Sectie A: Samenvatting van de waarderingsregels en didactische samenvatting 1 Sectie B: Boekhoudregels 8 1 Toepasselijke IFRS normen 9

BOEKHOUDHANDLEIDING NMBS GROEP

Overheidssubsidies Hoofdstuk 22 16/03/2011 – PVS Inhoudstafel

Sectie A: Samenvatting van de waarderingsregels en didactische samenvatting ______________ 1 Sectie B: Boekhoudregels _________________________________________________________ 8 1

Toepasselijke IFRS normen ____________________________________________________ 9 1.1

Referenties ____________________________________________________________________ 9

1.2

Toepassingsgebied ______________________________________________________________ 9

2

Definities __________________________________________________________________ 10

3

Categorieën ________________________________________________________________ 11 3.1

Kapitaalsubsidies ______________________________________________________________ 11

3.2

Exploitatiesubsidies ____________________________________________________________ 11

4

Opnamecriteria _____________________________________________________________ 14

5

Waardering ________________________________________________________________ 15 5.1

Algemeen _____________________________________________________________________ 15

5.2


5.2.1 5.2.2

5.3

6

Kapitaalsubsidies met betrekking tot afschrijfbare activa ____________________________________ 15 Kapitaalsubsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa ________________________________ 16


Niet langer in de balans opnemen ______________________________________________ 18 6.1

Verkoop van gesubsidieerde activa _______________________________________________ 18

6.2

Terugbetaling van overheidssubsidies _____________________________________________ 18

6.3

In financiële lease geven van gesubsidieerde activa __________________________________ 18

7

Speciale gevallen ___________________________________________________________ 19

8

Samenvatting van de verschillen tussen IFRS en de Belgische boekhoudregels _________ 20 8.1


8.1.1 Presentatie ________________________________________________________________________ 8.1.1.1 Balans _________________________________________________________________________ 8.1.1.2 Winst- en verliesrekening __________________________________________________________ 8.1.2 Moment van inresultaatname _________________________________________________________ 8.1.2.1 Kapitaalsubsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa ______________________________ 8.1.3 Voorwaardelijke kapitaalsubsidies _____________________________________________________

8.2

20 20 20 20 20 20


8.2.1 8.2.2

Presentatie ________________________________________________________________________ 21 Moment van inresultaatname met betrekking tot voorwaardelijke exploitatiesubsidies _____________ 21

Sectie C: Boekhoudplan en consolidatiepakket _______________________________________ 22 9

Boekhoudplan ______________________________________________________________ 23 9.1

Balans _______________________________________________________________________ 23

9.1.1 9.1.2 9.1.3 9.1.4 9.1.5

Algemeen ________________________________________________________________________ Kapitaalsubsidies - lange termijn ______________________________________________________ Kapitaalsubsidies - korte termijn ______________________________________________________ Te innen kapitaalsubsidies ___________________________________________________________ Te innen exploitatiesubsidies _________________________________________________________

23 23 24 24 25


Overheidssubsidies Hoofdstuk 22 16/03/2011 – PVS

9.2

Winst- en verliesrekening _______________________________________________________ 25

9.2.1 9.2.2 9.2.3

10

Algemeen ________________________________________________________________________ 25 Kapitaalsubsidies __________________________________________________________________ 26 Exploitatiesubsidies ________________________________________________________________ 26

Consolidatiepakket ________________________________________________________ 27

Sectie D: Boekingen en voorbeelden _______________________________________________ 28 11

Kapitaalsubsidies __________________________________________________________ 29

11.1

Kapitaalsubsidies met betrekking tot afschrijfbare activa ___________________________ 29

11.2

Kapitaalsubsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa met voorwaarden _______ 32

11.3

Verkoop van een materieel vast actief waarvoor een kapitaalsubsidie werd verkregen ___ 33

11.4

Gedeeltelijke terugbetaling van kapitaalsubsidies _________________________________ 35

12

Exploitatiesubsidies ________________________________________________________ 36


Overheidssubsidies Hoofdstuk 22

Pagina 1 16/03/2011 – PVS

Sectie A: Samenvatting van de waarderingsregels en didactische samenvatting



Pagina 2 16/03/2011 – PVS

Samenvatting van de waarderingsregels De exploitatiesubsidies worden opgenomen in het globaal resultaat onder de rubriek van de bedrijfsinkomsten vóór de kapitaalsubsidies. De compensatietoelagen worden opgenomen in de omzet. De kapitaalsubsidies, verworven in het kader van investeringen in immateriële activa en materiële vaste activa, worden opgenomen op de passiefzijde van de balans en worden erkend in de bedrijfsinkomsten (rubriek kapitaalsubsidies) a rato van de afschrijvingen op de activa waarvoor ze verkregen werden. De financiële subsidies verworven in het kader van leningen worden opgenomen onder de over te dragen opbrengsten en worden in mindering van de financiële kosten gebracht.



Pagina 3 16/03/2011 – PVS

Didactische samenvatting A. Overzicht Toepasselijke IFRS Normen - IAS 20 Administratieve verwerking van overheidssubsidies en informatieverschaffing over overheidssteun. Categorieën Overheidssubsidies omvatten zowel kapitaalsubsidies als exploitatiesubsidies:

Overheidssubsidies

Kapitaalsubsidies

Exploitatiesubsidies

Opnamecriteria Overheidssubsidies Overheidssubsidies mogen pas worden opgenomen als met redelijke zekerheid kan worden gesteld dat: de NMBS groep de aan de subsidies gekoppelde voorwaarden zal vervullen; en de subsidies zullen worden ontvangen.

Waardering - Kapitaalsubsidies

Waardering

Kapitaalsubsidies Afschrijfbare activa

Niet afschrijfbare activa

Kapitaalsubsidies met betrekking tot afschrijfbare activa worden opgenomen als bedrijfsinkomsten in de winsten verliesrekening over de perioden en in de verhoudingen waarin de afschrijvingen van deze gesubsidieerde activa worden verwerkt.

Bij de NMBS groep worden de verworven kapitaalsubsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa in principe (met uitzondering van specifieke te analyseren gevallen) niet in baten genomen.

Waardering - Exploitatiesubsidies

Waardering


Exploitatiesubsidies moeten systematisch als baten worden opgenomen over de perioden die nodig zijn om deze subsidies toe te rekenen aan de gerelateerde kosten die ze beogen te compenseren.



Pagina 4 16/03/2011 – PVS

Niet langer in de balans opnemen -

Verkoop van gesubsidieerde activa; In financiële lease geven van gesubsidieerde activa; Terugbetaling van overheidssubsidies.

Informatieverschaffing (in de bijlage van de financiële staten) Voor informatieverschaffing verwijzen we naar titel 10 Consolidatiepakket van dit hoofdstuk.



Pagina 5 16/03/2011 – PVS

B. Didactische samenvatting B.1. Definitie en categorieën Overheid verwijst naar lokale, nationale of internationale overheden, overheidsinstellingen en gelijkaardige instanties. 1

Overheidssubsidies verwijzen naar de steun door een overheid in de vorm van de overdracht van middelen aan de NMBS groep indien in het verleden werd voldaan aan of in de toekomst zal worden voldaan aan bepaalde voorwaarden met betrekking tot haar operationele activiteiten. Overheidssubsidies omvatten geen: - vormen van overheidssteun die niet redelijkerwijs kunnen worden gewaardeerd; en - transacties met een overheid die niet kunnen worden onderscheiden van de normale handelstransacties van de NMBS groep. Overheidssubsidies omvatten zowel kapitaalsubsidies als exploitatiesubsidies.

Overheidssubsidies

Kapitaalsubsidies


B.1.1. Kapitaalsubsidies Kapitaalsubsidies zijn overheidssubsidies met als voornaamste voorwaarde dat de NMBS groep die hiervoor in aanmerking komt vaste activa moet kopen, bouwen of anderszins verwerven. Mogelijk worden ook supplementaire beperkende voorwaarden opgelegd met betrekking tot het type of de locatie van de activa of de perioden waarin deze moeten worden verworven of aangehouden. Kapitaalsubsidies kunnen betrekking hebben op zowel afschrijfbare als niet afschrijfbare activa. Kapitaalsubsidies van de overheid, met inbegrip van niet-monetaire subsidies tegen reële waarde, moeten in de balans worden gepresenteerd door de subsidie op te nemen als uitgestelde bedrijfsinkomsten. De kapitaalsubsidies worden in de winst– en verliesrekening opgenomen onder de rubriek “kapitaalsubsidies” van de bedrijfsinkomsten. B.1.2. Exploitatiesubsidies Exploitatiesubsidies zijn andere overheidssubsidies dan deze die verband houden met activa. 2

Exploitatiesubsidies omvatten zowel de bedrijfssubsidies , de 4 compensatietoelagen onafhankelijk van welke overheid ze verkregen zijn. De bedrijfssubsidies worden in de winst“Exploitatiesubsidies” van de bedrijfsinkomsten.

1

en

verliesrekening

interestsubsidies

opgenomen

onder

3

als

de

de

rubriek

Overheidssubsidies worden soms anders genoemd, zoals toelagen, subventies of premies. Bedrijfssubsidies omvatten bijvoorbeeld subsidies voor vergoedingen van kredieturen, tussenkomst van de VDAB in opleidingskosten, enz. 3 Interestsubsidies vormen een verlichting van de rentekosten. 4 Compensatietoelagen zijn maatregelen genomen door de overheid om ongelijkheden in heffingen bij inof uitvoer te compenseren. Ze omvatten ook overheidssteunmaatregelen teneinde omzetverlies te compenseren ten gevolge van tarief-acties die zijn genomen om het treinvervoer te bevorderen. 2



Pagina 6 16/03/2011 – PVS

De interestsubsidies worden in mindering gebracht van de financiële kosten. De compensatietoelagen worden in de winsten verliesrekening gepresenteerd onder de rubriek “Omzet” van de bedrijfsinkomsten. B.2. Opnamecriteria Overheidssubsidies Overheidssubsidies mogen pas worden opgenomen als met redelijke zekerheid kan worden gesteld dat: de NMBS groep de aan de subsidies gekoppelde voorwaarden zal vervullen; en de subsidies zullen worden ontvangen.

De ontvangst van een subsidie vormt op zich geen afdoend bewijs dat de aan de subsidie verbonden voorwaarden werden of zullen worden voldaan. De wijze waarop een subsidie is ontvangen, heeft geen invloed op de verwerkingsmethode die moet worden toegepast met betrekking tot de subsidie. Bijgevolg wordt een subsidie op dezelfde wijze boekhoudkundig verwerkt, ongeacht of ze ontvangen is in de vorm van contanten of als een verlaging van een schuld aan de overheid. B.3. Waardering B.3.1. Kapitaalsubsidies

Waardering

Kapitaalsubsidies Afschrijfbare activa

Niet afschrijfbare activa

Kapitaalsubsidies met betrekking tot afschrijfbare activa worden opgenomen als bedrijfsinkomsten in de winsten verliesrekening over de perioden en in de verhoudingen waarin de afschrijvingen van deze gesubsidieerde activa worden verwerkt.

Subsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa kunnen ook de vervulling van bepaalde verplichtingen vereisen en zouden dan worden opgenomen als baten over de perioden waaraan de kosten voor het vervullen van de verplichtingen worden toegerekend. Bij de NMBS groep is dit zelden het geval. Bijgevolg worden kapitaalsubsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa niet in baten genomen.

Voor een meer gedetailleerde behandeling wordt er verwezen naar titel 5.2 Kapitaalsubsidies van dit hoofdstuk. B.3.2. Exploitatiesubsidies

Waardering


Exploitatiesubsidies moeten systematisch als baten worden opgenomen over de perioden die nodig zijn om deze subsidies toe te rekenen aan de gerelateerde kosten die ze beogen te compenseren.



Pagina 7 16/03/2011 – PVS

Voor een meer gedetailleerde behandeling wordt er verwezen naar titel 5.3 Exploitatiesubsidies van dit hoofdstuk. B.4. Niet langer in de balans opnemen Niet langer in de balans opnemen Verkoop van gesubsidieerde Terugbetaling van In financiële lease geven activa overheidssubsidies van gesubsidieerde activa

Kapitaalsubsidies

Nagaan of er nog steeds aan de voorwaarden voor het behouden van de kapitaalsubsidie is voldaan: -

-

Nagaan of er nog steeds aan de voorwaarden voor het behouden van de kapitaalsubsidie is voldaan: -

Indien er nog steeds aan de voorwaarden is voldaan, zal het deel van de kapitaalsubsidies dat nog niet in de baten is opgenomen onmiddellijk in de baten worden geboekt. Indien er niet langer aan de voorwaarden is voldaan wordt er verwezen naar de kolom “Terugbetaling van overheidssubsidies”.

Niet van toepassing. Exploitatiesubsidies

Het saldo van de over te dragen opbrengsten moet bepaald worden alsof de correcte subsidies oorspronkelijk erkend werden.

-

Het saldo van de over te dragen opbrengsten moet bepaald worden alsof de correcte subsidies oorspronkelijk erkend werden.

Indien er nog steeds aan de voorwaarden is voldaan, zal het deel van de kapitaalsubsidies dat nog niet in de baten is opgenomen onmiddellijk in de baten worden geboekt. Indien er niet langer aan de voorwaarden is voldaan wordt er verwezen naar de kolom “Terugbetaling van overheidssubsidies”.

Niet van toepassing.



Pagina 8 16/03/2011 – PVS

Sectie B: Boekhoudregels



Pagina 9 16/03/2011 – PVS

1

Toepasselijke IFRS normen

1.1 Referenties 5

IAS 20 - Administratieve verwerking van overheidssubsidies en informatieverschaffing over overheidssteun .

1.2 Toepassingsgebied Deze standaard moet worden toegepast bij de boekhoudkundige verwerking van en informatieverschaffing over overheidssubsidies en bij de informatieverschaffing over andere vormen van overheidssteun. Deze standaard behandelt niet: (a) de speciale problemen die ontstaan bij de boekhoudkundige verwerking van overheidssubsidies in jaarrekeningen die de gevolgen van prijswijzigingen weerspiegelen of in aanvullende informatie van soortgelijke aard; (b) overheidssteun die aan de NMBS groep wordt verleend in de vorm van voordelen die beschikbaar zijn voor het bepalen van de belastbare winst of die worden bepaald of beperkt op basis van belastingverplichtingen (zoals belastingvrijstellingen, investeringsaftrekken, versnelde fiscaal toegestane afschrijvingen en verlaagde belastingtarieven); (c) overheidsparticipaties in de NMBS groep.

5

Deze versie omvat de wijzigingen tot 17 januari 2008.



Pagina 10 16/03/2011 – PVS

2

Definities

De volgende begrippen worden in IAS 20 gebruikt met de hierna omschreven betekenis: Overheid verwijst naar lokale, nationale of internationale overheden, overheidsinstellingen en gelijkaardige instanties. 6

Overheidssubsidies verwijzen naar de steun door een overheid in de vorm van de overdracht van middelen aan de NMBS groep indien in het verleden werd voldaan aan of in de toekomst zal worden voldaan aan bepaalde voorwaarden met betrekking tot de operationele activiteiten van de NMBS groep. Overheidssubsidies omvatten geen vormen van overheidssteun die niet redelijkerwijs kunnen worden gewaardeerd, en omvatten evenmin transacties met een overheid die niet kunnen worden onderscheiden van de normale handelstransacties van de NMBS groep. Kapitaalsubsidies zijn overheidssubsidies met als voornaamste voorwaarde dat de NMBS groep die hiervoor in aanmerking komt vaste activa moet kopen, bouwen of anderszins verwerven. Mogelijk worden ook supplementaire beperkende voorwaarden opgelegd met betrekking tot het type of de locatie van de activa of de perioden waarin deze moeten worden verworven of aangehouden. Exploitatiesubsidies zijn andere overheidssubsidies dan deze die verband houden met activa. De reële waarde is het bedrag waarvoor een actief kan worden verhandeld in een zakelijke, objectieve transactie tussen ter zake goed geïnformeerde, tot een transactie bereid zijnde partijen die onafhankelijk zijn.

6

Overheidssubsidies worden soms anders genoemd, zoals toelagen, subventies of premies.



Pagina 11 16/03/2011 – PVS

3

Categorieën

3.1 Kapitaalsubsidies Voor de definitie van kapitaalsubsidies verwijzen we naar titel 2 Definities. Onder kapitaalsubsidies worden de subsidies opgenomen die de vorm aannemen van overdrachten van middelen aan een onderneming, waarvoor de voornaamste voorwaarde om ze te bekomen erin bestaat activa op lange termijn aan te kopen, aan te leggen of te verwerven op om het even welke wijze, en die toegekend worden door:   

de Belgische Staat; de andere Belgische of buitenlandse overheden; de Europese Gemeenschap.

Kapitaalsubsidies kunnen betrekking hebben op zowel afschrijfbare als niet afschrijfbare activa. Kapitaalsubsidies van de overheid, met inbegrip van niet-monetaire subsidies tegen reële waarde, moeten in de balans worden gepresenteerd door de subsidie op te nemen als uitgestelde opbrengsten.

3.2 Exploitatiesubsidies Voor de definitie van exploitatiesubsidies verwijzen we naar titel 2 Definities. De categorie exploitatiesubsidies omvatten zowel de bedrijfssubsidies, de interestsubsidies als de compensatietoelagen onafhankelijk van welke overheid ze verkregen zijn. Bedrijfssubsidies omvatten bijvoorbeeld subsidies voor vergoedingen van kredieturen, tussenkomst van de VDAB in opleidingskosten, enz. De bedrijfssubsidies worden in de winsten verliesrekening gepresenteerd onder de rubriek “exploitatiesubsidies” van de bedrijfsinkomsten. Interestsubsidies vormen een verlichting van de rentekosten. De interestsubsidies worden in mindering gebracht van de financiële kosten. Compensatietoelagen zijn maatregelen genomen door de overheid om ongelijkheden in heffingen bij inof uitvoer te compenseren. Ze omvatten ook overheidssteunmaatregelen teneinde omzetverlies te compenseren ten gevolge van tarief-acties die zijn genomen om het treinvervoer te bevorderen. De compensatietoelagen worden in de winsten verliesrekening gepresenteerd onder de rubriek “omzet” van de bedrijfsinkomsten. In onderstaande lijst worden voorbeelden gegeven van overheidssteunmaatregelen. Voor elke maatregel wordt aangegeven of deze effectief wordt beschouwd als een compensatietoelage of niet en wordt verwezen naar het artikel van het beheerscontract tussen de Belgische Staat en de NMBS.



Pagina 12 16/03/2011 – PVS

Maatregel

Beschrijving

Art. 74. Toelagen ter compensatie van de woonwerkverplaatsingen

- voor het kosteloos woon-werkvervoer, 400 k€ in 2008 en 25.900 k€ vanaf 2009

Te beschouwen als compensatietoelage?

Ja

- voor de kosteloosheid van het MIVB-aandeel in de gemengde treinkaarten: 2.800 k€ vanaf 2008 Met het oog op de precieze afrekening van de toelage ter compensatie van de woon-werkverplaatsingen maakt de NMBS voor 30 april van elk jaar een rapport op ten behoeve van de Minister van Overheidsbedrijven en DGVL met vermelding van het gebruik en de evolutie van het aantal klanten, volgens sector (openbare sector, privésector, autonoom overheidsbedrijf) en wat de privésector autonoom overheidsbedrijf) en wat de privésector betreft, volgens de NACE-code.

Art. 75. Toelage ter financiering van het GENexploitatietekort

De NMBS ontvangt bovenop de jaarlijkse exploitatietoelage een specifieke toelage om het exploitatietekort te dekken dat voortvloeit uit de uitbating van het GEN.

Neen

De NMBS levert jaarlijks aan DGVL een actualisering van de opbrengsten en kosten m.b.t. het GEN-aanbod en dit aan de hand van de details die hebben gediend tot raming van de bovenvermelde bedragen. Deze bedragen kunnen worden herzien op grond van de actualisering. Art. 76. Toelagen voor binnenlandse bedieningen met hogesnelheidstreinen

Bovenop de jaarlijkse exploitatietoelage ontvangt de NMBS toelagen ter compensatie van de kosten die verbonden zijn aan de binnenlandse bediening met hogesnelheidstreinen waarvan sprake is in artikel 23 van het beheerscontract. De Staat stort aan de NMBS de exploitatietoelagen voor binnenlandse bedieningen met hogesnelheidstreinen ten belope van 50 % op 31 maart en 40 % op 30 november. De resterende 10 % wordt gestort bij de goedkeuring van de rekeningen van het betrokken jaar. Deze toelage wordt gestort in evenredigheid met het aantal dagen dat de bediening bedoeld onder artikel 23 verzekerd is. De berekening van de dagen waarop de prestatie niet zou verzekerd worden, neutraliseert de gevallen van overmacht of de gebeurtenissen buiten de NMBS.

Neen



Pagina 13 16/03/2011 – PVS

Beschrijving

Te beschouwen als compensatietoelage?

Art. 77. Toelage voor de verbinding Antwerpen Noorderkempen

Naargelang de effectieve indienststelling van de verbinding Antwerpen - Noorderkempen ontvangt de NMBS een bijkomende toelage, op jaarbasis, ten bedrage van 1.966 k€ (2008) om het exploitatietekort te dekken. Het eerste jaar zal dit bedrag aangepast worden rekening houdend met de werkelijke datum van de indienststelling.

Neen

Art. 78. Toelage ter compensatie van de minderontvangsten van de reizigers met OMNIOstatuut

Met het oog op de precieze afrekening van de toelage ter compensatie van de minderontvangsten maakt de NMBS voor 30 april van elk jaar een rapport over aan de Minister van Overheidsbedrijven en aan DGVL met vermelding van het gebruik en de evolutie van het aantal klanten met OMNIO-statuut.

Ja

Maatregel

De Staat stort aan de NMBS de raming van de ontvangstderving van de verkeersvoordelen voor de OMNIOgebruikers op 30 juni. Het saldo met de eindafrekening is betaalbaar of terugstortbaar twee maanden na ontvangst van de afrekening. Art. 79. Toelage voor de Voor de uitreiking van een gratis Go Pass tergelegenheid actie gratis Go Pass voor van de verjaardag van de 16-jarigen wordt een toelage 16-jarigen voorzien van 4.064 k€ in 2008, 3.969 k€ in 2009, 3.875 k€ in 2010, 3.780 k€ in 2011 en 3.780 k€ in 2012. De afrekening gebeurt met een driemaandelijkse aanrekening van de NMBS aan DGVL die het aantal effectief uitgereikte Go Passen opneemt. De compensatie van de Staat dekt de werkelijke kost van de gevaloriseerde Go Passen, aan het tarief geldig op het ogenblik van de uitreiking. De vermelde bedragen zijn voorzieningen. De Staat compenseert het volgende jaar het positieve of negatieve saldo, door een aanpassing van de toelage.

Art. 80. Toelage voor de compensatie van de begunstigden van gratis vervoer voor het gebruik van de Diabolo

Voor de begunstigden van gratis vervoer Diabolo dient de Staat aan de NMBS het gebruiksrecht voor het Diabolo baanvak te vergoeden

Ja

Neen



Pagina 14 16/03/2011 – PVS

4

Opnamecriteria

Overheidssubsidies, met inbegrip van niet-monetaire subsidies tegen reële waarde, mogen pas worden opgenomen als met redelijke zekerheid kan worden gesteld dat: a) de NMBS groep de aan de subsidies gekoppelde voorwaarden zal vervullen; en b) de subsidies zullen worden ontvangen. De ontvangst van een subsidie vormt op zich geen afdoend bewijs dat de aan de subsidie verbonden voorwaarden werden of zullen worden voldaan. De wijze waarop een subsidie is ontvangen, heeft geen invloed op de verwerkingsmethode die moet worden toegepast met betrekking tot de subsidie. Bijgevolg wordt een subsidie op dezelfde wijze boekhoudkundig verwerkt, ongeacht of ze ontvangen is in de vorm van contanten of als een verlaging van een schuld aan de overheid.



Pagina 15 16/03/2011 – PVS

5

Waardering

5.1 Algemeen Overheidssubsidies moeten systematisch als baten worden opgenomen over de perioden die nodig zijn om deze subsidies toe te rekenen aan de gerelateerde kosten die ze beogen te compenseren. Ze mogen niet direct worden opgenomen in het eigen vermogen. De opname van overheidssubsidies als baten naarmate ze worden ontvangen is niet in overeenstemming met het toerekeningbeginsel en zou enkel aanvaardbaar zijn als er geen basis bestond voor de toerekening van een subsidie aan andere perioden dan de periode waarin ze werd ontvangen. In de meeste gevallen kunnen de perioden waarover de NMBS groep de kosten of lasten met betrekking tot een overheidssubsidie opneemt gemakkelijk worden bepaald, en bijgevolg worden subsidies voor specifieke lasten opgenomen als baten in dezelfde periode als de desbetreffende last. Een overheidssubsidie die kan worden ontvangen als compensatie voor al opgelopen lasten of verliezen of met het oog op het verlenen van onmiddellijke financiële steun aan de NMBS groep zonder toekomstige gerelateerde kosten, moet worden opgenomen als baten van de periode waarin ze te ontvangen is. In sommige gevallen kan een overheidssubsidie worden toegekend met het oog op het verlenen van onmiddellijke financiële steun aan de NMBS groep in plaats van als een stimulans om specifieke uitgaven te doen. Dergelijke subsidies kunnen beperkt zijn tot een individuele entiteit van de NMBS groep en zijn mogelijk niet beschikbaar voor een hele categorie van begunstigden. Deze omstandigheden kunnen rechtvaardigen dat een subsidie wordt opgenomen als baten in de periode waarin de NMBS groep in aanmerking komt voor het ontvangen van de subsidie. De NMBS groep kan in aanmerking komen voor het ontvangen van een overheidssubsidie als compensatie voor lasten of verliezen die werden opgelopen in een voorgaande verslagperiode. Een dergelijke subsidie wordt opgenomen als baten van de periode waarin deze invorderbaar is.

5.2 Kapitaalsubsidies 5.2.1 Kapitaalsubsidies met betrekking tot afschrijfbare activa Subsidies met betrekking tot afschrijfbare activa worden opgenomen als bedrijfsinkomsten in de winsten verliesrekeningen over de perioden en in de verhoudingen waarin de afschrijvingen van deze gesubsidieerde activa worden verwerkt. De balansrekeningen van het passief “kapitaalsubsidies korte termijn en kapitaalsubsidies lange termijn” worden gebruikt teneinde de kapitaalsubsidies in resultaat te nemen gelijkmatig met de kosten van de activa die ze geacht zijn te compenseren.



Pagina 16 16/03/2011 – PVS

Voorbeeld 1: Verwerking van kapitaalsubsidies met betrekking tot afschrijfbare activa Op 1 januari 20X7 wordt een kapitaalsubsidie verworven van € 15.000 voor de investering in energiebesparende technische uitrusting van een bestaand gebouw. De werken aan het gebouw duren 2 jaar. Op 1 januari 20X9 is de technische uitrusting gebruiksklaar. De gebruiksduur van de technische uitrusting is 15 jaar. Het totaal bedrag van de investering bedraagt € 100.000. De verworven kapitaalsubsidie zal initieel onder de rubriek kapitaalsubsidies worden geboekt op het passief van de balans. Dit zal gebeuren vanaf het ogenblik dat de kapitaalsubsidie is verworven nl. op 1 januari 20X7. De kapitaalsubsidie zal op een systematische en rationele basis in de winsten verliesrekening worden opgenomen over de gebruiksduur van de bedoelde technische uitrusting. Van het ogenblik dat de technische uitrusting wordt afgeschreven zal jaarlijks, over de gebruiksduur van de bedoelde technische uitrusting, de kapitaalsubsidie in de baten worden opgenomen voor een bedrag van € 1.000 (nl. € 15.000 / 15 jaar) om die toe te rekenen aan de gerelateerde afschrijvingen. Hieronder een grafische weergave van de impact op de winsten verliesrekening:

Im pact op de w inst- en verliesrekening van de kapitaalsubsidies

100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0 2.009 -20.000

2.014

2.019

-40.000 Cumul afschr.

Cumul subs.

Resultaat impact

5.2.2 Kapitaalsubsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa Subsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa kunnen ook de vervulling van bepaalde verplichtingen vereisen, en zouden dan worden opgenomen als baten over de perioden waaraan de kosten voor het vervullen van de verplichtingen worden toegerekend. Een verwerving van een kapitaalsubsidie met betrekking tot grond kan bijvoorbeeld worden onderworpen aan de voorwaarde dat er op die locatie een gebouw wordt opgericht, en het kan geëigend zijn om deze verwerving op te nemen als baten over de gebruiksduur van het gebouw. Bij de NMBS groep is dit zelden het geval. Bijgevolg worden kapitaalsubsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa niet in baten genomen (vb.: Bij aanschaffing van een terrein voor de aanleg van een spoorlijn zijn geen voorwaarden verbonden en zal vervolgens geen inresultaatname van de kapitaalsubsidies gebeuren). Subsidies worden soms ontvangen als deel van een pakket van financiële of fiscale steunmaatregelen waaraan een aantal voorwaarden zijn verbonden. In dergelijke gevallen moet de nodige zorg worden



Pagina 17 16/03/2011 – PVS

besteed aan het identificeren van de voorwaarden die aanleiding geven tot kosten en lasten die bepalen over welke perioden de subsidie zal worden verdiend. Het kan geëigend zijn om een deel van een subsidie toe te rekenen op een bepaalde basis en een ander deel op een andere basis.

5.3 Exploitatiesubsidies Exploitatiesubsidies moeten systematisch als baten worden opgenomen over de perioden die nodig zijn om deze subsidies toe te rekenen aan de gerelateerde kosten die ze beogen te compenseren. Een overheidssubsidie die kan worden ontvangen als compensatie voor al opgelopen lasten of verliezen of met het oog op het verlenen van onmiddellijke financiële steun aan de NMBS groep zonder toekomstige gerelateerde kosten, moet worden opgenomen als baten van de periode waarin ze te ontvangen is. Voorbeeld 2: Exploitatiesubsidie afhankelijk van de prestaties op het vlak van de stiptheid Het bedrag van de jaarlijkse exploitatiesubsidie aan een entiteit van de NMBS groep is o.a. afhankelijk van de prestaties op het vlak van de stiptheid. De stiptheidsresultaten worden gemeten aan de hand van het aantal minuten vertraging in het binnenlands en internationaal reizigersverkeer. De entiteit verbindt zich ertoe het hierboven gedefinieerde aantal minuten vertraging per standaardkilometerjaar binnen een bereik van 180.000 tot 260.000 minuten te houden. Dit bereik wordt bijgesteld om rekening te houden met de groei van het treinverkeer vanaf 2008. In functie van de stiptheidsresultaten van het jaar t, zal de exploitatiesubsidie aangepast worden in het jaar t+1. Het variabele deel van de toelage is gelegen tussen € -3.500.000 en € +3.500.000 (mali en boni). Verwerking van de boni / mali: In geval van mali (boni) zullen in het jaar t de treinen (minder) vertragingen oplopen, wat zal resulteren in een vermindering (vermeerdering) van baten in de loop van t+1. Deze vermindering (vermeerdering) van de baten in de loop van jaar t+1 dient reeds in jaar t als een schuld (vordering) en een vermindering (vermeerdering) van de baten geboekt te worden.



Pagina 18 16/03/2011 – PVS

6

Niet langer in de balans opnemen

6.1 Verkoop van gesubsidieerde activa Bij de verkoop van gesubsidieerde activa dient eerst te worden nagegaan of er nog steeds aan de voorwaarden voor het behouden van de kapitaalsubsidie is voldaan. Indien dit het geval is zal een deel van de kapitaalsubsidie dat nog niet in de baten is opgenomen onmiddellijk in de baten worden geboekt. Indien dit niet meer het geval is, dient het saldo van de over te dragen opbrengsten bepaald te worden alsof de correcte subsidies oorspronkelijk erkend werden.

6.2 Terugbetaling van overheidssubsidies Een overheidssubsidie die terugbetaalbaar wordt, moet worden verwerkt als een herziening van een schatting (zie IAS 8 Grondslagen voor financiële verslaggeving, schattingswijzigingen en fouten). 



De terugbetaling van een exploitatiesubsidie moet eerst worden verrekend met elke nog niet opgenomen uitgestelde opbrengst die met betrekking tot de subsidie is verwerkt. In zoverre de terugbetaling groter is dan een dergelijke uitgestelde opbrengst, of indien er geen uitgestelde opbrengst bestaat, moet de terugbetaling onmiddellijk als een last worden opgenomen. De terugbetaling van een kapitaalsubsidie moet worden opgenomen door het terug te betalen bedrag in mindering te brengen van het saldo van de uitgestelde opbrengsten. De cumulatieve aanvullende afschrijving die tot dan toe als last zou zijn opgenomen indien er geen subsidie zou zijn, moet onmiddellijk als last worden opgenomen.

6.3 In financiële lease geven van gesubsidieerde activa Bij het in financiële lease geven van gesubsidieerde activa dient eerst te worden nagegaan of er nog steeds aan de voorwaarden voor het behouden van de kapitaalsubsidie is voldaan. Indien dit het geval is zal een deel van de kapitaalsubsidie dat nog niet in de baten is opgenomen onmiddellijk in de baten worden geboekt. Indien dit niet meer het geval is, dient het saldo van de over te dragen opbrengsten bepaald te worden alsof de correcte subsidies oorspronkelijk erkend werden.



Pagina 19 16/03/2011 – PVS

7 Speciale gevallen De informatie met betrekking tot de speciale gevallen dient nog toegevoegd te worden.



Pagina 20 16/03/2011 – PVS

8 Samenvatting van de verschillen tussen IFRS en de Belgische boekhoudregels 8.1 Kapitaalsubsidies 8.1.1 Presentatie 8.1.1.1 Balans Onder de Belgische boekhoudregels worden de kapitaalsubsidies opgenomen onder het eigen vermogen. Onder IFRS worden de kapitaalsubsidies gepresenteerd als korte- en langetermijnschulden. Het deel van de kapitaalsubsidies die binnen het jaar in de winsten verliesrekening zal verwerkt worden, wordt opgenomen onder de schulden op korte termijn terwijl de rest wordt opgenomen onder de schulden op lange termijn.

8.1.1.2 Winst- en verliesrekening Onder de Belgische boekhoudregels zal de opname van de kapitaalsubsidies in de winsten verliesrekening onder de overige financiële opbrengsten gebeuren terwijl dit volgens IFRS onder de rubriek “Kapitaalsubsidies” van de bedrijfsinkomsten gebeurt.

8.1.2 Moment van inresultaatname 8.1.2.1 Kapitaalsubsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa Subsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa kunnen ook de vervulling van bepaalde verplichtingen vereisen, en zouden onder IFRS dan worden opgenomen als baten over de perioden waaraan de kosten voor het vervullen van de verplichtingen worden toegerekend. De verwerving van een kapitaalsubsidie met betrekking tot een grond kan bijvoorbeeld worden onderworpen aan de voorwaarde dat er op die locatie een gebouw wordt opgericht, en het kan geëigend zijn om deze verwerving op te nemen als baten over de gebruiksduur van het gebouw. Dit is niet het geval onder de Belgische boekhoudregels.

8.1.3 Voorwaardelijke kapitaalsubsidies Onder de Belgische boekhoudregels zullen de kapitaalsubsidies worden geboekt van het moment dat ze zijn toegekend. In het geval er in de toekomst niet aan de voorwaarden wordt voldaan, dan zullen de subsidies terugbetaald worden en de daarmee samenhangende boekingen verwerkt worden. Onder IFRS dient er van bij het begin een redelijke zekerheid te bestaan dat de NMBS groep zal voldoen aan de voorwaarden die aan de subsidie zijn verbonden. Dit betekent dat, als er bijvoorbeeld tewerkstellingsvoorwaarden verbonden zijn aan de verwerving van een subsidie, onder IFRS het management van bij de overheidsbeslissing om een subsidie toe te kennen zal moeten bepalen of de condities al dan niet zullen vervuld worden. Onder de Belgische boekhoudregels is dit niet het geval. Daar zullen de gevolgen van het niet vervullen van de voorwaarden enkel in rekening worden gebracht op het moment dat er wordt vastgesteld dat de voorwaarden niet zijn vervuld.



Pagina 21 16/03/2011 – PVS

8.2 Exploitatiesubsidies 8.2.1 Presentatie Onder de Belgische boekhoudregels worden de exploitatiesubsidies, exclusief interestsubsidies, opgenomen onder de “Omzet” en de “Overige bedrijfsinkomsten”. Interestsubsidies worden onder de “Overige financiële opbrengsten” geboekt. Onder IFRS worden de exploitatiesubsidies exclusief interestsubsidies in de winsten verliesrekening opgenomen onder de bedrijfsinkomsten. Indien het bedrijfssubsidies betreft, worden deze opgenomen onder de rubriek “Exploitatiesubsidies”. Indien het compensatietoelagen betreft, worden deze opgenomen onder de rubriek “Omzet”. De interestsubsidies worden gepresenteerd onder de rubriek “Financiële kosten”.

8.2.2 Moment van inresultaatname exploitatiesubsidies

met

betrekking

tot

voorwaardelijke

Onder de Belgische boekhoudregels zullen de exploitatiesubsidies worden geboekt van het moment dat ze zijn toegekend. In het geval er in de toekomst niet aan de voorwaarden wordt voldaan, dan zal de subsidie terugbetaald worden en de daarmee samenhangende boekingen verwerkt worden. Onder IFRS dient er van bij het begin een redelijke zekerheid te bestaan dat de NMBS groep zal voldoen aan de voorwaarden die aan de subsidie zijn verbonden. Dit betekent dat, als er bijvoorbeeld tewerkstellingsvoorwaarden verbonden zijn aan de verwerving van een subsidie, onder IFRS het management van bij de overheidsbeslissing om een subsidie toe te kennen zal moeten bepalen of de condities al dan niet zullen vervuld worden. Onder de Belgische boekhoudregels is dit niet het geval. Daar zullen de gevolgen van het niet vervullen van de voorwaarden enkel in rekening worden gebracht op het moment dat er wordt vastgesteld dat de voorwaarden niet zijn vervuld.



Pagina 22 16/03/2011 – PVS

Sectie C: Boekhoudplan en consolidatiepakket



Pagina 23 16/03/2011 – PVS

9

Boekhoudplan

De vennootschappen van de NMBS groep hebben ieder hun eigen boekhoudplan. De rekeningen hieronder worden enkel weergegeven voor didactische doeleinden. Gelieve steeds het specifieke boekhoudplan van uw vennootschap te raadplegen.

9.1 Balans 9.1.1 Algemeen De indeling van de balansrekeningen met betrekking tot de kapitaalsubsidies van de NMBS groep is als volgt:   

niet toegewezen kapitaalsubsidies; toegewezen kapitaalsubsidies; afschrijvingen op kapitaalsubsidies.

De niet toegewezen kapitaalsubsidies worden opgesplitst volgens de toekenner:    

federale overheidsdiensten; andere Belgische overheden; E.U.; andere derden.

De toegewezen kapitaalsubsidies worden verder opgesplitst als volgt:   

kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in aanbouw; kapitaalsubsidies toegewezen aan SPV; kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in exploitatie.

9.1.2 Kapitaalsubsidies - lange termijn Niet toegewezen kapitaalsubsidies - Federale overheidsdiensten: 15000000 15000099 15001000 15002000 15003000 15004000 15005000

Kapitaalsubsidies niet toegewezen - FOD Kapitaalsubsidies niet toegewezen (vorige boekjaren) Kapitaalsubsidies niet toegewezen - FOD specifiek Kapitaalsubsidies niet toegewezen - HST Kapitaalsubsidies niet toegewezen - GEN fonds Kapitaalsubsidies niet toegewezen - GEN materieel Kapitaalsubsidies niet toegewezen - Intresten SPV

Niet toegewezen kapitaalsubsidies - Andere Belgische overheden: 15010000

Kapitaalsubsidies niet toegewezen - Andere Belgische overheden

Niet toegewezen kapitaalsubsidies – E.U.: 15020000

Kapitaalsubsidies niet toegewezen - E.U.

Niet toegewezen kapitaalsubsidies - Andere derden: 15030000

Kapitaalsubsidies niet toegewezen - Andere



Pagina 24 16/03/2011 – PVS

Niet toegewezen kapitaalsubsidies - Voorlopig: 15099999

Niet toegewezen kapitaalsubsidies (voorlopig)

Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in aanbouw: 15100000 15100001

Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in aanbouw Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in aanbouw - Artikel 3

Kapitaalsubsidies toegewezen aan SPV: 15101000 15102000

Kapitaalsubsidies toegewezen aan SPV (zonder rekening 2) Kapitaalsubsidies toegewezen aan intresten SPV

Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in exploitatie: 15200000 15200001

Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in exploitatie Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in exploitatie - Artikel 3

Reclassificatie van korte termijn gedeelte van de subsidies en overige: 15300000 15209001

Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (-) (LT) Afsluitingsoperaties duplicata (1)

Afschrijvingen kapitaalsubsidies: 15900000 15900001 15902000 15909001

Kapitaalsubsidies – Afschrijvingen Kapitaalsubsidies - Artikel 3 - Afschrijvingen Kapitaalsubsidies intresten SPV - Afschrijvingen Afsluitingsoperaties duplicata (1)

9.1.3 Kapitaalsubsidies - korte termijn Reclassificatie van korte termijn gedeelte van de subsidies: 15310000

Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (+) (KT)

9.1.4 Te innen kapitaalsubsidies Te innen kapitaalsubsidies: 41622000 41631001 41631099 41631199 41632001 41633000

Te ontvangen kapitaalsubsidies - Interco Tussenkomst overheid investeringen Holding art 51.11.5101 Art. 51.10.3199 Overeenkomst HST NMBS-Holding Art. 51.10.3199 GEN materieel NMBS-Holding Investeringstussenkomst overheid INFRABEL Andere vorderingen - Te ontvangen subsidies

Dubieuze te innen kapitaalsubsidies: 41730001 41731001 41732001

Overheidssubsidies NMBS Art 51.11.5101 Tussenkomst overheid: investeringen Holding Art 51.11.5102 Investeringstussenkomst overheid INFRABEL



Pagina 25 16/03/2011 – PVS

Bijzondere waardeverminderingsverliezen op te innen kapitaalsubsidies: 41930001 41931001 41932001

Overheidsinvestering NMBS Art 51.11.5101 Tussenkomst overheid: investering Holding Art 51.11.5102 Investeringen INFRABEL Art 51.11.5101

9.1.5 Te innen exploitatiesubsidies Tussenkomst overheid: 40020002 40021003 40021097 40021098 40021099 40021199 40022103 41633010

Tussenkomst overheid Art.51.10.3102 - NMBS Overheid Art.51.10.3103 - Basisdotatie HOLDING Overheid Art.51.10.3197 - Opleiding HOLDING Overheid Art.51.10.3198 - Veiligheid HOLDING Overheid Art.51.10.3199 - Conventie HST HOLDING Overheid Art.51.10.3199 - Materieel GEN HOLDING Tussenkomst overheid Art.51.10.3103 Te ontvangen exploitatietoelagen

Tussenkomst overheid arbeidsongevallen: 41631002

Arbeidsongevallen Art. 51.13.3302

Dubieuze debiteuren tussenkomst overheid arbeidsongevallen: 41731002


Bijzondere waardeverminderingsverliezen op tussenkomst overheid arbeidsongevallen: 41931002


9.2 Winst- en verliesrekening 9.2.1 Algemeen De indeling van de winsten verliesrekeningen met betrekking tot de inresultaatname van exploitatiesubsidies van de NMBS groep zijn als volgt:   

rubriek “Omzet” onder de “Bedrijfsinkomsten”; rubriek “Exploitatiesubsidies” onder de “Bedrijfsinkomsten”; en rubriek “Financiële kosten”.

De indeling van de winsten verliesrekeningen met betrekking tot de inresultaatname van kapitaalsubsidies van de NMBS groep zijn als volgt:  

afschrijvingen op kapitaalsubsidies; terugname van afschrijvingen op kapitaalsubsidies.



Pagina 26 16/03/2011 – PVS

9.2.2 Kapitaalsubsidies Afschrijvingen op kapitaalsubsidies: 75300000 75300001 75301000 75302000 75302001

Afschrijvingen op kapitaalsubsidies Afschrijvingen op kapitaalsubsidies - Art. 3 Afschrijvingen op kapitaalsubsidies ingevolge verkoop Uitzonderlijke afschrijvingen op kapitaalsubsidies Uitzonderlijke afschrijvingen op kapitaalsubsidies - Art. 3

Terugname van afschrijvingen op kapitaalsubsidies: 65910000

Afschrijvingen op kapitaalsubsidies - Terugname

9.2.3 Exploitatiesubsidies Omzet: 70000010

Reizigers Nationaal: exploitatietoelagen overheid

Exploitatiesubsidies: 70344103 70351000 70351001 70351002 70351003 70351004 74001000 74010000

Vergoeding INFRABEL Art.51.10.3103 basisallocatie Overheid: Basisdotaties - NMBS-Holding Overheid: Opleidingen - NMBS-Holding Overheid: Veiligheid - NMBS-Holding Overheid: E-ticketting - NMBS-Holding Herstelplannen-MSP Compensatie voor arbeidsongevallen Premies energiebesparing

Financiële kosten: 75311099 75311199

Overeenkomsten HST - deel interesten GEN materieel



Pagina 27 16/03/2011 – PVS

10

Consolidatiepakket

De informatie met betrekking tot de financiële staten is voorlopig nog niet beschikbaar.



Pagina 28 16/03/2011 – PVS

Sectie D: Boekingen en voorbeelden



Pagina 29 16/03/2011 – PVS

11

Kapitaalsubsidies

11.1

Kapitaalsubsidies met betrekking tot afschrijfbare activa

Dit voorbeeld geeft volgende aspecten weer:    

verwerking van verworven maar nog niet ontvangen kapitaalsubsidies op afschrijfbare activa; verwerking van de uitbetaling van kapitaalsubsidies; opname van de kapitaalsubsidies in de baten over de gebruiksduur van het materieel vast actief; kapitaalsubsidies voor een deel van de kostprijs van de activa.

Gegevens Een vennootschap van de NMBS groep heeft de aankoop van een nieuwe werkplaats met bijhorende machines en installaties in de investeringsprojecten van 2009 ingepland. Hiervoor heeft de onderneming kapitaalsubsidies verworven op 31 maart 2008 op voorwaarde dat het project gebruiksklaar is in 2009. De werken met betrekking tot de ruwbouw van de werkplaats gaan van start in juni 2008. De werkplaats is gebruiksklaar op eind januari 2009 samen met de installaties en machines. Vanaf dat ogenblik worden de gebouwen, de installaties en machines maandelijks afgeschreven. De kapitaalsubsidies worden in twee schijven uitbetaald: De eerste schijf wordt uitbetaald op 7 juni 2009 en de tweede schijf wordt uitbetaald op 22 december 2009. Wil hier de cijfergegevens vinden: % van totale investering 22% 56% 22% 100%

Kostprijs Gebouwen Machines Installaties Totaal

200.000 500.000 200.000 900.000

Gebruiksduur in jaren 50 jaar 10 jaar 20 jaar

Gebouwen Machines Installaties Totaal

Goedgekeurd subsidiebedrag 50.000 125.000 50.000 225.000

Uitbetaling eerste schijf 25.000 55.000 20.000 100.000

Maandelijkse afschrijving 333 4.167 833 5.333

Uitbetaling tweede schijf 25.000 70.000 30.000 125.000

Maandelijkse subsidie baten 83 1.042 208 1.333

Boekhoudkundige verwerking Verwerving van de kapitaalsubsidies:

31/03/2008

Dt Ct

41630001 15000000

KAPITAALSUBSIDIES Verwerving kapitaalsubsidies Vorderingen op de Staat, investeringen NMBS Kapitaalsubsidies niet toegewezen – FOD

De opnamecriteria zijn vervuld.

225.000 225.000



Pagina 30 16/03/2011 – PVS

Overboeking van niet toegewezen kapitaalsubsidies naar kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in aanbouw:

30/06/2008

Dt Ct

KAPITAALSUBSIDIES Toewijzing van de kapitaalsubsidies aan het investeringsproject 15000000 Kapitaalsubsidies niet toegewezen – FOD 225.000 15100000 Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in aanbouw

225.000

Gebruiksklaarheid van de investeringen:

31/01/2009

Dt Dt Dt

22100000 23200000 23100000

KAPITAALSUBSIDIES Gebruiksklaarheid van de investering Gebouwen en parkings - AW Diverse installaties - AW Materieel - AW

Ct

27000000

Materiële vaste activa in aanbouw - AW

200.000 200.000 500.000 900.000

Overboeking van kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in aanbouw naar kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in exploitatie:

31/01/2009

KAPITAALSUBSIDIES Toewijzing van de kapitaalsubsidies aan de investering in exploitatie Dt 15100000 Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in 225.000 aanbouw Ct 15200000 Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in exploitatie

225.000

Het betreft € 50.000 subsidie op het gebouw, € 125.000 subsidie op de machines en € 50.000 subsidies op de installaties = € 225.000 Overboeking van de kapitaalsubsidies van lange termijn naar korte termijn:

31/01/2009

Dt Ct

KAPITAALSUBSIDIES Reclassificatie van lange termijn naar korte termijn 15300000 Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (-) (LT) 15310000 Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (+) (KT)

14.663 14.663

Het gedeelte van de kapitaalsubsidie die in het resultaat zal worden opgenomen in het boekjaar 2009 wordt overgeboekt van kapitaalsubsidies lange termijn naar kapitaalsubsidies korte termijn. M.a.w. Op 31 januari 2009 zal de maandelijkse afschrijvingslast van de kapitaalsubsidies nl. 11 maanden x (€ 83 op gebouwen + € 1.042 op machines + € 208 op installaties) = € 14.663 van lange termijn naar korte termijn worden overgeboekt. Boekingen op het moment van de afschrijving van het gebouw, de installaties en machines:

28/02/2009

Dt Ct Ct Ct

63020000 22190000 23190000 23290000

Dt Dt Dt Ct

15900000 15900000 15900000 75300000

KAPITAALSUBSIDIES Opname van de kapitaalsubsidie in de baten Afschrijving op materiële vaste activa - Dotaties Gebouwen en parkings - Afschrijvingen Materieel – Afschrijvingen Diverse installaties – Afschrijvingen Kapitaalsubsidies - Afschrijvingen Kapitaalsubsidies - Afschrijvingen Kapitaalsubsidies - Afschrijvingen Afschrijvingen op kapitaalsubsidies

5.333 333 4.167 833 83 1.042 208 1.333



Pagina 31 16/03/2011 – PVS

De afschrijving van de kapitaalsubsidies wordt systematisch als baten opgenomen à rato van de afschrijvingen van de gerelateerde activa, dit onafhankelijk van het feit of de subsidies al dan niet zijn uitbetaald. Deze boeking wordt maandelijks herhaald. Ontvangst eerste schijf kapitaalsubsidies:

07/06/2009

Dt Ct

55000000 41630001

KAPITAALSUBSIDIES Ontvangst eerste schijf kapitaalsubsidie BANK VAN DE POST - CENTRALE DIENSTEN Vorderingen op de Staat, investeringen NMBS

100.000 100.000

Ontvangst van het tweede deel van de kapitaalsubsidies:

22/12/2009

Dt Ct

55000000 41630001

KAPITAALSUBSIDIES Ontvangst tweede deel kapitaalsubsidies BANK VAN DE POST - CENTRALE DIENSTEN Vorderingen op de Staat, investeringen NMBS

125.000 125.000

Overboeking van de kapitaalsubsidie van lange termijn naar korte termijn op balansdatum:

31/12/2009

Dt Ct

KAPITAALSUBSIDIES Reclassificatie van lange termijn naar korte termijn 15300000 Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (-) (LT) 15310000 Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (+) (KT)

15.996 15.996

Op het einde van het boekjaar zal het deel van de kapitaalsubsidies, met betrekking tot de afschrijfbare activa, dat binnen het volgende boekjaar in de baten zal worden opgenomen, overgeboekt worden van de kapitaalsubsidies lange termijn naar kapitaalsubsidies korte termijn. In dit geval zal 12 maanden X (€ 83 op gebouwen + € 1.042 op machines + € 208 op installaties) = € 15.996 van lange termijn naar korte termijn worden overgeboekt.



Pagina 32 16/03/2011 – PVS

11.2

Kapitaalsubsidies met betrekking tot niet afschrijfbare activa met voorwaarden

Gegevens Een kapitaalsubsidie wordt aangevraagd voor de aankoop van een terrein en de bouw van nieuwe kantoren. Een kapitaalsubsidie kan verworven worden op voorwaarde dat het kantoorgebouw minstens 90 % van de grond inneemt. De kapitaalsubsidie wordt verworven op 2 april 2008. De kapitaalsubsidie wordt definitief verworven na controle van de plannen (het kantoorgebouw neemt de totaliteit van de grond in beslag) en wordt uitbetaald bij ingebruikname van het kantoorgebouw op 1 januari 2009. Wil hier de cijfergegevens vinden:

Soort

Kostprijs 300.000 900.000 1.200.000

Terrein Kantoorgebouw

Gebruiksduur in jaren

Verworven subsidiebedrag op 01/01/2009

50 jaar

Maandelijkse afschrijving

Maandelijkse subsidie baten

1.500 1.500

500 1.500 2.000

300.000 900.000 1.200.000

Boekhoudkundige verwerking Voor wat betreft de boekhoudkundige verwerking van de verwerving, de toewijzing aan activa in exploitatie en de betaling van de kapitaalsubsidie verwijzen we naar de oefening onder titel 11.1 Kapitaalsubsidies met betrekking tot afschrijfbare activa. Overboeking van de kapitaalsubsidie van lange termijn naar korte termijn:

01/01/2009

Dt Dt Ct

KAPITAALSUBSIDIES Reclassificatie van lange termijn naar korte termijn 15300000 Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (-) (LT) 15300000 Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (-) (LT) 15310000 Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (+) (KT)

6.000 18.000 24.000

Boekingen op het moment van de afschrijving van het gebouw:

31/01/2009

Dt Ct

KAPITAALSUBSIDIES Opname van de kapitaalsubsidie in de baten 63020000 Afschrijving op materiële vaste activa - Dotaties 22190000 Gebouwen en parkings - Afschrijvingen

Dt

15900000

Dt

15900000

Ct

75300000

Kapitaalsubsidies - Afschrijvingen (op gebouw) Kapitaalsubsidies - Afschrijvingen (op de bebouwde grond) Afschrijvingen op kapitaalsubsidies

het

1.500 1.500 1.500 500 2.000

De subsidies worden opgenomen als baten over de perioden waaraan de kosten voor het vervullen van de verplichtingen worden toegerekend. De verwerving van een kapitaalsubsidie met betrekking tot het terrein is onderworpen aan de voorwaarde dat er op die locatie een gebouw wordt opgericht. Het is geëigend om die kapitaalsubsidie op te nemen als baten over de gebruiksduur van het gebouw. Deze boeking wordt maandelijks herhaald.



Pagina 33 16/03/2011 – PVS

11.3

Verkoop van een materieel kapitaalsubsidie werd verkregen

vast

actief

waarvoor

een

Dit voorbeeld geeft volgende aspecten weer:  

inresultaatname van kapitaalsubsidie bij verkoop van gesubsidieerde afschrijfbare activa; uitboeking van de nog niet in baten opgenomen kapitaalsubsidies.

Gegevens Op 1 juli 2008 wordt een gesubsidieerde machine, in gebruik gesteld op 1 juli 2005, met een gebruiksduur van 5 jaar en een kostprijs van € 500.000 verkocht voor € 300.000 exclusief BTW. De subsidie op de machine bedraagt € 125.000 en is à rato van de afschrijvingen in de baten opgenomen. De boekhoudkundige gegevens met betrekking tot de verkochte machine zijn op datum van verkoop als volgt: o o o

de boekwaarde van de machine: de resterende kapitaalsubsidie: de meerwaarde op de verkoop van de machine:

€ 500.000 - € 300.000 = € 200.000 € 125.000 - € 75.000 = € 50.000 € 300.000 - € 200.000 = € 100.000

Boekhoudkundige verwerking Verkoop:

01/07/2008

Dt Dt Ct Ct Ct

40000000 23190000 45100000 23100000 76301000

KAPITAALSUBSIDIES Verkoop Handelsvorderingen Materieel - Afschrijvingen Te betalen BTW Materieel - AW Meerwaarden op Realisatie van MVA

363.000 300.000 63.000 500.000 100.000

Inresultaatname van de kapitaalsubsidie:

01/07/2008

Dt Ct

15900000 75301000

KAPITAALSUBSIDIES Inresultaatname Kapitaalsubsidies - Afschrijvingen Afschrijvingen op kapitaalsubsidies ingevolge verkoop

50.000 50.000

Uitboeking van de kapitaalsubsidies:

01/07/2008

Dt

15200000

Ct

15900000

Dt

15310000

Ct

15300000

KAPITAALSUBSIDIES Uitboeking van de subsidies Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in exploitatie Kapitaalsubsidies - Afschrijvingen Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (+) (KT) Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (-) (LT)

125.000 125.000 87.500 87.500



Pagina 34 16/03/2011 – PVS

Toelichting van de bedragen: Reclassificatie van korte termijn gedeelte van de kapitaalsubsidies (rekeningen 1530000 et 1531000): 1 juli 2005: reclassificatie van 6 maanden afschrijvingen (6 m x € 125.000 / 60 m): 31 decembre 2005: reclassificatie van 12 maanden afschrijvingen (12 m x € 125.000 / 60 m): 31 december 2006: reclassificatie van 12 maanden afschrijvingen: 31 december 2007: reclassificatie van 12 maanden afschrijvingen: Het uit te boeken bedrag naar aanleiding van de verkoop:

€ 12.500 € 25.000 € 25.000 € 25.000 € 87.500



Pagina 35 16/03/2011 – PVS

11.4

Gedeeltelijke terugbetaling van kapitaalsubsidies

Dit voorbeeld geeft volgende aspecten weer:   

terugbetaling van kapitaalsubsidies; uitboeking van nog niet in baten opgenomen kapitaalsubsidies; boeken van kosten voor het onterecht opnemen van kapitaalsubsidies in de baten.

Gegevens Op 31 december 2008 verwerft een vennootschap van de NMBS groep een kapitaalsubsidie van € 20.000 voor een investering van € 100.000 die afschrijfbaar is op vijf jaar op voorwaarde dat naar aanleiding van die investering 10 mensen, binnen een tijdspanne van 2,5 jaar, met een voltijds contract zullen aangeworven worden. Bij de verwerving van de subsidie is het management redelijk zeker dat aan die voorwaarde zal worden voldaan. Vervolgens wordt overgegaan tot de inresultaatname van de kapitaalsubsidie. Op 31 december 2010 stelt het management vast dat tegen 30 juni 2011 aan de voorwaarde qua tewerkstelling niet volledig zal worden voldaan en dat de kapitaalsubsidie zal worden herleid tot € 7.000. De vennootschap zal in juni 2011 € 13.000 terugstorten. Per 31 december 2010 is de toestand als volgt: Rekeningnummer

Omschrijving van het rekeningnummer

Bedrag

15200000 15900000 15310000

Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in exploitatie Kapitaalsubsidies - Afschrijvingen (2/5 van € 20.000) Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (+) (KT) (€ 8.000 + 1/5 van € 20.000) Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (-) (LT) (€ 8.000 + € 4.000)

€20.000 € 8.000

15300000

€12.000 €12.000

Bij de herziening zal de kapitaalsubsidie herleid worden tot 35% van het oorspronkelijke bedrag. Dit betekent dat de saldi op de rekeningen met betrekking tot die subsidie zullen moeten herleid worden tot 35% van de oorspronkelijke saldi: Rekeningnummer

Omschrijving van het rekeningnummer

Bedrag

15200000 15900000 15310000

Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in exploitatie Kapitaalsubsidies - Afschrijvingen (2/5 van € 7.000) Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (+) (KT) (€ 2.800 + 1/5 van € 7.000) Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (-) (LT) (€ 2.800 + 1/5 van € 7.000)

€ 7.000 € 2.800

15300000

€ 4.200 € 4.200

Boekhoudkundige verwerking Boeking van de terug te storten kapitaalsubsidies:

31/12/2010

Dt

15200000

Ct Dt Ct

48920000 65910000 15900000

Dt

15310000

Ct

15300000

KAPITAALSUBSIDIES Boeking van terug te storten kapitaalsubsidie Kapitaalsubsidies toegewezen aan activa in exploitatie Diverse schulden aan de Overheid Afschrijvingen op kapitaalsubsidies - Terugname Kapitaalsubsidies - Afschrijvingen Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (+) (KT) Reclassificatie van KT gedeelte van subsidies (-) (LT)

13.000 13.000 5.200 5.200 7.800 7.800



Pagina 36 16/03/2011 – PVS

12


Dit voorbeeld geeft volgende aspecten weer:   

verwerking van verworven maar nog niet ontvangen exploitatiesubsidies; verwerking van de uitbetaling van exploitatiesubsidies; opname van de exploitatiesubsidies in de baten.

Gegevens In dit voorbeeld gaan we uit van een jaarlijkse exploitatiesubsidie van € 600.000 die maandelijks moet worden opgenomen. Naargelang van de stiptheid van de treinen bestaat er een boni/mali systeem ter waarde van maximaal € 30.000. De exploitatiesubsidie wordt in tweemaandelijkse schijven ontvangen vanaf 1 februari 2009. Kort na jaareinde (januari 2010) wanneer de stiptheidgegevens voor jaar X worden berekend, wordt er een bonus van € 10.000 vastgesteld voor de stiptheid van de treinen. Boekhoudkundige verwerking Boeking van de eerste maandelijkse schijf (€ 600.000 / 12 = € 50.000) van de verworven maar nog niet ontvangen exploitatiesubsidie: 31/01/2009

Dt Ct

Opname van de eerste schijf van de exploitatiesubsidie 40020002 Tussenkomst overheid Art.51.10.3102 - NMBS 70351000 Overheid: Basisdotaties - NMBS-Holding

50.000 50.000

Boeking van één van de tweemaandelijkse ontvangsten van de exploitatiesubsidie (boeking wordt tweemaandelijks herhaald): 01/02/2009

Ontvangst van één tweemaandelijkse betaling van de exploitatiesubsidie Dt 55000000B BANK VAN DE POST - CENTRALE DIENSTEN 100.000 Ct 40020002 Tussenkomst overheid Art.51.10.3102 - NMBS Ct 49300000 Over te dragen opbrengsten

50.000 50.000

Boeking van de tweede schijf van de verworven maar nog niet ontvangen exploitatiesubsidie: 28/02/2009

Dt Ct

Opname van de tweede schijf van de exploitatiesubsidie 49300000 Over te dragen opbrengsten 70351000 Overheid: Basisdotaties - NMBS-Holding

50.000 50.000

Boeking van de bonus ter waarde van € 10.000 op het einde van het boekjaar 2009 (op basis van de informatie die beschikbaar werd begin 2010): 31/12/2009

Dt Ct

40020002 70351000

Boeking van de bonus Tussenkomst overheid Art.51.10.3102 - NMBS Overheid: Basisdotaties - NMBS-Holding

10.000 10.000

Sectie A: Samenvatting van de waarderingsregels en didactische samenvatting 1 Sectie B: Boekhoudregels 8 1 Toepasselijke IFRS normen 9

Recommend Documents