samen spel naar een vernieuwd NedeRlands spoor

In samen spel naar een vernieuwd NedeRlands spoor

In samen spel naar een vernieuwd NedeRlands spoor

In samenspel Mensen die reizen met de trein zijn afhankelijk van de kwaliteit van het spoornet dat wij op dat moment aanbieden. Net als de bedrijven die hun goederen erover vervoeren. In ons dichtbevolkte land brengt die verwevenheid met hen een ver­ antwoordelijkheid met zich mee die verder reikt dan alleen een fijnmazig spoor­ net beheren. De vervoerders moeten in het belang van hun reizigers en verladers kunnen rekenen op een kwalitatief hoogwaardig functionerend spoorwegennet en comfortabele stations. Op elk moment van de dag. De hele spoorinfrastructuur zoals wij die nu kennen, is in oorsprong bedacht voor het vervoer van goederen. Het is een systeem dat wij in de loop der jaren op heel veel plaatsen zijn gaan aanpassen om het reizigersvervoer er – als het ware – in te vlechten. Zo ontstond een complexe structuur met een grote diversiteit in vorm­ geving en systemen. De gebruikte techniek was gekoppeld aan lokaal onderhoud. Dat zaken weleens fout gingen, was onvermijdelijk bij de complexiteit die wij hadden geschapen. De reizigers waren in dit proces van ontwikkelen en realise­ ren de uitkomst, niet het startpunt. De consequenties van storingen maakten dat ook keer op keer duidelijk. Direct na mijn aantreden als president-directeur, hebben wij gemeenschappelijk het besluit genomen zaken fundamenteel anders te gaan aanpakken. De samen­ leving waar wij deel van uitmaken, vraagt om een andere benadering van het mobiliteitsvraagstuk van mensen en bedrijven. In samenspraak met alle direct betrokkenen hebben wij een programmaplan opgesteld dat zich in de eerste fase richt op de periode 2012-2015. Dit om de noodzakelijkheid en urgentie van veran­ deringen te benadrukken. Als onderdeel daarvan maken wij in samenwerking met vervoerders grondige analyses van alle verstoorde situaties, zodat duidelijk wordt waar zaken fout gaan en waarom. Er wordt naar elke maatregel afzonderlijk gekeken en vervolgens naar de samenhang daarbinnen tussen materieel, infrastructuur en de menselijke ­factor. Ook de dienstregeling en de operationele besluitvorming komen daarbij aan de orde.

2

Wij luisteren nauwgezet naar onze stakeholders en hebben met hen in aparte sessies intensief gesproken over alle aspecten die van belang zijn om gewenste veranderingen tot stand te brengen. Veranderingen die hun dienstverlening aan reizigers en verladers op een steeds hoger niveau kunnen brengen. Op basis van deze inzichten en in samenhang met onze wettelijke taken, hebben wij onze visie en strategische doelstellingen opnieuw geformuleerd. ProRail is onderdeel van de ontwikkeling van de maatschappij en haar mobiliteit. Dit brengt per definitie veranderingen met zich mee. Op ons rust de plicht een spoornet te bieden waarbinnen de verbindingen veilig, betrouwbaar, punctueel en duurzaam blijven functioneren. In het middelpunt van ons denken en doen, plaatsen wij de vervoerders, hun reizigers en verladers. Aangenaam reizen en onbelemmerd goederen vervoeren via het spoor is immers wat zij van ons ver­ langen. In samenspel met hen willen wij een vernieuwd Nederlands spoor realise­ ren, waarbij wij respecteren dat elke vervoerder, een eigen rol heeft in dit proces. Wij zijn in het voorjaar van 2012 gestart met het inrichten van zeven verander­ trajecten met scherpe doelstellingen voor de komende drie jaar: nul vermijdbare ongevallen, nul vermijdbare verstoringen, een hoge punctualiteit en een duurza­ mer spoor. Ze staan beschreven in de volgende hoofdstukken. Wij gaan het vak­ manschap van onze mensen voortaan op een andere manier inzetten en bundelen, zodat een hoogwaardige kwaliteit en doelmatigheid gegarandeerd is in alle opera­ ties die wij uitvoeren. Wij betrekken hen intensief bij het oplossen van vraagstuk­ ken die wij tegenkomen in onze dagelijkse operaties en in het realiseren van een vernieuwd Nederlands spoor. Daarbij moedigen wij onderlinge samenwerking aan, zodat hun vakmanschap volledig tot zijn recht kan komen in het belang van vervoerders, reizigers en verladers. ProRail wil staan voor zekerheid op het spoor, op elk moment van de dag. Het samenspel met alle betrokkenen is het treinpad er naar toe. Marion Gout-van Sinderen President-directeur

3

Zeker op het spoor

werken aan oplossingen

Missie — ProRail verbindt mensen, steden en ­bedrijven door een fijn­ mazig, intensief gebruikt spoornet­ werk. ProRail zorgt voor een veilig, betrouwbaar, punctueel en duurzaam spoornetwerk en comfortabele stations, in samenspel met ver­voerders en ­partners. Onze v ­ akmensen werken ­efficiënt en kostenbewust aan een spoornet gericht op aangenaam reizen en o ­ nbelemmerd goederen­ vervoer. Zeker op het spoor.

We hebben de afgelopen jaren al heel wat verbeterslagen gemaakt op het Neder­ landse spoor. Maar toch is het spoorsysteem nog te kwetsbaar voor verstoringen en te complex om problemen snel op te lossen. Tussen 2012 en 2015 werkt ProRail daarom aan een ambitieus veranderprogramma waarin vier doelen centraal staan:

6

Veilig spoor: nul vermijdbare ongevallen - Het terugdringen van roodsein­ passages, het beperken van het aantal riskante en onbeveiligde overwegen en de voorwaarden scheppen voor veilig werken. Betrouwbaar spoor: nul vermijdbare verstoringen - Meer en beter preventief onderhoud laten plegen aan het spoor en scherpe analyses maken van terug­ kerende storingen. Punctueel spoor: verdere verhoging punctualiteit en verlaging van uitval We willen toe naar een dienstregeling die goed uitvoerbaar is in de praktijk. Samen met vervoerders willen we de prestaties op het spoor verbeteren. Duurzaam spoor: in 2020 30 procent minder energie verbruiken en de hoogste trede van de CO₂-prestatieladder bereiken - Meer innovatieve spoortech­nologie toepassen en de duurzaamheid van al onze belangrijke bedrijfsprocessen verhogen. Om onze doelen te realiseren, hebben we een strategie ontwikkeld die zich con­ centreert op het verbeteren van de infrastructuur en de logistiek van planning en verkeersleiding. Tegelijkertijd kunnen onze mensen en onze organisatie zich ­verder ontwikkelen. We hebben aandacht voor de korte en lange termijn, voor ­operatie en voor innovatie. Het programma – dat aansluit op de Lange Termijn Spooragenda van het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM) – is georga­ niseerd langs zeven trajecten, die op de volgende pagina’s kernachtig zijn beschre­ ven. Deze zeven trajecten vormen de vertaalslag van de vier strategische doelstellingen naar concrete d ­ oelen voor de periode 2012-2015. Samen met ver­ voerders en businesspartners (aan­nemers en ingenieursbureaus) willen we de komende jaren de veranderingen ­binnen dit programma realiseren.

7

8

9

15 3 264

7

10

De verander tra jecten Traject 1 Vergroten van de veiligheid Traject 2  Lean: klantgericht en continu verbeteren Traject 3 r  obuuster en punctueler spoornet Traject 4 Meer capaciteit voor treinen Traject 5  Meer innovatief en duurzaam Traject 6 Resultaatgericht en kostenbewust traject 7 A  dequate scenario’s voor de ­toekomst

11

van missie naar verandertra ject Verkorte missie ProRail

4 strategische ambities

Veiliger spoor: 0 vermijdbare ongevallen

Vertaald in 7 veranderopdrachten

Adequate scenario’s voor de toekomst Resultaatgericht en kostenbewust

Betrouw­ baarder spoor: 0 vermijdbare verstoringen

Vergroten van de veiligheid

Robuuster en punctueler spoor

meer Capaciteit voor treinen

Meer innovatief en duurzaam

ProRail, Zeker op het spoor Punctueler spoor: 95%, nooit lager dan 85%

Duurzamer spoor: CO2-ladder 5, 30% minder energie­ verbruik

12

LEAN: klantgericht en continu verbeteren

13

15 3 264

7

14

Traject 1

Vergroten van  de veiligheid Veiligheid voor alles - Mensen willen zich veilig voelen als ze met de trein reizen. Ze willen dat veiligheid vanzelfsprekend is. Iets waar ze niet telkens bij stil hoeven staan. Maar ook voor de mensen die werken aan het spoor moet veiligheid voor­ opstaan. Dat betekent voor ProRail een spoor zonder ongevallen of incidenten, een spoor dat volledig voldoet aan alle wet- en regelgeving. Wij voelen ons verantwoor­ delijk voor het waarmaken van de volgende doelstelling: nul vermijdbare ongeval­ len op en rond het spoor. Dit geldt zowel voor reizen met de trein als voor werken aan het spoor en voor wonen aan het spoor. Naast procedures en protocollen is het veiligheids­bewustzijn belangrijk. Veilig reizen - Op het spoor gaat veiligheid dus voor alles. Elk incident, hoe klein ook, is er een te veel. Veilig reizen betekent dat seinen goed zichtbaar zijn voor machinisten, wissels goed werken en de treinen volgens planning rijden. Het Nederlandse spoor behoort tot de veiligste netwerken van de wereld. Het Europese beveiligingssysteem ERTMS (European Rail Traffic Management System) dat nu op verschillende trajecten operationeel is, zal verder geïmplementeerd worden. Samen met het ministerie, vervoerders en businesspartners blijft ProRail zich inzetten om de kans op een botsing of een ontsporing uit te sluiten.

Doel

Resultaatgebieden

Veilig reizen Naar nul  vermijdbare ongevallen

Veilig werken

Veilig leven

Resultaten

reduceren van ongevallen met 50% STS-passages drastisch verminderen

reduceren van arbeidsongevallen met 50%

reduceren van risico’s op spoorwegovergangen

15

Veilig werken - In opdracht van ProRail verricht een groot aantal aannemers werkzaamheden op en rond het spoor. Veilig werken betekent dat niemand die voor, aan of op het spoor werkt gevaar mag lopen. ProRail wil dat dit werk goed wordt voorbereid en veilig wordt uitgevoerd, zodat er geen ongevallen kunnen plaatsvinden. Dat is een gezamenlijke inspanning. Veilig leven - Het spoor loopt overal in Nederland, dwars door dichtbevolkte gebieden en soms bijna letterlijk in tuinen. Veilig leven houdt in dat we ervoor zor­ gen dat niemand rondom het spoor in een gevaarlijke situatie terecht kan komen. Dit geldt voor de passant van een spoorwegovergang, voor een omwonende wiens achtertuin aan het spoor grenst en voor de mensen die zichzelf in de buurt van het spoor onbewust of bewust in gevaar brengen.

16

17

18

19

15 3 264

7

20

Traject 2

Le lean: Klant­gericht en continu verbeterene Werken in een keten naar de klant - ProRail is volop aan de slag gegaan met een intensief Lean-programma, waarbij het hele proces van dienstverlening aan de vervoerders onder de loep genomen wordt. We gaan ons hele systeem daarvoor opnieuw inrichten. Uitgangspunt is díé prestaties te leveren die de vervoerders van ProRail vragen. Daarvoor moeten de juiste producten met de gewenste kwaliteit gerealiseerd worden. Deze producten komen tot stand door op een logische manier en in één keer goed door het bedrijf te stromen: een gerichte keten naar de klant. Dat betekent dat we ons hele systeem daarop gaan inrichten. Die keten ontstaat alleen als de gehele organisatie een goede onderlinge samenhang kent. Hiervoor zijn we in het Lean-programma gestart met verschillende verbeter­ trajecten waarin we onderzoeken wat ons ervan weerhoudt om in een keten de afgesproken kwaliteit te kunnen leveren. Vakmanschap en enthousiasme aanboren - In de trajecten leren wij onze m ­ ensen in de hele organisatie hoe ze de vraagstukken die zij tegenkomen in hun werk scherp kunnen formuleren. Zodat zij vervolgens met voorstellen kunnen komen om het vraagstuk op te lossen. Door de vervoerders en collega’s van andere afdelingen erbij te betrekken, ontstaat eenduidigheid over wat de klant precies nodig heeft, wat het gewenste (eind)product moet zijn. Bovendien stellen zij vast wat de goede samenhang is waarbinnen iedereen zijn bijdrage kan leveren aan de r­ ealisatie. Het vakmanschap van alle betrokkenen in combinatie met de systematische aanpak van Lean leidt tot concrete verbeteringen. Continu verbeteren en focussen op prestatie - Als de Lean-aanpak geïnte­ greerd is in de organisatie, houdt verbeteren niet meer op. Met de ingezette Leantransformatie bereiken we uiteindelijk al onze mensen en maken hen vaardig om continu op zoek te gaan naar wat er nog beter kan. Hierdoor kunnen wij de ver­ voerders nog beter van dienst zijn, in het belang van hun reizigers en verladers.

21

Wat doen we anders? Gericht op wat de vervoerder van ons vraagt. Eerst de goede dingen doen en dan die dingen goed doen. Het gevraagde product loopt door alle bedrijfseenheden heen in een keten naar de klant. Op basis van metingen en ­oorzaakanalyses tot feiten en onderbouwing komen, zodat tot de kern van het ­probleem gekomen kan worden. Verbeteren gaat stap voor stap en doelgericht. Het aandragen van problemen wordt beloond, omdat we dus nog verder kunnen ­verbeteren. De medewerkers zetten hun vakmanschap in, want verbeteren is leuk!

Doelen Werken in een keten naar de klant

Lean

Vakmanschap en enthou­siasme aanboren

Transformatie

Continu verbeteren en focussen op prestatie

22

23

15 3 264

7

24

Traject 3

robuuster en punctueler spoornet Minder verstoringen - We willen toe naar een robuuster en punctueler spoornet zonder vermijdbare verstoringen. En waar niet-vermijdbare verstoringen, door bij­ voorbeeld weer of vandalisme, niet automatisch tot een escalatie van ver­tragingen leiden. We focussen op storingen die de meeste hinder voor reizigers opleveren. We kijken daarbij samen met onze aannemers niet alleen naar preventieve maatrege­ len, maar ook naar hoe we verstoringen sneller kunnen oplossen. Voorbeelden zijn: meer preventief onderhoud, reductie van potentiële storingsbronnen, standaardi­ satie van wissels en andere vormen van onderhoudscontracten (Prestatie Gericht Onderhoud). Plan = uitvoering - We willen toe naar een dienstregeling die goed uitvoerbaar is in de praktijk. Zodat we bij een normale situatie zo min mogelijk hoeven bij te ­sturen en we ook echt kunnen werken volgens ‘plan = uitvoering’. Dat geldt niet alleen voor de dienstregeling, maar ook als het gaat om de planning bij werkzaam­ heden of andere bijzondere situaties. Het uitgangspunt is dat de planning altijd goed moet zijn. Immers, hoe minder we hoeven bij te sturen, hoe kleiner de kans op ­verstoringen. Strakke rollen en heldere afspraken - Gaat er onverhoopt toch iets mis en raakt het treinverkeer ontregeld, dan doen we er alles aan om de impact op de reizigers te beperken. Dat doen we op basis van strakke rollen en heldere afspraken, die we vooraf hebben vastgelegd. We sturen bijvoorbeeld geen nieuwe treinen naar een verstoord knooppunt en houden corridors zo veel mogelijk gescheiden. Op dagen met een reële kans op extreme weersomstandigheden (bijvoorbeeld veel vorst of sneeuw) schakelen we in nauw overleg met vervoerders tijdig over op een aan­ gepaste dienstregeling.

25

Evalueren en leren - Door betere kennis van en meer informatie over onze ­systemen en herstelprocessen kunnen we de prestaties op het spoor verbeteren. We gebruiken de kennis van onze mensen om de cijfers en trends te analyseren en ver­ beteringen te zoeken. Evalueren, leren en bijsturen zijn daarbij cruciale begrippen. Het blijft immers mensenwerk. Ook zijn we samen met vervoerders concessieteams gestart om gezamenlijk doelen te stellen en de prestaties te verbeteren.

betrouwbaar en punctueel

26

doelen

Resultaten

Naar NUL vermijdbare verstoringen

reduceren aantal TAO’s per jaar met 2750

Geen slechte dagen

geen dagen punctualiteit < 85% (3 min)

Hogere punctualiteit en minder uitval

punctualiteit 92,5% (3 min) uitval < 1,4%

27

15 3 264

7

28

Traject 4

meer Capaciteit voor Treinen Capaciteit doelmatig en effectief vergroten - ProRail wil de capaciteit van het Nederlandse spoorwegnetwerk vergroten om aan de toekomstige vraag van ver­ voerders te kunnen voldoen. Dat betekent niet direct dat we grootschalig meer spoor aanleggen. Door gerichte maatregelen die het spoor robuuster maken en door een betere benutting van het bestaande spoor kunnen we meer capaciteit creëren zonder het spoor direct te moeten uitbreiden. Uiteraard doen we dit in nauw overleg met alle betrokkenen, omdat de capaciteit sterk beïnvloed wordt door de diversiteit aan wensen van onze klanten. Meer treinen, in een hogere frequentie - In de toekomst willen we, met name in de Randstad, toe naar een spoorboekloze reisbeleving. Waarbij reizigers om de paar minuten een trein kunnen nemen. Voor het goederenvervoer gaat het vooral om het tijdig halen van de internationale aansluiting of terminalslots. Met ­vervoerders, aannemers en ingenieursbureaus bekijken onze vakmensen hoe we op het bestaande spoornet, met name in de Randstad, meer treinen kunnen laten rijden. Maar ook hoe we voor het goederenvervoer zo veel mogelijk een groene golf kunnen creëren. We passen geavanceerde ontwerptechnieken en innovatieve methodes toe (zoals simulatie en gaming, lees meer daarover in Traject 5 Meer inno­ vatief en duurzaam »), waarmee we beter inzicht krijgen in de optimale benutting van het spoornet. Ook de interactie tussen treinverkeersleider, machinist, trein en het spoor nemen we daarbij mee. Die inzichten gebruiken we om onze proces­ sen en systemen aan te passen aan de vraag van de (nabije) toekomst. Van belang daarbij is, ook vanuit het oogpunt van veiligheid, dat we steeds beter in staat zijn om te werken volgens het principe: ‘plan = uitvoering’. Investeren - Het zoeken naar mogelijkheden om meer capaciteit te creëren, heeft consequenties voor enerzijds het ontwerp van de dienstregeling en ander­ zijds voor de infra-lay-out. Het vraagt om slimme keuzes waar we het spoor willen­ aanpassen, wat ook weer van invloed is op de investeringsportefeuille. Er kunnen verschuivingen ontstaan. Overheden (o.a. ministerie en decentrale overheden) zijn belangrijke opdrachtgevers en financiers. Zij investeren in de

29

spoorinfrastructuur. Het wegnemen van bestaande bottlenecks op het spoornet vraagt om investeringen op de korte termijn. De huidige budgetten voor vervan­ ging van en aanpassing aan het spoor zullen hiervoor ingezet worden. Met deze ­investeringen realiseren we meer capaciteit en een betekenisvolle bijdrage aan een veiliger, punctueler en duurzamer spoor. Tegelijkertijd realiseren we hiermee ook onze structurele financiële taakstellingen van vele miljoenen euro’s per jaar. Stations - Stations zijn belangrijke schakels in de dagelijkse reis van de trein­ reiziger. De komende jaren werken we hard om de kwaliteit, toegankelijkheid en het comfort op stations verder te verhogen. Alle grote stations (waaron­ der die in Utrecht, Amsterdam, Rotterdam en Den Haag) ondergaan een ingrij­ pende ­verbouwing. Ook komen er diverse nieuwe stations bij, zoals bijvoorbeeld Utrecht Vaartsche Rijn en Maastricht Noord, en worden verouderde stations gemoderniseerd (zoals in Eindhoven, Heerlen, Alkmaar, Amsterdam-Zuid en Amsterdam-Sloterdijk). Op veel stations verschijnen nieuwe fietsenstallingen, liften en roltrappen. ProRail doet er alles aan om de overlast tijdens deze werkzaamheden zo veel mogelijk te beperken, zodat ook tijdens de verbouwing reizigers op een aan­ gename manier gebruik kunnen blijven maken van de stations. Er zijn veel verschillende partijen betrokken bij zowel de bouw als het beheer van stations. Denk aan vervoerders, NS Stations, gemeenten, de rijksoverheid en ondernemers op een station. Een goede samenwerking en rolverdeling zijn dus belangrijk. ProRail werkt samen met deze partijen om de rolverdeling effectiever en efficiënter te maken.

30

31

32

33

15 3 264

7

34

Traject 5

Meer innovatief en duurzaam Innovatief spoor - We willen doorbraken realiseren die nodig zijn om onze ­strategische doelen te bereiken. Dit betekent dat we onze innovatieve kracht moe­ ten verschuiven van nice-to-have-innovaties voor de lange termijn naar must-haveinnovaties voor de komende jaren. Zoals treinen kort na elkaar laten rijden om kosten­effectief de capaciteit van het spoorwegnet te vergroten. Maar ook nieuwe systemen en werkwijzen voor de bijsturing, zodat we sneller en ­adequater kun­ nen reageren op storingen en wijzigingen waardoor reizigers en verladers minder hinder ondervinden. Technologische kennis verbinden - Het huidige spoorsysteem is kwetsbaar en complex. Implementatie van nieuwe technologie in het spoorsysteem is lastig en duurt vaak lang. Om innovatie en implementatiekracht te versterken, v ­ erbinden we het vakmanschap uit de verschillende disciplines met elkaar. Dit doen we intern, maar nadrukkelijk ook met onze klanten en externe partners die over hoogwaardige kennis beschikken op het gebied van technologie en ketenoptima­ lisatie. Zo is ProRail samen met verschillende universiteiten onderzoeken gestart naar mogelijkheden voor slimmer en efficiënter onderhoud en bijsturing van het spoor. Daarnaast worden via het unsolicited proposal-loket de ideeën van p ­ artijen in de markt sneller en serieuzer onderzocht. Nieuwe toepassingen van simulatie & gaming bij besluitvorming - Samen met de TU Delft hebben we nieuwe methodes ontwikkeld om dienstregelingen en bij­ sturingsstrategieën van tevoren te ‘oefenen’. Deze simulaties maken niet alleen inzichtelijk waar knelpunten in het spoornet zitten, maar laten ook zien wat de invloed van menselijk handelen is op de beschikbare capaciteit. Deze nieuw ont­ wikkelde methode is afgeleid uit de gamewereld en een variant op de simulators die gebruikt worden in de luchtvaart- en automobielindustrie. Duurzaam spoor - De activiteiten van ProRail hebben invloed op de omge­ ving. Het spoor is ermee verweven en maakt er deel van uit. Daarom vragen de ­operationele processen om een zorgvuldige afweging en een juiste balans tussen

35

mobiliteit, milieu en (bedrijfs)economische aspecten. We willen het spoorwegnet­ werk zo duurzaam mogelijk inpassen in zijn omgeving en zo duurzaam ­mogelijk beheren. Hierbij gaan wij verder dan het voldoen aan wet- en regelgeving. Duurzaam reizen - Het energieverbruik van de trein scoort gunstiger dan dat van de huidige auto’s. Maar die voorsprong wordt steeds kleiner. Zeker met de intro­ ductie van de elektrische auto. Wij willen dat het reizen per trein de duurzaamste vorm van vervoer blijft en werken samen met andere partijen in de spoorsector aan het verminderen van de CO₂-uitstoot in het spoorvervoer. Wij hebben met hen de CO₂-voetafdruk van de sector inzichtelijk gemaakt. Zeventig procent van de CO₂-uitstoot van deze voetafdruk komt vrij door het rijden van treinen. Pro­ Rail helpt NS en andere vervoerders bij energiezuinig rijden. Zo maakt de nieuwe infrastructuur bij station Arnhem een energiebesparing van vijftien procent op het traject Arnhem – Nijmegen mogelijk. Dit door treinen langer te laten uitrol­ len voordat ze Arnhem aandoen. We zijn eveneens bezig met het verduurzamen van stations en rails. In samenwerking met de industrie ontwikkelen we nieuwe, innovatieve oplossingen, zoals efficiënte verlichting die dertig tot vijftig procent zuiniger is, en werken we aan een nieuwe, hoogwaardige staalsoort met een lan­ gere levensduur. Duurzaam leven - Het spoor is onlosmakelijk verbonden met zijn omgeving. Pro­ Rail doet er dan ook alles aan om het spoor duurzaam in te passen in die o ­ mgeving. We nemen maatregelen om overlast als gevolg van geluid en trillingen zo veel mogelijk te beperken, om de kwaliteit van wonen aan het spoor te ver­beteren. We zetten daarbij maximaal in op maatregelen die de oorzaak wegnemen. Het spoor is ook het leefgebied van diverse dieren. Met een specifieke aanpak in natuur­ omgevingen, zoals ecologisch bermbeheer en de aanleg van faunavoor­zieningen, dragen we bij aan de biodiversiteit. Samen met onder andere Rijks­waterstaat, pro­ vincies en gemeenten verbinden we natuurgebieden die in de loop der jaren ‘ver­ snipperd’ zijn geraakt.

doelen

Resultaatgebieden

resultaten

Minder energie­gebruik 20% minder energie in 2015 t.o.v. 2005 Duurzaam reizen

Meer duurzame energie 80% duurzame energie in 2015 CO2-reductie in spoorketen Minder geluid & trillingen

Duurzaam Spoor

Duurzaam leven

Inpassing natuur en omgeving

Minder afval en grondstoffen

Integratie in werkprocessen CO2-prestatieladder niveau 5 Duurzaam werken

Transparante verantwoording Verslaglegging GRI niveau A+ Samenwerken in de keten

Duurzaam werken - Duurzaamheid is een wezenlijk onderdeel van onze primaire processen en wordt daarmee een logische uitkomst van onze bedrijfsvoering. In lijn hiermee verlangen we van onze opdrachtnemers dat zij werken volgens een duur­ zaam verantwoorde bedrijfsvoering en dat zij duurzame producten leveren. ProRail heeft hiervoor de CO₂-prestatieladder ontwikkeld: hoe meer een a ­ annemer zich inspant om de CO₂-uitstoot te reduceren, bijvoorbeeld door zijn mede­werkers in elektrische auto’s te laten rijden, hoe meer kans hij bij een aanbesteding maakt. We leggen ook onszelf langs deze meetlat. Uiterlijk in 2015 willen we van het h ­ uidige niveau 4 naar niveau 5, het hoogste niveau, zijn gestegen.

36

37

38

39

15 3 264

7

40

Traject 6

Resultaat­gericht en kostenbewust Heldere bedrijfsvoering gericht op prestaties - Prestaties zijn een belangrijke drager van het succesvol realiseren van onze ambities. Daarom scherpen we de besluitvorming aan en werken we met duidelijke prestatie-indicatoren en doel­ stellingen. We vinden dat alle medewerkers zich bewust moeten zijn van onze doelstellingen en prestaties op die kerntaken. De voortgang in resultaten is voor iedereen in de organisatie inzichtelijk via een zogenaamd prestatiedashboard dat elke dag wordt gepubliceerd. We versnellen besluitvorming door duidelijke ver­ antwoordelijkheden, heldere processtappen en minder bureaucratie. Zo werken we aan een resultaatgericht en kostenbewust ProRail, waar medewerkers iedere dag bezig zijn de prestaties verder te verbeteren. Klantgericht en resultaatgedreven - We gaan sturen op een andere inrichting, besturing en managementstijl van ProRail: platter, meer operationeel en minder bestuurlijk. We focussen op zaken die waarde toevoegen voor de klant. Daarom kijken we kritisch naar onze bedrijfsprocessen en de manier waarop we besluiten nemen. We onderzoeken bijvoorbeeld of we de diensten die ondersteunend zijn aan ons primaire proces wel efficiënt hebben georganiseerd. Dit moet leiden tot een klantgerichte en resultaatgedreven organisatie. Iedere dag beter - Resultaat op korte termijn is noodzakelijk. We vragen alle medewerkers besparingen en verbeteringen aan te dragen. Hun inventiviteit en dagelijkse praktijkervaring vormen een belangrijk potentieel voor het vinden van ­nuttige kostenbesparingen. Ook zijn zij belangrijk voor het bereiken van een ­grotere effectiviteit in onze dagelijkse operaties. Een aantal analyses en ideeën is uitgewerkt en ook al ingevoerd. Dit heeft inmiddels geleid tot nieuwe initiatieven die ervoor zorgen dat we op korte termijn besparen op indirecte kosten.

41

42

43

15 3 264

7

44

Traject 7

Adequate scenario’s voor de toekomst Ontwikkeling van de samenleving - Een samenleving verandert voortdurend. De internettechnologie, en vooral de toepassing ervan, heeft een grote versnel­ ling teweeggebracht. Te midden van de digitale revolutie waarin wij nu leven, beïnvloeden nieuwe technologische ontwikkelingen niet alleen de economie ­ maar ook de mobiliteit en interactie van mensen. In welke mate en hoe ingrijpend is onderwerp van vele studies. Het spoornet is vanaf zijn ontstaan, tijdens de industriële revolutie, altijd onlos­ makelijk verbonden geweest met de ontwikkeling van de samenleving en met de welvaartsontwikkeling van een land. Wat de economische en technologische ontwikkelingen en de ontwikkelingen op het gebied van bijvoorbeeld ruimtelijke ordening en demografie kunnen betekenen, gaan we onderzoeken. In samenspel de toekomst verkennen - We verkennen samen met onze omgeving mogelijke toekomstige ontwikkelingen. Hierbij richten we ons op zogenoemde exploratieve scenario’s en kijken we minstens tien jaar vooruit. ­Scenario’s zijn hierbij verhalen die een mogelijke toekomst schetsen, ­inclusief de bijbehorende consequenties. Het zijn geen voorspellingen, doelstellingen of ver­ wachtingen. Wat we wel doen, is de belangrijkste trends en onzekerheden in kaart brengen en benoemen welke causale verbanden hierbij horen. We kijken daarbij eerst naar de brede context: we schetsen de maatschappij bijvoorbeeld in antro­ pologische, economische en technologische termen. Pas daarna richten we onze blik op de spoorsector en ProRail in het bijzonder.

45

46

47

Onze kern-­ kwaliteiten Verbindend spoorvakmanschap - ProRailers zijn vakmensen, de specialisten van het spoor. Wij zetten onze technische en logistieke kennis, ons vernuft en onze vaardigheid in voor de sector. Samen met de vakmensen in de aannemerij en bij de ingenieursbureaus ontwikkelen, bouwen, onderhouden en beheren wij het Nederlandse spoornetwerk. Dit doen we in de vorm van co-makership. Ketenregie - Het is ons doel dat de keuze voor het spoor weer de voorkeur krijgt. We verbinden prioriteiten, belangen en ideeën van de stakeholders en vertalen deze naar een gezamenlijke visie op het spoornetwerk. Als spil in de uit­voering maken wij met hen deze visie waar. ProRail voert regie over het proces van ketenoptimalisatie voor de goederenvervoerders, om zo een doorbraak te bereiken in bestaande logistieke stromen. Beheersen complexiteit - De complexiteit van het spoornetwerk vraagt om een partij die zich toelegt op de optimale benutting van de aanwezige infrastructuur. Er maken 36 ondernemingen gebruik van het spoor, met elk hun eigen bedrijfs­ doelstellingen en verantwoordelijkheid, die met elkaar kunnen conflicteren. Pro­ Rail is aanspreekbaar op haar verantwoordelijkheid als onafhankelijk beheerder en verdeler van de capaciteit op het spoornetwerk. We faciliteren een zo goed mogelijk samenspel, zodat alle ondernemingen de beloftes aan hun klanten kun­ nen waarmaken. We verdelen de capaciteit efficiënt en effectief, gericht op de bedrijfsdoelstellingen van de vervoerders. Excellent opdrachtgeverschap - ProRail besteedt veel van het werk aan het spoor uit aan haar businesspartners. Behalve in onderhoud en beheer investeert ProRail per jaar nog eens honderden miljoenen euro’s in het spoorwegennet. Daar­ voor sluiten we jaarlijks honderden contracten af met aannemers, leveranciers en ingenieursbureaus. Met respect voor de positie en belangen van de opdrachtne­ mers zoeken we telkens naar vernieuwing en kwalitatief hoogwaardige en inno­ vatieve oplossingen voor onze aan te leggen infrastructuur. Hierbij verbinden we de kennis van onze vakmensen met de kennis die aanwezig is in de markt. Om op die manier excellente resultaten te kunnen behalen in het verwezenlijken van onze doelen en de publieke middelen zeer doelmatig besteden.

48

49

Samenspel Zekerheid bieden op het spoor, op elk moment van de dag. Veilig, betrouwbaar, punctueel en duurzaam. Dat is de opdracht die wij onszelf gegeven hebben. Een opdracht waar wij ons aan committeren en die we gaan waarmaken in samenspel met alle betrokkenen die het spoor nodig hebben voor hun dienstverlening aan ­reizigers en verladers. Daar ligt een grote uitdaging. Dat realiseren wij ons heel goed. Maar gelukkig doen we het niet alleen. We zijn een proces gestart waarvoor alle medewerkers van ­ProRail zich inzetten. En waarvoor we van klanten en stakeholders al waardevolle input hebben gekregen in de challenge-sessies. Ook in de strategische alliantie met Rijkswaterstaat willen we door een intensievere samenwerking onze effectivi­ teit, kwaliteit en operationele slagkracht vergroten. Dat geeft het vertrouwen erin te kunnen slagen om continu te verbeteren en te vernieuwen, in het belang van al onze klanten. Tijdens het uitvoeren van deze omvangrijke klus blijven we ons oor voortdurend te luisteren leggen bij onze stakeholders. Dat proces is nooit af. We zijn het gestart en ontwikkelen het door. We zijn ervan overtuigd dat we er samen in slagen onze missie te verwezenlijken. Zeker op het spoor.

50

51

52

53

met dank aan … Goederenvervoerders en verladers: Havenbedrijf Rotterdam, Havenbedrijf Amsterdam, Container Terminal Twente, LOCON BENELUX, DBS, CRS Railway Vervoerders regionaal: Connexxion, Arriva, Syntus, Veolia Vervoerders ­nationaal: NS, NSR, NedTrain, NS Hispeed Regionale concessieverleners: ­provincie Limburg, provincie Friesland, provincie Groningen, provincie Gelderland, de Stadsregio Arnhem Nijmegen Aannemers: BAM Rail, Strukton Rail, ­railAlert, Dura Vermeer Groep Ingenieursbureaus: Arcadis, Grontmij, Benthem Crouwel, Movares, Oranjewoud, Iv-Infra, DHV Overheid/aandeelhouders: ­ministerie IenM Locov: Rover, Maatschappij Voor Beter OV, Consumentenbond, LSV, Fietsersbond ProRail: or ProRail Vakorganisaties: FHV Bondgenoten, CNV Vakmensen, VHS Luchtvaart: Schiphol Auto+: ANWB Alliantiepartner: Rijks­ waterstaat … voor hun bijdrage aan de stakeholdersessies.

54

55