SCHRIFTELIJKE VRAAG ex artikel 40 van het RvO Vraag van de VVD-fractie Datum: 7 februari 2015
Nr.: 15.03771
Aan de voorzitter van de raad. Steller vragen: Mw. W. Luchjenbroers namens de VVD fractie Onderwerp: Ambachtseconomie Vragen: Inleiding Wat anderen wel kunnen, - en waar velen van ons niet goed in zijn, - is werken met je handen, ambachtelijk werken. De gemeente Borger-Odoorn is uitermate geschikt voor Ambachtseconomie. Eén van de sterke punten van onze gemeente is de combinatie van wonen en werken. Dit geeft zowel een impuls aan de werkgelegenheid als aan de leefbaarheid van met name het platteland. De gemeente Borger-Odoorn kenmerkt zich door vele kleine bedrijven, een groeiend aantal ZZP’ers en veel ambachten en vaklui. Bezien vanuit sociaal-economisch perspectief zijn de ambachten in verschillende opzichten van belang. Ze hebben betekenis voor: de economie; innovatie; de werkgelegenheid; het opleiden van vakmensen; het voorzien van behoefte aan (lokale) dienstverlening, etc. Toelichting: Voor de gemeente Borger-Odoorn, met gemiddeld 1 miljoen overnachtingen per jaar, zou uitbouw van deze meest kleinschalige economische activiteiten, mede om het gebied aantrekkelijk te houden, welkom zijn. Ook voor het toenemend aantal ZZP-ers m.n. in de zorgsector. Eveneens aantrekkelijk van deze groep zijn de mogelijkheden om verbindingen te leggen met onderwijs (gebrek aan vaklui), sector toerisme en recreatie (als bezienswaardigheid) en de Cittaslow gedachte (versterken). Daartoe is het van belang dat er wordt ingezet op het optimaal faciliteren van bovengenoemde groeiende groep. 1
Binnen het midden en kleinbedrijf de focus leggen op de ambachtelijke bedrijven zodat ze slagvaardig te werk kunnen gaan en een werkelijke impuls kunnen geven aan de lokale economie. Uit onderzoek is gebleken, dat de belangrijkste vestigingsplaatsfactoren voor deze groep zijn: landschap, de woonomgeving en goedkope karakteristieke panden. Zaak is zoveel mogelijk goede randvoorwaarden te scheppen. Vooral flexibele bestemmingsplannen en een goede ICT infrastructuur. De VVD fractie krijgt signalen vanuit het “veld”, dat er te weinig “swingend” wordt meegedacht over bestemmingsplannen. Een meer flexibel beleid ten aanzien van bestemmingsplannen en vrijkomend vastgoed is daarom gewenst. Vaak worden problemen in die richting door middel van een z.g. “postzegelbestemmingsplan” wel weer opgelost maar de kosten voor zo een dergelijk plan bedraagt al gauw € 2500,-- a € 3000,-- Veel geld voor een eenvoudig ambachtsman. Ook de aanleg van een goede ICT infrastructuur laat volgens deze (zorg)groep te lang op zich wachten.
De fractie van de VVD heeft de volgende vragen aan het college m.b.t. ambachtseconomie Vraag 1: Werkt het college ook maximaal mee en hoe aan m.n. aanvragen in het kader van kleinschalig ondernemerschap, dat vaak wordt aangeduid als Ambachtseconomie? Wat is de visie en het beleid van het college voor de komende jaren? Welke acties neemt het college daarop? Vraag 2: De aanleg van glasvezel is niet iets wat van de ene op de andere dag uitgevoerd is. Maar hoe ver staat het met het efficiënter inzetten van de huidige ICT infrastructuur? Denk daarbij aan gebruik maken van de (snel)wegen bij reconstructies, aftakkingen en digitale knooppunten (nodes). Hoe is de oproep in WIWU van Eco Oostermoer t.a.v. glasvezelnetwerk ontvangen en wordt er door onze inwoners ook op gereageerd?. Vraag 3: Heeft het college er wel eens aan gedacht om ook met het Middelbaar en Lager onderwijsveld, contact op te nemen; denk daarbij o.a. aan opleidingen in creatieve zakelijke dienstverlening zoals reclamebureaus, (landschap)architecten en interieurontwerp, websitedesign, of gezondheidszorg o.a. zorg voor ouderen, detailhandel zoals prothesemakers, restauratiemedewerkers etc. en specifiek aandacht te vragen voor de ambachtseconomie in onze gemeente en ze te wijzen op de dan gunstige vestigingseisen?
Antwoord van het College: Algemeen
2
Beantwoording van de vragen. Vraag 1. Voor alle lokale bedrijvigheid – in onze gemeente hoofdzakelijk “klein MKB” - geldt dat de gemeente haar medewerking zo optimaal mogelijk verleent. De meeste startende ondernemers beginnen klein (ZZP-ers) maar vallen niet altijd onder de noemer “ambachtseconomie”. Veel ondernemers die starten doen dit vanuit een locatie aan huis. Kosten, ruimte een aantrekkelijke woonomgeving spelen hierbij belangrijke beweegredenen. In het algemeen genomen zijn de mogelijkheden voor de combinatie werken en wonen in Borger-Odoorn ruim te noemen. De gemeente is bereid om constructief mee te denken over eventuele benodigde wijzigingen van bestemmingsplannen. Wanneer het gaat om zogenaamde vrijkomende agrarische bebouwing (VAB’s) wordt er maatwerk geleverd. Dat we als gemeente wat meer aandacht aan de dag leggen voor de ambachtseconomie komt omdat deze bedrijvigheid van oudsher veel aanwezig is en goed aansluit op de aantrekkelijke huisvestingsmogelijkheden (wonen en werken). Belangrijk is verder dat de bovengemiddelde toeristische markt voor een aantal ambachtelijke bedrijven goede afzetkansen biedt. Tot slot past ambachtelijke bedrijvigheid goed bij de uitstraling van Borger-Odoorn als Cittaslow-gemeente Wat is de visie en het beleid van het college voor de komende jaren? Welke acties neemt het college daarop? De visie van de gemeente is dat het stimuleren van ondernemerschap uiteindelijk bij moet dragen aan een sterke economie en aan de lokale leefbaarheid. Het verbinden – met name voor de kleinschalige bedrijven – vormt voor de gemeente hierbij een belangrijk instrument. Omdat het begrip ambachtseconomie er g breed is, is gekeken of er een nadere onderverdeling te maken was. Gekozen is voor een tweedeling in traditionele ambachten (bakkers, smeden etc.) en bedrijvigheid behorende tot de bouwnijverheid waarin steeds meer ZZP-ers werkzaam worden. Voor beide groepen geldt dus dat we inzetten op het verbinding/netwerken. In dat kader is afgelopen jaar in samenwerking met de OVBO een aantal goed bezochte bijeenkomsten georganiseerd Deze bijeenkomsten hebben – naast het elkaar beter leren kennen!- geleid tot een aantal concrete ideeën: 1. traditionele ambachten: opzet Gilde, ontwikkelen logo, opzet website of flyer, meedoen Open bedrijvendagen. 2. Bouwnijverheid: informatiebijeenkomst gemeente (gekoppeld aan bouwbeurs mei), lokaal initiatief energiescan met zoveel mogelijk lokale bedrijven. Het recent opgestelde actieplan (bijlage) Ambachtseconomie geeft meer informatie. Vraag 2. Lokale initiatieven op het terrein van glasvezel lopen via ECO-Oostermoer. Deze coöperatie heeft i.v.m. de benodigde schaalgrootte naast Borger-Odoorn ook de gemeenten Aa en Hunze en Tynaarlo in haar werkgebied. Haar doelen zijn een duurzaam en leefbaar platteland voor en door de inwoners. Er wordt gewerkt zonder winstoogmerk en de opbrengsten vloeien terug naar het gebied. Er zijn twee werkmaatschappijen: ECO Oostermoer Verbindt (glasvezel) en ECOOostermoer (energie e.d.) De werkwijze inzake glasvezel is als volgt: 1. Ambassadeurs informeren en die enthousiasmeren inwoners en inventariseren de belangstelling in de dorpen.
3
2. Aanleg zodra er voldoende belangstelling is in een geconcentreerd gebied en er een aansluitingsmogelijkheid op het www is (de N33 en/of 2e Exloërmond). 3. Aanleg van startgebied(en). 4. Vanuit het startgebied wordt het hele gebied verglaasd in circa 12 stappen, over een periode van ongeveer 3 jaar na start op basis van ‘olievlekwerking’ c.q. organisch uitrollen vanuit één of twee startgebieden. In alle drie gemeenten zijn ambassadeurs actief en het aantal geïnteresseerden groeit. Er is voldoende belangstelling in het Eexterzandvoorttracé (ruim 200 potentiele aansluitingen). Recent is gestart met werving van 200 handtekeningen / gebruikersovereenkomsten. Zodra dit gerealiseerd is kan in dit startgebied de aanleg binnen 8-10 weken beginnen. In Borger-Odoorn zijn achttien ambassadeurs, waarvan één de bijeenkomsten coördineert, zorgdraagt voor de informatie, e.d. (Henk Bulder). Het aantal geïnteresseerden is nu bijna 800. Dit is nog onvoldoende om b.v. in 2e Exloërmond te starten (de spreiding is nog te groot). De provincie Drenthe heeft door een gerenommeerd extern bureau de business case van ECOOostermoer laten bestuderen. Het resultaat is dat dit bureau een positief advies heeft gegeven voor het, onder condities, verstrekken van een lening voor de start in het Eexterzandvoorttracé. Rabobank Noord-Drenthe ondersteunt dit initiatief door € 250 (van de €1.500) per lid te schenken tot een maximum van totaal € 50.000, uiteraard pas zodra de aanleg daadwerkelijk start. Twee keer per jaar heeft de gemeente een door haar geïnitieerd regulier nutsoverleg waarbij alle nutsbedrijven en ECO-Oostermoer worden uitgenodigd. In deze vergaderingen worden toekomstige (reconstructie)werken van de gemeente aangekondigd en wordt gekeken of combinaties met nutsbedrijven kunnen worden gemaakt. Omdat ECO-Oostermoer hier nu ook bij is aangeschoven kan goed worden ingespeeld op het toekomstig onderhoudswerk. Wanneer er voldoende deelname is gegeneerd voor de aanleg van glasvezel kan er met dit werk worden meegelift. Ook bestuurlijk niveau vindt er met ECO-oostermoer regelmatig overleg plaats over de stand van zaken in Borger-Odoorn. De gemeente zorgt er voor dat men gebruik kan maken van week-inweek-uit voor de voorlichting over haar activiteiten. In verband met de afstemming binnen de provincie is het gemeentebestuur vertegenwoordigd in overleggroep hoogwaardige communicatienetwerken Drenthe Vraag 3. De gunstige vestigingseisen voor startende en/of kleinschalige ondernemingen bestaan met name uit de ruime, relatief goedkope en aantrekkelijke mogelijkheden voor wonen in combinatie met werken. Niet alleen ondernemers uit de gemeente zelf maar ook vanuit de toeristische markt blijken hierin aantrekkelijke kansen te zien. De markt – o.a. via makelaars – doet in dit opzicht haar werk goed door de genoemde unique selling points naar voren te brengen. Als het specifiek gaat om de inzet van de gemeente bij het onderwijs is een aantal acties te noemen. Zo is het de bedoeling om het onderwijs te gaan betrekken bij de Open Bedrijvendagen Drenthe. Hierover is reeds contact geweest met het Esdal College en hopelijk wordt in het najaar van 2015 een concrete link gelegd. Verder verleent de gemeente ondersteuning aan een jonge ondernemer die bezig is met het project Start Campus Borger. In dit project wordt gezocht naar jonge ondernemers die zich willen vestigen in het pand Nuisveen, dat in bezit is van de gemeente. In het kader van dit project is samenwerking gezocht met het onderwijs (Drenthe College en Stenden Hogeschool). Tot slot is het vermeldenswaardig dat de gemeente onlangs betrokken is bij het project Reuring van het Esdal College. In dat kader heeft de gemeente een aantal ondernemers benaderd dat
4
bereid is gevonden om mee te denken in het ontwikkelen van het onderwijsprogramma. Het doel is om zo meer aansluiting te krijgen met de lokale arbeidsmarkt. Vooral de sterkere sectoren binnen onze gemeente (toerisme, zorg en groen) zijn vertegenwoordigd. Onze gemeente heeft hierbij vooral een faciliterende en verbindende rol. Door verbindingen te leggen kunnen zowel het onderwijs als ondernemers elkaars 'taal' leren en elkaar in de toekomst gemakkelijker vinden.
5
