vernieuwd cyanoprotocol: een verbetering?
blauwalgenbijeenkomst meeting plaza Utrecht 9 april 2008
Hoogheemraadschap van Rijnland
act ies waterbeheerder / locat iebeheerder act ies waterbeheerder act ies provincie
tweewekelijks monit oren* (celtellingen*) vanaf start badseizoen
A
dagelijks beheer* afgesproken? ja EN dagelijkse inspect ie* op drijflagen
A
nee
drijflaag in of buiten zwemzone òf > 20.000 cellen/ ml
B geen aanpassing, dus:
B
Jasper Stroom
dagelijkse inspect ie* op drijflagen
EN tweewekelijks monit oren* (celtellingen*)
C
drijflaag cat. 2 in zwemzone en/ of >100.000 cel/ ml
D
C
advies aan provincie
D
C
negat ief zwemadvies
D
Hoogheemraadschap van Rijnland
wekelijks monit oren* (celtellingen*)
C
drijflaag cat. 2 in zwemzone en/ of >50.000 cel/ ml
advies aan provincie
C
advies aan provincie
zwemverbod
C
negat ief zwemadvies
drijflaag cat. 3 in zwemzone
10 april 2008
hoe doen we het nu: CIW-protocol 2002 • gericht op tox • tox = zwemverbod • ervaringen • breed ingezet • duidelijk • is de zwemmer beschermd? • gaan locaties niet voor niets dicht? Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
voorgestelde opzet nieuw cyanoprotocol • focus op drijflagen: • niet alle toxines worden gemeten • toxiciteit niet altijd bekend • twee routes • intensief monitoren: dagelijks op een of andere manier drijflagen peilen • extensief monitoren: vergelijkbaar met huidig, maar celtellingen ipv. toxines
Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
voorgestelde opzet nieuw cyanoprotocol wat zijn drijflagen?
1 = geen drijflaag, maar wel teken dat er cyano’s zijn
2 = drijflaag, maar nog geen vergaande accumulatie
Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
voorgestelde opzet nieuw 3 = cyanoprotocol persistente drijflaag wat zijn drijflagen?
Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
act ies wat erbeheerder / locat iebeheer der act ies wat erbeheerder act ies provincie
•frequentie niet bijzonder
t weewekelijks m onit oren* (celt ellingen*) vanaf st art badseizoen
A
nee
A
B
•tellingen ipv. tox
dagelijks beheer* afgesproken?
•geeft aan dat bloei begint
drijflaag in of buit en zwemzone òf > 20.000 cellen/ m l
•verhoging frequentie ivm. risico drijflagen wekelijks monit or en* (celt ellingen*)
B
•norm gebaseerd op risico’s drijflaagvorming
C
drijflaag cat. 2 in zwem zone en/ of >50 .000 cel/ m l
C
advies aan provincie
•WHO: 50.000 cellen ≈10 µg microcystine Jasper Stroom = waarschuwingsniveau CIW-protocol Hoogheemraadschap van Rijnland
C
negat ief zwem advies
10 april 2008
act ies wat erbeheerder / locat iebeheerder act ies wat erbeheerder act ies provincie
tweewekelijks monit oren* (celtellingen*) vanaf st art badseizoen
A
dagelijks beheer* afgesproken? ja EN dagelijkse inspect ie* op drijflagen
A
•toekomst: voorspellingsmodel drijflagen, webcam, etc.
drijflaag in of buit en zwemzone òf > 20.000 cellen/ m l
B
dagelijkse inspect ie* op drijflagen
B
C
•nu: locatiebeheerder loopt een rondje
EN tweewekelijks monit oren* (celt ellingen*)
•geen reden tot aanpassing werkwijze
•kortom: dagelijkse inspectie + 2wekelijks monitoren, tot…
drijflaag cat. 2 in zwemzone en/ of >100.000 cel/ ml
C
advies aan provincie
•ruimere norm ivm. ontbreken risico drijflagen (dagelijks beheer) •WHO: 100.000 cellen ≈20 µg microcystine = verbodsniveau CIW-protocol
Jasper Stroom negat ief
C Hoogheemraadschap van Rijnland zwemadvies
10 april 2008
act ies wat erbeheerder / locat iebeheerder act ies waterbeheerder act ies provincie
tweewekelijks monit oren* (celt ellingen*) vanaf st art badseizoen
A
dagelijks beheer* afgesproken? ja
A
EN dagelijkse inspect ie* op drijflagen
drijflaag in of buit en zwemzone òf > 20.000 cellen/ m l
B
B
nee
dagelijkse inspect ie* op drijflagen
EN tweewekelijks monit oren* (celt ellingen*)
D
•zwemverbod voorbehouden aan forse, persistente, drijflaag
wekelijks monit oren* (celt ellingen*)
drijflaag cat. 3 in zwemzone
D
advies aan provincie
Jasper Stroom D Hoogheemraadschap van Rijnland
zwemverbod
10 april 2008
act ies wat erbeheerder / locat iebeheer der act ies wat erbeheerder act ies provincie
t weewekelijks m onit oren* (celt ellingen*) vanaf st art badseizoen
A
dagelijks beheer* afgesproken? ja EN dagelij kse inspect ie* op drij flagen
A
nee
drijflaag in of buit en zwemzone òf > 20.000 cellen/ m l
B
dagelijkse inspect ie* op drijflagen
B
EN t weewekelijks m onit oren* (celt ellingen*)
C
dr ijflaag cat . 2 in zwemzone en/ of >100.000 cel/ m l
D
C
advies aan provincie
D
wekelijks monit or en* (celt ellingen*)
C
drijflaag cat. 2 in zwem zone en/ of >50 .000 cel/ m l
advies aan provincie
C
advies aan provincie
zwemverbod
C
negat ief zwem advies
dr ijflaag cat . 3 in zwem zone
Jasper Stroom negat ief
C D Hoogheemraadschap van Rijnland zwemadvies
10 april 2008
waarom introductie dagelijks beheer? • drijflagen zijn het belangrijkste probleem met onaanvaardbare risico’s (tox-accumulatie) • dynamiek drijflagen • vandaag monstername, tegen de tijd dat er een analyseresultaat is kan de situatie totaal anders zijn • waarom niet? op veel locaties zijn locatiebeheerders al aanwezig, gebruik die aanwezigheid & kennis!
Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
opmerkingen • verbod komt minder voor, wel negatief zwemadvies • doel is te streven naar dagelijks beheer, verschil in normeringen helpt daarbij • dagelijkse beheer: goede afspraken nodig • opzet gaat uit van flexibiliteit: variatie per periode en/of per locatie hangt af van onderlinge afspraken
Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
opmerkingen • gehaltes zijn aanvechtbaar: met 20.000 cel/ml kan je flinke drijflagen krijgen, en met 50.000 cel/ml hoeft er niets aan de hand te zijn: is inherent aan problematiek! • celtellingen kunnen in de toekomst vervangen worden door on-line monitoring • negatief zwemadvies in de ochtend uitvaardigen ivm. logistieke problemen als je in de middag een vol badstrand weg wil krijgen
Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
voorgestelde opzet nieuw cyanoprotocol: discussie • is dit vooruitgang tov. CIW, en zo ja: kan het beter? • bij dagelijks beheer: jojo-effect • communicatie naar badgasten? • juridisch: zwemverboden zijn bestuurlijke besluiten en dus traag, dit protocol is gebaad bij snelheid, hoe is dit in te vullen? • wegen voordelen (adequate info) op tegen de nadelen? • rolverdeling: zijn de verantwoordelijkheden helder? Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
Fresco from Herculaneum 5th century BC
microcystis of anabaena?
Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
deze presentatie is mede mogelijk gemaakt door… •
projectgroep cyanobacteriën: • Cees Collé (prov. Gelderland/IPO) • Ron van der Oost (Waternet) • Miquel Lürling (WUR) • Miguel Dionisio Pires (NIOO) • Hans Ruiter (Waterdienst) • Dedmer van de Waal (UvA) • Ciska Schets (RIVM) • Petra Visser (UvA) • Guido Waajen (Brabandse delta) • Michelle Talsma (Stowa) • Froukje Grijpstra (waterschap Friesland) • Jasper Stroom (Rijnland)
www.stowa.nl Jasper Stroom Hoogheemraadschap van Rijnland
10 april 2008
