Sociaal jaarverslag BASF in Nederland
2008
Voorwoord
>
BASF Nederland B.V.
-Locatie Rijnpoort
>
-Locatie De Meern
>
-Locatie Nijehaske
>
-Locatie Oosterhout
>
BASF Color Solutions Netherlands B.V.
>
BASF Coatings Services B.V.
>
Relius Nederland B.V.
>
Wintershall Nederland B.V.
>
Voorwoord Samen sterk Als we terugblikken op het jaar 2008, kunnen we met recht spreken van een turbulent jaar. In de eerste kwartalen begonnen we sterk. BASF behaalde zeer goede resultaten. Na de zomer echter, kregen we te maken met de negatieve effecten van de snel teruglopende economie. De ene divisie ondervond hiervan sterker de gevolgen dan de andere. Ook de veranderingen in de organisatie maakten het voor veel medewerkers een jaar met veel uitdaging. Ieder BASF-bedrijf in Nederland heeft het afgelopen jaar met veranderingen te maken gehad. Of het nu ging om integratie of juist een verzelfstandiging – het zijn allemaal ontwikkelingen die vele veranderingen met zich meebrachten en daardoor het nodige van een team vergden. Leidinggevenden geven aan dat ze juist het afgelopen jaar op de medewerkers konden rekenen door hun inzet en flexibele houding. Het belang van een sterk team zien we in alle organisaties terug. Ook het komende jaar zal BASF volop in beweging zijn. Het jaar 2009 vraagt de volle aandacht om als een sterk team te kunnen blijven opereren. Bedrijven geven aan integratie, samenwerking en scholing hoog op de agenda te plaatsen. Ook geven bedrijven aan blijvend aandacht te willen schenken aan veiligheid, gezondheid en milieu. Bovenstaande is slechts een greep uit de interviews met de directeuren en locatiemanagers van de verschillende BASF bedrijven. Wij wensen u veel leesplezier. Afdeling Communicatie
Sociaal jaarverslag 2008
BASF Nederland B.V. | locatie Rijnpoort
Vanuit het verkoopkantoor van BASF Nederland B.V. in Arnhem verkopen BASF-collega’s de meer dan 9000 BASF-producten aan nationale en internationale klanten. Uiteindelijk vinden deze producten in ontelbare toepassingen hun weg naar de consument.
Op weg naar het BASF-gevoel Integratie en centralisatie stonden in 2008 centraal bij BASF Nederland B.V. Zo werd een begin gemaakt met de harmonisatie van de arbeidsvoorwaarden. “We hebben overeenstemming bereikt met de verschillende ondernemingsraden over de voorwaarden voor nieuwe medewerkers”, zegt directeur Ger van der Lubbe. “Voor de bestaande werknemers werken we nog aan een overgangsregeling. Overigens gaat het hierbij uitsluitend om secundaire arbeidsvoorwaarden.” Overstap Ook de integratie van een aantal ondersteunende diensten nam in 2008 vastere vormen aan. Van der Lubbe erkent dat dit een grote impact heeft op de betrokkenen. “De overgang van financiële zaken naar Berlijn betekent bijvoorbeeld dat iedereen met het softwaresysteem SAP moest gaan werken. De overstap verliep over het algemeen soepel, maar voor een aantal locaties was het behoorlijk wennen.”
Informele sfeer “De integratie is een logische en noodzakelijke stap op weg naar het ‘BASF-gevoel’”, zegt Van der Lubbe. “We willen de onderlinge binding versterken en alle medewerkers het gevoel geven dat ze bij één concern horen. Dat deden we in 2008 door de samenwerking tussen bedrijven te verankeren in projecten en werkgroepen, maar ook door de locaties regelmatig te bezoeken en veel te communiceren met de mensen.” Ook in informele sfeer zocht BASF Nederland B.V. naar meer interne toenadering, zoals blijkt uit de organisatie van het grote bedrijfsfeest in Maarssen. “Afgaande op de enthousiaste reacties is dat erg positief ontvangen”, zegt Van der Lubbe. Positieve instelling De nieuwe cultuur moet een solide basis vormen voor de komende veranderingen, zoals de implementatie van EUCON. “Het gaat hierbij om de verdere integratie van de ondersteunende diensten en implementatie van ‘shared services’”, aldus Van der Lubbe. “Ook de inkoop wordt in de toekomst gebundeld, via het project PRO-EU. Al die veranderingen vergen veel van onze mensen, maar gelukkig is al eerder gebleken dat we kunnen vertrouwen op hun flexibiliteit en positieve instelling.” Stabiel Die loyaliteit blijkt op de locatie in Arnhem onder meer uit het stabiele personeelsbestand, zo signaleert HR-manager Ingeborg van der Werk-Kil. “Ook het ziekteverzuim was weer laag, waaruit blijkt dat de betrokkenheid bij het bedrijf onverminderd groot is. Mensen die een fysiek ongemak ondervinden, passen hun werkzaamheden liever een beetje aan dan dat ze zich ziek melden.”
2 | basf in Nederland 2008
Sociaal jaarverslag 2008
Aantal medewerkers totaal
24
2008
19
54
2007
18
56
51
2006
2006
2007
2008
leeftijdsopbouw 2008 Leeftijdsopbouw
2006
24 jaar of jonger
0
1
2 jaar of minder
14
2
25 t/m 34 jaar
11
2
3 tot 5 jaar
14
3
35 t/m 44 jaar
27
3
6 tot 10 jaar
14
4
45 t/m 54 jaar
25
4
11 tot 20 jaar
14
5
55 jaar of ouder
15
5
21 tot 30 jaar
20
6
31 jaar of langer
2,2
2008
Directie
2
Personeelszaken
4
Communicatie
2
Logistiek Finance & Controlling
Speerpunten 2009 • Uitwerking tevredenheidonderzoek medewerkers (oftewel Global Employee Survey) • Bewustwordingsprogramma gezondheid en veiligheid • CIBA-integratie • Implementatie EUCON en PRO-EU • Sterke focus op interne communicatie
2 13
Quality, Health, Safety & Environment
1
Information Management
2
Service Platform
3
Fijnchemie
3
Veredelingsproducten
9
Agro
3 | basf in Nederland 2008
2
Aantal medewerkers per afdeling
3,4
2,1
aantal medewerkers
Alkylene Oxide & Glycols
2008
1
Ziektepercentages
2007
2007
diensttijdopbouw 2008 Diensttijdopbouw aantal medewerkers
2006
78
vrouwen
75
mannen
69
1 29
Chemtrade
1
Ellba
1
Tax & Legal
3
Environmental Catalysts
1
Market Development
1
Sociaal jaarverslag 2008
BASF Nederland B.V. | locatie De Meern
Meer efficiëntie door integratie De integratie van De Meern in het BASF-concern kreeg in 2008 nog duidelijker vorm. “Natuurlijk is zo’n grotere organisatie wennen voor een bedrijf dat voorheen zelfstandig opereerde”, zegt locatiemanager Guy Luyckx. “Bovendien worden met de invoering van EUCON en PRO-EU straks nog meer taken gecentraliseerd.” Toch heeft de integratie vooral voordelen, vindt Luyckx. “Juist doordat de beslissingslijnen langer zijn, worden we gedwongen om beter te plannen. Er zijn bijvoorbeeld meer handelingen nodig voor de goedkeuring van facturen en de inkoop. Dat lijkt soms omslachtig, maar op iets langere termijn zou dit automatisch tot efficiëntieverbetering moeten leiden.” Ook de arbeidsefficiëntie werd in 2008 tegen het licht gehouden. “Tijdens de BASF Site Benchmarking voor productielocaties zijn onze gepresteerde uren geanalyseerd”, zegt Luyckx. “De uitkomst maakte duidelijk dat we de komende jaren nog een slag moeten maken op dit gebied.” Beloningssysteem Belangrijk onderdeel van de integratie is de harmonisatie van de arbeidsvoorwaarden, die BASFbreed wordt geïmplementeerd. Ook HR-manager Jaap Verweij is bij dat proces betrokken. “We hebben veel overleg gevoerd”, zegt hij. “Inmiddels is er overeenstemming met de vertegenwoordigers, maar de definitieve instemming zal van de individuele ondernemingsraden (Arnhem, De Meern, Nijehaske) en personeelsvertegenwoordiging (Oosterhout) van de locaties van BASF Nederland B.V. moeten komen.” Eveneens nog in ontwikkeling is het functieclassificatiesysteem STRATA en het daaraan gekoppelde beloningssysteem EPMS. “Uit de functievaststelling volgt het basissalaris, terwijl EPMS het flexibele gedeelte van het loon bepaalt, onder
In de tot de Catalysts-divisie behorende locatie De Meern van BASF Nederland B.V. worden hoogwaardige katalysatoren voor de procesindustrie gemaakt, die worden gebruikt in de chemische, petrochemische, voedingsmiddelen en farmaceutische industrie. Een voorbeeld uit de voedings middelenindustrie betreft het hydrogeneren van sojaolie, om het smeltpunt en de houdbaarheid te optimaliseren voor toepassing in margarines of dressings. Andere toepassingen betreffen onder andere de ontzwaveling van afgassen en olie, de fabricage van kunststoffen en het omzetten van (aard-)gas naar vloeibare brandstoffen.
4 | basf in Nederland 2008
meer op basis van bedrijfsresultaat, individuele prestatie en competenties,” aldus Verweij. “We werken momenteel hard aan de afronding van dit traject.” Nieuwe ploegendiensten Wel al doorgevoerd is het nieuwe ploegendienst systeem in De Meern, al gaat het om een voorlopige aanpassing. “We zijn overgestapt van een 3-4-3 ritme (drie ochtenddiensten, vier middagdiensten, drie nachtdiensten) naar 2-2-2”, legt Luyckx uit. “Voor de gemiddelde werknemer is dit gezonder omdat het bioritme minder wordt verstoord, al verschilt dit per individu.” De afspraak is dat de nieuwe opzet pas definitief wordt doorgevoerd als minimaal tweederde van de betrokken werknemers hun fiat geven. Veiligheid en gezondheid Net als op de andere BASF-locaties is de verbetering van veiligheid en gezondheid een blijvend aandachtspunt in De Meern. “Voor BASF zijn dit belangrijke thema’s, zoals blijkt uit de initiatieven die wereldwijd op dit gebied worden ontplooid”, weet Luyckx. “Wij gaan daar uiteraard vol overtuiging in mee.”
Sociaal jaarverslag 2008
Aantal medewerkers
2007
leeftijdsopbouw 2008 Leeftijdsopbouw
2008
2006
aantal medewerkers
24 jaar of jonger
1
1
2 jaar of minder
48
2
25 t/m 34 jaar
34
2
3 tot 5 jaar
31
3
35 t/m 44 jaar
87
3
6 tot 10 jaar
54
4
45 t/m 54 jaar
91
4
11 tot 20 jaar
49
5
55 jaar of ouder
29
5
21 tot 30 jaar
45
6
31 jaar of langer
15
Aantal medewerkers per afdeling Operations
148
Technology
24
5,3
5,5
4,8
EH&S
2008
Speerpunten 2009 • Aandacht voor leeftijdsopbouw personeelsbestand en nieuwe CAO • Evaluatie nieuw ploegendienstsysteem • Blijvende aandacht voor veiligheid, gezondheid en milieu • Omgaan met EUCON en PRO-EU
5 | basf in Nederland 2008
2008
1
Ziektepercentages
2007
2007
diensttijdopbouw 2008 Diensttijdopbouw aantal medewerkers
2006
242
2006
246
232
totaal
28
2008
27
2007
27
214
2006
vrouwen
219
mannen
205
Site Logistics Site Management
2 10 2
R&D
23
CS EMEA
18
Sales & Marketing
11
Accounting
1
HR
3
Sociaal jaarverslag 2008
BASF Nederland B.V. | locatie Nijehaske
BASF Nederland B.V. ontwikkelt, produceert en verkoopt in haar tot de Performance Chemicals-divisie behorende locatie Nijehaske watergedragen polymeerproducten ten behoeve van de inkt- en coatingsindustrie. De hypermoderne productie-unit en de ‘state of the art’ laboratoria zijn belangrijke schakels voor het succes van BASF Nederland B.V.
Op koers Na alle voorbereidingen werd er in 2008 een aantal belangrijke veranderingen doorgevoerd in Nijehaske. Behalve de invoering van het softwaresysteem SAP had ook de overdracht van werkzaamheden naar Berlijn en Antwerpen ingrijpende gevolgen. “Voorheen was alles in Nijehaske gecentraliseerd en dat maakte de lijnen wat korter”, zegt locatiemanager Jurgen Hoekstra. “Als er beslissingen moesten worden genomen, werd dat intern geregeld. Nu loopt dat proces over meerdere schijven en dat duurt uiteraard wat langer.”
Integratieproces Toch ziet Hoekstra vooral de voordelen van de fusie met een mondiale grootmacht als BASF. “Het vergroot onze financiële slagkracht en maakt de inkoop efficiënter”, aldus de locatiemanager. “Bovendien kunnen we gebruik maken van de gigantische expertise binnen de organisatie en tegelijkertijd zelf support leveren aan andere bedrijven.” Volgens Hoekstra is deze krachten bundeling een uitstekende stimulans voor het integratieproces. “De acceptatie binnen het bedrijf groeit, nu is het zaak om de medewerkers daadwerkelijk het gevoel te geven dat BASF ook óns bedrijf is. Dan kunnen we een nog actievere rol spelen binnen de nieuwe organisatie.”
6 | basf in Nederland 2008
Drijven Ondanks alle veranderingen bleven de medewerkers van Performance Chemicals gewoon hun werk doen. “We mogen ons gelukkig prijzen, want we hebben een geweldig team”, zegt Hoekstra. “De bedrijfsprestaties waren uitstekend, al was het laatste kwartaal natuurlijk een stuk minder.” Daarmee refereert Hoekstra aan de economische recessie, die ook in 2009 zal doorwerken op de groeimogelijkheden. Volgens de locatiemanager is goed teamwork van essentieel belang om de storm te doorstaan. “Ik heb het vergeleken met een zeilboot”, zegt hij. “Als die in noodweer terechtkomt, weten de bemanningsleden precies wat ze moeten doen. De boot blijft immers alleen drijven als iedereen rustig blijft en gewoon zijn taak uitvoert. Zo moeten wij ook te werk gaan.” Jubilea De locatie Nijehaske gaat de uitdaging aan met een aantal nieuwe medewerkers. “Het relatief grote verloop hing in veel gevallen samen met inhoudelijke functieveranderingen”, legt HR-manager Ben Over uit. “Het blijft nog echter nog steeds leuk om in Nijehaske te werken en de loyaliteit binnen het bedrijf is groot. Zo vierden we in 2008 diverse jubilea, ook van collega’s die al 25 of 30 jaar bij ons werken.” Het gezonde arbeidsethos in Nijehaske blijkt bovendien uit het ziekteverzuimpercentage, dat in vergelijking met 2007 vrijwel gelijk bleef. “Het huidige cijfer is normaal voor een volcontinu productiebedrijf”, aldus Over. “Ook het kortdurende ziekteverzuim is stabiel en dat is een goed teken. We doen er bovendien alles aan om zieke medewerkers weer snel in het arbeidsproces te betrekken. Persoonlijke aandacht staat daarbij voorop.”
Sociaal jaarverslag 2008
Aantal medewerkers
leeftijdsopbouw 2008 Leeftijdsopbouw
154
2007
153
2006
153
2008
totaal
2006
2007
2008
26
2007
26
2006
25
128
vrouwen
127
mannen
128
2008
diensttijdopbouw 2008 Diensttijdopbouw aantal medewerkers
aantal medewerkers
1
24 jaar of jonger
1
1
2 jaar of minder
2
25 t/m 34 jaar
30
2
3 tot 5 jaar
6
3
35 t/m 44 jaar
59
3
6 tot 10 jaar
51
4
45 t/m 54 jaar
50
4
11 tot 20 jaar
50
5
55 jaar of ouder
14
5
21 tot 30 jaar
10
6
31 jaar of langer
4,61
2,9
4,4
Business Group
2007
2008
Speerpunten 2009: • Actievere rol spelen binnen BASF door verdere integratie • Omgaan met economische omstandigheden door klantgerichter te werken en efficiëntere kostenbeheersing • Integratie en samenwerking met CIBA • Verbetering supply chain en logistieke processen
7 | basf in Nederland 2008
22
Finance
3
Health Safety Environment/Facility
4
HR & TQM
4
Manufacturing
64
Operations
20
Prod Regulatory Affairs Site Management R&D
2
Aantal medewerkers per afdeling
Ziektepercentages
2006
35
3 1 33
Sociaal jaarverslag 2008
BASF Nederland B.V. | locatie Oosterhout
Trots op het team Op 1 maart 2008 werd de definitieve fusie met BASF Nederland B.V. geformaliseerd. “Zoiets heeft natuurlijk veel impact op een organisatie die ooit volledig zelfstandig functioneerde”, weet locatiemanager Pieter van Gent. “Niet alleen veranderde onze huisstijl en de manier waarop we ons presenteren, ook een aantal ondersteunende taken wordt nu meer centraal geregeld door BASF. Ik denk daarbij aan het IT- en het HR-management. Het geeft ons wat minder vrijheid, maar het komt de professionaliteit wel ten goede.”
Positief en loyaal Voor de verhuizing van processen naar Berlijn was de overgang op het softwaresysteem SAP CAT noodzakelijk. “Het had heel wat voeten in de aarde, vooral doordat het systeem in extreem korte tijd moest worden geïmplementeerd”, zegt Van Gent. “De basisfuncties werken nu, maar het veranderingstraject is nog zeker niet voltooid.” De locatiemanager is vooral trots op zijn team, dat ondanks alle hectiek positief en loyaal bleef. “Daardoor hebben onze klanten nauwelijks iets van de reorganisatie gemerkt en hebben we in 2008 een prima bedrijfsresultaat behaald.” Veiligheid Ook op het gebied van veiligheid en milieu werden in 2008 belangrijke stappen gezet. “Juist doordat we nu deel uitmaken van een groter concern, is het eenvoudiger om ervaringen en expertise uit te wisselen met de andere bedrijven”, aldus Van Gent. “Dat biedt een solide basis om onze werkzaamheden nog veiliger, gezonder en milieuvriendelijker te maken. Dat laatste is een belangrijk speerpunt voor volgend jaar.” Op niveau De gestage groei van het personeelsbestand is volgens HR-manager Ingeborg van der Werk-Kil eenvoudig te verklaren. “Oosterhout kreeg steeds meer klanten, dus dan heb je ook meer mensen nodig. Inmiddels zitten we qua bezetting weer op het gewenste niveau. Daarbij willen we toe naar de situatie waarbij elke persoon één functie heeft. Dit versterkt de focus op de klant. Ik heb er alle vertrouwen in dat het ervaren personeel in Oosterhout dat voor elkaar krijgt.”
BASF Nederland B.V. Construction Chemicals in Oosterhout levert hulpstoffen voor beton en mortel, tegellijmen, voegmiddelen en kitten, betonreparatiesystemen, injectiematerialen en vloersystemen.
8 | basf in Nederland 2008
Sociaal jaarverslag 2008
Aantal medewerkers
7
2008
9
34
2007
9
32
2006
2006
2007
2008
leeftijdsopbouw 2008 Leeftijdsopbouw
2006
2007
aantal medewerkers
1
24 jaar of jonger
0
1
2 jaar of minder
2
25 t/m 34 jaar
1
2
3 tot 5 jaar
6
3
35 t/m 44 jaar
10
3
6 tot 10 jaar
10
4
45 t/m 54 jaar
28
4
11 tot 20 jaar
11
5
55 jaar of ouder
8
5
21 tot 30 jaar
6
6
31 jaar of langer
2
12
Aantal medewerkers per afdeling
2,9
4,85
Ziektepercentages
2007
2008
diensttijdopbouw 2008 Diensttijdopbouw aantal medewerkers
47
totaal
43
vrouwen
41
mannen
40
Sales
23
Office
10
Fabriek
10
Laboratorium
4
2008
Speerpunten 2009 • Ontwikkelen eenduidige strategie, waarbij iedere medewerker weet wat zijn of haar bijdrage is • Nog veiliger, gezonder en milieubewuster werken • Op zoek gaan naar nieuwe markten en producten • Beter gebruik maken van de mogelijkheden van SAP CAT • Meer efficiency bereiken door verdergaande integratie
9 | basf in Nederland 2008
basf in Nederland 2007 | 9
Sociaal jaarverslag 2008
BASF Color Solutions Netherlands B.V.
BASF Color Solutions Netherlands B.V. in Apeldoorn ontwikkelt, produceert en verkoopt verschillende hoogwaardige pigmentpreparaten. Klanten gebruiken deze producten voor de inkleuring van talloze kunststofproducten zoals kunstgras of PVC-folie. Alle kleuren zijn in drie vormen leverbaar: granulaat, pasta of poeder. Hierdoor kan BASF in Apeldoorn producten maken die geschikt zijn voor vrijwel elk denkbaar proces in de kunststofindustrie.
Flexibel personeel zorgt voor succes In 2008 werd de verzelfstandiging van de locatie Apeldoorn verder verankerd in de organisatie. Het bedrijf maakt nu definitief deel uit van de Europese groep BASF Color Solutions, die zelfstandig binnen BASF functioneert. “Dat is op de eerste plaats een juridische formaliteit, maar het heeft toch ook gevolgen voor de mensen op de werkvloer”, zegt directeur Paul Evers. “We produceren nu veel meer voor landen als Spanje en Frankrijk. Bovendien is de samenwerking binnen Europa intensiever dan voorheen.” Flexibiliteit Het was niet de enige verandering waarmee personeel en management in 2008 te maken kregen. Zo bracht ook de invoering van het softwaresysteem SAP heel wat met zich mee. “Omdat ons oude systeem niet aansloot op SAP, kenden we wat opstartproblemen”, legt Evers uit. “Dankzij de flexibiliteit van onze mensen hebben de klanten daar echter niets van gemerkt.” Die flexibiliteit is vooral te danken aan gemotiveerd
personeel, zo weet Evers. “We handelen in Apeldoorn als team en onze insteek op alle niveaus in de organisatie is dat we samen de klus moeten klaren. Het management staat dicht bij de operationele werkzaamheden van de afdeling en aan achterkamertjespolitiek doen we niet. Iedereen weet alles van het bedrijf.” De onverminderd goede werksfeer en een aantal gerichte investeringen in techniek en processen leidden tot een uitstekend bedrijfsresultaat. “De productiviteit steeg de laatste jaren gemiddeld met 20-30%. Daar ben ik erg trots op”, aldus Evers. Onderzoek “Er is weinig verloop, dus ook weinig instroom”, verklaart HR-manager Ingeborg van der Werk-Kil de vrij hoge gemiddelde leeftijd van de werknemers. De bedrijfsleiding betaalt de loyaliteit van het personeel terug door veel te investeren in opleiding en gezondheid. Evers haalt in dat kader het ARBOonderzoek aan. “Daarbij werden alle medewerkers en hun werkplek beoordeeld op zowel de belastbaarheid als de daadwerkelijke werkbelasting. Daaruit volgde een persoonlijk gezondheidsadvies. We investeren dus volop in onze mensen. Zo hebben we in 2008 ook een EVC-traject (Erkennen van Verworven Competenties) doorgevoerd. Hierop sluiten we aan met opleidingen en trainingen, zodat medewerkers een erkend diploma kunnen behalen.” Ziekteverzuim Het ziekteverzuim was hoog in 2008. Daarom is er een beleid ingevoerd dat erop is gericht de medewerkers zo snel mogelijk weer gezond en aan het werk te krijgen. Deze begeleiding begint bij de ziekmelding en loopt door tot de volledige re-integratie. “Om de lichamelijke belasting zoveel mogelijk te beperken, blijven we bovendien investeren in automatisering en technische hulpmiddelen”, zegt Van der Werk-Kil.
10 | basf in Nederland 2008
Sociaal jaarverslag 2008
Aantal medewerkers
2007
leeftijdsopbouw 2008 Leeftijdsopbouw
2006
2007
2008
24 jaar of jonger
0
1
2 jaar of minder
3
2
25 t/m 34 jaar
1
2
3 tot 5 jaar
5
3
35 t/m 44 jaar
13
3
6 tot 10 jaar
3
4
45 t/m 54 jaar
22
4
11 tot 20 jaar
9
5
55 jaar of ouder
15
5
21 tot 30 jaar
13
6
31 jaar of langer
18
Aantal medewerkers per afdeling
9,62
8,49
9,11
2008
Speerpunten 2009 • Blijvende aandacht voor veiligheid en gezondheid • Trainingen en opleidingen op alle niveaus • Streven naar balans in de leeftijdsopbouw
11 | basf in Nederland 2008
aantal medewerkers
1
Ziektepercentages
2007
2008
diensttijdopbouw 2008 Diensttijdopbouw aantal medewerkers
2006
51
54
2006
55
2008
totaal
6
2007
7
2006
7
45
vrouwen
47
mannen
48
Locatie Management
4
Admin. Services
2
Logistic Services
5
Productie
30
Verkoop
10
Sociaal jaarverslag 2008
BASF Coating Services B.V.
Stabiliteit en vooruitgang Helleputte. “We hebben de resultaten eerst op directieniveau geanalyseerd en vervolgens onze bevindingen teruggekoppeld naar alle medewerkers. Bovendien hebben we concrete maatregelen genomen ter stimulering van een gezonder leven, zoals het aanbieden van medische onderzoeken. Verder sluiten we ons in 2009 aan bij het BASF-initiatief ‘Steps to health’.”
Directeur Vincent Helleputte van BASF Coatings Services B.V. kijkt terug op een goed jaar. Het personeelsbestand was stabiel en het kortstondig ziekteverzuim bleef ruim binnen de perken. De lichte stijging van het ziektepercentage is uitsluitend het gevolg van een langdurige sportblessure van een van de medewerkers. Volgens Helleputte is het lage verzuim te danken aan een proactief beleid op dit gebied. “Zo schakelen we in een vroeg stadium een eigen arts in om de situatie te beoordelen. Op die manier proberen we direct te achterhalen wat we als bedrijf kunnen doen voor het welzijn van de medewerker.” Gezonder leven De zorg voor het personeel blijkt ook uit de manier waarop de directie de resultaten van het medewerkerstevredenheidsonderzoek oppakte. “Stress was een belangrijk aandachtspunt, dus daar hebben we serieus werk van gemaakt”, aldus
Scholing Het Europese opleidingsprogramma STAR voor de scholing van de verkoopmedewerkers krijgt volgend jaar een vervolg met STAR+, waarvoor al in 2008 de voorbereidingen begonnen. “We hebben de eerste fase goed geëvalueerd en zijn nu klaar voor de tweede cyclus”, zegt Helleputte. “Daarbij ligt de nadruk meer op de praktijk.” Om de opgedane kennis zo efficiënt mogelijk te benutten, werd eerder het CRM-systeem voor centrale klantenregistratie geïntroduceerd. Dit werd in 2008 verder geoptimaliseerd en beschikbaar gemaakt voor de totale sales-buitendienst. “We kunnen klanten en prospects nu veel concreter opvolgen en een betere service bieden, omdat alle klantcontacten worden vastgelegd”, aldus de directeur. Het is de bedoeling dat het CRM-systeem op termijn ook beschikbaar is voor de technische medewerkers. Veiligheid Net als vorig jaar was veiligheid een van de belangrijkste thema’s bij BASF Coatings Services B.V. “De mensen komen gezond naar hun werk en we zien het als onze plicht om ze ook weer gezond naar huis te laten gaan”, zegt Helleputte. “Gelukkig is BASF wereldwijd actief op dit gebied, zoals onder meer blijkt uit de nieuwste veiligheidscampagne. Ook dit draagt bij aan de vereiste mentaliteitsverandering. We vinden bovendien dat iedereen elkaar moet kunnen aanspreken. Als het om veiligheid gaat, is de bedrijfshiërarchie van ondergeschikt belang.”
BASF Coatings Services B.V. is met de lakmerken Glasurit en R-M Autolakken actief in de markt voor autoschadeherstel en carrosseriebouw. De twee merken bieden een uitgebreid pakket autoreparatielakken en paint related producten aan. Hun marktbenadering is verschillend. Glasurit richt zich naast het aanbod van een basispakket producten op de ondersteuning van klanten door middel van haar uitgebreide ondersteuningsprogramma RATIO-CONCEPT-plus. R-M richt zich voornamelijk op het product en biedt daarnaast een modulair opgebouwd servicepakket. Daarnaast verkoopt BASF Coatings Services B.V. ook nog het industriële lakmerk Salcomix, wat geschikt is voor een breed scala aan toepassingen op industrieel gebied. De verkoopkantoren van BASF Coating Services B.V. zijn gevestigd in Delfgauw, Goirle, Zwolle en Duiven. Het hoofdkantoor en het Refinish Competence Centre zijn in Maarssen te vinden.
12 | basf in Nederland 2008
Sociaal jaarverslag 2008
Aantal medewerkers
83
80
2007
2008
73
2008
6
2006
totaal
2006
leeftijdsopbouw 2008 Leeftijdsopbouw
2007
7
2007
8
73
vrouwen
75
mannen
67
2008
2006
diensttijdopbouw 2008 Diensttijdopbouw aantal medewerkers
aantal medewerkers
1
24 jaar of jonger
1
1
2 jaar of minder
20
2
25 t/m 34 jaar
16
2
3 tot 4 jaar
10
3
35 t/m 44 jaar
28
3
5 tot 9 jaar
17
4
45 t/m 54 jaar
26
4
10 tot 19 jaar
13
5
55 jaar of ouder
9
5
20 tot 29 jaar
11
6
30 jaar of langer
Aantal medewerkers per afdeling
Ziektepercentages
Logistiek
2,53
3,77
3,79
Marketing
2006
2007
2008
Sales Glasurit
13 | basf in Nederland 2008
4 25 8
Techniek Glasurit
9
Techniek R-M
3
Services Verkoop binnendienst Diversen **
Speerpunten 2009: • Implementatie STAR+ • CRM-systeem beschikbaar maken voor technische medewerkers • Blijvende aandacht voor veiligheid en gezondheid
13
Sales R-M Autolakken
** zijn niet werkzaam voor BASF Coating Services B.V.
9
4 12 2
Sociaal jaarverslag 2008
Relius Nederland B.V.
Communicatie staat centraal Relius Nederland B.V. voelt zich helemaal thuis binnen de BASF-familie. De integratie werd in 2007 definitief ingezet toen het bedrijf onderdeel werd van BASF Coatings en dat proces kreeg in 2008 een stevig vervolg. “We werden steeds meer betrokken bij de BASF-projecten en -processen”, zegt directeur Oliver Birk. “In de toekomst bouwen we dit nog verder uit, nu we onze organisatieprojecten en -doelstellingen voor 2009/2010 volledig hebben gekoppeld aan de BASF Coatings-strategie.” Uit het medewerkers tevredenheidsonderzoek (Global Employee Survey) bleek dat nog niet alle medewerkers voldoende bekend zijn met die strategie. “Communicatie is dus erg belangrijk”, weet Birk. “Zo vonden sommige medewerkers dat we niet klantgericht genoeg bezig waren. Maar dat kwam vooral doordat de mensen er zich niet bewust van waren dat voor ons gewone, dagelijkse werkwijzen door onze klanten juist als zeer klantgericht worden ervaren. Dat moeten we dus goed uitleggen.” Veiligheid Net als vorig jaar was er bij Relius Nederland veel aandacht voor veilig werken. En met succes, want in heel 2008 viel er geen enkel meldingsplichtig ongeval met verzuim tot gevolg te noteren. Volgens Birk is dit opmerkelijke resultaat te danken aan een goede interne communicatie. “Tijdens alle bijeenkomsten en vergaderingen is het thema veiligheid het eerste agendapunt”, zegt hij. “Verder doen we er alles aan om ervoor te zorgen dat veilig werken voor alle medewerkers een tweede natuur wordt. Zo maakt het managementteam regelmatige ‘veiligheidrondjes’, waarbij gevaarlijke situaties direct worden aangepakt. Daarnaast vragen we onze werknemers om ook elkaar op onveilig gedrag aan te spreken. Op die manier maken we de hele organisatie verantwoordelijk voor de veiligheid.” Relius Nederland bereidt zich boven dien gedegen voor op de ‘Responsible Care’-audit van BASF. Een speciaal daarvoor ingestelde werkgroep loopt de hele organisatie na en pakt eventuele aandachtspunten op het gebied van ARBO, management en verantwoord ondernemen direct aan.
Relius Nederland B.V. valt onder BASF Coatings AG en richt zich op de productie, verkoop en ontwikkeling van kwaliteitsproducten op het gebied van wand-, vloer- en plafond afwerking.
14 | basf in Nederland 2008
Scholing Communicatie speelt ook een belangrijke rol bij de scholing, een ander belangrijk thema bij Relius Nederland. “We lichten productiemedewerkers gedegen voor over het omgaan met gevaarlijke stoffen en organiseren training-on-the-job voor het omgaan met het SAP-systeem”, aldus Birk. “Bovendien hebben we de inwerkperiode voor nieuwe medewerkers efficiënter ingericht. Dat was ook wel nodig, want we hebben in 2008 een groot aantal nieuwe mensen mogen verwelkomen.”
Personeelsbestand De komst van nieuw personeel in 2008 hing samen met het vertrek van andere medewerkers. Het totale personeelsbestand liep dit jaar terug van 65 naar 58, al vertekenen die cijfers enigszins. “Twee buiten dienstmedewerkers gingen met vervroegd pensioen, maar voor hen hadden we al in 2007 de opvolgers in huis”, legt Birk uit. “Daarnaast waren twee andere vacatures in 2008 nog niet opgevuld. Voor twee andere vertrokken medewerkers hebben we geen nieuwe mensen aangetrokken. Hun takenpakket is na een kleine herstructurering elders in de organisatie ondergebracht.” Ziekteverzuim Het ziekteverzuim benaderde in 2007 de doelstelling van 4%, maar liep dit jaar toch weer wat op. “We hadden twee langdurig zieken en dat tikt natuurlijk aan in een relatief kleine organisatie”, weet de directeur. “Het hogere ziekteverzuim heeft in elk geval niets te maken met het gezondheidsniveau, de werkdruk of ontevredenheid binnen de organisatie. Dat neemt niet weg dat we onverminderd oog hebben voor het welzijn van onze mensen. We letten met name op het terugdringen van de fysieke belasting, onder meer door het gebruik van technische til- en hefapparatuur. Ook hierbij speelt communicatie een belangrijke rol.”
Sociaal jaarverslag 2008
Aantal medewerkers
65
58
64 7
2008
9
2007
totaal
8
2006
vrouwen
51
56
mannen
56
2006
2007
2008
leeftijdsopbouw 2008 Leeftijdsopbouw
2006
2007
diensttijdopbouw 2008 Diensttijdopbouw aantal medewerkers
aantal medewerkers
1
24 jaar of jonger
3
1
2 jaar of minder
19
2
25 t/m 34 jaar
5
2
3 tot 5 jaar
11
3
35 t/m 44 jaar
26
3
6 tot 10 jaar
10
4
45 t/m 54 jaar
20
4
11 tot 20 jaar
15
5
55 jaar of ouder
4
5
21 tot 30 jaar
3
6
31 jaar of langer
0
Aantal medewerkers per afdeling
Ziektepercentages
MT
2007
5,39
4,06
5,37
Sales, PM, CSC
2006
2008
Speerpunten 2009 • Oppakken van aandachtspunten uit het Global Employee Survey • Blijvende aandacht voor scholing • Blijvende aandacht voor (ARBO-)veiligheid en vermindering fysieke belasting
15 | basf in Nederland 2008
2008
Administratie
3 12 5
Productie
21
Logistiek
9
Technische dienst
2
R & D / KAM
6
Sociaal jaarverslag 2008
Wintershall Nederland B.V.
Wintershall Nederland B.V. houdt zich bezig met opsporen, winnen en transporteren van olie en gas. Vooral in de Nederlandse wateren van de Noordzee, maar ook in de Duitse, Deense en Engelse sectoren van de Noordzee. Het bedrijf, gevestigd in Rijswijk, maakt deel uit van Wintershall Holding AG, een volle dochter van BASF AG. Het bedrijf is wereldwijd actief en levert de belangrijkste grondstoffen en energiebronnen voor de chemische industrie: olie en gas. Wintershall Nederland heeft vijf werkmaatschappijen: Wintershall Noordzee B.V., Wintershall Transport & Trading B.V., Wintershall Services B.V., Wintershall Exploratie en Productie B.V., Wintershall Dubai Petroleum B.V.
Gezond en in beweging “In financieel opzicht was 2008 een succesvol jaar”, zegt Gilbert van den Brink, die in november het directeursstokje overnam van John Gerstenlauer. “De olieprijzen waren ongekend hoog en dat was goed voor onze omzet. Ook deden we een aantal nieuwe gasvondsten, die nu verder worden ontwikkeld.” Inmiddels zijn de brandstofprijzen weer fors gedaald. “Het duurt altijd een maand of zes voordat wij daar iets van merken, dus de gevolgen van de prijsdaling zullen pas in het tweede kwartaal 2009 duidelijk worden”, aldus Van den Brink. Afstemming In 2008 werd ook het groene licht gegeven voor de verdere ontwikkeling van Remote Control Operations (RCO) in het nieuwe Production Coordination Center (PCC) in Den Helder. Hiermee kunnen offshore platforms op afstand worden aangestuurd, wat op termijn zorgt voor efficiëntere operaties. “‘Laag 9’-berekeningen vertellen ons in hoeverre de capaciteit van onze processen aansluiten bij de hoeveelheid gas die de reservoirs leveren”, aldus Van den Brink. “Knelpunten worden zo veel sneller zichtbaar, zodat we er beter op kunnen anticiperen.”
Communicatie Op communicatiegebied wil Van den Brink het beleid van zijn voorganger voortzetten. “Ik ben pas in november begonnen, maar er heeft wel al een ‘townhallmeeting’ plaatsgevonden”, zo zegt de kersverse directeur, die niet onder de meest ideale omstandigheden aantrad. “Ik was net begonnen toen de omvang van de economische crisis duidelijk werd”, zegt hij. “Ook wij zullen hier zeker de gevolgen van ondervinden. Juist daarom is een goede communicatie met onze medewerkers van groot belang.” Het gewenste niveau Die medewerkers groeiden in 2008 in aantal, waarmee het personeelsbestand weer op het gewenste niveau van 2006 kwam. “Dat is deels het resultaat van werving”, zegt HR-manager Hans Maartense. “Daarnaast werd er een aantal mensen door het moederbedrijf bij ons geplaatst en hebben we een paar externe medewerkers in vaste dienst genomen.” Hoewel het aantal medewerkers dus toenam, is Wintershall Nederland nog steeds een organisatie met oog voor de mens. Het ziekteverzuimpercentage steeg het afgelopen jaar. “Maar”, zegt Maartense, “Als je vijf of zes langdurig zieken hebt, zie je dat bij ons natuurlijk ook direct terug in de cijfers. Daarbij ging het om op zichzelf staande gevallen die niet werkgerelateerd waren.” Kennis en competenties Het jaar 2008 stond ook in het teken van de verdere aanpassing van het personeelsinformatiesysteem aan het ‘employee development’-programma. “Bij de implementatie van het systeem komt veel kijken en de afstemming luistert erg nauw”, legt Maartense uit. “Het proces is dus nog niet voltooid, maar toch hebben we dit jaar belangrijke vorderingen gemaakt. We streven er nog steeds naar dat we in 2009 echt kunnen gaan werken aan de kennis en de competenties van onze mensen.”
16 | basf in Nederland 2008
Sociaal jaarverslag 2008
Aantal medewerkers vrouwen
totaal
46
2008
46
2007
42
214
179
168
182
2006
225
mannen
224
2006
2007
2008
leeftijdsopbouw 2008 Leeftijdsopbouw
2006
2007
diensttijdopbouw 2008 Diensttijdopbouw aantal medewerkers
aantal medewerkers
1
24 jaar of jonger
0
1
2 jaar of minder
56
2
25 t/m 34 jaar
38
2
3 tot 5 jaar
34
3
35 t/m 44 jaar
74
3
6 tot 10 jaar
47
4
45 t/m 54 jaar
72
4
11 tot 20 jaar
40
5
55 jaar of ouder
41
5
21 tot 30 jaar
42
6
31 jaar of langer
5,5
General Management Personnel & Office Management Department Procurement Department
3,3
2,8
Finance Department ICT Department Technical/Commercial Department Legal
2007
2008
Speerpunten 2009 • Verdere ontwikkeling ‘employee development’programma • Omgaan met economische omstandigheden • Blijvende aandacht voor communicatie
17 | basf in Nederland 2008
2 8 14 7 7 12 2
Operations Department
3
Production Department
88
Drilling Department
11
Construction Department
19
Exploration Department
45
Health, Safety & Environment Department
6
Aantal medewerkers per afdeling
Ziektepercentages
2006
2008
7
Colofon Opdrachtgever Directies bedrijven BASF-groep in Nederland Postbus 1019 6801 MC Arnhem Coördinatie Afdeling Communicatie BASF Nederland B.V.
Teksten • Rick Janssen Teksten & Vertalingen • Afdeling Communicatie BASF Nederland B.V. Vormgeving en druk Coers en Roest ontwerpers bno | drukkers te Arnhem Foto’s BASF archief Juni 2009