DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT NR 72 - OKTOBER - NOVEMBER
-
VERENIGING VAN VLAAMSE OPERATIEVERPLEEGKUNDIGEN DECEMBER 2008
- P2A9798
FOTO'S ZOL
MALAISE OK PLANNING VOOR EENMALIG GEBRUIK
AFGIFTEKANTOOR 2400 MOL
V.U. HASELAARS MARC, ST. LODEWIJKSTRAAT 76, B-3600 GENK
SCALPEL
SUPPORTED BY:
AND
AND
European Centre for Follow-up and Services staat voor professionele dienstverlening in de gezondheidssector. Kwaliteit, betrouwbaarheid en persoonlijkheid zijn de pijlers waarmee we gediversifieerde opdrachten ombuigen naar doelgerichte oplossingen in de praktijk. ECFS lenigt specifieke (para-) medische noden, aangevuld met organisatorische en administratieve ondersteuning, zelfs over de grenzen heen.
valoriseer je OK-expertise als
“flexpool” operatieassistent Wil je breder werken dan enkel één ziekenhuis?
Het departement Assistentie stelt verpleegkundige medewerkers ter beschikking in verschillende specifieke disciplines. Zo brengt ECFS uiterst ervaren OK-assistenten binnen in het operatiekwartier.
Wil je het vertrouwen krijgen om ervaring op te doen in nieuwe disciplines? Wil je meer waardering krijgen voor je ernst, je inzet en je professionalisme?
Met je vragen kan je terecht bij Wouter Beel (0477/271640). Meer informatie op www.ecfs.be
Inhoud Edito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Van de redactie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Colofon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Activiteitenagenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Adverteerderslijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Adverteren in Scalpel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Surgical site infections . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8
VOORAANKONDIGING 26STE SYMPOSIUM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10-11 Programma 26ste SYMPOSIUM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 Eorna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 Vraag en antwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 Bedenkingen voor prikbord en koffiekot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 OK planning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 Boekenreview . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 Het hergebruik van voor éénmalig gebruik bedoelde medische hulpmiddelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27 Voor u gelezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 Kerstwensen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33 Regionale werkgroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 Nationaal bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35
2 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
Edito Malaise De wat oudere collega's zullen zich die naam nog herinneren. Een firma die oa in hoogwaardig NKO instrumentarium handelde. Goede service, betrouwbaar, degelijk materiaal. Maar over die malaise wil ik het niet hebben.
D
De financiële malaise dan? In menig OK zal er een rechtstreekse telefoonlijn naar de banken zijn aangelegd. Hoe staat het? Wat moet ik doen? Uiteraard wil iedereen het maximale uit zijn investeringen halen, maar dit gaat richting hebzucht. Iedereen heeft hierover zijn mening, maar scalpel is niet het forum om hier dieper op in te gaan. Dan maar de malaise in het OK. Die is er toch, of niet? Overboekingen, niet correct geplande ingrepen, chirurgen die zich niet aan afspraken houden, personeelstekort, overuren, niet goed opgeleide verpleegkundigen. Ja, personeelstekort en niet goed opgeleide verpleegkundigen en ... Als dat geen malaise is.
I
Ik wil hier een persoonlijk statement maken, het niveau van de nieuwe verpleegkundigen is, op enkele uitzonderingen na, bedroevend. Dit heeft met het onderwijsysteem op zich te maken, maar ook aan de algemene ontwikkeling en de attitude van betreffenden. Het is een maatschappelijk probleem. Wij maken door de malaise een grote fout, namelijk dat wij streven naar maximale kwantiteit. Er is geen aanbod, elke hand die zich aanbiedt wordt aangenomen. Er moet voldoende volk zijn om al de taken te kunnen uitvoeren, om een optimale bestaffing te hebben voor de late shiften, de nachten, de WE enz. Er worden de hoofdverpleegkundigen opdrachten gegeven, die zij moeten doen, zonder bijkomend personeel. De hoofdverpleegkundige moet echter anders beginnen redeneren nl ik heb zoveel personeel, deze opdrachten kan ik op kwalitatief verantwoorde wijze uitvoeren, voor de andere taken heb ik meer en goed opgeleid personeel nodig.
W
Wij moeten streven naar kwaliteit, wij mogen gerust gemotiveerde, gedreven en professioneel ingestelde verpleegkundigen eisen. Die kunnen wij dan ook een financiële bonus bezorgen. In de gezondheidszorg is er één groot gebrek nl een eigen vakbond, een vakbond alleen voor verpleegkundigen. Er is wel een vakbond binnen de ziekenhuizen maar die dekt alle ziekenhuismedewerkers. Hierdoor ontstaan grote problemen vb de ouderen dagen. Gedacht voor oudere verpleegkundigen maar ondertussen uitgebreid naar andere ziekenhuismedewerkers. Het kost dus meer als voorzien, blijft dus minder over, zo simpel is dat. Het tekort aan verpleegkundigen op de arbeidsmarkt, in het bijzonder voor het OK, is ook een uitdaging, een opportuniteit.
W
Wij kunnen ons toespitsen op de core business, de patiënt, het assisteren, het instumenteren en het omlopen, al de rest moeten wij herverdelen of uitbesteden. CSA, logistiek, bestellingen, bevoorrading, kasten aanvullen enz is niet Ok verpleegkunde, kan door anderen afgewerkt worden. Zij zijn goedkoper, kunnen zich toeleggen op welbepaalde taken. Mits de nodige supervisie moet dat kunnen. Dat noemt men taakuitzuivering en werken met competentieprofielen. Als wij dan onze begroting opmaken schiet er zeker iets over. Dat kunnen wij investeren in opleiding en bonussen. Laat ons daar werk van maken, u zal zien dat de malaise of crisis enorme krachten kan vrijmaken. Wees inventief en innovatief. In die zin wens ik jullie allen en uw familie een zalig kerstfeest en een gezond 2009 Groetjes, Claudio 3 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
Klaar voor de OK? Eerst HiBi.
ProcedurePak® De handige en efficiënte oplossing op maat van uw OK
HiBi® Doeltreffend ontsmetten met langdurig effect
BARRIER® De optimale bescherming voor patiënt en zorgverlener
Biogel® De gouden standaard voor operatiehandschoenen
Mölnlycke Uw betrouwbare partner in de OK
Mölnlycke: expertise in de peri-operatieve zorg.
Mölnlycke Health Care BV, Postbus 3196 NL - 4800 DD Breda – Tel. 076 521 96 63, Fax 076 522 17 82 Mölnlycke Health Care NV, Berchemstadionstraat 72 bus 2 BE - 2600 Berchem – Tel. 03 286 89 50, Fax 03 286 89 52 De Mölnlycke Health Care naam, het Mölnlycke Health Care logo, Biogel®, HiBi®, ProcedurePak® en BARRIER® zijn gedeponeerde handelsmerken van Mölnlycke Health Care. www.molnlycke.com
037Mol_camp_v15.indd 2
14-08-2008 16:04:57
Van de redactie Beste VVOV- er,
I H
In de VS bestaat het systeem van verloning ifv prestatie en professionaliteit. Het geven van lezingen, voordrachten, het schrijven van artikels, wetenschappelijk onderzoek en het maken van studies wordt omgezet in punten. Het aantal bepaald uw weddeschaal of beroepsniveau. Hiervoor ontvangen de betrokkenen bonussen, niet gering, want het moet een stimulans blijven voor de toekomst. Hier heeft men de weddeschalen in functie van diploma en anciënniteit en de cao's. Er is geen prikkel of stimulans om iets wetenschappelijk of evidence based te doen vermits er niets tegenover staat. Het kan toch niet dat in een groep van ongeveer 3000 OKverpleegkundigen er niemand is die iets wil publiceren of schrijven. Is het angst, zijn het de collega's, is er niet genoeg zelfvertrouwen, wil men niet beter zijn dan de andere uit angst voor het verliezen van een werkrelatie of is er zoveel twijfel? Wij, de redactie van scalpel, willen u hierbij helpen. Wij engageren ons om advies te geven, u met raad en daad bij te staan. Wij zijn toch geen doetjes.
E
Een groep die elke dag moet opkomen voor zijn rechten en plichten, moet dat kunnen. Aan de slag zou ik zeggen, in uw eigen interesse en voor uw eigen geloofwaardigheid, maar ook voor alle andere OKverpleegkundigen. Succes.
De redactie wenst u en allen die u dierbaar zijn een zalig kerstfeest en een gezond en gelukkig 2009
Colofon Scalpel Tijdschrift van de Vereniging Vlaamse Operatie Verpleegkundigen. ( VVOV ) 26 jaargang, nr. 72 november 2008 http://www.VVOV.info Verschijnt driemaandelijks. Afgiftekantoor 2400 Mol. ISSN 1370-6594 Abonnementen Prijs per jaargang: 20 eur. ( lidgeld ) Los nummer: 5 eur. Rek. nr.: 001-1281906-30 t.n.v. VVOV. lidgeld Redactieleden Haselaars Marc Roncada Claudio
Advertenties dienen bij de drukkerij binnen te zijn uiterlijk 1 maand voor verschijnen. I.e. 15/2, 15/5, 15/8, 15/11
Eindredactie Marc Haselaars Redactiesecretariaat Haselaars Marc Sint Lodewijkstraat 76 3600 Genk Tel. 089/35.75.35 Werk : 089/325060
[email protected]
Druk en Lay-out Drukkerij Dils NV. Grote Steenweg 3 B-2440 Geel
Abonnementenadministratie en advertenties Haselaars Marc Sint Lodewijkstraat 76 3600 Genk Tel. 089/35.75.35 Werk : 089/325060
[email protected]
De redactie laat de verantwoordelijkheid over de inhoud van de artikels volledig aan de auteurs.
http://www.VVOV.info
5 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
Activiteiten Agenda VVOV - SYMPOSIUM 26-27 MAART 2009 FLOREAL BLANKENBERGE
VVOV ANTWERPEN BIJSCHOLINGEN OP ZATERDAG VOORMIDDAG VAN 09H30 TOT12H30 DATA 14 FEBRUARI, 25 APRIL, 19 SEPTEMBER, 14 NOVEMBER UZ ANTWERPEN
VVOV BRABANT MINISYMPOSIUM “SURGICAL SITE INFECTION” 14 FEBRUARI 2009 UZ GASTHUISBERG
AFISO - SYMPOSIUM 08 MEI 2009 DAMPREMY
NEDERLAND - LVO CONGRES ZWART OP WIT? DE HEILIGE HUISJES VOORBIJ 29-30 JANUARI 2009
DENEMARKEN EORNA CONGRES 17-19 APRIL 2009 KOPENHAGEN
Website Hou ook onze website in de gaten voor nieuws en tal van activiteiten WWW . VVOV . INFO WWW . OPERATIEVERPLEEGKUNDIGE . BE
Adverteerderslijst FLexpool . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Medicor Medical . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
Mölnlycke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Erbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
Linvatec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Initial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
VOORAANKONDIGING 26ste SYMPOSIUM . . . . 10-11
Johnson & Johnson . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36
6 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
Adverteren in Scalpel 1. Adverteren • Scalpel is het tijdschrift van de Vereniging van Vlaamse Operatiezaalverpleegkundigen. Er verschijnen 4 edities per jaar met een oplage van 1300 exemplaren. Via onze mailing bereiken we de belangrijkste ziekenhuizen in het Vlaamse land. Ook wordt Scalpel verstuurd naar 17 andere landen van Europa die lid zijn van de Europese vereniging, EORNAC. Ons tijdschrift biedt aan bedrijven, ziekenhuizen en collega beroepsorganisaties de mogelijkheid tot adverteren of het plaatsen van vacatures en aankondigingen van symposia.
• Advertentiemodaliteiten : - zwart-wit :
1/2 pagina : 125 eur/ editie 1 pagina : 250 eur/ editie - 4 kleuren : 1/2 pagina : 375 eur/ editie 1 pagina : 500 eur/ editie - steunkleur : 1/2 pagina 200 eur/ editie 1 pagina : 300 eur/ editie - buitenkaft, 4 kleuren : 900 eur/ editie - binnenkaft, 4 kleuren : 750 eur/ editie - personeelsadvertentie : Toeslag op bovenstaande tarieven : 100 % Deze prijzen zijn geldig vanaf 1/05/2000. Verschijningsdata van het tijdschrift zijn: 15/03, 15/06, 15/09, 15/12.
2. Sponsoring evenementen • Ook bestaat de mogelijkheid voor de industrie om op te treden als sponsor bij de verschillende activiteiten van het V.V.O.V.( zowel nationaal als regionaal), zoals lezingen, symposia, minisymposia e.d. In ruil hiervoor biedt het V.V.O.V. een stand aan op de activiteiten met vermelding van de bedrijfsnaam op affiches en uitnodigingen. Andere modaliteiten zijn altijd bespreekbaar.
3. Hoofdsponsorship • In overleg met het hoofdbestuur.
4. Gebruik adressenbestand • Het V.V.O.V. beschikt over een uitgebreide en up-to-date adressenbestand van al onze leden en medische bedrijven. Deze mailinglist is te verkrijgen op label voor éénmalig gebruik. (contract). Prijs per adres: 0,75 eur.
• Voor alle verdere informatie : Marc Haselaars Sint Lodewijkstraat 76 3600 GENK Tel/fax : 089/ 35 75 35 Z.O.L. Campus St. Jan Tel : 089/32 50 60 fax : 089/32 79 82 Email :
[email protected] 7 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
“SURGICAL SITE INFECTIONS” M INISYMPOSIUM V.V.O.V.- WERKGROEP B RABANT
MINISYMPOSIUM V.V.O.V.-WERKGROEP BRABANT
PROGRAMMA
ZATERDAG 14 FEBRUARI 2009 “SURGICAL SITE INFECTIONS”
08.00 u – 08.50 u Inschrijving en onthaal met ontbijttafel 08.50 u – 09.00 u Verwelkoming
Waar? U.Z. Gasthuisberg “Onderwijs en Navorsing” GA1 GHB – Herestraat 49, 3000 Leuven
09.00 u -09.25 u 1. Double gloving to reduce surgical crossinfection. 09.30 u - 09.55 u 2. De antibacteriële hechtingsdraad Dr. Liesbeth Vandermeeren U.Z. gasthuisberg plastische chirurgie
Inlichtingen? Frieda Mathay E597
[email protected] broekstraat 11a 3210 Lubbeek
10.00 u - 10.30 u 3. Interactieve bevraging ivm de kennis van onze handhygiëne in het O.K. Mevr. Mia van de putte ziekenhuis hygiëniste U.Z. Gasthuisberg
Inschrijven en betalen, voor 9 februari op rekening 735-0038384-57 leden: 4 euro, niet-leden: 8 euro
10.30 u - 11.00 u Pauze 11.00 u - 11.20 u 4. Risicofactoren voor ‘surgical site infections’ na orthopedische ingrepen. Prof Dr. Bellemans orthopedie U.Z. gasthuisberg 11.25 u - 11.45 u 5. Het profylactisch gebruik van antbiotica in de heel- en verloskunde. De heer Ludo Willems, hoofdapotheker U.Z. Gasthuisberg 11.50 u - 12.20 u 6. Normothermie ? preventief scheren ? huidbescherming ? 12.25 u - 12.50 u 7. Persoonlijke hygiëne van het operatieteam en ziekenhuisinfecties. De Heer Frank Van Laer, ziekenhuisverpleegkundige – hygiënist UZ Antwerpen. 13.00 Receptie
8 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
ConMed Linvatec Belgium, met hoofdzetel te Drogenbos, maakt deel uit van de gelijknamige multinational ConMed Corporation, toonaangevend speler in de wereld van medische instrumenten. Wij ontwikkelen, produceren en verkopen een zeer breed gamma van artroscopische, endoscopische en chirurgische instrumenten voor orthopeden, neurochirurgen, traumatologen en neus-, keel- en oorspecialisten. Dankzij onze sterke onderzoeks- en ontwikkelingsafdeling brengen wij hoogkwalitatieve en innovatieve chirurgische producten op de markt. De gemeenschappelijke noemer van al onze oplossingen is de chirurg voorzien van producten en procedures zodat hij met een grotere efficiëntie en nauwkeurigheid zijn ingrepen kan uitvoeren.
2 verkoper-adviseurs m/v antwerpen - limburg - vlaams-brabant & OOST- en West-Vlaanderen Functie: •
Dankzij een intense inwerkperiode en een gericht opleidingstraject krijgt u een ruim beeld waaruit de oplossingen van ConMed Linvatec bestaan. Aan de hand van praktijkgerichte cursussen verwerft u de kennis om de medische toepassingen en hun voordelen in te zien en te waarderen.
•
Al snel bezoekt u de artsen, de hoofden Operatie Kwartier, de operatieverpleegkundigen, de aankopers en de verantwoordelijken technische dienst en sterilisatie van de ziekenhuizen in uw regio.
•
Binnen een doordachte verkooptactiek analyseert u de noden van de chirurg, de verpleegkundige, de technieker en de sterilisatieverantwoordelijke. Via een scherpe analyse van deze complexe beslissingsstructuur formuleert u voorstellen die de vragen van al deze partijen kunnen invullen. Om sterk te overtuigen demonstreert u aan de operatietafel de toepassing en voordelen van uw producten.
•
Door het zeer ruime aanbod kan u zowel verbruiksgoederen als de grote investeringen voor de operatiezaal aanbieden en verkopen.
•
Vanuit uw intense aanwezigheid in de markt weet u ook sterke commerciële initiatieven te ontwikkelen.
•
U rapporteert dagelijks en rechtstreeks aan de directie op wiens volle steun, coaching en commitment u kan rekenen.
Profiel: •
U hebt een bewezen ervaring van meer dan 3 jaar als operatieverpleegkundige.
•
U hebt een hogere opleiding, die u in staat stelt snel te begrijpen welke voordelen ConMed Linvatec heeft voor de artsen en verpleegkundigen.
•
U bent een harde werker en van nature uit zeer communicatief.
•
Gezien de diverse contactpersonen kan u met aangepaste stijl de verschillende niveaus in een ziekenhuis vlot benaderen.
•
Een zeer goed voorkomen, correct en uitstekend taalgebruik van zowel Nederlands als Engels en keurige omgangsvormen zijn voor u een evidentie.
Wij bieden: •
Een dynamisch groeibedrijf waar een open-deur-sfeer en transparantie qua bedrijfsvoering kenmerkend zijn.
•
U kan rekenen op een aantrekkelijk salarisplan, dat uw inspanningen en resultaten beloont. Naast een representatieve firmawagen is een uitgebreid pakket extralegale voordelen en professionele ondersteuning voorzien.
Hoe reageren? Stuur zo snel mogelijk uw cv en motivatiebrief naar ConMed Linvatec Belgium, t.a.v. Sven Van Kets, Sales & Marketing Manager BeNeLux, W.A. Mozartlaan 3, 1620 Drogenbos. U kan deze ook faxen naar 02/526 84 83 of per e-mail versturen naar
[email protected].
www.conmed.com
STE
26 SYMPOSIUM DONDERDAG 26 MAART 2009 & VRIJDAG 27 MAART 2009
Donderdag 26 maart 2009 PRAKTISCHE WORKSHOPS IN SAMENWERKING MET DE INDUSTRIE Vrijdag 27 maart 2009 WORKSHOP1 - KINDERHEELKUNDE WORKSHOP2 - HOOP WORKSHOP3 - HYGIËNE, STERILISATIE EN PATIËNTVEILIGHEID WORKSHOP4 - ANESTHESIE
Medicor medical supplies
05-06-2003
13:14
Page 1
Uw partner in ...
Medicor Medical Supplies Timmerik2 • 3020 Herent tel.: 016/27.18.18 fax: 016/22.44.23
thoraxdrainage
26ste SYMPOSIUM DOOR
G UY S TERCQ
Vrijdag 27 maart hebben wij, op vraag van velen onder u, aandacht voor de allerkleinsten. Er is de voorbije symposia aandacht geschonken aan nieuwe technieken, speciale operatietechnieken en andere spectaculaire dingen. Nochtans hebben de allerkleinsten zeker zoveel aandacht nodig.
SYMPOSIUM Floreal Club te Blankenberge
W
Wij hebben het niet enkel over operatietechnieken bij kinderen, maar ook over de pre-operatieve opvang en begeleiding, de pijnbehandeling en hoe de ouders in het proces betrekken. Verder zijn er de workshops hygiëne en sterilisatie, HOOP en anesthesie.
26 en 27 maart
2 0 0 9
Op donderdag avond is er een stadswandeling in Blankenberge voorzien. Blankenberge is niet enkel badstad maar verbergt ook mooie gebouwen die zeker de moeite zijn om gezien te worden.
Beste congresganger,
Aansluitend is er de wereldberoemde VVOV party.
O
Op donderdag 26 maart 2009 en vrijdag 27 maart 2009 organiseert de Vereniging van Vlaamse OperatieVerpleegkundigen haar 26ste nationaal symposium in de Floreal Club te Blankenberge.
I
In naam van het VVOV bestuur nodig ik jullie uit op dit symposium en hopen u aldaar te mogen begroeten. Zoals gebruikelijk wordt het symposium afgesloten met een buffet, waarop wij u vriendelijk op uitnodigen. Het is goed om even met collega”s van gedachten te wisselen en de files te laten wachten.
Zoals u merkt een uitzonderlijke datum. Normaal heeft de maand mei onze voorkeur, maar dit jaar hebben wij noodgedwongen de datum moeten verleggen. Enerzijds is er het EORNA congres eind april, anderzijds waren de feestdagen in de maand mei zo ongunstig gepland dat de vrees bestond dat de verpleegkundigen moeilijk een dag symposium konden bijwonen.
Mocht u vragen hebben dan kunt u bellen met Guy Stercq op het nummer:
Dus extra aandacht voor de uitzonderlijke datum 26 en 27 maart 2009. Werk: 02/476 31 57 Thuis: 03/886.44.16 GSM: 0496/04.03.37 FAX: 03/886.44.16
[email protected] [email protected]
Zoals gebruikelijk werd het programma voor het grootste gedeelte door jullie samengesteld. Donderdag 26 maart is het de dag van de industrie met een aantal workshops “Back to the basics”.
W
Wij vinden dit een interessant initiatief omdat er een wisselwerking ontstaat tussen fabrikant en gebruiker. Beide partijen kunnen daar hun voordeel uit halen.
Wij hopen u te mogen begroeten als deelnemer van het 26ste VVOV symposium. 13
SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
26STE SYMPOSIUM
PROGRAMMA DONDERDAG 26 maart 2009
WORKSHOPS: 13 u 00 – 13 u 50: Buikwandprothesen en hun technologische (r)evolutie sinds 1950 15 u 00 – 15 u 50: Johnson & Johnson Medical
08 u 00 – 9 u 20: Inschrijvingen
13 u 00 – 13 u 50: 15 u 00 – 15 u 50: Een stand van zaken: HD, PDD,NBI, PACS, VSI Olympus Belgium
09 u 20 – 9 u 30: Opening tweedaags symposium door de voorzitter
13 u 00 – 13 u 50: 15 u 00 – 15 u 50: CAS de GPS van het operatiekwartier… Waar staan we en waar gaan we naartoe? Zimmer
09 u 30 – 10 u 30: 11 u 00 – 12 u 00: The Science of Tissue Management Johnson & Johnson Medical 09 u 30 – 10 u 30: 11 u 00 – 12 u 00: Workshop door Mölnlycke Health Care
13 u 00 – 13 u 50: 15 u 00 – 15 u 50: Workshop door QP&S
09 u 30 – 10 u 30: 11 u 00 – 12 u 00: Taboes in het OK Workshop door 3M Belgium
14 u 00 – 14 u 50: 16 u 00 – 16 u 50: Blood Conservation possibilities Johnson & Johnson Medical
10 u 30 – 11 u 00 Koffiepauze
14 u 00 – 14 u 50: 16 u 00 – 16 u 50: Workshop Richard Wolf Endoscopie.
12 u 00 – 13 u 00: Lunch
14 u 00 – 14 u 50: 16 u 00 – 16 u 50: Lijmen, Knopen, Hechten Johnson & Johnson Medical 14 u 00 – 14 u 50: 16 u 00 – 16 u 50: Het belang van een latex-vrije omgeving voor het meervoudig geopereerde kind Cardinal Health 17 u 00 – 19 u 00: ART NOUVEAU in Blankenberge. Ontdekkingstocht door het unieke art nouveau patrimonium in Blankenberge 19 u 00: Receptie en diner
14 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
26STE SYMPOSIUM
WORKSHOP 1: Kinderheelkunde 11 u 00 – 11 u 50: Scoliose fusie Dr. Moens Pierre MD Kliniekhoofd kinderorthopedie UZ Leuven Pellenberg
12 u 00 – 13 u 30: Lunch
13 u 30 – 14 u 20: Kinderurologie in het OK Dr. Veerle De Boe Kinderurologie – Kliniekhoofd urologie UZ Brussel 14 u 30 – 15 u 20: Bariatrische chirurgie bij kinderen
PROGRAMMA VRIJDAG 27 maart 2009
Prof. Dr. Guy Hubens Adjunct diensthoofd abdominale en kinderheelkunde UZ Antwerpen
15 u 30 – 16 u 00: Koffiepauze
8 u 00 – 9 u 30: Inschrijvingen 9 u 20 – 9 u 30: Opening symposium door de voorzitter
16 u 00 – 17 u 00: Do’s and Don’t do’s in de kinderheelkunde Dr. Katrien Van Renterghem Kinderchirurge UZ Gent
9 u 30 – 10 u 30: Hoe omgaan met zorgkundigen en vertegenwoordigers op OK. Een standpunt. Mr Vande Moortel Advokaat - Lector
17 u 00: Aperitief 18 u 00: Buffet
10 u 30 – 11 u 00: Koffiepauze
15 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
26 STE SYMPOSIUM
WORKSHOP 2: HOOP
WORKSHOP 3: HYGIËNE – STERILISATIE - VEILIGHEID
11 u 00 – 12 u 00: Optimalisering van de samenwerking tussen medisch diensthoofd en de hoofdverpleegkundige OK
11 u 00 – 12 u 00: Handhygiëne: eenvoudig toch!? Mr. Eddy De Baets Verpleegkundige-ziekenhuishygiënst AZ St Lucas Gent
Dr. René Heylen Geneesheer-diensthoofd operatiekwartier Ziekenhuis Oost-Limburg Genk
12 u 00 – 13 u 30: Lunch
12 u 00 – 13 u 30: Lunch 13 u 30 – 14 u 20: Als het om onze kinderen gaat
13 u 30 – 14 u 30: OK - commisie: basis voor degelijk management? – de praktijk
Mr. Wouter Meert Hoofdverpleegkundige Centrale Sterilisatie UZ Leuven
Dr. Luc Verbanck Diensthoofd anesthesie – OK manager Jan Yperman Ziekenhuis Ieper
14 u 30 – 15 u 20: Patiëntveiligheid in het operatiekwartier: tips en trucs voor de dagelijkse praktijk.
14 u 30 – 15 u 30: Interactieve workshop met en door Jan De Boeck
Dr. Ian Leistikow Kenniscentrum Patiëntveiligheid Universitair Medisch Centrum Utrecht
15 u 30 – 16 u 00: Koffiepauze 16 u 00 – 17 u 00: Interactieve workshop met en door Jan De Boeck
15 u 30 – 16 u 00: Koffiepauze
17 u 00: Aperitief
16 u 00 – 17 u 00: Omgaan met radiografietoestellen
18 u 00: Buffet
Mevrouw Carola Brussaard Regionaal ziekenhuis Tienen
17 u 00: Aperitief
Er kan ook elektronisch ingeschreven worden via de website van de VVOV: www.vvov.info
18 u 00: Buffet
16 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
26 STE SYMPOSIUM ALGEMENE INFO KOSTPRIJS
WORKSHOP 4: ANESTHESIE
Deelname aan de workshops op donderdag 26 maart 2009 VVOV - leden: Student school: Niet - leden: Syllabus, lunch, koffie + lidgeld
11 u 00 – 12 u 00: Voorbereiding van kinderen en ouders voor anesthesie
45 EURO 45 EURO 65 EURO 65 EURO
Deelname aan de workshops op donderdag 26 maart 2009 + deelname aan de galaviering "25ste VVOV congres" in het casino van Blankenberge
Postoperatieve gedragsstoornissen bij kinderen Dr. Johan Berghmans Anesthesioloog MD ZNA Middelheim – Koningin Paola Kinderziekenhuis Antwerpen
VVOV - leden: Student school: Niet - leden:
65 EURO 65 EURO 85 EURO
12 u 00 – 13 u 30: Lunch Vrijdag 27 maart 2009 (Syllabus, lunch, koffie): VVOV - leden: 45 EURO Student school: 45 EURO Niet - leden: 65 EURO Syllabus, lunch, koffie + lidgeld 65 EURO
13 u 30 – 14 u 30: Naar de slaapdokter Mevrouw Cindy De Beul Hoofdverpleegkundige operatiekamer ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis Antwerpen
Deelname buffet op Vrijdag 27 maart 2009 + syllabus, lunch, koffie: VVOV - leden: 65 EURO Student school: 65 EURO Niet - leden: 85 EURO Deelname buffet, syllabus, lunch, koffie + lidgeld 85 EURO
14 u 30 – 15 u 30: Postoperatief Pijnmanagement Mevrouw Anne Mie Menten Verpleegkundig Pijnspecialist OLV Ziekenhuis Aalst
INSCHRIJVEN VOOR 9 maart 2009 Rekeningnummer: 310-0227024-33
15 u 30 – 16 u 00: Koffiepauze
LOCATIE: Floreal Club Blankenberge Koning Albertlaan 59 • B- 8370 Blankenberge Tel: 050/43.21.11 • Fax: 050/43.22.22
16 u 00 – 17 u 00: Het kind voorbereiden op een operatie: de rol van het psycho –pedagogisch team. Mevrouw Veerle Cosijns Psycholoog UZ brussel
CONTACTADRES Guy Stercq Hoogstraat 159 • 2830 Tisselt Tel en fax : 03 / 886.44.16 Tel werk: 02 / 476.31.57 GSM: 0496 / 04.03.37
[email protected]
17 u 00: Aperitief 18 u 00: Buffet
Er kan ook elektronisch ingeschreven worden via de website van de VVOV: www.vvov.info 17 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
ELEKTROCHIRURGIE
ELEKTROCHIRURGIE
VOOR,
CRYOCHIRURGIE STERILISEERBARE ACCESSOIRES STERILISEERBARE INSTRUMENTEN CHIRURGIE
ORTHO
CARDIO
GYN
KNO
GASTRO
NEURO
LEVER
UROLOGIE
EDUKATIE
ERBE BENELUX
Tel: 02-403 13 60 • Fax: 02-403 13 59 • www.erbe.be
' C 9 6 C C D J C 8 : B : C I
; k h e f [ W d E f [ h W j _ d ] H e e c Dkhi[i7iieY_Wj_ed
MEER INFO : www.eornacongress.eu
Vraag en antwoord C LAUDIO R ONCADA , OK
ADVISEUR
VRAAG 1 : Er worden tegenwoordig veel pc's geplaatst in het operatiekwartier, zelfs binnen de zalen. Hierbij hoort uiteraard een toetsenbord. Ik controleer deze regelmatig en stel vast dat er veel stof en andere oa etensresten te vinden zijn. Wat is jullie visie hierover?
Een goede handhygiëne en het vermijden van eten in de zaal brengt ons al een heel stuk verder. Het gebruik van mobiele telefoon ligt in dezelfde lijn, wij komen in een volgende uitgave hierop terug.
ANTWOORD: Het nut van het plaatsen van een pc in de zaal is een andere discussie, maar neem aan dat het de dag van vandaag noodzakelijk is. Uw opmerking is terecht. Door de warmte wordt er een luchtstrooom gecreëerd, door de statische electriciteit wordt er stof aangetrokken, sommige medewerkers, ik ga ze niet nader omschrijven , durven nogal eens te eten in de zaal.
VRAAG 2 : Het is de gewoonte in ons OK dat de instrumenterende verpleegkundige tijdig begint met het maken van de steriele tafels. Onlangs was de chirurg door omstandigheden veel te laat, maar de containers en de trays waren geopend. Is er een tijdslimiet voor openstaande trays en instrumenten? Kunnen de instrumenten nog gebruikt worden voor een volgende procedure?
D
Dus driemaal mis. ANTWOORD: In de regel is er geen specifieke tijdslimiet. Er zijn ook ingrepen die meerdere uren duren en de tafels ook niet afgedekt blijven staan. Wel belangrijk is het continue bewaken van het steriel veld en deze nooit alleen achter te laten. Natuurlijk stijgt de kans op infectie met de duur van de blootstelling, daarom dat er bij langdurige ingrepen gefractioneerd moet gewerkt worden.
De luchtventilatie wordt verstoord, door de statische electriciteit zijn er regels uitgevaardigd ter bevordering van de patiëntveiligheid en eten of drinken doe je niet in een operatiezaal. Het toetsenbord is een echte broeihaard van bacteriën. Het toetsenbord wordt door verschillende personen gebruikt en indien er geen goede handhygiene wordt toegepast is dit nog een bijkomend probleem. Testen hebben uitgewezen dat toetsenborden vol zaten met huidpartikels. Wij stellen voorop dat de pc op zich buiten de zaal moet geplaatst, de schermen bestand moeten zijn tegen afwasprodukten en of detergenten, hiervoor de fabrikant best raadplegen, en voor het klavier bestaan speciale modellen. Een eerste oplossing is het vertikaal inbouwen in de wand. Het is wel even wennen, maar de modellen zijn gemakkelijk afwasbaar en etensresten komen er niet in. Een tweede mogelijkheid is een volledig gesloten klavier, dit is op de markt beschikbaar, gemakkelijk in gebruik maar iets duurder. Er kan geen stof of vuil in het klavier, wel erop. Dit is met doek en detergent gemakkelijk te reinigen. Indien niet, kan er gebruik gemaakt worden van wegwerp doorschijnende hoezen.
Toch enkele bedenkingen om de tijdsduur en de risico's daaraan verbonden te bepalen: • type ingreep • duur van de ingreep • mogelijkheid voor permanente controle • de kost voor een eventuele nieuwe set • infectiepreventie vb luchtwisselingen en verkeerspatronen
H
Wij adviseren om de tafels onmiddellijk voor de ingreep klaar te maken, in aanwezigheid van alle bertokkenen en dit permanent te bewaken. Het verlaten van de zaal, een tas koffie drinken en dan opnieuw steriel aankleden is uit den boze. Een andere mogelijkheid om de eventuele kosten te drukken is de geopende trays te gebruiken voor een andere procedure, maar dan in dezelfde zaal. Het verplaatsen van steriel geopend materiaal naar een andere zaal is niet toegelaten.
Indien het hierboven vermelde niet aanwezig is en men een gewoon toetsenbord gebruikt is er nog de mogelijkheid om detergenten te gebruiken. Studies hebben uitgewezen dat isopropyl alcool efficiënt werkt, maar wij kunnen niet overal aan. Onderdompelen kan niet. Het risico bestaat dat er schade ontstaat. Het beste is om dit even met de fabrikant te toetsen.
Voor verder info kan u terecht bij
[email protected] 20
SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
Bedenkingen voor prikbord of koffiekot Twee maanden n a zijn beenamputatie stak hij
e: rièr Car akgeld z van naar eld g zak een
Al niet s de ha het kraait an a v dan vondro oor o g a rege at h d, e haan nen of t is d de ood
al op eigen hou tje straat over
ts e i n t nie t f e te Je ho r e t e b m o n te zij n worde die n e s en m n a V n, e v e g t a w t i noo at w k i rijg k r a da van
Toen ik d e van de s prijs l kreeg ik a zag de krop in de ke el
Mann edel en hebb e de en schvarouwenlen, amd elen
Hij w as zij d dun van ik va n he haar, m
21 SCALPEL
de
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
OK planning O PERATIEPLANNING
EN OPERATIESCHEMA : OPPORTUNITEIT EN TOEKOMST
C LAUDIO R ONCADA ,OK
dat af en toe het hek van de dam is. Personen die hiertegen niet opgewassen zijn verlaten meestal vrij vlug het OK.
OPERATIEPLANNING EN OPERATIESCHEMA: OPPORTUNITEIT EN TOEKOMST 1 INLEIDING Het operatiekwartier is een prestige zaak, dikwijls grensverleggend, alleszins technisch hoogstaand. Het heeft iets geheimzinnigs, nooit gezien in de moderne geneeskunde. Voor diegene die er niet werkzaam zijn is het een zwarte doos, waar ambetante mensen leven, die veeleisend en arrogant zijn, met een enorme ego en die niet liever zouden hebben dan dat wij op onze knieën zouden vallen. Anderzijds zijn diegene die er werken verwonderd, en begrijpen het ook niet, waarom niet iedereen het OK als het hart, het centrum van het ziekenhuis beschouwt. Het blijft natuurlijk een dure aangelegenheid en neemt een grote hap van het budget voor zijn rekening. Daarom moet het OK efficiënt gerund worden, moet men bedacht en spaarzaam zijn bij het inhalen van nieuwe technieken en moet het OK logistiek zo uitgebouwd zijn als in oorlogstijd. Het OK is een klinisch complexe en administratief moeilijk te beheren omgeving. OK management gaat over verpleegkundigen, anesthesisten, chirurgen en andere professionals met de nodige gespecialiseerde OK kennis. Zoals hierboven al vermeld is de hoge kost een stimulans en een uitdaging tegelijk om de kwaliteit van het management te optimaliseren. Goed management doet niet enkel de kosten dalen, het zorgt ook voor tevreden klanten, waaronder de patiënt, de anesthesist, de chirurg en de verpleegkundigen en verbetert de kwaliteit van de zorg. Modern management is het verhogen van kwaliteit, verhogen van de productie en het beperken van de kosten. De verschillende teams in het OK moeten dikwijls moeilijke procedures uitvoeren onder ongunstige omstandigheden. Daarom zijn ze in het OK veeleisend en perfectionistisch. Daarom dat de tolerantiedrempel laag is, dat er weinig begrip is voor vertraging, dat uitstel bijna niet bespreekbaar is, dat materiaal dat niet aanwezig is of niet naar behoren functioneert werkt als een rode lap op een stier. Gezien die complexiteit is het niet verwonderlijk
2 TRENDS Eerst en vooral is er de toename van het aantal chirurgische ingrepen. Dit komt door de technische ontwikkelingen die het mogelijk maken om een veiligere behandeling te bieden aan een groter publiek. De interactie van technologie, managed care, bevolkingstoename en de vergrijzing zorgt er wel voor dat niet alles even goed voorspelbaar is. Ten tweede is er de explosie van het dagziekenhuis. Dit maakt enerzijds het OK management niet makkelijker maar ter zelfder tijd ook onmisbaar. Klinische en dagklinische behandelingen moeten samen gepland kunnen worden. Er is een verschil tussen privé en openbaar. Dit komt door de kostenstructuur. Inmenging van de overheid mag ook niet over het hoofd gezien worden. Evidenced guidelines blijven noodzakelijk. Introductie van managed care is ook een belangrijke factor. Laat de concurrentie spelen, hopelijk wordt de patiënt er beter van.
T
H
3 MISSIE Iedere medewerker moet doordrongen zijn van de missie van zijn organisatie en welke de doelstellingen zijn voor de toekomst. Die missie en visie moet voor iedereen duidelijk zijn. Om dit te bereiken moet een cultuur ontstaan van betrokkenheid en engagement.
Het operatiekwartier is een prestige zaak, dikwijls grensverleggend.
{ { 22
SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
ADVISEUR
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
OPPORTUNITEIT EN TOEKOMST De OK manager is verantwoordelijk om een degelijke, kwaliteitsvolle zorg te ontwikkelen en te implementeren. Het recruteren en houden van bekwame OK verpleegkundigen is hier een essentieel onderdeel van. Hierbij aansluitend is teamwork heel belangrijk.
De missie van het OK is mogelijkheden creëeren en bieden om the state of the art voor chirugische zorgen te bieden aan de patiënt en een kwaliteitsvolle opleiding kan geboden worden. Het management moet nu enkel nog weten wie zijn klanten zijn en hoe ze tevreden te houden.
6 OPERATIEPLANNING Een efficiënt OK vraagt een substantiële verbintenis, een grote betrokkenheid van het beheer om de nodige ondersteuning te bieden. Een visie en een strategie is iets dat door lange termijn denken wordt bereikt en kan op een serene manier gebeuren. Lange termijn beslissingen en planning kan enkel lukken door de deskundigheid van de mensen die het OK leiden en er werken. Het is steeds kort op de bal spelen, beslissingen nemen en compromissen sluiten. Een OK is geen industriële productie eenheid, onzekerheid en zelfs chaos is dagelijks kost. Het succes hangt af van de vastberadenheid waarmee beslissingen worden genomen in een onrustige omgeving. Het operatieschema zorgt voor de dagelijkse orde en patiëntenflow. Echter, eens opgestart zijn wijzigingen schering en inslag. Spoedgevallen moeten ingepast, ingrepen kunnen langer of korter duren dan voorzien, er kan vertraging optreden om allerlei redenen, personeel kan zich ziek melden. De taak van een OK schema,of dit nu electronisch of manueel gebeurt, is het geplande en op voorhand goedgekeurde operatieschema op een vlotte en voorspelbare wijze te laten verlopen. Het OK schema moet de mogelijkheid bieden om zoveel mogelijk procedures te laten doorgaan in de voorziene tijdspanne en toch nog enige reserve te voorzien. De planning kan gebeuren door een bepaalde persoon of een planningsbureau. Hij of het is het contactpunt bij uitstek tussen de buitenwereld en het OK. Dit is misschien de belangrijkste functie in het OK. Eisen aan de persoon of het bureau zijn kennis, inzicht, diplomatie, hulpvaardig en hoffelijkheid. Het toekennen van operatietijd gebeurt best per blok, liefst volle dagen. De problemen van halve sessies zijn ons allen bekend. Er moeten wel spelregels geschreven worden en iedereen dient zich daar ook aan te houden. Het maken van een OK schema of het toekennen van operatietijd zorgt ofwel voor wrevel ofwel voor een goede samenwerking tussen chirurg en OK manager. Veel hangt af van de soepelheid waarmee extra ingrepen worden ingepast. Een goed en evenwichtig uitgebouwd OKschema geeft enkel voordelen voor zowel de chirurg als het ziekenhuis. Een van de spelregels is het afsluiten van de planning de dag of eventueel 48h voor de ingreep. Dit laat toe niet ingevulde operatietijd toe te kennen aan anderen, mits het hanteren van objectieve en geschreven richtlij-
4 PERFORMANTIE Zoals financiële indicatoren gebruikt worden om de financiële performantie te meten, zijn er operationele indicatoren om de performantie te meten. De analyse van verschillende indicatoren geven een beeld van zowel financiële als operationele performantie. Deze analyses moeten aangevuld met trends en benchmarking. Daarna kunnen doelstellingen geformuleerd worden. Een belangrijke doelstelling is de verbetering van de operationele efficiëntie zodat men verder kan om zijn missie te realiseren. 5 MANAGEMENT Het management moet dikwijls beslissingen nemen in de context van de visie en het strategisch plan van de organisatie. Factoren die in overweging moeten genomen worden zijn: • de kerndoelstellingen van de organisatie • noden van de klanten • de concurrentie • de veranderingen in de gezondheidszorg Een groot gebrek van verschillende organisaties is de onmogelijkheid om snel in te spelen op die ontwikkelingen en veranderingen Het management moet een klimaat creëeren waar vlug op de noden van de klanten kan ingegaan worden en strikte doelstellingen formuleren. Beslissingen moeten snel genomen worden. Soms is een kleine verandering voldoende, soms helaas moet het geheel hervormd worden. Er moet ook gemeten worden en vergeleken. Doelstellingen moeten geformuleerd en gecommuniceerd, de verantwoordelijken in het proces moeten aangeduid en de grenzen waarin men kan handelen vastgelegd. De medische en verpleegkundige zorg die geboden wordt in het OK verandert vlug en grondig. Nieuwe operatietechnieken en toestellen, ook anesthesie technieken en producten worden regelmatig geïntroduceerd. Efficiëntie en doeltreffendheid zijn sleutelwoorden. Geneesheren zoeken altijd naar nieuwe methodes om de patiënten beter te kunnen behandelen, zo moet ook het management steeds zoeken naar mogelijkheden om de kwaliteit te verhogen en de kosten onder controle te houden. Management van een OK is niet eenvoudig, door de vele OK's, het complexe van het geheel en de gespannen werkomgeving. 23 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
nen. Ook het gebruik van de gemiddelde operatietijd per ingreep moet gehanteerd kunnen worden door de OK manager, gebruik makend van historische gegevens. Ik weet dat de chirurgen dit zien als inmenging alhoewel wij goed weten dat ze opzettelijk overboeken. Het systeem mag niet gehanteerd worden tegen iemand maar moet de efficiëntie ten goede komen. Zoals reeds vermeld dienen er spelregels te zijn, goedgekeurd door alle betrokkenen. Het toekennen van meer of minder operatietijd moet bespreekbaar blijven en hiervoor dienen de nodige en juiste statistische gegevens voorhanden te zijn. Bij het toekennen van operatietijd komen wij toch niet voorbij enkele problemen nl • bepaalde specialiteiten hebben nu eenmaal een groter aantal urgente of semi urgente ingrepen. • indien er een grote spoedgevallen afdeling is moet een vrije zaal voorzien worden • volledig 100% invullen van de operatietijd zou niet mogen
Het opstellen van een OK protocol is hier een hulpmiddel.
{ { Op termijn wordt daar iedereen beter van. Maar de OR manager heeft de verantwoordelijkheid en de opdracht om de betrokkenen te overtuigen dat korte termijn visie niet loont. Goed management zorgt voor een langer gebruik van het OK in tijd uitgedrukt, dus het verhogen van de inkomsten,en tegelijkertijd het verlagen van de kosten. Er worden enorme investeringen gedaan, die moeten renderen. Maar dit mag niet gebeuren te nadele van de kwaliteit van de zorg aan de patiënt. Een belangrijke factor waarmee rekening gehouden dient te worden is de tevredenheid van de chirurg. Zowel chirurg als patiënt zijn kliënten, met hun noden en wensen moeten wij rekening houden bij het opstellen van het OK schema
Het OK schema moet flexibel blijven. Achter het OK schema zijn nog een aantal andere mogelijkheden ingebouwd oa • toekennen van materialen, • gebruik maken van operatieprofielen, • gebruik of beschikbaarheid van instrumentensets • toekennen van speciale toestellen • gebruiken van leensets • korte memo ivm patiënt Dit moet de sterkte uitmaken waarmee de OK manager kan onderhandelen met de chirurgen. Indien de operatietijd niet is opgebruikt zijn er verschillende opties mogelijk. Een mogelijkheid is het toekennen van de overgebleven tijd aan anderen of het sluiten van de zaal en het personeel andere opdrachten geven. Indien het gegeven programma kan afgewerkt worden in 12 zalen ipv 14 zalen dan moet dat kunnen. Een flexibele uurroostering is in dit geval een goed management instrument. Eens het OK schema is afgesloten moet het personeel worden toegewezen. Persoonlijk vind ik dat hier het goed teamwerk tussen anesthesie en OR manager heel belangrijk is . Hun interessen lopen paralel. Wat goed is voor het ok – efficiënte planning, vlugge turn over, geen uitstel- is ook goed voor de anesthesisten. Overplanning is op de duur niet haalbaar en op langere termijn economisch niet verantwoord. Er wordt van alle partijen soepelheid gevraagd, het is leven en laten leven, geven en krijgen.
7 DOELSTELLING VAN EEN GOED OK SCHEMA • Effectief en efficiënt gebruik maken van de zalen • Tevredenhied van de chirurgen • Tevredenheid van de patiënten • Tevredenheid van alle OK medewerkers • Eenvoud in gebruik • Effectief en efficiënt gebruik van de PACU • Geen of weinig uitgestelde procedures • Toekennen van blokken • Soepelhied • Ruimte voor urgenties Efficiëntie moet er ook zijn in het personeelsbeleid nl juist genoeg om met verantwoorde kwaliteit de patiënt in het OK te behandelen en de mogelijkheid houden om hiermee flexibel om te kunnen gaan. Dus een optimalisatie van het personeel ifv het aanbod. Personeel is nu eenmaal de grootste kost en die moet onder controle kunnen gehouden worden. 24
SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
OPPORTUNITEIT EN TOEKOMST
de patiënten recht heeft op een degelijke opvang en begeleiding en dat de orde in een zaal van primordiaalbelang is
Dit is misschien het grootste argument of alleszins een van de argumenten om de OK planning over te laten aan het OK management of OK manager. U leest goed, ik ben geen voorstander van een OKplanning die vanuit de consultatie en alleen door geneesheren gebeurt
Inductie Op veel plaatsen wordt de patient niet geïnduceerd zolang de chirurg niet aanwezig is Hier moet duidelijkheid over zijn.
8 WAT INDIEN HET MIS GAAT Wij hebben tot nu toe een scenario waar iedereen op tijd is toegekomen, de patiënt klaar ligt, alle materialen in de zaal zijn, dat alle pre-operatieve onderzoeken zijn uitgevoerd en beschikbaar en als laatste ,er is geen spoedingreep voorzien. Dit is inderdaad utopisch. De enige constante in een OK planning is de variatie, de verrassing. Teamwerk en wel doordachte antwoorden op planningsproblemen zijn essentieel. Zo een samenwerking kan enkel indien er wederzijds respect en vertrouwen is. Het schoonste voorbeeld is de urgente ingreep, die koste wat het wil moet en zal doorgaan, nu, meteen. Indien er een zaal vrij is, maw een zaal vrij houden, en er personeel is ,maw flexibele roostering en er een anesthesist voorhanden is ,maw planning van medisch kritische diensten dan kan de OK manager een oplossing aanbieden. Een goede OK manager heeft hier altijd een oplossing voor. Ik heb in mijn loopbaan niet een probleem gekend bij een levensbedreigende spoedgeval. Het opstellen van een OK protocol is hier een hulpmiddel. De grootste problemen ontstaan echter bij ingrepen die ongemeld bijkomen, bij de semi urgeties en de volgorde waarin deze procedures zullen gebeuren. Duidelijke spelregels met een OK protocol zullen hier helpen, het voornaamste is echter gezond verstand en diplomatie.
Communicatie Al die verwarring rond de terminologie is frustrerend voor alle betrokkenen. Hier moet een persoon zijn verantwoordelijkheid nemen en beslissingen treffen. 10 AANBEVELINGEN • Staffing en planning gaan samen • Wees zo flexibel als mogelijk om een goed verloop te garanderen • Optimaliseer de communicatie • Maak klare en duidelijke afspraken • Run het OK als een ondernemimng • Wees innoverend • Zorg voor korte wachtlijsten 5x8=4x10 • Optimaliseer deeltijds werken Van 08 tot 17 of van 08 tot 18 of van 08 tot 20 Is zaterdag ook een werkdag?
ALS SLOT ... ALS SLOT NOG EEN OPMERKING. ER WORDT VEEL GESPROKEN OVER CONCURRENTIE, BENCKMARKING, DRG. OM DIT TE KUNNEN DOEN MOET MEN KUNNEN VERGELIJKEN, VERSCHILLENDE DATA NAAST ELKAAR LEGGEN. DIT KAN ECHTER ALLEEN MAAR ALS WE CITROENEN MET CITROENEN VERGELIJKEN, ALS WE ALLEN DEZELFDE STANDAARDS GEBRUIKEN. HET IDEALE ZOU ZIJN DAT ALLE OPERATIEZALEN HETZELFDE PLANNINGSPROGRAMMA ZOUDEN GEBRUIKEN. NU HEEFT ELK ZIEKENHUIS ZIJN SYSTEEM.
9 OORZAKEN VAN VERTRAGINGEN Operatietijd Er zijn al verschillende boeken geschreven over OK planning, maar het voornaamste is dat men duidelijk is over bepaalde begrippen. Voor verpleegkundigen en anesthesisten is starttijd het moment dat de patiënt de operatiezaal binnen wordt gereden. Voor chirurgen is het het moment van de incisie. Vandaar de vele misverstanden en frustraties. Turn over time Is voor vele chirurgen en anesthesisten een probleem. Wij verpleegkundigen stellen dat iedereen van
ALWEER EEN GEMISTE KANS.
25 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
Boeken Review AANBEVOLEN LECTUUR
LAGERUNGSTECHNIKEN IM OPERATIONSBEREICH
CLINICAL PATHWAYS FOR PERIOPERATIVE PRACTICE
CHRISTIAN KRETTEK EN DIRK ASCHEMANN Springerverlag ISBN 3-540-65984-x
PATRICE L. SPATH OR manager ISBN 0-945970-07-2
M
W
Met veel aandacht en een kritische geest heb ik dit boek gelezen. Wij leggen ons voornamelijk toe op Nederlandse en Engelse uitgaven maar uiteraard zijn er ook uitgaven in een andere taal. Zoals deze uitgave in het Duits, misschien niet zo evident, maar toch interessant. Het werk bestaat uit twee grote delen, een algemeen gedeelte en een gespecialiseerd gedeelte.
Wij weten allen dat het budget voor de gezondheidszorg al jaren een probleem is. Te weinig inkomsten, te veel uitgaven. Dat kan op de duur niet goed gaan. Meestal weten wij wel wat we hebben , maar niet wat wij uitgeven, omdat daar niet genoeg aandacht wordt aan besteed. Er zijn nochtans middelen om de kosten te beheersen, te analyseren. Dit boek is hiervoor een ideaal hulpmiddel. Wij kennen allen de klinische paden, uitgewerkt om de patiënt in zijn traject in het ziekenhuis te volgen. Van opname tot ontslag. De bedoeling is om dit traject te optimaliseren, onderzoeken tot het essentiële te beperken, wachttijden te vermijden, kwaliteit te verhogen.
Deel een geeft een algemeen overzicht van de werking in het OK. In tien hoofdstukken laten de auteurs ons kennis maken met het OK. Opvang van kinderen, hygiëne, rechtspraak, röntgenstraling, HF chirurgie, een overzicht van nieuwe technieken, uitleg over verschillende toestellen die in het OK worden gebruikt, standaardbegrippen over positionering en verwikkelingen. Er is ook veel aandacht voor de operatietafel, de werking, de mogelijkheden, de bediening en toebehoren.
Hetzelfde gebeurt hier voor de chirurgische patiënt.
W
Wanneer moet een patiënt voor een bepaalde type ingreep opgenomen worden, welke preoperatieve onderzoeken zijn nodig, wanneer kunnen wij de patiënt het best plannen, hoe verloopt het best de postoperatieve periode, hoe kunnen wij zijn verblijf optimaliseren. Eigenlijk een DRG voor operatie patiënten. Enkele type ingrepen zijn tot in detail uitgewerkt.
H
Het tweede deel handelt uitsluitend over de positionering van de patient bij verschillende types van ingrepen. Dit wordt rijkelijk gedocumenteerd met foto's, de gebruikte attributen, aandachtspunten enz. De auteurs komen uit het OK, dit zal u opvallen bij het lezen van dit boek.
Er wordt ook duidelijk gemaakt welke belangrijke rol de OKverpleegkundige hier kan spelen. Het opstellen van 'Clinical Pathways' wordt gezien als een manier om de kwaliteit te optimaliseren.
Dit werk hoort niet enkel in de bibliotheek, het moet ook gelezen en in de praktijk gebruikt worden.
Meten is weten. Lezen dus!
26 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
Het hergebruik van voor eenmalig gebruik bedoelde medische hulpmiddelen C LAUDIO R ONCADA , OK
nog geen sprake van eenmalig gebruikt. De materialen werden na gebruik gereinigd, voorzien van nieuwe staplers, gesteriliseerd in een autoclaaf en opgeborgen. Regels waren er niet, veel hing af van de kennis en kunde van de operatieverpleegkundige. Zij was diegene die dan ook mocht instrumenteren. Problemen hier waren vooral van technische aard. De reiniging was arbeidsintensief en nooit 100% gegarandeerd. Ook de werking liet soms te wensen over, enerzijds omdat het manueel werd ingebracht en geassembleerd, anderzijds omdat het gebruik verschillende handelingen vereiste. Dit alles gaf per-operatief en post-operatief toch problemen. Er is geen databank die ons cijfers hierover kan geven, maar neem van mij aan dat het zo was.
PROBLEEMSTELLING Dit artikel handeld wel degelijk over het her-gebruik van medische hulpmiddelen, die oorspronkelijk bestemd waren voor eenmalig gebruik. Ik wil het zo duidelijk stellen met deze zin omdat daarin het probleem vervat zit. Het probleem is zeer concreet en de laatste jaren erg acuut geworden.
Een concreet voorbeeld is de dilatatie sonde. Gemaakt voor eenmalig gebruik, steriel, gebruiksklaar, moet aan alle mogelijke testen voldoen en zou zodoende optimaal moeten werken.
A
Alvorens een dergelijk product op de markt komt is er veel research en ontwikkeling, onderzoek, testen enz gebeurd, vandaar ook de hoge kostprijs. Meestal is het nog vervaardigd uit nieuw hoogwaardig materiaal. Op al datgene wat zojuist beschreven werd is niets op te merken. Het maakt deel uit van de ontwikkeling in de geneeskunde en de chirurgie. Alleen, mogen wij het hergebruiken, met of zonder richtlijnen?
D
De derde fase vloeit uiteraard voort uit fase een en twee nl het inspelen van de industrie op die problemen, meestal geholpen door chirurgen. Om al de hierboven vermelde redenen is het disposable of voor eenmalig gebruik medisch hulpmiddel ontwikkeld. En men is blijven ontwikkelen. Terecht of niet?
Een ander voorbeeld is het gebruik van de gastro intestinale staplers. De ouderen onder ons hebben hier een enorme evolutie meegemaakt, gaande van manuele hechtingen over mechanische staplers, van Russische makelei, naar de automatische staplers, steriel en voor eenmalig gebruik De industrie heeft hier duidelijk zijn stempel gedrukt. Maar waarom? De technische evolutie in gebruikte materialen, de veranderde operatietechnieken, de toename van het aantal ingrepen, het tekort aan operatietijd al deze argumenten hebben hiertoe geleid.
I
In de beginfase van de 'echte ' chirurgie speelde de handigheid van de chirurg een grote rol. De post-operatieve complicaties waren ook groter dan vandaag. Maar het ging ook, alleen de rekening van de hechtingen liep op. De tweede fase was een combinatie van manuele techniek en mechanische stapling. Er was 27 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
ADVISEUR
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
Maar het probleem is niet enkel van financieel economische aard, er is ook een technische component met de patiëntveiligheid op de voorgrond net zoals een ethisch, maar ook een juridisch aspect.
Het moest toen al allemaal snel gaan, verpleegkundigen die instrumenten reinigden en aanvulden, dat koste geld en kon niet. Hoeveel producten voor eenmalig gebruik er nu op de markt zijn, ik weet het niet. Maar kijk alleen maar in het OK, het zijn er enorm veel. En er komen er steeds bij.
HET FINANCIEEL ECONOMISCH ASPECT Scalpel is niet het forum om kostprijzen van materialen van verschillende firma's te vergelijken. Dat doe ik dus ook niet, maar met gewoon gezond verstand komt men er ook.
E
Echter, wat eerst voorzien was als tijdsparend en kostenverlagend is als een boemerang terug gekomen. In de meeste ziekenhuizen is dit een financiële kater geworden. Zo wordt men vindingrijk, zo ontstaat dan het probleem van het hergebruiken van voor eenmalig gebruik voorziene medische hulpmiddelen.
Er is de kostprijs van de aankoop van een dergelijk toestel. Hierbij komen het reinigen, het aanvullen, de sterilisatie, dat zijn manuren en materialen.
V
Het gaat hier wel degelijk over materialen die bedoeld zijn om eenmalig bij een patiënt te gebruiken. Wij gebruiken dagelijks materialen die herbruikt worden, denken wij maar aan de instrumenten, materialen uit glas enz. Het gaat over hoogtechnologische medische hulpmiddelen die tegen de voorschriften van de fabrikant in herbruikt worden.
Bijkomend is het feit dat er een of twee van die hulpmiddelen voorradig waren, dit stelde een probleem naar planning. Zo een toestel kost geld maar was een eenmalige investering. Ook het eventueel niet werken van een hulpmiddel moet berekend worden evenals de post-operatieve complicaties. Return voor het ziekenhuis was er niet buiten de percentage op de nomenclatuur.
D
De industrie heeft hier handig op ingespeeld, het is enerzijds fabrikant van disposable materialen anderzijds komen er steeds meer bedrijven die zich specialiseren in het hersteriliseren van deze voor eenmalig gebruik bedoelde producten.
Dit geheel werd vanuit het OK geregeld. Bij de disposable materialen is er een evolutie geweest, hetzelfde fenomeen als bij de ontwikkeling van de endoscopische chirurgie. Er is altijd een begin-investering nodig, de ontwikkeling gaat enorm snel en er komen steeds meer materialen. Ook naar financiering toe is er een ontwikkeling geweest oa door financiële tegemoetkoming enz.
D
Die complexiteit heeft voor 2 dingen gezorgd nl dat de ver- en behandeling gebeurt door de apotheker, verantwoordelijke voor steriele materialen en dat er gewerkt wordt met consignaties. De kost is in dit systeem groot door het product, ondanks tussenkomst. Dit gaat niet voor alle producten. Er is ook het fenomeen dat de FOD altijd later is. Nieuwigheden die op de markt komen staan nog niet op de lijst van terugbetaalbare producten, maar worden al gebruikt. Zij zijn nieuw, maar vooral duur. Dit vooral omdat de ontwikkelingskosten nog moeten gerecupereerd worden. En dan begint het
{ { De industrie heeft hier duidelijk zijn stempel gedrukt. Maar waarom?
28 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
HET HERGEBRUIK VAN VOOR EENMALIG GEBRUIK BEDOELDE MEDISCHE HULPMIDDELEN
{ { Wat met de verantwoordelijkheid als er iets misloopt?
ken kunnen houden of gaat de ballon stuk bij sterilisatie? Dit komt doordat de industrie nieuwe materialen, legeringen en andere plastics gebruikt die men in de CSA niet gewoon is.
K
Kan men de werking controleren en garanderen? En hoe doet men dat? Bij de patiënt en dan vaststellen dat het niet werkt? Uiteraard kan de werking gecontroleerd worden na reiniging, maar na de hersterilistie? Dus twee duidelijke problemen, reinheid en werking na sterilisatie.
spel, weggooien of eventueel hergebruiken. Laat mij duidelijk zijn dat dit voor staplers niet kan, ik heb het hier enkel als voorbeeld genomen om de financiële kant toe te lichten.
HET ETHISCH PROBLEEM Ik denk dat weinigen hierbij blijven stilstaan. Toch vind ik het belangrijk. Wij, OK verpleegkundigen staan kort bij de patiënt, wij staan hem bij van het begin tot het einde.
HET TECHNISCH ASPECT Problemen van de manuele en mechanische stapler van de eerste generatie waren reinheid en optimale werking. Gaat men nu niet dezelfde fout maken?
Kunnen wij het verantwoorden dat er producten worden hergebruikt die voorzien waren voor eenmalig gebruik? Hoe gaan wij ons voelen als het mis loopt? Hoe gaan wij ons voelen als het goed afloopt en de patiënt nadien komt klagen over de te hoge factuur voor gebruikte materialen?
De reiniging en assemblage is op dit ogenblik het terrein van de CSA. Niemand mag aan de deskundigheid van deze medewerkers twijfelen. En toch.
B
M
Bekijk de holle instrumenten maar na sterilisatie. Of instrumenten in laminaat verpakt, is daar niet dikwijls een bruine kleur waar te nemen? Er is duidelijk geen controle. Er wordt wel verwezen naar de richtlijnen van de fabrikant. Maar voor hem is het een product voor eenmalig gebruik.
Moeten wij zwijgen als wij een dergelijke vaststelling doen? Waar kunnen wij eventueel terecht met onze vragen? Allemaal vragen waar wij toch graag een antwoord op zouden willen. Wat met de verantwoordelijkheid als er iets misloopt? En zo komen wij tot het laatste aspect in dit verhaal, het juridische.
Hoe zit het met de werking? Gaat de gehersteriliseerde dilatatiesonde nog de voorziene druk29 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
HET HERGEBRUIK VAN VOOR EENMALIG GEBRUIK BEDOELDE MEDISCHE HULPMIDDELEN
HET JURIDISCH PROBLEEM Er zijn geen of onvoldoende duidelijke regels zowel nationaal als Europees. Daarom dat men bij geschillen terugvalt op de algemene regelgeving vb No Fault wet, de wet productaansprakelijkheid en de regelgeving inzake verborgen gebreken.
3 Aansprakelijkheid in geval van hergebruik Hierin oa duidelijkheid over • terminologie van hergebruiker • burgerrechtelijke aansprakelijkheid • de productaansprakelijkheid • de strafrechterlijke aansprakelijkheid
E
4 De informatieplicht
Er zijn wel een aantal vragen die wij mogen en moeten stellen. Mag het wel? Wat indien er iets mis gaat, wie is dan aansprakelijk? Is er een inform concent nodig maw moet de patiënt geïnformeerd worden? Er zijn dus duidelijk 2 grote problemen • onduidelijke regelgeving • gevolgen naar aansprakelijkheid
Ik beveel u allen aan om dit artrikel te lezen. Er wordt welliswaar een juridisch jargon gebruikt maar het is verstaanbaar. Persoonlijk schrok ik toch even, dat het zo een impact heeft en dat wij als verpleegkundigen daar niet blijven bij stilstaan. Het lezen van dit artikel zal u geruststellen en u wijzen op uw verantwoordelijkheid.
Ik ben geen jurist en kan en wil ook geen verkeerde informatie geven. Ik verwijs graag naar het artikel “ Hergebruik van voor eenmalig bestemde medische hulpmiddelen: nood aan duidelijke regeling” van An Vijverman partner bij Advocaat Dewallens & partners. Het artikel verscheen in het Tijdschrift voor gezondheidsrecht editie september/oktober 2008.
Niet alleen in deze context, maar ook voor andere problemen zoals fouten en aansprakelijkheid vindt men in het Tijdschrift voor gezondheidsrecht veel informatie. Is het niet zo dat een OK verpleegkundige goed moet geïnformeerd zijn?
In dit artikel maakt ze 1 Analyse van de Belgische wetgeving Hierin oa een opsomming van KB'S • Het probleem met de termen herbruikbaar en voor eenmalig gebruik • De nood aan duidelijke informatie door de fabrikant bij hergebruik • De afwezigheid van de verplichting van de fabrikant om bij een voor eenmalig gebruik voorziene medisch hulpmiddel informatie voor eventueel hergebruik toe te voegen • Dat er in de wetgeving geen expliciet verbod is op het hergebruik van voor eenmalig gebruik voorziene medische hulpmiddelen • Is er een fout als men materialen voor een malig gebruik herbruikt of is er een fout als men kan aantonen dat het hergebruik oorzaak was van een medische fout.
H
2 Analyse van Europese wetgeving Hierin oa dat de KB's een implementatie zijn van Europese richtlijnen en dat men werkt aan een regeling tot verbod van hergebruik van voor eenmalig gebruik bestemde medische hulpmiddelen 30 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
Voor u gelezen
S
Simultaan werden bloedruk gemeten thv linker arm en linker enkel en dit om de 5 minuten Bijkomend werd de contactdruk gemeten thv linker knie en operatietafel
POSITIONERING VAN DE PATIËNT EN HET ACUUT COMPARTIMENT SYNDROOM VERSCHENEN IN JOURNAL OF BONE AND JOINT SURGERY SEPTEMBER 2007
BEVINDINGEN De druk thv het anterieure compartiment was het hoogst bij de 90/90 positie, gem 30,8mm Hg.
LEEK BT, MEYER RS, WIEMANN JM, CUTUK A, MACIAS BR, HARGENS AR
Dat was merkelijk hoger dan bij de buikligging 13,5 mm Hg en de 45/45 13,8 mm Hg.
Een acuut compartiment syndroom is een verwikkeling die kan ontstaan na het positioneren van een patiënt, voornamelijk bij lumbale chirurgie. Dit kan leiden tot onomkeerbare musculaire schade.
De druk thv de enkel toonde dezelfde tendens. Er was ook een opvallende correlatie tussen de intramusculaire druk, het totaal gewicht en de druk thv linker knie en operatietafel.
Er werden inderdaad gevallen gemeld van deze verwikkeling bij het positioneren in de knieborst positie, de 90/90 houding ,bij rugoperaties. Daardoor is men in verschillende centra overgestapt op de mekka houding, de 45/45 positie.
BESLUIT De onderzoekers besluiten dat de 90/90 positie een verhoogde intramusculaire druk geeft thv het anterieure compartiment en dat er een verband is met het totaal gewicht van de patiënt. Uit de data blijkt ook dat bij de 45/45 de kans op ACS merkelijk lager is.
M
Maar sinds 1993 werden ook bij de 45/45 positie verschillende gevallen van acuut compartiment syndroom gemeld. Er werd dus een studie opgestart met als doel uit te zoeken welke factoren bijdragen tot de ontwikkeling van ACS. Onderzoekers dachten dat de intramusculaire druk in het anterieure compartiment stijgt door het gewicht van de patiënt. Zwaardere patiënten zouden dus een hoger risico hebben bij de ontwikkeling van ACS. De studie beperkte zich tot 8 patienten. De patiënten hadden • een BMI tussen 21,3 en 25,8 • een gewicht van 65 tot 86,8 kilo • een leeftijd tussen 21 en 29 jaar Allen waren in goede conditie en gezondheid. De proefpersonen werden gedurende 20 minuten in de 3 houdingen gepositioneerd • 90/90 kniesteun • 45/45 mekka • buikligging Met gebruik van catheters werden de drukken van alle 4 compartimenten continue gemeten. 31 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
VOOR U GELEZEN
DE VEILIGHEID BIJ HERGEBRUIK VAN GEHERSTERILISEERDE SINGLE USE ENDOTRACHEALE TUBE
Indien men wil hersteriliseren en overgaan tot hergebruik, is eerst een advies nodig van ziekenhuishygiëne.
{ {
VERSCHENEN IN JOURNAL OF CLINICAL ANESTESIA - AUGUSTUS 2007 YOONSZ,JEON YC.
Door de stijgende kost in de gezondheidszorg wordt nogal frekwent medisch materiaal voor eenmalig gebruik terug in omloop gebracht. De FDA heeft een lijst met die materialen die bekend zijn als te hergebruiken. De FDA geeft ook aanbevelingen opdat het product dat terug in omloop wordt gebracht de originele eisen van de fabrikant voor kwaliteit, veiligheid en werking behaalt.
nieuwe ETT gesteriliseerd met EO verdeeld over 3 groepen. Groep 1 werd eenmaal gesteriliseerd, groep 2 tweemaal en groep 3 driemaal. Simultaan werden 32 ETT gesteriliseerd in glutaaraldehyde, verdeel in 4 groepen. Groep 1 150 minuten, groep 2 300 minuten ,groep 3 450 minuten en groep 4 600 minuten. 8 onbehandelde ETT werden gebruikt als controle groep. In elke groep werden 5 ETT getest op cuff druk en rekbaarheid/elasticiteit.
De endotracherale tubes (ETT) worden geklasseerd als semi kritisch. Voor deze klasse is high level desinfectie en sterilisatie vereist alvorens terug in omloop te brengen. Er zijn drie criteria voor deze, terug in omloop gebrachte, producten nl • steriliteit • werking • veiligheid bij de sterilisatie
BEVINDINGEN Geen enkele gesteriliseerde ETT vertoonde bacteriele groei. De cuffs van groep E1 en E2 vertoonde dezelfde fysische eigenschappen als de controle groep. Bij toename van het aantal sterilisatie procedures daalde de rekbaarheid/elasiciteit, hetzelfde deed zich voor bij de G groep
De doelstelling van deze studie was de veiligheid na te gaan bij hergebruikte ETT. In totaal 90 ETT, verdeeld over 3 groepen, werden ingeënt met S. aureus, E. colli en P. aeruginosa thv de cuff en dit gedurende 1 minuut. Dan werden ze in de incubator geplaatst gedurende 30 min op 37 graden. Daarna werden de ETT gewassen met warm water gedurende 3 minuten, grondig geborsteld en dan afgedroogd met een steriele doek.
BESLUIT Deze studie stelt dat ETT bedoeld als single use, gehersteriliseerd kunnen worden. Alleen het aantal procedures doet afbreuk aan de fysische integriteit. Daarom is het wenselijk om een ijking te gebruiken om juist na te kunnen gaan hoeveel maal dat product werd gebruikt. Indien men wil hersteriliseren en overgaan tot hergebruik, is eerst een advies nodig van ziekenhuishygiëne.
Van elke groep werden er dan 10 gesteriliseerd met EO, 10 werden ondergedompeld in glutaaraldehyde op 20 graden gedurende 30 minuten, de andere 10 werden niet behandeld en werden gebruikt als controlegroep. Na de sterilisatie werden van alle ETT culturen genomen. De volgende test was het nagaan van de fysische integriteit van de ETT. Hiervoor werden 24
Veel leesplezier. V.V.O.V. 32
SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
Prettige Feestdagen en Gelukkig Nieuwjaar vanwege het V.V.O.V
Regionale werkgroepen Regio Antwerpen
Regio West-Vlaanderen
Voorzitster: Kristin De Jongh Schildebaan 28 2240 Zandhoven Tel: 03 464 14 14 AZ St. Jozef Zoersel, tel: 03 380 23 30
[email protected]
Voorzitster: Isabelle Neuville AZ Gezondheidszorg Oostkust, campus OLV Ter Linden Knokke
Regio Brabant
Regio Oost-Vlaanderen
Voorzitster: Frieda Mathay Broekstraat 11a, 3210 Lubbeek. Tel: 016/348650
[email protected]
Voorzitster: Edith Haemers Poolse-Winglaan 82 9051 Sint-Denijs-Westrem Tel: 09 371 65 57 AZ.Maria Middelares Gent, tel: 09 260 67 08
[email protected] Greta Pauwels Stationsstraat 91/4 9900 Eeklo Tel: 09 345 62 85 Elizabeth ZH- HH Kliniek, tel: 09 376 05 70
[email protected]
Regio Limburg Voorzitster: Anita Steensels Solterweg 48 3960 Bree Tel: 089 86 51 28 Salvatorziekenhuis Hasselt Tel: 011 28 95 26
[email protected] [email protected]
34 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
Nationaal bestuur Website: http://www.VVOV.info e-mail:
[email protected] •
Maatschappelijke zetel VVOV Keinkestraat 16, 3600 Genk
Vandewalle Brigitte Duindistellaan 19, 8370 Blankenberge 050 416261
[email protected] AZ Fabiola ZH Blankenberge, 050 434910
Rekeningnummer 001-1281906-30 Voorzitter Van Hiel Monique Mechelsesteenweg 340, 2820 Bonheiden, 015 55 0560 Imeldaziekenhuis, Bonheiden, 015 50 5315
[email protected]
HOOP • Patrick Nieulandt Hof van Rietlaan 37, 2640 Mortsel. 03 440 1196 AZ St. Maarten, Duffel
[email protected] 015 30 4260
Ondervoorzitter • De Geyter Chantal Aarschotsebaan 153, 1910 Kampenhout 016 65 0002 UZ Gasthuisberg Leuven
[email protected]
Bestuursleden • Vekeman Chantal Assestr. 16 9550 Herzele, 054 502576 St Lucas Gent
[email protected] 09 224 5790, gsm 0496 250803
•
Loureiro Maria Volaardestraat 75 A, 9200 Dendermonde 052 41 4292 UZ Brussel 02 477 8927
[email protected]
Secretaris Catrysse Els Ringovenlaan 52, 2845 Niel 03 663 7051 Eeuwfeest kliniek MKA Antwerpen 03 240 2611
[email protected] Penningmeester Stercq Guy Hoogstraat 159, 2830 Tisselt,
[email protected] UZ Brussel, 02 4763157, fax 02 4778900 0496 040337
[email protected] Ledenadministratie Haselaars Marc St. Lodewijkstraat 76, 3600 Genk 089 357535 fax 089 357535 ZOL Genk 089 325060
[email protected] [email protected]
•
Verelst Glenn J.Beckerlaan 28, 2990 Wuustwezel 03 297 1768 AZ KLINA Brasschaat 03 650 5234
[email protected]
•
Meert Wouter Linkhoutstraat 225, 3560 Lummen 013 554416, gsm 0478 302226 UZ Gasthuisberg Leuven 016 34 4007
[email protected]
•
Gaens Johan Rotselaarsesteenweg 37, 3018 Wijgmaal 016 89 9658 UZ Gasthuisberg Leuven
[email protected]
Redactie Scalpel Haselaars Marc St. Lodewijkstraat 76, 3600 Genk 089 357535, fax 089 357535 ZOL Genk 089 325060
[email protected] [email protected]
EORNA • Loureiro Maria. Volaardestraat, 75 A, 9200 Dendermonde 052 414292 UZ Brussel 02 477 8927
[email protected]
Roncada Claudio Keinkestraat 16, 3600 Genk 0479 433929
[email protected]
35 SCALPEL
-
V.V.O.V. NIEUWSBRIEF
-
OKTOBER
-
NOVEMBER
-
DECEMBER
2008
PO177
© 2008 Ethicon Endo-Surgery (Europe) GmbH. All rights reserved.
Proven performance NOW ergonomically enhanced
Feeling Is Believing
