gebouwen met een collectie van Douwe Egberts tot Friese klokken. Een museum dat zich gevestigd heeft in het centrum van Joure als een trefpunt van cultuur met meer dan 160 vrijwilligers, die allemaal hun belangrijke steen bijdragen om Museum Joure te maken tot wat het is: laagdrempelig, authentiek, menselijk, tastbaar, verbindend, verrassend en belevend. Activiteiten
Museumweekend Tijdens het Museumweekend op 6 en 7 april opende Museum Joure weer in vol ornaat gratis haar deuren voor het publiek. Er kwamen liefst 1008 bezoekers de geur van thee, koffie, inkt én kaantjes opsnuiven. Deze twee dagen kwam het museum helemaal tot leven. Alle woningen waren bezet met bewoners die vertelden over de historie en oude gebruiken. In de werkplaatsen spraken de vaklui enthousiast over ambachtelijk vakmanschap en over hun producten. In de ruimte achter It Sael met de unieke collectie Friese klokken, werkte de wijzerplaatrestaurator aan een sterk vervuilde wijzerplaat. De collectie thee en koffie was tijdelijk verplaatst naar Pand 101 aan de Midstraat i.v.m. de renovatie van het eerste fabriekje van Douwe Egberts. Hier waren deskundigen op het gebied van koffie en thee aan het woord. 5
Er waren opvallend veel maatschappelijke stagiaires en jonge vrijwilligers actief. Bij de bakker hielpen ze met koekjes versieren en gebaksdoosjes maken. Het wassen anno 1900 werd uitgelegd en er werd hard gewerkt in de tuin. Natuurlijk zorgde passende kleding voor een authentiek beeld bij en in de historische gebouwen. De immer populaire schommels hingen weer, het schommelen tussen de krokussen en sneeuwklokjes maakte een bezoek aan Museum Joure helemaal af. Rjochtdei Veel mensen hebben zaterdag 15 juni 2014 de derde editie van Rjochtdei bezocht. Het werd een groot succes en met Recht een onvergetelijke dag, zo vertelde Michiel Meerema, woordvoerder van de organisatie. We wisten dat het weer vanaf het middaguur goed zou zijn. Het lijkt er op dat veel mensen toen alsnog hebben besloten naar Rjochtdei te komen. De bezoekers werden niet teleurgesteld. De rechtszitting in de Hobbe van Baerdt kerk was tot driemaal toe mudvol. Publiek en spelers genoten zichtbaar. “Heel leuk”, zo vatte gastspeler Hans Wiegel achteraf kernachtig samen. Terwijl in de kerk de rechtszittingen plaatsvonden, bliezen muzikanten hoog van de Jouster Toer. In de gezellige Midstraat en op het terrein van Museum Joure werden onderwijl talloze acts opgevoerd, die ook volop aandacht trokken. Ambachtslieden en schilders demonstreerden hun vakmanschap. Het terras van de herberg stroomde vol en de speciaal geslagen sulvergûnen rinkelden. Liefhebbers scheepten in voor de praam naar Penninga’s Molen, of lieten zich de toekomst voorspellen door de waarzegster. Joure was voor even terug in de 17e eeuw met dank aan al die 250 vrijwilligers die zich hebben ingezet. De heksenwaag Demonstraties in juli en augustus Altijd trekken de demonstraties van bakker, drukkers, koffiebrander, klokkenmaker, koperslager, theepakker en zilversmid veel aandacht van de bezoekers. Enthousiast vertellen zij over hun vak. Het doet een beroep op de zintuigen. Het horen van tikkende, slaande klokken, het hameren, de ratelende machines in de drukkerij en de indrukwekkende theemachine. Het ruiken van vers gebrande koffie, gebakken koekjes, de inkt in de drukkerij. Het proeven van de koekjes tenslotte is altijd weer heerlijk. Bezoekers reageren met: “Wat een onverwacht mooi levendig museum is dit.” Open Monumenten Weekend met het thema Macht en Pracht De Jouster Toren (1628) en de Hobbe van Baerdt kerk (1644), beide gebouwd in opdracht van Grietman Hobbe van Baerdt, waren de open monumenten omdat zij Macht en Pracht uitstralen. In de kerk was de speciale Hobbe van Baerdt bank te zien. Er waren rondleidingen, orgelspel en de toren met rechtkamer en cellen werden bewonderd. 6
Gezinnen konden vanuit Museum Joure een speurtocht met een tablet maken langs de buitenkant van de toren. Op zaterdag 14 september was het Nationale Orgeldag en mochten organisten uit het hele land het kerkorgel bespelen. Orgelspel werd afgewisseld met rondleidingen en op bepaalde tijden droeg Freark Ringnalda vanaf de kansel zijn gedicht De Jouster Toer voor. Anno Valkema en Klaas Jelsma leidden rond en Arjen de Ree was in de rechtkamer aanwezig om de geschiedenis van de toren te vertellen van het Hounegat tot het carillon, een cadeau van Douwe Egberts bij het 200-jarig bestaan in 1953. Ondertussen waren er in Museum Joure demonstraties van vakmanschap in de werkplaatsen. Het Koffie- en Theehuis was geopend, evenals De Witte Os. Veel bezoekers brachten een bezoek aan het museum en de kerk met toren.
Bemensing Eind april werd Gerard de Lange, sinds heel lang bestuurslid en coördinator vrijwilligers van het Fries Grafisch Museum koninklijk onderscheiden voor al zijn vrijwilligerswerk. Jan Wind maakte voor hem een prachtig kistje. In augustus overleed Arjen Lodewijk, enthousiast drukker bij het Fries Grafisch Museum. Tot op het laatst was hij betrokken bij zijn afdeling, zo positief. Van Schelte de Haan namen wij op 8 december afscheid. Hij was vele jaren, via Empatec, gedetacheerd bij het museum. Op de vrijwilligersavonden speelde hij regelmatig op zijn trompet.
Tuin In de krant werd een oproep gedaan voor het opnieuw inrichten van de museumtuin. Voor het opnieuw inrichten van de perken had het museum zich aangemeld bij NLDOET, dat plaats vond op 15 en 16 maart. Helaas kon de klus op dat moment niet doorgaan vanwege extreem koud weer. Wel werd een tuingroep geformeerd, die enkele weken later de gehele tuin opnieuw heeft beplant volgens een tuinplan van een hovenier. De tuingroep is nog steeds actief op dinsdag- en vrijdagmiddag.
Museum Joure digitaal Vernieuwde website In september ging de vernieuwde website online. Spannende tijden. Marjolein Doets, webmaster van de site, richtte de nieuwe site in. Deze is nu ook geschikt voor de smartphone. 7
Marjolein kondigde aan haar bakens te verzetten. Zij zoekt nieuwe uitdagingen en beëindigde per 1 januari 2014 haar werk bij Museum Joure. Zij was echt heel goed in het aanvoelen van de juiste berichtgeving via sociale media (Twitter en Facebook), de website onderhouden en het opmaken van de digitale Nieuwsbrief. Automatisering vernieuwd 12 december was het zover. Alle nieuwe computersystemen werden geïnstalleerd door het gehele museumcomplex. Spannend was dat. In het museum was een groep geformeerd vanuit het HWS, die een goed uitvoerbaar schema van alle werkplaatsen maakte, gebaseerd op uitgebreid onderzoek. Het resultaat is een up-to-date automatiseringssysteem.
Onverwachte logé: Sinterklaas overnacht in Voorsalon in Pand 99 Half november kregen wij de vraag van de WIH of …. Sinterklaas tijdelijk bij ons mocht logeren. Natuurlijk kon dat. De Voorsalon in Pand 99 werd hiervoor ingericht. Het bed van Sinterklaas kwam erin, zijn mijter en jas. Hij verbleef hier tot en met 5 december. Briefjes en verlanglijstjes van kinderen lagen op tafel. Kinderen keken door de ramen naar het Sinterklaashuis.
Renovatie en herinrichting Johannes Hessel Huis. Na lang wikken en wegen besloot het Kofschip eind februari dat de renovatie van het Johannes Hessel Pakhuis door moest gaan. Het eerste gebouw van het museumcomplex kreeg de pakhuisuitstraling terug met een eikenhoutenvloer en de ramen kwamen weer tevoorschijn. In juli werd het gebouw snel heringericht voor de toeristen en recreanten die in juli en augustus graag het museum bezoeken. De Studieruimte onderging een grote verandering. Het HWS richtte hier een prachtige bibliotheek en documentatiecentrum in. Foto’s worden hier gescand en beschreven. De ruimte is goed te bereiken, ook voor minder valide mensen. Er is een stoellift geplaatst. In het najaar is begonnen met de definitieve inrichting van het Johannes Hessel Pakhuis. Op de begane grond komt de koffie, op de eerste verdieping de theecollectie. Ook kregen de Jouster Zijlstrameubelen van de familie Verberne hier een plaats. De meubelindustrie was belangrijk in Joure. Nadat het eind 19e eeuw slecht ging met de productie van staartklokken, gingen de klokkenkastmakers over op het maken van meubelen. Drie grote meubelfabrieken kwamen hier uit voort: 8
Zijlstra’s Meubelfabrieken, Meubelfabriek De Nijverheid van De Vrij en Stoelenfabriek S.A. van der Veer. Aandacht voor deze meubelen wordt gevraagd in de vaste collectie van de koffie- en theeafdeling. Dit wordt gecombineerd met het drinken van Douwe Egbertskoffie en Pickwickthee. De bezoekers mogen gewoon aan tafel gaan zitten of in de heren of dames leunstoel. Er liggen Panorama’s uit de jaren vijftig. Boven op de 1e etage werd de thee ingericht. Hier staat een slaapkamerameublement, gekocht door het echtpaar Van der Meulen op 12 mei 1931 bij De Vrij. De originele nota ligt erbij. De jonge mevrouw Van der Meulen krijgt Pickwickthee op bed. Op de theeafdeling wordt het verhaal verteld van plantage tot thee in het kopje. Er is een vitrine ingericht met theegeschenken, verkrijgbaar op D.E punten. Veel bezoekers herinneren zich het trommeltje met postkoets dat bij Beppe op tafel stond met heerlijke koekjes erin. Maar ook staat er het theeglas van Jan de Bouvrie. In 2014 wordt de begane grond ingericht met het verhaal over koffie: van bes tot koffie in het kopje.
Tot slot Museum Joure, altijd in beweging. Een museum dat onverwachte dwarsverbanden gaat leggen. Dat midden in de maatschappij wil staan met oog voor het verleden, het heden maar ook voor de toekomst. Van het klokkenbeeldje Atlas in de vormkast van de geelgieter tot het klokkenbeeldje Atlas uit de 3D-printer. Van kraantjeskan tot modern espressoapparaat. Een boeiende bloeiende opdracht! Museum Joure kan dit: is krachtig en sterk, want nog maar 37 jaar jong! Hilly ten Wolde, directeur / conservator
Afscheidsexpositie Titi Zaadnoordijk en Joop Visser in Auditorium
9
Verslag van het bestuur Algemeen 2013 is een belangrijk jaar voor Museum Joure geweest. De renovatie van het Johannes Hessel Pakhuis is gereed gekomen. Dat gaf mogelijkheden om de ruimte opnieuw in te richten, naar de eisen die we daar tegenwoordig aan stellen als het gaat om de expositie van de geschiedenis van Douwe Egberts en de ontwikkeling van koffie, thee en tabak. Maar ook dat er nu ruimte is gekomen voor het laten zien van de Jouster meubelindustrie zoals die heeft gefloreerd zo rond de eeuwwisseling van 1900. 2013 is ook een druk jaar geworden. Het ontruimen van het Johannes Hessel Pakhuis en het tijdelijk inrichten van het pand 101 naast het museum heeft een groot beroep gedaan op ieders inzet en flexibiliteit. Dat dit ondanks de tijdelijke sluiting van dit gedeelte van het museum nauwelijks tot een verminderd bezoekersaantal heeft geleid is een prestatie die zonder meer op het conto van alle daarbij betrokken medewerkers mag worden geschreven. Het overleg met D.E heeft geleid tot een verbetering van de sponsorovereenkomst. Daaruit kwam duidelijk naar voren dat ook D.E hecht aan het in stand houden van het eigen historisch erfgoed en de rol die Museum Joure daarbij speelt. Dit wordt nog eens bevestigd door het feit dat de afspraken met D.E zijn aangegaan voor tenminste 10 jaar.
Financiële situatie in 2013 Wat vorig jaar al is aangekondigd is ook uitgekomen, 2013 is afgesloten met een verlies van ca. € 17.000. Daarmee zijn we sinds een lange tijd weer in een verliessituatie beland. Samen met de te verwachten verdere reductie van de gemeentelijke bijdrage zal dit de komende jaren tot extra zorg en inspanning van alle bij het museum betrokken mensen leiden.
Personeel / vrijwilligers Tijdens de vrijwilligersavond in januari is het al aan de orde gekomen; een museum kan niet meer zonder vrijwilligers. Samen met de eigen personeelsbezetting (beheerders en directeur / conservator) zijn zij het visitekaartje van het museum. Iedere bezoeker komt ze tegen. Zij bepalen de eerste indruk. Klantvriendelijkheid daar gaat het om. Gezien de gunstige bezoekersaantallen en de waardering die bezoekers over het museum uitspreken is dat allemaal gelukt en is een woord van dank dan ook zeer op z’n plaats. 10
Wijzigingen in het bestuur Vorig jaar hadden we al aangekondigd dat er binnen het bestuur een aantal vacatures zouden ontstaan en dat inspanning geboden was om daar in te voorzien. Sindsdien heeft Annette Groot zich als bestuurslid teruggetrokken vanwege een verhuizing naar elders en heeft Jan van der Linde aangekondigd om per 1 januari 2014 met het penningmeesterschap te willen stoppen. Welnu, die aanvulling is gelukt. Na een wervingsinspanning en sollicitatie procedure zijn we nu weer op sterkte. Hetgeen ook noodzakelijk was gezien de uitdagingen die voorliggen. Barend Jan Luijtze en Evelien Blaauw zijn gebleven en Jan van der Linde is als penningmeester opgevolgd door Kor Konstapel. De overige nieuwe leden van het bestuur zijn mw. Lea Limonard, Cees Tournier en Gunar Boon.
Relatie met gemeente Het contact met de gemeente heeft het afgelopen jaar vooral in het teken gestaan van de te verwachten substantiële korting op haar bijdrage. Dat betekent nogal wat. In september hebben we daarover al ingesproken bij de gemeenteraad en onze kanttekeningen daarover gemaakt. Daarna zijn we binnen het bestuur aan de slag gegaan om met behoud van functie en kwalitatieve niveau toch te kijken naar eventuele besparingsmogelijkheden. Nu al kan gezegd worden dat het effect van de korting op de gemeentelijke bijdrage niet aan het museum voorbij zal gaan. In de loop van 2014 zullen we daar ongetwijfeld op terugkomen.
Toekomstige ontwikkelingen Een paar belangrijke ontwikkelingen liggen voor. Gememoreerd is al de invloed die de verminderde gemeentelijke bijdrage zal hebben op de financiële basis van het museum. Tariefstelling, openingstijden, sponsorwerving en samenwerking met de overige musea in de nieuwe gemeente De Friese Meren zullen daarbij in 2014 aan de orde komen. Verplaatsing van de Geschenkenwinkel van DE naar Pand 99 zal naar verwachting een gunstige invloed hebben op de bezoekersaantallen van het museum en Koffie- en Theehuis. En ook de inrichting van het Koffie- en Theehuis zal naar alle waarschijnlijkheid een positieve verandering ondergaan. Ook willen we, gebruikmakend van de herinrichting van het Johannes Hessel Pakhuis een verbinding met het heden van D.E maken. En dan gaat het om nieuwe producten, nieuwe productiewijzen en nieuwe methoden om deze producten aan de man te brengen. Hetzelfde geldt voor de klokkenmakerij en de zilversmid. En wellicht dat aan het eind van 2014 ook al een succesvol nieuw ambacht uit Joure geëxposeerd kan worden. Barend Jan Luijtze, voorzitter 11
Financiën 2013 Balans per 31 december 2013 Activa
31-dec-13 31-dec-12 Vaste activa 83.413 161.506 Vlottende activa Voorraden 22.667 24.764 Vorderingen korte termijn 7.079 10.397 Transitorische posten 442 30.188 13.959 49.119 Liquide middelen 103.414 126.627 Totaal 217.015 337.253
Passiva
31-dec-13 31-dec-12 Eigen vermogen 100.184 188.666 Bestemmingsreserve legaat Wiegersma 62.260 62.591 Voorzieningen Korte termijn 5.000 36.329 36.329 5.000 Kortlopende schulden Kredietinstellingen 4.945 6.240 Crediteuren 6.552 15.908 31.128 42.626 15.116 37.263 Transitorische posten Projecten 6.945 12.403 Totaal 217.015 337.253
12
Winst- en verliesrekening Lasten
2013 2012 Personeelslasten 257.953 258.082 Huisvestingslasten 120.786 122.093 Inventaris 31.327 31.172 Algemene kosten 11.800 8.881 PR& Marketing 13.783 11.840 Activiteiten: Historische collectie 6.250 6.084 Cultuurafdeling 22.439 23.423 Natuurafdeling 2.078 Hist. Wurkferbân Skarsterlân 129 98 Ut Eigen Gea 8.621 13.067 Bibliotheek 315 37.755 426 45.175 Buitengewone lasten minus baten 106 Totaal 473.403 477.349
Baten
2013 2012 Opbrengsten activiteiten Entreegelden Museum 54.115 50.448 Entreegelden voorstellingen 8.748 6.201 Abonnementsgelden UEG 10.375 73.238 13.703 70.352 Bruto winst De Witte Os 26.516 30.775 Koffie- en Theehuis 27.872 28.999 Museumwinkel 612 55.000 2.323 62.097 Bijdragen van particulieren Donateurs 3.580 3.497 Bedrijfsvrienden 2.759 2.665 Sponsors 24.502 24.572 Giften 1.007 31.849 226 30.960 Huuropbrengsten 1.555 1.260 Provinciaal subsidie 1.847 2.178 Overige subsidies 450 2.500 Kostenvergoeding Museum Sloten 268 251 Budgetsubsidie gemeente 292.248 305.951 Nadelig saldo 16.949 1.800 Totaal 473.403 477.349 13
Collectie Na de herinrichting van het Ambachtengebouw in 2012 kwam vervolgens in 2013 het Johannes Hessel Pakhuis (JHP) aan de beurt voor een grondige renovatie. Op collectiegebied hield dit nogal wat in. De hele collectie koffie-thee-tabak moest ingepakt en grotendeels overgebracht worden naar een tijdelijk gehuurd buurpand aan de Midstraat. Gelukkig hoefde de bezoeker zo niets van de collectie te missen. De vele koffiemolens, zetmethodes en kwetsbare theekopjes en meer, leegruimen van JHP zijn met de hulp van vrijwilligers en medewerkers ingepakt en voorzichtig in de vitrines in Pand 101 geplaatst. Achter de boekenkasten op de leeg te ruimen studieruimte kwam nog heel wat depotcollectie tevoorschijn, die daar bij gebrek aan depotruimte ooit neergezet was. Deels ongenummerde collectie maar ook objecten die eigenlijk een plaatsje in de opstelling verdienen. Al deze collectie is door de handen gegaan. Het extern depot was op orde maar zag al gauw na de leegruiming van het JHP weer bruin van de dozen en objecten! De objecten vroegen om schoonmaak, waar mogelijk een nummer, fotografie, afvoeren vanwege slechte staat, een betere plaats elders en ordening. Een klus waar vrijwilligers iedere woensdagmiddag mee aan de slag kunnen. In juli konden de vitrines en collectie weer overgebracht worden naar het JHP. Op de begane grond van het eerste fabriekje van Douwe Egberts komt de bedrijfshistorie en alles rondom koffie. Van koffie bes tot de koffie in het kopje. Allereerst werd er gestart met een frisse uitstraling van de theecollectie op de eerste verdieping. De sfeer van de D.Ereclames uit begin en midden 20ste eeuw worden met behulp van de Jouster meubelen getoond op beide verdiepingen.
Collectiestop In de loop van 2013 is een collectiestop uitgeroepen. Omdat ieder object veel tijd kost, er registratie-achterstand is, het depot vol is en omdat de collectie al zo groot is. Er zijn strengere regels opgesteld omdat een museum nu eenmaal niet elke koffiemolen of tabaksdoos meer kan aannemen. Ook dubbele exemplaren moet worden voorkomen tenzij het een beter exemplaar betreft of het als gebruikscollectie voor educatie dient.
Registratie Bij de tijdelijke opstelling van de koffie- thee- en tabakscollectie aan de Midstraat heeft een vrijwilliger een controleronde uitgevoerd bij die objecten. Controle op nummering, registratie en foto in Adlib en onderzoek naar herkomst en verwerving.
Digitalisering Er zijn provinciale plannen voor digitalisering van de museumcollecties waarbij deelcollec14
Aanwinsten
ties online kunnen worden gezet. Hiervoor zal de registratie aan bepaalde eisen moeten voldoen. Goede foto’s maar ook leesbare teksten zijn in registratieland belangrijker geworden dan voorheen voor het intern gebruik van de objectgegevens. Museum Joure wil als eerste de deelcollectie klokken, koffie en thee ontsluiten. Dit betekent invoeren, aanvullen en optimaliseren voor toekomstige online raadpleging.
Hieronder volgt een lijst van aanwinsten van objecten. De boeken, films, foto’s en documentatie is hieruit gelaten omdat die door het Historisch Werkverband Skarsterlân worden beheerd. De schenkers willen wij nogmaals hartelijk bedanken voor hun schenking aan het museum. . Margreet van der Zee, conservator
Aanwinsten 2013
SCHENKING Nummer Voorwerp Verworven van 2013/1-55 div. interieurgoederen: trommels, dienbladen, vuurtesten, gereedschap, textiel, prenten etc. fam. Bruining, Wijnaldum 2013/58-64 21 halfproducten koperslager: onderdelen snotneus, deksels, potjes fam. Feenstra, Gorredijk 2013/65-69 bakeliet en porseleinen schakelaars, fittingen en stekker fam. Feenstra, Gorredijk 2013/70-73 27 halfproducten koperslager: schenktuiten, scharnier, ophangsysteem fam. Feenstra, Gorredijk 2013/74 gevlochten theemonstermand DE dhr. K. Jelsma, Joure 2013/75 Senseo koffiezet apparaat mw. H Bruinewoud - Mulder, Steenwijk 2013/76 kledinghanger Firma Hettema Bovenkamp mw. Zwan 2013/88 zwarte herenjas dhr. v.d. Meulen, Heerenveen 2013/89 2 koperen couveusekruiken afkomstig mw. G. Schootstra - de Haan, uit Groene Kruisgebouw aan Torenstraat Loosdrecht 2013/90 50 glasnegatieven dhr. P. v.d. Zee, Steenwijk 2013/91 leesbril van C.J. de Jong mw. Huitema-Bouwhuis, Joure 2013/152 herenkostuum (broek-vest-jas) dhr. v.d. Meulen, Heerenveen 2013/153 2 hoofdkussens dhr. v.d. Meulen, Heerenveen 2013/154-155 2 koffiemolens: PéDé en Coffee mill mw. Wieringa, Ten Post 2013/156 2 pakken D.E. koffie anoniem 2013/161 1008 bestelkaarten van Keverling, Joure fam. Koopmans, Raerd 2013/163 tabaksdoos D.E. mw. T. Veldman, Meppel 15
2013/164 Wigomat koffiezet apparaat fam. Mulder, Roden 2013/165 2 gietvormen voor klokkengewichten dhr. W. Kampinga, Veendam 2013/166 textiel: 2 schorten en 3 rabat gordijntjes mw. W. Larooy, Joure 2013/168 glazen D.E. theepot en theelicht mw. Craje, Hoogeveen 2013/169 2 kleine plumeau’s mw. W. Larooy, Joure 2013/170 Friese Staartklok dhr. T.S. Otte, Sneek 2013/195 Friese Stoelklok dhr. T.S. Otte, Sneek 2013/198 plaquette houtsnijwerk portret J.W. von Goethe fam. De Leeuw, Nunspeet 2013/199 plaquette houtsnijwerk portret Abraham Kuyper fam. De Leeuw, Nunspeet 2013/200 plaquette houtsnijwerk portret Joannes Calvinys fam. De Leeuw, Nunspeet 2013/201 kist houtbewerkings gereedschap met 82 beitels/gutsen fam. De Leeuw, Nunspeet BRUIKLEEN 2013/92 Friese Staartklok mw. I. Seewald, Amsterdam AANKOOP 2013/173-194 diverse geschenkartikelen D.E. MJ 2013/208 div. oude jaargangen Panorama van 1934 t/m 1969 dhr. M. Staal, Joure
kwetsbare objecten inpakken
Pand 101 inruimen en in juli weer uitruimen 16
Educatie / Jeugdactiviteiten In 2013 kreeg het museum in schoolverband 900 leerlingen over de vloer van het basisen voortgezet onderwijs. Met de nieuwe educatieve ruimte kan Museum Joure veel beter op de vraag van het onderwijs op het gebied van techniek inspelen. Eerst kennis vergaren in de werkplaatsen van de vakman op het museumterrein en vervolgens zelf ervaren hoe het is om metaal te bewerken of zelf drukwerk te maken. Gereedschap en ingekocht materiaal hanteren en tot een eigentijds product komen dat dan verkocht kan worden. Want ondernemerschap wordt steeds belangrijker. In het educatief programma is zowel erfgoed, techniek / ondernemen als kunst te vinden. Help pake en beppe de vakantie door! Lisette van der Wiel is tijdens haar zwangerschap vervangen door Merijn van Veen. Hij heeft de voorjaarsvakantieweek Help pake en beppe de vakantie door! vormgegeven. Het thema Vaklui gezocht betekende de handen uit de mouwen en zelf aan de slag! Met behulp van alle vrijwilligers, MAS-stagiaires en medewerkers was het een groot succes. In die 5 dagen kwamen liefst 759 bezoekers, jong en oud.
als uurwerkmaker aan de slag
gietmallen maken in de geelgieterij
Skarlem De samenwerking tussen de bibliotheek, ’t Toanhûs en het museum resulteerde dit voorjaar in het educatief project Rjochtdei dat aansloot bij het eendaags evenement op 15 juni. In het museum raakten 10 basisschoolgroepen in de sfeer van ‘vroeger’ (onderbouw) en van de 17e eeuw (midden-, bovenbouw).
Tabletroute Nieuw is het gebruik van tablets die dankzij het provinciaal project Cultureel ZwErfgoed en Stichting Westermeer aangeschaft konden worden. Er is een gps-route gemaakt die langs het torenuurwerk naar de Jouster Toer leidt. De bovenbouw heeft hiermee kennis kunnen maken in het kader van Skarlem. Met een gildemeester werd de Rechtkamer in de toren bezocht. Het museum gaat deze tablets meer inzetten voor het onderwijs maar ook voor de individuele bezoeker. 17
Ambachtstad Joure Museum Joure is een van de participanten van Joure Ambachtstad: Wetenschap, Techniek en Ondernemen binnen het onderwijs stimuleren door een ondernemende houding en aanbod. Regelmatig overleggen de partijen. Op 29 mei was er in ‘t Haske een Open Dag voor het onderwijs. Museum Joure heeft daar haar programma gepresenteerd. Naast techniek heeft het stukje ondernemerschap een plaats gekregen binnen de educatie in het museum. Voorbeelden van bedrijvigheid zijn er genoeg: logo, klantenbinding, inkoop, productie, reclame. Het museum is dan als het ware kenniscentrum, inkoopcentrum en productiehal ineen.
administratie inkoop materiaal bijhouden
originele linoleumdruk kaarten door ’t Swannestee uit Langweer
KultuerEdukaasje mei Kwaliteit - KEK De Bibliotheek, ’t Toanhûs en Museum Joure zijn de trekkers in het Cultuureducatieproject voor de regio De Friese Meren. KEK! staat voor ‘Kultueredukaasje mei Kwaliteit’. De kwaliteitsimpuls voor het basisonderwijs in Friesland van 2013 tot 2016 op het gebied van cultuureducatie. Met de eerste bijeenkomst in oktober is een start gegeven om de aanbieders en de scholen dichter bij elkaar te brengen. Ook zal het aanbod en de vraag de komende tijd helderder in kaart worden gebracht. Museum Joure heeft aanbod op het gebied van erfgoed en kunst.
Educatieve ondersteuning Lisette Hoekstra heeft besloten na haar zwangerschap niet terug te keren bij educatie. In september is CMV-stagiaire Jessie Nannes op de educatieve afdeling gekomen om hier de kneepjes van het vak te leren. Samen met vrijwilligers komen er nu vraaggerichte programma’s tot stand en worden de scholen begeleidt door het museum en bij de workshops. In de herfstvakantie kwam er zo een leuke doe-activiteit tot stand waarbij alle vrijwilligers en MAS-stagiaires ingezet werden. Margreet van der Zee, conservator
18
Histoarysk Wurkferbân Skarsterlân (Historisch Werkverband Skarsterlân) Het aantal leden van het HWS bleef een beetje groeien in 2013, in totaal waren er zo’n 27 leden. Het blijft het streven de leden zoveel mogelijk verspreid te zoeken uit alle dorpen in de gemeente. Dat bleef moeilijk en lukte weer niet helemaal. Oudehaske, Haskerdijken en Rottum bleven witte vlekken in ons wurkferbân. Er werd 6 keer vergaderd en wel op 4-2, 25-3, 13-5, 9-9, 28-10 en 9-12. Die samenkomsten vonden steeds plaats boven in de studiezaal van Museum Joure. Het DB vergaderde telkens een week van te voren op dinsdagmorgen. De studiezaal was (en is) de vaste ‘werkplaats’ van het HWS. Daar bevindt zich het archief met de boeken, de foto’s en de andere zaken over geakunde. Met elkaar vormen ze een nuttige vraagbaak voor belangstellenden. De toegankelijkheid kan een probleem worden, maar bij de renovatie van de studiezaal kwam er een traplift. Die renovatie vond plaats na goedkeuring van het Kofschip. Al het materiaal werd verpakt in 250 dozen onder supervisie van Tjerk Algera.
Tjerk Algera (links) en Jaap Langius pakken in. Hij heeft ook de tekening gemaakt voor de interne aanpassingen. Het materiaal werd tijdelijk opgeslagen in het auditorium. Omdat er asbest verwijderd moest worden, werden de activiteiten enigszins vertraagd. Eind 2013 was de klus geklaard. Een fraaie accommodatie ontstond er voor HWS, dat tevens voor het publiek toegankelijk moet zijºUit de begroting, opgesteld door penningmeester Jaap Halma, bleek dat HWS goed boerde in 2013. Het boek ‘Om niet te vergeten de oorlog van 1940-1945’ leverde zelfs nog een batig saldo op dankzij het feit dat er twee nummers van UEG vervielen . Schrijver, ‘digitaliseerder’ en sneupers hadden veel eer van hun werk. 19
Door de gemeentelijke fusie van Skarsterlân met Lemsterlân en Gaasterlân/Sleat kwam de vraag op tafel wat doet het HWS? Antwoord: niet fuseren, wel overleggen met historische vereniging Gaasterlân. Ook daar wenste men op de oude voet door te gaan. Werkgebieden bleven dus gelijk. HWS wilde Haskerdyken en Nijbrêge er bij houden, Terherne werd de enige, logische uitbreiding. Lemsterlân had geen historische vereniging en met Gaasterlân werd afgesproken elkaars periodieken uit te wisselen en contact op bestuurlijk niveau te houden. De werkgroepen HWS zijn meermalen bij elkaar geweest om activiteiten op hun werkgebied te realiseren. Elke werkgroep heeft een ‘aanjager’. De hoop is dat de betrokkenheid van ALLE leden hierdoor groter zal worden. De fotogroep heeft 650 foto’s naar Tresoar gestuurd, er kunnen meer heen als Tresoar ze op hun website plaatst.
Bestuursleden in 2013 zijn: Jaap Halma (penningmeester), Jan Lammertsen (secretaris) en Freark Marten Ringnalda (voorzitter), Tjerk Algera en Henk Hoekstra. Deze leden vormen het DB van het HWS. Tjerk blijft onze contactman met de directie. Na enige discussie werd een reglement voor HWS vastgesteld met een rooster van aftreden van bestuursleden. In 2014 zal de voorzitter op eigen verzoek aftreden en niet herkiesbaar zijn. In 2015 volgt de secretaris enz. 20
Besloten werd om het Gilde Joure bij HWS te betrekken. Klaas Jelsma en Anno Valkema bezochten enkele vergaderingen. Er werd een ‘lief -en-leed-pot’ ingesteld met als beheerder Boudewijn van der Werf. Veel historische zaken kwamen aan de orde in de vergaderingen. Er werd een projectgroep ‘stegen’ ingesteld. De bedoeling is de oude benamingen van de stegen te achterhalen en met subsidie van de gemeente die namen op straatnaambordjes te realiseren. HWS drong er bij de gemeente (herhaalde malen) op aan om een straat te vernoemen naar Sjoerd Wiersma, Ynze Dikkerboom en Heije Schaper. Eerstgenoemde kreeg een straat of eigenlijk een hof: de Sjoerd Wiersmahof (de bouw van de hof moet nog beginnen). De beide andere namen wachten nog. De redactie van UEG informeerde in elke vergadering aan HWS de stand van zaken en de onderwerpen die bij een volgende editie eventueel aan de orde zouden komen. Het aantal abonnees zit net boven de 900. De stijging is niet zo spectaculair als in de beginjaren. Soms ontvallen ons leden. Het aantal beschreven onderwerpen in UEG was zeer gevarieerd en goed verdeeld over de diverse dorpen. In verband met het uitgeven van het 25ste nummer van UEG werd door de redactie besloten een boek uit te geven met daarin zoveel mogelijk verhalen over WO II die zich afspeelden in de gemeente Skarsterlân. Ook in 2013 ontvingen we weer (oude) foto’s, films, video’s, notulenboeken van verenigingen en ander waardevol bronnenmateriaal. Uw ‘oude rommel’ kan voor ons waarde hebben, gooi het niet zomaar weg want bij de Omrin (op het stort) wordt niet gelezen! Het jaar 2013 was eveneens een bijzonder druk jaar. Gelukkig vergoedt de liefde tot de geschiedenis veel. Wij hopen ook voor het volgende jaar weer op de inzet van velen die ons ondersteunen bij dit mooie educatieve werk.
Freark Marten Ringnalda, voorzitter HWS
21
Theater Werkgroep Concerten en voorstellingen We zijn ook het afgelopen jaar weer enthousiast bezig geweest om zoveel mogelijk mensen binnen de gemeente, van jong tot oud, de gelegenheid te bieden kennis te maken met cultuur in de vorm van concerten en voorstellingen. Dit jaar blijken wederom de zondagmiddagconcerten een goede formule te zijn. Er
waren optredens van: • Bennie Huisman en Corinne Staal; een combinatie van poëzie, verhalen en muziek • Duo Youkali; mezzosopraan en harpiste met twee bijzondere thema’s, Habanera en Amore e Morte • Fries Symfonie Orkest bracht samen met de talentvolle klarinettiste Astrid Daas het publiek in de ban van zonnige en charmante Italiaanse muziek van Puccini, Rossini, Respighi en Salieri • Frysk Csàrdàs; het zigeunerorkest met een zeer breed repertoire van Hongaarse en Roemeense zigeunermelodieën • Sânman en Sikke met Frederike Kleefstra; het zevenkoppige mannenensemble met de subtiele mix van het vrouwelijke timbre • en als laatste Jodymoon, Digna Janssen en Johan Smeets, een spannende combinatie van singer/songwriter folk, pop, klassiek en roots. Wat een geweldige concerten waren het.
Ook de zomeravondconcerten, zeven in totaal, in Park Herema State voorzien in de behoefte van het publiek. De mensen weten de weg naar het park te vinden. De deelnemers treden graag op. Wij hebben de avonden moeten uitbreiden van 3 naar 4 deelnemers per avond. 22
Voor de kinderen waren de voorstellingen ‘Sprookjes van Annie M.G. Schmidt’ door Peter Faber en ‘Au’ door danstheater ZiRR te zien. Er was ook nog een voorstelling gepland van Hakim, maar helaas kon dit wegens ziekte niet doorgaan. De jeugdvakantiedagen moesten het dit jaar zonder een voorstelling doen van het Museum. Er vond een nieuwe opzet plaats van deze dagen en er moest op een te korte termijn teveel geregeld worden. De ouderen in verzorgingstehuis Theresiahuis zijn niet vergeten. Dit jaar trad Bennie Huisman op en in Maeykehiem was de voorstelling ‘Het grote gaatjesboek’ van Jogchem Jalink voor verstandelijk gehandicapten. Ook hier heeft iedereen van genoten. Het Friestalig toneel kwam aan bod via de voorstellingen van Tryater een voorstelling voor volwassenen ‘In moaie jûn’ en een familievoorstelling ‘Stamppot Schmidt’ vanaf 6 jaar. En als laatste hadden we een voorstelling van ‘De Emigrant’ door St. :Pier 21 met Freark Smink. Aanleiding voor de voorstelling waren de prachtige en ontroerende verhalen van Friese emigranten die na de Tweede Wereldoorlog naar Amerika en Canada verhuisden in de hoop op een beter leven. Deze voorstelling zal ook in 2014 in Canada gehouden worden. Hier was het een uitverkochte zaal en voor volgend jaar komt er zelfs nog een reprise.
Helaas hebben we dit jaar afscheid moeten nemen van Corrie van der Wal en Froukje Dam. Zij hebben zich jarenlang ingezet voor ons mooie museum en de Theaterwerkgroep, waarvoor hartelijk dank. Ik zal jullie missen. Joke Krul
23
Expositie Werkgroep In de drie locaties die tot onze beschikking staan hebben wij het afgelopen jaar 10 exposities gerealiseerd. Door omstandigheden die hun oorsprong vonden in de verbouwing van het Johannes Hessel Pakhuis, kon helaas de grote Glasexpositie van Steef Hendriks met internationale kunstenaars geen doorgang vinden in ’t Binnenplak en Auditorium. In de Bibliotheek speelde een afmelding van de expositie van kindertekeningen uit Drolshagen, een zustergemeente van Skarsterlân, ons parten. Door de aanvangsdatum van de volgende exposities naar voren te halen vielen er geen lege plekken. De fusie van de drie gemeenten Skarsterlân, Lemsterland en Gaasterlân-Sleat was een uitgangspunt bij de laatste expositie van dit jaar in het Gemeentehuis. We kozen voor een gezamenlijke expositie van 12 kunstenaars uit deze 3 gemeenten met natuurlijk een leuke opening. En waar gefuseerd wordt, wordt ook verbouwd hebben we gemerkt. De kunstwerken kwamen soms wel wat in de knel. Afgelopen jaar was ook de Tuin Atelier route Skarsterlân (kortweg de TAS genoemd) weer aan de beurt. Dit jaar in een nieuwe opzet met een extra startpunt met een overzichtstentoonstelling in de voormalige DE Fabriek. Een grote deelname: 50 deelnemers verspreidt over 37 locaties in 11 dorpen in onze gemeente, waaronder 11 tuinbezitters! Het was een vol jaar, waarin een behoorlijk beroep werd gedaan op ons improvisatie vermogen. Maar dat gaan we niet uit de weg… Een impressie uit de exposities van het afgelopen jaar
Koos van der Sloot: Tijdschalen in ‘t Binnenplak Eieren en nog eens eieren en insecten, dit gevat onder de noemer: De Tijd van de Ziel. De tijd is overal op deze bijzondere, soms zelfs bizarre expositie. Van houten kastjes met jaarringen, verborgen vormen zoals zandlopers, eieren met gekleurde draadjes die op het punt staan te ontspruiten tot een Omrin met de gekste insecten, muggen, kevers in een soort processie, in een cyclus van de tijd. Een wel heel verrassende tentoonstelling. Op een goed bezochte zondagmiddag, met een inleiding verzorgd door kunstverzamelaar Rolf van Hulten, heeft Koos met ons zijn passie en humor gedeeld en vertelde hij over de keerpunten in zijn leven. 24
Antonio Fuertes en Kees Elffers: Vallend Fruit in ‘t Binnenplak Stillevens, rijp fruit, in een betoverend licht geschilderd door de van oorsprong Spaanse kunstenaar Antonio Fuertes. Vervaardigd in een cocreatie met Kees Elffers. Dit vallend fruit, gemonteerd op zebranohout en op een zeer speciale ritmische wijze getoond, laat een ‘vruchtbare’ samenwerking van twee kunstenaars zien. Op de, speciaal voor deze expositie eigenhandig door de 2 kunstenaars donker geschilderde wand, krijgt het werk door zijn vorm nog meer diepte en een extra dimensie. Kees Elffers heeft zijn voorkeur voor ruwe materialen zoals hout en steen. Bij deze constellatie komt dit allemaal prachtig samen. Een feest om naar te kijken. Kunstliefhebber Gerard Hemmes liet ons op een druk bezochte open middag, kennismaken met zijn manier van kijken naar kunst, en ook speciaal dan naar deze kunst. Een boeiend verhaal. Reinder Homan en Sophie Hupkens, een kunstenaarsechtpaar, wonend in de buurgemeente Gaasterlân-Sleat, tonen in een gezamenlijke expositie hun werk in It Binnenplak. De etstechniek die Reinder Homan hanteert is heel kenmerkend voor hem. Zijn liefde voor de natuur is in alles terug te vinden. Vooral de zeer gedetailleerde bomen springen eruit. Sophie Hupkens maakt prachtige bronzen beelden, veelal in opdracht. Beiden exposeren regelmatig, ook internationaal. De kunstenaars vertellen over hun werk op een zondagmiddag in december. Mede door het tijdstip zo midden in deze feestmaand geen grote opkomst. Bijzonder jammer want de kunstenaars verstaan hun vak. De FBR Fotoclub Jubbega, Petra Sterenborg en Paulien Janssen (met als specialiteit dierportretten) hebben de afgelopen periode hun werk tentoongesteld in de Bibliotheek. In het Gemeentehuis hing werk van Hinke van de Werf, Willy en Ineke de Jong en Milena Tzankova. Met de expositie DE FRIESE MEREN in het Gemeentehuis sluiten we deze periode af. 12 kunstenaars uit de drie gemeenten die per 1 januari gaan fuseren leveren hun artistieke bijdrage aan deze ‘fusie-expositie’. Expositiewerkgroep, Christien Jelsma 25
Fries Grafisch Museum DRUKTE IN DE DRUKKERIJ
Het jaar begon zoals gebruikelijk weer met de feestelijke presentatie van de Kopperprent, een traditie die we al jaren achtereen trouw voortzetten. Dat lukt tot nu toe wonderwel en de belangstelling is ronduit bemoedigend en werkt dus aanstekelijk. Het eerste exemplaar werd ingelijst aangeboden aan de voorzitter van het Koninklijk Verbond van Grafische Ondernemingen, de heer Kees Verweij, die beloofde de prent een plaatsje te geven aan de wand in zijn hoofdkantoor en intekende voor de volgende exemplaren die nog verschijnen. Uiteraard hebben we ook weer ingespeeld op het evenement ‘Help Pake en Beppe de vakantie door’. Altijd een leuke happening, niet alleen voor de kinderen en de grootouders (die eigenlijk als vrijkaartje voor de jeugd fungeren) maar ook voor ons als vrijwilligers zijn het drukke maar dankbare werkzaamheden. Blije en dankbare gasten! De troonswisseling hebben we extra luister bijgezet door de uitgave van een speciale boekenlegger in een oplage van 500 exemplaren die in een mum van tijd waren uitverkocht, “Kassa!”... Toch kregen we een enorme domper te verwerken. Onze medewerker Arjen Lodewijk, werd ernstig ziek en moest een zeer zware operatie ondergaan. Aanvankelijk leek de ingreep wonderwel geslaagd te zijn en meldde hij zich tot onze grote verrassing weer vol goede moed elke donderdag in de drukkerij; des te groter was voor ons de schok toen hij kort daarna nog plotseling kwam te overlijden. Hij was niet alleen een allround vakman en prettige medewerker maar ook een zeer goede vriend, vol humor en enthousiasme. Hij nam ook zelf initiatieven en kwam soms met tassen vol ‘huiswerk’ het museum binnen. Kladblokjes, kalenders, prachtige foto’s en boekenleggers en boodschappenlijstjes voor ons ‘winkeltje’. Hij had er kennelijk plezier in ons elke keer weer te verrassen. Wij zullen zijn vakmanschap, humor en kameraadschap enorm missen maar nemen ons voor om door te gaan op de manier zoals hij dat deed: opgewekt, vriendelijk en met vakmanschap. Gerard de Lange, coördinator vrijwilligers en bestuurslid FGM 26
Koffie – en Theehuis In 2013 was het wat betreft het aantal gasten afwisselend druk en rustig. Met regelmaat kwamen er bussen vol met gasten. Er werken 27 vrijwilligers (alleen dames) per toerbeurt in de koffiekamer. Voor alle vrijwilligers van Museum Joure was er in januari een feestelijke vrijwilligersavond als blijk van waardering. Het bestuur bestaat uit 5 leden en vergadert 1 maal per 2 maanden. In april is er een voorjaarsvergadering en in november een najaarsvergadering voor alle vrijwilligers van de koffiekamer. Tijdens de najaarsvergadering is het volgende gedicht door Richtsje Bosma voorgedragen: Ouderen niets meer waard? wij zijn een fortuin waard. we hebben zilver in onze haren, goud in onze tanden, gas in onze darmen, stenen in onze nieren, lood in onze schoenen, kalk aan onze nagels, staal in onze heupen, plastic in onze knieën. een mens met zoveel mineralen is met geen miljoen te betalen. Daarom: ga fier door het leven. neem kritiek op als een spons, want door bovengenoemde rijkdom drijft de economie nog steeds op ons. Tijdens het Museumweekend op 6 en 7 april, de Rjochtdei op 15 juni en Open Monumentendag op 15 en 16 september was het gezellig druk in de koffiekamer. Ieder jaar is er in september een reisje voor alle vrijwilligers. Dit jaar ging de reis naar het Gaasterlands Streekmuseum Eppingastate. Daarnaast zijn we naar De Bremer Wildernis in Gaasterland geweest en naar Oudemirdum. In de winterperiode is er elke woensdag van 10.00-12.00 uur het breicafé in de koffiekamer. Een vaste groep dames wisselt ideeën uit en is ijverig aan het breien. De koffiekamer wordt ieder jaar door een aantal van de vrijwilligers in kerstsferen gebracht. namens het Koffie- en Theehuis, Geertje Hamstra 27
Bezoekersaantallen 2013 Januari 491 Februari 1416 Maart 1708 April 2622 Mei 2171 Juni 4239 Juli 2066 Augustus 2694 September 2232 Oktober 1954 November 778 December 433 Totaal
28
22.801
Ter vergelijking: 2003 38.017* 2004 21.777 2005 18.623 2006 17.122 2007 22.009 2008 24.200 2009 22.276 2010 23.608 2011 23.445 2012 22.758 * uitzondering in verband met de jubileumexpositie 250 jaar DE
Geefwet / Schenkingen Museum Joure kan uw gift bijzonder goed gebruiken, niet alleen voor het mogelijk maken van boeiende wisseltentoonstellingen, maar ook voor bijvoorbeeld het digitaliseren en online publiceren van de collectie, het maken van educatieve programma’s voor jong en oud en het organiseren van evenementen als zomerconcerten in de museumtuin, een fair, een verzamelaarsmarkt of een historisch spektakel als de Rjochtdei.
U kunt uw gift op verschillende manieren doen: • U kunt een bedrag overmaken op rekeningnummer IBAN nr. NL44 RABO 0334 7700 19 t.n.v. Stichting Museum Joure. • U kunt zich aanmelden als donateur en een bedrag per jaar schenken. • U kunt zich aanmelden als bedrijfsvriend en een bedrag per jaar schenken. • Of u kunt een schenking overeenkomen met Museum Joure of via de notaris vastleggen (is sinds 2014 niet meer verplicht), daarbij zijn er verschillende fiscale voordelen binnen de nieuwe Geefwet.
De Geefwet maakt schenkingen aantrekkelijk Sinds 1 januari 2012 is de nieuwe Geefwet van kracht, waardoor het nog aantrekkelijker wordt een schenking aan Museum Joure te doen. Ook in 2014 is de wet nog van kracht. Met deze wet wil de overheid particulieren en bedrijven stimuleren meer giften te geven aan goede doelen en culturele organisaties. Schenkingen aan culturele instellingen zijn namelijk fiscaal aantrekkelijker, zowel voor particulieren als voor bedrijven, stichtingen of verenigingen. 29
Inkomstenbelasting (voor particulieren) Uw gift aan Museum Joure is vanaf 1 januari 2012 aftrekbaar van uw inkomen met een multiplier van 125%. Dit houdt in dat een gift van € 1000,- voor € 1250,- aftrekbaar is van uw drempelinkomen. In uw aangifte inkomstenbelasting (over 2012 tot en met 2016) mag u het geschonken bedrag dus met 1,25 vermenigvuldigen. Rekenvoorbeeld U schenkt € 1.000,Uw aftrekpost € 1. 250,Fiscale teruggave bij 52 % tarief € 650,U betaalt in feite € 350,Het maximum bedrag waarover deze extra aftrek mag worden toegepast is € 5.000. Voor het deel van uw giften dat boven de € 5.000 uitkomt, geldt weer de gewone aftrek van 100%. Uw eenmalige giften zijn slechts beperkt aftrekbaar. Alleen dat deel van de totale giften op jaarbasis hoger dan 1 % (tot maximaal 10 %) van uw verzamelinkomen komt voor aftrek in aanmerking. Voor periodieke giften gelden deze beperkingen niet. De multiplier van 125 % is uitsluitend van toepassing op giften aan culturele ANBI’s, zoals Museum Joure. U kunt ervoor kiezen het extra fiscale voordeel aan Museum Joure te schenken.
Periodieke schenkingen Een periodieke schenking biedt u de mogelijkheid om optimaal voordeel te behalen uit de nieuwe Geefwet. Periodieke schenkingen kennen namelijk geen drempels en maxima en zijn volledig aftrekbaar van de inkomstenbelasting. Periodieke schenkingen zijn giften waarvoor de gever zich in schriftelijke overeenkomst met Museum Joure of in een notariële akte voor minimaal vijf jaar vastlegt. Informatie: website van de belastingdienst voor meer informatie over giften en de nieuwe Geefwet. Ook http://museumjoure.nl/organisatie/sponsorenlegatendonateurs/
30
Bedrijfsvrienden 2013 A7 Makelaars AGA Cookery House Alderse Baas Advocaten Auto- en motorrijschool Roggen Auto Service Joure B&B de Klokkenstoel Bilijam Assurantiën Bouwbedrijf F. de Vries b.v. Brattinga IJzerwaren-Watersport Brattinga Kleurencentrum Cyclus Balance De Jouster Klokkenmakerij Domien Silvius Spuit- en Schilderwerk Harmsma & Nijenhuis Notarissen Het Huis van Slooten Opticien Ina-State Internationaal Koeriersbedrijf Haven Jachtwerf de Jong Joure b.v. JD Engineers b.v.
Klokkenmakerij J. Sinnema Joure Landhotel Legemeer LYAM Edelsmeden Neptunus Zeil en Surfschool Noordelijke Ballonvaartcentrum Party Zalencentrum ‘t Haske Pijttersen b.v. Primera De Heij Restaurant ‘t Gasthuys Rijpkema Handwerken Rotaryclub Joure Ruitervorm Grafisch Ontwerpbureau Skarster Music Investment cv Snijtech B.V. The Phone House Joure Uijlenbroek & Partners, tandartsen Veenstra Instrumenten BV Watersportcentrum ‘t Garijp
31
Sponsors
32
JAARBOEK 2013
