Schoolondersteuningsprofiel C.B.S. De Regenboog

2014-2015

Kleur- en Kansrijk

Schoolondersteuningsprofiel C.B.S. De Regenboog

Your User Name CBS de Regenboog 20-3-2012

0

Schoolondersteuningsprofiel |

C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

Inhoudsopgave Inhoud 1.Inleiding ............................................................................................................................................................... 2 2. Algemene gegevens ............................................................................................................................................ 3 Onderwijsvisie / schoolconcept ........................................................................................................................... 6 Leerling- en ouderpopulatie ................................................................................................................................ 8 Leerlingweging basisonderwijs ........................................................................................................................... 9 Contacten ............................................................................................................................................................ 9 Kwaliteitszorg ..................................................................................................................................................... 9 Toezichtskader inspectie ................................................................................................................................... 10 3. Beschrijving basisondersteuning ....................................................................................................................... 11 Sociale veiligheid .............................................................................................................................................. 11 Handelingsgericht werken (HGW) .................................................................................................................... 13 Meerbegaafden .................................................................................................................................................. 14 Doubleren .......................................................................................................................................................... 14 Referentiekaders................................................................................................................................................ 14 Zorgteam ........................................................................................................................................................... 15 Orthotheek ......................................................................................................................................................... 15 Preventieve en licht curatieve interventies ........................................................................................................ 16 Preventieve en licht curatieve interventies bij dyslexie..................................................................................... 16 Hulpmiddelen en aanpassingen bij de Entreetoets Cito .................................................................................... 18 Contacten met ouders ........................................................................................................................................ 18 Meer handen in de klas ..................................................................................................................................... 18 Zorgverbreding binnen onze vereniging ........................................................................................................... 18 4. Extra ondersteuning voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ......................................................... 21 Schoolconcept en mogelijkheden voor differentiatie ........................................................................................ 26 Expertise en draagvlak bij team ........................................................................................................................ 28 Handen in de klas .............................................................................................................................................. 28 Gebouw ............................................................................................................................................................. 29 6. Conclusies en ambities ...................................................................................................................................... 30 Bijlagen ................................................................................................................................................................. 32

1


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

1.Inleiding Voor u ligt het schoolondersteuningsprofiel van C.B.S. De Regenboog. Elk kind is uniek! Alle kinderen hebben op een bepaalde manier zorg en aandacht nodig. Echter het ene kind vraagt meer zorg dan de ander. Op C.B.S. De Regenboog hechten we veel waarde aan het welbevinden van onze leerlingen. Door onze kinderen een veilige, gestructureerde omgeving te bieden, willen wij de kinderen stimuleren tot de best haalbare resultaten binnen hun vermogen. Daarom benaderen we de kinderen niet alleen als groep, maar zeker ook als een individu. Acceptatie ligt ten grondslag aan de zorg. Ieder kind mag er zijn. Wij streven naar een onderwijsaanbod passend voor onze kinderen. Dit kan ook betekenen dat wij moeten erkennen dat wij niet over de juiste mogelijkheden beschikken om het kind de benodigde begeleiding te bieden. Dan zullen wij in samenwerking met deskundigen zoeken naar een goed advies naar de ouders en ouders in dit proces begeleiden. Met dit schoolondersteuningsprofiel beschrijven wij de wijze waarop binnen C.B.S. De Regenboog Passend Onderwijs inhoud wordt gegeven aan leerlingenzorg. Middelen voor het uitvoeren van de coördinatie van de interne begeleiding worden gedeeltelijk ontvangen van het Samenwerkingverband rond de Professor Waterinkschool. Hiervoor zijn met alle scholen in dit samenwerkingsverband afspraken gemaakt, die zijn vastgelegd in het Zorgplan rond de Professor Waterinkschool.

2


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

2. Algemene gegevens Schoolgegevens C.B.S. De Regenboog Krikkenstraat 6 7701 CW Dedemsvaart Tel: 0523-613728 Internet: www.deregenboogdedemsvaart.nl Email: [email protected] Directeur: dhr. F.H.C.A. van Faassen Het leerlingenaantal is het afgelopen schooljaar iets afgenomen. Het nieuwe schooljaar starten we met ongeveer 255 leerlingen op De Regenboog. Aan het eind van het schooljaar zullen rond de 280 leerlingen de school bezoeken. Onze school heeft een groot ‘voedingsgebied’ met o.a. Schepenwijk, Oranjebuurt, Bloemenbuurt, Rozenheim, Componistenbuurt en Kotermeergebied. Ook kinderen uit het zgn. ‘buitengebied’ bezoeken onze school. De prognoses voor de komende jaren geven aan dat het leerlingenaantal iets zal dalen. Dit heeft te maken met het dalend aantal geboorten.

Bevoegd gezag Stichting voor Prot.Chr.Primair Onderwijs te Noord Oost Overijssel (Chrono) Adres; Erve Odinck 7c Postcode: 7773 DE Plaats; Hardenberg Telefoon: 0523-272821 Website: www.chronoscholen.nl

Personeel van CBS De Regenboog Naam Erik van Faassen Directeur en bovenbouwcoördinator

adres Schotlaan 34, 7773 AG Hardenberg

telefoonnummer 0523-266384 06-83719299

Klari Nanning intern begeleider

De Widtstraat 1, 7701 XM Dedemsvaart

0523-616063

Christa Grijsen leerkracht groep 5 intern begeleider

Mendelssohnstraat 20 7701 TS Dedemsvaart

06-44224311

Lidy Veltink leerkracht groep 1 onderbouwcoördinator

Bouwmansweg 1, 7797 HM Rheezerveen

0523-620321

3


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Jelmer Lammers Leerkracht groep 8 ICT-er

De Havik 1 7731 LH Ommen

0523-858114

Jeanine Stam leerkracht groep 7b taalcoördinator

Prinsenplein 23 7941 KV Meppel

06 54685261

Karin van Dijk leerkracht groep 8

Rozenheim 56, 7701 NG Dedemsvaart

0523-611012

Sjanien Dogger leerkracht groep 4b

Tumelers 33 7683 WL Den Ham

0546-803125

Frida Dunnink leerkracht groep 7b

Kolkland 14, 7711 VL Nieuwleusen

0529-480498

José Holthuis leerkracht groep 4b

Kotermeerstal 8, 7701 ZK Dedemsvaart

0523-852136

Lidy Kroezen leerkracht groep 1

Egelantier 55, 7701 NP Dedemsvaart

0523-615539

Marita Nijhuis leerkracht groep 2b/3a

Kotermeerstal 60 7701 XD Dedemsvaart

0523-235841

Ineke Oldehinkel leerkracht groep 3b/4a taalcoördinator

Rozenheim 28, 7701 NG Dedemsvaart

0523-614878

Ellen Olsman leerkracht groep 2b/3a en 6b

De Wulp 2, 7681 LV Vroomshoop

0546-806262

Wim Oostra leerkracht groep 7a

Lisdodde 23 7772 MR Hardenberg

0523-649171

Anita Peters leerkracht groep 6a

De Roerdomp 3, 7701 RN Dedemsvaart

0523-610576

Leni Ploeg leerkracht groep 6b

Lepelaarweg 65, 7701 KG Dedemsvaart

0523-615201

Sabine Poortman Leerkracht groep 6a

Molstraat 51 7701 JB Dedemsvaart

06-10628264

Gea Ruhof leerkracht groep 2a

De Blauwe Zegge 8, 7702 AK Dedemsvaart

0523-616632

Jeanet Schouten Leerkracht groep 3b/4a

Mepperstraat 20 7855 PJ Meppen

0591-371707

4


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Desiree Timmerman leerkracht groep 5

De Aak 79, 7701 LG Dedemsvaart

Martin Nijman Conciërge (alle ochtenden)

5


C.B.S. De Regenboog

0523-616195

Kleur- en Kansrijk Onderwijsvisie / schoolconcept Pedagogische uitgangspunten Het streven is het onderwijs zo te organiseren dat er rekening wordt gehouden met de aard, de aanleg, het tempo en het ontwikkelingsniveau van het individuele kind. We dagen de kinderen uit zich een gefundeerde mening te vormen waarbij het standpunt van de ander als waardevol beschouwd wordt. Het is belangrijk dat kinderen zich thuis voelen op school. Daarom is er aandacht voor de nieuwsgierigheid en verwondering van de kinderen, evenals voor hun zorgen en pleziertjes. Kinderen moeten plezier hebben in het leren ("Leren is leuk!"). Kinderen moeten daarbij ook voldoende ruimte hebben om te spelen. Onze school wil voor de kinderen een plek zijn waar regels zijn, waar ze waarden en normen leren en waar ze op hun tekortkomingen en vooral ook op hun goede daden worden aangesproken. We willen de kinderen leren zelfstandig en kritisch te denken en te handelen. Het kind moet leren zelf oplossingen te bedenken voor problemen en daarvoor verantwoordelijkheid te dragen. Daarbij is een goede communicatie onontbeerlijk. Onderwijskundige uitgangspunten De Regenboog wil een school zijn waar elk kind uniek mag zijn en kansen krijgt zich naar eigen mogelijkheden te ontplooien. Veiligheid vinden wij de belangrijkste voorwaarde om tot leren te komen. Vanuit een veilige basis zal het kind komen tot een kleurrijke ontwikkeling. Daarvoor is het nodig dat er binnen de school en in de groepen een goed pedagogisch klimaat heerst, dat er duidelijke regels zijn en er een goede, overzichtelijke organisatie staat. De Regenboog wil voor de kinderen een plek zijn waar ze waarden en normen leren en waar elk kind tot zijn recht mag en kan komen. Goed onderwijs is naar onze mening het best te realiseren in groepen met kinderen van ongeveer dezelfde leeftijd (leerstofjaarklassensysteem). De leerstof wordt zoveel als mogelijk aan de groep aangeboden; er zijn daarbinnen groepjes van kinderen die meer instructie en inoefening nodig hebben en kinderen die behoefte hebben aan verrijkings- of verdiepingsstof. Daar waar nodig werken kinderen met een persoonlijk handelingsplan. Hierdoor wordt er rekening gehouden met de eigen geaardheid van de kinderen, hun verschillen in ontwikkeling, begaafdheid, belangstelling en motivatie. De leerkracht stemt daarbij de instructie en de leerstof af op de leerlingen. De leerlingen leren zelfstandig te werken en krijgen daarbij de mogelijkheid om keuzes te maken. In de kleutergroepen staat spelend leren centraal. We werken thematisch en ontwikkelingsgericht, waarbij we zoveel mogelijk aansluiten bij de belevingswereld van de kinderen. In groep 3 t/m 8 vinden we allereerst de basisvaardigheden (taal/lezen en rekenen) belangrijk. Hieraan werken we voornamelijk programmagericht. Bij wereldoriëntatie en de creatieve vakken werken we thematisch, waarbij kinderen leren door te handelen, door zelf dingen te ondernemen en te onderzoeken, door met elkaar te leren, door het verwerken van theorie en door na te denken. Daarbij leren we de kinderen denkstrategieën aan. C.B.S. De Regenboog is een school waar kinderen veel leren, maar ook zodanig begeleid worden dat zij kunnen omgaan met vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, gelijkwaardigheid, solidariteit en samenwerking. Typologie In onze afdeling van het SWV 23-04 hebben we voor de typologie van scholen van Jan Hooiveld als uitgangspunt gekozen voor de beschrijving van het schoolconcept van de scholen in ons SWV. Bij deze typologie van scholen worden globaal vier prototypes onderscheiden: de neo-klassikale school , de geïndividualiseerde school , de gemeenschapsschool en de ontwikkelingsschool. Bij dat onderscheid van schooltypes wordt gelet op: a) Het denken van de school over het curriculum: lineair (stap voor stap leren) of concentrisch (leren door herhaalde confrontatie). 6


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk b) Het denken van de school over de organisatie: de groep als uitgangspunt versus het individu als uitgangspunt. c) Het denken over opvoeding: conformistisch (normen en regels als leidraad) versus nonconformistisch (gericht op individuele ontplooiing en groei). We beschrijven hieronder kort de kenmerken van de neo-klassikale school omdat we in dit type het meest van het onderwijsconcept van De Regenboog herkennen. Neo-klassikale scholen zijn gebaseerd op een lineair curriculum en zijn klassikaal georganiseerd. Het standaard aanbod is bepalend en de differentiatie is vooral van het type basisstof -extrastofverrijkingsstof. Hooiveld noemt dit type school de neo-klassikale school omdat hierin het oorspronkelijke leerstofjaarklassensysteem herkenbaar is, maar tegelijkertijd binnen dit type scholen in Nederland de afgelopen jaren veel afstemming van het onderwijs op individuele verschillen (onderwijsbehoeften) is gerealiseerd. Ook onze school is volop in ontwikkeling gericht op afstemming. De centrale vragen als het om afstemming gaat binnen onze school zijn: Wat heeft deze leerling nodig om te profiteren van het onderwijsaanbod in deze klas? Wat heeft deze leerling nodig om de gestelde onderwijsdoelen te halen? In het schema hieronder is met een kruisje aangegeven op welke onderdelen ons schoolteam de afgelopen jaren mede vanuit deze vraagstelling de grenzen van het systeem heeft “opgerekt”. onderwerp Scherp en tijdig gebruik maken van data-feedback: Opbrengstgericht werken Preventieve en contextgerichte aanpak van pedagogisch klimaat Bewustzijn van onderwijsbehoeften en beter / tijdiger observeren Leerlingen betrekken bij het feit dat iedereen anders is en bij helpen van elkaar Vergroten van mogelijkheden van leerkrachten tot didactische differentiatie en klassenmanagement (werken met groepsplannen) Vergroten van teamleren, ib-er doet meer aan leerkrachtcoaching Rugzakgelden specifieker inzetten voor zorgleerlingen i.p.v. algemene voorzieningen zoals kleinere groep of assistentie Externe experts meer bij je school betrekken (schoolmaatschappelijk werk integreren, schoolspecifieke aanpak zorgteam e.d.) Aandacht voor de kwaliteit van handelingsplanning en handelingsgericht werken. Verwijzing binnen de school: plusklas , hulpklas van grote kwaliteit Ambulante begeleiding clusteren, afstemmen op aard van de school en interne organisatie Verbeteren van extra aanbod en activiteiten voor meerbegaafden Taal- en leesexperts, gedragsdeskundigen in het team inbouwen Invoeren tweede leerwegen, werken met individuele ontwikkelingsperspectieven.

> 10%


C.B.S. De Regenboog

> 80% x

x x x x x* x x x x

*De schooljaren 2013-2015 is het pedagogisch klimaat een speerpunt van de school.

7

> 50%

x x x x

Kleur- en Kansrijk Kengetallen leerlingpopulatie over huidig schooljaar (telling 1 oktober 2014): Telgegevens Teldatum: 1 oktober 2014 Totaal aantal leerlingen: Leerlingen met een gewicht 0.3: Leerlingen gewicht 1.2:

259 29 1

Leerlingen met indicatie en/of specifieke onderwijsbehoefte over huidig schooljaar :

Aantal leerlingen Geïndiceerd: Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4

Gp 1 20

Gp 2 31

Gp 3 27

Gp 4 33

Gp 5 32

Gp 6 46

Gp 7 41

Gp 8 29

Totaal 259

1

1

Arrangement CAT Niet geïndiceerd, maar met individueel ontwikkelingsperspectief i.v.m.: leervordering gedrag anders

1 1

1

2

Toelichting: Kengetallen leerlingpopulatie en verwijzing over laatste 4 schooljaren (steeds op basis oktober-telling):

Schooljaar Aantal zittenblijvers1 Verwijzingen sbo Verwijzingen cl 1 Verwijzingen cl 2 Verwijzingen cl 3 Verwijzingen cl 4

2013-2014 4

2012-2013 3

2011-2012 5

0

1

1

0 0 0 0

2

2010-2011 5

1

Leerling- en ouderpopulatie De school wordt momenteel door ongeveer 260 kinderen bezocht uit het centrum, een nieuwbouwwijk (Kotermeerstal) en uit het buitengebied van Dedemsvaart. De kinderen komen uit verschillende ‘sociale’ lagen van de bevolking. De leerlingpopulatie bestaat voornamelijk uit autochtone kinderen. Er bestaan binnen Dedemsvaart geen schoolgrenzen meer. We merken dat er steeds meer kinderen uit niet kerkelijk meelevende gezinnen de school bezoeken, omdat steeds meer ouders belang hechten aan de kwaliteit van de school dan de identiteit. Onze school noemen we dan ook een pluriforme school. We hebben ongeveer 10% aan gewogen leerlingen (zie de uitleg hieronder). 1

Inclusief de zittenblijvers in de kleutergroepen 8


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Leerlingweging basisonderwijs De regeling kent 2 gewichten: 0,3 en 1,2. De gewichten zijn gekoppeld aan opleidingscategorieën van de ouders. De opleidingscategorieën zijn:  Categorie 1: maximaal basisonderwijs of (v)so-zmlk;  Categorie 2: maximaal lbo/vbo, praktijkonderwijs of vmbo basis- of kaderberoepsgerichte leerweg;  Categorie 3: overig voortgezet onderwijs en hoger. De school bepaalt of een leerling extra gewicht moet krijgen gezien de opleiding van de ouders. Hieronder staan de gewichten per leerling op basis van de oudercategorie:  Het gewicht 0 wordt toegekend aan leerlingen van wie een van de ouders een opleiding heeft gehad uit categorie 3 of van wie beide ouders een opleiding hebben gehad uit categorie 3.  Het gewicht 0,3 wordt toegekend aan leerlingen van wie beide ouders een opleiding uit categorie 2 hebben gehad of van wie de ouder die belast is met de dagelijkse verzorging een opleiding uit categorie 2 heeft gehad.  Het gewicht 1,2 wordt toegekend aan leerlingen van wie een van de ouders een opleiding heeft gehad uit categorie 1 en de ander een opleiding uit categorie 1 of 2. Heeft een leerling gewicht 0,3 of 1,2 gekregen, dan krijgt de school extra geld voor het wegwerken van onderwijsachterstanden. Dit geld wordt niet rechtstreeks toegekend aan een kind, maar is onderdeel van het totaalbedrag dat de school ontvangt voor het verzorgen van onderwijs (de lumpsum).

Contacten Voor onze geïndiceerde leerlingen worden wij momenteel ondersteund door een ambulant begeleider van De Ambelt en Bartimeüs. We werken samen met de jeugdgezondheidszorg van de GGD Regio IJssel-Vecht (zie bijv. signaleringslijst GGD) en de schoolverpleegkundige en de schoolmaatschappelijk werker in ’t kader van Jeugd en Gezin. In de schoolgids wordt uitgelegd wat de jeugdgezondheidszorg in het algemeen en op school doet. De kinderen van 6 jaar worden eenmalig op verzoek van de ouders of leerkracht gescreend door een logopedist. Voor buitenschoolse opvang heeft de stichting Chrono gekozen voor het zogenaamde makelaarsmodel. Dit houdt in dat de buitenschoolse opvang is uitbesteed aan de stichting ProKind en de Stichting Kinderopvang Hardenberg. De afspraken zijn na te lezen in het convenant met deze stichtingen. De peuters kunnen terecht bij de peuterspeelzaal De Rolwip naast de school. Jaarlijks vindt er een overleg plaats tussen de hoofdleidster en de leerkrachten van groep 1 en 2. We werken v.w.b. de leerlingbegeleider samen met de schoolbegeleidingsdienst IJsselgroep. Per schooljaar wordt 80 uur aan schoolbegeleiding ingekocht.

Kwaliteitszorg (vierjarig en eenjarig beleidscyclus) Voor het realiseren en borgen van een goede kwaliteitszorg is binnen de scholen van CHRONO gekozen voor het INK-model. In het INK-managementmodel staat de zogenaamde ‘plan-do-checkact’-cirkel centraal. Dit cyclische model wordt zowel vierjaarlijks als wel jaarlijks doorlopen. Een uitgewerkte handleiding kwaliteitszorg staat beschreven in Handleiding Kwaliteitszorg Chrono.

9


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Toezichtskader inspectie De inspectie heeft voor onze school het basisarrangement (september 2012) vastgesteld. Dit betekent dat er geen aanwijzingen waren voor belangrijke tekortkomingen in het onderwijs. Dit arrangement wordt in principe vastgesteld voor 1 jaar. Dit basistoezicht bestaat uit een jaarlijkse risico-analyse en evt. een onderzoek in het kader van een onderwijsverslag, thema-onderzoeken, een vierjaarlijks bezoek of een onderzoek naar de kwaliteit van de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE).

10


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

3. Beschrijving basisondersteuning Sociale veiligheid De Regenboog is een school waar de kinderen naar toe komen om zich een aantal vaardigheden en houdingen eigen te maken en kennis en inzicht op te doen. Het kind moet waardering leren opbrengen voor andermans mening en zal ook aangemoedigd worden een standpunt te bepalen. Gelijkwaardigheid tussen mensen is een belangrijk uitgangspunt. Onze kinderen moeten respect op kunnen brengen voor waarden en normen van anderen, die zich onderscheiden in kleur, status, beperking, cultuur of geloof. Het is ons streven om ieder kind zich prettig en veilig te laten voelen en zich ook op sociaal– emotioneel gebied zo volledig mogelijk te laten ontplooien. We zijn alert op discriminatie en pesten en werken vooral aan het voorkomen ervan. En als het toch gebeurt, grijpen we direct in en werken we volgens ons pestprotocol. C.B.S. De Regenboog is een school waar kinderen veel leren, maar ook zodanig begeleid worden dat zij kunnen omgaan met vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, gelijkwaardigheid, solidariteit en samenwerking. Toelating van leerlingen van andere scholen (ook bij verhuizingen) vindt slechts plaats nadat er contact is geweest met de verwijzende school. Uit dit contact dient te blijken dat de leerling past binnen het pedagogisch klimaat van de school en zowel cognitief als sociaal-emotioneel in staat is goed te functioneren op onze scholen zoals hierboven omschreven.

Zorg Zorg betekent voor ons letten op het welbevinden van het kind en daarom ook het bevorderen van gezond gedrag in de klas. Dit onderwerp komt wekelijks aan de orde in de groepen en jaarlijks aan de orde in teamvergaderingen en groeps- en leerlingbesprekingen als het gaat over een totaalbeeld van het kind. Alle zaken rond de leerlingenzorg worden gecoördineerd door de Intern Begeleider. We hebben op school twee Intern Begeleiders:  mevr. Klari Nanning. Zij is hiervoor de woensdag- en vrijdagmorgen beschikbaar.  mevr. Christa Grijsen. Zij is hiervoor de dinsdagmiddag en donderdagochtend beschikbaar. De taken van de intern begeleider zijn o.a.:  observatie van leerlingen;  zorg dragen voor de dossiers van de zorgleerlingen;  afnemen van diagnostische toetsen bij individuele kinderen;  interpreteren van de toetsuitslagen en hulp organiseren voor opvallende kinderen;  adviseren bij het opstellen van handelingsplannen;  voorbereiden en organiseren van groeps- en leerlingbesprekingen;  contact onderhouden met zorginstanties buiten de school;  zorg dragen voor het nakomen van de gemaakte afspraken;  het voeren van gesprekken met leerlingen, leerkrachten, ouders over de zorg;  coaching van leerkrachten;  ontwikkelingen volgen en aansturen m.b.t. de leerlingenzorg op school.

11


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Wanneer leerlingen extra hulp of begeleiding nodig hebben, zal dit voornamelijk door de eigen leerkracht gegeven worden. De hulp van een remedial teacher (R.T.-er) kan ingeschakeld worden. De R.T. (remedial teaching) wordt grotendeels verzorgd door mevr. Daniëlle Weitkamp (2 ochtenden) en mevr. Gea Ruhof (1 middag). Ze begeleiden individuele of groepjes leerlingen in een aparte ruimte volgens een speciaal voor deze leerlingen opgesteld handelingsplan. Dit plan is opgesteld door de leerkracht en de R.T-er. Wanneer een kind op deze wijze extra hulp krijgt, worden de ouders hierover vooraf geïnformeerd. Ook leerkrachten die een LiO (Leraar in Opleiding) student hebben worden deels ingezet als R.T.-er. Voor enkele leerlingen krijgen we extra middelen (‘het rugzakje’ of ‘arrangement’). Daniëlle Weitkamp begeleidt deze leerlingen op de woensdag- en de vrijdagmorgen en Gea Ruhof op de maandagmiddag. De zorg is duidelijk gestructureerd en er vindt minimaal drie keer per schooljaar overleg plaats tussen de Intern Begeleiders en de groepsleerkrachten waarbij alle leerlingen worden besproken. De kinderen met een speciale onderwijsbehoefte hebben onze bijzondere aandacht. Het betreft: Kinderen bij wie het onderwijsleerproces meer aanpassingen behoeft dan voor het gemiddelde kind. Dit kunnen kinderen zijn van wie de leerprestaties achterblijven, kinderen voor wie het reguliere onderwijsaanbod weinig uitdaging biedt en kinderen met sociaal- emotionele problemen. Voor deze kinderen hebben we speciale voorzieningen. Hiermee streven we na dat zij zo optimaal mogelijk van het onderwijs kunnen profiteren. In uitzonderingsgevallen kan dit betekenen dat we voor een kind minimum tussen- en einddoelen vaststellen. Ook maken we hierbij een ontwikkelingsperspectief. Dit zal enkel na overleg met de ouders/verzorgers en een genormeerd onderzoek gebeuren! We werken met groepsplannen waarin we aangeven wat we als school ons klassenmanagement en de extra zorg en begeleiding beschrijven. De extra zorg wordt zowel binnen als buiten de groep gegeven. Bij heel specifieke zorg aan een leerling of een groepje leerlingen wordt een handelingsplan geschreven en uitgevoerd. De handelingsplannen worden na een vastgestelde periode geëvalueerd om na te gaan of de leerling voldoende van de extra hulp heeft geprofiteerd. Het plan van aanpak wordt daarna afgesloten, voortgezet of bijgesteld.

Directe instructiemodel De leerkrachten geven les volgens het Directe Instructiemodel. De laatste jaren is er veel onderzoek gedaan naar de samenhang tussen het functioneren van leerkrachten en de prestaties van leerlingen. Een belangrijke conclusie van recent onderzoek is: "Teachers do make a difference!". Het model wordt Directe Instructiemodel genoemd, omdat de uitvoering van het onderwijsproces in belangrijke mate gecontroleerd wordt door de leerkracht. Dit wil niet zeggen dat het directe instructiemodel niet interactief is. De leerkracht dient juist bij de uitleg van nieuwe leerstof de leerlingen actief bij de les te betrekken, bijvoorbeeld door het stellen van veel vragen of het geven van korte opdrachten. Kinderen die niet beschikken over zelfregulerende studievaardigheden of door een handicap weinig succeservaringen kennen op school, hebben veel behoefte aan actieve instructie en begeleiding door de leerkracht. Daarnaast echter kunnen ook leerlingen, die een relatieve ontwikkelingsvoorsprong hebben, van hetzelfde model profiteren, wanneer zij de ruimte krijgen om zelfstandig te werken na een relatief korte en gestructureerde instructie. Er zijn vaste stappen tijdens de instructie: 1. Dagelijkse terugblik: wat hebben we al geleerd 2. Presentatie van de nieuwe leerstof 3. (in)oefening onder begeleiding 4. Individuele verwerking 5. Periodieke terugblik, evaluatie

12


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Handelingsgericht werken (HGW) Handelingsgericht werken is een systematische manier van werken. Hierbij wordt het onderwijsaanbod afgestemd op de basisbehoeften en onderwijsbehoeften van ieder kind. Deze behoeften formuleer je door aan te geven wat een kind nodig heeft om een bepaald doel te kunnen bereiken. De centrale vraag is: Wat vraagt het kind aan ons? Welke benadering, aanpak, ondersteuning, instructie etc. heeft het nodig? Kindkenmerken worden vertaald naar onderwijsbehoeften. Men richt zich niet zozeer op wat er mis is met een kind, maar meer op wat het nodig heeft om bepaalde doelen te bereiken en welke aanpak een positief effect heeft. Bij HGW richt men zich niet alleen op de kindkenmerken, maar ook op de kenmerken van de onderwijsleer‐ en de opvoedingssituatie. Het begrip afstemming staat hierbij centraal. Niet alleen afstemming op het kind, maar ook door rekening te houden met wensen, mogelijkheden en verwachtingen van school en ouders. Bij HGW wordt het leerkrachtgedrag dus centraal gezet in het zoeken naar afstemming, in het inspelen op de (specifieke) onderwijsbehoeften van de kinderen in de groep. Leerkrachten reflecteren op hun eigen werkconcept en vergroten hun competenties op het gebied van handelingsgericht werken. Directeuren reflecteren samen met de interne en externe begeleider op hun schoolbeleid in relatie tot de missie en koers van hun school en reflecteren op hun onderwijskundig leiderschap om tot duurzame verandering in het denken en werken op school te komen. Intern en extern begeleiders doen dit ook op het gebied van handelingsgericht begeleiden en ondersteunen, gericht op het verstevigen en vergroten van de handelingsbekwaamheid van de leraren. Bij HGW worden leerlingen aangesproken op hun mogelijkheden en talenten, en richt men zich op betrokkenheid, welbevinden en optimale ontwikkeling. Daarnaast richten we ons ook op de ondersteuningsbehoeften van de leerkracht of ouders: wat zijn hun vragen en waaraan hebben zij behoefte: aan informatie, advies en/of begeleiding? Voor handelingsgericht werken (HGW) gelden zes uitgangspunten, gebaseerd op de handelingsgerichte diagnostiek HGD: 1.De basis‐ en onderwijsbehoeften van de leerling en de ondersteuningsbehoeften van de leerkracht of ouders staan centraal; 2. De werkwijze is systematisch en transparant; 3. De werkwijze is doelgericht en adviezen zijn haalbaar; 4. Er wordt gewerkt vanuit een transactioneel referentiekader; 5. Alle betrokkenen werken constructief samen; 6. Positieve aspecten van alle betrokkenen zijn van groot belang; 7. Er wordt oplossingsgericht gewerkt; 8. Het handelen van de leerkracht is van doorslaggevend belang.

13


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Groeps- en leerlingbesprekingen Zorgleerlingen worden meerdere keren per jaar besproken tijdens groeps- en leerlingbesprekingen door de leerkrachten met de intern begeleider. Daarnaast zijn er consultatiebijeenkomsten van de leerkracht, de leerlingbegeleider van de IJsselgroep en de IB-er. Wanneer wenselijk, worden ook de R.T.-er, de ouders en andere betrokkenen zoals bijvoorbeeld de logopedist of fysiotherapeut uitgenodigd. Zie ook: Zorgteam. Drie keer per jaar vindt er een zorgoverleg plaats tussen de IB-er en de directeur. Voor details van onze leerlingenzorg verwijzen we naar het zorgplan en naar onze schoolgids. Voor meer informatie verwijzen we u naar de bijlagen: Bijlage 1: Zorglijn van de school Bijlage 2: Zorgstructuur Bijlage 3: Groeps- / en leerlingbespreking Bijlage 4: Individuele leerlingbespreking

Meerbegaafden Het beleid voor de minder goed presterende leerling is ook van toepassing op de beter presterende leerling. Op dit moment werken we deels met het ontwikkelingsprotocol van het samenwerkingsverband. Vorig schooljaar zijn er binnen het samenwerkingsverband twee klassen voor meerbegaafde kinderen gestart. Een aantal kinderen van onze school bezoeken deze ‘Plusklas’ Manifesto.

Doubleren In het protocol overgang staat beschreven aan welke voorwaarden/verwachtingen een kind moet voldoen, om te kunnen doorstromen naar een volgende groep. Het besluit om een extra jaar in te zetten is een beslissing van het team, maar vooral ook het einde van een heel proces, waarbij ouders vroegtijdig worden betrokken.

Referentiekaders De kerndoelen vormen de basis van ons methodisch handelen. Alle methoden voldoen aan de doelen zoals die door het Ministerie zijn aangegeven. De materialen die gebruikt worden ter ondersteuning van het onderwijsleerproces zijn op de methoden afgestemd. Verder zijn de referentieniveaus2 uitgangspunt bij het formuleren van de doelen van onze lessen.

Leerlingvolgsysteem Binnen onze school werken we met het leerlingvolgsysteem van Cito. Ouders van de kinderen van groep 1 vullen bij aanvang van de school een intakeformulier in zodat wij weten hoe een kind zich in de thuissituatie heeft ontwikkeld. We volgen de ontwikkeling van de kinderen door middel van observaties, methode-gebonden toetsen en methode- onafhankelijke toetsen (zoals de Cito-toetsen), welke beschreven staan in een toetskalender (zie hieronder). De gegevens worden gezamenlijk doorgesproken en waar nodig wordt een handelingsplan gemaakt voor een leerling. Dit alles wordt besproken met de ouders. Gegevens worden genoteerd in het dossier van de leerlingen en in het LVS programma van Cito, onderdelen van ons administratie- en leerlingvolgsysteem ParnasSys.

2

Per 1 augustus 2010 is de Wet Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen van kracht. In de wet is vastgelegd dat scholen vanaf het schooljaar 2010/2011 de referentieniveaus in het onderwijsaanbod als uitgangspunt moeten nemen. De referentieniveaus gelden voor het primair onderwijs, het voorgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs. Voor het primair onderwijs worden twee beheersingsniveaus onderscheiden: het fundamentele niveau 1F en het hogere streefniveau 1S.

14


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk We proberen zo vroeg mogelijk passende ondersteuning en begeleiding te geven, maar geven onze grenzen ook aan. We werken met de programma’s binnen de grenzen van onze school. Wij zijn geen speciale school voor hoogbegaafden of een speciale basisschool. Voor meer informatie zie bijlage 1-5 over de organisatie van de zorg. Toetskalender Ieder jaar wordt een toetskalender vastgesteld. De kennis en vaardigheden worden globaal in beeld gebracht met behulp van zogenaamde signaleringstoetsen. Tijdens groepsbesprekingen worden deze resultaten besproken. Daarnaast worden de vakken rekenen, lezen en taal op verschillende onderdelen getoetst door gebruik te maken van de toetsen uit de methode. Becijfering Becijfering van het leerlingenwerk wordt zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. Cijfers hebben een beoordelende functie. Toetsing vinden wij belangrijk wanneer de toets in dienst van de kinderen wordt gebruikt en het kind niet in dienst van de toets staat. Hoewel er uiteraard altijd sprake is van een momentopname, geeft de toets een beeld van de behaalde resultaten ten opzichte van de gestelde doelen en afspraken. De resultaten van alle afgenomen toetsen blijven op school aanwezig in het digitale leerlingvolgsysteem (ParnasSys) en zullen jaarlijks gebruikt worden om een vergelijking met voorgaande jaren te maken. Er wordt geen gebruik gemaakt van de Cito Eindtoets, omdat we er van uit gaan dat het beeld dat het kind door de jaren heen geeft meer betrouwbaar en reëel is. De eindtoets geeft de uitslag van een moment. Wel wordt in groep 8 een intelligentietoets bij alle kinderen afgenomen om zo ook de intelligentie, de capaciteiten van het kind mee te nemen in het bepalen van de meest geschikte school.

Zorgteam Om leerlingen, ten aanzien waarover zorg in de sociale, motorische en cognitieve sfeer bestaat, beter te kunnen helpen, is op school het zorgteam ingesteld. Het zorgteam bestaat uit de IB-er, de leerlingbegeleider van de IJsselgroep, schoolverpleegkundige en de schoolmaatschappelijk werker namens Centrum jeugd en Gezin en de leerkracht van het kind. Indien wenselijk worden ook de ouders uitgenodigd en kunnen andere externe instanties hierbij aanwezig zijn, zoals de schoolarts van de GGD, een kindertherapeut, fysiotherapeut of logopedist. Het team zorgt ervoor dat de hulpverlening rond het kind gecentraliseerd wordt en er overleg plaatsvindt met de verschillende betrokken hulpverleningsinstanties. De leerlingen die besproken worden, zijn in de meeste gevallen aangemeld via de groeps- en leerlingbesprekingen. Drie keer per jaar komt het zorgteam bij elkaar, zo nodig vaker. Wanneer de school een kind wil bespreken in het zorgteam, wordt hiervoor altijd vooraf (schriftelijk) toestemming gevraagd aan de ouders. Het initiatief tot bijeenroepen van het Zorgteam ligt bij de school. Soms kan het initiatief bij de GGD liggen, wanneer er sprake is van problemen bij de vroege kindontwikkeling (wanneer een kind nog niet op school zit) of n.a.v. zijn bevindingen bij onderzoek. Voor meer informatie verwijzen we u naar bijlage 5: het zorgteam.

Orthotheek In de orthotheek bevinden zich allerlei remediërende methodes en zorgverbredingsmaterialen voor de kinderen die meer moeite hebben dan gemiddeld om de lesstof tot zich te nemen en materialen

15


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk voor de kinderen die meer uitdaging en verrijking nodig hebben. Ook zijn er materialen die de sociaal- emotionele ontwikkeling bevorderen.

Preventieve en licht curatieve interventies De scholen in ons SWV rekenen de volgende maatregelen t.b.v. afstemming tot basisondersteuning: a. De maatregelen t.b.v. leerlingen met dyslexie zoals beschreven in het protocol dyslexie (zie hieronder) b. De maatregelen t.b.v. leerlingen die ‘meerbegaafd’ zijn en de signalering van ‘hoogbegaafde leerlingen’ NB: t.b.v. hoogbegaafde leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte is een ‘Groepsaanbod voor extra-ondersteuning’ in voorbereiding. c. De aanpak voor het voorkomen van gedragsproblemen (speerpunt 2013-2015).

Preventieve en licht curatieve interventies bij dyslexie Ieder kind met kenmerken van dyslexie is anders en heeft andere behoeften bij het lezen en schrijven. Het is belangrijk om goed te kijken, in overleg met het kind en de ouders, welke aanpassingen gedaan kunnen worden. Hieronder staan de interventies die we afhankelijk van het kind doen. Lezen:  Overleg regelmatig met de betrokkenen; school, ouders, kind, hulpverlening;  Let meer op de kwaliteit dan op kwantiteit. Het is belangrijker dat een kind goed leest dan veel op een radende of onzorgvuldige manier;  Lees de tekst samen met het kind;  Lees de tekst voor aan het kind (leerling of leerkracht);  Geef een kind voor een les alvast tijd om de tekst te lezen / in te oefenen;  Vergroot de teksten;

     

Geef het kind extra tijd om opdrachten te lezen en uit te voeren; Varieer in de aanbieding van leesvormen; lezen moet leuk zijn / worden; Praat enthousiast over de inhoud van boeken; Geef veel positieve feedback; Laat de leerling met leesvakken samenwerken met een goede lezer; Geef de leerling nooit onvoorbereid een leesbeurt.

Spelling:  Praat duidelijk en schrijf duidelijk op het bord;  Laat spellingwerk niet corrigeren door het kind zelf;  Geef dictees mee naar huis om ook daar te oefenen;  Let meer op de goed geschreven dan op de fout geschreven woorden;  Reken fout geschreven woorden niet mee bij zaakvakken;  Corrigeer met een groene pen;  Laat het kind werkstukken mondeling toelichten;  Sta extra gebruik van plaatjes bij werkstukken toe;  Geef RT op school, passend bij het schoolprogramma op het gebied van lezen en/of spelling (inprenten van categorieën). Daisyspeler: Er is door de school een daisyspeler aangeschaft. Deze wordt incidenteel gebruikt worden bij oudere kinderen met leesproblemen. Speciale boeken via het bibliotheekabonnement kunnen worden geleend en met de daisyspeler worden gelezen. Wel opletten dat het kind dan zelf wel meeleest. Het

16


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk gevaar is er dat het kind zelf niet meer leest waardoor het lezen niet verbetert en het kind enkel luistert. Voorleesprogramma’s (o.a. Kurzweil): Na ons goed geïnformeerd te laten hebben, hebben we besloten deze niet te gebruiken. Alle kansen om te lezen worden aangepakt. Daarnaast leest de leerkracht de teksten voor wanneer dit nodig is. In de praktijk worden veel opdrachten hardop gelezen en uitgelegd voor de zelfstandige verwerking. Deze werkwijze maakt voorleesprogramma’s overbodig. Toetsen:  Vergroot de toetsen op A3 formaat;  De leerling heeft onbeperkt tijd om toetsen te maken, behalve bij tempotoetsen. Citotoetsen:  Cito toetsen worden niet voorgelezen wanneer dyslexie niet vastgesteld is. De leerling mag wel vragen of de leerkracht een opdracht voor wil lezen wanneer hij/zij er niet uitkomt. Lees de opdracht dan neutraal voor, zonder interpretatie in de richting van het antwoord;  De leerling krijgt onbeperkt tijd om de Cito toetsen te maken, behalve bij de Cito technisch lezen toets. Dit gaat om tempo. Cito entreetoets:  Wanneer al zeker is dat een leerling een dyslexieverklaring zal krijgen, kan de entreetoets via een gesproken versie worden gemaakt. De school schaft deze versie aan voor leerlingen met een dyslexieverklaring. Vooraf wordt met ouders besproken of dit wenselijk is voor hun kind. Omdat er op een andere manier getoetst is, moet de uitslag ook anders geïnterpreteerd worden. Er kan ook in overleg besloten worden om de entreetoets op de gewone wijze te laten maken. NIO:  De NIO kan als vergrote tekst worden aangeleverd. Dit moet van tevoren worden doorgegeven aan de schoolbegeleidingsdienst. Het is niet mogelijk extra tijd voor de NIO te geven. NIO toetst de intelligentie, de verwerkingssnelheid heeft ook met intelligentie te maken, vandaar dat de toets niet oneigenlijk mag worden gebruikt. Basisonderwijs - Voortgezet onderwijs:  Op het voortgezet onderwijs wordt veel gesproken oefenstof (huiswerk) aangeleverd d.m.v. voorleesprogramma’s. Op de basisschool wordt bewust nog veel geoefend in het technisch lezen. Zo veel mogelijk kansen om goed te leren lezen worden benut. Wanneer er minder zelf gelezen wordt, gaat het kind achteruit in leestechniek, maar ook met begrijpend lezen. Op de basisschool worden andere doelen gesteld dan op het voortgezet onderwijs.  Bij de advisering voor een voortgezet onderwijs niveau kunnen de verwachtingen van de ouders en de school wringen. Soms kan een andere route beter zijn voor het kind (vb: TL  MBO  HBO i.p.v. HAVO  HBO) en een hoop frustratie voorkomen. Rekenen-Wiskunde Bij de toetsen Rekenen-Wiskunde is naast de algemene aanpassingen nog de volgende aanpassing mogelijk: Ook in de hogere groepen kunt u de teksten voorlezen aan leerlingen met dyslexie, zoals dit standaard gebeurt bij de toetsen voor groep 3 en 4. Het heeft de voorkeur om bij deze leerlingen de toetsen digitaal af te nemen om te voorkomen dat u bijvoorbeeld door uw stemgebruik de leerlingen onbewust hints geeft. 17


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Hulpmiddelen en aanpassingen bij de Entreetoets Cito Hulpmiddelen  Gesproken versie: bij de Entreetoets en Eindtoets is voor leerlingen met een dyslexieverklaring een gesproken versie van de opgavenboekjes op cd of daisy-cd beschikbaar. De cd’s worden door de leerlingen individueel gebruikt. Om de rest van de klas niet te storen, dient de leerling een koptelefoon te gebruiken of de toets afgezonderd van de overige leerlingen te maken.  Vergrote versie van de opgavenboekjes - op A3 formaat - en in zwart-wit uitvoering. De vergrote versie bevordert de woordherkenning en de leerlingen worden niet door de kleuren afgeleid. Aanpassingen  Extra tijd om de toets te maken;  Gebruikmaken van markeerstift om bijvoorbeeld een woord of bij een regelverwijzing, enkele regels te markeren.

Contacten met ouders Twee keer per jaar krijgen de kinderen van groep 1 en 2 een rapport mee, drie keer per jaar de leerlingen van groep 3 t/m 8. Hierop volgend worden de ouders in de gelegenheid gesteld om daarover met de leerkracht te spreken. In oktober worden alle ouders op de contactavond verwacht. Rondom de uitreiking van de rapporten worden ook 10-minutengesprekken ingepland. Deze zijn door ouders facultatief te bezoeken. Uiteraard kunnen ouders ook tussendoor een afspraak met de leerkracht maken om te informeren naar de ontwikkelingen van hun kind. Elke leerling heeft een dossier waarin alle relevante individuele gegevens zijn vermeld van de hele basisschoolperiode. Dit dossier is vertrouwelijk. Ook voor ouders is een taak weggelegd t.a.v. extra leerhulp. Veelal wordt geadviseerd om thuis ook te lezen met de kinderen en voor te lezen. Indien gewenst wordt extra oefenstof meegegeven naar huis . Dit is op het gebied van extra inoefening, zodat de leerstof beter geautomatiseerd wordt.

Meer handen in de klas De Regenboog is een opleidingsschool. Dat wil zeggen dat de school ‘warme’ contacten heeft met verschillende opleidingen zoals PABO’s en ROC’s. Dat betekent dat er in bijna iedere klas wel een periode per jaar stagiaire aanwezig is. Naast het feit dat we graag studenten begeleiden tot vakbekwame collega’s is het wenselijk dat er periodes meer handen aanwezig zijn. Wij kijken heel bewust in welke groepen de inzetbaarheid van stagiaires het meest gewenst is.

Zorgverbreding binnen onze vereniging Onze school maakt deel uit van het Samenwerkingsverband (SWV) rond de Professor Waterinkschool te Hardenberg. Binnen het samenwerkingsverband zijn we bezig de zorg rondom de risico-leerlingen te intensiveren. De plannen op korte en lange termijn zijn neergelegd in het voorlopig zorgplan rond de Professor Waterinkschool. Dit bouwt voort op het handboek voor kwaliteitszorg. Binnen de scholen van het SWV is een gezamenlijke zorglijn voor risico-leerlingen afgesproken (zie ook bijlage 5), wat inhoudt dat er binnen onze school regelmatig aan screening wordt gedaan met behulp van methode-onafhankelijke toetsen waaronder de Cito-toetsen. Risico-leerlingen kunnen vroegtijdig worden opgespoord. De opbrengsten worden ook op schoolniveau besproken, zodat we naast de individuele resultaten, de doelstellingen per vakgebied en per groep kunnen bewaken. We hebben een IB-er en een RT-er om de zorgverbreding vorm te geven. Verder biedt het samenwerkingsverband extra steun.

18


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Commissie voor Arrangeren en Toewijzen - CAT Toewijzen: De CAT van de “Afdeling Hardenberg” is onder meer verantwoordelijk voor een goede toewijzing van voorzieningen voor leerlingen die zijn aangewezen op speciale onderwijsvoorzieningen. Behalve de school voor sbo van de afdeling (De Prof. Waterinkschool) kan dat ook een school voor so zijn. De ouders zijn in alle gevallen waarbij een andere school in aanmerking komt als “partner” betrokken bij een eventuele verwijzing. Vertegenwoordigers van de scholen voor s(b)o (expertise) maken deel uit van de CAT. Wanneer een beschikking van de CAT anders uitpakt dan de ouders goed lijkt dan kunnen zij binnen een termijn van zes weken bezwaar aantekenen tegen een door de CAT genomen beslissing. Adviseren: Vragen van school en ouders waarbij een gezamenlijke inzet van onderwijszorg en jeugdzorg van belang is kunnen ook aan de CAT voorgelegd worden. Hiervoor maakt een vertegenwoordiger van het Centrum voor Jeugd en Gezin van de gemeente Coevorden of Hardenberg deel uit van de CAT. In het ouderformulier kunnen de ouders aangeven of zij bij deze CAT-bespreking aanwezig willen zijn. De bespreking in de CAT sluit aan op de zorgteams zoals deze in alle scholen van onze afdeling functioneren. Arrangeren: Wanneer voor een goede afstemming op de specifieke onderwijsbehoeften van een leerling een bijzondere inspanning van de school wordt gevraagd (dat wil zeggen dat de basis-ondersteuning zoals deze beschreven is in het “schoolondersteuningsprofiel” daarin niet voorziet, dan kan de school ook een verzoek om extra-ondersteuning indienen bij de CAT. Dit verzoek van de school aan de CAT is altijd voorzien van een advies van de adviseur leerlingenzorg (orthopedagoog) van de school. Verzoeken om extra-ondersteuning worden omdat de inhoudelijke afweging al op schoolniveau met ouders en team is voorbereid behandeld in de zgn. “smalle CAT”. In de “smalle CAT” wordt geen nadere inhoudelijke afweging gemaakt m.b.t. het plan zoals de school en de orthopedagoog dat nodig achten voor een goede afstemming, maar wordt beoordeeld of gegeven het “schoolondersteuningsprofiel” van de school extra-ondersteuning inderdaad noodzakelijk is. Om die reden maken een collega-directeur en ib-er deel uit van deze “smalle CAT”. Leerlinggebonden Financiering “het arrangement” De zorg op onze basisschool is over het algemeen voldoende om onze zorgleerlingen op te vangen binnen de eigen school. Voor kinderen met een handicap of ernstige beperking is deze zorg echter niet toereikend. Tot dit jaar kon er voor deze kinderen een rugzak aangevraagd worden met daarin faciliteiten voor extra zorg. Een speciale indicatiecommissie bepaalde of een leerling voldeed aan de criteria voor het speciaal onderwijs (het onderwijs voor gehandicapte kinderen). Was dit het geval, dan had het kind recht op een rugzak, waarin middelen zitten voor o.a. de basisschool en begeleiding vanuit het speciaal onderwijs. Wanneer m.i.v. augustus 2014 “passend onderwijs” wordt ingevoerd dan vervalt deze regeling. Daarvoor in de plaats is de school / het bestuur verantwoordelijk voor een goede afstemming van het onderwijs in de school of elders. Wanneer de school meent t.b.v. een goede afstemming in aanmerking te komen voor “extra-ondersteuning” dan kan zij daarvoor een aanvraag indienen bij een speciaal daarvoor in het leven geroepen commissie (het CAT, onderdeel van het ZAT). De werkwijze hiervoor wordt beschreven in het “ondersteuningsplan”. Ons beleid is erop gericht om zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de verschillen tussen kinderen. Dit hebben we binnen onze school op verschillende manieren vormgegeven, zoals een goed zorgsysteem, een positief pedagogisch klimaat en zelfstandig werken binnen de groepen (taakwerken) en een passend leerstofaanbod.

19


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Bij elke aanmelding van een leerling met een handicap zullen we opnieuw de afweging maken of onze school met deze extra faciliteiten in staat zal zijn om de extra zorg die dit kind nodig heeft te bieden. Bij de afweging voor toelating spelen de volgende factoren een rol:  De omvang en de aard van de pedagogische en didactische behoefte van het aangemelde kind;  De zorgmogelijkheden van de school; die worden mede bepaald door bijv. het aantal zorgleerlingen dat we al begeleiden op onze school, de groepsgrootte, eventuele combinatiegroepen, toegankelijkheid van het schoolgebouw etc;  De mate waarin wij een beroep kunnen doen op specialistische hulp van de betrokken SOschool of andere externe instanties Wij vinden dat elk kind in beginsel de mogelijkheid moet hebben om samen met de vriendjes en vriendinnetjes uit de eigen leefomgeving naar school te kunnen gaan Onze school heeft de aanmeldingsprocedure van kinderen met een handicap vastgelegd in het schoolprofiel. Wanneer u uw kind wilt aanmelden op onze school kunt u contact opnemen met de directeur. Hij zal u dan informeren over deze procedure. Ook kan het gebeuren dat blijkt gedurende de schooltijd dat uw kind een leer- en /of gedragsstoornis heeft. In samenspraak met de ouders kan dan een rugzak aangevraagd worden.

20


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

4. Extra ondersteuning voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften In het algemeen hebben we in ons SWV alle leerlingen met een individueel ontwikkelingsprofiel aangemerkt als leerlingen die op extra-ondersteuning zijn aangewezen. Voor de toewijzing van aanvullende extra-ondersteuning vanuit de afdeling in de vorm van een arrangement kan de school een ondersteuningsvraag indienen bij de CAT. Leerlingen die hiervoor in aanmerking komen, kan de school aanmelden voor een Sociale vaardigheidstraining die vanuit het SWV wordt georganiseerd. Op termijn wordt hier samenwerking met de gemeente (CJG) gezocht. Leerlingen die daarvoor in aanmerking komen kan de school aanmelden voor een groepsaanbod Hoogbegaafdheid. Sinds vorig schooljaar zijn er 2 klassen voor meerbegaafde kinderen van het samenwerkingsverband genaamd ‘Manifesto’. Lopende arrangementen voor leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte in onze school: In onze school is ten behoeve van 4 leerlingen in nauw overleg met de betreffende ouders extraondersteuning (dat wil zeggen met een individueel ontwikkelingsperspectief) gerealiseerd om het onderwijs in de school af te stemmen op hun onderwijsbehoeften. In 2013-2014 is hiervoor het format voor een individueel OPP binnen de afdeling (zie site afdeling Hardenberg) vastgesteld. Het overzicht hieronder geeft de inhoudelijke aandachtspunten van het team bij onze extra-ondersteuning weer: Aard van de extra onderwijsbehoefte of aard van de beperking

Wanneer kinderen met een specifieke handicap aangemeld worden bij de school wordt zorgvuldig samen met de ouders gekeken of deze school de beste school is voor een optimale ontwikkeling van het kind. Er wordt gehandeld volgens het opgestelde protocol leerlingen met leerling gebonden financiering, de zogenaamde rugzakregeling. Dit protocol, dat naar verwachting gewijzigd zal worden nu de ontwikkelingen rond Passend Onderwijs in een ver gevorderd stadium is, is op dit moment van kracht. Zorgvuldig worden de genoemde stappen genomen om teleurstellingen te voorkomen. Zie voor het protocol bijlage 6. Kinderen die zich niet voldoende ontwikkelen in een ‘normaal’ tempo, gaan een speciaal voor hen beschreven leerweg volgen om zich zo optimaal mogelijk te kunnen ontwikkelen. De vaardigheidsgroei van deze leerlingen wordt als insteek genomen voor het opzetten van een ontwikkelingsperspectief. Ten eerste wordt hiervoor de theoretische leerrendementsverwachting bepaald. In de praktijk komt het er op neer dat bij kinderen die op meerdere opeenvolgende toetsmomenten op de Cito-toetsen ondanks de extra begeleiding een V of IV of een D of een E scoren hebben gehaald een psychologisch onderzoek door de GZ-psycholoog wordt afgenomen. De uitkomsten bepalen of een kind in aanmerking komt voor een tweede leerweg met een ontwikkelingsperspectief. Deze begrippen worden nader uitgelegd: Het leerrendement Met het leerrendement worden de vorderingen van een leerling uitgedrukt. De werkelijke leeftijd (dl) wordt vergeleken met de leeftijd waarop het kind presteert (dle). Leerrendement = didactische leeftijd equivalent : didactische leeftijd x 100 % (dle : dl) x 100%

21


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk dl => didactische leeftijd: Dit is het aantal maanden onderwijs dat een leerling heeft genoten. We beginnen vanaf groep 3 te tellen en we rekenen dat elk schooljaar uit 10 maanden genoten onderwijs bestaat. dle => didactische leeftijdsequivalent: Dit is het niveau wat een gemiddelde leerling behaald na een bepaald aantal maanden onderwijs. ( de resultaten van de meeste methode onafhankelijke toetsen zijn via een tabel (Melis) om te zetten in een dle. Op basis van alle beschermende en belemmerende factoren wordt de reële leerrendementsverwachting bepaald. Er worden in de samenvatting tenslotte nog enkele adviezen gegeven hoe het beste omgegaan kan worden met de verschillende problemen van de leerling. Het is belangrijk dat na enkele maanden een evaluatie plaatsvindt wat het werkelijke leerrendement van de desbetreffende leerling is. Als deze afwijkt van de reële leerrendementsverwachting zal gekeken moeten worden waaraan dit kan liggen. Er is dan ook terugkoppeling naar de beschermende en belemmerende factoren. Is de taakwerkhouding bijvoorbeeld verbeterd of is de diagnose ADHD gesteld en krijgt het kind hiervoor medicatie waardoor het beter tot leren komt enz. Tweede leerweg Voor kinderen met een mindere begaafdheid en kinderen met sociaal-emotionele problemen die het presteren negatief beïnvloeden, is er de mogelijkheid een Tweede Leerweg te volgen. Deze Leerweg wordt binnen de school vorm gegeven middels handelingsplannen met een ontwikkelingsperspectief. Er wordt gekeken naar verschillende factoren zoals de mogelijkheden binnen de school, zelfbeeld, motivatie van het kind, werkhouding, thuissituatie, bevindingen uit voorgaande jaren. Beschermende en belemmerende factoren worden in kaart gebracht. De I.B—er en de RT-er ondersteunen hierbij. We gaan er wel van uit dat het welbevinden van het kind binnen de groep goed is, zodat er mogelijkheden zijn om zich goed kunnen ontwikkelen. Lukt dit niet dan geven wij dit aan de ouders aan en zal er in overleg gekeken kan worden naar een andere oplossing, evt. een andere school (SBO). Meerbegaafden Binnen school wordt gewerkt met de levelboxen, Vooruit, Zoek en andere materialen die speciaal gemaakt zijn voor ‘meerbegaafden’. Hierbij krijgen leerlingen ondersteuning van de eigen leerkracht, de IB-er en evt. de RT-er. Het basisprogramma van de klas wordt aangepast (compacten , verrijken). Op dit moment is ons meerbegaafdenonderwijs in ontwikkeling. Er zijn nu 2 klassen voor meerbegaafde kinderen binnen ons samenwerkingsverband. Sociaal onhandige kinderen Wanneer de problematiek niet te groot is, kunnen wij de kinderen binnen de groep begeleiden door middel van gesprekken, spelen en oefeningen. Ook is het mogelijk kinderen een sociale vaardigheidstraining te laten volgen. Er kan een training vanuit het Samenwerkingsverband worden gevolgd voor leerlingen van de groep 7 en 8 (evt. gr.6). Deze training vindt onder schooltijd plaats op één van de basisscholen binnen het Samenwerkingsverband. Ook kan de school bemiddelen richting haptotherapie, speltherapie of een sociale vaardigheidstraining via Carinova / De Kern of MEE. Hiernaast kunnen wij kinderen met een speciale gedragsstoornis (bijv. PDD-NOS etc.) individueel of in groepjes handvatten aanbieden door begeleiding met speciale materialen te laten werken uit de orthotheek. In overleg met de IB-er kan de leerkracht of de R.T.-er deze leerlingen begeleiden. Het is ook mogelijk de ambulant begeleider voor de rugzakkinderen extra begeleiding te geven door bijv. de Rots en water training. 22


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

Wijze waarop het team betrokken is bij keuze voor een arrangement Betrokkenheid ouders

Deskundigheid team

Dyslexie Momenteel hebben we vanuit de IJsselgroep een dyslexiebehandelaar op school. Kinderen met dyslexie, die in aanmerking komen voor de vergoede behandeling, worden door haar behandeld. Tijdens iedere teamvergadering staat zorg als agendapunt genoteerd. Bij de keuze van een arrangement stemt het team er formeel mee in.

Bij alles wat we doen met kinderen die extra zorg nodig hebben, worden ouders al vroeg geïnformeerd en bij het proces betrokken. Onze visie is dan ook dat op onze school ouders en school samenwerken. Ouders tekenen het handelingsplan, ten teken dat ze op de hoogte zijn van de extra zorg. Daar waar nodig zorgen ze thuis voor extra ondersteuning. Jaarlijks kunnen de leerkrachten gebruik maken van het nascholingsaanbod van de diverse nascholingsinstituten. De aanvragen worden gehonoreerd mits het in het scholingsplan van de school past. T.a.v. deskundigheidsbevordering op het gebied van extra ondersteuning van leerlingen zijn de afgelopen jaren cursussen gevolgd m.b.t. :  Autisme;  Rekenen (Met sprongen vooruit)  Spelling (Zo Leren Kinderen Lezen en Spellen)  Begrijpend lezen  Woordenschat  Digibord  Coöperatief leren  Thematisch werken  HGPD;  Fonemisch bewustzijn;  Meer- en hoogbegaafdheid.

Aandacht en tijd (“handen in de klas”)

Begeleiding van leerlingen met individueel ontwikkelingsperspectief (inclusief rugzakleerlingen / leerlingen met een arrangement) vraagt (afgezien van ondersteuningsbehoefte leerkracht) om ten minste half uur individuele begeleiding van de leerling door een leerkracht per dag. In totaal dus 2 1/2 uur op weekbasis. Daar waar mogelijk ondersteunt de I.B.-er en de R.T.-er. Ook wordt daar waar het kan stagiaires ingezet voor extra leerlingbegeleiding. De leerkracht zal zich dan voornamelijk richten op de leerlingen die meer zorg behoeven, de stagiaire houdt dan toezicht op de basisgroep.

Voorzieningen

Materialen Materialen die specifiek worden gebruikt t.b.v. extra ondersteuning zijn: Remelka Maatwerk Veilig in Stapjes Speciale Leesbegeleiding Speciale Spellingsbegeleiding Leesspoor Spelling in de lift Zelfstandig spellen ZOEK Vooruit Materialen voor gedragsbeïnvloeding zijn o.a.: Handleiding voor jezelf Babbelspel Kinderkwaliteitenspel

23


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Coole Kikker Methodieken Zo Leren Kinderen Lezen en Spellen van José Schraven Met Sprongen Vooruit in groep 1 t/m 4 BLOON Beertjesmethode Kaat Timmermans Deze materialen staan in de orthotheek en in de R.T-ruimte. Gebouw

Samenwerking met partners

Het gebouw biedt verschillende ruimtes voor extra ondersteuning. De IB-ruimte wordt tevens gebruikt als RT-ruimte. Ook de personeelskamer wordt gebruikt voor het extra begeleiding buiten de groep en het afnemen van toetsen. Tevens kunnen kinderen in deze ruimte werken met de levelboxen. In de gangen wordt regelmatig in kleinere groepen gewerkt aan bijvoorbeeld leesopdrachten. Het zolderlokaal wordt gebruikt door de logopedist en dyslexiebehandelaar. Er zijn vele instanties die op een of andere wijze ondersteuning geven. We vinden het wenselijk dat er afstemming plaats vindt m.b.t deze ondersteuning. 3 In de praktijk houdt het in dat we streven naar een ‘1 loket functie’. Voor de begeleiding van kinderen met een leerlinggebonden budget hebben we contact met begeleiders van de Regionale Expertise Centra. De afgelopen jaren hebben we hierbij begeleiding gehad van De Ambelt uit Zwolle, SOTOG uit Twente, De Enkschool uit Zwolle, De Boslustschool uit Ommen en Bartimeus in Zeist. Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is dé plek voor vragen of advies over opvoeden en opgroeien. Het CJG is er niet alleen voor jonge kinderen. We verwijzen ouders naar het CJG als ze vragen hebben over gezondheid, ontwikkeling en opgroeien. Verder biedt het CJG korte lijnen in de hulpverlening en zonodig een verwijzing naar derden. Onze school koopt deskundige begeleiding in bij verschillende onderwijsadviescentra zoals de IJsselgroep, Gereformeerde Hogeschool, Hogeschool Windesheim, Cadenza, Cedin, etc. De schoolbegeleidingsdiensten helpen ons op twee terreinen: 1. Bij het proces van onderwijsvernieuwing en bij het veranderen van leerstofonderdelen. Hierbij worden we begeleid door deskundigen op een bepaald vakgebied. Bij de keuze van een onderwijsadviesbureau kijken we vooral waar de deskundigheid op het desbetreffende gebied vooral aanwezig is. 2. Bij het begeleiden van leerlingen, waarbij de school behoefte heeft aan meer ondersteuning en advies. Dit kopen we bij de IJsselgroep in. Onze school is aangesloten bij de afdeling jeugdgezondheidszorg (JGZ) van de GGD Regio Zwolle. De leerlingen hebben na de basisschool de keuze om het voortgezet onderwijs in Dedemsvaart te volgen op het Vechtdalcollege (Christelijk onderwijs) en de Van de Capellen locatie ‘Zeven Linden’ (openbaar onderwijs) . We onderhouden intensieve contacten met beide middelbare scholen. Ook is het mogelijk voortgezet onderwijs buiten Dedemsvaart te volgen (Zwolle, Hardenberg, Ommen, Meppel).

Intelligentie versus leerrendement 3

Het samenwerkingsverband werkt op dit moment de 1-loketfunctie vanuit Passend onderwijs uit. Hierbij gaat het niet om een fysiek loket, maar om een set van afspraken tussen scholen en omringende organisaties die zorg leveren aan kinderen en ouders. Denk daarbij aan partijen als Bureau Jeugdzorg en het Centrum voor Jeugd en Gezin. In deze afspraken wordt vastgelegd welke eisen worden gesteld aan de zorg in en om de school en aan de zorgroute.

24


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Aannames: Cito niveau A: IQ> 110 Cito niveau B: IQ 100-110 Cito niveau C: IQ 90-100 Cito niveau D: IQ: 80-90 Cito niveau E: IQ< 80

leerrendement >150% leerrendement 100-150% leerrendement 75-100% leerrendement 50-75 % leerrendement <50%

Bij de analyse van het leerrendement is het belangrijk dat niet alleen gekeken wordt naar de totale intelligentie, maar ook naar andere factoren (bijv. gezinssituatie, stoornissen, etc). IQ 110 IQ 107/108 IQ 104/105/106 IQ 102/103 IQ 99/100/101 IQ 97/98 IQ 94/95/96 IQ 92/93 IQ 89/90/91 IQ 87/88 IQ 84/85/86 IQ 82/83 IQ 78/79/80/81 IQ 74/75/76/77 IQ 70/71/72/73 IQ 66/67/68/69 IQ 62/63/64/65 IQ 58/59/60/61

25


LR 125% - 175% => 150% LR 120% - 140% LR 110% - 130% LR 100% - 120% LR 90% - 110% => 100% LR 85% - 105% LR 80% - 100% => (87,5%) LR 70% - 90% LR 65% - 85% => 75% LR 60% - 80% LR 55% - 75% => (62,5%) LR 45% - 65% LR 40% - 60% => 50% LR 35% - 55% => 45% LR 30% - 50% => 40% LR 25% - 45% => 35% LR 20% - 40% => 30% LR 15% - 35% => 25%

C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

5. Grenzen aan onderwijs De school houdt bij de afweging t.a.v. aanname / verwijzing van leerlingen duidelijk rekening met:  de vorderingen t.o.v. het opgestelde individuele ontwikkelingsperspectief.  het welbevinden van de leerling.  de werkbaarheid van de aanpak binnen de groep.  het welbevinden van de leerkracht en medeleerlingen.

Schoolconcept en mogelijkheden voor differentiatie De Regenboog is een ‘neo-klassikale’ school (volgens de typologie van Jan Hooiveld) met 1 of hooguit 2 groepsleerkrachten per groep. In de neo-klassikale school is een leerstofverdeling over de onderscheiden leerjaren een basisprincipe. In hoofdstuk 3 (basisondersteuning) hebben we de ondersteuning beschreven die de school kan bieden voor leerlingen die om de leerdoelen voor hun klas te bereiken zijn aangewezen op extra instructie en of begeleiding (sociaal-emotioneel) en eventueel ook andere instructie en verwerking. Het accent ligt daarbij vooral op ‘het hoe’. De leerdoelen zelf blijven zoveel mogelijk ongemoeid. De grenzen van het ‘klassikale uitgangspunt’ zijn in onze school weliswaar ‘opgerekt’(zie schoolontwikkeling) maar worden in de praktijk van alledag vooral ervaren in de groep als grens aan handen in de klas. Een belangrijke grens aan de afstemming van het onderwijs is met de verdeling van leerdoelen over de jaarklassen eveneens een gegeven: leerlingen die de eindtermen van het basisonderwijs niet zullen bereiken zijn aangewezen op speciale maatregelen. Deze maatregelen hebben niet alleen betrekking op het hoe maar ook op ‘het wat’ (de leerdoelen). In hoofdstuk 4 (Extra-ondersteuning) hebben we beschreven hoe de school daarin zijn weg zoekt o.a. door het met partners realiseren van speciale arrangementen op basis van een Tweede leerweg met een individueel ontwikkelingsperspectief. Om dit duidelijk te organiseren wordt verschillende keren per jaar een groepsplan voor een periode gemaakt waarin precies beschreven staat welke groeperingsvormen ( drie instructiegroepen per vormingsgebied lezen, taal en rekenen) er zijn en hoe en wanneer dit georganiseerd wordt. In bijlage 6 ‘Protocol leerlingen met een LGF’ is geschreven hoe gehandeld wordt wanneer de zorg die geboden kan worden rond leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte door een handicap niet toereikend is voor de leerling of zijn klasgenoten. We hebben de afgelopen jaren geïnvesteerd in een effectieve klassenmanagement en instructie. Er wordt op op drie niveaus instructie ((ver)korte instructie / basisinstructie / verlengde instructie) gegeven. Verder zorgt de leerkracht ervoor dat dat leerlingen zich verantwoordelijk voelen voor hun eigen leerproces. De leerkracht heeft zo tijd om kinderen met extra zorg te kunnen helpen. Bij de leerkrachten is een sterke wil aanwezig om kinderen met zorg te helpen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de principes van Handelingsgericht werken. Natuurlijk kent de school ook grenzen aan het aantal zorgleerlingen binnen een groep. Een groot probleem ervaart het team de sterk stijgende leerlingaantallen per groep. Oorzaken daarvan zijn:  bezuinigingen in het onderwijs door onze regering en daardoor grotere klassen;  krimp binnen Dedemsvaart waardoor er relatief veel kinderen in de bovenbouw (groep 5 t/m 8) zitten; daar is de bekostiging anders (lees: minder) dan in de onderbouw;  meer afdracht door de school naar de bovenschoolse stichting i.v.m stijgende kosten voor o.a. BAPO en ouderschapsverlof. Hierdoor zullen we in de toekomst waarschijnlijk meer kinderen moeten doorverwijzen naar het speciaal onderwijs.

26


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Passend onderwijs Op 15 maart 2012 is de Tweede Kamer akkoord gegaan met het wetsvoorstel ‘Passend Onderwijs’ (ministerie van Onderwijs, 2012). Per 1 augustus 2014 moet Passend Onderwijs zijn ingevoerd binnen het basisonderwijs. De wet kent het volgende basisprincipe: alle kinderen hebben recht op goed onderwijs. De wet beoogt dat zoveel mogelijk kinderen het regulier onderwijs bezoeken. De kern van de wet is de zogenaamde zorgplicht: zorgplicht betekent kortgezegd dat school ook kinderen met speciale leerbehoeften een onderwijsplek moet geven. Dit kan op school zelf, op een andere school voor regulier onderwijs of in het speciaal (basis)onderwijs. Passend onderwijs betekent samenwerken. Om samenwerking vorm te geven, zijn samenwerkingsverbanden geformeerd. In een samenwerkingsverband werken regulier en speciaal onderwijs samen. De school kan via dit samenwerkingsverband o.a. expertise uitwisselen, benodigde financiën genereren en verkorte lijnen hebben naar zorginstellingen en gemeenten. C.B.S. De Regenboog participeert in samenwerkingsverband Veld, Vaart en Vecht wat de gemeenten Hardenberg, Coevorden, Ommen en Dalfsen behelst. In dit samenwerkingsverband werken diverse scholen voor primair en speciaal onderwijs aan de invulling van passend onderwijs. Het samenwerkingsverband kent de volgende missie: 'No child left behind' (Veld, Vaart en Vecht, 2014) Dit samenwerkingsverband kent vier deelverbanden. Elk deelverband is gesitueerd rondom een school voor speciaal basisonderwijs. C.B.S. De Regenboog zit in deelverband Hardenberg en Coevorden en is gesitueerd rondom speciale basisschool Professor Waterinkschool. Een goede samenwerking is noodzakelijk om goed inhoud te geven aan de wet passend onderwijs. Jeugdgezondheidszorg Deze instantie houdt via onderzoeken en screening zicht op de lichamelijke ontwikkeling van kinderen. De schoolverpleegkundige komt jaarlijks op school voor de onderzoeken van de leerlingen. De leerlingen komen voor een onderzoek in aanmerking op grond van hun geboortejaar. De kinderen rond de leeftijd 5-6 jaar worden met hun ouders uitgenodigd voor een uitvoerig onderzoek. De kinderen rond de leeftijd 10-11 jaar worden uitgenodigd voor een beperkt onderzoek. Via de gemeente wordt ook de logopediescreening verzorgd. Alle kinderen worden in het jaar dat ze 5 worden op hun taal en spraak gescreend. Op aanvraag van leerkrachten kan de logopedist daarnaast individuele kinderen onderzoeken. De conclusies worden doorgesproken, adviezen worden gegeven en zo nodig verwijst de logopedist het kind voor behandeling naar een logopediepraktijk. Peuterspeelzaal / Kinderdagverblijf Veel kinderen hebben als ze als vierjarige op school starten, de peuterspeelzaal naast de school (De Rolwip) anderhalf jaar gedurende 2 dagdelen per week of meerdere dagdelen meerdere jaren het kinderdagverblijf (Welluswijs) bezocht. Wanneer een kind bijna 4 jaar is, vullen de leidsters een beknopt onderwijskundig verslag in. Deze wordt op school afgegeven. Het voortgezet onderwijs Een onderwijskundig rapport wordt per leerling aangeleverd en veelal worden leerlingen doorgesproken. Tot aan de derde klas worden de leerlingen gevolgd en de uitstroom wordt teruggekoppeld. Tweemaal per jaar is er een netwerk waar de I.B.-er , de leerkracht van groep 8 en de leerlingbegeleiders van de scholen voor voortgezet onderwijs aan deelnemen. Ook bezoeken kinderen van onze school scholen in steden in de regio. Uiteraard vindt er dan ook een overdracht van de leerlinggegevens plaats.

27


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk PABO en ROC Via onze stichting Chrono hebben we een convenant afgesloten met Christelijke PABO Windesheim te Zwolle. Verder hebben we in het kader van de opleiding Onderwijsassistent contacten met ROC Landstede, ROC Deltion te Zwolle en ROC Alfa College te Hardenberg. Inspectie Onze school staat onder toezicht van het Rijksinspectiekantoor voor Primair Onderwijs te Zwolle. Via jaarlijkse onderzoeken en periodiek kwaliteitsonderzoeken houdt de inspectie zicht op de kwaliteit van het onderwijs van onze school. Op dit moment zitten we in een regulier arrangement waarbij inspectiebezoek eens in de vier jaar plaatsvindt.

Expertise en draagvlak bij team Het team van De Regenboog is voortdurend in ontwikkeling. Het team staat open voor scholing. Dankzij o.a. de lerarenbeurs kunnen er opleidingen worden gevolgd waarbij er steeds meer expertise binnen de school komt. Op deze manier hebben we op school de volgende specialisten: Aard expertisei Intern begeleider Remedial teaching Dyslexie Gedrag (o.a. SWPBS) Taal HGPD SVIB/ Beeldcoaching Opleiden in de school Coaching Bewegingsonderwijs Hoogbegaafdheid Kindercoach

teamniveauii

Individuele teamledeniii 2 1 2 4 2 1 1 1 1

x x

x x

1 1

bereidheid tot inzet voor SWViv x x x x x x x x x

Handen in de klas Binnen de afdeling van ons samenwerkingsverband vormen de volgende uitgangspunten het voorlopige kader voor wat we m.b.t. handen in de klas gerelateerd aan ons onderwijsconcept onder basisondersteuning. In het overzicht hieronder is de groepsindeling van de school weergegeven met daarbij hoe voor het cursusjaar 2014-2015 de inzet van extra handen in de klas is gerealiseerd: Groepsindeling en inzet van de uren extra handen in de klas (buiten de handen van de aanwezige groepsleerkracht )4 Groep 1 2a

Aantal leerlingen 20 23

Extra handen 5 1 1

4

Aantal uren per week 5,5 door stagiaire 5,5 door afgestudeerde

In uren per week vanuit eigen formatie inclusief middelen passend onderwijs. Bijvoorbeeld onderwijsass. / remedial teacher / ab-er / stageaire / leerkracht in opleiding / ouder (dus ook niet-betaalde, maar wel structurele ondersteuning van de leerkracht hier vermelden. 5

28


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk 2b/3a 3b/4a 4b 5

21 22 25 32

2 1 1 1

6a 6b

25 21

1 1

7a 7b 8

20 21 30

1 1 1

leerkracht 25 door 2 stagiaires 14 door stagiaire 14 door stagiaire t/m januari 11 uur door stagiaire, groep spitsing vanaf februari 11 uur 5,5 t/m januari 11 uur door stagiaire, Vanaf februari 11uur. 11 door stagiaire 5,5 door stagiaire 14

Gebouw Het gebouw wordt door de verschillende verbouwingen als een ‘lappendeken’ ervaren. Door de vele gangen is het soms moeilijk zich in de school te oriënteren. De school heeft 3 lokalen ingericht (speciale digiborden, speelzolders) voor les aan kleuters en 8 lokalen voor les aan groep 3 t/m 8. De school heeft verder een ruimte voor I.C.T. waar 15 computers staan. De school heeft een speellokaal maar moet voor lessen bewegingsonderwijs aan de groepen 3 t/m 8 uitwijken naar sporthal De Citadel. De school heeft twee ruimtes en een lokaal voor R.T. De Intern Begeleiders en de directie hebben een eigen ruimte beschikbaar. Verder is er een personeelsruimte beschikbaar met een computer. Het gebouw is in 2010 van binnen gerenoveerd (muren gestukadoord, toiletten gerenoveerd, geschilderd). Verder hebben we draadloos netwerk door de hele school. In onderstaand schema is te zien hoe toegankelijk het gebouw is, welke ruimten en aanpassingen er zijn voor kind met speciale onderwijsbehoeften. Rolstoeltoegankelijk Time-out ruimte Extra grote lokalen, gangen Extra kwaliteit speelplein Verzorgingsruimte Omgeving voor sensorische beleving (snoezelen e.d.) Invalidentoilet, douche Rustruimte Handenarbeidlokaal / atelier / technieklokaal Speel-/gymlokaal Keuken (voor leerlingen) Schooltuin Dierenverblijf Zwembad Ruimte voor fysiotherapie, revalidatie Ruimte voor behandeling dyslexie, logopedie

29


Ja Ja Aantal Ja Ja Evt. speellokaal Ja Ja Nee Alleen speellokaal Ja, beperkt aantal leerlingen Vanaf voorjaar 2015 Nee Nee Speellokaal, hoeklokaal Ja

C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

6. Conclusies en ambities Het team van De Regenboog vindt het belangrijk dat kinderen in hun eigen omgeving naar school kunnen gaan samen met hun vriendjes uit de buurt. We proberen zoveel mogelijk kinderen passende zorg te bieden. Daarbij kennen we een aantal zaken die op school aanwezig zijn:  Er is een duidelijke heldere zorgroute, leerlingen worden gevolgd en gericht begeleid zodat een optimale ontwikkeling nagestreefd kan worden;  Er is aandacht voor de kwaliteit van de handelingsplanning en handelingsgericht werken, waardoor zowel op cognitief als sociaal- emotioneel gebied opbrengstgericht gewerkt wordt;  De leerkrachten maken gebruik van het Activerende Directe Instructie Model;  Bewustzijn van onderwijsbehoeften van kinderen door een goede en gerichte observatie;  De leerkrachten werken met groepsplannen om het klassenmanagement goed vorm te geven;  Voor leerlingen die speciale zorg behoeven worden groeps- en/ of individuele handelingsplannen opgesteld en hier wordt naar gehandeld;  Voor leerlingen die een eigen leerroute volgen wordt een tweede leerweg opgesteld met een ontwikkelingsperspectief;  Specifieke handelingsgerichte deskundigheid is opgebouwd over bijvoorbeeld autisme, dyslexie, ADHD.  Er zijn twee gediplomeerde Intern Begeleiders die de zorg coördineren;  Taal en leesexperts, gedragsdeskundigen in het team;  Dyslexiecoach: goed werken met het protocol;  Goede contacten met Ambulante begeleiders, deskundigen vanuit de clusterscholen om het onderwijs doelgericht te kunnen afstemmen op de leerling met speciale zorg;  arrangementsgelden worden specifiek ingezet voor de zorgleerlingen;  Ouders worden als partner gezien in de begeleiding van de leerlingen;  Externe experts worden daar waar nodig bij de school betrokken;  Leerlingen zijn zich bewust van het feit dat iedereen anders is; daardoor is het makkelijker om elkaar te helpen;  Er zijn specifieke afspraken gemaakt t.b.v. goede hulp en bejegening zorgleerlingen met externe partners (bij zwemles, schoolreisje, therapie op school etc.);  Binnen onze schoolorganisatie zijn taken en verantwoordelijkheden duidelijk zijn en deze organisatie wordt gedragen door het hele schoolteam; ondanks individuele verantwoordelijkheden is er een groot gevoel van gezamenlijke verantwoordelijkheid.

30


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Daarnaast hebben we ambities die we de komende jaren waar willen maken:  Nog meer sturen op data waardoor we nog meer opbrengstgericht kunnen werken;  Verder bekwamen in bewustzijn wording van onderwijsbehoeften van kinderen door een goede en gerichte observatie;  Preventieve en contextgerichte aanpak van het pedagogisch klimaat;  Vergroten van de mogelijkheden van leerkrachten tot didactische en pedagogische differentiatie en klassenmanagement;  Vergroten van teamleren, de Intern Begeleider krijgt een meer coachende rol richting de leerkrachten;  Verbeteren extra aanbod meer begaafden;  Geven van effectieve feedback aan kinderen;  Werken volgens de referentiekaders van het ministerie van onderwijs;  Meer klassendoorbrekend werken;  Portfolioleren, werken met persoonlijke leerdoelen;  Invoering van SWPBS 6

6

SWPBS staat voor School Wide Positive Behavior Support. SWPBS is gericht op het creëren van een omgeving die het leren bevordert en gedragsproblemen voorkomt.

31


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Bijlagen Bijlage 1: verantwoording financiën zorg 0.

Basisondersteuning

Extra Ondersteuning

Inzet in fte Man. School: 0,8 Ondersteuning: Groepen: 10 groepen,14,8 fte. …… Aantal lln Bedrag school €15.884,47 259 x € 61,33

….formatie

1.

Rechtstreeks vanuit afdeling € …per ll.

2.

(Overgangsmaatregel) Rugzakjes cluster 3/ 4 (zie overzicht blz. 26)

2 cluster 4

3.

0

4.

(Overgangsmaatregel) Kentalis (zie overzicht bla. 26) Arrangement CAT

5.

Deelname HBG-groep

5

nvt

nvt

6.

Deelname Sovatraining Deelname sbo (lln die laatste 5 jaar zijn verwezen): € 4000,per ll.

1

nvt

nvt

6.

7. 8.

Deelname so Laatste 5 jr verwezen nu nog natura AWBZ-compensatie

€ 12.000,-

4 Geboortedatum erbij.

€1500,-

€ 16.000,-

nvt


4 lln met OPP, 3 zonder arrangement: zie OPP en SOP blz 8.

0,3 fte

Zie OPP lln en SOP blz 8.

0,0375 fte

Zie OPP lln en SOP blz 8.

nvt

Zie OPP lln en SOP blz 8? Zie OPP lln en SOP blz…? nvt

nvt

nvt Zie SOP blz…

0

Bijlage 2 Zorglijn 32

0,375 fte

Zie. OPP lln en SOP blz….

1 750 euro voor 1e half jaar, mogelijk 750 euro 2e half jaar (ll in gr 8)

2

Inzet

C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

Praktische invulling Zorglijn Wanneer Tijdens (algemene) teamvergaderingen gedurende het hele jaar

Activiteit Bespreking van ontwikkelingen rond leerlingen met het team

Wie I.B.-er en team

Wanneer Zomervakantie

Activiteit Overdracht groeps- en leerlinggegevens: mondeling en via LVS

Wie Leerkrachten groep vorig schooljaar en huidige leerkrachten

Vanaf 1e schoolweek

Werken volgens handelingsplannen /aanpak vorig schooljaar Opbrengsten Cito-toetsen eind vorig schooljaar

Leerkrachten

2e week in nieuwe schooljaar

Team

Cyclus van 8 tot 10 weken, zich herhalend tijdens het schooljaar

Week 1 t/m 8 of 10, afhankelijk van toetsperiodes

Bijstellen en uitvoeren handelingsplannen, opstellen en uitvoeren groepsplan Beoordelen en aanwijzingen geven handelingsplannen Groeps- en leerlingbesprekingen; controle uitvoering handelingsplannen Consultatiegesprekken Controle uitvoering handelingsplannen Afname Cito toetsen Analyse opbrengsten Cito toetsen Opbrengsten Cito-toetsen

Tussentijds

Tussentijds mogelijk 33

10-minutengesprekken 6x per jaar (inschrijving door ouders) (verplichte) Kwartiergesprekken in oktober Inzetten Zorgteam


C.B.S. De Regenboog

Schrijven en uitvoeren handelingsplannen: leerkrachten, R.T.-er I.B.-er Leerkrachten en I.B.-er

Leerkrachten, I.B.-er en orthopedagoog I.B.-er Leerkrachten I.B.-er Team Leerkrachten en ouders Leerkrachten en alle ouders I.B.-er, leerkracht, R.T-er,

Kleur- en Kansrijk

Psychologisch onderzoek Periodieke gesprekken

Bijlage 3: Zorgstructuur

34


C.B.S. De Regenboog

orthopedagoog, logopedist, GGD arts orthopedagoog Leerkrachten, ouders, IB-er en overige betrokkenen

Kleur- en Kansrijk

ZORGSTRUCTUUR

SCHOOLNIVEAU Stap 1: Signaleren

Stap 2: Analyseren

toetsresultaten (team): -groepsprofielen -trendanalyses

Stap 3: Oplossingen voorbereiden.

toetsanalyse op teamniveau. -consequenties voor de school. - bespreken aanpassingen op schoolniveau.

Stap 4: Oplossingen uitvoeren Stap 5: Evalueren

evaluatie schoolplan.

GROEPSNIVEAU toetsen (door leerkracht) - groepsoverzichten. - groepsprofielen. - leerlingen groeperen. -formulier groepsbesprekingen. toetsanalyse op groepsniveau (door groepsleerkracht en intern begeleider.) - analyseren van toetsresultaten.

- nagaan gevolgen voor het onderwijs in de groep. - oplossingen zoeken, beoordelen en kiezen. - opstellen van een groepsplan. - opstellen plan subgroep(je). - leerlingen selecteren voor *leerlingbespreking *consultatiegesprek *zorgteambespreking *intervisie uitvoering groepsplan.

evaluatie groepsplan.

LEERLINGNIVEAU

Leerlingen signaleren en selecteren: -analyse van toetsen -aanvullende toetsen afnemen -probleemverheldering individuele overzichten. (leerlingbespreking / consultatiegesprek / zorgteam / intervisie) - handelingsplan opstellen.

uitvoering handelingsplan. evaluatie handelingsplan.

ZORGSTRUCTUUR beschrijving:

Gedurende het schooljaar cyclisch te nemen stappen: 

Het verzamelen van leerlinggegevens in een groepsoverzicht en evalueren van het vorige groepsplan 35


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk    

Het analyseren en doorspreken van resultaten / opbrengsten op groeps- en schoolniveau Het signaleren van leerlingen met speciale onderwijsbehoeften Het benoemen van onderwijsbehoeften Het clusteren van leerlingen van vergelijkbare onderwijsbehoeften, die van en met elkaar kunnen leren Het opstellen van een groepsplan en individuele handelingpslannen Het uitvoeren van een groepsplan en individuele handelingsplannen Het houden van groeps- en leerlingenbesprekingen per groep Leerlingen die onvoldoende profiteren van de opgestelde plannen doorspreken in de individuele leerlingenbespreking: * consultatiegesprek: leerkracht, intern begeleider, remedial teacher en orthopedagoog * zorgteam leerkracht, intern begeleider, remedial teacher, orthopedagoog, schoolarts, logopedist, schoolmaatschappelijk werker en andere betrokkenen * intervisie: collega leerkrachten

   

Bijlage 4: Groeps- / en leerlingbespreking

36


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

Inhoud Groeps- / leerlingbespreking Deelnemers: intern begeleider, groepsleerkrachten Doel:Verheldering van onderwijsbehoeften van leerlingen, clusteren van leerlingen en handvatten verkrijgen voor het opstellen van het groepsplan en handelingsplannen Agenda groeps-/ leerlingbespreking Evaluatie vorig groepsplan

Aandachtspunten voor de hele groep Signaleren van leerlingen die extra aandacht nodig hebben Verhelderen / aanscherpen onderwijsbehoeften

Clusteren van leerlingen

Opzet voor opstellen van een nieuw groepsplan Begeleidingsvraag leerkracht Aanmelding leerlingbespreking Actiepuntenlijst opstellen Uitvoeren actiepuntenlijst

Toelichting Reflectie op vorig groepsplan en handelingsplannen: - Zijn de geplande activiteiten uitgevoerd? Organisatie - Zijn de gestelde doelen bereikt? - Hebben de leerlingen geprofiteerd van het aanbod? - Welke aanpassingen zijn nodig? Op basis van de groepsoverzichten van de toetsen (analyse) worden nieuwe aandachtspunten vastgesteld Waarom is een leerling wel / niet gesignaleerd?

Welke leerlingen moeten uitgebreid besproken worden? Onderwijsbehoeften helder en duidelijk krijgen: zo nodig: -aanvullend onderzoek doen -individuele leerlingenbespreking -consultatiegesprek -zorgteam -intervisie Hebben leerlingen vergelijkbare onderwijsbehoeften? Leren kinderen op deze wijze van elkaar? Is de clustering haalbaar qua klassenmanagement? Welke maatregelen moeten genomen worden? Aandachtspunten en handvatten verzamelen voor het opstellen van het nieuwe groepsplan. Heeft de leerkracht begeleiding nodig bij het opstellen van het nieuwe groepsplan en handelingsplannen? Hoe wordt dit uitgevoerd? De groepsbespreking is de schakel naar een vorm van leerlingbespreking: *consultatie * zorgteam, * intervisie N.a.v de groepsbespreking maakt de intern begeleider een actiepuntenlijst: wat moet er gedaan worden en door wie en levert dit bij de leerkrachten aan De verantwoordelijke personen voeren de actiepunten uit

Bijlage 5: Individuele leerlingbesprekingen

37


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

Individuele leerlingbesprekingen Uitgangspunten:  De begeleidingsvraag van de leerkracht staat centraal, dus niet enkel kindkenmerken  De onderwijsleersituatie en de interactie van het kind met zijn omgeving, de leerkracht, de medeleerlingen en ouders  Niet enkel belemmerende actoren bespreken, maar ook stimulerende factoren en positieve kwaliteiten van het kind, de leerkracht, de medeleerlingen en de ouders.  De leerkracht blijft ‘eigenaar van het probleem’.  Goede communicatie, afstemming en samenwerking met de ouders.  Goede afstemming met het kind. Deelnemers:  Als onderdeel van groepsbespreking: leerkracht, intern begeleider  Consultatiegesprek: leerkrachten, intern begeleider, (remedial teacher,) orthopedagoog  Intervisie: groepje leerkrachten (volgens formulier intervisie)  Ambulante begeleiding: leerkracht, ambulante begeleider, ouders, intern begeleider, leerkracht aanvullende formatie (volgens aanpak van de cluster-school)  Zorgteam: leerkrachten, intern begeleider, orthopedagoog, schoolarts of schoolverpleegkundige en overige betrokkenen: logopedist, fysiotherapeut, ergotherapeut, schoolmaatschappelijk werker ed (zie uitwerking: Zorgteam De Regenboog) Agenda leerlingenbespreking Begeleidingsvraag van de leerkracht Wat is er al gedaan en met welk resultaat? Onderwijsbehoeften leerling

Groepsplan, individueel handelingsplan

Begeleidingsbehoeften leerkracht Aanmelding externe begeleiding of zorg

Afstemming ouders

38

Toelichting Inventarisatie (en afbakening) van de begeleidingsvraag of het werkprobleem. Analyse van het probleem en de gewenste situatie verwoorden Ook aanpak van het verleden bekijken ter voorkoming van de keus voor een aanpak die niet voldoende effectief is gebleken Benoemen specifieke leerlingbehoeften, gericht op de zone van de naaste ontwikkeling. Daarnaast voor de lange termijn het ontwikkelingsperspectief verhelderen: keuzes maken wat betreft leerlijnen en aanbod Hoe kan de leerkracht in het groepsplan tegemoet komen aan de specifieke onderwijsbehoeften van dit kind: aanpak en aanbod concreet beschrijven. Daarnaast indien nodig afspraak opstellen van een handelingsplan. Heeft de leerkracht begeleidingsbehoeften bij het opstellen van het groepsplan en/of handelingsplan? Wanneer er te veel onduidelijkheden of niet genoeg mogelijkheden zijn om aan de onderwijsbehoeften van dit kind tegemoet te komen, kan bespreking van verwijzing naar een externe organisatie; zorginstelling of speciaal (basis)onderwijs aan de orde komen Bespreken hoe de ouders geïnformeerd worden over de uitkomsten van de bespreking en hoe de aanpak thuis en op school op elkaar afgestemd kan worden.


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Samenvatten afspraken en vervolgstappen

39

Externe stappen: ouders dienen toestemming te geven. De intern begeleider vat de besluiten en afspraken samen. De datum van evaluatie wordt afgesproken


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk Bijlage 6: Zorgteam

ZORGTEAM

Het Zorgteam is een team waarin leerlingen worden besproken die verschillende problemen hebben (dus niet alleen cognitieve problemen). De problemen kunnen o.a. zijn: gezins- en gedragsproblemen, motorische problemen, lichamelijkeen emotionele problemen. Vaste leden van het zorgteam zijn: - Intern begeleider :voorzitter, notulist - schoolbegeleider van de IJsselgroep - schoolarts / verpleegkundige - andere disciplines als maatschappelijk werk, logopedie, fysiotherapie etc. op afroep - evt. directielid Initiatief: Het initiatief tot bijeenroepen van het Zorgteam ligt bij de school. Soms kan het initiatief bij de GGD liggen, wanneer er sprake is van problemen bij de vroege kindontwikkeling (wanneer een kind nog niet op school zit) of n.a.v. zijn bevindingen bij onderzoek Frequentie: Een zorgteambespreking vindt ongeveer 2 à 3 keer per jaar plaats, afhankelijk van de behoefte ernaar. Taken van de leden tijdens het traject: school Intern begeleider en leerkracht, evt. directielid Vooraf: duidelijke hulpvraag

GGD Arts / verpleegkundige

Ijsselgroep Schoolbegeleider leerlingenzorg

Indien nodig inbreng van gegevens.

Eventueel inbreng van gegevens.

recente gegevens aanleveren + historische gegevens als een leerontwikkelingslijn gedragsbeschrijving Rooster opstellen en deze doorgeven. Evt. andere 40


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk instanties ook uitnodigen.

Tijdens de bespreking: Voorzitter Notulist Bespreken van de leerling

Vertaalslag naar school / kinderarts en / of andere instanties

Vertaalslag naar school en/ of andere instanties

Consultatieve inbreng van gegevens.

Consultatieve inbreng van gegevens.

Vertaalslag naar school Conclusies trekken t.a.v. problematiek en vervolgtraject

Samenvatten en duidelijk doel/ plan formuleren Afspraken maken Na de bespreking Terugkoppeling naar ouders door de intern begeleider Verslaglegging

Vervolgtraject mogelijkheden: - Medisch onderzoek - Signalering - Huisbezoek - Doorverwijzing naar andere disciplines

Onderzoek: - cognitief - sociaal- emotionele problemen - didactisch onderzoek etc.

Vervolgtraject: - komt deze leerling terug Zo nodig bespreken met school in het Zorgteam? en ouders - oudergesprek? Nb. Onderzoeken kunnen ook in het voortraject worden gedaan

Nb. Onderzoeken kunnen ook in het voortraject worden gedaan.

41


C.B.S. De Regenboog

Kleur- en Kansrijk

i

Hieronder kan de school aangegeven t.a.v. welke onderwijsbehoeften, werkwijzen, stoornissen e.d. de school in haar team over veel expertise kan beschikken. ii

Wanneer 80% van de teamleden over de betreffende expertise beschikt (bijv. naar aanleiding van teamscholing) in deze kolom een kruisje plaatsen. iii Hier alleen wanneer in de vorige kolom geen kruisje is geplaatst aangeven hoeveel teamleden over de betreffende expertise beschikken. iv Met kruisje aangeven of het SWV (denk aan verzorgen workshops e.d.) of vanuit andere scholen van het SWV (denk aan advisering) een beroep op deze expertise gedaan kan / mag worden.

42


C.B.S. De Regenboog

Schoolondersteuningsprofiel C.B.S. De Regenboog

Recommend Documents