Sociale Voorzieningen
Uw contact
[email protected] Postbus 4, 1180 BA Amstelveen
mevrouw M. Casadei fractie van de SP
Datum Uw brief van Ons kenmerk
Betreft
Vermeld bij reactie ons kenmerk en datum van deze brief
2 juni 2014 27 april 2014
Z-2014/124217
Schriftelijke vragen ex artikel 33 RvO inzake het Wmo-loket
Geachte mevrouw Casadei, Op 27 april 2014 heeft u op grond van artikel 33 van het Reglement van Orde voor de vergadering en andere werkzaamheden van de gemeenteraad van Amstelveen aan ons een aantal vragen gesteld inzake het Wmo-loket. In deze brief gaan wij in op de door u gestelde vragen. Voor de volledigheid herhalen wij uw inleiding en de door u gestelde vragen (schuin lettertype). Daaronder volgt de beantwoording. Bij de SP zijn er klachten binnen gekomen van Amstelveners die onvriendelijk, om niet te zeggen onbeschoft, zijn behandeld door medewerkers van het WMO-loket. Hierbij schijnt het niet uit te maken met welke vraag zij komen: dat kan een aanvraag zijn voor een urgentieverklaring, een verzoek om huishoudelijke hulp of een andere vraag. Mensen voelen zich geïntimideerd en gekleineerd. Omdat college en gemeenteraad het erover eens zijn dat mensen aan het loket, de telefoon en via de mail klantvriendelijk behandeld dienen te worden heeft de SP de volgende vragen aan de wethouders: Vraag 1 Sommige aanvragen voor een urgentieverklaring zijn niet onder te brengen in de categorieën zoals genoemd in de beleidsregels. Toch betreft het hier actuele noodsituaties waarin mensen verkeren. a. Wordt er in die gevallen maatwerk geleverd? b. Zo ja, hoe? c. Zo nee, waarom niet? d. Wat is dan het vervolgtraject? Antwoord a. Ja, er wordt maatwerk geleverd. b. De gemeente kent een uitgebreid en sociaal beleid voor inwoners die als gevolg van een actuele noodsituatie op korte termijn een andere woning nodig hebben. Bij
Raadhuis Laan Nieuwer Amstel 1
Route per bus - Lijn 149, halte Raadhuis
1182 JR Amstelveen
Lijn 186/187, halte Dorpsstraat + 4 min.
T
Lijn 172, halte Huis aan de Poel + 8 min.
(020) 540 49 11
www.amstelveen.nl IBAN NL22 BNGH 0285 0003 14
100/F000/ICT
[Antwoord college schriftelijke vragen SP
Datum
2 juni 2014
Pagina
2 van 6
iedere aanvraag wordt de individuele situatie van de aanvrager onderzocht. Het besluit of een aanvrager al dan niet een urgentie krijgt wordt zorgvuldig en met oog voor de individuele situatie genomen. Ook is het voor de gemeente mogelijk om in sommige situaties af te wijken van het beleid door middel van de hardheidsclausule. c. Niet van toepassing. d. Het vervolgtraject is afhankelijk van de situatie van de aanvrager. Vraag 2: Er komt jaarlijks maar een beperkt aantal woningen vrij in de sociale huursector, waardoor maar een beperkt aantal woningen beschikbaar is voorurgenties. a. Om hoeveel woningen gaat het op jaarbasis? b. Hoeveel woningen heeft u nodig om aan de vraag van woningzoekenden in noodsituaties te kunnen voldoen? Antwoord a. Jaarlijks komen er in Amstelveen ongeveer 500 sociale huurwoningen vrij voor verhuur. b. In de stadsregio Amsterdam zijn afspraken gemaakt over verdeling van de woonruimte in de regio. In dit kader heeft Amstelveen de mogelijkheid om eigen beleid te voeren binnen de vrije beleidsruimte zoals is toebedeeld in het Convenant woonruimteverdeling. Jaarlijks besluit het college hoe deze vrije ruimte wordt ingevuld. Van alle vrijkomende sociale huurwoningen per jaar in Amstelveen wordt een deel beschikbaar gesteld voor specifieke doelgroepen uit Amstelveen, waaronder voor inwoners met een woonurgentie. Afhankelijk van het aantal vrijkomende woningen zullen er in 2014 naar schatting 75 woningen beschikbaar komen voor inwoners die om sociale of medische redenen op korte termijn een woning nodig hebben. Het aantal van 75 indicaties voor personen met een woonurgenties is geen harde grens. Ook daarna blijven woningen beschikbaar voor inwoners met een urgentie. Vraag 3: a. Worden er ook urgenties verstrekt op basis van de hardheidsclausule? b. Hoe vaak is in 2013 een urgentieverklaring op basis daarvan afgegeven? Antwoord a. Ja, zie ook het antwoord op vraag 1. b. Het verstrekken van een woonurgentie op basis van de hardheidsclausule wordt niet apart geregistreerd. Jaarlijks wordt 1 á 2 keer een woonurgentie verstrekt op basis van de hardheidsclausule. Vraag 4 Amstelveners die een urgentieverklaring willen aanvragen worden door WMO medewerkers soms geadviseerd om óf geen aanvraag in te dienen óf maar naar een andere stad te vertrekken. a. Bent u hiervan op de hoogte? b. Zo nee, wat gaat u doen om deze laakbare werkwijze te stoppen? c. Zo ja, is dit onderdeel van het WMO beleid van het nieuwe college?
Datum
2 juni 2014
Pagina
3 van 6
Antwoord a. Het is bij het college bekend dat in voorkomende gevallen, waarbij het evident is dat er geen recht op een urgentie bestaat, wordt aangeraden om geen aanvraag in te dienen. Dat laat onverlet dat de inwoner te allen tijde het recht behoudt tot het indienen van een aanvraag. b. en c. De uitvoeringspraktijk is meer genuanceerd. In Amstelveen komt jaarlijks een beperkt aantal sociale huurwoningen vrij voor verhuur en is de wachttijd lang (10 jaar of langer). Om een redelijk percentage vrijkomende woningen beschikbaar te houden voor woningzoekenden dient een urgentie voor een woning een uitzondering te blijven. Een inwoner krijgt alleen een woonurgentie bij actuele nood en levensontwrichtende situaties. Dit betekent dat een medewerker van het Wmo-loket regelmatig in gesprek met de inwoner alternatieve oplossingen en adviezen dan de aanvraag van een urgentie zal bespreken. Dit omdat alleen bij hoge uitzondering een urgentieverklaring wordt verstrekt. Het is wel zaak dat de medewerker een negatieve boodschap voor de inwoner zorgvuldig bespreekt met de aanvrager. Iedere inwoner met een (aan)vraag of melding over problemen bij huisvesting wordt zorgvuldig en gericht op de individuele situatie te woord gestaan, er wordt actief meegedacht over oplossingen en geadviseerd. Dit advies wordt altijd zorgvuldig onderbouwd. In sommige situaties maken inwoners van Amstelveen meer kans op een sociale huurwoning als zij zich niet beperken tot Amstelveen, maar regiobreed een woning willen accepteren. Het gaat hier om inwoners die geen kans maken op een urgentie doordat zij niet aan de regels voldoen of niet economisch of maatschappelijk gebonden zijn aan Amstelveen. Het nieuwe college wil desondanks kritisch kijken naar de bestaande beleidsregels voor woonurgenties. Mocht blijken dat verruiming van de beleidsregels noodzakelijk is, dan zal deze worden doorgevoerd. Vraag 5: Het niet terugbellen, ondanks het feit dat dit wordt toegezegd, lijkt eerder regel dan uitzondering. a. Bent u hiervan op de hoogte? b. Wie controleert of de klant inderdaad wordt teruggebeld? Antwoord a. Het college herkent uw opmerking niet. Jaarlijks vinden ongeveer 17.000 telefoongesprekken in het Wmo-loket plaats. Dagelijks worden alle telefonische gesprekken door de medewerker beantwoord. Medewerkers van het Wmo-loket werken samen met medewerkers van het callcenter en de algemene publieksbalie om inwoners zo goed mogelijk te bedienen. Korte en eenvoudige vragen worden door het callcenter snel en klantvriendelijk beantwoord. Complexe meldingen en vragen over zorg, werk en inkomen en schuldhulpverlening worden doorgezet naar een vakkundige medewerker van het Wmo-loket. Door het beantwoording van eenvoudige vragen in het callcenter is er in het Wmoloket meer tijd, aandacht en de noodzakelijke vakkennis beschikbaar voor complexe meldingen.
Datum
2 juni 2014
Pagina
4 van 6
Naast telefonisch contact vinden jaarlijks ongeveer 7.000 gesprekken aan de balie plaats.
b.
In voorkomende gevallen zijn alle medewerkers van het Wmo-loket zowel telefonisch als aan de balie in gesprek. Een medewerker van het callcenter zal dan aan de medewerkers in het Wmo-loket een terugbelverzoek doen. In de praktijk neemt een medewerker van het Wmo-loket altijd dezelfde dag of uiterlijk de volgende werkdag contact op met de betreffende persoon. Het komt voor dat inwoners telefonisch niet bereikbaar zijn. Dan wordt teruggebeld en in het uiterste geval een voicemail ingesproken. Uitgangspunt van de dienstverlening van alle medewerkers in het Wmo-loket is klantgericht werken. Het tijdig reageren op terugbelverzoeken is een belangrijk onderdeel van deze werkwijze. Het belang van klantgericht werken wordt voortdurend onder de aandacht gebracht.
Vraag 6: Het niet terugmailen van klanten die schriftelijk hun vraag stellen lijkt eerder regel dan uitzondering. a. Bent u hiervan op de hoogte? b. Wie controleert of de schriftelijke vragen inderdaad worden beantwoord? Antwoord a. Het college herkent uw opmerking niet. In de praktijk blijkt dat weinig inwoners via de elektronisch weg een vraag stellen of een melding doen. Naast beantwoording van de vraag per mail worden inwoners altijd geïnformeerd over openingstijden, bezoekadres en meest gestelde vragen in het Wmo-loket. b. Uitgangspunt van de dienstverlening van alle medewerkers in het Wmo-loket is klantgericht werken. Het tijdig reageren op schriftelijke vragen hoort hierbij. Het belang van klantgericht werken wordt voortdurend onder de aandacht gebracht. Vraag 7: Mensen vinden het moeilijk om een klacht in te dienen over het WMO loket. Met name degenen die een uitkering van de gemeente ontvangen zijn bang te worden gekort op de uitkering of op andere voorzieningen die via het WMO- loket zijn verkregen. Wie wél een klacht indient voelt zich onvoldoende serieus genomen. Daarom willen we weten: a. Hoeveel klachten er over het WMO-loket in 2013 zijn ingediend? b. Wie heeft deze klachten in behandeling genomen? c. Wat is er met deze klachten gebeurd? Antwoord a. Via de burgerraadsman van Amstelveen zijn in 2013 gemeentebreed 217 klachten ingediend. 12 klachten over wonen en urgenties en 19 klachten over Wmo en regelingen voor de minima. In 2013 en tot nu toe in 2014 zijn geen klachten ingediend over de bejegening door medewerkers van het Wmo-loket. b. en c. Bij een klacht neemt de burgerraadsman contact op met de betreffende afdeling. Hij onderzoekt de reden van de klacht en de inwoner krijgt de ruimte zijn verhaal te doen. Ook de afdeling beargumenteert waarom op een bepaalde manier is gehandeld of is besloten en zijn daarbij zelfkritisch. In voorkomende gevallen wordt een oplossing voor de klacht of probleem gezocht waarin beiden partijen zich kunnen vinden. Na afronding van onderzoek stelt hij een rapport op met zijn bevindingen, advies en eventuele aanbevelingen.
Datum
2 juni 2014
Pagina
5 van 6
Vraag 8: Mensen die zich melden aan het WMO-loket verkeren in een moeilijke privé-situatie en komen er met een hulpvraag. Zij verstrekken privacygevoelige informatie, maar voelen zich ‘onveilig’. Dat komt doordat de klanten dicht op elkaar zitten praten met de WMOmedewerkers en met elkaar kunnen meeluisteren. In andere gemeenten wordt de privacy van mensen gerespecteerd door gebruik te maken van spreekkamers. a. Waarom kan dit niet in Amstelveen? Antwoord a. Bij het vormgeven van de centrale hal is gekozen voor een open en vriendelijke setting. Gelet hierop is extra aandacht besteed aan de akoestiek van de open balies en is meeluisteren met de andere balies niet aan de orde. Wel dient dan gesproken te worden op een normaal geluidsniveau. Het is altijd mogelijk om uit te wijken naar een spreekkamer indien de situatie dit vraagt of de inwoner dit wenst. Bij gesprekken over een WWB-uitkering, schuldhulpverlening of re-integratie wordt altijd gebruik gemaakt van een spreekkamer. Vraag 9: De klachten over het WMO-loket hebben vooral betrekking op de bejegening door medewerkers van Amstelveners met een hulpvraag. Mensen voelen zich oplopen tegen een muur van bureaucratie en afgescheept worden met een standaard antwoord (meestal een weigering van het gevraagde). Een dergelijke houding is niet te rijmen met het beoogde maatwerk dat geleverd moet gaan worden. a. Wat is in de ogen van het college maatwerk? b. Hoe wordt dit gecommuniceerd met degenen die belast zijn met de uitvoering van de WMO? Antwoord a. In de ogen van het college betekent maatwerk dat een advies of oplossing naar aanleiding van een vraag of probleem van een inwoner toegesneden is op de persoonlijke situatie, de mogelijkheden en beperkingen van de betreffende persoon. In gesprek met de inwoner wordt de individuele situatie van de inwoner in relatie tot het probleem in kaart gebracht en gezamenlijk gezocht naar een passende oplossing voor het probleem. Maatwerk betekent dat een passende oplossing wordt geboden op basis van de eigen mogelijkheden en kracht van de inwoner en de mogelijke inzet van de sociale omgeving, zoals familie en buren. Daarnaast kan de oplossing bestaan uit passend hulpaanbod of een gemeentelijke voorziening. De geboden oplossing is afhankelijk van de persoonlijke situatie van de inwoner. b.
De visie dat een advies of oplossing voor de inwoner toegesneden moet zijn op de persoonlijke situatie van de inwoner is bij alle medewerkers van het Wmo-loket bekend. Sinds de start van het Wmo-loket in 2009 is de dienstverlening al gericht op maatwerk op het brede aandachtsgebied van werk en inkomen, schuldhulpverlening, wmo, wonen (woonurgenties), welzijn en voorzieningen voor minima. De medewerkers worden regelmatig vakinhoudelijk bijgeschoold op actuele (beleids)ontwikkelingen op landelijk en gemeentelijk niveau. Daarnaast worden medewerkers van het Wmo-loket doorlopend gecoacht op gespreksvaardigheden en wordt het belang van klantgericht werken onder de aandacht gebracht.
Datum
2 juni 2014
Pagina
6 van 6
Vraag 10: Op basis van de klachten en de verwachte toename van werkzaamheden in het kader van de WMO maakt de SP zich ernstig zorgen over de naaste toekomst. a. Hoe worden de medewerkers voorbereid op hun huidige en toekomstige werkzaamheden? b. Hoe geeft u aan uw medewerkers instructies om de klantvriendelijkheid aan het WMO-loket te waarborgen? Antwoord a In de afgelopen jaren is een groot aantal wetswijzigingen in de sociale zekerheid ingevoerd, bijvoorbeeld verschillende wijzigingen in de Wet werk en bijstand (Wwb) en de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. De afdeling Sociale Voorzieningen en ook de medewerkers van het Wmo-loket zijn in samenwerking met de afdeling Werk en inkomen gewend adequaat te reageren op dergelijke veranderingen in beleid en uitvoering.
b.
De medewerkers van het Wmo-loket zullen in de komende maanden geïnstrueerd en bijgeschoold worden over de beleidswijzigingen en de betekenis ervan voor de inwoners van Amstelveen. Klantgericht werken is altijd een uitgangspunt van alle medewerkers in het Wmoloket. De medewerkers van het Wmo-loket worden doorlopend gecoacht op gespreksvaardigheden en wordt het belang van klantgericht werken onder de aandacht gebracht.
Zoals vermeld in de raadsbrief van 6 mei jl. vindt het college het belangrijk om kwalitatief goede dienstverlening te bieden aan de inwoners van Amstelveen. De inzet van onze medewerkers is hierbij cruciaal. Er is alle waardering voor het goede werk dat momenteel verricht wordt in het WMO-loket. Toch is het zaak om kritisch te blijven op onszelf en te kijken waar zaken anders of beter kunnen. De aankomende weken voert wethouder Herbert Raat, verantwoordelijk voor zorg, hier met diverse mensen en partijen gesprekken over.
Hoogachtend, burgemeester en wethouders van de gemeente Amstelveen, de secretaris, de burgemeester,
mr. R.J.T. Schurink
mr. G.J. de Graaf
