SR
SOCIAAL RAADSLIEDEN SCHIEDAM
Stationsplein 79 3112 HJ Schiedam telefoon 010-2465003
Aan geadresseerde
Uw kenmerk:
onderwerp:
Uw brief:
Schiedam, 19 juli 2009
Jaarverslag 2008
Geachte mevrouw/heer, Namens de Begeleidingscommissie van het Instituut Sociaal Raadslieden bied ik u hierbij het jaarverslag aan van het Instituut over 2008. De commissie en de raadslieden stellen uw belangstelling voor de werkzaamheden van het Instituut bijzonder op prijs.
Hoogachtend, Namens de Begeleidingscommissie
ISR
Jaarverslag 2008
Instituut Sociaal Raadslieden Stationsplein 79 3112 HJ Schiedam
Jaarverslag 2008
Instituut Sociaal Raadslieden Stationsplein 79 3112 HJ Schiedam Telefoon 010 - 2465003
Genormeerd hond uitlaten Huishoudelijke hulp werd toegekend via een Persoons Gebonden Budget. Cliënt vindt de uren te weinig omdat zij ook een tuin heeft die moet worden schoongemaakt omdat de hond daarin uitgelaten wordt; ze kan de hond zelf niet meer uitlaten. Ze vindt maximaal 3.9 uur hulp per week te weinig, wil ook wekelijks de helft van de ramen gezeemd hebben. Er wordt uitgezocht wat normen voor de huishoudelijke hulp zijn en daarna wordt besloten of een bezwaar wordt opgesteld. Na onderzoek blijkt dat niet vaststaat hoe vaak men mag verwachten dat de ramen gezeemd kunnen worden en blijkt het uitlaten van een hond niet onder zorg te vallen maar dient men een hondenuitlaatservice in te schakelen. Voor cliënt een bezwaarschrift opgesteld omdat zij dan misschien wel meer duidelijkheid krijgt en weet wat ze kan verwachten. Wel gewezen op voorliggende voorziening met betrekking tot het uitlaten van de hond.
INHOUDSOPGAVE
1
INLEIDING
j
2
HET INSTITUUT
2
2.1
Doel, werkwijze en interne organisatie van het ISR
2.2
Ontwikkelingen in 2008
3
INDIVIDUELE HULPVERLENING
3.1
Cliëntcontacten
3.2
Cliëntkenmerken
3.3
Gespreksonderwerpen
4
SIGNALERINGEN
4.1
Landelijk
4.2
Regionaal
4.3
Plaatselijk
5
VOORLICHTING
5.1
Voorlichting aan burgers
6
OVERIGE ACTIVITEITEN
6.1
Activiteiten in Schiedam
6.2
Activiteiten buiten Schiedam
6.4
Deskundigheidsbevordering
7
AANBEVELINGEN BULAGE 1: PERSONELE BEZETTING ISR BULAGE 2: REGISTRATIE GEGEVENS
4
12
18
19
20
Deurwaarder haalt nog snel even geld binnen Cliënt geeft aan in behandeling, te zijn bij schuldhulpverlening in Schiedam. Zij ontvangt momenteel geen huurtoeslag en voorlopige teruggaafvan heffingskortingen wegens beslag op de bankrekening door de gerechtsdeurwaarder. Het beslag is gestart na berichtgeving van aanmelding bij schuldhulpverlening aan aan de deurwaarder. Cliënt zou overigens geen brieven hebben gehad met aankondiging van beslag op de bankrekening. Er lag sedert vorig jaar nog wel beslag op maandelijkse bijstanduitkering. Indien de deurwaarder hiervan kennis had kan het beslag als vexatoir (oneigenlijke aanwending van rechtsmiddelen of executiemiddelen) gezien worden en kan de deurwaarder hierop worden aangesproken. Indiende deurwaarder weigert om mee te werken kan een klachtenprocedure worden gestart. Aan schuldhulpverlening Schiedam is gevraagd alert te zijn in dit soort situaties. Na herhaling van deze klacht zal dit worden voorgelegd aan de landelijke signaleringscommissie L.O.S.R.
INLEIDING
Voor u ligt het jaarverslag van het Instituut Sociaal Raadslieden. In dit verslagjaar heeft de start van de formulierenbrigade grote invloed gehad op de werkzaamheden van het Instituut. Veel van de hulpvragen met betrekking tot Toeslagen werden door de brigade opgepakt. Daardoor kon het Instituut zich meer richten op complexe hulpvragen. De inzet van de Formulierenbrigade heeft dit jaar dan ook geleid tot een afname van het aantal hulpvragen aan de balie. De druk op de raadslieden is desondanks toegenomen. De verslechterende economische situatie werd in de loop van dit jaar al merkbaar. Er was sprake van een toename van vragen over arbeidsovereenkomsten en beloningen terwijl ook beslagzaken meer dan voorheen tot vragen aanleiding gaven. De problematiek rond belastingen blijft de lijst echter aanvoeren met name doordat de raadslieden veelvuldig bezwaar- en herzieningsverzoeken hebben ingediend. Ondersteuning van kwetsbare Schiedammers blijft nodig en het beroep op de inzet van de raadslieden zal naar verwachting de komende jaren zeker niet afnemen. Het is daarom goed dat in nauwe samenwerking met de formulierenbrigade, schuldhulpverlening en andere ketenpartners nadrukkelijk wordt ingezet op het voorkomen van problematische omstandigheden.
-1 -
HET INSTITUUT
2
HET INSTITUUT
2.1
Doel, werkwijze en interne organisatie van het ISR
Doelstelling Het doel van het ISR is Schiedamse burgers te ondersteunen die zijn aangewezen op de voorzieningen van (overheids)instanties en daarvan niet optimaal gebruik (kunnen) maken door onbekendheid met of ondoorzichtigheid van wetten en regelingen. Het ISR wil hierbij de zelfredzaamheid van de burger in het doolhof van rechten en voorzieningen bevorderen. Een ander doel is tekortkomingen en onrechtvaardigheden in (de uitvoering van) wetgeving en voorzieningen te signaleren en vervolgens bij de verantwoordelijke instanties hiervoor oplossingen te bepleiten. Begeleidingscommissie Het ISR is een onderdeel van de gemeente Schiedam en valt onder de afdeling Educatie & Welzijn. De raadslieden zijn in dienst van de gemeente Schiedam. Om de onafhankelijkheid van het instituut te waarborgen is een begeleidingscommissie ingesteld. Deze is verantwoordelijk voor het inhoudelijk beleid van het instituut; de gemeente heeft op dit punt geen bevoegdheden of invloed. Taken en werkwijze De kerntaken van het ISR zijn: 1. Individuele hulpverlening (zie hoofdstuk 3) 2. Signalering (zie hoofdstuk 4) 3. Het geven van algemene voorlichting (zie hoofdstuk 5) 4. Het geven van consult aan instanties (zie hoofdstuk 5) 5. Samenwerking met andere organisaties (zie hoofdstuk 6) Circa 70% van de werktijd van de sociaal raadslieden en 30% van de uren baliemedewerkster/administratief medewerkster is bestemd voor de uitvoering van de kerntaak individuele hulpverlening. Ten behoeve van de individuele hulpverlening organiseert het ISR spreekuren en kan men tijdens de openingstijden bij de baliemedewerkster terecht voor een eenvoudige vraag of het invullen van een eenvoudig formulier. De sociaal raadslieden zijn verantwoordelijk voor de signaleringstaak. Als zij tekortkomingen in wetgeving of bij de uitvoering van wetten en regelingen constateren kunnen zij de verantwoordelijke instantie hierop wijzen via een telefonisch contact, via een brief, tijdens een (regulier) overleg of de kwestie overdragen aan de begeleidingscommissie. Ook kunnen ze de signalering doorgeven aan de landelijke signaleringscommissie. Het geven van consult aan andere instanties vindt incidenteel plaats. Algemene voorlichting vindt haar weg via de plaatselijke media, voorlichtingsbijeenkomsten en intermediairs. Samenwerking met andere organisaties vindt voornamelijk plaats via periodiek overleg. In het jaar 2008 werd ten aanzien van het instituut één klacht ingediend. De klacht werd ongegrond verklaard.
-2-
HET INSTITUUT
2.2
Ontwikkelingen in 2008
Het Instituut is nauw betrokken geweest bij de start van de formulierenbrigade, zowel beleidsmatig als in de uitvoering. Meerdere brigadiers hebben kennis gemaakt met de uitvoering van het raadsliedenwerk In het kader van de gemeentelijke reorganisatie "Samen Schiedam" is vastgesteld dat het Instituut ingaande 1 januari 2008 ondergebracht zal worden bij afdeling Welzijn & Educatie. Deze wijziging heeft geen gevolgen voor de rechtspositie van de medewerkers bij het Instituut.
Geen spatbord maar wel huishoudelijke hulp. Cliënt heeft een beslissing ontvangen van het ROG aangaande afwijzing van een aanvraagde voorziening aan de rolstoel van cliënt. Cliënt heeft gevraagd om spatborden boven de wielen aangezien hij bij regenachtig weer tijdens het rijden veel last heeft van opspattend hemelwater. De voorziening werd afgewezen omdat deze niet noodzakelijk werd geacht; een regenpak zou afdoende zijn. Cliënt is echter ernstig gehandicapt en heeft voor het aantrekken van een regenpak hulp nodig. Deze hulp heeft hij niet en zou moeten worden aangevraagd. Hierdoor neemt zijn bestaande zelfstandigheid af. Een bezwaar werd opgesteld en verzonden. Kort daarna ontving cliënt bericht dat de gevraagde voorziening alsnog zou worden toegekend. Deze zaak heeft volgens de raadslieden een principiële kant aangezien de indruk bestaat dat bij het bij beoordeling van aanvragen eerderde beperkingen dan de ruimte van WMO wetgeving wordt gezocht. Indien voldoende aanwijzingen komen uit meerdere dossiers zal dit worden aangekaart bij het ROG.
-3-
INDIVIDUELE HULPVERLENING
3
INDIVIDUELE HULPVERLENING
op huisbezoek gaan. In 2008 was de situatie als volgt: * telefonisch spreekuur : dinsdag t/m vrijdag van 13.00 tot 14.00 uur. * spreekuur op afspraak : dinsdag t/m vrijdag van 09 O U o t 2 . « . u u , * middag spreekuur : donderdag namiddag van 15.00 tot 17.00 uur. (alteen"voor mensen die overdag werken)
van niet te «gewikkelde fonnulieien en voor het antwoord op eenvoud.ge vragen.
3.1
Cliëntcontacten waren er 2139 cliëntcontacten, waarin vragen en/of problemen werdeo voorgelegd. m ^ ^ 2007 toen er 2421 contacten werden geregistreerd. Ook ten opzichte van de jaren 2002 tot afname. Dit wordt verklaard door de inzet van de ForiBuHereobngade (ae verder).
Aantal contacten •.:?/:.-
25Ö0
2473 2421
2400
2311
2300
figuur l
• v. •
2200
2100
2000
1900 • 2C»2
• 2003
,.2004
• 2005
.4,
«2008
»2QQ7
2008
2005
INDIVIDUELE HULPVERLENING
Het aantal spreekuurcomacten en telefonische contacten zijn in beperkte mate toegenomen 60%
soort contact 2005 t/m 2008
50%
40%
30%
figuur 2 • 2006 «2007 * 2008
20%
10%
0% spreekuur
telefonisch
bëiedienstvertening
De meeste contacten z.jn in tijdsduur beperkt, tot maximaal 30 minuten (zie figuur 3) fa 2008 was , n 26 % van de contacten de tijdsduur slechts 15 minuten, dat is een afname ten opzichte vin £ Het aantal contacten met een tijdsduur van 15-30 minuten is toegenomen Baar 68 "
tijdsduur contact 2008 68%
figuur 3
26
* tot 15 minuten • 15 tot 30 minuten 30 tot 60 minuten
-5-
INDIVIDUELE HULPVERLENING
De vraa* of het probleem kon tijdeos het contact in 69,6 % (was 77,7%) van de gevallen meteenrwonfcn
S i T m i n u t e n nodig hadden wordt v e r k i l d door een toename van complexiteit van zaken (De «ndmk bestaat dat de fonmlierenbrigade cliënten bij complexe zaken eerder op het spoor zet van het Instituut).
öitwerktijcl 2Ö08
figuur 4
24,1
69,6
* geen uitwerktijd • tot 30 minuten :•• 30-80 minuten
iets meer dan een derde deel van het totaal aantal contacten vond plaats met een cliënt d»e voor de eerste maal de h I Z tóISR tnnep (zie figuur 5). Dit was ook in voorgaande jaren het geval. Het percentage herhaalde te Lken tonen 3 maanden te ten opzichte van de afgelopen drie jaren (13,8%) echter fors afgenomen. De afname ^ZvZkZééZé, inzet van de^or^Merenbrigade. De zaakbehaade.iog in de Formuteeobngade vvxto s p r Ï e »!van advisering door de raadslieden, levert een ordening op waardoor de zaakbehandehng b.j het Insütuut efficiënter kan plaatsvinden.
frequentie 2S»8
24,8
36,3
figuur 5
• eerste contact
38.5
• hert) bezoek binnen 3 rand •, ooit eerder geweest • onbekend/n,v.t.
-6-
INDIVIDUELE HULPVERLENING
3.2 Cliëntkenmerken De cliëntpopulatie van het ISR komt deels overeen itiet de samenstelling van de Schiedam*
leeftijd 2008
figuur 6
* ISRpopuiatie
tot 25 jaar 73
••Bavdking Schiedam" 14,2
25tot35 35tot4S 45tot 55 55t0t65 65jaar onb/nv Jaajaar jaar , jaar en ouder 25,0 '' 26,0 ' 17,7 " ' 6,1 6,5 ' "16,4 19,3 ' 172 'f4,5 18,3'
-jn - « . U k , verschuivingen
200»
mimnimumtoi p-enszvw
figuur 7 mirtmum^iot
-7-
Bron: Statistische gegeyens per 1-1-2008, gemeente
INDIVIDUELE HULPVERLENING
licht toegenomen.
Inkomstenbron 2006 t/m 200»
40% 35 °-. 33% 25%
figuur 8
20% 15"'o 10%
«i
0% ijOOtV»» • 2006'
WW uitkering
AOuit Nering'
' 3,2
9.5
23.8 "
é's
3.0
8,3
to, ««leling v » * ciiemcontacen „aar land van Ha aantal comace» me. iemand d« '» * « f
r:
3.4
0,0
8.7
• 2007 2008
Staandige dudiefialBG
0,7
1.3
0,3
'Ö.7
0,8
^ (was 34*). e Amilleo nagegeooeg is «lijkgcbkve».
r
2O07
iand van herkomst 20(6 t/m 2008 12006 • 2007 2008
figuur 9
#
#»r ^
-
INDIVIDUELE HULPVERLENING
ten opzichte van het land van herkomst weer. Er hebben zich ten opzichte van het voorgaande jaar. 500
Herkomst en leefsituatie
4» 400 350 .figuur 10
•«fochopaarm//. kinderen • eenoudergezin alleenst /eltk wonend «alleen* inwonend ouders anders
300 250 200 193 103
50
O
Nederland
33
Suriname/ Antillen
Europa
Turkije
Marokko
Overig Afrika
cnenge landen
Gespreksonderwerpen
voorgelegde vragen 2008 25%
• uitkeringen • w-erken belastingen • wonen " com.zaken • jur.kwesties
23%
// 15%
10%
onderwijs 5%
0%
.9.
INDIVIDUELE HULPVERLENING De registratiecijfers met betrekking tot de wijze van afhandeling (zie figuur 12) geven aan dat er in 34.1 cfc van de gevallen kon worden volstaan met het verstrekken van informatie en het geven van advies. Het aantal verwijzingen is toegenomen (van 95c/c naar 14,9%).
38.3
wijze van afhandelen
39,5
* 2006 • 2007 2008 30.0
29,7
21,0
16,8
14,3
figuur 12 9.7
9,5
4,9
informatie en advies
invullen formulier
bc/waar/beroep
verwijzing
overige iliensHerlenine
Opvallend is dat. na een forse toename in 2007 van verzoeken om hulp bij het het invullen van formulieren, er nu sprake is van een forse afname in 2008. Het percentage bij "invullen formulieren" is afgenomen van 21 ,0% in 2007 naar 13.0 ck in 2008. De Inkomstenbelasting alsook Toeslagen veroorzaken nog altijd een administratieve druk bij huishoudens en daardoor een toename van de vraag om ondersteuning. Op de vraag om ondersteuning is nu ook door de formulierenbrigade ingegaan. Dit heeft geleid tot afname van het aantal ingevulde formulieren bij het Instituut. De raadslieden werden in 2008 wederom geconfronteerd met een grote vraag naai" ondersteuning bij het invullen van de aangiften Inkomstenbelasting. Er is dan ook veelvuldig gebruik gemaakt van de invulservice. Een verdere toelichting wordt gegeven in hoofdstuk 4.3 Signaleringen.
Wisseltruc Client heeft geld opgenomen uit de pin automaat. Tijdens het pinnen is haar code afgekeken en is de pinpas haar afhandig gemaakt met een wisseltruc. Daarna is de rekening leeggehaald. In eerste instantie wordt een verzoek om de schade te vergoeden afgewezen omdat de bank cliënt zelf verantwoordelijk houdt voor het laten afkijken van de pincode. Nadat er door ISR een brief geschreven is wordt de schade alsnog vergoed.
- 10-
INDIVIDUELE HULPVERLENING
Figuur 13 laat de gespreksonderwerpen met hun wijze van afhandeling zien. Onder overige dienstverlening wordt onder meer verstaan; informatie verzamelen en ordenen, het schrijven van een brief, onderhandelen. Opvallend is dat het item overige dienstverlening is afgenomen. Dit heeft vooral te maken met een afname in bieden van algemene ondersteuning bij belastingzaken en toeslagen. Er k 'm die zaken wel vaker sprake geweest van ondersteuning door middel van het invullen van (wijzigingsformulieren en bezwaarprocedures. wijze van afhandeling voorgelegde vragen 2008
Personen en Familierecht Overige /aken Onderwijs * Juridische kwesties * consumentenzaken • Wonen Belastingen • Werken i •Uitkeringen
figuur 13
#
y De verwijzingen naarde Formulierenbrigdde, die is gestart in 2008 vallen erg op. Er i.s ook veel venvezen naar het Juridisch Loket, zoals uit figuur 14 blijkt. In 2CX)8 is veel meer verwezen naar de vakbond met name voor het invullen van de verplichte aangiften Inkomstenbelasting. Dit is ondermeer het gevolg van het beperken van het aantal aangiften door het Instituut. Ytrwijslnstanties
mm
• •
<\J«x.Munr Ion d m h Loket
*
AfdcImüWerk & Inkomen PcrSjpectitft Schiedam
70 • - Formulieren brigade
"
-il-
CWÏ \akhond
SIGNALERINGEN 4.
SIGNALERINGEN
Eén van de taken van het ISR is het signaleren van tekortkomingen in (de uitvoering van) wet- en regelgeving. Aan de hand van concrete gevallen wordt vaak pas duidelijk hoe onrechtvaardig een bepaalde wet/regeling uitwerkt. Het ISR legt deze signaleringen voor aan de verantwoordelijke overheid of instantie en probeert op die manier te bereiken, dat de regeling wordt bijgesteld. Het instituut concentreert zich hierbij op plaatselijke regelingen en voorzieningen, die voor de Schiedamse burger met een minimuminkomen van belang zijn. Landelijke signaleringen worden veelal doorgegeven aan de signaleringscommissie van het Landelijke Overleg Sociaal Raadsliedenwerk. Regionale signaleringen worden besproken in het regionale overleg van raadsliedenbureaus.
4.1 Landelijk Belastingwetgeving Burgers moeten zelfde heffingskortingen aanvragen. De heffingskortingen worden verstrekt in de vorm van een voorlopige teruggaaf. De belastingdienst verstrekt de teruggaaf op basis van de door cliënt aangeleverde gegevens. Het ISR werd ook in 2008 in mindere mate geconfronteerd met cliënten die ten onrechte heffingskortingen hadden ontvangen. De verzilveringsproblematiek van de heffingskortingen (als gevolg van niet voldoende betaalde loonheffing) is verminderd. Dit wordt verklaard doordat vanaf 2008 de kindertoeslag niet meer afhankelijk is van de loonheffing maar wordt gebaseerd op het fiscaal inkomen. Dit heeft geleid tot minder terugvordering van heffingskortingen. De inzet van de formulierenbrigade heeft als effect gehad dat de voorlopige teruggaaf Inkomstenbelasting meer dan voorheen tijdig werd aangevraagd. Samenloop van inkomsten naast bijstandsuitkering levert vaak een te betalen aanslag op. Voorts blijkt in die situaties dat een opgaaf van buitengewone lasten bij de aangifte niet tot teruggaaf leidt. Hier is sprake van ongelijke behandeling ten opzichte van cliënten die op aangifte van een enkelvoudig inkomen deze teruggaaf veelal wel realiseerden. Dit probleem is besproken in de landelijke signaleringscommissie maar heeft nog niet tot een oplossing geleid. De verwachting is wel dat dit probleem binnen afzienbare tijd niet meer aan de orde is als gevolg van herzieningen van belasting wetgeving (herziening aftrek buitengewone lasten). Wederom werd geconstateerd dat verplichte aangiften van het belastbare inkomen vaak niet, niet tijdig of onjuist werden gedaan terwijl ook onvoldoende gebruik werd gemaakt van de mogelijkheid tot teruggaaf van belastingen door middel van vrijwillige aangifte. Een verdere toelichting wordt gegeven in hoofdstuk 4.3 Signaleringen. Inperking van de dienstverlening door Belastingdienst naast een verdere toename van de verplichte aangiften heeft ook dit jaar geleid tot verzoeken voor ondersteuning bij het invullen van aangiften (zie ook bij "plaatselijk").
-12-
SIGNALERINGEN
Toeslagen Sinds 1 januari 2006 wordt huurtoeslag in het nieuwe huurtoeslag jaar toegekend op basis van gegevens van het lopende jaar. Dit leverde ook in 2008 problemen op. Waar in 2006 is gestart met de huurtoeslag werden de gevolgen daarvan in 2008 duidelijk. Het opleggen van definitieve toekenningen over 2006 en 2007 in 2008 heeft geleid tot veel hulpvragen als gevolg van te veel ontvangen toeslagen, onjuiste gegevens, dubbele toekenningen en verkeerde betaalwijzen. De hierdoor geconstateerde toename van vorderingen, bij huishoudens met een vaak toch al beperkt budget heeft geleid tot een toename van financiële problemen zeker waar al sprake was van schuldproblematiek vóór het ontstaan van die vorderingen. De behoefte aan ondersteuning bij het aanleveren van de juiste gegevens aan de Belastingdienst Toeslagen is niet afgenomen. Door de inzet van de Formulierenbrigade werd in deze behoefte voorzien. Er is door de brigade fors ingezet op de electronische gegevensverwerking. Dit heeft de druk op het Instituut verminderd waardoor meer aandacht gegeven kon worden aan de meer complexe zaken. Het in het vorige verslag genoemde tijdsverloop tussen het wijzigen van gegevens en het verwerken daarvan is korter geworden. Daarmee is ook het probleem van niet tijdig ontvangen Toeslagen verminderd. De Kinderopvangtoeslag leidt in toenemende mate tot problemen. Door de complexiteit van deze regeling kan het ontstaan van ten onrechte ontvangen toeslag vaak niet voorkomen worden. Het onderzoeken van de rechtmatigheid blijkt in de praktijk veel tijd te kosten. Een ander probleem is dat de vorderingen van deze toeslagen vaak aanzienlijk zijn waardoor afspraken over redelijke termijnbetaling vaak moeilijk te malen zijn. De terugvordering van Toeslagen is overigens een toenemend probleem aangezien de Belastingdienst steeds vaker geneigd is de voorlopige teruggaaf Inkomstenbelasting te gaan verrekenen. Dit kan het beschikbare budget bij de huishoudens fors verminderen en kan leiden tot het ontstaan of vergroten van de financiële problemen. Liberalisering energiemarkt De liberalisering van de energiemarkt bleek wederom tot vragen te leiden. Cliënten blijven veel moeite hebben met het onderscheiden van leveranciers en beheerders. Met name bleken de ontvangsten van facturen tot veel vragen te leiden. Een aantal leveranciers blijven agressieve verkoopmethoden (colportage praktijken) hanteren waardoor cliënten verplichtingen aangaan zonder hiervan weet te hebben of geen kennis hebben van de precieze inhoud van de contracten. De overgang naar een andere leverancier blijkt in de praktijk tot veel onduidelijkheid en vragen te leiden. De verzonden afrekeningen bleken veel cliënten (maar ook de raadslieden) behoorlijke hoofdbrekens te bezorgen. Waar sprake was van vorderingen bleken de facturen vaak erg onduidelijk.
- 13-
SIGNALERINGEN Mensen met schulden in de knel In 2008 is door de landelijke signaleringscommissie een tweetal rapporten uitgebracht die landelijk aandacht kregen. De rapporten dragen de titels "mensen met schulden in de knel" en "incassokkosten". Deze rapporten zijn mede tot stand gekomen door signalen van sociaal raadslieden uit het hele land en geven een goed overzicht van de financiële problemen waar veel huishouden van het sociaal raadsliedenwerk mee te maken hebben. Geconstateerd wordt dat door loon- of uitkeringsbeslag of verrekeningen een te groot deel van het inkomen naar de schuldeisers gaat, waardoor het inkomen van mensen onder het bestaansminimum komt. Tevens blijkt dat incassobureaus vorderingen verhogen met niet gerechtvaardigde kosten. De LOSR pleit in beide rapporten voor verbetering van de rechtspositie van schuldenaren ten opzichte van deurwaarders, sociale diensten, incassobureaus en Belastingdienst (Toeslagen). De rapporten zijn besproken in de 2e Kamer en er is nieuwe wetgeving in voorbereiding. 4.2 Regionaal Ook in 2008 werd de onjuiste vaststelling van de beslagvrije voet met regelmaat gesignaleerd. In het bijzonder indien sprake is van gelijktijdige toepassing van meerdere beslagen treden er fricties op Opvallend is dat de gerechtsdeurwaarders zich veelal houden aan de verplichting om, voorafgaand aan het inkomenbeslag, gegevens op te vragen bij de schuldenaar. De inhoud van deze correspondentie is echter voor cliënten met beperkte vaardigheden niet goed te begrijpen. Hierdoor wordt niet tijdig gereageerd naar de deurwaarder wat onjuist berekende beslagen tot gevolg heeft. In het eerder genoemde rapport is hiervoor aandacht gevraagd. 4.3 Plaatselijk De formulierenbrigade In 2008 is de Formulierenbrigade volledig operationeel geworden. Het Instituut is hierbij nauw betrokken geweest, zowel beleidsmatig als in de uitvoering. In 2008 hebben de medewerkers van ISR veelvuldig gefungeerd als vraagbaak voor de brigadiers. De formulierenbrigade is in 2008 uitgebreid naar 10 brigadiers hetgeen invloed heeft gehad op de vraagbaakfunctie. In het kader van de scholing hebben meerdere brigadiers kennis gemaakt met de uitvoering van het raadsliedenwerk terwijl ook bij afwezigheid van de baliemedewerkster voor vervanging werd gezorgd. Het project heeft niet alleen als doelstelling dat door inzet van de formulierenbrigade voorzieningen voor burgers beter toegankelijk worden maar ook dat uitkeringsgerechtigden een betere kans krijgen toegang te vinden tot de arbeidsmarkt. Uit landelijke ervaringen blijkt dat deze opzet een goede kans van slagen heeft. Gezien de ervaringen in Schiedam lijkt deze opzet te slagen mede gezien het feit dat in 2008 reeds een van de brigadiers elders werk heeft gevonden. Invullen belastingformulieren Evenals in voorafgaande jaren heeft het ISR het initiatief genomen om hulp aan te bieden bij het invullen van de jaarlijkse aangifte Inkomstenbelasting. Gezien de grote vraag en wenselijkheid om burgers met een smalle beurs betere ondersteuning te bieden is in overleg met Stichting Welzijn Schiedam, Stichting Senioren Welzijn en de Belastingdienst Rotterdam voor het vierde jaar een invulservice georganiseerd. Het ISR verzorgde hierbij de coördinatie. Er werden organisaties benaderd voor geschikte locaties. De door het Instituut al eerder geselecteerde vrijwilligers werden vervolgens bijgeschoold in samenwerking met de Belastingdienst. Het ISR verzorgde de publiciteit via de media en verzorgde de telefonische en mondelinge aanmeldingen.
- 14-
SIGNALERINGEN
De Belastingdienst verzorgde de technische faciliteiten (laptops), opleiding en ondersteuning van vrijwilligers tijdens de invuldagen. Tijdens de invuldagen is door de sociaal raadsman medewerking gegeven aan de invulservice door ondersteuning van de vrijwilligers en het mede verwerken van de aangiften. Stichting Welzijn Schiedam en en Stichting Senioren Welzijn stelden locaties beschikbaar en leverden ondersteuning bij het verzorgen van publiciteit. In totaal werden 454 afspraken (in 2007: 365) gemaakt. Daarbuiten werden nog 63 aangiften verzorgd door het Instituut (op bijzondere indicatie). Voorts werd wederom een afzonderlijke dag georganiseerd voor aangiften over oudere jaren. Gezien de toenemende vraag alsook grote waardering voor deze activiteit is besloten deze service voort te zetten. Evenals in voorgaande jaren bleek in 2008 dat veel mensen niet tijdig hun aangifteformulier hadden ingediend. Vanaf het najaar werden deze personen verwezen naar de vakbond. Het ISR heeft veelvuldig ondersteuning geboden bij het invullen van de aangifte Inkomstenbelasting. Daarnaast werd het ISR geraadpleegd met betrekking tot zaken rond heffingskortingen. Het ging hierbij zowel om aan te vragen heffingskortingen als ten onrechte ontvangen bedragen die leidden tot negatieve aanslagen.
De uitvoering van de Wet Werk en Bijstand Ook in 2008 werd het ISR in beperkte mate geconfronteerd met aanvragen die niet binnen de gestelde termijn afgehandeld konden worden. Er was een sterke afname van klachten aangaande de werkzaamheden van de afdeling sociale recherche. Een punt van zorg blijft dat nogal wat cliënten niet in staat zijn de juiste gegevens te overleggen. De correspondentie die cliënten dienaangaande ontvangen is niet voor iedereen duidelijk. Er werden soms gegevens gevraagd die eerder al werden verstrekt. De aanvragen blijken door niet goed te reageren vertraging op te lopen of zelfs buiten behandeling te worden gelaten. Aan verzoeken om gegevens te verstrekken bleken incidenteel te korte reactieperioden verbonden te zijn zeker waar het betrof die gegevens die moeilijk zijn te verkrijgen. Cliënten waren er niet van op de hoogte dat gevraagd kon worden deze termijn te verlengen. De overgang naar digitale archivering bij afdeling Inkomen en Werk heeft in mindere mate geleid tot vertragingen in de gegevensverwerking. Het blijft lastig bij bezwaarprocedures de gevraagde gegevens tijdig te ontvangen. De reïntegratietrajecten zijn door cliënten met regelmaat aan de orde gesteld. Deze trajecten leiden veelal tot vragen aangaande arbeidsongeschiktheid en de wijze waarop met de door clientgenoemde beperkingen wordt omgegaan. Het Instituut heeft geen hulpvragen gehad met betrekking tot activiteiten van commerciële reïntegratiebedrijven. De meer beperkte schaal waarin deze bureaus zijn ingeschakeld heeft op de reïntegratietrajecten voor minder beroering gezorgd dan in voorgaande jaren het geval was.
Inde afgelopen jaren en ook in 2008 waren er veel cliënten met schulden. Het ISR heeft dit jaar dan ook met regelmaat verwezen naar Perspectief Schiedam. Ook werd door Perspectief vaak verwezen naar het Instituut.
- 15-
SIGNALERINGEN
Met name werden zaken rond uitkerings- en loonbeslag in behandeling genomen. Als gevolg van een duidelijk gesignaleerde toename van hulpvragen bij het Instituut in verband met schuldproblemen is aan het management van Perspectief Schiedam verzocht de problematiek van de wachtlijsten te verminderen aangezien dit het Instituut veel extra werk opleverde. Voorts is verzocht bij de toegang tot de schuldhulpverlening meer rekening te houden met de verwerkingstijd van aanvragen bij Belastingdienst Toeslagen (huur- en zorgtoeslag) door aanvragen niet aan te houden in afwachting van te ontvangen toeslagen. Als gevolg van uitbreiding van de formatie bij Perspectief Schiedam is de problematiek van de wachtlijsten in de loop van het jaar merkbaar verminderd. Het Instituut wil terughoudend zijn ten aanzien van het behandelen van zaken rond schuldproblemen. Er is meestal sprake van verschillende schuldeisers, waardoor het voor medewerkers van ISR niet mogelijk is om een redelijke schuldregeling te treffen met de schuldeiser, zeker indien sprake is van inkomensbeslag. Eerder heeft ISR gepleit voor meer aandacht aangaande preventieve activiteiten om schulden te voorkomen. Het is vanuit preventief opzicht ook zinvol om toename van bestaande schulden te voorkomen door het tijdig bieden van advies en ondersteuning. In dit opzicht is het inzetten van de Formulierenbrigade uiterst nuttig gebleken. De inzet van de brigade zorgt ervoor dat de inkomensvoorzieningen beter benut worden. In het vorige verslag jaar werd al opgemerkt dat de bestaande werkwijze van Perspectief Schiedam in belangrijke mate gericht is op het bieden van schuldhulpverlening bij problematische schulden. Perspectief gaat echter onvoldoende in op de gesignaleerde behoefte aan kortdurende hulpverlening. De toegang tot de hulpverlening is niet laagdrempelig. Hulpvragers dienen te voldoen aan voorwaarden om tot hulpverlening te worden toegelaten, ook indien de hulpvraag zich beperkt tot advies. Bij de toegang tot schuldhulpverlening door middel van een telefonische intake en daaruit voortvloeiende adviezen werd onvoldoende rekening gehouden met bestaande, vaak tekortschietende vaardigheden van cliënten. De inzet van de formulierenbrigade om cliënten van Perspectief Schiedam "bij de voordeur" ondersteuning te bieden heeft geleid tot een betere toegang tot schuldhulpverlening. Door het toenemend bezit van een eigen woning blijkt de bestaande hypotheek nog altijd een beperking te geven van de mogelijkheden rond schuldhulpverlening. Vaak wordt verkoop van de woning als voorwaarde gesteld om hulp te kunnen bieden. Daarbij doet het probleem van toenemende woningnood zich gelden mede omdat de urgentiemogelijkheden zeer beperkt zijn. ISR pleit ervoor dat schuldhulpverlening niet wordt onthouden aan huishoudens die als gevolg van woningnood niet in staat zijn binnen redelijke termijn te voldoen aan de voorwaarden van hulpverlening.
- 16-
SIGNALERINGEN
Huurtoeslag en Zorgtoeslag Doordat aanvragen en wijzigingen van huur- en zorgtoeslag veelal worden behandeld door de Formulierenbrigade is de hulpvraag bij het Instituut hierdoor afgenomen. Aangezien deze hulpvragen over het algemeeen werden behandeld bij de balie is met name daar sprake geweest van een afgename in contacten. Het Instituut is in 2008 aangemeld als hulp- en informatiepunt (HIP). Hierdoor is het mogelijk toegang te krijgen tot een speciale internet applicatie waardoor informatie verkregen kan worden over het Toeslagendossier van cliënten. Inzage in dit dossier geeft informatie over aanvragen, beslissingen en uitgekeerde bedragen. De verwerking van aanvragen heeft bij de Belastingdienst tot minder problemen geleid. Wel blijkt dat bij meer complexe zaken en bezwaarprocedure's de afhandeling niet altijd adequaat verloopt. Gebleken is dat huishoudens kwetsbaarder zijn geworden indien sprake is van wijzigingen in de gezinssituatie of inkomensomstandigheden. Indien wijzigingen niet tijdig worden doorgegeven kan dat grote gevolgen hebben voor het recht op de juiste toeslag. Ook is gesignaleerd dat vaak vaardigheden ontbreken om zelf tijdig de juiste activiteiten te ondernemen. Hoogheemraadschap Delfland Burgers van Schiedam dienen zorg te dragen voor betaling van de verontreinigingsheffing en ingezetenenomslag. ISR is minder regelmatig benaderd met vragen over dit onderwerp aangezien de Formulierenbrigade zich met deze hulpvraag is gaan bezighouden. Het instituut is ook regelmatig benaderd met vragen om ondersteuning indien de kwijtschelding niet tijdig werd aangevraagd. Er bleek evenals in 2007 sprake te zijn van verwarring bij cliënten met een WWB uitkering aangezien door een uitwisseling van gegevensbestanden ten onrechte werd verwacht dat deze doelgroep automatisch kwijtschelding zou krijgen. Op verzoek is voor een aantal aanslagen alsnog kwijtschelding verleend. In overleg met het Hoogheemraadschap is toegezegd de informatievoorziening aan Schiedammers aan te passen. Dit heeft ten dele geleid tot een oplossing van het probleem. Laaggeletterdheid Bij het Instituut komen veel mensen die laaggeletterd zijn. Het kan zijn dat door laaggeletterdheid belangrijke informatie gemist wordt, waardoor cliënt voorzieningen misloopt of niet reageert op belangrijke post. Door ROC Zadkine is in 2008 een cursusaanbod gedaan voor Nederlandstalingen. Er werd onder meer aandacht besteed aan lezen en schrijven, rekenen en digitale vaardigheden. Het Insituut ontving informatie over deze curssussen en heeft actief meegewerkt aan het verspreiden van voorlichtingsmateriaal. Er bleek veel belangstelling te zijn voor met name het onderdeel lezen en schrijven. Omdat het voor medewerkers van het Instituut niet gemakkelijk is laaggeletterdheid te herkennen is er behoefte aan scholing. Nagegaan zal worden of deze scholing mogelijk is.
- 17-
VOORLICHTING
5.
VOORLICHTING
Het ISR acht het van groot belang, dat Schiedammers met een laag inkomen goed voorgelicht worden over Minimavoorzieningen. Nog altijd is er een grote groep mensen, die haar rechten onvoldoende kent en daardoor onvoldoende of geen gebruik maakt van inkomensvoorzieningen. Er is veel informatie met name digitaal beschikbaar. Het vormt echter een toenemend probleem om deze informatie toegankelijk te ÏSTwenselijk dat de gemeente Schiedam een nadrukkelijker rol speelt bij deze voorlichting en burgers wijst op regelingen en voorzieningen zowel op landelijke als lokaal niveau. Het Instituut bepleit dat burgers de beschikking krijgen over de ook door Schiedam ondersteunde module bereken uw recht zodat Schiedammers op eenvoudige wijze te weten kunnen komen welke voorzieningen bereikbaar zijn. De formulierenbrigade kan geschoold worden om burgers te stimuleren deze module te gebruiken. Het blijft echter van groot belang dat de informatievoorziening ook beschikbaar blijft voor hen die de digitale informatievoorzieningen om welke reden dan ook niet benutten. Een ander punt van zorg is dat door de veelheid van regels ook verwijzers niet goed op de hoogte zijn van bestaande regelingen en voorzieningen. Het Instituut wordt dan ook steeds vaker benaderd met vragen door internediairen en hulpverleners. Er lijkt behoefte te zijn aan een naslagwerk voor mtermediairs waarbij gewenste informatie snel en adequaat gevonden kan worden.
5.1. Voorlichting aan burgers Invulservice Inkomsten Belasting Via de media (dag- en weekbladen, radio Schiedam en Look TV) en flyers wordt jaarlijks aandacht geseven aan de mogelijkheid van ondersteuning bij de aangifte Inkomstenbelasting. Schiedamse burgers worden hierbij geïnformeerd over de mogelijkheid tot teruggaaf van Inkomstenbelasting. Tijdens de dagen waarop de invulhulp wordt georganiseerd wordt door de vrijwilligers op vragen van burgers gereageerd met het inschakelen van een van de sociaal raadslieden of vindt een verwijzing plaats naar het Instituut. Ook is op de invuldagen informatie beschikbaar over schuldhulpverlening en het maatschappelijk werk. De gemeente maakt er een potje van.... Cliënte heeft problemen met de gemeente Schiedam. Zij moest na het aanvragen van een bijstanduitkering stoppen met deeltijdstudie en een arbeidstraject volgen bij een reïntegratiebedrijf. Cliënte kon het trajecten de studie niet combineren en is nu geld kwijt van de afgebroken studie. Zij had inmiddels wel een baan gevonden, maar die ging niet door omdat de Gemeente geen kinderopvang kon realiseren. Cliënte heeft krediethypotheek en onduidelijk was waar ze nu recht op heeft. De gemeente Schiedam ging er vanuit dat cliënte van de Belastingdienst heffingskortingen krijgt en hypotheekrenteaftreKmaar dat kan niet want er is sprake van krediet en niet van belastbaar inkomen met ingehouden loonheffing. Door het onterecht ontvangen van heffingskortingen dreigt cliënte nu een schuld op te bouwen bij de Belastingdienst. Cliënte heeft hierover klachten ingediend, De klachten werden wel gegrond verklaard maar verdere aktie ontbrak. Aan de gemeente Schiedam is gevraagd een en ander spoedig na te gaan .
-18-
OVERIGE ACTIVITEITEN 6
OVERIGE ACTIVITEITEN
6.1
Activiteiten in Schiedam
In 2008 was er overleg met - Gemeente Schiedam, afdeling Inkomen - Gemeente Schiedam loket Zorg en Welzijn (ad hoc) - Medewerker Lokaal Zorgnetwerk MDNW (ad hoc) - Maatschappelijk Dienstverlening Nieuwe Waterweg (ad hoc) - Perspectief Schiedam (ad hoc) - Stichting Humanitas - Schiedamse advocatuur
6.2
Activiteiten buiten Schiedam.
Er zijn in het jaar 2008 vier regiovergaderingen gehouden. Aan die vergaderingen namen deel de leden bureaus sociaal raadslieden - van de regio Rijnmond van de MO groep LOSR. De LOSR is het Landelijke Overleg van Instituten voor Sociaal Raadsliedenwerk. Daarvan moet men lid zijn om de naam sociaal raadslieden te mogen voeren. In 2008 is door de regio voornamelijk aandacht besteed aan zaakbesprekingen en signaleringen. 6.3
Deskundigheidsbevordering
Een onmisbaar hulpmiddel voor het op peil houden van de kennis van sociaal raadslieden is het 2ZW documentatiesysteem, speciaal gericht op de voor sociaal raadslieden relevante en recente
T
Ï
^
"^ ^ ^ ^
R e g d i n g e n e Voorzienin
"
gen alsook de digitale versie hiervan
Een ander hulpmiddel is het digitale Handboek WWB waarin zowel landelijk als lokaal beleid wordt behandeld. Ook werden handboeken Arbeidsrecht en Sociale zekerheidsrecht vernieuwd. Er is deel genomen aan bijscholing : "De Incassopraktijk" door de raadslieden Rotterdam terwijl enkele symposia werden bezocht over onderwerpen die verband hielden met armoede en schuldproblematiek.
Vakantieperikelen Client wordt, in verband met zijn WWB verplichtingen, verweten zich te laat terug hebben gemeld van vakantie. Hij is het daar niet mee eens. Hij heeft zich, na terugkeer in Schiedam op 29 april, willen melden. De volgende dag was de gemeente Schiedam echter gesloten in verband met Koninginnedag. Het kantoor van afdeling Inkomen was pas open op 6 mei, in verband met diverse feestdagen. Na overleg met Afdeling Inkomen is een briefje geschreven met verzoek een en ander te herzien omdat een bezwaarprocedure in dit geval niet nodig is.
- 19-
AANBEVELINGEN
7. AANBEVELINGEN 1. Schulden De inzet van de Formulierenbrigade heeft dit jaar preventief gewerkt daar waar het betrof het optimaliseren van inkomens. Dit geldt onder meer voor de ondersteuning bij het aanvragen en wijzigen van Toeslagen. Het blijft echter lastig voor Schiedammers een deskundig advies te krijgen met betrekking tot budgettering en ondersteuning bij het oplossing van kleine of enkelvoudige schulden. ISR pleit er dan ook voor, evenals in het voorgaande verslagjaar, in Schiedam een laagdrempelig loket in te stellen voor schuldhulpverlening waar informatie en advies gegeven wordt aangaande budgetteringsvragen en schuldproblematiek. Dit loket kan, naast telefonische intake, ook dienen als toegangspunt voor niet kortdurende hulpverlening, zeker waar het betreft personen die de Nederlandse taal slecht beheersen. De toegang tot de schuldhulpverlening is overigens aanmerkelijk verbeterd door de ondersteuning die de formulierenbrigade biedt bij de inventarisatie en ordening van de financiële administratie van huishoudens. Deze ondersteuning heeft tot gevolg dat de hulpvragen bij schuldhulpverlening sneller in behandeling genomen kunnen worden en minder leiden tot afwijzing van hulpvragen. Op grond van deze constateringen is het Instituut van mening dat de structurele inzet van de Formulierenbrigade van groot belang is. 2. Voorlichting Het ISR is van mening dat Schiedam gebruik dient te maken van de aan de Schiedamse situatie aangepaste digitale interactieve module "Bereken uw recht" teneinde Schiedammers, met en zonder WWB uitkering, beter in staat te stellen zich te informeren over lokale inkomensvoorzieningen. Verminder 'digibetisme' door het aanbieden van laagdrempelige scholing waar aandacht gegeven wordt aan de wijze waarop informatie gevonden kan worden, aanvragen gedaan kunnen worden en informatie (interactief) kan worden opgevraagd. Zoek hierbij aansluiting bij die voorzieningen die voor burgers actueel en/of van direct belang zijn. De Formulierenbrigade en het ouderenwerk kunnen de toegang tot en het gebruik van deze voorzieningen stimuleren. De toegang tot de digitale informatievoorzieningen dient ook voor intermediairen verbeterd te worden. Ook voor hen geldt dat het doolhof aan regelingen en voorzieningen het bieden van adequate hulp kan belemmeren. Het ISR pleit ervoor de toegang tot regelingen en voorzieningen te verbeteren door het realiseren van een Digitaal Advies Medium dat vraaggericht wordt opgezet. 3. Wet Werk en Bijstand Indien door cliënten bij een WWB aanvraag aanvullende informatie dient te worden verstrekt, wordt duidelijke informatie gegeven over de mogelijkheid te vragen om verlenging van de termijn waarbinnen de gevraagde informatie moet worden aangeleverd. Indien sprake is van een eerdere aanvraag levensonderhoud waarbij gegevens zijn overlegd adviseert het Instituut om deze al aanwezige gegevens bij een nieuwe aanvraag niet opnieuw op te vragen bij de cliënt, indien de oude gegevens nog redelijk recent zijn verkregen. Met de digitale opslag van informatie dient dit immers goed mogelijk te zijn.
-20-
AANBEVELINGEN 4 Laaggeletterdheid Laaggeletterde Schiedammers zijn kwetsbaar. Dat geldt voor het aanvragen van uitkeringen en voorzieningen maar ook voor de dagelijkse beslommeringen (bv post, rekeningen en afspraken). Het is van belang dat intermediairen (waaronder de raadslieden) laaggeletterheid herkennen en daar vervolgens adequaat mee omgaan. Om dit te bereiken dient geïnvesteerd te worden in het aanbieden van scholing en waar mogelijk een effectief instrumentarium.
-21-
BIJLAGE 1: Personele bezetting ISR Het instituut Op 31-12-2008 waren bij het instituut werkzaam: * mevrouw P. van der Laarse, administratief medewerkster (36 uur per week) * mevrouw C. Terluin, sociaal raadsvrouw (33,16 uur per week, per 1-12-08: 36 uur) * de heer G. van Zanten, sociaal raadsman (23,68 uur per week, per 1-12-08: 20,84 uur) De gewijzigde formatie heeft een tijdelijk karakter wegens extra inzet ten behoeve van de formulierenbrigade. Het hiervoor verminderd aantal uren van de raadsman is daarom gecompenseerd door de urenuitbreiding van de raadsvrouw. De totale formatie is gelijk gebleven. De Begeleidingscommissie De begeleidingscommissie vergaderde in 2007 3 maal. * de heer J.A.J. Leeman (voorzitter) * mevrouw J. Meijer-Schaap * mevrouw M.Th. Gelton-van der Post * mevrouw M.J.E. Ruseler-van Bers * de heer H. Noordegraaf. In de secretariaatsfunctie werd in het verslagjaar voorzien door het aanstellen van mw M. Stotz.
Bijlage 2: Registratie gegevens 1.
2.
3.
4.
5.
Aantal contacten januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december
2008 210 202 147 191 162 211 189 172 203 166 154 132 2139
2007 217 206 228 199 227 235 176 236 143 199 220 135 2421
2006 229 235 258 179 169 228 208 244 220 173 179 151 2473
2005 214 188 255 169 155 190 156 175 241 234 150 165 2292
Soort contact
2008
% 2008
% 2007
% 2006
spreekuur telefonisch baliedienstverlening op afspraak buiten spreekuur huisbezoek/anders Email
[email protected]
1284 292 514 22 28 7 2147
59,8 13,6 23,9 1,0 1,3 0,3 100,0
51,5 11,2 36,2 0,7 0,4 0,0 100,0
51,5 12,6 33,8 1,8 0,3 0 100,0
Tijdsduur contact
2008
% 2008
% 2007
% 2006
tot 15 minuten 15 tot 30 minuten 30 tot 60 minuten langer dan 60 minuten
570 1451 126 0 2147
26,5 67,6 5,9 0,0 100,0
33,0 62,0 4,9 0,1 100,0
29,2 63,6 7,1 0,1 100,0
Frequentie van het contact
2008
% 2008
% 2007
% 2006
eerste contact herh bezoek binnen 3 mnd ooit eerder geweest onbekend/n.v.t.
780 827 533 7 2147
36,3 38,5 24,8 0,3 100
30,6 52,3 16,9 0,2 100,0
31,7 52,9 15,1 0,3 100,0
Tot standkoming 1e contact niet verwezen verwezen onbekend/n.v.t.
2008 1168 137 842 2147
% 2008 54,4 6,4 39,2 100,0
% 2007 25,2 29,2 45,6 100,0
% 2006 28,7 3,6 67,8 100,0
Er werd verwezen door: Afdeling Werk & Inkomen Perspectief Schiedam Formulieren brigade Juridisch Loket rotterdam Maatschappelijke Dienstverlening Loket Zorg en Welzijn/WMO CWI Rechtswinkel Schiedam Politie Gemeente Schiedam Vluchtelingenwerk Advocaat Huisarts Overige instellingen
2008 19 34 16 9 16 0 7 1 4 3 1 6 1 21 138
% 2008 13,8 24,6 11,6 6,5 11,6 0,0 5,1 0,7 2,9 2,2 0,7 4,3 0,7 15,2 100
% 2007 10,5 38,9
% 2006 20,5 28,4
0,0 12,6 1,1 5,3 1,1 3,2 3,2 2,1 3,2 0,0 18,9 100,0
4,5 12,5 3,4 1,1 0,0 6,8 0,0 2,3 0,0 1,1 19,3 100,0
6.
Afsluiting/vervolg behandeling afgesloten behandeling voortgezet onbekend
2008 1494 653 0 2147
% 2008 69,6 30,4 0,0 100
% 2007 77,1 22,0 1,0 100,0
% 2006 82,2 17,8 0,0 100,0
7.
Uitwerktijd geen uitwerktijd tot 30 minuten 30 - 60 minuten langer dan 60 minuten
2008 1494 518 123 12 2147
% 2008 69,6 24,1 5,7 0,6 100,0
% 2007 77,7 17,6 4,1 0,6 100,0
% 2006 82,2 14,6 2,9 0,3 100,0
8.
Cliënt gegevens man/vrouw enz. man vrouw groep/meer personen instelling/hulpverlener onbekend
2008 853 1264 1 20 9 2147
% 2008 39,7 58,9 0,0 0,9 0,4 100,0
% 2007 40,6 58,9 0,2 0,3 0,0 100,0
% 2006 42,1 56,9 0,2 0,7 0,0 100,0
leeftijd tot 25 jaar 25 tot 35 jaar 35 tot 45 jaar 45 tot 55 jaar 55 tot 65 jaar 65 jaar en ouder onbekend/n.v.t.
2008 167 539 560 379 231 131 140 2147
% 2008 7,8 25,1 26,1 17,7 10,8 6,1 6,5 100,0
% 2007 9,0 23,5 27,0 16,4 10,5 8,3 5,2 100,0
% 2006 10,7 22,5 29,9 15,0 10,6 7,3 4,0 100,0
a.
b.
c.
2008 694 270 102 325 269 187 231 69 2147
% 2008
2008 646 542 685 41 6 5 222 2147
inkomstenbron Loon/zw WW uitkering AO-uitkering AOW ANW pensioen WWB/ IOAW Zelfstandige studiefin. IBG anders/ geen ink. onbekend.
land van herkomst Nederland Suriname/Antillen Europa Turkije Marokko Overig Afrika overige landen onbekend/n.v.t.
d.
e.
f.
g.
10.
32,3 12,6
Tb ZUU/ 34,0 13,5
7o IUUO 29,1 13,7
4,8
4,3
4,2
15,1 12,5
18,2
17,8 12,4
8,7
8,8 8,2
10,8
11,0
3,2
2,0
1,7
100,0
100,0
100,0
% 2008 30,1 25,2 31,9 1,9 0,3 0,2 10,3 100,0
% 2007
% 2006
35,4 23,3 30,4
36,8 24,6 27,0
2,4 0,2 0,4 7,9
1,6 0,1 0,4 9,4
100,0
100,0
2008 571 64 179 177 809 7 14 18 308 2147
% 2008
% 2007 23,1 4,7 8,7 9,1 35,7 0,7 1,3 3,6 13,1 100,0
% 2006
inkomensklasse minimum (tot 110% min.loon) mininimum tot grens zvw hoger inkomen onbekend/n.v.t.
2008 1503 247 12 385 2147
% 2008
% 2007 70,2 11,7 0,6 17,4 100,0
% 2006
Vragen/problemen uitkeringen werken belastingen wonen consumentenzaken juridische kwesties personen-/familierecht onderwijs overige zaken
2008 635 146 747 341 398 186 83 56 101 2693
% 2008
% 2007 19,7 3,8 27,5 12,4 15,5 9,2 3,9 1,9 6,1 100,0
% 2006
2008 2291 402 2693
% 2008 85,1 14,9 100,0
% 2007
% 2006 84,9 15,1 100,0
leefsituatie gehuwd/samenwonend eenoudergezin alleenst/zelfst.wonend alleenst/inwonend bij ouders elders verzorgd anders onbekend/n.v.t.
Nieuw/Vervolgonderwerp nieuw onderwerp vervolgonderwerp/zelfde zaak
26,6
3,0 8,3 8,2 37,7
0,3 0,7 0,8 14,3 100,0
70,0 11,5
0,6 17,9 100,0
23,6
5,4 27,7 12,7 14,8
6,9 3,1 2,1 3,8 100,0
87,7 12,3 100,0
9,3 11,8
23,8
3,2 9,5 9,5 34,9
0,0 2,0 3,4 13,6 100,0
69,8 12,5
0,8 16,9 100,0
21,5
4,7 26,3 12,0 17,5
8,3 3,1 2,0 4,5 100,0
11. Wijze van afhandeling informatie en advies invullen formulier bezwaar/beroep verwijzing bemiddeling praatpaal/klankbord overige dienstverlening
12.
Er werd verwezen/ bemiddeld naar: - Advocatuur - Afdeling Werk & Inkomen - Juridisch Loket - Perspectief Schiedam - Gemeentelijke belastingen - Gemeentelijke Krediet Bank - Verzekerings instanties - (Nationale) ombudsman - Huurcommissie - Formulieren brigade - Invulservice Belastingen - Deurwaarder - Maatschappelijke Dienstverlening -UWV - Notariaat - Belastingdienst - Instanties vreemdelingenzaken - Steunpunt Studiefinanciering - Soc. Raadslieden elders -CWI - Vakbond - Overige instanties
2008 919 350 209 400 16 0 799 2693
% 2008 34,1 13,0 7,8 14,9 0,6 0,0 29,7 100
% 2007 39,5 21,0 5,7 9,5 0,5 0,1 23,9 100,0
% 2006 38,3 16,8 4,9 9,7 0,2 0,1 30,0 100,0
2008 58 22 66 26 7 5 3 1 2 70 15 4 17 4 4 3 6 3 11 8 33 25 412
% 2008 14,1 5,3 16,0 6,3 1,7 1,2 0,7 0,2 0,5 17,0 3,6 1,0 4,1 1,0 1,0 0,7 1,5 0,7 2,7 1,9 8,0 6,1 100,0
% 2007 22,7 8,4 10,6 15,4
% 2006 23,2 5,9 14,7 17,6
0,0 0,0 1,1 1,1 8,4 1,5 2,6 4,8 0,4 0,4 2,6 1,8 0,7 13,6 100,0
0,0 1,0 0,3 1,0 6,5 0,7 1,3 1,6 0,3 0,3 3,3 5,6 1,3 12,7 100,0
13.
Onderwerpen van gesprek Uitkeringen - internat.soc. Zekerheid - werkloosheidsuitkeringen - ziektewet -WIA - WAZ/WAJONG - andere AO- voorzieningen - zorgverzekeringwet - zorgtoeslag -AWBZ - overige ziektekosten regelingen -AOW -ANW - pensioenen - wet werk en bijstand - bijzondere bijstand - woonkostentoeslag - arbeidsplicht/maatregel WWB - verhaal WWB - terugvordering WWB - overige bijstandszaken - kinderbijslag - wsw - toeslagenwet - remigratie/emigratie - wet voorzieningen gehandicapten - voorzieningen minima - overige uitkeringen
Werken -CWI - arbeidsovereenkomst - loon en vakantiegeld - ontslag - arbeidsomstandigheden - wet flex en zekerheid - overige zaken arbeidsrecht - ondernemingszaken - werkgelegenheid/WIW - reintegratie gehandicapt - overige zaken werkgelegenheid
2008 2 33 24
2 31 1 24 44 2 1 10
1 27 220 80 4 15 2 35 11
18 2 11 7 8 18 2 635 2008 4 32 44 35 3 0 3
11 1 11 2 146
% 2008
% 2007
% 2006
0,3 5,2 3,8 0,3 4,9 0,2 3,8 6,9 0,3 0,2 1,6 0,2 4,3 34,6 12,6 0,6 2,4 0,3 5,5 1,7 2,8 0,3 1,7 1,1 1,3 2,8 0,3 100,0
0,5 7,8 3,9 7,8 0,3 0,0 2,0 8,0 0,5 0,2 4,1 0,5 3,9 34,6 5,5 0,3 0,8 0,5 4,7 0,2 2,4 0,3 4,7
0,6 7,2 4,4 4,7 0,3 1,2 3,0 5,1 0,5 0,6 3,3 0,8 2,9 36,0 5,4 0,5 2,7 1,2 5,0 0,8 4,7 0,3 2,9
1,6 4,6 0,2 100,0
0,8 4,8 0,5 100,0
2008 2,7 21,9 30,1 24,0 2,1 0,0 2,1 7,5 0,7 7,5 1,4
% 2007 3,4 17,1 20,5 28,2 1,7 0,9 7,7 3,4 0,9 12,0 4,3
% 2006 7,5 16,4 26,7 24,0 4,1 1,4 6,2 0,0 4,1 7,5 2,1
100,0
100,0
100,0
Belastingen - betaling/invord.belasting - kwijtschelding rijksbelasting - aangifte inkomstenbelasting - wet inkomstenbelasting 2005 - loonbelasting/-heffing - aanslag inkomstenbelasting - premieheffing volksverzekering - overige zaken loon/ink. bel - sucesssie/schenkingsrecht - motorrijtuigenbelasting - overige rijksbelasting - onroerende zaak belasting - kwijtsch gemeente belasting - kwijsch belasting lagere overheid - overige belasting lagere overheid
Wonen - huurtoeslag - huurovereenkomst - herstel in oude staat - huurprijzen - onderhoud woning - huursubsidie - huiseigendom - bijzondere huisvesting - huisvesting gehandicapten - woonruimteverdeling - overige woonzaken
Consumentenzaken - overeenkomst goederen/diensten - nutsbedrijven - overige consumentenzaken - krediet/geld lenen - schulden/budgetteren - overige zaken mbt geld - schadeverzekeringen - part. ziektekostenverzekering - overige verzekeringen
2008 28 2 266 73 34 184 30 2 0 3 1 0 31 82 11 747
% 2008 3,7 0,3 35,6 9,8 4,6 24,6 4,0 0,3 0,0 0,4 0,1 0,0 4,1 11,0 1,5 100,0
% 2007 5,8 1,2 29,8 10,4 4,7 15,2 9,2 0,8 0,0 0,1 0,6 0,0 5,0 15,1 2,0 100,0
% 2006 8,3 0,2 29,3 16,3 5,6 11,2 7,0 0,7 0,2 0,5 0,0 0,2 0,5 8,5 11,2 100,0
2008 246 25 2 5 15 5 8 1 0 27 7 341
% 2008 72,1 7,3 0,6 1,5 4,4 1,5 2,3 0,3 0,0 7,9 2,1 100,0
% 2007 66,3 4,9 0,5 3,1 7,8 3,9 2,1 0,0 0,3 6,7 4,1 100,0
% 2006 59,2 10,3 0,5 1,1 4,3 14,9 1,6 0,5 0,3 3,5 3,0 100,0
2008 87 62 0 5 195 16 16 8 9 398
% 2008 21,9 15,6 0,0 1,3 49,0 4,0 4,0 2,0 2,3 100,0
% 2007 21,6 15,1 0,4 0,4 49,2 3,5 5,4 1,9 2,5 100,0
% 2006 22,6 16,7 0,6 2,2 44,1 5,9 4,3 0,6 3,1 100,0
Juridische kwesties - rechtsbijstand - burger en overheid - GBA en (reis)documenten - onrechtmatige daad/smartengeid - burenrecht - overige zaken burgerlijk recht - burgerlijk procesrecht - loon- en uitkeringsbeslag - administratieve rechtspraak - strafrecht - vreemdelingenrecht - nationaliteit/naturalisatie - gezinshereniging/vorming - bestuursrecht algemeen - klachtprocedures - overige juridische kwesties
2008 14 1 9 2 1 1 19 38 4 20 38 2 1 2 8 26 186
% 2008 7,5 0,5 4,8 1,1 0,5 0,5 10,2 20,4 2,2 10,8 20,4 1,1 0,5 1,1 4,3 14,0 100,0
% 2007 8,8 0,4 3,5 1,4 0,4 0,7 12,3 10,9 4,6 10,2 30,2 1,8 0,0 1,4 1,4 12,3 100,0
% 2006 4,7 1,2 3,9 1,9 0,0 0,8 6,6 11,7 3,1 10,1 34,6 1,2 1,9 0,8 2,7 14,8 100,0
Personen en familierecht - personen en familierecht - ouderlijk gezag/voogdij - overige zaken familierecht - huwelijk/samenwonen - (echt)scheiding - alimentatie - erfrecht
2008 7 12 1 4 26 26 7 83
% 2008 8,4 14,5 1,2 4,8 31,3 31,3 8,4 100,0
% 2007 5,9 9,9 2,0 4,0 28,7 30,7 18,8 100,0
% 2006 7,4 20,0 5,3 6,3 29,5 25,3 6,3 100,0
Onderwijs - onderwijs algemeen - wet studiefinanciering - tegemoetkoming studiekosten - les- en collegegeld - studiefondsen/beurzen - overige zaken studiekosten
2008 4 28 18 3 0 3 56
% 2008 7,1 50,0 32,1 5,4 0,0 5,4 100,0
% 2007 13,6 27,1 49,2 5,1 1,7 3,4 100,0
% 2006 4,8 33,9 41,9 0,0 6,5 12,9 100,0
Overige zaken - gezondheidszorg - persoonlijke en relatieproblemen - sociale hulpverlening - toeslag kinderopvang - overige maatsch onderwerpen
2008 10 6 24 33 28 101
% 2008 9,9 5,9 23,8 32,7 27,7 100,0
% 2007 6,8 10,0 18,4 17,9 46,3 100,0
% 2006 5,0 19,4 51,8 18,7 5,0 100,0