3. GMP
Eindwerk: De administratie bij zelfmengers.
Delphine Verhaeghe
3.1 Inleiding GMP is een kwaliteitsgarantiesysteem met 3 hoofdthema’s: • ongewenste stoffen en producten buiten de productieketen houden • maximaal hygiënisch produceren vnl. met het oog op het vermijden van Salmonella. • een duidelijke inventarisatie en een kritische benadering van het gebruik van toevoegingmiddelen en geneesmiddelen Het GMP-label wordt toegekend aan die mengvoederbedrijven die het systeem geïmplementeerd hebben De GMP-implementatie houdt een verplichte bemonsteringsprocedure en analyse in op de aanwezigheid van PCB’s in dierlijk vet, diermeel en slachtafvallen.
• • •
3.1.1
Wat doen voor GMP-certificering
Duurt ± 6 à 9 maanden tot men geïmplementeerd kan zijn. GMP-handboek opstellen (individueel binnen bedrijf, collectieve cursus, individuele begeleiding door CKZ, DLV, PVT-consult en schouten agrarisch adviesbureau, multiside-oplossing) GMP-handboek voorleggen aan OCI (BVQI, INTEGRA, AIB VINCOTTE INTERNATIONAL, LLOYD’S REGISTER, PROCERVIQ, SGS INTERNATIONAL CERTIFICATION SERVICES, SGS VAN BREE N.V.): zij controleren of het bedrijf wel voldoet aan GMP en BELCERT controleert hen.
Wat kost een GMP-certificering: • Bijdrage OVOCOM (bv gebruik GMP-logo) • Auditkosten • Analysekosten Ik wil toch nog even vermelden dat dit al bij al een duur certificaat is voor de veevoederfabrikant laat staan dat de zelfmenger dit certificaat ook zou moeten hebben. De vereniging van de zelfmengers blijven bij het standpunt dat dit certificaat voor de zelfmenger niet van toepassing is, aangezien zij hun voeders niet in de handel brengen, maar dit enkel voor eigen gebruik is. GMP is dan ook een handelskeurmerk en zelfmengers moeten geen garantie geven naar hun klanten die voeders afnemen want er zijn geen. De vereniging van de zelfmengers zochten naar een alternatief zie 4.2.
3.2 Ovocom Ovocom is het overlegplatvorm voor de dierenvoeders en stelt zich als doel de communicatie te zijn tussen de verschillende schakels van de voedermiddelkolom. Ovocom speelt een actieve rol in de GMP-certificering en de ontwikkeling en verspreiding van de GMP-code.
Eindwerk: De administratie bij zelfmengers.
Delphine Verhaeghe
Verschillende schakels van Ovocom: • • • • •
voedingsindustrie transport handel, op- en overslag dierlijke producten mengvoederindustrie
Doel Ovocom: • kwaliteitscontrolesysteem in alle schakels van de voedermiddelenkolom (productveiligheid, productkwaliteit) • referentieel: GMP (good manufacturing/managing practices) • autocontrole incl. traceerbaarheid • Harmonisatie Stroomop- en afwaarts ISO/HACCP • Geloofwaardigheid • Ikb, Ikm, Certus, Meritus, GGO • Uitwisseling buitenland Structuur FEBETRA SAV
Grondstoffen l i
FEVIA
T
VETSMELTERS
R
KVBM
A
BCZ
N
FBVO
S
Voormengsel s
Handel
Mengvoederfabrikante n BEMEFA
P FRANA
SYNAGRA IMEXGRA
Zelfmenger s
W W E G
T
A
N E M
O R
A
R R A I L
W A T E R
PBV
VOLKSGEZONDHEID
E
M I N I S T E R I E
R
FAVV LANDBOUW
VZW ZELFMENGERS
Eindwerk: De administratie bij zelfmengers.
Delphine Verhaeghe
3.3 ≠ GMP België-Nederland In Nederland verleent het productschap dierenvoeder (PDV) een GMP-erkenning, de audits om dit vast te stellen worden door de keuringsdienst diervoedersector (KDD) van het productschap uitgevoerd. PDV behartigt net als OVOCOM de gemeenschappelijke belangen van alle brancheorganisaties, bedrijven en personen in de diervoeder-sector. Maar het grootte verschil met België is dat het PDV ook werk uitvoert voor de overheid, het betreft vooral uitvoering van Europese landbouwwetgeving voor het ministerie van Landbouw, alles i.v.m controles naar erkenningen/registraties en GMP erkenningen, zit samen onder het ministerie. Het voordeel daarbij is dat alles meer gecoördineerd is dan in Belgie. Want in België vallen de erkenningen en registraties onder de bevoegdheid van het ministerie namelijk Mevr. Aelvoet => ministerie grondstoffen =>de buitendiensten doen controle. De GMP-erkenning staat niet wettelijk vast maar valt onder de voorwaarden van Ovocom. Daarom werden enkele bedrijven niet onmiddellijk erkend of geregistreerd ook al bezaten ze een GMP-erkenning. In België zijn dus nog enkele aanpassingen nodig op dit vlak zodat alles daaromtrent duidelijker wordt naar de bedrijven en misverstanden kunnen worden vermeden. In principe is de Belgische GMP en de Nederlandse GMP evenwaardig, maar het verschil is dat deze 2 codes niet volledig identiek zijn, beiden moeten voldoen aan de voorwaarden per land. Ovocom vzw (België)
Eindwerk: De administratie bij zelfmengers.
Productschap diervoeder (Nederland)
Delphine Verhaeghe
3.4 Labels en GMP 3.4.1
Certus
2001 is het jaar waarin het certus-kwaliteitslabel voor varkensvlees beschikbaar was in de handel. Eens het aanbod voldoende hoog is start een promotiecampagne op tv. De bedoeling is dat in 2005 zeker 50% van het varkensvlees onder het Certus-label geproduceerd wordt. De certifering is in handen van de VZW Belpork die werd opgericht in de schoot van VLAM. Een bescheiden budget wordt besteed aan campagnes voor voedingsinformatie en onderzoek naar varkensvlees. De hoofdbedoeling is het ongezonde imago waarmee varkensvlees opgezadeld zit te verbeteren Certus is gebaseerd op het principe van een sterke keten. Elke individuele deelnemer dient zich aan te sluiten bij een dergelijke keten van bedrijven, waarin ook alle andere schakels zijn opgenomen: varkenshouders, slachthuizen, uitsnijderijen, vleeswarenbedrijven en verkooppunten. Een dergelijke keten wordt groepering genoemd. Deze groepering is verantwoordelijk voor het respecteren van de Certus voorwaarden en de afspraken over de volledige keten. Als meest centrale schakel van de keten zijn het meestal de slachthuizen die de rol van groepering opnemen. Dit kwaliteitslabel voor varkensvlees staat voor vlees van extra kwaliteit dat geproduceerd wordt volgens de normen die verder gaan dan de wettelijke verplichtingen: • enkel stressresistente vleesvarkens komen in aanmerking • de dieren moeten diervriendelijk gehouden worden. Daarbij wordt extra aandacht geschonken aan de hygiënische omstandigheden en het geneesmiddelengebruik. • enkel mengvoederfabrikanten die over een GMP-erkenning (kwaliteitscontrolesysteem) beschikken mogen veevoeder leveren. • het vlees is traceerbaar van veehouder tot verkooppunt • het vlees krijg het label pas na een gunstig controlerapport van onafhankelijke controleorganisme SGS. Voorwaarden op niveau van de mengvoederproductie enkel varkensvoeder afkomstig van GMP erkende mengvoederfabrikanten komt in aanmerking voor de productie van Certusvarkensvlees; mengvoeder bestemd voor varkensvlees met een levend gewicht boven 40 kg mag geen dier- of vismeel bevatten. Het mengvoeder mag wel dierlijk vet bevatten.
Eindwerk: De administratie bij zelfmengers.
Delphine Verhaeghe
Voorwaarden op niveau van vleesvarkensproductie met bedrijfseigen varkensvoeder Het voederen van bedrijfseigen geproduceerde grondstoffen is toegelaten mits: De vleeswarenproducent er zorg voor draagt dat geen bederf of contaminatie optreedt bij de opslag van het voeder. De controle spitst zich toe op een eventuele Salmonellabesmetting van het voeder. Dier- noch vismeel mag worden toegevoegd aan voeder bestemd voor vleesvarkens met een levend gewicht boven 40 kg. Indien voor de samenstelling van bedrijfseigen varkensvoeder voedermiddelen worden aangekocht, dienen deze afkomstig te zijn van GMP erkende veevoederleveranciers. De deelnemers aan de Certus-keten financieren zelf de controles. De kostprijs voor een toetredingscontrole bij een varkenshouder bedraagt 10 000 BEF (247,89 €) (excl.BTW). Voor alle verdere, periodieke controles wordt aan de groepering 30 BEF (0,74 €) (excl.BTW) per onder Certus gecommercialiseerd varken aangerekend. Meer info omtrent dit label is te verkrijgen in alle Certus erkende winkels en op de website, http://www.certus.be.
Eindwerk: De administratie bij zelfmengers.
Delphine Verhaeghe
