Samenwerkingsverband Voortgezet onderwijs 30 06 Brabant noordoost
Zwijsen College, Veghel Directeur: Zorgcoördinator(en): Bezoekadres:
Mevr. A. O’Connor J.P.Mudde, mevr. E.Giesbers P.W.A. Sportpark 15
5461 XL Veghel
2
Tel.:
0413 366941
E-mail:
[email protected]
1 Inhoudsopgave 1
Inhoudsopgave
3
2
Inleiding – Wat is een schoolondersteuningsprofiel?
4
3 3.1 3.2 3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4
De school en de ondersteuningsstructuur Visie van de school op onderwijs en ondersteuning Onderwijsaanbod De ondersteuningsstructuur Organisatie van de ondersteuning Het zorgadviesteam (ZAT) Samenwerking met ouders en leerling Beschikbare protocollen in het kader van ondersteuning
5 5 5 5 6 7 7 7
4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4
Inhoud van de ondersteuning Basisondersteuning Thema’s in de basisondersteuning Toelichting op activiteiten in de basisondersteuning Ontwikkelambities van de school op het gebied van de basisondersteuning Extra ondersteuning Extra ondersteuning in de school Samenwerking in het kader van interne extra ondersteuning Ontwikkelambities van de school op het gebied van interne extra ondersteuning Als de school (tijdelijk) onvoldoende ondersteuning kan bieden
8 8 8 11 11 11 11 12 13 13
Bijlagen
14
4
5
3
2 Inleiding – Wat is een schoolondersteuningsprofiel? “Het schoolondersteuningsprofiel is een beschrijving van de voorzieningen die zijn getroffen voor leerlingen die extra ondersteuning behoeven. Deze voorzieningen kunnen eventueel in samenwerking met ketenpartners worden geboden. De basisondersteuning die binnen het samenwerkingsverband op iedere school wordt geboden wordt eveneens in de beschrijving opgenomen.” (Referentiekader Passend Onderwijs) Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs 30 06 (SWV VO 30 06) is een stichting waar alle scholen voor voortgezet (speciaal) onderwijs in de gemeenten Oss, Uden, Veghel en Bernheze aan verbonden zijn. Een samenwerkingsverband is wettelijk verplicht om afspraken te maken over hoe passend onderwijs gerealiseerd wordt voor álle leerlingen in de regio. Meer informatie over het samenwerkingsverband en de afspraken die gemaakt zijn is te vinden in het ondersteuningsplan. Dit is te downloaden van de website (www.samenwerkingsverband3006.nl). In dit schoolondersteuningsprofiel worden achtereenvolgens de volgende onderwerpen beschreven: Een korte beschrijving van de school en haar ondersteuningsstructuur; De regionale afspraken over de basisondersteuning en de wijze waarop deze school daar uitvoering aan geeft; Werkwijze in het geval de leerling extra ondersteuning nodig heeft.
4
3 De school en de ondersteuningsstructuur In dit hoofdstuk is een beknopte beschrijving te vinden van de school. Voor uitgebreidere informatie wordt verwezen naar de schoolgids, het schoolplan en de website (www. zwijsencollege.nl).
3.1 Visie van de school op onderwijs en ondersteuning Ieder mens heeft bepaalde talenten, ieder mens is uniek. We zien dat de samenleving verandert. De mens zet zichzelf centraler dan ooit. Daarom ziet het Zwijsen College het als zijn taak om de burger van de toekomst optimaal voor te bereiden op deze samenleving. We creëren een gemeenschap waarin het normaal is dat we er voor elkaar zijn. Door een inspirerende en stimulerende leeromgeving te scheppen zijn we ervan overtuigd dat we leerlingen en medewerkers uitdagen het beste in zichzelf naar boven te halen. We kennen onze leerlingen door goed naar hen te kijken en te luisteren. We gaan een oprechte relatie aan met leerlingen en we willen weten wat ze kunnen. Zo creëren we een geborgen omgeving waarin leerlingen zich cognitief en sociaal kunnen en willen ontwikkelen. Onze visie op voortgezet onderwijs gaat uit van de individuele behoefte van de leerling. We bieden leerlingen die daartoe gedreven zijn de ruimte om mee te denken over hun eigen leerroute. We passen het onderwijs aan de leerlingen aan door te kijken waar zij kunnen versnellen, verbreden of verdiepen. Dit onderwijs op maat vraagt gedrevenheid van de leerlingen. Samen werken we aan onderwijs dat leidt tot een toekomstbestendig diploma.
3.2 Onderwijsaanbod Door naast havo/mavo- ook havo/vwo-brugklassen aan te bieden, willen we de determinatiefase uitstellen. Door goed te differentiëren, denken we meer talentvolle leerlingen dan nu het geval is naar vwo 2 te kunnen bevorderen. Verder kunnen leerlingen op het vwo voor Fast Lane kiezen. Dit houdt in dat zij voor één, meerdere of alle vakken een jaar kunnen overslaan. Zij kunnen in de tijd die dan beschikbaar komt aandacht geven aan de vakken die moeizamer gaan of kiezen voor universitaire modules. Naast Latijn, kunnen brugklasleerlingen op vwo+ kiezen voor Chinees en natuurwetenschappen. Hiermee willen we leerlingen die iets meer aan kunnen, extra keuzemogelijkheden bieden.
3.3 De ondersteuningsstructuur In onderstaande afbeelding staat schematisch weergegeven hoe de ondersteuningsstructuur er op het niveau van het samenwerkingsverband uitziet. Voor nadere toelichting wordt verwezen naar het ondersteuningsplan van dit samenwerkingsverband (te downloaden van www.samenwerkingsverband3006.nl).
5
Regulier VO
Preventie & signaleren: Voor elke leerling Basisondersteuning (met middelen van de school) Paragraaf 4.1
Licht curatief: Voor specifieke leerlingen
Curatief: Intern arrangement
Schooloverstijgende setting
Extra ondersteuning
Lichte extra ondersteuning
(met middelen van het SWV) Paragraaf 4.2
Curatief: Tijdelijke plaatsing in tussenvoorziening* Zware extra ondersteuning
Curatief: Onderwijs in het VSO* *Tussenvoorzieningen en het VSO bieden basisondersteuning met daar bovenop een aanbod voor extra ondersteuning.
In hoofdstuk 4 staat beschreven hoe de school de afspraken op het niveau van het samenwerkingsverband vorm geeft. Hieronder staat de ondersteuningsstructuur van de school beschreven. 3.3.1 Organisatie van de ondersteuning Bij de ondersteuning van leerlingen neemt de mentor een centrale plaats in. Daarnaast spelen natuurlijk ook de vakleraren een rol, zowel in hun les alsook tijdens leerlingbesprekingen in het team. Binnen het team kan de mentor ondersteuning inroepen van de zorgcoach van de afdeling. Speciale vormen van ondersteuning wordt geboden in de vorm van remedial teaching (leerlingen met dyslexie, dyscalculie, sociale vaardigheidstraining, faalangstreductie). De school kent vier vertrouwensleraren/counselors bij wie leerlingen terecht kunnen in geval dat zij vertrouwelijk willen spreken over iets wat hen bezig houdt of belast. Een aantal leerlingen behoeft meer ondersteuning dan door de mentor en leraren kan worden geboden. Deze leerlingen wordt extra ondersteuning (aan)geboden door een intern begeleider (een soort ‘personal coach’). In enkele gevallen worden leerlingen extra begeleid door een intern begeleider, waarbij ook een ambulant begeleider van een externe ketenpartner is betrokken (zie 4.2.2).
6
3.3.2 Het zorgadviesteam (ZAT) Indien interventies op teamniveau onvoldoende resultaat hebben, kan de mentor de leerling – in overleg met leerling en ouders – inbrengen in het ZAT. Het ZAT komt ongeveer 10 / 11 keer per schooljaar bijeen. Vanuit het ZAT kan verwijzing naar / of inschakeling van een externe deskundige worden geadviseerd / geregeld. Voorbeelden hiervan zijn Basisteam Jeugd en Gezin (schoolmaatschappelijk werk, jeugdpreventiewerk), GGz, GGD, Novadic, politie, enz.
3.3.3 Samenwerking met ouders en leerling Het Zwijsen College hecht veel waarde aan het goed functioneren van de pedagogische driehoek (ouders, school, leerling). Middels ouderavonden en overlegmomenten, alsook via internet (leerlingvolgsysteem), e-mailcontact of ‘gewoon’ de telefoon vinden ouders en school elkaar.
3.3.4 Beschikbare protocollen in het kader van ondersteuning De school voorziet in onderstaande protocollen: ☒ Dyslexieprotocol ☒ Dyscalculieprotocol ☒ Protocol medisch handelen en medicijnverstrekking ☒ Verzuimprotocol ☒ Protocol sociale veiligheid (o.a. pestprotocol) ☒ Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling ☒ Rouwprotocol
Deze protocollen kunnen, indien gewenst, worden opgevraagd.
7
4 Inhoud van de ondersteuning 4.1 Basisondersteuning Binnen het samenwerkingsverband van middelbare scholen in Oss, Uden, Veghel en Bernheze zijn afspraken gemaakt over de basisondersteuning die alle scholen aanbieden aan leerlingen. De afspraak over de kwaliteit van het onderwijsproces luidt als volgt: “De scholen van SWV VO 30 06 dragen zorg voor een kwalitatief goede primaire onderwijsomgeving, waarin voldoende aandacht is voor preventie van leer-, sociaal-emotionele en gedragsproblemen. Er wordt op een passende wijze omgegaan met verschillen tussen leerlingen, zodat zowel de leerlingen die extra instructie nodig hebben als de leerlingen die gebaat zijn bij verrijking of verdieping (ten opzichte van het schoolniveau) bediend worden.” Hieronder staat schematisch weergegeven op welke thema’s basisondersteuning wordt geboden binnen dit samenwerkingsverband en hoe deze school daar uitvoering aan geeft. De activiteiten en voorzieningen binnen de basisondersteuning worden door de school georganiseerd met eigen middelen. Voor de meeste leerlingen is dit voldoende om hun schoolloopbaan op onze school succesvol te doorlopen. Na het overzicht is toelichting te vinden op de activiteiten die in het schema genoemd worden. Ook geeft de school daar toelichting op haar ontwikkelambities 1 t.a.v. de basisondersteuning. De kwaliteit van het reguliere onderwijsproces is voor de overzichtelijkheid niet in onderstaand schema opgenomen. Dit wordt beoordeeld door de onderwijsinspectie. Meer informatie hierover is te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. 4.1.1 Thema’s in de basisondersteuning Ondersteuning aan leerlingen met leerproblemen, o.a. bij ernstige lees- en/of spellingsproblemen en dyslexie, A ernstige rekenproblemen en dyscalculie, en problemen in de informatieverwerking, concentratie en planning. Concretisering van de afspraken in het samenwerkingsverband
Volgen en signaleren van leerlingen met leerproblemen.
Ondersteuning gericht op het versterken van de taalvaardigheid.
Werken met en volgens protocol dyslexie: faciliteiten en hulpmiddelen. Ondersteuning gericht op het versterken van de rekenvaardigheid.
Hoe de school hier werk van maakt (preventief en licht curatief) Mentor monitort aan de hand van begeleidingsgesprekken, leerlingvolgsysteem en reageert op signalen (collega’s, leerling, ouders, Magister) Indien wenselijk: RT Door middel van afname van Cito-VAS (Engels en Nederlands) wordt in de brugklas gemeten waar leerlingen staan en ondersteuning geboden tijdens vaklessen en talentblokken Leerlingen ontvangen faciliteiten volgens landelijke richtlijnen en conform dyslexieprotocol; daarnaast ondersteuning door dyslexiecoach Leerlingen krijgen allemaal aparte rekenlessen, daar krijgen ze op maat ondersteuning. Indien er sprake is van
Ontwikkelambitie
☐
☐
☐
☐
1
Alle scholen in het samenwerkingsverband moeten voldoen aan de norm voor basisondersteuning. Ontwikkelambities hebben betrekking op de activiteiten die de school uitvoert om de kwaliteit van de basisondersteuning verder te verhogen.
8
Werken met en volgens protocol dyscalculie: faciliteiten en hulpmiddelen.
Begeleiden van leerlingen bij het leren leren. Aandacht voor leerlingen die op specifieke leergebieden extra instructie en begeleiding nodig hebben.
Aandacht voor leerlingen die op specifieke leergebieden extra uitdaging nodig hebben.
dyscalculie, krijgen ze ondersteuning van de dyscalculiecoach Leerlingen ontvangen faciliteiten analoog aan dyslexie; echter richting examen minder vergaand, e.e.a. in lijn met landelijke status dyscalculie Dit vindt plaats in de mentorles (onderbouw); later (bovenbouw) op persoonlijke maat (mentor/vakdocent); in voorkomende gevallen ook door IB-er In onderbouw steunlessen kernvakken (talentblok) (Ne-En-wi) Onze school heeft als speerpunt te differentiëren binnen de lessen. Door versnelling aan te bieden voor bepaalde vakken (Fast-Lane) vwo en op havo te kijken of een overstap naar vwo mogelijk is (of lesstof voor bepaalde vakken op vwo niveau aan te bieden) kunnen we meer recht doen aan alle leerlingen
☐
☐
☐
☐
9
Ondersteuning aan leerlingen met sociaal-emotionele problematiek en internaliserende gedragsproblemen2, B o.a. milde vormen van angst en onzekerheid, zoals faalangst, examenvrees en keuzeproblemen, moeite in de sociale omgang met leeftijdsgenoten en volwassenen, en belemmeringen door een gebrek aan onderwijsmotivatie. Concretisering van de afspraken in het samenwerkingsverband
Signaleren van leerlingen met sociaal-emotionele problematiek en/of internaliserende gedragsproblemen.
Begeleiding van leerlingen met faalangst/examenvrees.
Ondersteuning van leerlingen met keuzeproblemen. Ondersteuning bij het ontwikkelen en versterken van sociale vaardigheden.
Aandacht voor het bevorderen van schoolmotivatie.
Hoe de school hier werk van maakt (preventief en licht curatief) Via mentor, in vertrouwen genomen docent of vertrouwensleraar. Beperkte gesprekkenreeks bij vertrouwensleraar of maatschappelijk werker, waarna indien nodig verdere verwijzing. Zorgcoördinator/ ZAT Signalering: docententeam, aanmelding door mentor, waarna intake en cursus door leden RT-team (dit betreft klas 1 en 2; daarnaast ook (pre)-examenklas (‘stressmanagement’) Mentor: studieloopbaanbegeleiding; programma en verdere expertise: decaan M.n. in klas 1 en 2: sova-training; Signalering: docententeam, aanmelding door mentor, waarna intake en cursus door leden RT-team / ook: IB-ers Mentor en docenten signaleren, mentorgesprek, eventueel verwijzing spreekuur LPA
Ontwikkelambitie
☐
☐
☐
☐
☐
Ondersteuning als er bij de leerling sprake is van externaliserende3 gedragsproblemen, o.a. bewegingsonrust, C impulsiviteit, mild opstandig gedrag, en problemen in de sociale afstemming (ongepast gedrag). Concretisering van de afspraken in het samenwerkingsverband Signaleren van leerlingen met externaliserende gedragsproblemen. Aandacht voor het bevorderen van sociale veiligheid in de groep/school. Aandacht voor het voorkomen van gedragsproblemen in en buiten de klas. Maatregelen voor leerlingen die tijdelijk niet in de klas kunnen zijn als gevolg van storend gedrag voor zichzelf of anderen.
Hoe de school hier werk van maakt (preventief en licht curatief) Mentor, docenten. Toewijzing IB-er. Inschakeling AB-er Vlechtwerk Brugklas: rots en water ; 2de klas: over de streep ; klas ¾ : meidenvenijn Aandacht voor klassensfeer op alle jaarlagen Geen time-out voorziening
Ontwikkelambitie ☐ ☒ ☒ ☐
Ondersteuning aan leerlingen met lichamelijke beperkingen, o.a. bij milde auditieve, visuele of motorische D beperkingen, bij milde spraaktaal belemmeringen, en bij milde belemmeringen als gevolg van een medische
conditie. Concretisering van de afspraken in het samenwerkingsverband Werken met en volgens een protocol medisch handelen en handelen bij ziekte. Fysieke toegankelijkheid van het gebouw voor leerlingen met een lichamelijke beperking.
2 3
10
Hoe de school hier werk van maakt (preventief en licht curatief) Handeling volgens protocol / overzicht ‘alarmleerlingen’ receptie In het gebouw is een lift aanwezig (leerlingen): liftpas ; entree en branddeuren vereisen dat bv. rolstoelers geholpen worden
Internaliserend wil zeggen dat het probleemgedrag naar binnen, op zichzelf, gericht is. Externaliserend wil zeggen dat het probleemgedrag naar buiten, op anderen, gericht is.
Ontwikkelambitie ☐
☐
Beschikbaarheid van hulpmiddelen en aangepast lesmateriaal voor leerlingen met een lichamelijke beperking. Begeleiding van leerlingen met spraaktaal belemmeringen. Samenwerking met ketenpartners in de signalering en begeleiding van leerlingen met fysiek-medische problematiek, bijvoorbeeld GGD en ambulante begeleiding.
E
In overleg met zorgcoördinator aanpassingen op maat
☐
Indien aan de orde: solo-apparatuur
☐
Samenwerking met AB-er, mytylschool Gabriel, OLK-team, Fact-team GGz, verpleegkundige GGD
☐
Ten aanzien van problemen die zich (voornamelijk) afspelen op andere levensgebieden dan het onderwijsproces hebben scholen een signalerende functie in samenwerking met ketenpartners. Concretisering van de afspraken in het samenwerkingsverband Goed functionerende ondersteuningsstructuur in de school.
Hoe de school hier werk van maakt (preventief en licht curatief) Samenwerking met BJG, GGD, GGz, Veilig Thuis, Politie, LPA, BJZ
Ontwikkelambitie
Afstemming met ketenpartners in het ZAT.
Heeft momenteel een incidenteel karakter
☐
☐
4.1.2 Toelichting op activiteiten in de basisondersteuning Zie tabel
4.1.3 Ontwikkelambities van de school op het gebied van de basisondersteuning Door de cursus “Rots en Water” naast onze SOVA training aan te bieden in de brugklas in schooljaar 2016-2017 (met experimenten in volgend schooljaar) en “Over de streep” in leerjaar twee, willen we preventief nog meer inzetten op ons anti-pest beleid. Ook gaan we in de bovenbouw vanaf leerjaar 2015-2016 meer aandacht besteden aan het klassenklimaat door programma’s in de introductieweek met de mentoren.
4.2 Extra ondersteuning 4.2.1 Extra ondersteuning in de school Als de activiteiten in de basisondersteuning onvoldoende ondersteuning bieden aan de leerling om succesvol te zijn op school, kunnen bij het samenwerkingsverband middelen voor extra ondersteuning aangevraagd worden. Dit is gebonden aan bepaalde voorwaarden. Zodra er een vermoeden is dat een leerling extra ondersteuning nodig heeft zal de zorgcoördinator in samenwerking met de mentor contact opnemen met ouders en leerling om dit te bespreken. Het zorgadviesteam van de school (ZAT) stelt vast welke onderwijsondersteuningsbehoefte de leerling heeft en beschrijft dit in het ontwikkelingsperspectief (OPP). De Commissie Ondersteuningstoewijzing (COT) van het samenwerkingsverband kijkt of aan de voorwaarden voor de toekenning van middelen voor extra ondersteuning is voldaan. Scholen hebben een grote mate van vrijheid in het bepalen hoe zij de extra ondersteuning vorm geven in hun school. Zo kunnen scholen maatwerk bieden voor de leerling passend bij de specifieke kenmerken van leerling en school.
11
4.2.2 Samenwerking in het kader van interne extra ondersteuning In het realiseren van extra ondersteuning in de school werken wij samen met de volgende organisaties: Organisatie Toelichting Visio Ambulante begeleider 4 maal per jaar per Expertise op het gebied van leerlingen met visuele leerling op school voor gesprek met leerling, belemmeringen. ouders en interne begeleider (betreft 3 leerlingen) Kentalis / SSOE-De Taalbrug Ambulante begeleider 4 maal per jaar per Expertise op het gebied van leerlingen met leerling op school voor gesprek met leerling, auditieve en/of communicatieve belemmeringen. ouders en interne begeleider (betreft 2 leerlingen) Mytylschool Gabriël Ambulante begeleider 4 maal per jaar per Expertise op het gebied van leerlingen met fysiekleerling op school voor gesprek met leerling, medische problematiek. ouders en interne begeleider (betreft 4 leerlingen) Vlechtwerk Ambulante begeleider 4 maal per jaar per Expertise op het gebied van leerlingen met leerling op school voor gesprek met leerling, gedragsproblemen en/of psychiatrische ouders en interne begeleider (betreft 35 problematiek. leerlingen) De Berkenschutse – LWOE Schooljaar 2015-2016 waarschijnlijk eerste Expertise op het gebied van leerlingen met maal contact (brugklassers) epilepsie en aanverwante neurologische stoornissen. Team Onderzoek & Expertise Inzet team O&E volgens jaarlijks gemaakt Team van het samenwerkingsverband met brede begeleidingsarrangement: expertise op het gebied van didactische en sociaal- Deelname ZAT emotionele ontwikkeling van leerlingen, alsook Ondersteuning naar behoefte bij schoolontwikkeling. samenstellen van OPP’s en verzorgen van arrangementsaanvragen Scholingsactiviteiten docenten Ondersteuningsteam SWV VO 30 06 Inschakeling naar bevind van zaken Team van het samenwerkingsverband dat de school kan begeleiden om te komen tot een passend arrangement voor extra ondersteuning. Basisteam Jeugd & Gezin Functionaris van BJG zit aan bij ZAT en Team van gemeentelijke ketenpartners, dat functioneert als schoolmaatschappelijk betrokken is bij signalering en begeleiden van werker opvoed- en opgroeivraagstukken in het gezin. Leerplichtambtenaar LPA heeft maandelijks een spreekuur op school: gesprekken hebben een waarschuwend, informerend en opvoedend karakter; aanmelding via verzuimcoördinator
12
4.2.3
Ontwikkelambities4 van de school op het gebied van interne extra ondersteuning
Training van onze 8 zorgcoaches zodat zij een nog betere ondersteunende rol voor de mentoren kunnen bieden.
4.2.4 Als de school (tijdelijk) onvoldoende ondersteuning kan bieden Als ook extra ondersteuning binnen de school onvoldoende is voor de leerling om succesvol te kunnen zijn op school, kan de school een beroep doen op externe voorzieningen in de regio. Het vaststellen van de schooloverstijgende onderwijsondersteuningsbehoefte vindt plaats in het ZAT in nauw overleg met leerling en ouders en ook hier beoordeelt de COT de aanvraag. Op de website van het samenwerkingsverband (www.samenwerkingsverband3006.nl) is meer informatie te vinden over de regionale bovenschoolse voorzieningen.
4
Ontwikkelambities hebben in deze paragraaf betrekking op de activiteiten die de school uitvoert om leerlingen in de school extra ondersteuning te bieden met middelen van het samenwerkingsverband. Het kan gaan om het versterken van bestaande voorzieningen alsook over het ontwikkelen van trajecten voor nieuwe doelgroepen.
13
5 Bijlagen Lijst met bijlagen: -
14
