SKOS Jaarverslag 2015
Voorwoord 1. Strategie: voornemens en realisatie 1.1 Organisatie 1.2 Jaarwerkplan 1.3 Voornemens en resultaten 2. Interne en externe ontwikkelingen 3. Personeelsbeleid 3.1 Arbeidsvoorwaarden 3.2 In- en uitstroom personeel 3.3 Ziekteverzuim 3.4 Leeftijdsopbouw 3.5 Opleidingen 3.6 Social Return on Investment 4. Verslag Raad van Toezicht 4.1 Algemeen 4.2 Jaarverslag Raad van Toezicht 5. Financieel Jaarverslag Bijlage
Openbaar Jaarverslag Klachtenregeling
De SKOS is een stichting en een maatschappelijke organisatie. ‘Winst’ vloeit terug naar het uitvoerende werk en de voorwaarden daarvoor, zoals scholing, investeringen en een reservering voor financiële tegenvallers. De SKOS bestaat uit verschillende stichtingen. In alle uitingen wordt voor de hele organisatie de afkorting ‘SKOS’ gebruikt.
___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 1/15
Voorwoord Hierbij treft u het jaarverslag 2015 aan van de Stichting Kinder Organisatie Spaarne (SKOS). De SKOS heeft een enerverend jaar achter de rug, waarin de organisatie een andere organisatiestructuur heeft doorgevoerd, met als gevolg verandering van verantwoordelijkheden en besluitvorming. Dit binnen een omslag van centrale aansturing naar decentrale verantwoordelijkheid met centrale ondersteuning. Deze verandering was gewenst gezien het tempo waarin de wereld, de arbeidsmarkt en het concurrentieveld in een steeds hoger tempo veranderen. Wendbaarheid is de nieuwe norm. Snel kunnen schakelen en de organisatie aanpassen aan de steeds opnieuw veranderende omstandigheden is essentieel. De SKOS stelt zich daarom op als strategisch zakelijk partner met flexibilisering als prioriteit op de agenda. De SKOS richt haar focus op maatwerk op locatieniveau en aandacht voor de talenten en competenties van de eigen werknemers. Inmiddels is de SKOS: Een van de grotere kinderopvangaanbieders in Haarlem, met blijvend oog voor het kleine. In het overgrote deel van Haarlem dé aanbieder van peuterspeelzaalwerk en, na de Harmonisatie*, van peuteropvang. Een vanzelfsprekende gesprekspartner voor het onderwijs, de gemeente en de jeugdgezondheidszorg. Bekend om haar van oudsher hoge pedagogische kwaliteit, die de SKOS verder uitbouwt. De SKOS loopt daarmee vóór op de eisen vanuit Het Nieuwe Toezicht** per 2017 De aanbieder die ruimte biedt vanuit haar projectenstichting om nieuwe wegen in te slaan: stedelijke VVE-ondersteuning, BSO+ en uitbouw Peuterpraatjes. De SKOS biedt goede kwaliteit, is sterk klantgericht en heeft intensieve contacten op lokaal niveau. Door decentralisatie van verantwoordelijkheid en verantwoording die in 2015 is ingezet kunnen de locaties direct, actief en op maat het SKOS-product leveren dat de klanten in hun buurt willen. Meebewegen, verbinden en betrokkenheid staan binnen de organisatie centraal. Deze ambitie biedt ruimte om in te spelen op de directe omgeving van elke locatie. In de ene situatie zal het accent vooral op behoud van de bestaande positie liggen, in de andere situatie is juist ruimte voor uitbreiding. Zo zijn de wensen en behoeften van de klanten op elke locatie verschillend. Het is aan de locaties om daar het meest passende aanbod op te bieden. Met decentraal werken en de focus op de aansturing van de locaties op de pedagogische kwaliteit, klantencontact en bedrijfsvoering, is de SKOS nu al voorbereid op de toekomstige eisen van het Nieuwe Toezicht. De nieuwe Visie SKOS voor een wendbare en decentraal ingerichte organisatie geldt voor een langere termijn. Uiteraard zijn er meetbare doelen vastgesteld, maar een nieuwe manier van werken, een cultuurverandering en nieuwe ambities vragen om meer tijd dan slechts een jaar. Daarom is de Visie richtinggevend en geeft ze de flexibiliteit om, vanuit de eigenheid van de SKOS, aan te sluiten bij ontwikkelingen. Met deze Visie is de SKOS met haar medewerkers goed voorbereid op de toekomst!
Annelies Zoomers directeur-bestuurder
* Harmonisatie: de peuterspeelzalen vallen dan onder de wet kinderopvang met alle bijbehorende regelgeving. ** Nieuwe Toezicht: een set van nieuwe regels die momenteel in opdracht van minister Asscher ontwikkeld worden. De GGD gaat in de nabije toekomst de kinderopvang aan deze regels toetsen. ___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 2/15
1.
Strategie: voornemens en realisatie
1.1 Organisatie In het afgelopen jaar heeft de SKOS kritisch gekeken naar hoe de organisatie en werkprocessen waren ingericht. De SKOS staat voor kwaliteit van de dienstverlening en investeert daar ook veel in. Dat heeft soms tot gevolg gehad dat sommige zaken teveel vanuit het kantoor aan de locaties opgelegd waren, wat in de praktijk niet efficiënt werkte. De organisatie is daarom anders, meer decentraal, ingericht. Dit geldt voor alle onderliggende stichtingen: Stichting Kinderopvang Spaarne is met drie clusters gaan werken, die bestaan uit kinderdagverblijven en buitenschoolse opvanglocaties en worden aangestuurd door een clustermanager. De werkwijze bij de aansturing is vernieuwd. De clustermanagers besteden ongeveer een derde van hun tijd aan het coachen van de groepsleiding bij het pedagogisch handelen op de groep. Naast deze coachingstaak is de clustermanager verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering. Door regelmatig overleg met de afdeling Plaatsing wordt de kindbezetting op de locaties geoptimaliseerd. De clustermanager is ervoor verantwoordelijk dat vacatures tijdig ingevuld worden en er een stabiel team is op iedere locatie. Per cluster is er een clusterassistent aangesteld voor administratieve en organisatorische taken. De clusterassistent is iedere werkdag aanwezig; de werkplek varieert per dag binnen het cluster, goed contact met alle klanten is daarbij gewaarborgd. Wat locaties even goed of beter kunnen regelen, gebeurt niet meer vanuit het kantoor. Een voorbeeld daarvan is het regelen van het vervoer van de basisschool naar de BSO-locaties. De inval is gedecentraliseerd: elk cluster heeft invalkrachten die binnen het cluster flexibel inzetbaar zijn en zo bijdragen aan vertrouwde gezichten op de groep. Stichting Spaarne Peuters werkt met vijf coördinatoren die ieder verantwoordelijk zijn voor een aantal peuterspeelzalen, zowel VVE (Voor- en Vroegschoolse Educatie) als regulier. Zij hebben een ondersteunende en coachende rol. In Stichting Kinderprojecten Spaarne zijn Buitenschoolse opvang Plus: BSO+ De Bikkels (opvang voor kinderen uit het speciaal onderwijs), PSZ ’t Brinkertje (PSZ in Spaarndam-Oost met een subsidierelatie met twee gemeenten) en het stedelijk werkend project voor Vroeg- en Voorschoolse Educatie ondergebracht. Stichting Kinder Organisatie Spaarne verzorgt het overkoepelend management en blijft vanuit het kantoor de benodigde ondersteuning bieden voor de verschillende projecten en locaties. 1.2 Jaarwerkplan In 2015 is besloten dat de Visie SKOS vanaf 2016 richtinggevend is voor de komende jaren. Deze wordt door alle leidinggevenden gebruikt voor hun jaarwerkplan. Iedere vier maanden wordt geëvalueerd of en hoe de voornemens zijn uitgevoerd en of het resultaat behaald is of gaat worden. Belangrijk is dat de Visie aantoonbaar voldoende richtinggevend is en er toe bijdraagt dat verbeteringen in de dienstverlening en de nieuwe manier van werken in praktijk worden gebracht. 1.3 Voornemens en realisatie Hieronder zijn de meest belangrijke zaken beschreven die de organisatie zich voor 2015 had voorgenomen met het behaalde resultaat. Algemeen
Om de omslag te maken van centralisatie naar decentralisatie, en om de nieuwe werkprocessen te ondersteunen, zijn er forse investeringen gedaan in twee nieuwe ICTsystemen voor Plaatsing, Personeelszaken en Financiën. Hiermee is eind 2015 gestart. De resultaten, waaronder efficiënter kunnen werken en tijdswinning, zullen in de loop van 2016 naar verwachting zichtbaar worden.
De SKOS-slogan: “Samen Groot worden” is inmiddels goed ingeburgerd. In de groeigesprekken die met de ouders gehouden worden over de ontwikkeling en het welbevinden van het kind, komt dit thema telkens terug.
___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 3/15
Het SKOS- voedings- en milieubeleid wordt jaarlijks onder de aandacht gebracht bij de ouders en kinderen. De SKOS vindt het belangrijk om gezamenlijk bewust te zijn van ieders handelen met betrekking tot gezonde voeding en verantwoord milieubeleid.
Ouders waardeerden in 2015 de SKOS kinderdagverblijven gemiddeld met een 8,0 en de SKOS BSO’s met een 7,8. Een resultaat om trots op te zijn!
In het najaar 2014 is de ‘pedagogisch whiteboard methode’ ingevoerd op alle locaties. Deze methode is in samenwerking met de pedagogisch medewerkers ontwikkeld. In 2015 is het werken met het pedagogisch logboek definitief overgegaan in het werken met het pedagogisch whiteboard. Op het whiteboard schrijven de pedagogisch medewerkers welke ontwikkelingsondersteuning zij de kinderen aanbieden en waarom, wanneer en welke interactievaardigheden zij daarbij inzetten. Vervolgens bespreken zij dit met elkaar en stellen zij nieuwe doelen vast. Op deze manier leveren de pedagogisch medewerkers een bijdrage aan de ontwikkeling van de kinderen. In de praktijk werkt de methode op de ene locatie al beter dan op de andere, en is het ene team al vaardiger in deze manier van werken dan het andere team. Sommige teams krijg nog ondersteuning hierin.
Uit het klanttevredenheidsonderzoek (KTO) dat in 2015 is uitgevoerd, is gebleken dat ouders die gebruik maken van de kinderopvang geen algemene verruiming van de openingstijden wensten. Er bleek ook geen behoefte te zijn aan openstelling op de vrijdag na Hemelvaartsdag of in de periode tussen Kerst en Oud en Nieuw. In totaal heeft 36% van de ouders de enquête ingevuld. De ouders zijn in september van het resultaat van het KTO in kennis gesteld.
Op zowel alle kinderdagverblijven als de reguliere- en VVE-peuterspeelzalen is het vierogenprincipe aantoonbaar doorgevoerd en opgenomen in de pedagogische werkplannen. Door toepassing van het vierogenprincipe is de sociale veiligheid op de locaties gewaarborgd.
Kinderopvang
De kwaliteit en verscheidenheid van het aanbod is in 2015 nog steviger neergezet op de locaties. Dit werd ondersteund door diverse PR-activiteiten. Met name het uitgebreide activiteitenprogramma op de BSO’s tijdens de vakanties wordt telkens goed gewaardeerd en trekt nieuwe klanten aan. Ook in 2016 blijft het een aandachtspunt om de organisatie, de pedagogische kwaliteit, de uitgebreide dienstverlening (waaronder kappersservice, warme maaltijden -ook voor ouders!- en flexibilisering in ruildagen) en de activiteitenprogramma’s nog beter uit te dragen!
De inhoudelijke samenwerking van de SKOS met de basisscholen is verder versterkt, met name bij de BSO’s die in een school gevestigd zijn. Om de overgang tussen onderwijs en BSO goed te laten verlopen is een goed contact tussen beide partijen onontbeerlijk. Op alle peuterspeelzalen die gekoppeld zijn aan een basisschool, is de “warme overdracht” een feit, zodat de doorgaande lijn van opvang naar basisschool gerealiseerd wordt.
Het vervoer is sinds het nieuwe schooljaar decentraal geregeld; hierdoor vallen de chauffeurs onder de verantwoordelijkheid van de clustermanagers. Het vervoer naar de clubjes is gestopt in verband met een verhoudingsgewijs te hoge inzet van mensen en middelen.
Op de kinderdagverblijven is gestart met het maken van een plan van aanpak op basis van VVE- informatie zoals doelgericht ontwikkelingsgericht werken, en gedifferentieerd aanbod in kleine en grotere groepjes.
Peuterspeelzalen
Ouders worden steeds meer direct betrokken bij de ontwikkeling en opvoeding van de kinderen op de peuterspeelzalen. Het ouderbeleid dat hiervoor ontwikkeld is, is in 2015 op alle peuterspeelzalen met de gekoppelde basisschool afgestemd. De gemeente Haarlem heeft een subsidie verleend die alle VVE-groepen mogen besteden aan ouderbetrokkenheid. Er is daartoe een gezamenlijk project uitgewerkt met als doel de ouders te betrekken bij de ontwikkeling van hun kind (educatief partnerschap). De SSP heeft hiervoor
___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 4/15
een eigen themaboek ontwikkeld: “Peuterpraatjes”. Elke peuter krijgt voortaan vanaf het nieuwe schooljaar een eigen boekje en per VVE-thema krijgen de kinderen en ouders een nieuwe bijlage met lerende activiteiten (praatplaten, woordkaarten, liedjes, spelletjes) voor thuis. De themabladen zijn door peuterleidsters van de SSP en welzijnsorganisatie Haarlem Effect, met begeleiding van de coördinatoren, ontwikkeld en sluiten aan bij de gebruikte VVEprogramma’s. Een prachtige aanvulling om het thuis stimuleren van de ontwikkeling in gang te zetten, die door de ouders erg gewaardeerd wordt!
De leidsters van de peuterspeelzalen die met het VVE-programma Uk & Puk werken zijn gestart met de KIJK! trainingen. KIJK! is een kindvolgsysteem, waarmee de ontwikkeling van kinderen gevolgd wordt. De coördinatoren hebben daarvoor een training gevolgd, waarin het implementeren van KIJK! op de zalen centraal stond. De leidsters van de Piramidezalen zijn in 2015 gestart met de upgrade cursus. De trainster komt ook naar de peuterspeelzalen om toepassing in de praktijk aan te sturen. De versnelde training voor Uk & Puk (duur 1 jaar) is afgerond en alle deelnemers hebben hun certificaat behaald.
Samen met Haarlem Effect is een succesvolle presentatie verzorgd in de raadscommissie Samenleving over het VVE-aanbod en het beleid om ouders hierbij te betrekken. Door de verlenging van de Bestuursakkoordgelden* is ook het gemeentelijk LEA-VVE project voor één jaar verlengd. In het voorjaar van 2016 wordt een beleidsbijeenkomst met alle betrokken organisaties en de gemeente belegd om na te denken hoe de stedelijke VVEondersteuning er structureel uit moet zien.
Uitbreiding en ontwikkeling locaties
De twee kinderdagverblijven die eind 2014 onder de SKOS-vlag zijn geopend: De Benjamins en Buitelstein, lopen voorspoedig. Beide locaties zijn in een grote basisschool gevestigd. In beide basisscholen zit ook nog een peuterspeelzaal van onze organisatie. Ouders kunnen dus op één locatie hun kinderen naar het kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal brengen, hun andere kind(eren) naar de basisschool brengen en na schooltijd gebruik maken van de buitenschoolse opvang. Alle werkvelden gecentreerd op één plek is niet alleen prettig voor de ouders. Het waarborgt ook de doorgaande lijn die de organisatie tracht te bevorderen tussen de voorschoolse- en de schoolse periode.
BSO Bommelstein is opnieuw uitgebreid, nu van 80 naar 100 kindplaatsen.
Vanaf half april biedt de SKOS halve dagopvang aan op alle kinderdagverblijven. Alle ouders hebben een brief gekregen over de flexibele opvangmogelijkheden die bij hun specifieke locatie mogelijk zijn.
Peuterspeelzaal De Speeldoos is van ochtend- en middagopenstelling naar alleen ochtendopenstelling gegaan. De locatie is tevens uitgebreid met één lokaal.
Peuterspeelzaal Het Peuterpandje is binnen Schalkwijk-Europawijk verhuisd naar een tijdelijke locatie. De nieuwbouwplannen van de Huibersschool aan de Vilniusstraat zijn nog in de beginfase. Voor Het Peuterpandje is ook een mooi groot lokaal gereserveerd. Oplevering is gepland in het eerste kwartaal 2017.
Peuterspeelzaal ’t Sprongetje in Parkwijk is gesloten omdat de basisschool, waarin de peuterspeelzaal gevestigd was, ophield te bestaan. De peuters zijn zoveel mogelijk overgeplaatst naar één van de andere peuterspeelzalen in Haarlem-Oost.
De voorbereidingen voor een peuterspeelzaal in de Islamitische basisschool Al Ikhlaas (Aziëweg, Schalkijk-Meerwijk) zijn in 2015 in gang gezet. Samen met de gemeente Haarlem en de basisschool is er een plan ontwikkeld, waarbij de peuterspeelzaal -die De Duikelaartjes gaat heten- begin juni 2016 opent.
* Bestuursakkoord: stimuleringsprogramma en -middelen voor VVE op basis van afspraken tussen het rijk en de gemeente. ___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 5/15
Externe ontwikkelingen Ontwikkelingen in de sector Per 2012 ging de kinderopvangtoeslag substantieel omlaag en werden de netto kosten voor ouders hoger. In eerste instantie leidde dit niet tot een verminderde afname van kindplaatsen, maar in de tweede helft van 2012 werd een daling in de bezetting merkbaar. Door de economische crisis ontstonden werkloosheid en daarbij horende onzekerheid. Klanten raakten hun baan kwijt en daardoor ook hun recht op kinderopvangtoeslag. En dus waren velen gedwongen hun kinderopvangplaats op te zeggen. Deze ontwikkelingen hebben zich tot en met 2015 voortgezet. Voor de bezetting van SKOS had dit uiteraard ook gevolgen, hoewel in vergelijking met 2014 het aantal bezette KDV-plaatsen in 2015 is gestegen en het aantal bezette BSO-plaatsen redelijk gelijk is gebleven. De groei bij de KDV’s komt mede door de opening van de twee nieuwe locaties eind 2014. LEA-VVE werkgroep De LEA (Lokaal Educatieve Agenda) is een gemeentelijke overlegstructuur waaronder verschillende werkgroepen werkzaam zijn. Een van die werkgroepen is de LEA-VVE werkgroep, waarin het onderwijs, de jeugdgezondheidszorg en de voorschoolse voorzieningen samenwerken aan de uitvoering van het Bestuursakkoord. De LEA-VVE werkgroep wordt ondersteund door drie stedelijk VVE-projectcoördinatoren. Voor twee van hen is de LEA-VVE werkgroep de inhoudelijk werkgever en de SKOS juridisch werkgever. De directeur-bestuurder van de SKOS is voorzitter van de werkgroep en zorgt voor de dagelijkse ondersteuning. Voor de derde stedelijk VVE-projectcoördinator is JGZ Kennemerland de juridisch werkgever. Zij werken alle drie ten dienste van heel Haarlem. In 2015 hebben de stedelijk coördinatoren zich met de volgende speerpunten bezig gehouden: Optimaliseren toeleiding en bereik. Implementatie kindvolgsysteem KIJK! Versterken doorgaande lijn. Verbreding VVE-kwaliteit reguliere voorschoolse voorzieningen. Versterken Opbrengstgericht werken (OGW) pedagogisch medewerkers (PM-ers) VVE. Versterken taalniveau onderwijsassistenten VVE. Versterken ouderbetrokkenheid. Uitvoering 1e Monitor VVE. Drie keer per jaar wordt over de uitvoering van de activiteiten door de projectcoördinatoren een voortgangsrapportage uitgebracht, die in de LEA-VVE-werkgroep besproken en beoordeeld wordt. De SKOS heeft als één van de drie niet-onderwijsorganisaties het LEA-convenant 2015-2019 ondertekend. In dit convenant legt de gemeente met (onderwijs)partners vast wat de ambities zijn voor deze periode op tal van onderwerpen. Een van de onderwerpen is VVE, waarbij de inhoudelijke ambities van Haarlem voor Voor- en Vroegschoolse Educatie (onder voorbehoud van voldoende rijksmiddelen) zijn beschreven.
___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 6/15
3.
Personeelsbeleid
3.1 Arbeidsvoorwaarden De cao Kinderopvang liep tot eind 2015. Er is in april 2016 nog geen nieuwe cao; de onderhandelingen lopen nog. Dit betekent dat de SKOS op het moment van schrijven van dit jaarverslag in een cao-loze periode zit. De peuterspeelzalen vallen onder de cao Welzijn die tot en met 2016 loopt. 3.2 In- en uitstroom personeel Om het personeelsbestand in balans te houden met de bezetting zijn, zowel op het kantoor als op de kinderdagverblijven en buitenschoolse opvanglocaties, tijdelijke contracten niet automatisch omgezet in een vaste aanstelling. Aan de wens om op de locaties de formatie enigermate flexibel te houden, wordt hiermee tegemoet gekomen. De functie van groepshulp op de kinderdagverblijven is komen te vervallen. De functie van ‘senior pedagogisch medewerker organisatorische ondersteuning’ is aangepast naar de meer administratieve functie van clusterassistent. Ook de functie van clustermanager (voorheen clusterhoofd) heeft een meer coachend karakter gekregen. Met name op het SKOS-kantoor is het personeelsbestand flink veranderd en verminderd. Dit heeft te maken met het veranderplan van de organisatie (zie ook hoofdstuk 1), waarbij is ingezet op decentralisatie, meer efficiënt werken en het verbeteren van de ICT systemen. Aantal medewerkers in dienst 01/01/2015 Organisatie (Beheer) SKOS + Projecten
22
16,31 fte
19
140
75,58 fte
135
71,70 fte
83
39,43 fte
77
37,04 fte
SSP Totaal
Aantal medewerkers in dienst 31/12/2015
245
131,32 fte
231
14,24 fte
122,98 fte
Het totaal aantal medewerkers is in 2015 afgenomen met 5,7% procent. 3.3
Ziekteverzuim (in percentages)
K.D. = kortdurend 0-14 dagen L.D. = langdurend 14+ dagen SKOS = kinderopvang, SSP = peuterspeelzalen, Org = kantoor 2014 %
2015 %
SKOS K.D.
1.08
1,57
SKOS L.D.
3.20
3.74
SSP K.D.
1.57
1.56
SSP L.D.
7.30
4,43
Org K.D.
0.88
1,05
Org L.D.
1.79
4,43
Vanaf 2016 zullen de cijfers kortdurend- en langdurend verzuim gekoppeld worden tot één verzuimpercentage, zodat ze vergeleken kunnen worden met de verzuimcijfers van het FCB*.
*FCB is het arbeidsmarktfonds voor de branches Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening, Jeugdzorg en Kinderopvang. ___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 7/15
3.4
Leeftijdsopbouw
De leeftijdsopbouw is verschillend binnen de stichtingen: Bij de SKOS is de grootste groep medewerkers 20-35 jaar. Bij de SSP zijn de medewerkers grotendeels 40 jaar en ouder, met een piek rond de leeftijd van 50-55 jaar. Op kantoor ligt de gemiddelde leeftijd rond de 48 jaar; dit was in 2014 gemiddeld 47 jaar.
25 20
St Kinder organisatie
15
SSP
10
SKOS St Projecten
5 0 Leeftijdsopbouw 2015 3.5
Opleidingen
Voor 2015 is de keuze gemaakt om geen extra opleidingen vanuit de SKOS aan te bieden, behalve de verplichte scholing, waaronder de jaarlijkse EHBO- en BHV-cursussen. Lopende opleidingen zijn afgerond: in 2014/2015 hebben vijftien pedagogisch medewerkers het MBO-diploma PW4 behaald via het ROC-traject. Methode trainingen De Uk & Puk training en upgrade Piramide zijn afgerond. Alle leidsters voldoen aan de laatste maatstaven. Twee leidsters hebben de versnelde Piramide training afgerond en een deel van de vaste invalkrachten op VVE-zalen, heeft de training Vversterk gevolgd. Nieuwe leidsters en invallers hebben de taaltoetsen gedaan, zoals is afgesproken binnen het Bestuursakkoord. Twee leidsters, die twee jaar geleden gestart zijn met taalscholing, doen nu staatsexamen. Twee VVE-coördinatoren hebben de train-de-trainers opleiding Uk& Puk gevolgd. Naast het coachen en trainen op de locaties geven de SKOS-trainers ook de gehele opleiding Uk & Puk. In 2015 hebben zij zowel interne als externe medewerkers van de peuterzaalaanbieders van de gemeente Haarlemmerliede getraind. Iedereen, inclusief de medewerkers van de kinderdagverblijven, die dit op vrijwillige basis deden, hebben de opleiding met goed gevolg afgerond. Ook de gemeente Haarlemmerliede heeft het afgelopen jaar geïnvesteerd in het realiseren van een VVE-aanbod. De bijbehorende Uk en Puk training is vanuit de SKOS voor drie peuterspeelzaalaanbieders in deze gemeente verzorgd. Voor de SKOS deden PSZ ’t Brinkertje en KDV De Blokkendoos mee. KIJK! Alle medewerkers en leidinggevenden van de VVE-peuterspeelzalen, reguliere peuterspeelzalen en kinderdagverblijven hebben de training KIJK! gevolgd. KIJK! is het leerlingvolgsysteem dat voor alle peuterspeelzalen van Haarlem is uitgekozen. Een volgsysteem is essentieel om de totale ontwikkeling van het kind te volgen en zorgt voor een professionele overdracht naar de basisschool. Aan de hand van de observaties en registraties wordt bepaald wat een kind nodig heeft om zich verder te ontwikkelen. Hiervoor worden doelen en activiteiten vastgesteld. Daar waar de basisschool hetzelfde leerlingvolgsysteem heeft, worden de gegevens met toestemming van de ouders digitaal ___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 8/15
overgedragen. De leidinggevenden hebben extra trainingen gevolgd om de medewerkers bij het gebruik van KIJK! te kunnen coachen. In 2015 is gestart met het individueel trainen van alle VVE-peuterspeelzaal-medewerkers. In 2016 wordt dit afgerond. Deze manier van op maat trainen wordt als zeer effectief en leerzaam ervaren. 3.6
Social Return on Investment (SROI)
SROI wordt ingezet om mensen met minder kansen op de arbeidsmarkt aan werk proberen te helpen en om de opleidingskansen voor (jonge) mensen te vergroten. Werkgevers hebben de verplichting om financiële middelen in te zetten om mensen met minder kansen op de arbeidsmarkt (weer) aan het werk te krijgen. Dit kan door stages, leerwerkplaatsen en trainingen, gericht op het vinden van betaalde arbeid. Voor elke organisatie met maatschappelijke doelstellingen, is SROI van belang. Voor 2015 zijn voor de SKOS voor SROI de volgende resultaten te melden: Op de peuterspeelzalen zijn zes vrijwilligers werkzaam. Op kantoor is twee keer de gelegenheid voor een afgeronde werkervaringsplek geboden. De SKOS heeft drie medewerkers in dienst die vanuit een ID-situatie (vroegere In- en Doorstroombanen) komen. In combinatie met de lopende aanstellingen van medewerkers die vanuit een WW en re-integratiebedrijf in dienst zijn gekomen, voldoet de SKOS aan de SROI-verplichting.
___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 9/15
4.
Raad van Toezicht
4.1
Algemeen
De Raad van Toezicht (RvT) van de SKOS bestaat uit zes leden. De leden kunnen maximaal drie zittingstermijnen van vier jaar volbrengen. Naam Mevr. E. den Nijs Dhr. J. Koekkoek Mevr. M. Brouwer Dhr. S. de Groot Mevr. H. Koper Mevr. M. Kuin
functie voorzitter secretaris penningmeester lid Raad van Toezicht lid Raad van Toezicht lid Raad van Toezicht
einde 3e zittingstermijn 04-02-2020 05-12-2016 09-06-2024 30-06-2019 08-12-2026 05-02-2018
In 2015 maakte de voorzitter van de RvT haar aftreden per april 2016 bekend, evenals de heer De Groot. De heer De Groot heeft zitting in de Raad van Toezicht op voordracht van de Centrale Ouderraad. De Centrale Ouderraad heeft daarom het verzoek gekregen om met de werving van een vervangend RvT-lid te starten. De functie van voorzitter is per april 2016 ingevuld door de heer Fred de Ruiter. De RvT dient het door de SKOS te voeren beleidskader vast te stellen, met inachtneming van de statuten. Dit gebeurt onder andere door: a. het vaststellen van (deel-)beleidsplannen en het jaarwerkplan c.q. de Visie; b. het vaststellen van de begrotingen en de jaarrekeningen; c. het goedkeuren van projecten voor zover die afwijken van de beleids- en/of jaarwerkplannen of van de begrotingen. De Raad van Toezicht toetst de uitvoering van het vastgestelde beleid, aan de hand van (financiële) rapportages en viermaal per jaar een overleg met de directeur-bestuurder. 4.2
Jaarverslag Raad van Toezicht
In 2015 is de RvT vijf keer in reguliere vergaderingen bijeengekomen. In januari 2015 bleek dat door de terugloop van met name de BSO-aanmeldingen herhaaldelijk tot bezuinigingen overgegaan moest worden. Een reorganisatie op het kantoor was hiervoor het eerste speerpunt. Om meer efficiënt te kunnen werken bleek een herverdeling van taken en functies en het aanschaffen van nieuwe IT-programma’s, noodzakelijk. De RvT heeft zich in het afgelopen jaar zorgvuldig laten informeren over het verloop van de reorganisatie. Aan het eind van 2015 kan de RvT constateren dat de opzet een goed perspectief voor de toekomst is. De RvT heeft in februari informeel overleg gehad met de Centrale Ouderraad en in september met de Ondernemingsraad. In deze jaarlijkse contacten is er van beide kanten gelegenheid om ervaringen en gedachten uit te wisselen over de huidige gang van zaken. Voor de RvT is het een moment om zich te informeren over hoe de SKOS in de dagelijkse praktijk werkt. In het overleg met de Centrale Ouderraad constateerde de RvT dat veel ouders de weg naar de peuterspeelzalen weten te vinden. Daarnaast is Stichting Spaarne Peuters met haar ruime aanbod van Voor- en Vroegschoolse Educatie voor de gemeente een belangrijke speler in het sociale domein. Met de ondernemingsraad is met name gesproken over de effecten van de reorganisatie die gaande was. Een afvaardiging van de RvT heeft in mei een werkbezoek gebracht aan het nieuwe kinderdagverblijf Buitelstein, peuterspeelzaal ’t Kresje en BSO Bommelstein bij de Koningin Emmaschool. De nieuwbouw van het kinderdagverblijf is knus en efficiënt ingericht, een goede werkplek en een fijn onderkomen voor de kinderen. Het grote aantal kinderen dat van de BSO gebruik maakt binnen deze locatie maakt indruk en een verdere integratie met het onderwijs ligt voor de hand. In mei heeft ook de jaarlijkse RvT-strategiebijeenkomst plaatsgevonden in het kader van de voortgang van het reorganisatietraject en de gevolgen hiervan voor het toekomstige beleid van de SKOS. De RvT werd geïnformeerd over de koerswijziging, waarbij de verschillende locaties op bepaalde punten meer ruimte krijgen om zelfstandig beslissingen te nemen, en waarbij het kantoor de noodzakelijke ondersteuning biedt. Er is overgegaan op decentralisatie. ___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 10/15
De clustermanagers en teams zijn conform de Visie eind 2015 gestart met het meer zichtbaar maken van de eigen locatie in de buurt, met als motto “iedere locatie van SKOS is dé locatie in de buurt (en/of wijk)!”. Door de decentralisatie van verantwoordelijkheid en verantwoording kunnen de locaties direct, actief en op maat het SKOS-product leveren aan wat de klanten per buurt willen. Een goede ontwikkeling volgens de RvT. In september heeft de RvT, onder externe begeleiding, een bijeenkomst gehad om een toezichtkader op te stellen. De bijbehorende notitie zal in het voorjaar van 2016 worden afgerond. Deze bijeenkomst gold ook als jaarlijkse interne evaluatie van de RvT. Eind september heeft de RvT de procedure opgestart om een nieuwe voorzitter te werven. Dat is positief verlopen, zodat de RvT vanaf april 2016 een nieuwe voorzitter heeft. De auditcommissie Financiën, waarin twee vertegenwoordigers van de RvT zitting hebben, is in het voor- en najaar actief geweest: in het voorjaar om de jaarrekening van de Stichting Spaarne Peuters en SKOS Kinderopvang te bespreken met de accountant, en in het najaar ten behoeve van de voorbereidingen voor de jaarrekeningen. Dit is beide goed verlopen. Elly den Nijs Voorzitter RvT
___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 11/15
5. Financieel Jaarverslag De jaarcijfers worden in april 2016 opgesteld waarna accountantscontrole plaats vindt. Na bespreking van de jaarcijfers en de accountsverklaring door de Raad van Toezicht worden de jaarcijfers aan de relevante partijen (gemeente, banken) ter beschikking gesteld. De Governance Code Kinderopvang (vastgesteld in 2009) stelt dat het gewenst is om de jaarcijfers in het jaarverslag op te nemen. In deze tijd van toenemende concurrentie is besloten hier gemotiveerd van af te wijken.
___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 12/15
Bijlage Openbaar Jaarverslag Klachtenregeling 2015 1.
Klachtenregeling
De kwaliteit van de dienstverlening wordt door de SKOS onder andere hoog gehouden door het actief luisteren naar elkaar en de klanten, het inventariseren en analyseren van meldingen (klachten, verbeterpunten, incidenten en (bijna) ongelukken) en het houden van tevredenheidonderzoeken onder klanten en medewerkers. SKOS (Kinderopvang) en SSP (Peuterspeelzalen) -verder te noemen SKOS/SSP- besteden veel zorg en aandacht aan klanttevredenheid. Mochten klanten toch ontevreden zijn en een klacht willen melden, dan is er een klachtenprocedure. De mogelijkheden om een melding te doen van een klacht, verbeterpunt, incident of (bijna-) ongeluk, staan vermeld op de website en in de informatieboekjes van de locaties. 2.
Klachtencommissie Ouders (SKOS)
Komt de klant er met de organisatie niet uit, of wil de klant een klacht direct extern bespreken, dan kan de klant terecht bij de onafhankelijke Klachtencommissie voor Ouders, die door de SKOS is ingesteld. Deze commissie bestaat uit drie leden, die geen directe betrokkenheid hebben met de organisatie, en heeft een adviserende rol. De klant kan de Klachtencommissie voor Ouders via e-mail bereiken (website, onder Onze Organisatie/Compliment of Klacht). Hierbij geldt het Reglement Klachtencommissie Ouders. De Klachtencommissie stuurt het Reglement naar de klant toe, indien er een klacht wordt gemeld. Het Reglement staat niet op de website. De Klachtencommissie Ouders en het managementteam van SKOS/SSP komen jaarlijks in maart bijeen om de meldingen te bespreken. De interne meldingen die niet door de commissie zijn behandeld, komen eveneens aan de orde. Zijn daar alsnog bijzonderheden, dan kan de Klachtencommissie hier vragen over stellen aan het management team. Door deze manier van werken kijkt ook een externe commissie objectief naar de afhandeling van meldingen. Tijdens het overleg met de Klachtencommissie wordt dit openbaar jaarverslag besproken, waarna het naar de GGD wordt gestuurd en gepubliceerd wordt op de website van de SKOS/SSP. Van 2009 t/m 2012 zijn er door de klanten geen klachten gemeld. In 2013 behandelde de commissie vier klachten. In 2014 zijn er geen klachten behandeld. Over 2015 meldt de Klachtencommissie het volgende jaarverslag. “Geacht managementteam, Hierbij ontvangt u het overzicht van de werkzaamheden van de klachtencommissie van Stichting Kinderopvang Spaarne in 2015. Nieuw lid De klachtencommissie heeft in de zomer afscheid genomen van haar lid MJ. W. Wegens tijdgebrek stelde zij haar functie ter beschikking. De klachtencommissie en het bestuur van de SKOS hebben gezamenlijk een sollicitatieprocedure gestart. C.B. is het nieuwe lid. Over het jaar 2015 heeft de klachtencommissie zes klachten ontvangen. Januari 2015 De klacht betrof de inschrijving bij een VVE-peuterspeelzaal. Het werd door een ouder niet eerlijk gevonden dat VVE-kinderen voorrang krijgen op de niet-VVE aanmeldingen en er was een klacht over de communicatie hierover. De SKOS is in de gelegenheid gesteld eerst zelf met de ouders tot een oplossing te komen. Dat is gelukt. Plaatsing kon uiteindelijk op redelijk korte termijn alsnog worden aangeboden. De klacht is door de ouders vervolgens niet doorgezet. De klacht met betrekking tot het gemeentelijk VVE- beleid is door de klachtencommissie niet ontvankelijk verklaard. Ouders zijn naar de gemeente Haarlem verwezen.
___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 13/15
Februari 2015 De klacht betrof de communicatie betreffende de sluiting van een BSO. De ouder was niet tevreden over de wijze waarop de ouders werden geïnformeerd. Doordat de SKOS de klacht naar tevredenheid zelf met de ouder heeft afgehandeld is de klacht door de ouder niet doorgezet. Juli 2015 De klacht was van een bewoonster uit het dorp Spaarndam en betrof het te hard rijden van een chauffeur op de dijk (BSO-vervoer). Omdat de klacht niet afkomstig was van een ouder/verzorger of belanghebbende, werd de klacht niet door de klachtencommissie in behandeling genomen. Wel heeft de klachtencommissie de klacht, met goedkeuring van de indiener, onder de aandacht gebracht van de SKOS. De klacht is door de SKOS direct opgepakt door contact op te nemen met de betreffende chauffeur, afspraken te maken over het rijgedrag en de uitkomsten terug te koppelen naar de klaagster. De klacht is tevens besproken in het overleg met alle chauffeurs. Mei 2015 Klacht van de voorzitter van één van de oudercommissies betreffende het veranderen van de voorwaarden van de halve dagopvang. De oudercommissie kan middels de eigen overlegstructuur en middels de Centrale Ouderraad het beleid van de SKOS ter discussie stellen. De voorzitter is daarop gewezen. De klacht is niet in behandeling genomen. September 2015 Een klacht over de veiligheid op het schoolplein rondom een basisschool en de bijbehorende BSO. De klacht over fietsers op het schoolplein was ook ingediend bij de basisschool. Omdat deze veiligheid een directe verantwoordelijkheid is van de school heeft de klachtencommissie de klacht niet in ontvangst genomen en terugverwezen naar de school. September 2015 Klacht over de bejegening naar een verdrietig en boos kind door een leidster van een peuterspeelzaal. De klacht is door de SKOS opgepakt door in gesprek te gaan met de ouders. De SKOS heeft n.a.v. de gesprekken met ouders verbeterpunten geformuleerd voor alle peuterspeelzalen. De ouders hebben de klacht niet doorgezet, omdat zij zelf hun kind van de peuterspeelzaal hebben gehaald. De klachtencommissie was echter niet tevreden over de door de SKOS geformuleerde verbeterpunten en heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid om aanvullend advies uit te brengen. De SKOS heeft n.a.v. dit advies een verbeterplan opgesteld met betrekking tot meer sensitief-responsief gedrag van de leidsters en de wijze waarop wordt gecommuniceerd met ouders. De klachtencommissie is zeer tevreden over hoe de SKOS is omgegaan met het aanvullend advies. Marleen Blokker, Voorzitter Klachtencommissie Ouders” 3.
Stichting Klachtencommissie Kinderopvang
Klanten werden via de informatieboekjes en de website geïnformeerd dat de SKOS/SSP aangesloten is bij de landelijke Stichting Klachtencommissie Kinderopvang (SKK) en dat daar een klacht gemeld kan worden. In 2015 zijn er wederom geen klachten gemeld. De bevestigingsbrief hiervan wordt op het hoofdkantoor bewaard en is opvraagbaar. Vanaf 2016 gaat de SKK op in de nieuwe landelijke Geschillencommissie Kinderopvang en Peuterspeelzaalwerk. Zowel personeel als klanten zijn hierover geïnformeerd. Deze informatie staat ook op de website. 4.
Klachtenregistratie/analyses
Meldingen worden door de leidinggevende behandeld en afgehandeld en deze zorgt voor een goede terugkoppeling naar degene die de melding heeft gedaan. De kwaliteitsmedewerker registreert alle meldingen en maakt een rapportage/analyse van alle werkvelden binnen de organisatie. Er wordt in de rapportage onderscheid gemaakt tussen een klacht/incident en een ongeluk/bijna ongeluk. Tevens wordt geregistreerd welke corrigerende- of preventieve maatregel genomen is. De rapportage is via Intranet beschikbaar voor de leidinggevenden. Meldingen inzake miscommunicatie, zowel intern als extern, worden tevens besproken in het managementteam. ___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 14/15
De rapportages worden structureel in het management team en met de leidinggevenden besproken. Daarnaast kijkt de Klachtencommissie Ouders jaarlijks naar alle meldingen. Zij kan vanuit een andere (externe) invalshoek de organisatie adviseren. K = klacht/incident
O = ongeluk/bijna ongeluk 2014
Kinderopvang Kinderdagverblijven Buitenschoolse Opvang
K
2015 O
K
O
5
5
10
3
34
10
15
4
23
2
14
3
Peuterspeelzalen VVE en regulier
Daarnaast zijn er in totaal 12 klachten geweest over de dienstverlening vanuit kantoor, het BSOvervoer en het algemeen organisatiebeleid. Dit is gelijk gebleven aan 2014. 5.
Klachtenregeling Oudercommissies
Het uitgangspunt is dat er op alle locaties een Oudercommissie (OC) is. In de praktijk lukt dit niet altijd, voornamelijk wegens gebrek aan belangstelling. Het instellen van een OC per locatie, indien deze nog niet bestaat, is voor de leidinggevenden in 2015 een aandachtspunt geweest. Is er geen OC, dan kan worden aangetoond dat aan de inspanningsverplichting is voldaan om ouders bereid te vinden zitting te nemen in de OC. De wet Kinderopvang heeft voorgeschreven hoe de inspanningen verricht moeten worden. Deze worden ook gevolgd en door de GGD gecontroleerd. “* Als er conform artikel 1.58 tweede lid geen oudercommissie is ingesteld, betrekt de houder de ouders aantoonbaar voldoende op een andere wijze bij: - de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan artikel 1.50, eerste lid; - het pedagogisch beleid dat wordt gevoerd; - voedingsaangelegenheden van algemene aard; - het algemene beleid op het gebied van opvoeding, veiligheid of gezondheid; - openingstijden; - het beleid met betrekking tot het aanbieden van voorschoolse educatie; - de vaststelling of wijziging van een regeling inzake de behandeling van klachten; - wijziging van de prijs van kinderopvang. (art 1.58 lid 2 en 3, 1.60 lid 1, 1.57b, lid 1 Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen).” De OC’s maken geen jaarverslag. Er wordt minimaal viermaal per jaar vergaderd en afspraken worden vastgelegd in notulen. De notulen zijn op de locaties aanwezig en inzichtelijk voor ouders. Tweemaal per jaar vindt er een overleg plaats tussen de directeur-bestuurder en de Centrale Ouderraad (COR). Jaarlijks is er een informeel overleg tussen de COR en de Raad van Toezicht. De SKOS was t/m 2015 aangesloten bij de Stichting Klachtenkamer Oudercommissie Kinderopvang; de SSP niet. De OC’s waren hiervan op de hoogte doordat dit jaarlijks in de eerste OC vergadering onder de aandacht wordt gebracht. De OC’s konden eventueel met hun klacht over de organisatie bij de SKK terecht, mochten zij er met de SKOS niet uitkomen. In 2015 zijn er door de OC en COR geen klachten gemeld. Vanaf 2016 is de SKK opgenomen in de nieuwe landelijke Geschillencommissie Kinderopvang en Peuterspeelzaalwerk. De oudercommissies zijn hierover geïnformeerd. Deze informatie staat ook op de website.
___________________________________________________________________________________________ SKOS Jaarverslag 2015 15/15