SOCIAAL VAARDIGER : de axenroos Je kind dat speelt, doet meer dan spelen. Het leert al doende de regels van het spel. Je kind dat hinkelt, doet meer dan hinkelen. Het leert al doende de opvolging van de getallen. Het leert al doende springen op één been. Ieder kind leert al doende zijn moedertaal spreken, en volgt daarbij, ook zonder te weten, bepaalde regels voor het vormen van zinnen. Op school leert je kind dat er zinsleer bestaat. Dankzij deze schoolse informatie leert je kind zijn taalgebruik te verbeteren en uit te breiden. Je kind leert al doende, zonder het te weten hoe kinderen met elkaar omgaan. Ze spelen, ze praten, ze vechten. Ze zoeken contacten, ze trekken zich terug, ze werken samen. Ze hebben hun contacten onderling. Ze gaan om met volwassenen, met ouders en leerkrachten, met vreemden en bekenden. Ze ontdekken een wereld van relaties. Bij sommigen loopt het schitterend, bij anderen is het een moeilijk gegeven. Op school bieden we je kind via de axenroos een houvast om zich te bewegen in de moeilijke wereld van al deze relaties. In de axenroos hebben alle dieren goede en minder goede eigenschappen. Je kind leert deze eigenschappen kennen en ze bij zichzelf herkennen. Deze dieren leven met z'n allen samen, net zoals je kind op school met klasgenootjes, thuis met familie, in de jeugd- of sportvereniging met vriendjes samenleeft. En dat geeft wel eens conflicten, ruzies, emoties,… Je kind leert dat elk dier zijn waarde heeft, zijn eigenheid heeft, … belangrijke elementen in het kijken naar en het oplossen van de conflicten, ruzies,... Door te werken met de axenroos trachten we je kind sociaal vaardiger te maken. Een sociaal vaardig kind beweegt zich op een soepele wijze in de eigenschappen van de verschillende dieren.
DE AXENROOS
Info voor de ouders – 1ste graad
DE PAUW GOEDGEMUTSTE PAUW • kan fier zijn • durft zichzelf te tonen • laat zien wat hij kan
SLECHTGEMUTSTE PAUW • wil steeds op de eerste rij staan • wil altijd opvallen
WAARAAN WERKEN WE? • Kinderen leren zich op een assertieve, aanvaardbare wijze te tonen in een groep.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • Kinderen tonen aan elkaar wat ze goed kunnen. • Kinderen oefenen het spreken in ik-termen om spontaan iets over zichzelf te vertellen. • Kinderen leren manieren om contacten te leggen met anderen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - zelfportret, familieportret,… te maken - kleine 'tentoonstellingetjes' in de klas - zich tonen op een 'podium' - spontaan over zichzelf vertellen - rollenspelen, een partner kiezen om mee samen te werken,… ° THUIS : - een eigen fotoboek samenstellen - aandacht voor het schoolwerk van je kind
BRUIKBARE BOEKEN • De mooiste vis van de zee. • Kikker is kikker. • Ik mis me . Info voor de ouders – 1ste graad
N. Kuiper Max Veldhuys Wally de Doncker
DE WASBEER GOEDGEMUTSTE WASBEER • • •
geeft anderen pluimpjes feliciteert anderen gemeend ontvangt, verwelkomt, nodigt uit
SLECHTGEMUTSTE WASBEER • • •
kan moeilijk iets leuks over een ander vertellen wil alle pluimpjes voor zichzelf ziet niet wat een ander goed kan
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren in de wijze waarop ze met elkaar omgaan, respect en waardering voor anderen opbrengen.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen laten anderen eens voorgaan, staan hun plaatsje af. Kinderen geven anderen pluimpjes. Ze zetten de ander zijn talenten in het licht. Kinderen leren manieren om elkaar aan te moedigen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - supporteren, aanmoedigen, … - vieren van verjaardagen - kijken en luisteren wanneer anderen zich tonen op een 'podium' - spontaan iets positiefs over anderen vertellen - een pluimpje of een applaus geven ° THUIS : - het ontvangen van bezoek - de positieve kanten van je kind in de kijker zetten - vieren van verjaardagen
BRUIKBARE BOEKEN • • • •
Je bent mijn lieve schattebout Ik heb jou lief Jos de muis leert niet goed, en wat zou dat Raad eens hoeveel ik van je hou
Info voor de ouders – 1ste graad
C. Norac – C.K. Dubois Betty Westera Lieva Willems Sam Mc Bratney en Anita Jeram
DE BEVER GOEDGEMUTSTE BEVER • • •
is ijverig en gedienstig is bereid om de handen uit de mouwen te steken laat anderen niet in de steek
SLECHTGEMUTSTE BEVER • • •
wil zijn hulp opdringen betuttelt de anderen draagt geen zorg voor andermans gerief
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren zorg op te nemen voor anderen.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • • •
Kinderen helpen anderen bij moeilijkheden. Kinderen helpen anderen bij het opruimen. Kinderen lenen hun gerief uit. Kinderen gaan zorgzaam om met andermans gerief, kledij,...
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - de juf helpen bij taken ( bv. bord afvegen, planten en dieren verzorgen,…) - zorg dragen voor elkaars kledij (bv. niet aan trekken, niet op de grond gooien,…) - zorg dragen voor elkaars gerief (bv. balpen oprapen, …) - elkaar helpen bij wiskunde oefeningen - zorgen voor de orde op de speelplaats, in de klas, in de refter,… - bij adventsacties ( bv. broederlijk delen, …) ° THUIS : - een etentje aan vrienden aanbieden - cadeautjes maken en geven - helpen bij een les of huistaak - bibliotheekboeken uitlenen - je kind helpt bij kleine huishoudelijke taken , bv. de tafel dekken of afruimen,…
BRUIKBARE BOEKEN • • •
Klein mannetje helpt een vriend Pluk van de Petteflet Otje
Info voor de ouders – 1ste graad
Max Velthuys Annie M.G. Schmidt Annie M.G. Schmidt
DE POES GOEDGEMUTSTE POES • • •
laat zich verzorgen kan bedanken voor een geschenk kan genieten
SLECHTGEMUTSTE POES • •
profiteert van anderen is liever lui dan moe
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren hulp te vragen en hulp te aanvaarden .
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen tonen bereidheid om zich te laten helpen. Kinderen genieten van hetgeen wat hen geboden wordt . Kinderen leren hoe je iemands hulp kan inroepen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - hulp van anderen aannemen
vb. bij een taak, tijdens de gymles,… - leerlingen aanmoedigen om hulp te vragen bij bv. moeilijke oefeningen - kansen creëren waarbij leerlingen vertellen wat ze leuk vonden aan bv. een rekenles, een uitstap, … - samen smullen van een cake dat een jarige meebrengt
° THUIS : - samen met je kind leuke dingen doen en daarvan genieten - genieten van samen een gezelschapsspel te spelen - samen een verhaal lezen en daarvan genieten - genieten van nieuw speelgoed, nieuwe schoenen, …
BRUIKBARE BOEKEN • • •
Assepoester Sneeuwwitje Dank je lekker
Info voor de ouders – 1ste graad
Charles Perrault Dolf Verroen
DE LEEUW GOEDGEMUTSTE LEEUW • • •
neemt de leiding geeft uitleg en informatie vertelt nieuwtjes
SLECHTGEMUTSTE LEEUW • •
wil altijd de leiding nemen luistert niet naar de anderen
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren bij groepstaken leiding te geven.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen werken samen in kleine groepjes . Ze leren de leiding nemen in dit groepje. Kinderen krijgen kansen om voorstellen te doen. Kinderen leggen opdrachten duidelijk aan anderen uit.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - tijdens groepswerk , CLIM, partnerwerk is iedereen afwisselend leider - een nieuw spel uitleggen aan de anderen - op de speelplaats kiezen wat/waarmee er gespeeld wordt - voorstellen doen voor bv. een knutselactiviteit, drama, muziek,… ° THUIS : - Je bent vaak de beste voorbeeldleeuw voor je kind. Je neemt de leiding, je organiseert, Je bepaalt de regels en onderhandelt erover met je kind. bv. als een vriendjes komen spelen, als er bezoek is, tijdens een uitstap,…
BRUIKBARE BOEKEN • • •
Schiet op Belo Het koo(e)kboek van Vos en Haas Mijn eerste boek over dinosauriërs
Info voor de ouders – 1ste graad
Luk Depondt – Kristien Aertssen Sylvia Vanden Heede C. Maynard
DE KAMEEL GOEDGEMUTSTE KAMEEL • • •
luistert aandachtig is leergierig werkt goed mee
SLECHTGEMUTSTE KAMEEL • •
vraagt voor alles toestemming is een meeloper, protesteert nooit
WAARAAN WERKEN WE? •
Kinderen leren bij groepstaken mee te werken onder leiding van een ander kind .
HOE WERKEN WE HIERAAN? • • •
Kinderen gebruiken bij taken een vooraf besproken stappenplan. Kinderen werken samen in groepjes. Ze aanvaarden de leiding van een andere leerling. Kinderen nemen actief deel aan groepsspelen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - groepstaken , CLIM, … waarbij samengewerkt moet worden om tot een goed resultaat te komen - een stappenplan gebruiken ( volgen ) - raad vragen als ze zelf het probleem niet kunnen oplossen - volgen, aanvaarden van uitleg, voorbeeld van juf/meester/ andere leerling - de beslissingen van de meester/juf / andere leerling aanvaarden ° THUIS : - samen koken, opruimen, … zodat je tot een goed resultaat komt - een receptje maken ( volgen ) - raad vragen als je kind zelf het probleem niet kunnen oplossen - volgen, aanvaarden van uitleg, voorbeeld van ouders/trainer/… - de beslissingen van ouders/ trainer/ … aanvaarden
BRUIKBARE BOEKEN • • •
Assepoester Sneeuwwitje Dank je lekker
Info voor de ouders – 1ste graad
Charles Perrault Dolf Verroen
DE UIL en DE SCHILDPAD GOEDGEMUTSTE UIL •
kan een geheim bewaren
GOEDGEMUTSTE SCHILDPAD •
durft haar fout of ongelijk toegeven
SLECHTGEMUTSTE UIL •
is nooit betrokken bij wat er gebeurt
SLECHTGEMUTSTE SCHILDPAD •
krimpt ineen bij de minste opmerking
WAARAAN WERKEN WE? • •
Kinderen leren wanneer ze iets moeten vertellen en wanneer ze beter iets voor zichzelf houden. Kinderen leren dat fouten maken mag en dat ik door sorry te zeggen de schade herstel.
HOE WERKEN WE HIERAAN? • •
Kinderen vertellen geen roddels. Kinderen oefenen om spontaan 'sorry' te zeggen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - anderen niet onderbreken wanneer zij iets vertellen - toelaten dat een kind iets niet wil vertellen, een geheim wil bewaren - een geschenkje knutselen voor een ander die er nog niets van weet - werken rond gevoelens - bij ruzie : excuses aanbieden, sorry zeggen,… ° THUIS : - rust bieden wanneer het voor je kind allemaal teveel wordt - bij ruzie je kind beluisteren en helpen om het eigen aandeel te zien - toelaten dat je kind iets niet wil vertellen, een geheim wil bewaren - de positieve en negatieve punten van het rapport bespreken
BRUIKBARE BOEKEN • •
De spin die het te druk had Wachten op matroos
Info voor de ouders – 1ste graad
Eric Carle Ingrid Gordon en André Sollie
DE HAVIK en DE STEENBOK GOEDGEMUTSTE HAVIK •
wil een foutieve situatie rechtzetten
GOEDGEMUTSTE STEENBOK •
durft neen zeggen
SLECHTGEMUTSTE HAVIK •
wil anderen pijn doen
SLECHTGEMUTSTE STEENBOK •
verzet zich uit gewoonte tegen regels
WAARAAN WERKEN WE? • •
Kinderen leren om niet aanvaardbare situaties te verwoorden. Kinderen leren 'stop' te zeggen als iemand hen pijn wil doen.
HOE WERKEN WE HIERAAN? •
Kinderen oefenen om woorden te vinden om zich weerbaar op te stellen in plagerijen.
WAAR / WANNEER WERKEN WE HIERAAN? ° OP SCHOOL : - samen afspraken maken : wat kan? wat kan niet? - leren je gevoelens te uiten op een juiste manier bv. kringgesprekken,… - je mening durven uiten over bv. het verloop van een groepswerk, een ruzie,… - gesprekken rond bv. 'pest'gedrag , plagerijen, ruzies, … ° THUIS : - samen afspraken maken : wat kan? wat kan niet? - onderhandelen over afspraken die gemaakt moeten worden - stellen van grenzen ; dit biedt veiligheid aan je kind
BRUIKBARE BOEKEN • •
Ben is boos Kaatje cactusbloem en haar egel
Info voor de ouders – 1ste graad
H Oram en Kitamuro S M France Botte