STICHTING MUSEUM MILITAIRE TRADITIE JAARVERSLAG 2015
VOORWOORD DOOR DE VOORZITTER Geachte donateurs, Het is mij een groot genoegen u namens het bestuur van de Stichting Collectie Militaire Traditie het jaarverslag 2015 te presenteren. Wederom hebben we veel zaken uit het verleden op- en aangepakt, die door omstandigheden waren blijven liggen. Maar het afgelopen jaar zijn ook veel nieuwe zaken gerealiseerd. In het onderstaand jaarverslag komt een en ander uitvoerig aan de orde. Het is mede door uw financiële en/of fysieke steun, dat wij konden blijven doorwerken aan het realiseren van onze museumdoelstellingen. Heel veel dank daarvoor.Veel dank gaat ook uit naar de naaste medewerkers en vrijwilligers die een flink deel van hun vrije tijd hebben besteed aan het opknappen van en het runnen van het museum. We hopen dat we ook in de komende jaren op uw aller steun mogen blijven rekenen. Stan Klijnhout Kol bd KMar Voorzitter INLEIDING In dit jaarverslag vindt u naast een overzicht van de gebeurtenissen die in 2015 voor ons museum van belang zijn geweest, tevens een lijst met namen van nieuwe schenkers en donateurs. Bij het jaarverslag hebben we net als andere keren ook het financieel verslag gevoegd. U vindt dus naast de Staat van Baten en Lasten ook de Balans per 31 december 2015. HET BESTUUR Overlijden oud-voorzitter Kees Nicolai In november 2015 bereikte ons het bericht, dat de oud-voorzitter van onze stichting, de Generaal-majoor bd Kees Nicolai na een kort ziekbed was overleden. Voorzitter Stan Klijnhout en twee vrijwilligers waren bij de uitvaartplechtigheid namens het bestuur aanwezig. “Nieuwe” voorzitter Nadat onze oud-bestuursvoorzitter, wijlen de generaal-majoor b.d. C. H. (Kees) Nicolai, na 13 jaar voorzitterschap, in 2013 niet meer voor een nieuwe termijn beschikbaar was, is het bestuur onder het waarnemend voorzitterschap van Stan Klijnhout op zoek gegaan naar een nieuwe voorzitter. Ondanks grote inspanning in die richting is het het bestuur niet gelukt een geschikte kandidaat voor het voorzitterschap te vinden. Uiteindelijk bleek Stan Klijnhout bereid het reguliere voorzitterschap op zich te nemen. datum
-2Bestuursleden die zijn afgetreden Frits van Schaik heeft, na jarenlang bestuurslid te zijn geweest, om gezondheidsredenen zijn ontslag ingediend en verkregen. Koos Koster die in november 2014 toegetreden was tot het bestuur, heeft in augustus 2015 te kennen gegeven van verdere deelname aan het bestuur af te zien. Voorzitter Stan Klijnhout heeft hem bedankt voor zijn inzet en zijn spijt betuigd over zijn vertrek. Nieuw bestuurslid Louis Hellewegen is in november toegetreden tot het bestuur. Hij zal per 1 januari 2016 het secretariaat overnemen. De huidige secretaris, John de Vries, gaat zich het komende jaar bezighouden met de pr van het museum. HET MUSEUMGEBOUW Interne en externe renovatie Afgelopen jaar is er voortvarend verder gewerkt aan het aanpassen en verbeteren van de expositieruimten op de begane grond van het museum. Ook de Marechausseehoek begint inmiddels vorm te krijgen. Als straks de “infrastructuur” verder is aangepast, komt er ook weer een heldere lijn met begeleidende teksten in ons museum. Verdere uitwerking volgens Canon Utrecht gaat plaatsvinden. De doorgaans donkere kleurstelling is voor het grootste deel “gewit”. De ruimtes ogen nu groter. Een deel van de ontvangstruimte is geïntegreerd in het museum. Hier “starten” de wisseltentoonstellingen die doorlopen in de nis rechts aan het begin van het eigenlijke museum. Ook aan de manier van tentoonstellen is wat toegevoegd: beeld en geluid. Dat geldt ook voor het presentatiescherm in de ontvangstruimte. De verbouwing van de binnenzijde is dus vrijwel voltooid. Aan de opheffing van de expositie van de afdeling Aardwetenschappen van de RU heeft het museum tegen betaling een aantal mooie vitrinekasten overgehouden, die inmiddels een plaats hebben gekregen. Aan de hand van een onderhoudsplan voor de buitenkant van het museumpand is dit jaar buiten het noodzakelijke onderhoud verricht, maar behoeft nog veel andacht. Helemaal af is de (schilder)klus dus nog niet. Het bestuur blijft aanhikken tegen de problemen die een oud pand onderhoudstechnisch nu eenmaal met zich meebrengt. Het riool is inmiddels vervangen. Het dak is gerepareerd. Met steun van vrijwilligers kon het bestuur de kosten daarvan in de hand houden. Omdat de “tuin” toch openlag, is de entree meteen maar rolstoelvriendelijk gemaakt. Er wordt nog verder nagedacht over een nieuwe inrichting van de “tuin”. COLLECTIEBEHEER Ons depot straks in het museum zelf? Het bestuur heeft in september 2014 gekozen voor een depotruimte in ’t Goy (bij Houten) die een particulier ons ter beschikking stelt voor een termijn van vijf jaren. Die ruimte is kleiner in omvang dan we tot nu toe gewend waren. De depotbeheerder is nog steeds bezig met het herschikken van het materiaal in een veel kleinere ruimte dan we in Ede gewend waren. Voorwaar een hele klus. Het bestuur heeft zich beraden op wat er met het depot moet
-3gebeuren nadat het contract met de Goyse verhuurder is afgelopen. Er zijn plannen om de achterzijde van het museum pand uit te bouwen en daar het depot te vestigen. De voordelen zijn duidelijk. Afgezien van de huurkostenbesparing, levert een depot “aan huis” ook praktische voordelen op. Komend jaar wordt bij de gemeente nagegaan, welke vergunningshaken en –ogen er aan de uitbouwplannen zitten. Reorganisatie en herstructurering De tot september 2014 heikele depotsituatie heeft het bestuur doen besluiten ook na te denken over de inhoud van het depot. Die is te groot. Er is te veel van hetzelfde en dat neemt zo veel ruimte in beslag, dat er te weinig opslag mogelijk is van relevant tentoonstellingsmateriaal, dat via schenkingen en legaten binnen komt. Het bestuur is unaniem van mening, dat de conservator aan de hand van een verzamel- en collectieplan passende maatregelen moet nemen. Begin 2016 zal hij een dergelijk plan presenteren. De boekenvoorraad van de bibliotheek is onder de bezielende leiding van assistent-conservator René van Duist inmiddels vrijwel volledig “opgeschoond”, met het verzamel- en collectieplan zijn de conservator en zijn assistent op de goede weg. SCHENKINGEN Ook dit jaar hebben velen met schenkingen de weg naar het museum gevonden. Verder in dit jaarverslag vindt u de namen van de schenkers. Ontmanteling De Mercuur Scheveningen Het marineschip De Mercuur in Scheveningen is afgelopen najaar ontmanteld. Veel van de daar tentoongestelde collectie is ter beschikking gekomen van het museum, waaronder poppen. TENTOONSTELLINGEN Wisseltentoonstellingen Het fenomeen wisseltentoonstellingen, gestart in het najaar van 2013, blijkt succesvol. Ook particulieren mogen drie maanden gebruik maken van de onze tentoonstellingsfaciliteiten om hun speciale verzamelingen te tonen. Die faciliteiten zijn de muurvitrines in de ontvangsthal en de nisruimte rechts bij de entree van het eigenlijke museum. De eerste wisseltentoonstelling van 2015 was al in december 2014 gestart. De heer J. G. de Vries, lid van ons bestuur, exposeerde tot half maart 2015 met zijn collectie Veldpost Tweede Wereldoorlog en Militaire Censuur, in het bijzonder de Duitse en Engelse. Daarna was het in het kader van zeventig jaar bevrijding de beurt aan de tentoonstelling “Bezetting en bevrijding. Militairen en burgers in de Tweede Wereldoorlog” als “duotentoonstelling” georganiseerd samen met Museum Vroeger en Nu uit Driebergen. René van Duist en Olof van Baarzel richtten deze expositie in met materiaal uit eigen depot, bruiklenen uit Driebergen en dokumenten en voorwerpen uit hun persoonlijke collecties. De tenttonstelling werd op 11 april geopend door voormalig lokaal verzetslid Loek Caspers. Op 11 juli 2015 werd de tentoonstelling “Tweehonderd jaar Waterloo” geopend. Vanwege het internationaal belang van deze tentoonstelling heeft het bestuur besloten die tot en met januari
-42016 te laten doorlopen. In het kader van deze tentoonstelling hield bestuurslid René van Duist een lezing, mede als voorbereiding van de in september georganiseerde Donateursdag In het kader van ”MMT op de kaart zetten” is in 2014 besloten met toestemming van de bibliotheekorganisatie Z.O.U.T een vitrine met museummateriaal te plaatsen in het Cultuurhuis in Doorn. De vitrine “verwijst” naar het museum. Na een kleine tentoonstelling rond de Eerste Wereldoorlog is besloten de vitrine met een collectie militaire hoofddeksels in te richten. BEZOEKERS Reguliere bezoekers Het aantal bezoekers bedroeg in 2015 in totaal 1950 personen. MEDEWERKERS Vrijwilligers Het bestuur heeft in september een vergadering belegd met de museumvrijwilligers. Bedoeling daarvan was de vrijwilligers op de hoogte te brengen van de nieuwste ontwikkelingen in en rond het museum en hun mening daarover te horen. Gezien de positieve reacties van de vrijwilligers zal het bestuur van nu af aan de vrijwilligers twee maal per jaar voor een dergelijke bijeenkomst bijeen roepen. DONATEURS Donateursdag Op 25 september vertrokken donateurs, vrijwilligers en bestuursleden, ongeveer twintig personen, in het teken van Donateursdag 2015 met de bus richting de slagvelden in en rond Waterloo. Twee honderd jaar geleden, om precies te zijn in juni 1815, woedde daar een felle strijd, waarvan de uitkomst de politieke ontwikkelingen in Europa in de rest van de negentiende eeuw in hoge mate zou bepalen. Napoleon verloor de slag tegen de geallieerde legers van Engeland en Pruisen, waarin ook legereenheden van het pas gestichte Koninkrijk der Nederlanden een belangrijke rol vervulden. Bestuurslid René van Duist introduceerde het gezelschap op een boeiende wijze in een aantal musea in en rond Waterloo, waaronder het Wellingtonmuseum, het Panorama en de “Butte du Lion”. Het interessante museum met uitrustingstukken en wapens van het Franse en het geallieerde leger, veelal origineel, kleurrijk door de in uniformen gestoken poppen. Het was een interessante dagexcursie, waarover alle deelnemers enthousiast waren. Lijst van donateurs De heer P. Alexander, Doorn Mevrouw van Ardenne, Den Haag De heer en mevrouw Aarnhem-Mulder, Driebergen Mevrouw Asch van Wijk, Driebergen De heer C.C. Bakker, Montfort De heer Ballast, Doorn
-5De heer W. van Barneveld, Lopik De heer Baumann, Stad aan het Haringvliet De heer Bennekom, Houten De heer H. H. Berendsen, Haren De heer P. A. van den Berg, Doorn De heer J. Berhitou, Zeist De heer Berkhof, Den Dolder De heer Bertelink, Leersum De heer Bierman, Bosch en duin De heer E. G. de Bies, Doorn Mevrouw Bies, Wijk bij Duurstede De heer J. B. Blindenbach, Odijk De heer Boer, Bilthoven Mevrouw I. D. de Boer-De Boer, Leiden Mevrouw Boersma, Driebergen Mevrouw W. N. Bor-Lageweg De heer Bosch, Wijk bij Duurstede De heer Both, Driebergen De heer H. Braak, Driebergen De heer L. H. A. M. Braam, Amersfoort J. de Branger, Rochefort (B) De heer Bresser, Rijssen Mevrouw G. Breukelman-Prenger, Driebergen De Heer Brink, Driebergen Mevrouw C. C. E. Brodie-Meijer, Amstelveen De heer en mevrouw Broekman, Driebergen De heer Bronsgeest, Driebergen De heer Bruggen, De Bilt De heer Bruijn, Voorburg Mevrouw T. van der Burg-Horstmanshoff, Driebergen De heer A. E. J. Buss, Heemstede De heer Buwalda, Den Dolder De heer Casparie, Driebergen De heer J. C. Constandse, Roosendaal De heer Coumou, Utrecht Mevrouw Dam, Balk De heer De Branger, Rochefort(B) De heer Derksen, Driebergen Mevrouw Deijl, Driebergen De heer Dierx De heer Dijk, Hoofddorp De heer W. B. Donker Curtius, Driebergen De heer J. M. D. Doorman, Rhenen Mevrouw P. M. Doorman-Van Zonneveld, Den Haag Mevrouw R. M. T. A. Drukker, Driebergen De heer Duist, Werkhoven Mevrouw P. M. Duivenvoorden-Hageman, Purmerend Mevrouw Dumon, Delft
-6De heer Elbertse, Utrecht Mevrouw Elstak-Van der Vaart, Eindhoven De heer K. W. A. Engelbrecht, Driebergen De heer Flamman, Driebergen De heer Franken, Ede De heer Fritzsche, Oterleek Mevrouw Van Garderen-Diesel, Amersfoort De heer R. A. Gart, Lisse De heer Geluk, Veenendaal De heer Gijsbertsen, Doorn De heer A. Gouka, Amerongen De heer G. V. Haag, Rhenen De heer Tj. De Haan, Sneek Mevrouw P. M. Hageman, De heer W. S. Havinga, Werkhoven De heer Heek, Velp De heer W. de Heer, Driebergen De heer Hek, Wijk bij Duurstede De heer A. Hemeltjen, Driebergen De heer Hesseling, Driebergen De heer Heuvel, laren, De heer J. G. van Heuveln, Almere De heer Hissink-Colvin, Zeist De heer Hofstee, Driebergen Mevrouw J. H. Hofstee-Ruivenkamp, Gieten De heer G. Honig, Wormerveer De heer A. H. Hoogendijk, Driebergen Mevrouw C. J. M. van der Hoop- Van Boetzelaer, Velp De heer H. H. van der Horst, Driebergen De heer Jansen, Driebergen De heer W. Jongeneel, Driebergen De heer C. G. Kamerling, Doorn De heer R. D. M. Kelder, Zoelmond De heer Kiesel, Woerden De heer S. Klijnhout, Driebergen De heer Klinken, Driebergen De heer Kok, Zeist De heer P. R. Klop, Den Haag De heer W. A. Köhler, Vleuten De heer Kolmas, Driebergen De heer J.P. Koster, Houten De heer R. J. Krale, Zundert De heer J. Kraaijeveld, Voorburg De heer F. M. Krijnen, Zeist De heer R. P. Kroes, Hoevelaken De heer L. A. M. Kruse, Driebergen De heer Kruyswijk, Paterswolde De heer G. L. J. de Kuijer, Amersfoort
-7Mevrouw J. M. Kuipers-van den Berg, Spijkenisse De heer Kuypers, Driebergen Mevrouw Laan-Dekker, Ede De heer F. H. Lampen, Bussum De heer Land, Eens De heer K. P. G. Losekoot, Driebergen Mevrouw Machnik, Hoevelaken De heer Marcus, Doorn De heer Marlet, Driebergen De heer G. J. P. Maurits, Soest De heer Meer, Driebergen De heer M van der Meulen, Driebergen De heer Molen, Amerongen De heer J. Mooij, Driebergen De heer Morren, Otterlo De heet Muetstege, Wassenaar De heer Mulder, Zeist De heer J. P. G. Muller. Amerongen De heer H. J. M. Muhlheim, Doorn De heer Neervoort, Driebergen De heer J. P. Noordam, Doorn De heer A. N. H. Ockhuijsen, Bilthoven Mevrouw Oosters-Bongers, Scharendijke De heer Overbeeke, Amersfoort Mevrouw Overgaauw-Rouwenhorst, Leidschendam Mevrouw Pel-Duursma, Doorn De heer R. E. Peters van Neijenhof, Gaanderen De heer G. van Piggelen, Bunnik De heer P. H. Pillekers, Delft De heer Plasmans, Driebergen Mevrouw Pol-Gouderjaan, Breda De heer T. J. M. van de Pol, Terenure/Dublin/Ierland Mevrouw C. Pril-De Haan, Rijsenhout De heer R. A. Ridder van Rappard, Driebergen De heer Reems, Amersfoort De heer Reitsma, Driebergen De heer R. H. Rijntalder, Ede De heer Ruysscher, Bunnik De heer Scheele, Driebergen De heer R. A.Schimmel, Den Haag De heer Slootweg, Zeist Mevrouw M. M. Sluis, Maarn Mevrouw Snieder-Kamlag, Hilversum De heer Soetens, Rotterdam Mevrouw E. Staf, Leidschendam De heer Stenger, Voorschoten De heer Stroebel, Driebergen Mevrouw Tack-Vroemen, Breda
-8De heer Theeboom, Nieuwegein De heer Tolman, Werkhoven Stichting Thurkowfonds, Den Haag De heer C. van derVeen, Houten De heer W. L. E. van derVelden, Driebergen De heer M. T. van de Vendel, Driebergen Mevrouw Vennik-Van der Struys, Soest De heer J. B. A. Verhoek, Dieren Mevrouw Vermeer, Zoetermeer De heer H. A. Verwey, Rijswijk De heer R. Visser, Bitgum De heer J. D. C. de Vogel, Doorn De heer Vogels, Doorn De heer Voorhaar, Hilversum De heer J. L. van de Voren De heer J. P. van de Voren De heer M. H. J. van de Voren De heer A. J. M. de Vries, Driebergen De heer J. G. de Vries, Driebergen De heer J. E. de Vries, Lisse Mevrouw De Vries-Oltmans, Ugchelen Mevrouw Waag, Den Haag De heer Wakker, Amstelveen De heer F. van der Walle, Dordrecht De heer D. J. H. Wechgelaar, Driebergen De heer Wiel, Bilthoven De heer Wientjes, Driebergen De heer Wiersma, Zeist De heer Wingerden, Bilthoven De heer Winkelman, Oegstgeest De heer W. H. Wiss, Lelystad De heer Witte, Zeist Mevrouw A. H. Woolthuis-Schiffmacher, Zutphen Mevrouw IJperen-Hartogsveld, Wijk bij Duurstede De heer Zeeuw, Benthuizen De heer J. R. Zijlstra, Middelburg Nieuwe donateurs De heer De Branger De heer Berkhof De heer Franken De heer Derksen De heer Elbertse SCHENKERS 2015 P. Muller, Amerongen
-9De heer van Varik, Zeist De heer Brandenburg, Noordwijk J. Schottert, Doorn G. van der Woerd, Leersum W. Le Rütte, Nootdorp F. Kiesel, Woerden Mevr. M. Veldkamp, Hoevelaken A. Olthof, Driebergen M. van der Wal, Doorn J. Bruins Slot, Amerongen J. Halbertsen, Maarn B. van Lierop, Driebergen H. van den Heuvel, Driebergen R. Paping, Driebergen F. Knoppert, Driebergen De heet Doude van Troostwijk, Doorn J. Mooij, Driebergen
PERS EN PUBLICITEIT In 2015 is vier keer onze nieuwsbrief De Schildwacht verschenen. Over alle wisseltentoonstellingen zijn artikelen in de plaatselijke huis-aan-huisbladen geplaatst. Via de website zijn ook belangstellenden van buiten de regio van de activiteiten van het museum op de hoogte gebracht. FINANCIËN Jaarcijfers Staat van baten en lasten Periode 01-01-2015 – 01-01-2016 Ontvangsten
Uitgaven
Opbrengsten museum. 5325,Opbrengst huur. 7982,Activiteiten excursie. 735,Entreegeld 466,Vergoeding Verzek. 270,60 Restitutie 191,00
Reparatie onderhoud Huisvestingskosten. Act. Excursie cons. Representatiekosten Kantoorkosten. Algemene kosten. Beveiliging Gemeentebelast.
4089,4179,1595,282,710,1207,925,1632,-
Batig saldo. 350,60 ___________________________________________________________ Totaal.uitgaven 14.969,60 Totaal ontvangsten. 14.969,60
-10-
Balans per 31-12-2015 Vaste activa Eigen vermogen Gebouwen. 30.337,Exploitatie overschot. 350,60 Beveiliging. 525,Exploitatie reserve. 8183,40 Vlottende activa Voorraden. Voorzieningen Voorraad winkel 100,Res groot onderhoud 24.500,Voorraad horeca. 0,Vorderingen Belastingdienst BTW. 818,Lening onroerend goed 8.600,Liquide middelen Kas. 110,INGbank. 9744,_______________________________________________________________ Totaal 41.634,Totaal 41.634,-