Sociaal jaarverslag

Sociaal jaarverslag 2013 -2014

Inhoud Sociaal jaarverslag 2013 - 2014 Voorwoord van Liesbeth van Eijndhoven Buurtcontactpersonen & Samen Oost Sociale eetafels in De Musketon

Inhoud

Brug naar werk KOEK - Klimmen Op Eigen Kracht Sociaal beheer in Hart van Hoograven Sociaal beheer in De Musketon Jeugd & Opvoeding Vreedzame wijk en Vreedzaam Vooruit Ontwikkeling Team Vooruit Financieel jaarverslag Algemene gegevens Vooruit

Voorwoord Dit sociaal jaarverslag neemt u mee in de ervaringen van de medewerkers van Vooruit gedurende de eerste achttien maanden van het bestaan van deze nieuwe sociaal makelorganisatie. Voor zowel medewerkers als wijkbewoners en vele samenwerkingspartners van Vooruit was 1 augustus 2013 de start van een nieuwe fase in de uitvoering van het ‘vernieuwend welzijn’. Een proces dat zich kenmerkt door zoeken en vinden, door vallen en opstaan voor alle betrokkenen. Op welke wijze maken we duidelijk dat het eigenaarschap van activiteiten in buurtcentra en speeltuinen moet gaan verschuiven van de welzijnsorganisatie naar bewoners in de buurten en wijken? Het motto is niet meer ‘zorgen voor’ maar ‘zorgen dat’. Wie is waarvoor verantwoordelijk en hoe maken we goed zichtbaar wat het sociaal makelen inhoudt? Gedurende de afgelopen periode zijn we bezig geweest met het beantwoorden van deze vragen, naast het verder inrichten van de noodzakelijke organisatieprocessen als administratie, personeelszaken, ICT en kwaliteit. Talenten We dragen bij aan een sterkere sociale cohesie in de wijk. Dit doen we door initiatieven, organisaties, maar eigenlijk vooral mensen, met elkaar in contact te brengen en elkaar te inspireren zodat de vele talenten van hen ten goede komen aan de hele wijk.

“Sociaal makelaars en sociaal beheerders krijgen veel voor elkaar in de wijken. Ik vind dat we daar heel trots op mogen zijn!”

Er is in anderhalf jaar heel veel gebeurd en tot stand gekomen. Het opbouwen van een nieuwe organisatie gaat niet altijd over rozen maar leidde desondanks tot veel positieve resultaten. Ik vind dat we daar heel trots op mogen zijn. Liesbeth van Eijndhoven Directeur - bestuurder Vooruit Hart voor Zuid en Oost!

Buurtcontactpersonen en Samen Oost

Johan

Pols begon in augustus 2013 bij Vooruit in Oost als sociaal makelaar. Als eerste actie is hij contact gaan leggen met verschillende organisaties in de wijk. Via Johan kregen deze professionals contact met elkaar. Er ontstond een hecht netwerk van 18 organisaties. ”Hoe meer je gaat samenwerken met organisaties in de wijk, des te meer gaan Sociaal makelaar Johan Pols: “Dat vind ik het meest interessant die organisaties ook elkaar opzoeken.” Nu wordt het aan mijn rol als sociaal makelaar. netwerk, dat inmiddels een Hoe je bij heel veel weerstand naam heeft: Samen Oost, als toch dingen voor elkaar kunt zo belangrijk gezien dat zelfs krijgen met mensen die in eerste het wijkbureau en de wijkraad instantie helemaal niks willen.” daar graag bij aansluiten. “Stichting Utrecht Oost Gezond heeft ons net laten weten dat ze ook kennis willen komen maken. Het is een olievlek die zich verspreidt.” Netwerk Johan heeft in het verleden het project Buurtcontactpersonen opgezet in de Binnenstad. In samenwerking met de Wilhelminakerk, Sint Aloysiuskerk en de ANBO (belangenorganisatie voor senioren) zette Johan in Oost ook een netwerk van Buurtcontactpersonen op. “We hebben nu 48 buurtcontactpersonen!” Een buurtcontactpersoon heeft extra aandacht voor mensen in de eigen buurt

die wat ondersteuning kunnen gebruiken. “De ogen en oren van een straatje”, zegt Johan. “Het kan zijn dat de contactpersoon alleen maar naar binnen kijkt bij een straatgenoot en zwaait en weet van: ‘goh, die is er nog’, maar het kan ook zijn dat er even een praatje wordt gemaakt. Zij bellen aan bij buren als ze denken dat iemand hulp nodig heeft.” Johan heeft zich er hard voor gemaakt dat het netwerk Buurtcontactpersonen door de hulpverlening serieus wordt genomen. “Het was altijd één kant op: van de buurtcontactpersoon naar de kwetsbare buurtbewoner. Maar nu benaderen hulpverleners zelf buurtcontactpersonen als er iemand in hun straat is waar ze zorg over hebben.” Informele scholing “Eén keer in de drie maanden organiseren we een bijeenkomst met de buurtcontactpersonen, daarbij nodigen we ook een andere organisatie uit. Zo heeft er iemand van Careyn, de Algemene Hulpdienst en U-Centraal in 2014 een informele scholing gegeven. Wanneer een buurtcontactpersoon extra ondersteuning nodig heeft, kan diegene een beroep doen op hulp en advies. “Als sociaal makelaar vragen professionals mij vooral om de kennis die ik heb van de wijk. In januari 2015 zijn de Buurtteams gestart. Uiteraard hebben we die direct uitgenodigd voor een gesprek om kennis

Sociale eettafels in De Musketon te maken. We zijn met hen op de fiets gestapt en hebben de hele buurt afgefietst om hen te informeren. Zij begonnen met niks en door aan te sluiten bij Samen Oost konden de professionals van het Buurtteam direct profiteren van dit netwerk.”

Sociaal makelaar Johan Pols: “Als sociaal makelaar vragen professionals mij vooral om de kennis die ik heb van de wijk.”

[Kaart waar Johan straten met Buurtcontactpersonen in Oost heeft gemarkeerd.]

[Een van de straten uit bovenstaand gebied.]

Jeanet

Peters bouwt aan sociale netwerken vanuit buurthuis De Musketon in Lunetten. “Als sociaal makelaar begeleid ik bewoners binnen informele zorg en activering naar (vrijwilligers)werk. Het werken met een gevarieerdheid aan mensen, die proberen mee te laten doen, dat vind ik leuk!” De sociale eettafels of ook wel Pleisterplaatsen genoemd vallen onder de noemer ‘informele zorg’. “Deze eettafels voorzien in een grote behoefte bij ouderen. In Buurtcentrum De Musketon hebben we gemiddeld tachtig ouderen en kwetsbare jongeren die twee keer per week komen eten. In 2013 waren het drie sociale eettafels, maar vanaf 2014 zijn het er twee. Een grote groep vrijwilligers helpt met dekken, de bediening, opruimen, et cetera. Het koken doet een professionele kok samen met vrijwilligers, omdat je met allemaal regels te maken hebt. Op dit moment is er geen bewoner, die de verantwoordelijkheid wil nemen over zo’n grote activiteit.” Continuïteit “Wat er nu ontstaat, vind ik super leuk! Een aantal mensen dat begin 2014 aangaf dat ze de derde sociale eettafel mist, wil dat nu zélf oppakken”, zegt Jeanet enthousiast. “Dan zie je hoe lang zo’n proces duurt, want in mei van dit jaar gaan ze voor

[Wethouder Margriet Jongerius en Liesbeth van Eijndhoven op bezoek bij de sociale eetatfel in De Musketon.]

het eerst van start! Jeanet heeft in 2014 verschillende gesprekken gehad met actieve buurtbewoners die de kar willen trekken en zij legde contact met Lister (een organisatie die begeleiding en huisvesting biedt aan mensen met psychiatrische en/of verslavingsproblemen) om te vragen of deze organisatie iets kan betekenen. Lister kan een rol spelen bij het waarborgen van de continuïteit. “Wil zo’n activiteit succes hebben, moet het doorgaan in hetzelfde ritme. Het bloedt anders dood. Omdat het door vrijwilligers wordt gedaan kan die continuïteit niet altijd worden gewaarborgd.” Niet vergeten “Waar ik naar streef in de wijk, is dat je sterk met zwak samen probeert te brengen. Ik vind het heel belangrijk dat we niet een groep bewoners vergeten en dat die groep betrokken blijft bij wat andere wijkbewoners neerzetten in De Musketon. Al is het maar om de koffie te zetten!” Jeanet is bang dat een grote groep mensen in deze participatiemaatschappij het niet gaat redden. “Het is belangrijk om voor sociaal zwakkeren dagondersteuning te bieden of laagdrempelige bijeenkomsten te organiseren, bijvoorbeeld over

rouwverwerking. Dat er een beroep op burgers wordt gedaan, vind ik prima. Maar in dit verhaal vind ik dat een grote groep mensen buiten de boot valt.” “Natuurlijk gebeurt er al van alles door bewoners zelf. In Lunetten zijn behoorlijk wat politieke netwerken, actieve buurtbewoners, dat zijn serieuze partners. Bij deze bewoners stuur ik als sociaal makelaar voornamelijk op het samen doen. Daar roep ik vooral: ‘Jongens, jullie doen het zo goed, jullie hebben mij straks echt niet meer nodig!’ Maar in De Musketon is er dus ook een hele andere groep, bijvoorbeeld bewoners die vanuit begeleid wonen bij ons Sociaal makelaar Jeanet Peters: aankloppen. “Opzetten van een activiteit gaat Ook verwijzen op een nieuwe manier. Het is professionals niet meer zoals vroeger dat we van het nieuwe ons dingetje komen doen. Neem Buurtteam bijvoorbeeld het project waar ik mee cliënten naar bezig ben op De Koppelsteede, een ons door. Zij kinderboerderij. Daar is nu elke week zijn op zoek een ontmoetingsplek voor jong en naar goed vrijwilligerswerk. oud, én georganiseerd dóór jong en oud. Ik ben eerst gaan peilen wat We werken precies de wens is. Toen heb ik de goed samen samenwerking gezocht met Utrecht met de Buurtteams, dat Natuurlijk en vervolgens doe je dat sámen met een groep wijkbewoners!” is fijn.”

Brug naar werk

Mohamed

Benhaddou ziet als sociaal makelaar dat het incasseren van teleurstelling voor jongeren ontzettend lastig is als zij op zoek gaan naar een baan: “Om een stap verder te komen, moet je soms twee stappen terug doen.” Vooruit heeft zich verbonden aan het project ‘Brug naar werk’, waarbij jongeren op weg worden geholpen richting werk of een stage-plaats. “Boven de achttien jaar verdwijnen jongeren zonder werk vaak uit het zicht van instanties. Zij hebben nog geen uitkering”, zegt Mohamed. “Het lukt hen niet om aan betaald werk te komen, zelfs aan stageplekken is er een tekort. Voor jongens van Marokkaanse afkomst zou die teleurstelling zich kunnen omzetten in radicalisering.” Ouders In 2014 is Vooruit de samenwerking aangegaan met Forum en Boom Businesspoint om de verbinding te leggen tussen jongeren en verschillende bedrijven in Utrecht. Mohamed werd benaderd om via zijn grote netwerk van inwoners met een andere afkomst, jongeren te vinden in Hoograven voor dit traject. “We wilden nadrukkelijk ook de ouders erbij betrekken, zodat deze jongens serieus zouden meedoen en support van thuis zouden krijgen. Bij ‘Brug naar werk’ leerden jongeren

reflecteren op hun eigen handelen en hoe ze een goede indruk kunnen maken bij werkgevers.” Naast het omgaan met teleurstellingen, leerden zij ook werknemersvaardigheden. Aan het eind van deze periode hebben negen jongens een speeddate gehad met verschillende Sociaal makelaar bedrijven uit Utrecht. Mohamed Benhaddou: Burgemeester Jan van Zanen deelde in oktober certificaten “We vertrekken vanuit talenten, kracht en capaciteiten van mensen. uit aan de jongens die dit Je probeert aan te sluiten bij een traject succesvol hadden doorlopen. Drie jongens doelgroep. Als dat lukt dan kun je hebben een baan, vijf zijn er van daaruit zorgen dat er collectief terug naar school en hebben iets goeds op gang komt!” daarnaast een stageplek. Eén jongen heeft een andere begeleiding gekregen en drie jongens zijn voortijdig het traject gestopt.” Vertrouwen “Het is maatwerk”, vult sociaal makelaar Esther van Oss aan. “Om jongeren mee te laten doen met zo’n training moet er eerst een basis van vertrouwen zijn. Dat vertrouwen heeft Mohamed in deze wijk!” Mohamed heeft zich vooral bezig gehouden met de werving en intakegesprekken met jongeren. “Ik werk samen met Utrecht Connected, een organisatie die zich bezighoudt met activering van jong en oud en met de buurtvaders uit de wijk.”

KOEK - Klimmen Op Eigen Kracht “Gezamenlijk hadden we snel zicht op welke jongeren hiervoor in aanmerking kwamen. Ook heb ik contacten gelegd tussen organisaties en bedrijven. We zijn in Overvecht gaan kijken bij het Businesspoint om daar lering uit te trekken. Het Businesspoint is een kennisplek waar ondernemerschap, ontmoeting, verbondenheid met de wijk en het delen van kennis wordt gestimuleerd.”

Shirin wil graag over haar geboorteland schrijven. Haar tuin bouwt ze om als rustige plek om te kunnen schrijven en ze is net een cursus Nederlands gaan volgen. “Het is heel goed dat mensen ook buiten komen en hun eigen tuin netjes maken!” Zij is een van de bewoners uit de Rietveldbuurt die meedoet aan het KOEKproject en daar enthousiast over vertelt in een kort filmpje van Kim van Engelen.

“Ik ben heel blij dat we voor deze specifieke groep zo’n succesvol traject hebben kunnen doen. Ook de gemeente heeft daar erg positief op gereageerd!”

Esther

[De Buurtvaders van Hoograven speelden ook een rol bij de werving van jongeren voor het project ‘Brug naar werk’]

van Oss zet zich sinds september 2013 als sociaal makelaar in voor het project KOEK. Samen met collega Una Maarseveen coacht zij bewoners. Het project KOEK (Klimmen Op Eigen Kracht) is een kans voor bewoners van de Rietveldbuurt om hun talenten in te zetten en hun droom waar te maken. “Met deelnemers zijn we begonnen om een ‘terugreis’ te maken. Wat hadden deelnemers in hun leven willen doen? Waar hebben ze spijt van? Waar zit de pijn? Want bij pijn zit namelijk ook het vuur van mensen en hun kracht!” Eigen buurt “Wat begon met individuele gesprekken, verspreidt zich nu als een olievlek. Bewoners zetten zich steeds meer in voor hun eigen buurt!” In het filmpje verwoord Shirin het mooi: “Mensen helpen andere mensen en laten daardoor hun kracht zien aan

anderen, dat is belangrijk voor iedereen!”, zegt zij met een brede glimlach op haar gezicht. Investeren “KOEK is hier in 2013 gestart, omdat uit gemeentelijk onderzoek bleek dat dit een aandachtsgebied was. De combinatie van veel werkeloosheid, psychische- en gezondheidsproblemen en een lage toekomstverwachting met het feit dat de woningbouwvereniging Bo-Ex zou gaan renoveren maakte dat het wijkbureau samen met Bo-Ex stevig wilde investeren in de sociale cohesie. Deelnemers werken zelfstandig of in groepjes aan hun droom en komen een keer in de zes weken bij een Sociaal makelaar Esther van Oss: lunchbijeenkomst Esther werkt al lang in de buurt en bij elkaar, daar heeft bewoners uit haar netwerk ontstaan ook betrokken bij het KOEKproject. dwarsverbanden “Het is belangrijk om niet alleen die de netwerken maar met een projectenwiel te verstevigen in de komen en dan als het project buurt. Daar worden ten einde is de baby met het bouwstenen badwater weg te gooien. Ik geloof gevormd om dat werken vanuit de keten, de later op door te meerwaarde van het sociaal borduren!”

makelen is. Dat je dóórbouwt met elkaar.”

[Deelnemers aan het project KOEK - Klimmen op eigen kracht. Het filmpje over het project is te bekijken op: https://vimeo. com/107908063]

Sociaal beheer in Hart van Hoograven

Lot

[Vaste gastvrouwen en een van de vaste koks van Ravenna’s restaurant.]

Thijs roept enthousiast uit: “Het is super dat er zoveel mensen zijn die in hun vrije tijd hier gastvrouw of gastheer willen zijn!” Lot vertelt over Hart van Hoograven, het nieuwe buurtcentrum waar ze vanaf 2014 als sociaal beheerder werkzaam is. Het buurtcentrum is gestart in augustus 2013, waarbij er in het pand verschillende bestaande groepen uit voorgaande buurthuizen bij elkaar zijn gekomen. “Er zijn hier betrokken buurtbewoners én gebruikers vanuit de oude buurthuizen De Tol, Ravelijn en De Barkel, plus een nieuwe aanwas uit de wijk. Dromen Doordat er in 2013 en begin 2014 verschillende sociaal beheerders hebben gewerkt, was er geen continuïteit en is er veel onrust geweest. Er waren geen kaders en er was nog geen basis. Dus toen ik hier kwam werken lag er genoeg om op te pakken! Naast dat ik alle betrokkenen bij het buurtcentrum wilde leren kennen, wilde ik ook weten wat hun wensen zijn er waar hun kracht ligt. Ik heb een aantal

keer een bijeenkomst georganiseerd om samen afspraken te maken, maar ook om te horen welke dromen er zijn!” Huisregels “Gastheren en gastvrouwen, maar ook de gebruikers van het nieuwe Hart van Hoograven waren in het begin behoorlijk negatief, hadden het gevoel dat alles van hen was afgepakt en er eerder niet naar hen werd geluisterd. Ook praktisch gezien qua overdracht naar elkaar, welke huisregels er zijn en of kinderen nu wel of niet welkom zijn in het pand, daar was nog Sociaal beheerder Lot Thijs: niet eerder goed “Als je geen kaders hebt dan over doorgepraat. ontstaat er gedoe. Wij zijn er Iedereen had daar om het proces te begeleiden een eigen beleid op, en om samen met die heel onhandig. In die gebruikersgroepen uit te vinden eerste bijeenkomst waar ze naar toe willen, hoe ze hebben we dat willen en welke stappen mindmaps gemaakt daarvoor nodig zijn. Die eerste van alle dromen en vergaderingen waren heel heftig. ideeën, we hebben Maar je ziet nu dat de insteek samen huisregels is veranderd naar ‘hoe gaan we opgesteld en er is het samen oplossen’. Onze rol een systeem bedacht verandert daardoor steeds meer om een goede naar coaching en begeleiding.” overdracht te doen.”

Sociaal beheer in De Musketon Lot ziet de rust terugkeren en vanuit die rust kan er worden gedacht en toegewerkt naar zelfbeheer. “We proberen steeds de koppeling te maken tussen vaardige en minder vaardige bewoners. Het zou super mooi zijn als we toe konden werken naar werk-leerprojecten. Maar dat is nog wel toekomstmuziek!”

[Bezoek aan buurtcentrum De Musketon, wethouder Margriet Jongerius in gesprek met actieve buurtbewoner Ton van der Sluijs. De schilderijen aan de muur zijn van zijn hand.]

Dyon

Korssen denkt terug aan de start van Vooruit: “Buurthuis De Musketon in Lunetten maakte een valse start.” Dyon werkt vanaf maart 2014 als sociaal beheerder in De Musketon. “In 2013 werden veel oud-collega’s boventallig. In 2013/begin 2014 werd het de gebruikers van De Musketon pas echt duidelijk wat het betekent om toe te werken naar zelfbeheer. Een groep bewoners was boos op Vooruit, Vooruit had het gedaan. Op politiek niveau probeerden zij sociaal beheerders terug te krijgen. Inmiddels is de rust weergekeerd en is de samenwerking tussen de bewoners, gebruikers en het Sociaal beheerder Dyon Korssen: sociaal beheer sterk verbeterd.”

“Het is fijn dat wij als sociaal beheerders ons eigen overleg Evenementen hebben”, zegt Dyon. In het De theaterzaal van De groot teamoverleg gaat het Musketon is een goede plek voornamelijk over het sociaal om grote evenementen te houden, maar dat brengt heel makelen. Er is veel overlap in ons wat mee voor de gastvrouwen werk, maar als sociaal beheerder en gastheren die op vrijwillige werken wij van binnen naar buiten basis helpen. Dyon geeft toe. Bij een sociaal makelaar is dat als voorbeeld de landelijke andersom.” familiedag van de Vereniging Manisch Depressieven en hun betrokkenen (VMDB). “Vanuit heel Nederland komen er mensen naar toe. Ik probeer bij die grote evenementen actieve

[Ontmoetingsplek De Koppelsteede.]

buurtbewoners te betrekken. Sommigen vinden dat erg leuk.” “Het is belangrijk om gastheren en gastvrouwen handvatten te geven door training of coaching. Want wat doe je als je bardienst hebt en de klant is niet tevreden over de koffie? Antwoord je met: ‘O, tja.’ Of zeg je: ‘Sorry, dan krijgt u een nieuw vers kopje koffie.’ Bij zo’n groot evenement ben ik er voor de logistiek. De huurder betaalt onze professionele technicus. Een gastheer of gastvrouw die dat op vrijwillige basis doet vindt het veel te spannend om de verantwoordelijkheid te hebben voor zo’n groot evenement.” Repaircafé “Toch zie je dat er actieve bewoners steeds meer durven op te pakken, dat is mooi om te zien. Neem bijvoorbeeld het Repaircafé, daar heb ik de eerste dag advies gegeven over de meest praktisch opstelling van de ruimte. Hoe te openen en te sluiten en waar je op moet letten, wat te doen als het alarm afgaat. Maar ook van uitleg geven over het draaien van een bardienst, waar alles staat, hoe je koffie zet en hoe je schoon moet maken tot het aanwijzen van de de lichtknoppen. Ik bleef vooral

op de achtergrond, zodat ze het vooral zelf konden doen. Na die eerste keer zijn er contactmomenten geweest om nog wat puntjes op de i te zetten en te evalueren. En nu draait het zelfstandig!” “Vorig jaar waren er nog veel eilandjes. Groepen die hun activiteit komen houden in het buurthuis en verder niet meer om kijken. Maar nu hebben we bijvoorbeeld een Salsagroep die ‘s avonds het buurthuis geheel zelfstandig afsluit.” Ook Lot ziet dat bij het Hart van Hoograven. “Er zijn steeds meer gastdames en gastheren die de verantwoordelijkheid over voor het zelfstandig openen aandurven en dus de sleutel hebben.” Ambassadeurs “We vinden het belangrijk om gastdames en gastheren ook echt wat te bieden. Samen met de Vrijwilligerscentrale zijn we vanaf 2014 met plannen bezig om terugkomende tweejaarlijkse trainingen voor gastdames en gastheren stadsbreed op te zetten vanaf 2015. Bijvoorbeeld over hygiëne, sociale hygiëne en gastvrijheid. Iedereen heeft daar zijn of haar eigen mening over. Het is goed om dan samen een standaard te ontwikkelen. Zij zijn ten slotte de ambassadeurs van het buurtcentrum!”

Jeugd & opvoeding

Carla

Vleeschhouwer: “In maart kwam ik bij Vooruit werken als sociaal makelaar in Oost. In eerste instantie zou dat voor een paar maanden zijn.” Inmiddels is zij in vaste dienst bij Vooruit. “Eerst ben ik in kaart gaan brengen bij welke netwerkpartners ik terecht kon met signalen van kinderen. Er bleek namelijk niet een zorgteam te bestaan, zoals ik van mijn eerdere functie kende. Ook de buurtteams waren er nog niet. Door het in kaart brengen, breidde ik direct mijn netwerk uit en kreeg goede contacten. Veel van die professionals zaten er mee dat ze zich afvroegen wat er met hun baan ging gebeuren, sommigen waren bezig met het afronden van taken. Dus wat dat betreft was 2014 een chaos.

[Speeltuin Fort Luna en de buitenschoolse opvang organiseren met hulp van ouders activiteit voor kinderen.]

Sociaal makelaar Carla Vleeschhouwer: “Wat erg leuk en boeiend is, dat Het stof is in het nieuwe jaar er steeds meer externe partners wat neergedaald.” komen. We zijn bezig met een subsidie aanvraag ‘Integrale Pesten In het maken van de sociale aanpak van gezondheidsachterkaart van Utrecht Oost heeft standen bij kansarme gezinnen’. Carla een goede klik gekregen Dit brengt oude en nieuwe met de basisscholen in externe partners samen, veel Oost. “Met Basisschool De inspiratie en mogelijkheden. Dit is Noteboom hebben we samen fijn werken.” een aantal stippen op de horizon gezet. Eén daarvan is om de school voor de buurt eromheen open te zetten. Zo heb ik de koppeling kunnen maken dat de volwassenen die Nederlandse les volgen, dat nu ín de school krijgen. Door goede contacten met de scholen kun je samen ook gevoelige thema’s aanpakken als bijvoorbeeld pesten.”

Richard

Bouma zoekt als sociaal makelaar ook naar meer en een betere samenwerking met andere partijen: “In speeltuin De Kameleon in Hoograven is het zoeken hoe we daar een veilige speelplek kunnen waarborgen. Het is goed gelukt om bewoners te betrekken bij de speeltuin, maar dat is wel voornamelijk gericht op het ‘technische’ aspect. Het samen klussen aan een mooie natuurspeeltuin. Op

het gebied van pedagogisch verantwoord omgaan met kinderen is dat Sociaal makelaar Richard Bouma: lastiger. Het zou beter “Het werken als sociaal makelaar botste zijn als we meer zouden in het begin met de visie van andere samenwerken met de professionals in de wijk. “Zo waren buitenschoolse opvang wij, als sociaal makelaars, bezig de die ook in het gebouw vraag op te halen bij bewoners en niet zit. Maar daar moet bezig om zelf activiteiten te bedenken. nog meer op worden Netwerkpartners dachten in onze ogen geïnvesteerd.”

nog op de oude manier. Bijvoorbeeld bij het organiseren van een activiteit als preventiemiddel, kwamen zij zelf met een thema, organiseerden zij het en bepaalden zij wanneer het moest worden uitgevoerd. Als een woensdagmiddag in hun ogen het beste was, dan werd dat niet gecheckt bij bewoners of het tijdstip hen ook goed uitkwam. Vervolgens constateerden we dat er bijna niemand op zo’n themamiddag kwam. Het was zoeken naar hoe je het daar over kon hebben zonder de stekker er uit te trekken.”

Hoe belangrijk samenwerken met andere partners in de wijk is schetst Richard aan de hand van de leerteams. Door deze leerteams, waar de focus ligt op de ondersteuning bij de opvoeding van 8 tot 14-jarige kinderen, vinden werkers elkaar snel en is het makkelijk schakelen. “Zo kan ik bijvoorbeeld op voetbalclub VV Hoograven lopen en daar iets zien gebeuren tussen trainer en een jongere. Beiden staan op zo’n moment strak van de adrenaline.

Aangezien de trainer en ik elkaar kennen vanuit het leerteam en ik de jongere ken vanuit mijn werk, geef ik die trainer een seintje om die jongen te laten gaan. Die jongere spreek ik later aan als ik hem tegenkom. Het gaat zoveel makkelijker als de spanning ervan af is. De trainer en de jongen leggen het weer bij als ze elkaar weer zien. Zo’n ‘individuele’ aanpak heeft effect op het hele systeem. Deze manier van Vreedzaam met elkaar omgaan geldt ook voor de groep jongens die elke week bij elkaar komt, en die Reijco Roosenboom (JoU, Jongerenwerk Utrecht) en ik ondersteunen.

[Burgmeester Jan van Zanen en wethouder Margriet Jongerius helpen actieve buurtbewoners een handje mee op NL Doetdag in speeltuin De Kameleon.]

Vreedzame wijk & vreedzaam Vooruit

Richard

Bouma: “Met het sociaal makelen is er een open manier van werken ontstaan.” Richard schets vol trots hoe hij met behulp van de methode Vreedzaam en het nieuwe werken met netwerkpartner JoU (Jongerenwerk Utrecht) succes heeft bij een groep jongens die met elkaar een tienerhuiskamer vormen. “De jongens zelf leggen nu de huisregels uit aan nieuwkomers. Waar zij vroeger met het stoom uit de oren drie keer in de gang moesten zuchten om weer rustig te worden na een ruzie, wordt er nu vóór het napraten al dingen uitgesproken met elkaar.” Afspraken maken “Eind 2013 ging ik met Reijco langs groepen jongeren op straat om te kijken wie er rond hingen. De jonge kinderen tussen de 10 en de 13 jaar vroegen we om naar de tienerhuiskamer te komen. Met deze nieuwe groep startten we met de methode Vreedzaam. Een vereiste om mee te doen was dat ze het telefoonnummer van hun vader moesten geven en dat vervolgens de ouders werden uitgenodigd om langs te komen. Voor veel jongens, voornamelijk Marokkaanse jongens, was het not-done om je vader er bij te betrekken. Maar wij hebben het direct open gegooid.” “De tienerhuiskamer beginnen we altijd door met elkaar in een kring te zitten en dat de tieners zelf

afspraken maakt over het programma van de avond. Ook de taken voor het opruimen aan het eind verdelen zij. En ter afsluiting zitten we weer bij elkaar om te praten over hoe het is gegaan.” “In het begin gingen de jongeren nog heel snel in de verdediging. ‘Hij heeft niks gedaan, hij heeft niks gedaan!’ werd er dan geroepen. Door deze methode is er nu zelfreflectie mogelijk. En als de vaders langskomen zijn ze er echt trots op dat de jongens bij deze groep horen.” Dat de methode Vreedzaam [Gezond ontbijten met een deel van de jongens uit de Tienerhuiskamer] effect kan hebben, maakt het voorbeeld van de tienerhuiskamer duidelijk, maar Richard en Carla geven allebei aan dat er qua Vreedzaam nog veel meer kan en moet gebeuren.

Carla

Vleeschhouwer verwoordt het mooi: “Die manier van werken zit ín je, maar er werd in 2014 onvoldoende appèl op gedaan. De slag naar méér moest nog worden gezet. Vanuit Portes waren alle beroepskrachten die met kinderen werkten getraind in Vreedzaam, gelukkig gebeurt dat nu teambreed. Richard, Lies en ik vormen de stuurgroep Vreedzaam binnen Vooruit. Inmiddels is zijn alle collega’s van Vooruit getraind in de methode Vreedzaam.” Fundament “Er is wel een fundament gelegd in 2013”, zegt Richard. “Leerkrachten van scholen, politie, sociaal makelaars iedereen weet van de Vreedzame wijk af. Er kwam een Vreedzame Kinderraad. Maar naar mijn idee hadden organisaties die zich in deze wijk met Vreedzaam bezighouden in 2014 meer mogen investeren in de Vreedzame wijk.” Carla, vanuit haar rol als wijkcoördinator Oost, vult aan dat zij met wijkadviseur Alex van der Vlist, van wijkbureau Oost, een goed contact heeft en kan sparren over het verder uitzetten van Vreedzaam in deze wijk in 2015.

[Team Vooruit in de training Vreedzaam.]

Ontwikkeling Team Vooruit

Jeanet

vindt dat Vooruit een duidelijke focus mag hebben. “Wellicht dat we een keuze moeten maken voor meer specifieke groepen.” “Terugkijkend op 2014 zie ik dat we in een duidelijke opbouw zitten”, zegt Johan. “Het proces van ontwikkeling zijn we al een heel eind aangegaan. Nu wordt de druk natuurlijk verhoogd, omdat de tijd aanbreekt waar een nieuwe offerte geschreven moet gaan worden. Mark is terug gegaan naar 15 uur, we hebben een directeur voor 28 uur. Dat is lastig, met name op de aansturing van de visie. Als we op alles ‘ja’ zeggen, dan gaan we het niet redden.” De koers en strategie wordt in de komende jaren gezamenlijk bepaald door team, teammanager en directeur - bestuurder. “Persoonlijk had ik verwacht”, zegt Jeanet, “dat we elkaar snel konden vinden in zo’n klein team, maar dat lukte niet goed. Binnen no-time zaten we in kleine subteampjes. Ook daarin zie je nu verandering, maar het heeft tijd nodig.”

Johan

Rust Met de komst van de nieuwe directeur - bestuurder kwam er meer rust. “Intervisie en teamdagen dragen ertoe bij dat het leuker werd”, zegt Jeanet. “In 2013 was er de grote ommezwaai en in 2014 kwam er meer richting, meer structuur. Met de teamdagen

hebben we onderling speerpunten verdeeld. We hebben samen een motto gemaakt: Wij vertrouwen dat we samen bouwen.” PVT Johan: “Vorig jaar ben ik goed uit die twee teamdagen gekomen, maar dat versloft naar mijn idee. In augustus 2013 zijn we bij elkaar gezet en dat had niks te maken met je ervaring, maar met het dienstverband dat je had. Als lid van de PVT merk ik ook af en toe wat onrust onder het personeel. Gelukkig komen er nieuwe teamdagen aan in 2015. Daar mogen we onszelf de vraag stellen: waar staan we en wie gaat nu precies wat doen?”

Esther

“De opdracht sociaal makelen is breed geformuleerd. Je vormt jouw eigen visie op het werk. Niet iedereen hoeft hetzelfde te doen, maar soms kan onze positie verwarrend zijn. Het is een fruitschaal vol met fruit, maar hier en daar liggen er ook elastiekjes, pennen en andere frutsels op die schaal. Het is daarom goed dat we teamdagen hebben gehad waar we allemaal

[Team Vooruit in de training Vreedzaam.]

dezelfde doelstellingen hebben onderschreven.” zegt: “Er is een basis gelegd. In 2015 kunnen we echt aan de slag en verder bouwen. Transitie heeft tijd nodig en dus ook financiële middelen. Ik hoop dat we het proces na 2017 mogen blijven voortzetten.”

Lot

Vreedzaam “Met de komst van Liesbeth bij Vooruit is er hard gewerkt. In het team was veel oud zeer. Er zijn grote slagen gemaakt om dat achter ons te laten. De individuele gesprekken, teamdagen en nu de training Vreedzaam zijn daar goed voor geweest”, zegt Lot. “Het is fijn dat we in een platte organisatie werken, dat er veel vertrouwen en vrijheid is om te bepalen hoe je werkt. Maar het is ook goed om elkaar te leren kennen, weet hebben en gebruik kunnen maken van elkaars kwaliteiten.”

Dyon

geeft aan dat de tweede helft van 2014 in het teken staat van rust en meer structuur. “We hebben Lot erbij gekregen! Een extra iemand in het team is een aanwinst. In het begin was er veel wisseling in het sociaal beheer. Iedereen heeft zijn of haar eigen aanpak, elk buurthuis heeft zijn eigen publiek, dat is goed. Maar voor sommige zaken is het handig dat je op één lijn zit. In 2014 zijn we een keer per maand

een beheerdersoverleg gaan houden. Neem bijvoorbeeld de prijzen voor de koffie en thee, die zijn nu gelijk. Ook gebruiken we dezelfde soort koffie- en theekannen. Maar we kunnen ook leren van fouten die we maken. We doen werk dat nog nooit is gedaan, dus dat gaat met vallen en opstaan. Tijdens dat proces zien we of iets werkt of dat het totaal anders moet. Zo stellen we bij en kunnen we steeds beter onze visie neerzetten.”

Richard

vindt dat er hard is gewerkt om de nieuwe subsidie via een uitvraag binnen te halen door in te spelen op de vraag van de gemeente om meer buurtgericht te werken. In de haast zijn er ook zaken over het hoofd gezien. Het is ingewikkeld gebleken om medewerkers mee te nemen in die nieuwe visie, terwijl er bijeenkomsten en spreekuren zijn georganiseerd. Carla ziet de input die toen is gegeven niet goed terug. “Begin 2014 viel het management van Vooruit weg. Zij waren de architecten van de nieuwe organisaties ontstaan uit het voormalige Portes. We hadden geen centrale focus. Niemand wist bij de start in 2013 wat ie moest doen.” In maart 2014 kwam er rust door het aanstellen van de nieuwe directeur -

Ontwikkeling Team Vooruit bestuurder, Liesbeth van Eijndhoven. Richard vervolgt: “Gelukkig zijn er teamdagen georganiseerd waarbij we de gezamenlijke lijn hebben bepaald.” Kwaliteitsgebieden “We hebben tien kwaliteitsgebieden benoemd,” vult Carla aan. “Elk doel heeft een eigen ambassadeur en die ambassadeur werkt met een maatje. Als ambassadeur ben je er verantwoordelijk voor dat die doelstelling op de kaart blijft, maar we zijn natuurlijk met z’n allen verantwoordelijk voor het geheel.” ”Wel vind Carla dat het communiceren intern af en toe lastig verloopt.” Richard merkt op: “We hadden het gevoel dat we door de teamdagen een eind verder waren, maar soms komen we toch nog in een impasse.” Feedback “We zijn als collega’s nog onvoldoende in staat om elkaar goede feedback te geven; we nemen nog te snel dingen van elkaar aan zonder het te verifiëren. Hierdoor ontstaat niet altijd het juiste begrip. Het is ontzettend van belang dat iedereen inhoud- en betrekkingsniveau uit elkaar kan houden. Helder communiceren is de basis van een goede samenwerking!” Richard: “Een goede aanspreekcultuur krijg je als er vertrouwen is.” “Dat vertrouwen,” zegt Carla, “daar

is Vreedzaam een goede kapstok voor. Daarnaast is het van belang om een gesprek te voeren over ieders competenties. Liesbeth gaat meelopen in het werkveld. Dan krijgt ze een beter beeld. We moeten vooruit!”

Kwaliteitsgebieden • • • • • • • • • •

Horizontale verantwoording Zichtbaarheid Samenwerking gemeente Bewonersparticipatie Teamsamenwerking Sociale activering Netwerkontwikkeling Financieel gezond Sociaal beheer buurtcentra Werken met doelgroepen

Financieel jaarverslag Vooruit De vijf maanden van 2013 hebben we afgesloten met een klein positief bedrijfsresultaat. Het jaar 2014 sluiten we af met een heel goed positief bedrijfsresultaat. Dit hebben we vooral bereikt door een effectieve kostenbeheersing. Het inrichten van de basale organisatieprocessen heeft veel tijd en aandacht gevraagd, hetgeen past bij een nieuw te vormen organisatie. Daarmee was er minder ruimte voor onderwerpen als innovatie en scholing. De nieuwe CAO kreeg pas aan het einde van het verslagjaar een akkoord en werd niet met terugwerkende kracht ingevoerd. Ook dat betekende minder kosten. De opgebouwde reserve is noodzakelijk om de aangekondigde bezuinigingen voor 2016 van twee procent op de basissubsidie sociaal makelen, en de bezuinigingen op de speeltuinen goed op te kunnen vangen. Hierdoor maken we het mogelijk dat wijkbewoners en medewerkers geen nadelige effecten zullen ervaren.

De financiële jaarverslagen staan op onze website: • 2013 http://www.vooruitutrecht.nl/ financieel-jaarverslag-2013/ • 2014 http://www.vooruitutrecht.nl/ financieel-jaarverslag-2014/

Sociaal makelorganisatie Vooruit Vooruit – hart voor Zuid en Oost! Postbus 24003 3502 MA Utrecht 030 302 06 90 Missie Samen met u, bewoners van Zuid en Oost Utrecht, ondersteunen en begeleiden wij waar nodig (kwetsbare) bewoners in het opbouwen en/of verstevigen van sociale netwerken in uw omgeving, zodat iedereen mee kan doen in de samenleving.

RSIN/Fiscaal nummer

8527 24 366

IBAN KVK

NL71ABNA0407337881 57760438

Directeur – bestuurder Teammanager Raad van Toezicht

Liesbeth van Eijndhoven Mark Verhoef Jan Reerink, Bas Steunenberg en Alexander van Leijenhorst

Colofon Foto’s: sociaal makelaars en sociaal beheerders Vooruit, tekst en opmaak: Saskia Koster druk: Drukwerkdeal.nl

[Ontmoetingsruimte in Buurthuis Sterrenzicht.]

[Kaart van straten met Buurtcontactpersonen in Oost.]

[Team Vooruit in de training Vreedzaam.]

[Een van de straten uit bovenstaand gebied.]

[Wethouder Margriet Jongerius en Liesbeth van Eijndhoven op bezoek bij de sociale eetatfel in De Musketon.]

[Gezond ontbijten met een deel van de jongens uit de Tienerhuiskamer]

[Speeltuin Fort Luna en de buitenschoolse opvang organiseren met hulp van ouders activiteit voor kinderen.]

[Burgmeester Jan van Zanen en wethouder Margriet Jongerius helpen actieve buurtbewoners een handje mee op NL Doetdag in speeltuin De Kameleon.]

[Ontmoetingsplek De Koppelsteede.]

[Team Vooruit in de training Vreedzaam.]

[Bezoek aan buurtcentrum De Musketon, wethouder Margriet Jongerius in gesprek met actieve buurtbewoner Ton van der Sluijs.]