ST.- JOZEFSINSTITUUT

Verantwoordelijke uitgever en afzender: Ludo Longin, Stationsstraat 37 - 1740 Ternat

“Jeugd Rond Kruikenburg” verschijnt 5 x per jaar in feb - apr - jun - nov. - dec. • Afgiftekantoor: 1740 Ternat - P409407

40094 JRK SJ Okt 08 v1 :JRK ST-JOZEF nov 05

Nr 1: nov 2008

04-11-2008 09:36 Page 1

ST.- JOZEFSINSTITUUT België P.B. 1740 Ternat 2/2930

[email protected]

40094

JRK SJ Okt 08 v1

:JRK ST-JOZEF nov 05

04-11-2008

09:36

Page 2

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 3

Op schema… De start van het schooljaar ligt al een eindje achter ons. Het wordt een jaar vol verbouwingen. Gelukkig werden de lokalen van BLOK B reeds opgeleverd eind augustus, zodat ze in gebruik zijn sinds 1 september. Op schema… Terwijl jullie deze JRK lezen, is ook de oplevering van de nieuwe lokalen in Blok C gebeurd en kunnen de leerkrachten en de leerlingen eindelijk hun nieuwe labo chemie uittesten en hun taallessen met de computers een extra dimensie geven. Op schema… (of toch bijna!) De focus werd dus gelegd op de leslokalen. Naast de bouw en verbouwingen werden de bestaande lokalen ook uitgerust om met nieuwe multimedia te kunnen werken. Op schema… Binnenkort wordt ook de refter aangepakt: dit betekent een periode ‘kamperen’ in lokalen ’s middags om daarna te kunnen genieten van een grotere en mooiere refterruimte! Daarna volgen dit schooljaar nog het onthaal, het secretariaat en de leraarskamer en last but not least: tijdens de zomervakantie gaan onze toiletten voor de bijl… of liever voor de sloophamer! Hopelijk allemaal op schema… voor 1 september 2009. Uiteraard zullen deze bouwwerken het gewone schoolleven wat doorkruisen, maar afgaande op de dynamiek van de eerste schoolweken laat er niemand zijn doen of laten voor! Mag ik iedereen veel moed en doorzetting wensen om er opnieuw een boeiend en leerrijk schooljaar van te maken! En voor de leerlingen: hopelijk op schema… Yannick Noppe Directeur Sint-Jozefsinstituut

JRK nov ‘08 - 3

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 4

Sint-Jozefsinstitu

40094

JRK SJ Okt 08 v1

tituut 2008-2009


04-11-2008

09:36

Page 5

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 6

September Iedereen kent het wel, het einde van het schooljaar, sterker nog het begin van de vakantie! Niets vermoedend genieten de 2de jaars van hun vakantie. Maar tussen al dat genot zit een zenuwachtig gevoel. Het einde van de vakantie nadert. Ze weten nog niet hoe het zal zijn in die grote school, het 3de jaar SintJozef. Zenuwachtig stappen ze de school binnen op 1 september. Ze zien hun vrienden staan of andere mensen die ze nog niet kennen. Sommige van hen staan nog te wachten op vrienden. Ze lijken allemaal

dezelfde blik te hebben: onzekerheid. De bel gaat en iedereen slentert naar de klas waar ze moeten zijn. In de klas is het wat onrustig en de leerkracht vult samen met hen het lessenrooster in. Die eerste dag nog krijgt iedereen al les en huiswerk. De week gaat voorbij en iedereen heeft al nieuwe vrienden gemaakt. Veel leerlingen zijn ook wel eens verdwaald geweest. De week daarop is het weer helemaal hetzelfde. Alleen kent iedereen wat beter de weg en het lessenrooster. Sommigen weten

misschien al welke leerkracht ze graag of niet zo graag hebben. Tijdens de eerste maand is het lessenrooster al een aantal keer veranderd, maar iedereen is al wat gewend geraakt aan de school. De klas krijgt wat meer sfeer, dus grappen komen en gaan. Maar ik durf te wedden dat iedereen nog terug kijkt of voorop kijkt naar die hemelse vakanties. Ver weg van hun banken.

lichtjes (!) de normale werking van de school had verstoord. Wat was dat toch met die Krak? Waar stonden die jongeren, die jongens en meisjes van het vijfde en het zesde jaar voor of waar waren ze tegen? Vijfentwintig jaar geleden. Oktober 1983. Ik organiseerde op school een “historische” tentoonstelling in het kader van de vrede en de anti-rakettenbeweging in Europa, in Vlaanderen. Ik was immers lid van het Vlaams Aktiekomitee tegen Atoomwapens (het Vaka). De Verenigde Staten van Amerika zouden raketten

met atoomkoppen installeren in ons land op de militaire basis van Florennes, in Wallonië. De reacties van de leerlingen maakten mij enthousiast. Een wondere collega, Laurent Hamie, en een wondergeneratie laatstejaars - die zelfs kardinaal Danneels het vuur aan de schenen legde tijdens zijn bezoek aan Kruikenburg dat waren de eerste adepten van een nieuwe beweging op Kruikenburg. Het kind moest een naam krijgen: ik stelde KRAK voor, een letterwoord dat stond voor KRuikenburgs Aktie Komitee (Komitee

Geschreven door Roesems 3WEa

Arno

KRAK in ’t zilver 1983 -2008 zo begon het... Vierentwintig jaar geleden werd ik op het matje geroepen bij de directeur van de school. Ik had met een megafoon tijdens een vredesmanifestatie op de speelplaats de leerlingen opgeroepen om massaal samen met de Krakken aanwezig te zijn op de zoals later bleek- grootste vredesmanifestatie in het België van na de Tweede Wereldoorlog. Een paar maanden later werd ik opnieuw de mantel uitgeveegd omdat een al te succesrijke playbackshow van Krak in de sportzaal nogal

JRK nov ‘08 - 6

40094

JRK SJ Okt 08 v1


met een K en een dubbele e achteraan, zoals de progressieve spelling het toen voorschreef). Het moest een gedreven groep worden, die actie voerde, die bewust maakte, die gist of zuurdesem zou zijn in de school, die zich zou inzetten voor VREDE hier en in de wereld, voor de DERDE WERELD, de ontwikkelingslanden, voor de VIERDE WERELD bij ons, de armen, de gehandicapten, de paria’s, de marginalen (les sans papiers komen pas later in the picture). Krak zou licht zijn in de duisternis, een oase in de woestijn ... zo dachten we in de idealistische geest van de tachtiger jaren van vorige eeuw. Een spontane betoging - of toch bijna spontaan (!) van bijna de hele school, een betoging in de straten van Ternat, een betoging na 4 uur, na schooltijd(!), een “die-in” op het Ternatse marktplein - heel de school ging voor dood minutenlang liggen op de markt -, onze deelname aan de grote historische betoging in Brussel, het smeden van een menselijke ketting van solidariteit rond de atoomrakettenbasis in Florennes, samen met tienduizenden andere Vlamingen en Walen .... Dat was het allereerste begin. Die VREDE liet ons niet los: we organiseerden een jaarlijks terugkerende vredesdag eind oktober (workshops tijdens de voormiddag, buitenlandse anima-

04-11-2008

tiegroepen tijdens de namiddag); we schilderden een vredestekening op het asfalt van de toegangsweg van de school (nu praktisch uitgewist); we plantten een vredesboom - een zilverlinde - op de speelplaats (het gedenkplaatje moet er nog ergens zijn op de houten balk onder die boom); de Krakken produceerden een mozaïek met vredesduif, een kunstwerkje dat plechtig ingemetseld en ingehuldigd werd op de speelplaats; we plaatsten samen met de Japanse kunstenares en kalligrafe, Mie Tabé, de vredespaal voor het Ternatse gemeentehuis (die paal staat er nog) met een vredesboodschap in het Nederlands, het Frans, het Engels en het Japans. En altijd weer probeerden we het zuivere lokale schoolgebeuren te overstijgen: we kwamen met onze acties naar buiten, buiten de school, we gingen naar de burgemeester of andere JRK nov ‘08 - 7

09:36

Page 7

politiekers, en naar de pers: zij waren onze gasten, die onze boodschap uitdroegen in hun krant, in hun gemeentehuis of hun politieke club. Alleen RingTV, toen een beginnend klein lokaal omroepje, liet het afweten. Ook de DERDE WERELD hield ons in de ban. We organiseerden lezingen en symposia in verband met ontwikkelingssamenwerking. We sponsorden kinderen in India, in Haïti, in Colombia, in Roemenië. Er was de legendarische schrijf-ze-vrij actie van Amnesty International. We steunden Artsen zonder Grenzen en zonder Vakantie en ga zo maar door. Ook de VIERDE WERELD bij ons werd het werkterrein van de Krakken. We deden gesponsorde voettochten voor de gehandicapten van de Valier in Liedekerke, we steunden Poverello in Brussel, we hadden ontmoetingen met de voor hun agressieve

40094

JRK SJ Okt 08 v1


mannen gevluchte vrouwen in een vluchthuis voor vrouwen, we leerden de migrantenjongeren van Molenbeek kennen, we kwamen in contact met de leefwereld van de zich prostituerende jongens rond het Fontainasplein in Brussel enz. Heel wat activiteiten met risico, die Laurent en ik met veel schwung probeerden te pareren. Ook de marathon lesdag en - nacht werd algauw een traditie. Krak was altijd realistisch en zeker niet on-aards. We besteedden daarom heel wat aandacht aan de nodige FINANCIERING van onze projecten. Hiervoor organiseerden we b.v. in een ver verleden een paar legendarische, overrompelende en beruchte playbackshows (echt trendy in die tijd). We hielden heroïsche papierslagen in grootTernat: heel de speelplaats stond dan vol containers die we vulden met zo’n 35

04-11-2008

ton oud papier. Er was de jaarlijkse Krakfuif, een groot en lawaaierig succes met veel problemen. Er was het Krakrestaurant voor de leraars op hun pedagogische studiedag, de barbecue tijdens de vredesdag enz. Ieder jaar incasseerden we zo’n slordige 350 a 400.000 oude Belgische frankskes (⇔9 a 10.000) op onze rekening, geld dat we nog datzelfde werkjaar doorstortten op de rekeningnummers van onze projecten. We wilden ook aandacht hebben voor ons LEEFMILIEU. Daarom onze acties en sympathie voor b.v. Greenpeace. Maar het werd een stap te veel voor ons, het belastte te veel onze oorspronkelijke kerntaken en zo werd KRECO later de bezielende motor achter die ecologische activiteiten. Ik wil expliciet even HULDE brengen aan mijn trouwe medestrijder van

JRK nov ‘08 - 8

09:36

Page 8

het eerste uur, LAURENT HARNIE. Zijn enthousiasme, zijn overdonderende meeslepende en communicatieve vaardigheden, zijn b e w o n d e r e n s wa a r d i g e werklust, zijn luidruchtige aanwezigheid, zijn toegankelijkheid en zijn speciale humor boetseerden mee het profiel van Krak. Acht jaar na een nietsontziende ingreep in zijn lichaam en zijn ziel, werd hij begraven uitgerekend op de vredesdag van het jaar 2002, 25 oktober. Tot slot: ik wens de nieuwe ploeg van Krak evenveel werkkracht en inzet als de Krakken van de eerste generatie, die Krakken die nooit zo maar gewoon waren, die veel en soms alles overhoop zetten, die Krakken die zout en gist wilden zijn op Kruikenburg. Frans De Leener, leraar geschiedenis en esthetica tot 1997

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 9

Van het leven mag je niet profiteren, van het leven moet je genieten: in memoriam broeder Michiel

° Mechelen 15 juli 1923 als Albert De Smedt ingetreden op 31 oktober 1945 eeuwig geprofest op 13 augustus 1952 + 31 juli 2008

D

e Kring is leeg… niemand… alleen de donkerte… alles blijft onaangeroerd… je keert onverrichter zake terug… Dit kon je tot voor een paar jaar niet overkomen, de man die zijn “huis van gezelligheid” runde zou nog voor dat je de kringdeur kon openen er al staan om met jou zijn gezelligheid te delen. Het was alsof hij van op het kasteel voelde dat iemand aan de kringdeur stond: broeder Michiel. En toch, telkens als je de Kring binnenkomt, doen zoveel kleine dingen aan hem denken. De toog: tienduizenden flesjes zijn er via hem over de toog gegaan. Ontelbare keren heeft hij met leerlingen van de lagere school de toog

aangevuld en de lege flesjes getriëerd. De kinderen deden het “voor broeder Michiel”, want alleen hij kon op zijn typische manier de kinderen die vroeg op school waren of tijdens de middag hun boterhammetjes wat vlugger konden opeten, voor een stuk chocolade of een pakje chips er toe aanzetten om deze werkjes op te knappen. De kast van broeder Michiel: de kast met tassen, koffie, thee enz… voor de avondschool. De kasten met het Kolb-materiaal: elk lepeltje, elke vork, elke tas of bord kende hij. Het bierkot: een inventaris hoefde hij niet te maken, hij kende de stock van buiten. De open haard: hoeveel Kruikenburgse bomen zijn er niet verzaagd en verkapt om warmte en gezelligheid in de Kring te brengen? Op die open haard prijkt ook sinds zijn vertrek naar het rusthuis zijn foto, en zeg zelf: hij is de man die met zijn hart een ziel stak in de Kring. Hij trad in bij “de broeders van de christelijke scholen” in 1945. Eén jaar gaf hij les in Gent, stond tot 1958 in Groot-Bijgaarden en trok daarna naar Ekeren om in 1963 naar Kruikenburg te komen. Toenmalig directeur BroeJRK nov ‘08 - 9

der Raphaël vroeg hem “baas te worden van de Kring en er zich baas te houden”. Een boodschap die niet in dovemansoren viel. Broeder Michiel werd een magneet als geen ander: het was er een die langs beide kanten aantrok en nooit ofte nimmer afstootte. Klaar en duidelijk stelde hij de waarden van vriendschap, genegenheid, inzet, eenvoud… centraal. M.a.w. hij stelde de mens centraal. Twintig jaar (van 1963 tot 1983) was broeder Michiel studiemeester-huisbewaarder van het Sint-Jozefsinstituut. Ook op het secretariaat zijn er nog dingen die naar hem verwijzen. In de tijd dat woorden als computers, netwerken, email…” nog niet in de dikke ,Van Dale stonden moest alle administratie nog met pen en papier geuren. Steekkaarten met de gegevens van leerlingen zijn allemaal door zijn handen gegaan. Als medewerker van de Kolb zette hij zijn schouders onder alle activiteiten. Hij was een man met meer dan twee handen, altijd goedgezind en zelfs na enkele operaties aan de knieën was hij steeds in de weer om alles in goede banen te leiden. Tientallen reizen heeft hij met de

40094

JRK SJ Okt 08 v1


school en de leerlingen meegemaakt, gaande van gans Frankrijk over Zwitserland tot in Italië. Zijn oud-leerlingen en oudcollega’s droeg hij een warm hart toe. Ontelbare lustrumvieringen heeft hij mogen mee-maken. Steeds was hij de man die als eerste klaar stond en was hij het ook die “het licht uitdeed”, of dat nu laat was of vroeg in de ochtend, altijd was hij er. Voor hem kende gezelligheid noch tijd noch grenzen. Kruikenburg is de school “waar altijd wat te doen is”, en altijd was broeder Michiel er bij. Avondschool, lagere school, humaniora, toneelrepetities, vissersclub, volleybal, wandelclub, kolb-vergaderingen, en nog

04-11-2008

veel meer… of het nu vroeg op de dag of laat op de avond was, niets kon doorgaan zonder hem. Maar ook buiten de school was hij een gekende figuur: van heinde en verre kwam men op zondagvoormiddag afgezakt om te delen in dat unieke dat enkel op Kruikenburg te vinden is. Inderdaad, Kruikenburg zou nooit het Kruikenburg van nu zijn zonder broeder Michiel. Als het minder goed ging, de laatste jaren, bleef hij die eenvoud houden: genieten van een bezoek, delen in een babbel, lachen om een grap, mijmerend in het verleden… Broeder Michiel was geen man van veel woorden maar onvergetelijk blijven

09:36

Page 10

zijn wijze uitspraken, eenvoudig maar gevat. Ik geef er enkele: - het is niet omdat er sneeuw ligt op het dak, dat het stoofke binnen niet brandt - bekijk het leven met een lach, niet met een ach - wat is het leven toch schoon - doe ze nog eens vol… Telkens komt die gezelligheid, dat eenvoudige, dat warme naar boven. En zo zijn er nog veel, onmogelijk om ze allemaal op te noemen, maar diegene die (voor mij) boven alle uitspraken uitsteekt is wel deze: van het leven mag je niet profiteren, van het leven moet je genieten. Marc Muylaert

Ik ben een KRAK van een mens! Een nieuw schooljaar, nieuwe leerkrachten, nieuwe klasgenoten, voor sommigen onder ons ook een volledig nieuwe school. Maar, ook voor KRAK breekt er een nieuw jaar aan. Een jaar van veel verandering. We mogen dit jaar niet alleen 25 kaarsjes uitblazen maar, we doen het ook nog eens met twee nieuwe super enthousiaste leerkrachten: Mr Steegen en Mvr Vervaecke. Zij twee hebben de zware selectieprocedures doorstaan om de meest gegeerde titel van Kruikenburg te krijgen nl. KRAKLEERKRACHT (dat verdient al een daverend

applaus)! Ook de krakactiviteiten krijgen een nieuwe look aangemeten en worden nu nog leuker (jaja de wonderen zijn de wereld nog niet uit). Het enige wat we niet veranderd hebben is onze manier van denken. Een groot hart voor alle mensen die het niet zo goed hebben op deze wereld! Daarom proberen wij met KRAK zoveel mogelijk geld in te zamelen, door onze hyperleuke activiteiten zoals daar zijn de krakdag en lessenmarathon, en daarna aan zoveel mogelijk goede doelen te schenken. Daarnaast steunen wij ook vier plan-interJRK nov ‘08 - 10

national kinderen. Elk jaar doneren we een vast bedrag en zo kunnen ook deze jongens en meisjes naar school en zorgen we voor voldoende voedsel. Je hoort het…werk aan de winkel dus! En ook jij kan je steentje bijdragen ook al is het maar door zo enthousiast mogelijk mee te doen aan al onze activiteiten. Een vriendelijke groet (want, dat doet iedereen goed) Daan Vanmeulder Voorzitter KRAK

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 11

De leerlingenraad Wij van de leerlingenraad zijn er, om jullie het leven op school dat net iets aangenamer te maken. Al het geld dat wij inzamelen, door van alles en nog wat te doen, komt terug naar jullie (de leerlingen). Wat zijn onze activiteiten? Elke vrijdag kan er muziek gedraaid worden op de speelplaats, door de leerlingen zelf. Dit kan gaan van hevige hip hop beats, tot zwaar brullende Metal. De leerlingenraad verkoopt

ook eten en drank op de speelplaats, elke vrijdag om de 2 weken. Wat verkopen wij? Chips, fruit, chocolade,enz.. Dat wordt smullen!! Dit jaar organiseren wij ook een filmavond, die zal doorgaan op 17 oktober in de feestzaal van onze school. Hier zijn ook enkele versnaperingen verkrijgbaar. Hopelijk zijn jullie allemaal brave kindjes? Want ook de Sint komt ieder jaar

op bezoek, en brengt voor alle brave kinderen wat lekkers mee. Hij houdt jullie een heel schooljaar in de gaten en schrijft alles op in zijn groot boek! Jullie zijn gewaarschuwd! Wij hebben ook nog enkele verrassingsactiviteiten. Twee jaar geleden hebben wij Stressfactor georganiseerd (een festival op school). Maar ook Nigel Williams (stand up) is al op bezoek geweest. Alle info over de leerlingenraad vind je aan de valven op de speelplaats. Heb je interesse en wil je in de leerlingenraad?! Wij vergaderen iedere donderdagmiddag tijdens de middagspeeltijd, dus breng je boterhammetjes maar mee. Iedereen is welkom! Bel ons, schrijf ons, laat ons snel iets weten! De leerlingenraad

Kreco Dag JRK-lezers Een nieuw schooljaar is begonnen en dat betekent dat de actiegroepen van onze school weer de handen vol hebben. Waaronder ook Kreco, de milieuwerkgroep van Sint-Jozef. Zesdejaars die ons verlaten hebben, moeten uiteraard

opgevolgd worden door anderen. Dus, beste lezers, richten wij ons tot jullie om eerst en vooral verder te lezen en jullie daarna massaal te komen aanmelden om een handje toe te ste- burg Ecogisch en zorgt ken. voor het groene kantje van onze school. Ons doel is Kreco staat voor Kruiken- om binnen en buiten de JRK nov ‘08 - 11

40094

JRK SJ Okt 08 v1


lesuren op een leuke manier zorg te dragen voor de natuur en het milieu. Carwash, Kreco-voetbalmatch, milieudag, … zijn

04-11-2008

enkele van de activiteiten die centraal staan in onze jaarplanning. Verder werken we ook jaarlijks mee aan het MOS-project (Milieuzorg Op School), een organisatie voor ver-

09:36

Page 12

schillende scholen die zich inzet voor onder andere water, energie, mobiliteit, etc. Dus… 3de, 4de, 5de, 6de jaars én leerkrachten; nieuwe ideeën of helpende handen zijn steeds welkom! Voor meer info en foto’s surf je naar de website van Sint-Jozef en neem je een kijkje tussen de actiegroepen. Voor hulp kan je altijd terecht bij een van de leden.

Sportraad Beste medeleerlingen

jaren al dans, touwtrekken, frisbeeën en zelfs pétanque. Ook kwamen er enkele toernooien aan bod, zoals volleybal, basketbal en voetbal. Bij mooi weer staat ook de speelweide ter beschikking.

Voor de nieuwelingen onder jullie, wil ook de sportraad zich nog eens graag voorstellen. Voor de anderen komen er enkele nieuwigheden aan het licht, dus zet jullie even, lees dit tekstje en laat ons hopen dat jullie daarna Indien je zeer competitief spontaan zin krijgen om te ingesteld bent, ga dan bewegen! zeker niet panikeren, de sportraad heeft voor ieder Bij de sportraad gaat het wat wils. De bovenstaande niet enkel om intensief en toernooien kunnen ook in competitief sporten, neen niet-competitievorm georwij organiseren en willen ganiseerd worden. Stel ook aanzetten tot sporten gewoon een ploegje samen recreatief beoefenen, een en laat het ons weten. beetje bewegen of spelletjes doen. Van deze Wij willen niet alleen de gedachte uitgaand organi- leerlingen in beweging seerden we de voorbije brengen, maar ook de leerJRK nov ‘08 - 12

krachten! Daarom organiseerden we reeds een volleybaltoernooi leerkrachten versus leerlingen. Ook mevr. Vervaeke heeft al eens een dansinitiatie gegeven. De sportraad zal ook zijn steentje bijdragen tijdens de KRAK-dag met enkele sportievere activiteiten. Dit jaar willen we nog meer van dit alles, dus laat van jullie horen! Ideeën zijn altijd welkom. Vergeet jullie turnkledij niet en kom eens af tijdens de middag. De sportraad rekent op jullie!

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 13

EEN PASSIE VOOR HET SCHAKEN Het is nauwelijks geweten, maar de muren van het Sint – Jozefsinstituut herbergen vanaf dit jaar een waarlijk schaakwonder. Zijn naam is Michiel Van de Gucht (3 LWA). Een afspraak regelen met deze drukbezette jongeman is geen sinecure; hij houdt zich immers ook met tal van andere interesses bezig, zoals de beoefening van de astrologie in de volkssterrenwacht MIRA. Uiteindelijk is het deze reporter toch gelukt om Michiel te strikken voor een interview over het schaken. Tijdens de onlangs gestarte schaakmiddagen op donderdag kon hij zijn talent nauwelijks verborgen houden: hij speelde gewoon iedereen naar huis en gaf toen bij gelegenheid een korte master class over de tactiek van de verscheidene openingszetten. Daar etaleerde hij zijn buitengewoon inzicht in dat strategisch bordspel. Converseren met Michiel is een waar genoegen. Zijn Nederlands is enorm verzorgd; zijn antwoorden getuigen van een grote woordenrijkdom en hij heeft bovendien de prijzenswaardige gewoonte om in keurige, soepele zinnen te praten. Voorts doet Michiels kennis van het schaakspel beseffen wat over het algemeen echte vrijheid betekent: dat is immers niet de mogelijkheid om altijd en overal je

zin te doen, want dan leer je niets wat moeite kost. Echte vrijheid ontstaat pas wanneer je dankzij zelfdiscipline en na veel oefening de regels van een spel, een sport, een wetenschap e.d. tot in de puntjes beheerst, want dan pas kan je ermee ‘spelen’, zoals een pianist pas een virtuoos is wanneer hij alle toonladders en akkoorden in de vingers heeft of zoals een schaker zijn stukken pas vrij op het bord kan schuiven wanneer hij grondig vertrouwd is met de finesses van het spel.

Vanwaar komt de interesse voor het schaken? Da’s een lang verhaal. Lange tijd heb ik nooit willen beginnen met schaken, omdat ik dacht dat het te moeilijk zou zijn. Het is begonnen in een restaurant. Daar lag een schaakbord. Ik was nieuwsgierig en vroeg mijn vader de regels uit te leggen. Toen raakte ik stilaan in de ban van het spel. Tijdens het eerste jaar speelde ik tegen mijn vader, maar na een tijdje had dat geen zin meer, omdat ik alsmaar vaker van hem won. Blijkbaar had ik aanleg voor het schaken; het heeft in ieder geval slechts drie maanden geduurd eer ik mijn vader kon kloppen. Dus, dacht ik, als ik vorderingen wil maken, dan moet ik naar JRK nov ‘08 - 13

een schaakclub gaan. En dat deed ik dan ook. Ik was toen zeven jaar. Ik ben intussen wel van schaakclub veranderd; het werd immers te druk: ik had ook nog andere bezigheden, zoals mijn interesse voor de volksterrenwacht MIRA. In de schaakclub krijg ik ook lessen. De lessen zijn opgebouwd in verschillende stappen. Momenteel zit ik in stap drie en volgende week heb ik het examen om naar stap vier over te gaan. Het duurt doorgaans achttien maanden vooraleer je klaar bent met een bepaalde stap. Maar ik heb me tot nu toe niet voortdurend met schaken beziggehouden: tussen mijn achtste en negende heb ik niet geschaakt. Dat had te maken met de volkssterrenwacht en ook met het feit dat mijn interesse was weggeëbd. Bovendien vond ik de mensen er niet zo leuk. In mijn nieuwe schaakclub voel ik me daarentegen wel

40094

JRK SJ Okt 08 v1


goed thuis. Lees je ook boeken over schaken? Neen. Alles wat ik van het spel heb opgestoken, heb ik spelenderwijs geleerd. Vind je schaken leuk? Ja, maar het blijft een hobby voor mij. Wat maakt het schaken voor jou een leuke hobby? Je had ook evengoed kunnen dammen, bijvoorbeeld? Dammen is niet echt mijn dingen, ook al is het moeilijk om te zeggen waarom. Wat meespeelt is dat je bij dammen slechts één soort van stukken hebt, die allemaal op dezelfde wijze dienen voortbewogen te worden. Bij schaken daarentegen, heb je vele verschillende stukken die op verschillende manieren kunnen bewegen en op de een of andere manier intrigeert me dat. Ik ben intussen enorm vertrouwd geraakt met de opstelling van de stukken in een schaakspel. Onderbewust speelt dat ook mee. Zijn er aantal tactieken die je dikwijls gebruikt? Wel, het is niet goed als je spel altijd een vast stramien volgt. Want als je een paar keer tegen dezelfde tegenstander speelt, dan gaat die dat doorhebben en zal die hele goede oplossingen vinden waardoor jij in de knoei geraakt. Maar dat neemt niet weg dat je natuurlijk wel kan vertrekken vanuit hetzelfde basispatroon, en dan bedoel ik de opening. De opening

04-11-2008

bepaalt immers meteen al waarop je je zal focussen. Ik bedoel maar: mensen die altijd ‘Spaans’ spelen – d.w.z. dat je met je loper het paard van de tegenstander aanvalt – die gaan er doorgaans voor zorgen dat ze de pionnen van de opponent uitschakelen, om dat als voordeel te gebruiken als de promoveertijd komt. De promoveertijd? Promoveren betekent: je pionnen aan de overkant

van het bord brengen om ze in te ruilen voor een groot stuk. Da’s heel voordelig in het eindspel. En je hebt daarnaast ook mensen die ‘Italiaans’ spelen; zij vallen meteen de grote stukken aan. Da’s een moeilijkere tactiek, maar als die lukt dan levert dat je wel een enorme voorsprong op. Voorts zijn er mensen die defensief of net offensief spelen. Er bestaan vele tactieken, maar het is zaak om de gulden middenweg te volgen. Heb jij bepaalde trucjes? Mijn meester zei altijd: “trucjes bestaan niet in het JRK nov ‘08 - 14

09:36

Page 14

schaakspel.” Er zijn wel van die trucjes waarmee je een dame in een goede positie kan manoeuvreren en daarnaast zijn er trucjes die in feite geen echte trucjes zijn, zoals die ‘Italiaanse opening’ waarbij je je focust op de f – rij om er een ‘vork’ te vormen (n.v.d.r. het gaat om een opstelling waarmee je één of meerdere stukken van de tegenstander klem zet.). Dat zou je een trucje kunnen noemen, maar in feite is het dat niet, want het is gewoon de bedoeling van die opening. Dus trucjes bestaan eigenlijk niet. Onthoud jij je zetten? Het kan wel eens gebeuren dat ik ze vergeet, maar meestal, en dan gaat het vooral om de zetten die er toe doen, onthoud ik ze, zonder dat ik weet dat ik ze onthoud. Da’s misschien raar om te zeggen, maar dat is het onderbewustzijn. De volgende keer, als je een bepaald manoeuvre wil uitvoeren, dan besef je vaagweg dat je die al eerder hebt gezien en herinner je je vaag dat die zet goed is. Vervolgens ga je over die zet nadenken en besef je dat het inderdaad een goede zet is geweest. In feite heb je nooit echt door dat je iets geleerd hebt, wat wel raar is. Wat heeft een goed schaker nodig? Men moet ten eerste aanleg hebben. Ik ken enkele mensen die wel geïnteresseerd zijn in het spel, maar geen aanleg hebben. Dan

40094

JRK SJ Okt 08 v1


is het moeilijk om vorderingen te maken. Je moet ook logisch kunnen denken. Je moet snel vooruit kunnen denken, zeker als je een gevorderd schaker wil worden en op tornooien wil spelen. Je mag niet impulsief zijn. Want dat is het ergste wat kan gebeuren, namelijk als je denkt een goede zet te zien, die dan de grootste blunder van de hele partij blijkt te zijn…Daar schiet je natuurlijk niets mee op. Voor de rest zie ik weinig andere goede eigenschappen die vereist zijn. Alles bij elkaar genomen, is het vooral de aanleg die het belangrijkst is. Is een goed schaker iemand die goed presteert

04-11-2008

op school? Nou dat hangt er van af. Er zijn mensen die wel geïnteresseerd zijn, maar geen talent hebben, en andersom zijn er ook die wel aanleg hebben, maar geen interesse. Van die laatste groep lopen er misschien velen rond op school, maar die komen nauwelijks aan schaken toe, omdat ze het wellicht niet leuk vinden. Maar om terug te komen op je vraag: misschien zullen er wel enkele vage parallellen tussen verstandige leerlingen en kundige schakers zijn, maar ik denk niet dat je kan stellen dat slimme mensen goede schakers zijn en vice versa. Je hoeft dus niet slim te zijn om te kunnen schaken,

09:36

Page 15

maar je moet wel over een goede dosis gezond verstand beschikken. Hoe verliepen de schaaksessies in Sint – Angela? Daar heb ik enkel in het tweede jaar geschaakt. Ik heb toen een schaaktornooi gewonnen en heb de hele tijd geconcurreerd met een jongen die destijds ook in mijn schaakclub zat. Tijdens wedstrijden op de club won hij steeds van mij, terwijl ik hem op het schooltornooi de baas was. Leerkrachten deden er toen niet mee; die hielden enkel toezicht. Dank je voor het interview, Michiel. Wenzel Van deun

Thuis in het bio-lokaal Tijdens weken van pure stress, vermoeidheid en hier en daar een traan, de examens genaamd, was er toch nog een moment om ons te ontspannen.

Pol Goossens, of voor de echte Thuis-liefhebbers Frank, was de ster in deze scène. Uit nieuwsgierigheid, en aangespoord door Mevr. De Valck, schoven we onze voorbereiding In een verlaten refter waren toch maar even aan de kant we bezig met de voorberei- en gingen we ook een kijkding van ons examen je nemen. Nederlands. Terwijl we ons afvroegen waarom Mevr. Na een aai De Valck gestresseerd voor Pol’s rondliep met een fototoe- hond en een stel, zagen we plots een kijkje op de invasie van VRT-auto’s. De set, staken stress van Mevr. De Valck we onze schoot meteen de hoogte neuzen ook in. Snel liep ze naar haar eens binnen geliefde bio-lokaal, waar in het prode set werd opgezet. ductiebusje, waar hard JRK nov ‘08 - 15

werd gesleuteld aan de opnames. Aangezien we ondertussen al minstens vijf keer dezelfde scène hadden gezien, keerden we toch maar terug naar ons werk. Sarah, Idelien en Deborah

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 16

awel manneke, dacht je misschie

Als ik nu eens dat touw gewoon doorknipte…

ontsnappen? Nonkel Piet is ook nog hoor!

zie mij hier nu zitten, niemand wil met mij spelen

“D

kom, kom, je moet geen schrik hebben. Stoere bink zal je wel helpen.

Oeioei, dat is hier bergaf

Ons ma zal weer eens content zijn

Dat noemen ze “prisonbreak”

Wij kunnen al flink puzzelen

40094

misschien te el Piet is hier r!

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 17

Aha, meneerke wil de examenvragen kennen

“Dardennen” Zo een cursus wiskunde, dat brandt toch goed niet waar?

Verdorie waar heb ik mijn lens laten vallen ?

Amai, als wij vanavond in zo een klein tent moeten slapen!

Vrolijke, vrolijke vrie-ienden,…

Om de afwas te doen is een man toch gemakkelijk nietwaar?

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 18

Komt van Pas Er breken drukke tijden aan voor de JrK-redactie. Door al het zilveren staat van dienst en pensioenfeestgedruis dat op 30 juni ll op Kruikenburg werd gevierd, zit uw redactie tot over haar oren in het werk. Doch voor een goed werk mag men op geen inspanning zien en de eerste van de pensioengerechtigden ontvangt mij letterlijk en figuurlijk met open armen. Ik kwam er niet te onpas maar van pas! Ik heb de eer om op een maandagnamiddag op het terras van mijn vakgenote in een lekker zonnetje met een kopje koffie te mijmeren over 36 jaar Ternats onderwijs. Annemie Pas (of mevrouw Depoorter) zette een punt aan haar carrière als leerkracht . JrK: 1 september: wakker worden zonder een boel wiskundeboeken moeten klaar te leggen, dat moet toch iets doen? A.P.: En of! Weet je, in de eerste week dat ik op pensioen was, jullie eerste schoolweek dus, was ik naar de Okay gegaan (nvdr: dat lijkt mij geen toeval). Het kriebelde bij mij niet weinig van binnen! Maar het tofste van al was dat er leerlingen riepen: “Hé mevrouw Pas!” Ik was dus blijkbaar toch nog niet vergeten op Kruikenburg. JrK: ben jij zinnens om in het vrije tijd de stelling van Pierre De Fermat nog te

bewijzen? A.P.: Neen, laat maar. Genoeg is genoeg. Ik heb al mijn boeken op zolder gelegd en zal ze verdelen onder mijn collega’s als zij eens over de vloer komen. (nvdr: collega’s wiskunde, koop al maar een bibliotheekrekje op het meest!) JrK: Als ik de stamboom van de familie Pas bestudeer, dan was je eigenlijk voorbestemd om naar het onderwijs te gaan en de taal van René Descartes te studeren. A.P.: Dat kan ook niet anders: mijn vader was leerkracht wiskunde, mijn broer geeft wiskunde en mijn zus gaf wiskunde. Je merkt het: familiefeestjes werden opgevuld met discussies over pedagogie en didactiek. En alsof dat niet genoeg was: ook langs de kant van mijn halve trouwboek staan er nog van de familie in het onderwijs. JrK: je bent wel in België geboren maar je kinderjaren heb je op het zwarte continent doorgebracht. A.P.: In 1948 trokken mijn ouders naar Congo. Mijn vader gaf er les aan het Jezuïetencollege in Bukavu (in Zuid-Kivu, gelegen aan de grens met Ruanda). Hij JRK nov ‘08 - 18

was nog iemand die achter de strenge opleiding stond, de dril, het hard werken om er te komen. Eens per jaar kwamen zij voor twee maanden (de grote vakantie) naar België. JrK: En in 1950 zijn ze naar hier gekomen omdat Annemieke ter wereld wou komen. A.P.: Inderdaad. Oh, het was er altijd prachtig weer. Jaar in jaar uit een dagtemperatuur van 18 tot 25 graden. We woonden er aan het Kivumeer in een bungalow die ons ter beschikking was gesteld door de Belgische staat. We moesten wel 3 maand droog seizoen doorstaan, maar nadien zorgden hevige stortregens, waar geen enkele paraplu tegen bestand was, voor het her-

40094

JRK SJ Okt 08 v1


stel van de natuur in haar oorspronkelijke pracht. JrK: maar Congo in 1960… toen moet het er toch spannend aan toe gegaan zijn? A.P.: Wij zijn nooit bedreigd geweest omdat wij in het oosten woonden en daar waren geen rellen. We zijn wel in juli 1960 met de vluchtelingenstroom meegereisd langs Oost-Congo naar België en zijn sindsdien nooit meer teruggekeerd. JrK: heb je geen foto van jou waar je met een strooien rokje en een kippenbeentje in je haar op staat? A.P.: Grapjas! Maar ik zou er wel nog graag eens naar terugkeren. JrK: En na de Congo-periode? A.P.: Mijn vader was van Strombeek afkomstig en we zijn daar dan ook gaan wonen. Hij is toen gaan les geven in Sint-Ursula in Laken aan de kandidaat onderwijzeressen. JrK: Heb ik hem ooit eens bij mij achteraan in de klas zien zitten? A.P.: Ja, hij is ooit je inspecteur geweest! JrK: In de leraarskamer wordt veel gebabbeld. Ik herinner mij een van onze discussies waarbij je niet helemaal tevreden was over de manier van evalueren. A.P.: Eigenlijk schort er iets aan het evaluatiesysteem van een school. Uiteindelijk evalueren wij voor een stuk onszelf. Wij gaan na in welke mate de leerstof die wij hebben aangebracht

04-11-2008

door de leerling is verworven. Daar klopt toch iets niet? JrK: m.a.w. hebben ze goed gescoord, dan heb je het goed uitgelegd en hebben ze slecht gescoord dan hebben ze hun les niet gestudeerd? A.P.: Niet helemaal natuurlijk, dat is te extreem gesteld. Maar waarom zou iemand extern niet de kopijen verbeteren? Ik weet natuurlijk dat het huidige manier van evalueren eigen is aan het systeem, maar ik heb daar toch een punt, nietwaar? JrK: Je eerste voetstappen in het onderwijs… A.P.: Ik zat toen nog in mijn tweede licentie. JrK: Hoe zo? A.P.: Ik had tijdens mijn eerste licentie al een aantal keuzevakken van mijn tweede licentie gevolgd, omdat deze maar om de twee jaar gegeven werden. JrK: amai! A.P.: Zodoende kreeg ik dus veel vrije tijd en kon ik reeds in 1971 beginnen. JrK: En wanneer heeft je laatste werkgever je dan gecontacteerd? A.P.: In juli 1972 heb ik Sint-Angela in Ternat gecontacteerd. Weet je, ik heb Ternat moeten zoeken op de landkaart! JrK: je had keuze te over? A.P.: In die tijd was er keuze genoeg, er was zelfs een lijstje met vacatures ter beschikking. JrK: En de stap naar het kasteel? A.P.: In 1984 zijn we met JRK nov ‘08 - 19

09:36

Page 19

een hele ploeg naar SintJozef getrokken, de stap was dus kleiner. Er heerste inderdaad een andere cultuur, maar ik moet zeggen: ik heb er mij altijd goed gevoeld. Van meisjesklassen naar gemengd onderwijs: het was een verruiming, een verrijking, een verademing. JrK: En je vakgroep? A.P.: Om “U” tegen te zeggen. We hadden een bijzonder goede en hechte vakgroep: de uitwisseling van ideeën, de samenwerking, de vriendschap,… ik zal het missen. JrK: ze noemden je zelfs “de moeder van de wiskundigen”. A.P.: Overdreven, natuurlijk, maar het doet mij plezier. JrK: Je woont als het ware met je neus op Kruikenburg. Je bent altijd met de fiets naar school gekomen. Niemand heeft je ooit met de wagen zien rijden. Heb jij wel een rijbewijs? A.P.: Ik heb lang geen rijbewijs gehad, maar door omstandigheden was ik verplicht om een rijbewijs te halen. Ik heb hooguit een aantal keren heen en terug naar Wolvertem gereden om Herman weg te voeren naar zijn werk. Al bij al zal ik de kaap van 1000 km niet overschreden hebben. JrK: Je hebt ook je kinderen op school gehad. Dat moet toch iets doen: de moeder wordt mevrouw en de kinderen worden plots leerling.

40094

JRK SJ Okt 08 v1


A.P.: Dat doet inderdaad raar. Zo heb ik bij de oudste de fout gemaakt om voortdurend “hoe is het” aan de collega’s te vragen. Tot wanneer ze spontaan alles komen vertellen en je ongewild elk uur oudercontact hebt. Ik heb toen gezegd: als er iets te zeggen valt, doe het dan via de schoolagenda. JrK: de historische krijtdoosjes zijn toch een speciale vermelding waard? A.P.: Och, ten tijde van dhr. Van Raemdonck was er ooit eens bij de leerlingen een rage om tijdens de wisseling van de uren met krijt te gooien in de klassen. Hij had er niet beter op gevonden om elke leerkracht een –gepersonaliseerd- krijtdoosje te geven zodat er geen krijt meer achterbleef in de klaslokalen. De leerlingen hebben toen hun actiepunt verlegd: de hobby was niet langer meer met krijt gooien maar de krijtdoosjes van de leerkrachten proberen buit te maken. En inderdaad, de telgen Depoorter waren daar de koptrekkers in. Maar… alhoewel dhr. Van Raemdonck gekend stond als een inspecteur-rechercheur eerste klas, de daders zijn nooit door hem opgepakt. JrK: Annemie je weet: nooit een interview zonder anek-

04-11-2008

dotes! A.P.: Toen ik hoogzwanger was van een van onze kinderen, moest ik eens toezicht houden bij de examens. Ik voelde mij onwel worden en alles werd plots zwart voor mijn ogen. Ik vroeg aan een leerling om het secretariaat te verwittigen. Zuster Ludwyna laat mij vervangen en geeft mij een bed ter beschikking waar ik even kon rusten. Ik werd wakker, het was al laat in de namiddag, iedereen was mij vergeten!! Daar lag ik dan moederziel alleen! JrK: Men heeft je ooit eens midden in de nacht gezien op een parking samen met een collega in een auto… A.P.: Met jou dan nog wel! Het was tijdens de ‘nacht van Krak’. Laurent Harnie had een zoektocht uitgestippeld met onderweg een paar checkpoints. Mijn opdracht was het controlepunt aan Neigembos (Ninove) te bemannen. Toen jij met de wagen een algemene controlerit uitvoerde heb je mij uit medelijden in je wagen laten plaatsnemen om toch even uit de vrieskou te zijn. Stel u voor dat iemand ons had gezien, er zouden nogal wat roddels geweest zijn!! JrK: een carrière van 36 jaar op Kruikenburg, daar JRK nov ‘08 - 20

09:36

Page 20

moet toch ooit “zwaar geschut” tussen gezeten hebben. A.P.: Ik heb ooit eens een zware klas gehad. Op een bepaald moment begon een leerling mij zo te ergeren dat ik zei: sta recht en ga met je gezicht tegen de muur staan! JrK:en…? A.P.: Hij deed het! De klok heeft onverdroten haar dagelijkse werk trouw gedaan, en het moment van afscheid nemen in aangebroken. Ik krijg nog van haar de zak vol suikerbollen want Annemie is zopas voor de derde maal oma geworden. Aan de ouders (Reinout en Rika) en de grootouders van harte proficiat! Annemie, bedankt voor wat je gedaan hebt voor de school, je collega’s, de Ternatse (en omstreken) jeugd. Je bent een fijne collega, het ga je goed samen met Herman, je kinderen en je kleinkinderen. Alhoewel je geen kenner bent van het dialect, misschien toch als afsluiter een stukje uit het gedicht dat speciaal voor jou werd geschreven ter gelegenheid van je afscheid: (ZIE VOLG. PG)

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 21

Annemie, vandoug is’t gedoun. Al a verbeiteringen en exoumes: ze zèn van de boun. Genitj van ’t leiven zonder limiet, woaële wensken a ’t beste, wie niet. Annemie, integreert a oenbepoltj in ’t skoeën leiven zoeë langk de zonne stroltj. Lotj oun een ander al dè verskrikkelijke asymptoten want vé a werd het leiven mé “e saasken van genieten” overgoten. Annemie, al a wiskunde-idolen wern na verlejën toaëd Simpson, Cramer, Descartes, Bernouili, Newton en al dè ander ten spoaët Elen plosj werd gelimiteerd tot nul ze werr’n volledig ingepakt dé Herman, kleine Nora, kleine Charles en groeëte Zjul Marc Muylaert

Mathematisch zilver Ann Van Schoors nog voor het schooljaar begint een bezoekje. Het is Buckey (dit is niet de butler des huizes, maar de Parson Jack Russell) die op de klassieke ding-dong bel ons als eerste welkom heet.

Het is mij een waar genoegen om in mijn geboortestad een collega, vak- en leeftijdsgenoot te mogen bezoeken naar aanleiding van haar staat van dienst waarvan het kardinaal getal 25 bedraagt. In de oudste, stoutste en wijste der steden brengen we onze rasechte Ninovieter

JrK: Als ik mij niet vergis is met jou het startschot gegeven van het begin van het zevende decennium van de twintigste eeuw? AVS: dat is weer zo’n tactisch vraagje van jou om te zeggen dat ik van 1960 ben zeker? JrK: Goed, dit is dan de aanzet om toch een klein overzicht te geven van je levensloop. AVS: Aangezien ik bij JRK nov ‘08 - 21

wijze van spreken tegen de deur van het Sint-Aloysiuscollege van Ninove woonde, was het vanzelfsprekend dat ik ook daar mijn eerste schoolstappen nam. Jongens en meisjes samen in de klas mocht vanaf het eerste leerjaar niet meer en ik moest dus een paar honderden meters verdop in het Instituut der Heilige Harten (in de volksmond ook het “Zusterhuis” genoemd) leren tellen, lezen en schrijven. JrK: en na je plechtige communie moest je opnieuw kiezen… AVS: Ik koos voor de Latijnse afdeling, toen nog met een pakket van 9 uur Latijn.

40094

JRK SJ Okt 08 v1


JrK: maar in die tijd moest er een jaar later weer gekozen worden en de liefde voor het vak werd stilaan duidelijk AVS: inderdaad Latijn-wiskunde, vijf jaar aan één stuk. Maar daarvoor moest ik opnieuw naar het college. JrK: te midden van al die jongens? Mocht dat in die tijd? AVS: Ninove was vooruitstrevend: het was het begin van het gemengd onderwijs, ik was toen het enige meisje in die richting. JrK: maar je droom was les geven? AVS: van kindsbeen af! JrK: en dat in de taal der logica? AVS: natuurlijk! In mijn eerste licentie heb ik dan de combinatie wiskundesterrenkunde gekozen. JrK: Je kan misschien aan de hand van de sterren mijn toekomst voorspellen? AVS: grapjas! Maar misschien even dit toevoegen: we zijn ooit naar Zwitserland op excursie getrokken om daar in het observatorium van de Jungfraujoch de sterren te bestuderen. Leuk hoor als je voordurend de sneeuw van de koepel moet vegen om toch maar iets te kunnen zien. JrK In 1983 kwam er een telefoon van op het kasteel? AVS: het was toenmalig directeur broeder De Maeyer die mij contacteerde voor een opdracht met wiskunde en wetenschappelijk tekenen.

04-11-2008

JrK: een full-time in de jaren dat men haast op de knieën viel om een interim van 14 dagen te mogen doen? Dat is meer dan geluk hebben! AVS: dat was het jaar dat de overuren werden afgeschaft, en aangezien er op Sint-Jozef zo’n pakketje voor handen was, was ik bij de gelukkigen. JrK: als jong meisje in wat tot dan toe toch een jongens-mannenschool was. AVS: correctie! De trend was al gezet: er waren al een paar vrouwelijke collega’s en het tweede jaar VSO (nvdr: Vernieuwd Secundair Onderwijs) begon toen en dat was gemengd. Bovendien was ook de toenmalige Wetenschappelijke B (nvdr: een afdeling met accent wetenschappen) pas opgericht en werden de meisjes ook toegelaten. Bovendien moet ik zeggen dat ik door het toenmalig korps heel goed ben onthaald. Ik herinner mij nog dat oud-leraar Jaak Lauwaert, zelf een Ninovieter, zei: “E maske van Nienof! Welkom!” JrK: ik heb even mijn oor te luisteren gelegd bij collega’s, leerlingen en oudleerlingen en zij typeren jou als een “strenge maar goede en gedreven leerkracht” AVS: Je moet eisen stellen. Leerlingen moeten in orde zijn, niveau moet je blijven nastreven, of dat nu een afdeling met of zonder accent wiskunde is. Weet JRK nov ‘08 - 22

09:36

Page 22

je: ooit hebben leerlingen in de klas het liedje “streng maar rechtvaardig” voor mij gezongen. Zo moet dat zijn, vind ik. JrK:25 jaar onderwijs, veel is toch veranderd? AVS: kan ook niet anders! Alles evolueert. Vroeger lag er een groot accent op driloefeningen, nu zijn de opgaven meer praktisch gericht. Dit maakt de wiskunde leuker, aantrekkelijker. Er zijn nu onderzoeksopdrachten, waarbij je als leerkracht de opdracht krijgt de leerlingen te coachen, je docerende opdracht verdwijnt. Het onderwijs is ook veel drukker geworden: denk maar aan al die paperassen, vergaderingen, nascholingen, enz… JrK: je moet ongetwijfeld toch al mooie momenten hebben meegemaakt? AVS: natuurlijk zijn die er, maar die moet je in de kleine dingen zoeken. Toen er nog ingangsexamens waren voor burgerlijk ingenieur en ik de 8-uur wiskunde richting voor het eerst gaf, was ik niet een beetje blij toen ik hoorde dat iedereen die meegedaan heeft, geslaagd was. Onlangs kreeg ik nog een kaartje met dankwoorden van twee oud-leerlingen. Dat kaartje zal ik zeker bijhouden! JrK: je zit ook in de pedagogische raad (P.R.). De P.R. geeft onder andere advies aan de schoolraad over de werking van de school. Dit vraagt toch heel

40094

JRK SJ Okt 08 v1


wat werk. Gelukkig wordt alles in goede banen geleid door onze voorzitter Erika Callewaert! JrK: Bij jij iemand die voor het slapen gaan nog denkt van “zou ik de stelling van Pierre De Fermat” niet kunnen bewijzen? AVS: neen, al moet ik wel zeggen dat ik meestal lange dagen heb die gevuld zijn met schoolwerk, en daarna: knop omdraaien. JrK: je moet naast wiskunde toch ook nog andere interesses hebben? AVS: ik lees heel graag een thriller! JrK: en met schrik slapen gaan? (Ondertussen is Wim zich er ook komen bijzetten en plichtsbewust vult hij de glazen nog eens, waarvoor oprechte dank) Wim: als ik er ben, hoeft ze geen schrik te hebben! JrK: en verder? AVS: bloemschikken,

04-11-2008

skiën, eens gezellig gaan eten, fietsen… JrK: je bent ook van de partij als er moet gebarbecued worden in de Ardennen. AVS: dat is leuk! Wim neemt dan verlof om kunnen mee te gaan, maar hij geniet er minstens evenveel van! Gaan we dit jaar nu voor de negende, tiende of elfde keer op rij, ik ben de tel kwijt. JrK: Ann, je weet dat de lezer ook benieuwd is naar anekdotes, ik weet bijvoorbeeld dat er ooit een leerling een gans heeft binnengelokt in de klas, maar er zijn er toch nog. AVS: In mijn eerste jaren op Sint-Jozef gaf Jan De Brandt nog sport voor leerkrachten op vrijdag om 16.00 u. Jan is synoniem van volley, en aangezien ik nog nooit volley had gespeeld… Gevolg verstuikte duim in alle kleuren van de regenboog. Toppunt was dat ik na de wedstrijd

JRK nov ‘08 - 23

09:36

Page 23

samen met Wim iets ging eten. Wim: en wie mocht er haar vlees snijden? Je mag twee keer raden! JrK: één is geen! AVS: Ik heb ooit een foto van mij, gescand uit de klasfoto, teruggevonden bij een leerling in één van de programma’s op een grafisch rekentoestel. Vraag mij niet hoe hij het gedaan heeft! De glazen raken leeg, zowel de grote als de kleine wijzer van het uurwerk bereiken een maximum. Buckey zoekt zijn mandje op, een teken dat het tijd wordt om onze gastvrouw en –heer te bedanken. Ann bedankt voor je inzet, je gedrevenheid! Dank in naam van je collega’s, je leerlingen, je oud-leerlingen! Marc Muylaert

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 24

Opstel van Joske. De ijzerwinkel.

dan: de ultieme verlossing. Drie jaar lang ben ik trouw gebleven aan mijn bezoekjes bij mr. De Beul (nvJ: de naam dekt in dit geval niet de lading, want de man is een zachte en een goeie tandarts!). Ons ma, onze pa, kleine broer en ik zijn stipt op tijd op onze afspraak en mr. De Beul is dat ook om mij te verlossen van dat verschrikkelijke ding dat mij drie jaar belette om mijn tanden bloot te lachen. Eindelijk… na een kwartier in de arbeidskamer te mogen verkeren mag ik het verloskwartier binnen. Het is een mooi zicht: precies moeder en vader de gans met hun kleine kuikentjes die van de wachtzaal naar de praktijkkamer gaan.

Het is altijd al de waarheid als een koe geweest: gedeeld leed is half leed en gedeeld geluk is dubbel geluk. Ook ik ben net als zo vele leeftijds- en lotgenoten op een goeie dag na een bezoek aan de tandarts de gelukkige eigenaar mogen worden van een aantal meter metaaldraad die zich verstrengelde van de ene naar de andere tand. Maar aan alles komt een eind (aan een draad zijn er zelfs twee) en het was net alsof ik naar mijn eerste date mocht gaan toen ik op een woensdagnamiddag (nvJ: van ons ma mag ik in de voormiddag niet naar de tandarts want zij vindt Frans en wiskunde belangrijker) verlost werd van één der ver“Zet u maar in de schrikkelijkste moderne zetel”, zegt mr. De Beul, marteltuigen voor de “en maak het je comforjeugd: de tandbeugel. tabel”. Het is zowat de eerste keer in mijn jeugIk had er maan- dig en jong leven dat ik den naar uitgekeken met plezier de zetel van (eigenlijk 3 jaar lang…) een tandarts in duik. En en eindelijk daar was ze de klassiekers doen zich JRK nov ‘08 - 24

opnieuw één voor één voor. Het was te voorspellen dat kleine broer van de tandartsstoelstoel en al het doktersgerief niet kon afblijven: een heuse opgave voor het opvoedende ouderpaar. Inderdaad, kinderhandjes zijn vlug en handig en binnen de kortste keren loopt hij met een plaasteren gebit rond. “Volgens mij is dat het vals gebit van tante Germaine”, lacht onze pa. Onze pa schiet opnieuw een buffel van een flater want het zijn niet de valse tanden van tante Germaine, maar die van nonkel Gust!“ Kleine broer weet blijkbaar opnieuw niet wat stilzitten is en wandelt plots met een monddoek rond: “Ik ben dokter Spock”! Verdorie

40094

JRK SJ Okt 08 v1


broer zit nu toch eens stil, straks geraak ik van al dat ijzeren gedoe nog niet vanaf met je kinderachtig gedoe! Tandarts De Beul moet zijn oude trukendoos bovenhalen en blaast een chirurgenhandschoen op. Hij tekent er twee ogen, een neus en een mond op en knoopt hem dicht. “Voilà, Piep konijn is hier”, en geeft hem aan broer. En voor de rest van de tijd zullen we zorgen dat je je niet verveelt. En inderdaad, daar is hij: de film die ik van voor naar achter en van achter naar voor ken: Mr. Bean bij de tandarts. Hoe dikwijls heb niet ik liggen schateren van het lachen terwijl de tandarts mijn tanden nakeek op gaatjes. Ik heb meer dan één keer mijn tandvulling ingeslikt toen Mr. Bean de speekselzuiger gebruikte om de pelletjes op zijn schouder weg te zuigen. Ik herinner mij nog heel goed dat mijn tandbeugel half mijn mijn mond hing toen ik zag dat de tong van mr. Bean werd opgeslorpt door de speekselslang. Nu is het aan kleine

04-11-2008

broer om te genieten van de humor van de bovenste plank. Eindelijk hij is even rustig.

09:36

Page 25

porter van onze paarse nationale voetbaltrots, hij is voor geen enkele ploeg hij is enkel tegen onze paars monument. Het is zalig, het geeft een hemels gevoel, een gevoel van verlossing, een gevoel van bevrijding: free, I am free, I’m free at last! Eindelijk kan ik mijn tanden bloot lachen, zonder een halve kilogram metaal te voorschijn te toveren. Eindelijk zal ik een boterham met choco kunnen eten zonder dat ik de indruk achteraf wek dat ik jarenlang mijn tanden heb niet zou hebben gepoetst. Eindelijk zal ik ze bloot kunnen lachen: “mijn pieterkes” zoals ons ma ze noemt.

Ons ma is nog benieuwder dan alle benieuwde vrouwen samen en zet zich kort bij mij. Le moment suprême! “De vliegende schotel” landt boven mij zodat de inhoud van mijn knabbeldoos goed zichtbaar wordt: mijn tandensysteem wordt van naderbij belicht. Eindelijk! At last! Eén voor één worden mijn tanden bevrijd van dat wat hen al die maanden moest recht trekken en mooier maken. Alleen mijn wijsheidskiezen waren niet verankerd, want ik heb er geen. Onze pa zegt dat dit geen toeval kan “Ziezo Joske, je zijn en beweert zelfs bij bent er van verlost, prohoog en laag dat ik er ficiat! Je tanden staan nooit zal krijgen… mooi recht en glinsteren in het licht!” Tandarts De Alle mogelijke Beul is blijkbaar even kleuren van de regenboog fier als ik, ons ma en hebben ze ooit gehad onze pa samen, want hij mijn “blokjes”. Groen, heeft prachtig werk rood, blauw, maar nooit geleverd! “Als je nu naar kreeg ik paarse van hem. de meisjes zal lachen, Waarom… je mag twee vallen ze dadelijk in troskeer raden: inderdaad sen voor je voeten! Reken mr. De Beul is geen sup- maar! Kijk maar, je knabJRK nov ‘08 - 25

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

belaars ze vormen een aan, ik sleur hem voor prachtige parabolische het gerecht, voor het figuur.” assisenhof, ik zoek de beste advocaat die er Het is niet min- bestaat, zelfs al moet ik der dan normaal dat ik daarom de wereld afreimijn tandarts bedank zen! voor het gepresteerde werk: “Fwank kfwu, fweOnze pa heeft neer fwe Fweul”. Verdo- het natuurlijk ook al lang rie wat is hier gaande!? door en doet er nog een “Help ik kan niet meer schepje bovenop: “Och praten! Ik ben niet alleen jong je moet niet bang die beugel kwijt, maar zijn dat je van straat ook mijn stem! Hij zegt niet zou geraken, bij een wel dat de meisjes voor uitverkoop geraakt men mij (nvdr: voor je tan- zelfs het lelijkste ding den!) gaan vallen, maar ik kwijt!” durf zo niet onder hun ogen komen. Zie mij daar Mr. De beul al staan: “Fwliefste, fwik merkt de onrust in mijn fwie fwje fwrgaagfw. ogen en moet zich eigenFwil fwjij fwet fwmij lijk bedwingen om zichfwzijn?” Dit heeft hij zelf geen breuk te opzettelijk gedaan! Ik lachen. “Joske, jongen, begin die volwassenen wees maar gerust, alles steeds meer door en komt in orde, over een door te hebben. Telkens paar uur heb je hier als zij de jeugd een hak totaal geen last meer kunnen zetten, dan zullen van. Het is niet meer dan ze het niet nalaten het normaal dat je mond zich te doen! Een puber in het moet aanpassen aan de midden van volle puber- nieuwe situatie.” teit dit aandoen, is nog erger dan een aanslag op Oef, ik ben toch zijn leven. Ik klaag hem wat gerustgesteld. Mijn

JRK nov ‘08 - 26

09:36

Page 26

jeugdig karakter begon puberale weerspannigheid te vertonen, en dat is nooit goed voor de naaste omgeving want zoiets leidt dadelijk tot generatieconflicten. Je zou al voor minder panikeren, net nu ik een serieuze aanval naar het andere geslacht dacht te zetten (nvJ: en succes werd door mijn tandarts gegarandeerd, zo niet geld terug). Ik ben mr. De Beul dankbaar, want inderdaad het viel niet weinig op dat de meisjes mij meer opzochten dan vroeger. Zou ik dan toch succes hebben of beeld ik mij dat allemaal in? Of zijn ze jaloers op mijn mooie verticale reeks bijtertjes? Fwik fwou fwet fwniet fweten…

Joske

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 27

U houdt van wildpastei? Of een vismedaillon met lekkere groentjes? U heeft zin in een lekkere malse steak? Of een pittig kippenborstje? Of zegt een overheerlijk stoofpotje van everzwijn u iets? Tongrolletjes in een bedje van groentjes? Of houdt u het eens vegetarisch? En dit alles met bijpassende dranken? U hoeft toch niet af te wassen en wil uw maaltijd afronden met een echt Belgisch bier? Of een lekker ijsje? Of een koffie met taart? Of een ovenverse Apfelstrüdel met ijs?

De directie, en het personeel en de leerlingen van en het Sint- Jozefsinstituut en de Brug nodigen u uit op

Zaterdag 15 november vanaf 18.00 tot 22.00 u Zondag 16 november vanaf 11.30 tot 15.00 u Voor hun jaarlijks

KRUIKENBURGS

HERFSTRESTAURANT JRK nov ‘08 - 27

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 28

Dood op Kruikenburg (deel I)

I

n een mythisch middeleeuws verleden doemde in de mist rond Kruikenburg een kasteel op, omgeven door een slotgracht en bewoond door eigenzinnige broeders. Duizend jaar geleden werden in de rijk gevulde annalen van het kasteel een aantal obscure sterfgevallen genoteerd die tot vandaag een mysterie zouden zijn, ware het niet dat een edele ridder, samen met zijn page, de verschillende moorden kon oplossen. In het jaar 2008 is het hoog tijd om deze moorden, één voor één, JRK voor JRK uit de doeken te doen.

Hallo, mijn naam is Primus. Die naam mag je weer vergeten, want zo belangrijk ben ik niet. Als kind werd ik als vondeling gelegd op de brug voor het kasteel van Kruikenburg. Mijn thuis is het kasteel en mijn “papa” is onze abt, vader Vincentius. Hij is een erg vriendelijke en goede man, gelukkig maar, want het leven op dit kasteel is niet altijd gemakkelijk. Gisteren zijn mijn twee lievelingsbroeders plots om het leven gekomen. Adelmo en Delirius waren de twee vriendelijkste koks die ik ooit heb gekend. Ze maakten het leven vaak wat draaglijker voor me. Toen ik op een keer de haard in de keuken moest

aanwakkeren, stopten ze me een pasgedraaide pens toe en aten er zelf heimelijk ook een paar. De twee waren niet voor niets de beste koks uit het Pajottenland, ze hadden hun broeders leren eten door het zelf steeds voor te doen. Toen onze pensen op waren, toonden ze me zelfs één van de grootste raadsels van het klooster: door de ijskelder van het kasteel liep een lange koperen leiding waar af en toe wat scherpruikend vocht uit lekte. Adelmo, Delirius en ik stonden in de ijskelder terwijl ik voorzichtig likte van één van de druppels. Mijn maag schoot onmiddellijk in brand en mijn mondhoeken krulden zich in een lachje. Toen Adelmo en Delirius proefden, begonnen ze te zingen. Daardoor hoorden we de klok voor de vespers niet. Broeder Barnabus, de meedogenloze tuchtbroeder, hoorde ons echter wel. Daarom kregen we alledrie straf, Barnabus tierde op mij en sloeg zelfs Adelmo en Delirius. Dat was drie dagen geleden.

mo. Toen ik de keuken verschrikt binnenstormde, lagen mijn twee vrienden op de grond. Adelmo keek met zijn holle ogen recht door me heen van op de koude stenen vloer. Zijn linkse mondhoek hing wat scheef en er zat gekoekt schuim op. Voor hem lag broeder Delirius in één van de vreemdste houdingen die ik ooit heb gezien. Hij lag op zijn rug met zijn mollige beentjes nog in de hoogte wijzend tegen het krukje waarop hij had gezeten, de korte rugleuning van het krukje was gezwicht onder zijn gewelfde buik die als een heuvel naar het firmament oprees. Eén wollige arm lag langs zijn hoofd, met de hand graaiend naar de schouderbladen gekruld, de andere arm lag op zijn bolle buik, besmeurd met bloed en wijzend naar het aanrecht. Maar het ergste van alles was Delirius’ gelaat. De zware gietijzeren kandelaar in het midden van de keuken lag dwars over zijn gelaat en had het in twee gespleten. Toen ik hen twee dagen geleden dood zag liggen, wist ik dat deze herfst en de komende winter op Kruikenburg de koudste en hardste ooit zouden worden.

Lang heeft de vriendschap met Adelmo en Delirius niet geduurd, want twee dagen geleden hoorde ik geschreeuw en gestommel en een luide klap vanuit de keuken. Daarna hoorde ik in de stilte gorgelende Maar ik vergiste me, hoegeluiden van Broeder Adel- veel pijn mijn hart ook JRK nov ‘08 - 28

40094

JRK SJ Okt 08 v1


L

04-11-2008

deed, gisteren kwam een eander was echt een nieuwe man toe op het verademing tijdens kasteel, een ridder. Broeder deze kille herfstmaanVincentius had hem inge- den. Doordat hij had geëist huurd om de dubbeldood om mij als zijn hulpje te te onderzoeken. mogen gebruiken, was ik vrijgesteld van alle andere Ridder Leander was in de zware karwijtjes in het eerste plaats, terwijl de klooster. Ik hoopte stiekem sneeuwvlokjes nog als dat het onderzoek nog lang waterdruppels van zijn zou duren, zodat ik nog lederen pak gleden, naar een tijd met deze ridder mijn torenkamertje geko- kon optrekken. Terwijl de men om met me te praten. zon rood kleurde tegen de De kraaienpootjes rond gevel van de keuken, zijn ogen verklapten dat hij onderzochten we de zacht van hart was, ik voel- moordscène. Ik stond in de meteen dat hij me graag het deurgat en keek toe mocht. “Primus,” zei hij hoe ridder Leander de mild: “je moet me vertellen vloer van de keuken wat je gezien hebt en wat inspecteerde. je gehoord hebt, laat geen enkele deur in je gedach- Hij had ervoor gezorgd dat ten op slot. de keuken tijdens het Om te weten wie de moor- onderzoek onaangeroerd denaars zijn, moet ik alles zou blijven en dat de lijken weten wat jij weet.” Hor- nog tot zaterdag opgebaard tend en stotend herbeleef- zouden liggen in de ijskelde ik de laatste twee dagen der. Rondom de plek waar en vertelde Leander alles Delirius had gelegen, wat ik in de keuken had merkte Leander aangegezien. Het gesprek eindig- koekte rode resten op de de met een vreemde vraag, grond op. Leander bekeek Leander vroeg me of ik het aanrecht en stopte zijn enig vermoeden had wie hoofd in de schouw, er de twee zou kunnen heb- kwam een suffe mug uitgeben vermoord. Ik kon niet vlogen. Ik merkte dat Leanantwoorden, maar diep in der verrast was. “Primus, mijn gedachten brandde heb je nog muggen in deze maar één naam, de naam periode van het jaar?” van de broeder die ik diep was gaan haten, hoe zon- Pas toen hij de vraag stelde, dig dat gevoel ook was. merkte ik op dat het inderdaad gek was dat er nog Onze tuchtbroeder, de vre- muggen rondvlogen in de selijke Barnabus, zou ik herfst. “Ik vermoed dat de nooit vertrouwen. keuken de warmste plek van het kasteel is, niet?” Ik * knikte, in de keuken was het altijd warm en gezellig. JRK nov ‘08 - 29

09:36

Page 29

Leander bekeek het keukengerief, de messen, de potten en de pannen, alles lag er onaangeroerd bij. Voorlopig vonden we geen enkel spoor. * “Primus, wat we zo meteen zien is misschien niet voor jouw ogen bestemd.” Vincentius sprak me vaderlijk toe maar Leander onderbrak hem. “Ach edelachtbare, laat hem de edele kunst van de dissectie ontdekken, enkel zo kan ik van hem een geslaagd onderzoeker maken. De jongen is meer volwassen dan je denkt, ik kan hem goed gebruiken in mijn onderzoek. Hij mag de scharen aanreiken wanneer ik de twee lijken van onze edele broeders moet openknippen.” Bij deze uitspraken kreeg ik een warm gevoel, vader Vincentius slikte echter en liet de ijskelder over aan ons twee. Vooraan in de ijskelder lag Adelmo opgebaard, zijn hoofd was paars gezwollen. Leander mompelde iets over verstikking. Terloops zag ik dat het lek in de koperen buis was gedicht. Leander richtte zijn aandacht echter op Delirius: diens hoofd was toegedekt met een rooddoorlopen doek en zijn armen bungelden langs de tafel waar hij op lag. Eén van zijn handen had duidelijk aangekoekte rode resten. “Wat denk je, Primus, zou die

40094

JRK SJ Okt 08 v1


bebloede hand een teken zijn dat er is gevochten in de keuken?” Hij stelde de vraag met een lichte ironie, alsof hij al meer wist dan ik. “Ik weet het niet, is het dan niet zijn bloed dat ook op de grond lag?” “Zeer goed jongen,” antwoordde hij, “maar hoe weet je zo zeker dat dat bloed is?” Ik begreep zijn vraag niet dus ik zweeg. “Je ging die avond toch een schotel met kersttomaatjes eten, niet? Denk nog eens aan die maaltijd, hoe zag het oppervlak van de schotel eruit?” Dat was moeilijk om over na te denken, die avond had ik van verdriet geen hap door mijn keel gekregen. Maar toen zag ik het plots weer voor me, in de schotel had een handafdruk gezeten. “Dat is geen bloed, ridder Leander, Delirius heeft zich op het moment van overlijden aan zijn eigen schotel willen vasthouden met zijn linkerhand”. Hij knikte tevreden, “zeer goed, Primus, maar heb je ook enig idee waarom hij zijn eigen gerecht heeft willen gebruiken als houvast?” Dat was een moeilijke vraag, gelukkig hief Leander zelf de stilte op. “Primus, leg de armen van Delirius nog eens op de manier zoals je het aan mij beschreven hebt”. Ik deed met enige weerzin wat me bevolen werd: de rechterarm rond het hoofd gekruld, met de hand bijna tussen de schouderbladen,

04-11-2008

de linkerarm, met tomatenresten, liggend op de buik en wijzend naar het afwezige aanrecht. Leander keek aandachtig toe. “Het lijkt wel alsof de linkerhand naar iets op zijn bovenrug grijpt, denk je niet, Primus?” Ik kon niet antwoorden, ik wist het niet. Leander draaide Delirius om en inspecteerde zijn rug. Net onder de plek waar de hand had gelegen, zat een lichte rode zwelling, ze was bijna niet waarneembaar met het blote oog. “Heb je enig idee wat die zwelling is, Primus?” Ik keek hem onwetend aan en zweeg. “Laten we eerst eens Adelmo van naderbij bekijken.” Terwijl hij het zei, draaide hij zich om en inspecteerde Adelmo’s gelaat. Ik vroeg me af wie deze twee vriendelijke broeders had willen vermoorden, Leander besteedde geen aandacht aan me. Hij ging met twee vingers in de mond van Adelmo en probeerde zo diep mogelijk in de keel van de arme man te geraken. “Hebbes,” glimlachte hij terwijl mijn gedachten weer afdreven naar die vreselijke avond. In gedachten zag ik hoe tuchtbroeder Barnabus met zijn woeste handen de strot van de arme Adelmo dichtkneep en vervolgens met de zware kandelaar Delirius’ gelaat open kliefde. Leander keek me streng aan: “opletten, Primus, wij moeten immers dringend JRK nov ‘08 - 30

09:36

Page 30

naar vader Vincentius voor een belangrijk verslag.” Net toen we de ijskelder wilden uitgaan hoorden we een lyrische lach diep onder grond van het kasteel uitkomen. De lach zwol aan en ging bijna over in een hijgend gehuil. Leander keek me onderzoekend aan en vroeg me of ik nog meer wist over het kasteel dan ik eigenlijk had gezegd, maar ik kon hem niet verder helpen. “Dat is dan een mysterie voor later,” zei hij: “de dubbeldood is in ieder geval al opgelost.” Ik kon mijn oren niet geloven. Ikzelf had nog absoluut geen idee wie de snode dader was, maar Leander keek vergenoegd en zei: “kom mee, we gaan onze bevindingen overbrengen aan broeder Vincentius.” Ik was te verbaasd om vragen te stellen. * “Beste Vincentius,” Leander keek de abt samenzweerderig aan en nam een adempauze. “Ik heb de dubbeldood opgelost, maar de waarheid kan ik u slechts vertellen op één voorwaarde”. “En die is?” Vincentius keek ons vragend aan toen Leander zich naar me toe draaide. “Deze jongen is niet gemaakt om in een klooster groot te worden, als page zou hij me perfect kunnen bijstaan in al mijn moordonderzoeken.” Ik kon mijn oren niet geloven,

40094

JRK SJ Okt 08 v1


eindelijk zou ik weg mogen uit het klooster. Leander knikte me geruststellend toe terwijl Vincentius’ gelaat zich ontvouwde in een warme glimlach. “U hebt gelijk beste Leander, ons klooster heeft nood aan de waarheid, niet aan vondelingen die meer spelen dan bidden tijdens het werk. Hij heeft u goed geholpen en mag voortaan uw knecht zijn. U zult hem opleiden tot een waardige ridder, maar vertel me wel eerst wie de moordenaar is.” Leander opende zijn vuist. Daarop lag, in een plasje gekoekt speeksel, een dode mug. “U moet uw broeders meer laten sporten, vader, want deze mug was machtiger dan uw dikke koks. Op de rug van Delirius zat een onvoltooide muggenbeet. De beet kon niet verder zwellen doordat Delirius stierf. Toen Delirius echter wilde krabben aan de beet, heeft zijn massagewicht de balans van zijn krukje zo uitgedaagd dat het niet anders kon dan

04-11-2008

achterover slaan. Zo is hij op de voet van de kandelaar gevallen, die enkel onder het bijzonder imposante volume van een man als Delirius kon omslaan, dwars door het gelaat van de kok.” Vincentius keek verbaasd, was een mug de moordenaar?

09:36

ven graaien waardoor zijn krukje omviel en hij de kandelaar over zich kreeg. Ook Adelmo zou nog leven als hij niet af en toe zijn ademhaling op pijl had gehouden met wat meer lichaamsbeweging.” Vincentius kon het eerst niet geloven, maar de volgende ochtend riep hij ons opnieuw bij zich en gaf hij mij de toestemming om het klooster te verlaten. Hij wenste me de Zegen van de Allerhoogste toe hoewel ik merkte dat hij me toch zou missen. Toen we over de ophaalbrug reden hoorden we precies een dof gelach vanuit de fundamenten van het kasteel opreizen. Ik keek Leander bang aan, maar hij knikte naar me: “je kunt niet alle raadsels in één verhaal ontcijferen, er zijn nog genoeg lege bladzijden in de annalen van Kruikenburg om een volgende aflevering te vullen.” Ik knikte en volgde hem, de wijde wereld in.

“Maar er viel nog een tweede dode,” ging Leander verder: “toen Adelmo zich omdraaide om Delirius te helpen, heeft hij de mug in zijn verbazing ingeademd. Hij is gestikt door dit diertje, zijn longen waren niet krachtig genoeg om het insect al hoestend uit de luchtpijp te duwen.” Daarbij keken we alledrie naar de mug in de vuist van Leander. “U moet uw broeders iets vaker een rondje rond de vijver laten lopen, vader Vincentius, want iets minder vraatzucht en iets meer beweging hadden deze twee levens gered. Als Delirius’ armen iets minder wollig waren, was hij vlot bij muggenbeet geraakt en had hij niet als een gek om zich heen hoe- -Viske-

JRK nov ‘08 - 31

Page 31

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 32

Vrienden van de poëzie Het reglement van ‘Vrienden van de poëzie’ wil dat de schrijver van de vorige bijdrage een nieuwe gelukkige mag kiezen die zijn of haar lievelingsgedicht even komt toelichten. Nieuwsgierig wie het slachtoffer van mevrouw De Pauw is geworden. Arlette De Pauw:” Ik geef graag de poëziefakkel door aan mevrouw Leen Vanden Nest, een collega die het exacte van de wetenschap en het humane van het woord steevast in evenwicht weet te brengen. Haar blik reikt vanuit de fysica over de grenzen van de wiskunde naar de literatuur en vice versa. Benieuwd wat haar keuze geworden is. Er zijn zoveel mooie gedichten, vandaar dat het me zwaar valt een keuze te maken. Ik heb gekozen voor een gedicht van vroeger en een veel recenter. Ze liggen me beide nauw aan het hart. Een gedicht boeit me omdat ik er een stuk waarheid in vind, omdat het me een spiegel voorhoudt die gevoelens reflecteert die ik herken. Ik kan het hier hebben over ritme, woordkeuze en metriek, maar ik ben geen taalkundige. Sommige gedichten raken me, zo simpel is het … en meer moet dat niet zijn. Toen ik lang geleden - nog jong en naïef - op kot zat, hing op mijn prikbord een romantische kaart met een vers uit een gedicht van A.R. Holst. Ik ben toentertijd naar dat gedicht op zoek gegaan en ken het nog steeds vanbuiten. Net als elke jonge mens waarschijnlijk, was ik vooral getroffen door de Liefde en het drama ervan. Het is een blik naar de toekomst om, eens daar gekomen, terug te kijken naar het verleden en zo is de cirkel rond. Leen Vanden Nest Voor later ‘k Geef nu aan jou mijn vreugd, mijn leed en mijn schemergouden dromenschat, opdat je later nog zal weten hoe ik je eens heb liefgehad. Later, als al dit schoon voorbij is, want tijd neemt liefde, vreugde, smart – als elk van ons weer droef en blij is dicht aan een nieuwgevonden hart, dan zal ineens alles vervagen bij ’t zien van dit vergeten blad; je zal weer dromen van de dagen toen we in elkanders ogen zagen, toen ik je zo heb liefgehad. Adriaan Roland Holst

JRK nov ‘08 - 32

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 33

Nu, zowat twee decennia later en met meer littekens op mijn ziel, leer ik de dingen al wat meer relativeren. Mijn visie op de Belangrijke Dingen des Levens is gewijzigd. Vandaar dat ik u onderstaand pareltje niet wil onthouden. Ik apprecieer het vooral omwille van de eenvoud, de humor en het hoge waarheidsgehalte.

Antwoord van papa Ik wilde wel eens horen waarom ik ben geboren papa zei wie, o jij ik schudde jou uit mijn mouw toen hadden we jou papa keek blij toen hij dat zei maar ik ben maar naar mama gegaan papa’s zijn leuk voor grapjes maar mama’s daar heb je wat aan Antwoord van mama Ik wilde wel eens horen waarom ik ben geboren mama keek blij en zoende mij zoende zoende zoende mij en zei na de zoveelste zoen om de wereld een groot plezier te doen. Erik van Os

JRK nov ‘08 - 33

40094

JRK SJ Okt 08 v1


04-11-2008

09:36

Page 34

Wiskunde, een feest. Met de leerlingen van het vijfde en zesde jaar, die 8 uur wiskunde krijgen, zijn we op dinsdag 21 oktober naar Kortrijk gegaan. Deze uitstap was in het kader van de wetenschapsweek. We hebben twee workshops bijgewoond met als thema wiskunde. Deze vonden plaats op de KULAK, de campus Kortrijk van de universiteit Leuven. We spraken om 8 uur af aan de school in de hoop zo op tijd te kunnen zijn voor de aanvang van de workshops. Dat was wel zonder het gebruikelijke Belgisch weer gerekend met de gebruikelijke ongevallen en de bijhorende files. We kwamen uiteindelijk ruim een half uur te laat aan. Maar daar was ik allerminst rouwig om! Op de bus hielden we met vier man een heus toernooi “wiezen”, waar onze begeleidende leerkrachten trouwens ook misbruik van hebben gemaakt… Aangezien onze leerkrachten wiskunde een plek in de bus met vier plaatsen hadden ingenomen om hun babbeltje op tafel te gooien, maakten wij er aanspraak op om er onze kaarten op te leggen. De voorwaarde was dan wel dat ik een artikel zou schrijven voor de JRK. Zo werd ik er toch maar weer eens ingeluisd… Eens ter plaatse aangekomen op de campus ging de eerste workshop meteen van start. We kregen van de organisator van de Wiskundeolympiade het principe van de elektronische handtekening uitgelegd.

Aan de hand van een snelle opfrissing van het wiskundeonderdeel “klokrekenen” zagen we hoe eenvoudig berichten kunnen worden gecodeerd en nadien ook weer gedecodeerd. We ontvingen nadien ook allemaal een affiche van de Vlaamse Wiskundeolympiade. Toen deze les rond de middag afgelopen was kregen we allen een bonnetje om te gaan eten. We hadden keuze uit vier verschillende hoofdschotels, er was voor ieder wat wils. De tweede workshop, van puzzel tot concept, maakte ons wegwijs in de wereld van de fotografie, het principe van pixels, de wiskundige benadering van een foto, enz… We zagen zo ook hoe we foto’s met een wiskundige logica volledig kunnen vervormen. Hieruit volgde de chaostheorie van de Rus Vladimir JRK nov ‘08 - 34

Arnold. Hierna mochten we ook even kennis maken met magische vierkanten, hierbij volgde ook een goocheltrucje gebracht door een prof. We kregen er ook de nodige wiskundige uitleg en verklaringen bij. Om deze dag te beëindigen kregen we nog een drankje aangeboden en keerden we terug naar Sint-Jozef. Emmanuel Craenen (6LW8)

ST.- JOZEFSINSTITUUT

Recommend Documents