Implementatieplan Jeugdzorg Noordoost-Brabant
Inhoudsopgave 1 INLEIDING ............................................................................................................................................. 1 2 INRICHTING JEUGDSTELSEL / 3D PROOF ............................................................................. 3 2.1 HANDREIKING INRICHTING BASISTEAMS JEUGD EN GEZIN ................................................................... 3 2.2 VERORDENING ............................................................................................................................................ 3 2.3 MANDATERING TAKEN COLLEGE ................................................................................................................ 4 2.4 WERKPROCESSEN VAN DE BASISTEAMS ................................................................................................... 5 2.4.1 Taken ................................................................................................................................................. 5 2.4.2 Werkwijze ........................................................................................................................................ 6 2.4.3 Werkprocessen .............................................................................................................................. 7 2.5 BUDGETREGISSEUR .................................................................................................................................... 7 2.6 SAMENWERKINGSAFSPRAKEN .................................................................................................................... 8 2.6.1 Basisteam en huisarts ................................................................................................................. 8 2.6.2 Basisteam Jeugd en Gezin en Gecertificeerde Instelling voor Jeugdbescherming en Jeugdreclassering ........................................................................................ 9 2.6.3 Afstemming en samenwerking met op andere schaal werkende organisaties en instellingen ........................................................................................................................................... 9 2.7 INRICHTEN EXPERTPOOL ............................................................................................................................ 9 3 VEILIGHEID EN JUSTITIE ............................................................................................................ 12 3.1 AFBOUW / DOORSTART BUREAU JEUGDZORG EN REALISEREN GECERTIFICEERDE INSTELLING ........ 12 3.2 VORMING ADVIES- EN MELDPUNTEN HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING ....................... 13 3.3 AFSPRAKEN MET DE RAAD VOOR DE KINDERBESCHERMING ................................................................. 14 3.4 PLEEGZORG ............................................................................................................................................... 16 3.5 SOCIAAL CALAMITEITEN PROTOCOL ....................................................................................................... 17 3.6 INTEGRALE CRISISDIENST ....................................................................................................................... 18 3.7 PROCEDURE MACHTIGING UITHUISPLAATSING ....................................................................................... 19 4 ONDERWIJS ........................................................................................................................................ 21 4.1 TOELICHTING ............................................................................................................................................ 21 4.2 VOORNEMEN.............................................................................................................................................. 21 5 INTERGEMEENTELIJKE SAMENWERKING ............................................................................. 22 5.1 CENTRUMGEMEENTE ................................................................................................................................. 22 5.2 BELEIDSKADER: INHOUDELIJK BELEID 2015 EN VERDER..................................................................... 23 6 INKOOP, GRONDSLAG VOOR BEKOSTIGING, CONTRACTERING EN CONTRACTMANAGEMENT ................................................................................................................. 25 6.1 UITWERKING BESTUURLIJK AANBESTEDEN, DEELOVEREENKOMSTEN, WEBSITE, OVERLEGTAFELS ETC. ................................................................................................................................................................... 25
6.2 INRICHTEN EN CONTRACTEREN VAN HET JEUGDHULPAANBOD .............................................................. 25 6.2.1 Categorieën Jeugdhulp ............................................................................................................. 25 6.2.2 Grondslag voor bekostiging .................................................................................................... 27 6.2.3 Basishulp, Flexibel Volume en Individuele voorzieningen........................................... 28 6.2.4 Wijze van bekostigen in 2015 ................................................................................................ 29 6.2.5 Verplichtingen in de deelovereenkomst ............................................................................. 31
7 STUREN, VOLGEN EN VERANTWOORDEN ............................................................................. 33 7.1 TOELICHTING ............................................................................................................................................ 33 7.2 STUREN ..................................................................................................................................................... 33 7.3 VOLGEN (MONITORING)........................................................................................................................... 34 7.4 VERANTWOORDEN .................................................................................................................................... 35 8 FINANCIËN .......................................................................................................................................... 36 8.1 PERSOONSGEBONDEN BUDGET (PGB) EN OUDERBIJDRAGE/ EIGEN BIJDRAGE ................................. 36 8.1.1 Persoonsgebonden budget ...................................................................................................... 36 ...................................................................................................................................................................... 36 8.1.2 Ouderbijdrage/eigen bijdrage voor jeugdhulp ................................................................ 37 8.2 OPSTELLEN (REGIONALE) BEGROTING 2015 ........................................................................................ 37 8.3 SOLIDARITEIT: OMVANG, REGELS EN BEHEER RISICOVOORZIENING ................................................... 40 8.4 BUDGETBEHEER EN CONTROL .................................................................................................................. 42 8.5 RISICOANALYSE ........................................................................................................................................ 43 9 COMMUNICATIE EN PARTICIPATIE ......................................................................................... 44 9.1 BURGERPARTICIPATIE .............................................................................................................................. 44 9.2 CLIËNTPARTICIPATIE EN VERTROUWENSPERSOON ................................................................................. 44 9.3 PROCEDURE BEZWAAR EN BEROEP .......................................................................................................... 45 9.4 PARTICIPATIE VAN ZORGAANBIEDERS..................................................................................................... 45 9.5 COMMUNICATIE......................................................................................................................................... 46 10 AFSTEMMING MET ANDERE DECENTRALISATIES EN ANDERE WERKVELDEN .. 48 10.1 WERK EN INKOMEN/PARTICIPATIEWET................................................................................................ 48 10.2 MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING.................................................................................................. 48 10.3 JEUGDGEZONDHEIDSZORG.................................................................................................................... 48 10.4 VEILIGHEIDSKETEN/DOORONTWIKKELING VEILIGHEIDSHUIZEN BRABANT OOST ............................ 51 11 TIJDSPAD / PROCES .................................................................................................................... 52 OVERZICHT BIJLAGEN ....................................................................................................................... 53
1 Inleiding Gemeenten zijn vanaf 2015 verantwoordelijk voor de uitvoering van de gehele jeugdzorg voor kinderen, jongeren en hun opvoeders (Transitie Jeugdzorg). Jeugdhulp is erop gericht mensen, gezinnen en kinderen in hun kracht te zetten en ervoor te zorgen dat zij zonder hulp of met zo min mogelijk hulp weer verder kunnen. In Noordoost Brabant geven we de transitie jeugdzorg vanaf het begin vorm met 19 gemeenten samen. Het gaat daarbij niet alleen om het verleggen van financiële verantwoording (transitie) maar ook om verandering (transformatie) van het huidige jeugdzorgsysteem. Deze transformatie vindt plaats om de verkokering, de medicalisering en alsmaar stijgende kosten op te lossen. De transformatie is gericht op een significante gedragsverandering bij zowel hulpverleners als hulpvragers. De sociale cohesie en de draagkracht in de samenleving worden aangesproken en moeten verder worden opgebouwd. Al lerend moeten we vorm en inhoud geven aan de gewenste kwaliteit. Het proces van regionale samenwerking voor de transitie jeugdzorg loopt zoals reeds aangegeven al geruime tijd (drie jaar) en heeft veel positieve energie en inhoudelijke vooruitgang en inzicht in de regio opgeleverd. Op 13 oktober 2011 is dit proces officieel gestart. Dit is in vier stappen gebeurd met de volgende mijlpalen: 1. Samen vaststellen van een Startnotitie “Transitie Jeugdzorg Noordoost Brabant” hiermee is besloten dat gemeenten gezamenlijk een visie en uitgangspunten voor de transitie willen formuleren. Tevens hebben zij toen een projectstructuur en procesaanpak vastgesteld als instrument om dit gezamenlijke proces voor te bereiden. Besluitvorming van de startnotitie is afgerond in januari 2012. 2. Komen tot een gezamenlijk ”Visiedocument” dat duidelijkheid geeft over de visie op de transitie. Hierin zijn uitgangspunten en aanbevelingen geformuleerd. Tevens zijn voor en nadelen geformuleerd om regionaal samen te werken. In juli/augustus 2013 hebben de 19 colleges en gemeenteraden hierover positief besloten. 3. Uitwerking van het “Functioneel Ontwerp transitie jeugdzorg”. In het Functioneel Ontwerp zijn de pijlers van het nieuwe jeugdzorgsysteem beschreven Iedere gemeente in de regio Noordoost Brabant richt een Basisteam Jeugd en Gezin op met voldoende kwaliteit, deskundigheid en omvang zodat dit een van de toegangen wordt naar gespecialiseerde jeugdzorg. Verder is er een keuze gemaakt voor een inkoopsystematiek van jeugdhulp. In januari/februari 2014 hebben 19 colleges en gemeenteraden dit document vastgesteld. 4. Uitwerking” Implementatieplan transitie jeugdzorg”. Dit plan (bijgaand) ligt nu aan u voor. Hierin is de uitwerking van het Functioneel Ontwerp naar het operationeel niveau vorm gegeven. Hierin wordt duidelijkheid gegeven over de financiële kaders waarbinnen de jeugdzorg vorm moet krijgen. Hoe een aantal voorzieningen uitgewerkt gaan worden. Hoe we de solidariteit vorm geven. Welke juridische constructie het beste bij de regionale samenwerking van Noordoost Brabant past. Een tweetal onderwerpen hierin vragen nadere besluitvorming van de gemeenteraden; dit gebeurd via de: -
Verordening Jeugdhulp Noordoost Brabant en het beleidsplan;
-
regionale samenwerking via Centrumregeling en financiering inkooporganisatie.
1
Alle besluitvorming onder 4 moet voor 1 november 2014 zijn afgerond. Met de afronding van stap 4 zal de decentralisatie per 1 januari 2015 zijn afgerond. Het proces van transformatie is nog beperkt vorm gegeven en moet dan nog beginnen. Ook het transformatieproces zal meerdere jaren in beslag nemen.
2
2 Inrichting jeugdstelsel / 3D proof In het Functioneel Ontwerp is bepaald dat in elke gemeente in de regio Noordoost-Brabant uiterlijk medio 2014 een Basisteam Jeugd en Gezin werkzaam is. De samenstelling, kwaliteit, deskundigheid, werkwijze, taken en omvang hiervan voldoen aan hetgeen daarover in het Functioneel Ontwerp is opgenomen.
2.1 Handreiking inrichting Basisteams Jeugd en Gezin De inrichting van de Basisteams Jeugd en Gezin is een lokale verantwoordelijkheid. Dit maakt lokaal maatwerk mogelijk. Gemeenten maken bij de inrichting van hun Basisteams Jeugd en Gezin keuzes die het beste passen bij hun eigen, lokale situaties (bestaande voorzieningen, specifieke doelgroepen etc.). Tegelijkertijd wordt de regionale jeugdhulp, de meer specialistische zorg, ingericht. De Basisteams Jeugd en Gezin vervullen de toegangsfunctie tot deze vormen van hulp. Voor de regionale jeugdhulp is het daarom van belang dat de lokale Basisteams Jeugd en Gezin tijdig zijn ingericht. Om gemeenten uit de regio hierbij te ondersteunen is er een handreiking opgesteld die in gaat op de belangrijkste vragen rondom de inrichting van de Basisteams Jeugd en Gezin. Zo wordt ingegaan op de samenstelling van de teams, op de schaal en de omvang en op de benodigde competenties. Belangrijk onderwerp in de handreiking is verder het waarborgen van de veiligheid van kinderen. Deze handreiking is begin april 2014 beschikbaar gesteld aan de gemeenten in de regio en is toegevoegd aan dit implementatieplan. Begin mei is geïnventariseerd bij de individuele gemeente wat de stand van zaken is bij de inrichting van de Basisteams Jeugd en Gezin. Duidelijk wordt dat gemeenten verschillende focus hebben en allemaal goed op weg zijn in de vorming van hun Basisteams Jeugd en Gezin. Het is van belang om de komende periode te benutten voor het goed regelen van de toegangsfunctie van het Basisteams Jeugd en Gezin zodat de toegang tot zorg tijdig geregeld is.
Besluit -
Iedere gemeente geeft prioriteit aan de inrichting van de Basisteams Jeugd en Gezin en zorgt ervoor dat op 1 januari 2015 de Basisteams Jeugd en Gezin zijn ingericht en voldoende toegerust voor hun taken.
Bijlagen -
Handreiking basisteams
2.2 Verordening In artikel 2.9 van de Jeugdwet is de verplichting opgenomen voor het College om bij verordening regels te stellen over de door het college te verlenen individuele voorzieningen en overige voorzieningen met betrekking tot de voorwaarden voor toekenning en de wijze van beoordeling
3
van, en de afwegingsfactoren bij een individuele voorziening. Het College neemt in de Verordening jeugdhulp regels op ten aanzien van de afstemming met andere voorzieningen, de wijze waarop de hoogte van het Persoonsgebonden Budget (PGB) wordt vastgesteld en de bestrijding van ten onrechte ontvangen voorzieningen of PGB’s. De regiogemeenten hebben gezamenlijk een Verordening jeugdhulp opgesteld. Daarbij hebben we de modelverordening van de VNG als uitgangspunt genomen. Het is van belang dat in alle gemeenten een gelijkluidende verordening wordt vastgesteld, aangezien we daarin regels stellen voor de toegang tot voorzieningen die we gezamenlijk inkopen bij regionaal werkende zorgaanbieders. Het is voor de te ontwikkelen werkprocessen onwenselijk als voor de toegang in de gemeenten verschillende regels gelden. De Verordening jeugdhulp is tevens zoveel mogelijk afgestemd met de verordeningen Wmo in de regio. De regels omtrent het PGB zijn volledig afgestemd, maar in de Verordening jeugdhulp heel globaal gehouden. In de Verordening jeugdhulp is de mogelijkheid opgenomen voor de individuele gemeenten om t.a.v. het PGB nadere regels te stellen. Zo kan een PGB-regeling op maat van de individuele gemeente gemaakt worden. Zie voor de beleidsafwegingen omtrent het PGB hoofdstuk 8.1.1. In de Verordening jeugdhulp zijn vooral bepalingen opgenomen voor het inrichten van een zorgvuldig werkproces. De inhoudelijke beoordeling óf een voorziening toegekend wordt en zo ja, welke is vooral een professionele beoordeling welke kan plaatsvinden aan de hand van “het gesprek” en individueel is. Aan de motivering van die beoordeling worden uiteraard hoge eisen gesteld. Bij de toekenning van een voorziening worden in de beschikking vooral de te bereiken doelen opgenomen. Er worden slechts zeer beperkt bepalingen opgenomen over de aard en de inhoud van de voorziening. Ons uitgangspunt is dat de zorgaanbieders in samenspraak met de cliënt en de verwijzer komen tot een aanbod op maat. Dit uitgangspunt strookt met de wijze waarop we de aanbieders financieren. Ook de financiering biedt maximale mogelijkheden voor flexibiliteit en maatwerk per cliënt.
Besluit -
Instemmen met de voorliggende verordening Jeugdhulp Noordoost Brabant en deze ter besluitvorming voorleggen aan de gemeenteraden.
Bijlagen -
Verordening Jeugdhulp Noordoost Brabant
2.3 Mandatering taken College In de Jeugdwet en in de gemeentelijke Verordening krijgt het College een aantal bevoegdheden toebedeeld. Het College zal deze bevoegdheden mandateren. Daarover neemt elk College tijdig voor 1 januari 2015 een besluit, zodat de gemandateerden zich op hun nieuwe taak kunnen voorbereiden. Elke gemeente maakt zelf de afweging aan wie het mandaat wordt verstrekt.
4
Het gaat om de volgende wettelijke bevoegdheden:
Het toekennen van een individuele voorziening in de vorm van een voorziening in natura of een persoonsgebonden budget.
Het vooraf volledig objectief en in begrijpelijke bewoordingen inlichten van de jeugdige en zijn ouder over de te maken keuze voor een PGB dan wel een individuele voorziening in natura.
Het zo spoedig mogelijk treffen van een tijdelijke maatregel in spoedeisende gevallen.
Het doen van een verzoek tot onderzoek bij de Raad voor de Kinderbescherming.
Het indienen van een verzoek (bij de rechter) gericht op het verkrijgen van een machtiging, spoedmachtiging of voorwaardelijke machtiging voor gesloten jeugdhulp.
Het mededelen (aan de Raad voor de Kinderbescherming) van vervallen verklaring van de machtiging dan wel het besluit geen nieuwe machtiging aan te vragen.
Voorts is er ook vanuit de Verordening jeugdhulp nog een aantal mandaten te verstrekken, namelijk:
Het ontvangen van een melding van een hulpvraag.
Het doen van vooronderzoek bij een melding van een hulpvraag.
Het doen van onderzoek naar de behoefte van de jeugdige, het informeren over een eventuele ouderbijdrage en de vervolgprocedure en het vragen van toestemming voor het verwerken van persoonsgegevens (= het voeren van “het gesprek”).
Het maken van een schriftelijk verslag van het gesprek.
Het doen van steekproefsgewijs onderzoek naar de besteding van PGB’s.
Het ontvangen van een aanvraag voor de individuele voorziening.
Voorstel/Actie Alle gemeenten (colleges) nemen tijdig voor 1 januari 2015 de voornoemde mandaatbesluiten.
-
2.4 Werkprocessen van de basisteams 2.4.1 Taken Uitgangspunt voor de taken van het Basisteam Jeugd en Gezin in de gemeenten in de regio Noordoost-Brabant zijn de taken zoals genoemd in het Functioneel Ontwerp. Deze taken moet het Basisteam Jeugd en Gezin minimaal vervullen. Gemeenten kunnen ervoor kiezen om extra focus te leggen op bepaalde taken of aanvullende taken te beleggen bij het Basisteam Jeugd en Gezin. Deze keuzes hebben invloed op de samenstelling en omvang van het Basisteam Jeugd en Gezin. In het Functioneel Ontwerp zijn de volgende taken opgenomen:
Versterken van het opvoedkundig klimaat: In gezinnen, in de kinderopvang, op scholen, bij verenigingen en op straat
5
Versterken van collectieve voorzieningen in de gemeente of de wijk: Het Basisteam Jeugd en Gezin maakt deze toegankelijker voor jeugdigen en/of ouders die ondersteuning nodig hebben
Ondersteuning bieden: Basishulp: De leden van het Basisteam Jeugd en Gezin kunnen zelf op een breed terrein (aanvullend aan de inzet van de eigen kracht en eigen mogelijkheden van het gezin) professionele ondersteuning bieden. Deze jeugdhulp die door de leden van de Basisteams Jeugd en Gezin zélf wordt uitgevoerd noemen we Basishulp.
Besluiten nemen inzake de inzet van flexibel aanbod en de toegang tot individuele gespecialiseerde jeugdhulp (mandaat): De leden van het Basisteam Jeugd en Gezin krijgen mandaat om binnen bepaalde financiële kaders flexibele jeugdhulp in te zetten, die zij op lokaal of (sub)regionaal niveau tot hun beschikking hebben, en om gespecialiseerde jeugdhulp in te zetten.
Schaarse middelen zo efficiënt en effectief mogelijk inzetten: De professionals in de Basisteams Jeugd en Gezin zijn kritisch op de inzet van dure gespecialiseerde zorg; zij zijn verantwoordelijk voor de prioritering in de beschikbare budgetten.
Veiligheid van kinderen bewaken: De leden van het Basisteam Jeugd en Gezin handelen als de veiligheid van jeugdigen in het geding is.
Aanspreekpunt zijn in de gemeente of in de wijk: Voor instellingen en organisaties die op niveaus boven de gemeente of de wijk werken, zoals politie en justitie, jeugdbescherming en jeugdreclassering, Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling en gespecialiseerde jeugdhulpinstellingen, en voor de huisartsen in wijk of gemeente.
2.4.2 Werkwijze De medewerkers van het Basisteam Jeugd en Gezin hebben hun werkterrein voornamelijk op een school, in een huisartsenpraktijk of consultatiebureau, maar zijn niet “van de school” of “van de huisarts”. Zij zijn op de eerste plaats lid van het Basisteam Jeugd en Gezin en vinden daar hun overleg, samenwerking, afstemming en feedback. Zij schakelen zo nodig andere disciplines in. Het Basisteam Jeugd en Gezin werkt in ieder geval zeer nauw samen met het onderwijs en met de huisartsen in de gemeente of in de wijk. De leden van het Basisteam Jeugd en Gezin stemmen onderling hun betrokkenheid bij gezinnen zorgvuldig af: er zijn niet meer leden van het Basisteam Jeugd en Gezin bij een gezin betrokken dan nodig is. Wanneer er in samenspraak met het gezin regie of coördinatie nodig is, vervult één lid van het Basisteam Jeugd en Gezin die rol. Wanneer er in een gezin andere professionals betrokken zijn, naast het Basisteam Jeugd en Gezin, dan stemt het Basisteam Jeugd en Gezin met die professionals af. Er worden afspraken gemaakt over regie en over de noodzaak van betrokkenheid. De leden van het Basisteam Jeugd en Gezin trekken zich in samenspraak met het gezin terug, als de aanpak van de opvoed- en opgroeiproblematiek geen prioriteit heeft of als die aanpak voldoende geborgd is bij de andere hulpverlener(s).
6
2.4.3 Werkprocessen De verschillende werkprocessen die uitgewerkt moeten worden, zijn: 1. Werkproces uitvoeren Basishulp 2. Werkproces van de Basisteams Jeugd en Gezin over de totstandkoming van het besluit van het inzetten van gespecialiseerde jeugdhulp (beschikking en toegang). 3. Werkproces van rol en taak van het Basisteam Jeugd en Gezin gedurende de uitvoering van gespecialiseerde jeugdhulp. Hiermee hebben we in de regio al ervaring opgedaan bij de uitvoering van de Enkelvoudig Ambulante Jeugdzorg. 4. Werkproces gezamenlijk arrangeren met onderwijs 5. Werkproces overige functies Basisteam Jeugd en Gezin, zoals versterken opvoedkundig klimaat en versterken collectieve voorzieningen. Hoewel de ontwikkeling en inrichting van deze werkprocessen in principe een lokale taak en verantwoordelijkheid is, zitten hier toch ook een aantal elementen in die voor alle Basisteams Jeugd en Gezin in alle gemeenten vergelijkbaar zullen zijn. De gemeenten in de regio zullen de door hen ontwikkelde procesbeschrijvingen daarom zoveel mogelijk gezamenlijk opstellen en informatie uitwisselen, zodat dubbel werk wordt voorkomen.
Besluit -
De gemeenten beschrijven voor hun Basisteams Jeugd en Gezin de benodigde werkprocessen en stellen deze beschikbaar aan de andere gemeenten.
-
2.5 Budgetregisseur Gemeentelijk of sub regionale Budgetregisseur Het totaal beschikbare, via verschillende toewijzers, waaronder de Basisteams Jeugd en Gezin, inzetbare budget is bestemd voor de flexibele zorg en de gespecialiseerde zorg (individuele voorzieningen). Dit budget voor de gemeenten en/of de sub regio wordt beheerd door een budgetregisseur die in dienst is van de gemeente / een regiogemeente. Deze regisseur zorgt voor een goede spreiding van de budgetten en stuurt op een zo effectief en efficiënt mogelijke inzet van de middelen. Dit in afstemming met het Basisteam Jeugd en Gezin en de beleidsadviseur jeugdhulp van de gemeenten. De gemeentelijke of sub regionale budgetregisseurs in de regio Noordoost-Brabant werken onderling goed samen en hebben uiteraard nauw contact met de centrumgemeente. Op regionaal niveau komt alle informatie bij elkaar en wordt met elkaar verbonden. Omschrijving budgetregisseur: Taken: 1. Zicht houden op en monitoren van budgetten en volumes van jeugdhulp voor elk van de 19 gemeenten in Noordoost-Brabant en per sub regio; 2. Zicht houden op resultaten van de besprekingen aan de (sub)regionale overlegtafels en de koppeling maken tussen inkoop van zorg en het Basisteam Jeugd en Gezin.
7
3. Trends en ontwikkelingen signaleren over de manier waarop zorg wordt ingezet en hier een analyse over maken. 4. Sturen op het vormgeven van de transformatie. 5. Advies geven aan de gemeenten voor de inkoop van zorg. 6. Zicht houden op het doorverwijsgedrag van huisartsen en van de Gecertificeerde Instelling en voorstellen doen ter verbetering afbouw specialistische jeugdhulp en inzet eigen kracht door Basisteam Jeugd en Gezin. Competenties en werk/denkniveau:
Afgeronde academische opleiding of HBO+ opleiding
Financiële kennis
Inhoudelijk globale kennis van/affiniteit met jeugdzorg
Goede communicatieve vaardigheden; mondelinge en schriftelijke vaardigheden
Beheersing van relevante ICT applicaties, zowel financieel als grafisch
Analytische vaardigheden
Organiserend vermogen
In staat om zelfstandig en in teamverband te kunnen werken.
Besluit -
Voor besluit aangaande budgetregisseur zie hoofdstuk 8.4.
2.6 Samenwerkingsafspraken 2.6.1 Basisteam en huisarts Verbindingsofficier: de jeugdarts van de GGD legt de verbinding tussen het Basisteam Jeugd en Gezin en de gezondheidszorg. De jeugdarts ontwikkelt een stabiele relatie met huisartsen en specialisten om vanuit het Basisteam Jeugd en Gezin tot goed gecoördineerde zorg te komen. Hierbij is het van belang om het vertrouwen van de huisartsen/specialisten te winnen zodat zij gaan verwijzen via het Basisteam Jeugd en Gezin. De jeugdarts zorgt voor een goede terugkoppeling naar de huisartsen en (para-)medisch specialisten. Huisartsen/specialisten hebben aan een jeugdarts een goede sparringpartner omdat zij hetzelfde vakjargon en hetzelfde professionele denkkader hanteren (medisch differentiaal diagnostisch model). Medici hanteren tevens hetzelfde kwaliteitskader en vallen onder hetzelfde juridisch kader (o.a. het medisch beroepsgeheim). De medische professionaliteit vereist dat artsen hun verantwoordelijkheid voor kwalitatief goede zorg nemen, verantwoordelijkheden delen met andere hulpverleners én verantwoording afleggen over hun handelen. Door de jeugdarts aan het Basisteam Jeugd en Gezin te laten deelnemen, kunnen medisch inhoudelijke zaken worden geborgd.
Besluit -
De jeugdarts van de GGD wordt toegevoegd aan het basisteam jeugd en gezin en speelt daarin een belangrijke rol in de verbinding naar de huisartsen
8
2.6.2 Basisteam Jeugd en Gezin en Gecertificeerde Instelling voor Jeugdbescherming en Jeugdreclassering Het is van belang dat de Gecertificeerde Instelling en de Basisteams Jeugd en Gezin goed overleg met elkaar voeren. De Gecertificeerde Instelling is een regionaal werkende instelling. Voor een goede afstemming is het van belang dat zij snel kan schakelen met de verschillende Basisteams Jeugd en Gezin in de regio. De Basisteams Jeugd en Gezin zorgen ervoor dat zij goed bereikbaar zijn voor de medewerkers van de Gecertificeerde Instelling. Het werken met een vaste contactpersoon kan daarvan een goede uitwerking zijn. Medewerkers van de Gecertificeerde Instelling hebben op grond van de Wet de bevoegdheid om een jeugdhulpvoorziening toe te kennen. In de Jeugdwet (artikel 3.5) is bepaald dat wanneer dit gebeurt, dit altijd in overleg met “het College” gebeurt. Het College en de Gecertificeerde Instelling leggen in een protocol die wijze van overleggen vast.
Besluit -
De gemeenten zorgen voor een goede toegankelijkheid en bereikbaarheid van de Basisteams Jeugd en Gezin voor de medewerkers van de Gecertificeerde Instelling
2.6.3 Afstemming en samenwerking met op andere schaal werkende organisaties en instellingen Behalve de Gecertificeerde Instelling werken ook tal van andere organisaties en instellingen niet op het niveau van de wijk of de gemeente, waar de Basisteams Jeugd en Gezin opereren, maar op sub regionaal, regionaal of zelfs landelijk niveau. Te denken valt bijvoorbeeld aan regionaal of landelijk werkende instellingen voor jeugdhulp en aan scholen voor voortgezet onderwijs en voor speciaal onderwijs. Wanneer kinderen uit een bepaalde wijk of gemeente gebruik maken van deze instellingen is het belangrijk dat de Basisteams Jeugd en Gezin in de gemeente of de wijk waar deze kinderen wonen goed bereikbaar zijn voor de medewerkers van deze instellingen.
Besluit -
De gemeenten zorgen voor een goede toegankelijkheid en bereikbaarheid van de Basisteams Jeugd en Gezin voor de medewerkers van instellingen die op een andere schaal werken dan de gemeente
2.7 Inrichten expertpool De expertpool is een pool van tweedelijns specialisten, die generalisten, zowel voor jeugd als voor volwassenen, ‘consult en advies’ bieden als specialistische hulp nodig is, maar niet direct duidelijk is welke hulp passend is.
9
Eerst “eerstelijns expertise” Voorliggend aan de expertpool is intercollegiaal overleg en eerstelijns expertise die in teams zelf beschikbaar is of daar dicht omheen is georganiseerd. De teams kunnen bij complexe casuïstiek ook consult en advies vragen van C3 /Samenkracht Oss. Wanneer direct duidelijk is dat consult en advies bij een specialist van de expertpool moet worden gevraagd kan dit natuurlijk ook, volgens het principe van matched care in plaats van stepped care. Het intercollegiaal overleg en eerstelijns expertise zijn informeel, zorgaanbieders en (basis)professionals werken hieraan mee. Het betreft een basistaak waarover de gemeenten afspraken maken. Als dat onvoldoende is, is beroep op de expertpool mogelijk Er is gekozen voor de term expertpool in plaats van expertteam, om duidelijk te maken dat maatwerk geleverd kan worden vanuit een pool van experts en om niet de suggestie te wekken dat experts als groep ingezet worden en met elkaar overleggen. Interdisciplinair consult en advies blijven uiteraard mogelijk, maar dan met de personen die op dat moment noodzakelijk zijn. Het betreft een pool van specialisten die door gecontracteerde zorgaanbieders beschikbaar worden gesteld voor de professionals van de teams, voor advies en consult. Deze zorgaanbieders doen dit voor de gehele regio Noordoost-Brabant en zullen dit sub regionaal organiseren waar nodig en mogelijk. Financiering en organisatie De inzet van de specialisten uit de expertpool wordt niet apart gefinancierd, maar maakt onderdeel uit van de lumpsum financiering van de zorgaanbieders die gecontracteerd worden. Deelname aan de expertpool is opgenomen in de contractafspraken met de zorgaanbieders. Alle gecontracteerde zorgaanbieders Wmo en Jeugd nemen deel aan de expertpool. Het is een individuele verplichting van zorgaanbieders expertise beschikbaar te stellen. De expertpool brengt een onafhankelijk advies uit dat los staat van de hulp van aanbieders. Het is de beroepsverantwoordelijkheid van deze specialisten onafhankelijk te adviseren, men kan elkaar hierop aanspreken als dit nodig is. Het onafhankelijk karakter van consult/advies maakt onderdeel uit van de opdracht die zorgaanbieders krijgen van de gemeenten. Op 1 januari 2015 zal de expertpool operationeel zijn. Vanuit de kant van de zorgaanbieders wordt een projectleider aangewezen om deze opdracht te klaren. Naar schatting zal een inzet van maximaal 10 dagen voldoende zijn. De opdracht voor deze projectleider is als volgt beschreven: 1. Inventariseer welke zorgaanbieders in de totale regio werkzaam zijn en welke expertises zij in huis hebben en hoe zij bereikbaar zijn. 2. Organiseer de monitoring en zie toe op de onafhankelijke rol van de expertpool
10
Besluit -
Kennis nemen van de contouren van de opzet van de expertpool
-
Inrichten van de expertpool op de schaal van regio Noordoost-Brabant zowel voor jeugd als volwassenen,
-
Financiering binnen de inkoopafspraken
-
Operationeel met ingang van 1 januari 2015.
-
Verdere uitwerking in samenspraak met de instellingen binnen deze kaders
Bijlagen
Plan van aanpak opzet expertpool
11
3 Veiligheid en justitie 3.1 Afbouw / doorstart Bureau Jeugdzorg en realiseren Gecertificeerde Instelling In het Functioneel Ontwerp hebben we gekozen voor een Gecertificeerde Instelling op het niveau van de regio Noordoost-Brabant. Dit sluit aan bij beleidskeuzes van de andere regio’s in NoordBrabant, Midden-West en Zuidoost. Met elkaar hebben we de wens geuit om per 1 januari 2015 de functies Jeugdbescherming en Jeugdreclassering af te nemen bij een eigen, regionale Gecertificeerde Instelling. Vanuit deze wens zijn gesprekken gevoerd met het huidige Bureau Jeugdzorg en zijn financiële scenario’s doorgerekend voor 2015. De scenario’s waarbij de drie regio’s al in 2015 de beschikking zouden hebben over een eigen Gecertificeerde Instelling zijn niet haalbaar gebleken gezien de korte voorbereidingstijd. Daarom is ervoor gekozen om het huidige Bureau Jeugdzorg nog te laten bestaan tot uiterlijk 2016. Per 1 januari 2015 is er dus nog geen zelfstandige regionale Gecertificeerde Instelling, maar zal het Bureau Jeugdzorg als Gecertificeerde Instelling functioneren, waarin de regio Noordoost-Brabant naast de functies Jeugdbescherming en Jeugdreclassering ook de plaatsingscoördinatie Gesloten Jeugdzorg, (Advies- en Meldpunten Kindermishandeling deel voor) Advies- en Meldpunten Huiselijk geweld en Kindermishandeling, en Spoedeisende Zorg wordt ondergebracht, voor de duur van het overgangsjaar. Een in mei jl. ingestelde provincie brede Stuurgroep Veranderopgave Bureau Jeugdzorg richt zich op de afbouw van het huidige Bureau Jeugdzorg. De opbouw van de regionale Gecertificeerde Instellingen, ligt bij de regio’s zelf (waaronder dus de regio Noordoost-Brabant). In het gesprek met Staatssecretaris van Rijn en Staatssecretaris Teeven op 22 mei 2014, waarbij alle drie de regio’s aanwezig waren, heeft de regio Noordoost-Brabant ingestemd met een dekkende exploitatie voor de regio. Het gaat om een bedrag van € 12,25 miljoen. In de onderliggende analyse is uitgegaan van het geschatte productievolume voor 2015 en de daarbij behorende prijzen. Een overeenkomst voor de regio Noordoost-Brabant wordt voorbereid, waarin we de taken, fte’s en middelen voor 2015 oormerken naar de diverse hierboven genoemd functies en daarbij tevens prestatieafspraken maken, om nadrukkelijk een start te kunnen maken met de transformatie. Voor 2016 is ook een budgetgarantie afgegeven; de subsidieovereenkomst voor 2015 is inmiddels door 19 colleges vastgesteld.
In het licht van de transformatie wordt gestuurd op de volgende resultaten:
Terugdringen van het aantal jeugdigen met een maatregel Jeugdbescherming en/of Jeugdreclassering met minimaal 15%. Jeugdbescherming en jeugdreclassering komen pas aan de orde als het niet anders kan – doordat ouders onwillig of onmachtig zijn om de bedreigingen voor hun kind weg te nemen of doordat een jongere in strafbaar gedrag vervalt.
Verkorting van de trajecten Jeugdbescherming en Jeugdreclassering met minimaal 15%.
Bij alle maatregelen die worden uitgevoerd geldt dat binnen 5 dagen nadat opdrachtnemer in kennis is gesteld van de maatregel, hij contact legt met het Basisteam
12
Jeugd en Gezin. Samen met de professional van het Basisteam Jeugd en Gezin stelt de contactpersoon van de opdrachtnemer een hulpverleningsplan op dat onderdeel uitmaakt van/past binnen het klantplan en worden afspraken gemaakt over de uitvoering van de werkzaamheden.
Indien er sprake is van minder trajecten dan zal het hierdoor niet bestede budget aangewend worden voor innovatie, zoals investeringen in Kind Veilig Thuis waarmee een terugdringen van de instroom binnen Jeugdbescherming en Jeugdreclassering kan worden bereikt.
Besluit Akkoord gaan met de afspraken over (jeugdbescherming, jeugdreclassering en plaatsing coördinatie jeugdzorg-plus) en de transformatie-afspraken met Bureau Jeugdzorg NoordBrabant over 2015.
-
Bijlagen
Subsidieovereenkomst Noordoost Brabant met Bureau Jeugdzorg Brabant
3.2 Vorming Advies- en Meldpunten Huiselijk geweld en Kindermishandeling Gemeenten krijgen de opdracht om op bovenlokaal niveau een geïntegreerd Advies- en Meldpunten Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK) te organiseren: een samengaan van Steunpunt Huiselijk geweld (SHG) en het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK). De bestuurders van de gemeenten van Noordoost-Brabant hebben in oktober 2013 besloten het nieuw op te richten AMHK samen met de Gecertificeerde Instelling voor Jeugdbescherming en Jeugdreclassering onder te brengen in één organisatie. Er is gekozen voor een parapluconstructie, waarbij het AMHK onafhankelijk wordt gepositioneerd als werkorganisatie en voldoet aan een aantal vastgelegde voorwaarden, maar wel onder centrale aansturing komt van de Gecertificeerde Instelling. Omdat Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant pas in de loop van 2015 wordt ontmanteld en de frontoffice van het AMHK vanaf 1 januari 2015 operationeel moet zijn, is gezocht naar een oplossing voor 2015 en voor de langere termijn. Onder de huidige wet komen alle zorgmeldingen (meldingen kindermishandeling en overige zorgmeldingen) terecht bij het Bureau Jeugdzorg, waarachter het AMK gehuisvest is. Straks is er alleen nog het AMHK. Op termijn willen we dat de ‘zware’ zorgmeldingen waarbij inhoudelijke expertise en onderzoeksbevoegdheid van het AMHK nodig is, rechtstreeks daar worden gemeld, en dat overige zorgmeldingen waar een outreachende aanpak in eerste instantie voldoende lijkt, in het Basisteam Jeugd en Gezin terecht komen. Dat betekent dat het AMHK kleiner van omvang kan zijn dan het AMK en het SHG nu zijn.
13
Omdat we geen kinderen tussen de wal en het schip willen laten vallen, zal voor de eerst periode ingezet worden op dat professionals (met name politie, huisartsen en onderwijs) in geval van twijfel met alle zorgmeldingen bij het AMHK terecht kunnen, die de lichte zorgmeldingen vervolgens weer terug kunnen leggen bij het Basisteam Jeugd en Gezin. Voor 2015 wordt het AMHK ondergebracht bij het huidige Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant, vestiging Noordoost-Brabant onder voorwaarde dat Bureau Jeugdzorg ervoor zorgt dat het AMHK een aparte organisatorische eenheid vormt waarbij organisatie, personeel, financiën, beleid en aansturing worden afgescheiden van Bureau Jeugdzorg en andere afdelingen daarvan. De medewerkers van SHG voeren hun werkzaamheden uit bij het AMHK, maar blijven arbeidsrechtelijk in dienst bij Juvans (instelling voor maatschappelijk werk en dienstverlening). Juvans ontvangt hiervoor de subsidie in 2015. Nadat in 2015 Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant omgevormd is in drie regionale Gecertificeerde Instellingen met ieder een aparte juridische identiteit wordt het AMHK definitief ondergebracht in een Stichting Gecertificeerde Instelling en AMHK Noordoost-Brabant. Streven is dat dit op 1 januari 2016 mogelijk is. Organisatie en inrichtingsmodel AMHK Noordoost-Brabant is voorgelegd aan het gezamenlijk bestuurlijk overleg huiselijk geweld en kindermishandeling en het breed RBO. Naast het inrichtingsmodel is het uitvoeringsplan aanpak geweld in huiselijke kring 2015 vastgesteld (inclusief de financiële dekking van de onderdelen SHG en AMHK).
Besluit Instemmen met:
-
het organisatie- en inrichtingsmodel AMHK Noordoost Brabant
de voorgestelde financiering in 2015
de dekking van de frictiekosten huisvesting SHG voor drie jaar uit de regionale reserve huiselijk geweld
huisvesting op Oude Vlijmenseweg in Den Bosch
het verstrekken van de opdracht aan de vestigingsdirecteur van Bureau Jeugdzorg Noordoost-Brabant en de bestuurder van Juvans om het AMHK conform dit model in te richten zodat het per 1 januari 2015 operationeel is.
Bijlagen -
Organisatie en inrichtingsmodel AMHK
-
Subsidieovereenkomst Noordoost Brabant met Bureau Jeugdzorg Brabant
-
3.3 Afspraken met de Raad voor de Kinderbescherming Het College is straks ook verantwoordelijk voor de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. Zodra een professional tot het oordeel
14
komt een kinderbeschermingsmaatregel te overwegen, is de gemeente verplicht de Raad voor de Kinderbescherming van deze gevallen in kennis te stellen en een verzoek tot onderzoek te doen. De Raad voor de Kinderbescherming is en blijft ook in het nieuwe stelsel een zelfstandige en landelijk werkende organisatie (nu werkend vanuit 21 locaties in 10 regio’s). De Raad voor de Kinderbescherming wordt ingeschakeld als de omstandigheden van een kind en zijn gezin zorgelijk zijn, de geboden vrijwillige hulpverlening niet (meer) voldoende is of het gezin geen hulp accepteert. De Raad voor de Kinderbescherming kan vervolgens een onderzoek naar de noodzaak van een kinderbeschermingsmaatregel starten. De Raad voor de Kinderbescherming maakt een onafhankelijke en inhoudelijke beoordeling van de noodzaak tot overheidsingrijpen. De Raad voor de Kinderbescherming blijft in het nieuwe stelsel een tweedelijnsvoorziening en is niet rechtstreeks toegankelijk voor meldingen van bedreigende situaties voor jeugdigen. De Raad voor de Kinderbescherming neemt alleen zaken in onderzoek die door de gemeente zijn aangemeld, behoudens enkele uitzonderingen. De gemeente kan die verantwoordelijkheid mandateren, indien wenselijk of nodig. Het AMHK en de Gecertificeerde Instelling mogen rechtstreeks melden bij de Raad. Zij moeten dan wel de gemeente daarvan op de hoogte stellen, omdat anders het risico bestaat dat de gemeente buiten de civiele keten wordt gehouden. Er is ruimte voor gemeenten om afspraken op maat te maken met de Raad voor de Kinderbescherming, waardoor, rekening houdend met de lokale verhoudingen, een optimaal stelsel kan worden vormgegeven om opvoedproblemen op te lossen. De situatie per 2015 vraagt om heldere afspraken tussen alle betrokken partners: gemeente, Raad voor de Kinderbescherming, Gecertificeerde Instelling, AMHK en Basisteams Jeugd en Gezin. De gemeenten van de regio Noordoost-Brabant hebben een samenwerkingsprotocol met de Raad voor de Kinderbescherming opgesteld, waarin afspraken over afstemming en samenwerking zijn gemaakt. Hierin wordt onder meer duidelijkheid gegeven over wie een verzoek tot raadsonderzoek mag indienen. Naast het AMHK, de Gecertificeerde Instelling en de crisisdienst zullen ook medewerkers van de Basisteams Jeugd en Gezin hiertoe gemandateerd worden. Uitgangspunt is dat ouders de regie hebben over de opvoeding van hun kinderen en dat die regie zoveel en zolang mogelijk bij hen blijft. Van belang is dat een gezin de bemoeienis waar mogelijk blijft ervaren als hulpaanbod, waarbij vooral ingezet wordt op versterking van de eigen kracht van ouders en kinderen en het inschakelen van het eigen netwerk. Jeugdbescherming en Jeugdreclassering komen pas aan de orde als het niet anders kan – doordat ouders onwillig of onmachtig zijn om de bedreigingen voor hun kind weg te nemen of doordat een jongere in strafbaar gedrag vervalt. Met het samenwerkingsprotocol willen we bevorderen dat de Raad voor de Kinderbescherming al in een eerder stadium, voorafgaand aan het gedwongen kader, kan meedenken op casusniveau. Ook de Gecertificeerde Instellingen geven we een rol in de pre- en post-OTS fase (drang), in nauwe samenwerking met de professionals van het Basisteam Jeugd en Gezin. Dit kan in sommige gevallen de noodzaak van een kinderbeschermingsmaatregel voorkomen.
15
Doelen afsprakenkader
Helderheid van rollen en verantwoordelijkheden.
Aanbrengen van continuïteit en samenhang in de bemoeienis van de ketenpartners die opereren onder de regie van de gemeente (AMHK, Gecertificeerde Instelling, crisisdienst, leerplicht, aanbieders van jeugdhulp, Basisteams Jeugd en Gezin) en die van de Raad voor de Kinderbescherming.
Afstemming rond de overdrachtsmomenten.
Afspraken over het uitwisselen van gegevens versus de bescherming van de privacy van de betrokken ouders en kinderen.
Besluit In te stemmen met voorliggend Samenwerkingsprotocol Gemeenten Noordoost Brabant - Raad voor de Kinderbescherming, “Terughoudend waar het kan, doorpakken waar nodig”.
-
Bijlagen
Samenwerkingsprotocol Noordoost Brabant - Raad voor de Kinderbescherming Processchema Raadsonderzoek
3.4 Pleegzorg Plaatsing in een gezinsverband heeft in principe de voorkeur als kinderen voor kortere of langere tijd niet thuis kunnen opgroeien. Dit past bij de hedendaagse inzichten over effectieve jeugdhulp: kinderen een zo normaal mogelijke opvoeding geven in een gewoon gezin bij gewone liefdevolle ouders. Pleegzorg past niet alleen goed bij de huidige pedagogische opvattingen en jeugdbeleid, deze vorm van zorg is ook voordeliger dan residentiële zorg. Pleegzorg is om pragmatische redenen als onderwerp onder het cluster Veiligheid en Justitie opgenomen. Bij twee derde van de pleegzorgplaatsingen zijn de kinderen (voorlopig) onder toezicht gesteld (OTS) of heeft de rechter de ouders het ouderlijk gezag ontnomen. Het beleid van de provincie is gericht op uitbreiding van het aantal pleegzorgplaatsen ten koste van verblijf in een instelling. Dit beleid zetten de regiogemeenten door. Daarnaast is er aandacht voor vernieuwing in de pleegzorg. Onderdeel daarvan is het opstellen van een plan om meer pleegouders te werven, bestaande pleegzorg te behouden en vernieuwing in de pleegzorg mogelijk te maken. Op dit moment wordt literatuuronderzoek gedaan en worden gesprekken gehouden met sleutelfiguren uit pleegzorgorganisaties, pleegzorgwerkers, pleegouders, organisaties die belangen van pleeg(groot)ouder behartigen, toonaangevende beleids- en smaakmakers in de pleegzorg, resulterend in het concept-document ‘DE RODE LOPER VOOR DE PLEEGZORG,
16
Handvatten voor vernieuwing van de pleegzorg in de regio Noordoost Brabant. In ‘sHertogenbosch start een pilot ‘preventieve pleegzorg’. Uitgangspunt voor preventieve pleegzorg is het
inspelen op de reeds aanwezige krachten van het gezin en deze, zo lang als nodig, versterken of verbreden met vrijwilligers uit de omgeving van het gezin (al dan niet reeds bekend met elkaar), zodat het gezin bij elkaar kan blijven. Hiervan zullen de resultaten met de regiogemeenten worden gedeeld en geëvalueerd.
Voorstel/Actie -
Verder inzetten op vernieuwing, verbetering en uitbreiding van de pleegzorg, in samenhang met ontwikkelingen in de pilot Kind Veilig Thuis
-
3.5 Sociaal Calamiteiten Protocol Calamiteiten, zoals familiedrama’s willen we in het nieuwe jeugdstelsel uiteraard zoveel mogelijk voorkomen, maar helemaal voorkomen kan niet. De vraag is dus niet of, maar wanneer er in een gemeente in de regio Noordoost-Brabant iets dergelijks aan de orde zal zijn. Omdat we werken met veel regionaal werkende instellingen, waarmee we als gemeenten gezamenlijk contracten sluiten en die we gezamenlijk aansturen, is het zaak afspraken te maken over verantwoordelijkheden en de communicatie daarover. Het afschuiven van verantwoordelijkheden is in dit soort trieste zaken geen optie, zowel niet tussen gemeenten onderling, als tussen gemeenten en instellingen. Op dit moment wordt er een Sociaal Calamiteiten Protocol Jeugdzorg regio Noordoost-Brabant ontwikkeld. Dit zal na de zomer gereed zijn. We zijn gestart vanuit de nieuwe verantwoordelijkheden die op gemeenten afkomen vanuit de Jeugdwet, vandaar de toevoeging Jeugdzorg aan het protocol. We zijn er ons van bewust dat het sociale domein veel breder is, maar we kunnen niet alles tegelijk. Afzonderlijke gemeenten kunnen het Protocol verder uitwerken naar het totale sociale domein. Ook is het denkbaar dat we de verbreding voor de hele regio oppakken, in een later stadium, samen met de implementatie van de transitie AWBZ-Wmo. Uiteindelijk willen we ook zo veel mogelijk aansluiten bij afspraken zoals die gemaakt zijn in het Regionaal Crisisplan Veiligheidsregio Brabant Noord (6-11-2013). In het scholingsplan voor bestuurders van het najaar 2014 zal plek ingeruimd worden voor de scholing van bestuurders in de regio hierover. Op basis van het Sociaal Calamiteiten Protocol wordt afgestemd met de inspecties. De Inspectie jeugdzorg en andere inspecties zullen centraal aangestuurd blijven en met de regio afspraken willen maken over de manier waarop de inspecties zullen worden uitgevoerd. De Inspectie werkt in het kader van een jaarplan aan geplande onderzoeken op bepaalde thema’s.
17
Bij de keuze van die thema’s kunnen de regiogemeenten inbreng leveren. Voorts komt de Inspectie uiteraard in actie bij calamiteiten. Het is efficiënt als er in de regio vaste contactpersonen zijn voor de Inspectie, zodat er korte lijnen kunnen ontstaan.
Bereik van het protocol: in eerste instantie jeugd
Nieuwe verantwoordelijken vanuit de Jeugdwet
Protocol voor de regio, gemeenten dienen zelf lokale aanpassingen te maken.
Voorstel/Actie Kennis nemen van de ontwikkeling van een Sociaal Calamiteiten Protocol Jeugdzorg regio
-
Noordoost Brabant dat is afgestemd en zo veel mogelijk gelijk loopt met het Regionaal Crisisplan Veiligheidsregio. Concept wordt na de zomer ter vaststelling aan het RBO aangeboden en ter beschikking
-
gesteld aan alle communicatieafdelingen van de 19 gemeenten. Afspraken in dit protocol meenemen in de scholing van het najaar 2014 voor bestuurders
-
in de Veiligheidsregio. Uitwerken hoe de vaste contactpersoon voor de inspectie het beste geregeld kan worden.
-
3.6 Integrale crisisdienst De crisisdienst biedt acute, niet medische hulp gedurende 24 uur per dag, zeven dagen per week voor kinderen en gezinnen. Deze spoedeisende zorg biedt tevens de 24 uurs bereikbaarheid t.b.v. jeugdbescherming, jeugdreclassering en het Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Tevens voert de crisisdienst Voorlopige Onder Toezichtstelling (VOTS) en Voorlopige Voogdijmaatregelen (VOVO) uit. We kiezen voor het inrichten van één regionale crisisdienst (voor zowel jeugd als volwassenen) voor het integraal en intersectoraal oppakken van crisissituaties buiten kantoortijden op de schaal van de regio Noordoost-Brabant. Dit zal in stappen vormgegeven worden. Voor 2015 blijft het SEZ-team (Spoed Eisende Zorg) van Bureau Jeugdzorg operationeel en wordt daarin samengewerkt met de regio Zuidoost. Het SEZ Noordoost en Zuidoost wordt integraal aangestuurd, als één team, dit team werkt in 2015 onder verantwoordelijkheid van Bureau Jeugdzorg en heeft haar basis op twee plekken te weten Eindhoven en ’s-Hertogenbosch. Voorwaarden
Na een crisismelding (door professionals of burgers) bij het SEZ beoordeelt de opdrachtnemer of er inderdaad sprake is van een spoedeisende situatie. Zo niet, dan wordt contact gelegd met het Basisteam Jeugd en Gezin om de casus over te dragen. Zo wel, dan is de afspraak dat een medewerker van het SEZ, waar nodig, binnen twee uur start met een crisisinterventie.
Gedurende kantoortijden wordt altijd contact gelegd met het Basisteam Jeugd en Gezin om elkaar te informeren en af te stemmen over de uitvoering van de werkzaamheden. Bij interventies buiten kantooruren wordt het Basisteam Jeugd en Gezin per mail
18
geïnformeerd en worden informatie-uitwisseling en afstemming zo snel mogelijk uitgevoerd. De informatie-uitwisseling vindt plaats voor zover dit is toegestaan binnen de wettelijke kaders. Transformatie:
In 2015 worden voorbereidingen getroffen om toe te werken naar een integrale regionale crisisdienst voor alle doelgroepen en alle leeftijden. In de notitie ‘Integrale crisisdienst regio Noordoost-Brabant (verschijnt in juli 2014)worden hiertoe voorstellen gedaan. Het gaat dan met name om een Integrale Aanmelding Crisisdienst (IAC) en de eerste crisisinterventie (ambulancefunctie). Na de eerste 48 uur (maar zoveel mogelijk al meteen gedurende de dag) wordt de crisishulp gestart en
Waar mogelijk belegd bij het Basisteam Jeugd en Gezin, uitgezonderd die situaties waarbij een VoVo (Voorlopige Voogdij) of VOTS (Voorlopige Onder Toezicht Stelling) of maatregel huisverbod is opgelegd.
Besluit -
Akkoord gaan met de afspraken met Bureau Jeugdzorg inzake SEZ / crisisdienst 2015.
-
In de loop van 2015 zal een voorstel integrale crisisdienst aan u worden voorgelegd.
-
Bijlagen
Projectplan Integrale Crisishulp in Brabant Noordoost Subsidieovereenkomst Noordoost Brabant met Bureau Jeugdzorg Brabant
3.7 Procedure machtiging uithuisplaatsing Het verzoek aan de kinderrechter tot het afgeven van een machtiging uithuisplaatsing kan worden ingediend door de Raad voor de Kinderbescherming of de gezinsvoogdijinstelling/ Gecertificeerde Instelling maar ook het College heeft in de nieuwe wet die bevoegdheid gekregen, voor zover het gaat om het aanvragen van een machtiging voor een plaatsing in een gesloten jeugdzorg-instelling. Dat heeft ermee te maken dat een gesloten plaatsing wel vaak, maar niet altijd plaatsvindt in het kader van een kinderbeschermingsmaatregel. Wanneer men kinderen voor hun eigen veiligheid (bijvoorbeeld bij loverboy-problematiek of extreme gedragsproblemen) in een gesloten jeugdzorginstelling wil plaatsen kan dit ook mét toestemming van de ouders gebeuren. Ook in die gevallen is echter wel een machtiging van de rechter nodig. Voordat de kinderrechter een beslissing neemt over het verzoek tot het afgeven van een machtiging, moet de kinderrechter de ouders en het kind van twaalf jaar of ouder horen. Is de machtiging verleend, dan moet wel op korte termijn een plek voor het kind worden gevonden, want de machtiging vervalt als de uithuisplaatsing gedurende drie maanden niet ten uitvoer is gelegd. Bij de uithuisplaatsing waar geen sprake is van gesloten jeugdzorg wordt altijd bezien of plaatsing binnen de familie of het sociaal netwerk van het gezin mogelijk is (netwerkplaatsing). Ook zal naar mogelijkheden worden gezocht om het kind in de eigen omgeving te laten wonen en naar school te
19
laten gaan, waardoor de eventuele terugplaatsing makkelijker verloopt. Is er geen geschikte netwerkplaats voorhanden, dan wordt gezocht naar een pleeggezin elders of plaatsing in een instelling. Tot nu toe zijn verzoeken bij de rechter om een machtiging altijd door de Raad voor de Kinderbescherming of Bureau Jeugdzorg verzorgd. Het is een tamelijk ingewikkelde procedure en het verzoek stelt hoge eisen wat betreft motivering. Het gaat vaak om situaties waarin haast geboden is. De gemeenten van Noordoost-Brabant kiezen er daarom voor om hun bevoegdheid tot het indienen van verzoeken aan de rechter voor het afgeven van een machtiging gesloten plaatsing te mandateren aan de Gecertificeerde Instelling in de regio. De gemeenten maken met de Gecertificeerde Instelling afspraken over de terugkoppeling inzake ingediende verzoeken.
Besluit -
De gemeenten mandateren hun wettelijke bevoegdheid tot het aanvragen van een machtiging voor een plaatsing in een instelling voor gesloten jeugdzorg aan de Gecertificeerde Instelling in de regio.
20
4 Onderwijs
Passend onderwijs Vanaf 1 augustus 2014 gaan de
4.1 Toelichting
samenwerkingsverbanden van start met passend onderwijs. ‘Passend onderwijs’ moet ervoor zorgen dat
De wet passend onderwijs en de Jeugdwet
iedere leerling in het onderwijs een plek krijgen die zo
verplichten gemeenten en schoolbesturen
goed mogelijk bij ze past. Goede ondersteuning in de
(samenwerkingsverbanden) Op
reguliere scholen kan voorkomen dat kinderen
Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO) te
verwezen moeten worden naar het (voortgezet)
voeren op bestuurlijk niveau. In dit OOGO
speciaal onderwijs. Met passend onderwijs wordt de
stemmen de samenwerkingsverbanden het
verantwoordelijkheid voor de organisatie van de extra
concept-ondersteuningsplan af met de
onderwijsondersteuning neergelegd bij de
gemeenten. Het doel is om de afstemming
schoolbesturen, in overleg met ouders, leraren en
tussen het onderwijs en de jeugdhulp goed
gemeenten. Schoolbesturen krijgen een zorgplicht en
vorm te geven.
werken hierbij samen in een samenwerkingsverband. In
De regio Noordoost-Brabant kent drie Passend
een ondersteuningsplan benoemt het
onderwijsregio’s, namelijk 30-05 ’s-
samenwerkingsverband hoe men leerlingen met een
Hertogenbosch en De Meierij gemeenten, 30-06
speciale behoefte op de scholen plaatst en hoe de
gemeenten Oss, Uden, Veghel en 25-07
ondersteuningsmiddelen worden ingezet op de diverse
gemeenten in het Land van Cuijk. De eerste
scholen.
OOGO’s in deze passend onderwijs regio’s zijn
Door de verantwoordelijkheden dicht bij de scholen te
gevoerd. Een uitkomst in alle drie de regio’s is
beleggen kan beter worden aangesloten bij de
een ontwikkelagenda. In die ontwikkelagenda
ondersteuningsvraag van kinderen en de specifieke
staat wat er allemaal (nog) geregeld dient te
kenmerken van het samenwerkingsverband. Voor
worden en op welke manier de aansluiting
kinderen die dat echt nodig hebben, blijft het
tussen onderwijs en de jeugdhulp effectiever
(voortgezet) speciaal onderwijs bestaan.
georganiseerd kan worden.
4.2 Voornemen In het OOGO en in voorbereiding op het komende OOGO wordt een ontwikkelagenda overeengekomen met daarin een aantal vraagstukken in relatie tot de gewenste aansluiting:
Welke hiaten zitten er nog tussen (de verschillende vormen van) onderwijs en jeugdhulp?
Hoe kan het Schoolmaatschappelijk Werk nog steviger ingebed worden in de Basisteam Jeugd en Gezin structuur?
Hoe gaan we om met het binnen- en buitenregionaal grensverkeer?
Integrale Vroeghulp (IVH) is geïntegreerd in de Basisteams Jeugd en Gezin. Hoe kan het huidige Observatie en Diagnostiek Team (ODT) worden uitgebreid en ingepast in de expertpool?
Welke speciale verbindingen via onderwijs-zorgarrangementen moeten er met het speciaal onderwijs worden gemaakt om te komen tot een integraal arrangement?
Voorstel/Actie -
De regionale werkgroep heeft een aantal aanbevelingen op deze en andere punten gedaan, die in de komende periode getoetst zullen worden vanuit gemeentelijk perspectief en in een komend bestuurlijk overleg ter besluitvorming zullen worden voorgelegd. 21
5 Intergemeentelijke samenwerking 5.1 Centrumgemeente Aangezien op het terrein van de jeugdzorg een groot aantal taken, op basis van een wettelijke plicht daartoe dan wel op basis van een keuze, op regionaal niveau zal worden uitgevoerd, moet daarvoor een bestuurlijke structuur worden vastgesteld en ingericht. Het gaat om samenwerking op het gebied van de beleidsontwikkeling, de inkoop, het contractbeheer en de monitoring van de gespecialiseerde jeugdzorg. Een en ander in nauwe samenhang of in combinatie met de andere transities. Er zijn verschillende samenwerkingsvormen mogelijk die allemaal voor- en nadelen hebben. De gemeenten hebben in februari 2014 gekozen voor een Centrumgemeente-regeling. Voor de inkoop van de jeugdzorg voor 2015 hebben de gemeenten in de regio Noordoost-Brabant aan de gemeenten 's-Hertogenbosch en Oss gezamenlijk de opdracht en het mandaat gegeven om het inkooptraject voor te bereiden en uit te voeren. Met het oog op een goede uitvoering van de taken maakt de centrumgemeente ieder jaar een jaarplan/nota (inkoopkader) met uitgangspunten en doelstellingen voor de inkoop en met een programma van eisen, de inkoopstrategie en de gunningscriteria, die bij de aanbesteding gehanteerd worden. Dit jaarplan/deze nota wordt aan alle Colleges ter accordering voorgelegd. Als een meerderheid (op basis van inwoneraantallen uit minimaal 5 gemeenten) instemt, dan is dat het kader waarbinnen de centrumgemeente mandaat heeft in de onderhandelingen. De centrumgemeente gaat, via de weg van bestuurlijk aanbesteden en de daarbinnen ingerichte structuur van overlegtafels, overeenkomsten aan met aanbieders van de gespecialiseerde en de flexibele jeugdhulp. Waar het gaat om de flexibele jeugdhulp is de centrumgemeente in ieder geval aan zet in 2015. Gedurende 2015 zal ten eerste nader onderzocht worden welke vormen van jeugdhulp de komende jaren tot het flexibele gedeelte kunnen behoren. Daarnaast zal in overleg met alle gemeenten bezien worden of het mogelijk is om in 2015 de flexibele jeugdhulp voor 2016 en verder op subregionale schaal in te kopen. Na afronding van de inkoop verzorgt de centrumgemeente het contractdocumentbeheer en contractmanagement, de monitoring van de kwaliteit en de effectiviteit van de jeugdhulp en uiteraard het verloop van het gebruik van het budget. De centrumgemeente rapporteert per kwartaal of zoveel eerder als nodig op basis van afwijkend zorggebruik aan alle gemeenten over de stand van zaken en gaat in gesprek met gemeenten en Basisteams Jeugd en Gezin in gemeenten waar sprake is van afwijkingen. De centrumgemeente verzamelt en deelt dus informatie op strategische, tactische en operationeel niveau inzake de toewijzing en de uitvoering van de gespecialiseerde en flexibele jeugdhulp. Voor de uitvoeringskosten kan de centrumgemeente een beroep doen op (een deel van het) uitvoeringsbudget dat door de regio is afgezonderd uit het regionale jeugdhulpbudget (2 % van dit budget). Over de financiering van de inkoop vanaf 2015 zal nog een nadere onderbouwing worden voorgelegd door de centrumgemeente.
22
Voorstel/Actie Op 26 juni 2014 is concept voorstel regionale samenwerking via centrum gemeente
-
constructie besproken in een breed RBO en er zijn wijzigingen voorgesteld die verwerkt zijn in een voorstel. Via een apart college en raadsvoorstel zal de centrumgemeente constructie en hiermee de organisatie van de regionale inkoopafspraken voor de komende jaren worden vastgesteld. Naast de juridische constructie zal ook de financiële onderbouwing van de kosten van de uitvoering ter instemming worden voorgelegd aan de 19 gemeenteraden.
Bijlagen Juridische uitwerking centrum gemeente constructie regionale inkoop jeugdhulp Noordoost Brabant ( versie 26-6-2014)
5.2 Beleidskader: inhoudelijk beleid 2015 en verder Op grond van artikel 2.2. van de concept-Jeugdwet is de Raad verplicht periodiek een beleidskader vast te stellen, te beginnen voor 2015. De wettelijk verplichte onderdelen van dit beleidsplan zijn:
Visie en doelstellingen
Samenhang met het AMHK
Concrete acties
Beoogde resultaten
Kwaliteit(borging) jeugdhulpaanbieders
Voldoen aan behoefte kleine doelgroepen
We maken in 2014 een regionaal beleidsplan gericht op het beleid ten aanzien van regionaal in te kopen en aan te sturen zorg. Dit beleidsplan kan door de individuele gemeenten worden aangevuld met haar preventief jeugdbeleid en lokale accenten. In het beleidsplan zal in ieder geval het beleid ten aanzien van innovatie van de jeugdhulp worden opgenomen, zoals vernieuwing en vermaatschappelijking van de jeugdbescherming, de ontwikkeling van verblijfsvoorzieningen over en door de sectoren heen en uitbreiding en innovatie van de pleegzorg. De wet spreekt over een periodiek vast te stellen beleidsplan: de duur van die periode is niet vastgelegd. Het is zaak die periode niet te lang te maken, want dat beperkt de ruimte voor flexibiliteit en vernieuwing, maar ook niet te kort, aangezien allerlei belanghebbenden behoefte hebben aan zekerheid over de te varen koers. Het jaar 2015 is een overgangsjaar, waarin gemeenten nog te maken hebben met overgangsrecht en lopende verplichtingen. Pas in 2016 komt er meer ruimte voor eigen beleid. We maken een beleidsplan met een looptijd van 4 jaar. Het beleidsplan wordt jaarlijks geëvalueerd met uitvoeringsplannen. Het voornoemde jaarlijkse door de centrumgemeente op te stellen inkoop-kader is uiteraard ook zo’n concretisering.
23
Besluit -
Kennis nemen van het raamwerk voor het beleidsplan en het voorlopig concept. Iedere gemeente zorgt op korte termijn voor invulling van het lokale gedeelte en dit wordt samen met de verordening jeugdhulp voor 1 november 2014 voorgelegd aan de gemeenteraden,
Bijlagen -
Regionale format lokaal Beleidsplan Jeugd
24
6 Inkoop, grondslag voor bekostiging, contractering en contractmanagement 6.1 Uitwerking bestuurlijk aanbesteden, deelovereenkomsten, website, overlegtafels etc. De transitie van de jeugdzorg is niet alleen maar een overheveling van de financiering naar de gemeenten. Het betekent ook een nieuwe manier van denken over de voorzieningen die nodig zijn en de kwaliteit waaraan deze moeten voldoen. Doel is een versterking van alle voorzieningen in de jeugdzorg. Die versterking komt niet vanzelf tot stand, maar verloopt via activering van partijen en ‘inkoop’ (subsidiëring, aanbesteding) van diensten van aanbieders. Opdrachtgever schap van gemeenten moet hierbij opnieuw gedefinieerd worden. De Basisovereenkomst gaat over de afspraken die gemeenten met instellingen maken over communicatie, overleg en besluitvorming. De overeenkomst gaat niet over de manier waarop de gemeenten onderling met elkaar samenwerken of over de manier waarop afvaardiging aan de fysieke overlegtafels georganiseerd wordt. Dat onderwerp heeft een nauwe relatie met de vormgeving van de regionale samenwerking. De gemeenten in Noordoost-Brabant hebben in hun inkoop- en aanbestedingsbeleid 'social return' als contractvoorwaarde opgenomen. In het kader van bestuurlijk aanbesteden zal per deelovereenkomst bekeken worden of en zo ja op welke wijze afspraken gemaakt kunnen worden over social return. Specifieke aspecten van het proces van bestuurlijk aanbesteden zijn:
Fysieke overlegtafels
Website, vooralsnog via Pleio
Standaard deelovereenkomst (waarin later bij de invulling per keer bekeken wordt of en zo ja hoe afspraken gemaakt kunnen worden over social return). Deze kan desgewenst ook gebruikt worden voor het contracteren van de Basisteams Jeugd en Gezin (die op sub regionaal niveau en dus niet door de centrumgemeenten gecontracteerd worden).
Besluit -
Instemmen met de inrichting van het bestuurlijk aanbesteden zoals hierboven weergegeven.
6.2 Inrichten en contracteren van het jeugdhulpaanbod 6.2.1 Categorieën Jeugdhulp Het huidige jeugdstelsel is ingedeeld in sectoren: preventieve jeugdgezondheidszorg, lokale opvoed- en opgroeiondersteuning, provinciale jeugdzorg, jeugd-GGZ, jeugd-VB en hulp aan jeugdigen met lichamelijke en zintuigelijke beperkingen. Deze verschillende sectoren kennen eigen wetten en regels. De uitvoering is bovendien grotendeels sectoraal georganiseerd. De nieuwe
25
Jeugdwet maakt het eenvoudiger om intersectoraal te werken. Dat is in het belang van kinderen en ouders: hun problematiek beperkt zich vaak niet tot één leefgebied. Verder kent het jeugdstelsel nu een indeling in zorgniveaus, oplopend in zorgzwaarte. We spreken van nulde-, eerste- en tweedelijnszorg. Daartussen zitten schotten en indicaties die de inzet van dure zorg moeten beperken. Dit systeem werkt niet goed (genoeg). Het gebruik van duurdere tweedelijns voorzieningen stijgt en de indicatieprocedures zijn bureaucratisch en tijdrovend. Als de indicatie eenmaal is gesteld, is er vaak geen zicht meer op het verloop van het zorggebruik. De sectorale indeling en het onderscheid in zorgniveaus willen we in het nieuwe stelsel grotendeels loslaten. In plaats daarvan gebruiken we nieuwe, intersectoraal geformuleerde, hoofdcategorieën. De nieuwe hoofdcategorieën sluiten aan bij de CBS categorieën en zijn een hulpmiddel bij:
Het monitoren van de vraagontwikkelingen en het daarbij in te zetten aanbod;
Het stimuleren van veranderingen (meer zorg zonder verblijf, meer verblijf pleegzorg en gezinsgericht).
De Gemeenten kiezen bewust voor een ‘grove’ indeling: hoe verfijnder omschreven hoe meer ‘controle’ er nodig is voor het checken op wat wat is. De Gemeenten werken vanuit vertrouwen: Jeugdhulpaanbieders matchen vraag en aanbod op professionele wijze en houden daarbij rekening met de beoogde kanteling en leveren daartoe gevraagd en ongevraagd een bijdrage.
Hoofdcategorie Zonder verblijf:
subcategorie Persoonlijke verzorging
Oude benaming Persoonlijke verzorging
begeleiding
behandeling
Begeleiding individueel Gespecialiseerde begeleiding individueel Begeleiding groep Dagactiviteiten Individuele jeugdhulp thuis Individuele jeugdhulp zorgaanbieder Groepsjeugdhulp Behandeling individueel Behandeling groep Ambulante crisisopvang/behandeling Deeltijdbehandeling Specialistische behandeling (dbc)
onderzoek en diagnostiek
Onderzoek en diagnostiek (voorafgaand aan een behandeling)
ambulante Jeugdhulp (inclusief behandeldiagnostiek)
26
Hoofdcategorie Met verblijf: Pleegzorg
subcategorie
Met verblijf: gezinsgericht (gezinshuis, logeerhuis) Met verblijf: Residentieel
Met verblijf: Bovenregionale voorzieningen Met verblijf: landelijke werkende instellingen
Oude benaming Pleegzorg 24u pedagogisch Pleegzorg 24u specialistisch Deeltijdpleegzorg Kortdurend verblijf Behandelgroep Gezinshuis licht Behandelgroep Fasehuis Verblijf zorgaanbieder deeltijd pedagogisch Verblijf zorgaanbieder deeltijd specialistisch Beschermd wonen Behandelgroep Behandelgroep zwaar Behandelgroep crisis Behandelgroep Kamer Training Centrum Verblijf specialistisch A t/m G N.B.: Hierover worden geen afspraken gemaakt aan de Fysieke overlegtafel N.B.: Hierover worden geen afspraken gemaakt aan de Fysieke overlegtafel
De grove indeling biedt de Jeugdhulpaanbieders mogelijkheden tot grote flexibiliteit. Alle zorgvormen zijn inclusief vervoer (indien noodzakelijk), huisvesting, behandel- en observatiediagnostiek, het bieden van informatie en advies aan andere professionals, eventuele deelname aan de Expertpool en andere (overhead)kosten. Daarbij geldt dat vervoer van en naar een voorziening niet vanzelfsprekend onderdeel uitmaakt van de te verlenen Jeugdhulp. Dit wordt met de Jeugdige en/of Ouder besproken. Alleen indien de Jeugdige en/of Ouder zélf niet in staat is om het vervoer te organiseren en ook niet met behulp van de sociale omgeving, wordt het vervoer vanuit de Jeugdhulpaanbieder verzorgd.
Besluit -
Instemmen met de nieuwen indeling van de hulpvormen.
6.2.2 Grondslag voor bekostiging Jeugdhulpaanbieders waarmee de gemeenten een deelcontract sluiten kunnen alleen in aanmerking komen voor financiering van door hen uitgevoerde jeugdhulp indien zij kunnen aantonen dat de hulpvrager verwezen is door 1.
het Basisteam Jeugd en Gezin;
2.
de huisarts, jeugdarts of medisch specialist;
3.
de Gecertificeerde Instelling;
4.
het AMHK;
5.
andere, door de Gemeenten gemandateerde verwijzers.
27
De gemeenten stellen een lijst van gecontracteerde jeugdhulpaanbieders beschikbaar aan de verwijzers. De gemeente dragen zorg voor publicatie op de website van de namen en contactpersonen van alle deelnemende gemeenten en alle deelnemende Jeugdhulpaanbieders van elke deelovereenkomst. De verwijzers verwijzen de hulpvrager alleen naar een op de lijst voorkomende jeugdhulpaanbieder.
Jeugdhulpaanbieders komen bovendien alleen in aanmerking voor financiering van de jeugdhulp op grond van deze overeenkomst indien een van de deelnemende gemeenten, volgens het woonplaatsbeginsel, verantwoordelijk is voor de jeugdige 6.2.3 Basishulp, Flexibel Volume en Individuele voorzieningen Jeugdhulp in het kader van de Jeugdwet kan ingedeeld worden in de volgende categorieën, die zich onderscheiden in de manier waarop ze ingezet kunnen worden. Basisaanbod De professionals die werkzaam zijn in de Basisteams Jeugd en Gezin kunnen zelf veel doen. Het zijn immers allemaal competente gezinswerkers en ook een psycholoog, pedagoog en arts maken deel uit van het Basisteam Jeugd en Gezin. Het Basisteam Jeugd en Gezin heeft dus veel mogelijkheden om betrekkelijk lichte en oplosbare problemen zelf op te pakken in een beperkt aantal gesprekken en contacten. Dit noemen we het basisaanbod. Basisaanbod is altijd hulp zonder verblijf. Flexibele jeugdhulp Voor die gevallen waarin het basisaanbod niet voldoende is, organiseren de gemeenten een flexibele schil van jeugdhulp rondom de Basisteams Jeugd en Gezin. De leden van de Basisteams Jeugd en Gezin en de andere hiervoor genoemde verwijzers kunnen deze hulp in samenspraak met hun cliënten makkelijk en snel inzetten in vervolg op of in combinatie met hetgeen zij zelf kunnen doen. Voor de inzet hiervan is dus wel een verwijzing nodig, maar geen formeel toegangsbesluit van het College. De flexibele jeugdhulp bestaat uit individuele hulp, zoals maatjesprojecten, opvoedingsondersteuning, gesprekken met een eerstelijns psycholoog of pedagoog. Hulp zonder verblijf waar nu nog een indicatie voor nodig is, zoals begeleiding gericht op zelfstandig leren functioneren of ambulante jeugd- en opvoedhulp, kunnen deel uit gaan maken van de flexibele schil. Dat geldt ook voor collectief aanbod, zoals een inloopvoorziening voor (ouders van) jeugdigen met een psychisch probleem of voor verstandelijk beperkte jeugdigen of trainingen en cursussen voor groepen jeugdigen of groepen ouders. Flexibele jeugdhulp is, net als het basisaanbod altijd hulp zonder verblijf. Flexibele jeugdhulp kan aangeboden worden door instellingen voor maatschappelijk werk, ZZP’ers, kleine praktijken voor pedagogische ondersteuning en eerstelijns psychologische zorg. Uiteraard kunnen ook instellingen die nu alleen geïndiceerde tweedelijns hulp bieden, aanbod ontwikkelen dat in de flexibele schil kan worden opgenomen. Dat geldt ook voor instellingen voor maatschappelijk werk en welzijnswerk. De Flexibele jeugdhulp zal voor een groot deel worden aangeboden door zorginstellingen (zorg in natura ZIN), waarmee gemeenten afspraken maken over de beschikbare capaciteit en de financiering daarvan. Voor een gedeelte zal de zorg gefinancierd worden via een persoonsgebonden budget (PGB).
28
Omdat er voor de inzet van een PGB altijd een formeel besluit van het College nodig is, is in afwijking van het basisprincipe voor het flexibele volume (geen toegangsbesluit nodig) voor de inzet van flexibele hulp via een PGB wél een formeel toegangsbesluit noodzakelijk. Het College kan jaarlijks bepalen welke zorgvormen in het flexibele volume worden opgenomen. Voor 2015 betreft dit nog maar een beperkt aantal zorgvormen (ambulante jeugdhulp en basis generalistische GGZ), omdat we nog onvoldoende zicht hebben op aantallen en kosten en de beheersbaarheid daarvan. In het hieronder weergegeven schema is te zien welke zorgvormen dat zijn (groen gekleurde vormen). In latere jaren kan besloten worden meer zorgvormen zonder verblijf toe te voegen aan de flexibele schil. Gespecialiseerde hulp (individuele voorziening) Een toegangsbesluit van de hiervoor genoemde verwijzers of een verwijzing van een (huis)arts geeft toegang tot een individuele voorziening in het kader van de Jeugdwet. Het kan gaan om (langer durende) begeleiding en persoonlijke verzorging, om dagopvang en dagbehandeling, om kortdurend verblijf, intensieve ambulante ondersteuning en hulpverlening, verblijf in een instelling of bij een pleegouder. Dat betreft individueel geboden hulp en hulp in groepsverband. Ook hulpverlening aan ouders bij het opvoeden hoort tot het pakket. Deze zorg zal voor een groot deel worden aangeboden door zorginstellingen (zorg in natura ZIN), waarmee de gemeenten afspraken maken over beschikbare capaciteit en de financiering daarvan. Veel van deze instellingen werken op het niveau van de regio Noordoost Brabant, maar er zijn ook instellingen die landelijk werken en slechts een betrekkelijk gering aantal cliënten bedienen uit gemeenten in de regio Noordoost Brabant. Deze landelijk werkende instellingen hebben vaak een zeer gespecialiseerd aanbod. Voor een gedeelte zal de zorg gefinancierd worden via een PGB.
Besluit -
Instemmen met de voorgaande indeling en met de keuze van hulpsoorten voor de flexibele jeugdhulp voor 2015
Bijlagen -
Schema indeling functies jeugdhulp
6.2.4 Wijze van bekostigen in 2015 Voor 2015 kiezen we voor de volgende manier van bekostigen omdat dit gelet op de korte termijn tot 1 januari 2015 en de onvolledigheid en onnauwkeurigheid van de beschikbare cijfers de meest pragmatische oplossing is. Gedurende 2015 bezien we of we voor 2016 en verder ook op deze manier willen bekostigen of dat er redenen zijn om over te gaan tot een andere bekostigingswijze.
29
Budget: Aanbieders krijgen voor 2015 een lumpsum budget toegekend. Het beschikbare budget wordt als volgt berekend: op de bij ons bekende gerealiseerde omzet ZIN 2012 (Vektis / Tweede Uitvraag) van de Jeugdhulpaanbieder wordt een korting van 10% toegepast. Als uit berekeningen blijkt dat het totaalbudget niet toereikend is, zal de korting evenredig worden verhoogd. Verplichting: Voor dit lumpsum budget verplicht de Jeugdhulpaanbieder zich om:
Jeugdhulp te verlenen aan alle Jeugdigen (daaronder tevens te verstaan de Ouder) die op 31 december 2014 een doorlopende indicatie hadden en alle nieuwe Jeugdigen die in 2015 instromen;
Bij aanvang en gedurende de looptijd van de Overeenkomst: -
te voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen;
-
zich in te spannen om een (nog meer) innovatieve wijze van werken door te voeren, waaronder de inzet van andere methoden(arrangementen), het vergroten van efficiency en het leveren van een bijdrage aan de kanteling;
-
te voldoen aan de gestelde informatielevering en registratie-eisen.
Budgetcorrectie: In het eerste en/of tweede kwartaal van 2015 zal op basis van de registratiegegevens onderzoek gedaan worden naar de hoogte van het lumpsum budget gerelateerd aan de gehanteerde calculatieve grondslagen. In geval van significante afwijkingen, zulks ter beoordeling van de gemeente, behoudt de gemeente zich het recht voor om, in overleg met de jeugdhulpaanbieder, het toegekende lumpsum budget per eerstvolgend kwartaal aan te passen (en bevoorschotting daarvan). Dit kan een verhoging dan wel een verlaging inhouden, met dien verstande dat een verhoging alleen kan plaatsvinden wanneer een verlaging bij een andere aanbieder plaatsvindt. PGB correctie: Gemeenten en Jeugdhulpaanbieders maken geen afspraken over (de inkoop van) PGB. De keuze van het inzetten van een PGB ligt bij de Jeugdige zelf, Gemeenten hebben daarop geen invloed. Gemeenten moeten echter wel garanderen dat voldoende budget beschikbaar is om aan alle PGBverplichtingen te voldoen. Zowel voor bestaande indicatierechten als instroom van Jeugdigen. De PGB-regeling is een ‘open einde’ regeling, wat voor zowel gemeenten als jeugdhulpaanbieders het risico met zich meebrengt dat er een onevenredig groot budget naar PGB vloeit (‘PGB-lek’), waardoor minder budget voor ZIN beschikbaar blijft. Gemeenten moeten waarborgen dat voor alle aanbieders (zowel ZIN als PGB) voldoende budget beschikbaar blijft. Op grond daarvan het navolgende van toepassing voor ZIN aanbieders die ook hulp verlenen op basis van een PGB:
De Jeugdhulpverlener heeft recht op een PGB vergoeding voor het aantal PGB-Jeugdigen die bij de Jeugdhulpaanbieder in 2014 een indicatie had voor levering van Jeugdhulp voor het deel of geheel dat deze daadwerkelijk verzilverd was, én die doorloopt tot uiterlijk 1 januari 2016.
30
Indien de Jeugdhulpaanbieder in 2015 méér PGB-Jeugdigen heeft dan in 2014 dan wordt het PGB-bedrag dat de Jeugdhulpaanbieder ontvangt via het Sociale Verzekeringsbank voor deze meerdere PGB- Jeugdigen in mindering gebracht op het lumpsumbudget. GGZ Vanaf 2015 worden gemeenten ook verantwoordelijk voor de inkoop van de Jeugd-GGZ. Omdat de inkoop hiervan erg complex is, doen zij dat tot 2017 samen met de zorgverzekeraars. We onderzoeken nog welke beleidsvrijheid gemeenten hebben om het inkoopsysteem te vereenvoudigen. Voor de budgetberekening en de bijbehorende verplichtingen gelden overigens dezelfde afspraken als voor de andere instellingen (zie hierboven).
6.2.5 Verplichtingen in de deelovereenkomst Aan de volgende verplichtingen moeten de aanbieders in ieder geval voldoen: Acceptatieplicht De Jeugdhulpaanbieder heeft een acceptatieplicht indien de Hulpvrager door de Verwijzers naar de Jeugdhulpaanbieder is verwezen. De Jeugdhulpaanbieder zoekt, in overleg met het Basisteam Jeugd en Gezin en de Hulpvrager, binnen twee weken naar een passend alternatief bij een andere door de Gemeenten gecontracteerde Jeugdhulpaanbieder indien:
de Jeugdhulpaanbieder over onvoldoende capaciteit beschikt;
of de Jeugdhulpaanbieder zich niet in staat acht een voldoende passend aanbod te bieden.
De bij deze Overeenkomst gecontracteerde Jeugdhulpaanbieders hebben hierin een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Indien er binnen twee weken door de oorspronkelijke Jeugdhulpaanbieder geen passend alternatief wordt gevonden dan wel geen begin is gemaakt met de alternatieve hulp, blijft deze Jeugdhulpaanbieder verantwoordelijk voor het verlenen van de Jeugdhulp totdat er een andere aanbieder is gevonden. In het geval van Jeugdhulp met Verblijf kan het alternatief bestaan uit het bieden van Jeugdhulp zonder Verblijf, ter overbrugging van de wachtperiode. Een Hulpvrager heeft de keuze gebruik te maken van het geboden alternatief dan wel te wachten op de te verlenen Jeugdhulp door de oorspronkelijke Jeugdhulpaanbieder. Aanvang Jeugdhulp De Jeugdhulpaanbieder start binnen twee weken nadat de jeugdige bij hem is aangemeld met het verlenen van Jeugdhulp, tenzij de Verwijzer in overleg met de Hulpvrager anders adviseert of indien er sprake is van crisis. Indien er sprake is van crisis en tevens verwijzing door of via een medewerker van het AMHK of de Gecertificeerde Instelling of een andere hiervoor door de Gemeenten aangewezen Verwijzer, start de Jeugdhulpaanbieder direct na de aanmelding met de verlening van Jeugdhulp. Plan van aanpak en voortgang Het Basisteam Jeugd en Gezin stelt samen met de Hulpvrager een Plan van aanpak op. Het Plan van aanpak noemt de voor de Hulpvrager te bereiken doelen en resultaten. De Jeugdhulpaanbieder bepaalt in overleg met de Hulpvrager en zo nodig het Basisteam Jeugd en Gezin welke activiteiten worden ingezet om deze doelen en resultaten te bereiken. Indien meerdere Jeugdhulpaanbieders
31
een bijdrage leveren aan het Plan van aanpak, is de aanbieder verplicht om samen te werken met deze aanbieders en een externe regie (van het Basisteam Jeugd en Gezin, de Gecertificeerde Instelling of een van de andere Jeugdhulpaanbieders) te accepteren. De Jeugdhulpaanbieder houdt het Basisteam Jeugd en Gezin op de hoogte van de voortgang en meldt wanneer de Jeugdhulp wordt beëindigd en om welke reden, voor zover de Hulpvrager daarmee instemt. De Jeugdhulpaanbieder maakt hierover afspraken met het Basisteam Jeugd en Gezin bij de start van de verlening van Jeugdhulp. Indien overplaatsing naar een andere Jeugdhulpaanbieder noodzakelijk is, is de oorspronkelijke Jeugdhulpaanbieder verantwoordelijk voor het vinden van een alternatief in overleg met de Hulpvrager. Deze Jeugdhulpaanbieder blijft tevens verantwoordelijk voor de verlening van Jeugdhulp zolang er geen begin is gemaakt met verlening van de alternatieve Jeugdhulp. Omschrijving, activiteiten en prestatie-eisen De activiteiten en prestaties van verschillende zorgvormen per hoofdcategorie zijn beschreven in de Deelovereenkomst. De Jeugdhulpaanbieders krijgen een deelovereenkomst per hoofdcategorie. Indien de Jeugdige 18 jaar wordt, de begeleiding/behandeling nog niet beëindigd kan worden en er geen beroep kan worden gedaan op de Wmo, Wet langdurige zorg of een andere voorliggende voorziening, blijft de Jeugdhulpaanbieder de Jeugdhulp verlenen tot maximaal het 23 e jaar van de Jeugdige. Social Return In de deelovereenkomst is een aparte bijlage over social returnverplichtingen opgenomen.
Besluit -
Instemmen met de basisovereenkomst en de richting zoals verwoord in de deelovereenkomst; Mandaat verlenen aan het inkoopteam voor kleine (technische) aanpassingen in de deelovereenkomst.
Bijlagen -
Basisovereenkomst Jeugdwet Regio Brabant Noordoost (definitieve versie d.d. 16-6-2014) Deelovereenkomst Jeugd versie (3 juli 2014)
32
7 Sturen, volgen en verantwoorden 7.1 Toelichting In deze paragraaf gaan we in op een aantal resultaten die aansluiten bij het Functioneel Ontwerp, en die zijn geoperationaliseerd door het NJi, zodat gemeenten ook een indicatie krijgen van de mate waarin die resultaten worden behaald. Vervolgens bespreken we op welke wijze we het komende jaar ontwikkelingen met betrekkling tot cliëntenstromen en volumes kunnen volgen, zodat we waar nodig kunnen bijstellen. Ten slotte bespreken we op welke wijze gecontracteerde aanbieders zich (inhoudelijk) verantwoorden voor de geleverde hulp.
7.2 Sturen In het Functioneel Ontwerp is aangegeven dat de gemeenten toe willen naar vormen van resultaatsturing, en is de richting voor wat betreft de resultaten op hoofdlijnen aangegeven. In het eerste kwartaal van 2014 is deze richting verder geconcretiseerd, in samenhang met landelijke ontwikkelingen. Deze landelijke ontwikkelingen resulteerden in een gezamenlijke basisset outcome criteria voor jeugdhulp (Rijk, VNG en NJi, juni 2014) die goed aansluit bij regionaal geambieerde resultaten:
De geboden jeugdhulp is effectief en samenhangend
Burgers zijn tevreden ondersteuning en hulp die ze (hebben) ontvangen
De in het belang van jeugd en gezin overeengekomen doelen worden op een kwalitatief verantwoorde wijze gerealiseerd
Gemeenten zijn per 1 januari 2015 wettelijk verplicht om aan te geven welke outcome criteria zij voor jeugdhulpvoorzieningen hanteren. Landelijke standaardisering van definities en operationalisering maakt vergelijking mogelijk en draagt bij aan vermindering van de regeldruk bij aanbieders. De basisset voor de (regionale) jeugdhulp omvat drie bij bovengenoemde resultaten aansluitende outcomecriteria:
Uitval
Tevredenheid
Doelrealisatie
Deze criteria zijn geoperationaliseerd in meetbare, door aanbieders te leveren gegevens en kunnen als zodanig worden opgenomen in de voor 2015 af te sluiten contracten met aanbieders. Voor 2015 is het aantal bij aanbieders uit te vragen gegevens bewust klein gehouden. Voor 2016 bezien we of we aanvullend willen sturen op andere resultaten Sturing vindt voornamelijk plaats via de deelcontracten die in de komende periode worden afgesloten met de aanbieders. Daarin is aangegeven aan welke vereisten de aanbieders moeten voldoen, en welke gegevens zij moeten leveren.
33
7.3 Volgen (monitoring) Om de ontwikkelingen in de (sub)regionale jeugdhulp en per gemeente te kunnen volgen met het oog op (tijdige) bijsturing door aanbieders en gemeenten spreken we met aanbieders af welke informatie ze moeten leveren. Deze afspraken zijn vastgelegd in de deelovereenkomsten. Landelijk is een dataset overeengekomen die jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen met ingang van 2015 (verplicht) gaan leveren, weergegeven in de tabel hieronder:
Deze data worden doorlopend door jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen geregistreerd en moeten minimaal twee keer per jaar aangeleverd worden aan het CBS. De dataset geeft inzicht in het gebruik van jeugdhulp (type en duur), in de keten (‘verwijzer’) en in de manier waarop de jeugdhulp wordt afgesloten. Het CBS draagt rapporteert twee keer per jaar op basis van de ingekomen data. Voor de monitoring van cliëntenstromen en volumeontwikkeling vinden we deze frequentie te laag om zo nodig tijdig bij te kunnen sturen. Zeker in de eerste periode na de transitie (2015-2018) stellen we een hogere frequentie voor, in principe een keer per maand. Als de gemeenten in de regio Noordoost-Brabant hiertoe besluiten, zullen afspraken moeten worden gemaakt over de verwerking van deze data: op welke wijze en door wie. We stellen voor hierbij zo veel mogelijk aan te sluiten bij systemen die in de praktijk blijken te werken en zo veel mogelijk aansluiten en gebruik maken van data die door de aanbieders worden verzameld ten behoeve van de eigen bedrijfsvoering. Een voorstel werken we uit na de zomerperiode. Voor wat betreft de Basisteams Jeugd en Gezin adviseren we de zelfredzaamheidsmatrix te gebruiken bij jeugdigen en gezinnen van wie de situatie daartoe aanleiding geeft. Het besluit hierover is een lokale verantwoordelijkheid.
34
In ontwikkeling is een landelijke monitor sociaal domein (VNG/KING), waarvoor medio juni de gegevensset is vastgesteld. Deze monitor integreert informatie over jeugdhulp met maatschappelijke ondersteuning en participatie. Gestreefd wordt naar een operationele monitor per 2015.
7.4 Verantwoorden In de te sluiten deelovereenkomsten met de jeugdhulpaanbieders is bepaald waarover en op welke wijze zij zich dienen te verantwoorden(deelovereenkomst bijlage 3, art. 4-6). Deze verantwoording heeft onder meer betrekking op de in voorgaande paragrafen genoemde basissets, met aanvullend vragen naar onder meer ontvangen klachten over de hulpen de toepassing van de Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk geweld. De deelovereenkomst is als bijlage opgenomen in dit document.
Besluit -
Ten behoeve van sturing op outcome en volumeontwikkeling maken we gebruik van de landelijk ontwikkelde basissets.
-
In de contracten met aanbieders nemen we op welke gegevens ze daartoe moeten leveren en in welke frequentie
-
De frequentie waarop stuurinformatie beschikbaar komt vooralsnog te stellen op maandelijks en de verwerking van de aangeleverde data in eigen beheer te nemen.
Voorstel/Actie -
Waar nodig aanvullende incidentele onderzoeken te gelasten naar nader te bepalen thema’s in relatie tot ontwikkelingen in de jeugdhulp
-
In 2014 de ruimte te nemen om rond monitoringzaken nog verder uit te werk en te concretiseren in relatie tot landelijke en regionale ontwikkelingen.
Bijlagen -
Notitie sturing en verantwoording
35
8 Financiën Invoeringsmiddelen 2014/ project begroting 2014 Jaarlijks geeft de begrotingscyclus een nadere uitwerking aan de doelen en de hoogte van de beschikbare budgetten. Het jaar 2014, het laatste voorbereidingsjaar, heeft naar verwachting de hoogste voorbereidingskosten (o.a. communicatiekosten en organisatie inkoop). Op 20 maart 2014 is besloten om € 750.000 voor de regionale projectkosten implementatieplan transitie jeugdzorg beschikbaar te stellen inclusief € 510.000 voor het inkoopteam Oss en Den Bosch in 2015. Deze regionale begroting wordt beheerd door de gemeente Oss. In 2013 is aangekondigd dan er 6 miljoen extra in 2014 aan invoeringsmiddelen zouden komen dit is verlaagd naar 14,2 miljoen.
8.1 Persoonsgebonden Budget (PGB) en ouderbijdrage/ eigen bijdrage 8.1.1 Persoonsgebonden budget In de Jeugdwet is de gemeente de verplichting meegegeven de mogelijkheid te creëren voor PGB. PGB dient wel een bewuste en vrijwillige keuze te zijn waarbij de vrijheid voor zorgvragers om te kiezen voor PGB overeind is gebleven. Gemeenten of samenwerkende gemeenten hebben de beleidsruimte om vast te stellen:
op welke wijze de hoogte van de PGB wordt vastgesteld (tarifering);
welke regels worden gehanteerd voor misbruik of eigenlijk gebruik;
voorwaarden voor financiering van hulp uit het eigen netwerk.
Als gemeenten moeten we de kansen die PGB biedt voor zowel zorgvragers als voor gemeenten beter benutten. Dit betekent een neutrale positieve visie ten aanzien van het gebruik van PGB. Dit is een bijstelling ten opzichte van het Functioneel Ontwerp en aanpassingen van de wet. Voor een uitgebreidere beleidsmatige toelichting en afweging verwijzen wij u naar de notitie PGB. In de Verordening jeugdhulp (toegelicht in hoofdstuk 2 en bijlage 2) is vastgelegd in welke gevallen, onder welke voorwaarden, en hoe een PGB kan worden verkregen.
Besluit Regionaal te kiezen voor een neutrale positieve visie ten aanzien van PGB voor de inzet
-
van jeugdhulp -
Kennis te nemen dat afstemming met de Wmo regio’s heeft plaats gevonden.
-
PGB afweging zo dicht mogelijk bij de burger te laten plaats vinden lokaal via wijkteams/Basisteams Jeugd en Gezin/Wmo loketten.
-
Per gemeente het PGB deel van het macrobudget afzonderen en lokaal laten.
-
De solidariteitsafspraken gelden niet voor PGB. Iedere gemeente is zelf verantwoordelijk voor de overschrijding van de volumes/budgetten van PGB. PGB lek via inkoopafspraken voorkomen.
-
Bijlagen
Discussienota PGB beleid Noordoost Brabant PGB cijfers 2011 PGB cijfers 2012 36
8.1.2 Ouderbijdrage/eigen bijdrage voor jeugdhulp Voor ondersteuning, hulp en zorg op grond van de Jeugdwet kunnen geen eigen bijdragen worden opgelegd. Er kan wel sprake zijn van een ouderbijdrage in verband met de kosten van de aan een jeugdige geboden jeugdhulp, voor zover deze jeugdhulp verblijf buiten het gezin inhoudt, of in de kosten van verblijf van een jeugdige in een justitiële jeugdinrichting. Deze ouderbijdrage is ingegeven door het besparingsmotief: ouders van wie de kinderen buiten het gezin worden verzorgd hebben minder kosten voor die kinderen. Het bovenstaande is wettelijk en bij Algemene Maatregel van bestuur geregeld. Jeugdpreventie valt niet onder de Jeugdwet en hiervoor zou een eigen bijdrage mogelijk zijn. Gezien de mogelijke verschuiving op termijn in de indeling van de flexibele schil van het Basisteam Jeugd en Gezin gaan we vooralsnog alleen uit van de wettelijke ouderbijdrage. Later kan alsnog bezien worden of een eigen bijdrage op het preventieve aanbod wenselijk is.
8.2 Opstellen (regionale) begroting 2015 Het definitieve rijksbudget 2015 in de meicirculaire 2014 voor de gehele regio € 132,91 miljoen. Op dit bedrag is de rijks korting van 4% al in mindering gebracht. Vervolgens wordt dit bedrag verlaagd met 2% uitvoeringskosten (noodzakelijk voor bekostiging centrumgemeenten en voor uitvoeringskosten van de individuele gemeenten) en met 4% voor innovatie (o.a. bekostiging basisteams Jeugd en Gezin). Naar verwachting is van het dan nog resterende bedrag circa 90% voor gespecialiseerde jeugdhulp, flexibele schil en PGB. De gemeenten lopen een risico met PGB’s, omdat de korting niet zonder meer kan worden toegepast (overgangsrecht). Er kunnen ook geen PGB’s geweigerd worden als aan de voorwaarden wordt voldaan. Samenvattend: regionaal bedrag decentralisatieuitkering is € 132,91 minus 6% = € 124,94 miljoen. Dit bedrag is bedoeld voor:
inkoop gespecialiseerde jeugdzorg
inkoop flexibele schil (2015 inkoop door centrumgemeenten; 2016 mogelijk lokaal of sub regionaal)
PGB voor alle zorgvormen (vanaf 2015 lokaal uit te voeren)
37
Zie bijlage 19 voor een toelichting op de rijksuitkering per gemeenten in de regio NoordoostBrabant. Overzicht reservering en
% budgetbeslag van
budgetbeslag totaal budget
totaalbudget
meicirculaire 2014
Mei 2014
Decentralisatie uitkering NOB
132.911.463
100%
Uitvoeringskosten gemeenten
2.658.229
2%
RTA
Innovatiebudget (Basisteam Jeugd
5.316.459
4%
RTA
Post onvoorzien
3.362,344
2,53%
Toelichting 1.
PGB
28.000.000
21,07%
Toelichting 2.
Doorstart Bureau Jeugdzorg
12.250.000
9,22%
Toelichting 3.
Garantie medewerkers Toegang
800.000
0,6%
Toelichting 3.
4.997.471
3,76%
Toelichting 4.
Verwacht boven VNG norm
1.740.000
1,31%
Toelichting 5.
Totaal budgetbeslag
59.124.503
44,48%
73.786.960
55,52%
en Gezin)
Bureau Jeugdzorg Landelijke VNG norm voor LTA, bovenregionale plaatsingen, bovenregionale functies
Voor contractering jeugdhulp
Toelichting 1 Post onvoorzien Ervaringsgegevens uit het verleden zijn erg beperkt bekend. Daarom is het wenselijk een post onvoorzien in te richten om knelpunten voor de regio snel op te kunnen lossen zonder dat er naar de individuele gemeenten facturen gestuurd moeten worden. Over de omvang van de te vormen post is lastig een beeld te vormen. Vooralsnog stellen wij voor om hiervoor 2,53% te reserveren. Reservering als deel van de decentralisatie-uitkering Jeugd Toelichting 2 PGB verdeling per gemeente In bijlage 17 en 18 is de verdeling van PGB per gemeente op basis van de Vektis cijfers 2011 doorgerekend. Er is een onderscheid tussen intramuraal en extramuraal. Uit de meest actuele Vektis cijfers 2012 blijkt er 25 miljoen aan PGB wordt uitgegeven. We stellen voor een reservering van 28 miljoen aan te houden vanwege:
De stijgingen PGB’s in 2013 nog niet verwerkt zijn.
PGB o.g.v. Jeugdwet voor meer zorgvormen openstaan dan dat nu het geval is.
PGB’s onder de 10 uur per week zijn in de Jeugdwet toegestaan (voorheen niet).
Verder moet het SVB voor het trekkingsrecht gecontracteerd worden ook hier zijn kosten aan verbonden.
PGB’s van Bureau Jeugdzorg zijn in deze aantallen NIET opgenomen.
Door lokaal extra ruimte in te bouwen voor PGB is het mogelijk deze aspecten grotendeels lokaal op te vangen.
38
Toelichting 3 Bureau Jeugdzorg en garanties voor 2015 In hoofdstuk 3 is beschreven hoe de veranderopgave van Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant eruit ziet. Opheffing/ overgang in een Gecertificeerde Instelling is niet voor 2016 mogelijk. Onder druk van het rijk is het nodig gebleken om Bureau Jeugdzorg in de oude vorm nog in stand te houden en hiervoor financiële garanties af te geven om gigantische frictiekosten en faillissement van Bureau Jeugdzorg te voorkomen. De financieringsgarantie bedraagt van Noordoost-Brabant voor 2015 bedraagt 12,25 miljoen. Daarnaast is er een garantie afgegeven met een waarde van 800.000 euro om 12,5 fte van de toegang te werk te stellen bij de Basisteam Jeugd en Gezin. Dit budget gaat niet naar Bureau Jeugdzorg maar naar de Basisteams Jeugd en Gezin maar verlaagt wel de frictiekosten omdat boventallige medewerkers overgenomen kunnen worden Toelichting 4 LTA, landelijke voorzieningen, bovenregionale voorzieningen en functies Dit onderdeel bestaat uit drie verschillende onderdelen: 1. Door de VNG zijn landelijke functies (LTA) benoemt. Dit zijn een aantal specialistische voorzieningen binnen de academische kinder- en jeugdpsychiatrie, jeugdzorgplus onder de 12 jaar, sterk gedrag gestoorde gehandicapte jeugd, observatie en diagnostiek en exploratieve behandeling, erkende gedragsinterventies, voedselweigering bij peuters, forensisch-medisch onderzoek bij minderjarigen. Hiervoor is een raamovereenkomst opgesteld tussen gemeenten en aanbieders. Binnen deze raamovereenkomst kunnen regio’s of individuele gemeenten de zorg afroepen overeenkomstig in de overeenkomst gestelde voorwaarden. In de ledenvergadering van juni 2014 is deze raamovereenkomst definitief geworden voor alle gemeenten. 2. Bovenregionale functies Dit zijn specifieke zorgfuncties die dermate specialistisch zijn dat een bovenregionale schaal nodig is om beschikbaar te blijven. Vanuit de gemeente is hiervoor extra aandacht nodig. Het gaat om de functies LVB ZZP 4 en 5, Jeugdzorgplus (toegelicht onder 5), gespecialiseerde pleegzorg, verslavingszorg, kinderdienstencentra en academische centra voor kinder- en jeugdpsychiatrie. Provinciaal gefinancierde 3-milieus voorzieningen, forensische orthopsychiatrie, optioneel landelijk werkende voogdijinstellingen. De VNG heeft hiertoe een modelovereenkomst ontwikkeld die gebruikt kan worden. Gemeenten zijn en blijven (al dan niet regionaal) verantwoordelijk voor deze functies. 3. Opdrachtgeverschap VNG: Kindertelefoon, Stichting Opvoeden, Stichting Adoptievoorzieningen en Vertrouwenswerk. Als gevolg van besluitvorming VNG ledenvergadering 29 november 2014 is de VNG financier en opdrachtgever namens alle gemeenten voor deze onderdelen van de transitie jeugdzorg. Voor de regio Noordoost-Brabant vraagt dit geen extra middelen en is daarom ook niet opgenomen in het overzicht. Toelichting 5 Tekort op jeugdzorgplusbudget. In de december circulaire 2013 was er budget meegenomen voor de financiering van 20 jeugdzorgplus plaatsen. Toen is door de regio geconstateerd dat dit aantal van 20 te laag was omdat er feitelijk 35 plaatsen bezet zijn (door 65 unieke cliënten). Inmiddels is er een raming van VWS over het aandeel van in te kopen plaatsen dat uitkomt op 37 jeugdzorgplus plekken voor 2015 voor de regio Noordoost-Brabant. Vanuit de samenwerkende gemeenten voor jeugdzorgplus (10 regio’s in Brabant, Limburg en Zeeland) is nadere uitleg en toelichting gevraagd aan het
39
ministerie. Vooralsnog zijn de macrobudgetten definitief en lijkt het erop dat er geen geld bijkomt. De overeenkomst jeugdzorgplus is in concept gereed en met de 10 regio’s en ondersteuning met de VNG tot stand gekomen. De bedoeling is deze overeenkomst rond de zomer af te sluiten.
Besluit -
In te stemmen met de verdeling decentralisatiemiddelen 2015 van
-
Voor Noordoost Brabant. Dit betekent dat: -
€ 132.911.463
regionaal de volgende bedragen beschikbaar worden gesteld: Voor doorstart BJZ
€ 12.250.000
Garantie 12,5 FTE medewerkers BJZ
€
800.000
LTA/bovenregionale plaatsingen/ jeugdzorgPlus
€ 4.997.471
Verwacht boven VNG norm jeugdzorgplus
€ 1.740.000
Inkoop/contracteren jeugdhulp
€ 73.786.960
Post onvoorzien (inclusief risicovoorziening)
€ 3.362.344
Totaal -
€ 96.936.775
lokaal verdeelt over de 19 gemeenten is beschikbaar: Uitvoeringskosten gemeenten
€ 2.658.229
Innovatiebudget/ BJG’s
€ 5.316.459
PGB’s totaal
€ 28.000.000
Totaal -
€ 35.974.688
in 2015 € 73.786.960 van het budget van de regiogemeenten afgedragen wordt aan de centrumgemeenten voor de inkoop van gespecialiseerde jeugdzorg( individuele voorzieningen) en flexibele hulp
Bijlagen
Verdeling budget per gemeente lokaal versus regionaal ( versie 2 juli 2014)
8.3 Solidariteit: omvang, regels en beheer risicovoorziening De voorstellen over solidariteit zijn besproken met controllers van de gemeenten in NoordoostBrabant, vervolgens met beleidsmedewerkers en bestuurders. Resultaat van de discussie was dat voorkeur bestaat voor model 3 (Zuidoost), waarbij in het aanvangsjaar 2015 volledige solidariteit wordt benaderd. De combinatie van verrekenen door middel van het voortschrijdend zorggebruik in combinatie met de risicovoorziening sluit het best aan bij het genomen besluit in het Functioneel Ontwerp hoe solidariteit vorm te geven. Gelijk vanaf de start in 2015 is de prikkel aanwezig tot minder instroom in de gespecialiseerde jeugdhulp. Er bestaat geen perverse prikkel in de afweging ZIN of PGB in te zetten. In dit model is een goede registratie per gemeente per zorgvorm noodzakelijk op hoofdcategorie en subcategorie. Deze registratie en het aanleveren van gegevens over het zorggebruik moet besproken en afgesproken worden met de jeugdhulpaanbieders. Het is echter wel zo dat deze gegevens over het zorggebruik sowieso noodzakelijk zijn ten behoeve van management- en beleidsinformatie van elke gemeente. Voor uitgebreidere beleidsmatige toelichting verwijzen wij u naar bijlage 20 en er is voorbeeld berekening als uitgewerkt.
40
Besluit -
Te kiezen voor model 3 (Zuidoost) solidariteit. Dit model wordt verder uitgewerkt en toegepast. Uitgangspunten hierbij zijn:
In 2015 wordt volledige solidariteit het meest benaderd. Er wordt gestart met de inbreng per gemeente op basis van het historisch zorggebruik. Hierop is ook het macrobudget gebaseerd;
De prikkel voor individuele gemeenten om het voorliggend veld op orde te hebben geldt vanaf de start in 2015. Het meer- en mindergebruik werkt door in 2016 en de jaren daarna;
PGB en ZIN fungeren als communicerende vaten, voorwaarde hiervoor is dat bij lumpsumfinanciering substitutie plaatsvindt tussen ZIN en PGB;
Aan jeugdhulpaanbieders wordt via de deelovereenkomsten de opdracht meegegeven te registreren per gemeente op hoofdcategorie en subcategorie zorgvormen;
Uit te gaan van een voortschrijdend zorggemiddelde over een periode van 3 jaar;
Uit te gaan van het onderstaande om het voortschrijdend zorggemiddelde te bepalen: o
Per 1 juli 2015 wordt het fictief werkelijk zorggebruik over het eerste half jaar van 2015 bepaald en vervolgens geëxtrapoleerd voor het gehele jaar. Dit ten behoeve van de bepaling van de prognose voor 2016.
o
Aan het eind van 2015 wordt het echt werkelijk zorggebruik over 2015 bepaald ten behoeve van de prognose voor 2017.
Voor het eerste jaar bij geen gebruik van een bepaalde zorgvorm uit te gaan van het fictieve volume 1. Indien in 2015 geen gebruik gemaakt wordt van deze zorgvorm, wordt de bijdrage in 2016 0,5.
-
Dit model te kiezen voor de duur van 3 jaar voor 2015, 2016 en 2017; Jaarlijks te evalueren en op grond van de ervaringsgegevens heroverweging of het model op dit punt herzien.
-
Solidariteit in 2015 toe passen voor de gespecialiseerde jeugdzorg en flexibele schil.
Vanaf 2016 alleen voor de gespecialiseerde jeugdzorg.
-
Solidariteit geldt niet voor PGB’s, dit risico wordt lokaal afgedekt.
-
Komen tot een post onvoorzien bij de centrumgemeente op basis van de toe te kennen decentralisatie-uitkering in mei 2014. Hiervoor 1% van (90% van het budget voor gespecialiseerde jeugdzorg en flexibele schil) te reserveren.
Bijlagen
Notitie Solidariteit in de Jeugdzorg nader uitgewerkt Voorbeeld berekening voortschrijdend gemiddeld zorggebruik
41
8.4 Budgetbeheer en control Het zwaartepunt van de zorg in Brabant Noordoost ligt in het nieuwe jeugdstelsel, meer nog dan nu al het geval is, bij de lokale of sub-regionale basisteams voor jeugd en gezin. Hier ligt de opdracht om het beroep op gespecialiseerde zorg te verminderen. Zij hebben het mandaat binnen bepaalde financiële kaders ook jeugdhulp in te zetten, die zij op lokaal of (sub)regionaal niveau tot hun beschikking hebben. Er dient dus een opzet voor deze financiële kaders gemaakt te worden, waarmee richting de Basisteams Jeugd en Gezin de bandbreedte en verantwoordelijkheid van het basisteam wordt aangegeven. Hierbij hoort ook de uitwerking van de rol en bevoegdheid van de budgetregisseur en hoe zich deze verhoudt tot het Basisteam Jeugd en Gezin. Budgetregisseur Het totaal beschikbare budget is bestemd voor basiszorg, flexibele zorg, de gespecialiseerde zorg (individuele voorzieningen). De hulp kan ook worden ingezet via (huis)artsen, jeugdbescherming en jeugdreclassering. Dit budget voor de (sub)regio wordt beheerd door een budgetregisseur. Deze regisseur zorgt voor een goede spreiding van de budgetten en stuurt op een zo effectief en efficiënt mogelijke inzet van de middelen. Dit in afstemming met het Basisteam Jeugd en Gezin en de beleidsadviseur jeugdhulp van de gemeenten. Het is voor gemeenten van belang goed zicht te houden op de budgetten, de kwaliteit van zorg en het beroep op gespecialiseerde zorg. Het is ook nog te overwegen om de budgetregisseur een rol te geven bij de afwikkeling van de (verlenings-) beschikking voor PGB en gespecialiseerde jeugdzorg (individuele voorzieningen). De budgetregisseur in dienst van de gemeente. De gemeente stuurt deze budgetregisseur ook aan.
Besluit -
Gemeenten stellen op lokaal en/of sub regionaal niveau een budgetregisseur aan.
-
De budgetregisseur is een vooruitgeschoven post namens de (gezamenlijke gemeenten) in dienst van de gemeente/sub regio en is onafhankelijk van het BJG.
Financiering van de budgetregisseur uit de 2% uitvoeringskosten per gemeente. Iedere gemeente of sub regio zorgt voor een budgetregisseur die past binnen het profiel zoals beschreven in de bijlage ‘Beschrijving budgetregisseur’.
Voorstel/Actie -
Uitwerking en duidelijke koppeling/afstemming tussen alle budgetregisseurs en de inkoop door de centrumgemeenten.
-
Vooralsnog denken we dat een halve fte per sub regio voldoende is.
-
Uitzoeken welke rol de budgetregisseur kan hebben bij het afgeven van een (verlenings) beschikking.
Bijlagen
Beschrijving budgetregisseur
42
8.5 Risicoanalyse Een financiële risicoanalyse moet onderdeel zijn van een breder controlframework en riskframework dat breder is dan uitsluitend financiële risico’s. Financiële risico’s voor gemeenten: Uitgangspunt in de nieuwe Jeugdwet is dat iedere gemeente verantwoordelijk is voor de eigen inwoners; ouders en jeugdigen. Gespecialiseerde jeugdhulp (individuele voorziening) is duur, bepaalde vormen zijn zelfs heel duur. De kosten voor behandeling en verblijf van een jeugdige in een instelling lopen al snel op tot 100.000 euro per jaar. Daar komen vaak nog kosten bij voor ambulante begeleiding van het gezin, een nazorgfase met wellicht dagbehandeling en dergelijke. De werkelijke kosten vallen dus nog hoger uit. Uiteraard kunnen gemeenten op basis van cijfers over het recente zorggebruik een inschatting maken van de benodigde zorg en de daarbij behorende financiële middelen. Reguliere fluctuaties in het zorggebruik kunnen echter grote gevolgen hebben. De impact is fors wanneer een kleine gemeente met een relatief klein jeugdhulpbudget, te maken krijgt met meer dan het verwachte aantal opnames. Daar heeft een gemeente en ook het Basisteam Jeugd en Gezin in een gemeente niet altijd invloed op. Vooral niet als sprake is van een uithuisplaatsing in het justitiële circuit. Vanaf 2015 krijgen we minder geld voor hetzelfde aantal taken. We hebben echter nog geen duidelijk beeld hoe de vraag zich zal ontwikkelen. De afgelopen jaren is de totale vraag naar jeugdzorg nog steeds gestegen. Evenmin hebben we zicht op de prijsontwikkelingen in de zorg. Bij financiële risico’s gaat het ook om risico’s in termen van bestedingsomvang en aansprakelijkheden. In de werkgroep controllers is dit onderdeelonderwerp van gesprek gewest Bijgaand is een voorbeeld van een risicoparagraaf opgenomen om dit in beeld te brengen. Dit voorbeeld is gebaseerd op een raadsinformatiebrief welke dit jaar aan de gemeenteraad van ’sHertogenbosch is aangeboden.
Besluit -
Kennis te nemen van het format voor de risicoparagraaf in de gemeentebegroting.
-
Per gemeente zal iedere controller nagaan of dit risico voor de betreffende gemeente van toepassing is.
Bijlagen -
Format risicoparagraaf
43
9 Communicatie en participatie
9.1 Burgerparticipatie Burgerparticipatie wil zeggen: inspelen op ideeën en denkkracht van inwoners. Burgerparticipatie staat al jaren op de agenda van gemeenten. De transities van taken in het sociale domein, de bezuinigingen, het beroep op eigen kracht en ruimte willen bieden aan eigen initiatief, hebben burgerparticipatie in een stroomversnelling gebracht. De participatiesamenleving wordt steeds actueler en belangrijker. Verantwoordelijkheid voor veilige, leefbare en zorgzame wijken delen met bewoners, het stimuleren en faciliteren van eigen initiatief en zelforganisatie, duurzame samenwerking met bedrijven en maatschappelijke organisaties tot stand brengen. Gemeenten doen dit op hun eigen manier.
9.2 Cliëntparticipatie en vertrouwenspersoon De stelselwijziging jeugd is sterk gericht op het versterken van de cliëntenparticipatie. Dit past bij de ontwikkeling naar een sterkere positie voor cliënten én bij meer participatie voor cliënten bij de totstandkoming en uitvoering van het nieuwe stelsel. De rechtspositie van de cliënt, inclusief het recht op een effectieve en laagdrempelige klachtenen geschillenregeling en op medezeggenschap, is in de nieuwe wet gewaarborgd met: een onafhankelijke vertrouwenspersoon, de verplichting tot het instellen van een cliëntenraad, eisen rondom verslaglegging over toepassing van de wettelijke kwaliteitseisen en de maatschappelijke verantwoording. De inrichting van de medezeggenschap en de klachtenregeling zijn taken die primair op het bord van de uitvoerende instellingen liggen. Het realiseren van de beschikbaarheid van een onafhankelijke vertrouwenspersoon is de verantwoordelijkheid van de gezamenlijke gemeenten. De vertrouwenspersoon wordt een landelijk aangestuurde en gefinancierde functie. Dit om ervoor te zorgen dat deze functie in alle regio’s op dezelfde manier beschikbaar komt. Daarvoor zijn in het regionale budget middelen gereserveerd. Instellingen moeten die vertrouwenspersonen vervolgens in staat stellen hun werk te doen. Jeugdigen en (pleeg)ouders zijn partner in hulpverleningstrajecten, in de effectiviteit en kwaliteit ervan en in de totstandkoming van het beleid hierover. De cliënttevredenheid is daarbij een belangrijk onderwerp. Instellingen die zorg voor jeugd bieden, hebben nu afzonderlijke cliëntenraden. Dit is verplicht. Door daarnaast cliëntenraden van de instellingen te bundelen tot (sub)regionale cliëntenraden, komt de kwaliteit van de geboden hulp beter in beeld. In artikel 2.6, eerste lid, onder f, van de wet is bepaald dat het College ervoor verantwoordelijk is dat jeugdigen, hun ouders of pleegouders een beroep kunnen doen op een vertrouwenspersoon. Met de vertrouwenspersoon wordt een functionaris bedoeld zoals deze nu al werkzaam is binnen de jeugdzorg. Onafhankelijkheid, beschikbaarheid en toegankelijkheid zijn belangrijke factoren (wettelijke vereisten) voor een goede invulling van deze functie.
44
De wet adresseert het College rechtstreeks en vraagt niet om hierover bij verordening een regeling op te stellen. De bepaling uit de wet is toch in de Verordening jeugdhulp opgenomen vanwege het belang om in de Verordening jeugdhulp een compleet overzicht van rechten en plichten van jeugdigen en ouders te geven. Bij algemene maatregel van bestuur (het Uitvoeringsbesluit Jeugdwet) zal een nadere uitwerking worden gegeven van de taken en bevoegdheden van de vertrouwenspersoon. De VNG zal als financier en opdrachtgever namens alle gemeenten voor de instelling van de functie van vertrouwenspersoon organiseren. Er moet nog wel een lokale vertaling gemaakt worden.
Voorstel/Actie -
Lokale vertaling maken van de bereikbaarheid en mogelijkheden tot het inschakelen van de vertrouwenspersoon.
9.3 Procedure bezwaar en beroep Waar het nemen van toegangsbesluiten voor individuele jeugdhulp voor jeugdigen uit de eigen gemeente een taak is voor de individuele gemeenten, is ook de behandeling van bezwaren en beroepen op deze besluiten een taak van die gemeenten. Gemeenten dienen hun bezwarencommissies dusdanig in te richten dat zij op deze taak toegerust zijn. Aangezien er veel (personele) dwarsverbanden zijn tussen de verschillende bezwarencommissies in de regio is de afstemming en samenhang tussen besluitvorming en uitspraken van de verschillende commissies in hoge mate gewaarborgd. De Centrumgemeente heeft ook een rol in de analyse van besluitvorming op bezwaar in de verschillende gemeenten en kan de resultaten van die analyse teruggeven aan de verschillende gemeenten ter lering en afstemming. Uiteraard hebben eventuele beroepsprocedures ook die werking.
Besluit -
Iedere gemeente zorgt ervoor dat hun commissie voor de behandeling van bezwaren op 1 januari 2015 voldoende zijn toegerust voor de nieuwe taken.
9.4 Participatie van zorgaanbieders Gemeenten zullen nu en in de toekomst veel willen afstemmen en overleggen met zorgaanbieders. Het belangrijkste platform voor overleg met de aanbieders is de fysieke overlegtafel. In bepaalde gevallen, vooral als het over individuele budgetten en andere vertrouwelijke informatie gaat, zullen door de gemeenten 1 op 1 in gesprek gaan met de aanbieders. De centrumgemeente zal daartoe accountmanagers benoemen, die de vaste contactpersoon zullen zijn voor individuele aanbieders of vertegenwoordigende instanties/organisaties.
45
Voorstel/Actie De Centrumgemeente benoemt accountmanagers voor de contracten met de jeugdzorgaanbieders
-
9.5 Communicatie Doel van transitie en de transformatie is te komen tot een vraag gestuurde, efficiënte, betaalbare en effectief werkende jeugdzorg in de regio en op lokaal niveau, waarbij regionaal en lokaal op elkaar aansluiten. Om het doel te bereiken heeft communicatie een belangrijke rol: alle partijen informeren, betrokken krijgen en houden, draagvlak creëren, een actieve samenwerking en medewerking krijgen en processen op elkaar afstemmen. Het is effectiever en goedkoper om communicatie regionaal en integraal, over de decentralisaties heen, op te pakken, in elk geval voor wat betreft de AWBZ / Wmo en jeugd. Daartoe is een communicatieplan opgesteld dat tot stand is gekomen in overleg en met medewerking van een vertegenwoordiging van (pleeg)ouders, jongeren, professionals, managers, onderwijs, gemeenten en huisartsen. In het plan worden drie fases benoemd in de transities: 1. Meenemen, verbinden van bestaande cliënten (2014) 2. Meenemen en verbinden van nieuwe cliënten (2015) 3. Leren en innoveren (2016) De volgende doelgroepen worden in het plan onderscheiden:
Kinderen, jongeren en (pleeg)gezinnen
Sociale omgeving
Aanbieders van Basishulp, Basisteams Jeugd en Gezin
Aanbieders van Specialistische hulp
Gemeenten
In het plan is per doelgroep een kernboodschap geformuleerd. Voor de eerste fase is een prioriteiten- en communicatiekalender toegevoegd. Daarin zijn opgenomen:
De ontwikkeling van een toolkit proces- en beleidscommunicatie
Een dialoogprogramma met sociaal en regie cafés
Storytelling
Toolkit communicatie naar bestaande cliënten
Informeren bestaande cliënten
Doorontwikkeling communicatie naar bestaande cliënten
46
Voorstel/Actie -
Gemeenten nemen initiatieven in de communicatie naar verschillende doelgroepen, conform het opgestelde regionale communicatieplan,
Bijlagen
Communicatieplan Stappenplan/communicatie acties
47
10 Afstemming met andere decentralisaties en andere werkvelden 10.1 Werk en Inkomen/Participatiewet Jongeren kunnen voor bepaalde vormen van hulp en ondersteuning terecht bij de gemeentelijke instanties Basisteams Jeugd en Gezin /wijkteams, het Zorgloket en het Werkplein. Verbinding tussen deze instanties en met het onderwijs dient optimaal te zijn. De kwetsbare groep jongeren met beperkingen verdient speciale aandacht.
10.2 Maatschappelijke ondersteuning De Jeugdwet geldt (in de meeste gevallen) voor jeugdigen tot 18 jaar. Indien hulp en ondersteuning daarna nodig is, gelden de Wet maatschappelijke ondersteuning of de hulpsoorten binnen de Wet Langdurige Zorg of de Zorgverzekeringswet als kader. Het is van belang dat gemeenten zorgen voor een naadloze aansluiting tussen de jeugdhulp voor jeugdigen tot 18 jaar en de hulp en ondersteuning voor jeugdigen van 18 jaar en ouder. In de gemeentelijke werkprocessen wordt deze aansluiting gerealiseerd. Hiervoor zijn afspraken nodig over:
Continuüm van zorg tussen Jeugdwet en Wmo
Gebruik van vergelijkbare vraagverheldering en overname klantplan jeugd
Doorlopen van methodiek 1 gezin, 1 plan bij zorg na 18 jaar
Inhoudelijke afstemming zorgvormen (voor en na 18 jaar).
Voor de transitie van de AWBZ werken de gemeenten samen in twee sub regio’s (De Meierij en Noordoost-Oost). Afstemming met beide sub regio’s is belangrijk.
10.3 Jeugdgezondheidszorg De Jeugdgezondheidszorg bestaat op dit moment uit een basisaanbod en een maatwerkdeel. Per 1-1-2015 wordt dit vervangen door het landelijke Basispakket JGZ 2015. Een deel van het huidig maatwerkdeel en het huidige uniforme deel wordt onderdeel van het Basispakket JGZ 2015 (Wet publieke gezondheid), een deel valt per 1 januari 2015 onder de plustaken in het kader van de Jeugdwet. Op dit moment ligt er een voorstel ter besluitvorming voor bij het bestuur van de GGD over de landelijke ontwikkelingen rondom het basistakenpakket en de gevolgen van deze ontwikkelingen. Zodra het bestuur van de GGD heeft ingestemd met het voorstel is duidelijk welke taken uitgevoerd worden binnen het basispakket en welke taken als plustaken ingekocht moeten worden. In het Functioneel Ontwerp is aangegeven dat de preventieve jeugdgezondheidszorg onderdeel uit maakt van het Basisteam Jeugd en Gezin. In overleg met de GGD is geïnventariseerd welke mogelijke rollen de jeugdarts en de jeugdverpleegkundige kunnen vervullen binnen het Basisteam Jeugd en Gezin. Wat hiervan de mogelijkheden zijn binnen het basispakket wordt op korte termijn geconcretiseerd en gedeeld met de regio.
48
Wat zijn mogelijke rollen voor de jeugdarts in het Basisteam Jeugd en Gezin?
De jeugdarts levert bij alle taken van het Basisteam Jeugd en Gezin, die genoemd zijn in het Functioneel Ontwerp (pag. 10-11), input vanuit sociaal-medisch oogpunt.
De jeugdarts belicht het medisch perspectief bij nieuwe aanmeldingen en/of op indicatie om te voorkomen dat sociaal-medische, psychiatrische en/of ontwikkelingsproblematiek wordt vergeten. Voorbeeld: kinderen met concentratieproblemen waarbij ook gehoorproblematiek een rol blijkt te spelen of kinderen met opvoed- en/of gedragsproblemen problemen waarbij sprake is van een medisch syndroom zoals een autistische stoornis, het congenitale cytomegalievirus, het foetaal alcohol syndroom of het syndroom van Klinefelter.
Bij signalen van (sociaal)medische-, kinderpsychiatrische- en ontwikkelingsproblematiek maakt de jeugdarts een inschatting van de ernst van de problematiek (normaliseren of is er meer aan de hand) en neemt zo nodig contact op met de huisarts, kinderarts of andere ketenpartners om zo een gerichte vraag voor diagnostiek/behandeling neer te leggen (om zoveel mogelijk over-medicalisering te voorkomen).
Verbindingsofficier: de jeugdarts legt de verbinding tussen het Basisteam Jeugd en Gezin en de gezondheidszorg. De jeugdarts ontwikkelt een stabiele relatie met huisartsen en specialisten om vanuit het Basisteam Jeugd en Gezin tot goed gecoördineerde zorg te komen. Hierbij is het van belang om het vertrouwen van de huisartsen/specialisten te winnen zodat zij gaan verwijzen via het Basisteam Jeugd en Gezin. De jeugdarts zorgt voor een goede terugkoppeling naar de huisartsen en (para-)medisch specialisten. Huisartsen/specialisten hebben aan een jeugdarts een goede sparringpartner omdat zij hetzelfde vakjargon en hetzelfde professionele denkkader hanteren (medisch differentiaal diagnostisch model). Medici hanteren tevens hetzelfde kwaliteitskader en vallen onder hetzelfde juridisch kader (o.a. het medisch beroepsgeheim). De medische professionaliteit vereist dat artsen hun verantwoordelijkheid voor kwalitatief goede zorg nemen, verantwoordelijkheden delen met andere hulpverleners én verantwoording afleggen over hun handelen. Door de jeugdarts aan het Basisteam Jeugd en Gezin te laten deelnemen, kunnen medisch inhoudelijke zaken worden geborgd.
De jeugdarts is aanspreekpunt voor JGZ-professionals en is schakel rondom uitwisseling van medische gegevens tussen JGZ en basisteam.
De jeugdarts heeft kennis van de sociale kaart/netwerken in de gezondheidszorg, de zorg voor jeugd en het onderwijs. De jeugdarts wordt geconsulteerd door het basisteam bij complexe casuïstiek. De jeugdarts ondersteunt met zijn/haar helicopterview het basisteam om de problematiek helder te krijgen. Ook bij verdenking kindermishandeling kan de jeugdarts worden geconsulteerd.
De jeugdarts verwijst rechtstreeks naar de tweedelijnszorg.
De jeugdarts kan (een rol spelen bij het) indiceren als het gaat om verwijzing naar zeer gespecialiseerde zorg (afgeven van CZ-achtige indicatie).
De jeugdarts kan ook naar trends in problemen binnen het basisteam kijken. Deze trends kan zij analyseren en ter sprake brengen in gesprekken met de gemeente.
Wat zijn mogelijke rollen voor de jeugdverpleegkundige in het Basisteam Jeugd en Gezin?
De jeugdverpleegkundige voert de taken behorende bij het basispakket JGZ uit waardoor zij de gezinnen in de wijk kent. Ze komt veelal minimaal eenmalig (bij nieuwe zuigelingen) in de thuissituatie en is laagdrempelig bereikbaar. Zij kan daarbij een grote rol spelen in
49
signalering, bespreekbaar maken van problematiek en te motiveren/empoweren om problematiek aan te pakken (zowel individueel als collectief).
De Jeugdverpleegkundige kan samen met het gezin een analyse maken van hulpvragen op meerdere leefgebieden, een weging maken van draaglast en draagkracht en van daaruit een plan van aanpak maken. Zij kan de rol van casemanager/zorgcoördinator op zich nemen als de kind-problematiek centraal staat. Kent daarbij de grenzen van het persoonlijke en professionele handelen. Zo nodig zorgt de jeugdverpleegkundige voor een regie-overdracht naar een collega in het Basisteam Jeugd en Gezin.
De jeugdverpleegkundige heeft brede kennis van de sociale kaart/netwerken.
De jeugdverpleegkundige kan de rol van ketencoördinator (zorg voor jeugd) op zich nemen als kind problematiek centraal staat.
De jeugdverpleegkundige kan naast de basiszorg die zij biedt opgeleid worden om specifieke leefstijl of opvoedprogramma’s uit te voeren (Stevig ouderschap, Triple P Niveau 4 groep, Voorzorg, Video Hometraining, plaatselijke projecten rondom overgewicht).
De jeugdverpleegkundige kan bij alle taken van het Basisteam Jeugd en Gezin, die genoemd zijn in het Functioneel Ontwerp (pag. 10-11), vanuit haar kennis van de wijk, de sociale kaart, de normale ontwikkeling van het kind en gezonde leefstijl een input leveren en meedenken.
De jeugdverpleegkundige kan contactpersoon zijn voor JGZ-professionals die niet in het Basisteam Jeugd en Gezin zitten.
De jeugdverpleegkundige legt op indicatie prenatale huisbezoeken af en is contactpersoon voor de prenatale keten.
De jeugdverpleegkundige kan deelnemen aan zorgteams op (voor)scholen en van hieruit de verbinding maken met de Basisteams Jeugd en Gezin, of ketenzorgprogramma’s.
De jeugdverpleegkundige kan vanuit haar deskundigheid meewerken aan (gezamenlijke) voorlichtingsactiviteiten.
De jeugdverpleegkundige weet wat er in een wijk speelt, signaleert gezondheidsbedreigende en- beschermende factoren brengt deze in en kan meedenken over de aanpak hiervan.
De jeugdverpleegkundige kan (tijdelijk) extra contacten met een gezin/jongere onderhouden na afloop van een interventie of op verzoek van bv Advies- en Meldpunten Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Waar mogelijk doet zij dit in afstemming met het eigen netwerk.
De jeugdverpleegkundige kan meewerken aan ontwikkelingen, innovatieprojecten en de samenwerking in het Basisteam Jeugd en Gezin.
Jeugdarts, verpleegkundig specialist en jeugdverpleegkundige werken samen om afstemming in de zorgverlening te bereiken. Bij complexe problematiek overleggen de jeugdarts, verpleegkundig specialist en de jeugdverpleegkundige met elkaar, voeren zorgcoördinatie uit of verwijzen indien nodig naar derden. De rol van de verpleegkundig specialist is in deze notitie niet opgenomen. Zij voert zowel medische als verpleegkundige taken uit en kan vooral ingezet worden bij complexere wijken. Gemeenten in de regio maken uiteindelijk zelf afspraken met de GGD over de inzet van de GGD in het Basisteam Jeugd en Gezin.
Voorstel/Actie -
-
De gemeenten in Noordoost-Brabant maken afspraken met de GGD over deelname van GGD functionarissen in de basisteams Jeugd en Gezin en de gevolgen hiervan voor de inzet van plustaken.
50
10.4 Veiligheidsketen/doorontwikkeling veiligheidshuizen Brabant oost Zoals eerder geconstateerd is afstemming met de veiligheidsketen complex. De partijen in de strafketen (Openbaar ministerie, politie, reclassering, Raad voor Kinderbescherming, en Dienst Justitiële instellingen) worden georganiseerd op andere schalen. Afstemming is van belang omdat de gezinnen waarvoor gemeenten verantwoordelijk worden ook in aanraking kunnen komen met de strafketen. Daarom is afstemming met de veiligheidshuizen van groot belang. In de werkgroep doorontwikkeling veiligheidshuizen is de afstemming met de transities onderwerp van gesprek.
Voorstel/Actie -
De Uit diverse ambtelijke overleggen met de veiligheidshuizen zijn de volgende praktische afspraken voort gekomen inzake de transitie jeugdzorg:
We schalen niet op naar het veiligheidshuis als het probleem groot is (complexe casuïstiek) maar als het anders is, namelijk de strafketen is betrokken.
In principe horen kinderen/jongeren(en gezinnen) thuis in het Basisteam Jeugd en Gezin en de Gecertificeerde Instelling/AMHK. Maar als de strafketen betrokken is wordt altijd het veiligheidshuis betrokken want alleen daar kan straf en zorg verbonden worden. De Basisteam Jeugd en Gezin en Veiligheidshuis stemmen dan af wie de lead heeft (er is maar 1 regisseur).
Aandacht voor de positie van het trajectberaad in het Veiligheidshuis of de Gecertificeerde Instelling. Nog punt van uitwerking
Inzake jeugdstrafrecht en ZSM aanpak wordt afgesproken dat het Veiligheidshuis voorlopig meekijkt.
Veiligheidshuizen gaan kijken of zij kunnen werken met het klantplan
51
11 Tijdspad / proces De planning van de bestuurlijke besluitvormingen ziet er als volgt uit: Actie
Regionale
Vaststellen door
Planning
19 colleges
augustus/september
afstemming Vaststellen Implementatie
RBO
plan
26 juni 2014
Vaststellen verordeningen en
RBO
19 colleges en
beleidsplan
26 juni 2014
gemeenteraden
Vaststellen centrumgemeente
RBO
19 colleges en
constructie en juridische
26 juni 2014
gemeenteraden
2014 Voor 1 november 2014 Voor 1 november 2014
constructie Uitvoeringsacties “op maat” naar uitvoeringsperiode per 1-1-2015 Lokaal-basisteam jeugd en gezin -
Inrichten basisteam Beschikbare budget berekenen per gemeente/sub regio en beschikken. Mandatenbesluiten organiseren In beeld brengen van de werkprocessen basisteam(s) PGB deskundigheid toevoegen BJG Afspraken maken met GGD voor jeugdarts Bereikbaar het BJG voor GI en bovenregionale instellingen en LWI’s Afspraken maken met BJG over inschakelen van expertpool, GI en crisisdienst Afspraken maken met BJG als gevolg van het samenwerkingsprotocol Raad voor Kinderbescherming. Registratiesystemen en administratie Kennis nemen van het protocol Sociale Calamiteiten. Mandateren van de GI voor plaatsing in een gesloten jeugdzorginstelling. Afgeven van een verleningsbeschikking Aannemen budgetregisseur voor de sub regio Maken van een risicoparagraaf jeugdzorg voor de gemeentebegroting Commissie voor Bezwaar en beroep toerusten op nieuwe taken als gevolg van de Jeugdwet Communicatie naar de verschillende doelgroepen ( conform het communicatieplan) Werven budgetregisseur.
Regionale jeugdzorgacties -
Acties inzetten voor concrete jeugdzorg-onderwijs arrangementen Afsluiten convenanten, samenwerkingsafspraken en voorbereiding hiervan met Huisartsen, VGZ en SCP. Monitoringafspraken in 2014 nader concretisering. Eenmalige gegevensoverdracht Afspraken bij inschakelen vertrouwenspersoon Afspraken met SVB maken over trekkingsrecht PGB Afstemming tussen alle budgetregisseurs en de inkoop Verdere afstemming met het Veiligheidshuis
52
Overzicht bijlagen 1. Handreiking Basisteams 2. Verordening Jeugdhulp Noordoost Brabant 3. Discussienota PGB beleid Noordoost Brabant 4. Plan van aanpak opzet expertpool 5. Subsidieovereenkomst Noordoost Brabant met Bureau Jeugdzorg Brabant 6. Organisatie en inrichtingsmodel AMHK 7. Samenwerkingsprotocol Gemeenten Noordoost Brabant – Raad voor de Kinderbescherming 8. Processchema Raadsonderzoek 9. Projectplan Integrale Crisishulp in Brabant Noordoost 10. Notitie Uitwerking regeling centrumgemeente 11. Regionale format lokaal Beleidsplan Jeugd 12. Schema indeling functies jeugdhulp 13. Basisovereenkomst Jeugdwet Regio Brabant Noordoost 14. Deelovereenkomst Jeugd versie implementatieplan 15. Notitie sturing en verantwoording 16. Discussienota PGB beleid Noordoost Brabant 17. PGB cijfers 2011 18. PGB cijfers 2012 19. Verdeling budget per gemeente 20. Notitie Solidariteit in de Jeugdzorg nader uitgewerkt 21. Beschrijving budgetregisseur 22. Voorbeeld berekening voortschrijdend gemiddeld zorggebruik 23. Format risicoparagraaf 24. Communicatieplan 25. Stappenplan/communicatie acties
53
