SOCIAAL VAARDIGER : de axenroos Je kind dat speelt, doet meer dan spelen. Het leert al doende de regels van het spel. Je kind dat hinkelt, doet meer dan hinkelen. Het leert al doende de opvolging van de getallen. Het leert al doende springen op één been. Ieder kind leert al doende zijn moedertaal spreken, en volgt daarbij, ook zonder te weten, bepaalde regels voor het vormen van zinnen. Op school leert je kind dat er zinsleer bestaat. Dankzij deze schoolse informatie leert je kind zijn taalgebruik te verbeteren en uit te breiden. Je kind leert al doende, zonder het te weten hoe kinderen met elkaar omgaan. Ze spelen, ze praten, ze vechten. Ze zoeken contacten, ze trekken zich terug, ze werken samen. Ze hebben hun contacten onderling. Ze gaan om met volwassenen, met ouders en leerkrachten, met vreemden en bekenden. Ze ontdekken een wereld van relaties. Bij sommigen loopt het schitterend, bij anderen is het een moeilijk gegeven. Op school bieden we je kind via de axenroos een houvast om zich te bewegen in de moeilijke wereld van al deze relaties. In de axenroos hebben alle dieren goede en minder goede eigenschappen. Je kind leert deze eigenschappen kennen en ze bij zichzelf herkennen. Deze dieren leven met z'n allen samen, net zoals je kind op school met klasgenootjes, thuis met familie, in de jeugd- of sportvereniging met vriendjes samenleeft. En dat geeft wel eens conflicten, ruzies, emoties,… Je kind leert dat elk dier zijn waarde heeft, zijn eigenheid heeft, … belangrijke elementen in het kijken naar en het oplossen van de conflicten, ruzies,... Door te werken met de axenroos trachten we je kind sociaal vaardiger te maken. Een sociaal vaardig kind beweegt zich op een soepele wijze in de eigenschappen van de verschillende dieren.
DE AXENROOS
Info voor de ouders – 3de graad
DE PAUW : ……………………………………………………………….. GOEDGEMUTST •
•
SLECHTGEMUTST
is er zich van bewust dat hij heel wat te bieden heeft, maar beseft ook dat hij niet volmaakt is
•
schept altijd op over zichzelf
•
wil opvallend door altijd tussen te komen
is blij met de aandacht die hij krijgt
•
is onzichtbaar, toont nooit iets van zichzelf
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren samenwerken en communiceren met anderen op een assertieve, aanvaardbare wijze.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen nemen in een groepsgesprek het woord en brengen hun eigen mening onder woorden. Kinderen leren verbaal en non-verbaal op elkaar in te spelen en niet naast elkaar te praten. Kinderen spreken een taakverdeling af, rekening houdend met ieders talenten.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - door mee te werken tijdens de les, in een groepswerk, … toont men wat men reeds kan - samenwerken naar een toonmoment toe - door kansen te bieden om hulp te vragen wanneer iets nog niet lukt - zijn mening uiten tijdens gesprekken - samen werken, samen spelen,…… ° THUIS : - aandacht voor de eigenheid ( sterke en zwakke kanten) van je kind in zijn schoolwerk, bij zijn vrienden, in je gezin,…
BRUIKBARE BOEKEN • •
Later wil ik stuntman worden. D. Verreyt Krassen in het tafelblad : Opa's plan. Uit : Het grote boek van Madelief Guus Kuijer
Info voor de ouders – 3de graad
DE WASBEER : …………………………………………………………… GOEDGEMUTST • • •
waardeert en applaudisseert gemeend en nooit overdreven luistert naar wat de ander kwijt wil ontvangt, verwelkomt, nodigt uit
SLECHTGEMUTST • •
vleit en idealiseert anderen ten gunste van zichzelf ziet enkel de slechte kanten van de andere en niet de talenten
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren samenwerken en communiceren met respect en waardering voor anderen.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen geven anderen de ruimte om deel te nemen aan het groepsgebeuren. De houding en inzet van de kinderen draagt bij tot een geslaagd groepsproces. Kinderen leren anderen naar hun mening vragen en deze mening aanvaarden.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL
- kijken,luisteren en waardering tonen voor anderen die zich tonen op een 'podium' - woordenschat aanbieden om hun waardering, respect te leren uitdrukken - in groepswerken de ander nemen zoals hij is - supporteren, aanmoedigen, een pluimpje of een applaus geven,… - vieren van verjaardagen
° THUIS : - zelf een uitgebreide en positieve woordenschat gebruiken - de positieve kanten van je kind in de kijker zetten - vieren van verjaardagen
BRUIKBARE BOEKEN • • •
De getatoeëerde mama Mijn vader Belle en het beest
Info voor de ouders – 3de graad
J. Wilson A. Browne W Disney
DE BEVER : ………………………………………………………………… GOEDGEMUTSTE BEVER • • •
SLECHTGEMUTSTE BEVER
is ijverig en gedienstig is bereid om de handen uit de mouwen te steken laat anderen niet in de steek
• • •
wil zijn hulp opdringen betuttelt de anderen draagt geen zorg voor andermans gerief
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren zorg opbrengen voor anderen in communicatie en samenwerking.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen helpen als anderen elkaar niet begrijpen. Kinderen leren om anderen te helpen bij het oplossen van hun probleem. Kinderen gaan zorgzaam om met andermans gerief, kledij,...
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - anderstalige kinderen helpen maar niet betuttelen - de juf helpen bij taken ( bv. bord afvegen, planten en dieren verzorgen,…) - zorg dragen voor elkaars kledij (bv. niet aan trekken, niet op de grond gooien,…) - zorg dragen voor elkaars gerief (bv. balpen oprapen, …) - Tutor-leren en groepsopdrachten : elkaar helpen bij taken - gevraagd en spontaan een ander helpen - zorgen voor de orde op de speelplaats, in de klas, in de refter,… - bij adventsacties ( bv. broederlijk delen, …) ° THUIS : - een etentje aan vrienden aanbieden - cadeautjes maken en geven - helpen bij een les of huistaak - bibliotheekboeken uitlenen - je kind laten meehelpen bij bv. koken, de auto wassen, …
BRUIKBARE BOEKEN • • •
De gelaarsde kat Ze had zich leeg gegeven Helden op sokken
Info voor de ouders – 3de graad
Charles Perrault F. Cuvelier A. Makkink en M. Tornqvist
DE POES : ………………………………………………………………….. GOEDGEMUTST • • •
SLECHTGEMUTST
kan bedanken voor gekregen hulp, voor een geschenk, … kan genieten is niet zo ongelukkig als een verlangen niet voldaan wordt
• • •
profiteert van anderen is liever lui dan moe laat zich alles welgevallen wat een ander voor haar doet
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren tijdens het samenwerken hulp vragen en hulp aanvaarden van anderen.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen tonen beleefdheid bij het vragen van hulp en het bedanken bij hulp. Kinderen genieten van wat hen aangeboden wordt . Kinderen leren bij hulp vragen de ander de vrijheid te gunnen om ja of nee te antwoorden.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - toelaten dat anderen je helpen
vb. bij een taak, tijdens de gymles,… - hulp vragen wanneer nodig bij bv. moeilijke oefeningen,… en niet ten pas en ten onpas - kansen bieden zodat leerlingen zelf mogen kiezen bv. hoekenwerk, contractwerk,… - genieten van iets dat je goed kan en dat door de juf benadrukt wordt - samen genieten van sport, verhalen, …
° THUIS : - je kind het dessert laten kiezen - genieten van samen een gezelschapsspel te spelen - genieten van een goed rapport - luisteren naar wat je kind graag wil doen en tijd vrijmaken om dat samen te doen en ervan te genieten
BRUIKBARE BOEKEN • •
Dank je lekker Sjakie en de chocoladefabriek
Info voor de ouders – 3de graad
Dolf Verroen Roald Dahl
DE LEEUW : ………………………………………………………………. GOEDGEMUTST • • •
neemt de leiding, legt regels op geeft uitleg, informatie, richtlijnen en tips vertelt nieuwtjes
SLECHTGEMUTST • • •
wil altijd de leiding nemen, is bazig luistert niet naar de anderen laat anderen geen kans om voorstellen te doen
WAARAAN WERKEN WE? •
Tijdens groepswerken leren kinderen leiding nemen en hun verwachtingen daaromtrent correct communiceren naar de anderen.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen spreken duidelijk hoorbaar en vragen of de ander(en) hen begrijpen. Kinderen oefenen tijdens groepsopdrachten manieren om anderen te tonen of te zeggen wat ze moeten doen . Kinderen leren in groepstaken verantwoordelijkheid op te nemen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - tijdens groepswerk , CLIM, partnerwerk is iedereen afwisselend leider - juf is voorbeeldleeuw tijdens klassikale activiteiten - een nieuw spel, nieuwe leerstof,… uitleggen aan de anderen en vragen of de ander het begrepen heeft - op de speelplaats kiezen wat/waarmee er gespeeld wordt - voorstellen doen voor bv. een knutselactiviteit, drama, muziek,… ° THUIS : - Je bent vaak de beste voorbeeldleeuw voor je kind. Je neemt de leiding, je organiseert, Je bepaalt de regels en onderhandelt erover met je kind. bv. als een vriendjes komen spelen, als er bezoek is, tijdens een uitstap,…
BRUIKBARE BOEKEN • • •
Witte pijn De kinderkaravaan Beestenweer
Info voor de ouders – 3de graad
Ina Vandewijer An Rutgers van der Loeff F.M. Bramley – H. van Dorp
DE KAMEEL : ……………………………………………………………… GOEDGEMUTST • • •
gaat gemakkelijk in op voorstellen van anderen en volgt hun instructies op weet waar informatie te vinden is stelt geen overbodige vragen
SLECHTGEMUTST • • • •
vraagt voor alles toestemming is een meeloper, protesteert nooit volgt alles slaafs op, voelt zich onzeker zonder richtlijn heeft geen eigen mening
WAARAAN WERKEN WE? •
Bij groepswerk leren kinderen mee te werken onder leiding van een ander kind en daaromtrent correct te communiceren.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen leren bij groepstaken het belang van regels en afspraken na te komen. Kinderen aanvaarden het leiderschap van anderen. . Kinderen leren aanvaarden dat niet iedereen op dezelfde manier reageert en tonen respect voor het initiatief van anderen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - groepstaken , CLIM, … waarbij samengewerkt moet worden om tot een goed resultaat te komen - een stappenplan gebruiken ( volgen ) - raad vragen als ze zelf het probleem niet kunnen oplossen - volgen, aanvaarden van uitleg, voorbeeld van juf/meester/ andere leerling - de beslissingen van de meester/juf / andere leerling aanvaarden ° THUIS : - samen koken, opruimen, … zodat je tot een goed resultaat komt - een receptje maken ( volgen ) - raad vragen als je kind zelf het probleem niet kunnen oplossen - volgen, aanvaarden van uitleg, voorbeeld van ouders/trainer/… - de beslissingen van ouders/ trainer/ … aanvaarden
BRUIKBARE BOEKEN • • •
Soldaatje spelen F. Cuvelier Wat kinderen willen weten. Vragen van kinderen en hoe ze beantwoorden. M. Stoppard Waarom? Eerlijke antwoorden op moeilijke vragen. K. Janssens
Info voor de ouders – 3de graad
DE UIL en DE SCHILDPAD GOEDGEMUTSTE UIL •
kan zich afzijdig houden en op die manier objectief observeren
GOEDGEMUTSTE SCHILDPAD •
komt er voor uit dat ze het moeilijk heeft of iets niet goed kan
SLECHTGEMUTSTE UIL •
ziet alles gebeuren, maar trekt er zich niets van aan, is onverschillig
SLECHTGEMUTSTE SCHILDPAD • •
is het gelukkigst in haar eentje voelt zich het slachtoffer van anderen
WAARAAN WERKEN WE? • •
Kinderen leren wanneer ze iets moeten vertellen en wanneer ze beter iets voor zichzelf houden. ( discreet zijn ) Kinderen leren dat fouten maken mag en dat ik door sorry te zeggen de schade herstel.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • •
Kinderen oefenen het nauwkeurig waarnemen van op de achtergrond. Kinderen bekijken hun eigen onkunde als een kans om bij te leren.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - anderen kansen geven om hun ervaringen te vertellen in een conflict - toelaten dat een kind iets niet wil vertellen, een geheim wil bewaren - omgaan met winnen en verliezen in sport/ spel/ … - werken rond gevoelens - bij ruzie : excuses aanbieden, sorry zeggen,… ° THUIS : - rust bieden wanneer het voor je kind allemaal teveel wordt - bij ruzie je kind beluisteren en helpen om het eigen aandeel te zien - omgaan met winnen en verliezen in sport/ spel/ … - toelaten dat je kind iets niet wil vertellen, een geheim wil bewaren - de positieve en negatieve punten van het rapport bespreken
BRUIKBARE BOEKEN • •
Een regenboog voor David De vlieger van opa
Info voor de ouders – 3de graad
Gerda Van Cleemput Jaak Dreesen
DE HAVIK en DE STEENBOK GOEDGEMUTSTE HAVIK •
weet op een opbouwende manier kritiek te uiten
GOEDGEMUTSTE STEENBOK •
laat zich niet zomaar bevelen door de anderen
SLECHTGEMUTSTE HAVIK •
heeft geen respect voor andermans mening
SLECHTGEMUTSTE STEENBOK •
staat niet open voor nieuwe voorstellen
WAARAAN WERKEN WE? • •
Kinderen leren een probleem te bespreken en naar oplossingen te zoeken. Kinderen leren grenzen te stellen.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen leren een situatie kritisch waarnemen en deze situatie bespreekbaar maken. Kinderen oefenen om op een beleefde wijze zich weerbaar op te stellen. Kinderen leren hun weerbaarheid onder woorden brengen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - samen afspraken maken : wat kan? wat kan niet? - leren je gevoelens te uiten op een juiste manier bv. kringgesprekken,… - je mening durven uiten over bv. het verloop van een groepswerk, een ruzie,… - gesprekken rond bv. 'pest'gedrag , plagerijen, ruzies, … ° THUIS : - samen afspraken maken : wat kan? wat kan niet? - onderhandelen over afspraken die gemaakt moeten worden - stellen van grenzen ; dit biedt veiligheid aan je kind
BRUIKBARE BOEKEN •
Tirannen
Info voor de ouders – 3de graad
A Chambers
