Sportvisserij Limburg Jaarverslag 2012
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
Inhoudsopgave Voorwoord 1.
De federatie
Bestuurszaken Decoraties Algemene Ledenvergadering Arbitragecommissie Aantallen leden en Maasplassenvergunning
2.
Federatieve projecten
Jeugd Controle en handhaving Visserijwet Projectgroep Maasplassen
3.
Wedstrijden
Informatief jaarverslag Projectgroep Wedstrijden
4.
Adviezen en begeleiding
HSV Ons Genoegen Schinnen Dwergmeervalproblematiek HSV De Hering Schinveld Nieuwe visvijver HSV De Noordervaart Meijel De Stokerhorst Reductie aalscholverpredatie Midden-Limburgse Maasplassen Rasterbestek Rijkswaterstaat Beekforellenproject bovenloop Geul en zijbeken Voorlichting Visserijwet Vergunning lozing waswater op de Grensmaas Vuilwaterpas 2013 Extra viswater binnenstad Venlo Wedstrijdoever Lateraalkanaal Wedstrijdoever Houthuizen Waterkrachtcentrales in Limburg Visplannen Rijkswateren Visstandbeheercommissies voor niet Rijkswateren Visuitzet met gekweekte vis Nieuwe schriftelijke toestemmingen en lijsten van viswateren Verhuizing naar nieuwe visvijvers
5.
Personalia, werkgroepen en projectgroepen
1
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
2
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
Voorwoord Het voorbije jaar 2012 was een interessant jaar voor de Federatie. Zo werd tijdens de Algemene Ledenvergadering in mei 2012, door de leden op voorstel van het bestuur, besloten de Maasplassen per 1 januari 2013 in te brengen in de Gezamenlijke Lijst van Nederlandse Viswateren. Dit behaalde positieve resultaat waarover vele malen, mede onder druk van Sportvisserij Nederland, werd onderhandeld, met name met de meest betrokken verenigingen, kan worden beschouwd als een mijlpaal voor de sportvisser. Helaas kon de samenstelling van het bestuur nog steeds niet op het gewenste aantal worden gebracht. Ergo werd zeer node afscheid genomen van Thijs Killaars, als waarnemend voorzitter, die na meer dan vijfentwintig jaar de Federatie en zijn rechtsvoorgangers in vele functies van dienst te zijn geweest, het besluit nam om als bestuurslid terug te treden en de organisatie te verlaten. Door Sportvisserij Nederland werd Thijs Killaars hiervoor bedankt met de zilveren erepenning. Tijdens een latere afscheidsbijeenkomst werd Thijs Killaars nogmaals in het zonnetje gezet en werd hem het erelidmaatschap van de Federatie aangeboden. Ondergetekende werd door de ledenvergadering benoemd tot nieuw bestuurslid en bij acclamatie tot voorzitter van de Federatie. De rivier de Maas bleef ook in 2012 (en dat zal de komende jaren niet anders zijn) de aandacht vragen van het bestuur. Zo was o.a. de mogelijke bouw van een waterkrachtcentrale in de stuw te Borgharen regelmatig onderwerp van bespreking en moest ook de hoogste rechter hier zijn oordeel over vellen. De bouwvergunning van de geplande waterkrachtcentrale is door de Raad van State nietig verklaard. Het provinciebestuur wenst samen met veel betrokkenen (zgn. stakeholders) invulling te geven aan het enorme recreatie- en natuurgebied, de Midden-Limburgse Maasplassen. De door de sportvisserij ontwikkelde plannen werden nogmaals bij de besturen van de betrokken gemeenten onder de aandacht gebracht. Hieraan zal door de Provincie in een plan van aanpak verder gestalte worden gegeven in 2013. Wat voor velen duidelijk is, doch dat steeds meer aandacht zal vragen van de Federatie, maar ook van
vele verenigingen, is de vergrijzing, het individualisme (steeds minder personen, die bereid zijn een vrijwilligersfunctie te vervullen), zijn mede met de te realiseren doelen van meer en betere visplekken en bereikbaar de uitdagingen voor het bestuur voor de komende jaren. Om hier reeds een goed en structureel begin mee te hebben, ook analoog aan het vijfjarige Beleidsplan van de Federatie, werd tijdens de regiobijeenkomsten niet alleen deze problematiek onder de aandacht van de aanwezige bestuurders gebracht doch tevens bestuurders gevraagd mee te werken door middel van deelname aan projectgroepen teneinde de problematiek van de Maas en de Maasplassen in kaart te brengen en hiervoor, met behulp van de kennis en kunde van de regionale bestuurders, op een adequate wijze een oplossing te bereiken. Tijdens de regiobijeenkomsten werd tevens de wens geuit om via regiowedstrijden voor de jeugd, uitmondend in de Limburg Cup, deze wedstrijdcyclus aantrekkelijker te maken voor de geïnteresseerde jeugd. Sportvisserij Limburg werd op de valreep met nog twee positieve resultaten verblijd. Na langdurige onderhandelingen met de visrechthebbende werd het getekende contract door het bestuur uiteindelijk op de laatste werkdag van het jaar ontvangen, waardoor de vissers op het stuk Maas iets ten noorden van Buggenum tot het veer in Baarlo kunnen blijven vissen. Sportvisserij Nederland wordt met ingang van 2013 lid van het NOC*NSF, de bundeling van de georganiseerde sport in Nederland waarbij negentig landelijke sportorganisaties zijn aangesloten met ruim 4,7 miljoen sporters. De effecten van het lidmaatschap van het NOC*NSF zullen niet direct voor ieder lid merkbaar zijn. Doch het betekent een belangrijke erkenning voor de totale sportvisserij en daarmee van de wedstrijdsport, al haar bestuurders en haar leden. Dus voor u en ons. Belangrijke en positieve resultaten welke mede dankzij veel vrijwilligers, medewerkers en uw bestuur werden gerealiseerd. Dank daarvoor. Theo J.M. Wilken MLD Voorzitter 3
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
4
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
1. De federatie Het bestuur De samenstelling van het bestuur bleef aan het eind van het jaar steken op 4 leden. Wel meldde zich in de loop van het jaar een aspirant bestuurslid aan die bij positieve beoordeling / evaluatie door beide partijen op de jaarvergadering in 2013 door de Algemene Vergadering tot bestuurs-lid kan worden benoemd.
Tijdens de regiobijeenkomsten in het najaar werd door het bestuur voorgesteld om door middel van projectgroepen extra aandacht aan Maas en Maasplassen te gaan besteden.
Tijdens de Algemeen Bestuursvergadering van 18 oktober werd het vertrouwen in de secretaris opgezegd en werd deze geschorst. Tijdens de Algemene Vergadering op 23 november werd deze schorsing opgeheven. Door het bestuur, en mede op verzoek van de secretaris, werd de Arbitragecommissie verzocht om in deze zaak te bemiddelen. Aan het eind van het verslagjaar was deze actie van de commissie nog niet afgerond. Doordat er in mei tijdens de Algemene Vergadering een wisseling plaatsvond van voorzitter, die voorheen niet binnen de Federatie werkzaam was geweest, was een brede inwerkperiode voorzien. De voorzitter verzocht alle besturen van de aangesloten verenigingen hem de gelegenheid te geven kennis met hun bestuur te maken. Een twintigtal verenigingen heeft hiervan gebruik gemaakt. Bij deze kennismakingen werden diverse aspecten van de verenigingen en van de Federatie voor het voetlicht gebracht. De belangrijkste conclusies welke hierbij werden getrokken, zijn de vergrijzing, de afnemende interesse om verantwoordelijkheid (bestuursfuncties te bekleden) binnen organisaties te nemen alsmede de afnemende groei van het aantal (jeugd)leden, de afnemende bereikbaarheid van visplekken (met name langs de Maas en de Maasplassen) en ook het verlies van visplekken. Tevens is er een tanend enthousiasme binnen besturen en verenigingen te bespeuren om diverse projecten op te zetten. Het geeft in ieder geval aan dat er voor de komende jaren vele uitdagingen liggen te wachten.
Doordat de Maasplassen met ingang van 1 januari 2013 in de Gezamenlijke Lijst van Viswateren worden opgenomen, zal ook het toezicht en de controle, met name de eerste jaren, door de Groene Brigade alsmede door BOA’s en verenigingscontroleurs worden geïntensiveerd en uitgebreid.
Het bureau Ook de samenstelling van het personeel werd gewijzigd. Het arbeidscontract voor bepaalde tijd van de financieel/administratief medewerkster werd niet verlengd. De daarop volgende werving voor een nieuwe medewerk(st)er werd na het aflopen van de procedure beëindigd zonder gewenst resultaat en er werd besloten, na consultatie van het zittende personeel, de werving tijdelijk stop te zetten, totdat er meer duidelijkheid zou ontstaan omtrent de samenstelling van het bestuur.
5
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
Decoraties Sportvisserij Limburg kent een Decoratiebeleid. Verenigingsbesturen kunnen een aanvraag indienen via de daartoe bestemde formulieren waarna het Decoratiecollege na zorgvuldige afweging een besluit neemt over de toe te kennen speld. In het jaar 2012 werden de navolgende decoraties verstrekt: Brons Mei 2012: dhr. J. Prevos, HSV V.I.N., Nuth Zilver Januari 2012: dhr. M. Curfs, HSV Het Geuldal, Berg en Terblijt Maart 2012: dhr. J. Geerarts, HSV De Put, America Goud September 2012: dhr. T. Belgers, HSV De Rietvoorn, Ool-Herten Algemene Vergadering De Algemene Vergadering van Sportvisserij Limburg vond plaats op vrijdag 11 mei in Congrescentrum Het Forum te Roermond. Op de agenda stonden diverse zaken zoals een toelichting op de afspraken met J. Nelissen en de financiën van Sportvisserij Limburg. Daarnaast is de inbreng van de Maasplassen in de Gezamenlijke Lijst van Nederlandse Viswateren uitvoerig aan de orde gekomen. Schriftelijke stemming heeft na de diverse inhoudelijke toelichtingen van zowel Thijs Killaars als Joop Bongers, directeur van Sportvisserij Nederland, uitgewezen dat de Maasplassen met ingang van 1 januari 2013 worden opgenomen in de Gezamenlijke Lijst van Nederlandse Viswateren. Tevens waren er enkele bestuurlijke wijzigingen te vermelden. Thijs Killaars is teruggetreden als waarnemend voorzitter en bestuurslid. Theo Wilken wordt bij acclamatie door de aanwezige leden verkozen tot nieuwe voorzitter van Sportvisserij Limburg. Dieter Breuer is herkozen als bestuurslid. De avond werd besloten met het afscheid van Thijs Killaars. Het scheidend bestuurslid heeft zich gedurende de afgelopen 27 jaar met hart en ziel ingezet op zowel regionaal als provinciaal niveau. 6
Tijdens de Algemene Ledenvergadering in 2011 heeft hij als blijk van waardering hiervoor reeds de gouden speld van verdienste van Sportvisserij Limburg ontvangen. Ditmaal is het de beurt aan Sportvisserij Nederland om stil te staan bij de bijzondere verdienste van het scheidend bestuurslid. Eric Marteijn, bestuurslid Visserij en Visstandbeleid, hield een mooie toespraak waarna hem de eer te beurt viel Thijs Killaars te onderscheiden met een zilveren speld van Sportvisserij Nederland. Het laatste woord is voor het scheidend bestuurslid zelf. Thijs Killaars hield een mooie toespraak waarin hij stilstond bij het heden en verleden van zijn langdurige carrière als bestuurder in de sportvisserij. Diverse anekdotes passeerden de revue. Na het dank- en slotwoord van Thijs Killaars werd de aanwezigen de gelegenheid geboden persoonlijk afscheid van hem te nemen. De vergadering werd door vertegenwoordigers van 32 verenigingen bezocht. Extra Algemene Vergadering De extra Algemene Vergadering werd door afgevaardigden van 31 verenigingen bezocht. Het voorstel van het Algemeen Bestuur om de mogelijkheid tot het schorsen van de secretaris om te zetten in een ontslag, werd verworpen. Dit ondanks dat een meerderheid van 50 stemmen voor was en 38 stemmen tegen. Vorenstaande gelet op het bepaalde voor deze stemming (voorstel is aangenomen bij 2/3 meerderheid van geldig uitgebrachte stemmen). Tijdens de extra Algemene Vergadering zijn er afspraken gemaakt over de invoering van de nachtvispas en het mogelijk instellen van een kascontrolecommissie. Arbitragecommissie De reguliere bijeenkomst van de Arbitragecommissie heeft in het verslagjaar niet plaatsgevonden. Deze jaarlijkse ontmoeting tussen bestuur en Arbitragecommissie in het najaar wordt altijd gecombineerd met een uitstapje of excursie naar een aan de sportvisserij gerelateerde omgeving. Gelet op de weersomstandigheden in het najaar en de beperkte mogelijkheden hierdoor op excursiegebied is besloten de jaarlijkse bijeenkomst voortaan in het voorjaar te arrangeren.
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
In de onderstaande grafieken is weergegeven hoe de ledenaantallen zich de laatste 7 jaren hebben ontwikkeld.
Aantallen leden en Maasplassenvergunning Senioren:
Jeugd:
7
8
8
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
2. Federatieve projecten In navolging van de afgelopen jaren organiseerde het federatiebestuur wederom een activiteit voor eenieder, die de federatie het gehele jaar terzijde stond. Er werd op zaterdag 15 september gevist in de Willem-Alexanderhaven te Roermond. De dag werd al hengelend doorgebracht aan de haven. Tijdens het diner na afloop vond de prijsuitreiking plaats. Lei Hofkens kon de beste vangsten op zijn naam schrijven en hem viel dan ook de eer te beurt om de wisselbeker in ontvangst te mogen nemen.
Jeugd Het afgelopen jaar liep de invulling van de portefeuille Jeugd binnen Sportvisserij Limburg helaas nog niet zoals gehoopt. Dit werd mede veroorzaakt door de personele situatie op het bureau van Sportvisserij Limburg en door de vacatures binnen het bestuur van Sportvisserij Limburg. Inmiddels is er wel een vismeester actief binnen Sportvisserij Limburg en heeft hij het afgelopen jaar ook al menig visles gegeven aan kinderen van groep 7 en 8 van het basisonderwijs.
Maar de verzoeken om de vismeester in te zetten, blijven zeer beperkt. Ook de interesse voor het volgen van de cursus tot viscoach is ver achtergebleven bij de verwachtingen die in 2010 en 2011 zijn gewekt. Natuurlijk zijn her en der jeugdcursussen gegeven en tevens zijn er jeugdactiviteiten ontplooid. Echter, binnen sportvisserij Limburg met meer dan 1.500 jeugdleden (1.480 met een Jeugdvispas en daarbij nog jeugdleden die vissen met de Limburgpas) zijn dit maar schaarse gebeurtenissen. 8
Het is van belang dat iedereen met vissen als passie, de jeugd binnen de vereniging echt serieus neemt als volwaardig lid. De aandacht dient erop gevestigd te blijven dat deze doelgroep niet uit het oog wordt verloren en dat cursussen worden aangeboden en jeugdbijeenkomsten en jeugdwedstrijden worden gehouden. Een belangrijk facet van dit alles is de subsidie. Veel van deze subsidiegelden moeten worden verantwoord. Deze verantwoording valt of staat met registratie bij Sportvisserij Limburg van de betreffende cursussen. Er wordt dan ook een dringend beroep op eenieder gedaan dit in de toekomst te doen (als dat nog niet gedaan werd tenminste), zodat ook binnen de jeugdafdeling van Sportvisserij Limburg heel inzichtelijk wordt wat er nu precies aan jeugdbegeleiding wordt gedaan. Aan het eind van het afgelopen jaar is het bestuur uitgebreid met een kandidaat bestuurslid voor de portefeuille Jeugd. Dit bestuurslid kan stimuleren, coördineren en assisteren bij het opzetten en organiseren van het jeugdwerk binnen de aangesloten verenigingen en het zou wenselijk zijn als alle aangesloten verenigingen van Sportvisserij Limburg jeugdactiviteiten ondersteunen, zodat 2013 een jaar wordt waarin de jeugdbegeleiding een frisse doorstart kan maken. De Vissenschool is de titel van de visles voor leerlingen van de basisschool en is een middel dat Sportvisserij Nederland heeft opgezet en gefinancierd om jongeren kennis te laten maken met de hengelsport. Afgelopen jaar zijn er 7 vislessen gegeven door de vismeester. Van deze lessen zijn er 5 in Noord-Limburg, 1 in Midden-Limburg en 1 in Zuid-Limburg gegeven. Vooral de les in het ZuidLimburgse Schinnen was heel erg waardevol, omdat de school op nog geen 10 meter van de visvijver gelegen is en de meeste kinderen van groep 8 nog nooit in deze vijver hadden gevist. De vereniging had ongeveer 8 vrijwilligers geregeld, die doorgaans bij dit soort vislessen op een doordeweekse dag heel erg moeilijk in te zetten zijn. Ter ondersteuning aan de vijver van de deelnemertjes aan deze visles zijn zij echter onmisbaar. Voorns, baarzen en hier en daar een brasem waren het resultaat. Een van de kinderen had zelfs 8 voorns in nog geen 1½ uur
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
tijd gevangen. De vismeester herinnert zich dat sommigen wel 25 centimeter groot waren. Kortom, een en al enthousiasme. Waarschijnlijk, zoals de meeste verenigingen zullen ervaren, ook de enige oogst die zo’n visles opbrengt. Toch wordt er meer gecreëerd dan de basisvaardigheid van vissen en het onthaken van een vis. Inzet en vertrouwen kunnen vaak ongekende oogsten brengen, is het niet nu dan toch zeker later als deze kinderen groot zijn.
Verenigingen mogen zich in ieder geval niet laten tegenhouden om activiteiten niet te organiseren. Mogelijk zijn enkele van deze kinderen nu enthousiast gemaakt en wie weet, wanneer de tijd rijp is, zijn deze kinderen als lid binnen de vereniging te verwelkomen. Uiteindelijk is het daar allemaal om te doen, enthousiasme brengen bij de kinderen, verantwoord leren onthaken, bewustwording van hun omgeving en de natuur en de jeugdigen bekend maken met de eigen hengelsportvereniging.
Vissen voor Kids Naast het houden van vislessen voor leerlingen van de basisschool zijn er ook viscursussen voor de jeugd georganiseerd. Bij HSV ‘t Alvertje in Oostrum heeft de vereniging gedurende 4 middagen een 12-tal kinderen onderworpen aan de cursus “Vissen voor Kids” zoals deze is samengesteld door Sportvisserij Nederland. Dit betreft een erg leuke en leerzame cursus zoals een van de bureaumedewerkers zelf heeft ondervonden door deze cursus te bezoeken. De opzet van de cursus is bij Sportvisserij Limburg te verkrijgen, zodat men het wiel niet opnieuw hoeft uit te vinden.
Limburgcup De Limburgcup voor de jeugd vond plaats op zaterdag 12 augustus op de vijver van HSV de Put in America. Met 15 deelnemers in de A-categorie en 28 in de B-categorie was de vijver helemaal gevuld. De vijver lag er perfect bij en de omstandigheden waren gewoonweg super. HSV De Put heeft alles in het werk gesteld om er een goede dag van te maken en dat is hen zeker gelukt, dit is pure reclame voor de hengelsport. De wedstrijd zelf begon om 13.30 uur met de loting. Deze loting werd gedaan door Ger van Rensch, wethouder met de portefeuille sport van de gemeente Horst aan de Maas. Hierna gingen de vissers richting hun plek om alles in gereedheid te brengen. Om 15.00 uur was iedereen klaar en kon de wedstrijd beginnen. Vol ijver en met veel inzet werd er gestart met vissen. Mooi voor de deelnemers was het aantal toeschouwers dat hun persoonlijke favoriet kwam aanmoedigen. Op sommige plekken was er heel veel vis te vangen, op andere plekken was het helaas sprokkelen. Uiteindelijk waren er toch vele vissers die meer dan 50 stuks vis wisten te vangen en er was slechts 1 visser die geen vis wist te vangen. Door het mooie weer, de prachtige omstandigheden en de vele vis die er toch werd gevangen, vloog de tijd voorbij en was daar om precies 18.00 uur al het eindsignaal. De spanning nam nu pas echt toe, want nu werden de resultaten gewogen en geteld. Nadat beide weegploegen alles hadden afgehandeld, kon de balans worden opgemaakt. De winnaar in de A-categorie werd Micah Trines uit Helden uitkomend voor HSV De Ruisvoorn. Micah wist uiteindelijk 7.465 punten te scoren en bleef hiermee de concurrentie ver voor. De nummer twee in deze categorie werd Bart Slabbers uit Linne van HSV St. Petrus. Bart wist in totaal 4.782 punten te verzamelen. De nummer drie werd Davy Kluthausen uit Belfeld van HSV De Stuwkanters. Bij de B-categorie was het ook reuze spannend en werden er vele vissen gevangen. In deze klasse bleek echter Stef Wismans van HSV ’t Bliekske 9
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
10
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
Horst ver boven de rest uit te stijgen en met 6.120 punten Limburgs Kampioen te worden in zijn klasse. De nummer twee in de B-categorie ging naar Teun Janssen uit Lomm van HSV De Karper. Teun wist 3.824 punten bij elkaar te vissen. De derde plek ging naar Jordi Vijgen uit Heerlen van HSV Heksenberg. Jordi kwam uit op 3.563 punten.
Controle en handhaving Visserijwet Sportvisserij Limburg heeft ook in 2012 de controle op de naleving van de Visserijwetgeving uitbesteed aan de door de Provincie Limburg in juli 2006 ingestelde Groene Brigade bestaande uit een groep handhavers met volledige opsporingsbevoegdheid voor het buitengebied. De brigade opereert in de gehele Provincie Limburg en bestaat nog steeds uit zes personen belast met het toezicht op en de opsporing in het kader van onder andere de Flora- en faunawet en Visserijwet. De Groene Brigade is behalve overdag tevens in de avond- en weekenduren actief. Voor de uitoefening van deze taak heeft de Brigade de beschikking over enkele motorvoertuigen (landrovers) en over een surveillanceboot, zodat zowel over het land alsook vanaf het water doelgerichte controles kunnen worden gehouden. Voor iedereen die aan de waterkant vertoeft, is de Groene Brigade via het meldingsnummer op de Vuilwaterpas die iedere VISpashouder elk jaar tegelijk met de Vispas ontvangt, goed bereikbaar. Dat wil echter niet zeggen dat ze altijd inzetbaar is. Zo heeft de Brigade in verband met ziekte van een brigadier in Noord-Limburg niet de noodzakelijke voorgenomen controles kunnen uitvoeren. Ook is gebleken dat de voor deze acties beschikbare boot niet meer wordt ingezet vanwege het niet voldoen aan de veiligheidsnormen van het casco van de boot. Vanwege politieke wisselingen in het Provinciehuis en het feit dat niet zeker is waar de Groene Brigade in de toekomst wordt ondergebracht, is voor de aanschaf van een nieuwe boot nog geen groen licht gegeven. De voorzitter en de portefeuillehouder controle en handhaving van de Federatie zullen in 2013 hierover in overleg treden met de verantwoordelijk gedeputeerde. In de voorbije jaren is de Groene Brigade intensief opgetreden tegen het niet naleven van de bepalingen in de Visserijwet. Alhoewel het niet voorhanden
hebben van de juiste vergunningen dalende is, blijft intensieve controle noodzakelijk. Met name OostEuropese sportvissers maken zich nog veelvuldig schuldig aan het vissen met meer dan twee hengels alsmede met levend aas. Met de door deze vissers in het verleden daarvoor gebezigde reden dat ze de regels niet kenden, wordt geen rekening meer gehouden, omdat in samenwerking met Sportvisserij Nederland brochures in het Pools, Russisch, Duits en Engels zijn ontwikkeld. Deze brochures worden onder opsporingsambtenaren, politie-agenten en verenigingscontroleurs ter verspreiding aan de waterkant overhandigd. Tevens worden deze brochures bij verkooppunten van vergunningen gedeponeerd. Vanwege de specifieke kennis en langdurige ervaring kan de Groene Brigade via observatie van sportvissers op grote afstand met behulp van optische apparatuur bepalen of controle noodzakelijk is. In 2012 zijn 744 sportvissers gecontroleerd. Daarbij zijn 130
bekeuringen uitgeschreven. Dat betekent dat ruim 17% van het aantal gecontroleerde sportvissers zich niet aan de regels heeft gehouden. Het voorgaande negatieve beeld kan enigszins in positieve zin worden gecompenseerd door het gegeven dat in tegenstelling tot eerdere jaren de Groene Brigade in 2012 tijdens zijn patrouilles geen visstroperijen met staande netten heeft aangetroffen. Tevens is door de Federatie sturend opgetreden daar waar het wenselijk en/of noodzakelijk is gebleken dat door de Groene Brigade, Boa’s, politie en verenigingscontroleurs in onderlinge samenwerking wordt opgetreden in het kader van de controle op naleving van de Visserijwetgeving. Uit controles door een aantal verenigingscontroleurs is gebleken dat nog altijd veel overlast wordt veroorzaakt door vissers binnen 75 meter onder de stuw bij Linne 11
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
en in of bij de vistrap aldaar. De vorig jaar ingezette intensieve patrouillering door genoemde controleurs in samenwerking met politie en Groene Brigade teneinde deze onacceptabele situatie(s) te doen beëindigen, is dan ook gecontinueerd. Het nog altijd terugkerend probleem van het vissen met de kleine VISpas op of aan wateren waar dit niet is toegestaan, blijft een punt van aandacht. Bij de Federatie is bekend dat dit mede is toe te wijzen aan de foutieve informatie die op verkooppunten dienaangaande wordt gegeven, waardoor de afnemers ervan uitgaan dat met deze pas in alle wateren mag worden gevist. Om hierin meer duidelijkheid te verschaffen, heeft Sportvisserij Limburg in 2012 voor bedoelde verkopers een bijeenkomst georganiseerd om aangaande de uitgifte van de kleine VISpas de noodzakelijke voorlichting te geven. Helaas is door de verkooppunten hiervoor geen belangstelling getoond waardoor de geplande voorlichting jammer genoeg is geannuleerd. Verder is gebleken dat nog altijd relatief veel vissers zich niet houden aan het verbod op het vissen na zonsondergang met boten op de Maasplassen, waaruit kan worden geconcludeerd dat de desbetreffende vissers nog steeds de in de daarvoor aangeschafte vergunning gestelde voorwaarden niet of nauwelijks raadplegen.
Een verder punt dat aandacht behoeft, is de nachtvisserij, zulks vanwege de na de opheffing van de Wet Openluchtrecreatie ontstane verschillen in de voorschriften ten aanzien van het nachtvissen in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) van de diverse gemeenten in Limburg die het nachtelijk verblijf aan de waterkant anders hebben geregeld. Geconstateerd kan worden dat de inzet van de Groene Brigade in de afgelopen jaren op het gebied van de Visserijwethandhaving zeer nuttig is. Alhoewel de preventieve werking daarvan goed werkt, is voortzetting van deze controle noodzakelijk. Gezien de behaalde resultaten is Sportvisserij Limburg ook dit jaar een verbintenis aangegaan met de Provincie Limburg, waardoor de noodzakelijke aandacht 12
aan de handhaving van de Visserijwet kon worden voortgezet. Verder is ook dit jaar aandacht geschonken aan de controle op visdocumenten bij wedstrijden. De vorige jaren door de Federatiecontroleur bij wijze van streekproef uitgevoerde controle van een viswedstrijd aan het Julianakanaal tussen Illikhoven en Roosteren heeft zijn vruchten afgeworpen. Bij controle van een wedstrijd in september waaraan door ruim 90 personen werd deelgenomen waarvan 85 Duitsers, bleken slechts 2 vissers de Landelijke Lijst van Viswateren niet bij zich te hebben hetgeen hun een waarschuwing opleverde. Dit beleid zal door Sportvisserij Limburg ook komend jaar worden voortgezet. In augustus heeft de Federatiecontroleur deelgenomen aan een patrouille met de Groene Brigade op de Maas en de Maasplassen in de Regio Roermond. Deze patrouille leverde slechts een enkel proces verbaal op voor het niet hebben van de vereiste vergunning van de visrechthebbende in casu Essent te Maasbracht. Door de voorzitter van de Federatie en de Federatiecontroleur is voorts in oktober deelgenomen aan een patrouille met een drietal politieagenten op de boot (P97) van de Waterpolitie te Maasbracht op de Maas, Maasplassen en Lateraalkanaal. Er werden geen bekeuringen uitgeschreven. Wel heeft de Federatiecontroleur een waarschuwing gegeven aan een tweetal Duitsers die na beëindiging van hun visdag huiswaarts wilden keren met een aantal levende brasems in het leefnet dat in de kofferbak van hun auto werd aangetroffen. De Federatiecontroleur maakte hen duidelijk dat zij zich schuldig maakten aan dierenmishandeling en gebood hun de vissen, die bestemd waren voor consumptie, ter plaatse alsnog te doden. Voor beide bestuurders was deze dag zeer leerzaam en zij kregen een goed inzicht hoe eventuele patrouilles van de Waterpolitie worden uitgevoerd. Evenals vorige jaren is door de Federatiecontroleur tevens portefeuillehouder Controle en Handhaving deelgenomen aan 2 door Sportvisserij Nederland gehouden landelijke controledagen in Bilthoven. Op deze dagen wordt informatie uitgewisseld met andere Federaties en Sportvisserij Nederland. Aan dit overleg nemen zowel bestuurders als beroepskrachten deel.
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
Projectgroep Maasplassen In de Algemene Ledenvergadering van Sportvisserij Limburg d.d. 27 mei 2011 is door de afgevaardigden van diverse hengelsportverenigingen (Swalmen, Roermond, Heerlen) het voorstel geopperd om de schriftelijke toestemming om de Maasplassen te bevissen te voegen in het Limburgse deel van de Landelijke Lijst van Viswateren. Doel hiervan is alle leden, aangesloten bij de Limburgse hengelsportverenigingen en in het bezit van een Vispas, de gelegenheid te bieden zonder verdere financiële vergoeding de bij Sportvisserij Limburg in beheer zijnde Maasplassen te bevissen. In de vergadering is de afspraak gemaakt onderzoek te plegen naar de haalbaarheid van dit voorstel middels het instellen van een projectgroep, die een advies zal uitbrengen dat geagendeerd zal worden voor de in 2012 te houden Algemene Ledenvergadering van Sportvisserij Limburg. Bij dit advies werden de navolgende aspecten betrokken: • Motivatie huidige wijze van uitgifte van de Maasplassenvergunning • Financiële aspecten uitgifte Maasplassenvergunning • Administratieve werkzaamheden kantoormedewerkers verspreiding Maasplassenvergunning aan aangesloten verenigingen • Administratieve werkzaamheden verenigingen uitgifte Maasplassenvergunning aan aangesloten leden • Overwegingen verhurende partijen (Staatsbosbeheer, Limburgs Landschap, Natuurmonumenten) inzake collectieve schriftelijke toestemming • Beheerkosten Sportvisserij Limburg ten aanzien van de Maasplassen • Mogelijke ondersteuning Sportvisserij Nederland • Visplan Midden-Limburgse Maasplassen
Om antwoord te geven op bovenstaande onderzoekspunten en een eindadvies te produceren, werden eind 2011 en begin 2012 vergaderingen georganiseerd voor de projectgroepleden.
Op 11 mei werden de bevindingen van de projectgoep tijdens de Algemene Ledenvergadering aan de aangesloten leden gepresenteerd. Stemming wees uit dat de Maasplassen met ingang van 1 januari 2013 worden ingebracht in de Gezamenlijke Lijst van Viswateren waarmee de werkzaamheden voor de leden van de Projectgroep Maasplassen tot een einde kwamen.
13
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
3. Wedstrijden Informatief jaarverslag Projectgroep Wedstrijden Nadat in 2011 hard gewerkt is om de wedstrijdmodule operationeel te maken, zijn de verenigingen in februari 2012 gestart met het aanvragen van wedstrijden via de digitale wedstrijdmodule. Over het algemeen kunnen we stellen dat de introductie van de module weinig problemen opgeleverd heeft. Verenigingen kunnen zien welke wedstrijdparcoursen al bezet zijn op de diverse data en kunnen dan uitwijken naar andere locaties. Natuurlijk is het zo dat we met z’n allen flexibel moeten blijven, want er zijn lange trajecten waar ook meerdere verenigingen willen en kunnen vissen op dezelfde dag. Door met elkaar in overleg te treden, zijn kleine irritaties door dubbele aanvragen die door Sportvisserij Limburg waren geaccordeerd, echter snel uit de wereld geholpen. Verenigingen ontvangen het akkoord via hun e-mail retour en kunnen vervolgens op eenvoudige wijze een wedstrijdvergunning uitdraaien voor elke wedstrijd die ze hebben aangevraagd. De Projectgroep Wedstrijden werd aangevuld met Piet Knoben waardoor we weer over voldoende mankracht beschikken om de vele werkzaamheden voor en op de dagen van de Federatieve selectiewedstrijden optimaal te kunnen uitvoeren. De in het verslagjaar georganiseerde selectiewedstrijden verliepen niet geheel vlekkeloos. Doordat er fouten zijn gemaakt tijdens de telling van de korpsuitslagen i.v.m. problemen met de computer stonden er niet de juiste korpsen op het podium. Door verschillende omstandigheden kon pas na 3 weken de juiste uitslag worden opgesteld, hetgeen natuurlijk niet meer mag gebeuren.
Federatieve wedstrijden senioren De selectiewedstrijden senioren en korpsen vonden dit jaar op 14 april aan het Julianakanaal tussen Roosteren en Echt plaats. De dagen voor de selectiewedstrijden werd er druk getraind en er werden vangsten geboekt van plaatselijk meer dan 10 kg. bestaande uit dikke voorns en brasems. Op de dag van de selectiewedstrijd was het weer compleet omgeslagen, er stond een krachtige wind uit het 14
noorden en het was koud voor de tijd van het jaar. Dit resulteerde in matige vangsten tijdens de wedstrijd waardoor velen zonder vis bleven. Aan de wedstrijden deden 84 senioren mee en voor het kampioenschap Korpsen hadden zich 11 korpsen aangemeld.
Uitslag individuele wedstrijd
1. 2. 3.
Jan Tunnessen HSV Venbergen, Valkenswaard Jack Nouwen HSV St. Petrus, Weert Leon Maessen HSV St. Petrus, Linne
Uitslag Korpsen 1. HSV St. Petrus, Linne 2. HSV de Noordervaart, Meijel 3. HSV Venbergen, Valkenswaard Op zaterdag 30 juni visten 56 deelnemers voor het Federatieve kampioenschap Feeder mee op de Maas in Maasbracht. Het was heerlijk weer en de vis werkte mee aan een redelijk goede vangst. Ook werd er weer meer kleine brasem gevangen, hetgeen laat zien dat de visstand in de Maas zich weer lijkt te herstellen na moeilijke jaren. Er zit voldoende grote vis, echter deze is door het heldere water ’s nachts actiever en hierdoor dan beter te vangen aangezien er dan minder predatoren op de loer liggen.
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
Uitslag Feeder 1. 2. 3.
Twan Vaessen HSV Leudal, Roggel-Heythuysen Louis Timmermans HSV De Ruisvoorn, Kessel Jo Fransen HSV De Brasem, Venlo
Federatieve selectiewedstrijd jeugd
Tijdens de prijsuitreiking waren echter ook vele deelnemers die niks hadden gevangen, aanwezig om de winnaars te feliciteren. Sportvisserij Limburg had voor alle vissers die zich plaatsten voor het NK, een 4 meter leefnet aangeschaft en als prijs ter beschikking gesteld.
Uitslag jeugd categorie A 1. 2. 3.
Danny Flipsen HSV De Noordervaart, Meijel Charlie van Rhee HSV De Noordervaart, Meijel Roel Reuvers HSV Leudal, Roggel-Heythuysen
Uitslag jeugd categorie B Op zaterdag 2 juni waren we met 47 jeugdige vissers te gast op de Noordervaart te Meijel. Aangezien in de Noordervaart veel overlast ontstond door draadalgen en plantengroei waren vrijwilligers van HSV de Noordervaart een hele avond bezig om het parcours bevisbaar te maken. Dat is redelijk goed gelukt, echter af en toe draadalgen aan de haak en vasthangen aan de grond was iets waar elke jeugdige visser mee te maken had. Vandaag was het zeer zonnig en het water was mooi helder. Je kon de brasems en voorns op afstand over de voerplek zien zwemmen. Echter voor veel vissers bleek het niet mogelijk een redelijk gewicht bijeen te vangen. De vissers die hoog in de uitslag voorkwamen, hadden 1 of meerdere brasems gevangen die een behoorlijk gewicht in de schaal legden.
1. 2. 3.
Thom Beurskens HSV De Stuwkanters, Belfeld Ken Rutten HSV Het Voorntje, Grubbenvorst Juul Slabbers HSV St. Petrus, Linne
Uitslag jeugd categorie C 1. 2. 3.
Youri van Lieshout HSV De Noordervaart, Meijel Marc Oelbrecht HSV Heksenberg, Heerlen Luc Kudding HSV Heksenberg, Heerlen
15
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
4. Adviezen en begeleiding
16
HSV Ons Genoegen Schinnen
HSV De Hering Schinveld
Dwergmeervalproblematiek De vereniging heeft overlast van een populatie dwergmeerval op de visvijver ‘Oude Markt’, die zeer waarschijnlijk is ontstaan door de illegale uitzet. De overlast die wordt ervaren, is dat bij het onthaken van de dwergmeerval kleine verwondingen aan de handen ontstaan door de scherpe vinnenstekels die vaak gaan ontsteken. Het beteugelen van de aanwas en overlast van dwergmeerval is een zeer moeilijke zaak. De dwergmeerval is geen prooivis voor rovers als baars, snoekbaars of snoek aangezien de dwergmeerval door de zeer venijnige stekels wordt beschermd tegen predatie. Roofvis zal eerder andere soorten (zoals blankvoorn en zeelt) als prooivis zoeken. Het uitzetten van roofvis is dus geen optie, omdat daarmee de wel gewenste andere vissoorten worden uitgedund en daarmee nog meer groeiruimte voor de dwergmeerval ontstaat. Het wegvangen met een zegen of een hengel is ook geen werkzame optie gebleken. Een eerder uitgevoerde gerichte visserij met zegens op dwergmeerval heeft niet tot gevolg gehad dat deze soort is gedecimeerd. Na deze afvissing en het afvoeren van de dwergmeerval is de soort zich weer massaal gaan vermeerderen vanwege zijn hoge reproductie. Voor de dwergmeerval geldt bijna het gezegde ‘onkruid vergaat niet’. Als laatste alternatief is aan de vereniging aangegeven dat een rigoureuze aanpak noodzakelijk zal zijn om de overlast van de dwergmeerval definitief aan te pakken. Dit wordt bewerkstelligd door de visvijver droog te zetten, de gewenste vissoorten af te vangen en (tijdelijk) te verplaatsen naar ander viswater en de dwergmeerval af te vangen en ter destructie aan te bieden. Vervolgens dient de visvijver te worden uitgediept en nadat is geconstateerd dat er geen dwergmeerval of dwergmeerval-larve heeft kunnen overleven, wordt de visvijver weer op peil gebracht en weer bezet met (de tijdelijk opgeslagen) gewenste vissoorten.
Nieuwe visvijver Vanwege de voorgenomen eigendomsoverdracht van de bestaande visvijvers van de vereniging aan Natuurmonumenten is jaren geleden door de gemeente gestart met de aanleg van een nieuwe visvijver nabij de dorpskern van Schinveld. De noodzaak hiervoor was dat de bestaande visvijver midden in de Schinveldse Bossen ligt en de visvijver op termijn die functie gaat verliezen. De aanleg van de nieuwe visvijver is inmiddels in een vergevorderd stadium. Door de vereniging is vooraf als voorwaarde gesteld dat zij wil meewerken aan een verhuizing mits minimaal een vergelijkbare visvijveraccommodatie wordt gecreëerd waarover zij nu beschikken. Vanwege dit ook door de gemeente Onderbanken onderschreven uitgangspunt zijn een extern onderzoeksbureau en Sportvisserij Limburg ingeschakeld om te onderzoeken welke laatste maatregelen getroffen dienen te worden om de nieuwe visvijver als volwaardige vervanging van de bestaande visvijver te accepteren. Geadviseerd is om de draagkracht van de vijver te verhogen door strobalen in te brengen waardoor het organisch stofgehalte hoger wordt, zodat water en bodemleven beter tot ontwikkeling komt. Hiertoe is ook extra voedselrijke teelaarde in de oeverlijn aangebracht met als neveneffect dat de zich slecht ontwikkelende oever- en waterplanten ook een beter leefmilieu krijgen. Tevens zijn een aantal technische oeveraanpassingen noodzakelijk om de bevissing te optimaliseren. Daarnaast is geadviseerd om extra voorzieningen te treffen, zodat er een beter waterpeilbeheer bij watertekort of –overschot kan plaatsvinden. In 2012 is gestart met het uitzetten van een aantal specifieke gewenste vissoorten als start van de opbouw van een goed bevisbare visstand. De verwachting is dat in juni 2013 een besluit kan worden genomen zodat HSV De Hering Schinveld eind 2013 kan starten met de verhuizing van onder andere de vissen uit de bestaande visvijver, zodat in 2014 de nieuwe visvijver in gebruik kan worden genomen.
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
HSV De Noordervaart Meijel De Stokerhorst De vereniging beschikt sinds enkele jaren over een nieuwe visvijveraccommodatie De Donk aan de zuidkant van Meijel, waar na jaren met grote inzet van de vereniging een prachtige visvijver is ontstaan. Vervolgens kon de jarenlang gekoesterde wens om de bijna vervallen visvijvers aan de Stokerhorst te restaureren weer opgepakt worden. Dit is een oude wens, omdat de vereniging is ontstaan rondom deze voormalige kleiputten langs de Noordervaart. Samen met Sportvisserij Limburg is de vereniging het gesprek bij de gemeente Peel en Maas aangegaan om te onderzoeken hoe de renovatie van de Stokerhorst ter hand kon worden genomen. Aangezien de visvijvers jarenlang maar een heel extensief gebruik kenden en visvijver De Donk is gerealiseerd, heeft de gemeente de functie van Stokerhorst aangepast naar een vennengebied. Dit heeft als gevolg dat de gemeente begrotingstechnisch maar eens in de drie jaar een zeer summier bedrag ter beschikking heeft. De betrokken wethouder gaf aan dat ook vanwege de noodzakelijke bezuinigingen er geen extra budget te verwachten is om de Stokerhorst te renoveren. De vereniging is dus aangewezen op het binnen hun eigen mogelijkheden te trachten de gewenste aanpassingen te realiseren. Reductie aalscholverpredatie Hengelsportverenigingen die overlast hebben van hoge aalscholverpredatie op hun visvijvers hebben maar weinig mogelijkheden om deze predatie terug te dringen. Binnen de sportvisserij zijn twee
methoden ontwikkeld om de aalscholvers te weren en daarnaast zijn successen te melden van de uitzet van kruiskarpers die minder predatiegevoelig zijn. Sportvisserij Limburg beschikt over twee Cormoshops, dit is een geluidsbron die Orkageluiden produceert die doormiddel van drijvende luidsprekers onder water de aalscholver verschrikt. Voor de aanschaf en het toepassen van de Cormoshop heeft de Federatie een éénmalige subsidie ontvangen van € 11.000,-van de Provincie Limburg. Uit eigen onderzoek naar de werking van de Cormoshop blijkt dat ¾ van de aalscholvers een reactie vertoond, waarvan de helft direct vertrekt en een kwart na enkele mislukte pogingen. Een kwart van de aalscholvers vertoont geen tot weinig reactie. Om deze laatste groep aalscholvers te weren, is het aanvullend mogelijk om meer obstakels en vluchtmogelijkheden voor de vis te creëren. Dit kan door het plaatsen van gaaskooien gemaakt van schapengaas, het laten afzinken van kerstbomen en het aanplanten van extra oever- en waterplanten. Inmiddels hebben een tiental verenigingen met een stimuleringssubsidie deze gaaskooien geplaatst. Naast deze fysieke methoden is de uitzet van kruiskarper ook succesvol gebleken. Deze robuuste, levendige goed azende sportvis is een hybride tussen een schubkarper en een goudvis (giebel) die minder goed te bejagen is door de aalscholver en die minder schuw wordt door deze bejaging. Omdat de kruiskarper een zeer goed alternatief is voor de niet gewenste uitzet van wildvang uit de rivieren, wordt een stimuleringssubsidie verleend als de kruiskarper in samenwerking met de Federatie wordt uitgezet. Inmiddels hebben een vijftiental verenigingen de kruiskarper op hun viswater uitgezet en zijn deze verenigingen nagenoeg allemaal zeer te spreken over deze actieve sportvis. Midden-Limburgse Maasplassen In 2012 is veel tijd besteed aan het leveren van een bijdrage aan het “Nautisch Programma van eisen Maasplassen”. Dit programma is een nadere uitwerking van het Masterplan Maas dat in 2011 is uitgekomen waarin het sportvisserijgebruik en de 17
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
sportvisserijwensen niet aan de orde kwamen. Voor de Federatie was dat een aanleiding om zowel de Provincie Limburg alsook de betrokken gemeenten te wijzen op het sportvisserijhiaat in het Masterplan. Na een intensief bestuurlijk overleg met de provincie en de gemeenten hebben deze partijen deze omissie onderkend en de Federatie in de gelegenheid gesteld een actieve bijdrage te leveren als stakeholder bij het opstellen van het “Nautisch Programma van eisen Maasplassen”. In dit kader is met alle stakeholders van het Midden-Limburgse Maasplassengebied (provincie, gemeenten, natuurbeschermers, horecaondernemers, jachthavenbezitters, vakantiebungalow- en campinghouders en de sportvisserij) een bezoek gebracht aan Friesland als voorbeeld watersportgebied. De Federatie is voor de sessies van de stakeholders die nodig waren om te komen tot het nautisch programma gastheer geweest. Dit resulteerde eind 2012 in een programma waarin sportvisserijwensen wèl zijn opgenomen. De nadruk daarbij is gelegd op het realiseren van trailerhellingen voor visboten in de drie stuwpanden, zodat visboteneigenaren niet verplicht zijn te schutten. Meer laagdrempelige lig- en verhuurplekken voor visboten en een betere toegankelijkheid van de Maasplassenoevers. Ter bevordering van de bevisbaarheid heeft Natuurmonumenten op verzoek van de Federatie aan de zuidkant van de Plas Koeweide de oever beter toegankelijk gemaakt door tientallen struiken en bomen terug te zetten en te snoeien. Aan deze oever is tevens de mogelijkheid gecreëerd om ’s nachts te mogen vissen. Daar tegenover staat dat op verzoek van de Federatie Staatsbosbeheer haar medewerking nog niet heeft toegezegd om een aantal visplekken die drie jaar geleden zijn gerealiseerd aan de noordzijde van de Rijkelse Bemden, te mogen snoeien en een vijftal extra aantal visplekken aan te leggen. Rasterbestek Rijkswaterstaat Rijkswaterstaat heeft ten behoeve van de realisatie van de Ecologische Hoofdstructuur en de uitvoering van het project “Natuurvriendelijke oevers” een rasterbestek laten opstellen. Dit raster wordt geplaatst op de staatseigendomsgrens die parallel aan de Maas en kanaaloevers loopt. Oevers zijn daardoor niet meer vrij toegankelijk en binnen het raster wordt vaak het beheer gevoerd met behulp 18
van grote grazers in de vorm van paarden, Schotse hooglanders en Galloway‘s. De Federatie heeft in de conceptfase van het rasterbestek getracht zoveel mogelijk klaphekjes en toegangspoorten te laten opnemen om de toegankelijkheid van de oevers zoveel mogelijk te waarborgen. Daarnaast is getracht om bij de bekende wedstrijdoevers extra voorzieningen te laten opnemen en is verzocht om het maaibeheer van de stroken te intensiveren. Daarbij is eveneens aangegeven op wedstrijdtrajecten eventueel het maaibeheer door de Federatie te laten uitvoeren. Aangezien Rijkswaterstaat nog met de ontwikkeling van een sportvisserijbeleid aan de slag gaat, is (nog) niet aan het sportvisserijmaaibeheer gevolg gegeven. Beekforellenproject bovenloop Geul en zijbeken De hengelsportverenigingen met visrechten op de Geul en zijbeken vormen samen een Visstandbeheercommissie en zijn zij gezamenlijk verantwoordelijk voor de uitvoering van het Visstandbeheerplan Geul en zijbeken. Tussen de verenigingen bestaat verschil van inzichten over de termijnen waarbinnen bepaalde maatregelen ten aanzien van de herintroductie en de bevissing van de beekforel doorgevoerd moeten worden. Om uit deze impasse te komen, heeft het waterschap Roer en Overmaas aan vijf verenigingen in de
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
bovenloop van de Geul verzocht hun visie over het beekforelbeheer te rapporteren. Dit rapport is eind 2012 aan het waterschap gepresenteerd. Het waterschap heeft daarbij aangegeven dat in het kader van de Europese Kaderrichtlijn Water in 2014 een watersysteemonderzoek zal vinden. In 2015 zal een ijkmoment plaatsvinden of het ingezette beekforellenbeheer van de vijf verenigingen in de bovenloop van de Geul past in de visie van het waterschap.
Voorlichting Visserijwet Aan het begin van ieder jaar blijkt dat er een behoefte is bij politie en buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) om een update of opfrisronde te krijgen van de Visserijwetaanpassingen. Omdat het in het belang is van de sportvissers aan de waterkant dat de handhaving zo correct mogelijk verloopt, geeft de Federatie op verzoek korte opfriscursussen. Dit gebeurt vaak in samenwerking met de jurist van Sportvisserij Nederland. Zo zijn in het voorjaar aan een groep van 25 politieagenten en BOA’s in de regio Venlo en aan een groep van 30 vrijwillige en reguliere politieagenten en BOA’s uit de regio Sittard deze opfriscursussen gegeven.
Vergunning lozing waswater op de Grensmaas In het kader van het Grensmaasproject wordt grind gewonnen waarbij de opbrengst hiervan deels wordt gebruikt om hoogwaterbeschermingsmaatregelen te treffen en om natuurontwikkeling te realiseren. Het gewonnen grind wordt gewassen en gesorteerd op de locatie te Itteren. Het waswater wordt via speciaal aangelegde vloeivelden zoveel mogelijk ontdaan van slibdeeltjes voordat het waswater op het Julianakanaal wordt geloosd. Onder speciale Maaswaterafvoeromstandigheden, waarbij vanwege regenval in de bovenloop van de Maas het kanaalwater zelf al een hoog slib gehalte heeft, kan het waswater niet op het Julianakanaal worden geloosd, omdat het totaal aan slibdeeltjes te hoog en te variabel wordt. Kanaalwater wordt door chemieconcern Chemelot gebruikt voor proceswater. De zuivering van dit proceswater kan bij verhoogde natuurlijke slibafvoer in combinatie met het slib van het waswater niet meer gezuiverd worden tot proceswater. Om in die gevallen waarbij de Maas zelf al veel extra slib bevat toch het waswater te kunnen lozen, is een vergunning verleend om het waswater gedurende enkele dagen gecontroleerd te lozen op de Grensmaas. De Federatie heeft met HSV Visstandverbetering Maas dwingende voorwaarden ingebracht, zodat de bescherming van de unieke visstand op de Grensmaas, onder andere voor de barbeel, zeeforel en zalm, voldoende is gewaarborgd. Vuilwaterpas 2013 De vuilwaterpas is een samenwerkingsproject tussen Rijkswaterstaat, de beide waterschappen, de Provincie Limburg en Sportvisserij Limburg. De samenwerkende organisaties hebben een protocol opgesteld waarbij 24 uur per dag en 365 dagen per jaar de juiste instantie wordt benaderd zodra er een melding door sportvissers wordt gedaan bij (massale) vissterfte, dode watervogels of manke of dode dieren in begrazingszones, waterverontreiniging of afvaldump, stroperij en vandalisme. De melder krijgt altijd de juiste persoon aan de lijn en een terugmelding van de handelwijze. Rijkswaterstaat is zeer te spreken over de serieuze wijze waarop door sportvissers melding wordt gemaakt. Hetgeen Rijkswaterstaat heeft doen besluiten om dit Limburgse initiatief landelijk op te schalen. Aangezien deze landelijke opschaling veel tijd in beslag zal nemen, wordt in 19
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
2013 nog een Limburgse Vuilwaterpas verstrekt aan de VISpashouders. Extra viswater binnenstad Venlo In 2011 is Sportvisserij Limburg er in geslaagd om een aantal stadswateren in de binnenstad van Venlo beschikbaar te krijgen voor de Venlose hengelsportverenigingen. Doorn in het oog bleef dat een aantal voorheen wel voor de jeugd bevisbare stadswatertjes niet opgenomen waren. Op verzoek van de Federatie heeft de gemeente Venlo de wijkraad, die aanvankelijk tegen het gebruik als jeugdviswater was, weten te overtuigen om onder voorwaarden een tweetal delen van de stadswateren wel weer voor jeugdvissers open te stellen. Naast deze jeugdwateren is na overleg met de Federatie de gemeente Venlo onder strikte voorwaarden akkoord gegaan om de Venlose sportvissers in de gelegenheid te stellen gedurende de wintermaanden in de nieuw aangelegde haven in de binnenstad van Venlo te mogen vissen. De betrokken Venlose verenigingen zullen in het voorjaar van 2013 hierover worden geïnformeerd. Om de bevisbaarheid van het bijna dichtgegroeide “Zilvermeertje” te verbeteren, heeft de Federatie graskarpers ter bestrijding van overtollige waterplanten in dit stadswater uitgezet. Na een zomergroeiseizoen zijn de resultaten van de inzet van de graskarper goed zichtbaar, er is meer open water ontstaan, zodat de wijkbewoners die er mogen vissen makkelijker hun gevangen vis kunnen binnenhalen. Wedstrijdoever Lateraalkanaal De westelijke oever van het Lateraalkanaal is vijf jaar niet ingezet kunnen worden als bovenregionaal wedstrijdparcours, vanwege de aanleg van de retentiebekkens tussen Heel en Buggenum. De aanleg van het retentiegebied was noodzakelijk, omdat dit een van de maatregelen is die de bewoners langs de Maas gaat beschermen tegen hoog water. Bij extreem hoogwater in de Maas loopt het water bij de sluis Osen het retentiegebied tussen Heel en Buggenum in. Daarmee wordt water weggevoerd uit de rivier en daalt de waterstand vanaf Roermond stroomafwaarts met 10 centimeter. Gedurende de werkzaamheden voor de retentiebekkens door projectbureau Maaswerken, heeft Rijkswaterstaat geen onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd in 20
de oeverlijn van het Lateraalkanaal. Hetgeen tot gevolg had dat op de stortstenen- en de kiezelstrook van het Lateraalkanaal gedurende de 5 jaar die de totale werkzaamheden hebben geduurd, veel natuurlijke opslag is ontstaan. De Federatie heeft bij Rijkswaterstaat er op aangedrongen om dit achterstallig onderhoud middels een inhaalslag op te pakken en de oever van het kanaal weer toegankelijk te maken. Na diverse besprekingen is eind 2012 door Limburgs Landschap, tussen het viaduct van N280 en de Geer, de struiken tussen de bomenrij met 50% uitgedund en zijn de bomen opgekroond. In het eerste kwartaal van 2013 zal Rijkswaterstaat opdracht geven hetzelfde traject de stortstenen- en kiezelstrook vrij van struiken en bomen te maken. Wedstrijdoever Houthuizen Het beheer door Stichting het Limburgs Landschap van de weilanden achter de wedstrijdoever ter hoogte van Houthuizen nabij Lottum, geschiedt in tegenstelling tot eerdere toezeggingen door de inzet van Galloway’s. Door de plaatselijke hengelsportvereniging worden de wedstrijdvisplekken op de oever met behulp van een tractor geklepeld, waarbij goed toegankelijke gelijkwaardige visstekken zijn ontstaan. De inzet van grote grazers kan conflicteren met een rustig verloop van een viswedstrijd aangezien de Galloways op de geur van het lokvoer afkomen en daarbij de kostbare wedstrijdhengels vertrapt kunnen worden. Met Stichting het Limburgs Landschap en Rijkswaterstaat zijn tevergeefs diverse gesprekken gevoerd om het beheer van de weilanden over te dragen aan Sportvisserij Limburg. Het beheer zou dan bestaan uit het jaarlijks tweemaal maaien en afvoeren van
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
het maaisel. Door de houding van Stichting het Limburgs Landschap om het beheer van deze relatief kleine en smalle oeverstrook niet over te dragen aan de sportvisserij, zijn de plaatselijke verenigingen uit Horst en Lottum, gedwongen op zoek te gaan naar een alternatieve locatie voor hun wedstrijden. Waterkrachtcentrales in Limburg Op verschillende locaties in de Maas, de kanalen en bij enkele beken worden door diverse partijen initiatieven ondernomen om waterkrachtcentrales (wkc’s) te realiseren.
Het uitgangspunt binnen de sportvisserij organisaties is dat het opwekken van groene stroom door middel van waterkracht alleen wordt getolereerd indien de visgeleiding is gewaarborgd. Door afdoende maatregelen te treffen om migrerende vissen, zowel stroomopwaarts als stroomafwaarts, om de waterkrachtturbines heen te leiden wordt vissterfte voorkomen. Een initiatiefnemer van waterkracht moet deze extra visgeleidingsvoorzieningen betalen aangezien zij het probleem van de vissterfte veroorzaken. Voor de voorgenomen bouw van een wkc in de stuw Borgharen zijn diverse rechtszaken gevoerd en gewonnen door de goede samenwerking tussen Visstandverbetering Maas, Sportvisserij Limburg en Sportvisserij Nederland. De Provincie Limburg heeft in dit kader diverse opdrachten aan onderzoeksbureau’s verstrekt om de sterfte onder smolts (jonge zalmen die naar zee trekken) bij de passage van de wkc Borgharen in beeld te brengen. De sportvisserij heeft al deze rapporten van commentaar voorzien en discussies gevoerd om de smoltsterfte bij de passages door wkc’s in beeld te brengen. Tevens zijn de uitgangspunten voor vismigratie versus waterkracht
toegelicht bij de verantwoordelijk wethouder van de gemeente Maastricht en bij de verantwoordelijk gedeputeerde. Daarnaast is een bijeenkomst voor Tweede Kamerleden en separaat daarvan met de wkc-specialist van het CDA georganiseerd waarbij de zorg voor de hoge vissterfte bij traditionele wkc’s is uitgesproken. In deze bijeenkomsten zijn rendabele alternatieven aangedragen om vissterfte bij wkc’s zoveel mogelijk te voorkomen. Voor de twee bestaande wkc’s te Linne en Lith is bij de herziening van de vergunningen door de samenwerkende sportvisserijorganisaties gevraagd om stringente voorschriften te stellen aan de maximaal te veroorzaken vissterften en de visgeleiding te verbeteren. Rijkswaterstaat zal deze aanbevelingen zoveel mogelijk meenemen in de nieuw op te stellen vergunningen. Bij de voorbereidingen van twee kleinschaligere wkc-initiatieven in Bosscherveld te Maastricht en bij de stuw te Belfeld is de sportvisserij zeer intensief betrokken geweest en zijn in de ontwerpfase al zeer veel visvriendelijke uitgangspunten gehanteerd om de sterfte van vis zoveel mogelijk te reduceren. De gemeente Valkenburg aan de Geul is eind 2012 gestart met een oriënteringsfase om bij een voormalige bierbrouwerij nabij het centrum in de rivier Geul een waterrad met een turbine mogelijk te restaureren. Met de plaatselijk visrechthebbende is een gesprek aangegaan met de gemeente om ook hier de negatieve effecten voor de mogelijke opstuwing, migratieknelpunten en vissterfte zoveel mogelijk vooraf in beeld te brengen en alternatieven aan te dragen. Visplannen Rijkswateren De overheid heeft sinds twee jaar het opstellen van visplannen door visstandbeheercommissies (VBC’s) voor de Rijkswateren verplicht gesteld. In de praktijk bestaat een VBC meestal uit vertegenwoordigers van sportvisserij, beroepsvisserij, waterschap of Rijkswaterstaat. Iedere partij neemt deel vanuit de eigen bevoegdheden en verantwoordelijkheden. De hoofddoelstelling van de VBC is invulling te geven aan het binnenvisserijbeleid en te komen tot duurzame visstanden en dit op te tekenen in een visplan. In het visplan wordt inzichtelijk gemaakt dat er sprake is van een passend en duurzaam beheer door visrechthebbenden. Voorbeelden van 21
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
concrete activiteiten die in het visplan kunnen staan: onderzoek (inventarisaties, monitoring), afstemming van regelgeving, vangstregistraties, controle op grond van de Visserijwet en het inbrengen van kennis van buiten de visserijsector. Daarnaast heeft een VBC nog andere taken die moeten resulteren in een goed onderling overleg en de juiste afstemming, het opstarten van een informatie- en coördinatiestroom en het geven van adviezen over beheer van de visserij en de visstand. Eind 2012 zijn voor de Grensmaas, de Maas en Maaskanalen, de Zuid-Willemsvaart, het kanaal Wessem-Nederweert en de Noordervaart de verplicht gestelde visplannen bij het Ministerie van Economische zaken ingediend. Visstandbeheercommissies voor niet Rijkswateren Voor beken en stilstaande wateren die geen Rijkswater zijn, wordt al enige jaren aangekondigd door de verantwoordelijk waterbeheerder, vaak het waterschap en soms de eigenaar, dat het opstellen van een visplan voor viswateren verplicht wordt gesteld. Aan deze aankondiging is tot op heden nog geen gestalte gegeven. Diverse visrechthebbenden hebben vooruitlopend op deze aankondiging al visstandbeheercommissies (VBC’s) ingesteld en zijn met ondersteuning van de Federatie gestart met het opstellen van visplannen. Daarnaast waren al, met name voor de Voer, Jeker, Geul en zijbeken en de Roer, al jaren VBC’s actief die ook al jaren met de uitvoering van hun visstandbeheerplannen c.q. visplannen aan de slag zijn gegaan. Voor het werkgebied van het waterschap Peel en Maasvallei, globaal het noordelijk deel van de provincie vanaf Roermond, is de vorming van een waterschapsdekkende VBC opgestart. In 2012 is de administratieve voorbereiding afgerond voor de vorming van deze VBC. Begin 2013 zal de VBC NoordLimburg geformaliseerd worden. Visuitzet met gekweekte vis Limburg en Zuidoost Brabant hebben de hoogste visvijverdichtheid van Nederland. Vandaar dat in Zuid-Nederland een grote behoefte is aan vis om de visstand in visvijvers op peil te houden. Veel afgesloten viswateren hebben de laatste jaren te maken gekregen met een minder goede 22
visbezetting vanwege o.a. de aalscholverpredatie. De hengelsportverenigingen in Zuid-Nederland zetten ter compensatie van de minder goede visbezetting witvis op de afgesloten wateren uit die afkomstig is uit ‘wildvang’ van de grote rivieren en het IJsselmeer. Deze wildvang heeft tweeërlei nadelen. Ten eerste gedijen vissen uit deze grote wateren zeer slecht in afgesloten niet stromende wateren. Het tweede nadeel is dat door het wegvangen van riviervis de bezetting aan witvis op de rivieren nog verder afneemt. Met als gevolg dat de vangstkans van de sportvissers op deze plaatsen afneemt. In visvijvers zal echter hoe dan ook vis moeten worden uitgezet om goede vangsten te kunnen garanderen en daarmee de leden tevreden te houden. Sportvisserij Limburg wil de uitzet van kweekvis bij de georganiseerde hengelsportverenigingen stimuleren. Brasem uit het Volkerak Zoommeer, gekweekte blankvoorn, zeelt en kruiskarper zijn daarbij interessante vissoorten om uit te zetten. In 2012 is gestart met uitzet van kruiskarper en blankvoorn uit gecontroleerde kweek met als doel het aantal soorten gekweekte vis uit te breiden en het aanbod aan gekweekte vis te verhogen. Sportvisserij Limburg en Sportvisserij Nederland zijn in overleg gegaan met viskweekbedrijven die gegarandeerd gekweekte vis leveren en die tevens een groot aanbod zoveel mogelijk kunnen garanderen. Ter stimulering is voor deze proef een deel van de aanschafkosten van de kweekvis gesubsidieerd met als doel dat hiermee steeds meer verenigingen over zullen gaan tot de uitzet van vissen uit gecontroleerde viskweek. Nieuwe schriftelijke toestemmingen en lijsten van viswateren Om de drie jaar worden de schriftelijke toestemmingen (voorheen visvergunningen) en de landelijke lijsten van viswateren vernieuwd. Daarbij wordt getracht de beschrijvingen van de viswateren zo compact en duidelijk mogelijk te beschrijven. Tevens is aan de visrechthebbenden op de Rijkswateren gevraagd toestemming te verlenen om in de nieuwe systematiek van het nachtvissen vanaf 2013, hun viswater op te nemen in de lijst van wateren waar nachtvisserij met een nachtvistoestemming is toegestaan. Aldus is in eerste instantie een summiere lijst van Limburgse nachtviswateren ontstaan, waaraan de Federatie
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
in overleg met de visrechthebbende in 2013 nachtviswateren wil gaan toevoegen. Voor de VISpas is de volledige lijst van viswateren vernieuwd, zodat nu een “Gezamenlijke Lijst van Nederlandse Viswateren 2013-2014-2015” is ontstaan. Hetzelfde proces is doorlopen voor de Federatieve schriftelijke toestemmingen. De weekvergunning voor de Maasplassen en Federatieve Limburgse wateren is tekstueel en qua vormgeving volledig vernieuwd en in de lijn gebracht met de voorwaarden van de landelijke lijst. Om tegemoet te komen aan de nadrukkelijke wens van veel Duitse afnemers van een weekvergunning zijn vanaf 2013 zowel de Maasplassen- als ook de Limburgweekvergunning in het Duits vertaald en vervaardigd. Verhuizing naar nieuwe visvijvers In 2012 hebben meerdere verenigingen zich gemeld bij de Federatie die om uiteenlopende redenen door de eigenaar van de visvijver of door ontwikkelingen in het kader van ruimtelijke ordeningsprojecten worden gedwongen of verzocht om in overleg op zoek te gaan naar alternatieve locaties voor hun bestaande visvijvers. Aan HSV Brunssum is verzocht om alternatieve locaties aan te dragen of binnen de huidige begrenzing van de Kattekoelenvijvers een optimalisering van hun viswater te creëren vanwege de ontwikkeling Buitenring Parkstad. HSV De Snoekbaars Tegelen ervaart de laatste jaren dat de overstorten van het rioolsysteem op hun viswater aan de Glazenap zijn toegenomen na de aanleg van de tunnelbak van de A73. In overleg met de gemeente Venlo zijn de eerste gesprekken gevoerd om op het terrein van Staatsbosbeheer nabij de Duitse grens een alternatief viswater te creëren. Staatsbosbeheer wenst echter in eerste instantie niet mee te werken. De twee verenigingen HSV Grondel Geduld Meerlo en HSV Eendracht Broekhuizenvorst liggen ieder met hun viswater in het plangebied van de nog te ontwikkelen hoogwatergeul “Oude Maasarm”. Voor beide verenigingen zullen binnen het projectgebied compenserende maatregelen worden gezocht. Ter ondersteuning en begeleiding voor deze verenigingen heeft de Federatie Sportvisserij Nederland bereid gevonden een projectmedewerker op dit project te zetten. HSV Willem Barendsz Lottum ervaart al enige jaren weinig medewerking van Staatsbosbeheer in het
kader van de gewenste visstandbeheermaatregelen voor hun viswater in het zogenaamde Schuitwater.
Door Staatsbosbeheer is te kennen gegeven dat zij graag zien dat de vereniging op zoek gaat naar alternatieve locaties. De projectmedewerker van Sportvisserij Nederland die voor de twee buurverenigingen binnen het project hoogwatergeul “Oude Maasarm” alternatieve locaties aan het onderzoeken is, is gevraagd om ook voor Lottum alternatieve locaties te zoeken.
23
Jaarverslag 2012 Sportvisserij Limburg
5. Personalia, werkgroepen en projectgroepen Federatiebestuur De De De De De De
heer heer heer heer heer heer
Thijs Killaars Theo Wilken Gerard Heijthuisen André Reumkens Dieter Breuer Theo Hendriks
Vice-voorzitter tot 11 mei (afgetreden tijdens ALV d.d. 11 mei 2012) Voorzitter (gekozen als voorzitter tijdens ALV d.d. 11 mei 2012) Penningmeester Secretaris Bestuurslid Aspirant bestuurslid (vanaf november 2012)
Arbitragecommissie De De De De
heer heer heer heer
Jan Jörissen (voorzitter) Tjeu Cox Gerrit Haas Jo Smeets
Decoratiecollege De heer Thijs Killaars (vice-voorzitter Sportvisserij Limburg) De heer André Reumkens (secretaris Sportvisserij Limburg) De heer Jo Smeets (lid arbitragecommissie) De heer Jef Lemmens (HSV De Geulforel, Valkenburg aan de Geul) De heer Henny Martens (HSV De Vriendenkring, Velden) Mevrouw Patricia Mariën-Koelen (secretariële ondersteuning) Projectgroep Wedstrijden De heer Thijs Killaars (voorzitter tot 11 mei 2012) De heer Dieter Breuer (voorzitter vanaf 11 mei 2012) De heer Gerrit Haas De heer Albert Reuvers De heer Joep Vissers De heer Kees Kneppers De heer Frank Vossen De heer Piet Knoben (vanaf september 2012) Mevrouw Jolanda Coolen-Oosterveen (tot september 2012) Uitgifte wedstrijdvergunningen De heer Dieter Breuer Projectgroep Maasplassen (opgeheven in januari 2012) De heer Thijs Killaars (voorzitter) De heer André Reumkens De heer Gerard Heijthuisen De heer Coen Franssen De heer Wim Geilen De heer Wim Leerentveld De heer Guus van der Nat Mevrouw Patricia Mariën-Koelen (projectondersteuning) Bureaumedewerkers De heer Marc Budé Mevrouw Patricia Mariën-Koelen Mevrouw Jolanda Coolen-Oosterveen
24
Beleidsmedewerker Secretaresse Financieel administratief medewerker (tot september 2012)
Sportvisserij Limburg Noordhoven 19a 6042 NW Roermond Telefoonnummer: 0475-350053 E-mailadres:
[email protected] Website: www.sportvisserijlimburg.nl