Stichting Afrika, een Dorp
Reisverslag 2 tot en met 9 maart 2004
Riny Conijn Voorzitter Stichting Afrika, een Dorp
Reisverslag 2 tot en met 9 maart 2004 Op 2 maart 2004 word ik, in de loop van de ochtend, door Hanny en Bouk afgezet op Schiphol. Nadat ik bij de incheckbalie van Air France de 2 dozen met elektra materiaal op de band zet, valt men over mijn handbagage, de tas is te groot. Ik mag de tas zo niet meenemen. In de discussie wijs ik de dame achter de balie op grote koffers en tassen die zo vaak worden meegenomen. Ze is onverbiddelijk. Natuurlijk is Hanny al weg en ik zoek naar een oplossing. Dan laat ik o.a. mijn slaapzak en wat klein spul achter bij het bagagedepot. Ik stop het volleybalnet nog in mijn rugzak. Nu probeer ik het weer. De grondstewardess ziet dat mijn handbagagetas kleiner is maar toch overschrijdt de totale vracht nog de toegestane 25 kilo maar ze strijkt haar hand over het hart en mijn spullen mogen mee! Wanneer ik in het vliegtuig naar Parijs zit wind ik me er weer over op als ik zie dat er maar 12 mensen in zitten! Op woensdag 3 maart kom ik om 14.00 uur plaatselijke tijd in Harare aan. Edna, Winnie de dochter van Mr. Mapfumo en chauffeur wachten me al op. Dan word ik aangehouden door de douane. Wat zit er in die dozen? Er moet een Rebate-letter komen van het hoofd van de douane. Met de brieven die Edna meebracht van de council en de Provincial administrator dienen we een verzoek in voor de Rebate-letter. Dat wordt niks meer vandaag dus komen we morgen weer terug. We slapen bij familie Mapfumo, dichtbij Harare. Edna ratelt aan één stuk door over alle projecten en de verkoop van alle kleding die ik in november jl. meebracht. Ik vraag haar dat later nog maar eens te vertellen want ik ben moe van de nachtvlucht. In de loop van de avond vertelt ze over haar voornemen om een project te starten voor alleenstaande moeders, de verkoop van de kleding liep als een trein, het donorgeld voor de oude vrouwen is besteed aan zeep, zout en lucifers voor deze doelgroep. Van het donorgeld voor de school zijn schriften en boeken gekocht voor 50 weeskinderen. Na een goede nachtrust gaan we ’s morgens rond 6 uur naar Harare naar het vliegveld. In het ons bekende Inklaringskantoor Zimbabwe Revenu Department wachten we een paar uur op de Rebateletter. In november jl. waren de kosten nog bescheiden, nu betalen we voor inklaring, administratie e.d. 20.000,- Zim dollar, nog eens 1.200,- en dan nog een keer 100.000,-. Edna gaat dit toch eens bespreken met MP Monyuro. We gaan dan met de Rebateletter terug naar de aankomsthal. Het is rond 12.30 uur als Edna met de 2 dozen naar buiten komt. Winnie rijdt ons naar de garage van Mapfumo’s broer. Daar pikken we een chauffeur op die ons naar Rusape rijdt. De vrouw van deze broer vertelt over hun bedrijven en nodigt ons uit om de laatste avond vóór mijn afscheid bij hen te slapen. Voordat we naar Rusape rijden, tanken we nog in Harare. We staan één uur in de rij. De zon staat op de auto en ik begin aardig te zweten. De chauffeur, een jongeman, heeft er met de oude gammele auto van Mapfumo behoorlijk de gang in. Bijna 20 km vóór Rusape krijgen we een lekke band. Geen wonder wanneer je de
staat van de band ziet! De reserveband is eigenlijk nog slechter en is na ongeveer 1 km ook lek. Daar staan we dan! Edna slaagt erin een vrachtwagen aan te houden. Die is bereid ons, Edna en mij, mee te nemen naar Rusape. Hallo zeg, sorry hoor, wat een oude rot brik. Met geen pen te beschrijven! Die zet ons, na betaling van 5.000,- Zim dollar, af in Rusape. Aangekomen in het Zanu PF kantoortje doen we verslag van onze reis aan de aanwezige Mr. Munyoro. De auto met lekke band, die inclusief chauffeur, nog langs de weg staat. Wij, Edna en ik, worden afgeleverd bij de familie Pise. Daar is iedereen weer hartelijk en blij me te zien. De jongste vraagt of ik speelgoed meebracht. Nee, ik heb wel een zak snoep voor de jongens. Morgen, vrijdag, gaan we achter de stand van zaken aan bij Zesa, het elektrabedrijf en naar Rukwezaschool. Zaterdag naar Gurure, zondag nog en dan maandag weer terug naar Harare. Na het eten even een kop koffie en dan het gesprek over de economie en de schaarse benzine. Ik vraag Pise waar nu de benzine vandaan komt, Libya, Kuwait, Indonesia, hij weet het niet. En van de twee laptops was niet om te zetten naar Word, jammer. Vrijdag 5 maart. Edna probeert naar haar huis te bellen maar krijgt geen verbinding. Wij brachten een jerrycan benzine daarvan kunnen van Rukweza naar Gurure rijden en dan maandag weer terug. Pise levert een auto om naar Rukweza te gaan maar later blijkt dat hij deze boodschap vergat achter te laten op de council. Hij is zelf al vertrokken. Dat wordt weer wachten. De Zesa man meldt dat de benodigde materialen, zoals kabels en transformator moeten komen uit China. Maar zodra de spullen komen, oktober of november, wordt onmiddellijk gestart met de aanleg van de elektra. Wanneer wij zelf voor de materialen kunnen zorgen is het ook goed. Ik beschrijf de meegebracht meters. Hij gaat er van uit dat ze in orde zijn. We zijn om 8.15 klaar met de Zesa man. Ondertussen zijn diverse medewerkers op de council aangekomen. Ik begroet sister Doto, Mitisi, Mudiwa en Peter. Wij moeten om 11.00 uur in Rukweza zijn maar om halftien is er nog steeds geen auto én geen telefoonverbinding met dit gebied. Terwijl ik wacht valt me op dat de mensen die de council bezoeken er mager uitzien. Het zijn volwassenen in kinderlichamen. Ah, daar is een auto met chauffeur. Om kwart voor 10 vertrekken we. Eerst nog even langs de Grainmarket Board waar Edna’s dochter werkt. Dairai vliegt op me af, ’t is net of ik een verloren dochter weer ontmoet. Wat is ze blij. Vorig jaar deed ze hier nog administratief werk nu moet ze de hele dag in de hete zon het gras kort wieken. Dan op weg naar Nyazura en door naar Rukweza. Rond 11.30 uur komen we daar aan. Op Rukweza Highschool is een sportdag aan de gang. Er zijn 8 verschillende scholen en een drukte van belang. De hoofdonderwijzer nodigt ons in zijn kantoor uit. Daar staat, trots, de computer! Dat was onze gift. Een jongere onderwijzer weet er aardig weg mee. Op het sportveld is, in het zand, een hardlooproute uitgezet. Als we net zitten komt er een dol enthousiast meisje op me afgerend. Ze vliegt om mijn nek, mijn stoel duikelt bijna achterover. Dan pas zie ik dat het Conny is, de dochter van Mr. Pise. Wat een verrassing. Ze is hier op sportdag met haar eigen school en kon haar ogen niet
geloven toen ze mij ontdekte tussen de gasten. Ik moet mee naar haar schoolvriendinnen en haar sportleraar. Ze loopt ‘dik’ te doen met mijn fototoestel. Die digitale vindt ze natuurlijk helemaal het einde. En zij wil volgend jaar wel mee naar Holland. Ook zij is erg mager. Ze heeft onlangs behoorlijke kiespijn gehad. Please, ask my mother to give me more pocket money!! Ja, ja, ik weet hoe moeilijk de Pise’s het hebben. Dus of haar moeder op mijn vraag positief reageert betwijfel ik ten zeerste. Rond één uur loopt het gezelschap weer terug naar de schoolgebouwen. Daar volgt een speech van de deputy headmaster. Ik moet ook wat zeggen en dan volgt Edna. Ja, die kun je d’r gang laten gaan! Honesty, transparency and hard work that are the people in Holland. We krijgen een tour door de school, de bibliotheek en de Woodworkshop, het nieuwe gebouw. Of ik even kan helpen met nieuw meubilair of met een inventaris voor de Woodworkshop. Een ander wil weer naar Nederland, een computer of een cursus. Ik stuur deze laatste naar de Nederlandse ambassade. Dan gebeurt er iets onverwachts. Ik moet een plaque onthullen vanwege de eerst computer op de school. Riny Conjin! Nou ja, een kniesoor die op zo’n taalfoutje let! Edna ziet de schrijffout natuurlijk ook. De headmaster vraagt of we een ‘bond’ kunnen regelen met een school in Beverwijk. Maar Rukweza ligt niet in Ruwombwe, dus ik stuur ‘m naar Edna. Tot slot wordt het feest beëindigd met een heerlijke maaltijd. Lekkere kip, rijst en een soort soep, echt lekker. Plotseling is Tafadswa opgedoken. Hij rijdt ons naar Edna’s huis. Vorig jaar was de auto stuk maar nu doet ie toch maar weer. Vraag niet hoe, want met kunst en vliegwerk wordt hij op de weg gehouden. Gewoon starten gaat niet. Als de auto wordt stil gezet gebeurt dat op een hellinkje. Als we wegrijden dan rolt hij door en wordt er gas gegeven. Met horten en stoten komt hij opgang. Er zitten nog meer draden en kabels aan om de onderdelen bij elkaar te houden. Thuis aangekomen hoor ik dat Elizabeth’s man is overleden. Elizabeth is een buurvrouw van Edna die ik diverse keren ontmoette tijdens vrouwenbijeenkomsten en bij het organiseren van diverse activiteiten. Het is een sympathieke vrouw. Ze had het niet getroffen met mannen. De eerste ging dood en de tweede behandelde haar slecht, dronk veel en gaf haar geen geld voor haar gezin. Gelukkig was hij meestal afwezig vanwege werk elders. We gaan bij Elizabeth aan om onze deelneming te betuigen. Zij woont in een grashut op het erf van haar schoonmoeder. In de hut zitten nog een aantal andere vrouwen, buren of familie. Tot mijn verbazing stort Edna zich huilend in Elizabeth’s armen. Wat gebeurt hier! In plaats van gepaste opluchting omdat z’n waardeloze man in het hiernamaals is opgenomen, is iedereen erg bedroefd. Ook Norman, de echtgenoot van Edna, stoot huilbewegingen uit. Elizabeth schuift wat op zodat ik naast haar kan zitten. Terwijl ze dikke tranen huilt probeer ik haar wat te troosten. Ik bekijk ondertussen de armoedige hut, het vuurtje en de schamele bezittingen. Ze woont, leeft en slaapt hier met 3 nog thuiswonende kinderen! Ze kreeg 5 kinderen bij deze man, ja, dat ging gewoon door! En nu moet ze maar afwachten wat er met
haar gebeurt. Mag ze blijven of wordt ze verstoten! Norman geeft haar wat geld, dat schijnt gebruikelijk te zijn oa. voor de begrafeniskosten. ’s Avonds praten we bij Edna er nog over door en besluiten dan dat ze maar wat geld moet krijgen van het donorgeld dat ik meebracht. Na ’t eten komt Tafadswa weer thuis mét Dairai. We praten over zijn komend bezoek aan Holland, de familie waar hij te gast zal zijn en het SSPB waar hij de opleiding gaat volgen. Hij moet straks fietsen en krijgt een mobiele telefoon! We praten over auto’s in Zim en in Holland. Wat doen wij met onze oude auto’s? Die gaan naar een autokerkhof. “Oh, begraven jullie de oude auto’s” is dan ook de logische reactie. Hier rijden ze elk voertuig af totdat deze letterlijk in elkaar stort. Ze kunnen zich niet voorstellen dat je nog redelijk rijdende auto’s afdankt. We lachen er om. Dairai neemt de gelegenheid te baat om me hartelijk te bedanken voor alles wat ik doe. Geld voor Edna’s huisje in de stad en voor mogelijkheid die Tafadswa krijgt om naar Holland te mogen. Hij is de eerste van de Murahwa familie die naar het buitenland gaat. Ik wijs dan naar Edna, die was toch ook al in Nederland! Ja, maar die is geen Murahwa! Ik ontmoet de andere kinderen. Tapua die wordt groot, Emmanuel komt met de geiten thuis en de kleine Munasche heeft een vriendje op bezoek. Rond ½ 10 gaan we naar bed. Zaterdag 6 maart 2004 Rond 4 uur hoor ik de eerste geluiden van de nieuwe dag. Edna gaat naar haar land, dan wordt het weer rustig. Zo rond ½ 7 krijg ik een kop koffie. Voor ontbijt eten we soep en brood. Vanaf nu eet Tafadswa steeds met ons aan tafel. Op zijn verzoek toon ik hem wat tafelmanieren. Nee, ik denk niet dat de familie de Ridder bidt voor het eten. Ik praat hem bij over de keuzen bij een ontbijt en adviseer hem maar om op te letten wat anderen doen. Norman is inmiddels vertrokken naar z’n school. Daar moet hij aantreden omdat een of andere minister schijnt te komen. Norman is hoofdonderwijzer en de regering heeft geordonneerd dat scholen meer ouderbijdragen moeten heffen. De onderwijzers zien dat niet zitten, ouders kunnen dat niet meer betalen. Als onderwijzers dat weigeren kan dit wel eens hun baan kosten. Die minister komt daar over praten. Edna en ik verlaten het huis voor een meeting met het bestuur van het Orphanage Fund. Na één uur wachten bij Gurure school is één vrouwelijk bestuurslid aangekomen. Edna trommelt enkele onderwijzers op, een dominee, de hoofdonderwijzer en een jongere onderwijzer maar die hebben niks met het Fund te maken. We praten over en weer over de school en Nederland. Het voltallige bestuur bestaat uit 9 man en er is één dame op komen dagen! Die meeting wordt dus niks. Heb ik dit al niet eens eerder meegemaakt?? Na nog eens een minuut of 20 minuten besluiten we toch maar die lekkere Hollandse koffie te nemen. De hoofdonderwijzer toont me de garden. Er staat maïs en groente en ze hebben uien gepland. Van de opbrengst worden schoolspullen gekocht. Ik complimenteer hem met dit project. Tijdens de koffie uit Edna nogmaals haar ongenoegen over de afwezigheid van de andere bestuursleden. Die ene vrouw heeft nu zo’n 10 kilometer voor niks gelopen! Als de koffie bijna op is komt nog één bestuurslid opdagen. De vergadering zou om 10 uur beginnen en nu is het 12.30 uur! De man belooft heilig morgen op tijd te zijn. Oké, we zullen wel zien! De regen is gestopt en we lopen in de zon weer naar huis. Als we langs de hutjes komen roept jong en oud mijn naam. Ja, de kinderen herinneren dat lekkere snoep van vorig jaar. Bij Edna is het lekker rustig rond het huis, alle kinderen zijn met Dairai mee de was doen in de rivier.
Aan het einde van de dag begint het vreselijk te regenen. Het water loopt mijn slaapkamer in. Ik lees een boek en laat het water rustig komen. Dan komt Memory binnen om het water weg te vegen maar dat is onbegonnen werk want even later regent het weer binnen. Bij het avondeten is Norman nog steeds niet terug. Die minister zou er zijn om 10 uur maar als dat net zo ging als bij onze meeting! Dan zal het daar ook wel uitgelopen zijn. Het giet nog steeds van de lucht. Het water spoelt over het erf. Het doet me denken aan Lusaka in de regentijd. Als ik toch even naar de wc moet doe ik mijn bergschoenen aan. Het is één grote modderpoel. De regen is soms zo heftig en de bewolking zo dik dat je de bergen, niet ver bij Edna’s huis vandaan, niet eens meer kunt zien. Tafadswa toont me zijn koffer. Ach heden! Wat schamel, zo’n koffertje wat wij voor handbagage gebruiken. Hij neemt mee, drie broeken, 3 t-shirts en 1 overhemd. Oh ja, nog wat sokken en ondergoed. Dat is het! Ik glimlach als ik de kleren herken die ik vorig jaar meebracht, die gaan nu weer terug naar Nederland. Tijdens het eten komt een meisje aan de deur met de mededeling dat Norman problemen heeft met de auto. Niet veel later wordt de auto het erf opgeduwd. Door de vele regen had hij geen erg in de hoge waterstand. De brug die hij over moest stond onder water. Hij hield de motor niet droog. Ik word weer geconfronteerd met de struggle for live, hier. Wat moeten die mensen zich tot behelpen. Norman vertelt over de meeting: no minister, no governor! Dat dacht ik al. Wat worden ze toch voor de gek gehouden met mooie beloftes maar een verantwoordelijke laat zich nooit zien! Toch vond hij het een goede meeting. Er waren wel wat war-veteranen die nogal heftig waren. Alhoewel ik de finesses niet goed opvang begrijp ik de strekking van het verhaal. Hij vraagt mijn mening, die heb ik niet. Ik doe niet aan politiek. Wanneer ik mijn kamer op zoek staat het water tot ver onder het bed. Bij de luxe van een kaars rook ik nog een sigaret. Zondag 7 maart 2004 Ook tijdens de nacht heeft het zwaar geregend. ‘s Morgens staat de kamer vol water. Ik vraag Edna om de meegebrachte volleybalspullen mee te nemen naar de school. Ach, vandaag zijn de onderwijzers er niet, dus die geeft Edna ze volgende week. Op de meeting zijn nu gelukkig 7 personen aanwezig. Edna begint wel even over hun afwezigheid, gisteren. Dit is geen afspraak! De volgende zaken werden besproken: Men werkt aan een nieuwe Constitution omdat het Fund binnenkort geregistreerd moet worden. Er zijn inmiddels ook sub-commitees samengesteld. Lopende en nieuwe projecten: De aanleg van de elektra bij de school en de timmerwerkplaats, een project voor alleenstaande moeders, een televisietoestel en dan de maismolen. Voor de moeders vraagt men geld voor een kippenproject. Ik adviseer om eerst maar eens een groep te vormen en ze over opvoeding en opvang te laten praten. De moeders kunnen elkaar ondersteunen, leren over hygiëne, baby en kleuter opvoeding, uitwisselen van kennis over telen en andere vaardigheden. Je kunt veel leren van elkaar zonder dat het meteen geld kost. Een maismolen zou geplaatst kunnen worden bij de timmerwerkplaats. Daar is straks elektra en het open marktgebouwtje zou omgebouwd kunnen worden tot een afgesloten ruimte. Ik nodig haar uit om een projectplan te schrijven.
Edna vertelt over de projecten van 2003: Het Fund heeft in 2003 een Christmasparty georganiseerd. Dankzij de donaties uit Nederland, die ik meebracht in november 2003, en bijdragen van de MP Monyuro konden zij voor 2 miljoen Zim dollar alle weeskinderen een maaltijd geven. De weeskinderen kregen ook allen een kledingstuk. De rest van de kleding is verkocht. Edna besprak alle activiteiten met de dorpshoofden. Met de schoolgeld-donaties konden 50 weeskinderen voorzien worden van schoolboeken. 6500 kinderen kregen ballpoints en schrijfboekjes. De overige meegebrachte schoolspullen zoals krijt, schrijfblokken ed. zijn over alle 8 scholen verdeeld. Er is nu nog meer dan 750.000 Zim dollar op de bank. Edna doet nog mededeling over het nieuwe volleybalnet en de ballen voor Gurure school. Ja en ook de vrouwen mogen er mee spelen, b.v. de nieuwe alleenstaande moedersgroep. Na de koffie lopen Edna en ik weer terug. Voor lunch maakt Edna pannenkoeken met gekookte pompoen. Norman krijgt de auto weer aan de praat en ’s middags maak ik met Edna de laatste afspraken. Ik overhandig haar de meegebrachte euro’s voor de betaling van het elektraproject. Onafhankelijk wat ze op de zwarte markt hiervoor beurt moet ze het hele project betalen. Als er dan nog geld overblijft mag ze van mij de elektra doortrekken naar haar dorpje. Maar voor onze stichting is het elektraproject beëindigd bij de school en timmerwerkplaats. Ik doneer zelf nog € 100,- voor een houtvoorraad.
Iedereen is thuis behalve Janet. Nu moet de familie Murahwa maar eens op de foto. Tafadswa’s vertrek naar Nederland komt steeds dichterbij. Ik geef hem nu het ticket. Dat wordt van voor tot achter bekeken. Norman en dochter Dairai willen bij vertrek op het vliegveld zijn. Hij wil zelfs met z’n eigen auto rijden. Hm … Er moet wel een reserve band mee, die moet nog geregeld worden. Vanavond is het al vroeg donker en is het zelfs koud. We eten allemaal in de eetkamer, een betrekkelijke kleine ruimte. Edna maakte een afscheidssouper van rijst, vlees, pompoen, soep en zoete aardappelen. Er wordt gezongen en Edna schrijft nog brieven voor Margot, mijn zus Hanny en voor de burgemeester van Beverwijk. Tafadswa krijgt nog wat goed bedoelde aanwijzingen van zijn ouders: be honest and be obedient. De kinderen worden nu toch een beetje stil. Maar als we dan naar bed gaan, komt uit de jongensslaapkamer naast mij veel herrie en gepraat. Ze zijn allemaal zenuwachtig om Tafadswa’s vertrek. Maandag 8 maart 2004 In de ochtend brengt Tafadswa mij een kop koffie. De een na de ander zegt me gedag: tot morgen op het vliegveld! “Zijn jullie wel op tijd” roep ik ze nog na.
De kinderen gaan weer naar school. Nu de rivier zo hoog staat kunnen ze er niet door heen waden en moeten ze kilometers omlopen. Janet doet het huishouden, ze veegt en poetst, voor haar geen school. De weinige kleding die ik mee had is in een mum van tijd ingepakt. Ik moet nog denken aan de vrouwen van de council die me nu zo dik vonden. Oh, you are so big now, was hun reactie. Ja, maar het moet niet meer worden! Ook oma Pise keek haar ogen uit toen ze me zag. Ik was in de 6 maanden dat ik hier was, een jaar geleden, ook wel erg mager geworden. Tafadswa bracht zijn vader naar Nyazura daar probeert deze een lift te krijgen om op zijn school te komen. Rond 10 uur vertrekken we naar Rusape. Onderweg nemen we weer lifters mee, dat levert weer een paar Zim dollar op. In Rusape, wijk Vengere, gaan we langs Edna’s huis. Ze kon het laten bouwen van wat geld dat ik haar vorig jaar gaf. De helft is verhuurd en de andere helft gebruikt ze zelf. Ze slaapt hier wanneer ze in Rusape is. Nu dochter Dairai werk heeft in Rusape maakt die er ook gebruik van. Het huis is wel gestukadoord en geschilderd maar nog niet helemaal af. Een heel huis voor een paar honderd dollar, dan moet ze een goede prijs gemaakt hebben voor die US dollars! Vervolgens zoeken we mijnheer Mapfumo op, op het partijbureau. Hij rijdt ons naar Harare. We moeten nog een tijdje op hem wachten. Ondertussen gaan Tafadswa en ik naar de solex van Edna kijken, die staat al 2 jaar in de garage op nieuwe banden te wachten. Ik wil best voor nieuwe banden kijken maar de oude zijn weg en op het wiel staat geen maat. Ik weet, omdat ik al navraag deed, dat er verschillende maten solexbanden zijn. Dus, hier schieten we niks mee op. Edna moet zelf maar proberen in b.v. Mutare. Als Mapfumo is gearriveerd rijden we langs Pise’s huis voor mijn laatste spullen. Met auntie en oma, gogo, eten we ons meegebrachte brood en nemen daarna afscheid. Bij de council typt Mr. Mudiwa nog snel even een verzoekbrief voor computers en een server. Oké, we will try to find them! Nog even in overleg met Pise over de elektramaterialen en een nieuwe lijst voor medicijnen. Hij weet ook een manier om het elektra spul uit Botswana te halen. Edna moet dat met hem maar bespreken. Als ik alleen ben met Pise, geef ik hem mijn laatste US dollars en vraag nog even naar zijn aanmelding voor een opleiding in Holland. Hij zond zelf sollicitatiebrieven en wacht nu op een reactie. Wanneer dat te lang duurt zoekt hij contact met mij, dat is afgesproken. Dan gedag allemaal, op naar Harare. Rond ½ 5 arriveren we bij de garage van Mapfumo’s familie, het echtpaar Saki. De vrouw vertelde al eens eerder dat ze behalve de garage ook een nachtclub en een paar restaurants hebben. Ze moeten erg rijk zijn. Zij nodigde ons uit om de laatste nacht bij hen thuis te slapen. En tijdens het avondeten zullen ook Mapfumo’s vrouw en dochter aanwezig zijn. Wij rijden door de stad richting Highlands waar ook de Nederlandse ambassade is. Dit is zo’n mooie oud Engelse wijk met grote huizen en veel groen. Maar nee, daar wonen ze niet, wij rijden nog steeds door. Van de ene mooie wijk in de andere, Borrowsdale, ook daar rijden we doorheen. Dan arriveren we bij zo’n Amerikaanse community. Volledig beveiligd met guards, hekken, slagbomen, alles d’r op en d’r aan. Voorzien van een winkelcentrum, scholen en een golfbaan. Edna en ik kijken onze ogen uit. We zitten te giechelen als kleine kinderen. Wanneer mrs. Saki haar air-condition Mercedes 500 parkeert bij zo’n Dallas-achtig huis roep ik uit: My god, just arrived from the rural areas. I did not take a shower the hole week and look where I am! komen de vrouwen niet meer bij van het lachen. Edna huilt en lacht tegelijkertijd. We treden een complete andere wereld binnen. Naast de Mercedes 500 staat
nog een 450 geparkeerd. Later zet Mr. Saki daar nog een Ford sportwagen naast. Het Datsunnetje van Mapfumo met versleten banden, deuken en kapotte voorruit steekt er maar magertjes bij af. Het huis is groot en pompeus ingericht. De vloertegels zijn gedecoreerd maar lopen niet mooi in elkaar over. Een lounche, een tv kamer, grote keuken, gastenkamer, boven voor iedereen een slaapkamer met tv en video of weet ik wat voor apparaat én ieder een eigen badkamer. Het is ruim en heel erg opgeruimd. Er zijn twee bedienden. De maaltijd is navenant, erg lekker. De Saki’s zijn bijzonder gastvrij en maken het ons naar de zin.
Wanneer we ’s avonds naar BBC kijken, er is een satellietschotel, horen we het bericht van een vliegtuig dat is opgebracht op Harare airport. Jezus, wat is dat nu! De angst bekruipt me dat we morgen niet weg kunnen. De journalist, gestationeerd in Zuid Afrika, want in Zim mogen ze er niet meer in, weet te melden dat het een Amerikaans vliegtuig is volgeladen met militair materieel. We schakelen over naar een Zim tv-kanaal. Daar worden opnamen getoond van een vliegtuiginterieur met open gebroken kisten waar de geweren en pistolen in zitten. Verder een berg militaire pakken, schoenen, slaapzakken, verrekijkers enzovoort. De betrokken minister herhaalt dat het een Amerikaans vliegtuig is en dat de aanwezige 64 mannen wel eens een aanslag konden beramen. Meer nieuws komt er niet. Edna en ik praten op de slaapkamer over de weelde en rijkdom van de Saki’s. Kun je dit wel met hard werken verdienen? Wie zal het zeggen? s’ Morgens brengt de meid onze koffie op bed. Ik laat het ligbad (half) vollopen en maak me klaar voor het ontbijt. Ik neem nog een paar foto’s en dan rijdt Mrs. Saki ons even rond. Ook langs een nieuw huis voor Mugabe en een ander huis voor zijn vrouw. Ja, ja… Tegen ½ 10 rijdt Mapfumo weer voor en nemen we de eenvoudige Datsun naar het vliegveld. Nog even langs een craftshop voor een paar geschenken voor de familie de Ridder. Ook nemen we wat traditionele voorwerpen mee als voorbeeld voor de Wereldwinkel, misschien zien die er handel in en kan zulk spul in de timmerwerkplaats gemaakt worden. Kijk, daar staat het opgebrachte vliegtuig, zo langszij de startbaan. Buiten lopen militairen rond met grote geweren. Gelukkig hebben we er verder geen last van. Een nichtje van Mapfumo, die werkt op de airport, geeft nog wat nadere informatie. In elk geval weet ze te melden dat de vluchten zoveel mogelijk doorgaan. Ik ben gerust. En dan … vijf minuten voordat we toch echt door de douane moeten komt de Murahwa-bunch aangereden. Die oude auto, afgedekt met twee kleuren plastic, voorzien van deuken, bij elkaar gehouden door touwtjes en oude elektra draden, die niet harder kan dan 60 km, komt hortend en stotend tot stilstand voor de hoofdingang. Maar hier mogen ze niet parkeren. Als alle 15
familieleden zijn uitgestapt duwen ze ‘m weer opgang en rijdt Norman de wagen naar de parkeerplaats. Jezus, nog an toe! Onvoorstelbaar, zoals Norman toch met dat zooitje voor die mooie nieuwe vertrekhal kwam aan rijden. Ik moet er vreselijk om lachen en denk onwillekeurig terug aan de oude filmpjes van de Hillibilly’s. We nemen afscheid van iedereen, dikke omhelzingen van Edna en dan bye, bye Tafadswa en bye, bye Riny. Na de douane nog even wachten en dan hupsakee bye, bye Zimbabwe.
