Sectorupdate
Economisch Bureau, Sector & Commodity Research
Export bloemen en planten 25 juni 2012 Exportgroei ondanks crisis in de eurozone Rusland vierde exportbestemming door sterke toename van de export Op langere termijn veel mogelijkheden voor een verdere groei
• • •
Snijbloemenexport 30%
20%
10%
In de internationale bloemen- en plantenhandel neemt Nederland een centrale positie in. Veel bloemen en planten worden in Nederland geteeld of geïmporteerd. Ze worden zowel op binnenlandse als buitenlandse markten afgezet. De export van bloemen en planten is in de eerste vijf maanden van 2012 met 5,7% gestegen tot EUR 2.691 miljoen. De meeste maanden in 2012 hebben een positief exportbeeld laten zien. De export viel in februari terug door het koude winterweer. In april is de export, mede door de moeilijke economische omstandigheden in veel afzetlanden ook teruggelopen. Het is opvallend dat de export in de rest van 2012 tot op heden betrekkelijk weinig last heeft gehad van de economische onzekerheid in de eurozone. De bloemengeefdagen vallen in het lopende jaar veel gunstiger op de bloemenkalender dan in 2011. De perioden tussen de bloemendagen is niet te lang waardoor de verkopen op peil blijven. De gemiddelde veilingprijzen van bloemen en planten lagen in de meeste maanden op een beduidend hoger niveau dan in 2011. Per productgroep en soort kan dit beeld echter sterk verschillen. De handel buiten de veiling om neemt overigens sterk toe.
0%
Positieve stemming bij export van snijbloemen
-10%
-20%
-30% 2009
2010 2011 2012 Maandelijkse ontwikkeling snijbloemenexport in % (j-o-j)
Bron: HBAG, bewerking ABN AMRO Sector Research
Potplantenexport 30%
20%
10%
0%
-10%
-20%
-30% 2009
2010 2011 2012 Maandelijkse ontwikkeling potplantenexport in % (j-o-j)
Bron: HBAG, bewerking ABN AMRO Sector Research
De export van snijbloemen is in mei met 16,8% gestegen ten opzichte van dezelfde maand in 2011. Nagenoeg alle belangrijke exportbestemmingen, met uitzondering van Italië en Polen, namen meer snijbloemen af. In de eerste vijf maanden van 2012 is de export met 7,8% toegenomen. Naar Duitsland (+8,7%) en het Verenigd Koninkrijk (+17,0%) zijn beduidend meer snijbloemen afgezet. Opvallend is de exportstijging naar Rusland. Tot op heden laat Rusland in 2012 een groeicijfer zien van ruim 44%. Hiermee heeft Rusland zich genesteld tussen de vier grootste exportbestemmingen van Nederland. In Rusland is de populariteit van snijbloemen erg groot. Een andere opvallende exportbestemming is de Verenigde Staten. De export naar de VS is in het begin van 2012 met bijna 30% gestegen, waardoor dit land in de top-10 van exportbestemmingen is binnen gedrongen. De export naar dit land profiteert sterk van een lagere EUR/US$-koers. De export naar Italië en andere Zuid-Europese landen staat onder druk. De consument in deze landen is terughoudend in zijn aankoopgedrag door de onzekere economische vooruitzichten en het lage consumentenvertrouwen. De export naar Polen daalt ook. Nederlandse exporteurs ondervinden op de Poolse markt een sterkere concurrentie van lokaal geteelde producten (vooral rozen, chrysanten).
Potplantenexport doet het vooral in mei goed In mei lag de export van potplanten 13,8% hoger dan in dezelfde maand van 2011. Vooral naar Duitsland, verreweg de belangrijkste exportmarkt, was de exporttoename groot (+EUR 13,2 mln). Het Verenigd Koninkrijk en Polen
2
Sectorupdate - Export bloemen en planten - 25 juni 2012
Omzet VBN-veilingen snijbloemen, mei 2012 Omzet Mutatie (j-o-j) (x EUR 1 mln) Roos
96,2
+12,0%
Troschrysant
30,7
+29,5%
Gerbera
17,2
+21,5%
Lelie
15,7
+15,5%
Pioenroos
13,2
-4,7%
overige
103,2
+24,6%
Totaal
276,2
+19,1%
Bron: VBN
Omzet VBN-veilingen kamerplanten, mei 2012 Omzet Mutatie (j-o-j) (x EUR 1 mln) Phalaenopsis
47,7
+24,5%
Potroos
8,7
+33,9%
Kalanchoë
7,2
+25,9%
Hortensia
5,9
+26,9%
Anthurium
5,4
+28,7%
overige
94,8
+13,5%
Totaal
169,7
+20,1%
Bron: VBN
hebben als belangrijke afzetlanden in mei minder potplanten afgenomen. In de eerste vijf maanden van 2012 is de export van potplanten met 2,7% gegroeid. De export naar Zwitserland, Zweden en Rusland heeft in de eerste maanden van 2012 een groei van meer dan 10% laten zien. Rusland is hiermee opgeklommen tot de negende plaats van de grootste exportmarkten voor potplanten uit Nederland. De sterkste daling trad in de eerste maanden van 2012 op bij de export naar België en Polen. De lokale productie van potplanten zoals phalaenopsis, cymbidium en anthurium neemt in Polen toe.
Veilingprijzen op hoger niveau Ondanks de daling van het areaal is in mei 2012 de veilingaanvoer van snijbloemen met 6,7% toegenomen tot 1.117 miljoen stelen. Gedeeltelijk kan de grotere veilingaanvoer worden verklaard door een toename van de import. De grotere veilingaanvoer kon gemakkelijk door de markt worden opgenomen; het gemiddelde prijsniveau steeg zelfs met bijna 12%. De aanvoer van rozen op de veiling is in mei met ruim 13% toegenomen. Dit grotere aanbod leidde niet tot een prijsdaling; de gemiddelde rozenprijs bleef nagenoeg onveranderd. De prijs van pioenrozen is sterk gestegen (+69%), mede door het kleinere aanbod (-44%). Andere bloemensoorten zoals troschrysant, gerbera en lelie noteerden allen hogere veilingprijzen in mei. De aanvoer van kamerplanten op de veiling is in mei met 8,5% gestegen. Dit grotere aanbod kon ook gemakkelijk worden afgezet, hetgeen blijkt uit de prijsstijging met ruim 10%. Bij de kamerplanten is de phalaenopsis verreweg de belangrijkste kamerplant op de veiling met een aandeel van 28% in de kamerplantenomzet. De veilingaanvoer van deze orchideeënsoort is met 17,1% gestegen. De markt had geen moeite om dit grotere aanbod te verwerken, want het gemiddelde prijsniveau steeg van EUR 3,849 tot EUR 4,094 per plant. Alle kamerplanten in de top-10 lieten in mei stijgingen van het gemiddelde prijsniveau zien.
Veel exportmogelijkheden op langere termijn In 2012 worden de marktomstandigheden van bloemen en planten voor een belangrijk deel bepaald door de economische ontwikkelingen in de afzetgebieden, de weersomstandigheden en de spreiding van de feestdagen. In Zuid-Europa heeft de afzet van bloemen en planten sterk te lijden onder de onrust over de schuldencrisis. Het consumentenvertrouwen is in de afgelopen maanden sterk weggezakt. Valutaire ontwikkelingen zullen in 2012 een beperkte invloed hebben op de afzet van bloemen en planten. In de lente zijn de weersomstandigheden voor de afzet gunstig geweest; er traden geen extreme weersomstandigheden op. In de rest van het jaar vormt het weer echter een onzekere factor. De spreiding van de feestdagen is ook gunstig geweest voor de sector. In de rest van 2012 zijn er niet veel feestdagen meer die een gunstige uitwerking op de afzet kunnen hebben. De huidige hogere bloemenprijzen zetten de marges bij de groothandel onder druk. Dit treedt vooral op bij bedrijven die aan supermarkten leveren op basis van lange termijn contracten. Op de langere termijn zijn er nog veel mogelijkheden voor een verdere groei van de export. Er liggen veel mogelijkheden op verschillende markten in Oost-Europa, zoals Rusland. De bevolking in dit land houdt veel van bloemen, terwijl de economie zich sterker ontwikkelt dan in de meeste landen in de eurozone. De export kan sterk profiteren van de opkomst van nieuwe distributiekanalen voor de afzet van bloemen en planten zoals bouwmarkten, woonwarenhuizen en supermarkten. Daarnaast is het
3
Sectorupdate - Export bloemen en planten - 25 juni 2012
traditionele onderscheid in distributie tussen bloeiende potplanten, groene potplanten en boomkwekerijproducten aan het verdwijnen. De retail wil in grotere mate zaken doen met één plantenleverancier. Bedrijven kunnen uit deze ontwikkelingen voordelen behalen door hierop in te spelen in de vorm van samenwerking in productie, logistiek en verkoop. Tenslotte kan de handel optimaal gebruik maken van de sterke troefkaarten die ze in de internationale bloemenhandel in handen heeft, zoals breedte van het assortiment, de kwaliteit van het product, innovaties en een snelle en efficiënte logistiek.
4
Sectorupdate - Export bloemen en planten - 25 juni 2012
Export van snijbloemen (x EUR 1 mln) mei ‘11
mei ‘12
‘12/’11 (in %)
jan-mei 2011
jan-mei 2012
‘12/’11 (in %)
Duitsland
93,1
113,4
+21,8
468,6
509,6
+8,7
Verenigd Koninkrijk
47,3
56,4
+19,2
248,9
291,3
+17,0
Frankrijk
48,7
50,7
+4,1
202,5
195,7
-3,4
Rusland
11,4
17,6
+54,4
68,4
98,7
+44,3
Italië
13,6
12,9
-5,1
67,6
60,2
-10,9
België
12,4
13,9
+12,1
49,4
50,3
+1,8
9,3
10,9
+17,2
44,7
49,6
+11,0
10,7
10,4
-2,8
43,5
40,2
-7,6
Verenigde Staten
5,6
11,2
+100,0
31,1
39,9
+28,3
Oostenrijk
7,8
10,5
+34,6
35,7
38,7
+8,4
overige
57,4
62,6
+9,1
263,1
268,1
+1,9
Totaal
317,3
370,5
+16,8
1.523,5
1.642,3
+7,8
mei ‘11
mei ‘12
‘12/’11 (in %)
jan-mei 2011
jan-mei 2012
‘12/’11 (in %)
Duitsland
82,6
95,8
+16,0
349,9
362,2
+3,5
Frankrijk
31,5
32,5
+3,2
116,5
116,7
+0,2
Verenigd Koninkrijk
19,4
17,5
-9,8
83,3
80,1
-3,8
Italië
13,3
17,2
+29,3
69,1
68,5
-0,9
België
15,5
16,8
+8,4
62,7
58,3
-7,0
Oostenrijk
8,5
11,8
+38,8
42,3
42,1
-0,5
Zwitserland
7,3
9,6
+31,5
32,3
36,7
+13,6
Zweden
7,4
10,6
+43,2
28,6
35,1
+22,7
Rusland
5,6
7,3
+30,4
25,5
34,1
+33,7
Polen
8,2
6,5
-20,7
29,4
27,1
-7,8
overige
35,5
41,5
+16,9
181,9
188,0
+3,4
Totaal
234,8
267,1
+13,8
1.021,5
1.048,9
+2,7
Zwitserland Polen
Bron: HBAG Bloemen en planten
Export van potplanten (x EUR 1 mln)
Bron: HBAG Bloemen en planten
Export van bloemkwekerijproducten (x EUR 1 mln) 2008
2009
2010
2011
Snijbloemen
3.243,0
2.991,4
3.150,8
3.204,2
Potplanten
1.853,6
1.888,4
1.993,4
2.038,6
Totaal
5.096,6
4.879,8
5.144,2
5.242,8
Bron: HBAG Bloemen en planten
5
Sectorupdate - Export bloemen en planten - 25 juni 2012
Economisch Bureau | Sector & Commodity Research Thijs Pons tel: +31 20 628 64 37
[email protected]
Commercieel contact | Sector Advisory Bernd Feenstra tel: +31 20 628 12 67
[email protected] Volg ons op Twitter: Klik hier
of zoek onder de term ‘sectoreconomen’.
Blijf op de hoogte van onze visie op de economie en sectoren en download nu de Market Insights app via www.abnamro.nl/marketinsights of direct in de App Store.
Disclaimer De in deze publicatie neergelegde opvattingen zijn gebaseerd op door ABN AMRO betrouwbaar geachte gegevens en informatie, die op zorgvuldige wijze in onze analyses en prognoses zijn verwerkt. Noch ABN AMRO, noch functionarissen van de bank kunnen aansprakelijk worden gesteld voor in deze publicatie eventueel aanwezige onjuistheden. De weergegeven opvattingen en prognoses houden niet meer in dan onze eigen visie en kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. Teksten zijn afgesloten op 25 juni 2012.
© ABN AMRO, juni 2012 Deze publicatie is alleen bedoeld voor eigen gebruik. Het gebruik van tekstdelen en/of cijfers is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld. Verveelvoudiging en/of openbaarmaking van deze publicatie is niet toegestaan, behalve indien hiervoor schriftelijk toestemming is gekregen van ABN AMRO.