Sprinklers: ficties en feiten http://www.museumbeveiliging.com http://www.handboekveiligheidszorgmusea.nl http://www.museum-security.org
[email protected]
7 feb 08
[email protected]
1
Sprinklers: Ficties en feiten. 55 minuten Enkele opmerkingen vooraf 3 minuten Brandbeveiligingsconcept en sprinklers: 3 minuten Brandontwikkeling: video’s; toelichting 2 minuten, 1,37 + 7 minuten: 10 minuten Automatische blussing versus nietautomatische blussing: toelichting 5 minuten; film: 23 minuten: 30 minuten Aanvullende opmerkingen en samenvatting: 10 minuten 7 feb 08
[email protected]
2
1
Sprinklers: Ficties en feiten Enkele opmerkingen vooraf 3 minuten Brandbeveiligingsconcept en sprinklers: 3 minuten Brandontwikkeling: video’s; toelichting 2 minuten, 1,37 + 7 minuten: 10 minuten Automatische blussing versus nietautomatische blussing: toelichting 5 minuten; film: 23 minuten: 30 minuten Aanvullende opmerkingen en samenvatting: 10 minuten 7 feb 08
[email protected]
3
ConsDisList (CooL) 2004 The use of fire sprinklers in museums has traditionally been avoided, largely due to fears of accidental sprinkler discharge. These fears are statistically unfounded. The sprinkler failure rate in all occupancies, is 1 sprinkler per 16,000,000 installed per year. In museum applications, sprinkler failure is almost unheard of. 7 feb 08
[email protected]
4
2
Wie beweert dit? Nicholas Artim director of the Fire-Safety Network in Needham, Massachusetts. He designed, installed, and maintained fire protection systems for the U.S. Capitol, U.S. Supreme Court, The Library of Congress, and the U.S. Congressional Office Buildings. He is participating in fire protection analysis and solution development for the National Gallery of Art (Washington, D.C.), The National Library of Canada (Ottawa), the National Archives of Canada, National Library of Scotland, National Galleries of Scotland, and other repositories of cultural materials.
7 feb 08
[email protected]
5
alternatieven Gasblussing: automatische blussing Zuurstofreductie: voorkomen van brand (is geen blussysteem) Bronblussing met aerosol: automatische blussing 7 feb 08
[email protected]
6
3
Ficties in schrijfsels over sprinklers: MUSEUMVISIE Blusgas had in Armando Museum veel ellende kunnen voorkomen.. ONJUIST: brand begon aan de buitenkant; gat in het dak; blusgas zou vervlogen zijn en niets hebben uitgericht. ONBEGRIJPELIJKE verwijzing naar OxyReduct, want brand begon aan de buitenkant. 7 feb 08
[email protected]
7
Ficties in schrijfsels over sprinklers: EOS: populair wetenschappelijk tijdschrift Het feit dat museumbranden eens in de 20 jaar voorkomen bewijst dat men niet roekeloos omgaat met erfgoed: klopt niet. Het uitblijven van incidenten zegt niets over de kwaliteit van de genomen maatregelen. Beveiligingsexpert ‘vermoedde’ dat de brand met sprinklers beheersbaar zou zijn geweest (in Museumvisie wordt met zekerheid gesteld dat blusgas de schade had kunnen beperken) 7 feb 08
[email protected]
8
4
Ficties in schrijfsels over sprinklers: EOS Onder invloed van hitte springen gevoelige buisverbindingen: klopt niet. Glazen buisjes in sprinklerkoppen breken boven temperatuur van 70 graden Sprinklers blussen brand beperkt??? (vrijwel alle branden worden door 1 of 2 sprinklerkoppen geblust) 7 feb 08
[email protected]
9
Ficties in schrijfsels over sprinklers: EOS Alleen sprinklers in vluchtroutes is voldoende: alleen van nut om braand in de vluchtroutes te bestrijden. Geen enkel nut bij de bescherming van de collecties. 1 op de 500.000 sprinklerkoppen zal bij het minste of geringste gaan sproeien: klopt niet Blus gas veroorzaakt geen vervolgschade en vertraagt het verouderingsproces: nonsens. Hier worden twee technieken met elkaar verward. Sprinklers met blusgas die het stikstofgehalte verhogen: bestaan niet.
7 feb 08
[email protected]
10
5
Ficties in schrijfsels over sprinklers: EOS NIFV adviseert bij brandgevaarlijke werkzaamheden een brandwacht in te zetten: werd 1997 en 2000 ook al geadviseerd in MUSAVE. Procedure ICN hoe met hulporganisaties afspraken te maken kwam voor het Armandomuseum te laat: museum nam in utrecht deel aan prevenieproject Museumbrand eens in de 20 jaar: in tekst worden 6 branden vermeld uit de afgelopen 3 jaar... 7 feb 08
[email protected]
11
Ficties in schrijfsels over sprinklers: EOS: blokschema gaat NIET over blusgassysteem maar over zuurstofreductiesysteem
7 feb 08
[email protected]
12
6
Sprinklers: een discussie tussen deskundigen?
7 feb 08
[email protected]
13
Sprinklers: Ficties en feiten Enkele opmerkingen vooraf 3 minuten Brandbeveiligingsconcept en sprinklers: 3 minuten Brandontwikkeling: video’s; toelichting 2 minuten, 1,37 + 7 minuten: 10 minuten Automatische blussing versus nietautomatische blussing: toelichting 5 minuten; film: 23 minuten: 30 minuten Aanvullende opmerkingen en samenvatting: 8 minuten 7 feb 08
[email protected]
14
7
Brandbeveiligingsconcept en sprinklers Maatregelen: Bouwkundig Compartimentering; brandvertragende constructies en materialen Signaleringssystemen NEN 2535: rechtstreekse melding aan de RAC NEN 2654-I: BBMI; Beheerder Brandmeldcentrales (Opgeleid Persoon) Organisatorische maatregelen Calamiteitenplan, inclusief CHV (collectiehulpverlening) Instructies brandgevaarlijke werkzaamheden 7 feb 08
[email protected]
15
Brandbeveiligingsconcept en sprinklers Calamiteitenplan
BHV: opleiding, oefeningen Ontruiming mensen CHV: instructies, oefeningen Evacuatie collectie Regionale preventieprojecten sinds 2002
Instructies externe partijen Instructies brandgevaarlijke werkzaamheden
7 feb 08
[email protected]
16
8
Brandbeveiligingsconcept en sprinklers Instructies externe partijen (zie MUSAVE CD, Museumvereniging) Aansprakelijkheid Verzekering santies
Checklist Brandgevaarlijke werkzaamheden (zie MUSAVE CD, Museumvereniging) Controle voor, tijdens en tot een uur NA de werkzaamheden. Veiligheid collectie is kerntaak die niet gedelegeerd mag worden 7 feb 08
[email protected]
17
Brandbeveiligingsconcept en sprinklers CHV: Preventieprojecten Collectiebeheerders sinds 2002 Prioriteitenlijst: criteria: haalbaarheid, vervangbaarheid, uniciteit, waarde, bruiklenen versus eigen collectie, herstelmogelijkheden
Evacueren collectie: Wat evacueren Wie evacueert Hoe / waarmee: beredderingsmaterialen Waarheen: rol externe partijen en collega’s in het netwerk AFSPRAKEN MET DE BRANDWEER
7 feb 08
[email protected]
18
9
Sprinklers: Ficties en feiten Enkele opmerkingen vooraf 3 minuten Brandbeveiligingsconcept en sprinklers: 3 minuten Brandontwikkeling: video’s; 10 minuten Automatische blussing versus nietautomatische blussing: toelichting 5 minuten; film: 23 minuten: 30 minuten Aanvullende opmerkingen en samenvatting: 8 minuten 7 feb 08
[email protected]
19
brandontwikkeling Brand verplaatst zich niet lineair Flashover: gasuitstoot brandbare materialen Bij flashover wordt van het ene moment op het andere de hele ruimte met vuur gevuld 7 feb 08
[email protected]
20
10
flashover
7 feb 08
[email protected]
21
Flashover in bijeenkomstzaal
7 feb 08
[email protected]
22
11
Flashover... Bij brand in een gebouw met volledige dekking door sprinklers vindt GEEN flashover plaats
7 feb 08
[email protected]
23
stadionbrand 50 doden Brandweer arriveert na circa 7 minuten; hele tribune staat dan al in brand Er valt niets meer te blussen Bij gesprinklerde gebouwen GEEN dodelijke slachtoffers 7 feb 08
[email protected]
24
12
Sprinklers: Ficties en feiten Enkele opmerkingen vooraf 3 minuten Brandbeveiligingsconcept en sprinklers: 3 minuten Brandontwikkeling: video’s; toelichting 2 minuten, 1,37 + 7 minuten: 10 minuten Automatische blussing versus nietautomatische blussing: toelichting 5 minuten; film: 23 minuten: 30 minuten Aanvullende opmerkingen en samenvatting: 8 minuten 7 feb 08
[email protected]
25
Film naar aanleiding van brand in Louisiana State Museum New Orleans 1995
CULTURE SHOCK Fire protection for historic and cultural property 1996 A Project of the Preservation Studies Program of Boston University American and New England Studies Program 7 feb 08
[email protected]
26
13
Culture shock James Sefcick, directeur: hoopt dat de kathedraal in brand staat, want dan is het niet ‘mijn probleem’. Warren Daniels, brandcommandant: we kenden het belang van de collectie en onze inzet was gericht op het redden van de kostbare objecten. Een groep ging blussen, anderen redden de collectie.
7 feb 08
[email protected]
27
Culture shock 799 objecten schade door de brand; 65 objecten geheel verloren, waarvan 12 topstukken (enig overgebleven schilderij van Francisca Salazar) Tussen 1980 en 1993 bijna 30.000 branden bij collectiebeheerders in de USA. Jaarlijks verlies: 40 miljoen dollar. 7 feb 08
[email protected]
28
14
Culture shock Belangrijk onderdeel van hele brandbeveiligingssysteem: de alarmering; niet alleen intern maar ook extern, rechtstreeks naar de brandweer. Jack Watts, directeur NFPA, legt werking verschillende melders uit. Rookdetectoren veel sneller dan hittedetectoren. Optische detectoren zien alleen ‘zichtbare’ rook; ionisatiedetectoren zien ook de onzichtbare uitstoot van brand die aan de rook vooraf gaat. Melders hebben geen effect op het vuur. Ze beveiligen niet, maar melden alleen.
7 feb 08
[email protected]
29
Culture shock Sprinklers vier systemen:
Nat Droog Pre-action watermist
Natte systemen snelste en meest effectief; Sprinklerkoppen werken individueel en gaan NIET allemaal tegelijk af. 7 feb 08
[email protected]
30
15
Culture shock Droge systemen: bedoeld voor onverwarmde ruimtes waar het kan vriezen; Trager dan natte systemen dus meer schade aan de collectie; Meer sprinklerkoppen zullen geactiveerd worden; Meer waterschade als ze gebruikt worden; Kans op roest in de pijpen (Culture Shock 1996, op National Conference in Washington 2007) 7 feb 08
[email protected]
31
Culture shock: pre-action (gecommandeerd) systeem Pre-action systemen: afhankelijk van de rookmelder. Dat is de zwakke kant van het systeem. Pre-action systemen: als de pijpen of sprinklerkoppen breken zal er geen water uit komen. Tunneldepots Rijksmuseum 7 feb 08
[email protected]
32
16
Culture shock: watermist Werking:
7 feb 08
Weinig water Afkoeling Verdrijven zuurstof Slechts 6 liter water per bluskop per minuut (sprinklerkoppen: 80 liter per minuut; slangen gebruikt door de brandweer: 250 tot 500 liter water per minuut)
[email protected]
33
Culture shock: sprinklers algemeen Hoge betrouwbaarheid met slechts zeer weinig falen; Systemen hebben een ‘water-flow’ alarm, dus als het water in de pijpen gaat stromen wordt alarm gegeven; Koppeling aan RAC of PAC is absolute voorwaarde
7 feb 08
[email protected]
34
17
Culture shock: gasblussing Droog Niet giftig (m.u.v. CO2!!) Ruimte waar gas gebruikt wordt moet ‘luchtdicht’ zijn Grote kracht Hoge kosten, ook bij kleine brand Bij terugkeer van de brand is er geen automatische blussing meer BESTE OPLOSSING: COMBINATIE VAN GAS EN SPRINKLERS.......... 7 feb 08
[email protected]
35
Culture shock De restaurator spreekt (Ann Seibert, senior papier restaurator Library of Congress):
“Brandschade nauwelijks te herstellen; als het materiaal verkoold is kunnen we niets meer”; “Ik heb liever te maken met een nat object dan met een verbrand object”; “We hebben zo veel ervaring met verbrand materiaal dat we nooit anti sprinkler zouden adviseren” LOC heeft sprinklers in alle boekencollecties, behalve de bijzondere collecties. Men wacht op ontwikkeling watermist.
7 feb 08
[email protected]
36
18
Culture shock Sprinklers niet esthetisch??? “Het is belangrijker het gebouw (en de collecties) te beschermen dan ieder aspect van de oorspronkelijke esthetiek” James Sefcik: “De discussie over esthetiek is absurd. Als mensen die je museum bezoeken naar de sprinklers kijken dan is je tentoonstelling blijkbaar niet erg goed....” 7 feb 08
[email protected]
37
Culture Shock James Sefcik: “De weigering sprinklers te installeren is wanbeleid”
7 feb 08
[email protected]
38
19
Sprinklers: Ficties en feiten Enkele opmerkingen vooraf 3 minuten Brandbeveiligingsconcept en sprinklers: 3 minuten Brandontwikkeling: video’s; toelichting 2 minuten, 1,37 + 7 minuten: 10 minuten Automatische blussing versus nietautomatische blussing: toelichting 5 minuten; film: 23 minuten: 30 minuten Aanvullende opmerkingen en samenvatting: 10 minuten 7 feb 08
[email protected]
39
Sprinklers: Ficties en feiten Waterschade erger dan brand? OOIT EEN VERBRAND OBJECT GERESTAUREERD?
7 feb 08
[email protected]
40
20
Sprinklers: Ficties en feiten Sprinklers kunnen niet in een omgeving waar papier is.. Archiefbesluit 2001 schrijft sprinklers voor Sprinklers in: Archief Zierikzee Rotterdams Gemeentearchief Bibliotheek CODA Anna Amalia Bibliotheek LOC Etc etc 7 feb 08
[email protected]
41
Sprinklers: Ficties en feiten Sprinklers gaan af door vals alarm.. (het maken van een tosti...) Sprinklers gaan alleen af door verhitting (valse hitte) Ook bij pre-action systeem gaat sprinkler niet af door een ‘vals’ rookalarm
7 feb 08
[email protected]
42
21
Sprinklers: Ficties en feiten Brandweer kan ook blussen met poeder Brandweer komt pas in actie na minimaal 15 minuten Heeft slechts een kleine poederblusser in de wagen Poeder dooft de vlammen maar brand gaat nog jaren door In omgeving met erfgoedcollecties GEEN poeder 7 feb 08
[email protected]
43
Sprinklers: Ficties en feiten Sprinklers kunnen ook af gaan als er geen brand is Vrijwel uitgesloten Bij installatie zo goed als nihil: 1/14.000.000 Door ongelukken kans van 1/500.000 Mocht het fout gaan: water flow alarm Wat is het alternatief? 7 feb 08
[email protected]
44
22
Sprinklers: Ficties en feiten Veroorzaken evenveel schade als brand doordat het water vuil is Natte systemen: dood water 80 liter per minuut Brand Armando Museum: 3 slangen Circa 500.000 liter water gebruikt: was dat schoon water? Brandweer haalt water uit sloot of gracht Wat is het alternatief?
7 feb 08
[email protected]
45
Sprinklers vies water? In Amersfoort haalde de brandweer het bluswater uit de gracht.
7 feb 08
[email protected]
46
23
Sprinklers: Ficties en feiten Sprinklers maken alles kletsnat De brandweer niet? I of 2 sprinklers blussen 95% van alle branden Brandweer voorkomt in de meeste gevallen verspreiding brand naar andere compartimenten Alternatief: Brandslang 250 tot 400 liter water per minuut 7 feb 08
[email protected]
47
Sprinklers: Ficties en feiten Sprinklers ‘zien er niet uit’ Een verbrand gebouw en verbrande collectie ‘ziet er wel uit’? Sprinklers vallen niet op (hebben wij eigenlijk sprinklers?) Sprinklers kunnen onzichtbaar weggewerkt worden in plafonds Wat is het alternatief?
7 feb 08
[email protected]
48
24
Sprinklers: Ficties en feiten Brand ‘slechts’ eens in de 100, 70, 20 jaar Hofburg, Windsor Castle, La Fenice Smidt Van Gelder Antwerpen 1987 (nog steeds gesloten) Anna Amalia Bibliotheek 2004 MOMART, Saatchi en Saatchi, Londen, 2004 Cutty Shark, Londen, 2007 ONDERWIJSMUSEUM IEPER 2005 Bij branden die op dak/zolder beginnen is het met een goed CHV plan meestal mogelijk veel van de collectie te redden 7 feb 08
[email protected]
49
Sprinklers: Ficties en feiten Wettelijk verplicht? Als de compartimenten groter zijn dan 1.000 vierkante meter Er zijn geen wettelijke eisen voor de bescherming van erfgoed (m.u.v. Archiefwet en Archiefbesluit) Verbrande gebouwen als ‘feniksen uit de as herrezen’ (Siebe Weide in Museumberichten): verbrande collecties helaas niet.... 7 feb 08
[email protected]
50
25
Sprinklers en het milieu Met sprinklers Beperkte brandschade Beperkte blusschade Beperkte aanslag op grondwater en milieu
Zonder sprinklers Blussen door brandweer gaat niet zelden langer dan vele uren duren waardoor grote aanslag op het milieu (VENLO) 7 feb 08
[email protected]
51
Sprinklers en inzet brandweer en CHV Dankzij de snelle beheersing van een brand door sprinklers Kan de brandweer veilig het gebouw in Kan de eigen CHV organisatie veilig het gebouw in Blijft de brandschade aan collectie en gebouw beperkt Kan de collectie snel in veligheid gebracht worden Alternatief?? 7 feb 08
[email protected]
52
26
Sprinklers: ficties en feiten
[email protected] 06-24224620
7 feb 08
[email protected]
53
27