SOCIAAL VAARDIGER : de axenroos Je kind dat speelt, doet meer dan spelen. Het leert al doende de regels van het spel. Je kind dat hinkelt, doet meer dan hinkelen. Het leert al doende de opvolging van de getallen. Het leert al doende springen op één been. Ieder kind leert al doende zijn moedertaal spreken, en volgt daarbij, ook zonder te weten, bepaalde regels voor het vormen van zinnen. Op school leert je kind dat er zinsleer bestaat. Dankzij deze schoolse informatie leert je kind zijn taalgebruik te verbeteren en uit te breiden. Je kind leert al doende, zonder het te weten hoe kinderen met elkaar omgaan. Ze spelen, ze praten, ze vechten. Ze zoeken contacten, ze trekken zich terug, ze werken samen. Ze hebben hun contacten onderling. Ze gaan om met volwassenen, met ouders en leerkrachten, met vreemden en bekenden. Ze ontdekken een wereld van relaties. Bij sommigen loopt het schitterend, bij anderen is het een moeilijk gegeven. Op school bieden we je kind via de axenroos een houvast om zich te bewegen in de moeilijke wereld van al deze relaties. In de axenroos hebben alle dieren goede en minder goede eigenschappen. Je kind leert deze eigenschappen kennen en ze bij zichzelf herkennen. Deze dieren leven met z'n allen samen, net zoals je kind op school met klasgenootjes, thuis met familie, in de jeugd- of sportvereniging met vriendjes samenleeft. En dat geeft wel eens conflicten, ruzies, emoties,… Je kind leert dat elk dier zijn waarde heeft, zijn eigenheid heeft, … belangrijke elementen in het kijken naar en het oplossen van de conflicten, ruzies,... Door te werken met de axenroos trachten we je kind sociaal vaardiger te maken. Een sociaal vaardig kind beweegt zich op een soepele wijze in de eigenschappen van de verschillende dieren.
DE AXENROOS
Info voor de ouders – 2de graad
DE PAUW GOEDGEMUTSTE PAUW • • •
SLECHTGEMUTSTE PAUW
durft zichzelf te tonen durft op de voorgrond te treden is niet verlegen, ook niet over wat hij nog niet kan
• • •
wil ook ten onpas, alle aandacht naar zich toe trekken wil altijd in de belangstelling staan is onzichtbaar
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren zich in verschillende situaties op een assertieve, aanvaardbare wijze verbaal en niet-verbaal uitdrukken.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen verwoorden en verduidelijken hun eigen mening. Kinderen leren aan te geven dat zij aan het woord willen komen. Kinderen leren manieren om binnen de klassengroep naar voren te treden.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - door mee te werken tijdens de les, in een groepswerk, … toont men wat men reeds kan - een eigen verhaal schrijven, vertellen, … - kleine 'tentoonstellingetjes' in de klas - zich tonen op een 'podium', in groepswerkjes,… - zijn mening uiten tijdens gesprekken - door kansen te bieden om hulp te vragen wanneer iets nog niet lukt - samen werken, samen spelen,…… ° THUIS : - een eigen invulling van hun slaapplekje - aandacht voor het schoolwerk van je kind
BRUIKBARE BOEKEN • •
De overwinning van Richard. Krassen in het tafelblad : Opa's plan. Uit : Het grote boek van Madelief
Info voor de ouders – 2de graad
H. Heine Guus Kuijer
DE WASBEER GOEDGEMUTSTE WASBEER • • •
geeft anderen pluimpjes feliciteert anderen gemeend ontvangt, verwelkomt, nodigt uit
SLECHTGEMUTSTE WASBEER • •
weet niet wat de talenten van de anderen zijn kan moeilijk pluimpjes uitdelen
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren in verschillende situaties respect en waardering voor anderen opbrengen.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen laten anderen uitspreken en vallen hen niet onnodig in de rede. Kinderen geven anderen pluimpjes, uiten hun waardering. Kinderen leren anderen naar hun mening vragen en deze mening aanvaarden.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL
- kijken,luisteren wanneer anderen zich tonen op een 'podium' - tijdens kringgesprekken - een pluimpje of een applaus geven - supporteren, aanmoedigen, … - vieren van verjaardagen
° THUIS : - in gesprekken met je kind - tijdens gezelschapsspelen - de positieve kanten van je kind in de kijker zetten - vieren van verjaardagen
BRUIKBARE BOEKEN • • •
Raad eens hoeveel ik van je hou Mijn vader Belle en het beest
Info voor de ouders – 2de graad
Sam Mc Bratney en Anita Jeram A. Browne W Disney
DE BEVER GOEDGEMUTSTE BEVER • • •
SLECHTGEMUTSTE BEVER
is ijverig en gedienstig is bereid om de handen uit de mouwen te steken laat anderen niet in de steek
• • •
wil zijn hulp opdringen betuttelt de anderen draagt geen zorg voor andermans gerief
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren zorg opbrengen voor anderen, ook in de wijze waarop ze met anderen praten.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen helpen als anderen elkaar niet begrijpen. Kinderen leren om hulp op een zorgzame wijze te bieden. Kinderen gaan zorgzaam om met andermans gerief, kledij,...
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - anderstalige kinderen helpen - de juf helpen bij taken ( bv. bord afvegen, planten en dieren verzorgen,…) - zorg dragen voor elkaars kledij (bv. niet aan trekken, niet op de grond gooien,…) - zorg dragen voor elkaars gerief (bv. balpen oprapen, …) - Tutor-leren : elkaar helpen bij taken - zorgen voor de orde op de speelplaats, in de klas, in de refter,… - bij adventsacties ( bv. broederlijk delen, …) ° THUIS : - een etentje aan vrienden aanbieden - cadeautjes maken en geven - helpen bij een les of huistaak - bibliotheekboeken uitlenen - je kind zelfstandig kleine taakjes laten uitvoeren , bv. opruimen van speelgoed
BRUIKBARE BOEKEN • • •
De wilde zwanen Ze had zich leeg gegeven Helden op sokken
Info voor de ouders – 2de graad
H. C. Andersen F. Cuvelier A. Makkink en M. Tornqvist
DE POES GOEDGEMUTSTE POES • • •
kan een geschenk aannemen kan bedanken voor gekregen hulp kan genieten
SLECHTGEMUTSTE POES • •
profiteert van anderen is liever lui dan moe
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren in verschillende situaties hulp vragen en hulp aanvaarden .
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen tonen dankbaarheid voor wat ze van anderen krijgen. Kinderen genieten van gekregen hulp. Kinderen leren op gepaste wijze opkomen voor eigen wensen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - hulp van anderen aannemen
vb. bij een taak, tijdens de gymles,… - leerlingen aanmoedigen om hulp te vragen bij bv. moeilijke oefeningen - kansen bieden zodat leerlingen zelf mogen kiezen bv. hoekenwerk, contractwerk,… - een jarige krijgt een extra aandacht bv. een verjaardagsvuurwerk, een liedje,… - samen genieten van sport, verhalen, …
° THUIS : - samen met je kind leuke dingen doen en daarvan genieten - genieten van samen een gezelschapsspel te spelen - samen een verhaal lezen en daarvan genieten - genieten van een lievelingsmaaltijd, ontbijt op bed, een verrassing in de brooddoos,…
BRUIKBARE BOEKEN • Dank je lekker • Sjakie en de chocoladefabriek Info voor de ouders – 2de graad
Dolf Verroen Roald Dahl
DE LEEUW GOEDGEMUTSTE LEEUW • • •
neemt de leiding, legt regels op geeft uitleg, informatie, richtlijnen en tips vertelt nieuwtjes
SLECHTGEMUTSTE LEEUW • • •
wil altijd de leiding nemen, is bazig luistert niet naar de anderen laat anderen geen kans om voorstellen te doen
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren leiding nemen en hun verwachtingen daaromtrent correct communiceren naar de anderen.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen spreken duidelijk hoorbaar en vragen of de ander(en) hen begrijpen. Kinderen oefenen tijdens groepsopdrachten manieren om anderen te tonen of te zeggen wat ze moeten doen . Kinderen leren in groepstaken verantwoordelijkheid op te nemen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - tijdens groepswerk , CLIM, partnerwerk is iedereen afwisselend leider - juf is voorbeeldleeuw tijdens klassikale activiteiten - een nieuw spel, nieuwe leerstof,… uitleggen aan de anderen en vragen of de ander het begrepen heeft - op de speelplaats kiezen wat/waarmee er gespeeld wordt - voorstellen doen voor bv. een knutselactiviteit, drama, muziek,… ° THUIS : - Je bent vaak de beste voorbeeldleeuw voor je kind. Je neemt de leiding, je organiseert, Je bepaalt de regels en onderhandelt erover met je kind. bv. als een vriendjes komen spelen, als er bezoek is, tijdens een uitstap,…
BRUIKBARE BOEKEN • • •
De GVR Mathilda Wetenschap en techniek
Info voor de ouders – 2de graad
Roald Dahl Roald Dahl C. Maynard
DE KAMEEL GOEDGEMUTSTE KAMEEL • • •
volgt raadgevingen nauwgezet op weet waar informatie te vinden is stelt geen overbodige vragen
SLECHTGEMUTSTE KAMEEL • • •
vraagt voor alles toestemming is een meeloper, protesteert nooit volgt alles slaafs op
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren mee te werken onder leiding van een ander kind en daaromtrent correct te communiceren.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen leren bij groepstaken het belang van regels en afspraken na te komen. Kinderen aanvaarden het leiderschap van anderen. . Kinderen leren aanvaarden dat niet iedereen op dezelfde manier reageert en tonen respect voor het initiatief van anderen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - groepstaken , CLIM, … waarbij samengewerkt moet worden om tot een goed resultaat te komen - een stappenplan gebruiken ( volgen ) - raad vragen als ze zelf het probleem niet kunnen oplossen - volgen, aanvaarden van uitleg, voorbeeld van juf/meester/ andere leerling - de beslissingen van de meester/juf / andere leerling aanvaarden ° THUIS : - samen koken, opruimen, … zodat je tot een goed resultaat komt - een receptje maken ( volgen ) - raad vragen als je kind zelf het probleem niet kunnen oplossen - volgen, aanvaarden van uitleg, voorbeeld van ouders/trainer/… - de beslissingen van ouders/ trainer/ … aanvaarden
BRUIKBARE BOEKEN • • •
Soldaatje spelen F. Cuvelier Wat kinderen willen weten. Vragen van kinderen en hoe ze beantwoorden. M. Stoppard Waarom? Eerlijke antwoorden op moeilijke vragen. K. Janssens
Info voor de ouders – 2de graad
DE UIL en DE SCHILDPAD GOEDGEMUTSTE UIL •
anderen kunnen over alles met hem spreken en voelen zich er veilig bij
GOEDGEMUTSTE SCHILDPAD •
durft zeggen dat zij iets niet begrepen heeft
SLECHTGEMUTSTE UIL •
kijkt op alles en iedereen neer
SLECHTGEMUTSTE SCHILDPAD •
voelt zich de mindere van iedereen
WAARAAN WERKEN WE? • •
Kinderen leren wanneer ze iets moeten vertellen en wanneer ze beter iets voor zichzelf houden. ( discreet zijn ) Kinderen leren dat fouten maken mag en dat ik door sorry te zeggen de schade herstel.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • •
Kinderen oefenen om het vertrouwen van anderen te respecteren. Kinderen leren hun tekorten toegeven zonder valse excuses.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - anderen niet onderbreken wanneer zij iets vertellen - toelaten dat een kind iets niet wil vertellen, een geheim wil bewaren - een geschenkje knutselen voor een ander die er nog niets van weet - werken rond gevoelens - bij ruzie : excuses aanbieden, sorry zeggen,… ° THUIS : - rust bieden wanneer het voor je kind allemaal teveel wordt - bij ruzie je kind beluisteren en helpen om het eigen aandeel te zien - toelaten dat je kind iets niet wil vertellen, een geheim wil bewaren - de positieve en negatieve punten van het rapport bespreken
BRUIKBARE BOEKEN • •
Repelsteeltje De schommel
Info voor de ouders – 2de graad
Gebroeders Grimm G De Preter
DE HAVIK en DE STEENBOK GOEDGEMUTSTE HAVIK •
durft zijn mening te zeggen
GOEDGEMUTSTE STEENBOK •
weet zich te verdedigen tegen dingen die onrechtvaardig zijn
SLECHTGEMUTSTE HAVIK •
vindt alles belachelijk
SLECHTGEMUTSTE STEENBOK •
ziet in alles het slechte
WAARAAN WERKEN WE? • •
Kinderen leren om niet aanvaardbare situaties te verwoorden. Kinderen leren 'stop' te zeggen als iemand hen pijn wil doen.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • •
Kinderen oefenen om op een beleefde wijze zich weerbaar op te stellen. Kinderen leren hun weerbaarheid onder woorden brengen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - samen afspraken maken : wat kan? wat kan niet? - leren je gevoelens te uiten op een juiste manier bv. kringgesprekken,… - je mening durven uiten over bv. het verloop van een groepswerk, een ruzie,… - gesprekken rond bv. 'pest'gedrag , plagerijen, ruzies, … ° THUIS : - samen afspraken maken : wat kan? wat kan niet? - onderhandelen over afspraken die gemaakt moeten worden - stellen van grenzen ; dit biedt veiligheid aan je kind
BRUIKBARE BOEKEN • •
Hond uit 'Met de poppen gooien' Dag mevrouw uit ' Grote mensen daar kan je beter soep van koken'
Info voor de ouders – 2de graad
Guus Kuijer Guus Kuijer
