Sociaal Domein 2016: De Uitdaging Hoe krijgen we mensen aan het werk?
Evelien Meester
De uitdagingen van de Participatiewet U heeft van René Paas gehoord waar op hoofdlijnen de knelpunten zitten in de Participatiewet. Tijdens deze workshop staat de vraag centraal:
Welke middelen hebben we? Welke instrumenten zijn er beschikbaar? Wat zijn de effecten van deze instrumenten? Waar ligt de verbinding met ‘participatie’ uit de Wmo?
Welke middelen hebben we? Bedragen x € 1.000 2015
2020
2025
2.273.562
1.538.447
1.261.787
708.467
156.153
-
13.719
144.506
254.813
428.422
602.030
654.013
595.142
513.780
513.780
513.780
513.780
513.780
2.882.423
2.196.734
2.030.381
1.650.669
1.271.963
1.167.793
+ Middelen doventolk (VNG)
283
678
1.218
2.297
3.376
3.700
= Totaal naar BZK
2.882.706
2.197.412
2.031.598
1.652.966
1.275.340
1.171.493
WSW financiering + Nieuwe doelgroepen (ex doventolk) + Re-integratie WWB = Gebundeld reintegratiebudget (tbv verdeelmodel)
2035
2045
Struct
Welke middelen hebben we? Nu hebben we € 1.600 per klant voor re-integratie. Dit was in 2009 nog € 5000, Integratie-uitkering Sociaal domein Participatiebudget, WMO, Jeugdhulp Schotloos bij uitgave Bij verdeling over gemeenten worden groepen wel onderscheiden Afwijken van vooraf berekende budgetten is toegestaan Meer ruimte voor eigen prioriteiten Uitgekeerd door BZK (gemeentefonds), zonder afrekening achteraf.
Welke instrumenten zijn beschikbaar? Binnen de PW
Buiten de PW
Inkomstenvrijlating
Mobiliteitsbonus
Loonkostensubsidie
Lage-inkomensvoordeel
Participatieplaatsen
Quotumwet
Beschut werk Jobcoaching Leer-werktrajecten Re-integratietrajecten Scholing en opleiding No riskpolis
No riskpolis
Welke instrumenten zijn beschikbaar?
Sinds 2015: Loonkostensubsidie Is bedoeld voor personen die niet zelfstandig het wettelijk minimumloon kunnen verdienen Sinds 2015: beschut werk buiten de WSW Is bedoeld voor mensen die zoveel begeleiding of aanpassing nodig hebben dat het niet van een reguliere werkgever gevergd kan worden. Per 2016: Mobiliteitsbonus voor doelgroep banenafspraak Een premiekorting voor werkgevers die een persoon uit het doelgroepenregister in dienst nemen (3 jaar lang € 2.000) Per 2017: Lage-inkomensvoordeel Verlaging van de loonkosten met 10% voor de werkgever zonder dat de werknemer minder loon ontvangt. Nader te bepalen, de Quotumwet
Instrumenten - loonkostensubsidie LKS is bedoeld voor iedereen die niet een volledige loonwaarde heeft. Stap 1: toegang doelgroep Stap 2: bij werkgever loonwaarde bepalen Wat is nu het effect? Op de volgende sheet is een voorbeeld opgenomen van het effect op werkgever en werknemer.
Instrumenten - loonkostensubsidie
LKSLKS
Jaar 2015
Loonwaarde Dienstverband Bruto uitkering Bruto WML incl. WG-lasten Loonkosten subsidie Bruto besparing bij inzet LKS Stijging netto inkomen cliënt p/j
Alleenstaande >21 jaar 80% 100% € 15.708 € 23.940 € 4.788 € 10.921 € 5.256
(Echt)paar (beiden >21 jaar) 80% 100% € 20.321 € 23.940 € 4.788 € 15.553 € 512
Kostendeler tweepersoonshuishouden 80% 100% € 10.160 € 23.940 € 4.788 € 5.373 € 8.556
Loonwaarde Dienstverband Bruto uitkering Bruto WML incl. WG-lasten Loonkosten subsidie Bruto besparing bij inzet LKS Stijging netto inkomen cliënt p/j
60% 100% 15.708 23.940 9.576 6.133 5.256
60% 100% 20.321 23.940 9.576 10.745 512
60% 100% 10.160 23.940 9.576 585 8.556
€ € € € €
€ € € € €
€ € € € €
Instrumenten – beschut werk Onderzoek wijst uit dat 81% van gemeenten wel bereid is beschut werken in te vullen
Gemeenten die niet willen, zoeken wel naar alternatief – 73 gemeenten Bezwaren niet alleen financieel, ook rechtvaardige verdeling van het budget over de doelgroepen.
Instrumenten – beschut werk Eind 2015 moeten er 1600 banen zijn tot oktober 149 aanvragen (effect minimaal) Extra geld voor Beschut werk, 100 miljoen voor vijf jaar. Geld is bedoeld voor: financiële stimulans realiseren werkplekken Aanjaagteam (implementatie-ondersteuning) Uitbreiding uniforme no-riskpolis door UWV met doelgroep beschut werk Opmaat naar verplichte invulling in 2016 bij niet voldoen
Instrumenten – beschut werk Hoeveel plekken moeten er nu gerealiseerd worden? Er is een fictieve verdeling per gemeente, te vinden op www.samenvoordeklant.nl. Gemeente
Aantal 2018
Amsterdam
310
Den Haag
147
Tilburg
93
Almere
58
Zoetermeer
41
Vlissingen
14
Terschelling
0
Instrumenten - banenafspraak Jaar
Markt
Overheid
2015
6.000
3.000
2016
14.000
6.500
2017
23.000
10.000
2019
40.000
15.000
2021
60.000
20.000
2023
80.000
25.000
2025
100.000
25.000
Instrumenten – banenafspraak
Doelgroep (oorspronkelijk): Mensen in de PW die niet WML kunnen verdienen WSW-geïndiceerden Wajongers met arbeidsvermogen ID/WIW baan Mensen met medische beperking ontstaan < 18 jaar of tijdens studie en die alleen met voorziening WML kunnen verdienen (Alleen bij toepassing Quotum)
Instrumenten – banenafspraak Oorspronkelijk was de bedoeling dat de gemeente een indicatie aan zou vragen. Effect was echter minimaal. Prognose: 1000 per maand. Tot en met april: 268 Daarom aanpassing werkproces arbeidsvermogen VSO/PRO leerlingen kunnen rechtstreeks beoordeling arbeidsvermogen vragen Schoolverlaters tussen 10-9-2014 – 17-7-2015 direct opgenomen (tijdelijk) in register Afgewezen WAJONG tussen 10-9-2014 – 1-7-2015 (tijdelijk) Direct ook WAJONG beoordeling en bericht aan gemeente
Instrumenten – banenafspraak
Nulmeting per 1-1-2013 25,5 verloonde uren is 1 baan (minder naar rato) Detacheringen tellen mee bij sector van tewerkstelling WSW deta’s tellen alleen bij invulling beschut werk Ingekochte diensten tellen niet mee
Instrumenten - banenafspraak
Instrumenten - banenafspraak Tussenmeting cijfers eind 2014 9224 extra banen in marktsector 1508 bij overheid Vooral WSW detacheringen Zie ook: www.opnaarde100000.nl
Instrumenten – indicatie UWV Beoordelen op basis van een drempelfunctie. Er moet arbeidsvermogen zijn, anders in ieder geval geen indicatie. Betrokkene kan één drempelfunctie uitvoeren: geen indicatie. Betrokkene kan één drempelfunctie uitvoeren met aanpassingen / begeleiding: geen indicatie. Betrokkene kan geen drempelfunctie uitvoeren, maar wel een taak (=arbeidsvermogen): indicatie Drempelfuncties zijn functies die algemeen worden aanvaard, waarvan de loonwaarde ten minste op WML of iets daarboven ligt. Drempelfuncties komen op meer plaatsen op de Nederlandse arbeidsmarkt voor, maar hoeven niet in de regio beschikbaar te zijn.
Er geldt een beslistermijn van 8 weken (artikel 4:13 Awb. Tegen de beslissing kan bezwaar aangetekend worden.
Naam functie
Psychisch
Autonomie
Hand/vingerg ebruik
Bewegingsapparaat
X (x) Wet Banenafspraak en Beschut werk
Medewerker bloemzaadproductie
Productiemedewerker (printplaten)
X
X
Productiemedewerker Inpak (handmatig)
X
X
Facilitair medewerker (schoonm. ziekenhuis)
X
Wikkelaar
(X)
X
X
Productiepuntlasser
(x)
(x)
(x)
Afbiester (dekbedden)
X
X
X
Bezorger Apotheek (auto-brommer)
X
X X
Telefoniste - Receptioniste
Receptionist – Telefonist (verzorgingstehuis)
X
Portier (fabriek)
X
Parkeerbeheerder (garage of terrein)
X
X
(x)
Instrumenten – mobiliteitsbonus en LIV
Doel: Het creëren van kansen voor mensen met een laag inkomen, tussen de 100% en 120% van het minimumloon. Methode: Dit biedt een tegemoetkoming in de loonkosten voor werkgevers, waardoor de loonkosten met circa 10% dalen zonder dat iemand minder salaris krijgt.
Uitvoerder: Belastingdienst
Instrumenten – mobiliteitsbonus en LIV
Maximale hoogte Per jaar Per uur
100% tot 110% wml € 2.000 € 1,01
110% tot 120% wml € 1.000 € 0,51
Voorwaarde: Werknemer moet minimaal 24 per week werken. Omdat het moet gaan om substantiële banen, is dat minimaal 1248 uur per jaar.
Instrumenten – mobiliteitsbonus en LIV Doelgroep Het is mogelijk dat, als een persoon aan de voorwaarden van de LIV, LKS en mobiliteitsbonus voldoet, een werkgever deze alle drie kan ontvangen: Jaar
LKS
LIV
2016
X
2017
X
X
2018
X
X
Mobiliteitsb. X X
Eerst kan drie jaar lang LKS en mobiliteitsbonus Vervolgens (structureel) LIV en LKS.
Participatie in Wmo en PW Participatie Wmo = meedoen – empowerment Participatie PW = aan het werk, verdienvermogen
Gevolg: Tegenstrijdige sturing en verwarring bij deelnemers Tips: Werk naar één begrip over participatie Breng alle expertise over mensen met beperking samen Sluit aan bij initiatieven op wijk/lokaal niveau Organiseer coördinatie Zorg voor bestuurlijke inbedding Betrek ook werkgevers