Nederlands Onderwijs Instituut bv Tel. 035 - 54 16743
SHEETS BIJ DE MODULE FINANCIËLE ADMINISTRATIE
A. SHEETS UIT HET BOEK ADMINISTRATIE MKB B. SHEETS UIT DE BIJLAGE C. SHEETS TER ONDERSTEUNING VAN DE LESSEN
BOEKINGSREGELS BEZIT
SCHULD
+ –
– +
KOSTEN
OPBRENGSTEN
+ –
– +
PRIVÉ
EIGEN VERMOGEN
+ –
– +
+
= meer
–
= minder
–
= minder
+
= meer
INKOOPFACTUUR Goederen Te vorderen BTW Crediteuren
debiteren debiteren crediteren
D 700 D 160 C 140
INKOOPCREDITFACTUUR Crediteuren Goederen Te vorderen BTW
debiteren crediteren crediteren
D 140 C 700 C 160
VERKOOPFACTUUR Debiteuren Te betalen BTW Opbrengst verkopen
debiteren crediteren crediteren
D 130 C 161 C 850
VERKOOPCREDITFACTUUR Opbrengst verkopen Te betalen BTW Debiteuren
debiteren debiteren crediteren
D 850 D 161 C 130
debiteren crediteren
D 800 C 700
debiteren crediteren
D 700 C 140
VERZENDBON Kostprijs verkopen Goederen
RETOURBON Goederen Kostprijs verkopen
ONTHOUD: DEBITEUREN CREDITEUREN PRIVÉ
}
STEEDS INCLUSIEF BTW
DEBITEUREN 130
TE BETALEN BTW 161
CREDITEUREN 140
TE VORDEREN BTW 160
PRIVÉ 065
TE BETALEN BTW 161
KASSTUK
ONTVANGSTEN D 100 UITGAVEN C 100
BANKSTUK
BIJ AF
D 110 C 110
BALANS 1 debet
BALANS
BESTEDINGEN
debet
credit
BRONNEN
BALANS
EIGEN VERMOGEN
BEZITTINGEN
debet
credit
VREEMD VERMOGEN (= SCHULD) BALANS
Pand Inventaris Transportmiddelen Machines Goederenvoorraad Kas(geld) Bank(tegoed)
100.000,–
-
,– ,– 80.000,– ,– ,– ,–
credit
Eigen vermogen Crediteuren Hypotheek SCHULD Lening
}
200.000,–
PAND GOEDERENVOORRAAD
-
,– ,– ,– ,–
200.000,–
HYPOTHEEK CREDITEUREN
BEZIT – SCHULD = EIGEN VERMOGEN Veranderingen minstens op + Bezit inventaris + Bezit goederen – Bezit kasgeld enz.
twee plaatsen: maar ook – bezit kasgeld maar ook + schuld crediteuren maar ook – schuld crediteuren
BALANS 2 debet
BALANS
credit
EIGEN VERMOGEN SCHULDEN
BEZITTINGEN
GROOTBOEK = elke (balans)post een aparte grootboekrekening
VERANDERINGEN
D
BEZIT
C
openen
KOSTEN
SCHULD
C
D EIGEN VERM. C
openen
+ –
D
D
openen
– + C
– +
D OPBRENGSTEN C
+
+
GROOTBOEK
debiteren = debetkant boeken crediteren = creditkant boeken
KASSTUK
ontvangen = KAS debiteren betalen = KAS crediteren
BANKSTUK
bijschrijving = BANK debiteren afschrijving = BANK crediteren
INKOOPFACTUUR
{
}
inventaris of goederenvoorraad of = debiteren kosten crediteuren = crediteren
VASTE CODERINGEN KASSTUK Ontvangen: rek.
debet
100
D
Betaald: credit
BANKSTUK Credit: rek.
debet
110
D
......
D
credit
C
Debet: credit
rek.
debet
......
D
110
C
......
debet
100
C
......
rek.
credit
C
DEBET = DOKKEN = BETALEN: dus 110 crediteren. CREDIT = KRIJGEN: dus 110 debiteren. ONTVANGEN VAN CREDITEUREN (LEVERANCIERS) Inkoopfactuur goederen: Inkoopcreditfactuur goederen: Inkoopfactuur kosten: rek.
debet
700 140
D
credit
rek.
debet
D
C
140 700
credit
rek.
debet
D
C
4. . . . 140
VERZONDEN AAN DEBITEUREN (KLANTEN) Verkoopfactuur: Verkoopcreditfactuur: rek.
debet
130 850
D
credit
rek.
debet
D
C
850 130
VERZONDEN AAN DEBITEUREN Verzendbon goederen: rek.
debet
800 700
D
C
Retourbon:
credit
rek.
debet
D
C
700 800
KASSTUK ONTVANGSTEN UITGAVEN BANKSTUK CREDIT DEBET INKOOPFACTUUR VERKOOPFACTUUR VERZENDBON
credit
credit
C
KAS DEBITEREN KAS CREDITEREN BANK DEBITEREN BANK CREDITEREN GOEDEREN DEBITEREN CREDITEUREN CREDITEREN DEBITEUREN DEBITEREN OPBRENGSTEN CREDITEREN KOSTPRIJS DEBITEREN GOEDEREN CREDITEREN
credit
C
INKOOPFACTUUR
=
Inkoopprijs
meer GOEDEREN meer CREDITEUREN VERKOOPFACTUUR
=
=
=
700 140
D
credit
C
rek.
debet
130 850
D
credit
C
Kostprijs verkopen
meer KOSTPRIJS GOEDEREN minder DEBITEUREN PRIVÉ
debet
Verkoopprijs
meer DEBITEUREN meer OPBRENGST VERKOPEN VERZENDBON
rek.
rek.
debet
800 700
D
credit
C
Geld uitgeven voor het gezin: levensonderhoud. Geld ontvangen van gezin: kinderbijslag.
Uitgaven privé DEBITEREN (privé-opnamen) Ontvangsten privé CREDITEREN
KOSTEN KOSTPRIJS VERKOPEN Verzendbon debiteren Retourbon crediteren RECLAME-/VERKOOPKOSTEN • reclamemateriaal • folders, advertenties • verpakkingsmateriaal • etalagekosten ALGEMENE KOSTEN • telefoon, fax • briefpapier • porti • werkkleding • scholing
HUISVESTINGSKOSTEN • huur • gas/water/elektra • reparaties • onderhoud • verzekering onroerend goed • belasting onroerend goed PERSONEELSKOSTEN • brutoloon • sociale lasten werkgever • reiskosten • pensioenpremies
ADMINISTRATIE MKB 4.1
TE VORDEREN BTW steeds bij inkoop debiteren (= bezit) TE BETALEN BTW steeds bij verkoop crediteren (= schuld) Van de leveranciers/crediteuren ontvangen we: Inkoopfactuur rek.
debet
700 160 140
D D
Inkoopcreditfactuur credit
rek.
debet
D
C
140 160 700
credit
C C
LET OP: rekening 140 CREDITEUREN inclusief BTW. 4.2
VASTE VEREKENPRIJS = V.V.P. VVP-waarde hoger dan inkoopprijs VVP-waarde lager dan inkoopprijs
4.3
4.4
prijsverschillen C prijsverschillen D
Contante verkopen rek.
debet
100 850 161
D
Verzendbon
credit
C C
debet
800 700
D
credit
C
GELD ONDERWEG Naar de bank gebracht
4.5
rek.
rek.
debet
200 100
D
Bijschrijving van de bank
credit
rek.
debet
D
C
110 200
DIVERSE STUKKEN 1. Prijsverschillen
Saldo prijsverschillen
2. Afschrijvingen = meer kosten minder bezit
rek.
debet
480 020
D
credit
C
rek.
debet
710 800
D
credit
C
credit
C
3. Vooruitbetaalde bedragen = BALANSREKENING dus debiteren. BEZIT 4. Nog te betalen bedragen = BALANSREKENING dus crediteren. SCHULD
BTW FACTUURSTELSEL
vooral bij groothandel BTW verschuldigd na uitschrijven factuur
KASSTELSEL
detailhandel en dienstverlenende bedrijven BTW verschuldigd na betaling
BEREKENING BTW Omzet inclusief BTW ............... x 6 = BTW dus x 6 = . . . . . . . . . . . . . . . BTW. 106 106 Omzet inclusief BTW ............... x 19 = BTW dus x 19 = . . . . . . . . . . . . . . . BTW. 119 119 Codering overboeking van omzetrekening naar BTWrekening. 160 = Te vorderen BTW 161 = Te betalen BTW 162 = Af te dragen BTW
rek.
debet
800 161
D
BEZIT SCHULD SALDO 161 MIN SALDO 160
160 gebruiken bij kopen van goederen, bedrijfsmiddelen, kosten. 161 gebruiken bij verkopen/omzet rekening 800. 160 TE VORDEREN BTW Inkoopfacturen Contante inkopen Overboeking naar 162
D X X
161 TE BETALEN BTW Verkoopfacturen Omzet Overboeking naar 162
D
162 AF TE DRAGEN BTW 160 Te vorderen BTW 161 Te betalen BTW Verschil: per bank betaald
D X
{
X
{
Codering af te dragen BTW.
C
C X X
X C X X
rek.
debet
162 110
D
credit
C
credit
C
LOONBOEKINGEN WERKGEVER BRUTOLOON
WERKNEMER NETTOLOON
Stap 1: LOONBEREKENING Brutoloon Loonheffingen Pensioenpremie
11.746,– 4.115,–
-
289,– -
4.404,– 7.342,–
Nettoloon
rek.
debet
400 11.746 150 151 210
credit
4.115 289 7.315
Stap 2: LOONUITBETALING PER BANK rek.
debet
210 7.315 110
credit
7.315
Stap 3: PREMIES TEN LASTE VAN HET BEDRIJF Premie WIA Premie WW Pensioenpremie
605,– - 122,– - 345,– 1.072,–
rek.
debet
400 1.072 150 151
credit
727 345
Stap 4: AFDRACHT LOONHEFFING 1e KWARTAAL 13.000,– rek.
debet
credit
150 13.000 110 13.000 Stap 5: AFDRACHT PENSIOENPREMIES 1e KWARTAAL 2.500,– rek.
debet
151 2.500 110
credit
2.500
KORTINGEN A. INKOOPFACTUUR = ONTVANGEN korting van crediteuren. 1. RABAT - niet boeken 2. KWANTUMKORTING - niet boeken 3. KREDIETBEPERKINGSTOESLAG op tijd = niet boeken te laat = debet op 461 Betalingskorting 4. KORTING VOOR CONTANTE BETALING op tijd = credit op 461 te laat = niet boeken
B. INKOOPCREDITFACTUUR = bonuskorting of korting wegens klachten of beschadiging. Ontvangen korting = credit op 700 Voorraad goederen. Omgekeerde van een inkoopfactuur.
C. VERKOOPFACTUUR = verleende korting aan debiteuren. 1. KWANTUMKORTING - niet boeken 2. KREDIETBEPERKINGSTOESLAG factuur = 461 crediteren betaling = 461 debiteren 3. KORTING VOOR CONTANTE BETALING factuur = niets boeken betaling = 461 debiteren
COMPUTERBOEKHOUDEN VOORDELEN 1. Vaste boekingen automatisch en foutloos. 2. Controleert steeds evenwicht = minder D/C fouten. 3. Geïntegreerde verwerking grootboek en subadministraties. GROOTBOEKBESTAND 1. Invoer boekingsstukken
2.
Invoerverslag
3.
Verwerkingsverslag Dagafsluiting
Dagboeken bv. Inkoopboek Verkoopboek Kasboek Bankboek Diversenboek/Memoriaal Controle Fouten herstellen Grootboek + subadministraties
DEBITEURENBESTAND CREDITEURENBESTAND ARTIKELBESTAND FACTUREREN MET COMPUTER INFORMATIE m.b.v. diverse overzichten zoals ouderdomsanalyse debiteuren, betalingsherinnering, betaaladvies crediteuren, voorraadlijst artikelen, omzet/afzet per artikel of per debiteur.
BALANSEN debet
BEGINBALANS ANNIE MANTEL
Winkelpand Winkelinventaris Voorraad kleding Tegoed Rabobank Kasgeld
Totaal bezittingen
...............
-
............... ............... ............... ...............
...............
debet
credit
Eigen vermogen Vreemd vermogen: - schuld Bert Mantel - hypotheekschuld - schuld aan crediteuren
-
...............
-
...............
Totaal vermogen
...............
...............
BALANS PER 2 APRIL
...............
credit
...............................
...............
...............................
...............
...............................
...............
...............................
...............
...............................
...............
...............................
...............................
-
...............
...............................
-
Totaal bezittingen
...............
Totaal vermogen
...............
............................... ...............................
debet
BALANS PER 2 APRIL
............... ............... ............... ...............
credit
...............................
...............
...............................
...............
...............................
...............
...............................
...............
...............................
...............
...............................
...............................
-
...............
...............................
-
Totaal bezittingen
...............
Totaal vermogen
...............
............................... ...............................
............... ............... ............... ...............
We hebben elke balanspost op een afzonderlijke grootboekrekening geboekt. De regel daarbij was: • debet balans is debet grootboek; • credit balans is credit grootboek. Hieruit volgt, dat het evenwicht van de balans ook in het grootboek is terug te vinden. Kijk maar: debet
BALANS PER 1 JANUARI 2010
Bedrijfspand Inventaris Bank Kasgeld
214.000,–
-
Totaal bezittingen
260.000,–
36.000,– 8.000,– 2.000,–
credit 65.000,– 183.000,– 12.000,–
Eigen vermogen Hypotheek Crediteuren
-
Totaal vermogen
260.000,–
GROOTBOEK BEDRIJFSPAND datum
jan.1
omschrijving
EIGEN VERMOGEN
debet
balans
credit
datum
214.000
jan.1
omschrijving
jan.1
omschrijving
HYPOTHEEK debet
balans
credit
datum
36.000
jan.1
omschrijving
jan.1
omschrijving
balans
credit
8.000
jan.1
omschrijving
balans
credit
183.000
CREDITEUREN debet
debet
2.000
datum
jan.1
KASGELD datum
debet
balans
BANK datum
credit
65.000
INVENTARIS datum
debet
balans
credit
omschrijving
balans
debet
credit
12.000
PROEFBALANS PER 15 JANUARI 2010 naam grootboekrekening debet BALANSREKENINGEN: Bedrijfspand Inventaris Bank Kasgeld Eigen vermogen Hypotheek Crediteuren RESULTATENREKENINGEN: Huisvestingskosten Algemene kosten Opbrengst reiniging Opbrengst reparatie Totaal
credit
. . . . .214.000 ................
.....................
. . . . . .40.900 ...............
. . . . . . . .300 .............
. . . . . . .9.800 ..............
. . . . . . 3.500 ...............
. . . . . . .7.300 ..............
. . . . . . 1.700 ...............
.....................
. . . . . .65.000 ...............
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
DE BOEKINGSREGELS • REGEL VOOR BEZIT:
méér bezit debet boeken minder bezit dus credit boeken
• REGEL VOOR SCHULD:
méér schuld credit boeken minder schuld dus debet boeken
• KOSTENREGEL:
kosten debet boeken
• OPBRENGSTREGEL:
opbrengsten credit boeken
• PRIVÉ-REGEL:
privé-opnamen debet boeken
3.6 3
VASTE CODERINGEN
Kasstukken, bankstukken, verkoopfacturen en inkoopfacturen hebben altijd één vaste codering: kasontvangst rek.
debet
100
xxxx
credit
bankbijschrijving rek.
debet
110
xxxx
credit
verkoopfactuur rek.
debet
130
xxxx
credit
inkoopfactuur rek.
debet
140
kasuitgaaf rek.
100
debet
bankafschrijving credit
xxxx
rek.
110
debet
credit
xxxx
verkoop-creditfactuur rek.
130
debet
credit
credit
xxxx
inkoop-creditfactuur rek.
debet
140
xxxx
credit
xxxx
Deze vaste coderingen zijn afgeleid van de boekingsregels voor bezit en schuld: • kasontvangsten worden debet op rekening 100 Kas geboekt (regel voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ); • kasuitgaven worden credit op rekening 100 Kas geboekt (regel voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ); • bankbijschrijvingen worden debet op rekening 110 Bank geboekt (regel voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . of regel voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ); • bankafschrijvingen worden credit op rekening 110 Bank geboekt (regel voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . of regel voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ); • verkoopfacturen worden debet op rekening 130 Debiteuren geboekt (regel voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ); • verkoop-creditfacturen worden credit op rekening 130 Debiteuren geboekt (regel voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ); • inkoopfacturen worden credit op rekening 140 Crediteuren geboekt (regel voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ); • inkoop-creditfacturen worden debet op rekening 140 Crediteuren geboekt (regel voor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ). Het is praktisch om bij het coderen altijd met de vaste codering te beginnen. Is die eenmaal ingevuld, dan is de debet/credit keus voor de wisselende coderingen veel gemakkelijker.
OPDRACHT a Codeer verkoopfactuur 1749. b Codeer de verzendbon.
OV GEBR. WATERMAN Industrieweg 7
3133 EE Vlaardingen
Sporthandel Kwiek Nassaulaan 36 9717 CK Groningen
GEBR. WATERMAN KOPIE-VERZENDBON
Sporthandel Kwiek Nassaulaan 36, 9717 CK Groningen
aantal
prijs
4 2
910,– 1.270,–
bedrag
3.640,–
- 2.540,– 6.180,–
boekingsstuk: rek.
debet
1749 30-12-2010
Afleveradres
datum: 30 december 2010 KOPIE-FACTUUR nr.: 1749 surfplanken Tiga type 12 surfplanken Tiga type 16
nr.: datum:
Vlaardingen
aan- inkoopprijs tal per stuk
ar tikel
Surfplank Mistral type Allround type Fun 290 type Fun 320 Surfplank Tiga type Standard type 12 type 16
Vf 1749
. . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . .
. . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . .
. . .
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . .
. . . . . . . . . . . .
4 .2 . .
. . . . . .730,– . . . . . . . . . . 1.020,– . . . . . . . .
. . .
boekingsstuk:
credit rek.
debet
inkoopprijs
Vb 1749 credit
. . . . . . . . . . . . . . .
2.920,–
. . . . . . . . . . . . . . .
- 2.040,– . . . . . 4.960,– . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . .
LICHTVOET B.V.
FACTUUR
Aannemersbedrijf Deltaweg 240 3133 KM VLAARDINGEN
A. PRINS
DRUKKERIJ EDISONSTRAAT 12 3133 KG VLAARDINGEN
Gebr. Waterman Industrieweg 7 3133 EE VLAARDINGEN
G e b r. Wa t e r m a n , Industrieweg 7, 3133 EE VLAARDINGEN.
30 december 2010 reparatie kantoorraam
boekingsstuk: rek.
debet
380,–
30-12-2010
FACTUUR
3 0 0 re c l a m e c i rc u l a i re s
If 1470 credit
boekingsstuk: rek.
KN
debet
KOPIEERSYSTEMEN N E D E R L A N D B . V.
Sloterweg 303, 1171 VC Badhoevedorp G e b r. W a t e r m a n Industrieweg 7 3133 EE Vlaardingen
FA C T U U R
Datum: 30 december 2010 1 kopieer machine kopieerpapier
3.400,–
factuurbedrag
3.540,–
boekingsstuk: rek.
debet
-
If 1472 credit
140,–
If 1471 credit
600,–
3.6 7
KAS- EN BANKSTUKKEN MET KOSTEN
OPDRACHT
Codeer de kasstukken 1711 t/m 1714. • Wat is de vaste codering van kasontvangsten? • Wat is de vaste codering van kasuitgaven? KASSTUK
Ontvangen / Betaald
KASSTUK
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
betaling factuur nr. 1640 van Sporthandel Berends
Ontvangen / Betaald
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
privé-opname D. Waterman 800,–
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.440,–
privé-opname M. Waterman 800,–
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . .boekings . . . . . . . . stuk: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
tuk:
K 1711
. . . . . . . . . . . . . boe . . . .kin . . gss . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
debet
credit
debet
rek.
K 1712
rek.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . credit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
28-12-2010 MW.
Datum: Paraaf:
Datum: Paraaf:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Shell
Kasbewijs Datum TNT Post Postzegels
150 30
Postzegelvelletje (Euro)pakketzegel Diversen TNT Post
stuks à stuks à
ct. = ct. =
stuks à
ct. =
stuks à
ct. =
vel à
Overige Telefoonkaart(en) Kentekenbewijzen Deel II Overige producten
44 88
66, – 26,40
stuks à
ct. =
SUPER SHELL
stuks à
ct. =
EURO LOODVRIJ
stuks à
ct. =
stuks à
ct. =
stuks à
ct. =
Hoeveelheid
Bedrag
37
50 00
TOTAAL
50 00
SHELLINA SHELL DIESOLINE MOTOROLIËN
=
Verzendkosten
WASSEN
=
Dagtekeningstempel
D. Waterman GELEVERD aan TZ-TV-59 Kenteken no. 31 / 12 20 10 Datum PRODUCT
Eur =
. . . . . .
Tankstation Jurriëns BV Soesterbergsestraat 76 3768 EK Soest
Geldt niet als bewijs van terpostbezorging.
30-12-2010
28-12-2010 MW.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(Sub) Totaal = Paraaf
BTW = Totaal =
boekingsstuk: grootboekrek.
debet
92,40 K1713 credit
boekingsstuk: rek.
debet
K 1714 credit
OPDRACHT
Codeer de beide bankstukken die hierna zijn afgedrukt. • Wat is de vaste codering van een bankafschrijving? • Wat is de vaste codering van een bankbijschrijving?
ABN-AMRO Rekeningnr./Accountno.
46.61.37.035
Datum/Date
Blad/page
28.12.2010
174/001
BANKREKENING REKENINGAFSCHRIFT
GEBR. WATERMAN INDUSTRIEWEG 7 3133 EE VLAARDINGEN
VORIG SALDO DEBET/SCHULD (EURO)
15.160,00
OMSCHRIJVING
DEBET/–
RENTEKOSTEN HUUR REITSMA & VERMAAS B.V., HELMOND FACTUUR 29-11-2010 rek.
710,00 1.480,00
boekingsstuk
:
debet
B 174 credit
NIEUW SALDO DEBET/SCHULD (EURO)
CREDIT/+
9.460,00
26.810,00
ABN-AMRO Rekeningnr./Accountno.
46.61.37.035
Datum/Date
Blad/page
30.12.2010
175/001
BANKREKENING REKENINGAFSCHRIFT
GEBR. WATERMAN INDUSTRIEWEG 7 3133 EE VLAARDINGEN
VORIG SALDO DEBET/SCHULD (EURO) OMSCHRIJVING
26.810,00 DEBET/–
SURFSCHOOL WALCHEREN, VEERE FACTUUR 1616 STORTING M. WATERMAN
boekingsstuk rek.
debet
:
6.290,00 5.000,00
B 175 credit
NIEUW SALDO DEBET/SCHULD (EURO)
CREDIT/+
15.520,00
3.9 3 OPBRENGSTEN EN KOSTEN, ONTVANGSTEN EN UITGAVEN Samenvatting • Wel kosten maar geen uitgaven:
afschrijving, gewaardeerd loon, gewaardeerde rente. • Wel uitgaven maar geen kosten: privé-opnamen, aflossing geldlening, aanschaf duurzaam bedrijfsmiddel, BTW-betaling, storting op bank. • Wel ontvangst maar geen opbrengst: geldlening van de bank, privé-storting, verkoop duurzaam bedrijfsmiddel, betaling door een debiteur. • Wel opbrengst maar geen ontvangst: omzet op rekening (debiteuren).
verkopen en vaste verrekenprijs Voor de levering van banden aan garage Oosthoek heeft Wieland de volgende verkoopfactuur verzonden:
WIELANDS BANDENCENTRUM Energieweg 16 - 3771 NA Barneveld
GARAGE OOSTHOEK SCHOUTENSTRAAT 9 3771 CE BARNEVELD
FACTUUR nr. 3373
Datum: 27122010 5
BAND DUNLOP 175/70 R 13 TL
224,00 BTW
1.120,00 196,00
TOTAAL BEDRAG
1.316,00
vvp-waarde 850,– boekingsstuk: 1
debet
Vf 3373 credit
boekingsstuk: rek.
debet
Vf 3373 credit
Op deze verkoopfactuur staan twee boekingsstempels: een voor het boeken van de omzet en een voor het afboeken van de voorraad (tegen vvp-waarde). De vvp-waarde heeft Wieland op de factuur genoteerd. OPDRACHT a Stel de codering samen voor de omzet. • Eerst de vaste codering voor een verkoopfactuur invullen. • Hiertegenover maken we twee tegenboekingen: 1. de omzet: volgens de opbrengstregel debet/credit boeken op rekening 850 Opbrengst verkopen; 2. de BTW: dit is een schuld aan de belastingdienst. Volgens de regel voor schuld debet/credit boeken op rekening 161 Te betalen BTW. b Codeer de vvp-waarde van deze verkoopfactuur. • Méér kosten. Volgens de kostenregel debet/credit boeken op rekening 800 Inkoopprijs verkopen. • Minder voorraad. Volgens de regel voor bezit debet/credit boeken op rekening 700 Voorraad goederen.
de subadministratie crediteuren 5.1 1
HET BELANG VAN EEN SUBADMINISTRATIE
Grootboekrekening 140 Crediteuren geeft aan hoe groot de totale schuld aan crediteuren is. Een ondernemer wil echter ook weten hoe groot de schuld is aan elke crediteur afzonderlijk. Daarom houdt hij een subadministratie crediteuren bij. In deze subadministratie heeft elke crediteur een eigen rekening. Daarop worden de inkoopfacturen en de betalingen genoteerd. De inkoopfacturen worden credit geboekt, want ze vergroten de schuld; de betalingen aan crediteuren en de inkoopcreditfacturen worden debet geboekt, want die verkleinen de schuld. Als er een subadministratie is, wordt dus een dubbele administratie gevoerd. De boekingsstukken worden namelijk tweemaal verwerkt: eerst in de subadministratie en daarna in het grootboek. Onderstaand schema laat dat zien: BOEKINGSSTUKKEN ABN-AMROBank
Rekeningafschrift
06-01-2010 GARAGE SNEL, FACT 2318 G. Baas & Zn Factuur
6.180,–
B1
3 januari 2010 goederen BTW
If 1
800,– 140,– 940,–
Naam: K. Adolfs D 1/1
saldo
C
S
4.630 C 4.630
Naam: G. Baas & Zn D 1/1 3/1
saldo If 1
C
S
8.820 C 8.820 940 C 9.760
nr. 140 Naam: Garage Snel D 1/1 6/1
saldo B1
6.180
Crediteuren D
C
S
8.270 C 8.270 C 2.090
1/1 3/1 6/1
balans If 1 B1
6.180
C
D
/C
S
35.770 C 35.770 940 C 36.710 C 30.530
Naam: BV Boersma D 1/1
saldo
C
S
6.490 C 6.490
Naam: K. Wijs & Zn D 1/1
saldo
C
S
7.560 C 7.560
SUBADMINISTRATIE
GROOTBOEKREKENING
NAAM BEDRIJF: FOTOLUX BV
D AT U M : 1 0 - 0 1 - 2 0 1 0 PERIODE: 1 INVOERVERSLAG INKOPEN
cred. fact. rek. n r. n r. n r. 1488 2391 140 160 020 470
factuurdatum 06-01-2010
bedrag debet
bedrag credit 3.995,00
omschrijving CREDITEUREN TE VORDEREN BTW PRINTER P R I N T PA P I E R
595,00 3.325,00 75,00 3.995,00
3.995,00
Als er geen fouten zijn gemaakt, kies je het programma 'Verwerken boekingsstukken'. De computer zal dan de subadministratie crediteuren en het grootboek bijwerken. Direct daarna print de computer hiervan een 'Verwerkingsverslag': NAAM BEDRIJF: FOTOLUX BV
D AT U M : 1 0 - 0 1 - 2 0 1 0 PERIODE: 1 VERWERKINGSVERSLAG INKOPEN mutaties
r e k . n r. naam van de rekening G R O O T B O E K 020 I N V E N TA R I S 140 CREDITEUREN 160 TE VORDEREN BTW 470 ALGEMENE KOSTEN T O TA A L S U B A D M I N I S T R AT I E C R E D I T E U R E N 1488 KOELEMAN BV T O TA A L
saldo mutaties debet credit
debet
credit
3.325,00 0,00 595,00 75,00
0,00 3.995,00 0,00 0,00
3.325,00 0,00 595,00 75,00
0,00 3.995,00 0,00 0,00
3.995,00
3.995,00
3.995,00
3.995,00
0,00
3.995,00
0,00
3.995,00
0,00
3.995,00
0,00
3.995,00
Opmerking: In de praktijk wordt niet één inkoopfactuur maar een 'run' (een aantal) inkoopfacturen verwerkt. De volledige boekingsgang laten we nog even schematisch zien: invoer gegevens boekingsstukken
➛
controle (invoerverslag of dagboekverslag)
➛
verwerking (verwerkingsverslag of dagafsluiting)
➛
grootboek en subrekeningen
Naam bedrijf: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Maand/periode: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . datum
KASSTAAT Nr.
..........
tegenrek. D/C nr.
omschrijving
ontvangsten
uitgaven
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. .
. . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . .
. . . . . . . .
beginsaldo
kasteveel/kastekort eindsaldo
Totaal
het boeken van de lonen 7.2 1
VAN BRUTOLOON NAAR NETTOLOON
Het loon dat een ondernemer met zijn werknemer overeenkomt, wordt brutoloon genoemd. Het aan de werknemer uit te betalen bedrag is het nettoloon. Schematisch voorgesteld wordt het uit te betalen nettoloon als volgt bepaald: BRUTOLOON pensioen- loonheffingen premies premie bel.dienst werkn.verz.
Toelichting
NETTOLOON
• op het brutoloon worden de pensioenpremie, de loonheffing belastingdienst en de premies werknemersverzekeringen ingehouden; • wat daarna overblijft, is het netto uit te betalen loon.
De loonheffing belastingdienst kan worden afgelezen uit door de belastingdienst verstrekte tabellen. Het uit te betalen nettoloon wordt daarna als volgt berekend: brutoloon pensioenpremie loonheffingen (volgens tabel) premies ZVW en WW -
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
uit te betalen nettoloon LOONBEREKENING
(-) (-) (-)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
PERIODE: M A A RT 2 0 1 0 NAAM BEDRIJF: G . H A RT O G
BRUTOLOON
PENSIOENPREMIE
LOONHEFFING
PREMIES WERKN.VERZ.
NETTOLOON
W. R O S G. VEENMAN
3.300,00 3.100,00
100,00 50,00
937,00 756,00
128,00 122,00
2.135,00 2.172,00
T O TA A L
6.400,00
150,00
1.693,00
250,00
4.307,00
NAAM
CODERING:
400 150 151 210
PERSONEELSKOSTEN LOONHEFFINGEN PENSIOENPREMIE NETTOLOON
6.400,00 1.943,00 150,00 4.307,00
7.3 4
SCHEMA LOONKOSTEN EN BETALINGEN
Hieronder is schematisch een samenvatting gegeven van de loonadministratie. In het linkerschema staat de specificatie van de loonkosten. Rechts staat aan wie de verschillende bedragen moeten worden betaald. Loonkosten (debetboekingen)
Betalen aan (creditboekingen)
werkgeverspremies WW en WIA (rek. 400)
belastingdienst (rek. 150)
werkgeverspremie pensioenverzekering (rek. 400)
verzekeringsmaatschappij (rek. 151)
belastingdienst werknemersdeel van de werknemersverzekeringen + ingehouden loonbelasting + premies volksverzekeringen + afdracht Zvw (rek. 150) BRUTOLOON + vergoeding Zvw (rek. 400)
verzekeringsmaatschappij pensioenpremie (rek. 151)
de werknemers NETTOLOON (rek. 210)
interne en externe bedrijfsvergelijking
EXPLOITATIEOVERZICHT 2010
2009
opbrengst verkopen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
786.000
kostprijs verkopen
-
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- 564.000
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
222.000
BRUTOWINST
0
personeelskosten
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
afschrijvingskosten
-
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-
12.000
algemene kosten
-
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-
83.000
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-
. . . . . . . . . . .
NETTOWINST
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .
gewaardeerd loon
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
100.000
gewaardeerde rente
-
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-
BEDRIJFSECONOMISCHE WINST
11.000
-
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- 111.000
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .
