Stichting Afrika, een dorp Beverwijk – Rusape - Zimbabwe Een bezoek aan Rusape – Ruwombwe Dankbetuiging Familie Murahwa, de mensen van diverse groeperingen, scholen en council waren aller hartelijkst in hun ontvangst en gedurende de vele gesprekken die ik met hen voerde. Mijn dank gaat speciaal uit naar de heer Pise, Senior Executief Officer die regelmatig zijn auto ter beschikking stelde om de grote afstanden te overbruggen. Tevens bedank ik de plaatselijke videoman, die een 9-urige video voor mij opnam van bijna alle activiteiten die ik bezocht en daarvoor vrijwel niets rekende.
Beverwijk Riny Conijn Augustus 2001
Reisverslag 2001
Page 1
Inhoud
Pagina
1.
Aanleiding en achtergrond Edinah Murahwa
3
2.
Rusape - Ruombwe Bevolking en economie Werkgelegenheid Infrastructuur Gezondheidsvoorzieningen Scholen en opleiding Geloof en familieverhoudingen Politiek
5
3.
Makoni Rural District Council Planning en ontwikkeling Kwaliteitsverbetering
11
4.
Activiteiten en projecten Vrouwengroepen Mannen Jongeren
12
5.
Conclusies
13
6.
Samenvatting
14
7.
Prioriteiten
15
8.
Tenslotte
15
9.
Stichting Afrika, een dorp Samenstelling en doelstelling
16
Reisverslag 2001
Page 2
1. Aanleiding en achtergrond In oktober 2000 brachten twee “stagiaires” uit Zimbabwe een bezoek van twee weken aan de gemeente Beverwijk. Het bezoek vond plaats op uitnodiging van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Als onderdeel van hun training Vrouwen in lokale besturen
Edinah Murahwa Lid van de raad van het district Makoni namens het Ruombwe-gebied te Rusape en de voormalige burgemeester van Kariba keken hun ogen uit. Het bezoek bleef niet beperkt tot het Stadskantoor met al zijn computerapparatuur. Zij trokken ook de wijk in. Zij keken bij de Kringloopwinkel waar zoveel afgedankte bruikbare spullen worden gebracht en de Beverwijkse Bazaar. Er werden bezoeken gebracht aan scholen, bureau Halt en de Wereldwinkel. Ook een aantal maatschappelijke instellingen stond op het programma. Zij spraken met vertegenwoordigers van Vrouwen voor Vrede en Rotary Beverwijk. De stage werd begeleid door twee Beverwijkse raadsleden; Annelies Schouten en Marianne Mooijman. De opmerkingen van de stagiaires dat veel kinderen in Zimbabwe vaak onderwijs moeten ontberen omdat ze gewoon niet over een eigen balpen beschikken was aanleiding voor de Beverwijkse raadsleden om een penneninzameling te organiseren. Maar voordat de actie handen en voeten kon krijgen gingen de twee lokale bestuurders weer naar huis en moest raadslid Mooijman helaas vanwege gezondheidsproblemen afhaken. Op dat moment stapte Riny Conijn in de werkgroep die nog werd uitgebreid met Bert Kisjes, Peter Dicker en Cees Pels. In het voorjaar van 2001 is de werkgroep omgevormd tot de Stichting Afrika, een Dorp. Omdat het met name in het gebied van Edinah Murahwa aan veel essentiële zaken ontbreekt richt de Stichting zich op Rusape in het gebied Ruombwe in het district Makoni. De Stichting stelt zich ten doel banden op te bouwen tussen onze eigen lokale gemeenschap en die van Edinah Murahwa. Banden Reisverslag 2001
Page 3
tussen scholen, culturele organisaties, kerken en maatschappelijke instellingen. Daarnaast wil de Stichting de Beverwijkse gemeenschap inzicht verschaffen in de problemen van armoede en onderontwikkeling. De Stichting zal zich uitsluitend richten op lokale projecten. Vooruitlopend op de oprichting van een Stichting had Riny Conijn al besloten om een deel van haar vakantie door te brengen bij Edinah Murahwa. Vanaf 22 juni tot 2 juli 2001 vond het tegenbezoek plaats. Het bezoek was bedoeld als oriëntatie op vervolgcontacten. Edinah Murahwa is raadslid in het gebied Ruwombwe, namens de Zanu PF partij. Edna, zoals ze ook wordt genoemd, trekt zich de zorg en het welzijn van haar volk bijzonder aan. Zij is een gedreven en energieke vrouw. Ze wil dat haar volk tot verbetering komt en beschikt dan ook over krachten om mensen in beweging te krijgen. Ze doet haar uiterste best om in alle openheid en transparantie samenwerking tot stand te brengen tussen mensen, instellingen en overheden. Edna heeft tijdens haar bezoek in Nederland kennis genomen van welvaart en luxe. Ze heeft ook gezien dat dit met elkaar opgebouwd moet worden en dat daar veel inspanning en hard werken aan ten grondslag liggen. De vooruitgang, zoals in veel Afrikaanse landen, komt via de vrouwen tot stand. Edna is dan ook de motor achter diverse vrouwenclubs. Samen met de vrouwen richtte zijn clubs op voor: houden van kippen op en rond het huis; naaiclub; pindakaas maken; verbouwen van groente. Toch zal zij ook de mannen erbij betrekken. “You are fine man and the women rely on you. I know you want progress in your village. So help your women”. Edna heeft regelmatig overleg met de hoofdonderwijzers en de leerkrachten van de scholen. Scholen kampen met te kort aan leermiddelen; papier, pennen, boeken. De voorzieningen zijn slecht, Reisverslag 2001
Page 4
zoals oude gebouwen, geen of versleten meubilair; slechte bereikbaarheid voor de kinderen, geen water. De kinderen komen soms van heinde en verre om de school te bezoeken. Wandelingen van uren zijn geen uitzondering. Een van haar eerste projecten was de aanleg van een brug over een belangrijke rivier. De bouw en oprichting van de kliniek was haar tweede project. Edna is tevens voorzitter van het Ruwombwe Orphange (wezen) Fund. Edna is getrouwd en heeft zelf vier kinderen, twee wonen nog thuis. Daarnaast wonen er nog zes weeskinderen bij haar. Deze kinderen zijn verwanten. Na het overlijden van hun ouders nam zij de zorg voor hen op zich. In haar omgeving wonen een paar weduwvrouwen. Bij tijd en wijle schuiven die ook aan haar tafel aan. Edna is getrouwd met Norman Murahwa. Norman is hoofdonderwijzer. Norman en Edna wonen in een huis wat zij zelf hebben gebouwd. Het huis maakt deel uit van een dorpsgemeenschap waarvan de bewoners allen familie van Norman zijn. Edna en Norman hebben een paar koeien, geiten en kippen. Ze zijn in het gelukkige bezit van een eigen wc. Edna heeft die eigenhandig gegraven. Norman is in het bezit van een auto en sloot voor de aanschaf van de auto een lening af. Maar vanwege de hoge benzineprijzen rijdt hij niet dagelijks heen en weer maar komt alleen in het weekend thuis. Edinah loopt. Als ze mazzel heeft pikt iemand haar onderweg op. Maar met een paar auto’s in het gebied is deze kans niet erg groot. Ze is vaak al voor dag en dauw op, regelt het huishouden, bemoeit zich met de kinderen, werkt in haar tuin, bereidt haar werkzaamheden voor, enzovoort. Ze loopt dan naar de council (het gemeentehuis) in Rusape of naar een andere bijeenkomst of school.
2. Rusape – Ruwombwe Rusape is een plaats in het Makoni-district. Hier is ook het kantoor gevestigd van het Makoni Rural District Council. Ruombwe is één van de 26 gebieden in het Makoni-district. Edinah Murahwa is lid van de raad van het Makoni-district namens het gebied Ruwombwe. Rusape laat zich het best omschrijven als een plattelandsplaats. Het ligt centraal in het Makoni-district aan de Rusape rivier. Er vindt kleinschalige handel plaats en er zijn enkele winkels en Reisverslag 2001
Page 5
kantoren. Een aantal wegen komt hier samen. Het gebruikelijke vervoer gaat (als ze rijden) door middel van bussen. Alhoewel Rusape aan een spoorlijn ligt rijdt er maar sporadisch een trein voorbij. Er is een hotel en er zijn een paar restaurants. Rusape is in 1894 gesticht door British South Africa Company als een administratieve post gelegen aan de rivier.
Ruwombwe Het gebied Ruwombwe ligt op een hoogte van 1430 meter. Het landschap van Ruombwe is nog in natuurlijke staat. Het gebied heeft een “open” karakter. Het land is dicht begroeid met struikgewas en bomen, soms is het ook kaal, zanderig en droog. Het heeft een gemiddelde regenval van 810 mm per jaar. Het land kent daarnaast regelmatig grote droogteperioden. In het district lopen ook een paar rivieren. ’s Zomers zoeken aanwonenden verpozing aan een rivier. Maar na de winter veranderen deze in kolkende (niet meer te doorwaden) watermassa’s. Hier en daar domineren grote rotspartijen het landschap. In vroeger tijden leefde men tussen de rotsen en in grotten. In een van de grotten bevinden zich nog rotstekeningen die stammen uit de tijd van de bosjesmannen, de toenmalige bewoners van deze streek. In het gebied liggen in totaal 31 dorpen, waarvan 25 kleine en 6 grotere. In deze dorpsgemeenschappen wonen de bewoners in traditionele woningen; ronde lemen huizen voorzien van rieten daken. Hier en daar bouwde men een stenen huis met een golfplaten dak. De dorpen zijn via zandwegen verbonden met elkaar. Een aantal rivieren doorkruist het gebied. Sommige rivieren zijn door middel van een brug overspannen. De bevolking verplaatst zich met de benenwagen. Lopen naar school, de kerk enzovoort. Voor watervoorziening maakt de bevolking gebruik van een aantal waterpompen. Diverse dorpsgemeenschappen delen een waterpomp. In een enkel geval beschikt een school over een Reisverslag 2001
Page 6
waterpomp die dan vanzelfsprekend ten dienste staat van een aanliggende dorpsgemeenschap.
Bevolking en Economie De bewoners van Ruwombwe leven in het dichtst bevolkte deel van Zimbabwe. Er leven bijna 10.000 mensen in dit gebied. De bevolking behoort van oorsprong tot de Shona stam. In Ruwombwe noemen ze zichzelf echter Manica mensen. Het overgrote deel van de bevolking leeft van de landbouw. Grotere boeren huren de arbeidskracht in van de armen. Maar er moet tijd overblijven om de eigen “garden” (tuin) te bewerken. Uiteraard werken kinderen ook mee aan het onderhoud van de tuin en het huishouden. Bijna iedereen heeft een eigen tuin. Er worden maïs, tomaten, groenten, uien en suikerriet verbouwd. Meestal voor eigen gebruik. In de grote dorpen, vaak op kruispunten waar wegen bij elkaar komen, zijn een paar kleine winkelcentra. Het woord winkelcentra moet wel met enige scepsis worden gelezen. Het lijkt in geen enkel opzicht op een westers winkelcentrum. Elke overeenkomst gaat hier mank. De economische activiteiten hier beperken zich tot een café/winkel en een timmerwerkplaats. Soms een slager of een bakker en/of een maïsmolen installatie. In de omgeving van het dorp Gurure is getracht een marktplaats te creëren. Er is helaas geen handel; geen vraag en geen aanbod.
Werkgelegenheid Er is grote werkloosheid in Zimbabwe, dus ook in het gebied Ruwombwe. De werkloosheid wordt momenteel geschat op 45 %. Veel schoolverlaters, maar ook jong volwassenen verdoen hun tijd met niets doen. Het is dan ook zeer frustrerend om na het afsluiten van een schoolopleiding niets te kunnen met de opleiding. Er is geen werk. Er is geen geld om een bedrijf(je) op te starten. In Rusape zijn enkele winkels en een paar kantoren maar die verstrekken onvoldoende werk voor de werklozen. Als de jongeren al een opleiding hebben gevolgd voor timmerman, metaalbewerker of naaister dan ontbreekt het aan grondstoffen of werkmateriaal of aan afzetmogelijkheden voor de producten.
Reisverslag 2001
Page 7
Infrastructuur Ruwombwe is voorzien van een netwerk van zandwegen. Over een enkele rivier is een brug aangelegd. De wegen zijn vaak zeer slecht en zijn alleen met een highweel auto te berijden. De bevolking verplaatst zich bijna altijd lopend. Van vroeg in de ochtend tot laat in de avond trekken mensen over de zandwegen. De schoolkinderen, landarbeiders, werkers, kerkbezoek enzovoort. Het is heel gewoon om uren te lopen voordat de plaats van bestemming is bereikt. Soms is er openbaar vervoer maar dat blijft beperkt tussen de grotere plaatsen zoals: Harare – Rusape – Mutare. Vanaf oktober 2001 rijdt er geen bus meer tussen de dorpen. De kosten voor brandstof zijn te hoog. Het buskaartje is nu onbetaalbaar. Ook in openbaar vervoer is al jaren geen geld geïnvesteerd. De bussen zijn oud en versleten. Tijdens een trip naar Mutare zaten we in zo’n rammelende bus. De zittingen zitten los of ontbreken en de deuren sluiten nauwelijks. Er is geen elektriciteit. Een enkel huis is voorzien van een zonnepaneel. Zo ook het huis van Edna. Maar van de 10 dagen dat de schrijver dezes daar was heeft het systeem maar één avond gewerkt.
Gezondheidsvoorzieningen In Ruwombwe is één kleine kliniek. Een mannelijke nurse zwaait daar de scepter. Tijdens een rondleiding door de kliniek toonde hij de schamele bezittingen. Een kast met een kleine voorraad penicilline, twee strips anticonceptiepillen, een schaar, een paar messen en orenkijker. Eén zaaltje met twee bedden voor vrouwen die een kindje baren. Behalve de oude lakens op de bedden waren er nog enkele lappen in voorraad. De kliniek had een douche en een toilet, maar geen water. De sterilisatie van de medische gereedschappen vindt plaats in een oude snelkookpan, waarvan de ontluchting ook nog stuk is. Daarnaast beschikt de kliniek over twee wachtzaaltjes één voor mannen, één voor vrouwen. De patiënten wachten hier op vervoer naar een groter ziekenhuis. Zij moeten dan wel zelf beddengoed meebrengen. Zoals overal in Zimbabwe heerst in dit gebied ook veel aids. Als gevolg hiervan zijn er veel weeskinderen. In Ruwowbwe telt men 480 weeskinderen. Lange tijd is aids onbespreekbaar geweest. Tegenwoordig wordt de bevolking met de neus op de feiten gedrukt. Er vindt Reisverslag 2001
Page 8
voorlichting plaats over veilig vrijen en over voorbehoedmiddelen. Ook via de scholen wordt er veel aan voorlichting gedaan.
Scholen en opleiding In het Ruwombwegebied zijn 6 Primaryschools (basisscholen) en 2 Secondary schools (voortgezette opleidingen). Kinderen tot de leeftijd van 15 jaar kunnen onderwijs volgen. Er is echter veel schooluitval. Enerzijds door het ontbreken van schoolgeld en materiaal maar ook door het vooruitzicht op werkloosheid. De centrale overheid subsidieert de scholen. Er komt echter steeds minder geld voor onderwijs. De scholen draaien nu bijna alleen op de ouderbijdrage. Als de ouders de bijdrage al kunnen betalen! Onderwijzers zien zich genoodzaakt om soms uit eigen zak, papier, pennen of ander materiaal aan te schaffen. De bijdrage voor de weeskinderen wordt betaald door het Ruwombwe Orphanage Fund. Deze particuliere instelling heeft als doel: geld inzamelen voor onderwijs, verbeteren van de sociale omstandigheden, inzetten voor zorg en welzijn en een optimale toekomst voor de wezen. Het huidige onderwijssysteem borduurt nog steeds voort op de voormalige Engelse tradities. Zo dragen de kinderen bijvoorbeeld meestal een uniform. Vroeger werden kinderen zonder uniform van school gezonden. Gelukkig ziet de schoolleiding in dat geen goede ontwikkeling is. Er zouden anders teveel kinderen van school worden gestuurd.
Alles in de klaslokalen, het schoolbord, het meubilair is oud en versleten. Er zijn al jaren geen investeringen meer gedaan. De schriften zijn zelf gemaakt, de boeken zijn versleten.
Een van de onderwijzers wist iets over Holland; the land is lower than the sea and in the middle lies the Southersea! Reisverslag 2001
Page 9
Als een school in het bezit is van een waterpomp, zoals op de Chakuma Primaryschool dan is er ook een garden. Deze tuin wordt door de onderwijzers en de kinderen bijgehouden. De opbrengsten worden verkocht en komen weer ten goede aan de school/schoolkinderen.
Geloof en familieverhoudingen De meeste Zimbabwianen zijn christelijk. Religie neemt een belangrijke plaats in, in het dagelijks leven. Men is lid van de katholieke of de anglicaanse kerk. Daarnaast zijn er de united methodisten en de 7de dag adventisten. Het leven in Zimbabwe is aan het veranderen. Op dit moment zijn familieverbanden nog belangrijk maar de invloed van deze verbanden neemt af. Jongeren die in de gelegenheid zijn om na de Secundaire School een hogere opleiding te volgen komen in aanraking met de stad en andere normen en waarden. Net als in het westen rukt ook hier de individualisering op. Er zijn dan ook al weduwen die, verlaten door hun kinderen, niet meer voor zich zelf kunnen zorgen. Dit zijn de meest arme bewoners. Voor Shona’s is het hebben van veel kinderen een hoog statussymbool. Er worden nog steeds veel kinderen geboren. Ook de invloed van de kerken is hier debet aan. Maar jonggetrouwden zijn nu van mening dat ze niet zo veel kinderen moeten nemen, niet meer dan 3 of 4. Over het algemeen wordt er jong getrouwd. Want ben je getrouwd dan word je als volwassen beschouwd! Dat als gevolg van werkloosheid de problemen zich dan gaan opstapelen zijn de jongeren zich nog niet erg bewust.
Politiek De Zanu PF partij is de grootste partij in Zimbabwe. De Zanu PF partij heeft een grote rol gespeeld in de onafhankelijk strijd in 1980. De nieuwe regering beloofde destijds een beter verdeling van de landbouwgronden. De blanke boeren zouden landbouwgrond inleveren ten behoeve van zwarten. Maar de kennis van de blanken zou behouden moeten blijven! Helaas heeft men nog steeds geen kans gezien dit via een vreedzame weg op te lossen. Sedert juni 2001 is er een nieuwe partij de MDC. De invloed van deze partij is nog zeer beperkt. De politieke invloed van bewoners kent een nog traditionele en eenvoudige opbouw. Elk dorp heeft een zogenaamde dorpsoudste. De dorpsoudste adviseert de dorpelingen op wie zij moeten stemmen. Het is vanzelfsprekend dat dit systeem tanende is. Als Reisverslag 2001
Page 10
steeds meer dorpsbewoners beter zijn opgeleid zullen zij zelf bepalen wie hen het beste vertegenwoordigd. 3. Makoni Rural District Council Makoni Rural District bestaat uit 31 gebieden waaronder Ruwombwe. Elke gebied kiest zijn/haar councilor. Een councilor is vergelijkbaar met een raadslid in Nederland. Een councilor is door de bewoners van zijn/haar gebied gekozen om plaats te nemen in de council. De council kiest uit haar midden een chairman, vergelijkbaar met onze burgemeester. En daarnaast kennen zij een hoogste ambtenaar Senior Executief Officer, vergelijkbaar met onze gemeentesecretaris. Makoni Rural District Council (MRDC) is gesitueerd in Rusape en heeft 6 departementen; Administratie; Educatie; Financiën; Gezondheid; Planning en ontwikkeling; Landbouw; Sociale zaken; Wegen en infrastructuur. Het departement Planning en ontwikkeling werd tot 1 juli 2001 gerund door een Nederlandse in dienst van de Stichting Nederlandse Vrijwilligers. Vier keer per jaar komt de Full Council (vergelijkbaar met onze gemeenteraad) bijeen. De departementen werken de besluiten en voorstellen van de Full Council uit. Daarnaast nemen alle councilors plaats in een aantal commissies. Zo zit in 2001 Edna Murahwa in de commissies Planning en ontwikkeling, Financiën, Wegen en Infrastructuur, Landbouw, Sociale zaken. De chairman is lid van alle commissies. De commissies komen maandelijks bijeen. Opvallend is dat de council geen registratie kent van burgerlijke stand, huwelijken of overlijden. De enige registratie vindt een beetje plaats in de klinieken.
Planning en ontwikkeling In Makonidistrict zijn Niet Govermentele Organisaties (NGO’s) actief. Het beleid voor Planning en ontwikkeling komt feitelijk van de bewoners en de leiders en wordt van advies voorzien door NGO’s. Via de dorpsoudsten dienen bewoners een verzoek tot een project in. Ook via Edna Murahwa komen veel verzoeken binnen. Edna helpt en ondersteunt haar mensen met de beschrijving en de planning van een project. Het departement kreeg tot 1 juli 2001 handen en voeten door de professionele begeleiding van een Nederlandse vertegenwoordiger van de Stichting Nederlandse Vrijwilligers. Sedert 1 juli is deze Reisverslag 2001
Page 11
taak overgenomen door plaatselijke medewerkers. Het departement Planning en ontwikkeling gaat regelmatig op zoek naar sponsors om projecten uit te voeren. Het departement werkt aan diverse projecten zoals het PAAP-project, Land Tenure Commission en Crop Enterprise Support Project. Een korte toelichting op het laatste project: de medewerkers bezoeken de grote (blanke) boerenbedrijven. Er wordt met de boeren gesproken over verbetering van de levensstandaard van de arbeiders zoals betere huizen, gezondheidsvoorzieningen, scholen, vervoer e.d. Deze arbeiders werken veelal generaties lang op deze boerderijen. Maar het mag duidelijk zijn dat de blanke boeren niet echt staan te trappelen om hun medewerking te verlenen. Ook niet als ze de kans lopen om een deel van hun land kwijt te raken. Dan kunnen ze de arbeiders zelfs niet meer in dienst houden.
Kwaliteitsverbetering De centrale overheid realiseert zich dat het een taak heeft om tot verbetering en ontwikkeling van bestuurders te komen. Om hen te ondersteunen heeft het Ministerie van lokale overheden een programma opgezet ter verbetering van de capaciteit en kwaliteit van bestuurders. Dit programma is gebaseerd op een Leren door Doen systeem. Een van de ondersteuners van dit programma is o.a. de Vereniging Nederlandse Gemeenten. Zo kwam ook Edinah Murahwa naar Nederland. Daarnaast wordt elke nieuw gekozen concilor getraind. Hij of zij krijgt een training van twee weken. De training bestaat o.a. uit: hoe vertegenwoordig je de mensen in je gebied, wat vraagt dat van je; hoe zoek je sponsors en hoe schrijf je projectvoorstellen.
4. Activiteiten en projecten Het bezoek van Edna aan Nederland was de aanleiding tot dit tegenbezoek door Riny Conijn. Edna nam haar mee naar diverse vrouwenclubs, bijeenkomsten van dorpshoofden en scholen, en spraken met vertegenwoordigers van kerken en jongeren.
Vrouwengroepen De vrouwen komen regelmatig samen. Zij geven door middel van toneelstukjes voorlichting over allerlei onderwerpen. Zo besteden zij aandacht aan familieplanning, opvoeden, hygiëne enz. Momenteel wordt er veel voorlichting verstrekt over aids. Tijdens Reisverslag 2001
Page 12
zo’n vertoning schuiven diverse bewoners aan. De dorpsbewoners, ook de mannen, leren hoe ze aids kunnen voorkomen door zich bijvoorbeeld aan één partner te houden. De vrouwen willen meer. Zo kunnen zij hulp gebruiken bij het maken van schooluniformen, pottenbakkerij, kaarsen, stenen bakken, hekken/afrasteringen, enz. Daarnaast is er grote behoefte aan een maïsmolen en aan vervoer. Naast openbaar vervoer is er ook behoefte aan een vrachtwagen.
Mannen De mannen zijn vaak van huis om te werken en geld te verdienen. Zoals al eerder gemeld komt de vooruitgang van de vrouwen maar de mannen moeten dit wel ondersteunen anders dwarsbomen zij de vrouwen. Sommige mannen hebben een voortrekkersrol bijvoorbeeld in en rond de kerken of als dorpsoudste.
Jongeren Tot de leeftijd van 15 jaar gaan jongeren naar school. Zolang kinderen op school zitten nemen ze deel aan schoolse activiteiten, zoals toneel, voordrachten, zangkoren, scouting, groetentuin, voorlichting over gezondheid e.d. Om een ambacht te leren zijn er een aantal vakscholen. Maar deze zijn schaars en bevinden zich niet in Ruwombwe. In een gesprek met jongeren kwam hun tijdsbesteding aan de orde. Behalve de kerkdienst op zondag, spelen ze zondagmiddag voetbal bij de school. Er is verder niets te doen. Als de jongeren de school verlaten dan hangen ze maar rond. Meisjes werken nog wel in de huishouding en de jongens werken soms in de tuin. Verder brengen ze hun tijd in vergetelheid door en maken een apathische indruk.
5. Conclusies Het bezoek aan Rusape – Ruwombwe was zeer plezierig en vooral leerzaam. Als voorzitter van de Stichting Afrika een dorp stelde ik mij tot taak om met name indrukken op te doen voor verdere contacten. Om niet met lege handen te komen bracht ik geschenken mee; ruim 350 balpennen en sportkleding voor 9 schoolteams. De geschenken waren ter beschikking gesteld door plaatselijke ondernemers, bedrijven, gemeente Beverwijk en charitatieve instellingen. Zowel de balpennen als de sportkleding zijn door Edna en mijzelf rondgebracht op alle scholen in Reisverslag 2001
Page 13
Ruwombwe. Het mag duidelijk zijn dat de geschenken met gepaste dankbaarheid werden aanvaard. Opvallend was dat de meeste gesprekken met vertegenwoordigers van vrouwengroepen, kerken en jongeren veelal gingen over verzoeken voor financiële ondersteuning. Wellicht als gevolg van een langdurige overheersing of als gevolg van langdurige afhankelijkheid van sponsoren of donoren ziet men alleen een uitweg in de problemen door geldinjecties van buiten. Men is niet in staat (eenvoudige) creatieve oplossingen te vinden voor de verschillende noden. Bijvoorbeeld: Men heeft behoefte aan omheiningen. Rondom een tuin of een school moeten hekken komen want de loslopende dieren vertrappen de gewassen. Als enige oplossing ziet men; hekken van gaas. Er is geen materiaal of geld om materiaal aan te schaffen. Men zou hekken willen/kunnen maken maar het ontbreekt aan geld om de grondstoffen te kopen. Een alternatief voor hekken kunnen zijn: rotsmuren. In diverse landen worden afscheidingen gemaakt met rotsmuren. In landen als Engeland en Ierland zijn al generaties lang muren gemaakt door middel van opstapeling van rotsblokken. Ook in Ruwombwe kom je overal rotsblokken tegen. Hiervan zou men ook hier muurtjes kunnen maken.
6. Samenvatting Het bezoek van Edna Murahwa aan Nederland was een goede start maar zal opnieuw bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten worden aangekaart want: Een raadslid halen uit een ontwikkelingsland is een goede zaak maar als die bij terugkeer in haar eigen land een eenzame kruistocht voert voor verbetering van bestuur, volk en land dan levert dit nauwelijks resultaat op. Het bezoek van Riny Conijn als voorzitter van de Stichting Afrika een dorp was voor Edna dan ook een opsteker. Haar trip naar Nederland kreeg nu daadwerkelijk een vervolg. Ook aan verdere contacten bestaat dringend behoefte Diverse vrouwengroepen, scholen, kerken hebben aangegeven contacten te willen met gelijkgestemde instellingen in Beverwijk. De scholen in het Ruwombwe-gebied willen allen contacten met scholen in Beverwijk. Er is een groep jongeren die wil een timmerwerkplaats beginnen. Reisverslag 2001
Page 14
7. Prioriteiten Gegeven de omvang van de stichting zijn we verplicht ons in eerste instantie te beperken tot kleinschalige projecten die binnen een jaar te realiseren zijn. We doen daarmee ervaring op en blijven niet steken in mooie toekomstplannen. In gezamenlijk overleg zijn voorlopig de volgende prioriteiten bepaald: Contacten met scholen Diverse onderwijzers, zowel van de Primary- als van de Secondaryscholen vroegen om contacten met diverse scholen in Beverwijk en Wijk aan Zee. De scholen of de schoolkinderen kunnen zelf beslissen waaruit de contacten kunnen bestaan. Men kan denken aan brieven, tekeningen, fotoprojecten, kleinschalige giften. Contacten met kerkgemeenschappen Vertegenwoordigers van kerkgemeenschappen zoeken ook contact. Wellicht kunnen er uitwisselingen tot stand komen. Timmerwerkplaats Er is een groep jongeren die een timmerwerkplaats wil starten. Zij zouden geholpen zijn met gereedschappen. Inmiddels is contact gelegd met de SSPB om hierin te participeren samen met het Beverwijkse bedrijfsleven. Brug over Nyazura river. De rivier staat in het regenseizoen zeer hoog. Dagelijks steken, om een drietal scholen te bezoeken, 150 kinderen de rivier over. Ook de aanwonenden waden door het water om de overkant te bereiken. In 2000 stond het water weer heel hoog. De kinderen proberen dan zwemmend de overkant te bereiken. Twee kinderen verdronken. Als het water nu weer heel hoog staat gaan ze dus niet meer naar school. Gegeven de 80 meter lengte van de brug is dit een project dat alleen samen met een aantal organisaties is te realiseren. 8. Ten slotte Er is heel veel te doen en het is dankbaar werk De Stichting kan dit alleen maar realiseren met de hulp van zo veel mogelijk Beverwijkers en Beverwijkse instellingen Om de daad bij het woord te voegen en uiteraard als we over de nodige financiële middelen beschikken gaat Riny Conijn in 2002 opnieuw, maar dan voor 6 maanden, naar Ruwombwe om ter Reisverslag 2001
Page 15
plaatse mee te werken aan de realisering van door de stichting geselecteerde lokale projecten. 9. Stichting Afrika een dorp Opgericht naar aanleiding van het bezoek van twee dames uit Zimbabwe en de daaruit blijkende lokale behoefte is de aanvankelijke werkgroep omgezet in een Stichting. De Stichting wordt ondersteund door een aantal prominenten uit Beverwijk en Wijk aan Zee. De Stichting stelt zich ten doel: 1. Opbouwen van banden tussen Ruombwegbied, Makonidistrict te Zimbabwe en Beverwijk; 2. Culturele uitwisseling 3. Verzamelen en uitwisselen van geld en goederen. De Stichting zet zich in voor projecten die binnen een jaar te realiseren zijn . De Stichting bevordert contacten tussen instellingen en scholen in Ruombwe en Beverwijk. Het bestuur is als volgt samengesteld: Mevrouw Riny Conijn voorzitter Mevrouw Annelies Schouten secretaris De heer Cees Pels penningmeester Postadres: Büllerlaan 75, 1945 SN Beverwijk.
Reisverslag 2001
Page 16