Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010 - 2014
OCMW AARSCHOT
VOORWOORD
3
INLEIDING: van behoefteonderzoek naar seniorenbeleidsplan
4
AARSCHOT IN ENKELE CIJFERS
7
1
INFORMATIE EN COMMUNICATIE
9
2
TIJDSBESTEDING
14
3
WONEN
25
4
ZORG EN DIENSTVERLENING
29
5
MOBILITEIT EN (VERKEERS)VEILIGHEID
38
6
PARTICIPATIE EN INSPRAAK
46
SAMENSTELLING WERKGROEP SENIORENBELEIDSPLAN
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
50
2/50
VOORWOORD
VOORWOORD
Aarschot wil met dit voorliggend seniorenbeleidsplan een werkdocument aanbieden voor de komende drie jaar dat verankerd is in het overkoepelend lokaal sociaal beleidsplan. Het is immers een uitdaging voor beleidsverantwoordelijken een gepast antwoord te bieden op de steeds veranderende samenleving. Hierin is de vergrijzing alvast een feit. De senioren worden alsmaar belangrijker in onze samenleving. Zij vormen een groeiende groep van mensen. Nu reeds is in Aarschot 33% van de bevolking ouder dan 55 jaar. De evolutie binnen de medische wetenschap zorgt er nog voor dat mensen steeds ouder worden. De ouderen zijn gedurende lange tijd actieve senioren die maatschappelijk vaak zeer actief zijn. Anderzijds staat daar tegenover dat ook de zorg voor senioren die psychisch of fysiek niet meer dan 100% functioneren enorm is toegenomen. Woonzorgcentra, ouderenwoningen en serviceflats schieten als paddenstoelen uit de grond. Daarenboven is de solidariteit over de generaties heen voor een groot deel ontmanteld en is de zorg voor onze ouderen geëvolueerd van een familiezorg naar een gemeenschapszorg. Kunnen wij in de toekomst garant staan voor een kommerloze oude dag van al onze inwoners? Dat is zonder twijfel één van de grootste uitdagingen van deze eeuw. Het is daarom van belang dat wij nu reeds anticiperen op problemen die zich morgen kunnen stellen. In 2008 heeft de stad Aarschot een grootschalig seniorenonderzoek verricht binnen de gemeente. Meer dan 550 senioren werden uitvoerig bevraagd over de meest uiteenlopende onderwerpen. Dit heeft ons een schat aan informatie opgeleverd. De gegevens werden maximaal gebruikt in het beleidsplan. Daarnaast is er om dit beleidsplan op te stellen heel wat overleg geweest met senioren en professionelen. Een welgemeende dank aan deze mensen voor hun inbreng en kritische blik. De gemeente en het OCMW- bestuur willen zich dan ook engageren om de ambities verwoord in dit plan te realiseren. Ons doel is: De senior voelt zich goed in Aarschot. Julia Mellaerts
André Peeters
Els Vinckx
Voorzitter OCMW
Burgemeester
schepen van welzijn en seniorenbeleid
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
3/50
INLEIDING
INLEIDING: van behoefteonderzoek naar seniorenbeleidsplan
Het plan dat nu voorligt is het eerste seniorenbeleidsplan van de stad Aarschot. Het omvat de doelstellingen en de concrete actiepunten op het gebied van ouderenbeleid in Aarschot voor de volgende vier jaar. Door de opmaak van dit seniorenbeleidsplan geven wij invulling aan volgende doelstelling uit het lokaal sociaal beleidsplan 2008-2014: het voeren van een kwalitatief ouderenbeleid op basis van objectieve gegevens en onderzoek, met als concrete actie: stad en OCMW toetsen en stemmen hun beleid af op de resultaten van het ouderenbehoeftenonderzoek. Hoe is dit seniorenbeleidsplan tot stand gekomen? De senioren werden van bij de start betrokken bij de opmaak van dit seniorenbeleidsplan. In 2008 werd in samenwerking met de vakgroep Sociale en Culturele agogiek van de Vrije Universiteit van Brussel, onder leiding van professor Dominique Verté, een grootschalig seniorenbehoefteonderzoek uitgevoerd. Vele vrijwilligers werkten hieraan mee. 551 senioren uit Aarschot werden bevraagd naar hun behoeften inzake wonen en zorg, hun wijk en hun omgeving, eenzaamheid en onveiligheid, de aangeboden dienstverlening, hun lidmaatschap van verenigingen en hun activiteiten. De stad en het OCMW van Aarschot wilden de resultaten uit dit ouderenbehoefteonderzoek gebruiken om samen met de Aarschotse senioren na te denken over thema’s die hen aanbelangen. Hiervoor werd een specifieke werkgroep samengesteld, waarbij gekozen werd voor een ruime betrokkenheid van de doelgroep. De werkgroep bestond uit een vaste groep, zijnde schepen van senioren, voorzitter OCMW, medewerkster dienst welzijn stad, directeur woonzorgcentrum St. Rochus, de ouderenconsulente, vier vertegenwoordigers van gepensioneerdenverenigingen en zes senioren die geen lid zijn van een seniorenvereniging. Twee hiervan zijn bezoekers van het lokaal dienstencentrum het Anker. Afhankelijk van het thema werd aan deze groep nog een aantal ambtenaren en/of deskundigen toegevoegd. Er
werden
drie
werkgroepvergaderingen
georganiseerd,
waarin
de
resultaten
van
het
ouderenbehoefteonderzoek bij de aanwezigen werden afgetoetst. Tijdens iedere vergadering werd in kleinere groepjes nagedacht over enerzijds de positieve aspecten en anderzijds de knelpunten en behoeften van dat specifieke thema. Vervolgens werden deze resultaten in grote groep besproken en verder doorgepraat. Op deze manier kregen we een ruim beeld van de knelpunten en noden en werden eerste aanzetten gegeven tot oplossingen voor deze knelpunten.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
4/50
Werkgroep tijdsbesteding, informatie, communicatie en participatie De eerste werkgroep vond plaats op 23 februari 2010 en omvatte het thema ‘tijdsbesteding, informatie, communicatie en participatie’. Voor deze vergadering werden naast de vaste leden ook de cultuurbeleidscoördinator, de sportfunctionaris, het diensthoofd van de communicatiedienst en de verantwoordelijke van het lokaal dienstencentrum uitgenodigd. Tijdens deze vergadering werd nagegaan hoe de sport- en cultuurparticipatie van de Aarschotse senioren nog verhoogd kan worden en hoe de informatiedoorstroom en de communicatie van en naar de senioren geoptimaliseerd kan worden. Werkgroep zorg en dienstverlening Op dinsdag 23 maart kwam de werkgroep samen om stil te staan bij de zorg en dienstverlening voor de Aarschotse senioren. Voor deze werkgroep werden bovenop de vaste deelnemers ook de verantwoordelijke van de thuisdiensten van het OCMW uitgenodigd, de directie van de woonzorgcentra in Aarschot en de externe thuiszorgorganisaties. Werkgroep mobiliteit, (verkeers)veiligheid en wonen Op 27 april 2010 kwam de werkgroep samen om te praten over ‘mobiliteit en (verkeers)veiligheid’. Naast de vaste deelnemers waren tijdens deze vergadering ook de mobiliteitsambtenaar en de commissaris van de politie aanwezig. Volgende thema’s kwamen aan bod: toegankelijkheid en openbaar vervoer, rustbanken en oversteekplaatsen, (on)veiligheidsgevoel bij senioren, wonen in Aarschot. Terugkoppelingsmoment Op 15 juni vond een terugkoppelingsmoment plaats waarop alle verzamelde ideeën werden overlopen en aangevuld. Oproep inwoners In het stadsmagazine van mei – juni 2010 werd informatie gegeven over de opmaak van dit seniorenbeleidsplan. Hierbij werd tevens een oproep gedaan naar de inwoners om voorstellen te formuleren om het seniorenbeleid in onze stad te optimaliseren. Werkgroep ouderen en thuiszorg De werkgroep ouderen en thuiszorg, die vier keer per jaar samenkomt om het thema ‘ouderen en thuiszorg’ in het lokaal sociaal beleidsplan verder op te volgen, heeft in haar vergaderingen het procesverloop van de opmaak van het seniorenbeleidsplan besproken en inhoudelijk opmerkingen en aanvullingen gegeven. Ouderenadviesraad Het procesverloop en het ouderenbeleidsplan werden besproken en goedgekeurd in de ouderenadviesraad.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
5/50
Structuur van dit seniorenbeleidsplan In zes hoofdstukken diepen we de verschillende thema’s uit het ouderenbehoefteonderzoek verder uit. Informatie en communicatie Tijdsbesteding Wonen Zorg en dienstverlening Mobiliteit en (verkeers)veiligheid Participatie en inspraak Elk hoofdstuk begint met een korte beschrijving van de resultaten uit het ouderenbehoefteonderzoek, aangevuld met de knelpunten, behoeften en noden die geformuleerd werden in de themawerkgroepen. Per thema vinden we de doelstellingen en acties voor de volgende jaren terug. Dit seniorenbeleidsplan maakt deel uit van het lokaal sociaal beleidsplan. Het verfijnt de doelstellingen en acties die in het lokaal sociaal beleidsplan zijn opgenomen, concretiseert ze en vult aan. De opbouw van dit seniorenbeleidsplan is dan ook in sterke mate gelijklopend met het lokaal sociaal beleidsplan. Dit seniorenbeleidsplan werkt met hoofddoelstellingen, die we strategische doelen noemen. Daarna volgen de operationele doelstellingen. Het laatste niveau bestaat uit acties, die aangeduid zijn met een cijfer. We opteren er in dit seniorenbeleidsplan voor om de woorden ‘strategische’ en ‘operationele’ doelstellingen niet te gebruiken. De doelen (strategische doelstellingen) staan in een donker grijze kader. De operationele doelstellingen, die geformuleerd zijn als oplossingen, staan in een licht grijze kader. We nemen de namen van de verantwoordelijken van een actie op onder elke licht grijze kader. Bij iedere actie wordt de streefdatum voor realisatie van deze actie opgenomen en het te begroten bedrag. Dit document zal in de eerste plaats een verlengstuk zijn van wat nu al gebeurt, maar wil tegelijk ook een aanvulling zijn op het tot nu toe gevoerde seniorenbeleid.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
6/50
ENKELE CIJFERS
AARSCHOT IN ENKELE CIJFERS
Aarschot bevindt zich in het noordoosten van de provincie Vlaams-Brabant. In het noorden grenst de stad aan de provincie Limburg. Verder weet de stad zich omringd door een aantal relatief kleine gemeenten en enkele kleinere steden zoals Diest en Scherpenheuvel-Zichem. Aarschot maakt deel uit van de regio Noord-Hageland, een regio die nog vrij landelijk is. De Demervallei zorgt voor een groene strook in Diest, Scherpenheuvel-Zichem, Aarschot en Begijnendijk. Op 1 januari 2010 telt Aarschot 28.429 inwoners. Hiermee is Aarschot de derde grootste stad van het arrondissement Leuven, na Leuven en Tienen. De vergrijzing van onze samenleving is een feit. Ook in onze stad wordt de groep senioren steeds groter. Momenteel is 26,7% van de Aarschotse bevolking ouder dan 60 jaar (7.576). De groep jongeren is daarenboven ondervertegenwoordigd in onze stad (19,0% of 5.423 kinderen en jongeren van 0-19 jaar). 54,3% van onze inwoners bevinden zich in de leeftijdscategorie van 20 tot 59 jaar (15.430). Aarschot heeft hierdoor ook een hoge grijze druk, wat het aandeel inhoudt van de 60-plussers ten opzichte van de actieve bevolking. Dit geeft weer hoe sterk de niet meer actieve bevolking ‘weegt’ op de bevolking op actieve leeftijd. Deze grijze druk ligt in Aarschot hoger dan in de buurgemeenten. Eenzelfde vaststelling doen we voor wat de interne vergrijzing betreft. Hiermee bedoelen we het aandeel van de 80-plussers op de totale bevolking van 60 jaar en ouder. 1.609 van de 7.576 60-plussers zijn ouder dan 80 jaar. Dit is 21,2%. Veel hoogbejaarden in een gemeente heeft echter ook te maken met de aanwezigheid van woon- en zorgcentra. Onze stad heeft twee woonzorgcentra met samen 291 woongelegenheden en 70 wooneenheden in serviceflats. Het woonzorgcentrum Sint Rochus (OCMW) heeft 157 erkende woongelegenheden, waarvan 127 RVT-woongelegenheden. Sint Jozef (vzw) heeft 134 erkende woongelegenheden, waarvan 84 RVTwoongelegenheden. Het Lokaal Dienstencentrum Het Anker richt zich naar de bewoners van Groot-Aarschot. Het dienstencentrum biedt een geïntegreerd aanbod van zowel hulp- en dienstverlening waardoor elke bezoeker er terecht kan. Het lokaal dienstencentrum schenkt bijzondere aandacht aan activiteiten voor specifieke doelgroepen zoals 50 plussers, personen met handicap, enz.. Het dienstencentrum staat minstens 32 uur per week open als opvang- en ontmoetingsruimte met op elk ogenblik een vrijblijvend aanbod van activiteiten.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
7/50
In Aarschot zijn 13 seniorenverenigingen actief: OKRA Langdorp, OKRA Ourodenberg, OKRA Rillaar, OKRA Wolfsdonk, OKRA Christus Koning, OKRA Aarschot Onze Lieve Vrouw, OKRA Gijmel, De Socialistische Gepensioneerden, De Sint Corneliusbond, VVVG Langdorp, VVVG Aarschot, Neos, De Liberale Gepensioneerden van Aarschot Korenbloem. Er zijn 8 ziekenzorgkernen in Aarschot: ziekenzorg Bergvijver, ziekenzorg Christus Koning, ziekenzorg Gelrode, ziekenzorg Gijmel, ziekenzorg Langdorp, ziekenzorg Rillaar, ziekenzorg Wolfsdonk, ziekenzorg Ourodenberg.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
8/50
1 INFORMATIE EN COMMUNICATIE
Wat willen we bereiken? We willen de informatie voor de Aarschotse senioren zo toegankelijk mogelijk maken en de communicatie naar en van de senioren optimaliseren. Schriftelijke communicatie blijkt nog steeds het meest geprefereerd bij de senioren. Toch willen we ook het elektronisch informatieverkeer, dat ook zijn opgang kent bij de senioren, in Aarschot verder optimaliseren. Daarnaast vinden we het uitermate belangrijk dat senioren ook persoonlijk op een plaats terecht kunnen met al hun vragen.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
9/50
Gegevens onderzoek Uit het ouderenbehoefteonderzoek van Professor Verté1 vernamen we dat meer dan helft van de senioren (57,9%) dagelijks de krant leest en nog eens 14,4% leest ze wekelijks. 3 op 10 (29,6%) van de bevraagde senioren maakt gebruik van internet. 20,5% hiervan gebruikt dit dagelijks of meer. Toch maakt 7 op 10 senioren (70,4%) nooit gebruik van het internet. Verder merken we ook dat het stadsmagazine vaak geraadpleegd wordt. Meer dan 8 op 10 (82,8%) van de bevraagde senioren raadpleegt het stadsmagazine, 12,3% raadpleegt het niet en 4,9% kent het zelfs niet. 6 op 10 (63,8%) van de ondervraagde Aarschotse senioren heeft nooit of zelden gebrek aan informatie en voorlichting, 29,7% soms en 6,5% vaak.
Knelpunten en voorstellen werkgroep senioren Senioren vinden het belangrijk om op een duidelijke, eenvoudige en zeer regelmatige manier informatie te bekomen. We stellen vast dat het stadsmagazine door de meeste inwoners gelezen wordt en ook een tijdje wordt bijgehouden. Ook de ‘Uit in Aarschot’ is een goede informatiebron. Wel is er een vraag naar meer promotie rond de activiteiten voor senioren, zoals wandelen en fietsen. Ook zou er meer aandacht en reclame gemaakt mogen worden voor seniorenverenigingen en hun activiteitenaanbod. De website van Aarschot is naar hun mening te weinig toegankelijk voor ouderen. Het is niet eenvoudig om snel gerichte informatie te vinden. De website heeft momenteel geen eigen rubriek voor senioren, wat wel een meerwaarde zou zijn. Het zou bovendien zinvol zijn indien het verslag van de ouderenadviesraad op de website zou worden opgenomen. Stadsinfo in passe-partout en streekkrant mag beter zichtbaar zijn. Bovendien worden de passe-partout en de streekkrant niet altijd bedeeld in afgelegen straten in Aarschot.
1
Verté D., De Witte N., De Donder L., (2009) Ouderenbehoefteonderzoek Aarschot, Vakgroep
Agogische Wetenschappen, Vrije Universiteit Brussel.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
10/50
Senioren weten niet altijd bij welke dienst ze terecht kunnen met bepaalde vragen. Moeten ze voor bepaalde vragen naar het stadhuis, het OCMW, het Sociaal Huis, de mutualiteit of nog een andere organisatie die hen kan helpen bij het beantwoorden van hun vragen?
Doelstellingen en acties
1. We maken de informatiedoorstroming en de communicatie zo efficiënt mogelijk voor de senioren
1.1 We voorzien een goede schriftelijke communicatie naar de senioren
Eindverantwoordelijken: Administratie:
PR dienst en dienst welzijn
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren en Frans Deboes, schepen van communicatie
1.1.1
Stads- en OCMW diensten blijven schriftelijke geactualiseerde informatiebrochures voor de senioren voorzien (folders over de dienstverlening, de seniorengids, het activiteitenboekje van het lokaal dienstencentrum Het Anker, infofolder over aangepast vervoer,…).
1.1.2
1.1.3
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
In het stadsmagazine wordt duidelijk zichtbaar informatie voor senioren opgenomen. Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Er wordt een logo ontworpen waardoor zichtbaar wordt dat activiteiten toegankelijk zijn voor senioren.
1.1.4
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Er worden in het stadsmagazine artikel(s) opgenomen met voorstelling van iedere seniorenbond, waarbij contactpersonen (secretaris en voorzitter) vermeld staan, zodat mensen die zich willen aansluiten contact kunnen opnemen met de seniorenbond.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
11/50
1.1.5
Streefdatum:
2011 en vervolgens jaarlijks
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Er wordt een activiteitenkalender van de seniorenbonden in Uit in Aarschot opgenomen. Hierbij zal worden opgenomen welke activiteiten opstaan voor iedereen, dus ook voor nietleden.
1.1.6
Streefdatum:
2011 en vervolgens jaarlijks
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Stadsinfo in passe-partout en streekkrant wordt beter zichtbaar gemaakt. Streefdatum:
2010
Begroot bedrag:
geen extra middelen
1.2 We maken de website van Aarschot toegankelijker voor senioren
Eindverantwoordelijken: Administratie:
PR dienst en dienst welzijn
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren en Frans Deboes, schepen van communicatie
1.2.1
Op de website van Aarschot worden specifieke seniorenbladzijden voorzien, waar alle informatie voor en over senioren terug te vinden is (o.a. ook verslag van de ouderenadviesraad). Op de startpagina van de website wordt een ‘link’ naar deze seniorenbladzijden voorzien.
1.2.2
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbonden krijgen de ruimte om zichzelf op deze webpagina’s voor te stellen en hun activiteitenaanbod bekend maken.
1.2.3
Streefdatum:
2011, nadien blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Het stadsmagazine en de website worden op elkaar afgestemd. Streefdatum:
2011, nadien blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
12/50
1.3 We voorzien een seniorenloket waar de Aarschotse senioren met al hun vragen terecht kunnen
Eindverantwoordelijken: Administratie: Beleid: 1.3.1
We streven ernaar één specifiek centraal gelegen aanspreekpunt of één specifiek loket voor senioren te voorzien, waar ze terecht kunnen met al hun vragen. We streven ernaar dat dit ouderenloket: o
toegankelijk is voor iedereen
o
een luisterend oor is
o
een punt waar alle vragen die te maken hebben met senioren, worden beantwoord
o
bemand wordt door iemand die de vragen correct en efficiënt kan beantwoorden, wat niet inhoudt dat deze persoon alles moet weten, maar ook GERICHT moet kunnen doorverwijzen (vb. zorgloket, woonloket,…)
o
hulp biedt bij aanvragen, bij het invullen van formulieren,…
o
De mogelijkheid biedt aan senioren om zich bijvoorbeeld in te schrijven voor activiteiten
o
Open staat en samenwerkt met huisartsen
o
Oog heeft voor sociale contacten
o
Er een goede samenwerking gezocht wordt met antennes in de deelgemeenten zoals bv. de verschillende seniorenbonden,…
Streefdatum:
2014 (loopt samen met de bouw van het Sociaal Huis / administratief centrum)
Begroot bedrag: 1.3.2
kosten bouw administratief centrum
Dit loket voorziet in een goede relatie met lokale verenigingen (seniorenverenigingen) en lokale tussenpersonen uit de deelgemeenten. Streefdatum:
2014
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
13/50
2 TIJDSBESTEDING
Wat willen we bereiken? Onze stad heeft een uitgebreid vrijetijdsaanbod voor senioren. Toch blijkt dit (nog) niet voldoende door iedereen gekend. We streven naar een nog betere bekendmaking en trachten het aanbod in de mate van het mogelijke nog verder uit te breiden zodat alle Aarschotse senioren optimaal kunnen genieten van dit boeiende aanbod.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
14/50
Gegevens onderzoek Ouderen in Aarschot gaan vaker naar toneel, film, sport en cultuurevenementen dan gemiddeld in Vlaanderen en Vlaams-Brabant. Immers, 9,2% van de bevraagde ouderen gaat ongeveer wekelijks of meer dan 1 x per week naar deze evenementen, 18,6% gaat ongeveer maandelijks en 72,2% gaat zelden of nooit. In Vlaanderen nemen 78,6% ouderen zelden of nooit deel aan deze activiteiten. In Vlaams-Brabant zijn er dit 78,7%. Meer dan de helft (56,5%) van de Vlaamse ouderen is tevreden over de sport-en recreatiemogelijkheden in zijn/haar gemeente. De Aarschotse senioren zijn hier echter minder tevreden over. 4 op 10 (44,9%) van de senioren uit Aarschot is tevreden tot zeer tevreden over de sport-en recreatiemogelijkheden in de gemeente. 16,7% is helemaal niet tevreden of eerder ontevreden. De ouderen in Aarschot zijn over het algemeen tevreden tot zeer tevreden over het cultuurbeleid in de stad (69,7% is tevreden tot zeer tevreden, 3,2% is eerder ontevreden tot helemaal ontevreden). Bijna 80% is tevreden over de toegankelijkheid van de bibliotheek. 77,6% is tevreden tot zeer tevreden over het aanbod in de bibliotheek en 77,1% is tevreden tot zeer tevreden over de dienstverlening in de bibliotheek. Meer dan 9 op de 10 van de bevraagde senioren (94,7%) weet van het bestaan van de ouderenverenigingen in Aarschot. Meer dan 7 op 10 (75,4%) weet dat deze ouderenverenigingen samenwerken binnen de ouderenadviesraad. Minder dan de helft van de bevraagde senioren (45,5%) is lid van een vereniging voor senioren. Mensen die lid zijn van een vereniging voor senioren doen dit voornamelijk omdat ze het belangrijk vinden om op deze manier mensen te ontmoeten (90,5%) en voor de gezelligheid (89,2%). 26% van de bevraagde senioren doet vrijwilligerswerk, 74% doet dit niet. De meest uitgeoefende activiteiten van de Aarschotse senioren zijn luisteren naar radio of muziek, tuinieren en wandelen en fietsen. 60,4% is tevreden tot zeer tevreden over de dienstverlening in het dienstencentrum. 2,1% is hier eerder ontevreden tot zeer ontevreden over. Op de vraag of er voldoende georganiseerd wordt in de wijk voor mensen die ouder zijn dan 60 jaar, vonden 3 op 10 (29,6%) Aarschotse ouderen dat er voldoende tot ruim voldoende georganiseerd werd. 33,8% vond dit aanbod onvoldoende tot ruim onvoldoende.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
15/50
Knelpunten en voorstellen werkgroep senioren Er is een ruim vrijetijdsaanbod voor senioren: cultuur, sport, vorming, verenigingsleven,… maar dit aanbod blijkt niet altijd gekend te zijn bij de 55-plussers. We stellen vast dat de sportdienst / vzw SPOA (sport in Aarschot) inspanningen doet om sport voor senioren te organiseren. Er zijn recent 4 nieuwe petanquebanen gelegd aan de sporthal, maandelijks worden er fietstochten georganiseerd voor 50-plussers. Wekelijks wordt er seniorengym en netbal aangeboden. Ook worden er maandelijks wandelingen voor senioren georganiseerd. Ook in de seniorenbonden kunnen de senioren terecht voor sportieve activiteiten (fietsen, petanken, dansen, turnen…). Het dienstencentrum Het Anker organiseert wekelijks een danscursus en een wandeling (waarbij hulp geboden wordt bij het duwen van een rolstoel). Bovendien zijn er voldoende zalen in Aarschot, waar ook aan sport kan gedaan worden. We merken echter op dat het sportaanbod van de sportdienst nog onvoldoende gekend is, informatie omtrent de activiteiten is te beperkt of komt soms te laat. Bovendien blijkt de drempel om deel te nemen aan sportactiviteiten georganiseerd door de sportdienst vaak te groot. Inschrijving gebeurt via de website of via een bord. Niet alle deelgemeenten van Aarschot beschikken over petanquebanen. De bestaande petanquebanen zijn bovendien niet steeds in goede staat. Het sportaanbod is voornamelijk geconcentreerd in het stadscentrum en onvoldoende in de deelgemeenten. Cultureel centrum (CC) Het Gasthuis is fysiek een zeer goed toegankelijk cultureel centrum, met een zeer goed aanbod, betaalbare voorstellingen en drankjes in de cafetaria voor zeer democratische prijs. De namiddag vol liedjes en muziek uit de oude doos, ‘Hemels Plezier’, wordt zeer gesmaakt door de senioren. Minder positief is het tijdstip waarop voorstellingen in Het Gasthuis plaatsvinden. Voorstellingen vinden immers voornamelijk ’s avonds plaats, wat niet ideaal is voor senioren. Bovendien zijn de voorstellingen in het cultureel centrum zeer snel uitverkocht en kunnen niet alle ouderen in het cultureel centrum geraken, aangezien zij geen eigen vervoer hebben. Senioren worden daarenboven vaak als één groep beschouwd, terwijl er soms beter een onderscheid zou gemaakt worden tussen jonge en oudere senioren.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
16/50
De infrastructuur van het lokaal dienstencentrum Het Anker is te klein. Er zijn 13 seniorenverenigingen actief in Aarschot. Sommige bonden worden geconfronteerd met een vermindering van hun ledenaantal en een verhoging van de gemiddelde leeftijd van hun leden. Het zoeken van nieuwe leden blijkt niet altijd even eenvoudig te zijn. Ook geven de seniorenverenigingen aan niet steeds voldoende financiële middelen te hebben (enkel lidgeld van leden) om hun werking naar behoren te kunnen uitvoeren. Er is een gebrek aan buurthuizen, aan infrastructuur in de deelgemeenten. Alle activiteiten zijn gecentreerd in het stadscentrum. Er zou meer aandacht aan de deelgemeenten moeten gegeven worden. Er is vraag naar ontmoetingsplaatsen, plaatsen waar mensen naartoe kunnen, waar ze iets kunnen drinken, een praatje kunnen maken met mekaar,… Er worden computerlessen georganiseerd bij verschillende organisaties: Het Anker en de openbare stedelijke bibliotheek van Aarschot, Vorming+, Open school,… Inwoners zonder computer kunnen in het Anker en de bibliotheek terecht om er op de computer te werken. Deze computerlessen zijn niet gratis. Deze lessenreeksen zijn bovendien zeer snel volzet. Inwoners uit de deelgemeenten moeten voor deze lessen naar het stadscentrum. In de deelgemeenten zelf is er geen aanbod. Er is een tekort aan gestructureerde vrijwilligersorganisaties. Er zijn verenigingen en diensten die beroep doen op vrijwillige medewerkers maar een sturende organisatie voor de vrijwilligers zelf is er niet.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
17/50
Doelstellingen en acties
2. We bieden zinvolle vrijetijdsbesteding aan op vlak van sport, cultuur en vorming en maken dit voldoende bekend
2.1 We maken een vrijetijdsgids voor 55-plussers
Eindverantwoordelijken:
2.1.1
Administratie:
Dienst welzijn
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren
Eén maal per jaar geeft de dienst welzijn een ‘vrijetijdsgids voor 55-plussers’ uit. In deze gids wordt het vrije tijdsaanbod voor senioren opgenomen, georganiseerd door verenigingen, stadsdiensten,… Streefdatum:
najaar 2010, vervolgens jaarlijks
Begroot bedrag :
€ 3.000,00
2.2 We behouden het ruime sportaanbod voor senioren en breiden het uit waar mogelijk
Eindverantwoordelijken: Administratie: Sportdienst Beleid: Christel Verlinden, schepen van sport 2.2.1
Het sportaanbod van de verschillende diensten / verenigingen wordt beter op mekaar afgestemd en duidelijk gecommuniceerd.
2.2.2
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
De werkgroep ‘seniorenbeleidsplan’ adviseert aan de sportdienst / vzw SPOA om na te gaan of zij laagdrempelige sportieve activiteiten in de deelgemeenten kunnen organiseren. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
18/50
2.2.3
In het activiteitenaanbod van de sportdienst / vzw SPOA wordt waar mogelijk een onderscheid gemaakt in het aanbod voor jong- en oudere senioren.
2.2.4
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Het stedelijk zwembad onderzoekt de mogelijkheid om een zwemuurtje voor senioren te organiseren, s‘ ochtends vroeg, onder de middag (12 tot 13u) of van 15u30 tot 16u30. Ook wordt de mogelijkheid onderzocht om zwemles voor senioren te organiseren.
2.2.5
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Bij de sportclubs wordt nagegaan of zij een specifiek aanbod voor senioren kunnen organiseren, op uren die voor hen haalbaar zijn (in de namiddag).
2.2.6
Streefdatum:
2010
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Bij de sportclubs wordt nagevraagd om de mogelijkheid te voorzien om ‘gratis proeflessen’ te laten volgen, zodat de drempel kan verlaagd worden om zich in te schrijven in sportclubs (hoog lidgeld). Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
2.3 We maken het sportaanbod voor senioren ruimer bekend
Eindverantwoordelijken:
2.3.1
Administratie:
Sportdienst, stedelijk zwembad, dienst welzijn
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren en Christel Verlinden, schepen van sport
Het sportaanbod voor senioren (georganiseerd door seniorenbonden, de sportdienst / vzw SPOA, Het Anker,…) wordt mee opgenomen in de vrijetijdsgids voor 55-plussers.
2.3.2
Streefdatum:
2010
Begroot bedrag:
geen extra middelen
De sportdienst geeft een overzicht van hun activiteiten / aanbod voor 55- plussers door aan de dienst welzijn, zodat deze informatie gericht aan de leden van de ouderenadviesraad kan worden doorgeven. Streefdatum:
Blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
19/50
2.3.3
De subsidie ‘sportaanbod deelgemeente’ wordt bekend gemaakt via de gebruikelijke informatiekanalen.
2.3.4
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Er wordt een overzicht opgemaakt van de huidige petanquebanen in groot-Aarschot. Vervolgens wordt nagegaan welke petanquebanen hersteld moeten worden en waar er bijkomende banen voorzien moeten worden. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
begroting sportdienst
2.4 We bieden de senioren de mogelijkheid om optimaal deel te nemen aan het sociaal-culturele leven
Eindverantwoordelijken:
2.4.1
Administratie:
Cultuurdienst, dienst welzijn
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren en Steven Omblets, schepen van cultuur
De mogelijkheid wordt nagegaan om ‘Hemels Plezier’, een namiddag vol liedjes en muziek uit de oude doos uit te breiden.
2.4.2
Streefdatum:
2011 en verder
Begroot bedrag:
begroting cultuur
In het activiteitenaanbod van de cultuurdienst wordt waar mogelijk een onderscheid gemaakt in het aanbod voor jong- en oudere senioren.
2.4.3
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
De werkgroep ‘seniorenbeleidsplan’ adviseert aan de cultuurdienst om na te gaan of zij laagdrempelige culturele activiteiten in de deelgemeenten kunnen organiseren.
2.4.4
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Bij de cultuurverenigingen, seniorenbonden,… wordt nagevraagd om de mogelijkheid te voorzien om ‘gratis proeflessen’ te laten volgen, zodat de drempel kan verlaagd worden om zich aan te sluiten. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
20/50
2.4.5
De stedelijke openbare bibliotheek blijft de speciale afdeling grootletterboeken behouden, voor wanneer lezen wat moeilijker wordt.
2.4.6
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
De stedelijke openbare bibliotheek blijft de afdeling luisterboeken op DVD voor slechtzienden en blinden behouden. Ook in het lokaal dienstencentrum Het Anker zijn Daisyboeken beschikbaar.
2.4.7
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Het aanbod van de cultuurdienst, het cultureel centrum Het Gasthuis en de stedelijke bibliotheek, specifiek gericht naar senioren, wordt mee opgenomen in de vrijetijdsgids voor 55-plussers. Streefdatum:
najaar 2010, vervolgens jaarlijks
Begroot bedrag:
geen extra middelen
2.5 We bieden senioren de mogelijkheid om vorming te volgen
Eindverantwoordelijken:
2.5.1
Administratie:
Dienst welzijn, Lokaal Dienstencentrum Het Anker, stedelijke bibliotheek
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren en Julia Mellaerts, voorzitter OCMW
Het vormingsaanbod voor 55-plussers wordt mee opgenomen in de vrijetijdsgids voor 55plussers.
2.5.2
Streefdatum:
najaar 2010, vervolgens jaarlijks
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Het lokaal dienstencentrum LDC Het Anker blijft vormingslessen voor senioren aanbieden: Engelse les, Spaanse les, Praatgroep Frans, GSM lessen, computerlessen in samenwerking met de stedelijke bibliotheek,…
2.5.3
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
begroting Het Anker
De bestaande computerlessen georganiseerd door de verschillende aanbieders wordt verder bekend gemaakt en gepromoot. Streefdatum:
blijvend
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
21/50
Begroot bedrag: 2.5.4
geen extra middelen
Bij Vorming+ wordt de mogelijkheid nagegaan om ‘mobiele computerlessen’ in de deelgemeenten aan te bieden.
2.5.5
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Plaatselijke verenigingen worden gestimuleerd om samen ‘cursussen’ te organiseren (vb. cursus tax-on-web, internetbankieren, geheugentraining,….).
2.5.6
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Er wordt nagegaan of het nuttig is om een ‘activiteitenbeurs’ te organiseren, al dan niet in de verschillende deelgemeenten, waarbij alle verenigingen, organisaties uit de deelgemeente hun aanbod kunnen bekend maken. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
2.6 We erkennen de rol van het verenigingsleven als belangrijk sociaal weefsel
Eindverantwoordelijken:
2.6.1
Administratie:
Dienst welzijn
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren
Het stadsbestuur onderzoekt de mogelijkheid om subsidies voor de seniorenverenigingen te voorzien, om hun activiteiten naar behoren te kunnen uitvoeren.
2.6.2
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
(zie ook actie 1.1.7) Er worden in het stadsmagazine artikel(s) opgenomen met voorstelling van iedere seniorenbond, waarbij contactpersonen (secretaris en voorzitter) vermeld staan, zodat mensen die zich willen aansluiten contact kunnen opnemen met de seniorenbond.
2.6.3
Streefdatum:
2011 en vervolgens jaarlijks
Begroot bedrag:
geen extra middelen
(zie ook actie 1.1.8) Er wordt een activiteitenkalender van de seniorenbonden in Uit in Aarschot opgenomen. Hierbij zal worden opgenomen welke activiteiten open staan voor iedereen, dus ook voor niet-leden. Streefdatum:
2011 en vervolgens jaarlijks
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
22/50
Begroot bedrag: 2.6.4
geen extra middelen
(zie ook actie 1.2.2) Seniorenbonden krijgen de ruimte om zichzelf voor te stellen op de nieuw te voorziene seniorenbladzijden op de website van Aarschot en hun activiteitenaanbod bekend te maken. Streefdatum: Begroot bedrag:
2011 geen extra middelen
2.7 We behouden het jaarlijks ontmoetingsmoment voor alle senioren uit Aarschot
Eindverantwoordelijken:
2.7.1
Administratie:
Dienst welzijn
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren
We blijven jaarlijks de seniorenhoogdagen organiseren, een ontmoetingsnamiddag specifiek voor alle Aarschotse 55-plussers. Streefdatum:
jaarlijks
Begroot bedrag :
€ 12.000,00
2.8 We onderzoeken de mogelijkheid om meer ‘ontmoetingsplaatsen’ voor senioren te voorzien
Eindverantwoordelijken:
2.8.1
Administratie:
Dienst welzijn
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren
De mogelijkheid wordt onderzocht om ontmoetingsplaatsen voor senioren te voorzien (in het stadscentrum en in de deelgemeenten), plaatsen waar mensen naartoe kunnen om iets te drinken, een praatje te maken met mekaar,… Hierbij wordt ook op zoek gegaan naar vrijwilligers om dit te organiseren. Streefdatum:
2011 en 2012
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
23/50
2.8.2
De mogelijkheid wordt onderzocht om het stuk braakliggend grond op te knappen, gelegen op de hoek van de Astridlaan en de Leopoldlaan, dat eigendom is van de kerkfabriek. Er wordt gevraagd dit stuk grond proper te maken, de put op te vullen met grond, gras te zaaien, bloemperkjes aan te leggen, bomen te planten en enkele banken te plaatsen, om het sociaal contact in de buurt te verbeteren.
2.8.3
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
De mogelijkheid wordt onderzocht om ‘volkstuinen’ te voorzien in Aarschot. Dit zijn kleine lapjes grond waarop stadsbewoners groenten telen voor eigen gebruik. De percelen grenzen aan elkaar en vormen samen een volkstuincomplex. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
2.9 We erkennen de vrijwilligers en bieden waar mogelijk ondersteuning
Eindverantwoordelijken:
2.9.1
Administratie:
Dienst welzijn
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren
De vacaturebank www.vrijwilligerswerk.be wordt beter bekend gemaakt. Deze verzamelt vacatures voor vrijwilligers uit heel Vlaanderen. Voor wie vrijwilligers zoekt en voor mensen die een vrijwillig engagement zoeken is dit de plaats bij uitstek om actuele informatie te krijgen.
2.9.2
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
De mogelijkheid wordt onderzocht om een sturende organisatie voor vrijwilligers te voorzien, een ‘vrijwilligerspunt’, waar vrijwilligers zichzelf kunnen aanmelden en dat vrijwilligers in contact brengt met organisaties die vrijwilligers zoeken... Dit vrijwilligerspunt kan aan kandidaten advies geven over rechten en plichten en hen helpen bij de begeleiding en vorming... Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
24/50
3 WONEN
Wat willen we bereiken? Onze stad heeft een groot aanbod aan woonmogelijkheden voor senioren. De meerderheid van de Aarschotse senioren is eigenaar van zijn of haar woning. We willen er voor zorgen dat de senioren de nodige informatie krijgen om zo lang mogelijk in hun eigen woning te blijven en er hun zelfstandigheid kunnen bewaren. Het groot uitgebouwde thuiszorgaanbod (zie volgend hoofdstuk) is hier een belangrijke pijler in. Wanneer senioren niet langer zelfstandig in hun woning kunnen blijven wonen, zijn er in Aarschot zelf voldoende alternatieven: appartementen in de binnenstad, serviceflats, woonzorgcentra,…
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
25/50
Gegevens onderzoek 84,1% van de senioren in Aarschot is eigenaar van zijn/haar woning. Dit is een percentage dat iets hoger ligt dan dat van Vlaanderen (82,6%) en iets lager dan dat van Vlaams-Brabant (87,3%). 18,0% van de bevraagde Aarschotse senioren vindt zijn/haar woning te groot (gemiddelde VlaamsBrabant: 19,8%, Vlaanderen: 17,6%). 5,4% van de senioren vindt zijn/haar woning dan weer te klein (gemiddelde Vlaanderen: 5,1%, Vlaams-Brabant: 4,9%). Slechts 2,9% van de senioren is van mening dat zijn/haar woning in slechte staat is of slecht onderhouden (gemiddelde Vlaanderen: 5,4%, VlaamsBrabant: 5,5%). Wel vindt 11,6% van de bevraagde Aarschotse senioren dat zijn/haar woning onvoldoende comfortabel is, terwijl dit zowel in Vlaanderen als in Vlaams-Brabant door 9,7% van de senioren ervaren wordt. 62,2% van de senioren wil de woning laten zoals ze is, 25,6% zou de woning willen aanpassen aan de behoeften. De Aarschotse senioren voelen zich meer betrokken bij wat er in de wijk gebeurt (42,2%) dan de senioren in Vlaams-Brabant (34,1%) en in Vlaanderen (31,2%). Meer dan 6 op 10 van de bevraagde Aarschotse senioren heeft wekelijks of meer contact met mensen in de wijk. 8 op 10 hiervan (84%) hiervan ervaart deze contacten positief. Bijna 8 op 10 van de senioren (79,3%) woont graag in de wijk.
Knelpunten en voorstellen werkgroep senioren Veel mensen wonen heel graag in Aarschot. Het is een stad, maar deze is zeker niet té groot, alles is er overzichtelijk, het is er proper, er zijn veel bloemen,… Wanneer senioren niet langer zelfstandig in hun woning kunnen blijven wonen, zijn er in Aarschot zelf voldoende alternatieven. Appartementen in de binnenstad zijn een goed alternatief. Ouder worden en zelfstandig blijven wonen gaan niet steeds samen. Waar kunnen inwoners informatie vinden over tegemoetkomingen die het zelfstandig wonen promoten en over de aanpassingen die aan de woning kunnen gebeuren? Er is voldoende informatie over premies voor woningaanpassing, maar deze is vaak té veel verspreid aanwezig: bij het gewest, de provincie, de gemeente. Mensen weten niet altijd waar ze precies hun informatie moeten en kunnen vinden. Premies zijn ook vaak te complex voor ouderen. Op internet is het ook niet steeds makkelijk om informatie te vinden. Veel ouderen wonen in een ‘te grote’ woning. Mensen (ver)bouwen een woning wanneer ze een gezin hebben met kinderen. Wanneer ze dan alleen komen, is deze woning vaak veel te groot.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
26/50
Het sluikstorten (blikjes, papieren) is een groot probleem in Aarschot. Er ligt zeer snel vuil en dit wordt niet altijd opgekuist. Opkuisen van vuil gebeurt vooral in het centrum van Aarschot, veel minder in de deelgemeenten. Momenteel zijn er een 3 à 4-tal mensen die dit vuil opruimen, maar is dit te weinig voor zo’n grote (en geografisch verspreide) stad.
Doelstellingen en acties
3. We zorgen ervoor dat ouderen de nodige informatie krijgen om zo lang mogelijk in hun eigen woning te blijven wonen
3.1 We bieden gestructureerde basisinformatie, sociaal en technisch advies en begeleiding op maat
Actieplannen en acties Eindverantwoordelijken:
3.1.1
Administratie:
Dienst huisvesting, dienst welzijn
Beleid:
André Peeters, burgemeester en Els Vinckx, schepen van welzijn
Na goedkeuring van het woondossier, zal er een wooninformatiepunt worden opgericht, waar inwoners terecht kunnen voor gratis advies en informatie over wonen (premies en fiscale voordelen bij (ver)bouwen, (ver)kopen en (ver)huren, duurzaam, ecologisch en energiebewust wonen,….).
3.1.2
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Technisch advies zal gegeven worden door een technische deskundige, die o.a. advies zal geven rond bouwaanvragen en materialengebruik, vochtproblemen in de woning, de mogelijkheid bespreken tot het uitvoeren van kleine werkzaamheden enz. Deze technische deskundige kan bij de mensen ter plaatse thuis komen om samen met hen naar de meest zinvolle oplossing te zoeken. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
27/50
3.1.3
Verdere bekendmaking van het advies rond woningaanpassing door o.a. Landelijke Thuiszorg, Christelijk Ziekenfonds – Vivantia, het lokaal dienstencentrum Het Anker en Seniorama. Deze dienstverlening wordt reeds bekend gemaakt in de seniorengids.
3.1.4
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Verdere bekendmaking van de mogelijkheid tot het bekomen van ‘technisch advies voor veiligheid van ramen’ bij de Aarschotse politie.
3.1.5
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Het stadsbestuur zorgt voor een optimale opruiming van het vuil, ook buiten het stadscentrum van Aarschot. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
28/50
4 ZORG EN DIENSTVERLENING
Wat willen we bereiken? Sedert 2006 vergadert de werkgroep ‘ouderen en thuiszorg’ vier keer per jaar om dit thema in het lokaal sociaal beleidsplan vorm te geven en verder op te volgen. We willen in dit seniorenbeleidsplan dan ook hetzelfde bereiken als in het lokaal sociaal beleidsplan en voegen bestaande en enkele nieuwe acties toe die zorgen voor een kwalitatief ouderenbeleid met een breed aanbod aan voorzieningen.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
29/50
Zorg en dienstverlening in Aarschot Vanuit de doelstelling van het OCMW van Aarschot om de mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te laten blijven, biedt de dienst gezinszorg en aanvullende thuiszorg een pakket "dienstverlening aan huis" aan: gezinszorg, poetshulp, klusjesdienst, maaltijden aan huis, haarzorg, voetverzorging, personenalarm. Ook Landelijke Thuiszorg vzw, Familiehulp vzw, Socialitische Mutualiteit Brabant (FSMB) Thuishulp vzw, vzw ISIS, ICAW – Liberale Mutualiteit van Brabant en PWA-DCO DINA bieden thuishulp aan de senioren in onze stad. In het buurtrestaurant kunnen 65-jarige inwoners uit Aarschot dagelijks terecht voor een warme maaltijd. Een woonzorgcentrum (voorheen rusthuis) is een voorziening die bestaat uit een of meer gebouwen die functioneel een geheel vormen en waar, onder welke benaming ook, aan gebruikers van 65 jaar of ouder, die er permanent verblijven, in een thuisvervangend milieu huisvesting en ouderenzorg wordt aangeboden. De overheid kende aan vele, maar niet alle woonzorgcentra, een aantal rust- en verzorgingsbedden toe. Deze RVT-bedden zijn bedoeld voor zwaar zorgbehoevende ouderen, die er van een intensieve verzorging kunnen genieten. Aarschot heeft 291 erkende woongelegenheden in woonzorgcentra Sint
Rochus
(OCMW)
heeft
157
erkende
woongelegenheden,
waarvan
127
RVT-
woongelegenheden Sint Jozef (vzw) heeft 134 erkende woongelegenheden, waarvan 84 RVT-woongelegenheden Daarnaast zijn er 125 woongelegenheden in woonzorgcentra gepland: 5 vzw en 120 privé. Volgens de programmacijfers 2010 voor woonzorgcentra zou Aarschot over 423 woongelegenheden in woonzorgcentra moeten beschikken. Met een aanbod van 291 woongelegenheden in woonzorgcentra komt Aarschot momenteel op 69 % van het programmacijfer voor rusthuisbedden. Na invulling van de geplande woongelegenheden zullen er in Aarschot 416 woongelegenheden zijn, waarmee Aarschot op 98% van het programmacijfer zal komen. Een serviceflatgebouw bestaat uit individuele wooneenheden waar bejaarden zelfstandig wonen en uit een gemeenschappelijke dienstverlening waarop zij facultatief een beroep kunnen doen. Het betreft dus een tussenwoonvorm waar de bewoner beschermd zelfstandig woont en hulp op maat ontvangt.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
30/50
Aarschot heeft 70 wooneenheden in serviceflats: 23 erkende woongelegenheden ‘Gesloten Hof’ in het vroegere begijnhof in het centrum van Aarschot. De dienstverlening wordt aangeboden vanuit het woon-en zorgcentrum Sint-Rochus (OCMW). Daarnaast biedt vzw ‘De Vrucht’ 47 erkende woongelegenheden aan in de serviceresidentie ‘De Vrucht’, eveneens gelegen in de deelgemeente Aarschot. In totaal zijn er 160 wooneenheden in serviceflats vergund: 50 openbaar en 60 privé. Volgens de programmacijfers 2010 zou Aarschot over 161 wooneenheden in serviceflatgebouwen moeten beschikken. Een dagverzorgingscentrum is verbonden aan een woonzorgcentrum en biedt gebruikers en hun mantelzorgers hulp en diensten aan. Deze dienstverlening vindt plaats buiten het natuurlijke thuismilieu, met het oog op een tijdelijke overname van de zorg. Een dagverzorgingscentrum biedt overdag naast tijdelijke opvang o.a. ook hygiënische en verpleegkundige hulp, activering en ondersteuning, animatie en ontspanning en psycho-sociale ondersteuning. De centra staan open voor iedereen, behalve voor diegenen die zware medische verzorging en begeleiding nodig hebben. Aarschot heeft momenteel geen aanbod in dagverzorgingscentra. Wel zijn er 10 VE (verblijfseenheden) in vergunning (OCMW) en is er 1 VE voorafgaand vergund. Volgens de programmatienormen 2010 is er wat dagopvang betreft behoefte aan 12 plaatsen (verblijfseenheden). Een centrum voor kortverblijf is verbonden aan een woonzorgcentrum. Het biedt zijn gebruikers en hun mantelzorgers hulp- en dienstverlening aan. Kortverblijf neemt de zorg over gedurende korte periodes, met een maximum van 60 opeenvolgende dagen en 90 dagen op jaarbasis. De hulp- en dienstverlening vindt plaats buiten het natuurlijke thuismilieu en wordt zowel 's nachts als overdag gegarandeerd. Naast huisvesting omvat het hulp- en dienstverleningspakket van een centrum voor kortverblijf ook revalidatie, activering en verzorging. Aarschot heeft 1 centrum voor kortverblijf (CVK De Passant, OCMW), met 6 erkende woongelegenheden kortverblijf en 2 woongelegenheden in vergunning. Volgens de programmatienormen 2010 is er wat kortverblijf betreft behoefte aan 12 woongelegenheden.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
31/50
Gegevens onderzoek De tevredenheid van de bevraagde senioren over de zorg- en dienstverlening:
Bejaardenhulp (gezinshulp) Dienstencentra + activiteiten klusjesdienst Poetshulp Kortopvang Dagverzorgingscentrum (dagopvang) Oppashulp Thuisverpleging Woon-en zorgcentra Serviceflats
Eerder tevreden + zeer tevreden 45,2%
Noch tevreden, noch ontevreden 43,7%
Eerder ontevreden + Helemaal niet tevreden 11,1%
39,8%
48,8%
11,4%
38,6% 52,4% 24,2% 22,4%
49,6% 34,7% 66,4% 67,3%
11,8% 12,9% 9,4% 10,3%
23,2% 22,5% 29,4% 28,5%
65,4% 64,2% 55,5% 56,0%
11,2% 13,3% 15,1% 15,5%
De Aarschotse senioren staan positiever tegenover een eventuele verhuizing naar een woonzorgcentrum dan de gemiddelde senior in Vlaams-Brabant en Vlaanderen. 7,5% van de bevraagde senioren staat eerder tot uiterst positief tegenover het verhuizen naar een woonzorgcentrum. In Vlaams-Brabant is dit 4,3%, in Vlaanderen 4,5%. Ook het verhuizen naar een bejaardenwoning in de buurt en het samenwonen met andere senioren (in gescheiden woonvertrekken) wordt door de Aarschotse senioren positiever ingeschat. 2 op 10 van de bevraagde senioren zou het wel zien zitten om te verhuizen naar een serviceflat. Toch wil 68,2% van de Aarschotse ouderen zelfstandig thuis blijven wonen.
Knelpunten en voorstellen werkgroep senioren Thuiszorg Aarschot beschikt over een groot en ruim aanbod aan thuiszorgdiensten. De OCMW dienstverlening is zeer uitgebreid en ook externe thuiszorgdiensten bieden een grote waaier aan diensten aan. Bovendien blijkt dit aanbod ook bekend te zijn bij de inwoners. De seniorengids is door vele senioren gekend en wordt ook zeer regelmatig verspreid (meegegeven of afgegeven aan mensen). De wachttijden van de thuiszorgdiensten zijn soms lang. Bovendien is er geen garantie van continuïteit in de verzorging, wat wil zeggen dat niet steeds dezelfde verzorgende aan huis komt of dat er ook soms niemand komt omwille van ziekte.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
32/50
Over de klusjesdiensten was men niet onverdeeld positief. Er is in Aarschot behoefte aan een grotere klusjesdienst. In Aarschot bestaat reeds een boodschappendienst (ISIS, De Leuning, socialistische mutualiteit), maar er is meer vraag naar. Ook sommige winkels bieden deze dienst aan, maar dit is zeer duur. Er wordt vastgesteld dat er nog heel wat eenzaamheid is onder de senioren. Ook vallen toch nog steeds mensen uit de boot, die geen gebruik maken van thuiszorgdiensten, omdat ze geen kinderen hebben, die hen begeleiden in het zoeken en vinden van thuiszorg; geen gebruik willen maken van de thuiszorgdiensten,… Er heerst nog steeds een gêne bij sommige mensen om een beroep te doen op het OCMW. Eén van de bijkomende redenen waarom ouderen in een woonzorgcentrum moeten worden opgenomen is omdat ze nood hebben om ’s nachts opgevangen te worden. Overdag kan er voldoende beroep gedaan worden op de thuisdiensten, maar ’s nachts is hier onvoldoende mogelijkheid toe. Bovendien is nachtopvang ook zeer duur en beperkt tot maximum drie keer per week. Residentiële zorg De residentiële zorg in Aarschot is bij de inwoners voldoende gekend. Daarenboven is het leven in een woonzorgcentrum doorheen de jaren ook enorm positief veranderd: betere infrastructuur, ruim aanbod aan activiteiten,… Er zijn nog té weinig plaatsen in een woonzorgcentrum, té weinig plaatsen voor kortverblijf, er is té weinig dagopvang, er is nood aan noodopvang en herstelverblijf (bv. na een operatie). De wachttijden voor opname in een woonzorgcentra zijn zeer lang. Mensen schrijven zich op verschillende wachtlijsten in, waardoor het onoverzichtelijk wordt voor de woonzorgcentra zelf. Mensen weten ook onvoldoende hoe het opnamebeleid van de woonzorgcentra werkt. De idee leeft dat mensen die uit het ziekenhuis ontslagen worden voorrang krijgen op andere mensen.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
33/50
Doelstellingen en acties
4. We zorgen voor een kwalitatief ouderenbeleid met een breed aanbod aan voorzieningen en aandacht voor naadloze zorg
4.1 We ondersteunen ouderen om zo lang mogelijk thuis te blijven wonen
Eindverantwoordelijken:
4.1.1
4.1.2
Administratie:
Thuiszorgdiensten OCMW
Beleid:
Julia Mellaerts, voorzitter OCMW
Verdere uitbouw van de thuiszorgdiensten van het OCMW. Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
zie budget OCMW
Als blijk van erkenning voor de inzet van de mantelzorgers behoudt het OCMW van Aarschot de mantelzorgpremie.
4.1.3
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
zie budget OCMW
De seniorengids, met een overzicht van de bestaande zorg- en dienstverlening voor senioren in Aarschot wordt jaarlijks geactualiseerd.
4.1.4
Streefdatum:
jaarlijks
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Verdere bekendmaking van thuisdiensten, klusjesdiensten, externe thuiszorgdiensten via de seniorengids en andere informatiekanalen. Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
drukkosten
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
34/50
4.1.5
Thuiszorgdiensten
zijn
bereid
om
hun
dienstverlening
toe
te
lichten
in
de
seniorenverenigingen.
4.1.6
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Bekendmaking van de dienstverlening ‘zorg met vaart’, van Landelijke Thuiszorg. Deze zorg is per definitie kortdurend en loopt over een aantal weken, tot de zorg niet meer nodig is, of tot deze kan worden overgenomen in de reguliere werking.
4.1.7
Streefdatum:
2010
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Het project ‘kom binnen, zorgbuur’ van Landelijke Thuiszorg in Gelrode wordt verder uitgewerkt en bekend gemaakt.
4.1.8
Streefdatum:
2010
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Sensibiliseren van de thuiszorgorganisaties om het systeem bij vervanging van verzorgenden (medewerkers) goed te communiceren naar de gebruikers.
4.1.9
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
De mogelijkheid wordt onderzocht om een ‘bezoekersteam’ op te richten. Mogelijks kan dit team, op het moment dat een inwoner 80 jaar wordt, deze persoon gaan bezoeken met een kleine attentie en uitleg over alle mogelijke zorgvoorzieningen in Aarschot. Ook bij mensen die hun partner verloren hebben kan een bezoekje worden afgelegd. Voor deze mensen kan een extra hulp een grote meerwaarde betekenen. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
4.1.10 Extra bekendmaking van het Vlaams Meldpunt oudermis(be)handeling. Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
4.1.11 Verschillende verenigingen (seniorenverenigingen, ziekenzorgkernen,…) besteden aandacht aan het voorkomen van vereenzaming.. Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
35/50
Eindverantwoordelijken: Administratie:
Lokaal dienstencentrum Het Anker
Beleid:
Julia Mellaerts, voorzitter OCMW
4.1.12 Lokaal Dienstencentrum Het Anker biedt hulp bij boodschappen aan gebruikers die onvoldoende mogelijkheden tot zelfzorg hebben en daardoor niet meer in staat zijn om hun persoonlijke administratie en huishoudelijke boodschappen te doen. Streefdatum:
Momenteel voorbereidende, onderzoeksfase
Begroot bedrag:
afhankelijk van de invulling, te begroten
4.1.13 Lokaal Dienstencentrum Het Anker besteedt bijzondere aandacht aan het voorkomen van vereenzaming door te werken aan het behoud en herstel van het sociale netwerk (bijvoorbeeld: via het organiseren van een telefooncirkel). Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
afhankelijk van de invulling, te begroten
Eindverantwoordelijken: Administratie:
Dienst bevolking stad Aarschot
Beleid:
Steven Omblets, schepen van burgerzaken
4.1.14 De financiële tegemoetkoming voor de huishoudelijke afvalkosten voor mensen met incontinentieproblemen, stomapatiënten en peritoneaal dialysepatiënten blijft behouden. Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
zie begroting
4.2 We bestendigen en breiden waar mogelijk de residentiële zorg uit
Eindverantwoordelijken:
4.2.1
Administratie:
Woon- en zorgcentrum St. Rochus
Beleid:
Julia Mellaerts, voorzitter OCMW
De bestaande woon-en zorgcentra up-to-date houden. Op langere termijn uitbreiding van het aantal rusthuisbedden en servicewoningen, samen met de private sector. Streefdatum:
2012
Begroot bedrag:
vast te stellen bij ontwerp
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
36/50
4.2.2
De organisatie van een dagverzorgingscentrum en plaatsen voor kortverblijf, en zo mogelijk nacht- en weekendopvang.
4.2.3
4.2.4
4.2.5
Streefdatum:
2012
Begroot bedrag:
vast te stellen bij ontwerp
Sensibiliseren van de woonzorgcentra om het opnamebeleid duidelijk te communiceren. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Bij het woonzorgcentrum St. Jozef nagaan wat hun plannen zijn voor kortopvang. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Mogelijkheid nagaan om te voorzien in de grote vraag aan serviceflats, kortopvang en rusthuisbedden. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
37/50
5 MOBILITEIT EN (VERKEERS)VEILIGHEID
Wat willen we bereiken? De werkgroep ‘toegankelijkheid’, die in 2009 werd opgericht, adviseert het stadsbestuur in verband met de toegankelijkheid van de stad. We willen samen met de senioren dan ook een aanvulling bieden op de doelstellingen en acties van deze werkgroep. We willen de toegankelijkheid van gebouwen en diensten garanderen en zorgen voor veilige wegen en fietspaden. De doelstellingen en acties opgenomen in dit seniorenbeleidsplan werden geformuleerd door de senioren, maar zijn van toepassing voor alle inwoners van Aarschot.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
38/50
Gegevens onderzoek De bevraagde senioren verplaatsen zich voornamelijk met de eigen wagen (75,% bijna dagelijks of 1 à 2 keer per week) of te voet (69,3%). Iets meer dan de helft verplaatst zich bijna dagelijks of 1 à 2 keer per week met de fiets in Aarschot. De belbus wordt slechts door 1,3% van de senioren dagelijks of 1 à 2 keer per week gebruikt. De bus door 10,5% van de senioren en de trein door bijna 5% van de senioren. 3 op 10 van de bevraagde senioren wordt soms of vaak geconfronteerd met onveiligheid in het verkeer. 6 op 10 senioren heeft nooit vervoersproblemen. 26,0% vindt dat er te weinig openbaar vervoer is in Aarschot. Meer dan de helft (56,6%) is tevreden tot zeer tevreden over het aanbod van openbaar vervoer in de gemeente. 24,8% vindt dat er te weinig bushaltes zijn in Aarschot. 44,7% van de senioren vindt dat er te weinig rustbanken zijn in Aarschot. 25,2% vindt dat er te weinig oversteekplaatsen zijn. 8,7% vindt dat er te weinig verlichting is in de gemeente. 30,1% heeft soms / vaak te maken met onveiligheid in het verkeer. 44,9% heeft soms / vaak angst voor roof, diefstal of inbraak in de woning. 31,5% heeft soms / vaak angst te worden lastig gevallen op straat. 59,5% is tevreden tot zeer tevreden over de dienstverlening bij de politie. 38,9% is tevreden tot zeer tevreden over de zichtbaarheid van de politie op straat.
Knelpunten en voorstellen werkgroep senioren Bepaalde feestzalen of parochiezalen zijn moeilijk toegankelijk: trappen, deuren die niet vanzelf opengaan,…. Het stadhuis is ook niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers. De voordeuren moeten handmatig open gedaan worden (gaan niet automatisch open). Ook de liften zijn niet toegankelijk voor personen in een rolstoel, aangezien de deuren van de lift ook zelf moeten open gedaan worden. De aanwezigheid van de belbus is een goede zaak in Aarschot. Idealiter zou de belbus de mensen aan huis moeten ophalen en opnieuw aan huis afzetten. De belbus zou op een andere halte dan de normale lijnbus moeten kunnen stoppen. De belbus is ook niet altijd even stipt, aangezien deze soms meerdere personen per rit moet meenemen. Wanneer je bijvoorbeeld een andere aansluiting hebt met een trein, kan het zijn dat je niet op tijd aan het station wordt afgezet, doordat de belbus nog extra rond moet rijden om iemand anders op te pikken. De procedure voor het reserveren van de belbus is voor sommige mensen te complex en niet voor iedereen even duidelijk.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
39/50
Niet alles is bereikbaar met de lijnbus, sommige plaatsen zijn NIET bereikbaar, zoals Materbeek, Dubbeek, Bergvijver. Oudere mensen worden vaak geconfronteerd met een mobiliteitsprobleem. Het openbaar of de belbus zijn niet steeds het beste alternatief, om dat hier geen rolstoelen mee vervoerd kunnen worden en de mensen aan een ‘halte’ worden afgezet en niet op de plaats waar ze precies moeten zijn. Er is te weinig openbaar vervoer in de deelgemeenten, vooral in Wolfsdonk. Gesignaleerde problemen aan straten, voetpaden,... -
Er zijn algemene verzakkingen langs duikelaars en boordstenen. Bijvoorbeeld: in Ourodenberg op de kruising van de Oude Mechelsebaan met de Kerkstraat (juist over het fietspad) zijn de klinkers 4 à 5 centimeter gezakt, wat gevaarlijk is.
-
Aan de rotonde aan de Elisabethlaan is het niet altijd even duidelijk wat je positie daar is. In roze klinkers is daar aangeduid wat je daar moet doen, maar dat is een beetje verwarrend, is niet voldoende duidelijk.
-
De boordstenen aan voetpaden en oversteekplaatsen vormen een probleem voor rolstoelgebruikers.
-
De voetpaden zijn soms te smal, waardoor je bepaalde manoevers moet uitvoeren om er te kunnen stappen.
-
Aan de kruising van de Herseltsesteenweg met de Gijmelsesteenweg, waar de winkel E5 mode gelegen is, rijden zeer veel fietsers aan de verkeerde kant. De moeilijkheid op dit fietspad is het feit dat je daar twee keer moet oversteken. De politie tolereert het dat fietsers daar langs de foute kant rijden, aangezien het gevaarlijker is voor scholieren om hier twee keer over te steken. Dit is echter een zeer kortstondige situatie, die zich alleen voordoet bij het einde van de schooltijd.
-
Er is onduidelijkheid over het fietspad tussen de 2 barelen (Ourodenberg). Op dit fietspad moet in twee richtingen gefietst worden, dit is ook aangeduid met een lijn in het midden van dit fietspad.
-
De algemene staat van de fietspaden en voetpaden is niet steeds optimaal.
-
Soms zijn er hindernissen op voetpaden, zoals reclameborden, vuilnisbakken die er blijven staan, terrassen, geparkeerde voertuigen …. Bijvoorbeeld: aan de Elisabethlaan staat er op de hoek dikwijls een grote vrachtwagen, waardoor je niets kan zien en deels op de stoep en deels op de straat moet stappen, wat niet veilig is.
-
Aarschot is niet voldoende toegankelijk voor fietsers. Bijvoorbeeld: Amerstraat, Langdorpsesteenweg, Kardinaal Mercierstraat, Rumoldus Wetstraat zijn allemaal niet toegankelijk voor fietsers, veel fietsers rijden daar op het voetpad. Fietsers lossen dit zelf op door deze straten te vermijden en langs het park te rijden.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
40/50
-
In de Amerstraat ben je verplicht om met de fiets langs de huizen te rijden, om op het voetpad te rijden, met als gevolg dat de bewoners klagen dat er op hun voetpad wordt gereden. Dit gaat opgelost worden met de wandel- en fietskaai, waardoor fietsers langs de Demervallei gaan rijden. De rijrichting in de Amerstraat is sinds de gewijzigde verkeerscirculatie in Aarschot omgekeerd, waardoor dit probleem zich ook zal oplossen. Er zal dan ook minder verkeer zijn in de Amerstraat, wat beter is voor de zwakke weggebruiker. Maar dit is uiteraard geen structurele oplossing.
-
Op de brug over de Rumoldus Wetzstraat is er al twee maanden een grote put, door elektriciteitswerken.
-
Lijnbussen stoppen nooit vlak langs de stoep. Mensen worden ook niet geholpen om uit de bus te stappen.
Er zijn voldoende rustbanken in Aarschot. Het is echter heel moeilijk te bepalen wanneer je wel of geen genoeg rustbanken hebt. In de Bonewijk zou er eventueel nog een rustbank kunnen bij geplaatst worden. Er is geen enkele rustbank aan het kerkhof in Langdorp. Rustbanken moeten ook van een degelijke kwaliteit zijn en goed onderhouden worden (vb. vogelpoep weghalen,…). 4 à 5 jaar geleden is er een inventaris opgemaakt van het aantal vuilbakjes in de stad. Er zijn er toen zeer veel bij geplaatst. In de binnenstad is er geen nood aan extra oversteekplaatsen. Er zouden wel extra oversteekplaatsen kunnen komen op het Jos Daemsplein aan de kerk en aan Braekepoort. Er zou extra aandacht moeten besteed worden aan het voorzien van rustpunten (stoel of een bank) in winkels en groot warenhuizen. Dit geldt eveneens voor toiletten. Enkele winkels hebben geen toiletten. Er is in Aarschot bovendien ook een gebrek aan openbare toiletten. Aarschot is nog een veilige stad. Inwoners ervaren hier een positief veiligheidsgevoel. Wanneer inwoners bijvoorbeeld op vakantie gaan en ze vragen aan de politie om af en toe langs te komen, dan wordt dit ook effectief gedaan. Bovendien is de politie, de wijkagent goed zichtbaar, goed aanwezig in de wijken. Het veiligheidsgevoel is echter een subjectief gevoel, dat anders ligt bij jongeren dan bij senioren en ook afhankelijk is van waar men woont. Wanneer het donker is, doet men de deur niet altijd open wanneer er aangebeld wordt. Senioren komen ook niet altijd graag ’s avonds buiten, maar dit angstgevoel is in grote mate een gevolg van de media. Er is lichte vrees voor inbraak, maar niet in die mate dat het als onveilig beschouwd wordt, men neemt z’n voorzorgen; inbraken in straten geeft angst.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
41/50
Doelstellingen en acties
5. We besteden blijvende aandacht voor de mobiliteit en veiligheid van de Aarschotse senioren
5.1 We hebben aandacht voor de toegankelijkheid van de gebouwen
Actieplannen en acties Eindverantwoordelijken:
5.1.1
Administratie:
Dienst ruimtelijke ordening
Beleid:
André Peeters, burgemeester
Bij de verbouwing van het administratief centrum zal aandacht besteed worden aan goede toegankelijkheid (schuifdeuren inkom, liften met schuifdeursysteem, brede wc-deuren,…)
5.1.2
Streefdatum:
2012
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Bij het bouwen van nieuwe gebouwen wordt voldoende rekening gehouden met ‘toegankelijkheid’ Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
5.2 We voorzien toegankelijke en goed onderhouden voet- en fietspaden
Eindverantwoordelijken: Administratie:
Dienst openbare werken en sportdienst
Beleid:
Florent Wolput, schepen van verkeersveiligheid en mobiliteit en Christel Verlinden, schepen van sport
5.2.1
Goed onderhoud van voetpaden blijven voorzien. Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
42/50
5.2.2
Organisaties, winkels, bedrijven en inwoners sensibiliseren over de ontoegankelijkheid van hoge hindernissen (reclameborden, terrassen, vuilniscontainers, geparkeerde voertuigen) op voet- en fietspaden.
5.2.3
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Met vragen over slechte voetpaden, oneffenheden of putten in de weg,… kunnen inwoners steeds bij de technische dienst terecht.
5.2.4
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Voorzien van ijs- en sneeuwvrije voetgangersdoorgangen tijdens de wintermaanden (bijvoorbeeld het brugje over de Demer), zodat dit niet glad is voor de voetgangers.
5.2.5
5.2.6
Streefdatum:
jaarlijks tijdens de wintermaanden
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Indien nodig het voorzien van oversteekplaatsen op het Jos Daemsplein en aan Braekepoort. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Doorgeven aan NMBS dat tunnels onder spoorwegen beter onderhouden moeten worden. Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
5.3 We leveren inspanningen om de mobiliteit voor de Aarschotse senioren te verhogen
Eindverantwoordelijken: Administratie:
Dienst Welzijn, Lokaal Dienstencentrum Het Anker
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren, Julia Mellaerts, voorzitter OCMW, Florent Wolput, schepen van verkeersveiligheid en mobiliteit
5.3.1
De folder ‘aangepast vervoer’ wordt verder bekendgemaakt en verspreid. Deze folder werd opgemaakt in het kader van het lokaal sociaal beleidsplan, waarin een overzicht is opgenomen van het aanbod van aangepast vervoer in Aarschot, evenals nuttige informatie: het aanbod, hoe te reserveren, prijs & contactgegevens. Streefdatum:
2010
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
43/50
5.3.2
Duidelijke informatie en communicatie over de openingsuren en de werking van de belbus (staat ook opgenomen in de folder aangepast vervoer).
5.3.3
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Bij De Lijn wordt de mogelijkheid nagegaan om bij het uitstappen rekening te houden met rolstoelpatiënten en mensen die minder mobiel zijn.
5.3.4
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Het Lokaal Dienstencentrum Het Anker neemt of ondersteunt initiatieven die de mobiliteit van de lokale bewoners tot stand brengen of verhogen. Streefdatum:
toekomst
Begroot bedrag:
begroting Het Anker
5.4 We leveren inspanningen om tegemoet te komen aan de vraag naar plaspunten en rustpunten in de stad
Eindverantwoordelijken:
5.4.1
Administratie:
Dienst Welzijn
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren
Voorzien van wegwijzers naar de openbare gebouwen in Aarschot waar mensen naar het toilet kunnen.
5.4.2
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
kosten wegwijzers
Stimuleren van winkels en groot warenhuizen om rustpunten en toiletten in hun winkels te voorzien (dit is een actie van de werkgroep toegankelijkheid). Streefdatum:
2011-2012
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
44/50
5.4.3
Opmaak van een inventaris van huidige rustbanken en waar nodig nieuwe rustbanken voorzien.
5.4.4
Streefdatum:
2011
Begroot bedrag:
geen extra middelen
De rustbanken worden regelmatig onderhouden. Streefdatum:
Regelmatig
Begroot bedrag:
afhankelijk van de nood opnemen in de begroting
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
45/50
6 PARTICIPATIE EN INSPRAAK
Wat willen we bereiken? Inspraak en participatie nemen een belangrijke plaats in binnen het democratiseringsproces van lokale besturen. Adviesraden spelen hierin een belangrijke rol. Deze bieden namelijk de mogelijkheden tot directe participatie via inspraak. De ouderenadviesraad is hét inspraakorgaan voor de senioren uit onze stad. We willen dan ook de mogelijkheid bieden aan deze adviesraad om optimaal haar taak waar te nemen. Daarnaast willen we de senioren die geen deel uitmaken van de ouderenadviesraad ook de mogelijkheid bieden hun mening te geven over het gevoerde seniorenbeleid en inspraak bieden.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
46/50
Gegevens onderzoek Bijna 7 op 10 (68,6%) van de ondervraagde senioren is het er (helemaal) mee eens dat ouderen veel meer te vertellen zouden moeten hebben over wat er voor ouderen gebeurt. 24% van de bevraagde ouderen vindt dat het eerder goed tot zeer goed gesteld is met de invloed van de ouderen op het gemeentebeleid. 24,4% vindt dat het hiermee eerder slecht tot zeer slecht gesteld is. 22,7% vindt dat het eerder goed tot zeer goed gesteld is met de invloed van de ouderen op gemeentelijke raden. 24,04% vindt echter dat het hier eerder tot zeer slecht mee gesteld is. 34,7% vindt dat het eerder goed tot zeer goed gesteld is met de invloed van ouderen op het beleid van organisaties die activiteiten voor ouderen organiseren.
Knelpunten en voorstellen werkgroep senioren De actieve senior blijkt minder vaak problemen te hebben met inspraak en participatie, aangezien deze de nodige kanalen vindt en een groter netwerk heeft. De senior die thuis zit (de minder actieve senior) heeft vermoedelijk minder mogelijkheid om inspraak te hebben, omdat hij/zij niet altijd weet waar terecht te kunnen met vragen, problemen,… De ouderenadviesraad van Aarschot houdt zich in hoofdzaak bezig met de voorbereiding van de seniorenhoogdagen en het bezoeken van de huwelijksjubilarissen. Echt advies geven aan het stads- en OCMW bestuur gebeurt onvoldoende. Bovendien is de ouderenadviesraad momenteel niet voldoende divers samengesteld. Ze bestaat voornamelijk uit de voorzitters van de seniorenbonden. Vertegenwoordiging van ongebonden senioren is momenteel te beperkt. De leden van de ouderenadviesraad zijn bovendien voornamelijk van dezelfde leeftijd, terwijl ‘dé senior’ niet bestaat en de behoeften van de jongere en oudere senioren zeer verschillend zijn.
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
47/50
Doelstellingen en acties
6. We verhogen de inspraak en participatie van Aarschotse senioren
6.1 We bieden inspraakmogelijkheid aan alle senioren uit Aarschot
6.1.1
De schepen van senioren, voorzitter van het OCMW en diensten die met senioren in contact komen (thuisdiensten OCMW, woonzorgcentrum, dienst welzijn stad, lokaal dienstencentrum Het Anker,…) zijn steeds bereikbaar voor de Aarschotse senioren.
6.1.2
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
De leden van de ouderenadviesraad zijn aanspreekpersonen voor de senioren uit grootAarschot.
6.1.3
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Door regelmatig in het stadsmagazine en op de website van de stad informatie te geven over het seniorenbeleid en de mogelijkheid te bieden hun mening hierover te geven, willen we de inspraak van alle senioren uit Aarschot verhogen.
6.1.4
Streefdatum:
blijvend
Begroot bedrag:
geen extra middelen
In het nieuw te voorziene seniorenloket (zie actie 1.3.1) kunnen alle Aarschotse senioren terecht met al hun vragen, opmerkingen,… Via dit loket komen deze vragen bij de juiste dienst terecht en krijgen de senioren een gepast antwoord. Streefdatum:
2014
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
48/50
6.2 We erkennen en ondersteunen een open actieve ouderenadviesraad
Eindverantwoordelijken:
6.2.1
Administratie:
Dienst welzijn
Beleid:
Els Vinckx, schepen van senioren
We trachten een evenwichtige ledensamenstelling van de ouderenadviesraad te bekomen (gebonden senioren als de niet-gebonden senioren, 55+, 60+, 70+,… mannen en vrouwen,…)
6.2.2
Streefdatum:
2011-2012
Begroot bedrag:
geen extra middelen
De ouderenadviesraad wil verder uitgroeien tot een ‘echte’ adviesraad, waar naast het organiseren van activiteiten (seniorenhoogdagen), ook advies verleend kan worden aan stadsen OCMW-bestuur.
6.2.3
6.2.4
Streefdatum:
2011-2012
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Er blijft een jaarlijkse werkingstoelage voorzien de ouderenadviesraad. Streefdatum:
2011 en volgende jaren
Begroot bedrag:
€ 12.500,00 per jaar
Om de aandacht voor ouderen op andere beleidsdomeinen (sport, cultuur) te garanderen, wordt voorgesteld om een vertegenwoordiging van de senioren te voorzien in de sport- en de cultuurraad.
6.2.5
Streefdatum:
2012
Begroot bedrag:
geen extra middelen
In samenspraak met de ouderenadviesraad worden jaarlijks de acties en de doelstellingen van het seniorenbeleidsplan geëvalueerd en bijgestuurd. Streefdatum:
jaarlijks
Begroot bedrag:
geen extra middelen
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
49/50
SAMENSTELLING WERKGROEP SENIORENBELEIDSPLAN
Vaste kern: Els Vinckx
Schepen voor senioren
Julia Mellaerts
Voorzitter OCMW
Nele Thijs Maria Milis Staf Elen Gaston Elsen Maurice Cypers Josephine Verbiest Liliane Van Pee Jeanine Van Loy Eddy De Winter Manske Van Rompay Charlotte Laporte Marc Dierickx
Directeur woonzorgcentrum St. Rochus
Marijke Peeters
Dienstencentrumleidster
Karlien Vanpée
Dienst welzijn Stad
Met dank voor het advies van: Katrien Van Passel
Dienst PR Stad
Dries Peeters
Dienst cultuur Stad
Paul Hermans
Dienst sport Stad
Marie-Josée Kennes
Verantwoordelijke thuisdiensten OCMW
Jimmy Noels
Technische dienst Stad
Eric Geudens
Commissaris politie Aarschot
Griet Dereymaeker
Landelijke Thuiszorg vzw
Karin Janssens
Dagelijks verantwoordelijke woonzorgcentrum St. Jozef Rillaar
Seniorenbeleidsplan Aarschot 2010-2014
50/50