STICHTING GEZAMENLIJKE PROJECTEN HAAGSE MUSEA
r a a j g a l s ver 2 1 0 2
Inhoud
blz
3
Voorwoord
Cultuurmenu
blz
5
Inleiding
blz
5
1
Samenvatting Cultuurmenu 2012
blz
6
2
Organisatie
blz
6
3
Uitvoering
blz
6
3.1 Werkplan Cultuurmenu
blz
7
3.2 Deelname van de scholen, per jaar, per wijk
blz 11
3.3 Busvervoer en roostersysteem
blz 11
3.4 Twee menu’s
blz 14
3.5 Pilot Montessorischolen
blz 14
3.6 Public Relations
blz 14
3.7 Financiering
blz 16
4
Evaluatieonderzoek schooljaar 2011-2012
blz 18
5
Toekomst Cultuurmenu
Het Mauritshuis © Fred Ernst
Samenstelling bestuur Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea G.W.B. van Nooten Voorzitter J.A. Smit Secretaris R.P. Heidt Penningmeester J. van Hoogen-van Aller Lid Het bestuur heeft in 2012 regelmatig vergaderd. Projectenbureau Haagse Musea Het bureau was gevestigd in de Bazarstraat 3, 2518 AE Den Haag. De leiding van het bureau is in handen van mevrouw A.M. Bal. In 2012 zijn voorbereidingen getroffen voor de verhuizing van het Projectenbureau Haagse Musea. Eind januari 2013 is het Projectenbureau Haagse Musea naar het Museon verhuisd, Stadhouderslaan 37, 2517 HV Den Haag Het Museum voor Communicatie heeft het bureau ruim zeven jaar onderdak verleend. Daarnaast mocht er gebruik gemaakt worden van verschillende diensten, waarvoor wij hen hartelijk danken.
In de tentoonstelling Papiria van het Kinderboekenmuseum © Mike Bink
Voorwoord Het bestuur van Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea biedt u hierbij het jaarverslag 2012 aan. De stichting is opgericht op 1 juli 2009 en ingeschreven bij de Kamer van Koophandel Haaglanden onder nummer 27347650. Met ingang van 1 januari 2010 zet deze stichting de activiteiten voort die voorheen door de Vereniging Haags Museum Platform werden uitgevoerd. De stichting heeft als doel het dienen van de collectieve belangen van musea in de regio Haaglanden in de breedste zin. Als overlegorgaan voor de directies van musea werd per 1 juli 2009 eveneens een stichting opgericht onder de naam van Stichting Directieoverleg Haagse Musea. Deze stichting is uitsluitend opgericht voor het stimuleren van regulier overleg tussen de directies van de Haagse musea om een optimale behartiging van de gezamenlijke belangen te bevorderen. Initiatieven voortkomend uit het Directieoverleg worden veelal geconcretiseerd door de Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea. De organisatie van de Haagse Museumnacht vormt hierop een uitzondering. Hiervoor is een aparte stichting in het leven geroepen. De activiteiten van de stichting worden naast een gemeentelijke subsidie mogelijk gemaakt door tal van fondsen en sponsors. Wij zijn hen allen dank verschuldigd voor deze ondersteuning. Dit mede namens allen die deelnemen aan de activiteiten die door de stichting worden georganiseerd. Tenslotte zijn wij een woord van dank verschuldigd aan allen die een grote inzet leveren bij de totstandkoming van onze activiteiten, in het bijzonder aan Sandra Bal onder wiens leiding het Projectenbureau Haagse Musea van de stichting functioneert. G.W.B. van Nooten, voorzitter
3
Cultuurmenu Inleiding Het Cultuurmenu, een programma van de Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea, bestaat uit museumlessen voor groep 1 tot en met groep 8 van het primair onderwijs in Den Haag. Deze lessen volgen een doorgaande leerlijn en vinden plaats in Haagse erfgoedinstellingen. Ter voorbereiding en/of verwerking van het bezoek wordt lesmateriaal voor op school verzorgd. Elk jaar bezoekt een leerling een andere erfgoedinstelling en zodoende heeft de leerling aan het eind van de basisschoolperiode kennis gemaakt met de grote verscheidenheid aan erfgoedinstellingen in Den Haag en met diverse aspecten van het cultureel erfgoed in zijn/haar stad. Hiermee wordt sinds jaren een bijdrage geleverd aan een goede basis voor cultuureducatie. Achtergrondinformatie over het Cultuurmenu wordt gegeven in het evaluatierapport van de eerste pilot, het Werkplan Cultuurmenu 2005-2008, de brochures Cultuurmenu voor het primair onderwijs 2011-2012 en 2012-2013, de website www.cultuurmenu.nl en de jaarverslagen. Deze stukken zijn desgewenst op te vragen via het Projectenbureau Haagse Musea, tel. 070-3381458, e-mail
[email protected].
1
20 201132
Lessen met een doorlopende leerlijn in 19 Haagse erfgoedinstellingen voor primair onderwijs groep 1 t/m 8 Informatie: www.cultuurmenu.nl
Foto's van leerlingen van de Meester Schaberg school | Modellen v.l.n.r.: Kristy, Vithu en Nasir Fotografie: Henk Fotografie | Ontwerp: Eindeloos, Vivienne van Leeuwen | Druk: Oranje van Loon
M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting
cultuurmenu_aff_2012_wtk.indd 1
Samenvatting Cultuurmenu 2012
In 2012 hebben 77 scholen meegedaan aan het Cultuurmenu. In totaal hebben 22.579 basisschoolleerlingen in het Cultuurmenu geparticipeerd. Dit is het gemiddelde van het aantal leerlingen in het schooljaar 2011-2012 en 2012-2013. Het aanbod van de lessen van de 19 erfgoedinstellingen die meedoen in het schooljaar 2012-2013 is verdeeld in twee menu’s. De scholen kunnen bij inschrijving een voorkeur uitspreken voor één van de twee menu’s. De menu’s zijn evenwichtig samengesteld wat betreft het soort erfgoedinstelling en het lesaanbod. De Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea is zeer verheugd over de bijdragen van de financiële ondersteuners. Verschillende organisaties doen al jaren mee en laten hiermee zien vertrouwen te hebben in het Cultuurmenu. Dankzij de financiële bijdrage van deze organisaties kan het Cultuurmenu haar doelstelling nog steeds uitvoeren ondanks alle veranderingen die in het culturele veld plaatsvinden.
Stichting Boschuysen
27-04-12 11:20
5
3 Uitvoering In het kalenderjaar 2012 deden in totaal 77 scholen met 22.579 leerlingen mee aan het Cultuurmenu (het gemiddelde van de twee hieronder genoemde schooljaren). Voor het schooljaar 2011-2012 stonden 79 scholen ingeschreven. Voor het schooljaar 2012-2013 staan 75 scholen ingeschreven. In totaal hebben voor het schooljaar 2012-2013 9 scholen afgezien van deel name. Bezuinigen wordt als belangrijkste reden door een aantal scholen aangegeven om niet meer deel te nemen aan het Cultuurmenu. Een andere reden is dat een aantal scholen geen buitenschoolse activiteiten meer mag/kan inplannen omdat taal- en rekenonderwijs de hoogste prioriteit heeft gekregen. Daartegenover staat dat er 5 nieuwe scholen deelnemen.
Gestart in 2009-2010
X
Gestart in 2010-2011
X
Gestart in 2011-2012
X
Gestart in 2012-2013
School Centrum Al Qoeba, basisschool
Islamitisch
X
X
X
X
X
X
Archipel
Openbaar
X
X
X
X
X
X
Comeniusschool
Protestants-Christelijk
X
X
X
X
Het Galjoen
Openbaar
X
X
X
X
X
X
Onze Wereld
Katholiek
X
X
X
X
X
Van Ostadeschool
Openbaar
X
Prinsehaghe
Protestants-Christelijk
Meester Schabergschool
Protestants-Christelijk
X X
6
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Startpunt Menu 1
Openbaar
Startpunt Menu 2
Openbaar
De Triangel
Katholiek
De Voorsprong [van Damstraat]
Openbaar
De Voorsprong [Ruysdaelstraat]
Algemeen bijzonder
Willemspark
Openbaar
X
X
X
X
X
X
Yunus Emre
Islamitisch
X
X
X
X
X
X
Haagsche Schoolvereniging
Algemeen bijzonder
Jan van Nassauschool
Protestants-Christelijk
‘t Palet
Katholiek
X
X X
X
Springbok [Pretoriusstraat]
Openbaar
X
X
De la Reyschool
Openbaar
X
X
De Voorsprong
Openbaar
De Zuidwal
3.1 Werkplan Cultuurmenu Basis voor het Cultuurmenu van 2012 was het Werkplan Cultuurmenu en de begroting voor 2012.
Soort onderwijs
2012/ 2013
Gestart in 2008-2009
X
2011/ 2012
Gestart in 2007-2008
X
2010/ 2011
X
2009/ 2010
De projectleider van het Cultuurmenu Sandra Bal werkt intensief samen met de Werkgroep Educatie van de Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea en legt verantwoording af aan het bestuur. De Werkgroep Educatie van de Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea komt onder voorzitterschap van Jeannette Smit (bestuurslid en werkzaam bij het Letterkundig Museum/Kinderboekenmuseum tweemaandelijks bij elkaar. In deze Werkgroep participeren de educatieve afdelingen van de 19 erfgoedinstellingen die meedoen aan het Cultuurmenu. Het schooljaar 2012-2013 doen voor het eerst het Louwman Museum en het Humanity House mee aan het Cultuurmenu. Museumplan VOF is als externe partner bij het Cultuurmenu betrokken voor de samenstelling van de roosters voor de erfgoedinstellingen, de scholen en het busvervoer. Kort gezegd, de logistieke organisatie. Museumplan VOF werkt nauw samen met de projectleider van het Cultuurmenu. Om de communicatie lijnen vlot te laten verlopen tussen de scholen, de erfgoedinstellingen en de busmaatschappij is er een speciale hotline voor acute zaken en een speciaal e-mailadres voor de roosterzaken ingesteld. De roosters voor de 19 erfgoed instellingen en de scholen staan online.
3.2 Deelname van de scholen per jaar, per wijk
2008/2009
Organisatie
2007/ 2008
2
X
X
X
X
X X
Openbaar
Totaal Centrum
X X
10
13
16
18
15
7
14
Escamp Prof. Mr. A. Anemaschool
Protestants-Christelijk
Erasmus
Openbaar
Helen Parkhurst [Baambruggestr.]
Openbaar
Helen Parkhurst [Den Helderstraat]
Openbaar
P.C.Hooftschool
Katholiek
De Jonge Wereld
Katholiek
Ds.D.A. van den Boschschool
Protestants-Christelijk
Ds. D.J. Karresschool
Protestants-christelijk
De Kleine Wereld [Van Ruys-
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X
X
Openbaar
X X
X X
X X
X X
X X
broekstraat] Leyenburg
Protestants-christelijk
Morgenstond
Algemeen bijzonder
X
X
X
X
X
X
Protestants-christelijk
Rosa Basisschool
Katholiek
De Wissel
Openbaar
Woonstede
Algemeen bijzonder
X
Katholiek
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
De Ark
Protestants-Christelijk
X
X
De Fontein
Katholiek
X
X
X
X
X
X
X
X
Totaal Haagse Hout
6
7
9
9
7
9
De Baanbreker
Openbaar
X
X
X
X
X
X
Dr. J. A. Gerth van Wijkschool
Protestants-Christelijk
X
X
X
De Horizon
Protestants-Christelijk
De Kameleon
Openbaar
X
X
Prins Willem Alexanderschool
Openbaar
X
X
Dr, Willem Drees
Openbaar
X
X
Het Zonnelicht [Molenwijk – Rijswijk]
Interconfessioneel
X
Laak
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
3
6
7
6
8
7
X
X
X
X
X
onderwijs Protestants-Christelijk
Totaal Laak Leidschenveen/Ypenburg Samenwerkingsschool Balans
Interconfessioneel onderwijs
De Bras
Katholiek
De Christoffel
Katholiek
Montessorischool Leidschenveen
Algemeen bijzonder
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
onderwijs
De Fontein
Katholiek
X
X
X
X
De Notenkraker
Openbaar
De Gantel
Protestants-Christelijk
X
X
X
X
Prinses Catharina-Amaliaschool
Openbaar
De Zonnestraal
Protestants-Christelijk
Maria Montessorischool
Openbaar
X
X
Nutsschool Morgenstond
Katholiek
X
X
X
X
Petrus Dondersschool
Katholiek
X
X
X
X
Tamar
Evangelisch
De Vijver
Openbaar
X
X
Totaal Escamp
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
De Startbaan
Openbaar
X
X
X
De Walvis
Katholiek
X
X
X
De Fontein
Protestants-Christelijk
X
X
De Vlieger
Protestants-Christelijk
X
11
18
18
19
16
15
X
X
X
X
X
X
Haagse Hout
Totaal Leidschenveen/Ypenburg
4
4
6
7
9
7
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Loosduinen
Benoordenhout
Openbaar
Van Hoogstratenschool
Protestants-Christelijk
X
X
X
X
Ds. W.E. den Hertogschool
Protestants-Christelijk
John F. Kennedyschool
Katholiek
X
X
X
X
Houtwijk
Openbaar
De Leeuwerikhoeve
Openbaar
X
X
X
X
De Kleine Keizer
Openbaar
Het Open Venster
Algemeen bijzonder
X
[Alphons Diepenbrockhof]
Liduina Basisschool
Katholiek
X
De Kleine Keizer [Loosduinse Uitleg]
Openbaar
X
X
X
X
De Schakel
Katholiek
X
X
X
X
X
Het Lichtbaken
Katholiek
X
X
X
Nutsschool Nutshage
Algemeen bijzonder
5
6
5
5
Oranje Nassauschool
8
X X
De Ontmoeting
onderwijs De Zuidwester
Protestants-Christelijk Protestants-Christelijk
X
Onderwijs P.Oosterleeschool
Nutsschool Bezuidenhout Waalse Louise de Colignyschool
Protestants-Christelijk
Paschalis
Katholiek
De Vuurvlinder
Katholiek
Eshof
Protestants-Christelijk
X X X
X X X X
X X X
X X X
X X X
De Eshof
Totaal Loosduinen
Protestants-Christelijk X
X
X
2
4
9
Scheveningen Annie M.G.Schmidtschool
Openbaar
X
X
X
X
X
Da Costaschool [Hollanderstraat]
Protestants-Christelijk
X
X
X
X
X
De Meerpaal
Protestants-Christelijk
X
X
Statenkwartier
Interconfessioneel
X
X
X
X
[J. De Graefflaan] Annie M.G.Schmidtschool [Van Hoornbeekstraat]
onderwijs De Tweemaster
Openbaar
X
X
X
X
X
X
Het volle Leven [2e Messstraat]
Openbaar
X
X
X
X
X
X
Het volle Leven [Rijslag] Willem de Zwijgerschool
Protestants-Christelijk
X
X
X
X
X
X
Zorgvliet
Algemeen bijzonder
X
X
X
X
X
X
Duinoordschool
Protestants-Christelijk
X
Nutsschool M. M. Boldingh
Algemeen bijzonder
X
Oranjeschool
Protestants-Christelijk
Onderwijs
Totaal Scheveningen
X
X
4
7
X
X
X
X
7
10
9
8
X
X
X
X
X
X
X
Segbroek Bavinckschool
Protestants-Christelijk
De Drie Linden
Katholiek
O.G. Heldringschool
Protestants-Christelijk
Eerste Nederlandse Montessorischool
Algemeen bijzonder
De Klimop [Cartesiusstraat]
Katholiek
De Klimop [Reaumurstraat]
Openbaar
De Parkiet
Katholiek
Valkenbos
Openbaar
De Zonnebloem
Openbaar
De Heilige hartschool
Katholiek
Nutsschool Laan van Poot
Algemeen bijzonder
De Klimop
Openbaar
Totaal Segbroek
X
X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X X
X
X
X
4
5
6
8
7
8
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Speciaal onderwijs Cor Emousschool
Openbaar
Eerste Nederlandse Buitenschool
Openbaar
Merlijn
Katholiek
De Opperd
Katholiek
PI-school / MKD het Kompas
Openbaar
X
3.4 Twee menu’s Het Cultuurmenu biedt de scholen jaarlijks twee menu’s aan. In ieder menu is voor iedere schoolgroep een andere erfgoedinstelling terug te vinden, die deze groep les geeft. De menu’s zijn evenwichtig samengesteld. De scholen kunnen bij inschrijving hun voorkeur aangeven voor Cultuurmenu 1 of Cultuurmenu 2. Als menu 1 volgeboekt is gaat de boeking over naar menu 2 waardoor er een 50% verdeling van de lessen bij de erfgoedinstelling gewaarborgd wordt. Tot en met het schooljaar 2013-2014 wordt met deze twee menu’s gewerkt. Bij het samenstellen van de menu’s is gelet op: 1. Het niveau per groep, de leerlijn; 2. De voorkeur van de musea voor de groepen; 3. Een evenwichtige verdeling over de twee menu’s (alle soorten erfgoed instellingen komen in beide menu’s voor); 4. Busclusters die gevormd moeten worden en de kosten; 5. Wensen van de scholen, zoals het bij elkaar houden van groep 1 en 2 en de mogelijkheid zelf een keuze te kunnen maken die beter aansluit bij het lesprogramma op school. Het Cultuurmenu is de afgelopen jaren gegroeid naar 19 deelnemende instellingen. Het voornemen was om het aantal deelnemende instellingen zo uit te breiden dat er in het schooljaar 2013-2014 een derde menu gevormd zou kunnen gaan worden. Door de bezuinigingen van de Gemeente Den Haag en het feit dat het Cultuurmenu niet opgenomen wordt in het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur vindt deze uitbreiding vooralsnog niet plaats.
X
X
X
Totaal speciaal basisonderwijs
3
3
2
3
3
2
Totaal
48
68
77
87
79
75
10
3.3 Busvervoer en roostersysteem Het busvervoer wordt verzorgd door busmaatschappij BAB-VIOS Touringcars te Wateringen. Museumplan VOF maakt, in overleg met het Projectenbureau Haagse Musea, een zo optimaal mogelijk rooster. Door zoveel mogelijk de bussen voor drie lessen (9.00 uur, 10.30 uur en 13.15 uur) per dag in te plannen, is het ook dit jaar gelukt de bustarieven zo laag mogelijk te houden. Ook worden er bij voorkeur geen lessen gepland na april omdat de bustarieven vanaf mei tot en met juli een hoger seizoentarief kennen.
11
Het menu en achtergrondinformatie
Menu 2
Menu 1 Groep
Instelling
Titel les
Kerndoelen
1-2
Museon
Mier de sloddermier!
Oriëntatie op jezelf en de wereld > kerndoelen 37 en 39 Natuur en techniek > kerndoelen 40, 41 en 44 Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 56
1-2
Museum Meermanno
Lettertheater
Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 54
3
De Mesdag Collectie
Op bezoek bij de schilder Mesdag
Nederlands > mondeling taalonderwijs > kerndoel 1 en 2 Oriëntatie op jezelf en de wereld > tijd > kerndoel 51 Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 56
4
Gemeentemuseum Den Haag
Dimitri het draakje
Nederlands > mondeling taalonderwijs > kerndoel 1 Nederlands > taalbeschouwing > kerndoel 12 Oriëntatie op jezelf en de wereld > natuur en techniek > kerndoel 44 Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 54 t/m 56
5
Haags Gemeentearchief
Wie wat bewaart…
Oriëntatie op jezelf en de wereld > tijd > kerndoel 51 Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 56
5
Louwman Museum
De automobiel, wat een uitvinding!
Orientatie op jezelf en de wereld-tijd > kerndoel 52 Oriëntatie op jezelf en de wereld > natuur en techniek > kerndoel 42, 44 en 45
6
Archeologie
Word jij ook archeoloog?
Oriëntatie op jezelf en op de wereld > tijd > kerndoel 51 t/m 53
6
Monumentenzorg
De stad als museum
Oriëntatie op jezelf en de wereld > ruimte> kerndoel 47 Oriëntatie op jezelf en de wereld > tijd > kerndoel 51 Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 56
7
Escher in Het Paleis
Verbazing in het museum
Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 54 en 55
8
Museum de Gevangenpoort
Misdaad en straf in de Gevangenpoort van toen, tot nu...
Oriëntatie op jezelf en de wereld > tijd > kerndoel 51, 52 en 53 Nederlands > mondeling taalonderwijs > kerndoel 1 en 2
Groep
Instelling
Titel les
Kerndoelen
1-2
Haags Historisch Museum
De schatkist van Tim
Oriëntatie op jezelf en de wereld > tijd > kerndoel 51, 52 en 53 Oriëntatie op jezelf en de wereld > natuur en techniek > kerndoel 44 Kunstzinnige Oriëntatie > kerndoel 56
1-2
Muzee Scheveningen
De wonderlijke dieren wereld van de Noordzee
Oriëntatie op jezelf en de wereld > Natuur en Techniek > kerndoel 40 en 41
3
Mauritshuis
Gezocht! Museummedewerker j/m
Oriëntatie op jezelf en de wereld > mens en samenleving > kerndoel 37 Oriëntatie op jezelf en de wereld > natuur en techniek > kerndoel 44 en 45 Oriëntatie op jezelf en de wereld > tijd > kerndoel 52 Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 56
4
Kinderboekenmuseum
Op avontuur in het Kinderboekenmuseum
Nederlands > mondeling taalonderwijs > kerndoel 1 t/m 3 Nederlands > schriftelijk taalonderwijs > kerndoel 4 en 9 Nederlands > taalbeschouwing > kerndoel 10 en 12 Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 54 t/m 56
5
Panorama Mesdag
Hoog op het gele duin: een dag op het strand in 1880
Nederlands > mondeling taalonderwijs > kerndoel 1 t/m 3 Oriëntatie op jezelf en de wereld > tijd > kerndoel 51 Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 55 en 56
6
museum Beelden aan Zee
Hakken, stampen, snijden, duwen en trekken
Nederlands > mondeling taalonderwijs > kerndoel 1 t/m 3 Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 54 t/m 56 Oriëntatie op jezelf en de wereld > natuur en techniek > kerndoel 44
7
Museum voor Communicatie
Vlotte pen en snelle babbel
Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 54 en 56 Nederlands > alle kerndoelen Oriëntatie op jezelf en de wereld > kerndoel 51 en 52
8
Nationaal Archief
De geschiedenis bewaren
Oriëntatie op jezelf en de wereld > tijd > kerndoel 51 en 53
8
Humanity House
Kruip in de huid van een vluchteling
Oriëntatie op jezelf en de wereld > mens en samenleving > kerndoel 34, 37 en 38 Oriëntatie op jezelf en de wereld > ruimte > kerndoel 47 Oriëntatie op jezelf en de wereld > tijd > kerndoel 53 Kunstzinnige oriëntatie > kerndoel 54 t/m 56
12
13
3.6 Public Relations In mei 2012 werden de brochure en affiche van het Cultuurmenu voor het schooljaar 2012-2013 naar alle Haagse basisscholen (totaal 156) en de deelnemende erfgoedinstellingen gestuurd. In de brochure is het lesaanbod opgenomen. De website www.cultuurmenu.nl is in 2012 aangepast aan het programma van het schooljaar en heeft ook een andere, meer duidelijke, opzet gekregen. Om mee te doen aan het Cultuurmenu kunnen scholen zich digitaal inschrijven op de website, binnen een aangegeven periode. 3.7 Financiering De Gemeente Den Haag, Dienst OCW heeft toegezegd voor de periode 2009-2012 jaarlijks een subsidie van € 75.000,00 toe te kennen. Ieder jaar moest een aanvraag ingediend worden. Helaas heeft de Gemeente Den Haag voor 2011 en 2012 een bezuiniging doorgevoerd van 7,69% op de reeds toegezegde subsidie. Ook de extra subsidie die tot nu toe elk schooljaar toegezegd werd kwam voor 2011 en 2012 te vervallen. Voor de periode 2013-2016 heeft de Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea een aanvraag ingediend om opgenomen te worden in het Kunstenplan. De commissie Hirsch Ballin heeft het Cultuurmenu een goede beoordeling gegeven maar was van mening dat het Cultuurmenu gedeeltelijk opgenomen zou kunnen worden bij het nieuw op te richten Expertisecentrum Cultuureducatie en dus niet opgenomen zou worden in het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2013 – 2016. De stichting heeft er alles aan gedaan om de subsidie van de Gemeente Den Haag veilig te stellen. De Gemeente Den Haag heeft uiteindelijk de helft van de subsidie toegekend om het schooljaar 2012-2013 af te maken en onderzoekt
14
Humanity House © Fred Ernst
3.5 Pilot Montessorischolen In 2009 zijn met de Montessorischolen Valkenbos en Leidschenveen afspraken gemaakt over een pilot voor deelname aan het Cultuurmenu. Deze pilot duurde drie schooljaren en is gestart in het schooljaar 2009-2010. Omdat de groepsindeling van de Montessorischolen niet goed aansluit op de groepsindeling van het Cultuurmenu, is alleen voor deze twee scholen een menu met een andere groepsindeling samengesteld. De twee scholen deden in totaal drie jaar mee, waardoor de school toch een heel menu heeft gevolgd, maar dan verspreid over meerdere jaren. Besloten is om deze Montessorischolen tegemoet te komen in hun wens de lessen aan te bieden voor groep 1-2, groep 3-4-5, groep 6-7-8. Voor het schooljaar 2012-2013 is aan alle Montessorischolen in Den Haag een speciaal aangepast menu aangeboden, hiervoor hebben drie Montessorischolen zich opgegeven.
hoe daarna via het Expertisecentrum gelden beschikbaar gesteld kunnen worden voor het Cultuurmenu. Gesprekken hierover met de Gemeente Den Haag zijn gaande. Met het resultaat zijn we erg blij omdat het van cruciaal belang is dat de Gemeente Den Haag het project financieel blijft ondersteunen, niet alleen vanwege de financiële middelen, maar ook de ‘morele steun’ is belangrijk. Hierdoor zullen fondsen en sponsors eerder geneigd zijn het Cultuurmenu mede te ondersteunen. Voor het kalenderjaar 2012 is het Cultuurmenu financieel gesteund door: • Fonds 1818 • Gemeente Den Haag/Fonds voor Cultuurparticipatie • M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting • Prins Bernard Cultuurfonds Zuid-Holland • Shell Nederlanden B.V. • Stichting Boschuysen • Stichting Hendrik Muller Fonds • Stichting Levi Lassen • Stichting Madurodam Steunfonds • Stichting Zabawas • VSB Fonds Het financieel overzicht over 2012 is voorzien van een bestuursverklaring.
15
Mauritshuis
4
Evaluatieonderzoek schooljaar 2011-2012
De Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea en de deelnemende erfgoedinstellingen hebben afgesproken dat jaarlijks een onderzoek zal worden uitgevoerd naar de resultaten en de effecten van het Cultuurmenu, met als doel de kwaliteit van het aanbod en de vraag te bewaken en zo nodig te verbeteren. In de Werkgroep Educatie is vastgesteld dat dit onderzoek zich in ieder geval moet richten op: • inhoud en doorlopende leerlijn; • inschrijvingen/deelnamecijfers in relatie tot de gestelde streefcijfers; • spreiding van deelname aan het Cultuurmenu naar wijken en schooltypes; • veranderingen met betrekking tot het totaal aantal museumbezoeken door scholen/schoolgroepen als gevolg van het Cultuurmenu; • het organisatorisch functioneren van het Cultuurmenu en de tevredenheid van scholen daarover.
16
Haags Historisch Museum © Johan Winkelman
Cultuurmenules Archeologie
In verband met de minder beschikbare middelen heeft het bestuur helaas moeten besluiten om geen opdracht tot controle van het financieel overzicht aan de accountant te verstrekken.
Op de website www.cultuurmenu.nl staan twee evaluatieformulieren, een voor de directie/cultuurcoördinator van de school en een voor de leerkracht. Als een leerkracht een evaluatieformulier heeft ingevuld gaat hiervan een kopie naar de desbetreffende erfgoedinstelling en naar het Projectenbureau Haagse Musea, waardoor directe terugkoppeling mogelijk is. Het evaluatieonderzoek voor 2011-2012 is uitgevoerd door Patty Demper, erfgoedspecialist, en Sandra Bal, hoofd Projectenbureau Haagse Musea. Het evaluatierapport is digitaal op te vragen bij het Projectenbureau.
Belangrijkste aandachtspunten: Het Cultuurmenu krijgt steeds meer bekendheid onder de Haagse basis scholen. De scholen die meedoen zijn zeer tevreden en blijven deelnemen. De grote tevredenheid van de deelnemende scholen en de erfgoedinstellingen geeft geen aanleiding om de opzet en uitvoering van het Cultuurmenu op korte termijn aan te passen. De Werkgroep Educatie en de Subwerkgroep Toekomst zullen ook in de komende jaren actief blijven meedenken over de ontwikkeling van het Cultuurmenu.
17
5
Toekomst Cultuurmenu
Om het aanbod aantrekkelijk te houden heeft de Werkgroep Toekomst Cultuurmenu in 2012 onderstaande mogelijkheden onderzocht:
Busvervoer Er is regelmatig overleg met de busmaatschappij over het vervoer van de leerlingen. Ook de uitkomsten van de enquête worden met de busmaatschappij geëvalueerd. Het is en blijft een enorme opgave om de totaal circa 24.000 leerlingen op tijd op de juiste plek te krijgen. Uit de enquête bleek dat 89% van de scholen tevreden is over het busvervoer. Het is belangrijk dat er goede communicatie blijft tussen de scholen, Museumplan VOF en de busmaatschappij over het aantal te vervoeren leerlingen of logistieke problemen, om het vervoer zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Lesmateriaal Uit de voorgaande enquêtes is ook gebleken dat het lesmateriaal dat door de erfgoedinstellingen wordt aangeboden ter voorbereiding of verwerking van de les niet altijd bij de leerkrachten aankomt. Vanaf het schooljaar 2010-2011 wordt het lesmateriaal daarom digitaal aangeboden via de website van het Cultuurmenu.
18
Het Mauritshuis © Fred Ernst
• uitbreiding van het Cultuurmenu met meerdere erfgoedinstellingen, zodat de scholen een nog bredere keuze hebben; • uitbreiding van het gebied waarbinnen scholen gebruik kunnen maken van het Cultuurmenu, gedacht wordt hierbij aan de randgemeenten van Den Haag; • het samenstellen van een themamenu, een voorbeeld hiervan zou kunnen zijn recht en vrede; • mogelijkheden om samen te werken met de Leidse Universiteit in het kader van de zogenaamd Jeugd Universiteit; • samenwerking met theaters/podiumkunsten. Alle deelnemende scholen konden hierover een enquête invullen, de uitkomsten van deze enquête zijn op te vragen via het Projectenbureau Haagse Musea.
Cultuurmenu schooljaar 2013-2014 en verder Het schooljaar 2013-2014 wordt gewerkt met 2 menu’s. Twee erfgoedinstellingen zullen wisselen van groep, het Museon gaat in Menu 2 les geven aan groep 7, het Museum voor Communicatie gaat naar Menu 1 en gaat les geven aan groep 1-2. In alle lessen zal een extra accent gelegd worden op Nederlands met de bijbehorende kerndoelen. Gedurende het kalenderjaar 2013 e.v. worden voorbereidingen getroffen om het Cultuurmenu te herstructureren, waarbij rekening wordt gehouden met de nieuwe visies ten aanzien van cultuureducatie van rijks- en gemeentelijke overheid. Daarbij is een verdere ontwikkeling van leerlijnen aan de orde en zullen er mogelijk verschillende allianties gevormd worden met andere cultuur disciplines. Bij de herstructurering van het Cultuurmenu zullen de scholen en het nieuwe Expertisecentrum Cultuureducatie betrokken worden.
19
Colofon Uitgave van Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea Stadhouderslaan 37 2517 HV Den Haag Postbus 30313 2500 GH Den Haag T. 070 338 14 58 Tekst: Sandra Bal, hoofd Projectenbureau Haagse Musea in opdracht van de Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea Redactie: Bestuur Stichting Gezamenlijke Projecten Haagse Musea, Projectenbureau Haagse Musea Fotografie: Haagse Musea/archieven Ontwerp: Eindeloos, Vivienne van Leeuwen Druk: Telstar Oplage: 150 Datum: maart 2013
Met dank aan:
M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting
20
Museum voor Communicatie
Stichting Boschuysen
21
Escher in Het Paleis Lange Voorhout 74 2514 EH Den Haag 070-4277729 (Brenda Breeuwsma)
[email protected] www.escherinhetpaleis.nl
Kinderboekenmuseum Prins Willem-Alexanderhof 5 2595 BE DEN HAAG 070-3339631 (Jessica Brul)
[email protected] www.kinderboekenmuseum.nl
Museum de Gevangenpoort Buitenhof 33 2513 AH Den Haag 070-3460861 (Wilma Mekking)
[email protected] www.gevangenpoort.nl
Gemeente Den Haag um.nl
Dienst Stedelijke Ontwikkeling Afdeling Monumentenzorg Spui 70 2511 BT Den Haag 070-3534083 (Elise Mutter)
[email protected] Dienst Stadsbeheer Afdeling Archeologie Prins Hendrikstraat 39 2518 HH Den Haag 070-3536639 (Yvonne van den Berg)
[email protected] www.denhaag.nl/archeologie Haags Gemeentearchief Spui 70 2511 BT Den Haag 070-3537041 (Sanderijn Schuur)
[email protected] www.gemeentearchief.denhaag.nl
Gemeentemuseum Den Haag Stadhouderslaan 41 2517 HV Den Haag 070-3381120 (Marieke van Dijk)
[email protected] www.gemeentemuseum.nl
Haags Historisch Museum Korte Vijverberg 7 2513 AB Den Haag 070-3123065 (Marieke Lustig)
[email protected] www.haagshistorischmuseum.nl
Humanity House Prinsegracht 8 2512 GA Den Haag 070-3100053 (Jolijn Fortmann)
[email protected] www.humanityhouse.org
Louwman Museum Leidsestraatweg 57 2594 BB Den Haag 070-3047372 (Debby van Rijswijk)
[email protected] www.louwmanmuseum.nl
Mauritshuis Mauritshuis Bezoekadres: Stadhouderslaan 41 2517 HV Den Haag 070-3023437 (Jaqueline de Wit)
[email protected] www.mauritshuis.nl
De Mesdag Collectie Laan van Meerdervoort 7f 2517 AB Den Haag Bereikbaar via de Van Gogh Museum onderwijslijn: 020-5705246 (ma t/m do van 13 tot 17 uur)
[email protected]
Museum Meermanno Prinsessengracht 30 2514 AP Den Haag 070-3462700 (Winnifred Dijkstra)
[email protected] www.meermanno.nl
museum Beelden aan Zee Harteveltstraat 1/boulevard 2586 EL Scheveningen 070-3589076 (Nicole van Eerdt)
[email protected] www.beeldenaanzee.nl
Muzee Scheveningen Neptunusstraat 92 2586 GT Scheveningen 070-3500830 (Patty Demper)
[email protected] www.muzee.nl
Nationaal Archief Prins Willem-Alexanderhof 20 2595 BE Den Haag 070-3315512 (Jacqueline van der Mark)
[email protected] www.nationaalarchief.nl
Museon Stadhouderslaan 37 2517 HV Den Haag 070-3381463 (Jeannette Vonk)
[email protected] www.museon.nl
Museum voor Communicatie Zeestraat 80/82 2518 AD Den Haag 070-3307515 (Henny van Haelen, Inger Kwant)
[email protected] www.muscom.nl
Panorama Mesdag Zeestraat 65 2518 AA Den Haag 070-3106665 (Marije Beckers)
[email protected] www.panorama-mesdag.nl