Station Europapark. Usability en userexperience onderzoek. Lisa van Loon Hanzehogeschool Groningen

2015 Station Europapark Usability en userexperience onderzoek

Lisa van Loon Hanzehogeschool Groningen 19-3-2015

Inhoudsopgave

Inleiding ................................................................................................................................................... 3 Functies ............................................................................................................................................... 3 Groenaspect ........................................................................................................................................ 4 Aanleiding voor de bouw .................................................................................................................... 4 Doelgroep ............................................................................................................................................ 5 Plattegronden:..................................................................................................................................... 6 vlekkenplan...................................................................................................................................... 7 Functie- relatieschema ........................................................................................................................ 9 Fricties ............................................................................................................................................... 12 Methoden .............................................................................................................................................. 19 Interviewen ....................................................................................................................................... 19 Observeren ........................................................................................................................................ 19 Programma van eisen ............................................................................................................................ 20 Functies ............................................................................................................................................. 20 Ruimtes.............................................................................................................................................. 20 Comfort, uitstraling en vormgeving .................................................................................................. 22 Draaiboek 1: Persoonlijke analogie ................................................................................................... 24 De 6 grondregels van deze sessie zijn: .......................................................................................... 24 Draaiboek 2: Catalogus techniek ....................................................................................................... 27 Draaiboek 3: Trigger techniek ........................................................................................................... 29 Verloop creatieve sessies ............................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Gewenste situatie plattegrond station Europapark .......................................................................... 34 Bibliografie ............................................................................................................................................ 35 Bijlage .................................................................................................................................................... 36 Tabellen ............................................................................................................................................. 40 Interview technische planoloog en afspraak gemeentehuis............................................................. 41

1

Voorwoord In dit onderzoek zal gekeken worden naar de user experience en usability van het station Europapark. Gedurende het onderzoek zal als doel gesteld worden om de gebruikersinteractie te optimaliseren waardoor de gebruiker hierdoor gezonder, gelukkiger, doelmatiger, efficiënter, en veiliger hun doelen kunnen bereiken. Het onderzoek wordt daarom ook geoperationaliseerd met de volgende aspecten: - gezondheid - gelukkiger - doelmatig - efficiëntie - veiligheid In het advies wordt antwoord gegeven op de geoperationaliseerde aspecten. De dimensies worden in het operationalisatie schema geoperationaliseerd tot bruikbare vragen die beantwoord kunnen worden. Dit schema is te vinden in de bijlage onder het kopje tabellen.

2

Inleiding Het station Europapark is een vrijwel veel gebruikt station met maar liefst +/-6000 bezoekers per dag. Dit komt dus voornamelijk door de werk en woongelegenheid rondom het station. Er is zo’n 200.000m2 aan kantooroppervlak en aan de kant van de Helperzoom is heden een woonwijk.

Geschiedenis Een station wordt gebouwd wanneer een gebied voor meerdere passagiers als uitstap gelegenheid praktisch zou zijn. Dit ontstond allemaal al in 1830 waan aan de westzijde van het Wintschotendiep vooral de houthandel en-verwerking op gang komt. Op dat moment bestaat de woonwijk de Linie al. Doordat er een geleidelijke overgang van wind naar stoom kwam kon de houtverwerkende industrie zich uitbreiden dit vond allemaal plaats halverwege de 19e eeuw. Omdat er aan het begin van de 20e eeuw een elektriciteitscentrales gebouwd zijn (de Helpmancentrale) Omstreeks 1860 wordt het spoorlijn Groningen- Zwolle aangelegd. Dit spoor scheidt het industriegebied van de westkant(Wintschotendiep) ten opzichte van he oosten van het daarvan gelegen gebied. Wanneer als gevolg van de vestingwet van 1874 de vestingwerken verdwijnen, verandert de functie van dit gebied en ontstaat hier o.a. een gevangenis, een begraafplaats en een kazerneterrein. Het terrebos, aangelegd aan het einde van de 18e eeuw, krijgt in deze periode z'n huidige vorm door de aanleg in Engelse landschapsstijl. Aan het eind van de jaren '50 van de vorige eeuw wordt begonnen met de aanleg van de wijk Coendersborg. Deze woonwijk vormt een uitbreiding van Helpman en strekt zich uit tot aan de spoorlijn Zwolle-Groningen. Begin 70-er jaren worden op de plaats van de Kempkensberg en de Engelse Kamp de rijkskantoren gebouwd. Inmiddels is ook dit gebied, net als het Europapark, aan transformatie onderhevig. De Rijksgebouwendienst heeft plannen ontwikkeld om het noordelijke deel van de kantorenlocatie (de Kempkensberg) te her ontwikkelen. De Informatie Beheer Groep, de Belastingdienst en in de toekomst mogelijk ook andere rijksdiensten zullen hier dan worden ge(her)huisvest. Het zuidelijke deel van de locatie, de Engelse Kamp, komt hierdoor beschikbaar voor woningbouw (Mennes voor wonen, 2014)

Functies Gedurende het project over het station zal voornamelijk gefocust worden op de desbetreffende functies. Binnen het onderzoek traject. Hierbij zullen de: -

Verschillende gebruikers en gebruiksscenario’s worden in kaart gebracht Mogelijke fricties in het station worden bekeken

Het is daarvoor van belang te weten wat de 5 bouwfasen zijn en hoe deze zijn uitgewerkt gedurende het proces. Ook om verder onderzoek te doen naar het station is het van belang te weten wie en welke bedrijven betrokken waren bij het onderzoek Nu zal er worden gekeken naar een paar zaken zoals: huisvesting, initiatief, uitvoering, ontwerp en beheer De initiatief nemers van dit project zijn de gemeente Groningen, BAM, Pro-rail en infraconsult. Het project heeft in totaal rond de 47 miljoen euro gekost.

3

Het station is door de volgende bedrijven en afdelingen ontworpen: Movares(Station), Bureau Noordeloos (fietsenberging) en gemeente Groningen afdeling stadsontwerp (buitenruimte) (Bam civiel, 2012) Het station en de buitenruimte lopen erg mooi in elkaar over. Er word mooi gebruik gemaakt van verschillende niveaus van hoogte. Dit geeft een strak ontwerp. Voor dat het huidige station werd gebouwd was er al een tijdelijk station aanwezig. Op 4 oktober 2011 werd er gestart met de bouw van het huidige station. Op 9 december 2012 werd het gebouw opgeleverd en kwamen de eerste treinen binnen op het station. Het station hoort bij de nieuwe wijk Europapark. In deze wijk komt plaats voor woonruimte kantoren en ontspanning. Deze wijk is nog niet volledig klaar. De verwachtingen zijn dat rond 2017 de wijk is afgerond. (estea bv.,2015)

Groenaspect Groen in de stad houden is het belang van Groningen en daarvoor worden verschillende projecten gekoppeld aan dit belang. Het station Europapark is daarvan een van de nieuwe verbeterde ontwikkelingen binnen de stad. Bij de planontwikkelingen van het station is door de stedenbouwkundige en landschapsarchitecten van de gemeente Groningen veen aandacht besteed aan het groene aspect. Door de gemeente Groningen en Prorail zijn de randvoorwaarden vastgesteld. Vanuit het ingenieursbureau van de gemeente Groningen is vastgesteld dat er rekening gehouden moest worden met winter kaal en wintergroen, dit vooral om te zorgen dat het hele jaar door groen aanwezig was op het station. Omdat er gekozen is voor een dichte bedekking van de plantenvakken vullen de planten snel waardoor dit aantrekkelijker oogt. De planten beschikken over bodem bedekte eigenschappen. ‘’Volgens Huttinga is er een uitstekende mix gevonden die zowel sierwaarde biedt als ook het onderhoud beperkt.’’ (Suchtelen)

Aanleiding voor de bouw De bouw van het NS- station heeft verscheidene aanleidingen. Deze aanleidingen zij als volgt: - Het omvangrijke kantorenprogramma (ruim 200.00m^2) - de aanwezigheid van het multifunctionele stadion de Euroborg, met een van publiek aantrekkende voorzieningen zoals (vermaak, grootschalige detailhandels, en betaald voetbal). Al deze voorzieningen stellen hoge eisen aan bereikbaarheid, dit niet alleen per auto en/of fiets maar het is van essentieel belang dat ook via het openbaar vervoer een goedde aansluiting is. Dit is dat ook meteen een van de ontwikkelingsmogelijkheden van de stadswijk Europapark. Het station Europapark heeft overigens niet alleen een functie voor werknemers op of bezoekers van het

4

Europapark, maar ook voor de bewoners in Groningen-Zuid en personeel dat op de nabij gelegen kantorenlocatie Kempkensberg werkt. (Gemeente Groningen, mei, 2009)

Doelgroep Er is geen specifieke doelgroep omdat het station een openbare voorziening is. Het is toegankelijk en bedoelt voor iedereen. We kunnen niet een leeftijdscategorie opstellen of onderscheiden van de fysieke mobiliteit. Wat wel belangrijk is te weten, is dat niet alleen treinreizigers het station gebruiken maar ook: - schoonmakers - overstekende mensen van de Helperzoom richting de Euroborg - gehandicapten die van de Gehandicapten parkeerplaats naar de bussen/taxi’s moeten. - fietsers (alleen de fiets (bewaakt) stallen). Belangrijk is dat alle soorten en maten mensen gebruik moeten kunnen maken van het station. Het station is een voorziening waar men korte duur van gebruik maakt. De verwachte langste wachttijd is +/- 30minuten

5

Fase 1 In deze fase is het station Europapark gevisualiseerd. Dit is gedaan d.m.v. foto’s en (hand)schetsen uit verschillende invalshoeken. Het is nodig om het gehele station te visualiseren om een beeld te vormen over de functies en gedragingen die gaande zijn bij het station. Om een userexperience en usability onderzoek te starten is het van toepassing te weten wat de aanleiding is voor het plaatsen van het station. In deze fasen zal het station dus visueel in kaart gebracht worden, met daarbij de bijbehorende bevindingen.

Plattegronden: De plattegronden zijn geschetst en verkregen van de Gemeente Groningen. De plattegronden worden gebruikt om een visueel beeld te vormen over waar welke functies zich bevinden op n buitenom het station. Kant van Euroborg

Figuur 1 plattegrond schets (globaal)

Kant van Helperzoom

De schets hierboven is een globale weergave van het stations gebied. Een plattegrond is een goeie manier om te oriënteren op waar de eventuele functies zich bevinden. De functies worden aangegeven in een vlekkenplan. Het vlekkenplan is hieronder aangegeven.

6

vlekkenplan binnen een vlekkenplan worden dus op een plattegrond d.m.v. ‘vlekken’ aangegeven. Om een globaal beeld te schetsen van het station is hieronder een ‘vereenvoudigde vlekkenplan weergegeven’.

7

Figuur 2 overzicht van vervoersmiddelen

In de plattegrond hierbven is heel precies aangegeven wat de hoofd onderwerpen van het station zijn. Hiermee wordt het vervoer bedoelt. Onder het kopje Geschiedenis en aanleiding is verteld dat er een goede OV aansluiting moest zijn voor de voorzieningen die het gebied te bieden heeft. In de plattegrond zie je heel duidelijk waar welke functie ten opzichte van de andere licht. Dus fietsenstallen bij de treinen en bussen en P+R is mogelijk. Het eerste vlekkenplan is hieronder gevisualiseerd. Er zijn geen detailt getekend en alleen aangegeven waar de functie zich bevind. Her is weergegeven op het lichtplan van Movares, en hoort bij het bestemmingsplan. Rechtsonderin is in de legenda aangegeven met daarin de bijbehorende ruimtes.

Figuur 3 vlekkenplan op Lichtplan- Movares

8

Functie- relatieschema In het functie-relatieschema worden alle relaties gelegd tussen de functies op het station. Om dit te optimaliseren is er een observatie onderzoek gedaan waarbij is gekeken hoe mensen navigeerden en gebruik maakte van de functies op het station. Om het functie-relatieschema te verkrijgen zijn de functies in de positie van de plattegrond weergegeven.

Figuur 4 functie-relatie schema in plattegrond positie

Hierin zijn alle functies gekoppeld en valt het ook te herleiden van de plattegrond.

9

Uit/ in de bus stappen

Fiets uit/ in de fietsen stalling halen/ plaatsen

Uit/ in checken op het station

Uit/ in de trein stappen

Wachten op de vervoerder

Uit/ in de bus stappen

X

X

X

X

Fiets uit/ in de fietsenstallin g halen/ plaatsen

X

X

X

X

X

X

Uit/ in checken op het station

X

X

Uit/ in de trein stappen

X

X

X

Wachten op de vervoerder

X

X

X

Ophalen van reisproduct

Informatie zoeken over treinreizen

Ophalen van reis product

X

X

X

X

X

X

X

X

Informatie zoeken over treinreizen

X

X

X

X

In deze functie-relatieschema zijn alle relaties met elkaar weergegeven, dus alles wat met elkaar in relatie staat is met een kruisje aangegeven in het schema. Ophalen van het reisproduct staat met weinig veelgebruikte functies van het station in connectie. Dit houdt in dat het ophalen van het reisproduct dus niet zodanig een belangrijke functie heeft om dit prominent te plaatsen op of nabij het station. De functies die worden gebruikt op en nabij het station zijn naar voren gekomen naar observaties. Op station Europapark, maar ook op station Zwolle en station Groningen is gekeken naar welke functies veel worden gebruikt op en nabij het station. Tijdens het observeren is er op verschillende invalshoeken gekeken en In het weer opvolgende schema is het functie-relatie schema weergegeven met daarbij prioriteiten gesteld: dus wat ‘moet’ echt samen wordt met ++ aangegeven, wat hoort gewoon samen maar heeft geen top prioriteit wordt aangegeven met één + en datgeen wat niet perse bij elkaar hoort is aangegeven met een – teken.

10

Info verzamelen

Wachten/zitten + + +

+

-

+

+

+

-

= +

+

Fietsen stallen -

Overstappen P+R/bus ++ ++ +

Kaartje knippen ++ +

+ +

-

-

++

OV opladen ++ ++

++ ++ ++ +

+

++

++

++

+++

+++

In-/uitchecken

In-/uitstappen

X In/uitstappen In/uichecken OV opladen Kaartje knippen Overstappen P+R/bus Fietsen stallen Wachten /zitten Informatie verzamelen

In dit schema zie je dat de belangrijkste dingen met een ++ aan elkaar zijn gekoppeld. Wanneer gerefereerd wordt naar het vlekkenplan zie je weer dat alle functies bij elkaar staan zoals in het ‘ideale’ en in het geprioriteerde schema staat opgesteld. Stations hebben een voorgeschreven basis van functies die bij elkaar horen, deze is hier gebruikt.

11

Nu alle functies en plattegronden in kaart zijn gebracht, kan worden ingegaan op de vooronderzoeken.

Fricties Tijdens het observeren is er geïnterviewd. Het doel van observeren is: doormiddel van te kijken het non-verbale gedrag te beoordelen. Er werd gekeken naar lichaamstaal, gezichtsuitdrukkingen en de handelingen die vervolgens werden uitgevoerd. Wat opviel was dat voornamelijk mensen zoals studenten, en werknemers de trein namen. Dit omdat het natuurlijk ook een station is vanwege de werkgelegenheid in de omgeving. Mensen wisten meteen de weg en hadden zonder moeite in-/uitgecheckt om hun reis te vervolgen. In de volgende foto’s van het station zijn de meeste fricties weergegeven. Om zo de gebouwde omgeving te visualiseren. Hierdoor zal meteen duidelijk gemaakt worden dat wel/niet aan de orde is en waarmee welke frictie te maken heeft. De fricties bevinden zich in de volgende gebieden: - in-/uitchecken op perron 2/3 - verstopte kaartautomaat - info bord bij ieder perron over welke trein aankomt - licht in de tunnel - windschermen - leuningen - veiligheid onder de tunnel - digitale vertrektijden bord aan de helperzoom kant - fietspad - trap met fietsengoot in de fietsenstalling - prullenbak probleem - niet wetende fietsers (gekoppeld aan gevaar onder de tunnel) - onduidelijkheid over de navigatie bij betreden station via kant euroborg. Frictie 1

Het kaartautomaat staat verborgen achter de informatie borden. Hij staat als het ware met zijn ‘rug’ naar de mensen toe gerciht omdat alle bezoeker van achter het apparaat vandaan komen zoals te zien is op de foto.

12

Frictie 2

De positie geeft de indruk dat arriva treinen rechts komen en de NS treinen links.

Frictie 3

Klok en digitaal bord waar de eindhalte van de volgende trein opstaat. Rechts bovenin staat arriva of NS maar allebei wordt het met blauwe letters aangegeven. De passagier moet goed kijken waarvoor ze moeten inchecken.

Frictie 4

Geen navigatie borden. er is niet duidelijk welke weg waarnaartoe leidt. Links naar perron 1 en (via) rechts naar 2/3

Frictie 5

Trap naar beneden: halte 2/3 -er is maar via een kant gelegenheid de fietsgoot te gebruiken. Dus van boven naar beneden en andersom kan niet tegelijk. - de tunnel is overdag erg donker

Frictie 6

Fietsers zien vanaf deze zijde niet dat onder de tunnels voetgangers oversteken. Dit doe je op d.m.v ervaring. - gevaarlijke situatie de fietsers komen van een helling dus extra vaart.

Frictie 7

Windschermen werken alleen wanneer de wind loodrecht op de windschermen valt. Er onaangenaam bij het Hollandse klimaat. Er zitten tocht gleuven tussen ieder windscherm in. - In-/uitchecken is goed, logische plek. Geen fricties naar observatie

13

Frictie 8

Niet genoeg afvalbakken, Her en der liggen bulten met afval, zowel sigaretten peuken als blikjes in de bossen. - prullenbaken staan niet op plaatsen waar de bezoekers langskomen. Ze moeten als het ware omlopen om hun afval weg te werpen.

Frictie 9

Trap naar beneden via perron 1 halte 1: - een fietsgoot is voldoende want in de ligt kunnen ook fietsen vervoerd worden. leuningen zijn erg koud en ’s ochtends met de douw erop erg glad. Ander materiaal vereist.

Frictie 10

Aan de foto is te zien dat de fietsers erg snel gaan. Dit komt door de helling aan beide zijden van de tunnel. De fietsers komen met een redelijke vaart naar beneden. Voor de mensen die onder de tunnel van de trap afkomen en uit de lift stappen kan dit een gevaarlijke situatie opleveren. Al helemaal wanneer kinderen onder de 6 jaar die onoplettend oversteken. Aan de linker muur hangt bovenin een scherm met daarin de tijden wanneer welke treinen rijden. - locatie van het bord is verkeer, want hij hangt tegen het ligt is dus ontstaat er een weerkaatsing op het scherm (verblinding). Mensen lopen en gaan aan voorbij omdat onder de brug ook navigatie bordjes hangen die ervoor zorgen dat je daar naar kijkt ipv het bord. Als het bord in het midden aan de onderkant van de brug bevestigd wordt trek hij als eerste de aandacht. Mensen zullen sneller

Frictie 11

14

PGI Inchecken De gebruiker dient voor het gebruik van de trein in te checken bij de vervoerder. Door middel van deze actie kan de vervoerder kosten in rekening brengen voor het gebruik van de dienst die zij leveren. Na gebruik van de dienst die is geleverd, moet de gebruiker uit checken, om zo voor het systeem te bepalen welke afstand de gebruiker met de vervoerder heeft afgelegd.

15

PGI Bankje

Om het gebruikersgemak te verhogen op de treinstations worden banken geplaatst. Deze banken hebben als doel dat reizigers kunnen zitten in plaats van staan wachten op de trein. Dit zorgt ervoor dat reizigers het wachten minder snel als vervelend gaan ervaren.

16

PGI trap met fietsgoot

Bij de fietsentrap kan de gebruiker door middel van de gleuf in het midden de fiets naar beneden later rollen. De gebruiker loopt naast de fiets om de snelheid af te remmen of kracht op de fiets uit te voeren om naar boven te gaan.

17

PGI Infobord

De gebruiker kijker in een rechte lijn naar het bord wat zich op 2,5 meter hoogte bevind. Door deze hoogte is het voor de gebruiker alleen mogelijk door stil te staan, met het hoofd omhoog de informatie af te lezen die hij of zij nodig is.

18

Methoden Om tot conclusies en oplossingen te komen voor bepaalde fricties of onderwerpen bij dit station, is er veelvuldig onderzoek gedaan. In deze sectie gaan we bespreken wat voor methoden er zijn gebruikt, hoe die zijn gebruikt en waarvoor die zijn gebruikt. Voor dit onderzoek zijn twee verschillende methoden gebruikt, namelijk observeren en interviewen

Interviewen Door middel van interview is er getracht specifieke informatie over bepaalde aspecten van het station te verkrijgen. Op deze manier is geprobeerd een andere kijk te krijgen op het station, dus waarom is hier voor deze vorm en dit materiaal gebruik gemaakt en niet voor een andere. Wij hebben hiervoor gesproken met een planoloog. Planologen houden zich bezig met het ontwerpen van gebouwde omgevingen. Door met deze planoloog te praten is er dus inzicht verkregen in de keuzes die de ontwerpers van het station Europapark hebben gemaakt. Het interview staat onder de bijlagen.

Observeren De belangrijkste methode is uiteraard observeren, door goed te kijken naar wat mensen in bepaalde situaties doen is het goed mogelijk om bepaalde fricties te ontdekken, maar ook om te kijken wat eventueel wel goed gaat. Door te observeren op bepaalde tijdstippen is er een goed totaal beeld ontstaan van het station. Zo is er geobserveerd tijdens de spitsuren, hier kan worden gekeken naar hoe het station presteert terwijl het er erg druk is. Lopen bepaalde gebieden vast, ontstaan ergens lange wachtrijen enzovoort. Verder is er ook in het donker geobserveerd, hierdoor is er ook een beeld ontstaan over het feit of informatie borden in het donker wel leesbaar zijn. Dus kunnen reizigers in het donker hun weg over het station wel vinden.

Verder is ook de expertise van de projectleden zelf gebruikt. Zij konden door goed naar het station te kijken en er een tijd rond te lopen, ook een aantal fricties ontdekken. Op deze manier is er dus een goed beeld ontstaan van de dagelijkse gang van zaken op het station. De fricties zijn in het fotoverslag weergegeven.

19

Fase 2 In fase twee is het programma van eisen opgesteld om op deze manier een beeld te krijgen van de functies en de fricties. De wensen en eisen van de gebruiker en opdrachtgever worden in het programma van eisen opgesteld. Het PvE voor een gebouw/ gebouwde omgeving dient een omschrijving te bevatten van de opdrachtgever of zijn/haar.

Programma van eisen Functies Het gebouw is een treinstation, Station Europapark in Groningen. Zoals je dus verwacht is de functie van het gebouw het verwerken van treinreizigers, die hier aankomen, vertrekken of moeten overstappen. Ook heeft deze gebouwde omgeving een functie die met fietsen te maken heeft. Ten eerste zijn er veel faciliteiten aanwezig waar reizigers of mensen die in de buurt van het station werken hun fiets kunnen stallen. Zowel in de bewaakte fietsenstalling als in normale fietsenrekken rond het station. Ten tweede is het station ook een belangrijke fietsverbinding tussen de wijken aan beide kanten van het spoor. Onder het station loopt namelijk een fietstunnel die veelvuldig word gebruikt. De grootte van de functies is als volgt: In het bestemmingsplan is te lezen dat er per dag 6000 in en uitstappers gebruik zullen maken van het station. Qua fietsen stalling is er ruimte voor ongeveer 500 fietsen, per dag zullen zo’n 900 mensen hier hun fiets stallen en weer komen ophalen. In het bestemmingsplan valt ook te lezen dat per dag ongeveer 10.000 fietsers gebruik maken van de fietstunnel. Hiermee is het een van de belangrijkste fietsverbindingen in stad Groningen.

Ruimtes Op een treinstation heb je te maken met verschillende ruimtes die elk hun eigen functies hebben. Op station Europapark zijn dit de belangrijkste - Sporen - Perrons - Zitplaatsen - Fietsenstalling - Fietspad - Trappen/liften Sporen Op de sporen komen en vertrekken de treinen. Dit is dus een erg belangrijke ruimte op het station omdat het hier allemaal om draait. Perrons Zodra reizigers uit de treinen stappen belanden ze op de perrons. Ook een erg belangrijke ruimte dus. Ook reizigers die de treinen in willen zullen dit via de perrons moeten doen. Om deze redenen staan op het perron de incheck paaltjes voor de OV-chipkaarten. Ook zijn er op de perrons zitplaatsen aanwezig, en kun je er je OV-chipkaart opladen. Zitplaatsen

20

Zitplaatsen zijn erg belangrijk zodat reizigers comfortabel op hun trein kunnen wachten. Zoals gezegd bevinden er zich zitplaatsen op de perrons, maar ook op andere plekken op het station zijn zitplaatsen gerealiseerd zodat reizigers voldoende zitgelegenheid hebben Fietsenstalling Reizigers die op de fiets naar het station komen willen hun fiets graag op een veilige plek op kunnen bergen. Dit kunnen zij dan doen in de bewaakte fietsen stalling. Fietspad Zoals dus al gezegd is het fietspad onder het station door een hele belangrijke fietsverbinding. Hierdoor is het station dus ook goed en makkelijk met de fiets te bereiken

Trappen/liften Omdat het station vele verschillende hoogtes heeft zijn er automatisch veel trappen aanwezig. Alle trappen zijn voorzien van zogenaamde fietsgoten zodat mensen met de fiest aan de hand toch op en af de trap kunnen Veel van deze ruimtes hebben met elkaar te maken, ze hebben relaties met elkaar. Deze relaties zullen nu besproken worden. Sporen-Perrons Als eerste de belangrijkste, deze relaties is wat het station draaiende houdt. Van de treinen op de sporen stappen reizigers de perrons op en omgekeerd. Verder moet je op de perrons inchecken zodat je de treinen op de sporen kunt betreden. Perrons-Zitplaatsen Reizigers staan vaak op de perrons te wachten op hun trein. Het is belangrijk dat ze dit comfortabel kunnen doen. Hiervoor zijn dus zitplaatsen nodig zodat wachtende reizigers niet voortdurend hoeven te staan. Ook voor mensen die minder goed kunnen lopen of niet al te lang kunnen staan is het belangrijk dat zij ergens kunnen zitten, niet te ver van de sporen vandaan. Dus op de perrons. Fietsenstalling/fietspad-Perrons/sporen Het is belangrijk dat mensen het station goed met de fiets kunnen bereiken, en dat zij vervolgens hun fiets ergens kwijt kunne om daarna hun reis met de trein te vervolgen. Via de fietspaden is het station goed te bereiken met de fiets, vervolgens is er voldoende plek om fietsen te stallen, zowel in bewaakte ruimtes als in openbare ruimtes. En ten slotte kunnen reizigers via de perrons en sporen hun reis vervolgen. Perrons-trappen/liften Het is ook erg belangrijk dat de perrons voor iedereen goed bereikbaar zijn. Mensen zonder fysieke beperkingen kunnen de trappen gebruiken. Wensen zij hun fiets mee te nemen de trein in, dan kunnen zij die meenemen de trappen op via de fietsgoten. Verder kunnen mensen met een fysieke beperking gebruik maken van de liften, op het station zijn er twee aanwezig. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld ook rolstoel gebruikers makkelijk overstappen naar een ander spoor

21

Comfort, uitstraling en vormgeving Comfort Het station is redelijk comfortabel in gebruik, de zitplaatsen zijn goed en er zijn voldoende, alhoewel je soms wel wat last hebt van de wind omdat de winschermen niet altijd toereikend zijn. Verder zitten de banken goed genoeg, ze zijn gemaakt van hout wat uitnodigt om er op te gaan zitten. Dit zorgt er ook voor dat het niet erg kille en koude banken zijn. Verder zijn de trappen goed te gebruiken, de staphoogte is niet te hoog maar ook niet te laag De helling is niet al te hoog zodat je een fiets redelijk gemakkelijk mee kan nemen via de fietsgoten. Uitstraling Het station heeft een mooie frisse uitstraling, dat heeft deels natuurlijk te maken met het feit dat het een nieuw gebouw is, maar deels natuurlijk ook doordat het is gebouwd met mooie terugkerende kleuren en materialen. Er is veel gebruik gemaakt van lichte materialen in combinatie met donkerdere aspecten, dit geeft een erg moderne en strakke uitstraling. Vormgeving Zoals eerder gezegd bevat het station een aantal verschillende niveaus qua hoogte, deze verschillende niveaus zijn met elkaar verbonden door trappen en schuin oplopende paadjes. Dit geeft een erg speels effect. Verder zijn deze niveaus niet met scherpe rechte hoeken vormgegeven, maar met mooie rondingen waardoor het geheel er nog beter uit ziet.

Inchecken/Uitchecken    

Snel Duidelijk Makkelijk herkenbaar Goede open locaties zodat er geen opstoppingen komen

Informatie verzamelen     

Goed zichtbaar Op open locaties die goed zichtbaar zijn Duidelijk kleur gebruik Duidelijke visualisaties Duidelijke informatie

Perrons    

Veilig Toegankelijk Duidelijke markeringen Goede in en uitstap hoogstes

22

Fietsenstalling    

Veilig Toegankelijk Voldoende plaats Genoeg ruimte voor de fiets

Fietstrappen   

Geul breed genoeg voor fietsband Niet te steile helling Genoeg ruimte tussen de fiets in de geul en eventuele obstakels

Trappen   

Niet te steil Voldoende grote traptreden Stroef materiaal

Fietspad  

Duidelijke markering Volgt logische route

Zitgelegenheid    

Comfortabel Uit de wind Niet te ver van de perrons Veilig



Niet te koud materiaal

  

Veilig Comfortabel Toegankelijk

Lift

23

Fase 3 In fase drie worden drie creatieve sessies gedaan met de 3 hoofdfricties , de hoofdfricties zijn: - functionaliteit van de windschermen bij de bankjes - de locatie van het informatie bord aan de Helperzoom kant - de trap met goot in de fietsenstalling. De creatieve sessies zijn d.m.v. draaiboeken uitgewerkt. In het verloop van de creatieve sessies Verloop creatieve sessies is er gezocht naar oplossingen voor fricties van Station Europapark. De fricties die zijn besproken in de sessie zijn het Informatiebord, de trap met fietsgeul en Windscherm perrons. Hiervoor zijn de verschillende creatieve technieken: persoonlijke analogie, Catalogus techniek en de Trigger techniek gebruikt. In de Draaiboeken staat de exact beschreven fricties en het proces van de creatieve technieken. In het verloop worden ook de resultaten benoemd. Alle draaiboeken zijn ontstaan met als bron het boek van Ineke Walravers; ‘’problemen oplossen met creatieve technieken.’’ (Walravens, 2012)

Draaiboek 1: Persoonlijke analogie Frictie: Informatiebord Helperzoomzijde Bij de persoonlijke analogie stappen we eerst ver weg van het probleem. We beelden ons zelf in dat we zelf het product zijn. Wij zijn het informatiebord aan de Helperzoomzijde en zoeken een plek om informatie op een zo duidelijk mogelijke manier te verspreiden. Punten die hierbij aan bod kunnen komen zijn: hoe wordt de informatie gedeeld, en welke informatie wordt precies gedeeld. De frictie: Het informatiebord geplaatst aan de Helperzoomzijde hangt voor voorbijgangers links, boven de gewenste ooghoogte. Doordat het informatiebord, waarop informatie te zien is van vertrekkende treinen op een, door ogen van human technology studenten, niet logische plek hangt, mensen dit informatiebord niet gelijk zullen zien. Het zogenoemde TB7 (treinbeeldscherm, het getal achter de afkorting TB staat voor het aantal treinen dat af te lezen valt) hangt volgens de richtlijnen op de juiste hoogte van 2500 mm. In ‘Belettering en bewegwijzering Nederlandse treinstations’ uit januari 2013 wordt in 3.3.2. vermeld wanneer een bordlocatie nodig is. Uit onderzoek blijkt dat voor reizigers blijkt dat dit niet altijd duidelijk is. Mogelijke oplossingen: sinds de blauwe borden zijn vervangen door zogenoemde TB7, TB14 of TB21 schermen worden deze schermen landelijk gebruikt. TB14 of TB21 schermen zijn te groot en omdat station Europapark relatief gezien geen groot station is, worden TB14 of TB21 niet effectief genoeg gebruikt. Andere mogelijke oplossingen zijn wel het verplaatsen van het bord op locaties waar het is toegestaan.

De 6 grondregels van deze sessie zijn: 1. freewheelen: vrijuit denken om tot ideeen te komen 2. kwantiteit boven kwaliteit: Heel veel ideeën verzinnen is beter dan weinig kwalitatief goede 3. Kruisbestuiven: Via contrasten: wit doet denken aan zwart Via samenhangen: spijker doet denken aan hamer Via overeenkomsten: punaise doet denken aan spijker. 24

4. Uitstel van elk oordeel: Elkaar niet oordelen over ideeën. Dit kan de sessie op een verkeerd spoor zetten 5. Noteren: Noteer ELK idee, anders maak je van tevoren al een selectie. 6. Luisteren: Luister goed naar elkaar. Hierdoor kan je hier verder op freewheelen. Tijdens de creatieve sessie starten we met warming-up opdrachten. In het boek van “Problemen oplossen met creatieve technieken” van Ineke Walravens staan een aantal vragen die beantwoord dienen te worden. Deze vragen staan los van het probleem van het informatiebord, maar zorgen ervoor dat de hersenen worden gedwongen creatief na te denken. Deze vragen neemt de sessieleider mee. Na deze opwarming beginnen wij met de creatieve sessie. Ieder groepslid beeld zich in dat hij informatie moet delen met een potentiële reiziger. Hoe kom ik over en op welke manier breng ik de boodschap over. Beeld hierbij in dat jij het enige middel bent om de boodschap zo duidelijk mogelijk over te brengen. Na ongeveer 5 minuten selecteren we aan aantal belangrijke punten uit de creatieve sessie, en op deze gaan we verder brainstormen. Dit volgt zolang we tot een goed concept komen.

Benodigdheden: - 5 maal setje a-4tjes - 5 maal een pen - Rol plakband om de ideeën op te hangen - 45 minuten tijd per groepslid - Mochten er bij de warming up problemen zich voordoen, dan passen we een manier van kruisbestuiving toe.

1. Via contrasten: wit doet denken aan zwart 2. Via samenhangen: spijker doet denken aan hamer 3. Via overeenkomsten: punaise doet denken aan spijker.

Verloop van sessie 1 Creatieve sessie 1: Persoonlijke analogie Frictie: Informatiebord Helperzoomzijde Sessieleider opent de sessie en heeft de deelnemers uitgelegd wat er van deze sessie verwacht word en dat de techniek persoonlijke analogie word toegepast. De sessie start met een warming up door een vraag te beantwoorden uit het boek van “Problemen oplossen met creatieve technieken” van Ineke Walravens. De regels van de sessie worden door de sessieleider voorgedragen De Frictie word voorgelegd aan de deelnemers door middel van persoonlijke analogie. “Als je een informatiebord zou zijn, hoe zou je dan je informatie delen? Wel word er bij deze vraag vermeld door de sessieleider de informatie van het bord(reisinformatie) niet aan te passen is/ niet word relevant is. Deze sessie verliep niet helemaal volgens plan, de techniek werd niet echt begrepen door de deelnemers. Na een extra oefening verliep het echter beter. (zie notulen) Oplossingen: - Locatie van het bord centraal in het midden 25

-

Door informatie om te roepen D.m.v. belijning Informatie op glas projecteren/ Projecteren op rook Op Ov kaart treintijden weergeven Rode activatie knop voor het infobord Met lichtjes aanduiden hoe laat een trein vertrekt Opvallend zijn doormiddel van kleurtjes Visualisaties met wanneer treinen aankomen Brug die alleen opent wanneer een trein aankomt Felle kleuren Zichtbaarheid van een afstand d.m.v een i symbool Duidelijk, groot en analoog Logische plek Op de route van een treinreiziger Deze oplossingen zijn geanalyseerd op het PVE functie informatie verzamelen en daar is dit de beste oplossing van : Centraal het bord in het zicht ophangen en via markeringsroute met verschillende kleuren langs het informatiebord worden geleid

26

Draaiboek 2: Catalogus techniek Frictie: Trap met goot. Bij de catalogus techniek wordt door middel van een woordenboek, encyclopedie of ander middel een trefwoord gekozen. Het doel is hiervan dat we afstand nemen van het probleem. Afstand nemen bevordert immers het vinden van nieuwe oplossingen. Hier kiezen van het trefwoord gaat geheel willekeurig. Je prikt met gesloten ogen een woord uit. Mocht er geen woordenboek aanwezig zijn, denk dan bijvoorbeeld aan iets anders dan de trap met goot, bijvoorbeeld een middagje shoppen wat je daar tegen komt, en kies dat als woord. Het woord wat nu als trefwoord geldt, wordt het uitgangspunt voor deze creatieve sessie. Er worden overeenkomstige eigenschappen gezocht tussen het gekozen trefwoord en de trap met goot. Alle associaties van de deelnemers worden genoteerd door een daarvoor benoemde notulist. Deze houdt alle ideeën bij en schrijft ze op, of typt ze uit op de computer. Een voorbeeld hierbij kan zijn: - Een afdeling functioneert slecht. - Het gekozen woord is koelkast. - Als een klant bijvoorbeeld met een vraag komt, functioneren we dan ook? - Als er een stekker in het stopcontact wordt gestoken, functioneert de koelkast dan ook? De sessie: Aan het begin van de creatieve sessie opent de sessieleider de sessie. Tijdens deze opening wordt het probleem op een papier geschreven zodat iedereen ten alle tijde duidelijk heeft wat het probleem is. Van tevoren worden voorwaarden en eisen opgesteld. Deze worden ook op een papier geschreven. Wanneer eisen onduidelijk zijn of niet duidelijk genoeg, dan kunnen vragen worden gesteld over deze eisen. De 6 grondregels van deze sessie zijn: 1. freewheelen: vrijuit denken om tot ideeën te komen 2. kwantiteit boven kwaliteit: Heel veel ideeën verzinnen is beter dan weinig kwalitatief goede. 3. Kruisbestuiving: - Via contrasten: wit doet denken aan zwart - Via samenhangen: spijker doet denken aan hamer - Via overeenkomsten: punaise doet denken aan spijker. 4. Uitstel van elk oordeel: Elkaar niet oordelen over ideeën. Dit kan de sessie op een verkeerd spoor zetten 5. Noteren: Noteer ELK idee, anders maak je van tevoren al een selectie. 6. Luisteren: Luister goed naar elkaar. Hierdoor kan je hier verder op freewheelen. Alle ideeën worden tijdens de sessie opgeschreven, en als het vel vol is, gaan we terug naar het oorspronkelijke probleem. Nu worden er verbanden gelegd tussen de ideeën en het probleem. Als dit lastig word, dan moeten kenmerken van het idee worden geassocieerd. De sectieleider is niet te snel tevreden met ideeën. Tevredenheid zorgt ervoor dat de sessie snel is afgelopen. Er moet kritisch worden gekeken of “bijna” alle ideeën en mogelijke oplossingen aan bod zijn gekomen. Benodigdheden: 5 maal setje a-4tjes 5 maal een pen Woordenboek of ander boek met onderwerpen. Rol plakband om de ideeën op te hangen 45 minuten tijd per groepslid Mochten er bij de warming up problemen zich voordoen, dan passen we een manier van kruisbestuiving toe.

27

1. Via contrasten: wit doet denken aan zwart 2. Via samenhangen: spijker doet denken aan hamer 3. Via overeenkomsten: punaise doet denken aan spijker.

Verloop sessie 2 Creatieve sessie 2: Catalogus techniek Frictie: Trap met fiets geul. Sessieleider opent de sessie en heeft de deelnemers uitgelegd wat er van deze sessie verwacht word en dat de catalogus techniek word toegepast. De sessie start met een warming up door een vraag te beantwoorden uit het boek van “Problemen oplossen met creatieve technieken” van Ineke Walravens. en te beantwoorden met behulp van de catalogus techniek. De regels van de sessie worden door de sessieleider voorgedragen. De Frictie word voorgelegd aan de deelnemers door middel van de catalogus techniek. Het uitgekozen trefwoord is mand De sessie leider benadrukt dat het in relatie/geassocieerd moet worden gebracht met de frictie. (associaties deelnemers, zie bijlage) Deze sessie verliep snel en goed, de deelnemers wisten allemaal het woord in relatie te brengen met de frictie. Oplossingen: - Een zwaartekrachtlift voor fietsen(skilift) Omhoog rollen met zwaartekracht en naar beneden glijden - Soort loopband voor fietsen (roltrap) - Tokkelmachine - Het verwijderen van (vanaf bovenaf gezien) linker fietsgeul en een helling van maken. Fietsen naar beneden, duwen naar boven.

Deze oplossingen zijn geanalyseerd op het PVE functie traplopen met fiets en daar is dit de beste oplossing van : zwaartekrachtlift voor naar boven en beneden, daarmee is de ruimte tussen de geulen opgelost en de ergonomisch beter voor ouderen(gebruikers)

28

Draaiboek 3: Trigger techniek Frictie: Windscherm perrons

Bij de trigger-techniek wordt er, bewust en gestructureerd, gebruikgemaakt van de associaties die worden opgeroepen door het uitspreken van de ideeen van anderen. Het principe van deze ideetechniek werkt als volgt: je zit bijvoorbeeld lekker televisie te kijken, ziet in een reclame een vrachtwagenchauffeur een shaggie draaien en je beseft ploseling dat je de vuilnis nog buiten moet zetten. Het denkproces ging als volgt: Vrachtwagen, vuilniswagen, vuilnisman, vuilnisophaaldag, morgen, vuilniszak, prullenbak. “ Ojee, er zit nog een volle zak in. “ Nadat het probleem is uitgelegd, krijgt iedere deelnemer de gelegenheid om ideeën die bij hem of haar opkomen te noteren. Dat mogen ook alleen trefwoorden zijn die nog geen idee vormen. Na enkele minuten vertelt iedere deelnemer zijn of haar ideeën of trefwoorden aan de groep. De deelnemers luisteren goed naar wat er wordt ingebracht en ze laten tegelijkertijd hun gedachten de vrije loop gaan. Ze proberen door de opmerkingen van anderen nieuwe triggers te krijgen. Deze triggers worden eveneens door de deelnemers genoteerd. Als alle deelnemers hun eerste ideeën hebben voorgelezen, begint de tweede ronde. Hierbij gebruiken de deelnemers de triggers die ze tijdens het voorlezen hebben genoteerd. Met deze triggers proberen ze nieuwe ideeën te creëren. ( problemen oplossen met creatieve ideeen; ineke walravens) Eerst worden de 6 grondregels uitgelegd. De 6 grondregels van deze sessie zijn: 1. freewheelen: vrijuit denken om tot ideeen te komen 2. kwantiteit boven kwaliteit: Heel veel ideeën verzinnen is beter dan weinig kwalitatief goede. 3. Kruisbestuiven: - Via contrasten: wit doet denken aan zwart - Via samenhangen: spijker doet denken aan hamer - Via overeenkomsten: punaise doet denken aan spijker. 4. Uitstel van elk oordeel: Elkaar niet oordelen over ideeën. Dit kan de sessie op een verkeerd spoor zetten 5. Noteren: Noteer ELK idee, anders maak je van tevoren al een selectie. 6. Luisteren: Luister goed naar elkaar. Hierdoor kan je hier verder op freewheelen.

Daarna worden warming up opdrachten uitgevoerd van bijlage 1. Hierna wordt het probleem: de windschermen op het perron op een blad geschreven en gaat elk lid een aantal minuten ideeën of trefwoorden opschrijven. Deze worden later voorgelezen en hieruit worden weer ideeën of andere trefwoorden gemaakt. Niet alles hoeft perfect te worden uitgelegd. Juist door onduidelijkheid krijgt ieder lid zijn eigen verbeelding tot een eigen blik. Nadat de ideeën zijn opgeschreven is het tijd voor ronde 2. Deze gaat hetzelfde te werk als ronde 1. Dit proces gaat zolang door tot ongeveer een uur is verstreken. In de laatste ronde worden de ideeën plenair afgerond. Benodigdheden: 5 maal setje a-4tjes 5 maal een pen Rol plakband om de ideeën op te hangen 45 minuten tijd per groepslid Mochten er bij de warming up problemen zich voordoen, dan passen we een manier van 29

kruisbestuiving toe. 1. Via contrasten: wit doet denken aan zwart 2. Via samenhangen: spijker doet denken aan hamer 3. Via overeenkomsten: punaise doet denken aan spijker.

Verloop sessie 3 Creative sessie 3: Trigger techniek Frictie: Windscherm perrons Sessieleider opent de sessie en heeft de deelnemers uitgelegd wat er van deze sessie verwacht word en dat de trigger techniek word toegepast. De sessie start met een warming up door een vraag te beantwoorden uit het boek van “Problemen oplossen met creatieve technieken” van Ineke Walravens De regels van de sessie worden door de sessieleider voorgedragen. De Frictie word voorgelegd aan de deelnemers door middel van de trigger techniek. De windschermen houden nu 20% wind tegen, hoe zorg je ervoor dat dit 100% word? De sessie leider laat iedere deelnemer het eerste idee wat in hem of haar opkomt vertellen en andere deelnemers mogen hierop reageren. Deze sessie werd als beste techniek ervaren door de deelnemers, maar ook als leukste omdat ze ideeën konden delen/verbeteren. Oplossingen(visualisaties, aantekeningen zie bijlage): - Aerodynamica - Tegen ventilatoren die de wind terug blazen - Kruis van windschermen met in elke hoek een zitbankjes - Glazen muren/ dicht station/geheel overdekt - Doorgetrokken kap over het station. - Grotere schermen - Zitbankjes in de grond verzinken - Persoonlijke bescherming tegen wind(jas,trui) - Wind wegzuigen, gebruiken voor warmte lucht. - draaiend windscherm

Deze oplossingen zijn geanalyseerd op het PVE en daar is dit de beste oplossing van : Kruis van windschermen, met in elke hoek zitbankjes. De gebruikers kunnen altijd uit de wind gaan zitten.

30

Oplossingen creatieve sessie onderbouwt uit PVE Alle oplossingen uit de creatieve sessies zijn besproken en geanalyseerd met het PVE. Van te voren zijn in het PVE eisen opgesteld waar functies op het station aan moeten voldoen. De oplossingen zijn naast de eisen gelegd en besloten welke oplossing het beste kan worden toegepast. In deze bespreking zijn de volgende drie oplossingen als beste gekozen (op basis van PVE): De oplossing Informatiebord: Centraal het bord in het zicht ophangen en via markeringsroute met verschillende kleuren langs het informatiebord worden geleid. De oplossing Trap met fiets geul: zwaartekrachtlift voor naar boven en beneden. De oplossing voor Windscherm perrons: Kruis van windschermen, met in elke hoek zitbankjes. De gebruikers kunnen altijd uit de wind gaan zitten. De oplossingen zijn hieronder uitgewerkt op basis van het programma van eisen(PVE). De oplossing voor het informatiebord geanalyseerd op basis van het PVE De beste oplossingen is onderbouwd vanuit het PVE (functie informatie verzamelen) en daar is dit de beste oplossing van : Centraal het bord in het zicht ophangen en via markeringsroute met verschillende kleuren langs het informatiebord worden geleid. Informatie verzamelen is een van de handelingen die een gebruiker uitvoert op een trein station, een gebruiker is bezig met navigeren. Waar moet ik heen? Hoe laat gaat mijn trein? Enzv. In het programma van eisen zijn de volgende eisen gesteld aan het geven van informatie aan gebruikers. Informatie moet,     

Goed zichtbaar zodat de gebruiker snel informatie kan vinden Op open locaties die goed zichtbaar zijn Duidelijk kleur gebruik Duidelijke visualisaties Duidelijke informatie

De oplossing die als beste hierop aansluit is het informatiebord Centraal in het zicht te bevestigen en via een markeringsroute met kleur langs het informatie te worden geleid. Het bord is op het moment niet goed zichtbaar, dit komt omdat het bord zich aan de zijkant van de muur bevind en de looproute niet duidelijk is. Het centraal ophangen van het bord (boven de pilaren) maakt het bord beter zichtbaar(vanaf een afstand 20 meter) en daardoor de informatie snel en gemakkelijk te vinden. Het toevoegen van een looproute is beter voor de doorstroming van het verkeer en veiligheid maar als belangrijkste geeft het snel aan waar informatie te vinden is. De oplossing voor het trap met fietsgeul geanalyseerd op basis van het PVE De beste oplossingen is onderbouwd vanuit het PVE (Fietstrap met fietsgeulen) en daar is dit de beste oplossing van : zwaartekrachtlift voor naar boven en beneden, daarmee is de ruimte tussen de geulen opgelost en de ergonomisch beter voor ouderen(gebruikers) In het PVE staat beschreven hoe belangrijk een toegankelijk een fietsenstalling moet zijn. Fietsen stallen moet veilig en snel gebeuren. Een treinreiziger heeft haast(trein halen) en moet vaak met medereizigers de fiets wegzetten. De fietsenstalling moet toegankelijk zijn, goed gelegen en veilig zijn. In het Pve zijn de volgende eisen vastgelegd voor een trap met fietsgeulen naar de fietsenkelder. 31

  

Geul breed genoeg voor fietsband Niet te steile helling Genoeg ruimte tussen de fiets in de geul en eventuele obstakels

De oplossing uit de creatieve sessies is voldoet aan de eisen van PVE in tegenstelling tot de huidige situatie. Door de geul te verplaatsen naar de zijkant is het probleem met de ruimte opgelost. De eis voor zo min mogelijk helling bied de oplossing als verbetering een zwaartekracht lift zodat de gebruiker zelf geen kracht hoeft te zetten. De oplossing bied ook nog als verbetering dat ouderen beter gebruik kunnen/durven maken van deze trap. De oplossing voor de windschermen op perrons geanalyseerd op basis van het PVE De beste oplossingen is onderbouwd vanuit het PVE (windschermen) en daar is dit de beste oplossing van : Kruis van windschermen, met in elke hoek zitbankjes. Windschermen spelen een belangrijke rol op het station. In het PVE staat als eis bij zitgelegenheid dat een gebruiker uit de wind moet zitten, de huidige situatie bied hoogstens 20% bescherming van de wind. De gebruiker kan niet comfortabel uit de wind zitten. In het PVE zijn de volgende eisen vastgelegd voor zitgelegenheid enkele daarvan zijn van toepassing op de windschermen: Zitgelegenheid     

Comfortabel Uit de wind Niet te ver van de perrons Veilig Niet te koud materiaal

De oplossing uit de creatieve sessie voldoet wel aan de eisen uit het PVE. Het kruis van windschermen zorgt ervoor dat de wind in meerdere richtingen tegenhoud en ook beter tegenhoud. De gebruiker kan achter een windscherm gaan zitten die op dat moment het meest uit de wind bevind. Het is mogelijk dat een gebruiker die achter de windschermen zit 100% beschermd word tegen de wind.

32

Fase 4 & Fase 5 In fase 4 & 5 worden de verschillende prototypes in beeld gebracht. Gedurende fase 3 (creatieve sessie) zijn verscheidene ideeën ontstaan. Deze zijn globaal geschetst en mondeling onderbouwt. Gezamenlijk is achteraf het definitieve ‘idee’ gekozen. Vanuit dit idee is verder geschetst en ontworpen tot het definitieve ontwerp.

De definitieve prototypes zijn in evaluatievorm onder weergegeven.

huidig

prototype

advies

Figuur 5 Prototype : fiets met goot

huidig

prototype

advies

Figuur 6 prototype met informatiebord

huidig

prototypee

advies

Figuur 7 prototype met windeschermen

33

Gewenste situatie plattegrond station Europapark

34

Bibliografie Gemeente Groningen. (mei, 2009). bestemmingsplan station Europapark. Groningen: Gemeente Groningen. Suchtelen, F. v. (sd). treinstation Groningen Europapark voorbeeld van geslaagde samenwerking. Opgeroepen op april 10, 2015, van de vitale groene stad: file:///C:/Users/Gebruiker/Downloads/groningen%20europapark%20(1).pdf Walravens, I. (2012). creatieve technieken. In I. Walravens, Problemen oplossen met creatieve technieken (p. 253 totaal). Nederland: Boom lemma uitgevers. Opgeroepen op maart 26, 2015 BAM civiel bv. (2012, Februari 14). BAM Energie Powered by BAM. Opgehaald van Stationsbouw Groningen Europapark in volle gang: http://www.bamenergie.nl/nieuws/stationsbouwgroningen-europapark-in-volle-gang estea bv. (2015). Strategisch huisvestingsbeleid. Opgehaald van Estea: http://www.estea.nl/overestea/onze-care-aanpak/strategisch-huisvestingsbeleid/ mennes voor wonen. (2014-2015). De Linie en Europapark. Opgehaald van MENNES: http://www.mennes.nl/europapark/ movares adviseurs en ingenieursbureau. (2013). Station Europapark is het mooiste gebouw van 2013. Opgehaald van Movares adviseurs en ingenieursbureau : https://movares.nl/stationeuropapark-is-het-mooiste-gebouw-van-2013/

35

Bijlage Zelfreflectie Lisa van Loon

36

Zelfreflectie Hannah

37

Zelfreflectie Wouter

38

Zelfreflectie Glenn

39

Zelfreflectie Gerben

Tabellen Tabel 1 operationalisatie schema

Eigenschapsbegrip Dimensie Gezondheid

Begrip: Gebruikskwaliteit

Gelukkig

Definitie: Doelmatig gewenste functionaliteit en optimaal gebruiksgemak Efficiënt

Veilig

Indicator

Item

De mate waarin de gebruikersgroep het station kan gebruiken zonder dat dit schadelijk is voor de gezondheid De mate waarin de gebruiker in een positieve houding kan keren d.m.v. het situatie De mate waarin alle aanwezige functies van het station effectief en efficiënt gebruikt wordt

Kan u als station gebruiker dusdanig uw activiteiten volbrengen zonder enige schade aan uw gezondheid te verkrijgen? Hoe ervaart u zich over het station na gebruik?

De mate waarin het station bruikbaar is voor alle gebruikers zonder enige kennis nodig te zijn / hinder aanwezig is. De mate waarin de gebruiker veiligheid ervaart en werkelijk veilig is

Kan u als gebruiker alle functies van het station gebruiken?

Kan u als gebruiker alle functies effectief en efficiënt gebruiken (observeren)

Hoe voelt u zich als gebruiker als u over het station loopt? Is dat gevoel altijd hetzelfde?

40

Interview technische planoloog en afspraak gemeentehuis Wopies: wouter Schra Arjan Albers: planoloog (student technische planalogie)

Weet jij ook wat voor gegevens je allemaal kan opvragen bij het gemeente als het gaat om openbare ruimtes voor school moeten we namelijk een station onderzoeken in Groningen, en kunnen burgers zo een tekening of iets ophalen bij een gemeentehuis? wat zijn daarin de rechten en plichten van burgers?

Je kunt in principe alle informatie opvragen die je maar wilt. De overheid kan alleen in hele bijzondere redenen gegevens niet openbaar maken Als je bijvoorbeeld bij het gemeentearchief langsgaat kun je al de nodige dossiers inzien Mijn advies: maak een afspraak waarin je aangeeft wat je zoekt en ga eens langs In uiterste noodgeval kun je je beroepen op de WOB oke klinkt goed.. wat houd dat WOB in?

Dat is de wet openbaarheid van bestuur, hier zou ik wel mee uitkijken, dit omdat er de laatste paar jaar behoorlijk misbruik van gemaakt wordt Dit komt omdat men de vraag zo vaag mogelijk stelt en men hoopt dat de overheid de vraag verkeerd beantwoordt en men een boete kan eisen bij verkeerde beantwoording Je kunt bij de gemeente o.a. Vragen om - bouwvergunningen (plattegronden zijn waarschijnlijkst het interessantst voor je) - bestemmingsplannen (dit zijn dikke pakken papier, maar hierin staat wat wel mag en wat niet) - controles die de laatste jaren gespeeld hebben m.b.t. Veiligheid en milieu - inrichtingsplannen - parkeermogelijkheden voor zowel particulieren als het openbaar vervoer Je kunt voor de aardigheid ook vragen of ze ook oude foto's hebben, dan heb je een beeld van de historie, deze vraag kun je ook meenemen als je vraagt naar de bouwvergunningen/tekeningen.

Helemaal super. Ik zal een afspraak Proberen te maken bij Groningen dan. Als ik nog vragen heb, dan hoor je er nog wel 16-02-15 15:58:37: Wopiess: Arjan i need your help.. Over station Europapark, heb jij daar als echnisch planoloog nog + of - punten van of voor?

16-02-15 15:59:12: Arjan Aalbers: Ik stap zo de bus in, zal er dan even snel over nadenken ;)

41

16-02-15 16:01:05: Wopiess: Top top:) 16-02-15 16:01:21: Wopiess: Neem de tijd, een goed advies is namelijk hierin belangrijker dan tijd 16-02-15 16:01:22: Wopiess: :)

16-02-15 16:12:36: Arjan Aalbers: + Het ligt vlakbij kantoren en voetbalstadion, dus goede ontsluiting 16-02-15 16:13:07: Arjan Aalbers: + aangezien gebied nog niet volledig ontwikkeld is, vergroot het station ook de aantrekkelijkheid van de locatie 16-02-15 16:13:30: Arjan Aalbers: + neemt mogelijke drukte weg van centraal station en binnenstad 16-02-15 16:16:42: Arjan Aalbers: Bedoel trouwens goede ontsluiting voor werknemers die met het OV gaan. Verder stimuleert een goede OV situatie in de stad de aantrekkelijkheid van het OV wat de mogelijke druk op het wegennet (files julianaplein) doet afnemen. 16-02-15 16:17:29: Arjan Aalbers: (Want mensen gaan bij goede beschikbare OV verbinding sneller met OV 😎) 16-02-15 16:19:37: Arjan Aalbers: - Geen intercityverbinding, dus mensen moeten alsnog vaak eerst weer naar centraal station 16-02-15 16:19:59: Arjan Aalbers: - Mogelijke kosten van aanleg en inpassing station 16-02-15 16:24:15: Arjan Aalbers: Zomaar wat punten die kunnen meespelen. Geen idee hoe goed het station het daadwerkelijk doet 16-02-15 16:29:21: Arjan Aalbers: Nog wat mogelijke vragen die je zou kunnen gebruiken: - Is de aansluiting tot andere vervoersmiddelen goed? (Parkeerplekken, ander OV zoals bus, fietsenstalling) - Is het station aantrekkelijk? (Uitstraling, sfeer zoals criminaliteit ja of nee, beveiliging) - Worden verwachte gebruiksaantallen gehaald? - Ja/Nee --> oorzaken? - Is het gezien die gebruiksaantallen en de kosten een 'goed' station (rendabel?)

16-02-15 17:04:23: Wopiess: Mieters Arjan, goed bezig... :) 16-02-15 17:04:32: Wopiess: Zo zou dus een technisch planoloog erna kijken 16-02-15 17:04:33: Wopiess: ? 16-02-15 17:05:12: Arjan Aalbers: Ja, alleen dan een stuk uitgebreider ;) 16-02-15 17:07:17: Wopiess: Haha Owke, naja hier kunnen wij in ieder geval mee aan de slag 16-02-15 17:07:23: Wopiess: Mijn dank is zeer groot

16-02-15 17:07:54: Arjan Aalbers: No problem! Succes ermee! ;) niek, kost het bij jullie ook geld als je dossiers opvraagde? Wouter Schra Kosten dossierinzage: Dossierinzage per dossier (art 1.17.4)

€ 8,00

Lichtdruk (art 1.1.1.2) € 4,70 Kopie (art 1.1.1.1.) zowel A4 als A3 per stuk

€ 0,35 42

(conform legesverordening 2013 Gemeente Groningen) betaling uitsluitend via de PIN! Wouter Schra http://gemeente.groningen.nl/bouwen-en-verbouwen/inzage-bouwdossiers

Inzage is bij ons gratis, als je kopieën wilt hebben moet je er voor betalen Dat je in Groningen moet betalen verbaast zowel mij als mijn collega's Het lijkt erop dat ze 3en barrière opwerpen om een transparante overheid te bemoeilijken Voor de zekerheid zou ik telefonisch een afspraak maken, dan kun je mondeling uitleggen wat je zoekt Hallo Wouter , Zoals besproken de puntjes: - situatietekening van het station en de omgeving, van verdiepingen hoef je nog niet te doen, dit hoert alleen als het toegevoegde waarde heeft. Let hierbij op dat je zowel de spoorrails als perronomgeving als de situatie rond het station hebt - tekeningen/beschrijvingen van de wegen erom heen (vakterm hierin is "wegendossier", de archiefmedewerkersmzoeken onder classificatie -1.81) - verkeersbesluiten. Denk hierbij aan eenrichtingsverkeer - invalidenparkeerplaatsen - parkeerplaatsen voor bussen en taxi's - fietsenstallingen - bewegwijzering - gebruiksvergunningen - handhavingszaken, kan bijv. Op milieu. Dit speelt in principe vanaf de op,evering van een gebouw - drank- en horecavergunningen. Zijn er zaken op/rond het station die alcohol mogen schenken - ontruimingsplannen - groenbeheer, zijn er plannen om planten/bomen ed te plaatsen - wat zijn de parkeerzieningen voor automobilisten. Kun je je auto er de hele dag parkeren en zijn er plekken om iemand op het station te zetten - zijn er plannen van economische aard? Dit valt meer onder economisch beleid

We hebben het ook over de Wet Openbaarheid van Bestuur gehad. Hier kun je in noodgevallen een beroep op doen. Probeer eerst in een gesprek alle informatie te achterhalen. Mocht dat echt, echt niet lukken, gebruik dan bovenstaande wet. Dan moet men, 43

uitzonderingen nagelaten, de informatie openbaar maken. Behandeltermijn voor zo'n verzoek is 4 weken dat met maximaal 4 weken verlengd kan worden, maak daarbij duidelijk dat je onder geen beding misbruik wilt maken van deze wet.

Schetsen 1 )De eerste schets is de situatie van het gaan zitten en het gaan staan op een bankje. - maten van de bankjes zijn anatomisch verantwoord op een bekeken P70 2) OV- opladen het gaat hier om de handelingen - boven is het display - beneden worden de handelingen uitgevoerd  d.m.v Touch screen zou je het display kunnen bedienen zodat de nek niet naar beneden hoeft te kantelen - het gaat hier om een tijdelijke beweging en zal dus niet tot overbelasting leiden. 3) trap met goot: - hierin zijn 2 fietsen van bovenaf geschetst. In de afbeelding hieronder zijn 3 schetsen getekend van situaties. De schets geeft een beeld en de sfeer weer.

44

1: Brainstormfase voor fase 3

Beide borden zijn gelijk. Rechts bovenin staat klein NS/Arriva

De tunnel is donker

De windschermen nemen maar 25% van de wind af. (het station is koud)

De leuning van metaal en glad (zomers heet/ winters koud)

Arriva en NS zijn aan de leur en tekst te herkennen nu

Spotjes in het dan van de tunnel zorgen dar ook overdag licht binnenvalt

De windschermen zijn rondom neergezet zodat +/- 70% van de wind in beschermd. Dit zorgt ervoor dat de warmte bewaard blijft.

De leuning heeft een houten omhulsel voelt warmer aan en is minder glad.

45

2: Brainstormfase voor fase 3

Fietsers rijden hard voorbij en komen van beide kanten uit de bocht. De voetgangers worden vrijwel niet gezien.

Informatiebord hangt links aan de muur en wordt gauw over het hoofd gezien.

Het fietspak is alleen gemarkeerd met de zwarte lijn tegels,. Dit weet je alleen uit ervaring.

De trapgoot van de fietsen is te smal dus twee fietsen kunnen zich niet in tegenstelling naast mekaar verplaatsen.

De voetgangers van de trap moeten om een he heen waardoor ze oversteken in het zicht van de fietsers.

Het informatiebord hangt onder het plafond van de tunnel. Dit is logisch aangezien de mensen die kant op moeten om gebruik te maken van die informatie.

Fietspad heeft een andere tegel en een andere kleur, ook heeft hij een fiets afdruk zodat het duidelijk is.

Er is een fietsgoot aan de buitenkant van de trap geplaatst zodat ook in tegengestelde richting fietsen kunnen verplaatsen,

46

3 : Brainstorm fase voor fase 3 Eventuele botsing met fietsers onder de tunnel

47

48

49

50

51