Sociaal
Goede doelen, ‘social enterprises’en waardengedreven ondernemingen bieden essentiële steun voor kansarmen – variërend van sociale zorg tot het bieden van werkgelegenheid aan kwetsbare mensen. Buiten Europa zijn onze investeringsactiviteiten gericht op waardengedreven instellingen die inclusieve financiële diensten leveren in opkomende markten in de hele wereld.
Percentage kredieten en investeringen in de sociale sector
Sociale projecten Maatschappelijk verantwoord ondernemen kan door een oplossingsgerichte aanpak van sociale problemen een diepgaand effect hebben op de ontwikkeling van een duurzame sociale economie.
Gezondheidszorg Hoe we financiering gebruiken als katalysator voor verandering in maatschappelijke en zorginstellingen, met inbegrip van ouderen, mensen met een handicap of met gezondheidsproblemen.
Microfinanciering Inclusieve financiële dienstverlening is van essentieel belang voor het bouwen aan gezondere en eerlijkere economieën. We werken met vooraanstaande waardengedreven organisaties op het gebied van microfinanciering en inclusieve financiering over de hele wereld, waardoor we impact hebben op de levens van miljoenen mensen.
257
Sociale projecten Impactmetingen We hebben kredieten verstrekt aan 585 sociale ondernemingen voor een totaalbedrag van EUR 97,1 miljoen. Daarnaast hebben we voor EUR 336,8 miljoen aan kredieten uitstaan aan sociale huisvestingsprojecten – waarmee woonruimte wordt geboden aan circa 9.300 mensen.
258
Onze visie en activiteiten Onze visie op sociale projecten Er zijn veel sociale organisaties en goede doelen die sociale problemen aanpakken op een manier die ook commercieel haalbaar is. Tegelijkertijd zien we een groei van het aantal sociale ondernemers: mensen die nieuwe bedrijfsmodellen creëren ingegeven door een sociaal motief om een specifieke groep in hun buurt of in de maatschappij te bedienen, vanuit het oogpunt van gedisciplineerd bedrijfsmanagement.
Kredietverlening sociale projecten Percentage van onze kredieten aan de sector sociale projecten
Financiering van de sociale economie We zien mogelijkheden voor deze opkomende ‘Sociale Economie’sector om een positieve en belangrijke rol te spelen naast de publieke sector en de conventionele bedrijfssector bij het vormgeven van onze toekomstige economieën.
Onze prioriteiten Binnen deze sector richten we ons op relaties met vooraanstaande sociale ondernemers die in hun benadering een duidelijk positieve sociale impact laten zien op de gemeenschappen die zij bedienen. In veel gevallen passen sociale ondernemingen zich aan aan grote veranderingen in de financiering door de overheid en de publieke sector. Als zodanig moeten ze innovatief zijn in hoe ze hun bedrijf organiseren, zodat ze het grootst mogelijke sociale voordeel kunnen realiseren en tegelijkertijd economisch duurzaam zijn.
7,9% aan sociale huisvesting 2,3% aan sociale ondernemingen
Financiering van sociale projecten per subsector (sociale ondernemingen alleen)
We zijn er voornamelijk op gebrand bedrijfsmodellen te ondersteunen die het potentieel hebben om schaalbaar te worden en hun impact te vergroten door middel van groei van hun onderneming en het inspireren van anderen om hetzelfde te doen.
Onze activiteiten Onze activiteiten binnen sociale projecten bestaan onder andere uit kredietverlening aan organisaties die een positief sociaal voordeel opleveren, variërend van gemeenschapsondernemingen, fairtrade-ondernemingen en sociale ondernemingen die werkgelegenheid bieden aan kwetsbare en achtergestelde groepen tot non-profit ondernemingen met een sociaal oogmerk en aanbieders van sociale huisvesting. % ontleend aan gegevens op het moment van publicatie
259
Praktijkvoorbeeld Alternatives Familiales
Welke uitdaging ligt aan de basis van jullie project? Alternatives Familiales is een vzw die actief is in Waals-Brabant, Brussel en Charleroi. Haar missie is het welzijn verzekeren van kinderen en minderjarige jongeren die in een opvanggezin zijn geplaatst als alternatief voor een instelling. Onze organisatie werkt in drie belangrijke domeinen: begeleiding en toezicht op het welzijn van het kind, het onderhoud of herstel van regelmatig contact tussen het kind en zijn familie, en hulp aan het pleeggezin. Met een team van 18 mensen, onder wie 9 maatschappelijk werkers, een kinderpsychiater en drie psychologen, superviseert Alternatives Familiales momenteel de opvang van 195 kinderen. Het is daarmee een van de grootste onafhankelijke sociale diensten in zijn soort in België. Triodos Bank heeft Alternatives Familiales een hypothecaire lening verleend om het gebouw te kopen dat haar kantoren en activiteiten huisvest. De organisatie huurt dat al sinds 1972. Guy de Backer, Directeur van Alternatives Familiales, legt de impact uit van zijn organisatie en van de bank die haar financiert: “Laat me eerst iets verduidelijken. Ons werkterrein is in geen geval commercieel. We zijn een vereniging zonder winstoogmerk, actief in de sociale dienstensector. Ons project was dus geen nieuw businessinitiatief, maar eerder een consolidatie-inspanning. Het gebouw, dat onze kantoren, ons team van 18 medewerkers en al onze activiteiten huisvest en dat we al 42 jaar huren, werd te koop gezet door de eigenaars. Die wilden profiteren van de stijgende vastgoedprijzen van de afgelopen tien jaar. We stonden dus voor een dilemma: ofwel ons huis verliezen, ofwel een verhoging van de huur door de nieuwe eigenaars slikken en uiteindelijk toch genoodzaakt zijn een nieuw gebouw te zoeken. Dat was verre van ideaal, aangezien de huurprijzen de laatste tien jaar gevoelig gestegen zijn in de regio. Onze centrale ligging tussen Brussel, Waals-Brabant en Charleroi is bovendien van essentieel belang voor ons werk.”
260
Met welke innovatie hebben jullie dit probleem aangepakt? “We hadden geen enkele zekerheid over wat de nieuwe eigenaar met het gebouw van plan was. De enige oplossing om onze continuïteit in de toekomst veilig te stellen, was het dus zelf te kopen. Zo behouden we niet alleen onze centrale ligging, maar consolideren we ook onze activa. Omdat Alternatives Familiales geen commercieel bedrijf is, ging het om een uniek voorstel en ontegensprekelijk een innoverende aanpak van het probleem.”
Welke impact heeft Triodos Bank gehad op jullie activiteiten? “Triodos Bank heeft samen met ons een hypothecair kredietvoorstel uitgewerkt, om twee belangrijke doelstellingen te realiseren. Eerst en vooral blijven werken vanuit dezelfde centrale locatie, die de afgelopen 42 jaar heel belangrijk was voor onze activiteiten. We voelden ons zo thuis in dit gebouw, dat we als huurders op eigen kosten renovatiewerken hebben uitgevoerd. Het tweede objectief – op langere termijn maar even belangrijk – was onze positie te consolideren en op 25 jaar eigenaar te worden van een waardevol gebouw. De kost is groter dan onze vorige huur. Maar we hebben een maandelijkse onverhaalbare uitgave omgezet in een investering in een eigendom waarvan we hopen en denken dat de waarde zal stijgen. Triodos Bank beheert ook al tien jaar onze ethische beleggingsportefeuille. Het is een partner die een belangrijke rol gespeeld heeft in onze groei en consolidatie, zodat wij op onze beurt een ononderbroken kwaliteitsservice kunnen bieden aan de mensen die er het meest toe doen, de kinderen en hun gezinnen.”
Welke impact hebben jullie activiteiten in jullie sector? “We zijn de grootste dienst van zijn soort in onze regio. We superviseren het hele plaatsingsproces in pleeggezinnen, met inbegrip van de opvolging, voor bijna 200 kinderen en minderjarige jongeren, van 2 tot 18 jaar. Voor de meeste van onze kinderen in de pleegzorg is onze betrokkenheid een langetermijnproject dat hun hele verdere leven bepaalt. Het plaatsen in een opvanggezin is minder gebruikelijk in het zuiden van België dan in het noorden. Maar we weten uit ervaring dat het voor de meeste kinderen een veel beter alternatief is dan de plaatsing in een instelling. Opgroeien in een stabiele en betrouwbare gezinssituatie draagt bij tot de ontwikkeling, de veiligheid en de permanente opvoeding van het kind. Deze oplossing verlicht ook gedeeltelijk de taak van de Staat. Onze bijdrage is in de eerste plaats te pleiten en te zorgen voor een normale gezinsomgeving, zodat risicokinderen net als iedereen en in alle veiligheid kunnen opgroeien en ontwikkelen.”
Welke impact hebben jullie activiteiten op de samenleving? “Al meer dan 40 jaar lang hebben we de opvang van duizenden kinderen in goede banen geleid, die anders geen gezinsleven zouden gekend hebben. We werken op lange termijn. Wat daarbij belangrijk is, is dat ons team bestaat uit gekwalificeerde maatschappelijk werkers, psychologen en een kinderpsychiater. Onze relatie met de samenleving is essentieel voor onze activiteiten: we plaatsen kinderen niet alleen in een pleeggezin, maar volgen hen ook op zolang dat nodig is. We vereenvoudigen het contact met de ouders van het kind en we helpen ook de pleeggezinnen. Bovendien promoten we actief – in de mate van het mogelijke – deze dienst bij potentiële pleeggezinnen. Die zijn minder talrijk in onze regio en het is belangrijk dat mensen zich bewust worden van wat ze kunnen betekenen als pleeggezin. Niet alleen voor het kind, maar ook voor de samenleving. We hebben dringend meer opvanggezinnen nodig.”
261
Hoe deelt Triodos Bank jullie visie? “Op drie manieren: solidariteit, duurzaamheid en transparantie. Op businessvlak zou je onze sector kunnen bestempelen als ‘maatschappelijk verantwoord’. Wat we zo waarderen bij Triodos Bank is dat ze dezelfde maatschappelijk verantwoorde waarden deelt. Ze richt zich ook op langetermijndoelstellingen voor haar klanten, ze promoot zowel maatschappelijke als materiële waarden en werkt open en transparant. Zo ontstaat er vertrouwen, begrip en wederzijds respect.”
De Together Group
Welke uitdaging vormde de inspiratie voor uw project? Zich voorbereiden op een leven zonder criminaliteit is een grote uitdaging voor veel recidivisten. Exdelinquenten komen vaak uit de gevangenis zonder vaste woon- of verblijfplaats, en met een geschiedenis van drugsgebruik, verbroken relaties, laaggeletterdheid, een strafblad en een beperkt arbeidsverleden. De combinatie van deze factoren kan een grote belemmering vormen voor terugkeer in de maatschappij en bij het vinden van werk. Hierdoor blijven mensen vaak stuurloos en met een zeer laag zelfbeeld achter. Het percentage recidivisten is hoog: 26,1% van alle ex-delinquenten gaat binnen een jaar nadat ze uit de gevangenis zijn ontslagen opnieuw in de fout. Dit gaat voor de maatschappij gepaard met enorme kosten, in het Verenigd Koninkrijk alleen al naar schatting zo'n £ 9,5 tot £ 13 miljard. Wie wel werk kan vinden loopt minder kans weer in de criminaliteit te belanden - het recidivepercentage voor ex-delinquenten die tot een korte gevangenisstraf zijn veroordeeld en na hun vrijlating geen baan kunnen vinden bedraagt 69%, vergeleken met 32% voor diegenen die wel een baan vinden. De banen liggen echter niet voor het oprapen, en door de hoge werkloosheidscijfers in het Verenigd Koninkrijk is het bijzonder moeilijk voor ex-delinquenten om werk te vinden.
Wat voor innovatie hebt u geïntroduceerd om dit probleem aan te pakken? Paul Harrod, oprichter van de Together Group, zag een kans om in te spelen op de maatschappelijke behoefte met een zelffinancierend en schaalbaar bedrijfsmodel. Een programma van begeleid betaald werk, vaardigheidstraining en een mentor op maat kan voor veel ex-gedetineerden de weg banen naar zinvol werk. Zo wordt de cirkel van recidive doorbroken waardoor hun leven verandert. Door werkgelegenheid voor exgedetineerden te scheppen in de bouwsector dacht Harrod dat hij ze kon laten zien dat het leven meer te bieden heeft dan criminaliteit.
262
Het concept van de Together Group is gebaseerd op een commercieel duurzaam bedrijfsmodel - het kopen van leegstaande en niet-standaard woningen en het betrekken van ex-delinquenten bij de verbouwing en renovatie ervan. Zodoende krijgen ex-delinquenten het vertrouwen, de opleiding en betaalde werkervaring die zij nodig hebben om vast werk in die sector te vinden. Zodra de panden volledig zijn opgeknapt worden ze weer verkocht en wordt het oorspronkelijke kapitaal, met eventuele winst, opnieuw in het bedrijf geïnvesteerd ter financiering van aankopen van nieuwe panden en het scheppen van nieuwe banen.
Welke invloed had Triodos Bank op u en uw bedrijf? Als bestuurder van de Restore Trust is Paul Harrod betrokken geweest bij een gesubsidieerd project waarbij 98 ex-delinquenten werden ingezet bij de renovatie van zes panden in Bristol. Hij was vastbesloten het succes van het project te evenaren met een zelffinancierend en schaalbaar bedrijfsmodel. Hij had echter wel kapitaal nodig om de onderneming te financieren. Contacten in de sociale sector stelden voor om contact op te nemen met Triodos. Hij deed dit, met niet veel meer dan het idee voor het model en hoe het zou kunnen werken. Triodos Bank heeft vanaf het allereerste begin een actieve rol gespeeld bij de ontwikkeling van de onderneming. De aanzienlijke mogelijkheden van het idee voor maatschappelijke impact waren duidelijk. Zonder een bewezen pilotmodel was het echter een risicovol project om in te beleggen en moeilijk te verdedigen op strikt commerciële gronden. Het corporate finance team van Triodos Bank bekeek het echter vanuit een lange termijnperspectief en zag het potentieel van het idee. De bank steunde het project met in het achterhoofd de gedachte dat het in andere steden op een aangepaste schaal nagebootst zou kunnen worden. Triodos heeft het project gesteund vanaf het idee tot de doorvoering ervan. Daarbij heeft de bank er samen met Paul Harrod aan gewerkt om het bedrijf uit te bouwen van een concept tot een haalbare beleggingspropositie. Een van de eerste stappen was het aanstellen van een team van leiders rond Paul Harrod die ervaring hadden met vastgoedontwikkeling en -herinrichting. Vervolgens is Triodos opgetreden als hoofdadviseur voor de eerste fondsenwerving in 2011. Hierbij wist de bank £ 600.000 aan maatschappelijke beleggingen aan te trekken. De fondsen die daarbij werden aangetrokken waren, samen met de kortlopende financieringen van Triodos Bank, voldoende voor de aankoop en verbouwing van de eerste twee panden van Bristol Together. [Citaat] “Zonder Triodos zouden we die nooit hebben bereikt,” aldus Paul Harrod. “Triodos was bereid me te helpen om een fantastisch idee om te zetten in een echt bedrijf en de investeringsbereidheid, het advies en de geloofwaardigheid bij beleggers was van essentieel belang voor het succes van deze deal”. Na de succesvolle pilotfase van Bristol Together heeft Triodos meer kapitaal geworven om Bristol Together te helpen de volgende fase te bereiken. Met een uitgifte van obligaties in 2012 werd nog eens £ 1 miljoen geworven. Dit gebeurde onder andere door innovatief gebruik van belastingverlaging in belang van de gemeenschap (CITR) waardoor een sterk financieel rendement voor beleggers ontstond. In 2013 werd de visie om het model in een tweede regio na te bootsen gerealiseerd met de lancering van Midlands Together. De uitgifte van de Midlands Together-obligatie heeft, mede dankzij Triodos, £ 3 miljoen opgebracht, zodat het model kon worden uitgerold in de West Midlands. Paul Harrod is nu bezig het bedrijf uit te breiden naar andere delen van het land. De volgende fase in de uitrol van het MVO-model van de Together Group voor Glasgow staat gepland voor 2015, en de Together Group is in gesprek met groepen elders in het land. Als er een sterke maatschappelijke behoefte bestaat en als de juiste omstandigheden om te slagen aanwezig zijn, dan is er alle reden om aan te nemen dat het Together-model in heel het Verenigd Koninkrijk kan worden doorgevoerd. Op die manier worden significante maatschappelijke voordelen geboden via een zelffinancieringsmodel.
263
Welke impact heeft uw bedrijf gehad op de sector waarin u actief bent? In een tijd waarin bezuinigingen op de overheidsuitgaven charitatieve instellingen en openbare dienstverlening onder extreme druk hebben gezet, biedt de Together Group een model voor een zelffinancierende oplossing voor meerdere maatschappelijke problemen, en een voorbeeld van de kracht van impact investing bij maatschappelijk en financieel rendement. In 2012 werd de potentie van het project erkend door de bedrijfsorganisatie Social Enterprise UK bij de uitreiking van prijzen voor MVO-ondernemers. Daarbij won Bristol Together de prijs voor startende MVO-onderneming van het jaar
Welke impact had uw bedrijf op de gemeenschap? De belangrijkste impact van het werk van de Together Group is dat de ex-delinquenten met wie zij samenwerkt de kans wordt geboden om te re-integreren en zo weer actief aan de maatschappij deel te nemen. Bristol Together heeft meer dan 60 mensen aan werk geholpen. Daarbij was er in die periode slechts één geval van recidivisme. Procentueel gezien bedraagt het percentage recidivisten 1,6%, ten opzichte van het landelijk gemiddelde van ruim 25%. Gedurende de looptijd van de Bristol Together en Midlands Together-obligaties wil de Together Group opleidingen en begeleiding bieden aan zo'n 300 ex-delinquenten. Daarbij wordt meer dan £ 3 miljoen aan salarissen uitbetaald.
In welk opzicht deelt Triodos Bank uw visie? Het verhaal van de Together Group laat zien hoe een ondernemingsgerichte aanpak oplossingen kan bieden voor de problemen waarmee de mensen aan de zelfkant van de maatschappij te kampen hebben. Door exdelinquenten mogelijkheden te bieden krijgen ze een kans om hun zelfvertrouwen en waardigheid terug te vinden, de cirkel van recidive te doorbreken en een zinvolle bijdrage te leveren aan de maatschappij. Door de zeer positieve effecten wordt de maatschappij gezonder voor iedereen. Het zelffinancierende karakter van de organisatie maakt haar financieel duurzaam. Haar missie wordt beschermd zonder dat men afhankelijk is van subsidies of overheidsgelden. Het gebruik van innovatieve financiering ten slotte heeft beleggers de kans gegeven een gezond beleggingsrendement te behalen en tegelijkertijd tastbare voordelen aan de maatschappij te bieden.
Methoden We schatten dat onze kredieten zo’n 45% van de marktwaarde van het vastgoed in sociale huisvesting vertegenwoordigen. Daarbij gaan we uit van een vastgoedwaarde van ongeveer EUR 75.000 per huurder.
264
Gezondheids- en sociale zorg Impactmetingen Bij de beoordeling van de impact van gezondheids- en sociale zorg zijn ‘kwaliteits’-indicatoren per definitie meer kwalitatief van aard. Hoewel de organisaties die we financieren richtlijnen voor goede praktijken naleven, zijn we in het bijzonder op zoek naar die organisaties waarbij de focus op kwaliteit van zorg is verankerd in de cultuur van de organisatie. Dankzij de kredieten die Triodos Bank via haar vestigingen uitzette, konden (net als in 2013) circa 20.000 mensen gebruikmaken van faciliteiten op het gebied van ouderenzorg. Deze zorg vond plaats in de 249 zorginstellingen (2013: 217), alle gefinancierd door Triodos Bank. Dat betekent financiering van 13,8 zorgdagen per klant van Triodos Bank.
265
Onze visie en activiteiten Onze visie op gezondheids- en sociale zorg Triodos Bank steunt zorgverleners die laten zien dat de mens bij hun organisatie centraal staat. Door waardengedreven zorgverleners te financieren, voornamelijk die zorgverleners die gericht zijn op ouderen en mensen met speciale behoeften, kunnen we eraan bijdragen dat de levenskwaliteit van mensen in de zorg en het algehele welzijn van een maatschappij verbetert – in een overgangsfase van de manier waarop we sociale zorg organiseren.
Kredietverlening gezondheids- en sociale zorg Percentage van onze kredieten aan de sector gezondheids- en sociale zorg
Kwaliteitszorg Omdat wij ons richten op de kwaliteit van de zorg, zien we ook dat de organisaties die we financieren beter toegerust zijn om goede mensen aan te trekken en te behouden, wat een positieve impact heeft op de mensen die de zorg ontvangen, en op de commerciële haalbaarheid van het bedrijf.
Onze prioriteiten Gezien de noodzaak om meer kwalitatieve en mensgerichte sociale zorg te bieden, richten we ons met name op financiering van de bouw of ontwikkeling van extra zorgfaciliteiten.
Kredietverlening aan de gezondheids- en sociale zorg per subsector
De stijgende vraag naar ouderenzorg om in de behoeften van een vergrijzende maatschappij te voorzien, betekent dat we ons richten op financiering van voorzieningen voor ouderenzorg. We concentreren ons ook op ondersteunende zorgdiensten voor mensen met speciale behoeften die inspelen op de uitdagingen en capaciteiten van elk individu.
Onze activiteiten De vraag naar gezondheids- en sociale zorgdiensten in Europa is aan verandering onderhevig als gevolg van demografische trends en veranderend overheidsbeleid.
% ontleend aan gegevens op het moment van publicatie
266
Geprojecteerde grijze druk De verhouding tussen 65-plussers en mensen in de leeftijd van 15 tot 64 (uitgedrukt in procenten)
Ontleend aan: Eurostat
Hoewel elk land over zijn eigen systeem beschikt voor de financiering van de (gezondheids)zorg bestaat er een gezamenlijke behoefte aan een grotere beschikbaarheid van hoogwaardige zorgverlening.
267
Praktijkvoorbeeld Apascide
Waarop is dit project geïnspireerd? In Spanje kunnen naar schatting zo'n 6.000 mensen niet horen of zien. Zij zijn voor de communicatie met hun omgeving afhankelijk van de tastzin. Normaal gesproken komt slechts 3% van de informatie die we tot ons nemen binnen via de tastzin. In 1991 is de Spaanse Vereniging voor Doofblinden en hun Families (Apascide) in Sevilla opgericht. Apascide streeft ernaar doofblinden uit hun isolement te halen. De problemen voor de kinderen van de doofblinde leden van Apascide werden duidelijker toen zij de leeftijd van 16-18 jaar bereikten en ze na het afronden van de middelbare school nergens meer terecht konden voor vervolgonderwijs. Ze bleven vervolgens thuis of gingen naar centra voor mensen met andere beperkingen, zoals ontwikkelingsstoornissen, psychiatrische aandoeningen en autisme. Daarom heeft Apascide in 2010 het Santa Ángela de la Cruz centrum geopend in het centrum van Salteras, een stadje in Sevilla - het eerste tehuis in zijn soort in Spanje waar jongvolwassen doofblinden hun opleiding kunnen voortzetten.
Met welke innovatie is dit probleem aangepakt? Santa Ángela de la Cruz is het eerste centrum in zijn soort in Spanje. Het biedt één-op-één contact en zorg voor doofblinden, waardoor hun kwaliteit van leven, en die van hun familie, is verbeterd. Het centrum is toegankelijk voor mensen vanuit heel Spanje. De interne en externe studenten doen activiteiten waarmee ze hun communicatieve vaardigheden kunnen verbeteren, waardoor ze onafhankelijk worden en zich gewaardeerd voelen. Kortom, waardoor ze een waardig leven kunnen leiden. In het centrum moeten ze dagelijkse taken verrichten, zoals koken en strijken. Ze volgen workshops die kunnen variëren van IT tot lezen en schrijven, kunst, en ambachten als beeldhouwen, naaien en mandvlechten. Ook kunnen ze er paardrijden en is er een tuin, een ontspanningsruimte en een binnenzwembad. Deze activiteiten zijn essentieel voor de ontwikkeling van de manuele vaardigheden, het ruimtelijk bewustzijn en de tastzin. Al deze activiteiten samen vergroten het zelfvertrouwen en geven een gevoel van voldoening, waardoor het gevoel van eigenwaarde van de doofblinden wordt gestimuleerd. Over elk detail wordt zorgvuldig nagedacht door de medewerkers, die allen specialisten zijn op het gebied van communicatie met doofblinden. Op bordjes op de deur is aangegeven wat zich aan de andere kant van die deur bevindt. Dankzij de brede gangen en de leuningen kan men zich vrijuit bewegen. De vloeren zijn verhoogd en
268
hebben een structuur. Buiten hebben bepaalde punten een bepaalde geur zodat bewoners en bezoekers zich kunnen oriënteren. De handgrepen van de kastjes en de zijkanten van de bedden hebben een kenmerkende vorm. De tegels in de jongenswc's zijn anders dan die in de meisjeswc's, en ga zo maar door.
Welke impact had Triodos Bank op het bedrijf? Volgens de voorzitter van Apascide zou dit project niet mogelijk zou zijn geweest zonder financiering vanuit Triodos Bank en zonder de honderden anonieme schenkingen, de persberichten om het centrum onder de aandacht te brengen en de overheidssubsidies. Helaas heeft de uitbetaling van de overheidssubsidies enkele maanden vertraging opgelopen. Apascide heeft echter geld nodig voor de financiering van de basisbehoeften van het centrum. Na jaren de eindjes aan elkaar geknoopt te hebben en de dreigende sluiting in 2012 kreeg het centrum van Triodos Bank een oplossing voor zijn financiële probleem aangeboden, waardoor het open kon blijven. In dat jaar heeft Apascide een onbeperkte kredietlijn bij Triodos Bank gekregen, zodat ze over voldoende middelen kon beschikken om de dagelijkse uitgaven te dekken. Die uitgaven varieerden van het op tijd betalen van de medewerkerssalarissen tot het kopen van voedsel voor de kantine.
Wat was de impact van het project op de sector? Het Apascide centrum en andere bewustmakingsinitiatieven hebben een enorme impact gehad op de sector dankzij de steun van diverse weldoeners en vrijwilligers. Sinds de opening heeft de organisatie gevochten voor formele erkenning van doofblindheid als handicap. In 2004 is de campagne Europees Netwerk voor Doofblinden (EdBN) tot het Europees Parlement doorgedrongen. Naar aanleiding hiervan heeft het Europees Parlement op 1 april 2004 een verklaring afgegeven waarin stond dat doofblindheid werd erkend als “een combinatie van gezichts- en gehoorschade, die tot moeilijkheden leidt op het gebied van toegang tot informatie, communicatie en mobiliteit.” De professionele zorg aan doofblinden van Apascide en het Santa Ángela de la Cruz centrum hebben het tot een kenniscentrum gemaakt. Apascide is nu op zoek naar steun voor een soortgelijk centrum voor doofblindheid en andere zintuiglijke handicaps en ernstige communicatieproblemen, het Helen Keller Centrum in Ciudad Real. Het project staat model voor de dienstverlening die in de diverse levensfasen nodig is en de ruimten waar de benodigde informatie, documentatie, opleiding en evaluatie zijn ondergebracht.
Wat was de impact van uw project op de lokale gemeenschap? Het Santa Ángela de la Cruz centrum is op dit moment in gebruik bij 34 mensen en hun families (18 interne en 16 externe studenten). De organisatie hoopt met de 11 extra plaatsen meer doofblinden te kunnen verwelkomen. Andere belangrijke evenementen zijn de steunprogramma's voor families van doofblinden: “Steun voor verzorgers van doofblinde kinderen,” “Workshops vierhandengebaren,” “Even rust voor vaders en moeders: weekend- en zomerkampen,” en “Fysiotherapie en zwemmen.” De organisatie werkt onvermoeibaar door om de aandacht op doofblinden te vestigen via haar website en educatieve centra, via trainingsdagen en congressen, cursussen en publicaties. En mede dankzij de diverse vrijwilligers wordt steun geboden aan specialisten op het gebied van doofblindheid.
Hoe draagt Triodos Bank de visie van het centrum uit? Triodos Bank is zich bewust van het belang van centra als Apascide om de specifieke problemen waarmee mensen die aan deze zintuiglijke handicap lijden te kampen hebben uit de wereld te helpen. Sinds de oprichting van Apascide heeft de bank haar en het Santa Ángela de la Cruz centrum gesteund. Het project van Apascide
269
was een van de zes projecten waarop 23.000 mensen online in een open stemming hun stem hebben uitgebracht. Het won de I Triodos Business Awards en een geldbedrag van EUR 10.000. Er werden 8.675 anonieme stemmen uitgebracht op Apascide. De prijsuitreiking vond plaats tijdens een emotionele ceremonie die in januari jl. in Madrid werd gehouden.
Methoden We meten het aantal instellingen voor ouderenzorg gefinancierd en het aantal personen dat in die zorginstellingen woont, in het hele vestigingennetwerk van Triodos Bank. We nemen 100% van de impact voor onze rekening wanneer we medefinancier zijn van een project. De berekeningen van de ‘impact per klant’ die in dit jaarverslag worden gebruikt, zijn gemaakt op basis van de gemiddelde spaartegoeden per klant over alle vijf de vestigingen. Deze gemiddelde tegoeden zijn vervolgens gerelateerd aan eenzelfde deel van de totale impact van Triodos Bank in een bepaalde sector. Eind 2014 waren er in totaal 530.000 klanten.
270
Microfinanciering Impactmetingen De gespecialiseerde microfinancieringsfondsen van Triodos Investment Management hebben kredieten verstrekt aan 102 microfinancieringsinstellingen (2013: 97) in 44 landen (2013: 44). Gezamenlijk bereikten ze in 2014 circa 8,2 miljoen spaarders (2013: 7,9 miljoen), en 11 miljoen kredietnemers (2013: 8,4 miljoen).
271
Onze visie en activiteiten Onze visie Triodos Bank is een belangrijke investeerder in de microfinancieringssector vanaf het moment dat zij in 1994 voor het eerst in deze sector heeft geïnvesteerd. We onderkenden dat duurzame ontwikkeling, en met name het aanpakken van ongelijkheid, uitsluiting en het armoedeprobleem, een wereldwijde kwestie was en hebben sindsdien onze bankexpertise in de inclusieve financieringssector ingezet om deze internationale uitdagingen het hoofd te bieden.
Kredietverlening microfinanciering Kredietverlening per regio
De laatste tien jaar hebben we gezien hoe microfinanciering zich snel heeft ontwikkeld en uitgebreid. Veel nationale overheden overal ter wereld zijn het belang in gaan zien van de ontwikkeling van inclusieve financiële sectoren, waarbij het merendeel van de mensen toegang heeft tot financiële diensten. Het hiaat van de financiële inclusiviteit staat nu de agenda van de Verenigde Naties en de G20. Investeerders zijn de laatste jaren in toenemende mate de mogelijkheden gaan inzien van de maatschappelijke en financiële rendementen van microfinanciering en sluizen steeds meer geld naar deze sector. Als investeerder kan Triodos Bank invloed uitoefenen op de richting die de inclusieve financieringssector opgaat. We delen onze visie met iedereen die bij de keten betrokken is – investeerders, microfinancieringsinstellingen, banken en andere stakeholders – om het belang van de klanten te begrijpen, voor ogen te houden en daarnaar te handelen. Dit zijn doorgaans klanten met een laag inkomen, beperkte financiële kennis en weinig macht en invloed. Aandacht voor de belangen van deze mensen en hun gezinnen is de enige manier om duurzame financiële resultaten op lange termijn te bereiken. Om een sector van inclusieve financiële dienstverlening te helpen vormen waarbij de belangen van de klant voorop staan heeft een aantal investeerders, waaronder Triodos Investment Management, ‘Principles for Investors in Inclusive Finance’ opgesteld. Deze investeerders zijn van mening dat specifieke beginselen voor investeerders in inclusieve financiering de beweging in de richting van verantwoorde financiering zal stimuleren. De beginselen zijn ontwikkeld met een brede groep stakeholders waaronder UNPRI (United Nations Principles for Responsible Investment Initiative) en zijn in januari 2011 gelanceerd. Triodos Bank steunt de sector ook op andere manieren: Triodos Bank onderkent dat we in een onderling verbonden wereld leven, waar veranderingen in het ene land – zoals economische crises – een grote impact kunnen hebben aan de andere kant van de wereld. Deze onderlinge verbondenheid biedt ook enorme mogelijkheden. Daarom was Triodos Bank mede-oprichter van de ‘Global Alliance for Banking on Values’, een netwerk van banken dat het gebruik van financiën stimuleert om duurzame ontwikkeling te bewerkstelligen voor mensen en gemeenschappen die niet bereikt worden en het milieu.
272
Praktijkvoorbeeld Avand
Welke uitdaging vormde de inspiratie voor het project? Toen Tadzjikistan in 1991 onafhankelijk werd van de Sovjet Unie, bloeide de handelsgeest uit de tijden van de Zijderoute opnieuw op toen ondernemers er hun eigen bedrijven gingen vestigen. Als gevolg daarvan ontwikkelde zich al gauw een vraag naar kredieten. Het werd echter snel duidelijk dat de bankensector buiten het bereik van veel mensen bleef en dat een groot aantal ondernemers geen toegang had tot kredieten. Met de oprichting van Arvand in 2002 werd nu juist in deze behoefte voorzien, waardoor het socio-economisch welzijn van Tadzjiekse burgers werd verbeterd door het verlenen van financiële diensten.
Wat was de innovatie waarmee dit probleem wordt aangepakt? Na de val van de Sovjet Unie werden er minder landbouwsubsidies verstrekt en als gevolg hiervan zijn veel armen in plattelandsgebieden afkomstig uit de landbouwsector. Door meer dan tien verschillende soorten kredietproducten (alsmede deposito- en microleasediensten) te bieden, zoals individuele en groepsleningen voor veehouderijen en landbouwbedrijven, is Arvand uitgegroeid tot de op twee na grootste microfinancieringsinstelling in Tadzjikistan voor wat betreft uitstaande leningen. 53% van de 32.000 gefinancierde ondernemers betreft klanten in plattelandsgebieden die nu toegang krijgen tot financieringen. Veel van die klanten zijn landbouwbedrijven. Om de klanten op het platteland beter te kunnen bedienen is er een televisieserie ontwikkeld om ondernemers op te leiden op het gebied van financieringsvraagstukken alsmede een wekelijkse vraag- en antwoordsessie op de radio. Doordat Arvand beseft dat vrouwen een cruciale rol spelen bij de totstandkoming van een gezonde economie zijn veel van haar financiële activiteiten en diensten gericht op het zelfstandiger maken van vrouwen in plattelandsgebieden door middel van groepskrediet. Meer dan 40% van de kredietnemers was vrouw.
273
Welke impact had Triodos Bank op het bedrijf? Arvand wordt al sinds 2010 gefinancierd door Triodos, via de Stichting Triodos-Doen. Enkele jaren later, in 2014, hebben Triodos Investment Management en het Belgische Incofin Investment Management gezamenlijk een belang van 36% in Arvand verworven. Hierdoor werd de weg vrij gemaakt voor uitbreiding van het huidige productaanbod en voor operationele sturing naarmate de onderneming haar geografische bereik uitbreidt.
Welke impact heeft het bedrijf gehad op de sector waarin het actief is? In 2014 maakte Arvand deel uit van een overkomst voor verbetering van de toegang tot financiële dienstverlening in de plattelandsgebieden van Tadzjikistan, onder leiding van het Ministerie van Economische Ontwikkeling en de Duitse regering. Op grond van deze overeenkomst werd door de Duitse overheid EUR 4,5 miljoen aan subsidies toegekend aan microfinancieringsorganisaties. Door middel van deze overeenkomst zullen de Tadzjiekse microfinancieringsinstellingen de ontwikkeling van de sector helpen. Naast haar deelname aan de overeenkomst werkt Arvand samen met partners in binnen- en buitenland om financiële opleidingen te geven aan klanten en helpt Arvand bij het voorlichten van de bevolking over het belang van milieubescherming, in het bijzonder met betrekking tot landbouw.
Welke impact had het bedrijf op de gemeenschap? Door het gevarieerde productassortiment krijgen klanten toegang, wat de lokale economie op haar beurt ten goede komt. Arvand streeft echter naar sociale impact. Met ruim 280 medewerkers neemt Arvand deel aan de lokale gemeenschap, bijvoorbeeld door het planten van bomen, het sponsoren van culturele of sportevenementen en/of het mogelijk maken van activiteiten gericht op educatie en het bevorderen van familiewaarden. Medewerkers en klanten brengen samen bezoeken aan bedrijven om te leren van lokale ondernemers, en om een succesvolle omgeving mogelijk te maken waarin meer wordt samengewerkt.
Hoe deelt Triodos Bank de visie achter het project? Als internationale investeerder en lid van het bestuur bieden Triodos Microfinance Fund en Triodos Fair Share Fund een mate van expertise waardoor Arvand kan opschalen. Beide organisaties delen de doelstelling om een gevarieerd productassortiment aan te bieden aan meer mensen die op dit moment zijn uitgesloten van het formele financiële systeem. Arvand en Triodos willen beide de kwaliteit van leven verbeteren door middel van financiële inclusie, ter ondersteuning van ondernemers, plattelandsbewoners en vrouwen.
Methoden Het bewijs van de impact van onze microfinancieringsactiviteiten is afkomstig uit het Duurzame Managementsysteem voor Opkomende Markten van Triodos Investment Management. Deze informatie is gebaseerd op gedetailleerde kwartaalrapportages van de microfinancieringsinstellingen en banken in de portefeuille, jaarlijkse beoordelingen, en locatiebezoeken.
274
